48
A familia Caravana A nova creación infantil dos ilustradores Pepe Carreiro e Abraham Carreiro REVISTA MENSUAL GRATUITA - AÑO 5 - 2011 - AGOSTO II Nº49 Yolanda Castaño “Cociñando ao pé da letra” Unha sorprendente proposta a medio camiño entre a literatura e a cociña Vilanova de Cerveira Celebra a XVI edición da Bienal co lema, Redes2011

Bahia Agosto

Embed Size (px)

DESCRIPTION

bahia sur, agosto

Citation preview

Page 1: Bahia Agosto

A familia CaravanaA nova creación infantil dosilustradores Pepe Carreiro e Abraham Carreiro

REVISTA MENSUAL GRATUITA - AÑO 5 - 2011 - AGOSTO II Nº49

Yolanda Castaño“Cociñando ao pé da letra” Unha sorprendente proposta a medio camiño entre a literatura e acociña

Vilanova de CerveiraCelebra a XVI edición da Bienalco lema, Redes2011

Page 2: Bahia Agosto
Page 3: Bahia Agosto

3

CONTENIDOS

PAG4/5/6/7/8.:Yolanda Castaño

PAG10/11/12.:Primer Plano

PAG14/15/16:Phillippe Claude

PAG18/19.:A Familia Caravana

PAG20.:Bienal de V. Cerveira

PAG.22.:Curtocircuito

PAG23.:Fhasion Miami

PAG26.: Amandio Rodrigues

PAG28/29.: Pedro Villamarín

PAG30/31.:Salud

PAG32/33/34/35/36: O Caurel

PAG38.: Axenda

PAG39.: Tempo de lectura

PAG40.: Trofeo Conde Gondomar

PAG41.: Erizana CF

PAG42/43.: Alejandro Retolaza

PAG44/45: Aceba

PAG46: Reloj de arena

PAG47: Reseña histórica

EDITA - Masque2

REDACCIÓNADMINISTRACIÓN PUBLICIDAD Río Umia 22-7º C - A POIO (Pontevedra)

CONTACTAR 698 173 [email protected]: www.bahiadixital.com

DISEÑO MAQUETACIÓNCarmen Carreiro

REDACCIÓNBasilio Aberastain

COLABORACIÓNVicente MontejanoPedro VillamarínAmandio RodriguesSalvador Rajó

TRADUCCIÓN GALEGOPaula Pereira Carreiro

TRADUCCIÓN INGLÉSMiguel Gil Díaz

IMPRIMEGráficas Anduriña

DEPÓSITO LEGAL VG - 813 - 2007

No nos hacemos responsables de cualquier opinión, artículo oentrevista de nuestros colabora-dores.

Page 4: Bahia Agosto

4

Yo

land

a C

ast

año

COCIÑANDO AO PÉ DA LETRA

Unha sorprendente proposta a medio camiño entre a lite-ratura e a cociña coordinado pola poeta Yolanda Castaño e a

fotografa Andrea Costas, reúne a 21 escritoras e escritores gale-gos coas mans na masa, autoras e autores que prepararon recei-tas literarias para demostrar que tamén se cociña dende a emo-ción. Unha obra fresca, alegre e orixinal para, da man dalgúns

dos nosos máis sobranceiros escritores, aprendermos pratossuxestivos. Un texto para saborear as palabras ben escri-

tas en receitas contadas doutra maneira. Un libro, endefinitiva, que repara no vencello estreito entre

os verbos cociñar e escribir.

Page 5: Bahia Agosto
Page 6: Bahia Agosto

6

Como xorde a idea de xuntar padais literarios e culina-rios nun mesmo libro?Desexaba amosar ao público unha cara máis humana e saborosados magníficos escritores e escritoras deste país. Eu creo moití-simo no que se está a facer na literatura galega contemporánea,que é dunha brillante calidade, e quería tratar de contaxiar amiña paixón a esa parte da sociedade galega que aínda non coñe-ce ben a nosa escrita actual. Para iso, a cociña pareceume uninmellorable fío condutor posto que todos temos algunha rela-ción con ela. É un ámbito amable, suxestivo e acugulante de his-torias, e estaba segura de que moitos dos nosos autores tiñancon el un vínculo afectivo con moito que contar. Ademais, que-

ría mudar a imaxe tradicional que temos deles e delas, sempretan serios e graves nas conferencias ou dende as contraportadasdos libros. A idea era poder velos agora picando cebola, ou ama-sando co mandil posto, en imaxes coas que nos resulta moitomáis doado identificármonos. A cociña é ese espazo íntimo,doméstico e tan próximo que adentrarnos nel pode facer máisdoado o entrarmos en contacto con todo ese riquísimo menúde palabras.Que escritores participan. Como recibiron a proposta ecal foi a súa implicación?O certo é que para esta experiencia buscamos a algúns dosescritores e escritoras máis ‘cocinillas’ ou que tiñan –polo

Autoretrato da fotógrafaAndrea Costas.

Page 7: Bahia Agosto

7

menos- unha relación significativa coa cociña, dende cociñeiros/asmáis cotiás ata auténticos gourmets. Pero á vez procuramos amáxima diversidade en todos os eidos: en canto ao sexo, á xera-ción, ao xénero literario, estilo e ata procedencia xeográfica!Queríamos que se reflectise a vizosa pluralidade da literaturagalega contemporánea, por iso hai mozas e veteranos, da costa oudo interior, ensaístas, dramaturgas, poetas, narradores ou autoresde libros infanto-xuvenís, preparando primeiros, segundos pratose sobremesas. Iso confire un rico e variadísimo menú degustacióncociñado, en concreto, por Anxos Sumai, Helena Villar Janeiro,Celso F. Sanmartín, Carmen Blanco, Rosa Aneiros, Lupe Gómez,Fina Casalderrey, Xavier Rodríguez Baixeras, Marga do Val, XabierP. Docampo, Xosé María Álvarez Cáccamo, Chus Pato, XavierCastro, Xabier Cordal, Lucía Aldao, Marica Campo, AgustínFernández Paz, Cándido Pazó, María Reimóndez, Antón Lopo e

