saqarTvelos mweralTa erovnuli akademia * LITERATURULI SAQARTVELO * ЛИТЕРАТУРУЛИ САКАРТВЕЛО

21 Tebervali, 2014 w. #7 (3693) gamocemis 78-e weli fasi 1 lari

jer vardebze, mere nexvze!

Zvir fa so Ta na me mamu le no!

Cvens tur fa sa qar T ve lo Si ax la var de bis

bu mia!

ori o de dRe Si var do bis T vec dag vid ge ba da

am Tvis T vis da ma xa si a Te be li kar gi amin dic!

da, rac mTa va ria, qve ya na Si je rac var de bis

re vo lu ci is sur ne li tri a lebs!

er Ti sity viT, kar gi ram aris var di! miT ume­

tes, var do bis T ve Si da var de bis re vo lu ci is

sam Sob lo Si, e. i. sa qar T ve lo Si!

oRond Wkvi an qar T ve lebs arc es un da dag va­viwy des – ro gorc yve la yva vils, fes ve bi var d­sac nex v Si ud gas!

ki dev uf ro zus tad, nex v Si da na gav Si!amis gaT va lis wi ne biT, ra Tval war m ta ca dac

ar un da ga mo i yu re bo des var de bis re vo lu cia, isic un da gvax sov des, rom ad re Tu gvi an ma inc mis fes veb Tan (e. i. nex v Tan da na gav Tan) mog vi­wevs dab ru ne ba!

ro gorc Cans, es droc nel­ne la dge ba!yo vel Sem Tx ve va Si, dRes uk ve var dis sur­

nels ra Rac usi a mov no su nic er T vis!Se iZ le ba, am mZafr suns jer yve la ver

grZnobs, mag ram amas me vin ga mo ma pa rebs!swo red ami tom aris, Tavs rom ar vzo gav da

vcdi lob, vid re es usiamo su ni mTlad sim y ra­le Si ar ga daz r di la, sa qar T ve los mo sax le o­bac ga mo vaR vi Zo!

ra sak vir ve lia, ami si ga moc di le ba maqvs – jer ki dev ko mu nis te bis mmar T ve lo bis dros Ce mi Se Za xi li – `ga iR vi Ze, gri Sa bi Zia, de po Si varT!..~ ca Si RmerTs awu xeb da.

ra ki am Se go ne bam ar gaW ra, ax la, saakSvilis xe li suf le bis pi ro beb Si, Ce mi qme de ba ki dev uf ro ga vam Zaf re da mo sax le o bis ga mo safxiz­

leb lad aRarc sim bo lu ri pa los ga mo ye ne bas ve ri de bi!

gax sovT, al baT, amas wi naT `li te ra tu ru­li sa qar T ve los~ mkiTx ve lebs Tur qi mwer lis, aziz ne si nis moTx ro ba Sev Ta va ze – `pa lo, ro­me lic me fes ga er Wo!..~

me es pa lo ara fer Si mWir de bo da, gar da imi sa, qvey nis xel m ZR va ne lo ba, mi si qve Sev r do me bi da mTe li qve ya nac rom ga mef r Txi le bi na: vinc cu­dad mo iq ce va, es pa lo arc erTs ar ac de ba­meT qi!

er Ti sity viT, imis Tqma min do da, rom pa lo Se er Wo ba yve las, vinc mas da im sa xu rebs!

ara da, Ce mi mxri dan qar T ve li xal xis ga­mo saR vi Ze be li `pre pa ra te bis~ Zi e ba kvla vac grZel de ba!

am je rad gTa va zobT ru si mwer lis, lud mi la pet ru Sev s ka i as mci re mo cu lo bis na war mo ebs (`var di~), rom lis sa xel da xe lo Tar g m nac Cems Zvir fas me go bars jum ber TiT me ri as vTxo ve!

am moTx ro ba Si ki – qar T ve le bis ga sa oc rad! – yve la fe ri isea aR we ri li, TiT qos mwe ral qal ba tons sa qar T ve lo Si var de bis re vo lu ci­i sa da Sem d gom d ro in de li mov le ne bi sa ku Ta ri Tva liT ena xos!..

aba, na xeT – sa o ca ria, Rmer T ma ni!..

Tamaz wivwivaZe

var d Ta da nex v Ta vi naT gan mze swo rad mo e fi ne bis...rus Ta ve li

erT kacs uceb var di viT sa­a mu ri su nis frqve va da ewyo. da amas Tan uk ve ara fe ri ga ewyo bo­da, is ma Ra zi a Si Se vi do da Tu ara, yve la ni imav wams Cer de bod nen, ha ers iy no sav d nen da ga i Za xod­nen:

– var de bis su ni dgas, TiT qos var d nar Si mov x v di To.

da, vid re ma Ra zi i dan es ka ci ar ga vi do da, ara vis arc araf ris yid va ar Se eZ lo, yve la ni id g nen da Tva leb da xu Wul ni iy no sav d­nen am suns.

mag ram Tu es ada mi a ni mo u­lod ne lad acxa deb da, rom ase Ti ga sa o ca ri su ni swo red mas as dis, mas yve la ni ec le bod nen an ub ra­

lod ara vi Tar yu radRe bas ar aq cev d nen da ga nag r Zob d nen var­de bis su nis Se sun T q vas.

da es ada mi a ni, sa dac ar un da mi su li yo, mas ara vin uje reb da, yve la ni mis ir g v liv mi mor bod­nen da eZeb d nen, Tu sad iyo da­ma lu li var de bi, mas ki ara vi Tar yu radRe bas ar aq cev d nen.

am ada mi a nis sax l Si ki sul sxva ram xde bo da: yve las Za li­an mo bez r da var de bis su ni. xom yve las Se iZ le ba mo bez r des, Tu

sax l Si mTe li wlis gan mav lo ba Si ra Ra cis Zli e ri su ni dgas.

amas gar da, me zob le bi xar­Sav d nen SCis an so kos wvni ans, an ki dev kat le tebs wvav d nen – da yve la fer amas var de bis su ni as­di o da.

yve la me zo be li am bob da, rom maT T vis cxov re ba auta ne li gax­da.

– ve ra da ver gag vi gia, – wu wu­neb d nen di a sax li se bi, – gu Sin de­li wvni a ni am Jav da Tu ra: var de­

bis su ni as dis da mor Ca. es aris da es.

sax l Si Za li an gam rav l d nen Tag ve bi, rad gan ka te bi su niT ver ar Cev d nen maT – ka teb sac var de­bis su ni as di o daT.

bo los am bed k rul ma kac ma ga­dawy vi ta bo ta ni kur aka de mi a Si mi su li yo: ime di hqon da, rom iq ga er k ve od nen ima Si, rac mis Tavs xde bo da.

da mar T lac, bo ta ni kur aka­de mi a Si mas ma Sin ve Se mo ex viv nen pro fe so re bi, si naT lis ken Se­ab ru nes da ka ma Ti da iwyes ima ze,

vardilud mi la pet ru Sev s kaia

winamdebare werili qveynis saTa­veSi saakaSvilis xelisuflebis mosv­lidan daaxloebiT wlisTavze daiwera!

amis miuxedavad, am giJis mmarTve­lobis mTeli es periodi iseTi sizus­tiT maqvs aRwerili, gegonebaT, xelSi afTiaqaris saswori mWe rodes!

dasasruli me–2 gv.

21 Tebervali, 2014 w.2

sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de­mia da ga zeT `li te ra tu ru li sa qar T ve los~ re daq cia iuwye bi an, rom mwe ral ma mu ka do­li Zes gar da ec va la de da, cno bi li kom po zi­to ri, rus Ta ve lis pre mi is la u re a ti

me ri da vi TaS vi lida Ta nag r Z no bas ucxa de ben gan s ve ne bu lis

ojaxs.

sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de mia da ga zeT `li te ra tu ru li sa qar T ve los~ re daq cia iuwye bi an, rom gardaicvala geologia­mineralogiis doqtori, erovnu­li akademiis akademikosi, paleobiologiis institutis direqtori, saxelmwifo premiis laureati, sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de miis sapatio wevri

abesalom vekua

da Ta nag r Z no bas ucxa de ben gan s ve ne bu lis ojaxs.

sabavSvo gamomcemloba `dila~ iuwyeba, rom gardaicvala geologia­mineralogiis doqtori, erovnuli akademiis akademikosi, paleobiologiis institutis direqtori, saxelmwifo premiis lau­reati, sa qar T ve los mwe ral Ta erov nu li aka de miis sapatio wevri

abesalom vekua

da Ta nag r Z no bas ucxa de ben gan s ve ne bu lis ojaxs.

pirveli gverdidan

var di yvi Te li iyo Tu TeT ri. pro fe so re bi did xans ka ma Tob d­nen imi tom, rom var dis fer ze iyo da mo ki de bu li am var dis mov la.

bo los pro fe so reb ma ga dawy­vi tes, rom is ka ci TeTr­var dis­fe ri var di iyo da uTx res mas, rom Car ga ven pa ta ra qo Tan Si, anu ko Wob Si, ra Ta Se mow m des, Tu ro­me li sa su qi uf ro mo ux de ba da ri Ti jobs mi si mor wy va.

es ka ci, un da iT q vas, aseT ma sa yo vel Tao yu radRe bam pir da­pir ga fur C q na. igi si a mov ne biT da Tan x m da pro fe so rebs, rom is qo Tan Si Ca er goT da wvri li To kiT mi e baT grZel jox ze, imi­tom, rom mec ni e reb ma aux s nes,

rom sxvag va rad Se iZ le bo da is Zirs gar Tx mu li yo. mas, ro gorc yve la TeTr­var dis fer vards, dRe Si sam jer rwyav d nen ra Rac mRvrie wyliT, ase rom, yo vel­dRe us vel de bo da fe xe bi da is, bo los da bo los, ga civ da da Caw­va. wvri li To ki, rom li Tac is mag rad iyo mib mu li jox ze, nam­d vi lad gul da gul ika veb da mas. pro fe so re bi yo vel na xe var sa­aT Si sin jav d nen da bo los am ada­mi ans TeTr­var dis fe ri var dis nac v lad wi Te li var di Se ar q ves, rad gan is sur dom ga a wiT la.

mag ram, ro ca sur dos wer ti li da es va, pro fe so reb ma isev ga sin­jes da ve raf riT ver ga i ges, Tu ax la ra fe ri sa iyo es var di, im­

s je les, im s je les da ga nacxa des, rom maT ga mo iy va nes axa li ji Si –

mkrTal­var dis fe ri usu no var di.

imi tom, rom mkur na lo bis dros man Ta vi si su ni da kar ga.

pir vel xa neb Si am kacs eSi no­da, rom mas kin wis k v riT ga ag deb­d nen iqi dan, mag ram mi si Si Si usa­fuZ v lo aR moC n da: mis sa na xa vad moh yav daT ucxo e li da Ta na me ma­mu le eq s kur san te bi da mar Tav d­nen gas v liT leq ci ebs, rom leb ze da sas w re ba dac is qo Tans mag rad CabRa u We bu li mi e Su re bo da. Tan­da Tan eC ve o da imas, rom araf ri­sa Si ne bo da, ci vi wyliT mud mi vi rwyva mas aka Jeb da, su nis ga mo­sa ce mad ki su na mo `kras naia mos­

k vas~ is xu reb da. in ter vi u eb Si, ro mel Ta mi ce mac da iwyo gar k­ve u li xnis Sem deg, si a mov ne biT igo neb da im dros, ro ca ara vis sje ro da, rom var dis su ni mas as di o da da im sax li da nac ag­deb d nen, sa dac cxov rob da. er­Ta der Ti ram, rac ar uy var da, is iyo, rom mas nex viT apa ti veb d nen, kve bav d nen, mag ram yva vi le bi ne­ba­mor Ci li ar se be bia da mas yva­vi lis cxov re bis ata na uwevs.

ram de na dac nam d vil yva vi­lebs na gav Si ud gaT fes ve bi da ise ik ve be bi an.

Tar g m na

jum ber TiT me ri am

`l.s.~ re daq to ris mi na we ri:(var de bis Te mis gag r Ze le ba)

Zvir fa so Ta na me ma mu le no!

da me Tan x me biT, al baT, mar T lac sa o ca ri moTx ro baa da Ta nac me tis me tad tra gi ku li!

yo vel Sem Tx ve va Si, vin war mo id gen da, rom im kacs, vi sac uec rad `var di viT sa a mo su nis frqve va da ewyo~ da ise Ti pi ri uCan da, TiT­qos mTe li si cocx lec bed ni e re ba Si un da ga­e ta re bi na, bo los da bo los, Ta vad es cxov­re bac ki sa tan j ve lad eq ce o da!

ara da, Ta vi dan mar T lac ra iR b li an var s­k v lav ze ga Ce ni la!

jer iyo da, sru li ad mo u lod ne lad, var­di viT sa a mo sur ne lis frqve va da ewyo!

me re ki dev mis si ax lo ves mox ved ril xalxs mu dam imis Seg r Z ne ba hqon da, TiT qos pir da­pir var d nar Si mox ved ri li yo!

Sem d gom ami sa, es ada mi a ni sa dac un da mi­su li yo, yve la ni mis ir g v liv mi mor bod nen da eZeb d nen Tu sad iyo da ma lu li var de bi, rom­lis sa a mo sur ne lic am ka cis sxe uls sak me ve­li viT as di o da!

da ga sak vi ric ara fe ria, aseT ma sa yo vel­Tao yu radRe bam da siy va rul ma es ka ci var­di viT Tu ga fur C q na!..

(Zvir fa so mkiTx ve lo. Tqve ni ar vi ci, me ki dev es ka ci Cve ni xe li suf le bi dan vi Ra cas ma go nebs!)

ga dis dro da yve la fer amas gvir g vi nad ki dev er Ti sas wa u li – var de bis re vo lu cia moh y va!

er Ti sity viT, is ka ci, vis gvar sac me aq Seg ne bu lad ar va sa xe leb, ise Ti aR t ki ne bu li da aR ta ce bu li gax l daT sa ku Ta ri brwyin va­le ga mar j ve be biT, rom mi was fexs aRar aka­reb da!

sxva Ta So ris, arc sWir de bo da – dRe da Ram TviT m f ri na veb Si ij da da ise Ti ve Tav gan wir­viT ur tyam da de da mi was `krugs~, ro gorc far va na si naT lis wya ros!..

arc imis dro rCe bo da, lib ris ga da saw men­dad Tva le bam de Ti Ti mi e ta na – mi si xe lis yo ve li gaq ne va cxvir Tan mTav r de bo da!

da, Tur me, ube du re bac cxvir win elo da!..

*es ube du re bac wli sa Tu wli na xev ris Sem­

deg da iwyo!si Ra ta kis zRvar ze mi sul mo sax le o bas

ma le mo bez r da var de bis sur ne li da aw uk ve var dis suns To ni dan ax lad amoy ri li So Ti pu ris su ni er Cia!

cxa dia, asec iyo mo sa lod ne li, miT uf ro, Tu sax l Si mTe li wlis gan mav lo ba Si ra Ra cis Zli e ri su ni dgas!

ase rom, var dis sun Tan er Tad cxov re bac dRi Ti dRe auta ne li xde bo da!

ro gorc Can da, am den ma var d ma da am var­dis ime dad yof nam qve ya na Si mar T lac auta­ne li vi Ta re ba Seq m na!

mo sax le o bis udi de si na wi li uime do bam mo ic va!

`ve ra da ver gag vi gia, – wu wu neb d nen di a­sax li se bi, – gu Sin de li wvni a ni am Jav da Tu ra: var de bis su ni as dis da mor Ca!..~

`sax l Si Za li an gam rav l d nen Tag ve bi, rad­gan ka te bi su niT ve Rar ar Cev d nen maT – ka­teb sac var de bis su ni as di o daT...~

es auta ne li vi Ta re ba ki nel­ne la sax­li dan sax l Si, qu Ci dan qu Ca Si, qa la qi dan qa­laq Si ga da di o da da, bo los da bo los, yve la xvde bo da, rom aseT qve ya na Si cxov re ba aRar Se iZ le bo da!..

amas ki dev xe li suf le bis si sas ti kec ema­te bo da...

ra sak vir ve lia, vinc es xal xi am dRe Si Ca­ag do, verc is ada mi a ni ig r Z nob da Tavs uk ve kar gad!

qal ba to ni pet ru Sev s ka i ac wers:`pir vel xa neb Si am kacs eSi no da, rom ma sac

kin wis k v riT ga ag deb d nen qvey ni dan~...mag ram mwe ral ma qal ba ton ma Ta vi si gmi ri

da zo ga, qvey ni dan ar ga a Ze va, Tum ca xal xis usaf r Txo e bis miz niT, `qo Tan Si Car gu li da grZel jox ze wvri li To kiT ga mob mu li~ hyav­da!..

er Ti sity viT, jer mis gan sa mu ze u mo eq s­po na ti Seq m na!

me re ki dev, es ka ci, ro gorc naS Ti Zve li di de bi sa, ra Rac sa sar geb lo saq mis T vi sac xom un da ga mo e ye ne bi na?

ho da, moTx ro bis av tor mac im de ni qna da ise Ti biz nes geg ma Se ad gi na, rom es ka ci qvey­

nis mo sax le o bis T vis mis mi er ve mi ye ne bu li za ra lis kom pen sa ci is wya rod aq cia!..

ro gorc qal ba to ni lud mi la wers:`mis sa na xa vad moh yav daT ucxo e li da Ta­

na me ma mu le eq s kur san te bi da mar Tav d nen So­u kon cer tebs!~­o.

bo diSs vix di, ase me wam c da, To rem qal ba­ton pet ru Sev s ka i as am ad gilas `So u kon cer­te bis~ nac v lad `gas v li Ti leq ci e bi~ uwe ria!

Tum ca, am Sem Tx ve va Si mTa va ria, qvey nis xa­zi nas Se mo sav lis wya ro rom ga uC n da da, ara mgo nia, ra i me mniS v ne lo ba hqon des, So u kon­cer te bis ga mar T viT mo a xer xe ben amas Tu gas­v li Ti leq ci e bis wa kiTx viT!..

es Cve ni gmi ric, ukac ra vad, mwe ra li qal­ba to nis moTx ro bis gmi ri, Ta vis ax lan del mdgo ma re o ba sac ad vi lad Se e gua da, ra ki cocxa li da to ves, im qo Tan Si Car gu lic kar­gad grZnob da Tavs, ro mel Sic wvri li To kiT grZel jox ze xal xis saC ve neb lad hyavT ga­mob mu li!..

oRond es ki iyo, ma ra di u li sis ve lis T vis ga Ce ni li mi si cxvi ri usi a mov no suns mxo lod ma Sin ik rav da, ro ca, ro gorc yva vi lis sak veb sa Su a le bas, ram de ni me ved ro na kels yo vel­dRi u rad fe xeb ze ay rid nen!

yo ve li ve amas ki qal ba to ni pet ru Sev s kaia sity va sity viT ase gad mog v cems:

am kac so – Ta vi si moTx ro bis gmir ze am­bobs, – `er Ta der Ti ram, rac ar uy var da, is iyo, rom mas nex viT apa ti veb d nen da kve bav d­nen~­o.

da iq ve azus tebs:`mag ram yva vi le bi ne ba­mor Ci li ar se be bia

da ma sac yva vi lis cxov re bis ata na uwev da~­o!me ki dev, Zvir fa so Ta na me ma mu le no, am sa­

re daq cio Ca na wer sac ase kox tad da vam Tav reb:ra ki, qal ba to ni lud mi las az riT, `nam d­

vil yva vi lebs na gav Si ud gaT fes ve bi~, am Cve­ni dro is gmir sac, ro gorc yo fil vards, sa­mo mav lod ase Ti cxov re bis ata nac mo u wevs!..

da i lo cos Se ni sa mar Ta li, Rmer To!..pa ti vis ce miT

Ta maz wiv wi va Ze –var de bis Te mis erT­er Ti spe ci a lis ti

`li te ra tu ru li sa qar T ve lo~, ¹ 16, 29 ap ri li, 2005 w.

321 Tebervali, 2014 w. poezia

karRia leqspromti – metros kariviT yofilaTurme sikvdilis karebi:axlos Tu midi, karebiiqac TavisiT iReba! –axlos Tu midi sikvdilTan,kari TavisiT iReba...

didi oxeri viRacaaris, Zvirfaso, sikvdili! –rac magan ager, Cvens Tvalwiniwkmutuna da iyefa...wamiT rom miuaxlovde –kari TavisiT iReba...

is cofiani urCxuli...mec Sevaswari Tvali dagavocdi – rom ar velodi,mainc da mainc iq eba...

ar ginda! axlos nu mixval! –kari TavisiT iReba!

rogorc es metros karebi –iqac TavisiT iReba...

paemans rom ar acdendida qeifs rom ar acdendi,ras fiqroben axla SenzeSeni guli, misi stendi...aqeT – guli, iqeT – Sxami,iqeT – cecxli, aqeT – denTi...riT uSveli sxeuls daRlils,ras upireb suls moTenTils...xom iyaviT mudam wyvili,rogor gaxdi axla kenti...neta morCes... neta maleCaiSalos gulic... stendic...kapiki ar edo fasi,misi fasi gaxda centi...wamoweqi da ikiTxeaxalmodis uiqendi!yofiliyav aznauri,iqnebodi axla dendi!. . .scade – iqneb sikvdilis winpoeziis gaxde brendi...

gadaswia Ramem fardada axali dRe Cagvbarda!rad ginda, ra! – ra uSvelisCvens qveyanas – namdvil bardaks...

es azri aqvs albaT yvelasasi naZiralas garda!... RvTismSobelma saqarTvelozarda, zarda – ver gazarda...

uZinari leqsixelSi Cavigde siCumeZlivs. bolos, rogorc iqna...ar ginda? – iqce siCumed –umSvenieres wignad...aRarc yayani, buzRuni,CurCuli, lanZRva, liqna...Camodga didi siCume,Zlivs. bolos, rogorc iqna...

rac me im mRvrie cxovrebamda im xmaurma miqna!gamefda didi siCume!Zlivs. bolos. rogorc iqna...aRarc is kata miknavis,aRar miknavis, mikna...mTlad sikvdiliviT siCumeCamodga, rogorc iqna...

dums Txa, poetis saflavzebalaxebi ro kikna...maradiuli siCume.Zlivs. bolos, rogorc iqna...

Cveni birJa... Tumca vici, rom mTlad umizezod,guls romelime uTuod matkens –guli ratomRac,guli sulmudam,guli yovelTvis mimiwevs maTken!

Sevxvde Tu ara, an sad da risTvis –gegmebs winaswar arasdros vadgen!guli yovelTvis,guli ratomRac,guli sulmudam mimiwevs maTken!

vin – uaresi,vin – ukeTesi –ver gamovarCev veravis maTgan! –me erTnairad miyvars isinida guli mudam mimiwevs maTken!

arian maTSi naRdad tipebi –mizezs ver getyvi – gverdiT ro gadgen!nawyenobisas ar vikvlev mizezs –me guli isev mimiwevs maTken!

anda isini – me, gulgabzaruls,iq, klinikaSi, Tavze ro madgen –me, ra Tqma unda, es gabzaruliguli yovelTvis mimiwevs maTken...

zafxuli. poeti kiTxulobs poets... poetebTan saubari gavabi –visaubreT, rogorc kacebs Seferis! –jer saTqmeli movaxsene kavafiss,mere kidev – isev berZens – seferiss...– mec movkvdebi, rogorc poets Seferis!– poets? mainc romels?– Tundac seferiss,Tumca, TviTon seferisis ar iyos,sikvdilisTvis var sakmaod beberi! –rogor movkvde, rogorc poets Seferis...

ver movkvdebi, rogorc poets Seferis!me movkvdebi, rogorc kvdeba beberi...

... vzivar, vfurclav kavafiss da seferiss...

kidev kargi, qris qalaqSi zefiri...

or calxelasac SeuZlia, daukran taSi,magram ukraven? ar ukraven,ar uyvarT taSi!... ori calxela vici ager –biWi da gogo! –naRdad ar gamomerCevianZmaSi da daSi!

wels, erTxel mainc, minda vestumroCems usayvarles sufsas... tabanaTs...marto is rad Rirs – sufsis xan mRvrie,xan – brolis wyalSi tanis dabana...vnaxo adgili, dRisiT an RamiT,mdinare Sav zRvas rom uerTdeba,da vnaxo, sanam damdgara Jami –sicocxle sikvdils rom uerTdeba...

leqspromti-panegirikitvirTs, romelsac rusTaveliaswevs,Cven ver avwevT, yvela erTad,

as wels!martokaci – is gaTibavsimdens, rac arafriT SeuZliaas cels!ukve mecxre saukune dgeba,yvelasyvelganyvelaferSigvaswrebs!

eWvia, rom samudamodgaZlebs!uSurvelad Cven yvelafersgvaZlevs!misi Rvawli – erTaderTis,erTis –gadafaravs erTad yvelasRvawlebs...

ocnebis matarebelimeased icvlis liandags.siCqaris miuxedavad –fiqrs yvelgan daagvianda...ra aris mainc es fiqri –ra swrafi. ucxo. ra bneli...gzebzec ra uceb feTqdebamizani. bombi, Srapneli...danaRvlianda. Sewuxda.dafiqrda. daeWvianda...... mTel dedamiwas eSvelos –ar eSveleba Wkvian Tavs!

nawyveti speqtridan! –gaurkveveli poeturi JanriTeTrebi iwyeben da ageben! –denikini, iudeniCi, kolCaki. vrangeli...

wiTlebi ageben da amTavreben... –gorbaCovi. ligaCovi. elcini. kompania...

mwvaneebi zrunaven kurdRlebze daaviwydebaT adamiani...

cisfrebis saqme Savadaa –mZvinvarebs Sidsi...

yviTeli Wiri isev cdilobs,SeZvres venaSi...

narinjis baRebs afxazeTSimaimunTsaSenis aRzrdilebi daepatronen!

