2015 - Elorrioko Udala 2016/EGUTEGI… · Epaila: Epai edo ebagi berbatik ei dator. Zuhaitzak...

ElorrioHilabeteak herri usadioan

2015

Hilbaltzaren iluntasunari garaituko jako argia. Eguna luzatu eta gaua moztu.

Hilbaltza Urtarrila

Hilbaltza: Eguraldiaren iluntasuna adierazoten dau.

Urtarrila: Urtea + hila. Urtearen lehen hilabetea

Izotzila: Sasoi honetan izotza da nagusi.

Loila: Animalia asko hibernatzen dagoz, hartzak esate baterako.

Hilzuria: Eguraldia baltza bada be, kanpoa zuri ageri da.

ilberriailbehera ilgorailbetea

29 30 31 1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31 1

ErregenakGazetan

San AntonUrkizuaranen

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Loaldi luzearen ostean, natura osoa barriro iratzartu eta indarbarrituta agertuko da: otsoak, zezenak, soloak, landak….

Zezeila Otsailailberriailbehera ilgorailbetea

26 27 28 29 30 31 1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 1

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Zezeila: Zezenak goi mendietatik behealdeko larreetara jaisten dira.

Otsaila: Otsoen hila. Otsoak menditik jaitsi eta otsemeak arreske hasten diren hilea.

Hiltxikia: Hilabeterik motzena da.

Zelaiak eta larreak kolorez jantzi eta zain dagoz. Erremintak zorroztu egin behar dira beharrari ekiteko.

Martia Martxoailberriailbehera ilgorailbetea

26 27 28 29 30 31 1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

2330

2431 25 26 27 28 29

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Epaila: Epai edo ebagi berbatik ei dator. Zuhaitzak inausi eta urteko lehen bedar

mozteak egiten ziren.

Martxoa, Martia: Latinezko Martius (Marte) euskarara moldatuta. Erromatarrek,

Marte, gerraren jaunkoari, eskainitako hilea.

San JoseUrkizuaranen

Lurraren eta gizakiaren arteko norgehiagoka. Lehia horretatik sortuko dira herri-kirolak.

JORRAILA Apirilailberriailbehera ilgorailbetea

30 31 1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 1 2 3

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

San JurgiAldapen

Jorraila: Jorratzeko hilea.

Apirila: Baleike latinezko aprilis berbatik etortzea, edegi edo zabaldu esan nahi dau.

Abereila: Seguru ez bada be, abere berbatik ei dator.

Opaila: Opatu berbak eskaini esan gura dau. Hilabete honetan azienda eta barazki opak edo

eskaintzak egiten ziren.

Loraileko loreetatik, geu sortu ginen antzera, sortuko dira frutu barriak.

Loraila Maiatzailberriailbehera ilgorailbetea

27 28 29 30 1 2 3

4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20 21 22 23 24

25 26 27 28 29 30 31

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Loraila: Loreen hila. Latinezko floreatik (lorea) berbatik ei dator.

Maiatza: Maia/maju erromatar jainkoa izanda, baleike latinezko berba horretatik eratortzea.

Hostoila edo Horrila: Hostoen edo horrien hila.

San Urbano Berrion

Eguzkiaren (ekiaren) joan-etorri luzeak, hotzak eta beroak, eskuetan markatuko dau bizitzaren lorratza, eskuak dira bizi oso baten ispilu gardena.

Bagila Ekainailberriailbehera ilgorailbetea

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30 1 2 3 4 5

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Bagila: Izenaren jatorriaren inguruan hainbat hipotesi dago: Ebagitzeko hilea, baba-hilea.

Ekaina / Ekhaina: Iparraldetik datorren izena dogu. Eguzkia (ekia) eta gaina. Ekiak zeru-

gaina hartzen dau.

Udaila: Hil honetan hasten da uda.

San JuanAldapen

Lurretik jasotako uzta mimoz zaindu eta gorde ostean, bezeroak urte osoan zehar izango dau dastatzeko eta gozatzeko aukerea.

Garila Uztailailberriailbehera ilgorailbetea

29 30 1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31 1 2

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Garagarrila: Garagarraren hilea.

