Aurrezki eta EraginkortasunEnergetikoa Makinagintzan

2012. urtean, Gipuzkoako Bazkundeak proiektua sustatu zuen Gipuzkoako Foru

Aldundiko Ingurumeneko eta Lurralde Antolaketako sailaren, ADEGI elkarte patronalaren

eta Kutxa Ekogunearen (Kutxa Gizarte Ekintza) laguntzarekin, Gipuzkoako 20

industriatan aurrezki eta eraginkortasun energetikoen diagnostikoak egiteko.

Diagnostiko horrekin batera, prestakuntza-ekintzak, benchmarkinga eta diagnostikoen

osteko 6 hileko laguntza teknikorako zerbitzua ere jarri dira abian. Txosten horretan,

hain zuzen ere, egindako lanaren emaitzak eta ondorio nagusiak azaltzen dira. Oro

har, makinak eta haientzako osagaiak fabrikatzea ekoizpen-prozesu nagusi moduan

duten enpresetan ezarriko dira.

1.- Emaitzen laburpena.

Batez besteko ustezko aurrezki energetikoa.

Antzemandako batez besteko ustezko aurrezkia enpresek2012an egindako kontsumo energetikoaren % 8,3koa izanda, hau da, 322,3 tona petrolio baliokide (aurrerantzean,tpb) edo 2.301 kupela petrolio.

Neurrik horiek ezartzean, ez dira 576 t CO2 igorriatmosferara, hau da, 183 familiaren urteko kontsumoarenondorioz sortutako CO2 igorpena.

Proposatutako aurrezki energetikoa lortzeko 417.879 €inbertitu behar dira, hau da, 20.894 € enpr esako, batezbeste.

Urtean lortutako aurrezki energetikoaren ondorioz 357.701€ aurreztu dira, hau da, 17.885 € enpresako, batez beste.Beraz, enpresek 14 hilean berr eskuratu dute egindakoinbertsioa.

Batez besteko benetako aurrezki energetikoa.

Enpresa bakoitzari enpresa aurrezteko 9 neurri proposatuzitzaizkion batez beste, eta neurri batzuetan ez zen inolakoinbertsiorik egin behar . Horrez gain, jar duera egokiakezartzeko neurriak ere proposatu zitzaizkien (aurreragohitz egingo dugu horri buruz).

Bere irizpide eta inguruabarren arabera, enpresa bakoitzakproposatuta zizkioten neurriak aukeratu zituen. Enpresabakoitzak 4 neurri aukeratu zituen, batez beste. Horiekezartzean, hauxe lortuko dute:

Enpresek 2012an egindako kontsumo energetikoaren% 5,2 aurreztuko dute, hau da, 202,6 tpb edo 1.447 kupelapetrolio.

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

Neurrik horiek ezartzean, ez dira 361 t CO2 igorrikoatmosferara, hau da, 115 familiaren urteko igorpena.

Proposatutako aurrezki energetikoa lortzeko 180.250 €inbertitu behar dira, hau da, 9.013 € enpr esako, batezbeste.

Urtean lortutako aurrezki energetikoaren ondorioz, 246.062€ aurreztu dira, hau da, 12.302 € enpresako, batez beste.Beraz, enpresek 8 hilean berreskuratuko dute egindakoinbertsioa.

Jarduera egokiak.

Ezartzen direnean, aztertutako jar dueraren kontsumoenergetikoak murrizten dituzten neurriak dira jar dueraegokiak. Hala ere, zenbait arrazoirengatik ez dago eureneragina kuantifikatzerik.

Enpresa bakoitzari 34 jarduera egoki ezartzea proposatuzaio, kontsumo ener getikoak murriztu ahal izateko.Proposamena egitean, enpr esek adierazitako 7 neurrizituzten ezarrita, batez beste.

Proposatutakoa kontuan hartuta, enpresek 10 jardueraegoki gehiago ezartzeko konpromisoa hartu dute. Enpresaparte-hartzaile guztiek konpromisoa hartu dute, aurrezkieta eraginkortasun energetikoetarako jarduera egokienezarpen-maila % 49koa izan dadin, hasiera batean mailahori %20koa zenean.