Savebi unda ecvaT mxolod imaT,visac uxdeba! – aRar gvinda naadrevisikvdili da ubedureba...

t a r i e l W a n t u r i a

21 Tebervali, 2014 w.4 poeziis dRe

ro de sac iwyeb fiqrs ko ba ara bu­lis po e zi a ze (sa er Tod, po e tur Se­moq me de ba ze!) Se sa xeb, uneb li eT cno­bi e re ba Si ga i el vebs cne ba sa az rov ne­bo­sam Sob lo se u li siv r ce Se mo sazR v­ru lo bis Se sa xeb. ker Zod, ras niS navs sa az rov ne bo siv r ce da am siv r ce Si, kon k re tu lad, sam Sob lo da ma mu liS­vi lo ba... da umal ( ve) na Te li xde ba, rom sam Sob lo mar to te ri to ria ki ar aris, ara med, upir ve le sad, sa az­rov ne bo siv r cea, Ca ki ru li Sens ge ne­ti kur­sis x lis mi er qvec no bi er Si. da, Tu iviwyeb da kar gav am (qvec no bi er!) siv r ces, kar gav sam Sob los, sa ku Tar Tav sac da ze­cno bi er sac, ro mel sac Se ni sam Sob los Se moq me di hqvia. xo­lo vin aris es Se moq me di, ra hqvia, ra ewo de ba – swo red ami si po e tur­saxis­mety ve leb ri vi Zi e baa mTe li mi si Se­moq me de ba da, sxva Ta So ris, mi si po e­zi is leq se mu ri aR kaz mu lo bac. di ax, aR kaz mu lo ba, rad gan mi si leq si Ta­vi dan ve (Ta vi dan!) ici lebs, iSo rebs Tval ( T ) mo sa wo neb brWyvi a la Tav sam­ka uls da ito vebs mxo lod da swo red imas, rac leq sis mxe dars sWir de ba, rom arc Za li an dam Zim des da arc Zal­zed msu bu qad ig r Z nos Ta vi. aq ve une­bu rad ar Se iZ le ba ar ga gax sen des di­di va Jas pro za u li Tu po e tu ri (leq­se mu ri!) mety ve le bis aR na go ba (sti­lis ti ka!). pro za Si Tu qar T ve li po e­ti­qu ru mi axal (u dax ve wi les!) sa e ro (ha gi og ra fi ul ze da fuZ ne buls) we­riT­mety ve le bas am k vid rebs, po e zi­a Si xal xur­fol k lo rul ze pir mety­ve leb riv sa xi ob ri o bas Ca moq nis, rom erov nul he ro izms ar da u kar gos (ar ga u ne los!) zo ga dis to ri u li ar si da mniS v ne lo ba­da niS nu le ba. em fa ti ku­ri bo lo sar Ti – a, swo red sa a mi so da­niS nu le bis maC ve ne be lia: `gaR ma Cans qis tis so fe li ar wi vis bu de sa vi Ta, sa a mo aris sac qer lad di a cis ube sa­vi Ta~. Ca mo a So reT – a da mi i RebT pro­zas. di ax, em fa ti ku ri `a~ he ro i ku li gan c dis aR m Z v re lia, ma moZ ra ve be li. am mxriv ko ba ara bu li axal leq se mur­mety ve leb riv sa xe ob ri o bas gvTa va­zobs, axal he ro i kul sti lis ti kas, ker Zod, po e zi i sa da pro zis eg reT wo de bul Su a le dur me ta fo ris ti­kas. mo gex se ne baT, rac auci le be lia pro za u li mety ve le bis T vis, xSi rad sru li ad zed me ti da mi u Re be lia po­e zi is T vis, zo ga dad leq si sa da tro­pu li mety ve le bis T vis. ko ba ara bu li pro za­po e zi is Ta nab rad x mo van (Ta­na bar x mo van!) leq se mur sa xe ob ri o bas qmnis, ra Ta az ris Cve ne ba­ga moT q ma Tu ga mo sax va­ga mo xat va bu neb ri vi da mi­zan mi mar Tu li iyos sawyi si dan da sas­ru lam de, anu, rac man un da gviTx ras da un da war mo Cin des da war mo i sa xos, uf ro swo rad, gveC ve nos da gvaC ve nos Ta vi; mo gex se ne baT, sti li pi rov ne­baa, Se moq me de ba – su lis sar ke! mas Tan pro za u li sim Zi me da po e zi is (po e tu­ri!) ha e rov ne ba­sim su bu qe er T ma neTs awo nas wo rebs, anu war suls, aw m yo sa da mo ma vals erT sas wor ze aTav sebs, rom arc xib l Si aR mov C n deT da arc sa so war k ve Ta Si STa vin T qaT, rad gan eris T vis, mi si gzi sa da is to ri u li (Tval sa wi e ris!) cno bi e re bis T vis, ori ve mi u Re be lia da dam Rup ve li: `da a go re ben si ne ze si nas – si nis fer­sa da sis x lis fer rki nas, Ca moh ki de­ben max vi lebs koS k ze – fars Se a ba men far da gad wvi mas. Ca mo uS ve ben xvTiS­vil ni sam ni – ze na jva riT da qve qu ris ka riT, aq rki na ul ni da de ben sa mans, jva ris qa dag ni amov len sa nes...~ (`si­ni sa da sity vis sa i dum lo~). mo gex se­ne baT, ne bis mi e ri Se moq me dis (po e tis! pro za i ko sis!) upir ve le si da niS nu le­baa, Seq m nas sa ku Ta ri (sxva Ta gan gan s­x va ve bu li, ga mor Ce u li!) mxat v ru li

sam ya ro da am sam ya ro Si war mo a Ci nos sa ku Ta ri sa xe­xel we ra. ko ba ara bul­ma es SeZ lo da gak va la sa ku Ta ri gza­bi li ki. ar Se iZ le ba ar aRi niS nos: mi­si pat ri o tiz mi ar aris xma ma Ra li, brWyvi a la da myvi ra la, arc xal x Si ga sav r ce le be li – sa sim Re ro da arc suf ras Tan Tu wve u le beb ze (Ta ma dis mi er Tav mo sa wo neb lad!) war mo saT q me­li. is arc yvi ris da arc moT q vams, igi Ca ga fiq rebs – vin xar, ra tom xar da ra tom un da iyo an ar iyo am q ve ya na zed. Cven Ta Zvel Ta Tqmu li sa mebr – mi si leq si saq mi a nia da saq me leqs­zmni a ni! mi si po e zia zne ob ri via, ma Ral su li e­ri da um wa re sad tki vi li a ni (mtkiv ne­u li!). sa gan ge bod (ac) un da aRi niS nos, rom yve la ze rTu li da Zne lad mi saR­we vi (Se sas ru le be li!) ada mi a nis si­cocx le Si, cxov re ba Si swo ri (mar Ta­li!) az rov ne bis swav laa, ga Ta vi se ba, Se mec ne ba! `swav lis Zi ri mwa re aris, ken we ro Si gat k bil de bis~ an, gne bavT, `gax sov des, vi si go ri sa xar da ka ci tan j vis T vis aris ga Ce ni li~, swo re­dac rom swav la­Se mec ne bis ur Tu les gzas ukav Sir de ba. es pro ce si (TiT q­mis!) da us ru le be lia, ar ga aC nia asa ki da da sazR v ru lo ba. me tic, igi zne ob­ri vi maq si maa! ko ba ara bu lis am wig­nis mi e ri mTli a ni Se moq me de bi Ti­sa­az rov ne bo siv r ce swo red am prob le­mis aR q mis, Se mec ne bis gac no bi e re bi sa da swav le bis pro ce sis (Ta vis Ta va dis) mis te riaa, ker Zod, Tu ra cno bas gvaw­v dis mi Ti, ras efuZ ne ba, ra sa i dum los gvim J Rav nebs da sa iT ( ken) mig va xe debs: `xe li Tu ara – Sen T vis dar Ces Ce mi be­We di, usa xe loa Ce mi xe lis xu Ti ve Ti­Ti... amo dis mTva re na is ra li Tor R vas be Wi dan, naT de ba uceb Ce mi eris siz ma­ri – mi Ti...~ di ax, swo ri da mar Ta li az rov ne ba siz m ri dan cxad Si dab ru­ne bis pro cess ukav Sir de ba, Zil bu ra­ni dan cxad Si dab ru ne bas, is to ri u­li, wi nap ri se u li yo fa­yof ( n )i e re bis swo rad ga az re ba sa da swav la­Se mec ne­bas. es wig ni – `mi Te bis gaR vi Ze ba!: wig­ni siz m ri sa da sicxa di sa~ gve ub ne ba, Seg va go nebs – ers ara aqvs Sec do mis daS ve bis uf le ba, igi Se iZ le ba sa be­dis we ro aR moC n des (ga na TviT ge ni a­lu ri `vefxis tya o sa ni~ am pro ce sis mTli an (srul fa so van!) mxat v rul sa­xe­xats ar war mo ad gens?!): `Ca mo a To va bo da vis ta Zars, da va Tis – ste lebs, Jin va lis – sof lebs... na sof la reb Si Ca fer f lil xan Z rebs. niv Tebs da sag­nebs Cvens sul Si myo fels!.. bo los loc ve bis mo vi da Tov li da da mar xul ars yo ve li Tov l Si... fa rav nis tba ze me Tev zeT So ris, – qa li ga moC n da da­kar gul qo SiT! `ag re qve ya na, Sxa miT da Taf liT, leR vis na yo fiT da leR­vis foT liT!~ – qal man me Tev zeT Ca­xe da Tval Si... qa li me Tev zeT aba nes wyal Si...~

aq, am po e tur­leq se mur­li te ra tu­rul epi zod Si, `qar T lis moq ce vis~ (gaq ris ti a ne bis!) is to ri u li mis te­riaa war mo Ce ni li, mar ti vad, ub ra lod, Zal da u ta neb lad Se sas wav lad da ga­sac no bi e reb lad; ni nom, ro gorc RvTis rCe ul ma, gan w min da jer ki dev `leR vis foT liT~ fa re bu li qar T v lis cod vis Svil ni, gaw min da wya li Ta vi si wmin da sxe u liT da me Tev ze Ta gan ne ba dar Tu­li Tvi To nac ga niw min da ima ve wyal Si: ni nom gaw min da wya li da wyal ma gan ba na ni no am q vey ni u ri (am sof li u ri!) mtvris gan; aq da Sem d gom ta e peb Si me­Tev ze e bi da Tev zi, ra Tqma un da, sa xa­re bi se u li mis te ri is (cno bi e re bi Ti!) pa ra dig maa, swo re dac rom mar T lad aR q mu li da sas wav leb lad mo wo de bu­li. `Cven varT mo na ni da Cven varT mwyem s ni – qals me Tev ze Ta mi ar T ves Tev z ni... `Cven varT cocxal ni da Cven varT mkvdar ni~ – da me Tev ze Ta ga ux s­

nes kar ni...~ da ak vir diT: am g var sa leq­so(d) stro ful e. w. ono mas ti kon Si Ta­vad riT ma Tav sam ka u lad da ub ra lod riT mis xel Sem wyo bad ki ar gvev li ne ba, igi, upir ve le sad, sa az rov ne bo (sa xel­de bi Ti!) pro ce sis war m mar T ve lia, Ta­vad qmnis az rov ne bis wess, iba de ba az­rov ne bisT vis, gan sazR v ravs az rov ne­bis mi mar Tu le bas: `Se na xu li gvaqvs an­ba ni Zve li~..., `ga recxi li gvaqvs saf­la vis Zvle bi...~, `a ha, iq fa rad rom Ca­nan mTe bi, leR vis buC qe bi da mcxe Tis zvre bi... mi e di ne ba mdi na re mtkva ri...~, `qal ma me Tev zeT das we ra jva ri...~. aq, am epi zod Si, war mar Ti me Tev ze e bi gaq­ris ti an d nen (`qal man me Tev zeT das we­ra jva ri~), mag ram me Tev ze ni sim bo lu­rad uk ve yvel gan da yo vel dro Si qris tes Zme bad da Ta nam d gom le bad mo­i az re bi an. di ax, ko ba ara bul Tan az ri iq vem de ba rebs ritms da ga na sazR v ri­nebs riT mis me lo di( k )u ro bas, rac ase auci le be lia ne bis mi e ri po e tu ri qmni­le bis T vis, sa er To rit mul­mu si ka lu­ri ev fo ni is T vis: `Ca mo a To va sam Sob­los se rebs, Ca mo i wur nen Rrub le bi ce rad... jer Wil y va ve bis mo vi da Tov­li, gu gu lis Tov li ara Cans je rac~ (`ni nos Se mos v la~). `gu gu lis Tov li~ im g va ri sa xis mety ve lu ri sim bo li kaa, im g va ri pa ra dig maa. ro me lic Cve ni is­to ri u li Ja mi a no bis gan m sazR v re lia, ker Zod, sxva Ta bu de eb Si kver cxis m de­be li gu gu li ara mar to frin ve lia uwyi na ri, ara med, upir ve le sad, Se mot­mas ni li mtris ucxo­sxe u leb ri o baa, ga miz nu li (is to ri u li!) sif r Txi lis­T vis, sifxiz lis T vis sa er Tod: `mTe li cxov re ba al baT Rirs brZo la imi saT­vis, rom Tun dac mxo lod si cocx lis bo lo er Ti dRe iyos Ta vi su fa li da da mo u ki de be li...~ gve ub ne ba (aw uk ve pro za u lad!) av to ri. di ax, am g var Se­go ne bas pro za u li mety ve le ba sWir de­ba, din ji, auRel ve be li (yve laf ris `ga leq s va~ ar aris sa Wi ro!), da ara mker d ze mji Ris ce ma­bra gu ni... da arc yi Ji na­aR tyi ne ba! es leq se mur ya lib Si moq ce u li an d re zul­mi To su ri ma ti a­ne po e tu ri sa u ba ria mkiTx vel Tan – uSu a lod wrfe li da auRel veb lad ama Rel ve be li, da ma fiq re be li da dam k­va li a ne be li, rad gan `am wigns Tan da­Tan wa i kiTxa ven mgzav re bi da, rac dro ga va, uf ro wa i kiTxa ven... mgzav re bi mo­i ta nen ram de ni me am bavs... da er Ti maT­ga ni iq ne ba sru li ad mo u lod ne li Cven T vis...~ da am mo u lod ne lo bis ax s­nas em sa xu re ba es wig ni mTli a nad – pir ve li dan bo lo stri qo nam de. es wig­ni ima ze dac Cag va fiq rebs: nu ra vin (nu!) eTa ma Se ba uaz rod riT mas, ub ra lod, ga sar To bad, Tav mo sa wo neb lad, na xeT (Tu!) ra si ax le Se mo vi ta ne leq s T mety­ve le ba Si, ra Tav sam ka u le biT mov r Te po e tu ri siv r ceo. riT ma, upir ve le­sad, az ria – ek lis gvir g vi ni – sity vas­Tan wa me bu li po e tis Tav Sa ra van di; To rem, ga na ara – `Cven ma Ti ca gve a me­bis, ra ca oden Tqvan na Te lad...~ am wig­n Si, war mar Tu li­mi To lo gi u ri cno bi­e re ba – is to ri u li su li e re bi dan amon Te bu li da gaq ris ti a ne bu li (gaq­ris ti a ni zi re bu li!) – Cve ni qar T ve lu­ri (e rov nu li!) sa xi e re baa, sa dac po e ti Ta vad aris is to ri u li per so na Ji, sim­bo lo sa i dum lod Ca nav lu li cno bi e­re bi sa: `iq, mex Ta te xis sa uf lo Si, dam­r Ca so fe li, – Zve li mi Te bi da siz m re­bi Ce mi swor fe ri... is ga zafxu lic – uime do Cve ni sur vi li – Cve ni – qar T­vel Ta ga zafxu li, crem l Ca wu ru li...~ (`u riT mo lo ga riT mi~). po e ti aq ve, amav d ro u lad, Ta na med ro ve leq si kog­ra fi is tvir T sac iTa vi sebs, acocx­lebs da (ga na ax lebs mi viwye bul, is to­ri ul war sul Si Car Ce nil da mar T lac mi sa viwyeb lad gan wi rul sity vebs da Tan gvTa va zobs po e ti ze bul `sity vis

ko nas~. ro gorc ity vi an, kar gi saq me ke­Ti lad Se iwy na re bi so. di ax, war su li­dan ga mox mo bi li es sity ve bic da `leq­si ko nic~ mo wo de baa ma ra di u li sifxiz lis ken, rad gan `da mar xul ars am mi wa Si wi li RvTis m Sob lis... Se na xu­lia am an ban Si sib r Z ne qa rag mis: – `Tu ax la mov wy diT, xel me o red ve Rar viS­ve biT! – amog ve wu ra dro is ma ra gi...~ di ax, es po e tu ri kre bu li Ta vi si or­ge ma ge sim bo li ku ri sa Ta u riT – `mi Te­bis gaR vi Ze ba~ – `wig ni siz m ri sa da sicxa di sa~ win da win ve mig va ax lebs mar­T lac idu ma le ba Si Can T q mul (ra Rac) sa i dum los Tan, ro me lic am wig niT un­da gacxad des! ra sa i dum loa es, ro me­lic pre is to ri u li Ja mi dan dRem de amog vi var da go ne bi dan, is to ri is nis­l Si Ca i bu ra da mig va viwy da?! Tur me, is to ria, war su li mar to­oden faq te­bi, sa bu Te bi an utyu a ri cod na­gad mo­ce me bi ar gax lavT! igi mi Tad qce u li sak ra lu ri cod naa, ro mel sac ad re Tu gvi an mi ub run de ba eris cno bi e re ba sa­ku Ta ri ar sob ri o bis kvlav aR mo sa Ce­nad da Se sac no bad (Se sa mec neb lad!). ker Zod, ra ni vi ya viT, ro gor vcxov­rob diT... da mo ve diT (mo vaR wi eT!) dRem de. mi Ti, pir vel rig Si, su li er fa se u lo beb ze amax vi lebs yu radRe bas – he ro iz m ze, Tav da de ba ze, sik v di lis Si Sis daZ le va ze! es wig ni er T g va ri mi­To lo gi u ri po e tu ri ma ti a nea kolx­ibe ri u li (er Ti a ni­mTli a ni!) cno bi e­re bi sa, ro me lic is to ri ul fxov Si Ca­i ki ra, Cam k vid r da da Sem d gom qa da ge­bis, xe vis be re bis da, upir ve le sad, di­di va Jas min di a se u li sib r Z niT amo if­r q va. wig ni, ama ve dros, leq se mu ri sa u­ba ria mkiTx vel Tan. mi si (mi Zi ne bu li) mi ax le ba da si a ma yiT si xa ru li: `me­Tor me te wlis Tav ze di di omi da iwyo qa jeb Tan. xo gai sa om rad wa iy va nes. xax­ma tis dro SiT: mi di od nen yma ni sa lo­ca vis Zve li dro Se biT, mih y ve bod nen RvTis S vil ni – da mih yav daT ga su li (?!) – xo gai `gva mi dan ga iy va nes~ RvTiS vi­leb ma, uxor co wa ri ta nes Tan sa om­rad!.. vi na i dan xor ci el ni ver Se vi­dod nen qaj Ta qa laq Si... (`en ga di: qa­jeb Tan omis mi Ti~). es leq se mu ri epi­zo di imi tom mo vix meT, gveC ve ne bi na, rom mar T lac ar se bo ben wmi da su le bi – RvTis S vil ni, mar T lac mfar ve lo ben xor c Si gan s xe u le bul wmi da su lebs (min dia!) da ma Ti meS ve o biT mfar ve lo­ben ers, xalxs, eT noss da a.S. me tic, min di as rom wa mi e rad mo eC ve na us xe u­lod yof na qa jeb Tam omis dros, Tur­me, sa u ku ne ga su li yo: `mi si gva mi(c) SeW mu li iyo CrCi li sa gan(?!)~ da `xo gai ne biT Se vi da nac nob sa mo sel Si~. es epi­zo di, es frag men ti, Ta vis Ta vad uk ve ise Ti sa i dum los amom c no bia, rom `sa­u ku ne ze mok le ar iq ne ba arc er Ti omi

miT­Ta­mtvir­T­ve­li

koba arabulis poeziis dRe mweralTa sasaxleSi _ 26/02/2014, 3 sT. wignis prez-entacia _ `miTebis gaRvi-Zeba~ da buba arabulis

naxatebis gamofena

dasasruli me–5 gv.

521 Tebervali, 2014 w.

Cvens ma mul Si~ – gaf r Txi le ba­mo wo de baa mdgra do bi saT vis, sim k v ri vis T vis, ga dar Ce nis T vis, vi na i dan `Tu ga da Sen da sa­mer cx le Ti – mer cx lis sa nac v lod mo va yva vi, dar Ce ba `ver cx­lis mak ra te li~ da ga zafxu li mo say va ni~. me tic – `Ci tis dar­di da Ce mi leq si – mxo lod xo ga is min dis es mis... mxo lod xo ga­is min dim icis Cve ni am q vey nad yof nis mi Ti...~ zog ma Se iZ le ba (sa mar T li a nad! gu lub r y vi lo dac!) ifiq ros, dRes – oc da me­er Te sa u ku ne Si, kom pi u te rul da uaR re sad `prag ma tul~ epo­qa Si, – ra Ra dros mi Tia, an d re zi, ro man ti ka­he ro iz mi da a.S. mag ram, ro gorc Cans, swo red es mi Te bi da an d re ze bi Seg vax se­ne ben Cvens Tavs, mig va ax le ben `Zve lebs(T)~, mig va yu ra de ben `qva Ta Ra Rads~, ak l da me bis wu xils da neb siT Tu uneb li eT Seg va go ne ben sib r Z nes – vinc iviwyebs war suls, iviwyebs mo ma­vals! uf ro mar T lad, naT lad – aRar rCe ba mas mo ma va li: ̀ dgas Ce mi sax li Cu mi, ro gorc Cam q ra li cecx li, vaS lis yva vi li cvi va dam W k na ri. Tan da u mar xavs mwu xa re ver cx li, aTas na i ri ju ris ab ja ri...~ am stro fis sim bo li ku ri sa xe­xa te bi, vfiq­rob, ze moT q mu lis na Te li ni mu Sia. swo red am g va ri sim bo li­kiT sun T qavs es wig ni – po e tu ri kre bu li­ma ti a ne, oRond mi­To lo gi u ri Tval sa wi e riT war mo Ce ni li. aq ve ima sac vac no bi e­rebT Tu ra tom da ro gor wa mo i mar Ta (qar Tul si nam d vi le Si!) aseT bum be ra zad va Ja­fSa ve la, rad gan mi si fes ve bi iq id ga, miT Si, an d rez Si, sa i dum lo­sak ra lur cod na­sib r Z ne Si, ro me­lic sa qar T ve los sxva kuTxe­mxa re­ad gi leb Si Ca i nav la, Ca i­fer f la, aq ki, fxov Si, jer ki dev cocx lob da, bJu tav da. da bu­ne ba mac mo as w ro – va Jas sa xiT – yo ve li ve amis (!) ga dar Ce na. an ga na Ta vad ve ar gvam c nobs av to ri (?!): ̀ is, ra sac ax la vwer, yve­las T vis ar iq ne ba sa in te re so~, – rad gan dRes,

az rov ne ba­da kar gul (da ga u fa su re bul) sam Sob lo Si, Tu ar aR s d ga da ar aRor Zin da az rov ne bis Rir se ba, Cven – yve la, uaz ro ba Si (i se dac) Ca Zi rul ni, ki dev (sru li ad) Ca vin T q me biT. ami to mac aris am leq se mu ri kre bu lis Ti To e u li stro fi (er­T g va ri) Se go ne ba Tu ro gor mi vub run deT fes vebs, az rov ne bis wess da ro gor mo vi po voT (az rov ne ba Si jer!) sam Sob lo, rad­gan sam Sob lo­ma mu li, ro gorc aR v niS neT, mar to sacxov re be­li te ri to ria ki ar aris, upir ve le sad, sa az rov ne bo siv r cea da, Tu vkar gavT sa az rov ne bo siv r ces, vkar gavT yve la fers ani­dan ho em de! da es wig nic am g va ri sa az rov ne bo siv r cis dab ru ne­bis mcde lo baa, Ta nac yo vel g va ri `ri to ri ki sa~ da `pom pe zu­ro bis~ ga re Se. ro mel erT ci ta tas mo vux moT am az ris gan sam t­ki ceb lad Tu da sa sa bu Teb lad (?), da sa mow meb lad: `ga mo e yo fa leq si sxe uls, – ga mo te xavs nek nebs da ga dis mze ze sis x li a ni sar k m li dan da uer T de ba qar Ta qro las da fif q Ta cve nas da – mwva ne Ta gad mo fe nas... da rCe ba si xa ru li da us ru le be li tan­j vis da si ca ri e le – bar tyeb af re ni li bu dis – xe la xa li aR­v se bis mo lo di ni rom asul d g mu lebs~ (`leq sis dar di~). sa er­Tod, ko ba ara bul Tan riT ma, ro gorc tro pu li sa xe o ba, qmnis (mkiTx vel Tan!) uSu a lo sa sa ub ro to na lo ba­gawyo bis har mo ni­as. es aris er T ( da) g va ri xer xi, mu si ka lu ri ga ma, ro mel sac Cve­u leb ri vi (TiT qos!) pro za u li mety ve le bi dan po e zi a Si ga da­yav xar da Ta nac ise, rom ar ga nic di ara vi Tar uxer xu lo bas an Zal da ta ne bas, gne bavT, ga Ri zi a ne bas: ̀ Ce mi po za – zur giT mTva­ris ken, sa xiT – mtre bis ken! Ce mi Crdi li – ga dax ri li ak l da me­bis ken. mrgva li qu diT – sul Tak re fis wya li rom mo maqvs... mar­to o bis Jams rom mo ix di da am bavs hkiTxav, Sens quds sa u bars rom ga u bam ka cis ma gi er, – ai, qu di, ai, xal xi, vi sac is xu ravs!~ es po e tu ri amo na ri di er T g va ri fsi qo xa teb ri vi mi zan s ce naa Cve ni ka ceb ri vi­mi wi e ri sa xe­xa si a Tis amo sac no bad, Se sa mec­neb lad: anu, sad dag ve kar ga (Tu ga dag ve kar ga!). Cve ni mam ru li bu ne ba­Tvi se ba da, Tu dag ve kar ga, sjobs (vid re jer ki dev gvi­an ar aris!) mo vi Zi oT is qu di, rom vTqvaT (da Tqvan Cven ze!) – `ai, qu di! ai, xal xi, vi sac is xu ravs~ (`qa da gis ro lis T vis~). da ki dev, Cven rac ar un da vTqvaT, miv y veT da mi mo vi xi loT (wer­til­mZi me sa ebr!) es mi To­po e tu ri­ma ti a ne, yve la ze ukeT Ta­vad po e ti gvTa va zobs wig nis de da­ar si se ul ga sa Rebs: `leq sis aR mo Ce na Cem T vis ise Ti ve sas wa u lia, ro gorc axa li dRis ga­Te ne ba! aq min da er Ti ram vTqva: ara fe ria uk v da vi, uk v da vi da ma ra di miT Si Se de de bu li cod naa, ro me lic Tem ma Se i na xa, ro­gorc mTva ris dis ko ze da we ri li sa i dum lo, – ro me lic zog­jer war mog vid ge ba ise cxa dad, ro gorc mTva re si sav se Si, zog­jer ki mi e fa re ba mzis dis kos da `si naT lis Crdil Si~ ifa re ba! – da arc aris mi Ti da po e zi ac, ro me lic TiT qos yo vel T vis aris da arc aris. xi lu li da uxi la vi, bne li da na Te li er T d­ro u lad. WeS ma ri ti po e zia mi Tis ana Ta lia! po e zia aR vi Zebs mi­Tebs da mi Te bi So ben po e zi as!..~ mar T lac, Zne lia ukeT ga mo xa­to saT q me li, vid re Tvi Ton po et ma gan g vi mar ta. da ma inc: `ver mo vu a re Cems ma muls, ver viq men imis pat ro ni! Se vuT q vi saR v To ko de bi, va ved re, ra sac vnat rob di. ver Se veS ve le Cems ni Sebs, rwme na dav kar ge na qo ni. Sors dar Ca Ce mi sur vi li, ro gorc ca – ir mis nax to mi... qa la ma ni viT ga mic v da gza mTva ris Su qiT naq­so vi... Svid jer vca de da amic da isa ri mtris T vis nas ro li! Ca­mo i a res omeb ma, ni Sebs Ca uq res san T le bi... brWyal­dac ve Til ma lo meb ma beW ze da ma des Ta Te bi. Se mo mabRer tes qa reb ma be be ri ci xis kal Te bi. Tav da xo ci li qo re bi, ati re bu li mar T ve ni...~ am `si na nu lis leq siT~ is mar T lac yve la im qar T ve lis saT q mels am bobs, vi sac mar T la stki va sam Sob lo da ki dev sam Sob lo! da, Tu ina ni eb ki dec, e. i. jer ki dev gaqvs mo ma va li! `la Sa ris gor­ze Sav d ge bi – Sav nis liD Sa vik var Te bi. sxva gza ara maqvs sa va li, arc sity va dam r Ca saT q me li~ (`si na nu lis leq si~). da mar T lac, ga na (mar T la) ra un da Tqva ama ze me ti...

Temur SavlaZe

Sen er Txel erTs po ets uTxa ri: mi Ti gid­gas gver d Si. me gety vi: Sen ud ga xar qar Tul miTs gver d Si! Sen Tavs uy ri mi Tad gan y ril na­per w k lebs. uv li, sa ku Tar suls Cah be rav:

po e ti­mog vi.po e ti­me u dab noe. udab nos na yo fi er m q m ne li.va Ja mi Tis kac­po e tia. mi Ti sa, ro me lic

TiT qos `yo vel T vis aris da arc aris~. Se ni leq sic `mi Tis ana Ta li a~. `sa wux ars ese~, rom ada mi an ma sam ya ros mi Tu ri Wvre tis ta lan ti da kar ga. ada mi an ma, zo ga dad, ara Sen.

Sen va Jas ge ze biT dax val. Senc im qa ja ve­TiT xar Se ur ve bu li. Senc im cod ni Ta xar gab­r Ze ne bu li da ima ve Ti xar da wu xe bu li, ris da kar g va sac va Ja ase ri gad za rob da. Senc im cod nis na ta mals hpat ro nob. hpat ro nob da dah gur gu reb.

ai, vxe dav aC r dils, go de bis ni Sa ni viT da yu­de bu li koS ki dan koS k ze gar da ma vals. mkvne sa­res, Tav ze `mTva ris mtve ri~ rom das dis. `var­s k v lavT Jri a li~ Ca es mis... da ga aJ r Jo lebs ma Sin ma sac. Tum ca Ra, `o ri mze~ meg zu robs _ zes k ne li sa da qves k ne lis.

Se ni sa xe aqvs, ko ba­aba, im aC r dils.iq, sa dac ve lu ri xi li yva o da, ax la mxo­

lod `e ka li abia mi was~. ro gor ar Ca gak v des xel Si sa ku Ta ri mfeT qa vi gu li?! di di gu da nis xe vis be ri sce ni dan ga su la, eri sxva Ta sa mos Si gax ve u la, su li gah yin via. sva nu ri za ri `mcxe­Tis cas gab za ravs~.

mag ram es ra xde ba?! irem T ka lo ze, ko pa las qvebs So ris, qris tes pe ran g ze wevs da ilo cavs ma ri a mis `Ze war mar Tu li~. wye u li kvi ra loc­va­kur Txe viT Se mob run de ba. ni no daC n de ba, gvecxa de ba Tav fa ra van Tan. nis leb Si Cnde ba `macxov ris wig ni~. rad iyo, rom `bib li am de li bib li el ni~ aqam de mas ver vxe dav diT?!

nu Rar Ron de bi! `oTx r qa­oTx yu ra~ ve lur­bat k ne bi ga mos w men den mRvrie sis x li an tba­da­mdi na re Ta `si murs~...

nu Rar Ron de bi! ar Se aW me ven Cve ni bal Re­bi Se ni leq se bis `ma nus k rip tebs~ uxedn sa xed­rebs da `ker Zo vi rebs~.

ucxo­ucxo sak vir ve le ba ni amos x de bi an Se­ni leq se bi dan. cas var s k v la ve bad Se e ma te bi an. axal­Zvel qar Tu liT ga a na Te ben! aq `Ta ma ris na koc ni wya ro e bi a~! xo ga is min dic sadRac aq­vea. Tor R va Za ga nis su lic ga dad­gad mo dis mu cos wve reb ze. `u beW rel qa lebs~ ube e biT su lis saz r de li mo aqvT. Sen `ra meq nas ci xis~ ka rib Wes mid go mi xar da... Sens wi na Se igi Ta vaT iRe ba. bal Rad iq ce vi da brZe ni be re bi pa wia muW Si ucxo niS ne bis oq ros ga sa Rebs gi de ben...