Manuel Lourenzo. Cada un tiña que escoller unha receita especialpara eles e, por unha banda, escribila dende un enfoque literario(en forma de conto, poema, diálogo dramático…) e, pola outra,elaborar ese prato ante os ollos testemuñas da fotógrafa AndreaCostas, que retratou procesos e resultados tamén cunha vontadecreativa. Todos foron enormemente entusiastas, pacientes e xene-rosos coa iniciativa e con nós mesmas. Abríronnos de par en paras portas das súas cociñas… e tamén as do seu corazón!Ademais… pasámolo de marabilla e comemos estupendamente!É este libro un convite a que aprendamos a alimentarcorpo e mente? Exacto! É diferente aos libros de cociña tradicionais porque noné nin técnico nin tampouco teórico, senón que trata de transmi-tir os contidos a través de linguaxes máis creativas, intuitivas eemocionais. Supoño que será o libro de cociña perfecto para osgrandes lectores e amantes da arte! Todo é coherentementemenos frío, menos testemuñal; as imaxes non son puramentedocumentais, e os textos son moito máis artísticos e sentimen-tais que os das receitas de toda a vida. É un achegamento á coci-ña por parte non de chefs profesionais, senón de persoas máisafeitas a comunicarse a través da palabra creativa e das emocións.Todo pode degustarse dende diferentes puntos de vista, e tantocociñar como escribir son, ao fin e ao cabo, procesos de creación,por iso pode que teñan máis que ver do que pensamos. En cal-quera caso, gastronomía e escrita forman un binomio perfecto, enon só porque unha alimente o corpo e a outra a alma. Senónporque ambas alimentan ás dúas.Din que comer é un pracer, é tamén poesía?Comer –atreveríame a dicir que en Galicia especialmente- é unfeito con fondas implicacións sociais e tamén culturais.Sinaladamente, hai moito de literario no xantar e no cociñar.Como dicía, os dous actos son procesos de creación, os dousimplican unha transformación de materiais previos, un códigoantigo que se actualiza e… tamén algo de sazón. Ademais, comerapela á nosa memoria gustativa, como cando metemos algo naboca e iso nos traslada a unha lembranza marcada a lume nasnosas papilas gustativas. Esa capacidade de evocación conéctasecoa nosa memoria emocional, así que, si, comer tamén pode pare-cerse a degustar poesía.Como viviu a experiencia creativa deste traballo, en apa-rencia tan lonxe do seu estilo literario?Certo… máis en aparencia ca outra cousa! Na miña poesía gús-tame descubrir os procesos secretos que hai por baixo das cou-sas, procurar a esencia, pescudar o íntimo e quedar coa parte

Page 8: Bahia Agosto

8

emocional. Aquí tamén houbo algo diso. Por outra banda, algo doque sempre gustei e no que sigo permanentemente investigandoé na maneira de relacionar á poesía con outros ámbitos da vida,xa sexa para facela entender moito máis próxima e conectadacon todos nós, xa sexa para tratar de que outros/a lle perdanmedo e se acheguen a ela. Por iso desenvolvo iniciativas que aunan ao audiovisual, á música, á plástica… e agora á cociña. Algúnxermolo había en min que me fixo vivila coma unha experienciaapaixonante e tamén moi natural.Andrea Costas fai unha achega marabillosa ao libro coassúas fotografías. É certo que unha imaxe vale mais quemil palabras ou aquí son o complemento perfecto?Dende o comezo tiven claro que quería traballar con AndreaCostas. Admiraba a súa traxectoria –de feito vencellada a retra-tos de ámbito doméstico e cotián- e sabía que ela sabería ache-garse a eses espazos do íntimo con auténtica poesía. Non busca-ba un/ha fotoxornalista, buscaba a alguén que –en coherencia coresto dos aspectos do libro- se comunicase a través da creacióne fose quen de construír un soporte visual para o proxecto quenon só é un dos puntais do mesmo, senón que constitúe un dosseus grandes atractivos. Como dicía, as imaxes de Andrea nonilustran nin testemuñan, crean pezas artísticas en si mesmas.Por que hai tantas mulleres cociñeiras e só os homesreciben estrelas Michelín?Supoño que a cociña para as mulleres foi un ámbito tradicional, e

tamén por tanto cargado de toda unha serie de valores (maiorfuncionalidade, economía doméstica, labor cotiá…) mentres quepara eles nun principio xa xorde coma un acto rodeado de maiorcarga extra-ordinaria. Ademais, dáme a impresión de que elasadoitan gabarse moito menos e mesmo refugan a excesiva aten-ción dos demais cara os seus labores, por unha cuestión educa-cional.Cociña tradicional ou de vangarda?Por que hai que escoller?! Cada unha para un ámbito ou momen-to. Xa non estamos no tempo de optar polo único extremodunha dualidade, senón no de integrar intelixentemente ambos osdous. Ademais, e de feito, a conxugación dos dous polos adoitaproducir fusións do máis rico e interesante.A cociña galega ten proxeción internacional? Sabemosvender o noso?En case todos os ámbitos –non só no da cociña- iso é precisa-mente o que nos falta: autoestima, seguridade en nós mesmos eun pouquiño de aprender a vendernos sen complexos. Na litera-tura galega ocorre o mesmo: nada temos que envexar en materiade calidades literarias ao que se fai actualmente en castelán, por-tugués ou catalán, pero os outros sempre apostan con máis forzae fe no propio, coa cabeza ben alta e sen trauma ningún. Nósfomentamos a autolimitación tanto fóra… como mesmo dentro!Cumpriría irmos cambiando o chip.

Carmen Carreiro

Page 9: Bahia Agosto

Hace veinticinco años, en el verano de 1986, Helados Gamelaabría sus puertas en Baiona, su privilegiada situación, y la cali-dad de sus productos lo convirtieron en un punto de referencia,en una visita casi obligada para turistas y gente propias dellugar. Veinticinco años y miles de cucuruchos después HeladosGamela abre un nuevo local donde además del producto estre-lla de toda la vida, los característicos helados artesanos, llama laatención la aparición de nuevos conceptos como el FrozenYoghurt, el Smoothie o el Frappé, productos que han conquista-do a los consumidores de Estados Unidos o Italia, por poneralgunos ejemplos, y que ya están a la disposición de los consu-midores baioneses.Situada en el centro de la calle Elduayen y a escasos metros dela Carabela La Pinta y la heladería de toda la vida, la Yogurtería– Heladería Gamela se convertirá en un lugar al que acudir enlas calurosas tardes de verano.

C/ Elduayen 8 - 10 - Telf. 986 356 718- BAIONA

Page 10: Bahia Agosto

10

Primer Plano

SILENCIO DE AMORSinopsis: Alessandro es italiano y enseña música barroca enEstrasburgo. Vive con su hija Irina, de 15 años, en plena crisis adoles-cente, y con su hermano Crampone, un encantador y excéntricoanarquista que pide asilo político desde que Berlusconi subió alpoder.En ciertos momentos, Alessandro siente que cría a dos adolescen-tes, pero no ve el vacío en su propia vida. Se esfuerza en ser el padreperfecto y ha olvidado reconstruir su vida afectiva, sobre todo por-que está rodeado de amigos divertidos que le impiden sentirse solo.Pero cuando su hija descubre la emoción del primer amor, la vida deAlessandro sufre un cambio tan inesperado como dramático.Una película de Philippe Claudel, director de Hace mucho que tequiero (BAFTA a la Mejor Película de Habla No Inglesa 2009; PremioCésar a la Mejor Ópera Prima 2008).Reparto: (Alessandro), Stefano Accorsi; (Crampone), Neri Marcore;(Irina), Lisa Cipriani; (Agathe), Anouk Aimée; (Florence), ClotildeCourau. Director y guionista, Philippe Claudel. Productores, YvesMarmion y Saïd Ben Saïd. Director de fotografía, Denis Lenoir.Director artístico, Samuel Deshors.EVASinopsis: En un futuro próximo en el que los seres humanos vivenjunto a criaturas mecánicas, Alex, un reputado ingeniero cibernético,regresa a Santa Irene con el encargo de la Facultad de Robótica decrear un niño robot. En estos diez años de ausencia, la vida ha segui-do su curso para su hermano David y para Lana que, tras la marchade Alex, rehicieron su vida. La rutina de Alex se verá alterada deforma inesperada por Eva, la hija de Lana y David, una niña especialy magnética, que desde el primer momento establece una relaciónde complicidad con Alex. Juntos emprenderán un viaje que les pre-