Uztaila: Uzta jasotzeko hilea.

Garila: Gariaren hilea.

San BalentinBerrio Otxoa

SantiagoAldapen

San InazioKanpanzarren

Agorrilaren beroaldian, frutuak heldu direnean, ezin eutsi ale batzuk lapurtzeko tentazio goxoari.

Agorrila Abuztuailberriailbehera ilgorailbetea

27 28 29 30 31 1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

2431 25 26 27 28 29 30

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Agorrila: Lehorte edo agor sasoiagaz lotutako hilebete eguzkitsua.

Abuztua: Augustus erromatar Zesarraren izenetik sortutako hilabetea.

Udagoenila: Udaren amaiera edo une gorena dakarren hilea.

Dagonila: Udagoenila laburtuta.

ArgiñetakoKofradia Eguna

San LorentzoLeizen

San Bartolome Miñotan

San Agustin

Frutua denpora motzean jaso behar danean, ezinbestekoa da auzolana; gaur geurean, bihar zeuenean, aspalditik datorren ohitura zaharra.

Garoila Irailailberriailbehera ilgorailbetea

31 1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 1 2 3 4

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Iraila edo Garoila: Iratzea (ira) edo garoa jasoteko hilebetea.

Buruila: Urteko lehenengo hilebetetzat hartzen zan iraila, sasoi batean Euskal Herriko

eskualde batzuetan hilebete honetatik aurrera hasten zan urte barria.

Setemera: Latinezko september berbatik eratorria. Batez be Zuberoan erabiltzen da.

Santa EufemiaAraunetan

Ferixa Nausikoak

Besaide OroitzapenEguna

Lurrak emon dau berea, amaitu da aurtengoa; eskerrak emon eta atseden hartzeko unea heldu da.

Hurrila Urriailberriailbehera ilgorailbetea

28 29 30 1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31 1

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Urria: Hilebete honegaz amaitzen zan nekazal urtea eta hortik, urritasunaren hilea edo

hilebete eskasa. Hilebete hau orriekin be lotzen dabe, orriak jausten hasten dira.

Hurrila, Hurria, Hurrieta: Ziurrenik hurren hilea.

Biltzila / Bildila: Frutuak batzeko hilea.

Lastahila: Lastoaren hilea.

Errebonbilloak

San Fausto

Eguzkia aldendu eta amatetan hasi danean, datorren urterako hazia prestatu behar da, lurra iratzartzen danerako.

Zemendia Azaroailberriailbehera ilgorailbetea

26 27 28 29 30 31 1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

2330 24 25 26 27 28 29

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Zemendia: Latinezko sementis (ongarri) berbatik dator. Sementis>Zemendil>Zemendi.

Azaroa: Azen aroa.

Hazila: Hazien hilea. Hilebete honetan hazia ereiten da soloetan.

Gorotzila: Ongarria edo gorotza zabaltzeko hilea, gero hazia ereiteko.

Santa KatalinaIgurian eta

Berriozabaletan

Ilunilean mendiak zuri eta eguraldia ilun, etxeko beheko suaren epelean, zenbat istorio, kontu eta ipuin!

Gabonila Abenduailberriailbehera ilgorailbetea

30 1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31 1 2 3

Astelehena Martitzena Eguaztena Eguena Barikua Zapatua Domeka

Gabonila: Gabon gaua hil honetan ospatzen da. Abendua: Kristinautasunagaz lotuta, latinezko adventus, etorrerea edo Jesukristoren etorrerea esan gura dauen berbatik dator. Neguila: Negua hasten dan hilea. Ilunila: Iluntasunaren hileaLotazila: Hazilean edo zemendian ereindako hazia lotan dagoela adierazoteko.Hotzaroa: Hilebete honetan hotza nabarmentzen da.

