View
237
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Citación recomendada / Recommended citation:
A Chave (20185): Nomes galegos dos réptiles recomendados pola Chave. http://www.achave.gal/wp-content/uploads/achave_osnomesgalegosdos_reptiles_2018.pdf
Fotografía: Piero Perrone.
1
Notas introdutorias
O que contén este documento
Na primeira edición deste documento (2015) fornecéronse denominacións para as especies de réptiles
galegos (e) ou europeos, e tamén para algunhas das especies exóticas máis coñecidas, xeralmente por
teren algunha particularidade biolóxica ou seren moi comúns noutras áreas xeográficas, ou, nalgún caso,
por seren tidas con frecuencia en cativerio.
Nas edicións posteriores, froito de novas pescudas e das achegas das persoas que visitan o web da Chave,
engadíronse máis nomes galegos vernáculos, incorporáronse nomes galegos para máis réptiles doutras
latitudes, agregáronse referencias bibliográficas e modificouse o nome galego dalgunha especie exótica
por outro máis acaído ou correcto.
Nesta quinta edición (2018), máis completa que as anteriores, fornécense denominacións galegas para
460 especies de réptiles de todo o planeta.
A estrutura
En primeiro lugar preséntase unha clasificación taxonómica que considera as ordes e familias de réptiles,
onde se apunta, de maneira xeral, os nomes dos réptiles que hai en cada familia.
A seguir vén o corpo do documento, unha listaxe onde se indica, especie por especie, alén do nome
científico, os nomes galegos e ingleses dos réptiles. Nesta listaxe específica, destácanse con fondo azul
claro cada especie galega (35 réptiles). Inclúense nas especies destacadas con azul as cinco tartarugas
mariñas que se poden atopar en augas galegas, dous réptiles das zonas frontereiras: a lagartixa de dedos
dentados (Acanthodactylus erythrurus ) e o lagarto verde (Lacerta bilineata ), e mais outros dous réptiles
que habitan e se reproducen en Galiza pero que foron introducidos: o sapoconcho da Florida ou sapoconcho de orellas vermellas (Trachemys scripta ) e a osga de Boettger (Tarentola boettgeri ).
Ao final inclúese unha listaxe coas referencias bibliográficas que foron utilizadas para a elaboración do
presente documento. Nalgunhas desas referencias recóllense ou propóñense nomes galegos para os
réptiles, quer xenéricos quer específicos. Outras referencias achegan nomes para os réptiles noutras
linguas, que tamén foron tidos en conta. Alén diso, inclúense algunhas referencias básicas a respecto da
metodoloxía e dos criterios terminolóxicos empregados.
2
Tratamento terminolóxico
De modo moi resumido, traballouse nas seguintes liñas e cos seguintes criterios:
En primeiro lugar, aprofundouse no acervo lingüístico galego. A respecto dos nomes dos réptiles, o galego
dispón dunha chea de nomes vernáculos, tanto de nomes específicos (que designan un único animal),
como lagarto arnal para Timon lepidus ; lagarto ferreño para Lacerta schreiberi (nalgunha localidade, este
nome tamén para Timon lepidus ) ; cobregón para Malpolon monspessulanus ; bicha cega ou escouparón
cego para Blanus cinereus ; liscanzo, coas variantes escáncer, liscánzaro, liscrán e licanzo, entre outros
nomes, para Anguis fragilis ; no galego frontereiro de Asturias, lagartón e largatón para Lacerta bilineata (=Lacerta viridis bilineata ) ; no galego frontereiro de San Ciprián de Hermisende, lagarto de cabeza azul para Lacerta schreiberi etc., como de nomes xenéricos (que designan varios animais parecidos), como
lagartixas (ou lagartas), cobras, víboras, esgonzos, sapoconchos, tartarugas, crocodilos etc. Coas
denominacións xenéricas galegas formáronse despois denominacións específicas para réptiles doutras
latitudes.
Procurouse tamén na bibliografía especializada en zooloxía en lingua galega, onde xa se ten empregado,
por exemplo, o nome tartaruga de coiro para Dermochelys coriacea ou sapoconcho de orellas vermellas
para Trachemys scripta . Así mesmo, na bibliografía terminolóxica galega, onde xa se teñen feito propostas
para especies autóctonas, como cobra cega para Blanus cinereus ou cobra lisa para o xénero Coronella (en harmonía co portugués e con outras linguas que empregan esta denominación para o xénero
Coronella ), e para especies exóticas, como agama común para Agama agama, agama de pescozo negro para Acanthocercus atricollis, cobras voadoras para as especies do xénero Chrysopelea, cobra tigre para
Notechis scutatus, cobra leopardina para Zamenis situla, cobra touro para Pituophis catenifer, cabeza de
cobre para Agkistrodon contortrix, cabeza de cobre australiana para Austrelaps superbus, boa esmeralda para Corallus canina ou boa de Cook para Corallus cookii, entre outras.
Para algúns nomes recorreuse á lusofonía, seguíndomos o criterio recollido nas Normas ortográficas e
morfolóxicas do idioma galego (RAG e ILG) do ano 2004: “Para o arrequecemento do léxico culto,
nomeadamente no referido aos ámbitos científico e técnico, o portugués será considerado recurso
fundamental, sempre que esta adopción non for contraria ás características estruturais do galego”. Deste
xeito, por exemplo, incorporáronse denominacións xenéricas como lagartiños para as especies do xénero
Ameivula, iguaniñas para as especies da familia Leiosaurídeos (nomes procedentes do Brasil, onde viven
estes réptiles), e nomes específicos como cobra de vidro para Heterodactylus lundii , cobra do lodo para
Gomesophis brasiliensis, cobra espada común para Tomodon dorsatus, cobra chata para Xenodon merremii,
pitón oliva para Liasis olivaceus, lagarto de contas para Heloderma horridum, lagarto vasoira para Nucras
ornata , tartaruga irradiada para Astrochelys radiata , basilisco marrón para Basiliscus vittatus etc.
Un outro recurso foi considerar os nomes científicos, en latín, de modo paralelo ás denominacións desas
especies de réptiles noutras linguas. É o caso dos anolis (xénero do nome científico: Anolis ), dos basiliscos
(xénero científico: Basiliscus ), ou dos varanos (xénero científico: Varanus ), por exemplo, coincidentes cos
nomes destes réptiles noutras linguas latinas e nalgúns casos recollidos xa para estas especies en ámbitos
divulgativos galegos. De modo semellante, moitos modificadores para nomes galegos específicos foron
tirados do nome científico como caimán negro ou xacaré negro para Melanosuchus niger, crocodilo do Nilo
3
para Crocodylus niloticus , saponcho pintado ou tartaruga pintada para Chrysemys picta , sapoconcho de
Hoge para Mesoclemmys hogei etc.
Para algunhas especies, usouse o nome vernáculo indíxena. Así, o nome tuatara para Sphenodon
punctatus (tomado do maorí ), denominación relativamente coñecida, pois a mesma adopción teñen feito
a maioría das linguas que posúen nome para este réptil. De modo semellante, o nome xenérico sucurí para os ofidios do xénero Eunectes (do tupí sukurí, voz largamente usada no Brasil ), para os que tamén
existe en galego o nome anaconda (por súa vez tomado do támil: anai-kondra ); o nome xararaca para as
serpentes suramericanas do xénero Bothrops (tomado do tupí, tamén incorporado ao brasileiro e
adoptado por varias linguas); o nome mamba para os ofidios do xénero Dendroaspis (do ronga de
Mozambique, posteriormente incorporado a moitas linguas); tartaruga angonoka para Astrochelys
yniphora (do malgaxe angonoka, igualmente adoptado por varias linguas para esta tartaruga); ou o nome
cascabel massasauga ou cobra cascabel massasauga para Sistrurus catenatus (tomado do oxibwa
massasauga, e incorporado tamén a varias linguas ).
Para réptiles relativamente coñecidos, cando menos nos ámbitos divulgativos, aplicáronse os nomes que,
coincidentes, teñen en diversos idiomas. Por exemplo, denominacións como crocodilo americano para
Crocodylus acutus , iguana mariña para Amblyrhynchus cristatus , camaleón de Jackson para Trioceros
jacksonii , tartaruga das Galápagos ou tartaruga xigante das Galápagos para Chelonoidis nigra ,
mata-mata ou tartaruga mata-mata para Chelus fimbriatus , dragón de Komodo para Varanus
komodoensis, osga satánica para Uroplatus phantasticus, tartarugas de caixa para as especies do
xénero Terrapene , dragóns barbudos para as especies do xénero Pogona etc., que noutros idiomas teñen
estes mesmos nomes ou modificadores.
4
Máis dun nome para unha especie
Algúns réptiles dos máis coñecidos teñen varios nomes vernáculos galegos, usados na lingua durante
séculos. Outros réptiles, se cadra non tan coñecidos ou identificados na cultura popular, teñen recibido na
bibliografía herpetolóxica galega denominacións diversas. Para alén diso, nalgúns casos, o que quince anos
atrás era considerada unha única especie, hoxe a comunidade científica recoñece que son realmente dúas
ou tres especies diferentes, que é preciso redenominar. Ademais, no ámbito divulgativo cada vez é máis
frecuente encontrarmos denominacións galegas para réptiles exóticos.
Por todos estes motivos, ás veces hai máis dun nome para unha especie. Por exemplo, lagarto ferreño, lagarto de cabeza azul e lagarto das silvas para Lacerta schreiberi, no caso dunha especie autóctona; ou
anacondas e sucurís para os ofidios do xénero Eunectes, como un exemplo para especies exóticas. Todos
os nomes son correctos, pódese usar calquera deles.
