17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    1/79

    17. GAIA

    SISTEMA IMMUNITARIOA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    2/79

    0. SARRERA

    Izaki bizidun guztiek osotasun biologikoadefendatzen dute inguruko eragile patogenougarien (birus, bakteria, onddo...) erasoetatik.

    Horretarako sistema immunitarioa osatzenduten konplexutasun aldakorreko mekanismoakdituzte.

    Sistemaren garapen handiena ornodunetan

    lortzen da. Sistema hori aztertzen duen zientzia

    IMMUNOLOGIA da.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    3/79

    1. ORGANISMOARENDEFENTSA-MEKANISMOAK

    Izaki bizidunek inguruko eragile patogenoetatik(bakterioak, birusak, onddoak...) defendatzekomekanismoak dituzte; mekanismo horiekpatogenoak sartzea ekidin eta, sartzen badira,

    suntsitu egiten dituzte. Mekanismo horiei immunitate-mekanismoak

    deritze.

    Mekanismook, bi talde nagusitan bereizditzakegu:

    KANPOKO DEFENTSAK edo hesi pasiboak

    BARRUKO DEFENTSAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    4/79

    Gaixotasun infekzioso batzuk eta eragitendituzten organismoak

    Birusek Baztanga edo nafarreria, herpesa,

    gripea, meningitisa, pneumonia,poliomelitisa, amorrua, errubeola, HIESa,ebola.

    Bakterioek Antraxa, botulismoa, bruzelosia, izurribubonikoa, kolera, difteria, disenteria,

    gonokozia, legionarioen gaitza,legenarra, meningitisa, pneumonia,sukar erreumatikoa, salmonela, sifilia,tetanoa, trakoma, tuberkulosia, sukartifoideoa.

    Protozooek Disenteria amebikoa, malaria, loarengaitza.

    Onddoek Ezkabia, atleta-oina, kandidiasia.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    5/79

    1.1. KANPOKO DEFENTSAK

    Organismoaren lehenengo defentsa-lerroa

    dira.

    Ez dira espezifikoak, hots, edozeingermenengan eragiten dute.

    3 motakoak:A) MEKANISMO FISIKOAK (egiturazkoak etamekanikoak)

    B) MEKANISMO BIOKIMIKOAK

    C) MEKANISMO MIKROBIOLOGIKO (edoEKOLOGIKOAK)

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    6/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    7/79

    A) MEKANISMO FISIKOAK

    Larruazala eta mukosak. Mukosak kanpoarekin

    kontaktuan (larruazala) edota komunikaturikdauden aparatuetan agertzen dira (digestio-,arnas-, ugal- eta iraitz-aparatua). Egiturazkomekanismoak dira.

    Kanporatze-sistema mekanikoak.Mikroorganismo edo bestelako partikula arrotzakherrestan eramaten dituzten mekanismoak, halanola, arnas-aparatuko zilioak, hesteetakomugimendua, gernuaren isuria gernu-bidean

    zehar...

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    8/79

    B) MEKANISMO KIMIKOAK ETABIOKIMIKOAK

    Zenbait substantzia eta jariakinek germenaksuntsitu edo garapena ekiditen dute.

    Lisozima: listuan, malkoetan, sudurreko mukietan etahaurdun dagoen emakumearen gernuan agertzen da.Bakterio-horma apurtzen du.

    Gantz azido eta azido laktikoa: azaleko guruinekjariatzen dituzte, eta pHa jaisterakoen mikroorganismoenhazkundea oztopatzen dute.

    Urdaileko zuku gastrikoak azido klorhidrikoa dauka,

    elikagaietan egon litezkeen patogenoak akabatuz. Aldiz,duodenoko jariakina alkalinoa da ( pH 8).

    Baginako jariakin azidoa

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    9/79

    B) MEKANISMO MIKROBIOLOGIKOAK

    Mekanismo ekologikoak ere esaten zaie.

    Bai larruazalean, bai arnas- zein digestio-aparatuetan bakterio-flora autoktonoa dugu,sinbiosian zein komentsalismoan bizi direnak gurebaitan.

    Flora horrek organismo patogenoen garapenasaihesten duten substantziak sortzen ditu, edotaorganismo horiekin lehiatzen da elikagaiak lortzeko.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    10/79

    1.2. BARRUKO DEFENTSAK.SISTEMA IMMUNITARIOA

    Izaki bizidunak defendatzeko, barruan sartzendiren kanpoko substantzia arrotzak(antigenoak) ukatzeko mekanismoei sistemaimmunitario deritze.