cipitará a un final revelador.Equipo artístico: Claudia Vega, se trata de su primera incursión en elmundo de la interpretación, Daniel Brühl, (Kingsroad 7 de ValdisÓskarsdottir; Inglorious bastards de Quentin Tarantino; Two days enParis de Julie Delpy; El último Bourne de Paul Greengrass; Salvadorde Manuel Huerga y Goodbye Lenin de Wolfgang Becker), MartaEtura (Celda 211 de Daniel Monzón; Las trece rosas de EmilioMartínez Lázaro; Para que no me olvides de Patricia Ferreira; La vidaque te espera de Manuel Gutiérrez Aragón; La vida de nadie deEduard Cortés y Sin vergüenza de Joaquín Oristrell), AlbertoAmmann (Lope de Andrucha Waddington y Celda 211 de DanielMonzón); Lluis Homar (Los abrazos rotos de Pedro Almodóvar;Cobardes de José Corbacho y Juan Cruz; Caótica Ana de JulioMedem; Obaba de Montxo Armendáriz; La mala educación de PedroAlmodóvar; La ciudad de los prodigios de Mario Camus; La Celestinade Gerardo Vera; Adosados de Mario Camus y El perqué de tot ple-gat de Ventura Pons).Dirigida por Kike Maíllo; guión, Sergi Belbel, Cristina Clemente, MartíRoca y Aintza Serra; Producción Ejecutiva, Sergi Casamitjana, AintzaSerra y Lita Roig; Dirección de Fotografía, Arnau Valls Colomer;Montaje, Elena Ruiz; Diseño de sonido, Oriol Tarragó; Sonido, JordiRossinyol; Supervisor efectos visuales, Lluis Castells y Javier García;Arte, Laia Colet; Dirección de Producción, Toni Carrizosa.CON DERECHO A ROCE "Tenemos que hablar”, "Vamos en direcciones opuestas", "Te mere-ces algo mejor", "Sigamos siendo amigos". Sin duda Dylan (JUSTINTIMBERLAKE) y Jamie (MILA KUNIS) no están como para asentarla cabeza. Cuando Jamie, una cazatalentos de ejecutivos neoyorqui-na, emplea sus capacidades de persuasión para convencer a Dylan,un reconocido director artístico de Los Ángeles, a aceptar un traba-

Page 11: Bahia Agosto

11

jo de ensueño en la Gran Manzana, ambos descubren en seguida queson almas gemelas. Los dos han sufrido tantos fracasos amorososque están listos para darse por vencidos en el amor y centrarse enla diversión. Cuando Dylan se traslada a Nueva York y empiezan aquedar, se ríen juntos pensando que el amor es un mito propagadopor las películas de Hollywood. Y así comienza un experimento deli-ciosamente sexy y adulto.¿Serán capaces estos dos amigos, ambos con éxito, solteros, y que-mados con el compromiso, de explorar un territorio nuevo? Si aña-den sexo promiscuo "sin emociones" a su amistad, ¿podrán evitartodas las trampas creadas al pensar que alguien es algo más que unsimple colega?Al tratarse de dos personas curtidas con las decepcionantes prome-sas de las comedias románticas, a Dylan y a Jamie no les debería sor-prender demasiado descubrir que su valiente decisión se convierteen un viaje atrevido y sexy a un territorio desconocido, que revela-rá mucho más acerca de sí mismos de lo que jamás pensaron desve-lar. Con derecho a roce está protagonizado por Justin Timberlake (Lared social, Bad Teacher), Mila Kunis (Cisne negro, El Libro de Eli),Patricia Clarkson (Rumores y mentiras), Jenna Elfman (“Dharma &Greg”), Bryan Greenberg (“Buscarse la vida en América”), conRichard Jenkins (Querido John) y Woody Harrelson (2012). Estádirigida y producida por Will Gluck (Rumores y mentiras), tambiénproducen Martin Shafer, Liz Glotzer, Jerry Zucker y Janet Zucker. Elguión es de Keith Merryman & David A. Newman, junto con Gluck.La historia es de Harley Peyton y Keith Merryman & David A.Newman. El productor ejecutivo es Glenn S. Gainor (Burlesque). Eldirector de fotografía es Michael Grady (Rumores y mentiras).Marcia Hinds es la directora de producción. Tia Nolan es la editora.La supervisión musical es de Wende Crowley. La diseñadora de ves-

tuario es Renee Ehrlich Kalfus. El tiempo de proyección de Conderecho a roce es 1 hora y 44 minutos.CAPITÁN AMÉRICA: EL PRIMER VENGADORParamount Pictures y Marvel Entertainment presenta una película deJoe Johnston, siendo coproductores, Stephen Broussard y VictoriaAlonso; productores ejecutivos, Alan Fine, Stan Lee, David Maisel, Joe Johnston, Louis D’Esposito y Nigel Gostelow; producida porKevin Feige, con guión de Christopher Markus & Stephen McFeely ydirigida por Joe Johnston.En el reparto, Chris Evans, Tommy Lee Jones, Hugo Weaving, HayleyAtwell, Sebastian Stan, Dominic Cooper, Toby Jones, NealMcDonough, Derek Luke y Stanley Tucci.Sinopsis: Capitán América: el primer vengador, se centrará en los pri-meros días del Universo Marvel, cuando Steve Rogers (Chris Evans)se ofrece voluntario para participar en un programa experimentalque lo convierte en el súper soldado conocido como CapitánAmérica. Como tal se une a Bucky Barnes (Sebastian Stan) y PeggyCarter (Hayley Atwell) para hacer la guerra a los malvados de laorganización HYDRA, dirigido por el villano Red Skull (HugoWeaving).Producida por los estudios Marvel y basada en los personajes delcomic, Capitán América: El primer vengador, es junto con Thor, losdos grandes estrenos de este año del universo Marvel, el 5 de agos-to.TEMPLARIORemontándose al oscuro y brutal siglo XIII, TEMPLARIO nos sumer-ge de lleno en uno de los momentos más violentos y cruciales de lahistoria de la Inglaterra medieval, cuando un puñado de hombres debien lucharon, sin apenas esperanza, por defender a su país de un reymegalómano y sanguinario. La batalla por el castillo de Rochester,