Recoméndase sempre o primeiro, porén, como preferente. O seguinte –ou seguintes– aparecen no léxicon
marcados coa abreviatura sin., que indica que son sinónimos do primeiro, o principal para os criterios da
Chave. Nos exemplos dados, os preferentes serían respectivamente lagarto ferreño e anacondas, aínda
que calquera deles é válido, e dependería do contexto e do criterio de cada persoa usar un ou outro nome,
ou facer referencia a máis dun deles.
Lagartixa, lagartiña e lagarta
Lagartixa e lagarta teñen suscitado opinións diversas no ámbito da terminoloxía galega, nomeadamente a
partir do cuestionamento de lagartixa como castelanismo e a consideración ou non de lagarta como a
palabra equivalente propiamente galega.
A Chave non considerou lagartixa un castelanismo, a pesar de que a súa orixe se encontra na palabra
castelá lagartija . Lagartixa é unha voz abondo recollida na tradición lexicográfica galega e abondo usada na
fala, empregada así mesmo na bibliografía herpetolóxica galega. Úsase tamén lagartixa en portugués e no
galego do Bierzo. No galego de Asturias, xunto con lagartixa, existen as variantes llagartixa e largatixa. Para
este termo, outra denominación vernácula sinónima é lagartiña.
En galego existe para estes réptiles ademais o sinónimo lagarta, aínda que lagartixa ou lagartiña parecen
denotar un tamaño máis pequeno que lagarta. No presente léxicon da Chave, recoméndase lagartixa de
preferencia para a maioría destas especies, e lagarta de preferencia para Zootoca vivípara (lagarta das
brañas), que é notabelmente máis grande. Non obstante, coidamos que calquera denominación formada
con lagartixa sería equivalente ou sinónima da mesma denominación formada con lagarta e viceversa: lagarta das brañas ou lagartixa das brañas, lagartixa cincenta ou lagarta cincenta, lagartixa rabuda ou lagarta rabuda etc.
5
Osga, xeco e ladra
Estes tres nomes, osga, xeco e ladra, foron tidos en conta no momento de sistematizar a denominación
galega para os lagartos da infraorde Gekkota. Divididos na actualidade en sete familias, teñen todos unhas
características comúns: cabeza larga e achatada con ollos prominentes, a maioría con pupilas verticais,
corpo tamén achatado, dedas relativamente arredondadas e grandes, e a capacidade de rubiren por
paredes verticais e andaren polos teitos de cabeza para baixo sen caeren. Viven nas zonas temperadas ou
quentes do planeta, e hai máis de 1.500 especies.
Na Galiza habitan dúas especies: unha delas, autóctona (Tarentola mauretanica ); a outra, introducida
(Tarentola boettgeri ). Ambas as dúas son moi escasas.
Osga é orixinariamente un nome portugués, que vén sendo utilizado no ámbito da herpetoloxía galega para
a especie autóctona xa desde a década dos anos 80. Está recollido nalgún dicionario de galego actual e
tamén nalgúns vocabularios galegos (das ciencias naturais, de 1991; e forestal, de 2012). No está clara cal
é a motivación semántica de osga, talvez estea en relación coa aversión popular cara a estes animais (pola
súa parte, inofensivos e beneficiosos, pois eliminan unha chea de insectos). No presente léxicon da Chave,
recoméndase osga como nome preferente para a maioría das especies deste grupo.
Xeco é un nome que se adopta e adapta en moitas linguas a partir dun dos xéneros científicos con maior
número de especies: Gekko, e do nome dunha das familias máis importantes do grupo, a dos xeconídeos
(Gekkonidae). A orixe de xeco está no malaio e é onomatopeica, reflicte a vocalización dalgunhas destas
especies (posteriormente, o nome malaio foi incorporado á taxonomía científica). No presente léxicon da
Chave, recoméndase xeco como nome preferente só para as especies do xénero Gekko.
Ladra é un nome orixinariamente galego recollido para Tarentola mauretanica, e a motivación deste nome
para a especie, aínda que non está clara, parece estar igualmente relacionada coa aversión popular cara a
estes animais. De feito, ladra é un nome que en galego tamén se recolle -e con máis frecuencia- para o
alacrán, un animal completamente diferente, pero que popularmente está connotado de igual modo de
maneira negativa: bichoco que pode morder ou picar. Mesmo existe un refrán con ladra referido ao
alacrán: Se te morde a ladra, busca saba e aixada, paralelo a outro, tamén sobre o alacrán: Se te morde un
alacrán, busca cura e sancristán, que mañá te enterrarán. É dicir : en relación cos réptiles deste grupo, o
nome ladra ten pouca especificidade e pouca tradición de uso, e, do punto de vista terminolóxico, non é o
mellor candidato para nomealos. No presente léxicon da Chave, ladra inclúese para algunha especie das
máis coñecidas como sinónimo de osga ou de xeco, non como nome principal.
6
O adxectivo preto / preta
Algunha persoa comentou ao equipo da Chave que preto / preta é un adxectivo que non existe en galego
(que preto sería o adxectivo portugués, e negro sería o adxectivo galego). O adxectivo preto, co mesmo
ou moi parecido significado de negro, é tamén un adxectivo galego. A pesar de que se usa moi pouco,
está vivo na lingua popular con este significado (por exemplo, cando en galego se fala de san Benito
Preto, dos feixóns pretos, ou das persoas africanas, os pretos de África). En español ten a súa
correspondencia con prieto, prieta. En portugués úsase preto con moita máis frecuencia (e tamén
negro).
Así mesmo, o adxectivo preto aparece recollido na tradición lexicográfica galega (nunha chea de
dicionarios, léxicos e glosarios), até con expresións feitas con este adxectivo (“andar coma un preto de
Angola”, para nos referir a alguén que anda todo enzoufado ou cheo de lama).
Independentemente do adxectivo preto, en galego existe tamén o adverbio de lugar preto (coa variante
perto) como sinónimo de cerca. No entanto, preto adverbio e preto adxectivo non se pronuncian do
mesmo modo. Hai falantes que, ademais de coñeceren o adxectivo, distinguen foneticamente entre o
adxectivo preto (con e pechado) e o adverbio preto (con e aberto). É dicir, para estes falantes son dúas
palabras que soan de modo moi diferente e así as usan e así as describen (o adxectivo preto descríbeno
como sinónimo de negro), o que demostra aínda máis a galeguidade do adxectivo.
Na opinión da Chave, se ben é certo que non se debería abusar do uso do adxectivo preto, tampouco
debería censurarse pois é propiamente galego. Canto aos nomes galegos dos réptiles presentados
neste documento, emprégase maioritariamente negro e negra, aínda que nalgún caso tamén se usa preto e preta, quedando o nome deste xeito harmonizado coa lusofonía e achegando unha connotación
de exotismo para ese réptil. Así, por exemplo, recoméndase caimán negro ou xacaré negro para
Melanosuchus niger, ou iguana negra para Ctenosaura hemilopha, porén mamba preta para a serpe
africana Dendroaspis polylepsis.
Agradecemento
O equipo da Chave quere expresar o seu agradecemento a todas as persoas que a través da sección
contacta do web enviaron comentarios, suxestións, puntualizacións... a respecto dos contidos dos recursos
léxicos sobre a fauna e a flora. Todas as opinións son lidas con atención e interese. Aínda que non todas
son tidas en conta, algunhas serven para puír ou enriquecer o xa publicado, e nalgún caso mesmo nos
levan a unha nova edición do documento. Moitas grazas, e animamos a todos os usuarios/as a continuar
con esa retroalimentación positiva e construtiva.