    Patogenoak edo substantzia arrotzak lehenengodefentsa-lerroa zeharkatzen duenean aktibatzenda. Sistema immunitarioak antigenoren batantzematen duenean erantzun immunitarioa

    aktibatuko da. Hau bi motatakoa izan daiteke:A) BEREZKO ERANTZUN IMMUNITARIOA edo EZ-ESPEZIFIKOA

    B) MOLDAERAZKO ERANTZUN IMMUNITARIOA edo

    ESPEZIFIKOA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    11/79

    A) ERANTZUN IMMUNITARIO EZ-ESPEZIFIKOA

    Bigarren defentsa-lerroa kontsidera daiteke.

    Organismo barruan sartzen den edozeinpatogenoren aurka egiten du,espezifikotasunik gabe.

    Erantzun oso azkarra da. 4 defentsa mota:

    HANTURA edo inflamazioa.

    FAGOZITOAK SISTEMA OSAGARRIAK

    INTERFERONAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    12/79

    A) ERANTZUN IMMUNITARIO ESPEZIFIKOA

    Hirugarren defentsa-lerroa kontsideradaiteke.

    Erantzuna eragin duen antigenoaren aurka

    baino ez du jarduten; espezifikoa da, beraz. Erantzun immunitario espezifikoa linfozito

    izeneko zelulek ematen dute eta horiekaskatutako molekula batzuek (antigorputzak,zitokinak,...).

    http://eu.wikipedia.org/wiki/Zitokinahttp://eu.wikipedia.org/wiki/Zitokina
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    13/79

    Erantzun espezifikoa 2 motatakoa izan daiteke:

    A) ERANTZUN HUMORALA

    Odol-plasman globulina mota berezia dago,immunoglobulina (Ig) edo antigorputzizenekoak. Erantzun humorala antigorputzbidezko erantzun inmunitarioa da.

    Linfozitoek agente erasotzailea deuseztukoduten antigorputzak sortzen ditu.

    Sistema immunitarioak antigenoaren aurkakoantigorputz espezifikoak sortzen ditu; hauek

    berarekin lotu eta inaktibatu egiten dute,errazago suntsitzeko.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    14/79

    B) ERANTZUN ZELULARRA

    Kasu honetan zelulak eurak erasotzen dutepatogenoa zuzenean.

    Sistema immunitarioak zelula espezializatuaksortzen ditu. Zelula horiek antigenoa eta horrekinfektaturiko zelulak suntsitzen ditu.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    15/79

    Erantzunaren ezaugarriak hauek dira:

    1.- Espezifikotasuna

    Antigeno bakoitzak mintzean bera identifikatzeko eta

    berarekin espezifikoki lotzeko moduko hartzaileak garatudituen linfozitoa(k) baino ez du estimulatzen.

    2.- Klonaltasuna

    Linfozitoa aktibatzen denean, ugaldu eta genetikoki

    berdin-berdinak diren linfozito kantitate handia sortzen du,eta hauek, hortaz, hartzaile berberak dituzte.

    3.- Autotolerantzia

    Inmunitate-sistemak, indibiduoaren garapenaren

    lehenengo faseetan, berea dena eta ez dena bereitzenikasten du, bere osagaiei eraso ez egiteko.

    Bereizte-sisteman akatsak daudeneangaixotasun autoimmuneak agertzen dira.

    http://eu.wikipedia.org/wiki/Gaixotasun_autoimmunehttp://eu.wikipedia.org/wiki/Gaixotasun_autoimmune
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    16/79

    4.- Oroimen immunologikoa

    Sistema immunitarioak sortzen dituen linfozitoek antigenobakoitza oroitzeko gaitasuna dute, horrekin izandako

    lehenengo kontaktuaren ostean (erantzun primarioa). Latentzia-aldi luzea behar du B linfozitoak bereiztu eta zelula

    plasmatikoak osatzeko.

    Ekintza laburragoa eta motelagoa da.

    M immunoglobulinak (IgM) askatzen dira gehienbat.

    Antigeno berarekin beste kontakturen bat gertatuz gero,erantzuna (erantzun sekundarioa) askoz ereazkarragoa eta trinkoagoa izango da.

    Gehienbat G immunoglobulinak (IgG) askatzen dira.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    17/79

    2. SISTEMA IMMUNITARIOARENOSAKETA

    Sistema inmunitarioa organo eta ehunlinfoideetan dago, hots, linfa-sisteman.

