View
3
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Pues
ta e
n m
arch
a de
la e
xper
ienc
ia d
el
e-po
rtaf
olio
en
la E
PSC
de
la U
PC
Fran
cesc
Jos
ep S
ànch
ez i
Rob
ert
(fran
cesc
.jose
p.sa
nche
z@up
c.ed
u)
Don
ostia
, 4 d
e ab
ril d
e 20
06
LA U
TILI
ZAC
IÓN
DE
LAS
TEC
NO
LOG
ÍAS
DE
LA
INFO
RM
AC
IÓN
Y C
OM
UN
ICA
CIO
N E
N L
A D
OC
ENC
IA
UN
IVER
SITA
RA
2
Pres
enta
ción
•La E
PS
C•
El
pla
n p
ilo
to d
e a
dap
taci
ón
al
EE
ES
en
la E
PS
C
•La e
xp
eri
en
cia d
e l
a c
arp
eta
de c
om
pete
nci
as
del
est
ud
ian
te e
n l
a E
PS
C
•Eje
mp
lo d
e p
lan
ific
aci
ón
de a
sig
natu
ras
de s
iste
mas
ele
ctró
nic
os
dig
itale
s•
Ob
jeti
vo
s g
en
era
les
y e
specí
fico
s
•La p
lan
ific
aci
ón
de l
as
act
ivid
ad
es
y e
l ti
em
po
de
est
ud
io
•La m
eto
do
log
ía d
el
ap
ren
diz
aje
co
op
era
tivo
•La e
valu
aci
ón
y e
l p
ort
afo
lio
3
La E
PSC
EPSC
http
://ep
sc.u
pc.e
duPa
rc M
edite
rran
i de
la T
ecno
logi
a(C
aste
lldef
els)
UPC
http
://w
ww
.upc
.edu
4
La E
PSC
Crea
da e
l año
199
1M
ejor
es c
ondi
cion
es p
ara
la e
xper
imen
taci
ón e
n or
gani
zaci
ón a
cadé
mic
a e
inno
vaci
ón d
ocen
teEv
alua
ción
con
tinua
daAp
rend
izaj
e co
oper
ativ
o en
alg
unas
asi
gnat
uras
Bloq
ues
de a
sign
atur
as o
ptat
ivas
que
pro
duce
n un
pr
oyec
to in
tegr
ador
y
Estu
dios
de
segu
ndo
cicl
o de
I. T
elec
omun
icac
ión
basa
dos
en P
BL (
apre
ndiz
aje
basa
do e
n pr
oyec
tos)
Gru
pos
de c
lase
de
40 e
stud
iant
esSi
tuac
ión
dife
renc
ial i
nici
al n
o si
empr
e bi
en a
cept
ada
que
actu
alm
ente
ya
no s
e pr
oduc
ePl
an p
iloto
de
la G
ener
alita
t pa
ra la
ada
ptac
ión
al
EEES
(en
mar
cha
desd
e ha
ce 2
año
s)
5
La a
dapt
ación
al E
EES
Prog
ramac
ión
cent
rada
en
el a
pren
diza
je
La t
area
del
pro
feso
r co
nsis
te e
n cr
ear
situ
acio
nes
de la
s qu
e el
alu
mno
no
pued
a es
capa
r si
n ha
ber
apre
ndid
oJo
hn C
owan
1
1. “
On
Bec
omin
g an
Inno
vativ
e U
nive
rsity
Tea
cher
: Ref
lect
ion
in A
ctio
n”, J
ohn
Cow
an, O
pen
Uni
vers
ity P
ress
, 199
8
6
La a
dapt
ación
al E
EES
Def
ine
bien
los
obj
etivos
de
tu a
sign
atur
a
Elab
ora
un p
rogr
ama
basa
do e
n un
a se
cuen
cia
de
activ
idad
esC
uále
s so
n lo
s ob
jetiv
osQ
uése
har
áde
ntro
de
clas
e y
qué
debe
hac
erse
fuer
a C
uále
s so
n lo
s re
sulta
dos
a en
trega
rC
omo
sabr
án s
i lo
han
hech
o bi
en, y
que
har
ás s
i lo
han
hech
o m
al
Prog
ram
a ac
tivid
ades
(act
ivas
) de
dife
rent
es ti
pos
Usa
la e
valu
ació
n co
mo
una
activ
idad
más
de
apre
ndiz
aje
Prog
ramac
ión
cent
rada
en
el a
pren
diza
je
7
Una
refo
rmul
ació
n de
los
obje
tivos
form
ativ
os:
Gen
eral
es(d
esde
el p
unto
de
vist
a de
l pro
feso
r: “
La a
sign
atur
a tie
ne
com
o ob
jeto
Inic
iar e
n, F
amili
ariz
ar c
on ..
..”)
Espe
cífic
os(d
esde
el p
unto
de
vist
a de
l est
udia
nte:
“A
l fin
aliz
ar e
l te
ma
xel
est
udia
nte
debe
ráse
r cap
az d
e R
ecor
dar,
Ana
lizar
....”