7
Clase: Réptiles (Reptilia)
Orde: Crocodilinos (Crocodilia)Familia: Aligatorídeos (Alligatoridae) : aligátores (ou xacarés), caimáns (ou xacarés)
Familia: Gavialídeos (Gavialidae) : gaviais
Familia: Crocodilídeos (Crocodylidae) : crocodilos
Orde: Quelonios (Chelonia ou Testudines)Familia: Quinosternídeos (Kinosternidae) : sapoconchos, tartarugas almiscaradas
Familia: Podocnemidídeos (Podocnemididae) : sapoconchos
Familia: Quelídeos (Chelidae) : sapoconchos, mata-mata
Familia: Emidídeos (Emydidae) : sapoconchos, tartarugas de caixa
Familia: Xeoemidídeos (Geoemydidae) : sapoconchos
Familia: Pelomedusídeos (Pelomedusidae) : sapoconchos
Familia: Testudinídeos (Testudinidae) : tartarugas de terra, xabutís
Familia: Platisternídeos (Platysternidae) : tartaruga cabezuda
Familia: Quelidrídeos (Chelydridae) : tartarugas de auga doce
Familia: Quelonídeos (Cheloniidae) : tartarugas mariñas
Orde: Esfenodontes ou Rincocéfalos (Sphenodontida ou Rynchocephalia)Familia: Esfenodontídeos (Sphenodontidae): tuatara
Orde: Escamados (Squamata)
Suborde: Serpentes ou Ofidios (Serpentes ou Ophidia)Familia: Boídeos (Boidae) : anacondas (ou sucurís), boas
Familia: Pitonídeos (Pythonidae) : pitóns
Familia: Elapídeos (Elapidae) : naxas, cobras, cobras tigre, cabezas de cobre, corais (ou cobras coral), mambas, cobras mariñas (ou serpentes mariñas)
Familia: Colubrídeos (Colubridae) : cobras, cobras raiadas, cobregón, rateiras (ou cobras rateiras),
8
Familia: Viperídeos (Viperidae) : cascabeis (ou cobras cascabel), víboras, víboras cornudas, víboras das palmeiras, mocasíns (ou víboras mocasín), xararacas, xararacón, xararacuzú
Familia: Dipsadídeos (Dipsadidae) : falsas corais, cobras, cobras corredeiras, cobras espada
Suborde: Anfisbenas ou Anfisbenios (Amphisbaenia)Familia: Blanídeos (Blanidae) : cobras cegas
Familia: Tiflopídeos (Typhlopidae) : cobras cegas
Familia: Anfisbenídeos (Amphisbaenidae) : anfisbenios (ou cobras de dúas cabezas)
Suborde: Lagartos (Lacertilia)Familia: Helodermatídeos (Helodermatidae) : lagarto de contas, monstro do Xila
Familia: Coritofanídeos (Corytophanidae) : basiliscos
Familia: Iguanídeos (Iguanaidae) : iguanas
Familia: Leiosaurídeos (Leiosauridae) : iguaniñas
Familia: Agamídeos (Agamidae) : dragóns voadores, dragóns acuáticos, dragóns barbudos,
lagarto de gola, demo espiñoso, hidrosauros
Familia: Varanídeos (Varanidae) : dragón de Komodo, varanos
Familia: Dactiloídeos (Dactyloidae) : anolis
Familia: Lacertídeos (Lacertidae) : lagartixas (ou lagartas), lagartos
Familia: Cordilídeos (Cordylidae) : lagarto armadillo
Familia: Teídeos (Teiidae) : lagartiños, ameivas
Familia: Filodactilídeos (Phyllodactylidae) : osgas
Familia: Xeconídeos (Gekkonidae) : osgas, xecos
Familia: Eublefarídeos (Eublepharidae) : osgas leopardo
Familia: Cameleonídeos (Chamaeleonidae) : camaleóns, camaleonciños
Familia: Anguídeos (Anguidae) : liscanzos (ou escánceres), celestos
Familia: Escincídeos (Scincidae) : esgonzos, escincos
Familia: Ximnoftalmídeos (Gymnophthalmidae) : cobra de vidro
9
Clase: Réptiles (Reptilia)
Orde: Crocodilinos (Crocodilia)
Familia: Aligatorídeos (Alligatoridae) : aligátores (ou xacarés), caimáns (ou xacarés)
Alligator mississippiensis aligátor americanosin.: xacaré americano
American alligator
Alligator sinensis aligátor da Chinasin.: xacaré da China
Chinese alligator
Caiman crocodilus caimán de lentessin.: xacaré de lentes
spectacled caimanwhite caiman
Caiman latirostris caimán de papo amarelosin.: xacaré de papo amarelo
broad-snouted caiman
Caiman yacare caimán do Pantanalsin.: xacaré do Pantanal
yacare caiman
Melanosuchus niger caimán negrosin.: xacaré negro
black caiman
Paleosuchus palpebrosus caimán de Cuviersin.: caimán anano de Cuviersin.: xacaré de Cuvier, xacaré anano de Cuvier
Cuvier’s dwarf caimanCuvier’s caimandwarf caiman
Paleosuchus trigonatus caimán de Schneidersin.: caimán anano de Schneidersin.: xacaré de Schneider, xacaré anano de Scheneider
smooth-fronted caimanSchneider’s dwarf caimanSchneider’s smooth-fronted caiman
Familia: Gavialídeos (Gavialidae) : gaviais
Gavialis gangeticus gavial común(ou simplemente gavial)
gharialgavialfish-eating crocodile
Tomistoma schlegelii gavial da Malasia sin.: gavial malaiosin.: falso gavial
false gharialMalayan gharialSunda gharial
10
Familia: Crocodilídeos (Crocodylidae) : crocodilos
Crocodylus acutus crocodilo americano American crocodile
Crocodylus intermedius crocodilo do Orinoco Orinoco crocodile
Crocodylus johnstoni crocodilo australiano freshwater crocodileAustralian freshwater crocodileJohnstone’s crocodile
Crocodylus mindorensis crocodilo filipinosin.: crocodilo das Filipinas
Philippine crocodilePhilippine freshwater crocodileMindoro crocodile
Crocodylus moreletii crocodilo de Moreletsin.: crocodilo mexicano
Morelet’s crocodileMexican crocodile
Crocodylus niloticus crocodilo do Nilosin.: crocodilo africano do Nilo
Nile crocodile
Crocodylus novaeguineae crocodilo da Nova Guinea New Guinea crocodile
Crocodylus palustris crocodilo persasin.: crocodilo hindú
mugger crocodilemuggerIndian crocodilePersian crocodilemarsh crocodile
Crocodylus porosus crocodilo de auga salgadasin.: crocodilo mariñosin.: crocodilo poroso
saltwater crocodileestuarine crocodileIndo-Pacific crocodile
Crocodylus rhombifer crocodilo cubano Cuban crocodile
Crocodylus siamensis crocodilo siamés Siamese crocodile
Crocodylus suchus crocodilo do desertosin.: crocodilo africano occidental
West African crocodiledesert crocodile
Mecistops cataphractus(=Crocodylus cataphractus)
crocodilo de fociño delgado African slender-snouted crocodile
Osteolaemus tetraspis crocodilo anano dwarf crocodileAfrican dwarf crocodilebony crocodile
11
Orde: Quelonios (Chelonia ou Testudines)
Familia: Quinosternídeos (Kinosternidae) : sapoconchos, tartarugas almiscaradas
Kinosternon arizonense sapoconcho de Arizona Arizona mud turtle
Kinosternon creaseri sapoconcho de Creaser Creaser's mud turtle
Kinosternon flavescens sapoconcho amarelo yellow mud turtle
Staurotypus salvinii tartaruga almiscarada xigante giant musk turtle
Sternotherus odoratus tartaruga almiscarada common musk turtlestinkpot
Familia: Podocnemidídeos (Podocnemididae) : sapoconchos
Erymnochelys madagascariensis sapoconcho malgaxe Madagascan big-headed turtle
Podocnemis expansa sapoconcho xigante da Amazoniasin.: sapoconcho xigante do Amazonas
arrau river turtleSouth American river turtlegiant South American turtle
Familia: Quelídeos (Chelidae) : sapoconchos, mata-mata
Acanthochelys macrocephala sapoconcho do Pantanalsin.: tartaruga do Pantanal
big-headed Pantanal swamp turtlePantanal swamp turtle
Acanthochelys pallidipectoris sapoconcho do Chaco Chaco side-necked turtle
Acanthochelys radiolata sapoconcho amarelo do Brasil Brazilian radiolated swamp turtle
Acanthochelys spixii sapoconcho negrosin.: sapoconcho de espiñossin.: sapoconcho de Spix
black spine-neck swamp turtlespiny-neck turtleSpix's sideneck turtle
Hydromedusa maximiliani sapoconcho da serra Brazilian snake-necked turtle
Hydromedusa tectifera sapoconcho pescozudosin.: tartaruga pescozuda
Argentine snake-necked turtleSouth American snake-necked turtle
Mesoclemmys hogei sapoconcho de Hoge Hoge's sideneck turtle
Phrynops geoffroanus sapoconcho de barbicha Geoffroy's toadhead turtleGeoffroy's side-necked turtle
Platemys platycephala sapoconcho machado twist-necked turtleflat-headed turtle
Chelus fimbriatus mata-matasin.: tartaruga mata-mata
mata matamata-mata
12
Familia: Emidídeos (Emydidae) : sapoconchos, tartarugas de caixa
Chrysemys picta sapoconcho pintadosin.: tartaruga pintada
painted turtle
Clemmys guttata sapoconcho pígaro spotted turtle
Deirochelys reticularia sapoconcho reticulado chiken turtle
Emys blandingii(=Emydoidea blandingii)
sapoconcho de Blandingsin.: tartaruga de Blanding
Blanding's turtle
Emys orbicularis sapoconcho europeo European pond turtleEuropean pond terrapin
Emys trinacris sapoconcho siciliano Sicilian pond turtle
Glyptemys insculpta(=Clemmys insculpta)
(=Emys insculpta)
sapoconcho dos bosques wood turtle
Glyptemys muhlenbergii(=Clemmys muhlenbergii)
sapoconcho de Muhlenbergsin.: tartaruga de Muhlenberg
bog turtle
Malaclemys terrapin sapoconcho diamantino diamondback terrapin