    Zelula immunokonpetenteek eta molekulekhartzen dute parte.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    18/79

    2.1. ORGANO ETA EHUNLINFOIDEAK

    Sistema immunitarioa osatzen duten zelulakorgano eta zuntz linfoideetan bereizi, heldueta metatzen dira.

    Hauek 2 taldetan banatzen dira: ORGANO LINFOIDE PRIMARIOAK EDO

    ZENTRALAK

    ORGANO ETA EHUN LINFOIDESEKUNDARIOAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    19/79

    A) ORGANO LINFOIDE PRIMARIOAK

    Linfozitoak hezur-muin gorriko ama-zeluletatikeratortzen dira eta segun eta zein organo edoehunetan bereizten eta heltzen diren linfozitomota batean ala bestean bilakatuko dira.

    Organo horietan errezeptore antigenikoespezifikoak lortu eta, gainera, ikasi egiten danorberarena dena eta ez dena bereizten.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    20/79

    2 dira organo primarioak:

    1.- HEZUR-MUIN GORRIA

    Hezur-ehun aroleko (porotsuko, esponjoso) barrunbeetandago. Buruhezurreko hezur lauetan, hezur laburretan(saihetsak...) eta hezur luzeen buruetan.

    Bertan ama-zelulak eratzen dira. Ugaztunen kasuan,zelula-ama horiek bertan B linfozitotan bereizi eta heltzen

    dira (hegaztietan hori Fabrizioren poltsan egiten da).2.- TIMOA

    Toraxean kokaturiko organoa.

    Hezur-muin gorrian sortu eta bertara migratutako zelula-

    amak, T linfozitotan bereizi eta heltzen dira bertan

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    21/79

    B) ORGANO ETA EHUN LINFOIDE

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    22/79

    B) ORGANO ETA EHUN LINFOIDESEKUNDARIOAK

    Antigenoak metatu eta linfozito mota guztiekin

    elkarreragiten dute hemen. 3 dira:

    1.- GONGOIL LINFATIKOAK

    Hodi linfatikoen sarearen parte dira. Linfak likido interstizialetik partikula antigenikoak biltzen

    ditu, odolera sartzea ekidinez.

    Organo primarioetatik iritsitako B eta T linfozitoakantigenoarekin kontaktuan jarri eta erantzun immunitarioa

    hasten da bertan. Oso ugariak dira lepoan, galtzarbeetan, iztaietan, e.a.

    2.- BAREA

    Odola iragazi eta atxiki egiten dira partikula antigenikoak.

    3 MUKIEKIN LOTUTAKO EHUN LINFOIDEA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    23/79

    3.- MUKIEKIN LOTUTAKO EHUN LINFOIDEA

    (MALT)

    Estaldura epitelioarekin erlazionaturiko folikulu lifatikoak

    izan ohi dira, egitura linfoepitelialak ere esaten zaie. Honen barruan daude amigdalak, adenoideak,

    apendizea, Peyerren plakak, e.a.

    Bertan zelula immunokonpetenteak metatzen dira.

    http://www.sanidadanimal.info/cursos/inmuno2/ca033.htmhttp://es.wikipedia.org/wiki/Placas_de_Peyerhttp://es.wikipedia.org/wiki/Placas_de_Peyerhttp://www.sanidadanimal.info/cursos/inmuno2/ca033.htm
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    24/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    25/79

    2.2. ZELULAIMMUNOKONPETENTEAK

    Leukozito ere esaten zaie eta erantzunimmunitarioan parte hartzen duten zelulak dira.

    2 talde:

    LERRO MIELOIDEA LERRO LINFOIDEA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    26/79

    A) LERRO MIELOIDEA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    27/79

    A) LERRO MIELOIDEA

    Hezur-muinean eratzen eta heltzen dira.

    Pseudopodoen bidez desplazatzen dira. Gaitasun fagozitikoa dute, horregatik,

    fagozito ere esaten zaie.

    3 fagozito mota: GRANULOZITOAK edo

    polimorfonuklearrak

    MAKROFAGOAK edo monozitoak MASTOZITOAK

    1 GRANULOZITOAK d li f kl k

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    28/79

    1.- GRANULOZITOAK edo polimorfonuklearrak

    Nukleo lobulatua dute eta pikorta zitoplasmatikoasko (lisosomak) hortik datorkie granulozito izena.

    3 mota:

    NEUTROFILOAK edo mikrofagoak: Koloratzaileekiko neutro direlako.