)Tr
ansv
ersa
les
(cap
acid
ades
gen
éric
as n
eces
aria
s pa
ra u
n co
rrec
to
ejer
cici
o de
la p
rofe
sión
)
La e
spec
ifica
ción
del
pla
n de
trab
ajo
i el t
iem
po
de e
stud
io:
List
a ex
haus
tiva
de a
ctiv
idad
es e
n el
aul
aD
escr
ipci
ón d
etal
lada
de
las
activ
idad
es q
ue e
l est
udia
nte
real
izar
ápo
r su
cuen
ta y
el t
iem
po n
eces
ario
par
a ca
da a
ctiv
idad
La a
dopc
ión
del s
iste
ma
de c
rédi
tos
euro
peos
(EC
TS) i
mpl
ica1
:
1Es
truc
tura
en
4 pu
ntos
ado
ptad
a po
r el I
CE
de la
UPC
en
la o
rgan
izac
ión
de c
urso
s de
form
ació
n EE
ES
para
el p
rofe
sora
do (h
ttp://
ww
w.ic
e.up
c.ed
u/
8
La a
dopc
ión
del s
iste
ma
de c
rédi
tos
euro
peos
(EC
TS) i
mpl
ica:
Met
odol
ogía
s ac
tivas
Apr
endi
zaje
coo
pera
tivo
(AC
)1
Apr
endi
zaje
bas
ado
en p
robl
emas
/ pr
oyec
tos
(PB
L) 2
La e
valu
ació
n co
ntin
uada
D
efin
ició
n cl
ara
de lo
s cr
iterio
s de
cal
idad
(rúb
ricas
) i n
ivel
es
umbr
ales
que
se
exig
en
La e
valu
ació
n in
tegr
ada
en c
ada
entr
egab
leLa
eva
luac
ión
cruz
ada
i la
auto
eval
uaci
ónLa
car
peta
de
curs
o (p
orta
folio
del
est
udia
nte,
etc
..)
El p
orta
folio
ele
ctró
nico
(e-p
orta
folio
)
La c
arpe
ta d
e co
mpe
tenc
ias
9
La e
xper
ienc
ia d
e la c
arpe
ta d
e co
mpe
tenc
ias
del es
tudian
te d
e la E
PSC
http
://ep
sc.u
pc.e
du/p
roje
ctes
/car
peta
_com
pete
ncie
s/E
l por
tafo
lio:
Se
trata
de
un d
ocum
ento
que
con
tiene
una
reco
pila
ción
or
dena
da d
e in
form
ació
npa
ra p
oner
de
man
ifies
to u
n ci
erto
pr
oces
o de
apr
endi
zaje
Es
una
herr
amie
nta
de e
valu
ació
n in
divi
dual
o e
n gr
upo
El e
-por
tafo
lio:
Par
a da
r vis
ibili
dad
univ
ersa
lal t
raba
jo o
el a
pren
diza
je
real
izad
o po
r el e
stud
iant
e. U
na h
erra
mie
nta
de p
roye
cció
n fu
tura
del
est
udia
nte
Rea
lizad
o co
nTI
Cen
sop
orte
web
10
La e
xper
ienc
ia d
e la c
arpe
ta d
e co
mpe
tenc
ias
del es
tudian
te d
e la E
PSC
La id
ea d
e la
Car
peta
de
Com
pete
ncia
s:
Una
her
ram
ient
a de
form
ació
n y
refle
xión
mie
ntra
s se
est
udia
la
car
rera
Una
her
ram
ient
a de
acr
edita
ción
par
a m
ostra
r lo
que
se h
a ap
rend
ido
Doc
umen
ta 5
com
pete
ncia
s tra
nsve
rsal
esD
e ca
ráct
er p
rofe
sion
al:
Cap
acid
ad p
ara
trab
ajar
en
equi
poC
apac
idad
par
a tr
abaj
ar e
n pr
oyec
tos
Cap
acid
ad p
ara
com
unic
arse
con
efic
acia
Cap
acid
ad d
e ap
rend
er d
e m
aner
a au
tóno
ma
De
cará
cter
aca
dém
ico
Cap
acid
ad d
e pl
anifi
car l
os e
stud
ios
11
La e
xper
ienc
ia d
e la c
arpe
ta d
e co
mpe
tenc
ias
del es
tudian
te d
e la E
PSC
La id
ea d
e la
Car
peta
de
Com
pete
ncia
s:
1A -
1B2A
-2B
-3A
3B -
PFC
Prim
era
eval
uaci
ón
(fase
sel
ectiv
a)Se
gund
a ev
alua
ción
(a
sign
atur
as
oblig
ator
ias)
Terc
era
eval
uaci
ón
(ant
es d
e ac
abar
lo
s es
tudi
os)
Evid
enci
as d
el tr
abaj
o de
toda
la c
arre
ra i
form
ato
web
Vers
ión
web
Act
ivid
ad
reco
noci
da
con
6 cr
édito
sde
lib
re
elec
ción
Evid
enci
as d
el tr
abaj
o re
aliz
ado
en c
ada
com
pete
ncia
El p
rofe
sor t
utor
es
el
eval
uado
r del
por
tafo
lio d
e su
s es
tudi
ante
s
12
Algun
as w
ebs ht
tp://
ww
w.rm
it.ed
u.au
/
13
Algun
as w
ebs ht
tp://
ww
w.s
tude
ntpo
rtfo
lio.q
ut.e
du.a
u/
14
Algun
as w
ebs
y re
fere
ncias
sobr
e e-
port
afolio
-ht
tp://
ww
w.e
-edu
catio
n.ps
u.ed
u/po
rtfo
lio/
-ht
tp://
ww
w.s
tude
ntpo
rtfo
lio.q
ut.e
du.a
u/
-ht
tp://
ww
w.s
tola
f.edu
/dep
ts/c
is/w
eb_p
ortfo
lios.
htm
-ht
tp://
ww
w.rm
it.ed
u.au
/
-Ti
mot
hySl
ater
, Dep
t. O
f Phy
sics
& A
stro
nom
y, U
nive
rsity
of N
ew M
exic
o, F
ield
-test
edLe
arni
ngA
sses
smen
tGui
de(F
LAG
), ht
tp://
ww
w.fl
agui
de.o
rg/c
at/p
ortfo
lios/
port
folio
s1.p
hp
-J.