Pseudemys alabamensis(=Pseudemys rubiventris alabamensis)
sapoconcho da Alabamasin.: sapoconcho de plastrón vermello da Alabama
Alabama red-bellied cooterAlabama red-bellied turtle
Pseudemys nelsoni(=Pseudemys rubiventris nelsoni)
sapoconcho de Nelsonsin.: sapoconcho de plastrón vermello da Florida
Florida red-bellied cooterFlorida red-bellied turtle
Pseudemys peninsularis sapoconcho peninsular peninsula cooter
Pseudemys rubiventris sapoconcho de plastrón vermello northern red-bellied cooternorthern red-bellied turtleAmerican red-bellied turtle
Pseudemys texana sapoconcho do Texassin.: sapoconcho do río Texas
Texas river cooter
Trachemys scripta
especie introducida
sapoconcho da Floridasin.: sapoconcho de orellas vermellassin.: sapoconcho americano
red-eared sliderred-eared terrapin
Terrapene carolina tartaruga de caixa común common box turtle
Terrapene coahuila tartaruga de caixa de Coahuila Coahuilan box turtleaquatic box turtle
Terrapene nelsoni tartaruga de caixa de Nelson spotted box turtleSierra box turtleNelson's box turtle
Terrapene ornata tartaruga de caixa enfeitada western box turtleornate box turtle
13
especie galega
Familia: Xeoemidídeos (Geoemydidae) : sapoconchos
Geoclemys hamiltonii sapoconcho de Hamilton black pond turtlespotted pond turtleblack spotted turtleIndian spotted turtleHamilton's terrapin
Mauremys japonica sapoconcho xaponés Japanese pond turtle
Mauremys leprosa sapoconcho mediterráneosin.: sapoconcho leprososin.: sapoconcho riscado
Spanish pond turtleMediterranean turtle
Mauremys reevesii sapoconcho chinéssin.: sapoconcho de Reeves
Chinese pond turtleChinese three-keeled pond turtleReeves' turtle
Familia: Pelomedusídeos (Pelomedusidae) : sapoconchos
Pelusios adansonii sapoconcho de Adanson Adanson's mud turtle
Pelusios carinatus sapoconcho aquillado African keeled mud turtle
Pelusios castaneus sapoconcho acastañado West African mud turtle
Pelusios castanoides sapoconcho amarelado yellow-bellied mud turtle
Pelusios nanus sapoconcho anano African dwarf mud turtle
Pelusios niger sapoconcho anegrado West African black turtle
Pelusios rhodesianus sapoconcho da Rodesia variable mud turtleRhodesian mud turtleMashona hinged terrapin
Pelusios sinuatus sapoconcho dentado serrated hinged terrapin
Pelusios subniger sapoconcho amourado East African black mud turtle
Pelusios williamsi sapoconcho de Williams Williams' mud turtle
14
especie galega
Familia: Testudinídeos (Testudinidae) : tartarugas de terra, xabutís
Aldabrachelys gigantea(=Geochelone gigantea)
tartaruga das Seichelessin.: tartaruga xigante das Seicheles
Aldraba giant tortoise
Astrochelys radiata(=Geochelone radiata)
(=Testudo radiata)
tartaruga irradiada radiated tortoise
Astrochelys yniphora(=Testudo yniphora)
tartaruga angonoka angonoka tortoiseplugshare tortoiseMadagascar angulated tortoise
Centrochelys sulcata(=Geochelone sulcata)
(=Testudo sulcata)
tartaruga de esporas africana African spurred tortoisesulcata tortoise
Chelonoidis nigra tartaruga das Galápagossin.: tartaruga xigante das Galápagos
Galapagos tortoiseGalapagos giant tortoise
Geochelone burchardiextinta
tartaruga xigante de Tenerife Tenerife giant tortoise
Geochelone gymnesicaextinta
tartaruga xigante de Menorca Menorca giant tortoise
Geochelone robustaextinta
tartaruga xigante de Malta Malta giant tortoise
Geochelone vulcanicaextinta
tartaruga xigante de Gran Canaria Gran Canaria giant tortoise
Geochelone elegans tartaruga estrelada da Indiasin.: tartaruga estrelada indiana
Indian star tortoise
Geochelone platynota tartaruga estrelada da Birmaniasin.: tartaruga estrelada birmanesa
Burmese star tortoise
Stigmochelys pardalis(=Geochelone pardalis)
tartaruga leopardo leopard tortoise
Testudo graeca tartaruga grega spur-thighed tortoiseGreek tortoise
Testudo hermanni tartaruga mediterránea Hermann’s tortoise
Testudo horsfieldi tartaruga rusasin.: tartaruga de Horsfield
Russian tortoiseHordfield’s tortoiseAfghan tortoise
Testudo marginata tartaruga marxinada marginated tortoise
Psammobates geometricus tartaruga xeométrica geometric tortoise
Psammobates oculifer tartaruga do Kalahari serrated tortoiseKatahari tent tortoiseserrated tent tortoise
Chelonoidis carbonaria xabutí piranga red-footed tortoise
Chelonoidis denticulata xabutí amarelo yellow-footed tortoiseBrazilian giant tortoiseSouth American yellow-footed tortoise
15
Familia: Platisternídeos (Platysternidae) : tartaruga cabezuda
Platysternon megacephalum tartaruga cabezuda big-headed turtle
Familia: Quelidrídeos (Chelydridae) : tartarugas de auga doce
Chelydra serpentina tartaruga víborasin.: tartaruga mordedora
common snapping turtle
Macrochelys temminckii tartaruga aligátorsin.: tartaruga xacaré
alligator snapping turtle
Familia: Quelonídeos (Cheloniidae) : tartarugas mariñas
Eretmochelys imbricata tartaruga careisin.: tartaruga mariña carei
hawksbill sea turtle
Lepidochelys kempii tartaruga de Kempsin.: tartaruga mariña de Kempsin.: tartaruga mariña pequena
Kemp’s ridley sea turtleAtlantic ridley sea turtle
Lepidochelys olivacea tartaruga oliváceasin.: tartaruga mariña olivácea
olive ridley sea turtle
Dermochelys coriacea tartaruga de coirosin.: tartaruga mariña de coiro
leatherback sea turtlelute turtleleathery turtle
Chelonia mydas tartaruga verdesin.: tartaruga mariña verde
green sea turtlegreen turtle
Caretta caretta tartaruga mestizasin.: tartaruga mariña comúnsin.: tartaruga mariña cabezuda
loggerhead sea turtleloggerhead turtle
Natator depressus tartaruga australianasin.: tartaruga mariña australiana
flatback sea turtle
16
especie galega
Orde: Esfenodontes ou Rincocéfalos (Sphenodontida ou Rynchocephalia)
Familia: Esfenodontídeos (Sphenodontidae): tuatara
Sphenodon punctatus tuatara tuatara
Orde: Escamados (Squamata)
Suborde: Serpentes ou Ofidios (Serpentes ou Ophidia)
Familia: Boídeos (Boidae) : anacondas (ou sucurís), boas
Eunectes spp. anacondasin.: sucurí
anaconda
Eunectes murinus anaconda verdesin.: sucurí verde
green anaconda
Eunectes notaeus anaconda amarelasin.: sucurí amarela
yellow anaconda
Eunectes beniensis anaconda da Boliviasin.: sucurí da Bolivia
Bolivian anaconda
Eunectes deschauenseei anaconda de Deschauensin.: sucurí de Deschauen
dark-spotted anaconda
Acantophis dumerili boa de Dumeril Dumeril's boaMadagascar ground boa
Boa constrictor boa constritora boa constrictor
Calabaria reinhardtii boa de Calabar burrowing boaCalabar ground boaCalabar boaAfrican burrowing python
Candoia superciliosa boa de Palau Palau bevel-nosed boa
Candoia aspera boa da Nova Guinea New Guinean boa
Corallus annulatus(=Boa annulata)
boa anelada ringed tree boaannulated tree boa
Corallus caninus(=Boa canina)
boa esmeralda emerald tree boa
Corallus cookii(=Boa cookii)
boa de Cook Cook's tree boa
17
Epicrates angulifer boa de Cuba Cuban boa
Epicrates cenchria boa vermella rainbow boaslender boa
Epicrates striatus boa da Hispaniola Hispaniolan boa
Eryx jaculus boa da area javelin sand boa
Lichanura trivirgata(=Lichanura roseofusca)
boa rosada rosy boaMadagascar tree boa
Sanzinia madagascariensis(=Boa madagascariensis)
boa de Madagascar Malagasy tree boaMadagascar tree boa
Familia: Pitonídeos (Pythonidae) : pitóns
Antaresia childreni pitón de Children Children's python
Antaresia maculosa pitón manchada spotted pythoneastern small-blotched pythoneastern childrens python
Antaresia perthensis pitón pigmea pygmy pythonanthill python
Antaresia stimsoni pitón de Stimson Stimson's python
Apodora papuana pitón papúa Irian pythonPapuan python
Aspidites melanocephalus pitón de cabeza negra black-headed python
Aspidites ramsayi pitón de Ramsay woma pythonRamsay's pythonsand python
Bothrochilus boa pitón das Bismarck Bismarck ringed python
Liasis fuscus pitón café brown water python
Liasis mackloti pitón de Macklot Macklot's python
Liasis mackloti savuensis(=Liasis savuensis)
pitón de Savu Savu python
Liasis olivaceus pitón oliva Boelen's python
Morelia boeleni pitón de Boelen Boelen's python
Morelia spilota pitón adamantina carpet pythondiamond python
Morelia viridis pitón verde green tree python
18
Python anchietae pitón de Angola Angolan python
Python bivittatus(=Python molurus bivittatus)
pitón birmanasin.: pitón da Birmania
Burmese python