Page 12: Bahia Agosto

12

basada en un devastador capítulo de los libros de historia, es un rela-to verídico de honor, acción y emoción. Correrá la sangre.Corre el año 1215. El rey Juan I de Inglaterra (Paul Giamatti) se veobligado a firmar la Carta Magna, un documento que garantiza laslibertades fundamentales y sienta las bases del derecho consuetudi-nario en su país. Furioso por haberse visto forzado a firmarlo, reclu-ta un despiadado ejército de mercenarios que empieza a arrasar elpaís para recuperar el poder. Pero cuando el ejército del rey está apunto de llegar a Londres y hacerse con el control del país, un solobastión se interpone entre él y la inevitable victoria: el castillo deRochester. Un pequeño grupo de rebeldes reunidos por el barón Albany (BrianCox) se ha atrincherado en el castillo para combatir al rey Juan hastaque lleguen los refuerzos: un caballero templario (James Purefoy)atormentado por la culpa ante las atrocidades que cometió durantelas cruzadas y por sus florecientes sentimientos por Isabel (Kate

Mara), hermosa señora del castillo y esposa del avejentado Reginaldde Cornhill (Derek Jacobi); unos mercenarios curtidos en la batalla,entre los que se encuentra Beckett (Jason Flemyng), que lucha nopor Dios ni por su país, sino por dinero y sed de sangre; y unos jóve-nes soldados, como Guy (Aneurin Barnard), que probará el sabor dela sangre y de la batalla por primera –y puede que por última– vez.TEMPLARIO es el tercer largometraje del director Jonathan English,a partir de un guión escrito por él mismo y por Erick Kastel yStephen McDool.LAS AVENTURAS DE TINTIN:EL SECRETO DEL UNI-CORNIOEn una de las fotos se puede observar a Steven Spielberg, PeterJackson, Andy Serkis,Gad Elmaleh, Jamie Bell y la productoraKathleen Kennedy, posando en un photocall en París, con motivo dela promoción de la película, Las Aventuras de Tintin: El Secreto delUnicornio", cuyo estreno en España tendrá lugar el 28 de Octubre.

Page 13: Bahia Agosto

13

Page 14: Bahia Agosto

14

Su primera película, Hace mucho que te quiero, fue unverdadero éxito. ¿Cómo se ha enfrentado al rodaje de estesegundo largo?Me pareció increíble que tanta gente viese una película de ese tipo,anclada en la vida de provincias, volcada hacia una intimidad y emo-ciones muy especiales. No solo fue acogida favorablemente enFrancia, sino también en otros países tan diferentes como Japón ymuchos de Latinoamérica. Cuando se empieza en el cine, conseguirun éxito de este calibre ofrece la posibilidad de rodar una segun-da película en buenas condiciones. Después de Hace mucho que tequiero, me rondaban varios temas, pero se impuso la necesidad decambiar y las ganas de hacer una comedia. Aunque esta películatiene ciertas temáticas próximas a la primera, las he tratado conmás ligereza, con un ritmo más rápido, una puesta en escena dife-rente.

Las primeras imágenes de la película evocan a Caro dia-rio/Querido diario, de Nanni Moretti. Alessandro no va enVespa, sino en ciclomotor por las calles de Estrasburgo.¿Es un guiño al cine italiano, en el que parece haberse ins-pirado en gran medida?Bueno, sí y no. Esta película contiene bastantes homenajes, cons-cientes o inconscientes. Puede verlos quien quiera. En cuanto aestas primeras escenas, he querido que Alessandro pareciera unpoco ridículo, pero entrañable. Va en ciclomotor y no en Vespa,lleva un casco pasado de moda, tiene una cara muy simpática, yrecorre las calles de Estrasburgo con la tarantela de fondo.¿Alessandro es una víctima pasiva del tiempo que pasa, dela comodidad que nace de una vida diaria bien encamina-da?La vida pasa muy rápido para todos. En el caso de Alessandro, este

Phillippe ClaudelSilencio de amor, una película con varios homenajes conscientes o inconscientes

Page 15: Bahia Agosto

15

paso tan rápido se ve acentuado por las responsabilidades hacia suhija. “No tuvo madre, al menos quiero que tenga un padre”, dice.Es un comportamiento frecuente. He conocido a personas que,después de un fallecimiento o un divorcio, dejaban de lado su vidaamorosa para dedicarse a educar a sus hijos. Pero en el caso deAlessandro, no solo está su hija, que en cierto modo es la encar-nación y prolongación de su amada mujer, sino su hermanoCrampone, un anarquista inmaduro, del que también debe ocupar-se. Consigue reencontrar el equilibrio entre una niña convertida enadolescente y un adulto que nunca ha crecido. De hecho, la familiaforma un hogar armonioso.No ha caído en la tentación de incluir a “estrellas” en elreparto, ¿por qué?Puede que sea por egoísmo, pero parte del placer de hacer cineestá en descubrir rostros que no conocía. El resultado no habríasido el mismo con un reparto de actores muy conocidos. Pero esono me impide tener muchas ganas de trabajar con actores comoDaniel Auteuil, que me fascina, o Gérard Depardieu, con el quesueño tentándole con un papel al que se entregaría del todo.Después de la “francobritánica” Kristin Scott Thomas, daun primer gran papel en Francia al italofrancés StefanoAccorsi. ¿Lo tuvo claro desde el principio?No, en absoluto. Cuando escribía el guión, el personaje tenía 55años, pero pensé que la diferencia de edad con su hija haría la his-toria menos interesante. A pesar de haber rebajado la edad del

padre, Stefano seguía siendo demasiado joven. Hablamos y le pedíque se dejara barba, que probara con varias monturas de gafas, yun mes después hicimos unas pruebas. Fue increíble. Me gusta tra-bajar con actores extranjeros, mezclar los orígenes. Me pareceenriquecedor hacer coincidir en Estrasburgo, con la tarantela defondo, a dos actores italianos como Stefano y Neri; a una actriz quesimboliza el matrimonio histórico entre el cine francés y el italia-no, como es Anouk Aimée, y a Clotilde Courau, también muy unidaa Italia. ¿Hasta qué punto se ha inspirado en las comedias italia-nas?A partir de finales de los años cincuenta, hasta mediados de lossetenta, hubo un periodo mágico para la comedia italiana con his-torias de gente, pero también de relaciones sociales acompañadasa menudo de un análisis bastante cáustico de la sociedad. No setrataba solo de la carcajada. Los directores mezclaban a la perfec-ción el género burlesco, delirante, ligero, con la emoción y la tra-gedia más negra. No intento emular a Dino Risi, Mario Monicelli oPietro Germi, ni mucho menos. Solo intento pasar de la risa a laemoción, dando grandes saltos que no suelen ser habituales en elcine francés.Al igual que en las comedias italianas, los diálogos sonrápidos, muy pensados. ¿Les dio mucha importancia cuan-do redactó el guión?Mi primera película era más bien silenciosa. Pero esta es una pelí-