Sen ki dob nis gax s nis dRes Ses w re bi xar. ami­to mac aqa dag di:

`sam Zi ma ram xo ga is (sul Tak re fis Ra mes)ver cx lis yel sa ba mi Ca u fi na lo gin Sida mzis fe ri Tme bi qe ris Zne bi viT da a ber tya la viw ze...~ai, Se ni aC r di li uka nas k ne lad er ki ne ba

qaj Ta de das. aha, ga mar j ve bis yi Ji na sac ga i go­ne ben mRvi mes Se xiz nu li wmin da be re bi!

`RvTis na sa xis~ ala fia swo red RvTi u ri `oq ros fan du re bi~ (Se moq me de bis sim bo lo), `mze­qa le bi~ (si cocx lis sawyi si), `ver cx lis ak v ne bi~ (uk v da vi Ta o ba), mem We dur ni M(mSvi do­bis be dis we ris mWe del ni) da Tav dax s ni li `a ni­ba ni~ da `hao­xo xi~.

Se ni leq si crem lis Tvi se bi saa _ suls aan­ka rebs. da ki dev: qal wu lis wi a Ria, ma ma ka cis wi na re cod vil gens rom da aw min da vebs. Sen `Se ni uxor co siy va ru lis~ pu riT apu reb Sens STa mo ma vals.

Sen va Jas pir m So o bis ker Zi da gid gams!ko ba­aba, da gi lo cav Sens va daj v ri an leq­

sebs!

ci sa na kver na Ze

ko­ba­ara­bu­lis­wig­nis­T­vis­`,,mi­Te­bis­gaR­vi­Ze­ba~

su li er fa se u lo beb ze sa ub ris dros, pir vel rig Si, mxed ve lo ba Si maqvs xev su ru li mi Te bi, le gen de bi Tu xal xu ri po e zi is ni mu Se bi, er Ti Se xed viT mdi na res rom mog va go nebs Ta vi si sa Ta­viT, ka la po ti Ta da uam ra vi Se na ka diT. mdi na ris sa Ta vis pov na ne bis mi er ada mi ans Se uZ lia, mag ram amas ver vity viT `fol k lo rul mdi na re Ta~ Se sa­xeb, ro mel Ta sa Ta ve eb Tan mi saR we vad ari ad nas Za fi, mker di dan amog le ji li ma na To be li gu li da, rac mTa va ria, sa ze pu ro ni Wia sa Wi ro, da es imi tom, rom mTe li am xal xu ri su li e ri Se moq­me de bis sa Ta ve, wi na par Ta aC r di le bi sa u ku ne Ta mi ri a deb Si mi mob ne u li mar ga li te bi uk ve kar ga­xa nia, rac did `nak r Za lad~ aris qce u li.

Ta vis dro ze am did `nak r Zal Si~ axer xeb da ga se­ir ne bas po e ti xo ze ma ria de­he re dia Ta vi si `tro­fe e biT~, ris Se sa xe bac mi u Ti Teb da ki dec mi si qar­Tul ena ze mTar g m ne li po e ti mi qel pa ta ri Ze.

me o re – ni ko lai re ri xi iyo, vi nac ru su li mi Te bi sa da le gen de bis ga da xar S vis Sem deg, in­dur­ti be tu ri mi Te bis mik v le va sa da maT moT­vi ni e re bas mih yo xe li, Tum ca maT wi aR Si ama od Se e ca da Sam ba las pov nas, mis nac v lad ki ge xe­ris max vil sa da mo la pa ra ke klde e bad qce ul mi Ti ur sa xe ebs mi ak v lia da Ta vis ti lo eb ze ma­ra di u li si cocx liT Se mo sa isi ni, Ta vad ki ima­ve sam ya ro Si mi mo ib na fer f lad...

pir ve li di di va Ja­fSa ve la iyo, vi nac gax s na xev su rul an d rez Ta sa i dum lo, im `nak r Za lis~ oq ros ka rib We da, mi Ti u ri gmi re bi ga mo aR vi Za da ma ra di u li si cocx lis su li STa be ra maT...

msgav si ram mo i moq me da po et ma­mis ti kos ma, mkvle var ma ko ba ara bul ma, man Ta vi si ga nu me o re­be li po e zi is wya lo biT, puS ki nis mZi na re mze Tu­na xa vi viT, le Tar gi u li Zi li sa gan ix s na uZ ve les xev sur Ta na xev rad mi Ti u ri, re a lu ri Tu ire a­lu ri gmi re bi, kac­RvTa e ba ni Tu dev­ker pe bi da maT Ta vi an Ti sru li ad axa li par na si sa ku Tar leq seb Si mi u Ci na da es im dros, ro ca am mi Ti ur gmir Ta aw uk ve Ca Jan ge bu li da mi ra Ju li sa xe e bi, uZ ve le si ber Z nu li pan Te o nis ba re li e fe bi viT, bun do van ni da sa xe da kar gul ni iy v nen...

am mi Ti ur gmir Ta da sa lo cav Ta nak r Zal Si SeRwe vas ko ba ara bul ma mTe li TAavisi si cocx­lis oq ros xa na da Se moq me de ba Ses wi ra.

xse ne bul gmir Ta sul­Cad g ma sa da xor ciT mo pe ran ge bas po e tis mTe li 20­for mi a ni leq­s Ta wig ni Tu sxva cal ke u li ga mok v le ve bi mi­uZR v na. ma Ti ricx vi, al baT, ga ci le biT uf ro di dia, vid re amas ian pa ran dov s ki `xe dav da~ Ta vi si me go ba ri mwer lis ma gi da ze da aoceb da is, Tu ro gor ete od nen am ma gi da ze mwer lis es auracxe li gmi re bi.

ko ba ara bul ma, Ta vi si leq se bis sa xiT, uk­ve gar da sul dro Si Cam d gar mi To sur gmi rebs, nam d vi li pan Te o ni Se uq m na, rom lis kvar cx l­be ki wi na par Ta saf la veb ze, maT mi er Seq m nil ci xe­koS keb ze, maT sag mi ro saq me eb sa da le gen­deb zea age bu li...

dRes rom ko bas po e zi is da es e e bis mi Ti u ri per so na Je bi ga va cocx loT, maT axal sam k vid­re bels xev su re Tis mi wa uk ve aRar eyo faT, maT sul sxva sa mo sax lo e bi das Wir de baT. sa si xa ru­loa, rom mi si leq se bi da es se e bi, ita li ur, in g­li sur da ger ma nuleno van mkiTx vel sac miw v da.

ki no re Ji sor mel gib so nis ki no fil m Si qris­tes ro lis Sem s ru le be li msa xi o bi ka vi ze li, jvar c mis sce nis ga da Re bis dros, ro gorc amas si a ma yiT am bob da, xe dav da da is men da Tur me yve la fers, ra ic 100 ki lo metris iqiT x de bo da da xma u rob da...

mi Te bis gam R vi Ze be li me di u mis T vis 100 ki­lo met ri zRva Si wve Tia. ko bam es man Zi li, es rTu li gza, uc na u rad swra fad gan v lo da ase ve mo uT men lad dab run da ukan – oq ros ka rib We e­bam de `mi To su ri mtve riT~ da fa ru li...

ko ba ara bu lis gan sa kuT re bu li ni Wi da xed­va gam J Rav n da mis es e eb Si `fxo vis sak ra lu ri dro – aTen ge ni dan yvav TaRv se bam de~ da mis mi­er ve Sed genil da mi si ve re daq to ro biT ga mo­ce mul JuUrnalebSi, ro mel Tac `mi Ti da tra di­ci a~ hqvia da ro mel Ta Seq m na Si mec vi Reb di er­T g var mo na wi le o bas. Ta vi si Si na ar siT ga mor­Ce ul ma am uni ka lur ma Jur na leb ma mkiTx vel Ta da mkvle var Ta gan sa kuT re bu li yu radRe ba da im sa xu res da sa er Ta So ri so pre mi iT da jil­dov d nen...

av Tan dil var Ta ga va

nawy­ve­ti­we­ri­li­dan:­`,,mi­Te­bis­gaR­vi­Ze­bis­­

di­dos­ta­ti­da­mom­T­vi­ni­e­re­be­li~

me-4 gverdidan

poeziis dRe

21 Tebervali, 2014 w.6 dokumenturi proza

danaSauliT mkvdari

amo na ri di ni no qa da gi Zis in ter vi­u dan „zu rab Jva ni as sik v di li axa la­i as, ala ni as da mel ni kovs ukav Sir­de ba“(na Tia do li Ze, ga ze Ti „yve la si ax le“):

„2004 wels zu ras da ba de bis dRe ze Cven Tan stum rad iy v nen: sa a kaS vi li, me ra biS vi li, oq ru aS vi li da ade iS vi­li. Bbevri stu ma ri gvyav da. Eeseni gvi an mo vid nen da cal ke ma gi dis gaS la dag­v Wir da. Mmokled, ise mox da, rom erT suf ras Tan mo u wi aT jdo ma. Mmaxsovs, maT ma sa u bar ma ro gor Se maS fo Ta. Aamas wi naT te le vi zi iT mi xe il sa a kaS­vi li sa da va no me ra biS vi lis sa te le­fo no sa ub ris Ca na we ri mog vas me ni nes, ro mel Sic fo tog ra fe bis saq me ze la pa ra kob d nen, rom vi Rac uS li daT xels, am bob d nen, mo vi So roT, amas Ca vug debT, imas da va We­ri neb To... ma Sin vi fiq re, da­vi Ru peT­meT qi.“

ni no qa da gi Zis mo naTx ro­bi ma fiq re bi nebs, rom yve la Za la do bis av to ri mxo lod mi xe il sa a kaS vi li ki ara, mi si ga re moc va iyo sa a kaS vil Tan er Tad. ase rom, uax lo­es dro Si, ma Tac mo u wevT kuT v ni li xved ris ga na wi le ba. lxin Si Ta na zi­a re bi Wir Sic Ta na zi a re bi un da iy v­nen....

„sa a kaS vi lis T vis ada mi a ni aras d­ros yo fi la mniS v ne lo va ni. vi sac am kac Tan odes me Se xe ba hqo nia, es ug r­Z nia. Cvens sax l Si sa a kaS vi li oja xiT cxov rob da gar k ve u li pe ri o dis gan­mav lo ba Si. vu yu reb di mis ur Ti er To­bas me uR les Tan, Svil Tan, mer w mu neT, es mar T lac uc na u ri ur Ti er To be­bi iyo... vfiq rob di, Se saZ loa, sxvi si Tan das w re bis ga moa es ur Ti er To be bi ase Ti­meT qi.. es ka ci oja xis wev re bis mi mar Tac ki ar ga mo xa tav da siT bos da yu radRe bas. TiT qos mis pi rov ne ba Si es na wi li sa er Tod ar iyo. Aar aris es ka­ci jan m r Te li, ra Rac emo ci e bi ak lia. Ddaundoblobac aqe dan mo dis, Tun dac is, rac zu ras mi marT, mi si oja xis mi­marT ga mo i Ci na (na Tia do li Ze).

ni no qa da gi Zis in ter vi u Si zus tad aris naC ve ne bi sa a kaS vi lis su li e ri por t re ti, anu ro go ria igi Si na ur ga re mo Si. Aadreve vam bob di, dav we re ki dec, rom igi mi zan T ro pia, ni no qa­da gi Zec amas ve am bobs Ta vis in ter vi­u Si. es fsi qo ti pi glo ba lur Zvreb­ze fiq robs da aviwy de ba yo vel g va ri ada mi a nu ri, gar da pi ra di sur vi le bi­sa da ak vi a te bi sa, ris T vi sac igi mzad aris, da i ki dos mTe li sa qar T ve lo da Ta vi si axi re ba xal xis ne bad ga mo­acxa dos. Bbagratis taZ ris xe la xa li aSe ne ba da ga da xur va ga ix se neT Ta vis mwva ne sa xu ra viT. Dsamwuxarod, al baT, iunes ko Ta vis si i dan amo i Rebs ta Zars mxo lod imi tom, rom sa a kaS vil ma uari Tqva res tav ra ci is mi Re bul nor meb ze da sxva ar qi teq tu ru li Zeg li Seq m na. ar vi ci, ar q mevs Tu ara sa xels igi Ta­vis ga ta ce bas, mag ram, Ce mi az riT, is ki Cis Tay va nis m ce me lia. Oori ma ga li­Tis da sa xe le bac kma ra: wmin da gi or­gis ro me li Rac Zeg lis as li Ta vi suf­le bis mo e dan ze da bag ra tis taZ ris ga da xur va, sa xu ra vis mwva ned Se Reb va – mis ge mov ne ba ze mety ve lebs.

ama ze 2008 wlis omis d ro in del dRi ur Si vwer di: es Cve ni vi Tom­li­be ra li pre zi den ti fe o da lu ri sam­ya ros gad mo naS Ti viT sa ub robs da az­rov nebs, mi si leq si kac na ci o nal­pat­ri o tu lia da Su a sa u ku ne e bis gmi re­bis ma ga li Te bis mi baZ vas gvi ki Ji nebs, pa ra le lu rad je o ba riT mo aqvs Ta vi, Tan na ci o nal­bol Se vi ko bac sca da xan g r Z li vi dro is man Zil ze, kul tu­ra sa ku Ta ri mxar dam We re bis do ne ze ain te re sebs da mis ki Cur ge mov ne bas ewi re ba mTe li qve ya na. rCe ba STa beW­di le ba, rom igi Ta ma Sobs sa xel m wi­fo o ba nas, ro mel sac pre zi den ti ki

ara, Ta vis So u me ni sWir de ba, ra Ta xalxs Se uq m nas ke Til dRe o bis ilu­zia. am Ta maSs imed gac ru e ba da mra­va la Ta si a ni mi tin ge bi moh y va Sar San, no em ber Si, xe li suf le bam rom sas ti­kad da ar bia, rac va dam del sap re zi­den to ar Cev neb Si ga da i zar da da mo­ri gi fiq ci is Se de gad mi vi ReT is, rac pro fa na ci as un da moh yo lo da.

Ta vi suf le bis mo e dan ze, sa qar T­ve los ban kis si ax lo ves, mi wiq ve Sa ga­da sas v le lis mo pir da pi re ke del Tan, al baT, gax sovT, ram de ni me qal ba to ni Ca moj de bo da xol me da Cam v le lebs mi a dev neb d nen: –oq ros vi ba reb! oq­ros vi ba reb! Ooqros vi ba reb! xSi rad mi wev da aqeT Cav la da da dev ne bul ma in for ma ci am ­ oq ros vi ba reb, ama xe da mo oq ru li wmin da gi or gis ken da ga vi­

fiq re: nu ge Si nia, Sen Tu Ca gi ba re ben oq ro Ti mo vaW re ni an me jar Te e bi, Se­ni as le biT mo fe ni lia mTe li msof­lio da ma inc ga dar Ce bi, rad gan Sen erT­er Ti maT ga ni xar, e.i. er T d ro u­lad mra val ad gil ze dga xar da, ama ve dros, ar sad ar xar, ro gorc WeS ma ri­ti xe lov ne bis ni mu Si...

di ax, 90­ani wle bi dan mo yo le bu­li, oc da me er Te sa u ku ne Sic, Ta vi­suf le bis mo e dan ze zu rab we reT lis ga mo Ce nam de da mog vi a ne bi Tac, sa qar­T ve los ban kis So ri ax los, puS kin ze, Si ni dan mo ta nil da sa kec ska meb ze is­x d nen qa le bi da mgzav ris mi ax lo e bi­sas, imis mi xed viT, vis gan ras mo e lod­nen sa va ra u dod, Se sa ba mi si siZ li e ris xmiT Ti To­Ti To, cal­cal ke, zog­jer jgu fu ra dac amo i Za xeb d nen

– oq ros vi ba reb, ooq ro os!!! vid re iqa u ro bas ga ec le bo da

mgzav ri, ram den jer me ma inc miw v de­bo da qa le bis amo Za xi li.

– oq ros vi ba reb! wmin da gi or gis mo oq ru li Zeg li

mze ze brwyi nav da da es brwyin va nam d­vi lad mo ti vi re bu li da ki Cu ri gax l­daT Zeg li viT. er Txe lac am gza ze mi­ma val da ni els aek vi a ta nu lo va ni to­le ran to bis mZi me Se de ge bi, sru li ad uda na Sa u lod da xo ci li axal gaz r de­bi da Tva li auc rem li an da. me re me­gob ris is leq sic ga ax sen da, ase rom ex mi a ne bo da ara mar to mis sat ki vars, ara med sa zo ga do tki vils, rom lis miC q mal va da mi Cu ma Te ba ga dawy vi ta xe li suf le bam da, Tu uf le ba dam c ve­le bi am Te mas Se e xe bod nen, sa Sin lad bra zob da xe li su fa li da mi si daq vem­de ba re bu li „sas ta vi“. dRe sac Se am C­nia da ni el ma faS fa Sa qa le bi, asa kec ska meb ze aRar iy v nen mo ka la Te bu le bi da, cxa dia, aRarc ma Ti xma Ca es mo da, mag ram mis mex si e re ba Si ma inc ga me or­da odes Ra cin de li eqo:

–oq ros vi ba reb! Tum ca iq uk ve ara vin iyo, mxo lod me e zo ve e bi fus­fu seb d nen da sa gul da gu lod gvid nen Tu am t ve reb d nen tro tu ars.

Zeg l Tan

puS ki nis qu Ca ze faS fa Sa qa le biiuwye bi an, rom oq ros iba re ben,Tavs oq rod asa Reb da isev mi wa xar,is mi wa, ax la rom ga zon Si iba re ba.

Tavs ver Se atyu eb, ar Ca gi ba re ben,es Se ni sa xea Tu nu qis ge or gi na,Ce mi oq ro ki oq ros mxe da ria,Ce mi oq ros fe ri gi or gu na.

sa qar T ve los ban k Tan hyva vi an cacx ve bi,cacx veb ma ar ici an, sad ar iy va vi lon,max sovs me gob ris mwa re Se xum re ba –wle bi mo ma val Si ga mo ri ya ve no

gva mebs, Ca ma lu lebs dar de bis mo rev Si,rom wa mo e de ba xsov nis ba de e bi,

Sen kvde bi Tan da Tan, ase ve Tan da Tan,verc ig r Z nob, dRe­Ra mes ise ga da e bi,

rom gi Wirs was v la war su lis ga sa Ti bad,ar gin da qu Ca Si ga mo cal ke ve ba,nac no bi de kol te – Ci xi pi ro bi Tida mSi er Tva le bis ga mo sar ke ve bas

uk virs, rom qa le bi oq ros iba re ben,mxe da ri mix v de ba Tva lis ga pa re biT,rom eime de ba as le bis sim rav leda Tan eSi nia jar T Si Ca ba re bis.

17. 6. 2008 w.

„iner p res ni us Si“ 27 seq tem bers ga­moq vey ne bu li sta ti is mi na wer Si Ti ka kan de la ki aR niS navs: „Ce mi in for ma­ci iT, ru seT Tan mo la pa ra ke ba ze mos­kov Si sa qar T ve los uSiS ro e bis sab­

Wos mdi va ni gi ga boke ria Ca mof rin­da. vna xoT, riT dam Tav r de ba Sex ved­ra.“ sta ti a Si ga qar wy le bu lia mi Ti de mok ra ti is Su qu rad wo de bul sa a­kaS vil ze da war mo Ce ni lia mi si re a­lu ri sa xe. gul w r fe lad giTx raT, ar ma xa rebs Cve ni pre zi den tis dak ni ne­ba, mag ram si mar T les ver sad da ma lav. ci xis kad re bis Sem deg mi si re pu ta cia da imi ji gaq ra – ga e ro Si sa a kaS vi lis ga mos v li sas ca ri el dar baz Si ram de­ni me af ri ke li li de ri Tvlem da.

Aaxla, wi na sa ar Cev no ci eb­cxe le bi­sas, xma amo i Ro me ra biS vil mac. vid re dum da, du mi li iseT idu ma le bas sZen­da, rom zo gi er Te bi mis siW k vi a ne ze ala pa rak d nen.

me ra biS vi li aq ti u rad ime o rebs mi si pi ra di di req to ris fra zebs; rom `oc ne bis~ li de ri ara fers am bobs pu­tin ze, sa qar T ve lo Si qur de bis Ca moy­va na un da, sa qar T ve lo un da aq ci os ru se Tis Ra rib gu ber ni ad da aTa si si yal be, anu is, rac na ceb ma SeTx­zes da Tvi Ton da mi si Tu Ti yu Se bi xSi rad ime o re ben. ma Ti mi za ni er Tia, am le gen de biT da af r Txon ada mi a ne bi da xme bi wa ar T van „qar Tul oc ne bas~. maT ri to ri ka Si ase Ti geg ma ga mo ik­ve Ta: iva niS vi lis xe li suf le ba Si mos v la ar un da da vuS vaT, ra dac ar un da dag vij des. es pri mi ti u li az ri Tu ga dawy ve ti le ba sa ku Tar ma tyav­ma ukar na xaT da ax la aTas si su le les te ni an Ta vi an Ti ar xe bis msme ne lebs, isev da isev Ta vis ga dar Ce nis T vis. aS ka rad Cans, rom ar Cev ne bis ga yal­be ba sa ku Ta ri per so ne bis ga dar Ce­nis er Ta derT re a lur gzad mi aC ni aT da Ta vi anT Tavs aigi ve ben sa qar T ve­los Tan. Ppirdapir am bo ben: ar da vuS­vebT, sa qar T ve lo ru se Tis gu ber ni ad aq ci on! Ees teq s ti si nam d vi le Si ase ikiTxe ba: ar Se iZ le ba, Cven aRar vi yoT sa qar T ve los xe li suf le ba Si, To rem mZi me dRe e bi mog ve lis.

vin Se ag ro va am de ni ybe di, Se wu xe bu li sam Sob los be diT?!

90­ian wleb Si da we ri li es or s t­ri qo ne di ax lac ga mo mad ga.

igi sa ku Tar bed ze mo fiq ra lia da TiT qos sam Sob lo ze wuxs. sa ku Ta ri da na Sa u le bis miC q mal va surs, mag ram, Tu xe li suf le ba Si ar iq ne ba, ro gor ga da ir Cens Tavs.? ai, mTe li fi lo so­fia Tu mTa va ri sat ki va ri, rac amaT uni Wo le gen deb Si ikiTxe ba.

ase rom, Ti ka kan de lak ma ga am xi­la gi ga bo ke ri as sa va ra u do sa i dum­lo vi zi ti mos kov Si. ma nam de ro bert stu ru am ga nacxa da: mos kov Si Sex ved­rebs mar Tavs bo ke ria...

ese ni xe lebs Sli an, ra si su le lea, ra ebs igo ne ben?! Ta vis ga dar Ce nis una pi ro sur vil ma mos kov Si af ri na des pa ni, gviS ve leT, vi Ru pe biT! erT xels iva niS vi lis ken iS ve ren, gvar w mu­

ne ben: pu ti nis er T gu lia, er Txel ar mo ix se nia augad... xo lo ma lu lad mos­kov Si ga a pa res des pa ni pu tin Tan mo­sa la pa ra keb lad, an iq neb mi ro nov Tan. ra mniS v ne lo ba aqvs, vis Tan... mTa va ria, rom es na bi ji SiS ma ga da ad g me vi na nac­moZ ra o bas. mar T la brZan de bo da bo­ke ria krem l Si?! ro mel SiSs vgu lis x­mobT, aba, ra sa kiTxa via?! Tvi To nac xe­davT, Sav dRe Si ari an... uz ne o bis pi ki. to ta lu ri sic rue, ro me lic qa me le o­ni viT cva le ba dia da ga mud me biT fers ic v lis... ar se bobs Zve li da axa li tyu­i le bi, sa Wi ro e bis mi xed viT tyu i an.

Aaxla maT audi o kom p ro ma teb ze sa­u ba ric zed me tia. ada na Sa u le ben xa in­d ra vas, sa ni ki Zes da aC ve ne ben kad rebs

Tu ro gor amo ic nes nac moZ ra­o bis erT­er Ti ko or di na to­ri, ro mel sac Sss kri mi na lur av to ri te tad asa Rebs. Mmere sxva fo tos aC ve ne ben, Seg ve Sa­lao. ir k ve va, rom gu baz sa ni­

ki Zis sa u ba ri uSiS ro e bis yo fil mi nis­t r Tan di di xnis wi naT ga i mar Ta da rom Ta na mo sa ub re mra va li we lia mSvi dad cxov robs qu Ta is Si. aS ka rad ga moC n­da am uni Wo Ta arap ro fe si o na liz mi. ara kom pe ten tu ro ba da mo ri gi sic rue da das tur da ag reT ve saf ran ge Tis Jan­dar me ri as Tan ur Ti er To ba Si, rac aisa­xa saf ran ge Tis sa ga reo saq me Ta mi nis t­ris de li ka tur we ril Si. saf ran ge Tis Jan dar me ri is uwye bis or wi na da de bi a ni fra za aq ci es bral de bad, TiT qos qar­Tu li opo zi cia cdi lobs, saf ran geT Si mcxov re bi qur de bis dax ma re biT da am­xos sa qar T ve lo Si xe li suf le ba. es uk­ve Sss fan ta ziaa. isi ni da va le bas as ru­le ben da ami tom ayal be ben sa bu Tebs da igo ne ben cru ar gu men tebs.

sa a kaS vils Za li an surs xa in d ra­vas da pa tim re ba. ar ga mov ricxav, rom ma inc da i Wi ros am ga nu kiTxa o ba Si. Pprokuratura da sa sa mar T lo usity­vod da u das tu rebs da Se u ke ravs saq­mes. xa in d ra vam mo as w ro da saf ran ge­Tis sa el Cos yve la fe ri Se atyo bi na. Aar vi ci, ro gor da i cavs fran gu li ka­non m deb lo ba Cve ne bu ri ne ro ni sa gan.

„sa qar T ve lo mud mi vad dge ba fer­f li dan ram den je rac ar un da sca don mi si waq ce va,“– ga nacxa da sa a kaS vil ma qu Ta is Si da viT aR ma Se neb lis sa xe lo­bis sa er Ta So ri so aero por tis gax s ni­sas. pir ve li fra za pa su xia ni no Jva ni­as ax la xan ga moq vey ne bul in ter vi u ze, sa dac Nnino qa da gi Ze gak vir ve bu lia, ...ro gor axer xebs sa a kaS vi li, sru li ad uime do vi Ta re bi dan fe niq si viT fer f­li dan aR d ges... mi Sas teq s t Si „aR d ges“ iq ca „ad ge ba“­d, rac Ta vis Ta vad ram­de ni me sa in te re so ni u anss Se i cavs.

ase upa su xa sa a kaS vil ma ara mar to ni­no qa da gi Zes, ara med mTel sa qar T ve los. sa qar T ve lo me var da ne bis mi er vi Ta re­ba Si aR v d ge bi fer f li dan, ase Tqva!

Ta vi si Ta na meb r Zo lis qvrivs ase upa su xa, Cven ki Seg vax se na, rom igi yve la fers kiTxu lobs da frTxi lad vi yoT, ra me ise Ti ar wa mog v c des, me re rom ar vi na noT.

fe niq si fer f li dan Cvens Tval win pir ve li oq tom b ris ar Cev neb ze un da aR­d ges, ro gorc mi Sa wer da, un da ad ges!

mxar dam We re bi ki sa a kaS vils bev­rad nak le bi hyavs, vid re iva niS vils, mag ram iZa la debs da ga a yal bebs. xels vin Se uS lis?! is xom Za li an, Za li an Ta vi su fa lia.. Tan ima sac ity vis, sa­qar T ve los ru se Tis gu ber ni ad ve­Ra ra so des ga da aq cevT, ver mo gar T­viT!!! nu ras ukac ra vad!!!

ram de ni me ara sa sur vel ada mi an sac Ca a yu debs, Tu, ra Tqma un da, euTo da sxva dam k vir veb le bi ar Cev nebs le gi­ti mu rad CaT v li an.

