Erosketa berdea eta elikadura jasangarria

Zer demontre izango da erosketa berdea?

PROGRAMA

1. Aurkezpena 2’2. Erosketa berdearen

inguruko azalpena 30´3. Talde lana 20’4. Bateratze-lana 10’5. Elikadura jasangarria

ikastetxeetan 20’6. Konpromisoak 10’

Ordutegia: 15:30-17:00

Zer da erosketa berdea?

Hau al da zure kotxe berdearen ideia?

EROSKETA BERDEA

• Produktu bat erosi behar dugunean aspektu ekonomiko eta teknikoak begiratzeaz gain, bere bizi-ziklo osoan zehar izan dezaken ingurumen inpaktuari ere erreparatzen dion erosketa prozesuari deritzo.

EROSKETA BERDEA

• Produktu bat erosi behar dugunean aspektu ekonomiko eta teknikoei begiratzeaz gain, bere ________osoan zehar izan dezaken ____________ ere erreparatzen dion erosketa ________ deritzo.

EROSI AURRETIK •Kontsumo beharrak zeintzuk diren bir-pentsatu.

EROSTERAKOAN •Erosketarako irizpideak.

•Ingurumenarekiko eskaintza egokia aukeratu.

ERABILERA •Produktu/baliabidearen erabilera egokia.

•Berrerabilketa.

HONDAKINAK •Hondakinen banaketa egokia

EROSKETA BERDEAPROZESU BAT DA

• GAUR EGUN NOLA GAUZATZEN DA EROSKETA BERDEA ZUEN ESKOLAN? ADIBIDEAK.

EROSKETA BERDEA

ZERGATIK BULTZATU EROSKETA BERDEA?

ZERGATIK BULTZATU EROSKETA BERDEA?

La tierra no es una herencia de nuestros padres, sino un préstamo de nuestros hijos (Proverbio indio)

ZERGATIK BULTZATU EROSKETA BERDEA?

Aipatzekoa da, halaber, Eusko Jaurlaritzak arlo honetan hartu duen konpromisoa. Hala, 2008ko apirilaren 29an Gobernu Kontseiluak akordio bat onartu zuen, Euskal Autonomia Erkidegoko administrazioaren eta bertako sektore publikoaren kontratazioan gizarte zein ingurumen irizpideak sartzeko, baita bestelako politika publikoak ere.

BPG %16

ZERGATIK BULTZATU EROSKETA BERDEA?

"2011-2014 aldiko Erosketa eta Kontratazio Publiko Berderako Programa", Eusko Jaurlaritzaren sailek eta sozietate publikoek egiten dituzten erosketa eta kontratazioetan ingurumen-irizpideak txertatzea planteatzen duen dokumentua da, hain zuzen ere. Kontratuen % 100ek horrelako gaiak kontuan har ditzaten lortzea planteatzen da 2014rako.

ZERGATIK BULTZATU EROSKETA BERDEA?

• Krisi multidimentsional baten aurrean gaudelako.

•Iraganeko errezetek ez dutelako balio oraingo krisirako, alegia kapitalismo berdea ez delako irtenbidea.

•Beste kontsumo eta ekoizpen eredu baten alde lan egin behar dugulako

Si buscas resultados distintos no hagas siempre lo mismo

(Albert Einstein).

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

1.-Produktu bat erosi baino lehenago, pentsatu dezagun benetan beharrezkoa den edo erosteari uko egin daitekeen .

EROSKETA KONPULTSIBOA

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

1.-Produktu bat erosi baino lehenago, pentsatu dezagun benetan beharrezkoa den edo erosteari uko egin daitekeen .

Ordenagailuak, jostailuak, argazki kamarak, sukalderako tramankuluak, elektrotresnak ezberdinak, taladroak, autoak, zapatak…

PENTSATU AL DUZU BENETAN ZENBAT GAUZA DITUGUN ETXEAN OSO GUTXI ERABILTZEN DITUGUNAK? ANIMATU ADIBIDEREN BAT KOMENTATZEN

12-13 minutu erabiltzen du pertsona batek bizi osoan

Frantziako WWFk estimatzen du gure etxeetan 3.000- 4.000 objektu ditugula, gure aiton-amonek baina 15 aldiz gehiago.