Page 16: Bahia Agosto

16

cula charlatana. Hay muy pocas escenas en las que no se habla.Disfruté muchísimo exteriorizando los sentimientos mediante lapalabra. Había que encontrar el ritmo, la palabra exacta.Perfeccionar los diálogos con los actores durante los ensayos, durante el rodaje. Incluso pulirlos en el montaje. Ha sido un mon-taje muy trabajado para encontrar el ritmo adecuado.¿Le pareció lógico que fuera hablada en ambos idiomas,francés e italiano?Me pareció obvio, en una película que gira en torna a las voces y alos idiomas como SILENCIO DE AMOR, mantener el francés y elitaliano. Si así algunas personas que nunca ven películas en versiónoriginal disfrutan oyendo otras sonoridades, me alegraría mucho.Lo mismo pasa con la música barroca poco conocida. También esvalido para la tarantela, quizá les entren ganas de comprar un discoal salir del cine.Crampone es un antiberlusconiano de primera que pideasilo político en Francia. ¿Esconde el lado burlesco del per-sonaje un mensaje más serio?Es un revolucionario casero, un militante inoperante y, además, bas-tante perverso. Obliga a los demás a actuar: a la niña a manifestar-se en favor del Tibet, y a la funcionaria de Correos a poner trabasal sistema… Las manifestaciones y las huelgas ya no sirven. Hay queencontrar otros medios para sabotear el sistema y permitir a losque no existen que existan. Sin querer caer en la lección política,quise incluir en la película comentarios cáusticos y mensaje simplesque pudieran ser eficaces.

Desde los actores a los decorados, su cine se basa en unaexigencia de verdad y realismo. ¿Desconfía de los artifi-cios?Siempre es una paradoja hacer cine y querer mostrar la vida talcomo es. Evoco la adolescencia de Irina de acuerdo con los códi-gos de representación que tengo de la adolescencia. Ser conscien-te de eso no me impide intentar estar lo más cerca posible de lagente, intentar captar su profundidad, su humanidad, sin barnizalguno. El cine incluye muchas artes: escritura, fotografía, sonido,interpretación, arquitectura… Todo sirve para expresarse. Volver atrabajar con gran parte del equipo técnico de mi anterior películame permitió ganar tiempo en la preparación. Samuel Deshors, eldecorador, entiende lo que quiero. El piso es tal como había imagi-nado. Pero el decorado de la habitación de Irina no es tan fácilcomo parece. Debía reflejar este periodo de transición entre lainfancia y la rebeldía de la adolescencia. Eso explica que convivancarteles de Tiananmen y peluches rosas.¿Cómo convenció a Anouk Aimée para que rodará estapelícula?Aceptó enseguida. Anouk es guapísima. En la pantalla y en la reali-dad es una mujer muy elegante, con mucha clase y con un enormehumanismo. Añadiré que Anouk tiene un rostro natural… Es muyimportante. Disfruté filmándola, realzándola. ¡Y qué talento!Agathe, su personaje, va a morir, pero no quería que fuese unasituación morbosa. Sus escenas transcurren en un servicio de cui-dados paliativos, pero para ella simplemente es la antesala de unviaje, y para Alessandro posiblemente sea un lugar de expiación.¿Qué intenta borrar? No se sabe. Su suegro no le trata con simpa-tía. ¿Está enfadado con él? ¿Su mujer murió en un accidente decoche por culpa suya? Me gusta dejar algunas preguntas sin res-puesta y limitarme a esbozar pistas. ¿Cómo construyó el personaje de Clotile Courau, queaparece en el último tercio de la película? El papel de Clotilde es importante en el plano dramático. Su per-sonaje encarna lo que Agathe, su madre, intentó transmitir aAlessandro. Le preparó para un encuentro que le abrirá la puertaa un posible amor. No quise que fuera un flechazo. No se sabe loque pasará, quizá no pase nada. He compuesto la última escenacomo una materialización de lo que Alessandro imagina. Están pre-sentes todos los seres que tuvieron importancia en su vida, los quela tienen y los que quizá la tendrán. Por eso, la letra de la canción“Silenzio d’amore”, que regrabamos con Stefano, refleja lo quesiente el personaje. Esta conmovedora escena cierra una auténtica películacómica. ¿Se divirtió rodando?Según todo el equipo, técnicos y actores, fue un auténtico placer.El ambiente de trabajo era muy bueno, generoso, muy profesional,eficiente. Cada mañana llegaba al rodaje feliz como un niño, nadaestresado. Todos se implicaron con verdadera pasión. Nos reímosmuchísimo durante el rodaje de la telenovela que sigue Crampone,“Amores clínicos”. Incluso compuse la canción de los créditos deprincipio, “Love in Hospital”. Rodamos cuatro escenas hilarantesque se incluirán como bonus en el DVD. ¿Cómo le gustaría que reaccionasen los espectadores?No soy un genio, y esta película no revoluciona la comedia. Mebasta con que se sientan felices viéndola y que salgan con una son-risa después de haber conocido a hombres y mujeres que se pare-cen a nosotros y viven como nosotros. Espero que lo pasen biencon una película un poco inteligente, sensible y divertida. Mi únicaambición es ofrecer una paleta de emociones humanas y diferen-tes niveles de lectura que pueden encajar con muchos de nos-otros.

Vicente Montejano

Page 17: Bahia Agosto
Page 18: Bahia Agosto

18

A Familia Caravana, é a nova creación infantil da firma Carreiro &Carreiro, formada polos ilustradores Pepe Carreiro e AbrahamCarreiro, e que se publica en Edicións do Cumio.Nesta serie de libros infantís os seus protagonistas están formadospor case unha decena de nenos de diferentes idades e procedencias,fillos dos artistas do Run Run Circus. Todos viven en diferentes cara-vanas con características propias. Tal e como comenta un dos seusautores, “as caravanas das diferentes familias que traballan no circoestán personalizadas e cada unha ten elementos da súa propia per-sonalidade, do seu traballo ou do seu país de orixe”.

A intención da creación desta serie de libros - con influencias docirco clásico ruso - é, segundo o propio Pepe Carreiro, “achegar, aosmáis pequenos da casa ao mundo máxico do circo con historiascheas de humor pensadas para que pasen un bo momento”.Os creadores da serie están a percorrer varias librarías de toda axeografía galega presentandoa ao público. Porén, na páxina web deEdicións do Cumio xa se pode descargar un avance d’A nova doma-dora de cans, Un hipopótamo moi áxil e Un dinosaurio no circo, ostres primeiros volumes da Familia Caravana, que tamén serán publi-cados en galego, éuscaro, catalán aranés e castelán.

