K a X PAPER TXORIAK literat plan lector edelvives F K Z ... · Aurkitu ezkutuko esaldia kode...

pla

n l

ec

tor

ed

elv

ive

sli

tera

tUra

la

ntZ

eKo

Fit

XaK

Maíto Panduro

Gonzalo MoureMarrazkilariaFernando Martín Godoy

PAPER TXORIAK

Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko hizkuntza-azterketa gainditu du.

Itzulpena: Joxe Antonio Sarasola© Ariketak: Fernando Castillo, Otilia Coronado© Marrazkiak: Fernando Martín Godoy, Max Hierro© Editorial Luis Vives© Argitaraldi honena: Ibaizabal argitaletxea, 2012

InprimaketaETG (Edelvives Talleres Gráficos) ISO 9001 Ziurtagiridun Tailer Grafikoak 50012 Zaragoza

LITERATURA LANTZEKO FITXAK — Maíto PanduroISBN: 978-84-8394-676-3Lege gordailua: BI-991/2012

Eragotzita dago, legeak ezarritako salbuespenetan izan ezik, obra honen edozein eratako berregintza, komunikazio publikoa eta moldaketa, aurrez jabetza intelektualaren titularren baimena eskuratzen ez bada. Eskubide horien urraketa jabetza intelektualaren aurkako delitu bezala har daiteke (Kode Penaleko 270 eta hurrengo artikuluak). CEDRO erakundeak (Centro Español de Derechos Reprográficos, www.cedro.org) babesten ditu aipatu eskubide horiek.

irakurri aurretik

2

Erantzun.

• Zureustez,nordaMaítoPanduro?

• Nonbizidelaimajinatzenduzu?

Begiratuliburuarenazalari,etaaukeratubihitzkoadrobakoitzetikgalderahaueierantzuteko:

Nolakoadamutikoarenilea?

Etabegiak?

Zerarropadauka?

Neskatobatibegiradago;nolakoadaneskatoarenilea?

Etazeroinetakodauzka?

Zeribilgailumotadauka?

Nondikdabil?

horaila beltza

lisoa kizkurra

beltzak urdinak

handiak txikiak

txamarra alkandora

urdina gorria

gaztainkara beltza

laburra luzea

botak zapatilak

berdeak gorriak

autoa zaldia

beltza zuria

zelaia bidea

berdea idorra

Maí

to P

andu

ro

3

Imajinatuzertandagoenpentsatzen,etaidatzi.

Irakurriatzekoazala,etaerantzun.ZerkodesekretuerabiltzenduMaítokaitarekinkomunikatzeko?

Aurkituezkutukoesaldiakodesekretuaerabiliz.

Erabilikodesekretuahonakoesaldihauadierazteko:

«Gurutzatuzubia,etazoazdorrekohaizeorratzakadieraztenduennoranzkoan».

irakurri bitartean

4

Irak

urri

9. o

rria

ldet

ik 3

5. o

rria

lder

a

Osatu fitxapertsonaianagusiarendatuekin.

Izena: Adina:

Jaioterria: Helbidea:

Gurasoenizenak: eta

Neba-arrebak: Zenbatgarrenadabera?

Ezaugarrifisikoa:

Izaera:

Erantzun.

• ZeindaMaítorensekretua?

• Noriaitortudioberesekretua?

Osatu honako testua hurrengo hitz hauetako bakoitza dagokionlekuanidatziz.

zulotik, Calamar, kartzelan, Cuevako, amak, berandu, zerion, medikua, patriarka, larruazalean, Sebastian, bendaturik ,

etxeratu

Pandurok amaituzuen,behin zulobatzuela

zelako. odolaborborrean ,eta

gaizki zekarreniritsizenean. negaraskoegin

zuenhalaikusizuenean,etagaueanoso

etorrizen,txabolara.Calamarrekinbatera,beraubaitzenLa

ijitofamilien ,bestebigizonetorriziren,don ,

artzainebanjelikoa,eta zelaesanzutenbestegizon

bat,maletatxikibeltzbatekin.

Maí

to P

andu

ro

5

ImajinatuMaítokaitari idatzi zion lehenbizikogutuna,eskolan zermoduzzebilenkontatuz.

EgizuMaítorena bezalako sinadura, irakurgai liburuaren 24. orrial-deanaurkitukoduzundeskribapenarenarabera.

AdierazinolaazaltzenduenSusanaknomadahitzarenesanahia?

Aitamaitea:

6

Aurkitu esaldi sekretuak, letrakera lodiz idatzita dagoen letratikhasita,eta,geziekmarkatzendutennoranzkoan,espiraleanirakurriz.

