Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 1/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURTUA IKASTETXEAREN IZENA
IES MUNGIA BHI Kodea: 2010 - 2011
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 2/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
GAIA NATUR ZIENTZIAK DATA 15-10-2010
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 3/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
MAILA DBH 1 DBH 2 X DBH 3 DBH 4
1 ARLOAREN GUTXIENGO HELBURUAK. • Izaki bizidunen bizi-funtzioekin zerikusia duten alderdiak interpretatzea, organismo soilekin egindako
behaketak eta esperimentuak abiapuntu hartuta, elikadura-, harreman- eta ugalketa-prozesuetan zenbait aldagaik duten efektua egiaztatzeko.
• Izaki bizidunen nutrizio mota nagusiak eta haien oinarrizko ezaugarriak bereiztea. Landareen nutrizioari lotutako prozesuen berri izatea ( fotosintesia eta arnasketa zelularra) laborategiko praktika eginez eta marrazki nahiz bideoz baliatuz.
• Animalien nutrizio heterotrofo motak bereiztea. Animalien nutrizioan zer prozesuk parte hartzen duten jakitea(digestioa, arnasketa zirkulazioa eta iraizketa) fitxa osagarriak nahiz bideoak erabiliz.
• Animalien eta landareen erlazio funtzioak konparatzea eta haien eginkizunak bereiztea. Gizakien erlazio-prozesuak zer fase dituen jakitea.
• Izaki bizidunek ugalketa funtzioa landu lan monografikoen bitartez. Informazioa biltzen eta aurkezpenak eginez.
• Barne-eragile geologikoek lurraren erliebea sortzen izaten duten eragina ezagutzea, eragin horren arriskuak balioesteko. Horretarako, landa-azterketak egingo dira eta/edo hainbat informazio-iturri erabiliko dira.
• Hainbat motatako harriak ezagutzea baita harrien egitura eta jatorria lotzea ere harri visu praktika laborategian eginez irteeretan hauek fenomeno geologikoekin lotzeko.
• Ekosistema eta bioaniztasun kontzeptuak definitzea ekosistema jakin baten elementuak, zenbait osagai abiotikoren (argiaren, hezetasunaren, tenperaturaren, topografiaren, harrien...) eta osagai biotikoren (animalia eta landare ugarienen) datuak lortuta aztertuz ekosistemaren aniztasunak duen garrantzia eta aniztasun hori zaintzeko beharra justifikatzeko.
• Gure planetako uretako eta lehorreko ekosistema nagusiak zein diren jakitea bideo interesgarriak zein Internetetik lortutako informazioren bidez gizakiok naturaren beharraz jabetzeko, eta ingurumenean interesa hartzeko.
• Higidura zuzen uniformearen eta higidura zuzen uniformeki azeleratuaren ezaugarriak deskribatzea
esperimentu errazak taldean eginez eta banakako jardueretan lortutako informazioa erabiliz bizitza
errealeko mugimenduak interpretatzeko.
• Energiaren kontzeptu kualitatiboa erabiltzea, eta inguruko aldaketetan zer zeregin duen azaltzea. Horrez
gainera, energia berriztagarrien eta ez-berriztagarrien iturriek gizartean eta ingurumenean duten garrantzia
eta ondorioak ezagutzea iturri desberdinetatik informazioa lortuz eta aztertuz eta gelan lan bat defendatuz
garapen iraunkorraren aldeko jokaera hartzeko beharra justifikatzeko
• Beroa eta tenperatura bereiztea, fenomeno termikoak aztertuz eta materiak izaten dituen egoera-aldaketak ezagutzea esperimentu errazak taldean eginez: termometroa eta haren oinarria, fenomeno termikoen azterketa eta beroak gorputzetan dituen efektuak (oreka termikoa, beroaren transmisioa, bero espezifikoak, eroale eta isolatzaile termikoak...) problema erraz eta interesgarriak, toki baten isolatze termikoa esate baterako, ebazteko.
• Argiaren eta soinuaren portaera ezaugarri nagusiak bereiztea behaketa eta esperimentu errazak taldean eginez eta honi buruz dakiena ahozko azalpen zehatzak emateko
• Gizakiak argia eta soinua nola hautematen dituen jakitea, baita horretarako erabiltzen dituen organoentzako osasungarriak diren jarrerak zein diren jakitea ere irakaslearen azalpen tradizionalaren bidez eta jarduera errazak eginez bere begien eta belarrien osasunaz arduratzeko.
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA 1. ebaluazioa 2. ebaluazioa 3. ebaluazioa
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 4/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
10
10
07
06
BIZIA 9. Izaki bizidunen funtzioak: Landareen nutrizioa 10. Animalien nutrizioa 11. Erlazioa 12. Ugalketa
09
08
08
08
LURRA 5. Barne-jarduera geologikoa 6. Barne-geodinamikaren seinaleak Lurraren erliebean. 7. Ingurune naturala 8. Uretako eta lehorreko ekosistemak
10
10
9
9
MATERIA ETA ENERGIA 1. Higidura eta indarrak 2. Energia 3. Tenperatura eta beroa 4. Soinua eta argia
3 METODOLOGIA
Erabiliko diren metodologiak era askotakoa izango dira ikasle aniztasunari erantzuna eman ahal izateko.
Orokorrean honako hauek erabiliko dira:
• Abiapuntua ikasleek dituzten ezagupenak beti izango da. Horretarako modu desberdinez (frogak,
galdetegiak, e.a.) duten maila aztertuko dugu.
• Talde interaktiboak: Astean behin talde interaktiboen errekurtsoaz baliatuko gara: ikasleak hiru
taldetan banatzen dira eta talde bakoitzak jarduera desberdin bat burutuko da (praktikak, buruketak,
informazio kudeaketa, eztabaidak, e.a.). Horretarako hiru irakasle sartzen dira gelan aldi berean. Beste
saioetan erreferentzia-irakaslearekin egongo dira. • Internet askotan erabiliko dugu bai informazioa eta irudiak lortzeko bai webquest batzuen bidez gaiak
lantzeko bai bideo batzuk lortzeko.
• Zentroan dugun baliabideak ere erabiliko ditugu: bideoak, mapak, muralak, laborategiak, informatika
gelak, kanoiak, arbela digitala.
• Batzutan klase tradizionaletaz ere baliatuko gara, azalpen batzuk emateko, baina askotan ere ikasleen
ekoizpen propioak bultzatuko dira: lanen bidez, debateen bidez eta aurkezpenen bidez. Hauetarako
muralak, power point eta hainbat tresnak erabiliko dira
• Ikasleak banako zein taldeko lana egingo dute: batzutan binaka edo talde handiagotan. Horrela lan-
taldearen dinamika landuko da.
• Oso garrantzitzat jotzen dugu koebaluazioa ezartzea. Horretarako binaka lan egiten dutenean lankidearen informea eskatuko diegu.
• Irakaslearen lana ere ebaluatuko da. Horretarako bi iturriak izango ditugu. Ikasleena alde batetik eta
interaktiboetan beste irakasleena. Horrela gure betebeharra hobetu dezakegu.
• Irteera pedagogikoak ere egingo ditugu, batez ere ekologia esparrua lantzeko.
• Agendaren erabilera bultzatuko da gurasoekin komunikazioan egoteko eta ikasleen lana koordinatzeko
eta ebaluatzeko.
4 BALIABIDEAK Fitxa osagarriak : buruketak, laburpenak, eskemak, gaiarekin erlazionatutako jarduerak. Bideoak eta bideo fitxak. Laborategiko esperientziak. Hitzaldiak Baliabide digitalak, Internet, Power Point, arbela digitala, kanoiak
Irteera pedagogikoak: guk prestatutakoak zein kanpotik
eskainitakoak.
• Ekosistemak: Urdaibai (Madariaga dorretxea)
2. ebaluazioan
TESTU LIBURUA NATUR ZIENTZIAK DBH 2
ARGITALETXEA: GILTZA EDEBE
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 5/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
5 EBALUAZIOA: TRESNAK, EBALUAZIO ETA KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK
% 60 -Ahozko nahiz idatzitako frogen eta lan monografikoen bitartez. Ebaluaketa bakoitza irakasgaia gainditzeko froga guztien batezbestekoa gutxienez 4 izan behar da. % 20- Klaseko lana, etxerakolanak, koadernoa eta laborategiko lana
% 20 - Ikasgaiarekiko interesa, materialen eta tresnen erabilpen egokia, arauak betetzea, behar den materiala ekartzea, eguneroko lanan eta talde lanetan parte hartzea, bestekiko errespetoa erakustea eta hiztegi zientifikoa ondo erabiltzea.
6 BERRESKURAPEN SISTEMA Ezin da esan berreskurapen sistema bakar bat dagoenik, sistema desberdin batzuk erabiltzen dira taldea nolakoa den, gaiaren araberan, irakaslearen iritzia, e.a.. kontutan hartuta. Honako sistema desberdinak erabiltzen dira:
• Zailtasun handia daukaten edukietan eta ikusten bada ikasleek ez dutela edukia,menperatzen, birpasatu eta azterketa edo eta lanak errepikatzen dira edukinak lortu arte.
• Ebaluaketa jarraia:Gaiak zehazki erlazionatuta badaude, aurrekoa berreskuratzen da hurrengo
helburuak lortzen direnean .
• Irakaslea edo irakasle taldearen iritziaren arabera eta gaia zein den kontutan hartuta, berreskurapena lan monografikoen bitartez egin daiteke.
• Ebaluaketa bakoitzean berreskurapen azterketa bat egongo da eta kurtso amaieran ohizko azterketa
globala izango dute
Pendienteeen berreskurapena
1. DBH-ko Natur zientziak suspendituta duten ikasleei ondoko aukerak emango zaizkie: - 2. Mailako ebaluaketa bat gaindituz gero berreskuratzen da 1. mailakoa. - Azterketa prestatzeko galdeketa bat jasoko dute. Lan hau derrigorrezko da eta azterketa baino lehen aurkeztu
behar da. Azterketako galderak lan honetan oinarritzen da. Bi aukera izango dute, lehenengoa otsailaren 2an eta bigarrena ekainako ohiko deialdian.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 6/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMACIÓN ABREVIADA NOMBRE DEL CENTRO
IES MUNGIA BHI Código: 2009 - 2010
MATERIA CIENCIAS PARA EL MUNDO CONTEMPORÁNEO FECHA 29/10/09
CURSO 1º BACH X 2
1 OBJETIVOS MÍNIMOS DE LA MATERIA
1. Realizar pequeñas investigaciones para obtener, analizar y organizar informaciones de contenido
científico.
