Velázquez

VELÁZQUEZ

• Diego Rodríguez da Silva y Velázquez (1599 - 1660) margolaritza barrokoaren adierazle nagusi izateaz gain espainiar artearena izan zen baita ere. Izan ere gaur egun Gizadiak edestian zehar eduki duen margolari handienenkotzat hartzen da.

Sevillako urteak

• (1599-1660) Sevillan. Gero bere aitaginarreba, Francisco Pacheco artista manierista , izango zenaren tallerean aritu zen ikasle 11 urte zituenetik.

• Laister utzi zuen akademizismoa modelo naturalagoak, biziagoak, bilatzeko. Epealdi honetan murgildu zen italiatik zetorren tenebrismoan.

• Garai honetako lanak: - Erligioso- tradizionalak :“Adoración de los

Reyes Magos”. - Errealista-kostunbristak:“El aguador de Sevilla”, “Vieja friendo huevos”.

Madrilgo Gortean

• 1623.an joango da kortera eta Pachecoren laguntza eta Sevillako notable batzuen abaleen esker errege ganbarako pintorea izendaturik izango zen eta Olivares Conde-Dukearen laguntasunaz gozatuko zuen.

• Gai errealistak eta mitológikoak pintatuko zituen: “Los borrachos”. (Kortean esagutuko zuen Rubens-en obran inspiratuta; horren eraginagatik ere egingo zuen lehenengo bidaia Italiara).

1. bidaia Italiara• Errege burtza (beka modukoa) baten ezker

ezagutuko Italiako artea. Bere bidaiak aldaraziko zitzaizkion gusto eta lehentasun kromatikoak, eta eramango zion tenebrismoa bastertzera eta biluzia beste modu berri batez ikustera, haize perspektiba eta kolorea bere estilo berriaren klabeak biurtuz.

• Lanak: - “La Túnica de José” - “La Fragua de Vulcano” (dinamikoagoa,, argiagoa

eta sakontasun handiagokoa “los borrachos”ekin konparatuta).

Madrilen Italiatik bueltan

• Gortearen erretratista handia bezala finkatzen da.Velazquezen erretratoak oso sakontasun psikologikoa

handiko obrak dira. Europa osoan ez zegoen hantzekorik.

Bere errekurtso eszenografiko bakarra ba zen Guadarramako mendiserraren paisaiarena enmarkatzeko eta azpimarratzeko erretratoaren grabedadea.

Erregetza absolutoaren sinboloak azpimarratzen ditu: handitasuna, noblezia, boterea …

. Erretratoak: Zaldigaineko Olivares Konde-Dukearen eta, Baltasar-

Carlos infantearen erretratuak.

• Felipe IV.ren erretratoak

• Errealitatearen pertsonai bitxiek ere ba dute bere lekua haren erretratuetan: “El Primo”,“El niño de Vallecas”…

• Zenbait gai mitológikoetan erretrato psikologiko-sozial oso sakonak ditugu:”Esopo” y “Menipo

“Las Lanzas”. Koadro historikoa,Bredako errendizioren testigantza. Flandeseko zeru lainotsuen azpian eta sutaldien keaz enmarkatuta bataila landetan , eszena-erretratua disdiratsua kolorez eta argiaz beteta.

• “El Crucificado” Pradokoa, lau iltzekoa Erromanikoaren tradizioa jarraituz eta estilo tenebrista berreskuratuz

2. bidaia Italiara

• 1649.an, itzuliko zen Italiara.• Pintatuko zituen obra oso koloretsuak eta faktura

modernoagokoa:• “Inocencio X” Aita Santuaren eta, bere morroia “Juan

Pareja”ren erretratuak.

eta paisaiak. Bere pintzelkada eta mantxa askeaz ia inpresionistak diren “Villa Médiciseko lorategiak” (“Eguerdialdea” eta, “Arratsaldea”). Velázquezek, 30 urte besterik ez zituelarik, bere heldutasun artistikoan izanik, erakutsiko dizkio mendebaldeko pinturari bide berriak

Gortean azken etapa

• 1651.tik hil arte sortuko zituen bere obrarik garrantzitsuenak:

• “Las meninas”; “Las hilanderas”; “La Venus del espejo” …

Barroko betearen lanak dira. Perspektiba atmosferikoa sortzen du

sakontasuna lortzeko.