SarreraSarrera

Inauteriak mundu osoan ospatzen dira.Inauteriak mundu osoan ospatzen dira. Erromatar garaikoa da inauterien jatorria.Erromatar garaikoa da inauterien jatorria. Noiz ospatu?Garizuma aurretik ospatzen Noiz ospatu?Garizuma aurretik ospatzen

dira eta tradizio katolikoa duten herrietan dira eta tradizio katolikoa duten herrietan bereziki.bereziki.

Carnabal hitza nondikCarnabal hitza nondik datorrendatorren.Carne.Carne(haragi) (haragi) levare(utzi).levare(utzi).

Euskal herrian bi inauteri Euskal herrian bi inauteri mota ospatzen dira:mota ospatzen dira:

Aintzinako elementu Aintzinako elementu sinbolikoak sinbolikoak mantentzen mantentzen dituztenak; adibidez, dituztenak; adibidez, Zuberoako maskarak Zuberoako maskarak eta Lantzeko eta Lantzeko inatueriak.inatueriak.

Euskal herrian bi inauteri Euskal herrian bi inauteri mota ospatzen dira:mota ospatzen dira:

Tolosako inauteriakTolosako inauteriak

Tolosa hiri giroko Tolosa hiri giroko inauteriakinauteriak

Inauteriak baserri giroari esker mantendu Inauteriak baserri giroari esker mantendu badira ere, hiri inguruneetan ondo mantendu, badira ere, hiri inguruneetan ondo mantendu, garatu eta egokitu dira.garatu eta egokitu dira.

Tolosak, garai latzak eta errepresiozkoak Tolosak, garai latzak eta errepresiozkoak gaindituz, bere inauteriak kosta ahala kosta gaindituz, bere inauteriak kosta ahala kosta mantendu izan ditu.mantendu izan ditu.

Tolosa mozorro izugarri bat da.Tolosa mozorro izugarri bat da. Zezenketak, karrozen desfileak eta konpartsak, Zezenketak, karrozen desfileak eta konpartsak,

lehiaketak eta abar ospatzen dira, Tolosa lehiaketak eta abar ospatzen dira, Tolosa erreferentziazko hiri-inauteri bihurtuz. erreferentziazko hiri-inauteri bihurtuz.

Zuberoako maskaradak, Zuberoako maskaradak, herri giroko inauteriak herri giroko inauteriak Inauterietako errepresentazio eta fartsarik bereizgarrienak Inauterietako errepresentazio eta fartsarik bereizgarrienak

Zuberoan ospatzen diren neguko maskaradak dira.Zuberoan ospatzen diren neguko maskaradak dira. Maskaradetan dantza ibiltariak, jolasak, txantxak, janzkera Maskaradetan dantza ibiltariak, jolasak, txantxak, janzkera

deigarriak eta arropa zaharrak, eskeak, herriaren parte-hartzea, deigarriak eta arropa zaharrak, eskeak, herriaren parte-hartzea, erakusketak, lanbideen antzezpenak, arraza baztertuen erakusketak, lanbideen antzezpenak, arraza baztertuen antzezpenak, hizkera satiriko ugari eta musika biltzen dira. antzezpenak, hizkera satiriko ugari eta musika biltzen dira.

Segizioa bi talde ia antagonikoetan banatzen da: batetik Gorriak Segizioa bi talde ia antagonikoetan banatzen da: batetik Gorriak ditugu, dotore jantzita daude, ordenatuak dira eta dantzaren ditugu, dotore jantzita daude, ordenatuak dira eta dantzaren pauso eta mugimenduetan txukunak; eta, bestetik Beltzak ditugu, pauso eta mugimenduetan txukunak; eta, bestetik Beltzak ditugu, hauek desordenatuak eta zarpailak dira, ibiltariei zirikatzen diete, hauek desordenatuak eta zarpailak dira, ibiltariei zirikatzen diete, oihu egiten dute eta, beste garai batzuetan, Biarnoko hizkuntzan oihu egiten dute eta, beste garai batzuetan, Biarnoko hizkuntzan edo okzitanieraz mintzatzen ziren.edo okzitanieraz mintzatzen ziren.

Emankizuna eskaini behar duteneko herriko herritarrek harrera Emankizuna eskaini behar duteneko herriko herritarrek harrera ona egiten diete eta goizez herriko kaleetan barrena ibiltzen dira ona egiten diete eta goizez herriko kaleetan barrena ibiltzen dira eta, noizean behin, Barrikadak egiten dituzte.eta, noizean behin, Barrikadak egiten dituzte.

GarapenaGarapena

Gipuzkoan, kaledereroak ematen dute Gipuzkoan, kaledereroak ematen dute inauterian berri; Hungariako buhame inauterian berri; Hungariako buhame moduan jantzita, hau da, ijitoz jantzita.moduan jantzita, hau da, ijitoz jantzita.

Landako aratusteek “txantxoak” moduko Landako aratusteek “txantxoak” moduko errituak dituzte. Gazteak baserriz-baserri errituak dituzte. Gazteak baserriz-baserri ibiltzen dira, dantzen eta errituen trukean ibiltzen dira, dantzen eta errituen trukean janaria askatuz. Adibidez; Amezketa eta janaria askatuz. Adibidez; Amezketa eta Abaltziketa herrietan.Abaltziketa herrietan.

Izen desberdinakIzen desberdinak

Iñauteri, Inauteri, Aratuzte... izan da deitua Inauteria. Zanpantzart ere esan izan zaio.

Inauteriek abendutik martxoa arte egiten diren festa ugari hartzen dituzte. Hausterre egunean (Miercoles de Ceniza) izaten dute amaiera.

Inauteriei lotuta, egutegia aipatu beharra dago. Garai bateko gizonak ilargia hartzen zuen oinarritzat bere egutegia eratzeko. Egutegi horren arabera, udaberrian izaten zen urtearen hasiera, eta ez orain bezala, urtarrilean. Egutegia aldatzeak ohiturak dataz aldatzea ekarri zuen, inola ere ez ohitura galtzea.

Inauteriak muduan zeharInauteriak muduan zehar

Euskal herriaEuskal herria ItaliaItalia EspainiaEspainia Erresuma BatuaErresuma Batua

AMAIERAAMAIERA

IritziaIritzia BibliografiaBibliografia