2. Reflexionar sobre la importancia de un pensamiento crítico para tomar decisiones sobre
cuestiones de interés científico-social.
3. Reconocer que las ideas científicas están en permanente proceso de construcción, condicionadas
al contexto sociocultural y económico en el que se desarrollan para entender su presencia en
todos los ámbitos de la sociedad.
4. Reflexionar sobre la repercusión de la ciencia en la sociedad y en el medio ambiente para
desarrollar el pensamiento crítico sobre situaciones relacionadas con la ciencia.
5. Interpretar y expresar información científica con propiedad utilizando diversos soportes y
recursos para desarrollar las diferentes formas de expresión.
2 TEMPORALIZACIÓN DE CONTENIDOS 1ª evaluación 2ª evaluación 3ª evaluación
Nuestro lugar en el
universo
Vivir más, vivir mejor
Hacia una gestión
sostenible del planeta
Nuevas necesidades,
nuevos materiales
3 METODOLOGÍA
Se utilizará el método constructivista. En cada tema, los alumnos/as buscarán una
información general que la reflejarán en su cuaderno de trabajo para que
posteriormente, de forma individual o en grupo, realicen un pequeño trabajo de
investigación sobre dicho tema. La exposición de este trabajo será de forma oral
utilizando diversos tipos de presentaciones que se indicarán en cada momento. Se
utilizarán, frecuentemente, recursos informáticos, tanto en la elaboración del tema
como en las presentaciones. El profesorado dará las pautas generales para la
búsqueda de la información necesaria.
4 RECURSOS
Artículos de prensa en los que se pongan de manifiesto la relación entre la ciencia y la sociedad Libros de consulta
Páginas Web (educastur, Atapuerca, el origen del universo, ……..)
LIBRO DE TEXTO (explicar su utilización): EDITORIAL:
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 7/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
5 EVALUACIÓN: INTRUMENTOS, CRITERIOS DE EVALUACIÓN Y CALIFICACIÓN
Se evaluará: • El trabajo del cuaderno de clase (presentación, rigor explicativo,
utilización correcta de la terminología, utilización de esquemas y mapas conceptuales). La puntuación máxima será un 40% de la nota global.
• Trabajos de investigación (presentación, utilización de fuentes diferentes coherencia en el desarrollo, utilización del lenguaje científico adecuado). La puntuación máxima será un 30% de la nota global.
• El profesorado podrá, si lo estima oportuno, realizar alguna prueba escrita y/o solicitar la exposición oral en alguno de los trabajos realizados. La puntuación máxima será un 30% de la nota global.
6 SISTEMA DE RECUPERACIÓN
La metodología descrita necesita de una participación activa y constante del alumnado. En los
plazos que el profesorado proponga se entregarán los cuadernos, los trabajos de investigación y
se realizarán las exposiciones orales. En el supuesto de que todas o algunas de las actividades
citadas no satisfagan los objetivos, el profesorado indicará al alumnado la forma de mejorar para
alcanzar los objetivos propuestos y le marcará un plazo para una nueva presentación. En el caso
que algún alumno/a no trabaje de la forma descrita deberá realizar el examen de suficiencia de
mayo.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 8/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURTUA IKASTETXEAREN IZENA
I.E.S. MUNGIA Kodea: 2010 - 2011
GAIA BIOLOGÍA-GEOLOGÍA DATA
MAILA 1º Bachillerato
x
1 ARLOAREN GUTXIENGO HELBURUAK.
1. – Interpretar los datos obtenidos por distintos
métodos ofreciendo una visión coherente sobre la
estructura y composición del interior del planeta. 2. – Diseñar y realizar investigaciones desarrollando
las estrategias básicas del trabajo científico y
mostrando actitudes características del mismo. 3.– Explicar las zonas de volcanes y terremotos, la
formación de cordilleras, la expansión del fondo
oceánico, su simetría en la distribución de
materiales y la aparición de rocas y fósiles
semejantes en lugares muy alejados,
relacionándolas con la dinámica de las placas
litosféricas. 4. – Identificar los principales tipos de rocas, seña-
lando su composición, textura, proceso de
formación y sus utilidades. 5. – Justificar la importancia de la conservación del
suelo explicando los procesos de su formación y
señalando las amenazas más importantes y algunas
medidas preventivas. 6. – Describir tejidos animales y vegetales como
forma de organización, indicando su localización,
caracteres morfológicos y su fisiología. 7. – Describir las características fundamentales de
los principales taxones en los que se clasifican los
seres vivos utilizando los criterios científicos de
clasificación.
8. – Explicar la vida de la planta como un todo, en-
tendiendo que su tamaño, estructuras, organización
y funcionamiento son una determinada respuesta a
unas exigencias impuestas por el medio, físico o
biológico, para su mantenimiento y supervivencia
como especie.
9. – Explicar la vida de un determinado animal como
un todo, entendiendo que su tamaño, estructuras,
organización y funcionamiento son una determinada
respuesta a unas exigencias impuestas por el medio,
físico o biológico, para su mantenimiento y
supervivencia como especie.
10.– Justificar la importancia de la diversidad de
plantas y animales para la estabilidad de la biosfera
y la calidad de vida de las personas, señalando
algunas actividades humanas que la amenazan,
adoptando una posición crítica frente a su pérdida y
proponiendo y emprendiendo acciones para su
conservación.
11. – Elaborar con un lenguaje científico apropiado
monografías e informes relacionados con los
resultados del trabajo documental y/o
experimental utilizando textos, esquemas y
representaciones gráficas de diferentes fuentes y
en formatos diversos.
12. – Elaborar y expresar opiniones y decisiones
fundamentadas sobre el desarrollo de las ciencias y
sus aplicaciones reconociendo y apreciando las
limitaciones y el carácter de construcción colectiva
del conocimiento científico y sus repercusiones en
la naturaleza y en la vida de las personas.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 9/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA 1. ebaluazioa 2. ebaluazioa 3. ebaluazioa
40 Universo
Dinámica interna de la Tierra
Actividad geológica externa de la
Tierra
Geología de nuestro entrono cercano
Moléculas de la vida
40 Células y virus
Seres pluricelulares
Nutrición: Obtención de nutrientes y
excreción
Nutrición: Intercambio de gases y
circulación Sistema nervioso: Respuesta motora
40 Respuesta hormonal
Comportamiento y drogas
Función reproductora
Reproducción y sexualidad humanas
Herencia biológica
Evolución de las especies
3 METODOLOGIA
1.- Exposición del tema por parte del
profesor.
2.- Utilización de prácticas de laboratorio
para el desarrollo del método científico.
3.- Actividades de comprensión, relación y
extrapolación:
3.1.- Completar e interpretar gráficos,
esquemas, tablas, dibujos, noticias de
actualidad científica…
3,2.- Realización de trabajos individuales
de búsqueda, interpretación y exposición
oral y escrita.
3.3.- Realización de trabajos en grupo en los que, además de desarrollar las competencias mencionadas en el caso de los trabajos individuales, se desarrollen capacidades de colaboración, trabajo en equipo…
4.- Utilización de las nuevas tecnologías,
tanto en la exposición del profesor como
en los trabajos, individuales y de grupo,
realizados por el alumnado.
5.- Salidas de campo
4 BALIABIDEAK
Libro: Biología-Geología
Laboratorio: Prácticas y cuestionarios de trabajo
sobre las mismas
Nuevas tecnologías para la búsqueda de
información en la red,
exposición de trabajos e impartición de
clases…
Materiales audiovisuales: Vídeos
Diapositivas
Transparencias
Láminas
Otros materiales: Noticias de periódicos y otros medios de comunicación.
Artículos de revistas de divulgación
científica.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 10/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
TESTU LIBURUA: (zertarako erabiltzen den argitu)
Biología- Geología Euskera
Sirve de apoyo a las explicaciones del profesor en clase.
Material de consulta y apoyo al estudio para el alumnado.
Posible banco de recursos para ejercicios y actividades prácticas. Una posibilidad más
de acceso a esquemas, dibujos, fotografías, mapas conceptuales y lecturas relacionadas
con los temas a trabajar. ARGITALETXEA: EDEBE
5 EBALUAZIOA: TRESNAK, EBALUAZIO ETA KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 11/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
1.- La evaluación incluirá los siguientes aspectos: 1.1.- Pruebas de carácter escrito, que serán un mínimo de dos por evaluación. Dichas pruebas incluirán temas a desarrollar, actividades y ejercicios cortos, y cuestiones para interpretación de gráficos, dibujos, fotografías, noticias científicas de actualidad, resolución de situaciones ficticias relacionadas con las cuestiones estudiadas… (8 puntos de la nota de evaluación)
1.2.- Ejercicios, actividades prácticas y trabajos a realizar de forma individual,
prácticas de laboratorio e informes de las mismas... (1,5 puntos de la nota de
evaluación)
1.3.- Asistencia y actitud en clase. (0,5 puntos de la nota de evaluación)
Así mismo, y de forma voluntaria se ofrece al alumnado la posibilidad de desarrollar un
tema monográfico en cada evaluación, individualmente o junto con otro compañero o
compañera. Dicho trabajo será presentado por escrito, o en formato digital y
expuesto en clase ante los demás alumnos y alumnas, acompañándose de una
presentación en power point, vídeo… Su realización aporta al alumnado la posibilidad
de subir hasta 1 punto la nota de evaluación.
2.- El retraso no justificado en la entrega de ejercicios, actividades prácticas y
trabajos a realizar de forma individual, prácticas de laboratorio e informes de las
mismas..., será motivo de penalización en la calificación de los mismos.
3.- El alumnado con más de 5 faltas de asistencia no justificadas por evaluación, no
liberarán materia y tendrán que presentarse en la prueba final.
6 BERRESKURAPEN SISTEMA
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 12/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
Recuperación de las pruebas de carácter escrito: 1.- Puesto que en cada evaluación se hará como mínimo dos pruebas, en la segunda o posteriores se
incluirán preguntas de las anteriores, para aquellos alumnos y alumnas que no las hayan superado.
2.- Una vez realizada la evaluación, el alumnado que no la haya superado podrá realizar una global de
recuperación de la evaluación.
3.- En el caso de la tercera evaluación, dada la premura de fechas de final de curso, la prueba global de
recuperación de ésta se realizará en el examen final ordinario de la asignatura.