Tu ax lac gag v yi da da sav leT ma, me ar vi ci, ra geS ve le ba...

givi alxaziSvili

gagrZeleba. dasawyisi `ls~ 5-6 gagrZeleba Semdeg nomerSi

721 Tebervali, 2014 w.

wvera

saavtoro gverdi

wyna­rad,­war­su­lo,­wyna­rad!wyna­rad,­war­su­lo,­wyna­rad!

g o g i x a r a b a Z e

Cems bav S vo ba Si Za li an mo da­Si iyo `Sa taloze~ si a ru li. `Sa­ta lo~ – gak ve Ti le bis gac de nas niS navs.

me ar miy var da es `Sa ta lo~, rad gan dros ise kar gad, ro gorc sko la Si – Ta nak la se lebTan, uf­ros k la se leb Tan da, war mo id gi­neT, mas wav leb leb Tan – ver sad va ta reb di, mag ram ra Rac „ka cu­ri“ re pu ta ci is ga sam ya reblad, imis da sam t ki ceb lad, rom araf­ris ar ge Si nia da ama ze wam s v le­li `mas ti~ xar, ma inc auci le be­li iyo we li wad Si ram den jer me am na bi jis ga dad g ma.

Ta vi dan pir vel vaJ Ta sko la Si Se miy va nes. go go e bi sa da bi We bis ga er Ti a ne ba rom da iwyo, ra tom­Rac, ar vi ci – Se iZ le ba ma Sin ve Se am Cnies ga moc dil ma pe da go geb­ma Ce mi trfi a li sa wi na aR m de go sqe si sad mi – pir vel qal Ta Si ga­da miy va nes, ro me lic co ta xan Si, ase ve gaugebari mi ze ze biT, 47­ e sko lad mo naT les.

ezo Si uzar ma za ri Wa da ri da pa ta ra ek le sia id ga. iq fiz kul­tu ras gvi ta reb d nen. ai, am gak ve­Ti lebs ki sul vac den di, ar miy­var da da ro gor ga vi xa re, ro ca aTe u li wle bis Sem deg ge ni a lu­ri ma ri na cve ta e vas fra za wa vi­kiTxe: `Ôèçêóëüòóðà ýòî òðàòà âðåìåíè íà òðàòó ñèë~.

Ce mi sko la Ci ta Zis qu Ca ze, ax­lan de li sa gareo saq me Ta sa mi­nis t ros, im xa nad par tiu li sko­lis – ax la ar mkiTxoT, ro me li par tii so, ma Sin, sa bed ni e rod Tu sa u be du rod, er Ti par tia iyo – Sem deg ki ki ber ne ti kis in s ti ­tutis Se no bis pir da pir mde ba­re ob da.

sko li dan Tu ga i pa re bo di, an maR la, mTawmindaze un da asu li­ya vi an dab la – rus Ta velze daS­ve bu li ya vi.

Tu mTaw min dis ken wax vi do di, pir da pir ili as, va Jas, ba ra TaS­vi lis sa mu da mo gan sas venebels ga da awy de bo di. ga lak ti ons rom mi asvenebdnen, Cven sko las vam­Tav reb diT. im dRe sac `Sa ta­lo ze~ vi ya viT da mTaw min di dan vuc qer diT, ro gor moh y ve bo da mis ku bos ser pan ti ni viT dax ve­ul aR mar T ze mTe li sa qarTvelo. di de bu li sa na xa vi iyo es msvle­loba.

dab la Tu da eS ve bo di, jer sa­qar T ve los ko mu nis tu ri par ti­is pir ve li mdiv nis ka bi nets, ax­la rom uSiS ro e bis mi nis t ri zis, Ca uqrolebdi, me re pi o ner Ta sa­sax le sa da ministrTa sab Wos Sua ga iv li di da pir da pir ki noTeatr `rus Ta vels~ mi ad ge bo di.

iq ve zi a reT omis Sem d gom e.w. `tro fe i ni~ fil mebs pir ve lad. bi le Ti sul ra Rac oc da aTi ka pi­ki Rir da, Tum ca kon t ro li o re bi xan daxan ubi le To dac gviS veb d­nen bal Rebs.

iyo me sa me gzac. sko lis ezo­dan, eg reT wo debuli uka na ka ri­dan Tu ga i pa re bo di, be si kis qu­Ca ze baR Si aR moC n de bo di. ax la am

baR Si di di sa bas Zeg li dgas. di laa. pir ve li ve gak ve Tils

vac den ram de nime me go bar Tan er­Tad.

ga zafxu lia. mTaw min di dan ni avs ax lad ay­

va ve bu li nu Sisa da gar ga ris yva­vi lis ga mab ru e be li sur neli mo­aqvs.

Tbi la. `ma wo ni... ma wo ni...~ Ca i a ra ru­

xi bre zen tis gan xe liT Se ke ri li di di Can Te biT axor x lil ma koj­rel ma me maw v nem. am qals pir ve­lad ar vxe dav, yo vel di liT da­dis aq da myud ro e bas ar R vevs...

siwy na rea... pu ris ma Ra zi a Si kan ti kun tad

Se di an mTaw mindelebi. Cven grZel mwva ne skam ze

vsxed varT da udar de lad ve we­viT si ga rets.

ara vi Ta ri az re bi ar awu xe bs da aS fo Te bs Cvens go ne bas. ara­da, rTu li prob le ma gvaqvs ga da­sawy ve ti: qve viT da veS vaT Tu ze­viT avuy veT?

am dros ga is ma yvi ri li, Rri a­li, rac gin daTis da ar q viT...

`Ce mi in s t ru men ti...~ `Ce mi in s t ru men ti sad ari,

to... mov k lav... da mib ru neT Ce mi in s t ru men ti, Tqve una mu so ebo, xal xi ara xarT?~

es Jo ri ka ar ari? – ikiTxa mal xaz ma.

ho, is ari, nas va mia? – So Tac dab ne u lia.

nas va mi ki ara, gag le ji lia, ver xe dav?

ase ad ri a nad sad mo as w ro?!

me Jo ri kas ar vic nob. Cems war­mod ge na Si in s t ru men ti vi o li no, ro i a li da vi o lon Ce lia da ami­tom, bu neb ri via, am Tav gan wi ru­li Rri a lis ga go ne bi sas ro me li­me cno bi li mu sikosis an kon ser­va to ri is stu den tis ga mo Cenas ve li.

am dros Jo ri kac mog vi ax lov­da.

– es vin aris? – vi kiTxe me. ara­fe ri mi pa suxes.

– bi We bo, miS ve leT, jig re­bo, Ce mi in s t ru menti... uTxa­riT, sTxo veT, da mib ru non, da vi­Rupebi uimi sod... da vi Ru pe bi...

– sad ari in s t ru men ti, Jo rik, sad?

– ra vi ci, wu xel aq Su xu ri iyo, Cve ne bi da so lo la ke le bi... er­Ti Se mo var da, amub ne lia, si faT­ze vcnob... in s t ru men ti mTxo va, maTxo veo, wa vi da da wa vi da, mTe­li Ra me ar me Zi na, ve lo di, ve lo­di... ar ma i ta na... ar ma i ta na... da­vi Ru pe, da vi Ru pe... b i j e b o o... Ce mi da na... Ce mi kuk la, tar ze Sav­tyav ga dak ru li da na sad ari?

– vin ari Jo ri ka? – me o red vi­kiTxe me

– Sen ki de ra mo gi vi da, amub ne­li sa poJ ni kia.

Satalo

dadi o da Tbi lis Si ma Ra li, la ma zi, eS xi a ni, ga lak ti o ni viT grZel w ve ra ka ci – re zo say va re­li Ze, met sa xe lad `wve ra~.

ba to ni re zo ma Te ma ti kis mas­wav le be li iyo. pir vel sko la Si as wav li da, ma Ral kla seb Si.

sru li ad mo us yid ve li, uc na­u ro bam de pa tiosani, pir da pi ri, iumo riT sav se. ar ar se bobda mas­Tan Cawyo ba.

anek do te bad iyo qce u li mi si mo us yid velobis am ba vi.

`ra va ara, me vi des, ka co, Se ni xaT riT ra va ar do u wer sa mi ans~ Sepirdeboda ax lo bels. mi vi do­da mo wa fe da rax! – ori a ni.

amas ar ak ma reb da, mTe li kla­sis wi na Se galanZRavda:

`bi Wo, ra va ar grcxve nia, am xe­la mut ruks, sa mi a nis gu lis T vis rom amiw ri a le mTe li sanaTesavo da ami ta la xe sax lis ka ri~.

Se de gic hqon da: yve lam ico da, rom mas Tan ve ra fers ga awyob da da ami tom swav lob da...

`stro gi, stro gi~ usaS ve lod. ara, bu ne biT ki ar iyo ase Ti

mkac ri, „imijs“ qmni da abe za ri, zar ma ci mo wa fe e bis da ma Ti mSob­le bis mo sa ge ri eb lad.

de vi zi hqon da: xuTs ver da gi­wer, bi Zia, verc oTxs. Tu ici, sa­mi ans mo ga Sa veb. xuT ze RmerTma icis, oTx ze me da Ce mi sa mi a ni sxvis xu Tians ger Civ no so!

po pu la ru li ka ci iyo Tbi lis­Si.

ba to ni re zo Cem T vis re zo bi­Zia iyo imi tom, rom de da Cems bi­ZaS vi lad ekuT v no da.

wig ne bi dan Ta vi rom av wie bo­lo kla seb Si da Wkua qu Cis ken rom ga me pa ra, cxo ne bul ma de da Cem­ma ga dawy vi ta, ma Te ma ti kas ma inc vas wavli, ager ar ari re zoo.

ico da mi si sim kac ris am ba vi da ifiq ra, bavSvs ga da var Ce no.

ax la rom vuk vir de bi, ise xSi­rad ic v li da sacxov re bels re­zo bi Zia, al baT, bi na ar hqon da, qi ra ob da. jer Zvel Tbi lis Si, me re da vi TaS vi lis da sawyis Si, me­re ima ve qu Cis bo loSi, sa mad los gver diT. er To Ta xi a ni bi na hqon­da yo vel T vis.

hyav da me uR le, cis fer T va­le ba, qe ra, mSve nieri qal ba to­ni – na Te la, ro me lic fran guls as wav li da da ab so lu tu ri an ti­po di iyo qmri sa. ram de na dac Ta­vi su fa li iyo batoni re zo, la Ri – ro gorc saq ci el Si, ise sa u bar­Si, im de nad wyna ri, Tav Se ka ve bu li brZan de bo da qal ba to ni na Te la. mxo lod ori ode fra za maqvs Se­mor Ce ni li mis gan.

sa Ra mos Svi di sa a Tis Sem deg vik ri be bo diT. isi ni sko le bi dan daR lil ­daqanculebi, mSiv re bi, me – jan­ Ro niT sav se.

Cems gar da, ba ton re zos ram­de ni me mo wa fe hyav da da Zi ri Ta­dad amiT ir Cen da Tavs.

qal ba ton na Te la sac hyav da mo wa fe. mag ram, ro gorc we si, yo­vel T vis ra tom Rac er Ti.

Cven yve la ni did ma gi das vus­

xe diT gar Se mo. qal ba to ni na Te las mos wav le

yo vel T vis kuTxe Si ij da, gan mar­to e biT da Cu mad epu tu n­eJ Rur­tu le bo da fran gu lad mas wav­lebels ra Ra cas. Se vi do di da:

– kide mo di, Svi lo? – ra vqna, re zo bi Zia, de da Ce­

mi... – ara, mo di, mo di, ge nac va le,

Sen ze kai vin mo va? na Te la! me vi­da bov Si, ge in Ze ri, qa lo! Sen, Wa Si na xaT qu neb ved ro sa viT ro gaq mag Ta vi, ras mom Ce re bi xar? win Ce i xe­de rve ul Si! – es sity ve bi erT ­erTi Ca mor Ce ni li mo wa fis ken iyo mi mar Tu li.

– revazi! – es iyo qal ba to­ni na Te las pir veli fra za. mi­si yve la ze di di aR S fo Te ba. pa­ralelurad vax Sams am za deb da da, Tu si mar Tle gin daT, swo red gem ri e li vax Sa mi iyo Ce mi ma Te ma­ti kis gak ve Ti le bis ga uc den lo­bis Zi ri Ta di mi ze zi.

– rava kur k li viT do u de am bovSs, qa lo, xo mom k la de da ma­gis ma, ar ity vis, is ar me yo fo da, us wav le li ro ga mo uS viT bov Si, mSi e ric da mi to ve To?

– revazi! – es isev qal ba to ni na Te laa.

re zo bi Zi as say ve du ri, ra Tqma un da, si marTles ar Se e fe re bo da. qal ba to ni na Te la yve la ze did na Wers me mi deb da xol me.

me mrcxve no da Tav da pir ve lad. – ara, di di mad lo ba, ar min da! – hoda, Sen da Sen ma `ar min dam~

er Tad WameT! es me o re fra za gax l daT qal­

ba to ni na Te lasi. da nar Cen mo wa fe ebs re zo mas­

wav le be li sul tyavs aZ rob da, wu rav da, ise ame ca di neb da.

me vuy var di, ve co de bo di da sul saW mels ma Za leb da.

xvde bo da, rom Cem gan ma Te ma­ti ko si ar ga movidoda.

xan da xan amo i ox reb da: – ex, ele na, E – ase er q va de­

da Cems, – Sen ra giTxa ri am bov­Sis wva le bis T vis? – mere mo mib­rundeboda da metyo da: – Tvla ma inc is wav le, bi Wo, iq neb ga mo­gad ges ra me Si, ra ici?!

... Tvla ki vis wav le, mag ram ga­mo mad ga, ro?!

gagrZeleba Semdeg nomerSi

21 Tebervali, 2014 w.8 poezia

saqarTvelosTavdaviwyeba, saqarTvelov, xar erTaderTi,SeniT iwyeba yvelaferi, SeniT mTavrdeba,maradisobis rwmeniT mavsebs siwminde RmerTis,eris da beris goni gidgas sando Tavdebad.

ratom xar ase tkbilze tkbili, sulze saamo,Seni Svili var, SesaSuri, Tan damyva bedi,Sen xar yoveli: mzei, miwa, wyali, malamo...Cveni gaCenis da kacobis winamorbedi.

yvela anbani kargiayvela anbani kargia,kargia yvela anbani,sul mTlad ia da vardia,oqros cvar­namSi nabani.tanmwyazar, Tvalebxatuli –mainc sxva aris qarTuli.

ai, Cemi mamulisaxli mTaSi, saxli barSi,zed zRvis piras Cadgmuli,xalxi laRi, gulgadaSliT –ai, Cemi mamuli.

aivnebi, aivnebimZivebiviT gabmuli,xalxi Tbili, wminda nebis –ai, Cemi mamuli.

vazi xeze, vazi sarze,saxlebze ganabuli,aRmafreni silamaze –ai, Cemi mamuli.

sufra saxlSi, sufra gareT,RvinoTi danamuli,maspinZeli gulmxurvale –ai, Cemi mamuli.

qarTveli var, qarTveli varbrdRviala mze sxivebs maqsovs,Cauqrobi naTeli var,yovelTvis da yvelgan maxsovs:qarTveli var, qarTveli var.

RvTismSobelis wilxvdomililaRi qveynis mmarTveli var,sikeTes var mindobili,qarTveli var, qarTveli var.

didi SoTa rusTaveliTsamsoflio saxeli var,RirsebebiT sasurveliqarTveli var, qarTveli var.

unda mnaxo SemodgomiT,ra uxvi da ra rTveli var,moyvasTaTvis kargis mdomiqarTveli var, qarTveli var.

vcxovrob RvTiur SegonebiT,anTebuli sanTeli var,aravis davemonebi,qarTveli var, qarTveli var.

oqros Jamiymawvilobis oqros Jamimorcxvad micqers Cerodan.ra sjobs im dros da siames,zRaparic rom mjeroda.

es samyaro iwyebodaCemi soflis mdelodan,Rele, gora, ezo, oda –yvelaferi mReroda.

Cemad vTvlidi mzis samyofels,alersad ifrqveoda.netavi, mTel wuTisofelssiymawvile rqmeoda.

sinaTle da sisadave sinaTle da sisadavehaeriviT masazrdoebs,ar vumarTav arvis davas,veWidebi jansaR rtoebs.sibnele kvlav bnelad wava,sinaTle ki kvals datovebs.

guls vusmen mxolodme vusmen SoTas,me vusmen SoTas,qarTuli sulis zeims da SfoTvas;daviTs, nikolozs, akakis, vaJasgulis siRrmidan SevZaxeb vaSas;vusmen ilias,Cvens did ilias,is zRva Zala da simZimilia...da rom vfiqrdebi bolos,sakuTar gulis xmas vusmen mxolod.

vxvdebi gamTenias....vxvdeb gamTenias, sulmTlad uZinari,minda, mzis sxivebma dard gamiTelon, Ramis nafiqralze miTxran samZimari,guli, damsxvreuli, egeb gamimTelon.sulac ara vCqarob, axla fiqrS wasvlas,mTvariT moved da sxva ra damrCenia,vnatrob kokispirul wvimas, Tundac Tavsxmas,raRac saimedo, Tuk gamCenia.mTvaris cad amosvlas SiSiT vegebebi,vici, rogorc wuxel, veRar daviZineb,fiqrs ki, magram sevdas, ras Seveguebi,isec damZimebul guls ar davimZimeb.Zlier gadaRlili Rameul wvimiT,mTvaris sxivebisgan damrCa mogoneba,TiTqos Senze fiqris viyo Sesawiri,ar mainteresebs, vis ra egoneba.ar vifiqreb­meTqi, rogor mwared Sevcdi,axlac mTvares veli, ukve CamoRamda,ise menatrebi, vfiqrob, bolojer vcdi,mgoni, nafiqrali sizmars Camohgavda.vxvdebi mzis amosvlas TiTqmis uZinari,natvra asaxdeni, fiqriT ramdenia,msurda SenTvis meTqva dRemdis uCinari,guliT momeloca grZnobis gamTenia.

dagvibrundeba....saqarTveloa, albaT, samoTxe,(sxva sayudari jer ar minaxavs), miwa, cis TaRi, erTad daamoyvres,amden mSvenebas erTad vin naxavs.RvTismSoblis mier nakurTx miwaze,uflis gaCenis dasabamidan,qristeSobidan dReis mijnaze,uflis didebas vwamobT Tavidan.eri simarTlis brZoliT gamtani,aTiv moZRvrebis, Cven ufalis,usamarTlobis brZoliT amtanida mainc, dRemdis Tavisufali.Tavisuflebas unda moxveWa,cxovrebac gvsurda laRi, axali,magram yofila, zurgiT mogveWra,moparviT Cagvcxo mterma laxvari.isev wamodga qarTvel eri,frTeb aSala caS arwivma,daWrils Sveloda er da beri,ver SegvaSina tyviam nawvimma.didxans Zalian gul mtkioda,guli, romlisac mokvla gvipires,dedas Tavisi Svil stkioda,mtrisamac mravlad gamoitires.axla sxva droa, morCiT, geyofaT,Cven rac aris, ar davTmobT isev,miwa warTmeulT gamoeyofa,dagvibrundeba, ufaliT myisve.

TiTqmis gavida....ukve zamTari TiTqmis gavida,male daTbobis dRen iwyeba,drom gazafxulis mosvla garinda,rom Segvaxsenos Tavdaviwyeba. rad igvianeb, miTxar, vina xar,visTan moxvedi, anda, ras eZeb,Sen sadari arc ra minaxavs,mivxvdi, uCemod didxans vera sZleb.me Sen mogeli drodan zamTaris,siTbod mTavaris, Tvidan aprilis,imedis grZnobiT droS gamTbari

da yvavilebiT, velad ayriliT.gulistkivili, vici, momelis, qebis sityvebic ar mezareba,siTbos sawyisis mudam mdomeliar msurs guls CamrCe gamocanebad.SeniT Sevxari, vdReob xvalidan,gazafxuliviT mecne mindoda,momavlis ndomam ar ganmadida,Tu nazamTrali kvlad damindobda.Sena xar Cem da sxvaT mravalis,verSeucnob gulistkivili,Cven sicocxle aris mTavarida dasawyisi Jivil­xivilis.

minda gaxaro....me axla vTvreb Sen surneliT,Sevnatr mosvlas gazafxulisas,ocnebad rCebi bevr msurvelis,yvavilad, mindvrad darazmulisa.tyis gaRviZebas ugalobs SaSvi,sxiv elvarebs mzidan natyorcni,baRS dacqmutavs patara bavSvi,naoflar mkerdze niav­nakocni.adamian netav, Tu xvdeba,roca buneba icvlis samosels,Zvel ocneba rom fiqriT cvdebada karebs axals uRebs damlocvels.gazafxuliviT Sensken moviltvi,lurj ieb minda gaxaro,Sens aRtacebas rogor moviSli,Tund zecierma sulTan gamyaros.gvian, tkivilad CamrCi, Tavidan,salbuns daveZeb wamlad aqamdis,gulS amenTo kelaptrad, minda,geferebode Zlier daRlamdis.Sen Tvalebis var SemarTeba,viyo Sens bageT Tanaziari,yvavils uwylobiT ra emarTebaic da wyarod gamaziare.minda da vTvreb Sen surneliT,Sevnatr mosvlas gazafxulisas,mudam viqneb maT msurveli,yvavilT, mindvrisaT darazmulisa.

galaqtion Rlonti

rezo sordia

921 Tebervali, 2014 w.

simon jafariZe

mar cxe na Tva li di li dan ve uTa ma­Seb da, gul mac ra Rac cu di ug r Z no, ami tom ga reT aRar ga su la da gan­sa kuT re bu lic ara fe ri Sem Tx ve via da, al baT, arc Se em Tx ve o da, sa Ra mos ZaR li ga sa se ir neb lad rom ar ga ey va­na, – swo red im ad gi las, sa dac, Cve u­le bi sa mebr, ZaR li qu Ca ze ga dah yav da xol me, ma Ra li, Sav ci lin d ri a ni uc­no bi da i na xa.

– Ta de oz ba to no, ga gik vir de­baT, mag ram swo red im ad­gils, sa dac Tqven qu Cis ga­daW ras api rebT, Sav fe reb Si vxe dav da aq ga das v la, me ti rom ar vTqva, er Tob sa xi fa­Toa. – uc nob ma ca li, sru li­ad ufe ru li Tva liT ga mo xe­da (me o re Sa vi len tiT iri bad hqon da ga dak ru li), mis ma Sav ma xel jox ma ha­er Si wre Se mo xa za da msu bu qad Se e­xo qva fe nils. am g va ri gaf r Txi le ba uyu radRe bod Se iZ le ba arc da e to­ve bi na da qu Cis me o re mxa res uf ro frTxi lad ga da su li yo, mag ram uc­no bis ubo di So, men to rul ma Te at­ra lur ma ton ma da aseT ma uC ve u lo mo mar T vam, Ta de o zo, – ma Sin, ro ca yve la Te dos eZax da, ise ga a Ri zi a na, rom gaf r Txi le ba arad Ca ag do, TiT­qos ji na ze, man qa ne bis sa val na wil ze gada vi da da ma Sin ve da i sa ja – sa bu ra­ve bis avis mo mas wa ve be li RrWi a li da dar ty ma er Ti iyo. da go ne ba da kar­ga...

…pir ve li, rac mka fi od da i na­xa, es iyo ke del ze gak ru li war we ra, ro me lic, in g li su ris ar cod nis mi­u xe da vad, gak vir ve bul ma ma inc Ta­vi suf lad wa i kiTxa: ma gar, jan saR sxe ul Si, Se sa ba mi sad, jan sa Ri, Za li­an ma ga ri sxe u lia! er Ti ki ga i fiq ra, jan saR sxe ul Si jan sa Ri su li ar un­da iyo so, mag ram me tad aRar Ca Zi e bia, – ise dac Ta vi us k de bo da da im g va ri uC ve u lo Seg r Z ne ba hqon da, TiT qos sa i dan Rac, msu bu qi So re Ti dan dab­run da xan g r Z li vi, dam qan c ve li mog­za u ro bis Sem deg. iday veb ze wa mo i wia, ufan j ro oTaxs Tva li mo av lo da Sec ba, – kuTxe Si, skam ze ga un Z rev lad ij da TeT r xa la Ti a ni, TeT r Ca Ci a ni ka ci da Su Sis Tva le biT mos Ce re bo­da, me re ra Rac ga ur k ve ve li bge re bi ise wa­rmoT q va, sa xis nak v Te bi od na­va dac ar Se to ke bia, etyo ba, ro bo ti iyo. gar da ami sa, oTax Si sxva uc na u­ro ba nic Se niS na: ke del Tan mid g mu li ova lu ri ka ra da da ase Ti ve sa var Ze­li TiT qos ha er Si eki da, va i Tu, Ce­mi sa wo lic ase veao, Zlivs ga da i wia, sar ke sa viT pri a la iatak ze sa wo lis oTxi ve gor go la Wi a ni fe xi da Ta vi si ga mo sa xu le bac da i na xa, sa wo lis Tav­Tan ase ve ha er Si ga mo ki de bul ek ran ze ki ga Ri me bu li la maz ma ne bi. ha er Si ve liv li veb da gam W vir va le siTxiT sav­se on ka ni a ni ba lo nic, mag ram, wyur­vi lis mi u xe da vad, wylis Ca mos x ma ver ga be da, ar iyo dar w mu ne bu li, Sig da­sa le vi wya li Tu id ga. uec rad ra Rac uC ve u lo xmam Se ak r To. ro bot ma ba­lo ni dan er T je rad Wi qa Si Ca mos x mu­li wya li mi a wo da, Tum ca ver mix v da, sa i dan gaC n da imis xel Si es Wi qa, me re ca rieli Wi qa ga mo ar T va da ase ve ga­u ge ba ri dar Ca, ro gor mo a xer xa mi si Cag de ba bur Ti viT mrgval, unax v re­to, mfri nav nag vis yuT Si, mag ram uf­ro iman ga a o ca, rom Ta vis tki vi li da le vis Ta na ve mo ex s na. am ro bot ma da mfri nav ma nag vis bur T ma, uc na ur ma ka ra dam da sa var Zel ma, wylis ba lon­ma da la maz ma ne bi an ma ek ran ma, ha er Si aseT na i rad ga mo ki de bul ma yo ve li­ve aman, TiT qos am oTax Si de da mi was Ta vi si mi zi du lo bis Za la da u kar ga, fan tas ti ku ri fil mi mo a go na. ne ta­vi, sad mov x v dio, fiq rob da, mag ram ve raf riT ver ga ix se na Tu ra mox da

iqam de, vid re am uc na ur oTax Si aR­moC n de bo da. sa wol ze wa moj da, fe­xe bi frTxi lad ga da wia iatak ze da flos teb Si ga yo. er Txans ase ga un Z­rev lad ij da, Tavs cu dad TiT qos ar grZnob da da wa mom d gar ma ga u be da vad ga dad ga ram de ni me na bi ji, me re uf ro Ta ma mad ga i ar­ga mo i a ra. mar cxe na, ga­bu Je bul xels Tu ar Cav T v liT ma in c­da ma inc ara fers Se u wu xe bia, Tav mac ga u a ra da ris T vis mo a Tav ses am, sa va­ra u dod, sa a vad m yo fo Si Tu sas tum­ro Si sru li ad ga u ge ba ri iyo da, rac uf ro swra fad da aR wev da aqe dan Tavs, miT uke Te si iq ne bo da. pi Ja mi a ni ga reT

ver ga vi do da, mi si tan sac me li ki Se­iZ le ba swo red im ka ra da Si yo fi li yo, rom lis kars mar Ta lia, sa xe lu ri ar hqon da, mag ram xe lis Se xe bis Ta na ve ga i Ro da Sig niT mi si tan sac me li da fex sac me li aR moC n da; Ta vi si niv Te­bi ga mo i Ro da ka ri Ta vad da i xu ra. Ca ic va, wa miT oTa xis kar Tan Se Cer da da eW viT ga xe da ro bots, mag ram amas aram c Tu mis T vis wi na aR m de go bis ga­we va ar uc dia, yu radRe bac ki ar mi­uq ce via. ca ri el de re fan Si ga vi da, lif tis Ri laks da aw va, maC ve ne bel ze, mis da ga sak vi rad, 34­e sar Tu li da i­we ra, lif tis ka ri ga i Ro, ca ri el ka­bi na Si Se a bi ja da sul ram de ni me wam Si pir vel sar Tul ze aR moC n da. far To, na Tel fo i e Si uC ve u lo ara fe ri Se­um C ne via, ga reT ki, ke del ze mi mag re­bul ab ra ze ga u ge ba ri, Tum ca Sig niT na na xis msgav si, aqac in g li su ri, me­tad uc na u ri sa xel wo de ba amo i kiTxa: `egzistencialistur­eq s t ra or di na­ru li, ma Ral sir Tu li a ni far ma kom­f ri na vi, mTa va ri sa pi lo te kli ni ka~. Sa vi, kvad ra tu li buC qe biT Se mo sazR­v ru li bi li kiT mi nis gam W vir va le WiS­kars mi ad ga, ka ri mZi med aiwia, TiT qos ha er Si da e ki da, me re ase ve mZi me d da­eS va mis zurgs ukan da usa xu ri ca Tam­b je ne bi sa da ucxo e le bis ga re moc va­Si mox ved ril ma verc ki Se am C nia ukan koW lo biT adev ne bu li uzar ma za ri kav ka si u ri na ga zi. am ga may ru e bel xma ur Si iqiT­aqeT swra fad moZ ra ob­d nen Sav mo sas xa mi a ni, Cad ri a ni qa le­bi, Cal mi a ni ma ma ka ce bi, Sav ka ni a ne bi, fe rad ka ni a ne bi, ara be bi, Ci ne le bi da sru li ad ga ur k ve ve li erov ne bis xal­xi, mag ram wam lad er Ti qar T ve lic ver na xa, rom ga e go Tu sad mox v da da, romc ena xa, sir cx vi liT ro gor un da ekiTxa, ar ifiq reb da, mTva ri dan xom ar Ca mof rin dao. ara da, Tbi li si nam d­vi lad ar iyo da arc ese ni iy v nen Tbi­li se le bi – sru li ad gan s x va ve bul, ucxo ga re mo Si aR moC n da. yve la fers rom Ta vi da va ne boT, mis T vis aq ara vis eca la, an mo bi lu riT sa ub rob d nen an yur sas me ne bi hqon daT gaC ri li da sadRac mi iC qa rod nen, Sua qu Ca Si ne­la mi e di ne bo da man qa ne bis uwy ve ti na­ka di, me re xal x ma ga i ta ca da fex sac­

m lis zo na ris ga nas k vac ki ver mo as w­ro, ara, aq Se Ce re ba TiT q mis Se uZ le­be li iyo, gver diT qu Ca ze ga da ux via da mis ken koW lo biT mo ma va li na ga zi da i na xa.

