View
68
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Iberiar Penintsula
Erliebe unitateak. 56. Eta 57. Orrietan.
1) Launaka jarrita, nork hiztegian hitz baten definizioa bilatzen eta idazten du. Gero bakoitzak
bere definizioa besteei azaltzen die. Lautada /Sakonunea /Mendikatea / Uhartedia
2) Erliebe Unitateei buruzko testua, irakurmen partekatuaren bidez egiten dute, modu
honetan: batek irakurtzen duena, hurrengoak testuarekin bat dagoen mapan seinalatzen
eta azaltzen du.
3) Behin bukatuta, irakasleak ikasle bakoitzari hiru txartel ematen dizkio . Txartel batzuetan
esaldi baten hasiera dago eta beste batzuetan bere amaiera. Talde batek “hasierak” izan
behar ditu eta beste talde batek “bukaerak”. Ikasleak, zutik, klasetik mugitzen dira bere
esaldiaren beste zatiaren bila. Zatia duen lagun batekin topo egiten dutenean, biak falta
zaiona kopiatzen dute eta esertzen dira. Honela klase osoa eserita egon arte. Orain, berriro
taldea elkarrekin, mapari begira, ea bakoitzaren esaldia ondo dagoen ala ez egiaztatzen
dute.
Iberiar goi-lautada…
…Iberiar penintsularen
erdialde osoan dago
Erdialdeko Sistemako mendiek…
…bitan banatzen dute Iberiar goi-
lautada
Toledoko mendiak…
… Iberiar goi-lautadan daude
Iberiar sistemak… … Iberiar goi-lautada
inguratzen du
Sierra Morenak…
… Iberiar goi-lautadaren hegoaldea
inguratzen du
Kantauriar mendikateak...
… Iberiar goi-lautadaren iparraldea
inguratzen du
Pirinioak…
… Iberiar goi-lautadaren
kanpoaldetan daude, iparraldean
Mendikate Betikoak…
… Iberiar goi-lautadaren
kanpoaldetan daude, hegoaldean
Ebroko sakonunea…
…Iberiar sistema eta Pirinioak
mendikatearen artean dago
Guadalquivirrerren sakonunea…
…Sierra Morena eta mendikate Betikoen
artean dago
Balear uhartea…
…Mediterraneo itsatsoan dago
Kanaria uhartea… …ozeano Atlantikoan
dago
4) Bikoteka jarrita, ikasle bakoitzari ondorengo mapa baten bat ematen zaio. Bakoitzak bere
ibilbidea testu liburuan kontsultatu eta idatzi ondoren, kideari kontatu behar dio.
Imajina ezazu hegazkinean bidaiatzen zarela eta mapan markatuta dagoen ibilbidea egiten duzula. Kontatu zure kideari zein erliebe-unitatetatik pasatzen zabiltza
Imajina ezazu hegazkinean bidaiatzen zarela eta mapan markatuta dagoen ibilbidea egiten duzula. Kontatu zure kideari zein erliebe-unitatetatik pasatzen zabiltza
Ibaiak
58.orrian dagoen irakurmena oinarria hartuta, hurrengo dinamika planteatzen da:
lehendabizi, norberak irakurtzen du eta ondorengo eskema betetzen du. Gero, bikoteka,
elkarren artean partekatzen dute.
Dinamika: berdinen arteko tutoretza
Zure aburuz, zeintzuk dira azpimarratzeko hitz garrantzitsuenak?
Aipatu ulertzen ez duzun gauza bat
Laburtu testua bi edo hiru esaldietan
Egin ideia nagusiari buruzko marrazki edo eskema bat
Idatzi hemen zure kidearen ideia desberdinak:
Jolasa (Spinner). 58.orrian dagoen maparekin jolasten dugu. Erruleta bat egin dezakegu CD
zahar baten bidez eta talde bakoitzari eman. Erruleta biratu ondoren, txandakatuz, ikasle
bakoitzak tokatu zaion ibai bat mapan kokatu eta bere isurialdea aipatu behar du.
Komodina ateratzen denean, beste txanda bat jolastu ahal du.
Denon artean arbel digitalean. Arbel digitalean erakusteko URL.
https://www.classtools.net/random-name-picker/85_722UbC
Beste aukera bat: poltsa batean ibaien izenak gordetzen
59.orrian dagoen testua behin azalduta, taldean, 1-2-4 dinamika erabiliz, diagrama honetan
ezaugarri komunak eta desberdintasunak kokatzen dituzte. Diagramak taldeen artean
elkartrukatzen dira eta zuzenketak elkarren artean egiten dituzte. Kolore desberdinetako
errotulkiak erabil daitezke:
Nolakoak (ezaugarriak): gorria
Emari mota: urdina
Non isurtzen dute: horia
Adibideak: berdea
Zuzenketak:
Paisaia ikasi eta gero (60. Orritik 63.orrira)
Paisaiaren postalak
Paisaia ondo ezagutzen dugunez, orain aztertzeko gai gara. Eta postal moduan egingo dugu,
taldean lan eginez, gure beste ikaskideari oparitzeko.
1. Taldean lau paisaiak aztertuko ditugu kooperatibo moduan, hau da, gure artean lana
banatzen eta laguntzan ematen.
2. Lehendabizi norberak paisai baten azterketa egiten du. Horretarako argazkiaren
gainean eta testu liburuan bilatuz, postalean dagoen informazioa betetzen du.