4.- Los alumnos que no recuperen 2 de las tres evaluaciones deberán recuperar la asignatura completa.
Recuperación de otro tipo de actividades: El alumnado, que por enfermedad u otras causas justificadas, no haya podido realizar las salidas
programadas, prácticas de laboratorio… deberán presentar los trabajos que le indique el profesorado,
con la finalidad de cumplir los objetivos conseguidos por el resto del alumnado en las actividades
mencionadas.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 13/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURTUA IKASTETXEAREN IZENA
I.E.S. MUNGIA Kodea: 2010 - 2011
GAIA BIKOLOGÍA-GEOLOGÍA DATA
MAILA 1º Bachillerato
x
1 ARLOAREN GUTXIENGO HELBURUAK. 1. – Interpretar los datos obtenidos por distintos métodos
ofreciendo una visión coherente sobre la estructura y
composición del interior del planeta. 2. – Diseñar y realizar investigaciones desarrollando las
estrategias básicas del trabajo científico y mostrando actitudes
características del mismo. 3.– Explicar las zonas de volcanes y terremotos, la formación de
cordilleras, la expansión del fondo oceánico, su simetría en la distribución de materiales y la aparición de rocas y fósiles
semejantes en lugares muy alejados, relacionándolas con la
dinámica de las placas litosféricas. 4. – Identificar los principales tipos de rocas, señalando su
composición, textura, proceso de formación y sus utilidades. 5. – Justificar la importancia de la conservación del suelo
explicando los procesos de su formación y señalando las
amenazas más importantes y algunas medidas preventivas. 6. – Describir tejidos animales y vegetales como forma de
organización, indicando su localización, caracteres morfológicos
y su fisiología. 7. – Describir las características fundamentales de los
principales taxones en los que se clasifican los seres vivos
utilizando los criterios científicos de clasificación.
8. – Explicar la vida de la planta como un todo, entendiendo que
su tamaño, estructuras, organización y funcionamiento son una
determinada respuesta a unas exigencias impuestas por el
medio, físico o biológico, para su mantenimiento y supervivencia
como especie.
9. – Explicar la vida de un determinado animal como un todo,
entendiendo que su tamaño, estructuras, organización y
funcionamiento son una determinada respuesta a unas exigencias impuestas por el medio, físico o biológico, para su mantenimiento
y supervivencia como especie.
10.– Justificar la importancia de la diversidad de plantas y
animales para la estabilidad de la biosfera y la calidad de vida de
las personas, señalando algunas actividades humanas que la
amenazan, adoptando una posición crítica frente a su pérdida y
proponiendo y emprendiendo acciones para su conservación.
11. – Elaborar con un lenguaje científico apropiado monografías e
informes relacionados con los resultados del trabajo documental
y/o experimental utilizando textos, esquemas y
representaciones gráficas de diferentes fuentes y en formatos diversos.
12. – Elaborar y expresar opiniones y decisiones fundamentadas
sobre el desarrollo de las ciencias y sus aplicaciones
reconociendo y apreciando las limitaciones y el carácter de
construcción colectiva del conocimiento científico y sus
repercusiones en la naturaleza y en la vida de las personas.
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA 1. ebaluazioa 2. ebaluazioa 3. ebaluazioa
40 Universo
Dinámica interna de la Tierra
Actividad geológica externa de la
Tierra
Geología de nuestro entrono cercano
Moléculas de la vida
40 Células y virus
Seres pluricelulares
Nutrición: Obtención de nutrientes y
excreción
Nutrición: Intercambio de gases y
circulación Sistema nervioso: Respuesta motora
40 Respuesta hormonal
Comportamiento y drogas
Función reproductora
Reproducción y sexualidad humanas
Herencia biológica
Evolución de las especies
3 METODOLOGIA 1.- Exposición del tema por parte del profesor. 2.- Utilización de prácticas de laboratorio para el desarrollo del
método científico.
3.- Actividades de comprensión, relación y extrapolación:
3.1.- Completar e interpretar gráficos, esquemas, tablas,
dibujos, noticias de actualidad científica…
3,2.- Realización de trabajos individuales de búsqueda,
interpretación y exposición oral y escrita.
3.3.- Realización de trabajos en grupo en los que, además de desarrollar las competencias mencionadas en el caso de los
trabajos individuales, se desarrollen capacidades de
colaboración, trabajo en equipo…
4.- Utilización de las nuevas tecnologías, tanto en la exposición
del profesor como en los trabajos, individuales y de grupo,
realizados por el alumnado.
5.- Salidas de campo
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 14/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
4 BALIABIDEAK Libro: Biología-Geología
Laboratorio: Prácticas y cuestionarios de trabajo sobre las mismas
Nuevas tecnologías para la búsqueda de información en la red,
exposición de trabajos e impartición de clases…
Materiales audiovisuales: Vídeos
Diapositivas
Transparencias
Láminas
Otros materiales: Noticias de periódicos y otros medios de comunicación.
Artículos de revistas de divulgación científica.
TESTU LIBURUA: (zertarako erabiltzen den argitu) Biología- Geología Euskera
Sirve de apoyo a las explicaciones del profesor en clase.
Material de consulta y apoyo al estudio para el alumnado.
Posible banco de recursos para ejercicios y actividades prácticas.
Una posibilidad más de acceso a esquemas, dibujos, fotografías,
mapas conceptuales y lecturas relacionadas con los temas a
trabajar.
ARGITALETXEA: SM
EDEBE
5 EBALUAZIOA: TRESNAK, EBALUAZIO ETA KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK 1.- La evaluación incluirá los siguientes aspectos:
1.1.- Pruebas de carácter escrito, que serán un mínimo de dos por evaluación. Dichas pruebas incluirán temas a desarrollar, actividades y ejercicios cortos, y cuestiones para interpretación de gráficos, dibujos, fotografías, noticias científicas de
actualidad, resolución de situaciones ficticias relacionadas con las cuestiones estudiadas… (8 puntos de la nota de evaluación)
1.2.- Ejercicios, actividades prácticas y trabajos a realizar de forma individual, prácticas de laboratorio e informes de las
mismas... (1,5 puntos de la nota de evaluación)
1.3.- Asistencia y actitud en clase. (0,5 puntos de la nota de evaluación)
Así mismo, y de forma voluntaria se ofrece al alumnado la posibilidad de desarrollar un tema monográfico en cada evaluación,
individualmente o junto con otro compañero o compañera. Dicho trabajo será presentado por escrito, o en formato digital y
expuesto en clase ante los demás alumnos y alumnas, acompañándose de una presentación en power point, vídeo… Su realización
aporta al alumnado la posibilidad de subir hasta 1 punto la nota de evaluación.
2.- El retraso no justificado en la entrega de ejercicios, actividades prácticas y trabajos a realizar de forma individual, prácticas
de laboratorio e informes de las mismas..., será motivo de penalización en la calificación de los mismos.
3.- El alumnado con más de 5 faltas de asistencia no justificadas por evaluación, no liberarán materia y tendrán que presentarse
en la prueba final.
6 BERRESKURAPEN SISTEMA
Recuperación de las pruebas de carácter escrito: 1.- Puesto que en cada evaluación se hará como mínimo dos pruebas, en la segunda o posteriores se incluirán preguntas de las
anteriores, para aquellos alumnos y alumnas que no las hayan superado.
2.- Una vez realizada la evaluación, el alumnado que no la haya superado podrá realizar una global de recuperación de la
evaluación.
3.- En el caso de la tercera evaluación, dada la premura de fechas de final de curso, la prueba global de recuperación de ésta se
realizará en el examen final ordinario de la asignatura.
4.- Los alumnos que no recuperen 2 de las tres evaluaciones deberán recuperar la asignatura completa.
Recuperación de otro tipo de actividades: El alumnado, que por enfermedad u otras causas justificadas, no haya podido realizar las salidas programadas, prácticas de
laboratorio… deberán presentar los trabajos que le indique el profesorado, con la finalidad de cumplir los objetivos conseguidos
por el resto del alumnado en las actividades mencionadas.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 15/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMACIÓN ABREVIADA NOMBRE DEL CENTRO
Código: 200 - 200
MATERIA FECHA
CURSO 1º ESO 2ºESO 3ºESO 4ºESO
1 OBJETIVOS MÍNIMOS DE LA MATERIA
2 TEMPORALIZACIÓN DE CONTENIDOS 1ª evaluación 2ª evaluación 3ª evaluación
3 METODOLOGÍA
4 RECURSOS
LIBRO DE TEXTO (explicar su utilización): EDITORIAL:
5 EVALUACIÓN: INTRUMENTOS, CRITERIOS DE EVALUACIÓN Y CALIFICACIÓN
6 SISTEMA DE RECUPERACIÓN
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 16/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURTUA IKASTETXEAREN IZENA
I.E.S. MUNGIA Kodea: 2010 - 2011
GAIA BIKOLOGÍA-GEOLOGÍA DATA
MAILA 1º Bachillerato
x
1
ARLOAREN GUTXIENGO HELBURUAK.
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA
1. ebaluazioa 2. ebaluazioa 3. ebaluazioa 40 Universo
Dinámica interna de la Tierra
Actividad geológica externa de la
Tierra
Geología de nuestro entrono cercano Moléculas de la vida
40 Células y virus
Seres pluricelulares
Nutrición: Obtención de nutrientes y
excreción
Nutrición: Intercambio de gases y circulación
Sistema nervioso: Respuesta motora
40 Respuesta hormonal
Comportamiento y drogas
Función reproductora
Reproducción y sexualidad humanas
Herencia biológica Evolución de las especies
3 METODOLOGIA 1.- Exposición del tema por parte del profesor.
2.- Utilización de prácticas de laboratorio para el desarrollo del
método científico.
3.- Actividades de comprensión, relación y extrapolación:
3.1.- Completar e interpretar gráficos, esquemas, tablas,
dibujos, noticias de actualidad científica…
3,2.- Realización de trabajos individuales de búsqueda,
interpretación y exposición oral y escrita.
3.3.- Realización de trabajos en grupo en los que, además de
desarrollar las competencias mencionadas en el caso de los
trabajos individuales, se desarrollen capacidades de
colaboración, trabajo en equipo…
4.- Utilización de las nuevas tecnologías, tanto en la exposición
del profesor como en los trabajos, individuales y de grupo,
realizados por el alumnado.