– zoi, Senc aqa xar, bi Wo? – ga xa­re bul ma Tav ze xe li ga da us va, iman ki mar j ve na, mtki va ni Ta Ti TiT qos Ca mo­sar T me vad ga mo u wo da, er Ti sa co da­vad da iw k mu tu na da naR v li a ni Tva­le biT amo xe da. – es ra dag mar T nia, bi Wo? – na i a re vi Ta Ti cxvir sa xo ciT ga da ux via, iman ki xe li aulo ka.

– es sad mov x v diT, Tu ici? ­ ikiTxa sxva Ta So ris, qu Cis bo lo Si me Ce Tis

mi na re Ti Se niS na da ara, Tbi li si ar ari so, da as k v na, mag ram Tu Tbi li si araa, maS, ra jan da baa, xom war mo ud­ge ne lia, rom ada mi a ni Ta vi si ne bis sa wi na aR m de god uec rad, niu­ior k Si, san­fran cis ko Si an Ci ka go Si aR moC n­des Ta vis ZaR l Tan er Tad?..

– er Ti, es ga ma ge bi na, sa da varT da me ti ara fe ri min da, – Ca i la pa ra ka Ta­vis T vis da swo red aq mox da sa oc re ba – ZaR l ma, ada mi a nis xmiT, mka fi od da gar k ve viT war moT q va mxo lod er Ti sity va: Tbi­li­si da es im de nad da u­je re be li iyo, al baT, meC ve ne bao, ga i­fiq ra.

– rao, bi Wo, ra Tqvi?– Tbi­li­si, – zus tad ise ve ga i me­

o ra, uka na Ta Teb ze dad ga da pat rons Se a Cer da. ZaR li ada mi a ni viT Tu ala­pa rak de bo da, amas ve ras d ros war mo­id gen da. ra Rac usi a mov no, SiS na re vi Seg r Z ne ba ga uC n da, mo eC ve na, TiT qos ada mi a nad ga da iq ca, mag ram uc na ur ma xil vam sul ram de ni me wams gas ta na. zoi wa mod ga, ram de ni me na bi ji ga dad­ga, Se Cer da da ga mo xe da, ki dev ga i a ra mci re man Zi li da isev ga mo xe da. aS ka­rad mo a niS neb da, ga mom ye vio, qu Cis bo lo Si ki uka na Ta Teb ze daj da da Ta va we u li ra Ra cas mi a Cer da. ma nac iqiT ga i xe da, mag ram mra val sar Tu li­a ni Se no be bis me ti ve ra fe ri da i na xa, me re zo is ken ga da i nac v la – ze moT, Se no bebs So ris, Sors ek le si is mzis­gan ga kaS ka Se bu li gum ba Ti TiT qos ha er Si eki da da taZ ris na wi lic mo­Can da. TiT qos mec no bao, Ca i la pa ra ka, Tum ca ek le si is sa xe li ver ga ix se na.

– mTa­wmin­da, – war moT q va zo im ise, rom er Ti wer ti lis T vis Tva li ar mo uwy ve tia. ZaR l ma mTaw min da Tu ico da, verc amas war mo id gen da da verc is da i je ra, rom es, sru li ad ga­ucxo e bu li qa la qi mar T la Tbi li si iyo, is ek le sia ki (sa xe li isev ver ga­ix se na) mTaw min da, ga mom ye vio, aniS na, gza ga ag r Ze la da xma u ri an, ca Tam b­je ne biT da bu rul iseT de re fan Si aR­moC n da, mzis sxi vi rom ver atan da, ha­e ri ki man qa ne bis ga mo na bol q viT iyo gaJ Ren Ti li. mar Ta lia, es sa Si ne li qu Ca­de re fa ni pir vel ze bev rad far­To iyo, mag ram moZ ra o ba aqac Wir da,

man qa ne bis mWid ro na ka di ki di di, Sa vi xo Wo e bis qa ra va ni viT mi Ro Rav da Sua qu Ca Si. na ir fe rad mo cim ci me moZ rav da uZ rav rek la mebs So ris ke del ze Zlivs ipo va qu Cis da sa xe le ba: `First ave nue~.

– pir ve li ave niu, – Ca i la pa ra ka si­na nu liT. – aki Tbi li siao...

zoi uka na Ta Teb ze daj da. er Txans qu Ca Si moZ rav xalxs mis Ce re bo da.

– rus­Ta­ve­li, – war moT q va mkveT rad da gar k ve viT.

– ras am bob, bi Wo, es rus Ta ve lia?!zo im uwin de bu rad aniS­

na, ga mom ye vio, xal xis fe xebs So ris gaZ v ra da pat ron sac ga uk v lia gza. sa Si nel de re­fans, ro gorc iq na, Ta vi da aR­wi es, Se da re biT mSvid qu Ca ze

ga vid nen da viw ro aR marTs Se ud g nen. aq tyu pe bi viT msgav si or sar Tu li a ni, uaiv no da ba ni a ni, usa xu ri, sru li ad ucxo Se no be bi id ga, aR mar Tis bo los ki mi na re Ti a ni me Ce Ti. zoi isev uka na Ta Teb ze daj da da ze moT, mTas mi a­Cer da, aqe dan kar gad mo Can da swo red is nac no bi, pa ta ra ek le sia, rom lis sa xe lic ve raf riT ga ix se na.

­ma­ma­da­vi­Ti, ­ da mar c v la zo im da Tva leb Si mi a Cer da. am je rad is uc­na u ri xil va aRar gan me o re bu la – mis win er T gu li na ga zi ij da, ze moT ma ma­da vi Ti iyo, qve moT ki qa la qi da, Tu es sa Si ne le ba mar T la, Tbi li sia, ase ram Sec va lao?.. es kiTx va xma maR la aRar ga u me o re bia, sa eW voa, zo is gan ama zec mi e Ro pa su xi.

daR marTs Ca uy v nen da kvlav im da­bu rul qu Ca­de re fan Si aR moC nd nen. aqac swra fad moZ rav Wrel xal x Si uyur sas me no da umo bi lu ro er Ti ka­cic ki ver na xa, qar T ve li xom miT ume­tes, bo los da bo los, is ma inc rom da­e zus te bi na, Tbi lis Si im yo fe bo da Tu ara. ro gorc iq na, er Ti Wa Ra ra, ul va­Sa, TiT qos qar T ve li ka ci Se niS na – arc yur sas me ne bi eke Ta da arc mo bi lu riT sa ub rob da, Ca fiq re bu li din jad mi uy­ve bo da qu Cas, er Txans ma Ra zi is vit ri­nas Tan Se Cer da, me re isev auC qa reb lad ga ag r Ze la gza. er Txans ukan mih y ve bo­da, me re mi u ax lov da, mag ram mo e ri da da, imis nac v lad, rom ekiTxa, es ra qa­la qiao, ra qu Caao, xma maR la Se e kiTxa, xma u ri rom ga da e fa ra. kac ma ra Rac uc na u rad ga mo xe da, saC ve ne be li Ti Ti jer yur ze mi i do, me re ki aqeT­iqiT ga­iq nia, ar mes mi so da ux mod gas cil da; etyo ba, yru­mun ji iyo da, al baT, ami­to mac ar hqon da mo bi lu ri da yur sas­me ne bi. zo im kvlav xal xis fe xebs So ris ga ik v lia gza, is ki ked lis gas w v riv gah y va, in g li sur, ara bul, som xur, ru­sul, iapo nur Tu Ci nur ierog li fe bi­an rek la mebs aT va li e reb da. wam lad er Ti qar Tu li sity vac ki ver na xa, me­re ha er Si Ca mo ki de bu li uzar ma za ri, fa lo sis for mis wi Te li buS ti da i na­xa, ro me lic ne la ibe re bo da, me re ne­la iCu te bo da, kvlav ibe re bo da da ase ga nuwy vet liv, qve moT ki in g li su ri rek la ma cim ci meb da da uwin de bu rad esec, Ta vis da ga sak vi rad, ase ve Ta vi­suf lad wa i kiTxa: jon so nis kon do mi lon do ni dan uz run vel yofs usaf r­Txo da 100%­iT uSe de go seqss! ix ma­reT Cve ni kon do mi, icxov reT mSvi dad, bo lom de. oRond uS vi lo do, ga i fiq ra da, TiT qos amis pa su xad, Tval Si mox­v da uzar ma zar ek ran ze mo Ri ma ri ma­ma ka cis moZ ra vi fo to su ra Ti ase Ti in g li su ri teq s tiT: xma mi e ciT pre zi­den to bis kan di dats ke net mak reg vens. is ga ga Ta vi suf lebT rep ro duq ci u li fun q ci is gan da me ti dro dag r Ce baT sa zo ga do eb ri vi saq mi a no bis T vis. sa in­te re soa, es reg ve ni ra na i rad api reb da qa lis ga Ta vi suf le bas da uneb li eT es stri qo ne bi ga ax sen da: `qar T v lis de­

dasasruli me–10 gv.

qarTveli xar, biWo?!

sxva xal xis is mis aq Jri a mu li.ga lak ti o ni

proza

21 Tebervali, 2014 w.10 proza

dao, Zu Zu qar T v li sa, uwin ma mul sa uz­r di da Svil sa”, Tum ca leq sis av to ri ve Rar ga ix se na, – mas me re, rac aq mox­v da, max sov ro bam uRa la ta, jer ma ma da­vi Ti ver ga ix se na, ax la am leq sis av to­ri da is, ro dis is wav la in g li su ri da, rac mTa va ria, ro gor aR moC n da am sru­li ad ucxo qa laq Si, ro me lic TiT qos Tbi li sia, mag ram, ama ve dros, Tbi liss ar hgavs. ara da, qal ma Svi li Tu ar ga a­Ci na, eri ro gor Ra gam rav l de ba, Tum ca vi Rac reg vens ra Si enaR v le ba qar T ve­le bis gam rav le ba. fo to dan eS ma ku rad mo m Ri ma ri ma ma ka ci TiT qos das ci no­da da, rom SeZ le bo da, si a mov ne biT Ca­mog lej da am war we ras Ta vis reg ve ni­a nad. er Txans seq s So pis vit ri na Si ga­mo fe nil sxva das x va zo mis xe lov nur fa lo sebs, ga sa ber qa leb sa da ka cebs aT va li e reb da, Tum ca aman ise ar ga ak­vir va, ro gorc am ga u ge bar ma mo wo de­bam: Zirs, qar Tu li se pa ra tiz mi!!! es aS ka rad, pro vo ka ci u li mo wo de ba iyo. xom war mo ud ge ne lia, qar T ve leb ma sa­qar T ve lo dan ga mo yo fa mo in do mo no. er Txans Ci nur, ara bul, ru sul, som­xur, ita li ur, fran gul, ger ma nul da, qar Tu lis gar da, vin icis, ra ena ze aRar, Ses ru le bul war we rebs aT va li­e reb da da me re ki dev uf ro ga u ge bar mi mar T vas wa awy da: da i ca vi eT ni ku ri, kul tu ru li, re li gi u ri, SezRu dul da Se uzRu dav Se saZ leb lo ba Ta mqo ne da ase ve, gan s x va ve bu li seq su a lu ri ori en ta ci is um ci re so ba Ta uf le be bi. am de ni er Tad Sek re bi li um ci re so ba ni bo los um rav le so bad rom ga da iq ce­od nen, sa eW voa, mo ma val Si um ci re so­ba Si Se mor Ce ni li (Tu uk ve um ci re so­ba Si myo fi ara) qar T ve le bis uf le ba Ta dac va mo en do me bi naT. aqam de ra tom un da mig vey va na saq meo, ga i fiq ra da, ner ve bi rom ar aS lo da, ga dawy vi ta, am g va ri mi mar T ve bis T vis yu radRe ba aRar mi eq cia, mag ram uneb li eT kvlav Tval Si mox v da uzar ma za ri, sxva das­x va fe rad mo cim ci me in g li su ri rek­la ma: xe lov nu ri Ca sax va in ter p lu sis kli ni ka Si, ro gorc Tqve ni, ase ve, Cve ni, ne bis mi e ri eT ni ku ri war mo mav lo bis sa i me do, jan m r Te li do no re bis sper­miT da ga ran ti iT. xe lov nu ri Ca sax va Cve ni dro is asax vaa.

– eeh, ra ga u kuR mar Te bul dro­Si mov x v diT, bi Wo, nu Tu es yve la­fe ri mar T la Cvens Tbi lis Si xde ba, – Ca i la pa ra ka si na nu liT, swra fad gas cil da iqa u ro bas da ga og ne bu­li mi nis uzar ma za ri bur Tis, – Tur­me qor wi ne bis sax lis – win aR moC n da. mi u xe da vad imi sa, rom bur Ti Za li an ne la bru nav da, mi si far To ka ri da na ir fe rad mo cim ci me in g li su ri ab­ra erT ad gil ze rCe bo da. qor wi ne bis sax li `pin g vi ni~ ax dens ro gorc tra­di ci ul – or s qe si an, ase ve er T s qe si­an, mra val s qe si an da us qe so wyvi le bis qor wi ne bas ma Ral do ne ze. amis ze moT wiT lad mo cim ci me kon tu riT ga mo sa­xu li iyo ori er T ma neTs mi xu te bu­li ma ma ka ci da ori mi xu te bu li qa li. ga mo dis, rom ma ma ka ci da qor win de ba ma ma kac Tan, qa li ki – qal Tan da amas un da da er q vas oja xi?.. xal x no, Tqven xom ar ga da i ri e To, iy vi ra, mag ram vin mo us mi na. ara, pro tes tis ga mo xat vas aq ara vi Ta ri az ri ar hqon da, ase Ti qor wi ne bis sax lis mom go nis da aq Sem­s v le lis de da co... mi a gi na da auC qa­reb lad ga uy va qu Cas. am de ni um s gav so rek la mis, bin Zu ri mo wo de bi sa da mi­mar T vis Sem deg ke del ze gak ru li es pla ka ti na Tel wer ti lad ga moC n da, – Cve u leb riv, TeTr qa Ral d ze qar­Tu lad sul xu Ti sity va ewe ra: qar T­ve le bo! ga mofxiz l diT, sa nam droa, ga mofxiz l diT!!! ra xan mo u wo de ben, ese igi, dar C nen ki dev qar T ve le bio, ra Rac ime di ga uC n da, mag ram Sav ma i­su ri an ma bi Web ma amis ime dic ga da u­wu res, pla ka tis Ca mo xe va rom ver mo­a xer xes, er T ma jay viT ga da se ra. zoi

biWs mi var da da Sar va li Ca mo a xia, me re ye fiT da e ria sxvebs. sa i dan Rac pat ru lis man qa na gaC n da, iqi dan ori po li ci e li gad mo vi da – Sav ka ni a ni da qar Tu li ieris mqo ne Sav g v re ma ni, ul­va Sa axal gaz r da. ra mox dao, ikiTxa Sav ka ni an ma in g li su rad da zo is al­ma ce rad ga da xe da, etyo ba, am zor ba ZaR lis da nax vam Se aS fo Ta.

– ai, am sa zizRar ma ZaR l ma fex ze mik bi na, – in g li su rad Ses Civ la Sar­val Ca mo xe ul ma da fex ze mi a niS na.

– co fi a nia? ­ eW viT ikiTxa zan g ma.– ara, ub ra lod, amas pla ka tis Ca­

mo xe va un do da da ar da a ne ba, – in g li­su rad aux s na af ri do ni Zem da, rad gan uwin in g li su ri ar ico da, Ta vad ve ga­uk vir da, amis Tqma rom mo a xer xa.

– ra we ria aq? – mkac rad ikiTxa iman.

– qar T ve le bo, ga mofxiz l diT, sa nam droao, – aux s na af ri do ni Zem, mag ram ga Ri zi a ne bul ma Sav ka ni an ma ma Sin ve ga af r Txi la, ke Ti li ine beT da mxo lod in g li su rad ila pa ra keT, qar Tu li ar mes mi so. ara da, aS ka rad Can da, rom es mo da, mag ram ar un do da, ga e go. af ri do ni Zem igi ve in g li su rad uTar g m na.

– qar T ve li xar? – Tval mow ku ru­li Se e kiTxa in g li su rad ise, TiT qos qar T ve lo ba da na Sa u li iyo.

– di a xac, qar T ve li var, – upa su xa ama yad da amiT, ro gorc Cans, uf ro ga­a Ri zi a na.

– ZaR li Se nia? – zo is zizRiT ga­da xe da, etyo ba, isic qar T ve lad mi­iC nia. co fi a niao, da as k v na, sa Si Sia sa zo ga do e bis T vis da mi si izo la cia un da mox de so. Tqven ki uad gi lo ad­gi las pro vo ka ci u li mo wo de bis gak v­ris T vis ja ri ma da ge kis re ba To, Ta vis mewy vi les ra Rac aniS na, iman qam ri dan xel bor ki li mo ix s na da mis ken ga mo e­mar Ta, mag ram zo im ise sa zar lad Se­uR ri na, rom fer da kar gu li ad gil ze gaq vav da.

– qar T ve li xar, bi Wo? – Se e kiTxa af ri do ni Ze, mag ram pa su xi ver mi i­Ro. amis Sem deg Sav ka ni an ma sca da mi si da ka ve ba, qam ri dan jer xel bor ki li mo ix s na, me re zur gi dan Se mo u a ra da aq mox da ga u go na ri ram, ­ zo im, Se ni de da co... Se a gi na da... Rre niT mis ken ga i wia. pir da Re bul ma da Tva leb ga­far To e bul ma Sav ka ni an ma ki ukan da­i xia da, al baT, ga fiT re bac Se etyo­bo da, TeT r ka ni a ni rom yo fi li yo; ki dev Sev x v de bi To, da e muq ra, ukus v­liT man qa nis ken na bij­na bij ise wa vi­da, ZaR lis T vis Tva li ar mo u ci le bia, zur giT ve SeZ v ra Sig niT da mis ma mewy­vi lem man qa na ad gi li dan mowy vi ta. ir g v liv Sek re bi li cno bis moy va re ni ma Sin ve da i Sal nen. zo is Tav ze xe li ga da us va, er Txans ak vir de bo da, vin me Tu da in te res de bo da qar T ve le bi sad­mi mo wo de biT, mag ram amis wam kiTx ve­li ara vin ga mo Ce ni la, an ro dis ga moC­n de bo da vin me – ir g v liv qar T ve lis Wa Wa ne ba ar iyo. ram de ni me kvar ta li ise ga i a res, sa gu lis x mo ara fe ri Sex­ved ri aT. mo u lod ne lad Ci nur uban Si aR moC n d nen. aq, Zi ri Ta dad, Ci ne le bi mi mo di od nen, ma Ra zi eb ze, res tor­neb sa da ba reb ze mxo lod ierog li­fe bi iyo ga mo sa xu li, na ir fer rek la­meb zec ase ve ierog li fe bi cim ci meb­da da qu Ca Si pa ta ra, grZel bew vi a ni Ci nu ri pe ki ne ze bi dar bod nen. zo im ad vi lad mo Zeb na maT Tan sa er To ena – jer day no sav da, me re drunCs ga us­vam da, ra Ra cas ga da u la pa ra keb da da gzas ag r Ze leb da. erT ad gi las uzar­ma za ri ba ne ri dan ga Ri me bu li Ci ne li in g li su rad ase mo u wi deb da Ta vis Ta na me ma mu le ebs: Ce mo Ci ne le bo! win, eT ni ku ri um ci re so bi dan re a lu ri um rav le so bis ken. Cven es Seg viZ lia! xma mi e ciT pre zi den to bis kan di dats xu an ma gars! ara da, sa qar T ve lo Si nu­Tu er Ti qar T ve li pre zi den to bis kan di da ti ma inc ar mo i Zeb na, ga da­Sen d nen qar T ve le bi Tu ra?.. yve la­

fers ifiq reb da, mag ram, Tbi lis Si Ci nu ri uba ni Tu gaC n de bo da, amas ve­ras d ros war mo id gen da, sa in te re soa, Cve ni uba ni Tu Se mor Ca am Tbi lis so, Ca i la pa ra ka Ta vis T vis. zo im pat rons ga mo xe da, qu Cis kuTxis ken wa Zun Zul­da, isic mih y va. ga i a res ram de ni me kvar ta li da Se ux vi es viw ro qu Ca ze. aq Zve li, la ma zi Se no be bi id ga, erT­er Tis ke del ze gak ru li pla ka ti dan ki mo Ri ma ri ma ma ka ci ic qi re bo da. mo­viTxovT qar Tu li av to no mi u ri res­pub li kis Seq m nas. xma mi e ciT pre zi­den to bis kan di dats jum ber kaW ka WiS­vils! moTxov na, mar Ta lia, qar Tu lad ewe ra, mag ram sru li ad ga u ge ba ri iyo, vis ra Si das Wir da sa qar T ve lo Si qar­Tu li av to no mia, ris T vis un da da e ye­ne bi naT qar T ve lebs ase Ti ab sur du­li moTxov na – am g va ri si gi Je mxo lod kaW ka WiS vi lis Tav Si Tu da i ba de bo da. ax la ki mix v da, ra to mac gmob d nen qar­Tul se pa ra tizms ad re na nax pla kat­ze. ara da, es qu Ca, es sax le bi ra Rac Za li an nac no bi eC ve na da uec rad Tav­Si TiT qos ra Ra cam da ar tya... es xom so lo la kia, mi si uba ni, mi si sko la, es ki mi si qu Caa, aq TiT q mis yve la fe ri uc v le lia, mi si sax lic Zve le bu rad isev Ta vis ad gi las dgas, mxo lod mi­sa mar Ti Se uc v li aT – asa Ti a nis 25­is nac v lad ra tom Rac Strit 25 ga ux di aT. me sa me sar Tul ze avid nen. ga o ce bu­li mis Ce re bo da er Txans Ta vi si bi­nis kar ze ga mok rul sru li ad ucxo gva rebs: TOMAS VOMENBELD, MARK BELDVOMEN... – me zob lis kar ze, sa­dac go za liS vi le bi cxov rob d nen, ra tom Rac MURTALZON ewe ra, me sa me kar ze ki mi si Zve li me zob lis ja na Si as nac v lad ierog li fi iyo ga moy va ni li. ara da, aS ka rad asa Ti a nis 25­ia, me sa me sar Tu li, igi ve ka ri da za ric ki igi­vea. ara fe ric ar SeS lia, nam d vi lad mi si bi naa da za ris Ri laks da aw va. ka­ri grZel T mi an ma, don d lo kac ma ga u­Ro, zo is da nax va ze ukan da i xia da, ra gne bav To, ikiTxa in g li su rad.

– es asa Ti a nis 25­ia? – in g li su­rad ve Se e kiTxa.

– Tqven Se ge Sa laT, 25­e Strit­ia.– es Se ni bi naa?– Ce mi bi naa.– Sen ras mi ed­mo e de bi! – aman qar­

Tu lad ise Se u tia, dab ne ul ma don­d lom pi ri da a Ro. – or mo ci we lia aq vcxov rob, Sen ki iZa xi Ce miao, ga i wi er Ti, ga ma ta re! – don lo gver d ze ga­wia da zo is Tan x le biT Sig niT Se vi da. oTa xi ki nac no bi eC ve na, mag ram ave ji eucxo va. zo im ave ji day no sa da aivan­ze gah y va. aqe dan mTe li so lo la ki mo­Can da, mTis fer dob ze ki nac no bi ek­le sia. ara, es nam d vi lad mi si bi na iyo, mag ram es Tav xe di ucxo e li ra na i rad mox v da aq?.. oTax Si Seb ru ne buls is Sav ka ni a ni po li ci e li da mi si ul va Sa mewy vi le dax v d nen.

– ai, es Tav xe di Se mo iW ra Cems bi­na Si da am bobs, rom mi si bi naa, – in g­li su rad Ses Civ la don d lom Sav ka­ni ans, is ki Tval mow ku ru li aS ka rad zizRiT mi a Cer da.

– Tqven ya Ca Ru rad Se mo i We riT sxvis bi na Si; uad gi lo ad gi las ga a ka­riT pro vo ka ci u li mo wo de ba; Tqven ma ZaR l ma dak bi na sru li ad uda na Sa u lo mo qa la qe da me, me... – ga i me o ra xaz gas­miT da ce ra Ti Ti mker d ze mi i ka ku na, – po li ci is ofi cers de da Se ma gi neT sam­sa xu reb ri vi mo va le o bis Ses ru le bis dros. amis ga mo da pa tim re bu li xarT.

– jer er Ti, me ara vi Ta ri mi mar T va ar ga mik ravs. Cems ZaRls ara vin da uk­be nia da ar ugi ne bia, ax la ki Cems sa ku­Tar bi na Si dav b run di.

– es Cve ni oja xis sa kuT re baa, aTi we lia ka no ni er qor wi ne ba Si myo fi me da Ce mi me go ba ri am bi na Si vcxov robT da Cvens sa er To Svils vzrdiT, – ga is­ma qa lis wri pi na xma, – mis zurgs ukan me lo ti, zor ba ma ma ka ci da pa ta ra, did Ta va bi Wi id g nen. es uk ve me tis me ti iyo. da uf ro iman ga da ria, rom am g va ri

si bin Zu re swo red mis sax l Si xde bo da. – kac Tan da qor wi ne bul kacs ojaxs

eZa xiT da ki dev Cems bi na Si cxov robT, Tqve ni pe da ras ti de da ki movt..! – iR­ri a la da, al baT, mi ax r Cob da ki dec, po li ci e li rom ar afa re bo da, Tan Ta vis mewy vi les ra Rac aniS na; is xel­bor ki lis JRa ru niT amis ken ga mo e­mar Ta, mag ram zo im gab mu lad Se uR ri­na da ad gil ze ga a Se Sa.

– qar T ve li xar, bi Wo? – isev Se e­kiTxa ul va Sas, iman ki od nav Se sam C ne­vad da uq nia Ta vi.

– me re ra da ge mar Ta, bi Wo, qar Tu­li da ga viwy da?

– sam sa xur Si qar Tu li ak r Za lu­lia, – Ca i la pa ra ka xma dab la, mewy vi­les rom ar ga e go da, ro gorc Cans, imis da sam t ki ceb lad, rom mxda li su lac ar iyo, mis ken er Ti na bi ji gad­mod ga, mag ram uka na Ta Teb ze wa mo mar­Tul ma zo im xe li dan kbi le biT ga mog­li ja xel bor ki li. ax la xel bor kil­mo mar j ve bu li zan gi wa mo vi da mis ken, mag ram zo im pir Si gaC ri li xel bor­ki li la mis sa xe Si Se mo ar tya. ga is ma sro lis xma, na ga zi wkmu tu niT iatak­ze gaw va. yu ri dan sis x l ma ga mo Jo na.

– ZaRls es ro le, Se ara ka co?! – af ri do ni Zem Sav ka ni a nis ken ga i wia, mag ram iman da as w ro da, ro gorc Cans, eleq t ro So ki ga mo i ye na, tka ca ni da mu cel Si mwve li Cxvle ta er Ti iyo – ma Sin ve ga i Ti Sa...