Sartuadierazpenhauek irakurgaian, testuakzentzuaedukikodueneran.

1.—Baina,ezaldiraijitoak?2.Radaméstarhoriek.3.ulertzenezzituenhitzguztienesanahia

Susanarekinarizenean,Maítokgalderakegitenzituen.—Nomadak?Etxefinkorikezdaukanjendea,batetikbesteraibiltzendirenak.Nomadakbereganaduarekinlarreonadagoenlekurajoatendira.Osofamiliaonaizangodira—Bai,halaesatenduaitak.—Bai,jakinaijitoakdirela.

Z E N Z E N G U Z T I AT D E R A E R A M A T EA L Z I T U E N E T A NT A N E N B I T A R B ZR R E I U I N E N T E UE R T Z P N A K B E R EG U X N I A S K A A E NN L I E N S U L T N I HA N K Z A E S A I M R AE E A T R U K A R A U NN S I G E B K O T I D II T E M A K A N E M I KU P I N E U Z N E T S U

S

Maí

to P

andu

ro

7

Ebatzi hitz kateatuak. Idatzi hitzak goitik behera eta ezkerretikeskuinera.

ARTEZAUNKABAINATUGAUZAZORRIAAMONAMALKOAKASTUNAEMANKATUAPUXIKAESKAINIISTRIPUA

Lotu hitz bakoitza bere esanahiarekin, eta idatzi esaldi bat hitzhorietakobakoitzaerabiliz.

Izengoitia Zenbakiekikoeragiketezarduratzendenmatematikarenatala.

Kirrinka Zenbaitpertsonakdutenbesteizenbat.

Presondegia Hotsedozaratazorrotzetadesatsegina.

Patriarka Zatitxikitanpuskatuak.

Aritmetika Familiaedotaldesozialbateanaginteadaukanpertsona.

Birrinduak Kartzela.

B

A

P Z

8

Irak

urri

37

. orr

iald

etik

58

. orr

iald

era

Adierazi marrazkienbidezMaítoriaitakbidali ziongutuna,32.eta33.orrialdeetakodeskribapenetanoinarrituz.

Azpimarratuhurrengotestuhonetanlekuzkanpodagoenesaldia.

Paperean,zuritasunetagarbitasunharrigarrikoa,kontuanharturiknoreneskuetatikzetorren,galdaragelaikustenzen,hauda,Susa-nakoparituziotenbainuontziainstalatuzuenlekua.Portzelanazkoantigoalekobainuontzibatzen,zaharkitusamarra,berehankakurba-tudotoreekin.Maítokzenbezalakoxeamarraztuzuen,harrigarrizkozehaztasunezburuzmarraztuaizateko.Atzeanberokuntzagaldaraikustenzenberehodi,termometroetagainerakotresnaguztiekin.EtabainuontziarenbarruanMaítozegoen.Berazen,ilargigabekogauabezalakoilearekin,etadistirazbeterikobegihaiekin!

Maí

to P

andu

ro

9

Azpimarratu testuan gaizki idatzita dauden hitzak, eta ondorenidatzibeharbezala.

Marraztuakzizkionauzokideak,ausokideentxakurrak, lengusuentelebistaberria,amarennebakegositakoautomobila,Colobreñarenmutilenatxiloketa.HauzuneaniainorkbegiosnezikustenezzuentipolotzagabebatzenColobreñahori.BidalizionmarrazkibateanikustenzirenCalamarpatriarka,borlazbeterikoberebastoiarekin,Colobreña-renmutillenamarekinizketan,etadonSebastianchurunbelentzakooparizsamaturik.

Lotu bizutabeetakohitzak.

Palante Palanterenzaldia.

Su Mutikogormutua.

Mutis Zaldigaineanibiltzenzenlehengusina.

Radamés Lehengusinaederra.

Esperanza Palanterenaita.

10

Buruz ikasibehekohitzhauek,etagerosaiazaitezidaztenorribatean.

auzoa auzokidea brisa mendiazaldia lakua urdina kotxeaadatsa begiak trumoia hodeiakeskola mutikoak masailak gona

Bilatuzutabehauetakobakoitzeanerrepikaturikdaudenhitzak,etaadierazizenbataldizdaudenerrepikatuak.Egizuahaliketadenboralaburrenean.