Python breitensteini(=Python curtus breitensteini)
pitón de Borneo Borneo pythonBornean short pythonBorneo short-tailed python
Python brongersmai pitón de Brongersma Brongersma's short-tailed python
Python curtus pitón sanguínea short pythonblood pythonshort-tailed pythonblack blood pythonSumatran short-tailed python
Python molurus pitón indianasin.: pitón da India
Indian pythonblack tailed python
Python regius pitón real ball pythonroyal python
Python reticulatus pitón reticulada reticulated python
Python sebae pitón africana African rock python
Python timorensis pitón de Timor Timor python
19
Familia: Elapídeos (Elapidae) : naxas, cobras, cobras tigre, cabezas de cobre, corais (ou cobras coral), mambas, cobras mariñas (ou serpentes mariñas)
Hemachatus haemachatus(=Naja haemachates)
cobra cuspideirasin.: naxa cuspideira anelada
rinkhalsring-necked spitting cobra
Naja annulifera naxa fociñuda snouted cobra
Naja ashei naxa de Ashesin.: naxa cuspideira de Ashe
Ashe’s spitting cobralarge brown spitting cobra
Naja atra naxa chinesa Chinese cobra
Naja haje naxa exipciasin.: áspide de Exiptosin.: áspide de Cleopatra
Egyptian cobra
Naja mossambica naxa de Mozambiquesin.: naxa cuspideira de Mozambique
Mozambique spitting cobra
Naja naja naxa da India Indian cobra
Naja nigricollis naxa de pescozo negrosin.: naxa cuspideira de pescozo nego
black-necked spitting cobra
Naja nivea naxa do Cabo Cape cobra
Naja nubiae naxa nubiasin.: naxa cuspideira nubia
Nubian spitting cobra
Naja philippinensis naxa das Filipinas Philippine cobranorthern Philippine cobra
Naja senegalensis naxa do Senegal Senegalese cobra
Naja sputatrix naxa de Xavasin.: naxa cuspideira de Xava
Javan spitting cobraIndonesian cobra
Elapsoidea guntherii cobra de Günther Günther's garter snake
Elapsoidea sundevallii cobra de Sundevall Sundevall's garter snake
Ophiophagus hannah cobra real king cobra
Notechis ater cobra tigre negra black tiger snake
Notechis scutatus cobra tigre mainland tiger snake
Austrelaps spp. cabezas de cobresin.: cobras cabeza de cobresin.: cabezas de cobre australianas
copperheadsAustralian copperheads
Austrelaps labialis cabeza de cobre pigmea pygmy copperhead
Austrelaps ramsayi cabeza de cobre de Ramsay highlands copperheadRamsay's copperhead
Austrelaps superbus cabeza de cobre das terras baixas lowlands copperheadcopperhead snake
20
Micrurus spp. coralsin.: cobra coral
coral snake
Micrurus altirostris coral uruguaiasin.: cobra coral uruguaia
Uruguayan coral snake
Micrurus annellatus coral aneladasin.: cobra coral anelada
annellated coral snake
Micrurus bernadi coral de Bernadsin.: cobra coral de Bernad
saddled coral snakeblotched coral snake
Micrurus corallinus coral verdadeirasin.: cobra coral verdadeira
painted coral snake
Micrurus decoratus coral decoradasin.: cobra coral decorada
Brazilian coral snake
Micrurus elegans coral elegantesin.: cobra coral elegante
elegant coral snake
Micrurus euryxanthus coral de Sonorasin.: cobra coral de Sonora
Sonoran coral snake
Micrurus mipartitus coral de rabo vermellosin.: cobra coral de rabo vermello
redtail coral snake
Micrurus nigrocinctus coral centroamericanasin.: cobra coral centroamericana
Central American coral snake
Micrurus ruatanus coral de Roatánsin.: cobra coral de Roatán
Roatan coral snake
Micrurus stuarti coral de Stuartsin.: cobra coral de Stuart
Stuart's coral snake
Micrurus tener coral de Texassin.: cobra coral de Texas
Texas coral snake
Dendroaspis spp. mamba mamba
Dendroaspis angusticeps mamba comúnsin.: mamba verde comúnsin.: mamba verde oriental
eastern green mambacommon mambaEast African mamba
Dendroaspis jamesoni mamba de Jameson Jameson’s mamba
Dendroaspis polylepsis mamba preta black mamba
Dendroaspis viridis mamba de Hallowellsin.: mamba verde de Hallowellsin.: mamba verde occidental
western green mambaWest African mambaHallowell’s green mamba
Enhydrina schistosa cobra mariña bicudasin.: serpente mariña bicuda
beaked sea snakehook-nosed sea snakecommon sea snakeValakadyn sea snake
Hydrophis spiralis cobra mariña amarelasin.: serpente mariña amarela
yellow sea snake
Hydrophis platurus(=Pelamis platura)
cobra mariña peláxicasin.: serpente mariña peláxica
yellow-bellied sea snakepelagic sea snake
21
Familia: Colubrídeos (Colubridae) : cobras, cobras voadoras, cobras raiadas, cobregón, rateiras (ou cobras rateiras)
Coronella austriaca cobra lisa austríacasin.: cobra lagarteira común
smooth snake
Coronella girondica cobra lisa meridionalsin.: cobra lisa bordalesasin.: cobra lagarteira meridional
southern smooth snake
Dolichophis caspius(=Coluber caspius)
cobra do Caspio Caspian whip snakeCaspian whipsnakeCaspian racer
large whip snake
Dolichophis jugularis(=Coluber jugularis)
cobra de gorxa sanguenta black whip snakeblack whipsnake
Hemorrhois algirum(=Coluber algirum)
cobra alxeriana Algerian whip snakeAlgerian whipsnake
Hemorrhois hippocrepis(=Coluber hippocrepis)
cobra de ferradura horseshoe whip snake
Hierophis gemonensis(=Coluber gemonensis)
cobra dos Balcáns Balkan whip snake
Hierophis viridiflavus(=Coluber viridiflavus)
cobra verde e amarela green whip snakewestern whip snake
Macroprotodon brevis(=Macroprotodon cucullatus brevis)
cobra de capuz western false smooth snake
Masticophis flagellum(=Coluber flagellum)
cobra látego coachwhipwhip snake
Natrix maura cobra viperina viperine water snakeviperine snake
Natrix natrix cobra de colar grass snakeringed snake
Natrix tessellata cobra teseladasin.: cobra de dados
dice snaketessellated water snake
Pituophis catenifer cobra touro Pacific gopher snakecoastal gopher snakewestern gopher snakebull snake
Platyceps najadum(=Coluber najadum)
cobra de Dahl Dahl's whip snakeDahl's whipsnake
Rhinechis scalaris(=Elaphe scalaris)
cobra de escada ladder snake
Telescopus fallax cobra gato European cat snakeSoosan snake
22
especie galega
Zamenis longissimus(=Elaphe longissimus)
cobra de Esculapio Aesculapian snake
Zamenis situla(=Elaphe situla)
cobra leopardina European ratsnakeleopard snake
Chrysopelea ornata cobra voadora enfeitada golden tree snakeornate flying snake
Chrysopelea paradisi cobra voadora do paraíso paradise tree snakeparadise flying snake
Chrysopelea taprobanica cobra voadora de Sri Lanka Sri Lankan flying snake
Thamnophis elegans cobra raiada elegante western terrestrial garter snaketerrestrial gartersnake
Thamnophis sauritus cobra raiada esguía eastern ribbon snakeeasternl ribbonsnake
Thamnophis sirtalis cobra raiada común common garter snake
Malpolon monspessulanus cobregónsin.: cobra rateira
Montpellier snake
Coelognathus spp.
Ptyas spp.
rateirassin.: cobras rateirassin.: cobras dos ratos
ratsnakes
Coelognathus erythrurus rateira das Filipinassin.: cobra rateira das Filipinas
Philippine rat snake
Coelognathus flavolineatus rateira de lista amarelasin.: cobra rateira de lista amarela
yellow-striped ratsnakeyellow striped snakeblack copper rat snake
Coelognathus helena(=Elaphe helena)
rateira de Helenasin.: cobra rateira de Helena
trinket snakeHelena's rat snake
Coelognathus radiatus rateira cabeza de cobresin.: cobra rateira cabeza de cobre
radiated ratsnakecopperhead rat snakecopper-headed trinket snake
Coelognathus subradiatus rateira da Indonesiasin.: cobra rateira da Indonesia
Indonesian ratsnake
Ptyas carinata(=Zaocys carinatus)
rateira aquilladasin.: cobra rateira aquillada
keeled rat snake
Ptyas fusca rateira fuscasin.: cobra rateira fusca
ratsnakes
Ptyas korros rateira da Indochinasin.: cobra rateira da Indochina
Chinese ratsnakeIndo-Chinese rat snake
Ptyas mucosa rateira orientalsin.: cobra rateira oriental
oriental ratsnakeIndian rat snake
Ptyas nigromarginata rateira de listas negrassin.: cobra rateira de listas negras
black-bordered rat snakegreen rat snake
23
especie galega
Familia: Viperídeos (Viperidae) : cascabeis (ou cobras cascabel), víboras, víboras cornudas, víboras das palmeiras, mocasíns (ou víboras mocasín), xararacas, xararacón, xararacuzú
Crotalus spp. cascabeissin.: cobras cascabelsin.: crótalossin.: víboras de foseta
rattlesnakes
Crotalus adamanteus cascabel diamantinasin.: crótalo adamantino
eastern diamond rattlesnakeeastern diamond-back
Crotalus atrox cascabel de Texassin.: crótalo atroz