    Infekzio-zonara heltzen lehenak, zelula-hondarrak, bakterioaketa halakoak fagozitatzen dituzte.

    EOSINOFILOAK: Koloratzaile azidoekiko afinitatea dute.

    Parasitosi-prozesuetan parte hartu eta immunokonplexuakfagozitatzen dituzte.

    BASOFILOAK: Koloratzaile basikoekiko afinitatea.

    Substantzia basoaktiboak askatzen dituzte, hala nola, histamina,zeinak basodilatazioa eragiten duen, infekzio zonaren odol-fluxua areagotuz; alergi-prozesuetan esku hartzen dute.

    NEUTROFILOAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    29/79

    NEUTROFILOAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    30/79

    EOSINOFILOAK

    BASOFILOAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    31/79

    BASOFILOAK

    2 - MAKROFAGOAK edo monozitoak

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    32/79

    2.- MAKROFAGOAK edo monozitoak

    Zelula handiak dira, pikorta zitoplasmatikorikgabeak eta ferra-itxurako nukleoa.

    Odoletik infektatutako ehunetara emigratu eta hortamainaz handitu eta ahalmen fagozitikoahanditzen dute, makrofago bihurtuz.

    Metatzen diren ehunaren arabera izendatzen dira.Hala ere, guztien multzoari sare endotelialsistema esaten zaio.

    Erantzun ez-espezifikoan parte hartzeaz gain,jariaketa-funtzioa ere badute, beste zelula batzuk(linfozitoak) aktibatzen dituzten zitokinak sortu etaantigenodun zelulatzat dihardute erantzunespezifikoan.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    33/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    34/79

    3.- MASTOZITOAK

    Basofiloen antzekoak dira, baina nukleo bakuna

    dute. Ehun konektibo eta mukietan daude

    Hantura-bitartekarien askapenean parte hartzendute.

    B) LERRO LINFOIDEA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    35/79

    B) LERRO LINFOIDEA

    Defentsa espezifikoan diharduten

    LINFOZITOAK sartzen dira. Zelula biribilak dira, nukleo handi eta

    zitoplasma urrikoak.

    Ez dute pikortarik.

    Ez dute gaitasun fagozitikorik.

    Mintzeko errezeptore asko dituzte.

    Organo linfoide primarioetan garatzen etaheltzen dira.

    Barean, gongoil linfatikoetan eta beste ehunlinfoide batzuetan kantitate handian metaturik

    daude.

    3 linfozito mota nagusi:

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    36/79

    3 linfozito mota nagusi:

    1.- B LINFOZITOAK

    2.- T LINFOZITOAK

    3.- BEREZKO ZELULA HILTZAILEAK edo NKZELULAK

    1.- B LINFOZITOAK edo B ZELULAK

    A ti t ti t ifik k t dit t

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    37/79

    Antigenoa agertzean antigorputz espezifikoak sortzen dituzte.

    Antigenoak ez baditu estimulatzen B zelula horiek (birjinahelduak) egun gutxitan hil egiten dira.

    Aldiz, antigeno espezifikoarekin lotuz gero, klonatu eta 2azpipopulazio sortzen dituzte:

    ZELULA PLASMATIKOAK Antigorputzak jariatzen dituzte.

    Handiak dira. Sare endoplasmatiko oso garatua, antigorputz kantitate handia

    dutelako.

    Mintzeko hartzaileak galdu eta organo linfoide sekundarioetanmetatzen dira.

    Egun gutxira hil

    MEMORIA DUTEN B ZELULAK Ez dira aurrekoak bezain ugariak; B linfozito birjinen antzekoak.

    Antigenoa gogoratzen dute, berriro kontaktuan jarriz gero aktibatzendira (erantzun sekundarioa).

    Bizitza mugagabea.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    38/79

    2.- T LINFOZITOAK edo T ZELULAK

    Ti b i t di t b t tik li f id

    http://es.wikipedia.org/wiki/Linfocito_Thttp://es.wikipedia.org/wiki/Linfocito_T
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    39/79

    Timoan bereizten dira eta bertatik organo linfoidesekundarioetara pasatzen dira.

    Erantzun zelularraren erantzule dira eta erantzunhumoralean ere laguntzen dute.

    Zelula arrotzen eta gorputzeko zelula aldatuen aurkadihardute (baita errefusean), horiek suntsitu edotamarkatuz.

    2 mota:

    T LINFOZITO ZITOTOXIKOAK edo T8

    Germenek, zelula tumoralek eta arrotzek infektatutako zelulaksuntsitzen dituzte.