A Familia CaravanaUnha nova creación infantil dos ilustradores Pepe Carreiro e Abraham Carreiro

Page 19: Bahia Agosto

19

Os protagonistas desta serie son os fillos dalgúns dos artistas e tra-balladores do circo. Todos eles herdaron algunhas das aptitudes dosseus pais. Ademáis deles, na serie colaboran personaxes secundarios,algúns tarballadores do circo, coma o xerente, e outros, artistas con-vidados.Aínda que vivan arredor dun circo, os protagonistas da familiaCaravana métense nas máis cotiáns ou incríbeis aventuras que llespoidan suceder a calquera. A vida nómada vainos levar tamén aoslugares máis exóticos do planeta, coma a hamburguesería da esqui-na, sen ir máis lonxe.O Run-Run Circus é o hábitat da familia Caravana. Arredor del sitú-anse as casas ambulantes desta familia nómada. No máis grandeespectáculo do mundo que se presenta no Ru-Run Circus, traballanos artistas máis afamados: trapecistas, pallasos, magos, domadores,funámbulos, equilibristas, contorsionistas e toda unha serie de tiposverdadeiramente extraordinarios. Moitos destes artistas son habi-tuais no circo, coma os pais dos protagonistas da familia Caravana;outros son convidados para un espectáculo. O Run-Run Circus per-corre o globo, para levar as súas marabillas a todos os países.Estradas e autoestradas son, polo tanto, tamén hábitat habitual destaserie.

Page 20: Bahia Agosto

20

A Bienal de Cerveira celebra a súa 16ª edición co tema Redes 2011,ata o 17 de setembro, estendendo a súa área expositiva ás cidades dePorto e Vigo, coa intención de obter unha maior amplitude xeográficae reforzar os lazos culturais transfronteirizos entre o Norte dePortugal e Galicia. Deste xeito, o Palacete Viscondes de Balsemão(Porto) e a Casa das Artes (Vigo), acollen dúas exposicións que formanparte da ampla oferta expositiva da máis antiga bienal de arte dePortugal.Segundo o director artístico desta edición, Augusto Canedo, estaopción “deriva da vontade de fazer chegar a Bienal de Cerveira a unmaior número de público, en correspondencia co ámbito da euro-rexión na que se proxecta e coa súa vocación orixinal que -nas pala-bras do seu fundador, o artista xa falecido Jaime Isidoro-, procuraba«levar a arte ás persoas»”. Mentres que, inicialmente, o evento inscri-bíase “nun programa de descentralización cultural dos grandes centrosurbanos, agora é un fenómeno de sino contrario”. Como núcleo cen-tral do evento permanece Vila Nova de Cerveira, salientando os espa-zos do Fórum Cultural de Cerveira, a Biblioteca Municipal (Solar dosCastros) e o Convento de San Payo. Esta 16ª edición integra proxectoscuratoriais, performances, o concurso internacional, un homenaxe aoescultor José Rodrigues, residencias artísticas, ateliers e workshops,conferencias e debates, visitas guiadas e concertos. Unha ampla progra-mación á que se pode acceder a través do seu portal oficial na rede.Na Casa das Artes de Vigo, dentro do proxecto de expasión da Bienal,pódese visitar a exposición Arqueoloxía do detalle, trátase dun proxec-to comisariado por Fátima Lambert e está composta por obras dosartistas: Albuquerque Mendes (Trancoso, Beira Alta –Portugal-, 1953),Alejandro Somaschini (Bos Aires, 1977), Baltazar Torres (Oporto,1961), Catarina Leitão (Stuttgart, 1970), Graça Pereira Coutinho(Lisboa, 1949), Luís Nobre (Lisboa, 1971) e Vasco Araújo (Lisboa, 1975).

www.bienaldecerveira.pt

Bienal de CerveiraA 16ª edición da Bienal de Cerveira poderá visitarse ata o 17 de setembro

Page 21: Bahia Agosto
Page 22: Bahia Agosto

22

Comenza CURTOCIRUITO NA RÚA, coa proxección do palmarés da última edición. Unha selección de seis curtametra-xes dos premiados na VIII edición, e unha sesión DJ a cargo de Álvaro DC inauguran a programación ás 21:15 Prazas e Parques tradicionais de Santiago, acollerán as case 40 curtas que se proxectarán ó longo da programación, e quese estende ata o 25 de agosto.O xoves día 11, dá comezo a programación de CURTOCIRCUITO NA RÚA, dentro da VIII edición do FestivalInternacional de Curtametraxes Curtocircuito, que organiza a Concellería de Cultura, Educación e NormalizaciónLingüística de Santiago. As Prazas e Parques de Compostela, son as particulares salas de cine onde terán lugar todas asproxeccións, que comezarán con sesións DJ nas que soarán distintos estilos musicais.Este xoves 11, a Praza do Toural é a elixida para o despegue desta programación. Ás 21:15 hs, será o DJ Álvaro DC quenpique Blues, Soul e Funk, e a continuación, o cine en curto protagoniza a noite. Para iso, escolléronse seis das curtas pre-miadas nesta edición. No palmarés, veremos as curtas O sorriso escondido, do español Ventura Durall; Birdboy, Oneno paxaro, de Alberto Vázquez e Pedro Rivero; El grifo, de Denis Rovira Van Boekholt; Estereoscopía, do galegoXacio Baño; Vicenta, de Sam Orti Martí, e Turning, dos británicos Kami Arieli e Saul Freed. A seguinte sesión de Curtocircuito na Rúa, terá lugar o vindeiro martes 16 de agosto. A cita será no Parque de Bonaval. As seguintes citas terán como punto de encontro as compostelás prazas de Cervantes, Mazarelos e Praterías, que aco-llerán as seis sesións nas que se distribúen a programación que o Festival Internacional de Curtametraxes, Curtocircuito,elabora para os xa tradicionais veráns de Santiago de Compostela.

www.curtocircuito.org

Curto

circ

uito

Page 23: Bahia Agosto

23

Por séptimoaño miles de profe-sionales se reunieron en las are-nas de Miami Beach para conocer lo que traerá la modade baño del 2012. En esta edición acudieron modelos,celebridades, VIPS y gente de la industria de la moda ala playa del sur del 14 al 18 de Julio. Una semana deno-minada Mercedes Benz Fashion Miami."Esta temporada es la más excitante hasta ahora: lasemana Merceds-Benz de la moda de baño trae a losmás importantes diseñadores" dice Christina Neault,productora ejecutiva del acontecimiento para IMGmoda. "La industria de la moda de baño es un mercadomundial en alza y estamos encantados de dar una pla-taforma para que los diseñadores de todo el mundovengan a mostrar sus colecciones".Un sentimiento global de la comunidad de la moda sehizo sentir con diseñadores de Australia, Brasil, Canadá,Colombia, Perú y USA, principalmente.Las acividades comenzaron con el show de Diesel y unparty para no perderse. Un DJ, en el SKYY Vodka Barcon un músico sorpresa invitado en la piscina delRaleigh marcaron el inicio de la semana de pases yacontecimientos diversos. Además, hubo coleccionesprovenientes de White Sands Australia, Poko Pano,Beach Bunnu Swimwear, Crystal Jin, L*Space de MonicaWise, Wildfox Swimwear, Caffé Swimwear, DoloresCortés, Mara Hoffman Swim, Aqua Di Lara, Natori, A.Ché, Red Carter, Cia. Marítima, Luli Fama, Luxe de LisaVogel, Lisa Blue, Kooney Swimwear Austalia, Nicolita.Cinco días, pues, con sólo invitados de shows y aconte-cimientos en los que estuvieron presentes más de docemil periodistas, fotógrafos, compradores y VIPS, todoello en el marco incomparable de Cabaña Grande y elOasis donde presentaron sus creaciones más de veinti-cinco diseñadores de todo el mundo.El Oasis también albergó un área confortable y sexypara la élite de la industria, todo ello patrocinado porMercedes-Benz.