western diamond rattlesnakeTexas diamond-back
Crotalus cerastes cascabel cornudasin.: crótalo cornudo
sidewinderhorned rattlesnakesidewinder rattlesnake
Crotalus durissus unicolor(=Crotalus unicolor)
cascabel de Arubasin.: crótalo de Aruba
Aruba rattlesnakeAruba Island rattlesnake
Crotalus durissus cascabel tropicalsin.: cascabel de catro ventassin.: cobra do risosin.: crótalo común
South American rattlesnaketropical rattlesnake
Crotalus horridus cascabel dos bosquessin.: crótalo dos bosques
timber rattlesnake
Crotalus ruber cascabel vermellasin.: crótalo vermello
red diamond rattlesnakered rattlesnakered diamond snake
Crotalus viridis cascabel esverdeadasin.: crótalo esverdeado
prairie rattlesnakewestern rattlesnakeGreat Plains rattlesnake
Sistrurus catenatus cascabel massasaugasin.: cascabel cincentasin.: crótalo massasauga, crótalo cincento
massasaugamassasauga rattlesnakemassasauga rattlerspotted rattlergray rattlesnakelittle grey rattlesnake
Sistrurus miliarius cascabel pigmeasin.: crótalo pigmeo
pygmy rattlesnake
Sistrurus ravus cascabel pigmea mexicanasin.: crótalo pigmeo mexicano
Mexican pygmy rattlesnake
Daboia palestinae(=Vipera palestinae)
víbora da Palestina Palestine viper
Daboia russelii víbora de Russell Russell's viper
Vipera aspis víbora áspidesin.: áspide
aspasp viperEuropean aspaspic viper
Vipera berus víbora europea common European addercommon European viper
24
Vipera latastei víbora fociñuda Lataste's vipersnub-nosed vipersnub-nosed adder
Vipera seoanei víbora de Seoane Baskian viperIberian cross adderPortuguese viper
Vipera xanthina víbora turca rock vipercoastal viperOttoman viperTurkish viper
Cerastes spp. víboras cornudas horned vipers
Cerastes cerastes víbora cornudasin.: víbora cornuda do deserto
desert horned viperhorned desert viperSaharan horned viperhorned vipergreater cerastes
Cerastes gasperettii víbora cornuda da Arabiasin.: víbora cornuda arábica
Arabian horned viper
Cerastes vipera víbora de Avicenasin.: víbora cornuda de Avicena
Sahara sand viperAvicenna viper
Bothriechis spp. víboras das palmeirassin.: crótalossin.: víboras de foseta
palm-pitvipers
Bothriechis bicolor víbora bicolorsin.: víbora das palmeiras bicolor
Guatemalan palm pitviperGuatemalan tree viper
Bothriechis lateralis víbora listadasin.: víbora das palmeiras listada
side-striped palm pitviperside-striped palm vipergreen palm viperyellow-lined palm pitviper
Bothriechis schlegelii víbora de pestanassin.: crótalo de Schlegelsin.: crótalo cornudo de Schlegelsin.: bocaracá
eyelash viper
Agkistrodon spp. mocasínssin.: víboras mocasín
moccasinsmoccasin snakes
Agkistrodon bilineatus mocasín mexicano Mexican moccasinMexican ground pit vipercantilcantil viperMexican cantilMexican yellow-lipped viper
Agkistrodon contortrix(=Agkistrodon mokasen cupreus)
mocasín cabeza de cobresin.: cabeza de cobre americana
copperheadcopperhead snakeAmerican copperheaddry-land moccasinhighland moccasin
25
especie galega
Agkistrodon piscivorus mocasín da auga water moccasinblack moccasincottonmouth
Bothrops alcatraz xararaca da Alcatrazessin.: xararaca da illa de Alcatrazes
Alcatrazes lancehead
Bothrops atrox xararaca do norte common lancehead
Bothrops jararaca xararaca da mata(ou simplemente xararaca)
sin.: xararaca verdadeira
jararaca
Bothrops neuwiedi xararaca de Neuwied Neuwied's lancehead
Bothrops pictus xararaca do deserto desert lancehead
Bothrops pubescens(=Bothrops neuwiedi pubescens)
xararaca pintada
Bothrops moojeni xararacón Brazilian lancehead
Bothrops jararacussu xararacuzú jararacussu
Familia: Dipsadídeos (Dipsadidae) : falsas corais, cobras, cobras corredeiras, cobras espada
Erythrolamprus aesculapii falsa coral de Esculapio Aesculapian false coral snake
Erythrolamprus pseudocorallus falsa coralsin.: coral falsa
false coral snake
Oxyrhopus melanogenys falsa coral de Tschudi Tschudi's false coral snake
Oxyrhopus rhombifer falsa coral da Amazonia Amazon false coral snake
Gomesophis brasiliensis cobra do lodo Brazilian burrowing snake
Xenodon merremii cobra chata Wagler's snake
Thamnodynastes pallidus cobra corredeira(ou cobra corredeira común)
Amazon coastal house snake
Thamnodynastes strigatus cobra corredeira lisa coastal house snake
Tomodon dorsatus cobra espada(ou cobra espada común)
pampas snake
Tomodon ocellatus cobra espada ocelada ocellated pampas snake
26
Suborde: Anfisbenas ou Anfisbenios (Amphisbaenia)
Familia: Blanídeos (Blanidae) : cobras cegas
Blanus cinereus cobra cegasin.: bicha cegasin.: escáncer cegosin.: escouparón cego
Iberian worm lizardEuropean worm lizard Mediterranean worm lizard
Blanus mariae cobra cega de María María's worm lizard
Blanus mettetali cobra cega de Marrocos Moroccan worm lizard
Blanus tingitanus cobra cega de Tánxer
Familia: Tiflopídeos (Typhlopidae) : cobras cegas
Afrotyphlops schlegelii cobra cega de Schlegelsin.: cobra cega xigante
Schlegel giant blind snakegiant blind snake
Familia: Anfisbenídeos (Amphisbaenidae) : anfisbenios (ou cobras de dúas cabezas)
Amphisbena alba anfisbenio brancosin.: cobra branca de dúas cabezas
red worm lizardwhite worm lizard
Amphisbena bakeri anfisbenio de Bakersin.: cobra de dúas cabezas de Baker
Baker's worm lizard
Amphisbena camura anfisbenio pardosin.: cobra parda de dúas cabezas
crooked worm lizardcollared amphisbaenid
Amphisbena carvalhoi anfisbenio de Carvalhosin.: cobra de dúas cabezas de Carvalho
Carvalho's worm lizard
Amphisbena darwinii anfisbenio de Darwinsin.: cobra de dúas cabezas de Darwin
Darwin's worm lizard
Amphisbena fuliginosa anfisbenio fulixinososin.: cobra fulixinosa de dúas cabezas
black-and-white worm lizardspeckled worm lizardspotted worm lizard
Amphisbena heathi anfisbenio de Heathsin.: cobra de dúas cabezas de Heath
Heath's worm lizard
Amphisbena munoai anfisbenio de Muñoasin.: cobra de dúas cabezas de Muñoa
Munoa worm lizard
Amphisbena silvestrii anfisbenio de Silvestrisin.: cobra de dúas cabezas de Silvestri
Silvestri's worm lizard
Dalophia longicauda anfisbenio de rabo longo long-tailed lizardlong-tailed amphisbaenian
Dalophia pistillum anfisbenio de rabo rombo pestle-tailed lizardblunt-tailed amphisbaenian
27
especie galega
Suborde: Lagartos (Lacertilia)
Familia: Helodermatídeos (Helodermatidae) : lagarto de contas, monstro do Xila
Heloderma horridum lagarto de contas Mexican beaded lizard
Heloderma suspectum monstro do Xilasin.: monstro do río Xila
Gila monster
Familia: Coritofanídeos (Corytophanidae) : basiliscos
Basiliscus basiliscus basilisco común(ou simplemente basilisco)
common basilisk
Basiliscus galeritus basilisco occidental western basiliskred-headed basilisk
Basiliscus plumifrons basilisco verde plumed basiliskgreen basilisk
Basiliscus vittatus basilisco marrón striped basiliskbrown basilisk
28
Familia: Iguanídeos (Iguanaidae) : iguanas
Amblyrhynchus cristatus iguana mariña marine iguana
Brachylophus fasciatus iguana listada das Fixi Fiji banded iguana
Brachylophus vitiensis iguana cristada das Fixi Fiji crested iguanaFijian crested iguana
Conolophus marthae iguana rosasin.: iguana rosa das Galápagos
Galápagos pink land iguana pink iguanaGalapagos rosy iguana
Conolophus pallidus iguana de Santa Fe Barrington land iguanaSanta Fe land iguana
Conolophus subcristatus iguana amarelasin.: iguana amarela das Galápagos
Galapagos land iguana
Corytophanes cristatus iguana de helmo helmeted iguana
Ctenosaura hemilopha iguana negra cape spinytail iguana
Cyclura cornuta iguana rinoceronte rhinoceros iguana
Dipsosaurus dorsalis iguana do deserto desert iguana
Iguana delicatissima iguana das Antillas lesser Antillean iguana
Iguana iguana iguana comúnsin.: iguana verde
lesser Antillean iguana
Familia: Leiosaurídeos (Leiosauridae) : iguaniñas
Enyalius iheringii iguaniña verde Ihering's fathead anole
Urostrophus vautieri iguaniña raxada Brazilian steppe iguana
29
Familia: Agamídeos (Agamidae) : dragóns voadores, dragóns acuáticos, dragóns barbudos, lagarto de gola, demo espiñoso, hidrosauros, agamas
Draco spp. dragóns voadores flying dragons
Draco maculatus dragón voador maculado spotted flying dragon
Draco norvillii dragón voador de Norvill Norvill’s flying dragon
Draco volans dragón voador común common flying dragon
Physignatus spp.
Intellagama spp.