Kem
p, D
. Top
erof
f, “G
uide
lines
for p
ortfo
lioas
sess
men
tin
teac
hing
Engl
ish”
, ht
tp://
ww
w.a
nglit
.net
/mai
n/po
rtfo
lio/d
efau
lt.ht
ml
-El
ectr
onic
Port
folio
s, S
tude
ntR
efle
ctiv
ePr
actic
es, a
nd th
eEv
alua
tion
of E
ffect
ive
Lear
ning
http
://w
ww
.aar
e.ed
u.au
/01p
ap/b
ha01
333.
htm
-D
r. H
elen
Bar
rett,
ele
ctro
nicp
ortfo
lios.
org
(http
://el
ectr
onic
port
folio
s.co
m/re
flect
/whi
tepa
per.p
df)
-Th
eO
pen
Sour
cePo
rtfo
lioIn
itiat
ive
(OSP
I)ht
tp://
ww
w.o
spor
tfolio
.org
/
15
Ejem
plos
de
asigna
tura
s ED
Ele
ctr
ED
Ele
ctr óó
nic
a D
igital
(1B)
nic
a D
igital
(1B)
(tro
nca
l)(t
ronca
l)SED
(2A)
Sis
tem
as E
lect
rSED
(2A)
Sis
tem
as E
lect
r óónic
os
nic
os
Dig
ital
es (
Tel
emD
igital
es (
Tel
emáática
) (t
ronca
l)tica
) (t
ronca
l)IBIB
-- BD
(3A)
Inst
rum
enta
ciBD
(3A)
Inst
rum
enta
cióón y
n y
Bio
ingen
ier
Bio
ingen
ier íí
a (o
pta
tiva
)a
(opta
tiva
)LG
I LG
I ––
II (
3A)
Lider
aje
de
Gru
pos
II (
3A)
Lider
aje
de
Gru
pos
(lib
re e
lecc
i(l
ibre
ele
cci óó
n)
n)
Gru
pos
Gru
pos
coop
erat
ivos
bas
eco
oper
ativ
os b
ase
Port
afol
io d
e gr
upo
Port
afol
io d
e gr
upo
Pres
enta
ciPr
esen
taci
óó n o
ral y
n
oral
y
escr
ita d
el p
roye
cto
escr
ita d
el p
roye
cto
de a
plic
aci
de a
plic
aci óó
n n Pu
zzle
en
el a
ula
Puzz
le e
n el
aul
aSi
n ex
Sin
exáá m
enes
m
enes
fin
ales
(con
trol
es d
e fin
ales
(con
trol
es d
e mm
íí nim
os)
nim
os)
Ori
enta
das a
l O
rien
tada
s al
prob
lem
a / p
roye
cto
prob
lem
a / p
roye
cto
Com
unic
aci
Com
unic
aci óó
n n vi
avi
aw
eb i
intra
net
web
i in
trane
tFe
edba
ck se
man
alFe
edba
ck se
man
alEv
iden
cias
par
a la
car
peta
de
com
pete
ncia
s
16
La o
rgan
izac
ión
de la
asigna
tura
1.
Ob
jeti
vo
s g
en
era
les
y e
specí
fico
s
2.
La p
lan
ific
aci
ón
de l
as
act
ivid
ad
es
y
el
tiem
po
de e
stu
dio
3.
La m
eto
do
log
ía d
el
ap
ren
diz
aje
co
op
era
tivo
4.
La e
valu
aci
ón
5.
La m
ejo
ra c
on
tin
uad
a
17
Ejem
plo
de u
nas
asigna
tura
s
Fase
sel
ectiv
a de
l pla
n de
est
udio
s de
I. T
. de
Tel
ecom
unic
acio
nes
H
T 3 H
A
1 H
T 4 H
A
2 H
T 3 H
A
1 H
T 2 H
A
2 H
T 2 H
A
2 H
T 1 H
A
2
1A Fu
ndam
ento
s
Mat
emát
icos
I Fu
ndam
ento
s de
Fís
ica
Intro
ducc
ión
a lo
s C
ompu
tado
res
Com
pone
ntes
y
Circ
uito
s
Intro
ducc
ión
a la
In
geni
ería
Técn
icas
de
Com
unic
ació
n O
ral y
Esc
rita
C
T 4.
5 C
A
1.5
CT 6
CA
6
CT
4.5
CA
1.
5 C
T 3 C
A
3 C
T 3 C
A
3 C
T 1.
5 C
A
3
HT 3
HA
1
HT 2
HA 1
HL 1
HT 2
HA 1
HL 1
HT 3
HA
1
HT 2
HA
3
HT 1
HA
3
1B Fu
ndam
ento
s M
atem
átic
os
II
Pro
babi
lidad
y
Est
adís
tica
Sis
tem
as
Line
ales
E
lect
róni
ca
Dig
ital
Labo
rato
rio
de
Ele
ctró
nica
Labo
rato
rio d
e P
rogr
amac
ión
C
T 4.
5 C
A
1.5
CT 3
CA
1.5
CL
1.5
CT 3
CA
1.5
CL
1.5
CT
4.5
CA
1.