Kuantifikatzerik ez dagoen arren, oso lagungarria izangoda, enpr esa bakoitzeko aurr ezki eta eraginkortasunenergetikoen maila hobetzeko.

2

2.- Sektorearen karakterizazioa eta kontsumo-eredua

20 enpresetako ekoizpen-prozesu nagusia, bakarra ez esatearren, makinagintza da.

2.3 - Kontsumoaren banaketa energia elektrikoaren eta termikoaren artean:

���������' ��'�������� ������� ����'��������

2.1 - Enpresen tamaina eta lanegun kopurua

Enpresen ezaugarriak Gutxienez Gehienez Batez beste

Langile kopurua 19 370 97

2011ko lanegunak 210 299 225

Azalera (m2) 1.500 20.000 6.939

2.2 - Kontsumo energetiko mota

>��������''�� ������' ��'����������� ��� ������� ��'��'���������' ��'������ ����'��'�� ���� ����� �� ����������

Energia termikoa

Gas naturala Gasolioa Propanoa

Enpresa kopurua 20 10 5 4

2.4 - Kontratu elektrikoen tipologia

������- �

. ���� �- �

��/�������� - �- ���� �-

� �������� - �- ���� �-������������

� �������� - �- ���� �-������������

�!

�"

�

��

#

?�5 '�� �� � � �'��� �� ������!'(?� % '�� �� � � �'��� �� ����#!'(?�5 '�� �� � � �'��� �� �����!!'(?� % '�� �� � � �'��� �� ����#!'(?�5 '�� �� � � �'��� �� ���)# �������+��,�'(?� % '�� �� � � �'��� �� ���)# �������+�--!'(

>��������''�� �� ���' ��'������� � @�� �� ���� ��'����'� ��� ��������� ������������ � ��� ���,����� ���������� �� �

Energia

elektrikoa

3

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

. ���� �-

2.5 - Energia erosteagatiko urteko kostua

�������� ��

� �������� - �����������-��- �

��/�������� - �����������-��- �

������� ���- �����- �

��� �� - �����- �

� �� - �����- �

��������� ,���

%��- �- �� �

%������- ��,� �! "# $

���,- '34'(5

���,! '34'(5

���� '34'(5&67

#��,# '34� ��

�!#�#� '34'�

� ��, �-� ����"

-�! "�� ��,��

� �,� ��� ��!!

1.- Aztertutako enpresa guztien batez besteko prezioa unitateko.

2.- Urteko kostua, fakturen arabera.

2.6 - �����������0����-&����������- ��� � �� ,������0���-�����/ ��- ����&

4

Aire girotua%20,09

Pintura%0,72

Sukaldea%0,47UBS

%0,04

Argiak%18,02

Konpresoreak%10,27

Makina-parkea% 39,99

Bulegotika%2,55

Besteak%7,85

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

Ekintza zk. Fakturazioa

Ekintza zk. Pintura

22 Pinturako kabina hobeto isolatzea, beroak ihes egitea saihesteko.

Ekintza zk. Aire girotua

Ekintza zk. Erregailuak/Galdarak

Ekintza zk. Argiak

Ekintza zk. Konpresoreak

3.- Aurrezki eta eraginkortasun energetikorako proposatutako neurriak eta euren onarpen-maila.

Guztira, hobekuntzarako 26 neurri proposatu dira, eta honako hauexek dira:

Ekintza zk. Makina-parkea

1

2

3

Frekuentzia-aldagailuak jartzea gehien erabiltzen diren makinetako labainketa-ponpetan.

Makinek sortutako beroa nabearen goialdera bideratzea.

Frekuentzia-aldagailuak jartzea hozteko dorrearekin lotutako ponpan.

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

5

Aire konprimituaren sistemako balizko ihesak kentzea.

Konpresoreetako sorkuntza-presioa enpresaren premietara egokitzea.

Egungo konpresorea teknologia aldagarria duen beste batengatik aldatzea.

Konpresoreak hozteko sistemako beroari onura ateratzea ekoizpen-gunea berotzeko.

Instalaziotik kanpoko aire freskoa hartzea konpresoreetarako.