dragóns acuáticos water dragons
Intellagama lesueurii(=Physignatus lesueurii)
dragón acuático australiano Australian water dragon
Physignatus cocincinus dragón acuático chinés Chinese water dragon Asian water dragon
Pogona spp. dragóns barbudos bearded dragons
Pogona barbata dragón barbudo do leste eastern bearded dragon coastal bearded dragoncommon bearded dragonbearded lizardJew lizard
Pogona henrylawsoni dragón de Lawson(ou dragón barbudo de Lawson)
Rankin's dragon Lawson's dragon
Pogona microlepidota dragón de Kimberley(ou dragón barbudo de Kimberley)
Drysdale river bearded dragonsmall scaled bearded dragon
Pogona minima(=Pogona minor minima)
dragón das Abrolhos(ou dragón barbudo das Abrolhos)
western bearded dragon
Pogona minor(=Pogona minor minor)
dragón barbudo anano dwarf bearded dragon
Pogona mitchelli(=Pogona minor mitchelli)
dragón de Mitchell(ou dragón barbudo de Mitchell)
Mitchell's bearded dragonnorth-west bearded dragon
Pogona nullarbor dragón de Nullarbor(ou dragón barbudo de Nullarbor)
Nullarbor bearded dragon
Pogona vitticeps dragón barbudo(ou dragón barbudo do centro)
sin.: dragón de barba
central bearded dragon inland bearded dragonbearded dragon
Chlamydosaurus kingii lagarto de golasin.: clamidosauro
frill-necked lizardfrilled-neck lizardfrilled lizardfrilled dragonfrilled agama
Moloch horridus demo espiñoso thorny devilthorny dragonmountain devilthorny lizard
30
Hydrosaurus amboinensis hidrosauro de Amboinasin.: hidrosauro da illa de Amboina
Amboina sailfin lizardAmboina sail-finned lizard
Hydrosaurus pustulatus hidrosauro das Filipinas Philippine sailfin lizardcrested lizardsoa-soa water lizard
Hydrosaurus weberi hidrosauro de Weber Weber's sailfin lizard
Acanthocercus atricollis(=Agama atricollis)
agama de pescozo negro black-necked agama
Agama agama agama común common agamared-headed rock agamarainbow agama
Agama caudospinosa agama de Elmenteita Elmenteita agamaElmenteita rock agama
Agama mossambica agama de Mozambique Mozambique agama
Stellagama stellio(=Agama stellio)
agama estrelado starred agama
Trapelus mutabilis(=Agama mutabilis)
agama do deserto desert agama
Familia: Varanídeos (Varanidae) : varanos, dragón de Komodo
Varanus spp. varanos monitor lizards
Varanus albigularis varano de gorxa branca white-throated monitorrock monitor
Varanus bengalensis varano de Bengala Bengal monitorcommon Indian monitor
Varanus exanthematicus varano das sabanas savannah monitorBosc's monitor
Varanus giganteus varano xigante australiano perentie
Varanus gouldii varano de Gould sand goannasand monitorGould’s monitorracehorse goanna
Varanus griseus varano cincento desert monitor
Varanus niloticus varano do Nilo Nile monitor
Varanus prasinus varano esmeralda emerald tree monitorgreen tree monitor
Varanus salvator varano malaio water monitor
Varanus komodoensis dragón de Komodo Komodo dragonKomodo monitor
31
Familia: Dactiloídeos (Dactyloidae) : anolis
Anolis spp. anolis anoles
Anolis allisoni anolis de Allison Allison’s anoleblue-headed anole
Anolis carpenteri anolis de Carpenter Carpenter’s anole
Anolis cuvieri anolis de Cuvier Puerto Rican giant anoleCuvier’s giant anolegreen giant anole
Anolis equestris anolis ecuestre knight anole
Anolis porcatus anolis cubano verde Cuban green anole
Familia: Lacertídeos (Lacertidae) : lagartixas (ou lagartas), lagartos
Acanthodactylus erythrurus lagartixa de dedos dentados spiny-footed lizard
Iberolacerta bonnali (=Lacerta bonnali)
lagartixa pirenaica Pyrenean rock lizard
Iberolacerta galani lagartixa leonesa Leonese rock lizard
Iberolacerta monticola (=Lacerta monticola)
lagartixa da serra Iberian rock lizard
Podarcis bocagei lagartixa galega Bocage's wall lizard
Podarcis carbonelli lagartixa de Carbonell Carbonell's wall lizard
Podarcis hispanica lagartixa dos penedos Iberian wall lizard
Podarcis lilfordi lagartixa das Baleares Lilford's wall lizard
Podarcis muralis lagartixa dos muros common wall lizard
Podarcis pityusensis lagartixa das Pitiusas Ibiza wall lizard
Psammodromus algirus lagartixa rabuda alxeriana Algerian psammodromus
Psammodromus edwardsianus lagartixa cincenta de Edwards Edwards' sand racerEast Iberian psammodromus
Psammodromus hispanicus lagartixa cincenta ibérica Spanish sand racerSpanish psammodromus
Psammodromus jeanneae(=Psammodromus algirus jeanneae)
lagartixa rabuda de Jeanne Jeanne's sand lizard
Psammodromus manuelae(=Psammodromus algirus manuelae)
lagartixa rabuda(ou lagartixa rabuda común)
32
especie galega
Psammodromus microdactylus(=Algira microdactyla)
lagartixa de dedos pequenos small-fingered psammodromusgreen psammodromus
Psammodromus occidentalis lagartixa cincenta(ou lagartixa cincenta común)
western sand racer
Teira perspicillata (=Scelarcis perspicillata)
(=Podarcis perspicillata)
lagartixa moura Moroccan rock lizard
Zootoca vivipara lagarta das brañas viviparous lizardcommon lizard
Gallotia atlantica lagarto atlántico Atlantic lizard
Gallotia auratiae lagarto xigante da Palma La Palma giant lizard
Gallotia galloti lagarto de Gallot Tenerife lizardGallot's lizardWestern Canaries lizard
Gallotia simonyi lagarto xigante do Ferro El Hierro giant lizard
Gallotia stehlini lagarto de Gran Canaria Gran Canaria giant lizard
Lacerta agilis lagarto áxil sand lizard
Lacerta bilineata(=Lacerta viridis bilineata)
lagarto verdesin.: lagartón var.: largatón
western green lizard
Lacerta schreiberi lagarto ferreñosin.: lagarto das silvassin.: lagarto de cabeza azul
Iberian emerald lizardSchreiber's green lizard
Lacerta trilineata(=Lacerta viridis trilineata)
lagarto verde dos Balcáns Balkan green lizardBalkan emerald lizard
Lacerta viridis lagarto verde orientalsin.: lagarto verde europeo
European green lizard
Nucras caesicaudata lagarto de rabo azul blue-tailed sandveld lizardblue-tailed scrub lizard
Nucras ornata lagarto vasoira ornate sandveld lizardornate scrub lizard
Nucras tessellata lagarto de listas western sandveld lizardstriped sandveld lizardstriped sand lizardbanded sand lizard
Timon lepidus(=Lacerta lepida)
lagarto arnalvar.: lagarto arnao, lagarto arnausin.: arnalsin.: sardón
ocellated lizardeyed lizard
Timon tangitanus(=Lacerta tangitanus)
lagarto tanxerino Morrocan eyed lizard
33
especie galega
Familia: Cordilídeos (Cordylidae) : lagarto armadillo
Ouroborus cataphractus lagarto armadillo armadillo girdled lizardarmadillo lizardarmadillo spiny-tailed lizard
Familia: Teídeos (Teiidae) : lagartiños, ameivas
Ameivula abaetensis(=Cnemidophorus abaetensis)
lagartiño de Abaeté Bahian sand dune lizard
Ameivula cipoensis lagartiño do Cipó
Ameivula nativo(=Cnemidophorus nativo)
lagartiño de Linhares
Ameiva ameiva ameiva verde giant ameivagreen ameivaAmazon whiptailAmazon racerunner
Ameiva dorsalis ameiva da Xamaica Jamaican ameiva
Ameiva exsul ameiva de Porto Rico common Puerto Rican ameivaPuerto Rican ground lizard
Ameiva undulata ameiva arco iris rainbow ameivametallic ameivabarred whiptail
Holcosus festivus(=Ameiva festiva)
ameiva centroamericana Middle American ameivaCentral American whiptailtiger ameiva
34
Familia: Filodactilídeos (Phyllodactylidae) : osgas
Gymnodactylus spp.
Phyllodactylus spp.
Ptyodactylus spp.
Tarentola spp.
Thecadactylus spp.
osgassin.: ladras
geckos
Gymnodactylus vanzolinii osga de Vanzolini
Phyllodactylus insularis osga dos atois de Belize Belize leaf-toed geckoBelize atoll gecko
Phyllodactylus pulcher osga de Barbados Barbados leaf-toed gecko
Phyllodactylus xanti osga de Xanthus Xanthus' leaf-toed geckoleaf-toed gecko
Ptyodactylus hasselquisti osga de Hasselquist Hasselquist's fan-footed geckoyellow fan-fingered gecko
Tarentola boettgeriespecie introducida
osga de Boettgersin.: osga de Gran Canaria
Boettger's wall geckoGran Canaria gecko
Tarentola boettgeri bischoffi(=Tarentola bischoffi)
osga das Salvaxes Selvagens gecko
Tarentola caboverdiana osga caboverdianasin.: osga caboverdiana de Santo Antón
Cape Verde wall geckoCapeverdean wall geckoSanto Antão wall gecko
Tarentola chazaliae osga de helmo helmeted geckohelmet head gecko
Tarentola darwini osga de Darwin Darwin's wall gecko
Tarentola delalandii osga de Tenerife Tenerife wall geckoTenerife gecko
Tarentola deserti osga do deserto desert wall gecko
Tarentola gigas osga xigantesin.: osga caboverdiana xigante
giant wood geckoBranco wood gecko
Tarentola gomerensis osga da Gomera Gomero wall geckoLa Gomera gecko
Tarentola mauretanica osga(ou osga común)
sin.: ladra común
common wall geckoMoorish wall geckocrocodile geckoEuropean common geckoMaurita naca gecko
Tarentola substituta osga de San Vicentesin.: osga caboverdiana de San Vicente
São Vicente wall gecko
Thecadactylus rapicauda osga rabo de nabo turnip-tailed gecko
35
especie galega
Familia: Xeconídeos (Gekkonidae) : osgas, xecos
Hemidactylus biokoensis osga de Bioko Bioko leaf-toed gecko
Hemidactylus bouvieri osga de Bouviersin.: osga caboverdiana de Bouvier
Bouvier's half-nailed gecko
Hemidactylus brasilianus osga de Amaralsin.: osga brasileira de Amaral
Amaral's Brazilian gecko
Hemidactylus brookii osga de Brook Brook's house gecko