... Tva li rom ga a xi la, zo is Tan er­Tad tro tu ar ze id ga, qu Ca ze ga das v­las api reb da, mag ram uec rad is Sav S­la pi a ni uc no bi da mi si gaf r Txi le ba ga ax sen da, me re sa bu ra ve bis RrWi a li da im sa Si nel ma siz mar ma ki no fil mis kad re bi viT TiT qos Tval win ga ur bi na – sa a vad mo fos pa la ta ha er Si mo liv­li ve ave jiT, sxva rus Ta ve lis gam zi­ri, uqar T ve le bo Tbi li si, Ta vis sax­l Si SeW ri li ho mo seq su a le bis oja xi, Sav ka ni a ni po li ci e li, yur Si daW ri li zoi da eleq t ro So ki... ara da, es Tu siz ma ri iyo, ma Sin xom sa wol Si un­da ga eR vi Za, is ki zus tad im ad gi las aR moC n da, sa dac man qa na da e ja xa. Tu siz ma ri ar iyo da yve lafe ri re a lo­ba Si ga dax da, ro gor Ra mox v da im sxva, mis T vis sru li ad ucxo Tbi lis Si?.. na­ga zis mar cxe na yur ze aR mo Ce nil ma pa­ta ra nax v ret ma uf ro me tad da ab nia, man xom Ta vi si Tva liT na xa Tu ro gor daW ra zoi im ara kac ma... qu Cis me o re mxa res aRar ga da su la. ukan mob run da, far To, mo kir wy lu li qu Ca Ca a Ta va, Ca­u a ra Ta vis sko las, Se ux via viw ro Cix­Si da Ta vis saxls mi ad ga – asa Ti a nis 25. me sa me sar Tul ze avi da, kar ze mik rul, dro is gan ga Sa ve bul ab ra ze Ta vi si sa­xe li amo i kiTxa – Ta de oz af ri do ni Ze – da nac nob za ris Ri laks da aw va. ka ri de da mis ma ga u Ro da Sve biT amo i sun T qa – es ki nam d vi lad mi si bi na iyo. de das daw v ri le biT uam bo, rac ga dax da, zo­is gax v re ti li yu ric ki aC ve na, mag ram ma inc ve raf riT ver da a je ra. amis Sem­deg, vi sac ki es am ba vi uam bo, ara vin da­u je ra; er T ma nac nob ma das ci na ki dec, iq ucxop la ne te leb sac xom ar Sex v­dio da imis Si SiT, gi Jad ar CamT va­lo no, aRa ra vis T vis mo u yo lia. ara da, am am bav ma mos ve ne ba da u kar ga. mar to dar Ce ni li sul ama ze fiq rob da, gan­sa kuT re biT ki er Ti kiTx va awu xeb da: nu Tu Se iZ le ba, rom Tbi li si odes me qar T ve le bis gan mar T la da i ca lo so. cxov re ba uwin de bu rad grZel de bo­da – af ri do ni Ze da di o da sam sa xur Si, xvde bo da me gob rebs, dros ta re ba sac ar ik leb da, Si ga da Sig da o ja xe ba zec fiq rob da (uk ve or mo ci sa iyo) da Tavs ga dam x da ri Tan da Tan da viwye bas eZ le­o da. mxo lod zog jer, ro ca zoi ga sa­se ir neb lad gah yav da, is Sav S la pi a ni uc no bi ax sen de bo da xol me da im sa be­dis we ro ad gi las, sa dac man qa na da e ja­xa, qu Ca ze aRar ga da di o da...

me–9 gverdidan

1121 Tebervali, 2014 w.

ro ca da viTs, me fes is ra e li­sas, uf lis wu li abe sa lo mi da e Ru­pa, su liT xor cam de SeZ ru li me fe ase moT q vams – `a be sa lom, abe sa lom, ne tav me mov m k v da ri ya vi Sen sa nac v­lod...~

abe sa lom ve ku as ase ve gul m xur­va led das ti ris yve la, vinc mas Tan cxov rob da, saq mi a nob da, Tun dac ic nob da mas.

nu ra vin vi nu ge SebT amiT Tavs – kac ma oTx moc dar va we li ga as ru la, Ta vi si va li oja xis, qvey nis, uf lis wi na Se pir naT lad ga is tum ra, oTx­moc da a Tam de mo i ya ra da cas xom ar ga mo e ke re bo dao...

aba, hkiTxeT ele ni ko sa da san d­ros – abe sa lo mi sa da Cems zi ar Svi­liS vi lebs, hkiTxeT mis gaz r dil na bo la ra Svi liS vils gi gis, ba bus Tbil cxe dars rom dah R var R va le­ben – enu ge Se baT ki am sim w ris dRe­eb Si say va re li pa pis mxco va no ba? be bia­ba bu as xom – mSob le bi sa ar iyos – asa ki ara aqvT!

maT ba bu mo uk v daT da mere ro­go ri ba bu, gi ne sis wig n Si Se sa ta ni! ai, amis da ma das tu re be li ori od faq tic: naT lu le bi, Cve u leb riv, naT li a ze um c ro se bi ari an, abe sa­lom ve ku as ki Ta vis ze xni e ri naT­lu le bi hyav da, mzia da zez va – er­Ti mi li on rva a si aTa si wli sa ni! es uZ ve le si ada mi a ne bi, pir ve li ev­ro pe i de bi, abe sa lom ve ku am dma nis­Si aR mo a Ci na da, pir ve laR mom Ce nis uf le biT, ki dec mo naT la isi ni, mzia da zez va da ar q va.

ada mi a nebs, Cve u leb riv, cxo vel­Ta sa xe lebs ar q me ven – vefx via, lo­ma, nuk ri, ge la (< mge la)... pi ri qiT ki, cxo ve lis jiS sa da sa xe o bas ada­mi a nis sa xe li rom mi e mag ros, ase ar xde ba.... msof lio pa le on to lo gi a­Si ki aTam de ga da Se ne bul cxo vels abe sa lom ve ku as sa xe li da er q va: aris `Cro cu ta­ abe sa lo mi~ anu `af Ta­ri­abe sa lo mi~, `a be sa lo mis ire mi~, `ve ku as cxe ni~, `ve ku as be he mo Ti~, `mar tor qa­abe sa lo mi~... abe sa lom ve ku am, jer ki dev stu den t ma, 17 mi li o ni wlis wi nan de li af T ris qve da yba aR mo a Ci na da, iqi dan mo ki­de bu li, TiT q mis sa moc da a Ti wlis gan mav lo ba Si am did reb da Ta vis uZ­ve les `zo o parks~ – ro gorc vel ze mo mu Sa ve mkvle va ri ca da ro gorc am Zi e ba Ta or ga ni za to ric – pa le­o bi o lo gi is in s ti tu tis xel m ZR va­ne li.

mok led, mar T lac rom, sa gi ne se ka ci mo uk v da mec ni e re bas, da e kar ga sa qar T ve los, mog vak l da ojaxs.

vinc mTe li Ta vi si si cocx le mi­li o no biT wlis wi nan del sam ya ro­Si da xe ti a lob da, is ma ra di so ba Sic ga ik v levs gzas: uk v da ve ba Si, abe sa­lom, uk v da ve ba Si!

Ta maz kva Wan ti ra Ze

roca mewvevi, suli ixarebs,mixseniT Sen da mgosnurma geSma,ver macden, eSmav, da rad xarxareb?me aRmadgina uflis nugeSma.

mzeob cad, zeob yovlismxedvelo,yovlis Semqmnelo da yovlis mamav,Tundac sawuTro tanjviT meZnelos,Cven ver gagvyaros vercerTma Jamma!

mze mzeobs, RamiT mTvare mTovarebs,sulSi varskvlavTa Jik­cimcimi.ufalo, Sen xar Semwe­moyvare,eSma amaod Zrwis da icinis.

tkivili gancdis Taigulia,verc moviSore da arc mSordeba.ufals rom etrfis, Cemi gulia,uflis naTeli miaxlovdeba.

lurjad bibinebs zecis laJvardi,angelozs vucqer Tvalcremlianida sinanulSi roca Cavvardi,vigrZen, ufalo, xma madliani.

me es codvebi isev mamZimebs,tkivilTa mTaze vdgavar codvili.

uflis naTeli Tvalwin cimcimebs,gamarjvebis gziT, mjera, win vivli!

cremlebi mbanen gacrecil saxesda meRvrebian codvils ubeSi,ufalo, ZilSi viT elva vnaxe,taniT mJrJolvarem vpove nugeSi.

rac gavCndi, ukve didi xania,gadaviare gzebi da mTebi,am qveynad yofnis Jami gaiars, vici, ufalo, dameuflebi.

wyarosTvali rom livlivebs,uflis naTeli mgonia,maxarebs da maRimilebs,davZlie melanqolia.

xan pirdapiri da ara moTne,codvilic, magram vnanob Cems codvebs,mwams, maziareb tkivilTa momTmens,yovlismxedavo da yovlismcodnev!

roca boboqrobs CemSi grigali,Sen xar imedi yovlismZlevelo,kvlav vrCebi bedTan Seurigali,mamulis mTebo, zRvav da tye­velo!

bevrjer mawvnies Suri da mtroba,mainc ar wavxdi da ar daveci,mwams adamis Zec da megobrobada Cems mtrebs mtrulad xma ar gaveci.

vinc mimtro, vxedav, damarcxda yvela,uCemod TiTqos cidan naquxi,vtiri da miRma Cans cisartyela.

RmerTo, vin gasca Cems mtrebs pasuxi?

ena ver vZlie, viZlie eniT,ramdeni vroSe da vilaqlaqe,enamravloba Cans Cemi seni,SemindeT, rac rom vilaparake!

gansjis da fiqris gaCnda survili.gulisxmiT gixmob yovlismxedavo,enis laqlaqs jobs zogjer dumiliasea, arvin Semogedavos!

Cemi gulidan SemomanaTe,suli amevso da manetareb.aw aravisTan ar vikamaTeb,aravin aris uflis Semdare.

kvlav mZvinvareben mamulis mtrebi,ufalo, unda gagvaCanagon,mamuliSvilTa rigSi Cavdgebi,saomar hangebs gamoscem Cango.

caze Sen, dabla dedaa Cemi,deda­samSoblo orniv erTiada siyvaruli me maTi mSvenis,amis mowame TviTin RmerTia.

rom gamoxvide Cemi gulidan,me rogor gavZlo uSenod, RmerTo,cremlad vifrqvevi sinanuliTa,iyavi CemTan, rom sanTlad venTo!

mze ar imzevebs uSenod da mTvarec ar imTovarebs,ufalo, suls auSeneb,vinac rom CagTvlis moyvared.

abe­sa­lom,­abe­sa­lom...

(a ka de mi kos

abe sa lom ve ku as xsov nas)

freskebfenili... madlganfenili...SromiT da locviT cadaRvlenili...sulmnaT sanTlebiT Tvalaxelili...maradisobas gadafrenili...qarTul anbanze jvardawerili –zecaa saRmrTowmida werili!..

cargvalis TvaliT cvarnamcvenili...sicocxlis xalas sxivebasxmuli...rwmeniT momaval!.. awmyo­warsuliT –wmida samebiTxar xeldasmuli!..

mTiebi keTil TvalebiT gaTovs,roca ciskrisas gascqer cispirsa.gamoanaTeb Tvinier mnaTobs,aaxasxaseb xalas mzis sxivsa!

Tfiliss Cafskvnixar fuZe­ fesvebiT

samaradiso dideba ersa!..gigalob leqsis zesknel­ qveskneliTnurc eWaWanos Cvens Tavze mtersa –uWirdes Wirsa, exaros Wersa!

varskvlavT javarSi jvarSemarTuli,galobs qarTuli gumbaT­sarTuli!cimcimebs cremli wmida warsulis, –ubiwo suli zecaDd asuli!

locva­kurTxeva gvicavs RvTismSoblis...angelozebis qeobs sinaze...ar vviSviSobdiT,arc ar vSiSobdiT, –garda RmerTisa, arvis winaSe!

didgor­Samqori jiSebr vilaSqreT,fexze visamxreT, fexze vivaxSmeT.jaWv­muzaradSi gamovizardeT,zamTari mzeze gamovizamTreT.

brZeni daviTis brZen Wyondideliskalas kedelze dabrZandes Zegli,gamococxldeba ca odindelimarad qarTuli xateb­taZrebiT...

xalibTufalTa livlivi rvalis,mkvircxli cxenebis Zgriali nalis,zeZliereba ZlierTa Zalis,sanTel­sakmevel ukvdavi kvalis...

gawydex uwmindurT wyeulT wriali,ucodvelT cremlis cimcim­ciali!..

jigarSi mjera, rom gaimarjvebs,marji gurjebis abjris JRvriali, –sityvis satevris oromtriali!

arra tirili – oxertialitreli striqoni moxetiale!zeobs nazamTri zvari... xexili...mzis rZiT gazrdili mzeobs mzexili.

vazic, xar­jixvebr rqebdagrexili,arra xeibarfesvdafexvili...zarTa zanzari, zeim­zaxili,sulmnaTTa cidan CamoZaxili.

wverwamaxuli ciskris samxilicecxls cris macxovris cecxlis maxvili.gasusulia suli avsulis,vadagasulis Tan Tavgasulis!

vin Tqva, xelidan ro varT wasuli,mze Subis wverze ar ars dasuli...cremlebi cviva cierTa locvis,msoflad macxovris, meored mosvlis –samebis! erT xmis! xmaZlieriTa!RmerTis mamulSi gamravldes mrevli:kolxTa, iberTa, ZirZvel eriTa,upirvelesi brZeni eniTa,gangebis nakurTx geniTa!

7 ivnis­marialisa, 2005 weli, sameboba

avTandil xaraiSvili

sameba

jemal doborjginiZe

leqsTa­ciklidan­,,uflis­sagalobeli~(vuZRvni qalbaton manana xajiSvils)

21 Tebervali, 2014 w.12 mxatvroba

`a da mi a ni aris Ca mo var d ni li Rmer Ti, ro mel sac ax sovs ze ca~.

la mar ti ni

xan g r Z liv ma ur Tu les ma kos mi ur­ma mov le nam da ge ni a Ta moR va we o bam de da mi wa ze mra va li ur Ti er T gan s x va­ve bu li ci vi li za cia war moS va. maT gan erT­er Ti da ga mo nak li si fi­ros ma nis mos v laa. bed ni e ria sa qar T ve lo, var s k v la veT ma mis wi aR Si fi ros ma naS vi li rom Ca mo ag do, ra sac ke Ti li da uC ve u lo ze ci u ri aura moh y va. ni kos Se moq me de ba ise Ti ve mxat v rul­idu ma li for maa, ro go ric aris mi li o no biT wlis wi nan de li pir vel yo fil ada­mi an Ta mRvi me e bis gan mac vif re be li ked lis mo xa tu lo ba, sa oc re ba – eg­vip tis ci vi li za ci is pi ra mi de bi, rac gax lavT sam ya ros cno bi e re bis ma­Te ma ti ku ri mkac ri for mu la, RvTa­eb riv xaz Ta Tan x ved ra da kos mo sis mo cu lo bi Ti da un je ba, mTli a no ba­Si dro i sa da siv r cis ma ra di u li ga­le rea, ima ve pe ri o dis mra va li sa xis for mi sa da Si na ar sis qan da ke ba ni, ba­re li e fe bi, go re li e fe bi da uni ka lu­ri ked lis mxat v ro ba, Ta vi si idu ma­li ierog li fe biT da qvis qmni le biT – Se u da re be li sfin q siT, ro mel Sic sam ya ros usas ru lo mze ra da RvTi u­ri fiq ria gacxa de bu li.

ase ve ci vi li za ci a Ta ara nak le­bi sak vir ve le baa ma i as da ac te ke bis idu mal kul tu ra Ta Se mos v la de da­mi wa ze.

ro gorc ga uwyeT, So re u li mze­riT, fiq riT da sev diT am uzar ma zar Se moq me de biT siv r ce ebs um T li an de ba ni ko fi ros ma naS vi li. sam wu xa rod, am­g var RvTi ur qmni le ba Ta aR mo ce ne bas da mis xan g r Z liv Se gu e bas ur Tu le si da gan s x va ve bu li fsi qo lo gi iT ver uZ lebs mom dev no Ta o be bi da ga ur k ve­ve li, ucxod SiS Sepy ro bi li ga ur bis. is mis kiTx va: – ra tom mo i Zu le ben maT mom dev no ci vi li za ci e bi? am Sem Tx ve­va Si mec ni e ru li WeS ma ri te bis dad ge­na da ax s na Se saZ le be lia, mag ram sa er­To Se de gi xom sa xe zea, Tan tra gi ku­lad mwa re...

da ma Ro ne be lia, rom go neb ri vad ver ga u go ada mi an Ta mod g mam am RvTi­u ro biT mo sil uZ ve les ci vi li za ci as da da uc ve lad – Ria cis qveS to vebs. Sem d gom ve lad mig de bul Se devr qmni­le bebs mtvrad gar dam q m ne li sti qia euf le ba da da un dob lad Tavs das t­ri a lebs (mi was ra Si enaR v le ba, Ta vis ze da pir ze es qmni le ba ni mo wes ri ge­bul xe lov ne bad iq ne ba gan fe ni li Tu mtvrad moy ri li). odiT gan ve ma­Ral kul tu ras da ci vi li za ci as uf­lis gan rCe u li ge ni e bi qmni an, bo los mxo lod mo az rov ne er Te u le bi ga da­ar Ce nen da sa ma ra di sod ina xa ven. ga­vix se noT sev dis mom g v re li qar Tu li, kol xur­ibe ri u li kul tu ra da ma Ti uZ ve le si ci vi li za cia, ro me lic, mi­was mi ba re bu li, aTa se ul wlebs iT v­lis, an wylis q ve Sa go ra keb Si Ca mar­xu li uni ka lu ri So re u li war su lis eq s po na te bi...

ni ko fi ros ma naS vi lis mos v liT qar Tu li fer we ris axa li FTviTnabadi ci vi li za cia dam k vid r da, ro mel mac mTe li qve ya na ga a na Ta da ga ak vir va.

igi ve am ba vi xde ba Cven gan Sors, ev ro pis cen t r Si, amaR le bul ma mo­u lod ne lo bam SeZ ra da Jru an te li moh g va ra pa rizs ama deo mo di li a nis ga mo Ce niT. mis ma sru li ad gan s x va ve­bul ma mxat v ro bam saq vey nod aRi a­re bu li ge ni e bic Ca a fiq ra, isi ni xom sa er To kos mi u ri qso vi liT iy v nen Se­bur vil ni. ama deo ki itan je bo da Ta­vi si mar to xe la gan s x va ve bu li ni WiT da Rrmad emo ci u ri ge ni iT. sam wu xa­rod, ni ko fi ros ma naS vi lis ar iyos, Za li an co ta su raT­ti lo e bis Seq m na

mo as w ro mxat var ma, rad gan de da mi wam ver aita na kos mi u ri mxur va le sxe­u li da macxo va ri viT ga a Ze va Ta vi si wi a Ri dan. am g va rad ve Se i wi ra bnel ma Za lam ni ko fi ros ma naS vi li, mo car ti, van­go gi, beT ho ve ni, ka ru zo, te ren ti gra ne li, ni ko loz ba ra TaS vi li, va Ja­fSa ve la, ga lak ti on ta bi Ze da mra va­

li sxva, mag ram, am wmin dan xe lo van Ta Se dev reb Tan er Tad, idu ma li, ma rad amo uS le li aC r di li Caw va de da mi wis sxe ul Si.

yve la ze di di wes ri gi kos mos Si ufa li da siy va ru lia...

go ne ba Ser ye u li da daT r gun vi li sik v di li Wa ob Si egdo SiS ve li da sis­x li sdi o da rqeb mom t v re uls...

kos mo si da ufa li ga mud me biT rom ar naT lav des Cvens pla ne tas, igi xvli kis fe ri, sul Tam xu Ta vi jo­jo xe Ti iq ne bo da. mi wis mi u te ve bel ma sti qi am dro Ta Jam Si mra va li rCe u li ge nia Se i wi ra, maT Tan er Tad – uT va­la vi ke Ti li da uda na Sa u lo ni Wi e ri ada mi a nic. ev ro pis kul tu ri sa da xe­lov ne bis ma na To bel cen t r Si, pa riz­Si, mo di li a nis ze ci dan Ca mog de bac xom sak vir ve le baa. ama de om Ta vi dan ve grZne u lad ga i az ra pa ri zu li fer we­ris si ax le e bi da mi si feT qe ba di mim­di na re o bis mTa va ri ar si, mag ram, ama­de os sxva mxat v re bi sa gan ga mo ar Cevs um Tav re si da ga ma og ne be li sa o ca ri sti lis tu ri in di vi du a liz mi...

mo di li a nis pi rov nu li fi lo so­fia, po e tur­mu si ka lu ri JRe ra do ba, mxat v ris RvTi u ri ge mov ne bis, mo cu­ra ve xaz Ta da araC ve u leb riv for­ma Ta mim zid ve li, msu ye ko lo ri tis, fer Ta Zli e ri da mety ve li har mo nia da na war mo e bis mTli a no bis, uiS vi a­Te si mxat v ru li sti lis Seq m na Ta vi si ze ci u ri gan wyo bi le biT ma yu reb lis­T vis ucxo da So re u lia.

ara mi wi e ri xib li, ada mi a nu ri bu­ne bis idu ma le ba da bav S vi viT alal fiq r Ta su li e ri sun T q vaa ni ko fi­ros ma naS vi li. udi de si mxat v ris Se­

moq me de bis Ca ma fiq re be li si ax le­TviT m yo fa do biT aRel ve bu li xar da mar Ta li, Rrmad mor w mu ne be ris loc­va sa viT siw min dis Ta na zi a ri xde bi...

fi ros ma naS vi lis fer we ru li su­ra Tis win mdgo mi pi rov ne ba su liT, go ne biT da gu liT mi i zi de bi da uSu a­lod Se di xar di di ma es t ros sas wa ul­

moq me di Se moq me de biT ga iS vi a Te bul siv r ce Si, mag ram bo lom de ver um T­li an de bi, Tan da Tan ga da u la xav si So­res mi ad ge bi da aq aris Tur me RvTis su li e ri naR di sawyi si. am ur Tu les sa uf lo Si Ses v lis yo vel g va ri cda nak leb Se de gi a nia da si na nul Sepy ro­bi li mor Ci le biT eTxo ve bi fer we­rul ti los, radgan did Se moq me de­ba Si Rmer Ti zis – Cu mi – mqa da ge be li.

ni ko fi ros ma naS vi li, fan tas ti­ku rad mety ve li fe ris me o xe biT, su­li e ri siw min dis, am q vey ni u ri mSve­ni e re bis da amaR le bu li siy va ru lis moZR va ria. eW v ga re Sea, lu ka zis mis sxe ul Si, mo ci qu li da uSu a lo xat m­we ri mas wav le bel­macxov ri sa.

udab no Si mom loc vel wmin da ni­viT ke Til So bi li da kaT c moy va rea mxat va ri – macxo va ri viT ma sac ub ra­lo ada mi a neb Tan da Ra rib­Ra ta keb­Tan hqon da ur Ti er To ba. sam wu xa rod, mis ir g v liv myof ni ver aRiq vam d nen ni kos kos mi ur idu ma le bas da mxo­lodRa RvTiv ka cu ri siy va ru li da bun do va ni in s tinqt­in tu i cia akav Si­reb da maT...

ro gorc mo gax se neT, TviT m yo fa­di fer T si ux vis da usazR v rod ga be­du li Suq­Crdi lis fer m we ria ni ko. am gziT ni ka la se u li ala li, naR di da unak lo sa qar T ve lo da xa ta Ta vi­si ula ma ze si mu qi lur ji ciT, um S­ve ni e re si mTa­ba riT da ke Til So bi li ada mi a ne biT – ga nur Cev lad fe ni sa da saq mi a no bi sa. STam beW da vi da aR­maf r To va ne be lia fi ros ma ni se u li, uiS vi a Te si si la ma zis da ke Til T va­le ba cxo vel Ta xa tu lo ba. ni ka la, sxva ge ni e bis gan gan s x va ve biT, yo vel­

g var swav le bas mok le bu li, min d v ris SaS via mga lo be li, su lis mkur na lad da mat k bo be li xmiT, mo zo mi li re es­t riT da mis mi marT da us ru leb lad mos me nis sur vi liT. an da ma tu ri si a­

mov ne bis mom g v re li da bu ne­bis idu ma li gan wyo bi le bis Se mom Ta va ze be li. am g va ri for mi sa da gan s x va ve bul fer Ta mom Re ra lia, bu ne bis­gan unak lod gan s wav lu li ni ko fi ros ma naS vi li...

qa lis siy va ruls bo lom­de ver gah y va ni ko, rad gan RvTi u ri uxi la vi Za fiT iyo mib mu li xe lov ne­bi sa da si cocx lis var dis fer xe ze, ris Se de ga dac gan de gi lo bas da mar­to o bas Se e gua.

ada mi a nis yve la ze ma Ra li grZno­bi sa da ni Wis ga mom J Rav ne ba xe lov ne­ba Sia. Se moq me de ba rom ar iyos, ne bis­mi er siy va ruls ga u Wir de bo da ar se­bo ba. Tum ca xe lov ne ba Ta vad siy va­ru lia. di di Se moq me de ba xom Rmer Tia da oq ros gvir g vi ni siy va ru li sa.

ni ko fi ros ma naS vi lis ne bis mi e ri su raT­ti lo wmi da su raT­xa tia sa­lo ca vi.

macxov ris crem liT gan ba nil va­zis mtev nebs xa tav da fi ros ma ni da dRe ni a dag fer Ta sim rav les swi rav da uze na ess...

ge ni a lur ma mxat var ma pab lo pi­ka som sul m wa re o biT aRi a ra mo di li­a ni sa da fi ros ma naS vi lis si di a de... ama deo mo di li a nis ga mo Ce nam aala­pa ra ka pa ri zi – mxo lod da sawyis Si... amav d ro u lad, ev ro pis sam x re TiT, qa­laq Tbi lis Si, ni ka lam si cocx le Si ve aaRel va da in te leq tu a lu ri sa fiq­ra li ga u Ci na, mag ram dro mZi med Cad­ga xal x sa da av tors Sua.

fi ros ma naS vi lis mxat v ro bas in­te re siT ixi lav da da Rrmad afa seb da di di fran gi mwe ra li ro men ro la ni, ro me lic ni kos erT­er Ti su raT­ti­los mflo be lic iyo.

Za li an afa seb d nen da uy var daT fi ros ma ni ru se Tis mo wi na ve xe lo­vanT, gan sa kuT re biT did mwer lebs da po e tebs – se mi o no vis da ev tu Sen kos oja xeb Si ni ka las Ti To fer we ru li ti lo ina xe bo da.

ma Ral Se fa se ba sa da sim pa Ti as ga­mo xa tav d nen fi ros ma naS vi lis mi marT ub r wyin va le si so me xi mxat va ri mar­ti ros sa ri a ni da udi de si kom po zi­to ri aram xa Ca tu ri a ni.

ase ve, di di qar T ve li mxat v ris fer we ru li na xa te biT mo xib lu li iyo ge ni a lu ri fran gi mxat va ri fer­nand le Je.

am Ja mad ni ko fi ros ma naS vi lis Se­moq me de bas ec no bi an da eTay va ne bi an ise Ti ci vi li ze bu li qvey ne bi, ro go­re bi caa: saf ran ge Ti, iapo nia, ita lia, ger ma nia. ho lan dia, sa ber Z ne Ti, Ce xe Ti, po lo ne Ti, es pa ne Ti, in g li si, ame ri kis Se er Te bu li Sta te bi, ru se Ti, uk ra i na, som xe Ti, azer ba i ja ni, is ra e li, in do e­Ti, Ci ne Ti da sxva mra va li. fi ros mans um Re ri an msof lio es t ra dis var s k v­la ve bi, iq m ne ba mu si ka, iwe re ba wig ne bi da leq se bi, gTa va zobT ni ko ze SeTx­zul te ren ti gra ne lis Se devrs:

fi ros ma naS vils

Sen da ge dev na sa mi kit no rki nis ra ze biT,yal bi ar R ne biT ga wu xeb da Ra me wvi ma Si,ar kad ru lob di Seb ra le bas be dis

wi na Se,da ge dev na lan di mTva ris gan ga nab ra ze bi.

Cu mad gew via sa oc re bis ru xi xa ze bi,fa rul koS ma rebs ati reb di sev dis

mi na Si

rezo emeliane adamia

ni­ko­fi­ros­ma­naS­vi­lini­ko­fi­ros­ma­naS­vi­li

1321 Tebervali, 2014 w. mxatvroba

da Ra mis lo Tebs da e Zeb di Rvi nis Ta se biT.

loc viT am s x v rev di zi a re bas sa saf la o ze.sis x li an mker diT aita ne bro lis

ar ma zi.an Te bul mxat vars sa i qio al baT

ga o cebs.