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

• TIME aldizkariaren arabera mundua aldatuko duten 10 ideien artean aurkitzen da. • El acceso es mejor que la propiedad• El Consumo Colaborativo se puede definir como la manera tradicional de compartir, intercambiar, prestar, alquilar y regalar redefinida a través de la tecnología moderna y las comunidades

http://blogs.elpais.com/eco-lab/2012/01/consumo-colaborativo-cuantas-cosas-poseemos.html diez ideas que cambiarán el mundohttp://www.consumocolaborativo.com/directorio-de-proyectos/

KONTSUMO KOLABORATIBOA

ETA ESKOLAN ZERBAIT EGIN AL DEZAKEGU?

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

1.-Produktu bat erosi baino lehenago, pentsatu dezagun benetan beharrezkoa den edo erosteari uko egin daitekeen .

•Euskadin urtero zakarrontzira 46 kilo inguru janari botatzen dira pertsonako, alegia 218 euro elikagaietan.

•Ia hondakinen erdiak Euskadin fruta eta barazkiak izaten dira (%48) eta %17a haragia eta arraina. Planifikazio txar baten ondorioz kontsumitzen dena baina gehiago erosten delako. (Iraungitze data eta lehentasunezko kontsumoa)

Erabili eta bota kultura elikagaietara ere iritsi delako

Prezio baxuek eragin dute kontsumitzaileek janaria ez horrenbeste baloratzea.

http://www.ecologiaverde.com/la-lista-de-la-compra-clave-para-reducir-residuos/ http://www.eitb.com/es/noticias/sociedad/detalle/965625/consumo-euskadi--vasco-tira-200-euros-comida-basura-al-anoSalvados EROSKETA ZERRENDA

2. Aldez aurretik etxean/ikastetxean zer dugun eta aprobetxatu daitekeen aztertu, alden neurrian, beste ikasturteetako materialak berrerabiliz .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

3.- Banakako bilgarrietan datozenak ekidin eta ontziratu gabekoei lehentasuna eman .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

4.- Ingurumen ziurtagiridun materialak eskatu

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

4.- Ingurumen ziurtagiridun materialak eskatu

Erosketarako irizpideak:

• Ahal dela, %100 paper birziklatua.

• Bestela, partzialki birziklatua edo era jasangarrian kudeatutako basoetatik ateratako egun-zuntzekin

egindakoa.

• Eskatutako zuritasun maila txikiagotu.

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

PAPERAREN ADIBIDEA

AINGERU URDINA

BELTXARGA ZURIA

EUROPAKO ETIKETA

EKOLOGIKOAFSC PEFC

Zuntz-mota BirziklatuaBirziklatua edo modu jasangarrian (ehuneko

handiagoan edo txikiagoan) kudeatutako basoetatik ateratako zurez egina

Zuritze-mota

Erabat klororik gabea (TCF)

Erabat klororik gabea (TCF) o Partzialki klororik gabea (ECF)

Hobekuntzak paperaren fabrikazio-prozesuan Bai Bai Bai Ez Ez

PAPERAIngurumen ziurtagiri edo ekoetiketak (KONTUZ!):

5.- Ez fidatu «amigo del medio ambiente» edo «producto ecológico» bezalako aipamen orokorretaz, letra txikia ondo irakurri gabe

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

6.- Ziurtagiridun produkturik existituko ez balitz, konproba itzazu hurrengo irizpideak betetzen dituen:

6.1.-Kalitateko produktua, iraupen luzekoa, berrerabilgarria eta berriz kargatzekoa

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

6.2.- Garraio distantzia txikia .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

EAEn kontsumitzen diren elikagaien %5a baino ez da bertan ekoizten, beste guztia inportatu egiten da. Hau dela eta, nazioarteko garraio, merkatu eta prezioen menpe gaude; elikaduraren kalitatearen murrizketaz eta biodibertsitate galeraz ez mintzatze arren. 1950an 50.000 ekoizle baserritar zeuden. Gaur egun 9.520 baino ez dira.