5.- Salidas de campo
4 BALIABIDEAK Libro: Biología-Geología
Laboratorio: Prácticas y cuestionarios de trabajo sobre las mismas
Nuevas tecnologías para la búsqueda de información en la red,
exposición de trabajos e impartición de clases…
Materiales audiovisuales: Vídeos
Diapositivas
Transparencias
Láminas
Otros materiales: Noticias de periódicos y otros medios de comunicación.
Artículos de revistas de divulgación científica.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 17/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
TESTU LIBURUA: (zertarako erabiltzen den argitu) Biología- Geología Euskera
Sirve de apoyo a las explicaciones del profesor en clase.
Material de consulta y apoyo al estudio para el alumnado.
Posible banco de recursos para ejercicios y actividades prácticas.
Una posibilidad más de acceso a esquemas, dibujos, fotografías,
mapas conceptuales y lecturas relacionadas con los temas a trabajar.
ARGITALETXEA: SM
EDEBE
5 EBALUAZIOA: TRESNAK, EBALUAZIO ETA KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK 1.- La evaluación incluirá los siguientes aspectos: 1.1.- Pruebas de carácter escrito, que serán un mínimo de dos por evaluación. Dichas pruebas incluirán temas a desarrollar,
actividades y ejercicios cortos, y cuestiones para interpretación de gráficos, dibujos, fotografías, noticias científicas de
actualidad, resolución de situaciones ficticias relacionadas con las cuestiones estudiadas… (8 puntos de la nota de evaluación)
1.2.- Ejercicios, actividades prácticas y trabajos a realizar de forma individual, prácticas de laboratorio e informes de las
mismas... (1,5 puntos de la nota de evaluación)
1.3.- Asistencia y actitud en clase. (0,5 puntos de la nota de evaluación)
Así mismo, y de forma voluntaria se ofrece al alumnado la posibilidad de desarrollar un tema monográfico en cada evaluación,
individualmente o junto con otro compañero o compañera. Dicho trabajo será presentado por escrito, o en formato digital y
expuesto en clase ante los demás alumnos y alumnas, acompañándose de una presentación en power point, vídeo… Su realización aporta al alumnado la posibilidad de subir hasta 1 punto la nota de evaluación.
2.- El retraso no justificado en la entrega de ejercicios, actividades prácticas y trabajos a realizar de forma individual, prácticas
de laboratorio e informes de las mismas..., será motivo de penalización en la calificación de los mismos.
3.- El alumnado con más de 5 faltas de asistencia no justificadas por evaluación, no liberarán materia y tendrán que presentarse
en la prueba final.
6 BERRESKURAPEN SISTEMA
Recuperación de las pruebas de carácter escrito: 1.- Puesto que en cada evaluación se hará como mínimo dos pruebas, en la segunda o posteriores se incluirán preguntas de las
anteriores, para aquellos alumnos y alumnas que no las hayan superado.
2.- Una vez realizada la evaluación, el alumnado que no la haya superado podrá realizar una global de recuperación de la
evaluación.
3.- En el caso de la tercera evaluación, dada la premura de fechas de final de curso, la prueba global de recuperación de ésta se
realizará en el examen final ordinario de la asignatura. 4.- Los alumnos que no recuperen 2 de las tres evaluaciones deberán recuperar la asignatura completa.
Recuperación de otro tipo de actividades: El alumnado, que por enfermedad u otras causas justificadas, no haya podido realizar las salidas programadas, prácticas de
laboratorio… deberán presentar los trabajos que le indique el profesorado, con la finalidad de cumplir los objetivos conseguidos
por el resto del alumnado en las actividades mencionadas.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 18/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMACIÓN ABREVIADA NOMBRE DEL CENTRO
Código: 2010 - 2011
MATERIA BIOLOGIA FECHA
CURSO 2º
BATXILE RGOA
1 OBJETIVOS MÍNIMOS DE LA MATERIA
1.- Azalpen-eskemak eratzea biologiaren kontzeptu, teoria eta eredu garrantzitsu eta orokorrak uztartuz, zientziaren arlo horien garapenari buruzko ikuspegi orokor bat izateko eta sistema eta fenomeno natural gailenak interpretatzeko, bai testuinguru zientifiko batean, bai eguneroko bizitzako testuinguru batean. 2.– Ikerlan txikiak egitea, bai bakarka bai elkarlanean, zientzien berezko estrategiak gero eta autonomia handiagoz erabiliz modu kritikoan eta testuinguruan txertaturik interes zientifiko edo soziala duten eguneroko bizitzako egoerei aurre egiteko eta lan zientifikoaren izaera hurbilketazko eta sortzailea onartzeko. 3.– Biologiaren ezagutzak askotariko testuingurutan erabiltzea, eguneroko bizitzako egoeretan zientzia horiek teknologiarekin, gizartearekin eta ingurumenarekin dituzten harremanak aztertuz, gizateriak dituen arazo lokal eta globalen inguruan hartu beharreko erabaki arrazoituetan herritar gisa parte hartzeko eta ingurune natural eta sozialaren kontserbazioan, babesean eta hobekuntzan lagunduz etorkizun iraunkor bat eraikitzeko. 4.– Zientzia eraikuntza-prozesu etengabean dagoen jarduera gisa onartzea, hipotesi eta teoria kontrajarriak aztertuz eta alderatuz, debate zientifikoek giza ezagutzaren bilakaerari egindako ekarpena aitortuz, horrela pentsaera kritikoa garatzeko, zientziak pertsonen heziketa osoan duen kultura-dimentsioa aintzat hartzeko eta gizartean zein ingurumenean dituen ondorioak balioesteko. 5.– Informazio zientifikoa zuzen interpretatu eta adieraztea hainbat euskarri eta baliabide —Informazioaren eta Komunikazioaren Teknologiak barne— erabiliz eta Biologiarekin zerikusia duten gai zientifiko, teknologiko eta sozialen inguruan zehaztasunez komunikatzeko terminologia egokia baliatuz 6.- Biologiaren izaera irekia aztertzea oinarrizko kontzeptu batzuei buruzko interpretazio eta hipotesiak landuz, eta denboraren joanean izan diren aldaketak eta zientzia gisa izan duen garapenean testuinguru historikoak izandako eragina balioetsiz.
7.-Ikerketak diseinatu eta gauzatzea lan zientifikoaren oinarrizko estrategiak garatuz eta lan horren berezko jarrerak agertuz. 8.-Oligoelementuen eta biomolekula moten funtsezko eginkizuna deskribatzea, horien ezaugarri fisiko-kimikoak eta zelulan dituzten funtzio biologikoak uztartuz. 9.-Zelulen antolaketa-eredu prokariotiko eta eukariotikoa azaltzea, haien organuluak identifikatuz eta funtzioa deskribatuz. 10.-Ziklo zelularraren ezaugarriak eta nukleoaren eta zitoplasmaren dibisio-modalitateak azaltzea, mitosiaren eta meiosiaren garrantzi biologikoa arrazoituz, ugalketa sexualaren abantailak deskribatuz eta meiosia espezieen aldakortasun genetikoarekin erlazionatuz. 11.-Materia organikoaren sintesi-mekanismoak degradazio-mekanismoetatik bereiztea, horiei atxikitako energia-prozesu eta –trukeen ezaugarriak eta garrantzia azalduz. 12.-Herentziazko karaktereen transmisiorako mekanismoak hipotesi mendeliarrari jarraiki deskribatzea eta geroagoko herentziaren teoria kromosomikoa azaltzea, horiek herentziari lotutako problemak ebazteko aplikatuz 13.-DNAk informazio genetikoaren eramaile gisa duen eginkizuna azaltzea, horri lotutako zenbait gertakari ere deskribatuz, hala nola proteinen sintesia, kode genetikoaren izatea eta genetikaren aurrerabidean izan duen garrantzia, mutazioak eta horiek izaki bizidunen aldakortasunean, eboluzioan eta pertsonen osasunean izan duten eragina. 14.-Mikroorganismoen ezaugarri egiturazko eta funtzionalak azaltzea, beste izaki bizidun batzuekin dituzten harremanak eta ziklo biokimikoetan duten funtzioa nabarmenduz, mikrobiologiak elikagai- eta botika-industrian eta ingurumenaren hobekuntzan dituen aplikazioak nahiz mikroorganismo batzuen indar patogenoa eta gaixotasun infekziosoetan duten esku-hartzea balioetsiz. 15.-Izaki bizidunen defentsa-mekanismoak aztertzea, immunitate-erantzunaren ezaugarriak eta immunitatea lortu edo indartzeko metodo nagusiak azalduz. 16.-Hizkuntza zientifiko egokia erabiliz lan dokumental edota esperimentalari lotutako monografiak eta txostenak lantzea, askotariko iturri eta formatutako testuak, eskemak eta irudikapen grafikoak baliatuz
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 19/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
2 TEMPORALIZACIÓN DE CONTENIDOS 1ª evaluación 2ª evaluación 3ª evaluación 40 Zelularen osagai kimikoak
Bioelementuak
Molekula inorganikoak.Ura eta gatz minerlak
Molekula organikoak.Gluzidoak,
lipidoak,proteinak.Biokatralitzailea,
ac nukleikoak.
Ur dispersioen fisiko-kimika
40 Zelula egiturazko eta funtziozko
unitatea.Zelularen teoria
Organulu zelularren egitura eta funtzioa.
Antolaketa ereduak prokarioto eta
eukariotoetan animalia eta landare
zelula.
Mitosia eta meiosia
Metabolismoa.Glukolisia eta
fotosintesis.
40 Genetika molekularra
Mutazioak.
Bioteknologia.Mikroorganismoak Bakteriak eta birusiak
Mikroorganismoak eta gaixotasun
infekziosoak.
Mikroorganismoak eta prozesu
industrialak
Inmunologia eta haren
aplikazioak
Inmunitatea erantzun mota
Inmunitate-erantzunaren
mekanismo eragilea
Inmunitate-sistemaren disfuntzioak eta akatsak
Organoen garraioa
3 METODOLOGÍA Irakaslegandik azalpenak Labortegiko praktikak
Ekemak grafikak eta artikulu zientifikoak landuko dira
4 RECURSOS Gida liburua irakasleak prestaturiko apunteak jarraiko dituzte
Gaiarekin lotutako artikuluak lan egingo dituzte
Internet bai irakasleak et ikasleak erabiliko dituzte.
Laborategiko praktikak
LIBRO DE TEXTO (explicar su utilización): Biologia: euzkeraz Klasean azaldutako ikasgaiak oinarritzeko
EDITORIAL: EDEBE
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 20/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
5 EVALUACIÓN: INTRUMENTOS, CRITERIOS DE EVALUACIÓN Y CALIFICACIÓN
Selektibitatean galdetzenduten moiduan izango da.