Se ni oc ne ba is ve neb da wi Tel nar ma ze,cod vil qa laq Si da di o di Co xis

ama ra.sa Si ne le bam uc na u rad da ga sa ma ra...

fi ros ma nis, TviT m yo fa di Se moq­me dis um did re si gan Zi ada mi a nu ri dRe sas wa u lia.

mxat v ris bu neb ri o ba da su liw mi­da, iesos crem lia uman ko, mag ram am­q vey nad, sa dac ar Se i xe dav ada mi a ni, jo jo xe Tu rad wva lobs mdi da ri iq ne­ba Tu Ra ri bi, ni Wi e ri Tu uni Wo, ke Ti­li Tu bo ro ti... ga mo uc no bia sam ya­ros Se moq me de ba da um kac re si mar wu­xe bi. yo ve li ves ezi a ra fi ros ma ni da sa co da vad Se e wi ra ki dec...

upa ti os ne si, ra in du li, ke Ti li su li amoZ ra veb da ni ka las da sru li­ad jan sa Ri xe lo va ni ne bis mi er da mo­u ki de bel suls sa ku Ta ri su liT ve xa tav da da RvTiv kur Txe u lad ama ra­di u leb da, mag ram, ase ve ni ko fi ros­ma naS vils ar mad lob d nen mxat v ris Se dev re biT ga ne biv re bu li da gam­did re bu li uma du ri Ta na med ro ve ni, rad gan rTul ze rTu li yo fi la Tur­me RvTis ni er ada mi an Tan ax los mis v­la da nor ma lu ri ur Ti er To ba.

ni Wi erT xom odiT gan ve ara ka cu ri Su ri da mtro ba dev nis sas ti ki.

msof li os mra val qve ya nas Tan er­Tad sa qar T ve lo sac Ta vi si kuT v ni li kos mi u ri si ke Tis wi li er go da ram­de ni me ge ni a lu ri moR va we Cvenc gve­bo Za ro gorc xe lov ne ba Si, ase ve mec­ni e re ba Si.

ni ko rTul sa da TviT m yo fad kom­po zi ci as, Zli er sa da mdi da ri Se mad­gen lo bis fers, su ra Tis siR r mi se ul ko lo rits da ar qa ul na rev, kul tu­ra mo sil Rrma ge mov ne bi an for mebs sa gan ge bod ar eZeb da da TviT miz­nu rad ar fiq rob da maT ze. yo ve li ve uze na e sis gan mi er T me o da uSu a lod da ka no ni er pat rons ti lo ze unak­lod ga dah qon da.

ro gorc uT va lav fer Ta cim cim­ci a gia sam ya ro Si da ase ve var s k v lavT sxe ul ze, Ta nab rad igi ve ferT sim­rav lea de da mi wa zec, ra sac fi ros ma­naS vi li ufa li viT xe dav da da mxat v­ru lad aRiq vam da.

fer Ta Se mad gen lo bis gan xil vi sas ci sar tye la ze ity vi an xol me, sam ya­ros mTa var fer Ta Se mad gen lo bi saao. am uc na u ri na xe var w ri u li cis mo xa­tu lo ba ze mec ge Tan x me biT, rad gan ci sar tye la bu ne bis uT va lav fer Ta, ton Ta da na xe var to na lo bis – ni u an­se bis ma Te ma ti ku ri ta bu laa Se kum Su­li for miT.

ci sar tye la xom de da mi wis kos­mos Tan fer T di a lo gis RvTi u ri av­tog ra fia. Ce mi az riT, sam ya rom Ta vi­si ubi dan de da mi wa Tu da kar ga, umal ga fer m k r Tal de ba mi si mom xib l ve li su raT­sa xe, Se ezRu de ba kos mi u ri az rov ne ba da sa eW vo gax de ba su lis ar se bo bis ra o ba. ase ve eW q veS dad ge­ba sa kiTxi sam ya ro se u li mec ni e re­bis yve la sa fuZ v li sa. yo vel m x riv sar w mu noa, rom kos mi u ri mwva ne si­cocx lis fe ri saa de da mi wa, siv r ce Si Za li an pa ta ra da mZaf ri... sam ya ros usas ru lo fiq ria es mwva ne pla ne ta, ro me lic ga nu sazR v re lad yve la fers itevs da mze sa viT sWir de ba kos moss, rad gan mi si si cocx lis Tu ar se bo bis uxi la vi am T v le li da RvTis Sec no bis re a lu ri ke raa...

di di mxat va ri, po e ti, mwe ra li da mec ni e ri yo ve li ve amas si naT le sa viT xe davs – rom sam ya ros usas ru lo bis bo lom de Se us wav le li idu ma li mom­nus x ve lo ba de da mi wa zea Tav moy ri­li...

min da ga vi me o ro – ni ko fi ros ma­naS vi li ze ci u ri na yo fia da uTu od lu ka mo ci qu lis me o red gan s xe u le­baa...

sam wu xa rod, ka cob ri o ba iS vi a Tad uf r Txil de ba RvTi ur sa xe ebs, rad­gan am mi mar Te ba Si ci vi da udar de lia. uf ro sti qi as mim s gav se bu li uaz ro ba da mru de zne­xa si a Ti saa. ada mi a nis TiT qos da Si na ga ni mi ma lu li bu ne ba kos mi ur Tan far do bi Tia da um Zi me si sti qiaa mbor ga vi, xSi rad da nam g re ve­li da sis x l m wyur va le. si ke Ti sa da bo ro te bis ara Ta na ba ri ma ta re be lia ada mi an Ta ume te so ba da aman ve ga wi­ra fi ros ma naS vi li, te ren ti gra ne li, van­go gi, mo di li a ni. maT Tan er Tad ni WiT da si ke TiT sav se mra va li uda­na Sa u lo...

Ce mo ke Ti lo mkiTx ve lo, am Ja mad li ri ku li, mag ram dra ma tu li ga dax­ve viT min da Se gas ve noT am q vey ni u ri wi o kis gan da miv y veT ni ka las wyal q­ve Sa sev di an svlas uc na u ri sa Ta ve e­bis ken.

ni ko fi ros ma naS vi li Ta vi si Se­moq me de biT, zRvis bi na da ri sa oc re ba ora gu li viT, sa ku Tar ge ni a ze Se wi ru­li mxat va ria. ora gu le bi, ro ca daq­vi riT de bi an, zRvi dan Tu di di mdi­na re e bi dan jguf­jgu fad da iZ re bi an da niS nul ad gi las qvi ri Tis da say­re lad. Tev zu ri in tu i ci iT, Se us ve­neb liv mi e Su re bi an mdi na ris pir vel wya rom de, da pa ta ra ve bul ka la pot Si. ne li svliT da coc viT mi i we ven win, wya ros Tva lam de. am msvle lo bi sas gza dag za ta nis fe ric ec v le baT. mu qi mwva ne kri a la zur giT da ver cx lis­fe ri faf riT ze cas Seh yu re ben, xo lo TeT ri da mo ver cx lis f ro qvi ri TiT sav se muc liT kri a la da sxva das x va fe ris qvebs Tev zi se u li si na ziT ela­ci ce bi an, od nav exa xu ne bi an, ase coc­viT qvi dan qva ze ga da di an da usas ru­lo sur vi li aqvT, ro gor me mi vid nen wya ros Tva lam de da mis siR r me eb Sic Ca aR wi on...

wya ros sa na pi ros mom d ga ri, wyur­vi liT aR t ki ne bu li Ca lis fe ri ir me­bi ki bu ne bis am sa o car mov le nas nu Si­se bu ri Tva le biT, nes to eb da be ril ni, fru tu niT Seh yu re ben...

da sas ruls, aso biT daR lil­da­qan cu li ora gu li si a miT Tu tki vi­liT ad gil ze ve fe rad­fe rad qvi­riTs yris da gan wi ru li sa ku Tar si­cocx les eTxo ve ba... macxo va ri viT Tev zi se ul ver cx lis fer jvars ga ek­v re bi an da ase ga da ar Ce nen ora gul Ta um S ve ni e res mod g mas...

ni ko tan ju li da Se wi ru li imi tom ki ar iyo, rom uWir da da Ra ri bi iyo. ara, me gob re bo! ni ka la sa viT sul g r­Ze li qar T ve li yo vel T vis iSov ni da Ta vis sa da oja xis sar Cos, Ta nac, qi­zi yel sa da mir za a nels, um did re si da ula ma ze si kuTxis war mo mad ge nel ni ko fi ros ma naS vils, sul sxva ga sa­Wi ri da val de bu le ba da e kis ra uze­na e sis gan – di di Se moq me dis su liT da or sul da is da mi si be dis we ris gar da u va lo ba da e kis ra gam Ce nis gan, ra Ta eS va Ta vi si ji Si sa da ji la gis ga dam r Ce ne li xe lov ne ba. qvi ri TiT sav se ora gu li viT ga i a ra man ur Tu­le si gza da cxov re bis sawyis Tan ga­nu te va su li...

ase daS re ti li, yve la fer ga ce mu­li da wmin da nis do ne ze upa ti os ne si mar to xe la mxat va ri, STa mo mav lo bis­T vis Se wi ru li ora gu li viT, upat ro­nod mig de bul sxe u lad mi bar da mi­was... xo lo udi de si Se moq me dis suls mow ve ti li RvTi u ri na yo fi Ta vis ers

usas ru lo dro iT ga dar Ce nis mar ga­li te bad Ses wi ra...

mxo lod ni ko fi ros ma naS vils Se­eZ lo, ze ca Si da mi wis ze da pir ze brZe­ni qu ru mi viT mo si a ru les, macxo va ri­viT wylis qve Sac ze a da mi a nu ri fun q­ci iT emog za u ra da sa ku Ta ri eris ga­dar Ce nis T vis Ta vis Tav ze sa sik v di lo mZi me wer ti li da es va...

am q vey nad ume te so ba ge ni o se bi sa si cocx le Si ve tra gi ku lia da, Rrmad mor w mu ne wmin da neb Tan Se da re biT, ara nak leb wa me bul ni. ge ni is mflo be­li is kos mi u ri ka te go riaa, ro me lic dRe da Ra me iw vis Se moq me dis uxi la­vi cecx liT. sa bo lo od al mim q ra li da kvam l Si gax ve u li nax Sir de ba is da msu buq nac rad iq ce va, mag ram maT mi er So bi li xe lov ne bis ni mu Se bi mze sa viT ma ra di u lia...

sik v dil Tan da saf la veb Tan ni­ka las di a lo gi ara so des ar ga u mar­Tavs, rad gan su li e rad maT ze maR la id ga yo vel T vis...

mSob li u ri, mze CaR v ri li qar vis­fe ri yur Z nis mte va ni da mu qi Sin dis­fe ri va zis rto iyo mxat v ris RvTi u­ri zi a re ba.

sas wa u lia ge ni o sis cxov re ba, rad gan wu Ti sof lis um kac re si mcne ba Ta vis dro ze ma sac ar as c de ba. ma nam ki dRe da Ra me Tav da de bu li Sro miT ma ra di u lo bis axal sam ya ros qmnis. am Sem Tx ve va Si Se u Tan x me be li da mo u­la pa ra ke be li ur Ti er T Ca nac v le baa, ra Sic mxo lod uf lis ka no ne bi moq me­debs... mec ni e ru li Zi e be bi da Te o ri­u li mtki ce bu le be bi ar aris sa Wi ro, ra Ta ga var k vi oT ni ko fi ros ma naS­vi lis ro me li me fer we ru li sko lis war mo mad gen lo ba. ni ko ar ekuT v no­da arc erT mxat v rul mim di na re o bas. im bed ni er pe ri od Si kos mi u ri ni Wis tal Ram ga da u a ra Cvens pla ne tas da Cvi li ni ka la da ba da so fel mir za an­Si, ro mel sac uzar ma za ri fun q cia da­a kis ra – exa ta Ta vi si qve ya na. es aris da es... er T ma qar T vel ma mxat var ma, gul dawy ve til ma, uze na ess Ses Civ la, sawye nia, ni ka las Sem deg mi si do nis fer m we ri rom ar ga moC n da sa qar T ve­lo Sio. war mo id gi neT, ro gor un da ga mo Ce ni li yo, ro de sac aTas w le u­leb Si, al baT, er Txel Tu xde ba am g va­ri kos mi u ri sa oc re ba­fun q ci o ni re­ba. ga is ro la So re ul ma ge ni is qve me xi da mor Ca, gar k ve u li dro iT da i ca la – da i Ra la is sis te ma. ga iv lis aTa si an me ti we li da isev Ca mo uq ro lebs ni Wis xa li Ca Cvens pla ne tas da, vin icis, sad Ca mo ag debs, ro mel qve ya na­Si – saf ran geT Si, sa ber Z neT Si Tu isev sa qar T ve lo Si, zRvis pi ras? mxo lod ufal ma uwyis.

ima ve sam ya ro se u li mov le ni Ti pro ce sis Se de gia va Ja­fSa ve las ur­Tu le si ge nia...

ro gorc mo gax se neT, ni ka la ro­me li me fer we ru li sko lis wev ri ar aris da ar ca ro me li me ide a Ta gam zi­a re be li.

im pe ri o dis ro me li me daj gu fe bis Sem Tx ve va Si, ni Wi e ri da ga mor Ce u li mxat v re bi fer we ru li sko lis war mo­mad gen leb Tan er Tad go ne bis gan vi Ta­re biT da teq ni kis aT vi se bis pro ces­Si da ur Ti er T Sev se biT Se moq me de biT ze nits aR wev d nen. am g va ri me ca di ne­o biT Sem za de bul ni da mo u lod nel miR we va Ta afeT qe be biT da mo u ki de­bel ge ni as Sob d nen. amaT mim di na re o­bas ekuT v nis: da viwyoT kla si ko se biT, mer me bar bi zo nel Ta sko la, ra sac ah­y va im p re si o niz mi; Sem d gom mo dis pos­tim p re si o niz mi, fo vis te bi, eq s p re si­o nis te bi. maT wi aR Si ifeT qa ku biz m ma da mo var da ab s t raq ci o niz mi. mer me Se mo iW ra si ur re a liz mi. am ri gad, mra va li da mra va li mim dev ro ba isev mo dis, mag ram uk ve iR le bi an isi ni da Ci xic Se i niS ne ba... mer me, mo ma val Si ra mi mar Tu le ba ga moC n de ba xe lov ne ba­

Si, dro is saq mea. Se iZ le ba axa li sti­li sa da for mis kla si kas da ub run des ka cob ri o ba... ax la vew vi oT pos tim p­re si o nis te bis ga er Ti a ne bas, ker Zod, udi des mxat vars, tu luz lot reks. is xSi rad das ci no da jgu fur wre ebs da am bob da, ver vi tan mxat var Ta jo­gur cxov re ba so. lot rek sac hqon da, uTu od, ve lu ri Tvi se be bi (em C ne va ki de vac mxat v ris zo gi erT ti los), Tum ca pos tim p re si o nis t Ta sko las ki mi e kuT v ne bo da. aqe dan ga mom di na­re, Cvens ni ka las sa mar T li a nad vam­s gav seb ga moq va bu lis mxat v ro bis Se dev re bis Sem q m nel ve lur ge ni ebs. Rmer T ma maT So ris erT­erT jan saR mo na di res, Se moq meds ge nia rom Se u­go ra da da ba de bi dan ah y va kir ki tis Ji ni – xan qvas Tli da ka Jis mtki ce qvis na te xiT, xSi rad, ve lad ga su li, mxat v rul for mebs ak vir de bo da, bu­ne bis na Zerws, na di ro bi sas ga og ne bu­li Seh yu reb da ir me bis jogs da maT ltol vas. an ix se neb da uf ro se bis mi­er (al baT, be la dis) ke ri is cecx l Si ga mom w var Ti xas, wyal Si rom gax s ni da da yve las sa Zi ne bel kuTxe ebs ga moq­va bu lis brtyel qveb ze rom mo i niS­nav da. zo gi er Ti fe ri agu ri sa iyo, Sa vic, mom w va no an nac ris fe ri. am dag­va ri Sem za de bu li fe re biT da iwyo man xat va da pir ve lad ga e Ri ma ada mi ans... mer me da Ji ne biT mi e Za la am saq mes da qmni da ga moq va bu lis qvis ked lis mo­na di re Ta cxov re bis am sax vel pa no­ra mas. to mis moZ me ebs mos won daT mi si na xa te bi da Sem d gom Si xi fa TiT sav se na di ro ba ze ar gah yav daT... ase iq m ne­bo da pir vel yo fi li ga moq va bu lis mu ze u mi. jer je ro biT maT ar hqon­daT sa la pa ra ko ena, mxo lod xe le bis mkac ri moZ ra o bis pan to mi ma iyo ur­Ti er To bis da mam ya re be li. ve lu ri mxat v ro ba da pan to mi ma – ai, ri Ti da­iwyo pir vel yo fil ada mi an Ta Se moq­me de bi Ti zes v la...

sa fiq ra lia, rom mi li o no biT wlis wi naT mRvi me e bis ve lu ri pi ro be bi iS­vi a Tad iyo. ma Sin, war mo id gi neT, ram­de ni ma gis Ta na ge ni a lu ri ni Wi da naR­v li a ni Tva le bi mi i ba ra mi wam. aq, am Sem Tx ve va Si di di mec ni e ru li kvle ve­bi ar aris sWi ro. sa er To pro ce si da gan vi Ta re ba mxo lod ase Ti iyo. am dag­va ri is to ri is ga az re bis T vis ain S ta­i nis da iva ne ja va xiS vi lis Se wu xe ba ar gvWir de ba – Cve u leb ri vi go neb ri vi xed va, Ta ma mi ga az re ba da war su lis is to ri ul si mar T le eb Tan aR mov C n­de biT.

sak vir ve lad mo var d nil ni ka­las is gan sa kuT re bu li ni Wic mis ca ufal ma, rom mis fer we ra Si uax lo e si epo qis mTa va ri xa si aT­gan wyo bi le be­bi aRe beW da. Se moq me de biT mar to o ba­Si myof mxat vars ara fe ri una xavs da arc ga u go nia im pe ri o dis pa ri zu li fer we ris mim di na re o beb ze. am dros xa tavs ma Ti li de re bi viT da, mgo ni, uf ro ma Ra li do niT, ga mo nak li si ma­ti sia (ma ti si xom maT Si Se u da re be­li fer m we ri a), zog mo men t Si ma sac utol de ba. eWvs ga re Se mje ra, fi ros­ma ni de ren Tan, mar kes Tan, vla min k Tan, di u fis Tan er Tad mrgval, ula ma­zes ma gi das Tan Zmu rad zis da ge ni is RvTi u ri ide e biT ik ve be ba...

ni ka las ir g v liv Tu ro go ri kos­mi u ri qsel­xlar Te bia gab mul­daq­saq su li da ga ma og ne be li We qa­qu xi­lia ze ci u ri, mi ax lo e biT ma inc rom aR v we ro, er Ti sqel ta ni a ni wig nis da we ra mo mi wevs. min da vir w mu no, rom amis T vis uTu od me yo fa siy va ru li, cod na da in tu i cia.

di di ni ka la kos mi u ri Tva liT im­zi re bo da da mis T vis na Te li iyo, Cvens pla ne ta ze Tu ra xde bo da. de­da mi we le bi yo vel m x riv bo Wav d nen mas da yo vel dRi u ri gag de biT emuq re­bod nen. sa bo lo od ud ro od ma inc ga­a Ze ves am q vey ni dan...

21 Tebervali, 2014 w.14 Targmani

ISuaRamea, Cavcqeri wignebs , vwuxvar da vdardob: mivagno iqnebfoliantebSi Cakargul sibrZnes... elavs buxari wiTlad naferi.am dros kakuni gaisma wynari, me gavifiqre: `gavaRo kari?gzasacdenili iqneba mgzavri, aq eguleba myudro napiri,SemoaRamda viRacas albaT, da aq ipova myudro napiri,

mgzavria, mgzavri, sxva araferi.~II

ho, kargad maxsovs: amindi civi, dekembris susxi Zval­rbilSi mivlis,bJutavs RumelSi uRono sxivi, da noxs eRvreba Cems win dafenils.vnatrob, netavi gaTendes male, ar ekareba Zili Cems Tvalebsda isev masze fiqri mawvalebs, visac uCumrad caSi afrenils,`linors~ uxmoben angelosebi, `linors~, uCumrad caSi afrenils,

aq ki ar darCa mas araferi.

IIIah, maSin SiSiT dazafruls vgavdi, Cumi Sriali alisfer fardisguls miRonebda, mavsebda dardiT, saxeze kacis ar medo feri...daRonebuli, kaeSniT savse, Tavs vimSvidebdi, vambobdi ase:`ratom maSinebs kakuni karze? mgzavri iqneba, gana vampiri...SemoaRamda viRacas albaT, mgzavria, mgzavri, gana vampiri...

ho, mgzavris xmaa, sxva araferi.

IVSevZaxe myisve: ̀ vinca xarT manda, gTxovT mapatioT ̀ mister~ Tu ̀ madam~,karis gaReba damagvianda... qari megona aq monaberi...akakunebdiT Tqven ise frTxilad, rom ver gavige, wamZlia Zilma...Sin SemobrZandiT, aq daxvdiT dilas, Ramea bneli, Savad naferi...~sulmouTqmelad gavaRe kari, dgas karTan Rame Savad naferi...

ukuni Rame, sxva araferi.

VmivCerebodi wyvdiads, mdumari, magram ar Canda Cemi stumari,kakuni karze, yru, uCumari, ar ismis, netav, rad vizafrebi?..SiSma Semipyro... imgvari SiSi albaT aravis ugrZvnia ZilSic,da uceb: TiTqos xelaxla viSvi... aRmomxda: `linor!~ da gamZafrebiTgaimeora eqom Cemi xma, `linor!~ – SevZaxe cas gamZafrebiT,

ismoda: `linor!~ – sxva araferi.

VIaRelvebuli Sevedi saxlSi, enTo Radari Cems gulSi maSin,mivxure kari da uceb, wamSi, isev auSva SiSma afrebi...kvlav ganmeorda kakuni neli, ufro xangrZlivi, da saSineli,me vTqvi: `amaRam aravis veli, qari iqneba aq monafreni,fanjrebs awvalebs, kars azanzarebs, qari xmaurobs aq monafreni...

qaria, qari, sxva araferi.

VIIdarabebs nela Sevaxe xeli... da uceb: didi da saSineli,SemofrTxialda yorani Zveli, da momaCerda SiSiT gaberils.win wamoswia amayad mkerdi, Cumi salamic ar uTqvams CemTvis,zis, rogorc ̀ lordi~ an rogorc ̀ ledi~, aqvs gamoxedva mas almaceri...aTenas qandaks Semoaskupda, aqvs gamoxedva mas almaceri...

dums medidurad, sxva araferi.

VIIIzis, abanozis xesaviT Savi*, ise amayad uWiravs Tavi,rom gameRima... avivse krZalviT, da mzera misken kvlav gamepara...`ar SegrCenia Tmis Reri Tavze, Tamami ki xar~, – mivmarTe ase, –`Sens guladobas didad vafaseb, da Senc pasuxi gameci Cqara...iq, plutoniis civ samefoSi ras geZaxian? – miTxari Cqara!~

daiyrantala yoranma: `ara!~

IXgaocebisgan davaRe piri ... mesmoda Cemi gulisTqma xSiri,SiSis zars mcemda xma gasakviri, vTqvi: ̀ bodavs­meTqi, es lazRandara...~mainc SemTxveva aris pirveli, swveodes vinmes RamiT frinveli,didroni, Savi da sakvirveli irgvliv afrqvevdes dardsa da varams,biusts Tamamad Semoaskupdes, irgvliv afrqvevdes wuxils da varams,

saxelad erqvas im frinvels: `ara...~

Xsityva ar uTqvams mas amis meti, uceb dadumda briyvi, CerCeti.`sxva ram saTqmeli ara aqvs CemTvis, Tu, saidumlos – dumiliT faravs?~vTqvi maSin gulSi, man ki wyeulma, ise, rom sulac ar Serxeula,Tavi Cahqindra anazdeulad. me veubnebi: `stumroba kmara!~xval Cemi Zveli megobrebiviT datoveb am saxls, stumroba kmara!

daiyrantala yoranma: `ara!~

XIdumda yorani. esa Tqva marto. me vTqvi: `am frinvels rad vekamaTo?ueWvelia: mis sawyal patrons, roca cxovrebam ar gaaxara,es sityva dascda... rad unda kiTxva, ah, albaT tanjva iTmina didxans

da maSin dascda is erTi sityva, rac me guls miklavs, da SiSiT mzaravs,yoranmac misgan Tu SeiTvisa is, rac guls miklavs da SiSiT mzaravs,

sabediswero, is civi: `ara...~

XIIzis. medidurad igrZelebs kisers, Tan naRvliani TvalebiT mimzers,me meRimeba, vixrebi misken da vakvirdebi mSvidad da wynarad...savarZlis xaverds mivade Tavi da momeZala fiqrebis Svavi,waviluRluRe: `risTvis damCxavis? am SuaRamiT rad gamamwara?nuTu is Cemi misani aris? am SuaRamiT rad gamamwara?

ratom damCxavla yoranma: `ara~?!

XIIIo, yornis sityvebs vera da vera, ver viviwyebdi, vRelavdi jerac...vgrZnobdi, wyeulma sastiki mzera Sig gulisgulSi rom gamiyara...lampa baliSebs TvalebiT Wamda**, vTqvi: `kargad maxsovs, rom ijda mandais, vinc miyvarda, igi vinc mwamda da samudamod Tvals miefara...ver mieyrdnoba savarZlis xaverds, igi, vinc ukve Tvals miefara...

ar dabrundeba is Jami, ara...

XIVfiqrma wamiRo... CamTvlima wuTiT, ah, sizmar­cxadSi vborgavdi, vwuxdi,serafimebis dahqroda gundi da Sublze ofli mdioda Rvarad.SevZaxe Cems Tavs: `ai, mizani! sulelo, nuTu ver Seicani:RmerTi saamo SarbaTs gigzavnis, mas dagaviwyebs, vinc Segayvara...Sesvi SarbaTi! – is dagaviwyebs Sens linors, Tavi vinc Segayvara...~

daiyrantala yoranma: `ara!..~

XVSevZaxe frinvels: ̀ krul iyav, kruli! Sen – frinveli xar, Tu mavne suli?!Tu qvesknelidan, xar amosuli, gTxov, daubrunde qvesknels da wkvarams!Tu xar misani, miTxar, udaod, odes davtoveb me am udabnosda davsaxldebi iq samudamod, Svebas Tu vpoveb edemis karad?Tavdaviwyebis SarbaTs vipovi? iq, galaadSi, edemis karad?

daiyrantala yoranma: `ara!..~

XVISevZaxe frinvels: ̀ krul iyav, kruli! Sen frinveli xar, Tu mavne suli?Tqvi: Cems wamebas, aqvs dasasruli? mec da Senc uflis naTeli gvfaravs...Tu misani xar, miTxari maSin: bedis samanebs gavcdebi saSiSs?gadavexvevi? – edemis baRSi im wminda asuls, Tvalebciskaras?angelozebi rom eZaxian: `linors~, – im asuls Tvalebciskaras?~

daiyrantala yoranma: `ara!.~

XVIIvTqvi: `frinveli xar, Tu Tavad eSma, de Cagitanos wvimam da TqeSmaiq, plutoniis civ samefoSi, romelsac Ramis wyvdiadi faravs...~nela Seirxa, da gaizmora... me ki mrisxaned SevZaxe yorans:`burtylic ar dagrCes aq, mosagonrad mag cru sityvebis... gafrindi Cqara!da moaSore Cems guls niskarti, momwydi Tavidan, momSordi Cqara!...~

daiyrantala yoranma: `ara!~

XVIIIda is yorani, mas Semdeg ase, zis parmaRs zemoT, qandakis Tavze,gaSeSebuli, naRveliT savse da dums mTvlemare demonis darad.lampis mkrTal SuqSi, kuSti, didguli, Cans iatakze misi fituli...im aCrdilidan, oh, Cemi suli, vinc wuTisofels bedma gahyara,samaradisod ferflad qceuli, vinc wuTisofels bedma gahyara,

ar wamodgeba arasdros, ara!..

erTi poemis ori Targmani

edgar al

an po

yorani

1521 Tebervali, 2014 w. Targmani

1erTxel, zamTris bneli RamiT, vkiTxulobdi wigns da wamiTZilma Tvali wamityua mware dardiT guldaserils...uceb karze kakuns vismen... ganmeorda es xma isev...`stumaria~, – vTqvi me myisve, – moenatra siTbo, Weri...albaT vinme mgzavri aris, moenatra siTbo, Weri... mgzavri, meti araferi.

2Tve: dekembris civi, mrume. daRvremili vumzer Rumels,svel iataks efineba buxris ali, rogorc farCa...vnatrob dilis gaTenebas... damekarga mosveneba,misi saxe meCveneba, vinac hgavda ciskars, marjans,visac `linors~ eZaxian angelosni, da hgavs marjans, aq ki kvalic rom ar darCa.

3Cems win Zowisferi farda ucnaurad aSrialda,Jruantelma damiara, aRar madevs kacis feri...rom davZlio gulSi SiSi, Tavs vimSvideb gasaWirSi,vTqvi: `ras margebs aq viSviSi, stumaria, gana mteri,albaT ucxo mgzavri aris, mgzavri vinme, gana mteri, mgzavri, meti araferi.