    T LINFOZITO LAGUNTZAILEAK, URGAZLEAK edo T4

    Zitokinak jariatzen dituzte, beste zelula batzuen erantzunainduzituz.

    Erantzun humoral eta zelularraren hasieran parte hartzen dute,

    makrofagoak, B lifozitoak eta T linfozito zitotoxikoak aktibatuz

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    40/79

    3.- BEREZKO ZELULA HILTZAILEAK edo

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    41/79

    NK ZELULAK

    B eta T linfozitoak baino handiagoak.

    Pikorta zitoplasmatikoak dituzte.

    2 funtzio:

    Ekintza zitotoxikoa: zelula patogenoen apoptosiaeraginez.

    Erregulazio-ekintza: B eta T linfozitoak erregulatzendituzten zitokinak askatuz.

    http://eu.wikipedia.org/wiki/NK_zelulahttp://eu.wikipedia.org/wiki/NK_zelula
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    42/79

    2.3. SISTEMA IMMUNITARIOKOMOLEKULAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    43/79

    MOLEKULAK Zelula immunokonpetenteek jariatzen dituzten konposatu

    kimikoak dira. Garrantzitsuenak:

    OSAGAIAREN ELEMENTUAK

    Hantura, fagozitosia, makrofagoen aktibazioa eta lisi

    zelularra eragiten dute. ZITOKINAK

    Pisu molekular baxuko proteinak

    Makrofagoek eta T4 zelulek sortzen dituzte nagusiki.

    Erantzun immunitarioa eta hantura erregulatzea.

    Garrantzitsuenak: interferonak, linfozinak, kimiozinak...

    ANTIGORPUTZAK edo IMMUNOGLOBULINAK

    Zelula plasmatikoek sortzen dituzte

    Anti enoekin erreakzionatzen dute

    3 ANTIGENO ETA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    44/79

    3. ANTIGENO ETAANTIGORPUTZAK

    3 1 ANTIGENOAK (A )

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    45/79

    3.1. ANTIGENOAK (Ag)

    Organismo baterako molekula arrotzak dira eta,organismoan sartuz gero, horiek suntsitzekoerantzun immunitario espezifikoa sortzendute. Hots, gorputzean sartu eta erantzun

    immunologikoa eragin dezakeen edozeinsubstantziari deritzo (anti-geno= antigorputzsortzaile).

    Mikroorganismoak zein makromolekulagehienak (proteinak eta polisakaridokonplexuak oro har) izan daitezke antigeno.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    46/79

    Antigenoak aske zein egitura biologikoen barruan( i t l tik lik k li ) d it k

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    47/79

    (mintz plasmatikoa, glikokalixa...) egon daitezke.

    Badira hapteno deritzen molekula txiki batzuk.

    Antigorputzekin lotzeko gai direnak baina, euren kasaerantzun immunerik sorrarazten ez dutenak, berez ezbaitute antigeno gisa jokatzen. Baina, proteinagarraiatzaile (immunogeno) batekin lotuz gero, orduanbai, antigeno gisa jokatzen dute eta erantzunimmunitarioa aktibatu.

    immunogenoa

    haptenoa

    http://es.wikipedia.org/wiki/Haptenohttp://es.wikipedia.org/wiki/Hapteno
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    48/79

    Antigenoak epitopo edo determinatzaile antigeniko

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    49/79

    g p p gizeneko azalera-zati txiki batetik baino ez da lotzenantigorputzarekin eta linfozitoen hartzaileekin.

    Antigenoak monobalenteak, dibalenteak edopolibalenteak izan daitezke, epitopo bat, bi edo askoedukitzearen arabera. Horrela, antigorputz batekin edogehiagorekin lot daitezke

    Antigeno motak:

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    50/79

    Antigeno motak:

    EGITURAREN ARABERA JATORRIAREN ARABERA

    Antigenopartikularrak

    Egiturabiologikoetan,zelulenestalkietan,flageloetan, ea.dauden molekulak

    Xenoantigenoak

    Hartzailearenespeziekoak ezdiren indibiduoenmolekulak:birusak,...

    Antigenodisolbagarriak

    Molekulaantigeniko askeak:proteinak,polisakaridoak...

    Isoantigenoak

    Hartzailearenespeziekoak direnindibiduoenmolekulak: odol-taldeen A eta Baglutinogenoak...