Azterketa bakoitza bost galdera izango ditu eta bakoitzak 2
puntu balioko du .
Bost galdera honetatik,bat irudi baten interpretazioa izango da,
ikasteko gaiekin erlazionatutako eskema edo egitura.
Halaber, beste galdera batek gai multzoekin erlazionatutako
eta komunikabideetan azaldutakoalbiste garrantzitsu bati aipamena egingo dio.
Beste hiru galedera teorikoak erlazionatuta daude
gainontzeko gai multzoekin eta aurreko deialdietako
azterketetan agertutako galdekizun taldeetan bezala
galetuko egingo da.
6 SISTEMA DE RECUPERACIÓN
Ebaluaketa bakoitza azterketa baten bidez
errekuperatuko da
Bi errekuperazioekin gainditu gabe azterketa
finalara joango da
Ebaluaketa bakoitzean 5 huts justifikatu barik
Azterkeketa finalean aurkestu behar
dela,inplikatuko du
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 21/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURRA / PROGRAMACIÓN ABREVIADA IKASTETXEAREN IZENA/ NOMBRE DEL CENTRO I.E.S. MUNGIA BHI 2010-11
MAILA / GRADO
KURTSOA /CURSO ZIKLOA / CICLO
MAILA / ETAPA
DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA
3. MAILA MÓDULOA / MODULO
ÁREA / MATERIA NATUR ZIENTZIAK ( BIOLOGIA)
DATA / FECHA 2010-EKO URRIA
1 JAKINTZA-GAIAREN GUTXIENEZKO HELBURUAK / OBJETIVOS MÍNIMOS DE LA MATERIA
1.- Lan zientifikoaren ezaugarri bereizgarriak erabiltzea. Horretarako, problema zientifiko edo
teknologiko garrantzitsuren baten edo gaur egungo problemaren baten azterketa egiaztatua egingo da, eta
pertsonen bizi-kalitatean duen eragina aztertuko da.
2.- Izaki bizidunen egitura- eta funtzio-unitatea ezagutzea, eta, teoria zelularra abiapuntu hartuz,
landareen eta animalien zelula prokariotikoak eta eukariotikoak identifikatzea, bai eta izakiak
zelulabakarretan eta zelulanitzetan antolatzea ere. Izaki zelulanitzen zelulen artean egon beharreko
koordinazioa ezagutzea.
3.- Alderdi fisikoek, psikologikoek eta sozialek osasunean eragina dutela jakitea, eta bizimoduak eta
zientzia biomedikoen ekarpenak garrantzia dutela baloratzea, gaixotasunak prebenitzeko eta bizi-
kalitatea hobetzeko.
4.- Elikagai batek nutrizioan zehar izaten dituen oinarrizko prozesuak azaltzea, parte hartzen duten
aparatuen eta organoen funtzioak deskribatzea, bai eta aparatu eta organo horien arteko
harremanak ere, eta higiene- eta osasun-ohiturak justifikatzea.
5.- Nerbio-sistemaren eta sistema endokrinoaren funtzionamendua azaltzea, sistema horiek baitira
organismoaren barne-kontrolaren arduradunak. Horrez gain, zeregin integratzailea dutela eta koordinazioa
dutela ikustea. Ohitura osasungarriak hartzea eta zenbait jokaera ez izatea garrantzitsua dela
konturatzea.
6.- Giza ugalketaren oinarrizko alderdiak deskribatzea, eta ernalketa-, haurdunaldi- eta erditze-
prozesuak, jaiotza-kontroleko metodoak eta sexu-transmisiozko gaixotasunen prebentzioa azaltzea.
7.- Gizakion eraginez sortutako ingurumen-arazo nagusiak deskribatzea, kausak eta efektuak kontuan
hartuta. Munduko arazoak nahiz tokiko arazoak aztertzea.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 22/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
2
EDUKIEN DENBORALIZAZIOA / TEMPORALIZACIÓN DE CONTENIDOS
ORD.HOR.
Ebaluazioa 1 Evaluación ORD.HOR.
Ebaluazioa 2 Evaluación ORD.HOR.
Ebaluazioa 3 Evaluación
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 23/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
22 1.-Izaki bizidunen egitura- eta funtzio- unitatea - Izaki bizidunen funtzio-unitatea: bizi-funtzioak. - Izaki bizidunen osaera kimikoa ezagutzea. -Zelularen aurkikuntza. Teoria zelularra eta biologian duen garrantzia. Zelula, izaki bizidunen egitura- eta funtzio-unitatea. -Materia bizidunaren antolaketa-mailak: izaki zelulabakarrak eta zelulanitzak. -Mikroorganismoen onurak: elikadura- eta farmazia-industrian duten erabilera. - Mikroorganismoen kalteak:
gaixotasun mikrobiarrak. - Organismoak sistema: zelulak, ehunak, organoak, aparatuak eta sistemak. 2.- Elikadura eta nutrizioa - Giza nutrizioa: elikagaiak eta mantenugaiak.Digestio-aparatua. Gaixotasun nagusiak. - Arnas aparatuaren anatomia eta fisiologia. Higienea eta zaintzak. Asaldura arruntenak. -Zirkulazio-sistemaren anatomia eta fisiologia. Osasun kardiobaskularra izateko bizimodua.
- Iraitz-aparatua: anatomia eta fisiologia. Gaixotasun arruntenen prebentzioa. - Elikagaiak kontserbatzea, maneiatzea eta merkaturatzea. Elikagaien segurtasuna.
23 3.- Erlazioa eta koordinazioa. - Koordinazioa eta nerbio-sistema: antolaketa eta funtzioa. - Sistema endokrinoa: guruin endokrinoak eta haien funtzionamendua. Asaldura nagusiak. - Buru-osasuna. Mendekotasuna sortzen duten substantziak: tabakoa, alkohola eta beste zenbait droga. Substantzia horiekin lotutako arazoak. Osasunerako jokaera arriskutsuak direnei aurre egiteko jarrera arduratsua. Gizarte-inguruneak jokaeretan duen eragina.
4.- Sexualitatea eta ugalketa. - Giza ugalketa. Gizonen eta emakumeen ugaltze-aparatuak. - Hilekoa. Ernalketa, haurdunaldia eta erditzea. Hainbat metodo antikontzeptiboren azterketa. Sexu-transmisiozko gaixotasunak. - Giza ugalketako teknika berriak. - Gizakien sexu-erantzuna: afektibitatea, sentikortasuna eta komunikazioa. Sexua eta sexualitatea. Sexu-osasuna eta -higienea. 5.- Gizakia eta osasuna - Osasunaren sustapena - Giza gorputzaren antolaketa orokorra: aparatuak eta sistemak, organoak, ehunak eta zelulak. - Osasuna eta gaixotasuna. Osasuna baldintzatzen duten faktoreak. Gaixotasuna eta gaixotasun-motak. Gaixotasun infekziosoak. - Immunitate-sistema. Txertoak. Zelulen, odolaren eta organoen transplantea eta emaitza. - Higienea eta gaixotasunen prebentzioa. Lehen laguntzen oinarrizko teknikak. Ohitura osasungarriek zenbateko garrantzia duten baloratzea.
22 6.- Zientzia testuinguruan: gizakia eta ingurunea - Natura-baliabideak eta haien motak. Baliabide horien erabilerak ingurumenean dituen ondorioak. - Baliabideak eta haien kudeaketa. - Gizakiak eragindako aldaketak: ingurumenaren gaineko eraginak. Euskal Autonomia Erkidegoan eta munduan orain dauden ingurumen-arazo nagusiak. Gizakiok ekosistemetan dugun eraginaren balorazioa. - Oinatz ekologikoa: naturaren
erabilera desberdinaren eta neurriz gaineko erabileraren adierazlea. Ingurumen-arazoari eman zaizkion erantzunak: Agenda 21. - Ingurumena zaintzeko beharraz jabetzea, eta ingurumenarekin solidaritatea eta errespetua izateko jarrerak hartzea.
3 METODOLOGIA / METODOLOGÍA
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 24/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
1. Eraikitzailea izan behar du, ikasleen ezagutza-eskemak aldatzera eta berriz eraikitzera
behartuko duena. Aurretiko ideietatik abiatuz, ikasleak bere ezagutzak berrantolatu eta moldatu
egin behar ditu, ezagutza eta egoera berriek sortaraziko gatazka edo desoreka kognitiboaren
ondorioz.
2. Esanguratsua izaten saiatuko gara. Ikasleak aurretik dituen esperientzi eta ideiekin erlazionatuko
ditu ezagutza berriak, eta ezagutza berri hauek testuinguru ezberdinetan erabiltzeko aukera
eskainiko diogu, interesa eta baliagarritasuna egiazta dezan.
3. Funtzionala sustatuko dugu, eta ikasitakoaren baliozko aplikazio praktikoaz gain, edukiak beste
ikaskuntza batzuetarako baliagarri izango dira. Bestalde, norberaren ikas jarduera planifikatzeko eta
gauzatzeko estrategiak ere garatuko ditugu, ikasten ikasteko. 4. Jarduerak sekuentzia jakin batean antolatuko ditugu, modu koherentean erlazionatuta, eta
prozedurazko jarduerei garrantzia emango zaie:
• �Hasierako jarduerak: motibazio eta esplorazio-jarduerak. Ikasleen interesa pizteko eta
dituzten aurretiko ezagutzak eta ideiak ezagutzeko jarduerak izango dira.
• �Garatzeko jarduerak: informazio, ikerketa eta aplikazio-jarduerak. Ezagutza, trebetasun eta
jarrera berriak lantzeko eta ezagutzeko jarduerak izango dira. Pertsonal eta hurbilagotik hasi eta
konplexuagora joko dugu, gero eta exijentzia-maila altuagoa eskatuz.
• �Amaierako jarduerak: sintesi-jarduerak, amaierako proba, finkatze- eta sakontze-jarduerak. Indartze-jarduerak landutakoari buruzko oinarrizko mailak lortu ez dituztenentzat izango dira,
eta zabaltze-jarduerak maila horiek gainditu dituztenentzat.