Konpresoreetako berotasuna nabetik kanpo bideratzea.

Presioa murrizteko gailuak instalatzea aire konprimatuko pistoletan.

Balasto elektronikoak jartzea ekoizpen-guneko fluoreszenteetan.

Balasto elektronikoak jartzea bulegoetako fluoreszenteetan.

Argi-sentsoreak jartzea, lanparak pizteko eta itzaltzeko prozesua kontrolatzeko, argi naturalaren arabera.

Ekoizpen-guneko argi batzuk itzaltzea.

Bulegoetako argi batzuk itzaltzea.

Ekoizpen-guneko erregailuak doitzea, horien errendimendua areagotzeko.

Galdaretako erregailuak doitzea, horien errendimendua areagotzeko.

Egungo erregaia gas naturalarengatik ordezkatzea.

19

20

21

Bulegoetako tenperatura egokiari eustea.

Ekoizpen-guneko tenperatura egokiari eustea.

Zerbitzariaren gelako free-cooling-a igotzea.

23

24

25

Kontratatutako potentzia doitzea, instalazioaren benetako premiak kontuan hartuta.

Egungo kontratu elektrikoa, 3 epealdikoa, 6 epealdiko beste batengatik ordezkatzea.

Kontsentsadore-bateria bat jartzea potentzia-faktorea doitzeko.

Ekintza zk. Hondar kontsumoa

26 Laneko ordutegitik kanpoko kontsumoak etengabe zaintzea.

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

1 ���/������-���,����- � ��� ��- ������-������ ��� ����2�����3���� -���2� �������0��4

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

Hondar kontsumoa

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Fakturazioa

Pintura

Aire girotua

Erregailuak/Galdarak

Argiak

Konpresoreak

Makina-parkea

A5���� ;�' ��������@�� �� ���' ��'����'��� � �'�������'�B�������'������ ��5��������������������'�� ���������� �'��'������ �����������<�' �����' ��'���������� �'��

52,2

97,9

75,3

8,2

71,4

2,1

---

15,3

322,3

135.500 €

130.100 €

102.950 €

39.729 €

1.600 €

8.000 €

---

---

417.879 €

5,3

2,8

3,4

0,9

Berehalakoa

4,0

Berehalakoa

Berehalakoa

1,2

77,6

149,0

112,9

44,7

175,1

5,6

---

11,3

576,3

25.406,8

47.041,0

30.588,7

44.300,3

37.257,4

1.986,2

164.368,1

6.752,8

357.701,4

.���5�����'�� �� ���'�������� � �'�����'� �������������B�����=����'� �B�� ������������

Lehen mailakoenergiaren aurrezkia

(tpb/urte)

Aurrezki ekonomikoa(€/urte)

Inbertsioa(€)

Amortizazioa(urteak)

Saihestutakoigorpenak(tCO2/urte)

5

Makina-parkea

Konpresoreak

Argiak

Erregailuak/Galdarak

Aire girotua

Pintura

Fakturazioa

Hondar kontsumoa

Guztira

>�5�'� ������������ � �'���������� ��'���� ����� �'�� � �'����� ��'=���������'�� ���� ����������� .�����������������'���� ��'���5�����'���������� ����� ������ ����������'��� ��'�����������5�� �����'�� ���

Hautatutako ekintzak Proposatutako ekintzak

.������� �������� ���������'�����'���������������������� �� �� ����������'����������������������������������5�� �'�� ���

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

6

0,5

64,6

75,3

7,0

41,9

0

---

13,2

202,6

1.200

34.500

102.950

40.000

1.600

0

---

---

180.250

7,1

1,2

3,4

1,5

0

0

Berehalakoa

Berehalakoa

0,7

0,7

98,3

112,9

28,7

100,5

0

---

19,8

361,0

168,2

29.773,6

30.588,7

25.889,4

23.219,8

0

131.260,8

5.161,2

246.061,8

Lehen mailakoenergiaren aurrezkia

(tpb/urte)

Aurrezki ekonomikoa(€/urte)

Inbertsioa(€)

Amortizazioa(urteak)