5 C
T 3 C
A
4.5
CT
1.5
CA
4.
5
18
Ejem
plo
de u
nas
asigna
tura
s
Asi
gnat
uras
de
la m
ism
a m
ater
ia e
n di
fere
ntes
cur
sos
E
lect
róni
ca
Dig
ital
Inst
rum
enta
ción
y
Bio
inge
nier
ía
Sis
tem
as
Elec
tróni
cos
Dig
itale
s
Sis
tem
as d
e Te
leco
mun
icac
ión
Tele
mát
ica
Tron
cal
Opt
ativ
aPr
ojec
to in
tegr
ador
Blo
que
anal
ógic
o
Bloq
ue D
igita
l (P
LD’s
y µ
C) E
mbe
dded
Sys
tem
s
Act
ualm
ente
se
está
n re
plan
tean
do
esta
s as
igna
tura
s de
l 2A
/ 3A
Labo
rato
rio d
e P
rogr
amac
ión
19
La o
rgan
izac
ión
de la
asigna
tura
Hac
e 6
sem
estr
es …
La in
trod
ucci
ón d
e la
m
etod
olog
ía d
el A
pren
diza
je
Coo
pera
tivo1
en la
asi
gnat
ura
ED d
esde
el c
urso
200
1-20
02
fue
la in
nova
ción
que
…
Curs
o 02
-03
Curs
o 03
-04
…ah
ora
se h
a ho
mol
ogad
o co
n la
ada
ptac
ión
al E
EES
del c
onju
nto
de a
sign
atur
as
Curs
o 04
-05
Curs
o 05
-06
1. G
rupo
de
Inte
rés
en e
l Apr
endi
zaje
Coo
pera
tivo:
http
://gi
ac.u
pc.e
s
20
TE
MA
1: S
iste
mas
Com
bina
cion
ales
TEM
A 2:
Sis
tem
as
Sec
uenc
iale
s
Pro
yect
o de
A
plic
ació
n
Idea
de
VHD
L y
de
dise
ño d
e si
stem
as
con
PLD
y
mic
ropr
oces
ador
es
Softw
are
de
sopo
rte:
Pro
teus
-VSM
M
inilo
g (E
xpre
sso)
P
SP
ICE
1.Obj
etivos
gen
erales
y
espe
cífico
s
Car
peta
del
cur
so
o po
rtaf
olio
Rep
lant
eam
ient
o de
l tem
ario
: Pla
nific
arem
os e
n fu
nció
n de
los
resu
ltado
s ob
serv
able
s ->
Asi
gnat
ura
basa
da e
n pr
oble
mas
21
Son los
resu
ltad
os
concr
etos
que
esper
amos
del
al
um
no a
l final
izar
un “
tem
a”.
Al final
izar
el Tem
a 1 e
l es
tudia
nte
deb
erá
ser
capaz
de:
-Apl
icar
dis
eño
estru
ctur
ado
para
ded
ucir,
reso
lver
y
com
para
r el c
ircui
to in
tern
o y
el e
ncad
enam
ient
o de
bl
oque
s co
mbi
naci
onal
es e
stán
dar t
anto
lógi
cos
com
o ar
itmét
icos
Obj
etivos
gen
erales
y es
pecífico
s
Ob
jeti
vo
s fo
rmati
vo
sO
bje
tivo
s fo
rmati
vo
s
Gen
era
les
Gen
era
les
Esp
ec
Esp
ecíí f
ico
sfi
cos
Son las
met
as e
duca
tiva
s glo
bal
es d
e la
as
ignat
ura
.
El pro
feso
r pre
tende
...
“Pro
porc
iona
r con
ocim
ient
os b
ásic
os s
obre
los
sist
emas
di
gita
les
anal
izan
do y
dis
eñan
do s
iste
mas
ele
ctró
nico
s di
gita
les
com
bina
cion
ales
y s
ecue
ncia
les
senc
illos
”
Conocimientos, aptitudes y actitudes Conocimientos, aptitudes y actitudes
Niv
el 3
Niv
el 3
22
Obj
etivos
gen
erales
y es
pecífico
s
Niv
el
6.E
valu
aci
ón
5.S
ínte
sis
4.A
nálisi
s
3.A
plica
ció
n
2.C
om
pre
nsi
ón
1.A
dq
uis
ició
n d
e
con
oci
mie
nto
s
Act
ivid
ad
es
Act
ivid
ades
de
niv
el 4
-5 c
on juic
ios
de
valo
r
Des
arro
llo d
e un p
lan d
e ac
ción,
Punto
de
vist
a per
sonal
sobre
asp
ecto
s des
arr
olla
dos
en e
l cu
rso
Inve
stig
ació
n p
erso
nal
es,
Pro
yect
os
en e
quip
o,
Red
acci
ón d
e m
onogra
fías
, Est
udio
s de
caso
s, .
..
Res
olu
ción d
e pro
ble
mas
, La
bora
torio,
…
Búsq
ued
a de
anal
ogía
s, C
reac
ión d
e re
súm
enes
, dis
cusi
ones
o e
xplic
acio
nes
en p
are
s-gru
pos,
…
Lecc
iones
mag
istr
ales
, le
ctura
s, e
tc.