Zirriborro Lapitza GorriaZaldia Lautada EseriZortea Lorea EskolaZuzendu Lotsa EskatuZaldia Lapitza GelaZenbakia Larruazala GutunaZuen Pintzela GauzaZabala Pentsatu GerriaZortea Lautada GonaZiur Laku EgiaZuzen Lapitza GutunaZenbakia Lastoa EskolaZira Lotu EmozioZerua Pintzela GutunaZortea Poztu EskolaZaldia Pena GorriaZenbakia Lautada GariaZuzena Lapitza GanoraZaldia Pintzela GaineraZuloa Lautada Gutuna

Denbora:

E S K O L A

Maí

to P

andu

ro

11

Osatutaulahonakosinonimoaketaantonimoakerabiliz.

SINONIMOAK ANTONIMOAK

atsekabe,irri,oroitu,trakets,agudo,indartu,traba,opatu,umil,kartzelatu,malgu,gozo,bizkor,

poztu

erraztasun,geldiro,zorion,motel,makaldu,dotore,gogor,eskatu,goibeldu,negar,askatu,garratz,

ahaztu,harro

Zabaldu zure irakurgai liburua 50. orrialdean, eta erantzun zeinerrenkadatanageridenhurrengohitzhauetakobakoitza.Egizuahaliketadenboralaburrenean.

HITZA SINONIMOA ANTONIMOAbaldar

bigun

apal

atxilotu

gogoratu

trebe

gogortu

oztopo

eskaini

alaitu

barre

zapore

dolu

arin

Denbora:

ijitoek ideiak etxebizitza

maistra udala txabola

irakurri bitartean

12

Irak

urri

59

. orr

iald

etik

89

. orr

iald

era

IdatziEegiabada,etaGgezurrabada.

SusanakaskotanhitzeginzuenMaítorenamarekin.

Maítokpentsatzenzuenezzegoelapayoezfidatzerik.

EzzuenMaítorekinigonahiizan,zigorturik

zeramalapentsaezzezaten.

Calamarkapelagorrikogizontxikibatzen.

Patriarkakbibotezuriazeukan.

Susanarigustatuzitzaionijitoenherria.

Estrellahamabiurterekinezkonduzen.

Ordenatugertaerahauekistorioangertatudenordenarenarabera.

Maítokastirojarraituzuenetxerantz,buruazertxobaitmakurturik.Susanabegiraegonzitzaion,itzalenarteanbegibistatikdesagertuzenarte.

—Arazorenbat,Susanaandrea?Eskuaemanziotenelkarri.—Ez,CadenillatarEstrellarekinhitzegiteranator.

Maítobereikasmahairaitzulizenpaperaeskuanzuela,hitzikesangabe.Lapitzbeltzaaukeratuzuenkartzelamarrazteko.

Calamarrekingururabegiratuzuen.Isilaldibatenondorenhonelaerantzunzuen:—Bai,bainabalitekeepaiketagehiagoizatea.—Estrellakbaotedakiezer?—Baliteke,eznukeezetzikesango.

Garbiketakoemakumeakikastetxekoharreraaretoaxaboiurezgarbitzenariziren.

Maí

to P

andu

ro

13

Idatzi zeresannahizionMaítokaitariberegutunean.

Osatutestuaproposatutakohitzakerabiliz.

estuturik, ausartu, zalantzaren, entzuten, Geranioaren, ikaratu, begiratu, usaina, aitaren, galdera, gozoa, zurtoina, baratze, bizi.

Hasieran eginzenetaaldeeginzuenlekuhartatikatzera gabe.Bainabiharamuneanberriroitzulizen,eskuazestutuzuen etabegiakitxizituen.Berriro ahotsaentzutenhasizen.Orduan,artean zela,sekula

ezzen haietakobateginzion.Etaerantzunaentzunzuen. bezain

zenerantzuna.Egunhartatikaurrera,arazorenbatedo batzeukanbakoitzean, txikirajoatenzen,eta,geraniozurtoinaeskuan ,jakinnahizuenagaldetzenzuenetaaitarenerantzunak zituen.

14

Inguratu errenkada bakoitzean gainerako hitzekin loturarik ezdaukana.

azala–liburua–orria–letrak–kilkerra–koadernoa–inprimategia

adreilua–teila–horma–porlana–igeltsua–gezurtia–zutabea

ikasmahaia–arbela–arbitroa–klariona–maistra–ikaslea–ordutegia

limoia–sagarra–pomeloa–jogurta–laranja–mandarina–madaria

xaboia–denbora–esponja–igurtzi–ura–toalla–orrazia

jaia–astelehena–asteartea–igandea–ostirala-larunbata

erritmoa–doinua–txistua–abestia–bidaia–harmonia-pianoa

pilotaria–margolaria–txirrindularia–arraunlaria–futbolaria–igerilaria

Osatukatebathurrengohitzhauekin.Kontuanizan,hitzbakoitzarenazkenletraetahurrengoarenlehenbizikoabatdatozela.