Hemidactylus garnotii osga do Indo-Pacífico Indo-Pacific geckoGarnot's house geckofox gecko
Hemidactylus turcicus osga turcasin.: ladra turca
Mediterranean house geckoTurkish gecko
Uroplatus phantasticus osga satánica satanic leaf-tailed geckoeyelash leaf-tailed geckofantastic leaf-tailed gecko
Gekko spp. xecossin.: ladras
geckos
Gekko gecko xeco tokaisin.: ladra tokai
tokay gecko
Gekko japonicus xeco de Schlegelsin.: xeco xaponés de Schlegel
Schlegel's Japanese gecko
Gekko siamensis xeco siamés Siamese green-eyed gecko
Gekko smithii xeco de Smith Smith's green-eyed geckolarge forest gecko
Gekko swinhonis xeco de Pequín Peking gecko
Gekko vitttus xeco riscado lined geckosago geckoskunk gecko
Familia: Eublefarídeos (Eublepharidae) : osgas leopardo
Eublepharis fuscus osga leopardo fusca West Indian leopard gecko
Eublepharis hardwickii osga leopardo de Hardwicke East Indian leopard geckoHardwicke's gecko
Eublepharis macularius osga leopardo(ou osga leopardo común)
sin.: ladra leopardo
common leopard geckoleopard geckospotted fat-tailed gecko
Eublepharis satpuraensis osga leopardo das Satpura Satpura leopard gecko
Eublepharis turcmenicus osga leopardo turcomana Turkmenistan eyelid geckoTurkmenian eyelid gecko
36
Familia: Cameleonídeos (Chamaeleonidae) : camaleóns, camaleonciños
Archaius tigris camaleón tigre tiger chameleon
Bradypodion pumilum(=Chamaeleo pumilus)
camaleón do Cabo Cape dwarf chameleonSahel chameleon
Calumma bevicorne camaleón de corno curto short-horned chameleon
Calumma parsonii camaleón de Parson Parson's chameleon
Chamaeleo africanus(=Chamaeleo basiliscus)
camaleón do Sahel African chameleonSahel chameleon
Chamaeleo arabicus camaleón arábico Arabian chameleon
Chamaeleo calyptratus camaleón de helmosin.: camaleón iemenita
veiled chameleoncone-head chameleonYemen chameleon
Chamaeleo chamaeleon camaleón común common chameleonMediterranean chameleon
Chamaeleo gracilis camaleón grácil graceful chameleon
Chamaeleo monachus camaleón de Socotra Socotran chameleon
Furcifer cephalolepis camaleón das Comores Comoro Islands chameleon
Furcifer oustaleti camaleón de Oustaletsin.: camaleón xigante de Madagascar
Malagasy giant chameleonOustalet’s chameleon
Furcifer pardalis camaleón pantera panther chameleon
Furcifer polleni camaleón de Mayotte Mayotte chameleon
Kinyongia oxyrhina camaleón narigudo sharp-nosed chameleon
Trioceros cristatus camaleón cristado crested chameleon
Trioceros jacksonii(=Chamaeleo jacksonii)
camaleón de Jackson Jackson’s chameleonJackson’s three-horned chameleon
Trioceros johnstoni(=Chamaeleo johnstoni)
camaleón de Johnston Johnston’s chameleonRuwenzori three-horned chameleon
Trioceros oweni camaleón de Owen Owen’s chameleonOwen’s three-horned chameleon
Rampholeon marshalli camaleonciño de Marshall Marshall's pygmy chameleonMarshall’s leaf chameleon
Rampholeon spectrum camaleonciño espectral spectral pygmy chameleonwestern pygmy chameleonCameroon stumptail chameleon
Rieppeleon brachyurus camaleonciño de Zomba Zomba pygmy chameleon
Rieppeleon brevicaudatus camaleonciño de barba bearded pygmy chameleon
Rieppeleon kerstenii camaleonciño de Kersten Kenya pygmy chameleon
37
Familia: Anguídeos (Anguidae) : liscanzos (ou escánceres), celestos
Anguis cephallonica liscanzo do Peloponesosin.: escáncer do Peloponeso
Peloponnese slow worm
Anguis fragilis liscanzovar.: liscánzaro, liscrán, licanzo, liscáncer sin.: escáncersin.: escónzaro var.: esgónzaro, esgonzosin.: escóuparo var.: escouparónsin.: cobra da herba
slow worm
Celestus rozellae(=Diploglossus rozellae)
celesto de Rozella Rozella's lesser galliwaspRozella's galliwasp
Celestus warreni(=Diploglossus warreni)
celesto xigante da Hispaniola giant Hispaniolan galliwasp
Familia: Escincídeos (Scincidae) : esgonzos, escincos
Chalcides bedriagai esgonzo ibérico Bedriaga's skink
Chalcides chalcides esgonzo italianosin.: esgonzo tridáctilo italiano
Italian three-toed skinkthree-toed skink
Chalcides ocellatus esgonzo ocelado ocellated skinkeyed skink
Chalcides pentadactylus esgonzo pentadáctilo five-fingered skink
Chalcides sexlineatus esgonzo de Gran Canaria Gran Canaria skink
Chalcides striatus(=Chalcides chalcides striatus)
esgonzo comúnvar.: esgónzaro, escónzarosin.: esgonzo tridáctilo
western three-toed skink
Scincus scincus escinco da area sandfish
Tiliqua nigrolutea escinco sardoso blotched blue-tongued lizardblotched blue-tonguesouthern blue-tongued lizardsouthern blue-tongue
Tiliqua rugosa escinco rabón shingleback lizardshinglebackstumpy tail lizardpinecone lizard
Familia: Ximnoftalmídeos (Gymnophthalmidae) : cobra de vidro
Heterodactylus lundii cobra de vidro Lund's teiid
38
especie galega
Referencias bibliográficas
Alonso Estravís, Isaac (2018): Dicionário Eletrónico Estraviz.
http://www.estraviz.org/
Asensi Cabirta, Moisés (2006): Guía dos anfibios e réptiles de Galicia. A Coruña: Baía.
Cabré, M. Teresa (dir.) / Rosa Estopá (coord.) (2004): Metodología del trabajo en neología: criterios,
materiales y procesos. Barcelona: Universitat Pompeu Fabra / IULA.
Carballeira Anllo, Xosé María et al. (2009): Gran dicionario Xerais da lingua galega, 2 vols. Vigo: Xerais.
Colomer, Rosa (dir.) / Xavier Fargas (coord.) (2005): Manlleus i calcs lingüístics en terminologia. Vic /
Barcelona: Eumo Editorial / TERMCAT.
Colomer, Rosa (dir.) / Xavier Fargas (coord.) (2012): Difusió i ús dels termes. Vic / Barcelona: Eumo
Editorial / TERMCAT.
Conde Teira, Miguel A. (1996): "Acerca dos nomes dos anfibios e réptiles galegos", Cadernos de lingua 13,
75-88.
Daviña Facal, Luís (1993): Problemas do léxico científico. Algunhas propostas de solucións. Santiago de
Compostela: Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.
Daviña Facal, Luís (1999): Lingua e ciencia. Vigo: Xerais.
Daviña Facal, Luís (2000): Diccionario das ciencias da natureza e da saúde. Tomo I, A-B. A Coruña:
Deputación Provincial da Coruña.
Daviña Facal, Luís (2000): Diccionario das ciencias da natureza e da saúde. Tomo II, C. A Coruña:
Deputación Provincial da Coruña.
Daviña Facal, Luís (2000): "O problema da adaptación ó galego de cultismos científicos de orixe grega e
latina", Viceversa, 6, 113-129.
García González, Constantino (1985): "Glosario das voces galegas de hoxe", Verba, anexo 27.
Garrido, Carlos / Carles Riera (20112): Manual de galego científico. Santiago de Compostela: Através
Editora.
39
International Union for Conservation of Nature (2018): The IUCN Red List of Threatened Species.
http://www.iucnredlist.org/
Lorenzo, Secundino (2018): A vida nos ríos galegos.
http://www.rios-galegos.com/
Noia Campos, María Camiño et al. (1997): Diccionario de sinónimos da lingua galega. Vigo: Galaxia.
Pena Romay, Xosé Antonio et al. (2004): Gran dicionario Cumio da lingua galega. Vigo: Do Cumio.
Penas-Patiño, Xosé Manuel / Antonio Piñeiro Seage (1989): Cetáceos, focas e tartarugas mariñas das
costas ibéricas. Santiago de Compostela: Consellería de Pesca – Sociedade Galega de Historia Natural.
Real Academia Galega (2018): Dicionario da Real Academia Galega.
http://academia.gal/dicionario#inicio.do
Rodríguez Cruz, José (2007): Cultura e fala popular de San Ciprián de Hermisende. Unha achega
etnográfica e léxica par o estudo do idioma galego en áreas periféricas da nosa comunidade . 2º premio do
concurso de investigación Romaría Raigame. Ourense: Centro de Cultura Popular Xaquín Lorenzo –
Deputación de Ourense.
Rodríguez González, Eladio (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano. Vigo: Galaxia.
Rodríguez Río, Xusto A. (2003): Metodoloxía do traballo terminográfico puntual en lingua galega. Santiago
de Compostela: Consello da Cultura Galega.
Rodríguez Río, Xusto A. (2003): Os préstamos na producción lexicográfica, terminográfica e enciclopédica
galega actual. En Álvarez de la Granja M. e E. X. Gozález Seoane (eds.): A estandarización do léxico, 419-
446. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega - Consello da Cultura Galega.
Santamarina Fernández, Antón L. (coord.) (2018): Dicionario de dicionarios.
http://sli.uvigo.es/ddd/index.html
Scheneider, Michael F. et al. (2005): Checklist de vertebrados de Moçambique. Checklist of Vertebrates of
Mozambique. Maputo: Universidade Eduardo Mondlane / UICN Mozambique.
Sociedade Galega de Historia Natural (1995): Atlas de vertebrados de Galicia, I. Peixes, anfibios, réptiles e
mamíferos. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.
Sociedade Galega de Historia Natural (2011): Atlas dos anfibios e réptiles de Galicia. Santiago de
Compostela: Sociedade Galega de Historia Natural.
40
TERMCAT (1990): Formació de termes amb elements cultes. Barcelona: Generalitat de Catalunya.
Uetz, Peter / Paul Freed / Jirí Hošek (eds.) (2018): The Reptile Database.
http://www.reptile-database.org
Varela Aenlle, Carlos Xesús (2014): Contribución ao dicionario galego: o léxico do galego de Asturias. Tese
de doutoramento. Vigo: Universidade de Vigo.
VV. AA. (1991): Vocabulario das ciencias naturais. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia.
VV. AA. (2012): Vocabulario forestal. Santiago de Compostela: USC / Deputación de Lugo.
41
Recommended