    Haptenoak

    Antigenoosagabeak, eurakbakarrik ez duteantigeno izaerarik

    Autoantigenoak

    Organismo berekomolekulak, moduez-ohikoanantigenotzatdihardutenak

    3.2. HISTOKONPATIBILITATEKO

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    51/79

    ANTIGENOAK

    Histokonpatibilitateko antigenoak ornodunenzelula nukleatu guztien gainazalean daudenglukoproteinez osatutako hartzaileak dira.

    Oso zeregin garrantzitsua betetzen dute

    erantzun zelularraren sorreran eta garapenean,izan ere, T linfozitoek suntsitu beharrekoantigenoak ezagutu ditzaten, antigeno horiekproteina horiekin derrigor elkartuta egon behar

    baitute.

    Histokonpatibilitate konplexu nagusi (MHC)izeneko gene-multzo berezi batek kodetzen

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    52/79

    gditu.

    Gizakiongan 6. kromosoman dauden genekodominanteen multzo batek osatzen du; genehorietako bakoitzak alelo asko ditu.

    Horregatik, antigeno horiek bereizgarriak diraindibiduo bakoitzean, pertsona batetik besteraezberdinak; hortaz, gorputzeko zelulek elkarezagutzeko eta arrotzengandik bereizteko baliodute.

    Procesamiento de pptidosasociados a molculas MHC-I:Protenas virales presentes en

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    53/79

    Protenas virales presentes enel citosol son degradadas porel proteasoma, y los pptidosresultantes son internalizados

    por el canal TAP en el retculo

    endoplsmico, donde seasocian con las molculasrecin sintetizadas de MHC-I.Los complejos pptido-MHC-I

    pasan al aparato de Golgi,donde son glucosilados, y deah a vesculas secretoras, quese fusionan con la membrana

    celular, de forma que loscomplejos quedan expuestoshacia el exterior, permitiendo elcontacto con los linfocitos Tcirculantes.

    3 3 ANTIGORPUTZAK

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    54/79

    3.3. ANTIGORPUTZAK

    Antigorputzeiimmunoglobulina (Ig) ere esatenzaie.

    Serumean, ehun-fluidoetan eta zelula batzuengainazalean dauden glukoproteinak dira.

    Zelula plasmatikoetan (B linfozito helduak)sortzen dira, antigenoekin erreakzionatzea,neutralizatzea eta suntsitzea dute helburu.

    ANTIGORPUTZEN EGITURA ETA OSAKETA Y forma duten glukoproteinak dira:

    http://eu.wikipedia.org/wiki/Antigorputzhttp://eu.wikipedia.org/wiki/Odol-serumhttp://eu.wikipedia.org/wiki/Odol-serumhttp://eu.wikipedia.org/wiki/Antigorputz
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    55/79

    Y forma duten glukoproteinak dira:

    Antigenoarekin lotzeko 2 zona berdin-berdinak

    dituzte Y horren beso bakoitzean. Horregatik,bibalenteak direla diogu.

    Glukoproteinak izaki 2 zati:

    ZATI PROTEIKOA: 4 kate polipeptidikoz osatuta. Berdinak diren 2 kate arin (L) disulfuruzko zubien bidez

    lotuak. Eskualde aldagarria eta eskualde iraunkorrabereizten dira.

    Berdinak diren 2 kate astun (H) disulfuruzko zubien bidez

    lotuak. Hemen ere, eskualde aldagarria eta eskualdeiraunkorra bereizten dira

    ZATI GLUZIDIKOA

    H kateen eskualde iraunkorrari lotutako polisakarido-

    kateak dira.

    1. Fab eskualdea2. Fc eskualdea

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    56/79

    3. Kate astuna (urdinez)jabetza aldagarri batekin(VH), jabetza iraunkorrak

    (CH1, CH2 eta CH3).4. Kate arina (berdez)jabetza aldagarri batekin(VL), jabetza iraunkorbakarra (CL).5. Antigenoa lotzekoeskualdea (paratopoa)

    6. Bisagra eskualdeak

    Antigorputz batean 3 eskualde daude:

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    57/79

    Eskualde iraunkorra

    Berdina da antigorputz mota bakoitzerako eta ezberdina

    mota batetik bestera. Y-aren oinarriari eta besoen behealdeari dagokie.

    Eskualde aldagarria

    Berdinak antigorputz bakoitzean, baina ezberdinak

    antigorputz batetik bestera. Y-aren besoen muturrei dagokie.

    Eskualde hiperaldagarriak

    Eskualde aldagarri barruan.

    Paratopoa osatzen dute, hots, antigenoarendeterminatzaile antigenikoa edo epitopoa lotuko denlekua.