4`vinc ar unda iyoT manda, momiteveT, `ser~ Tu `madam~,­mivaZaxe ucxo stumars, – `galodineT, albaT, bevri...momeria uceb Zili da kakuni Cumi, frTxili,ver gavige, var daRlili... Wrialeben darabebi...~vaReb kars da: moCans Rame (Wrialeben darabebi...), Rame, meti araferi.

5Sevcqerodi Ramis wyvdiads... jer aravis ganucdiais, rac maSin ganvicade dazafruli gulis ZgeriT.`linor!~ – mwared daviZaxe, xolo eqo im naz saxelsimeorebs, simebs arxevs, eqo, CemTan monafreni...`linor!~ – eqo imeorebs SoreTidan monafreni. `linor!~ – meti araferi.

6davubrundi kvlav Cems oTaxs, guli Cemi wuxs da SfoTavs,kvlav kakuni ismis karze, rogorc bedis ganaCeni...da vTqvi maSin: `albaT qari, akakunebs abezari...qaris xmaa uecari, Sori gzidan monaberi...diax, qari akakunebs Sori gzidan monaberi...~ qari, meti araferi.

7fardis gadaweva minda da yorani gamofrinda...da SxuiliT Camiqrola da frTebs iqnevs gamZafrebiT.ucnaurad Tavs ifasebs da aTenas qandaks Tavzedaaskupda da zis ase, macne avi bedisweris...zis, viT `lordi~, anda `ledi~, macne avi bedisweris... zis da meti araferi.

8medidurad Cems win rom zis Savi, rogorc abanozi*,Rimilsa mgvris, Tumc Cems gulSi dards da naRvels vera faravs.veubnebi yorans ase: `aRar SegrCa Tmebi Tavze,magram mainc Tavs ifaseb, Tavxedo da metiCarav,iq, plutonis samefoSi, Tqvi, ra gqvia, metiCarav?..~ yorani ki Cxavis: `ara~.

9

Tqva es sityva ise naTlad, rom saswauls hgavda, marTlac,`magram azri aRara aqvs mis am bJuturs~, – vTqvi me myarad. aris mainc sakvirveli, rom ewvios kacs frinveli,Savi, uSno, saSineli, Tan meloti, Tan WaRara...frinveli Tu raRac mxeci, Tavxotora, da WaRara... da im uJmurs erqvas: `ara~.

10meti araferi miTxra da yoranma im erT sityvasTiTqos suli gaayola, Tqva da Tavi Zirs daxara...xmas ar iRebs, TiTqos Zinavs, mivaZaxe: `vin xar, vina?Senc datoveb xval Cems binas Cemi megobrebis darad...xval Senc Cemgan gafrindebi Zveli imedebis darad...~ yorani ki Cxavis: `ara~.

11amivarda uceb TavSi sityva misi da vTqvi maSin:`albaT yornis sawyal patrons, vinc cxovrebam gaamwarada adgamda eklis gvirgvins, bevrjer dascda sityva igi, uimedo da sastiki... warmosTqvamda wara­mara...da yoranmac SeiTvisa, rac esmoda wara­mara, erTaderTi sityva: `ara~.

12xmas ar iRebs, zis Cems wina da me isev gamecina...da fiqrebSi CaviZire meocnebe kacis darad...savarZelSi Cavrge Tavi, vfiqrob: `netav, ras damCxavises frinveli, mavne, avi, Tavxedi da lazRandara?risi Tqma surs, ras miqadis Tavxedi da lazRandara? da ras niSnavs misi `ara~?

13dums yorani da mec vdumvar da Sevcqeri ucxo stumars,vgrZnob, wyeulma cxeli mzera Sig gulSi rom gamiyara...TvalebiT nTqavs lampa baliSs**... gamifrinda me iRbali...maxsovs misi saxe mkrTali... is aq ijda mSvidad, wynarad...aw verasdros mieyrdnoba is am xaverds mSvidad, wynarad... ar moxdeba ase, ara!

14momeCvena, TiTqos aqve: serafimi gundruks akmevs...rbil fardagze Tavdaxrilni, angelosni dganan jarad...SevuZaxe Cems Tavs maSin: `ufali wyvets Sens beds caSida gigzavnis SarbaT­haSiSs, Seni gulis gasaxarad,linors male dagaviwyebs Seni gulis gasaxarad...~ yorani ki Cxavis: `ara~.

15`vin xar­meTqi, odiTganve: frinveli Tu suli mavne?aq ra wyvdiads Camohyevi, ra qarbuqs da sastik aravs?ros dawyevlil am udabnos gaveyrebi samudamod,sanukvari da saamo miRmieTi damifaravs?Svebas momgvris galaadi da balzamiT damifaravs?~ yorani ki Cxavis: `ara~.

16`vin xar­meTqi, odiTganve: frinveli Tu suli mavne?cas gaficeb, RmerTs gaficeb, visi didi madli gvfaravs,mec vewvevi edems odes, Tqvi, ra unda mixarodes,mas, vis gamoc guli hgodebs, im wminda suls Tvalciskaras,Cavexvevi? edem­baRSi vnaxav linors Tvalciskaras?~ yorani ki Cxavis: `ara~.

17mivaZaxe: `es ra mesma, frinvelo Tu Tavad eSmav!gamecale, daubrundi qvesknelsa da Ramis wkvarams!aq ar dagrCes burtyli Seni, rogorc macne, avi `ZRveni~mag cru sityvis, damexseni, gamecale­meTqi, Cqara!Cems guls brWyali moaSore da moscildi Cems saxls Cqara!..~ yorani ki Cxavis: `ara~.

18da mas aqeT, parmaRs zemoT, zis da mohgavs pirquS demons,sadRac SoreTs imzireba, momnusxavi mzeriT mzaravs...gautkbeba zogjer Zili... lampis Suqze misi Crdiliiatakze ganfenili, moedeba fardags Rvarad...im Crdilidan Cemi suli, molaplape cecxlis Rvarad ar aRsdgeba, awi, ara!

Targmna bagrat badidma

*arc erT mTargmnelTan `abanozi~ ar figurirebs, arada aris dedanSi: “Then this eboni”.

** cota ucnauri `saxe~ ki aris, magram asea dedanSi: `lampa TvalebiT Wamda baliSs~. am `metaforas~ gverds uvlis yvela mTargmneli. damainteresa, Tu rogor moiqcnen rusi mTargmnelebi. aRmoCnda, rom maTac uTargmnelad dautovebiaT zmna `gloated~ (`TvalebiT Wamda~). SeiZleba amas gansakuTrebuli mniSvneloba ar hqondes, magram vamjobine fraza ise amewyo, rogorc dedanSia da ara `Suqis cimcimi~. `Suqis frqveva~, `Suqis ciagi~ da misTanani, rac sulac ar aris is, rac dedanSia (mTargmn.).

erTi poemis ori Targmani yorani

mTavari redaqtori da gamomcemeli

Tamaz wivwivaZe

Tavisuflebis moedani #4 E–mail: litsaqartvelo@yahoo.com

tel.: 292 34 89

gamodis paraskeobiT

gazeTi gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministros mxardaWeriT

dabeWdilia Sps "asaval dasavalis stambaSi"misamarTi: Tbilisi, aglaZis q. N39

el. fosta: print@asavali.ge

gaz. `literaturuli saqarTvelos~ sabanko angariSi:q. Tbilisi ss `prokreditbanki~

kodi: MIBGGE22ang. # GE61PC0183600100029708

m k i T x v e lT a s a y u r a d R e b o d !

gazeTis gamowera ukve SesaZlebelia. amisTvis saWiroa darekoT an miakiTx-oT presis gavrcelebis saagentoebs: saqpresa (guramiSvilis gamz. #64, tel: 2 51 85 18), macne (sairmis q. korp. #4, tel: 2 14 74 22), prese-

qspresi (i. javaxiSvilis q. #86, tel: 2 96 23 11), jeomedia (g. CubinaSvilis #50, tel: 2 95 51 70), piloni (wer-eTlis gamz. #113, tel: 2 34 77 43), presa 2012 (wereTlis gamz. #142, tel: 2 34 09 35). Zvirfaso avtorebo!

redaqciaSi gamosaqveyneblad motanili an gamogzavnili teqsti ar unda aRematebodes A4 zomis oTx kompiuterul gverds!

ga ze Ti da mo u ki de be lia da xel m ZR va ne lobs Ta vi su fa li pre sis prin ci pe biT.

re daq ci is az ri, Se saZ loa, ar em Tx ve o des ma sa lis av to ris mo saz re bebs. re daq ci a Si Se mo su li ma sa le bi av to rebs ar

ub run de baT.

is to ria iwye ba Su me ri dan – es sa yo vel­Ta od aRi a re bu li az ri ima ze mety ve lebs, rom Su me rebs iqiT is to ri u li Tval saz­ri si mkvle var TaTvis da bin du lia da isi­ni ama od mi iC ne ven eZe bon Sa vi ka ta bnel oTax Si, miT ume tes, ro ca is iq ar egu le­baT; mag ram isic cxa dia, rom Su am di na re­Tis ci vi li za ci is naS Te bi, ro mel Tac Cve­nam de mo aR wi es, er T ba Sad ar Seq m ni la da ka cob ri o bis go ne ba aTas w le u lo biT iw­r To bo da, sa nam ada mi a nis xe li ba bi lo nis go go lis age ba sa da sity ve bis qva ze amety­ve le bas, anu dam wer lo bis Seq m nas SeZ leb­da. is to ri is wya ro eb Si arc Su me ru li ci vi li za ci is Sem q m nel Ta vi na o baa dad ge­ni li da ara vin icis, vin iy v nen Su me re bi. mkvle va rebs es xal xi Zv.w. II aTas w le u lis da sawyi si dan ga da Sen e bu lad mi aC ni aT. am mo saz re bam ki gza ga ux s na axal ver si as, rom lis mi xed vi Tac Su am di na re Tis ci vi­li za ci is sa Ta ve eb Tan se mi tu ri mod g mis xal xe bi da wi na urdnen. ara vin uar yofs imas, rom se mi tu ri kul tu ra Su me ru li kul tu ris mem k vid rea, mag ram ar un da iq­nas ugu le bel yo fi li mar ti vi WeS ma ri te­ba: mem k vid re wi nap ris ga re Se ar ar se bobs.

Su me re bis Se sa xeb sa i sto rio li te ra­tu ras Zal ze bun do va ni war mo d ge na ga­aC nia, rac am mi mar Tule biT war mo e bu li aras rul yo fi li kvle viT aix s ne ba. Su me­ro log Ta mi er am uZ ve le si ci vi li zaci­is kvle vi sas sru li ad ig no ri re bu li iyo qar T ve lu ri ene bi, ker Zod – meg rul­la­zu ri. ro gorc Cans, am ene bis ar se bo ba bev­r ma Su me rolog ma arc ki ico da.

2006 wels ga mom cem lo ba ̀ eg ris ma~ ga mo­aq vey na sqelta ni a ni wig ni: `laz­meg rel Ta Cvens wel Ta aR ricx vam de li is to ri a~, rom lis av to ri gax lavT ba da so fia.

ba da so fi as, ro gorc mkvle vars, aqam­de ara vin ic nob da, rad ga nac is aras d ros cdi la sa mec ni e ro xa ris xis mo sa po veb lad sta ti e bi ebeW da da amiT ga ek v lia gza sa­mec ni e ro da we se bule beb Si ska mis mo sa po­veb lad. sa ma gi e rod is wle bis gan mav lo­ ba Si ik v lev da luv ris, lon do nis, stam bo­lis, pra Ris, mos ko vis, sankt­pe ter bur gis da ki dev sxva mu ze u meb Si ar se bul ma sa­lebs da swav lob da yve la mec ni e rul naS­roms, rac ki Su me ro lo gebs mi uk v le vi aT dRem de. ase ve fe xiT Se mo i a ra ita lia, sa­ber Z ne Ti... sa dac gul das miT ec no bo da uZ­ve le si kul tu ris naS Tebs.

mra va li wlis me ca di ne o bis Sem deg, man Ta vi mo u ya ra aqam de ar se bul yve la ga­mok v le vas, rac ki Su am di na re Tis kul tu­ras Se e xe bo da, Rrmad da sa fuZ v li a nad Se is wav la im d ro in de li re li gia, mTa va ri taZ re bi, war mar Tul Rmer T Ta pan Te o ni da da do sa o ca ri naS ro mi, rom lis sa xel wo­de bac ze moT mo gax se neT. am ga mok v le va Si aS ka rad Cans, rom im bun do van da Zne lad ga mo saR wev la bi rin Teb Si av tors ma na To­bel Su qu rad mi uZR vis TiT q mis yve la mec­ni e ris gan mi viwye bu li da aqam de ga mo u ye­ne be li la zur­meg ru li ena.

ba da so fia Ta vis fun da men tur naS rom­Si asa buTebs im mo saz re bas, rom Su am di na­re Tis ci vi liza ci is Sem q m ne le bi ba na nur ena ze mo sa ub re laz­meg rel Ta uZ ve le si wi nap re bi iy v nen. av to ris mtki ce biT, qve­da me so po ta mi is aR ze ve bi sa da dak ni ne bis epo qeb Sic, Su me re bi (ba na nur ena ze mo sa­

ub re laz­meg re le bi), kvla vac ga nuwy vet­liv mo na wi le o ben Su me ru li kul tu ris gan vi Ta re ba Si, rac se mi te bis ga ba to ne bis Sem deg sa is to rio li te ra tu ra Si usa fuZ­v lod aris ig no ri re bu li; xo lo, is sity­ve bi da to po ni me bi, rac aqam de ba na nu ri enis ma ta re bel xalxs ekuT v no da, se mi tur sity ve bad ga da keT da, ra mac ki dev uf ro wa mos wia wi na plan ze se mi te bis ro li Su­am di nare Tis ci vi li za ci is uSu alo mem k­vid re o bi To bis Tval sazri siT. cno bil ma Su me ro lo geb ma, ro mel Tac ara er Ti naS­ro mi mi uZR v nes Su am di na re Tis ci vi li za­ci is kvle va sa da ase ve Su me ru li re li gi u­ri kul te bis, taZ re bis ax s na­gan mar te bas, aqam de ve ra na i ri da ma je re be li ar gu men ti mo i Zi es, ra Ta swo ri war mod ge na Se eq m naT ama Tu im taZ re bis da Rmer Te bis Zal mo­si leb i sa da da niS nu le bis Tval sa zri­siT. sa re cen zio naS rom Si gan xi lu lia de da mi wa ze war mo So bi li war R v nam de li xu Ti qa laq­sa xel m wi fo: ere du, bad Ti bi­ra, si far­i, la raq­i da Su ru faq­i. gan sa­xil ve li naS ro mis mi xed viT yve la maT ga ni war mo So bi lia ba na nur ena ze mo la pa ra ke laz­meg re le bis gan. aq Ca moT v lil qa laq­sa xel m wifo e bis mfar ve li Rmer Te bi, zi­qu ra Te bis (ma Sin de li taZ re bi) da mra va li sxva sa zo ga do da sa ku Ta ri sa xe le bi, ba da so fi as mo nog ra di is mi xed viT Seq m ni lia ba na nur ena ze mo la pa ra ke xal xis gan.

de da mi wa ze pir ve li qa laq­sa xel m wi fos – ere du­s (Zv.w. I aTas. w.) gan xil vam av to ri Tan mi yo le biT Zv.w. pir ve li aTas w le u lis ba bi lo nis gan xil vam de mi iy va na, rom lis Se de gad Zv.w. pir ve li aTas w le u lis ba bi­lo nis – axa li xal de bis gan xil vam TiT­q mis mTli a nad ba na nur, anu laz­meg rul ena ze aamety ve la gan sa xil vel ma sa la Ta mo na ce me bi, rom lis gan sam t ki ceb lad av­tors moy va ni li aqvs ba bi lo nis mTa va ri Rmer Tis sa xe li mar du qi, mar du qis sim bo­lo `muS xu Si~ da epi Te ti `a ma ru Tu~; ba bi­lon Si mar du qis zi qu ra Te bis (taZ re bis) sa xel wo de be bi: en Te me nan qi, esan gi la da eSa ra; re li gi u ri siw min de e bis sa xe le bi: ba bi lo nis mTa va ri zi qu ra Tis `e Te me­ nan­qis~, igi ve ba bi lo nis go do lis mi wis q ve Sa sar Tu lis sa xe li – `qig gal lu~, RvTa e ba mar du qis oq ros sta tu e tis sa xe li `e qu­a~, mar du qis oq ros sta tu e tis `a qi Tus~­s sa sax le Si, mdi na re ev f rat ze (bu ra nu ni) ga da sa ta ni xo mal dis anu iax tis sa xel wo­de ba `ma qu a~, ba bi lo nis anu axa li `xal­ de­bis~ im pe ri a Si Se ma va li TiT q mis yve la qa­la qis mfar ve li RvTa e be bis, zi qu ra Te bis sa xe le bi, rom le bic ga Sif rvis Sem deg ba­na nur anu laz­meg rul ena ze ala pa rak da. mtki ce bu le be bi ase ve ga mag re bu lia qve da me so po ta mi a sa da mis mo sazR v re ra i o neb Si mde ba re mTe bis, mdi na re e bis, ma gis t ra lu­ri da dam x ma re ar xe bis, sxva das x va da sax­le be bis laz­meg ru li sa xe le biT, ase ve Zv.w. III aTas w le ul Si Su mer Si ar se bu li fu li sa da zo ma­wo nis er Te u le bis laz­meg ru li sa xe le biT; Zv.w. aTas w le u lis pir ve li me oTxe dis bo los Seq m ni li brin­ja os Se nad no bis (`zim ba ris~) meg ru li sa­xel wo de biT; Su mer Si anu mTels me so po­ta mi a Si ar se bu li sko lis laz­meg ru li sa­xel wo de biT – `e du ba~; ma Sin de li me fe e bis da le gen da ruli gmi re bis meg ru li sa xel­wo de biT, li te ra tu ru li Jan re bis da uam­ra vi sxva re li gi ur siw min de Ta sa xe le biT, rom leb zec sa re cen zio wig ni gve ub ne ba.

gan sa xil ve li naS ro mis av to ri am t ki­cebs, rom de da mi wa ze pir ve li mra val R­mer Ti a no bis dro in de li kla si ku ri re li­gia da re li giu ri tra di ci e bi ba na nur ena­ze mo la pa ra ke laz­meg re le bis mi er aris

Seq m ni li, ro me lic iwye ba Zv.w. V aTas w le­u li dan da mTav r de ba Zv.w. I aTas w le ul Si, e.i. Ta na med ro ve re li gi e bis ga ba to ne bam­de. am re li gi ur mim di na re o bas cvli le ba ara na i ri ga nuc dia. is rCe bo da mTa var ide­o lo gi ad ma Sin del ax lo aR mo sav leT Si.

ba da so fia ga mok v le va Si mniS v ne lo van ad gils uT mobs ka cob ri o bis is to ri a Si yve la ze udi de si mo na pov ris, msof li o Si pir ve li lur s m nu li dam wer lo bis (ro me­lic Zv. w. III aTas w lu lis da sawyis Si piq­tog ra fi u li dam wer lo bis sa fuZ vel ze aR mo cen da) Sem q m nel Ta vi na o bis dad ge nas. sa re cen zio naS ro mis av to ris mtki ce biT lur s m nu li dam we rlo bis Sem q m ne li xal xi ba na nur ena ze mo la pa ra ke laz­meg re le bi ari an.

ba na nur ena ze mo la pa ra ke laz­meg re­le bis ori enis ar se bo bis Se sa xeb mkvle­vars Zal ze sa gu lis x mo mo saz re be bi aqvs ga moT q mu li. is gvim t ki cebs, rom dam wer­lo bis Seq m nam de Su me re bis da sa ba mi ena meg ru li iyo, xo lo me o re ena, ro mel sac mec ni e re bi Su me ruls uwo de ben, laz­meg­rel Ta qu ru me bis sa i dum lo ena gax l daT. dam wer lo bis Seq m nis Sem deg ki igi sa yo­vel Tao sas wav lo da re li gi u ri enaa, ara mar to ba na nur ena ze mo la pa ra ke laz­meg­rel TaT vis, ara med se mi tur enaze mo sa ub­re xal xe bis T vi sac.

sa re cen zio naS ro mis av to ri ar eTan x­me ba msof lio Su me ro log Ta va ra uds, rom Su me re bi qve da me so po ta mi is sam x reT Si Zv.w. IV aTas w le u lis me o re na xev ris da­sawyis Si, (zo gis mi xed viT ki Zv.w. III aTas w­le u lis da sawyis Si Ca mo vid nen) da a.S. ba da so fi as mtki ce biT, qve da me so po ta mi is ci­vi li za ci is Sem q m ne li Su me re bi, sxvis mi er aT vi se bul mi wa ze Ca mo su li xal xi ki ara, pi ri qiT, mi si Seq moq me di eT ni ku ri mTli­a no baa, igi ve ba na nur ena ze mo la pa ra ke laz­meg re le bi, rom leb mac Seq m nes Su am­di na re Tis ci vi li za ciis, xa su na­sa ma ras kul tu ri dan Zv.w. 6 aTas w le u lis bo los da ma Ti aT vi se bu lia Su am di na re Tis ro­gorc sam x re Ti, ise – Crdi lo e Ti na wi lic.

Zve li ax lo aR mo sav le Tis is to ri is mi­xed viT, Zv.w. II aTas w le u lis da sawyi si dan, e.i. uris III di nas ti is da ce mis Sem deg, Su me­re bi mTli a nad qre bi an Su am di na re Tis is­to ri is fur c le bi dan. ba da so fia ar ean­x me ba am mo saz re bas da Ta vis ga mok v le va Si gvim t ki cebs, rom Su me re bi uk ve sxva sa to­mo sa xe le bi Ta sxva das x va sa me fo di nas­ti e bis mi xed viT ga nag r Z no ben ar se bo bas mTels me so po ta mi a Si. ese nia: eS nu nis, anu qi u ris sa me fo, zRvis pi ra sa me fo di nas tia da eT ni ku rad xal de bad cno bi li to me bi.

axa li az ri sa da ide is dam k vid re bas Zal ze mtkiv ne u li pro ce si mos devs, ro­gorc sa zo ga do e ba Si, ase ve mkvle var Ta wre Si, rad gan is TeT ri yo ra ni viT uC ve u­lod ga mo i yu re ba Se gu e bul sa da miC ve uls So ris. qar T ve li xal xis is to ria, mi u xe­da vad cno bil is to ri kos Ta mbi sa, dRem de ver gax da srul yo fi li, vi na i dan qris te­So bam de li xa na Zal ze mwi rad aris mo ce­mu li – sul ra Rac ab zacs mo i cavs. Ta ma mad Seg viZ lia vTqvaT, rom war mar Tu li xa nis aTas w le u le bi qar T vel Ta mo na wi le o biT mkvle var TaT vis TiT q mis uc no bia, uam ra­vi wya ro jer ki dev Se us wav le lia. swo red am vi Ta re bam aT q me vi na pav le in go roy vas yve las T vis cno bi li sity ve bi: `i se cu dad ara vin icis Ta vi si is to ria, ro gorc qar­T ve leb ma~­o.

ba da so fi am Ta vis fun da men tur ga mok v­le va Si bu ru siT mo cu li bev ri sa kiTxi na­Tel yo. av to ri gan sac vif re bel unars am J­Rav nebs aqam de mo po ve bu li da ase ve gvi an­

de li xa nis mkvle var Ta, ar qe o log Ta mi er aR mo Ce ni li ma sa le bis Sre eb Si wvdo mis Tval saz ri siT. mas wig ni e rad gam ya re bu li cod nis gar da swor mi mar Tu le bas aZ levs im sa xel wo de be bi sa da to po ni me bis Za xi­li, ro me lic ase max lo be lia mi si yur Tas­me ni saT vis. am mSob li ur Za xils mih yavs is aTas w le u le bis miR ma, uZ ve les ci vi li za­ci a Ta sam ya ro Si, sa dac sa fuZ ve li ey r ebo­da ka cob ri o bis axal is to ri as. Su me ru li war mo So bis Rmer Te bis, taZ re bis, re li gi­u ri siw min de e bis, le gen da ru li gmi re bis, me fe e bis, qa la qe bis, mTe bis, mdi na re e bis, ar xe bis, sa ku Ta ri da sa to mo, sa yo facxov­re bo, sa zo ga do da ki dev mra va li sxva da­niS nu le bis sa xe le bis amox s na aqam de erT mkvle var sac ar uc dia, vi na i dan am enas uk ve ga da Se ne bu lad mi iC nev d nen da ami to­mac dar C nen es sa xe le bi araf ris mety vel bge re bad, rom le bic mxo lod pi ro bi Tad aRiq me bod nen da sa kuTr Tavs uma lav d nen ga ucxo e bul sam ya ros.

sa re cen zio wig nis av tor ma es SeZ lo da dag vim t ki ca, rom sa is to rio li tera tu­ra Si bev ri is mniS v ne lo va ni sity va, rom­le bic se mit urad mo ix se ni e ba, se mi tebs ga da ta ni li aqvT ba na nu ri enis ma ta re be li xal xis leq si ku ri fon di dan. yve la maT­ga ni, mi u xe da vad aTas w le u lis si So ri sa, dRsac la zur­meg ru lad gve sa ub re bi an.

vin id ga Su am di na re Tis ci vi li za ci is sa Ta ve Si da vin aris is xal xi, rom leb mac pir ve li xnu li ga av les ka cob ri o bis gan­vi Ta re bis gza ze? ai, es kiT x va di di xa nia awu xeb da da awu xebT dRe sac msof lio is­to ri ko sebs. mi u xe da vad mra va li mo saz re­bis ga moT q mi sa, aqam de er Ti a ni, Se Tan x me­bu li mid go ma ar Ca mo ya li be bu la, vi na i dan am te ri to ri a ze sxva das x va xal xe bis ar se­bo ba fiq sir de ba da ro me li me maT ga ni sad­mi upi ra te so bis mi ni We ba rTu li ga da sawy­ve tia. mar Ta lia, am kul tu ris sa Ta ve eb Tan Su me re bis yof na TiT qos da aRi a re bu lia, mag ram je rac ga u ge ba ria, vin iy v nen isi ni, sad gaq r nen da ro mel eT ni kur jgufs Se­e riv nen, an ra sa xiT ga nag r Zes ar se bo ba. swo red am sa kiTxis amox s na sa da am mi mar­Tu le biT axa li xed vis Ca mo ya li be ba Si gax­lavT ba da so fi as fun da men tu ri Sro mis mTa va ri Rir se ba. av to ri svams ri to ri kul kiTx vas: `Tu Su am di na re Tis ci vi li za ci­is Seq m nis pe ri od Si kul tu ru lad da­wi na u re bul ad gi lob riv mo sax le o bas Se e riv nen qvis xa ni dan pe ri od Si kul­tu ru lad da wi na u re bul ad gi lob riv mo sax le o bas Se er wy nen qvis xa ni dan mo­su li, ga nu vi Ta re be li ve lu ri to me bi, ro mel Tac ba na nu ri enis xal xi, anu Su­me re bi, `mar Tu~­s uwo deb d nen (`mar Tu~ meg ru li sity vaa da bartys, ga nu vi Ta re­bels niS navs; mbru nav sac da sa xec v lad­sac, red.), ma Sin ro me li un da mi viC ni oT am kul tu ris Sem q m ne lad? is, vinc mo­am za da no yi e ri ni a da gi am ci vi li za ci­i saT vis, Tu ro mel Tac Sem d gom xe lis aukan ka leb lad mi iT vi ses aTas w le u leb­Si sxvis mi er mis xal­mis xal dag ro vi li cod na­ga moc di le ba da naR va wi?~

sa re cen zio naS ro mic swo red am das mu­li kiTx vis amox s nas eZR v ne ba. Tu sam ya ros mar T lac da ud ga Ja mi ga fan tu li qve bis Seg ro ve bi sa, es qve bi pro to qar T ve le bis (laz­meg re le bis) su li er vel zea na pov ni da mi si aR mom Ce ni gax lavT far To sa zo­ga do e bis T vis aqam de uc no bi, am di a di saq­mi sad mi be ru li su lis k ve Te biT gan mar to­e bu li da RvTi u ri ni WiT da jil do e bu li pi rov ne ba – ba to ni ba da so fia.

kli men ti Se lia,is to ri ul mec ni e re ba Ta doq to ri,

pro fe so ri

na po le on le mon ja va,fi lo lo gi is mec ni e re ba Ta doq to ri,

pro fe so ri

21 Te ber vals or mo ci dRe Ses rul de ba, rac Cven gan wa vi da ada mi a nu ri zne­o bis gan sa xi e re ba qar T ve li Su me ro lo gi ba da (ne gus) so fi a. dae, na Tel Si iyos mi si su li. qve moT vbeW davT am di de bu li pi rov ne bis mo nat re bis frag­men tebs mis i ve me gob re bi sa gan Tu ko le ge bis gan

axa­li­sity­va­Su­me­ro­lo­gi­a­Si