IRAKURKETA, NEGARREZ, USTEL, ESPERO, LORE, ZORIONTSU, ESALDI, AMETSETAN

I

Osatutaulaadibidearijarraituz.

Margotu Margolaria

Irakurri

Idatzi

Ikusi

Dantzatu

Asmatu

Jokatu

Ikasi

Entzun

Maí

to P

andu

ro

15

Ebatzihitzgurutzatuak.

BERTIKALEAN

1.Indarhandiadaukana.2.Sinbolo jakinbatzukerabiliz

komunikatzea.3.Kargatu.4.Gaixotasunikgabekoegoera.

HORIZONTALEAN

5.Obeditzenduena.6.Armiarmasarea.7.Eskaria.8.Inauterietatikpazkoaldira

artedagoentartea.9.Beldurtu,izutu.

Lehen lerroko laukitxo bakoitzean hitz bat dago, bina letrako laumultzotan banatua, ez beti silabaka;bilatu hitz horiek, eta idatzi.Bigarrenlerrokolaukitxobakoitzean,ordea,bihitzdaude.

UR RIAK IR

RR HUIA BI

IG DERO AN

AZ ARSK EU

ZK BADU AL

AK STPA EL

IS ASIK MAUA LE

LA URRA TUEL EZ

IZ KITO HOBE GA

ZA ATZI INDU ID

AN UNOA ENTZ TX

UT UNSA HAKA ZA

IRAKURRI

MAISU

IKASLE

1 2

5

4

6

8

7

9

3

16

Irak

urri

91

. orr

iald

etik

12

1. o

rria

lder

a

Inguratuerantzunzuzena.

ZeinzenMaítoetaPandurorenametsa?a)Pacillanorajoatea.b)Elkarikustea.c)Oporretanjoatea.

ZerkontatzenzionPandurok?a)Udaberrianirtengozela.b)Bazetorrelaudaberria.c)Asko gustatzen zitzaiola

udaberria.

ZersentituzuenMaítokaitakidatzirikoletrakikustean?a)Poza.b)Jakin-mina.c)Dezepzioa.

Zergertatuzenauzuneanurtebe-tegeroago?a)Auzokofestakospatuziren.b)Etxebizitzakemanzituzten.c)Santanderrerajoanziren.

ZereginzutenPanduroketaMaí-tokelkartuzirenean?a)Negareginzuten.b)Kantarihasiziren.c)Elkarbesarkatuzuten.

Susanakikusizuenazeraizanzen…

a)Ikusteaesperozuena.b)Marrazkibat,baterehitzik

gabekoa.c)Eszenahunkigarribat.

DeskribatunolaimajinatzenduenMaítokPacillano.

Maí

to P

andu

ro

17

Erlazionatu.

xehetasungehiagoimajinatzenzituen;adibi-dez,kearenusainaharitzegurrarenazen.

Maítok korrika alde egin zuen galdaren gelatik,eskaileramailakbinakaigoz.

edozeremangozukeenmarrazkihaiekikus-tearren.

Susanak marrazkiakhaienartekohizkuntzabereziazirelajakitearekinnahikoazuen.

negarzotinbateztarritikgoraigotzenarizitzaiolasentituzuen.

zutitu,etaileaferekatuzion.

Idatzi zergatikeginzuennegarMaítokbereaitak idatzirikogutunaikusizuenean.

Azpimarratuzatihonetanlekuzkanpodagoenesaldia.

Asteroiristenzengutunbatetahurrengoegunean,Maítokerantzunaematenzion.

Edozeremangozukeenmarrazkihaiekikustearren,bainaMaítok,aurrenekoazgero,behinbakarrikereezzizkionerakutsi,ezzituelaulertukopentsatuz.Beharbada,bururatuezzitzaiolako,bestegabe,etaezezerezkutatunahiziolako.Denaden,Susanakezzizkioneska-tu.Nahikoazuenzintzogordetzeaeurensekretua,eurensekretuak.Etanahikoazuenerabereanmarrazkihaiekaita-semeenartekohizkuntzabereziazirelajakitea.

Egiaztatu zeureoroimengaitasuna. Arreta jarriminutubatezhitzhauetan.Gero,saiazaitezdenakorribateanidazten.

paketea ataria zutabea berriaisiltasuna begirada iturria negarrabesoak ipurdia ura ikasketakaskatasuna burua astea etxebizitza

18

Aurkitutestuangaizkiidatzirikohitzak.Gero,idatzidenazuzen.