    Ikusi318.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    58/79

    orrialdea

    3.4. ANTIGENO-ANTIGORPUTZERREAKZIOA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    59/79

    ERREAKZIOA

    Antigorputzak, horiek agertzea eragin duenantigenoa aurkitzen duenean, horrekin lotueta, horrela, antigeno-antigorputz erreakzioasortzen da, antigenoa suntsitzeko.

    Antigenoa eta antigorputza lotura ahulen bidezlotzen dira (H-zubiak, V. d. Waals indarrak...),epitopo eta paratopoaren artean.

    Antigeno-antigorputz erreakzioa osoespezifikoa da.

    ANTIGENO-ANTIGORPUTZ ERREAKZIO MOTAK

    NEUTRALIZAZIO ERREAKZIOA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    60/79

    NEUTRALIZAZIO-ERREAKZIOA

    Antigenoak inbaditutako organismoan sorturiko efektu kaltegarriak

    ezabatzen ditu. Adibidez, organismo batzuek askatzen dituztenantitoxinen eta exotoxinen arteko erreakzioak.

    PREZIPITAZIO-ERREAKZIOA

    Antigenoak makromolekula disolbagarriak direnean, kasuhonetan, antigorputzekin lotzean hauspeatu egiten dira konplexu

    disolbaezinak eratuz.

    AGLUTINAZIO-ERREAKZIOA

    Antigorputzarekin (aglutininak) lotzean erraz sedimentatzen direnagregatuak eratzen dituzte (aglutinazioa) eta, horrela, errazago

    suntsitzen dira. Adibidez, odol-talde bateraezinen artekoerreakzioa

    OPSONIZAZIO-ERREAKZIOA

    Antigorputzek (opsoninek) agente antigenikoak estali egitendituzte, fagozitoen azalerako itsaspena erraztuz eta euren

    fagozitosia sustatuz

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    61/79

    4. ERANTZUN IMMUNITARIO EZ-ESPEZIFIKOA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    62/79

    ESPEZIFIKOA

    2 dira defentsa-mekanismo ez-espezifikonagusiak:

    HANTURA-ERREAKZIOA

    SISTEMA OSAGARRIARENAKTIBAZIOA

    4.1. HANTURA-ERREAKZIOA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    63/79

    Substantzia arrotz batek lehen defentsa-hesiagurutzatzen duenean hantura-erreakzioaaktibatzen da.

    Tokiko mekanismo ez-espezifikoa da.

    Helburua eragile erasotzailea isolatzea, ez-aktibatzea nahiz suntsitzea eta kaltetutako zonasuspertzea.

    4 sintoma ohikoak: gorritasuna, beroa, mina etatumorea.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    64/79

    HANTURA-ERREAKZIOAREN ETAPAK1. Estimulu eragilea (germena edo substantzia arrotza)sartzea.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    65/79

    2. Hantura-bitartekariak sortzea eta askatzea.

    Histamina, serotonina, prostaglandinak,konplementuaren osagaiak...

    3. Eraginpeko zonako bitartekariek eragindakoekintzak:

    Kapilarren basodilatazioa. Zonalde kaltetuaren irrigazioa handitzen du, beraz, baita

    leukozito, antigorputz eta osagarrien kopurua ere.

    Zonaldea gorritu eta berotu egiten da.

    Kapilarren iragazkortasuna handitu. Leukozito eta abarren igarotzea errazteko. Hantura sortzen du eta honek mina eragiten du nerbio-

    amaieretan egindako presioagatik.

    Fagozitoen migrazioa eta aktibazioa Substantzia kimiko batzuek erakartzen dituzte fagozitoak

    infekzio-puntura kimiotaxia

    4.2. SISTEMA OSAGARRIA

    Si t i hi b t d f t

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    66/79

    Sistema-osagarria gehienbat defentsa-funtzioa duten proteinek osatzen dute.

    Antigorputzen ekintza osatzeko etahandiagotzeko gaitasuna dute.

    Funtzio nagusiak:

    Suntsipen zelularra

    Mintzari eraso egiteko konplexuak (MEK) delakoakinbaditzaileen mintzak apurtzea dute helburu.

    Hanturaren aktibazioa Osagai batzuek hantura-erreakzioa eragiten dute.

