Lurrikarak eta tsunamiak

LURRIKARAK ETA

TSUNAMIAK

ZER DIRA LURRIKARAK ?

Lurrikarak plakak tektonikoen mugimenduen ondorioz sortzen diren energiaren askapenak dira. Energiaren askapen hori lurrazalaren mugimendua segundu edo minutu batzuetan eragiten du.

NON SORTZEN DIRA??Lurrikarak hipozentruan sortzen dira, lur barneko puntu batean, eta epizentruan islatzen dira, hipozentrutik hurbilen dagoen lurrazalaren puntua. Oso ondorio txarrak izan ditzakete, hala nola suteak, eraikinen erorketak edo maremotoak. Batzuetan ere, sor daiteke krisi nuklearrak edo arazoak radioaktibitatearekin.

ZER ONDORIO SORTZEN DUTE LURRIKAREK

Lurrikaren, astinaldien ondorioz, lur batzuek gora egiten dute eta beste batzuek aldiz, behera.Mendietako harriak askatzen dira, ibaien aldea aldatzen da.

PLAKA TEKTONIKOAK

Plaka tektonikoak litosferaren zatiak dira. Japoniako eraikinak lurrikarentzako prest daude. Azken lurrikarak ez zuen kalte handirik egin, baina 15 minutu geroago tsunami bat gertatu zen, eta hau kaltegarriena izan zen. Sortutako olatua Chileraino ailegatu zen. Gainera olatua Fukushimako zentral nuklearreraino ailegatu zen, eta horren erruz fuga erradiaktiboak egon ziren zentralean.

NON SORTZEN DIRA GEHIEN???

Japonia (2011): 9,0 puntu izan zituen Richter eskalan. 6 minutu iraun zuen eta eragin zuen Lurraren ardatza 10 cm mugitzea.Asiako hegoekialde guztia kaltetu zuen, eta gainera tsunami bat gertatu zen. Guztira milioi erdi pertsona baino gehiago hil ziren.Haiti (2010): Amerika Latinako herrialderik txiroena denez, kalteak izugarriak izan ziren, 316.000 pertsona hil ziren, 350.000 zauritu egon ziren eta 1.500.000 pertsona etxerik gabe geratu ziren.

Egileak: Juan Muñoz eta Fermin Asurmendi

Espero dugu gustoko izana