Saihestutakoigorpenak(tCO2/urte)

Makina-parkea

Konpresoreak

Argiak

Erregailuak/Galdarak

Aire girotua

Pintura

Fakturazioa

Hondar kontsumoa

Guztira

4.- Jarduera egokiak

Proposatutako neurriekin batera, jarduera egokiak ezartzeko 35 gomendio eman dira guztira. Gainera, gomendio horiekezarriz gero, eragin zuzena izango dute ener gia aurrezteko orduan. Bestetik, prebentzio-neurriak ere badirenez, ez dainstalazioen eraginkortasuna galduko. Honako hauexek dira:

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

Kudeaketa

12

Enpresako kudeatzaile energetikoa aukeratzea.Langileak energia aurrezteko gaien inguruan sentsibilizatzea.

Argiak

3

4

5

6

7

Bulegoetako tenperatura egokiari eustea.Argi naturalari etekina ateratzea.Leihoak aldian-aldian garbitzea.Argiak aldian-aldian garbitzea.Etengailuak guneka jarrita daudenean, okupatutako guneko argiak baino ez erabiltzea.

Aire girotua

89

Instalazioetako okupazio-zikloen arabera, aire girotuaren sistemak pizteko eta itzaltzeko zikloak programatzea.Aire girotuaren sistema behar bezala artatzea.

UBS

1011121314

Instalazioko isolamendua ikuskatzea eta UBSren tenperaturak erregulatzea.Ponpak artatzea eta ikuskatzea.Txorrota ekologikoak jartzea.Txorrota tenporizatuak jartzea.Behe kontsumoko sistemak jartzea.

Ekipoak

15161718

Motorrak aldi berean abiaraztea eta lanean jartzea saihestea.Aldian-aldian, motorra eta bultzatutako karga lerrokatuta daudela egiaztatzea.Ponpaketa-sistemetako iragazkiak ikuskatzea.Ponpaketa-instalazioetako tutuak ikuskatzea.

Konpresoreak192021222324

Mahuka guztietan besarkadera onak erabiltzea.Aire-iragazkiak aldian-aldian garbitzea.Prozesuko premien arabera, konpresorean aire konprimatuaren presioa egokitzea.Presio-beherakada handiko guneak antzematea.Aire konprimatua sortzeko eta banatzeko ekipoak behar bezala artatzea.Ekipoak inolako premiarik gabe ez erabiltzea.

Ekipo informatikoak25262728

Ordenagailuko pantaila itzaltzea, langileak lantokian ez daudenean.Pantailako energia aurrezteko aukerak abian jartzea.Ordenagailuetako energia aurrezteko aukerak abian jartzea (kontsumo urria, hibernazioa, etendura).Inprimagailuetan energia aurrezteko aukerak abian jartzea eta botoia sakatzea, inprimaketa amaitzen den bakoitzean.

Instalazio elektrikoak

2930

Eroaleak gehiegi ez kargatzea.Konexio lasaiak saihestea.

Fakturak

313233

Fakturan potentziaren terminoaren bilakaera kontrolatzea, kontratatutako potentzia jarduerarako egokiena dela ziurtatzeko.Erreaktibaren bidezko osagarriaren bilakaera kontrolatzea, pontentzia-faktorea 0,95etik gorakoa dela bermatzeko.Enpresaren aukeren arabera, ekoizpen-prozesuak potentzien ordutegi elektrikora egokitzea.

Erosketa berdea3435

Erosketa departamentuari erosketa berdearen arloko prestakuntza ematea eta horren inguruan sentsibilizatzea.Ekipo berriak erostean, modelo eraginkorrak aukeratzea, kontsumo energetikoaren zati handiena erabiltzailearen jarduketapean ez daudenekipoetan gertatzen delako.

7

Ekintza zk.

5.- Ondorioak eta gomendioak

Aurrezki eta eraginkortasun energetikoen zergati nagusiaarrazoi ekonomikoak dira. Neurriak aukeratzeko orduan,onarpen hobea dute inbertsio gutxien behar dutenak etainbertsioa berreskuratzeko epealdi laburragoa eskaintzendutenak. Krisi ekonomikoa dela eta, baliteke irizpide horrekzeresan handiagoa eduki izana, balioespenak egitekoorduan.