Santa LuziaIgurian

SortzezGarbia

San EstebanBerrion

Santo TomasMendrakan

ELORRIOKO ARGAZKI TALDEA (EAT)

Elorrioko Udalak bere esker ona adierazo gura deutso Elorrioko Argazki Taldeari, bera izan dalako Elorrioko Udalak argitaratu dauen 2015eko egutegiaren arduradun nagusia: gaia, argazkiak, jantziak, attrez-zoa, pertsonaiak eta abar. Eta eskerrak emon, ez bakarrik egutegia egiteagatik, baita be, 1982tik gaurdaino, taldea osatzen daben 30 lagun inguruk, herriaren kulturgintzaren alde eginiko lanagatik. Orain herritarroi jagoku egutegia disfrutatzea ondoen begitantzen jakun lekuan eskegita. Zorionak danoi.

Elorrioko Argazki Taldearen eskerrak lagun hauei:Aila, Alba, Aiara, Saitel, Igor, Juan Carlos, Maite, Oscar, Euken, Ioana, Maindi, Larraitz, Ur, Eider, Etxahun, Intza, Saioa, Amets, Itxaso, Irene, Felix, Ander, Danel, Urko, Maria, Aiert, Dota, Pantxo, Kadi, Carla, Zezilia, Silbia.

Telefono interesgarriak UDALETXEA / Ayuntamiento: 946 582 712

ITURRI KULTUR ETXEA (kultura, euskara, liburutegia): 946 032 032

UDALTZAINGOA / PM: 946 820 218 / 657 792 383

KZgunea: 944 033 340

TURISMO BULEGOA: 946 820 164

ARRIOLA ANTZOKIA: 946 583 192

KIROLDEGIA / Polideportivo: 946 821 027

BAKE-EPAITEGIA / Juzgado de paz: 946 582 924

OSASUN-ZENTROA / Centro de Salud: 946 238 070

LARRIALDIAK / Urgencias: 112

SUHILTZAILEAK / Bomberos: 946 032 600

PARROKIA: 946 820 228

TAXIA: 946 820 040

BIZKAIBUS: 902 222 265

LURRALDEBUS: 943 000 117

UR PARTZUERGOA /Consorcio aguas: 944 873 100

IBERDROLA: 901 202 020

NATURGAS: 944 035 700

ALDUNDIA / Diputación: 944 068 000

EUSKO JAURLARITZA / Gobierno Vasco:012 (Zuzenean)

NAN / DNI - PASAPORTEA: 902 247 364

Nekazalturismoa ARABIO-AZPIKOA: 946 583 342 / 946 032 627arabioazpikoa@euskalnet.net www.nekatur.net/arabioazpikoa

BERRIOLOPE: 946 820 640 / 638 962 009berriolope@gmail.com www.nekatur.net/berriolope

ESTEÑIBAR: info@estenibar.com / www.estenibar.com

GALARTZA BARRENA: 946 820 719 / 660 727 480galartza@hotmail.com www.nekatur.net/galartzabarrena

IBARLUZE: 946 582 974 / 635 712 036baserri-ibarluze@hotmail.com

PATXI ERREGE: 946 000 532 / 635 742 771tsaso@euskalnet.net www.nekatur.net/patxierrege

HOTEL ELORRIO: 946 231 555info@hotelelorrio.com / www.hotelelorrio.com

JatetxeakBatzokia: 946 550 229

Gari: 946 820 841

Guria: 946 231 795

Hotel Elorrio: 946 231 555

Intxorta: 946 820 804

Kanpanzar: 946 582 912

Katxarro: 946 582 967

Kotxero: 946 231 797

Lejarazu: 946 583 304

Narru: 946 584 934

Portalekua: 946 583 177

Tanger: 946 820 052

Txirri: 946 231 815

Xelai: 946 550 266

TabernakAterpe: 946 584 613

Bikale: 946 582 748

Biki-Bat: 946 820 596

Ceuta: 946 820 302

Frontis: 946 583 039

Giroa: 946 550 441

Ibarra

Inter Club: 946 820 027

Irisarri: 946 583 119

Kaixo: 946 231 496

Kimu

Leku-Eder: 946 820 270

Parra: 946 821 381

Pinto: 946 820 990

Toki-Ona: 946 582 678

Txoko: 946 820 995

Urre-Berri: 946 820 352

Uztargi: 946 231 461

Xara: 946 583 465

Zubi Ertz