5. Ikaskuntza kooperatiboa sustatzeko estrategiak erabiliko ditugu, talde lan-proiektuak eta elkarlanerako talde kooperatiboak edota interaktiboak, alegia. Estrategia hauek aniztasuna
onartzen dute, ikasgelan klima inklusiboa sortuz, eta taldearen arrakastaren bidez, norberaren
autoestima ere hobetzen da. Bestalde, estrategia hauen bidez, jarrera eta eduki komunikatiboak
lantzeaz gain, gatazkak irtenbideratzeko trebetasunak ere lantzen dira, hala nola laguntza
emateko dinamikak.
6. Baliabide eta gelarako estrategia anitzak erabiliko ditugu: jarduera dibertsifikatuak, lan
proiektuak, ikerketak eta problema irekiak, elkarlana, talde interaktiboak, IKTren erabilera, irteera didaktikoak, giza trebetasunak eta baloreak garatzeko programak…
7. IKTren erabilera. Teknologia berriak: Teknologia-baliabideen erabilera Natura-Zientzien inguruko informazioa eskuratu, tratatu eta
transmititzeko garrantzizkoa dugu.
� Metodologia baldintzatzen duten faktoreak: 1.- Ikasle nerabearen heldutasun psikologiko eta intelektuala eta horren aniztasuna 2.- Edukien konplexutasuna 3.- Espazioa eta taldekako antolamendua 4.- Denbora 5.- Komunikatzeko erabiltzen den hizkuntza
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 25/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
4 BALIABIDEAK / RECURSOS
TESTU LIBURUA / LIBRO DE TEXTO: ARGITALETXEA / EDITORIAL:
• Material osagarriak : jarduerak, laburpenak, eskemak, gaiarekin erlazioatutako galderak.
• Bideoak eta bideo fitxak.
• Laborategia.
• Power Point-eko aurkezpenak.
• Informatika gela: Internet (web orrialde interesgarriak, webquest...)
• Testu liburua: Ez da baliabide bakar bezala erabiltzen, kontsultarako, proposatutako ariketak
egiteko eta ikasteko erabiltzen dute ikasleek ematen zaien beste material batzuekin
batera.Liburuaren datuak: NATUR ZIENTZIAK DBH 3. BIOLOGIA ETA GEOLOGIA
ARGITALETXEA:GILTZA EDEBE
5 EBALUAZIO SISTEMA / SISTEMA DE EVALUACIÓN
KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK / CRITERIOS DE CALIFACIÓN • Idatzizko frogak: Gutxienez bi ebaluaketa bakoitzeko. Froga hauek era guztietako gaitasunak
ebaluatzeko egokiak izango dira. Horietan garatzeko gaiak, galdera teorikoak, interpretatzekoak,
erlazionatzekoak, egoera arruntak ebaztekoak… eskatuko dira.Bereziki baloratuko da hizkuntza
zientifikoa eta horren erabilpen egokia. (%70)
• Banan banakako eta taldekako ariketa eta aktibitate praktikoak garapen jardueretan landutako
edukiak ebaluatzeko. Laborategian, informatika gelan,.. eginak.( %20)
• Klaseko jarrera, eta asistentzia. ( %10)
Oharra: Edukiaren izaeraren arabera noizbait proiektu bidezko lana burutuko denean, horri %95 ko balioa
emango zaio.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 26/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
6 SISTEMA DE RECUPERACIÓN
• Ebaluazioak berreskuratzeko:
1. Eskatutako lanak eta txostenak aurkeztu beharko dituzte.
2. Eta ebaluaketan zehar ikasitakoari buruzko idatzizko froga gainditu beharko dute.
• Gainditugabeen berreskurapena:
1. Landutako oinarrizko edukien inguruko azterketa bat gainditu beharko dute.Horretarako aldez
aurretik irakasleak azterketa prestatzeko, landuta egon behar den galdetegi bat ere aurkeztu
beharko dute.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 27/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURRA / PROGRAMACIÓN ABREVIADA IKASTETXEAREN IZENA/ NOMBRE DEL CENTRO I.E.S. MUNGIA BHI 2010-11
MAILA / GRADO
KURTSOA /CURSO ZIKLOA / CICLO
MAILA / ETAPA
DERRIGORREZKO BIGARREN HEZKUNTZA
4. MAILA MÓDULOA / MODULO
ÁREA / MATERIA NATUR ZIENTZIAK ( BIOLOGIA)
DATA / FECHA 2009-EKO URRIA
1 JAKINTZA-GAIAREN GUTXIENEZKO HELBURUAK / OBJETIVOS MÍNIMOS DE LA MATERIA
1.- Lan zientifikoaren ezaugarri bereizgarriak erabiltzea. Horretarako, problema zientifiko edo
teknologiko garrantzitsuren baten edo gaur egungo problemaren baten azterketa egiaztatua egingo da, eta
pertsonen bizi-kalitatean duen eragina aztertuko da.
2.- Ezaguera zientifikoa eta beste mota batzuetako giza pentsamendua bereiztea. Ezaguera zientifikoaren
ezaugarritzat hartzea gerora egiaztapen enpiriko bidez froga daitezkeen iragarpenak egitea.
3.- Litosferaren mugimenduari lotutako fenomeno geologikoak interpretatzea, Lurraren barne-egituraren
eredu dinamikoa eta plaken tektonikaren teoria erabiliz.
4.- Lurra etengabe aldatzen den planeta dela erakusten duten gertaerak identifikatzea eta deskribatzea,
eta Lurrak historia luzean zehar izan dituen aldaketarik handienetako batzuk aztertzea, eskalan egindako
denbora-ereduak erabiliz.
5.- Ziklo zelularraren ezaugarriak ezagutzea, eta zelula-ugalketa deskribatzea. Meiosiaren eta mitosiaren
desberdintasun nagusiak adieraztea, bai eta bien esanahi biologikoa ere.
6.- Hainbat motatako gurutzaketatan, genetikako problema praktikoak ebaztea, Mendelen legeak erabiliz,
eta gure espeziean gertatzen den zenbait karaktereren transmisioa ikertzea, lortutako ezaguerak
erabiliz.
7.- Aniztasun genetikoaren (espezie barneko eta espezie arteko aniztasunaren) eta mutazioen zeregina
interpretatzea, genea kontzeptua abiapuntu hartuta. Gaur egun ingeniaritza genetikoak izandako
aurrerapenen ondorioak aztertzea, eta kritikoki baloratzea.
8.- Eboluzioaren teoria agertzeko erabili ziren problemak arrazoiz azaltzea, bai eta teoria horren
oinarrizko printzipioak ere, sortu zituen eztabaida zientifiko, sozial eta erlijiosoak azpimarratuz.
9.- Izaki bizidunen eboluzioa eta kokapena lotzea, eta moldaketa garrantzitsuenak nabarmentzea, espezie
bakoitzaren aldakortasun genetikoan zerikusia duten hautespen naturaleko mekanismoak kontuan hartuta.
10.- Ekosistemen bilakaera eta ekosistemetan egoten den materia eta energia-transferentzia azaltzea, bai
eta gizakiak ekosistemenetan egindako eraginak ere. Zenbait baliabideren kudeaketa iraunkorrak dituen
ondorioak jakinaraztea, aktiboki eta arduraz parte hartzeko garapen iraunkorraren alde.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 28/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA /
TEMPORALIZACIÓN DE CONTENIDOS ORD.HOR.
Ebaluazioa 1 Evaluación ORD.HOR.
Ebaluazioa 2 Evaluación ORD.HOR.
Ebaluazioa 3 Evaluación
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 29/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
32 1.- Lurraren historia.
- Lurraren jatorria.
- Fosilak.
- Aro geologikoak.
- Zenbait fosil bereizgarri
identifikatzeko teknikak.
- Lurralde baten historia,
zutabe estratigrafiko soil
bat abiapuntu hartuta.
2.-Plaken tektonika.
- Wegener. Kontinenteen
jitoari buruzko frogak.
Sumendien eta lurrikaren
kokapena. Dortsalak eta
itsas hondoaren
hedapenaren fenomenoa.
- Lurraren barne-egituraren
eredu dinamikoa.
- Plaka litosferikoak eta
haien ertzak. Barne- eta
kanpo-prozesu geologikoen
arteko elkarrekintzak.
Mendikateen sorrera: motak
eta sorrerarekin lotutako
prozesu geologikoak.
- Plaken tektonika, Lurraren
Zientzien iraultza.
Erliebearen eta gertaera
geologikoen interpretazioa.
Gertaera horiekin lotutako
fenomenoak.
3.- Lurraren kanpo-dinamika.
- Erliebearen eraketa.
Mendikateak
- Kanpo-prozesu
geologikoak: meteorizazioa,
higadura, garraioa eta
sedimentazioa.
- Kanpo-eragile geologikoak.
Uraren modelatua,
glaziarren modelatua,
haizearen modelatua.
- Sistema morfoklimatikoak
36 1.- Herentzia eta
karaktereen transmisioa
- Mendelismoa. Mendelen
legeekin lotura duten
ariketa errazak.
- ADNa: osaera, egitura eta
propietateak. ADNaren
aurkikuntzak zientzia
biologikoek gerora izandako
eboluzioan duen garrantzia.
- Zelulen zatiketa-
prozesuak. Mitosia eta
meiosia: zatiketa
bakoitzaren ezaugarri
bereizgarriak eta garrantzi
biologikoa.
- Gizakien genetika.
Sexuaren herentzia.
Sexuari lotutako herentzia.
Herentziazko zenbait
gaixotasunen azterketa.
- Gene kontzeptuaren
hurbilketa. Kode genetikoa.
Mutazioak.
2.-Ingeniaritza eta
manipulazio genetikoa:
erabilerak, ondorioak eta
erronka garrantzitsuenak.
Elikagai transgenikoak.
Klonazioa.
Giza genoma.
-Bioteknologia genetikoan
eta ugalketa-bioteknologian
egondako aurrerapenen
ondorio ekologikoak,
sozialak eta etikoak.
3.- Izaki bizidunen jatorria
eta eboluzioa.
34 1.- Ekosistemen dinamika.
- Ekosisteman dauden
elkarrekintzak: erlazio
trofikoak. Materiaren zikloa
eta energia-fluxua. Lurreko
eta uretako ekosistemetako
kate eta sare trofikoak.
Ziklo biogeokimikoak.
- Ekosistemaren
autorregulazioa-
Ekosistemetako aldaketa
naturalak: segidak.
Ekosistemen
birsorkuntza.
Ekosistemetako oreka
- Izaki bizidunek egindako
ingurumen-aldaketak eta
izaki
bizidunen moldaketak
ingurunera.