Niv
ele
s d
e c
on
oci
mie
nto
Niv
ele
s d
e c
on
oci
mie
nto
11d
e lo
s o
bje
tivo
s esp
ec
de lo
s o
bje
tivo
s esp
ecíí f
ico
sfi
cos
1Ta
xono
mía
de
Blo
om
23
Obj
etivos
gen
erales
y es
pecífico
s
Niv
el
6.E
valu
aci
ón
5.S
ínte
sis
4.A
nálisi
s
3.A
plica
ció
n
2.C
om
pre
nsi
ón
1.A
dq
uis
ició
n d
e
con
oci
mie
nto
s
Act
ivid
ad
es
Act
ivid
ades
de
niv
el 4
-5 c
on juic
ios
de
valo
r
Des
arro
llo d
e un p
lan d
e ac
ción,
Punto
de
vist
a per
sonal
sobre
asp
ecto
s des
arr
olla
dos
en e
l cu
rso
Inve
stig
ació
n p
erso
nal
es,
Pro
yect
os
en e
quip
o,
Red
acci
ón d
e m
onogra
fías
, Est
udio
s de
caso
s, .
..
Res
olu
ción d
e pro
ble
mas
, La
bora
torio,
…
Búsq
ued
a de
anal
ogía
s, C
reac
ión d
e re
súm
enes
, dis
cusi
ones
o e
xplic
acio
nes
en p
are
s-gru
pos,
…
Lecc
iones
mag
istr
ales
, le
ctura
s, e
tc.
Pro
tag
on
ista
Pro
feso
r
Est
ud
ian
te
Niv
ele
s d
e c
on
oci
mie
nto
de l
os
ob
jeti
vo
s esp
ec
Niv
ele
s d
e c
on
oci
mie
nto
de l
os
ob
jeti
vo
s esp
ecíí f
ico
sfi
cos
24
Obj
etivos
gen
erales
y es
pecífico
sO
bje
tivo
s esp
ec
Ob
jeti
vo
s esp
ecíí f
ico
s d
e a
pti
tud
es
y a
ctit
ud
es
(co
mp
ete
nci
as
tran
svers
ale
s)fi
cos
de a
pti
tud
es
y a
ctit
ud
es
(co
mp
ete
nci
as
tran
svers
ale
s)
Son a
quel
las
capac
idad
es g
enér
icas
, nec
esar
ias
par
a un
corr
ecto
eje
rcic
io d
e la
pro
fesi
ón,
que
se r
elac
ionan
con la
pues
ta e
n p
ráct
ica,
inte
gra
dam
ente
, de
aptitu
des
, ra
sgos
de
per
sonal
idad
, co
noci
mie
nto
s y
valo
res.
•Super
ada
la a
signat
ura
, el
est
udia
nte
hab
rá…
•des
arro
llado c
apac
idad
par
a el
tra
baj
o e
n g
rupo e
inic
iado la
utiliz
ació
n d
el p
ort
afolio
(par
a ev
iden
ciar
la
calid
ad d
e su
tra
baj
o)
•usa
do la
bib
liogra
fía
y la
Inte
rnet
par
a an
aliz
ar y
aplic
ar
info
rmac
ión r
elac
ionad
a co
n la
mat
eria
, pre
fere
nte
men
te e
n inglé
s té
cnic
o
•des
arro
llado la
capac
idad
de
real
izar
la
pre
senta
ción o
ral de
su
pro
yect
o d
e ap
licac
ión u
sando los
med
ios
técn
icos
adec
uad
os
25
2.La
planifica
ción
de
las
activida
des
y el t
iempo
de
estu
dio
“Pié
nsat
e un
pro
gram
a de
act
ivid
ades
de
las
que
el a
lum
no n
o pu
eda
esca
par
sin
habe
r ap
rend
ido,
Cons
igue
que
hag
an e
sas
acti
vida
des,
y si
lleg
an a
l fin
al e
nton
ces
apru
ébal
os”
La a
sign
atur
a se
pre
para
prio
ritar
iam
ente
en
func
ión
de lo
s es
tudi
ante
s qu
e la
seg
uirá
n y
no
de lo
s pr
ofes
ores
que
la im
part
irán
26
La p
lanifica
ción
de
las
activida
des
y el
tiem
po d
e es
tudio
Act
ivid
ades
aca
dém
icas
Teor
ía
Prob
lem
as y
ej
erci
cios
Proy
ecto
de
aplic
ació
n
Con
trol
es
Port
afol
io d
e cu
rso
Plan
de
trab
ajo
sem
anal
Pl
an d
e tr
abaj
o se
man
al
• 4
h le
ctiv
as
+ •
2,5
- 4 h
de
traba
jo a
dici
onal
TGA
1 (1
,5 h
) Se
sión
de
traba
jo e
n gr
upo
de te
oría
y p
robl
emas
TGA
2 (1
,5 h
) Se
sión
de
traba
jo e
n gr
upo
de te
oría
y p
robl
emas
TGB
(1 h
) S
esió
n de
trab
ajo
en g
rupo
de
prob
lem
as
TGC
(≥ 1
,5 h
) S
esió
n de
trab
ajo
en g
rupo
adi
cion
al
TI
Trab
ajo
indi
vidu
al
Asi
gnat
ura
orie
ntad
a a
prob
lem
as
y pr
oyec
tos
(AC
par
a PB
L)
27