FashionMiami

Séptima edición Mercedes Benz Fashion Miami

Page 24: Bahia Agosto

Baionaun paraisoposible

PLAYA, SEND

TAPEO, REST

BAIONA ES U

LOS PÚBLICO

.

Page 25: Bahia Agosto

DERISMO, TIENDAS, COPAS,

TAURACIÓN Y MUCHO MÁS.

UN UNIVERSO PARA TODOS

OS

....VENGA A DISFRUTARLO!!!

Page 26: Bahia Agosto

26

Entardece. O Sol repousa no imenso oceano. Sento-me e relaxo. Inspiro a brisa queo rio Minho emana. Provemos, então, Portugal.Pelos trilhos da Serra d’Arga, por entre socalcos e percursos improvisados, se des-cobrem os sabores e aromas dos enchidos tradicionais. São feitos pelas mãos expe-rientes e sábias das gentes das aldeias da região, que os enchem manualmentecom as carnes da matança do porco e os temperos de outrora. Depois os pendu-ram no fumeiro e assim se conservam durante meses. Provemos, pois, uma rodelade chouriço de carne da Serra d’Arga em cima de um pedaço de broa ou umafatia de presunto a rechear um trocito de pão de Dem! Hum… se possível, umpedaço de broa minhota, amassada na masseira e cozida em forno de lenha, talcomo o pão de Dem…. Uma delícia.Do lado oposto, no que à geografia respeita, o “mar salgado” do poeta FernandoPessoa brinda-nos com peixe bem fresco, marisco e afins, por intermédio, é claro,das mãos calejadas e hábeis dos nobres pescadores. Amanhemos e partamos o peixe,juntemos umas batatinhas e cebolas às rodelas e façamos uma caldeirada. Em cadatrago é como se engolíssemos a imensidão de mar. Mas se o calor apertar, uma saladinha a acompanhar os lombos majestosos de umlavagante da costa minhota é sempre uma excelente alternativa. Os cheiros, textu-ras e sabores da maresia estão todos lá.Entretanto, e porque o Minho é também feito de vinhedos… provemos os nécta-res dos deuses minhotos, provemos o “sabor dos frutos e a frescura das árvores”engarrafadas, tal como escreve Sophia de Mello Breyner Andresen no seu livro“Menina do Mar”. Entre Melgaço e Monção, entre argila e granito se produz a uva Alvarinho, por mui-

tos apreciadores considerada a melhor casta de vinhos brancos. Brindemos, então,com um vinho da casta Alvarinho, repleto de frescura e de fruta. Alvarinho SoalheiroPrimeiras Vinhas é sempre uma escolha acertada, mas muitos mais há a provar…Na esplanada, na varanda de casa, na sombrinha da mata do Camarido, nos poi-sos de degustação, entre amigos ou sozinho, o importante é apreciar, snifar, pro-var, partir à descoberta dos vinhos de excelência que em Portugal se produzem. E porque a época é dada ao descanso, à preguiça e a alguns mais pecados mor-tais, talvez esteja na hora de estender a toalha e cerrar as pálpebras no arealdourado de Moledo, da Foz do Minho ou num qualquer outro que as dunas/“divãs”minhotas escondem. O cheiro a algas, a iodo é, vos garanto, inspirador. Sonhemos,pois então. O sonho minhoto, esse é por demais belo e apaixonante. RamalhoOrtigão tinha razão: “…quem durante alguns dias não viveu e passeou nesta riden-te e amorável região… não conhece de Portugal a porção de céu e de solo maisvibrantemente viva e alegre, mais luminosa e cantante.” É certo que muito mais haveria a provar neste cantinho do extremo europeu, masa luz do Sol se esvaiu entretanto… e a noite caiu. Numa próxima oportunidadeé, também, certo que vos darei a provar mais um bocadinho deste Portugal encan-tador.

MORADA: Rua Direita, 129LOCALIDADE: Caminha (Matriz), CaminhaT: 258921177EMAIL: [email protected]

Provar Portugal

k

Por Amândio Rodrígues

Page 27: Bahia Agosto

DISFRUTA DE LAS MEJORES GINEBRAS DEL MUNDO, DE LASÚLTIMAS TENDENCIAS EN GIN & TONICS Y DE TODO UN UNIVERSODE REFRESCANTES COMBINACIONES CLÁSICAS Y SUGERENTESSABORES DE VANGUARDIA.

ACTUACIONES EN DIRECTOEN UNA ATMÓSFERA PERFECTA

Calle Ventura Misa, 30 - T 661507224CASCO VELLO - BAIONA

Page 28: Bahia Agosto

28

La Borgoña es una región de Francia que está ubicada al este delpaís vecino, en los departamentos de Yonne, Côte-d'Or, Nièvre ySaône-et-Loire; es conocida en todo el mundo por ser una de lasregiones vinícolas más importantes del mundo, junto con la deChampagne y Burdeos. En la Borgoña se elaboran vinos de las uvas pinto noir y de gamay,y vinos blancos de Chardonnay y aligoté. No se sabe con precisiónquién introdujo la vid en Borgoña, se cree que la implantación delcristianismo propició la extensión de viñedo por las abadías, enesos tiempos de guerras, las comunidades religiosas gozaban deuna protección que les permitió transmitir la experiencia de gene-ración en generación. Así ocurrió con las abadías más importantes,

esto es, abadía de Cluny para el mâconnais y el chalonnais y la aba-día de Cîteaux con las plantaciones de Côte d'Or, chalonnais y cha-blisien. Desde alrededor del año 900 hasta la Revolución francesa,los viñedos de Borgoña pertenecieron a la iglesia católica. El suelo, la geografía, las condiciones climatológicas, el factor huma-no, son las palabras que definen al terroir. Borgoña es la máximarepresentación del terroir en Francia, en oposición a Burdeos,donde las clasificaciones son marcadas por el productor y conce-didas a los chateaux . Las clasificaciones en Borgoña se centran enla geografía. Un viñedo o una región en particular tienen su clasifi-cación, con independencia del productor del vino. Este foco serefleja en las etiquetas del vino, donde las denominaciones son más