- Ingurumen-arazoak eta
garapen iraunkorra:
ingurumenaren prebentzioa,
kontserbazioa,
berreskurapena eta
hobekuntza. Kontsumo
arduratsua eta garapen
iraunkorra.
- Babesteko estrategiak.
Euskal Autonomia
Erkidegoko eremu eta
espezie babestuak.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 30/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
3
METODOLOGIA / METODOLOGÍA
8. Eraikitzailea izan behar du, ikasleen ezagutza-eskemak aldatzera eta berriz eraikitzera
behartuko duena. Aurretiko ideietatik abiatuz, ikasleak bere ezagutzak berrantolatu eta moldatu
egin behar ditu, ezagutza eta egoera berriek sortaraziko gatazka edo desoreka kognitiboaren
ondorioz.
9. Esanguratsua izaten saiatuko gara. Ikasleak aurretik dituen esperientzi eta ideiekin erlazionatuko
ditu ezagutza berriak, eta ezagutza berri hauek testuinguru ezberdinetan erabiltzeko aukera
eskainiko diogu, interesa eta baliagarritasuna egiazta dezan.
10. Funtzionala sustatuko dugu, eta ikasitakoaren baliozko aplikazio praktikoaz gain, edukiak beste
ikaskuntza batzuetarako baliagarri izango dira. Bestalde, norberaren ikas jarduera planifikatzeko eta
gauzatzeko estrategiak ere garatuko ditugu, ikasten ikasteko.
11. Jarduerak sekuentzia jakin batean antolatuko ditugu, modu koherentean erlazionatuta, eta
prozedurazko jarduerei garrantzia emango zaie:
• �Hasierako jarduerak: motibazio eta esplorazio-jarduerak. Ikasleen interesa pizteko eta
dituzten aurretiko ezagutzak eta ideiak ezagutzeko jarduerak izango dira.
• �Garatzeko jarduerak: informazio, ikerketa eta aplikazio-jarduerak. Ezagutza, trebetasun eta
jarrera berriak lantzeko eta ezagutzeko jarduerak izango dira. Pertsonal eta hurbilagotik hasi eta
konplexuagora joko dugu, gero eta exijentzia-maila altuagoa eskatuz.
• �Amaierako jarduerak: sintesi-jarduerak, amaierako proba, finkatze- eta sakontze-jarduerak.
Indartze-jarduerak landutakoari buruzko oinarrizko mailak lortu ez dituztenentzat izango dira,
eta zabaltze-jarduerak maila horiek gainditu dituztenentzat.
12. Ikaskuntza kooperatiboa sustatzeko estrategiak erabiliko ditugu, talde lan-proiektuak eta
elkarlanerako talde kooperatiboak edota interaktiboak, alegia. Estrategia hauek aniztasuna
onartzen dute, ikasgelan klima inklusiboa sortuz, eta taldearen arrakastaren bidez, norberaren
autoestima ere hobetzen da. Bestalde, estrategia hauen bidez, jarrera eta eduki komunikatiboak
lantzeaz gain, gatazkak irtenbideratzeko trebetasunak ere lantzen dira, hala nola laguntza
emateko dinamikak.
13. Baliabide eta gelarako estrategia anitzak erabiliko ditugu: jarduera dibertsifikatuak, lan
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 31/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
4 BALIABIDEAK / RECURSOS
TESTU LIBURUA / LIBRO DE TEXTO: ARGITALETXEA / EDITORIAL:
• Material osagarriak : jarduerak,
laburpenak, eskemak, gaiarekin
erlazioatutako galderak.
• Bideoak eta bideo fitxak.
• Laborategia; Laborategiko esperientziak.
• Power Point-eko aurkezpenak.
• Informatika gela; Internet.
TESTU LIBURUA: Ez da baliabide bakar bezala
erabiltzen, kontsultarako, proposatutako ariketak
egiteko eta ikasteko erabiltzen dute ikasleek
ematen zaien beste material batzuekin batera
NATUR ZIENTZIAK DBH 4. BIOLOGIA ETA GEOLOGIA
ARGITALETXEA:GILTZA EDEBE
5 EBALUAZIO SISTEMA / SISTEMA DE EVALUACIÓN
KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK / CRITERIOS DE CALIFACIÓN
• Idatzizko frogak: Gutxienez bi ebaluaketa bakoitzeko. Froga hauek era guztietako gaitasunak
ebaluatzeko egokiak izango dira. Horietan garatzeko gaiak, galdera teorikoak, interpretatzekoak,
erlazionatzekoak, egoera arruntak ebaztekoak… eskatuko dira.Bereziki baloratuko da hizkuntza
zientifikoa eta horren erabilpen egokia. (%80)
• Banan banakako eta taldekako ariketa eta aktibitate praktikoak garapen jardueretan landutako
edukiak ebaluatzeko. Laborategian, informatika gelan,.. eginak.( %15)
• Klaseko jarrera, eta asistentzia. ( %5)
Oharra: Edukiaren izaeraren arabera noizbait proiektu bidezko lana burutuko denean, horreri %95 ko
balioa emango zaio.
BALIO PORTZENTUALA VALOR PROCENTUAL
KONTZEPTUAK CONCEPTOS
PROZEDURAK PROCEDIMIENTOS
JARRERAKACTITUDES
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 32/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
6 SISTEMA DE RECUPERACIÓN
• Ebaluazioak berreskuratzeko:
3. Eskatutako lanak eta txostenak aurkeztu beharko dituzte.
4. Eta ebaluaketan zehar ikasitakoari buruzko idatzizko froga gainditu beharko dute.
• Gainditugabeen berreskurapena:
2. Landutako oinarrizko edukien inguruko azterketa bat gainditu beharko dute.Horretarako aldez
aurretik irakasleak azterketa prestatzeko, landuta egon behar den galdetegi bat ere aurkeztu
beharko dute.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 33/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURTUA IKASTETXEAREN IZENA
Ies MUNGIA Kodea:015108 2010 - 2011
GAIA GIZA ANATOMIA ETA FISIOLOGIA DATA 2010-10-27
MAILA 2.BATXILERGOA
X 2.
1 ARLOAREN GUTXIENGO HELBURUAK.
HELBURUAK
Maila honetan, gaitasun hauek lortzea da
Giza anatomia eta fisiologiaren ikastearen
helburua:
1.- Kontzeptu, printzipio, estrategia, balio
eta jarrera zientifikoak erabiliz, giza
gorputzaren errealitatea ulertzea,
oinarrizko prestakuntza zientifikoa
lortzeko eta hura osasuna zaintzeko ..
2.- Giza organismoari buruzko ezagutza
erabiltzea norberaren gorputzaren
funtzionamendua azaltzeko
3.- Zientzien berezko prozedurekin bat
datozen estrategiak erabiliz, problema
errazak ebaztea eta ikerlan anatomiko eta
funtzional txikiak egitea, norberaren
egoera errealei aurre egiteko.
4.- Hainbat iturri (tartean, informazio- eta
komunikazio-teknologiak) erabiliz, giza
gorputzari buruzko informazioa biltzea
eta, dugunean, giza gorputzak
funtzionatzen duen moduari buruzko lanak
oinarritzeko eta bideratzeko erabiltzea.
5.- Ahozko eta idatzizko hizkuntzan
zehatz-mehatz eta zuzen erabiltzea
anatomia-, fisiologia-, elikadura-,
biomekanika- eta patologia-arloan
erabiltzen den oinarrizko terminologia, eta
gai horiei buruzko testuak eta informazioa
erabili ahal izateko.
6.- Batetik, anatomiaren eta fisiologiaren
ikuspegitik onartzeko modukoa dena eta,
bestetik, osasunari kalte egiten diena
bereiztea eta bereizketa arrazoitzea,
jakiteko zertan den osasungarria eta
onuragarria
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA 1. ebaluazioa 2. ebaluazioa 3. ebaluazioa
40 1. Giza gorputza sistema
gisa.:
-Zelulak eta ehunak.
-Ehun-motak.
2. Sistema
osteomuskularra eta
larruazala: Anatomia,
fisiologia eta Patologia
40 3. Digestio eta arnas
aparatuak.
Anatomia,fisiologia eta
Patologia.
4. Gernu eta zirkulazio
aparatuak.
Anatomia,fisiologia eta
Patologia.
40 5. Ugal aparatua.
Anatomia,fisiologia eta
Patologia.
6. Sistema endokrinoa.
Anatomia,fisiologia eta
Patologia.
7. Nerbio
sistema.Anatomia,
fisiologia eta Patologia.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 34/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
3 METODOLOGIA Gai bakoitza lantzerakoan jarraitutako
urratsak honako hauek izango dira:
1. Lehenengo gaiaren sarrera ikasleek jakin
ahal dutena galdetzen egiten da hasiera
ebaluazio bezala balio duena.
Gaiaren arabera honako beste bailabide
metodologikoak
erabiliko dira:
- Ebaluaketero talde-lan (binaka) egin eta
aurkeztu beharko
dute klasean, bereziki aparatu
desberdinekin nolabaiteko
lotura duten gaixotasunak aztertzeko.
2. Gaiarekin harremandutako kontzeptuak
azaldu (Power Point eta interneteko irudien
eta animazioaen laguntzaz) eta gure
ingurunean ditugunekin harremanduko
ditugu.
-Ebaluaketero, anatomia eta gaixotasunari
buruzko albiste bat
aukeratu eta horretaz lan egin beharko dute
banaka, azkenean
lan moduan aurkezteko besteen aurrean
(ahoz) baita idatziz
irakasleari.
3. Azaldutako kontzeptuak hobeto
ulertzeko gaiari dagozkion laborategiko
esperientziak, maketen gaineko
ikusketak, diapositibak ikusi, analisi eta
frogak interpretatu.. eta egunero
emandako gaiarekin loturiko galderak,
ariketa grafikoak aztertzeko... etxerako
lan bezala egingo dituzte ikasleak, gero
klasean zuzenduko direnak.
- Egunkariak aztertu eta klasera ekarri
anatomiari loturiko
albisteak, bertan denek aztertu ahal
izateko.
4. Ahal den neurrian gaiarekin lotuta
dauden profesionalak gonbidatuko ditugu
klasera (kirolari, entrenatzaile, mediku,
sikiatra..) gairen bat sakontzeko.
5- Arratsaldeetan ikastetxetik kanpo
osasunarekin egiten diren jardunaldi eta
hitzaldietara boluntarioki joango dira.