La p
lanifica
ción
de
las
activida
des
y el
tiem
po d
e es
tudio
•Pl
anifi
caci
ón d
e lo
s ej
erci
cios
(dis
poni
ble
des
de p
rinci
pio
del c
urso
)
6,5
-8 h
de
estu
dio
/ se
man
a
EJ :
Ejer
cici
oC
: co
rreg
irM
: mej
orar
PA: p
roye
cto
CA
: por
tafo
lio
8 co
ntro
les
sorp
resa
in
divi
dual
es d
e m
ínim
os
28
La p
lanifica
ción
de
las
activida
des
y el
tiem
po d
e es
tudio
Ejem
plo
de
una
hoja
de
l pla
n de
trab
ajo
pers
onal
:
Reg
istr
ode
la
s ac
tivid
ades
Tiem
po d
e es
tudi
o
29
La p
lanifica
ción
de
las
activida
des
y el t
iempo
de
estu
dio
Ejem
plo
de g
ráfic
a de
tiem
po d
e de
dica
ción
has
ta la
sem
ana
5
Gru
po d
e cl
ase
1B3
•Pa
ra s
aber
si s
e m
antie
ne e
l ritm
o ad
ecua
do e
in
trod
ucir
feed
back
desd
e el
prin
cipi
o de
l cu
rso
Car
ga te
óric
a de
8
h/se
man
a
Entr
e 0,
6 y
1 h
de tr
abaj
o po
r cad
a ho
ra le
ctiv
a En
tre
0,6
y 1
h de
trab
ajo
por c
ada
hora
lect
iva
96
96 --
120
h cu
rso
120
h cu
rso
4,8
ECTS
(2
5 h
/cré
dito
)
30
(La c
arg
a d
e t
rab
ajo
del
pro
feso
r)
Porc
enta
je d
e de
dica
ciPo
rcen
taje
de
dedi
caci
óó n a
dis
tinta
s tar
eas
n a
dist
inta
s tar
eas
11%
14%
11%
10%
29%
18%
7%
CTE
TGB
TGA
COR
EST
CUR
PEX
•C
oo
rdin
ad
or:
mu
cha
ded
icaci
ón
du
ran
te l
os
pri
mero
s se
mest
res
•U
na v
ez
inst
ala
do
el
méto
do
re
pre
sen
ta a
lred
ed
or
de 1
ho
ra
de t
rab
ajo
po
r ca
da h
ora
le
ctiv
a(p
ara
asi
gn
atu
ras
de l
a
fase
sele
ctiv
a s
ele
ctiv
a)
•A
um
en
ta s
ub
stan
cialm
en
te e
l ti
em
po
ded
icad
o a
la a
ten
ció
n
de l
os
est
ud
ian
tes
•D
ed
icaci
ón
del
pro
feso
r h
om
og
én
ea d
ura
nte
el
curs
o
(17
-18
sem
an
as)
•CTE,
TG
A,
TG
B:
clas
es p
rese
nci
ales
•
CO
R:
corr
ecci
ón d
e ej
erci
cios
y co
ntr
ole
s•
EST:
aten
ción e
n e
l des
pac
ho
•CU
R:
coord
inac
ión d
el c
urs
o•
PEX:
pre
par
ació
n d
e ej
erci
cios
i cl
ases
31
3.La
met
odolog
ía d
elap
rend
izaj
e co
oper
ativo
•In
terd
ep
en
den
cia p
osi
tiva
Cu
an
do
lo
s co
mp
on
en
tes
del
gru
po
so
n c
on
scie
nte
s q
ue e
l éxit
o f
inal d
e c
ad
a u
no
d
ep
en
de d
el éxit
o d
e lo
s d
em
ás.
Nad
ie c
on
sig
ue lo
s o
bje
tivo
s si
no
lo
hace
n e
l re
sto
de m
iem
bro
s d
el
gru
po
•R
esp
on
sab
ilid
ad
in
div
idu
al
Cad
a m
iem
bro
del
gru
po
ha d
e s
er
resp
on
sab
le p
ara
co
ntr
ibu
ir c
on
su a
ctit
ud
y
trab
ajo
a l
a c
on
secu
ció
n d
el
éxit
o d
el
trab
ajo
co
lect
ivo
•In
tera
cció
n c
ara
a c
ara
P
ara
qu
e l
os
mie
mb
ros
pro
mu
evan
las
exp
lica
cio
nes
y las
dis
cusi
on
es
qu
e
faci
lite
n y
ase
gu
ren
el
ap
ren
diz
aje
mu
tuo
•H
ab
ilid
ad
es
para
el
trab
ajo
en
gru
po
Lo
s est
ud
ian
tes
han
de a
pre
nd
er
el
tem
ari
o a
cad
ém
ico
y a
tra
baja
r en
gru
po
•R
efl
exió
n s
ob
re e
l tr
ab
ajo
del
gru
po
P
ara
qu
e e
llo
s m
ism
os
evalú
en
el
mo
do
en
qu
e e
stá
fun
cio
nad
o e
l g
rup
o y
si est
án
alc
an
zan
do
lo
s o
bje
tivo
sU
n pa
radi
gma
ambi
cios
o ...
.
32
La m
etod
olog
ía d
el a
pren
diza
je
coop
erat
ivo
Form
ato
de u
na s
esió
n de
trab
ajo
en g
rupo
Au
las
pre
para
das
con
mesa
s m
óvil
es
Prof
esor
· · ·
·
Gru
po 2
Gru
po 1
Gru
po 1
3 G
rupo
5
· · ·
·
Est.
1
Est.
2
Est.