    Opsonizazioa

    Zelula inbaditzaileen opsonizazioa eragin, fagozitosia

    erraztuz

    5. ERANTZUN IMMUNITARIOESPEZIFIKOA

    http://es.wikipedia.org/wiki/Opsonizaci%C3%B3nhttp://es.wikipedia.org/wiki/Opsonizaci%C3%B3n
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    67/79

    ESPEZIFIKOA Arestian ikusi dugunez, erantzun espezifikoa 2

    modutan ematen da:

    1.- ERANTZUN IMMUNITARIOZELULARRA

    2.- ERANTZUN IMMUNITARIOHUMORALA

    5.1. ERANTZUN IMMUNITARIOZELULARRA

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    68/79

    Erantzun zelularra honakoen aurkako erasoa

    da: Zelula barruko hazkunde- eta garapen

    mikroorganismoak: bakterioak, birusak, onddoak,protozooak.

    Organismorako arrotzak diren zelulak, besteindibiduo batetik etorriak. Adibidez, organo-trasplanteak.

    Organismoaren zelula tumoralak

    T linfozitoak dira erantzun zelularrarenarduradun nagusiak.

    ERANTZUN ZELULARRA AKTIBATZEKO PROZESUA

    1 Antigenoa identifikatu

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    69/79

    1.- Antigenoa identifikatu

    T linfozitoek zelula batzuen gainazalean MHCmolekulekin lotuta daudenean soilik identifikatzen dituzteantigenoak.

    2.- Linfozitoak aktibatu

    T linfozito laguntzaileek identifikatu egiten dituztegainazalean makrofagoek daramatzaten II. motako MHCmolekulak eta aktibatu eta ugaldu egiten dira. Gainera,interleuzina-2 askatzen dute, zeinak T linfozitoen etamakrofagoen ugaltzea eragiten duen.

    T linfozito zitotoxikoek I. motako MHC molekulakidentifikatu, aktibatu eta ugaldu egiten dira. Aldiberean, suntsitu beharreko zelulara lotu eta perforinaizeneko proteinak askatzen ditu; honek, zelula horrenmintza zulatu eta lisiaeragiten du. Azkenik,makrofagoek zelula-hondarrak irentsiko dituzte.

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    70/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    71/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    72/79

    5.2. ERANTZUN IMMUNITARIOHUMORALA

    Erant n h morala antigorp t en eraginpeko

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    73/79

    Erantzun humorala antigorputzen eraginpeko

    erantzunean oinarritzen da. B linfozitoak dira erantzun humoralaren

    arduradun nagusiak.

    Erantzun humorala 2 motatakoa izan daiteke:

    B linfozitoen eta T linfozito laguntzaileenlankidetzan egindakoa (ohikoena da)

    B linfozitoen parte hartzea soilik duen erantzun

    humorala ( ez-ohikoena)

    B linfozitoen eta T linfozito laguntzaileenlankidetzan egindakoa

    Prozesua pausu ezberdinetan ematen da:

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    74/79

    T linfozito laguntzaileek makrofagoek gainazalean daramaten II.motako molekulak identifikatu, aktibatu eta ugaltzen hasten dira(Th

    2linfozitoa).

    Aldi berean, B linfozito batek T linfozito laguntzaileak aktibaturikoantigenoa identifikatzen du; antigeno hori endozitatu eta II.motako MHC molekulekin lotutako peptido batzuk azaleratzen

    ditu. Aktibatutako T linfozito laguntzaileak (Th

    2delakoak) B

    linfozitoaren MHC-II horiek identifikatu eta berari lotzen zaio etainterleuzinak jariatzen hasten da.

    Ondorioz, B linfozitoa aktibatu eta klonatzen hasten da eta bi B

    linfozito motetan bereizten: zelula plasmatikoak (antigorputzaksortuko dituztenak) eta oroimena duten B zelulak.

    Antigorputzak antigenoarekin lotu eta neutralizatu edo markatuegiten dute (gero errazago suntsitzeko).

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    75/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    76/79

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    77/79

    BALIABIDEAK

    Webguneak

  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    78/79

    g http://docentes.educacion.navarra.es/~metayosa/bach2/2inmuno1.html

    http://inmunogeneraluvatema1.wikispaces.com/

    http://docentes.educacion.navarra.es/~metayosa/bach2/2inmuno1.htmlhttp://inmunogeneraluvatema1.wikispaces.com/http://inmunogeneraluvatema1.wikispaces.com/http://docentes.educacion.navarra.es/~metayosa/bach2/2inmuno1.html
  • 8/2/2019 17.SISTEMA IMMUNITARIOA_anaya

    79/79

    InigoLouvelliksortua