6.2.- Garraio distantzia txikia .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

6.2.- Garraio distantzia txikia .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

El caso de las gambas viajeras

De Escocia a China. La preocupación por las emisiones de CO2 que generan los alimentos no es cosa de minorías en el Reino Unido. Forma parte del debate social hasta el punto de que el Gobierno ha anunciado que legislará sobre la cuestión. Uno de los casos más sonados para alimentar la polémica saltó a la luz el pasado mayo, cuando The Sunday Times explicó el tratamiento que se aplica a las gambas que se consumen en el Reino Unido. Según el rotativo, los crustáceos pescados en Escocia se llevan a China, donde son pelados a mano. Tras su paso por Asia, las gambas escocesas vuelven a casa, donde se someten a un rebozado final antes de la venta. Que una gamba pescada en el Mar del Norte cargue a sus espaldas miles de kilómetros, con el consiguiente gasto en combustible, antes de ser consumida es lo que preocupa a una sociedad muy sensible respecto al cambio climático y los combustibles fósiles.

6.2.- Garraio distantzia txikia .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

Karbono aztarna txikiagoa duten tokiko produktuen kontsumoa sustatzeko. Produktuaren etiketatzea dituen emisioen arabera, karbono aztarna txikiagoa duten tokiko produktuen kontsumoa bultzatzen lagundu dezake. Europako zenbait herrialdetan martxan dago jada, adibidez Frantzian.

6.3.-Gutxieneko bildukin birziklatua edo/eta birziklagarria. 3 R??? 5R????

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

(5 “R”: reducir, reutilizar, reciclar, reparar y redistribuir.)

6.4.- Material bakarreko produktua

Birziklatzeko eta berrerabiltzeko erraztasuna.

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

6.5.-Fabrikazioan errekurtsoak aurreztu eta ingurunean kalte minimoak egiten dituena .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

http://www.youtube.com/watch?v=INXtEajRazI&feature=player_embedded

6.6.- Osasunean kalterik sortzen ez duena .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

El nonilfenol es una sustancia tóxica persistente con propiedades de disruptor hormonal que se acumulan en la cadena alimentaria, y que es peligroso incluso a muy bajas concentraciones

7.- Produktu/baliabidearen erabilera egokia .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

8.-Hondakinen banaketa egokia .

EROSKETA BERDEAREN PROZESUA PAUSUZ PASU

TALDE LANA• EROSKETA BERDEAREN IRIZPIDEAK JARRAITUZ

KUTXATAN DAUDEN PRODUKTU ETA BILDUKINAK AZTERTU

• TALDE BAKOITZEAN EROSKETA BERDEKO 2 PRODUKTU AUKERATU ETA ARRAZOITU AUKERAKETA

• TALDE BAKOITZEAN EROSKETA BERDEA EZ DIREN 2 PRODUKTU AUKERATU ETA ARRAZOITU AUKERAKETA

BATERATZE LANA

• Ze paper erosiko zenuten? • Berziklatua/birziklagarria• Idazteko?• Zer gertatzen da DVDekin?• Bidezko merkataritzako produkturik? • Arropa ekologikoa? • Esnea? • Olioa• Tipex• Monomateriala

ELIKADURA JASANGARRIA

2012-2013 IKASTURTEA

ELIKADURA JASANGARRIA? ARDURATSUA?

• AURREIDEIAK

KONTZEPTU-MAPA

ELIKADURA ETA JASANGARRITASUNA

• Zein da gure elikaduraren eragina ingurugiroan?

–Nazio Batuen Erakundearen arabera, energiarekin batera, ingurumen inpaktua handiena sortzen duen sektorea da elikadurarena.

ELIKADURA ETA JASANGARRITASUNA

Baina gure barazkiak: euskaldun peto-petoak al dira?Beraien jatorria

ELIKADURA ETA JASANGARRITASUNA

• Hasta las huevas!!!!!• DOS TOMATES Y DOS DESTINOS (8:57)• Gasteiz, elikadura jasangarria (6:23)• Como alimentar el mundo (9:04)• Chicken a la Carte (6:09)• Ekolapikoa proiektuak (2:49)• Elikadura munduan (3:23)

• Haztegi Ikastola. Elikadura jasangarria (5:27)