3
33
La m
etod
olog
ía d
el a
pren
diza
je
coop
erat
ivo
Los
mat
eriales
de e
stud
io …
se h
an a
dapt
ado
Rec
urso
s pa
ra
apre
nder
ED
Not
as d
e cl
ase
del
prof
esor
Web
de
ED c
on
mat
eria
l PD
F y
prog
ram
ació
n d
el
plan
de
trab
ajo
Prá
ctic
as y
pr
oyec
tos
de
dem
ostr
ació
n
Por
tafo
lio d
el g
rupo
co
oper
ativ
o
Pro
yect
o de
A
plic
ació
n
Col
ecci
ón d
e ej
erci
cios
Se h
an t
rans
form
ado
prog
resi
vam
ente
en
Map
a co
nce
ptu
al
de E
D
Tran
sfor
mac
ión
prog
resi
va e
n
Ejer
cici
os c
on
met
odol
ogía
AC
Text
os
con
ven
cion
ales
(Apr
endi
zaje
si
gnifi
cativ
o)
(Par
a re
coge
r, c
lasi
ficar
y
pres
enta
r el
tra
bajo
rea
lizad
o)
Inco
rpor
ació
n de
le
ccio
nes
i eje
rcic
ios
escr
itos
en in
glés
té
cnic
o
Inco
rpor
ació
n de
ej
erci
cios
y
proy
ecto
s re
suel
tos
por l
os e
stud
iant
es
34
4.La
eva
luac
ión,
una
act
ividad
de
apr
endiza
je m
ásEv
alua
ción
con
tinua
sin
exá
men
es fi
nale
s (to
do e
l tra
bajo
qu
e ha
ce e
l est
udia
nte
cuen
ta p
ara
la c
alifi
caci
ón)
Ejer
cici
os
+M
ínim
os
+Pr
oyec
to
de a
plic
ació
n
+Po
rtaf
olio
+
Act
itud
ypa
rtic
ipac
ión
%Ac
P%
PO%
PA%
MI
%EJ
Q10
520
4025
⋅+
⋅+
⋅+
⋅+
⋅=
4 e
jerc
icio
s en
treg
able
s de
ca
da t
ema
8 co
ntr
oles
so
rpre
sa a
lo
larg
o de
l cu
rso
1 p
roye
cto
de
aplic
ació
n e
n 2
tr
amos
35
La e
valuac
ión,
una
act
ividad
de
apr
endiza
je m
ásM
uy im
porta
nte
Muy
impo
rtant
e : P
lant
illas
(r: P
lant
illas
(rúú b
ricas
) de
corr
ecci
bric
as) d
e co
rrec
cióó nn
Eval
uaci
ón d
e E
D
Tabl
a de
ca
lific
acio
nes
Act
ualiz
ació
n pe
riódi
ca d
el
rend
imie
nto
en la
in
tran
et
Mín
imos
(40%
)
Ejer
cici
os (2
5%)
Proy
ecto
de
aplic
ació
n (2
0%)
Port
afol
io d
el
curs
o (5
%)
Act
itud
y pa
rtic
ipac
ión
(10%
)
TI
TG
TG
TG
7 de
8 m
ínim
os
apro
bado
s
N
et-Á
rea
(Eva
luac
ión
cont
inua
da)
Tipo
de
activ
idad
C
once
ptos
S9
S1
4 Ú
ltim
a ev
alua
ción
MI
CA
EJ
PA
CA
EJ
PA
MI
Actit
ud y
pa
rtici
paci
ón
Indi
vidu
al
Con
trole
s de
m
ínim
os (M
I)
(40%
)
20%
20
%
Porta
folio
(CA)
(5
%)
2,
5%
2,
5%
Gru
po
Ejer
cici
os (E
J)
(25%
)
12
%
13%
Proy
ecto
de
Aplic
ació
n (P
A)
(20%
)
5%
15
%
Actit
ud y
pa
rtici
paci
ón
(10%
)
10%
36
La e
valuac
ión,
una
act
ividad
de
apr
endiza
je m
ás
El p
roye
cto
de a
plic
ació
n do
cum
enta
do y
con
pre
sent
ació
n or
al
El p
orta
folio
37
La e
valuac
ión,
una
act
ividad
de
apr
endiza
je m
ás
Índi
ceR
egis
tro
de la
s se
sion
es d
e tr
abaj
o y
refl
exio
nes
Reg
istr
o de
l ti
empo
de
estu
dio
sem
anal
Gu
ion
es d
e la
s u
nid
ades
y n
otas
de
cla
se y
otr
os
mat
eria
les
busc
ados
en
In
tern
et y
en
la
bibl
iote
ca
Con
jun
to d
e ej
erci
cios
(o
mu
estr
a de
los
mej
ores
)
Mem
oria
y
pres
enta
ción
ora
l de
l Pro
yect
o de
A
plic
ació
n
Glo
sari
o
Edic
ión
en p
df
Con
trol
es
indi
vidu
ales
Por
tafo
lio d
el
gru
po c
oope
rati
vo
25%
40%
20%
5%
(opc
iona
l)
El port
afolio
es
un e
lem
ento
exc
elen
te p
ara
expre
sar
evid
enci
as d
e lo
apre
ndid
o
8 ej
erci
cios
cor
regi
dos
!
Más
de
8 co
ntro
les
corr
egid
os !