Ahal dutela, enpresek ezarri beharreko neurrien azterketaegiten dute, behin betiko ezarri baino lehen. Esate baterako:

Enpresa osoan ezarri baino lehen, ekoizpen- unitate bateko air e konprimatuar en pr esioa murriztea.

Argiak nabeko gune zehatz batean aldatzea.

Ezartzeko orduan ere, oso kontuan hartzen dute antzekoarazoak dituzten enpr esetan nola ezarri dituztengomendatutako neurri horiek.

Badirudi aurrezteko neurriak hobeto onartzen direla ekipoosagarrietan ekoizpen-prozesu kritikoetan baino.

Enpresako kostu ener getikoari eta, horr en ondorioz,energiaren erabilera-maila eraginkorrari eusteko politikaonena lortzeko, oro har ezarri beharreko zenbait printzipiohartu behar dira kontuan:

Erosketa: ekoizpen-ekipoak eta ekipo osagarriak erostean, ekipoen bizitza tekniko osoko kostu energetikoak kontuan hartzea eta energiari begira eraginkorrenak direnak aukeratzea, prestazioak antzekoak direnean.

Erabilera eta ekoizpena: eragiketa-eredu egokiak ezartzea, zarrastelkeriarik egon ez dadin. Adibidez: aire konprimatuko sistemak, makinen itzalketa.

Artapena: ekoizpen-ekipoen eta ekipo osagarrien higadura saihestea. Adibidez: aire konprimatuaren ihesak.

Kontratazio energetikoa:

Urtero, kontratuak eta tarifak berrikustea, azken bizpahiru urteotan enpresak izan dituen kontsumo-ereduak kontuan hartuta.

Kostu energetikoen benchmarkingerako taldeetan parte hartzea.

Ahal dela, kontsumo elektr iko handieneko eragiketak kostu elektriko merkeagoko uneetan egitea.

Oro har, aurrezki eta eraginkortasun ener getikoetan ezdago kostu guztien aurrezki handi-handia lortzeko modukoneurri bakar bat ere, ekintza txikien batura delako emaitzaorokorra. Dena dela:

Aire konprimitua ezartzea da gehien aurr eztenduen neurria, enpr esaren kontsumo osoar engainean. ( aurrezki-ahalmena % 25ekoa da, etaenpresek lortu nahi duten aurrezkia % 16koa).

Argi-sistemaren aurr ezki-ahalmena bigarr enhandiena da termino absolutuetan (aurr ezki-ahalmena %11koa da, eta enpresek lortu nahiduten aurrezkia, % 11koa).

Ondoren, aurrezki-ahalmenari dagokionez,airegirotua eta berotasuna erauzteko sistemak erehartu behar dira kontuan. Erauzketa-sistemetakoekintzetan, gainera, aurrezki-ahalmena (sistemahorien kontsumo energetikoaren gaineko % 9koa)eta enpr esek aukeratutako ekintzen bidezlortutako aurrezkia (% 5ekoa) oso antzekoak dira.

Ekoizpenerako makina-parkeak ener gia-kontsumoaren % 40 hartzen du, eta har enaurrezki-ahalmena % 5ekoa da. Ekoizpen-ekipoetan ezartzeko inbertsio-ahalmenahandiagoa da, nahiz eta kontsumo guztianehuneko handiena hartzen duen kontsumo-sistema izan. Halakoetan, badirudi estrategiahobea dela erosketa-inbertsioa egitean energiaribegira eraginkorragoak diren ekipoak aukeratzea.

Hondar kontsumoak antzematea eta saihestea.Hondar kontsumoak karga elektrikoko kurbetanikus daitezke, eta laneko or duetatik kanpokogehiegizko kontsumoen ondorio dira.Horrelakoetan, komeni da erabiltzen ezdirenenean ere piztuta geratzen dir en ekipoakgainbegiratzea. (konpresoreak, stand-by uztendiren makinak).

-

-

-

Aurrezki eta Eraginkortasun Energetikoa Makinagintzan

8