3. Gero taldekideei azaltzen die eta denon artean postalak osotzen eta borobiltzen
ditugu.
4. Postalak egin ondoren, ikasle bakoitzak bere postala beste taldeko lagunarekin
partekatzen du eta haien artean “oparitzen” dituzte.
5. Nahi badugu, ikasgelako horma batean kokatu ahal ditugu.
Postalaren atalak:
Paisai mota: Mediterraneoa, Atlantikoa, mendikoa edo kanarietakoa
Ezaugarriak: 62. Eta 63. Orrietan dagoen informazioa
Erliebea: arrokak, mendiak…
Landareak eta animaliak: ikusten den landaretza edo abereak +62. Eta 63. Orrietan
dagoen informazioa
Gizakiaren eragina: eraikuntzak, garraiobideak
Klima: 62. Eta 63. Orrietan dagoen informazioa, klimari dagokiena
Lurzoru mota: 61.orriko informazioa
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da
Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko
elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da
Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da
Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da:
Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Nire paisaiaren
oparia Izena: Taldea:
Paisaia-mota: Ezaugarriak:
Zer ikusten da Erliebeko elementuak
Landareak
Animaliak
Gizakien eragina
Zer ez da ikusten baina paisaiaren eragilea izan da: Klima
Lurzoru mota
Paisaiak Artean
Dario de Regoyos, asturiar margolaria, Euskadiren paisaiak bikain islatu zituen pasa den
mendeko lehendabiziko hamarkadan. Hona hemen batzuk. Aztertzeko gai gara? Talde
bakoitzak bat hartzen du eta gero, arbel digitalean, taldeko norbaitek azalduko digu.
Hernani
Zer paisai mota da? Adierazi ezaugarri batzuk
Zer erliebea ikusten da?
Zer landaretza mota?
Gizakiaren eragina nabaritzen da?
Zuen aburuz, paisaia zer klimaren ondorioa izan ahal da?
Eta lurzoruari dagokionez?
Areeta
Zer paisai mota da? Adierazi ezaugarri batzuk
Zer erliebea ikusten da?
Zer landaretza mota?
Gizakiaren eragina nabaritzen da?
Zuen aburuz, paisaia zer klimaren ondorioa izan ahal da?
Eta lurzoruari dagokionez?
Anboto
Zer paisai mota da? Adierazi ezaugarri batzuk
Zer erliebea ikusten da?
Zer landaretza mota?
Gizakiaren eragina nabaritzen da?
Zuen aburuz, paisaia zer klimaren ondorioa izan ahal da?
Eta lurzoruari dagokionez?
Urkiola
Zer paisai mota da? Adierazi ezaugarri batzuk
Zer erliebea ikusten da?
Zer landaretza mota?
Gizakiaren eragina nabaritzen da?
Zuen aburuz, paisaia zer klimaren ondorioa izan ahal da?
Eta lurzoruari dagokionez?
Gizakien eragina paisaian
Lehen eta orain: aurkitu desberdintasunak. Bikoteka
La Manga-Murtzia.
Benidorm
Ingurugiroa
Bideoa ikusi ondoren, 3 minutuko geldialdia. Talde bakoitzak 3 ideia nagusi idazten ditu.
https://www.youtube.com/watch?v=kPOElyTKavk
Kutsadura-paisaiak
Materialak: testu liburua (64.eta 65.orria) eta paisai kutsatuen argazkiak
Dinamika: irakurketa partekatuta + jolas kooperatiboa
Taldean testu liburuaren 64.orrian dauden lau kutsadura mota irakurtzen dugu, irakurketa
partekatuaren bitartez
Gero, aldez aurretik nahastuta eta multzo batean kokatuta, ondorengo paisaia-irudiak
sailkatzen ditugu.
1- Batek irudi bat ateratzen du multzotik eta ozenki ahoskatu behar du zer kutsadura
mota den: urarena, atmosferarena, basamortutzea edo hondakinarena eta , denok
ados bagaude, orduan hurrengo eskemako “bunbuilo” batean idazten dugu:
2- Aurreko dinamika jarraitzen, hurrengo lagunak nondik edo nola sortzen den kutsadura
hori adierazi eta idatzi behar du beste bunbuilo batean
3 - Hurrengoak kutsadura honen kontra jotzeko ideia bat bota eta idazten du 3.bunbuiloan
Bukatu ondoren, kutsaduraren kontra jotzeko ideiak biltzen ditugu eta 65.orrian dagoen
aholkuekin konparatzen ditugu. Zerbait ez bazaigu bururatzen orain gure zerrenda osotzen
dugu.
Ideia guztiekin “dekalogoa” egiten dugu: “kontsumo arduratsua, guk geuk zer egin dezakegu?”
Gaia borobiltzeko beste proposamenak
Talde bakoitzari aldizkariak (foileto turistikoak adibidez) ematen zaizkio. Talde bakoitzak
paisaiari buruzko horma irudia sortu behar du, argazkiak eta testuarekin. Gero, taldeen artean
collageak elkartrukatzen dituzte.
Zer ikasi dut?
1-2-4 Txartelak: zer ikasi dut? Bakoitzak bere zerrenda egiten du txartel batean (folio erdian),
gero bikoteka eta taldeka partekatuz, zerrenda handitzen doa. Talde bakoitzak berea
aurkezten du.
Recommended