El p
lan
de t
raba
jo
El p
orta
folio
del gr
upo
coop
erat
ivo
38
La e
valuac
ión,
una
act
ividad
de
apr
endiza
je m
ás
Usa
r la
eval
uaci
ón (e
sque
ma
de
calif
icac
ión)
no
tant
o co
mo
mec
anis
mo
de v
erifi
caci
ón d
e co
noci
mie
ntos
, sin
o co
mo
estím
ulo
para
que
los
alum
nos
haga
n es
as
tare
as q
ue le
s co
nduc
irán
inex
orab
lem
ente
al a
pren
diza
je
39
5.El
pro
ceso
de
mej
ora
cont
inua
daSe
trat
a de
apl
icar
el c
iclo
de
mej
ora
Se tr
ata
de a
plic
ar e
l cic
lo d
e m
ejor
a co
ntin
uada
al d
ise
cont
inua
da a
l dis
e ñño
del p
ropi
o pr
ogra
ma
o de
l pro
pio
prog
ram
a
Obje
tivo
s
Mét
odos
y m
edio
sEva
luac
ión
coh
ere
nci
aco
here
nci
a
40
El p
roce
so d
e mej
ora
cont
inua
daD
atos
que
reco
gem
os
sobre
el tiem
po d
e ded
icac
ión d
el e
studia
nte
Cues
tionar
ios
y en
cues
tas
de
satisf
acci
ón
•Cues
tionar
io d
e in
ciden
cias
crítica
s (C
UIC
)•
Encu
esta
de
mitad
de
cuat
rim
estr
e de
la E
PSC
•Encu
esta
ofici
al d
e la
UPC
•Encu
esta
de
la a
signat
ura
de
tipo S
EEQ
1(m
uy
det
alla
da
y útil)
Res
ultad
os
acad
émic
os
A lo lar
go d
e div
erso
s cu
atrim
estr
es
1Stu
den
tExp
erie
nce
of
Educa
tion
Ques
tionnai
re(S
EEQ
)
41
La p
lanifica
ción
y m
ejor
a co
ntinua
da d
e ED
(y
de S
ED) a
trav
és d
e la W
EB d
e ED
http
://ep
sc.u
pc.e
du/p
roje
ctes
/ed/
42
•To
do e
l mat
eria
l gen
erad
o de
sde
el p
rinci
pio
para
la a
plic
ació
n de
la m
etod
olog
ía b
asad
a en
el A
C y
par
a la
ada
ptac
ión
al p
lan
pilo
to E
EES
de la
EPS
C-U
PC
•La
s un
idad
es d
idác
ticas
de
cada
uno
de
los
tem
as d
e la
as
igna
tura
(map
as c
once
ptua
les)
•M
ucho
s en
lace
s ha
cia
el e
ntor
no p
rofe
sion
al d
onde
se
aplic
an
los
cont
enid
os d
e la
asi
gnat
ura
•C
ada
grup
o de
cla
se d
ispo
ne d
e su
pla
n de
trab
ajo
sem
anal
y
de la
pla
nific
ació
n de
sus
act
ivid
ades
dur
ante
el c
urso
(e
jerc
icio
s, c
ontr
oles
, pro
yect
os, e
tc.)
•R
esul
tado
s de
las
encu
esta
s tip
o SE
EQ d
e lo
s es
tudi
ante
s
La w
eb d
a ac
ceso
unive
rsal a
:
43
6.La
implicac
ión
para
otr
as
asigna
tura
s Coord
inac
ión h
orizo
nta
l (e
vita
r ex
ceso
de
trab
ajo s
eman
al)
(40h/s
de
tiem
po d
e es
tudio
) Ju
nta
r as
ignat
ura
s o p
arte
de
ella
s !
Coord
inac
ión v
ertica
l (d
iscu
sión d
e lo
s te
mar
ios
par
a ev
itar
so
lapam
iento
s)
El al
um
no “
mad
ura
”vi
sible
men
te a
med
ida
que
se s
om
ete
a es
te
tipo d
e ap
rendiz
aje
activo
en c
ada
curs
o y
conso
lida
com
pet
enci
as
tran
sver
sale
s (p
repar
ació
n d
e m
emorias
, pre
senta
ciones
ora
les,
póst
ers,
com
unic
ació
n y
tra
baj
o c
on c
om
pañ
eros,
cap
acid
ad c
rítica
, et
c.)
que
se r
efle
jan e
n e
l port
afolio
Posi
bili
dad
de
abord
ar c
on é
xito
pro
yect
os
más
am
bic
ioso
s (i
de
más
ca
lidad
) a
med
ida
que
avan
zan e
n los
estu
dio
s (n
ivel
es m
ás a
ltos
de
la t
axonom
ía d
e Blo
om
)
–M
ás t
rabaj
o p
ara
el p
rofe
sor
en a
signat
ura
s de
prim
ero q
ue
de
terc
ero !
!
44
Para
con
cluir
…
El E
EE
S e
s la
exc
usa
perfe
cta
para
inno
var e
n nu
estra
tare
a do
cent
eV
ale
la p
ena
el e
sfue
rzo
real
izad
o: lo
s al
umno
s ap
rend
en m
ucho
más
y m
ás p
rofu
ndam
ente
La m
etod
olog
ía in
cluy
e un
a gr
an v
arie
dad
de
activ
idad
es (A
C, P
BL,
puz
zles
, etc
..)
Se
esta
blec
e co
oper
ació
n en
tre p
rofe
sore
s de
la
mis
ma
asig
natu
ra, e
ntre
pro
feso
res
del d
epar
tam
ento
y
de la
esc
uela
El p
orta
folio
ele
ctró
nico
ser
áun
a he
rram
ient
a út
il qu
e cr
eem
os fa
cilit
ará
la c
onso
lidac
ión
del p
rofe
sor t
utor
Recommended