Ezzenezerrezentzuten,iturriarenmurmurioaeta,hanhurrundik,Oviedokoerrepidetik,osta-ostairistenzenzarataizanezik.HariketaMaítorenarnasketageroetabortitzagoa,zaratatsuagoabihurrituzenarte.

Susananahiagoizanzuenikuzkizunhuraezgaldu.Ezzuensaihestubegiradaarrotzarenganazuzentzeko:nahiagozuenMaítorenaurpe-giangeratzenarizenmirariaikusixehetasunikgaldugabe.Bat-bateanestuleginzuenberetrumoiahotsarekin.Hitzgordinitsusibatesanzuen,etazutitueginzenipurdianeztenkadabatesanbaliotebezala.

ImajinatuMaítoetaaitarenartekotopaketa.Adierazimarrazkibatenbidez.

Maí

to P

andu

ro

19

Ebatzi letra zopa. Gero, idatzi testu labur bat bertan ageri direnlauzpabosthitzerabiliz.

Aurkituzerrendakohitzak,letrakordenatuz.

IMIAFAL ISKAI

TISMARA BIRRAKOZ

URBUA GIKABE

RAIKAPTAR TRALE

ARIAZU TOAIJI

KALKOMA TAROXI

NUBAITZIONA DAZILA

KARRIOZ NAMIDE

AZERU URUBILA

EPAIGITEA SEKOLA

TXABOLAASKATASUNAIKASLEIJITOAIBAIAMARRAZKIAKULTURAIKASMAHAIAJAIAIKATZA

F T M F S A I B A I AZ C L I B E X T A D UA Y H K I J G O Ñ L AA S K A T A S U N A ZU X P S B L E L Y Q TE D U L K U L T U R AY I P E L F L A Ñ R KA J I T X A B O L A IV I K A S M A H A I AA T A A N I O D J O PU O E J R Q P O A K LM A R R A Z K I A R M

irakurri ondoren

20

Imajinatu, etaidatzibesteizenburubatliburuhonentzat.

Idatzi.

• Noragustatukolitzaizukejoateazeureizakimaiteekin,bizilekuzaldatubeharkobazenu?Zergatik?

• Zermarraztukozeniokezeureaitariedoamari,animatzeko,boladatxarbatjasatenbaleude?Zergatik?

• Zermarrazkigustatukolitzaizukebestenorbaitekzuretzategitea?Zergatik?

Egizu marrazkibatmaiteduzunnorbaitanimatzeko.

Maí

to P

andu

ro

21

Adierazi istorioko zein zatiri dagokion ilustrazio hau, eta idatzi bipertsonaienartekoelkarrizketabat,zeukasmatua.

ImajinatuPandurofamiliaSantanderrenfinkatudela,etaidatzibestebukaerabatistoriohonentzat.

22

Adierazizeureiritzia.

• ZergatikematendioSusanakhainbestekogarrantziahaurrengar-bitasunpertsonalari?

• AdosalzaudeSusanarekin?

• Maítorensentimenduakbereadinekobesteedozeinhaurrenakbezalakoakaldira?

• Ijitoarrazakoaizateakgarrantzirikbaduelaustealduzu?Zergatik?

• Gustatualzaizuistorioarenamaiera?Zergatik?

23

irakurketa-fitxaLiburuarenizenburua:

Idazlea:

Marrazkilaria:

Orrialdekopurua:

Bilduma:

Saila:

Agitaletxea:

Añodepublicación:

Edición:

Istorioari buruzNordanarratzailea?

Noizkogertaerakkontatzendira?

Nongertatzendaistorioa?

Pertsonaiei buruzPertsonaianagusia:

Pertsonaianagusiarendeskribapena:

Fisikoa:

Izaera:

Bigarrenmailakopertsonaiak:

irakurketa-fitxaArgudioari buruzIstorioarenhasieranaurkeztendenegoera:

Nolaebaztendenarazoa:

Istorioarenamaiera:

Zure iritziaGehiengustatuzaizuna:

Gutxiengustatuzaizuna:

Gehiengustatuzaizunpertsonaia:

Gutxiengustatuzaizunpertsonaia:

Liburuarenirakurketatikondorioztatzendirenbalioak:

Ikasiduzuna:

Gomendatukoalzeniekeliburuhauzeurelagunei?Esanzergatik.

Irakurketarendata: Sinadura:

24