BALIABIDE DIDAKTIKOAK

SASOIAN SASOIKOAK ETA TOKIAN TOKIKOAK

BALIABIDE DIDAKTIKOAK

AURKEZPENAK

• Laranja baten bidaia

• Kiwiaren bidaia

• Nolako arraultzak

• Munduko dietak

Slow Food

-Kalitatea

-Mahai ingurua

-Osasuna

-Zaborra

Fast Food

JARDUERA DIDAKTIKOAK

ELIKADURAREN NAZIOARTEKO EGUNA. URRIAK 16•http://www.fao.org/getinvolved/worldfoodday/es/ •GABONETAKO JAIAK•URTEBETZEETAN ARAU BATZUK ADOSTU•ERREZETA JASANGARRIA EGIN ETA ZABALDU•AITONA ETA AMONEN JATEKO OHITURAK, ERREZETA TRADIZIONALAK…•HAMAIKETAKO JASANGARRIAREN EGUNA•BISITAK INGURUKO EKOIZLEETARA

ARABAKO LAUTADAKO ZENBAIT ADIBIDE

IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK

• Gosariaren azterketa

IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK

IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK

• Bidezko merkataritzako azoka antolatu

IKASTETXEEN ESPERIENTZIAK

• Ortua eraiki eta erabilpen didaktikoa eman

PREST EGONGO AL ZINATEKETE KONPROMISOREN BAT

HARTZEKO?

• Ikastetxearen egoera erosketa berdeari dagokionez. Erosketa berdeari buruzko galdetegia bete.

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Ikasmaterialaren analisia burutu, oraingo materialen ezaugarriak identifikatuz eta alternatiba jasangarriagoak proposatuz.

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Ikasleekin “patruila informatiko berdea” osatu eta ikastetxeko ekipo informatiko guztiak konfiguratu kontsumoa murriztu dezaten.

HONAKOA BEGIRATUTA BAI/EZ NOLA HOBETU?

Badute Energy-star edo antzeko zigilurik, energia kontsumoari dagokionez?

Energia kudeatzeko funtzioa aktibaturik al dute?

Pantaila babesak ekiditen al dira?

Inprimagailuak alde bietatik inprimatzeko konfiguraturik al daude?

Inprimagailuak bi orri batean inprimatzeko konfiguraturik al daude?

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Hurrengo Ihitza aldizkariko gai nagusia EROSKETA BERDEA izango da.

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Programazioetan jarduera didaktikoren bat txertatu:

1. 2012ko udaberriko IHITZA aldizkarian gain nagusia erosketa berdea izango da (EKIN ETA EKIN).

2. Ingurugelako baliabideren bat erabili.3. Unitate didaktiko bat idatzi.

• Erosketa berdeaz osotutako erakusketa bat burutu etxetik ekarritako produktuen bitartez.

• Ikastetxeko jai eta ospakizunetan erosketa berdeko irizpideak kontuan izan.

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Opari jasangarrien zerrenda bat osatu (Gabonak, urtebetzeetarako…)

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Ingurumen praktika onak eta aholkuak jasotzen dituen dekalogo bat burutu.

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Ikastetxe barneko erosketak burutzeko irizpideak ezarri

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

• Kontsumo jasangarriaren aldeko akta bat sinatu ikastetxeko estamentu guztiek.

EROSKETA BERDEAREN KONPROMISO AKTA

………………..ko ……..…………..…………. Ikastetxearen hezkuntza-komunitatearen ordezkariok Adierazten dugu:

2011-2012 ikasturtean, Eskolako Agenda 21 programaren barruan, “Erosketa berdea” landu dugula.Lan horren ondorioz, gure erosketari buruzko ohituren eraginaren (ingurumen-, soziala,

ekonomikoa…) jakitun garela.Horregatik,

Eguneroko jardunean Erosketa berdearen irizpideak barneratzeko konpromisoa hartzen dugu.Horrek, bestelako ekimenaz gain, zera esan nahi du:

Kontsumo beharrak aztertzea eta murriztea.Gure konpromisoa hornitzaileei komunikatu eta alternatiba onenak aukeratzea.

Erosketa berdearen eragina tokiko komunitatean zabaltzea..………..……….n, 2012ko .….……………ren .…an

Zuzendaria Ikasleen ordezkariak

IKASTETXEAN EROSKETA BERDEA LANTZEKO ZENBAIT IDEIA

WEB ORRI INTERESGARRIAK

• Productos sostenibles

• Ihobe erosketa berdea

• Ingurugela kontsumo jasangarria

• Ingurumen etiketa guztien bilduma

Hace falta vivir sencil lamente, para que los otros puedan sencil lamente, vivir. (M. K. Ghandi)