4 BALIABIDEAK -Gida liburua: irakasleak prestaturiko
apunteak jarraituko dituzte.
-Internet: bai klasean irakasleak errekurtso
bezala erabiliko
du eta bai ikasleak bere lanak egiteko.
-Ordenagailu eta Powerpoint aurkezpenak:
irakaslearen eguneroko errekurtso moduan
erabiliko duena, grafiko edota marrazkiak
denon artean azter dizaten.
-Gaiarekin harremandutako aldizkari,
egunkari eta sarean
agertzen diren artikuluak.
- Giza gorputzaren maketa eta giza
eskeletoa.
- Hezurren erradiografiak, odol.gernu
analisiak, lagin biologikoak,..
-Material bideografikoa: diapositibak,
mikrokopio elektronikoz egindako
argazkiak, bideoak
TESTU LIBURUA: (zertarako erabiltzen den ARGITALETXEA:
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 35/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
argitu)
5 EBALUAZIOA: TRESNAK, EBALUAZIO ETA KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK
Lan pertsonala (3 puntu)
Etorrera eta jarrera (0,5 puntu)
(2,5 puntu) Ariketak, lan txikiak, lan
pertsonala
Azterketa (4 puntu)
2 azterketa ebaluaketa bakoitzeko
Azterketaren edukia:
Garatzeko gai bat
Irudi, argazki taula, grafiko…
baten interpretazioa
Ariketak (errealitatearekin
lotuta)
Lan monografikoa (3 puntu)
Binaka egitekoa.
Ebaluazio bakoitzeko lan bat
*Osasun erakundeetan bolondresak
(gurutze gorria..) kontutan hartuko dira lan
pertsonala nota aldetik.
Egin beharreko lanaren baldintzak: Aurkezpen idatzia irakasleari
(papelean edo/eta modu digitalean)
Ahozko aurkezpena klasean
(20 minutuko aurkezpena, gutxi
gorabehera)
Power Point bat (ahozko
aurkezpenean laguntza baliabide bezala
erabiltzeko)
Balorazioa: Lanaren aurkezpen idatzia:
portada, aurkibidea, sarrera, garapena,
ondorioak eta bibliografia).
Lanaren sakontasuna
Hizkera zientifikoaren
erabilera
Lanarekiko Power Pointaren
egokitzapena
Ahozko aurkezpena.
6 BERRESKURAPEN SISTEMA
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 36/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
Errekuperaketak: Ebaluazio bakoitzean gainditu gabekoen ariketa edo galdera
batzuk eginez
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 37/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
PROGRAMAZIO LABURTUA IKASTETXEAREN IZENA MUNGIA INSTITUTUA Kodea: 20010 - 2011
GAIA NATUR ZIENTZIAK DATA 2010 – 10 - 9
MAILA DBH 1 X DBH 2 DBH 3 DBH 4
1 ARLOAREN GUTXIENGO HELBURUAK. • Metodo zientifikoaren prozesuak ezagutzea eta zein faseak dituen jakitea ikerketak egitean egoki aplikatzeko • Laborategiko oinarrizko tresnak identifikatzea eta laborategiko segurtasun arauak zein diren jakitea ikerketak egitean behar direnak jarraitzeko. • Materiaren propietateak ezagutzea eta materiaren egoerak eta egoera-aldaketak azaltzea egunero gertatzen diren fenomenoak interpretatzeko. • Nahasteak banatzeko zenbait teknikaren berri izatea laborategian teknika hauek aplikatu gero egoera errealetan zein erabili behar den egoki aukeratzeko. • Materiaren teoria atomikoa, molekulak eta haien propietateak azaltzea materiaren osaera ulertu eta interpretatzeko. • Zenbait materialen propietateak eta fabrikazio-prozesuak azaltzea eta ingurumenean zer eragin duten deskribatzea Internet-en informazioa bilatuz, talde lana eginez gero emaitzak ikaskideei komunikatzeko. • Lurraren barne-egituraren geruza nagusiak bereiztea .Lurraren egitura hori aztertzeko erabiltzen diren metodoak azaltzea zientzia ikerketak balioesteko • Arroka eta mineral kontzeptuak bereizi, arroka eta mineral batzuk ezagutu sailkatzeko klabeak erabiliz eta haien garrantzia eta erabilera ezagutzeko • Uraren propietateak zein diren jakitea eta haien disoluzio arruntenak aztertzea izaki bizidunentzat ura zer garrantzitsua den ulertzeko. • Urak naturan osatzen duen zikloa adieraztea eta deskribatzea marrazkiak edo eskemak egiten uraren erabilera egokia ezagutzeko eta bere bizitzan praktikan jartzeko. • Airearen konposizioa eta ezaugarriak ezagutzea eta atmosferaren geruzetan zer portaera duen jakitea aireak izaki bizidunentzat duen garrantzia azaltzeko. • Fenomeno atmosferiko nagusiak bereiztea eta mapetan adierazten jakitea eguraldi mapak aztertzen eta azaltzen, eguneroko bizitzan aplikatzeko eta komunikabideen informazioa ulertzeko
• Zelulak izaki bizidunen oinarrizko unitatea dela jakitea eta zelula identifikatzea laborategian mikroskopioa erabiliz eta irudiak kontsultatuz meteria bizigabetik bereizteko • Izaki bizidunen oinarrizko sailkapena ezagutzea behaketa teknikak eta klabe dikotomikoak erabiliz bizidunen taldeak identifikatzeko. • Moneroen, protistoen eta onddoen ezaugarriak deskribatzea irudiak, argazkiak eta mikroskopioa erabiliz bereizteko • Landareen erreinuaren ezaugarri nagusiak identifikatzea aztertzeko metodo batzuk erabiliz, lupa binokularra esaterako, ezagutzeko eta identifikatzeko batezere gizakiarentzat aplikazioak dituztenak
• Landare espermatofitoen ezaugarri nagusiak identifikatzea, talderik garrantzitsuenak bereiztea gako dikotomikoak erabiltzen ugalketa sexualaren funtzioa (lorea) ulertzeko eta azaltzeko • Animalien ezaugarriak ezagutzea, animalia-talde bakoitzaren ezaugarriren bat aipatu, informazioa bilatu gero ikaskideei komunikatzeko
• Informazio iturriak sistematikoki eta antolatuta erabili lan monografikoak burutzeko.
• Ikasturtean zehar garatutako hiztegi zientifikoa zehatz ulertu eta erabili.
2 EDUKIEN DENBORALIZAZIOA ordu 1. ebaluazioa ordu 2. ebaluazioa ordu 3. ebaluazioa 12 9 9
MATERIA 1. Materiaren azterketa 2. Materiaren izaera 3. Materialak
9 9 9 12
LURRA 4. Geosfera 5. Hidrosfera 6. Atmosfera
IZAKI BIZIDUNAK 7. Izaki bizidunak
9
9
6
6
8. Onddoak. Lorerik gabeko
landareak. 9. Landare loredunak 10. Animalia ornogabeak 11. Animalia ornodunak
3 METODOLOGIA Metodoak desberdinak dira unitate didaktikoaren arabera, baina beti honako hauen artean: *Indukziozkoa: hurbileko zaionetik hasi eta orokorrerantz jo *Dedukziozkoa: orokorra denetik hasi eta partikularrera jo. *Ikerketazkoa: metodo zientifikoaren aplikazioaren bidez. *Aktiboa: ikasleak ariketak egitean edo lan praktikoak egitean oinarrituta. *Parte hartzekoa: Eztabaidaren bitartez *Mistoa: unitate didaktiko berean metodo bat baino gehiago erabiltzea
Asteko hiru saioak honela antolatzen ditugu : Bi saio teorikoak gelan eta saio bat praktikoa laborategian. Saio teorikoetan irakasle bakar bat dago eta saio praktikoan hiru irakasle. Saio praktikoan laborategiko experientziak egiten ditugu “talde interaktiboen” metodología erabiltzen.
ER 0202 7102 B Err. 1 Orr. 38/38
HEZKUNTZA, UNIBERTSITATE ETA IKERKETA SAILA Hezkuntzako Ikuskaritza
DEPARTAMENTO DE EDUCACIÓN, UNIVERSIDADES E INVESTIGACIÓN Inspección de Educación
4 BALIABIDEAK Fitxa osagarriak : jarduerak, laburpenak, eskemak, gaiarekin erlazinatutako galderak. Bideoak eta bideo fitxak. Laborategia; Laborategiko esperientziak.
Irteera: Peñas Negras Hitzaldiak. Power Point-eko aurkezpenak. Informatika gela; Internet. Webquest
TESTU LIBURUA: Ez da baliabide bakar bezala erabiltzen, kontsultarako, proposatutako ariketak egiteko eta ikasteko erabiltzen dute ikasleek ematen zaien beste material batzuekin batera
NATUR ZIENTZIAK DBH 1 ARGITALETXEA: GILTZA EDEBE
5 EBALUAZIOA: TRESNAK, EBALUAZIO ETA KALIFIKAZIO IRIZPIDEAK % 60 -Ahozko nahiz idatzitako frogen eta lan monografikoen bitartez. Ebaluaketa bakoitza irakasgaia gainditzeko froga guztien batezbestekoa gutxienez 4 izan behar da. % 20- Klaseko lana, etxerakolanak, koadernoa eta laborategiko lana
% 20 - Ikasgaiarekiko interesa, materialen eta tresnen erabilpen egokia, arauak betetzea, behar den materiala ekartzea, eguneroko lanan eta talde lanetan parte hartzea, bestekiko errespetoa erakustea eta hiztegi zientifikoa ondo erabiltzea.
6 BERRESKURAPEN SISTEMA Ezin da esan berreskurapen sistema bakar bat dagoenik, sistema desberdin batzuk erabiltzen dira taldea nolakoa den, gaiaren araberan, irakaslearen iritzia, e.a.. kontutan hartuta.
Honako sistema desberdinak erabiltzen dira: • Zailtasun handia daukaten edukietan eta ikusten bada
ikasleek ez dutela edukia,menperatzen, birpasatu eta azterketa edo eta lanak errepikatzen dira edukinak lortu arte.
• Ebaluaketa jarraia:Gaiak zehazki erlazionatuta badaude, aurrekoa berreskuratzen da hurrengo helburuak lortzen direnean .
• Irakaslea edo irakasle taldearen iritziaren arabera eta gaia zein den kontutan hartuta, berreskurapena lan monografikoen bitartez egin daiteke.
• Ez ohizko azterketa globala izango dute