La Borgoña - vinosPedro Villamarín

Page 29: Bahia Agosto

29

destacadas y los nombres de los productores a menudo aparecenabajo en un texto más pequeño. Con más de cien denominaciones y de una cantidad innumerablede climas, la comprensión del vino de Borgoña es compleja. Lasprincipales clasificaciones de Borgoña, son: Grand Crus, PremierCrus, Commune o Village, y finalmente Bourgogne genérico.Los Grand Crus son aquellos vinos producidos en los mejoresviñedos de la Cote d'Or. Los vinos Grand Cru suponen un 2% dela producción total. Estos vinos necesitan criarse durante un míni-mo de 5-7 años y los mejores caldos pueden conservarse durantemás de 15 años. Los vinos Grand Cru sólo llevarán el nombre delviñedo como denominación - tal como Corton o Montrachet - enla etiqueta del vino.Los Premier Cru son vinos producidos de viñedos específicos queaún se consideran de calidad alta, pero no tanta como los GrandCru. Los vinos Premier son el 12% de la producción, por hectá-rea. Estos vinos necesitan madurar durante un mínimo de 3-5 años.Los vinos Premier Cru llevarán normalmente tanto el nombre delpueblo de origen - junto con el estatus del viñedo - por ejemplo,"Volnay 1er Cru" como denominación, y luego el nombre del viñe-do individual (por ejemplo "Les Caillerets") en la etiqueta del vino.Los Village son vinos que pueden ser una mezcla de vinos de viñe-

dos supuestamente inferiores dentro de los límites de un pueblodeterminado, o de un viñedo individual pero sin clasificar. Los vinosde diferentes pueblos se consideran que tienen sus propias carac-terísticas especiales. Los vinos village son el 36% de la producción,con 50 hectolitros por hectárea. Estos vinos se consumen 2-4 añosdespués de la fecha de la cosecha. Los vinos village muestran elnombre del pueblo en la etiqueta del vino, por ejemplo"Pommard", y a veces -si se aplica- el nombre del viñedo individualde donde proviene. Varios pueblos en Borgoña han agregado losnombres de sus viñedos Grand Cru al nombre original de la villa -de ahí "Puligny-Montrachet" y "Aloxe-Corton".La clasificación AOC Bourgogne se refiere a vinos que pueden pro-venir o ser mezcla de cualquier lugar de la región. Estos vinossuponen el resto de la producción, con 55 hectolitros por hectá-rea. Estos vinos pueden consumirse hasta 3 años después de lafecha de la cosecha. El poder disfrutar de un vino de Borgoña es una experiencia única, ya que Borgoña alberga algunos de los vinos más caros del mundocomo son, Domaine de la Romanée-Conti, Domaine Leroy, HenriJayer, Emmanuel Rouget, Domaine Dugat-Py, Domaine Leflaive yDomaine Armand Rousseau.Disfruten del Vino.

Page 30: Bahia Agosto

30

Nutrición “No hay alimentos prohibidos o inadecuados, sino la ingesta incorrectaen frecuencia y cantidad de algunos de ellos lo que genera el problemadel sobrepeso”, asegura el doctor Javier Salvador, presidente de laSociedad Española de Endocrinología y Nutrición (SEEN). La palabra“equilibrio” según este experto debe estar presente siempre que sehable de una alimentación saludable. “No hay problema si uno se excedeen la ingesta de verduras, pero sí si lo hace de forma continuada en la dealimentos con alta densidad energética, como dulces, helados, bebidashipercalóricas, embutidos o alimentos ricos en grasas animales”, asegura.“Los alimentos ricos en fibra, las hortalizas, verduras, frutas, pescados ocarnes blancas son más aconsejables, especialmente si se estos se cocinande manera que no se añada más contenido calórico: a la plancha o alvapor, por poner algunos ejemplos”. Cómo norma general la época estival tiende a ser un momento del año,junto con la Navidad, en la que los buenos hábitos nutricionales tiendena relajarse. “En los meses previos al verano se observa mayor sensibilidadpara adoptar medidas preventivas o terapéuticas encaminadas a tratar elexceso de peso”, explica el doctor Salvador. Sin embargo, una vez inmer-sos en las vacaciones, esta actitud queda aparcada, cuando según el exper-

to, “sería óptimo aprovechar los meses de verano para iniciar un cambioen los hábitos nutricionales y de estilo de vida que permita retomar uncamino de salud para el resto del año”.En la actualidad, la obesidad afecta a 150 millones de adultos, lo que supo-ne un 20% de la población adulta. En España, se estima que más de lamitad de la población adulta tiene problemas de sobrepeso y que el 30-35% tiene obesidad abdominal. En cuanto a la obesidad mórbida, se esti-ma que se da en el 2-3 % de la población, pero si consideramos a todaslas personas con obesidad grave que presentan IMC > 35, las tasas sonde entre el 7-10 %, con una mayor representatividad en la zona sur(Extremadura, Andalucía, Albacete, Murcia), Galicia y Canarias. El 10% de la población infantil Europea es obesa, es decir, 15 millones deniños. Existen algunas publicaciones llevadas a cabo sobre población enedad escolar que sugieren que en el período estival se pueden producirmayores aumentos de peso y masa grasa respecto al período académico.En el verano, coincidiendo con las vacaciones, algunos niños y adolescen-tes ingieren mayor cantidad de calorías a expensas de alimentos de altadensidad energética como la “comida basura”, dulces o bebidas gaseosas.“Esta actitud provoca que se adquiera un esquema de alimentación des-

No hay problema si se excede la ingesta de verduras

Page 31: Bahia Agosto

31

ordenado basado en la ingesta de múltiples tomas y a horasmuy distintas, incluyendo horas nocturnas que pueden llegar aalterar los patrones del sueño, lo que no siempre va acompa-ñado de un incremento en la actividad física”, alerta esteexperto. Sin embargo, hay excepciones y muchos niños y ado-lescentes consiguen mejorar su composición y su peso corpo-ral en el periodo vacacional ya que “se les permite realizarmás actividad física y realizar una alimentación más ligera, ricaen verduras y frutas y no tanto en alimentos con alto conte-nido en grasas”. “En como se alimenten sus hijos tienen un papel fundamentallos padres”, afirma el doctor Salvador. “En el período estival laconvivencia familiar puede hacerse más frecuente y, portanto, el impacto de la educación nutricional en ese ámbitosigue siendo extremadamente importante- y añade- muchosniños imitan lo que han visto y vivido en su familia, por lo quesu salud nutricional se ve influida de forma prioritaria por elambiente doméstico”.Eliminar esos kilos de más pasado el veranoLos alimentos ricos en carbohidratos de absorción rápida yaquellos ricos en grasas, especialmente de origen animal, sonlos que más promueven el aumento de peso y grasa corporal,por lo que es necesario prescindir de este tipo de alimentosen su justa medida, lo que no quiere decir eliminarnos porcompleto de la dieta. “Plantearse llevar a cabo una dieta drás-tica es poco inteligente porque atenta contra la salud y nonecesariamente mejora la situación de sobrepeso y obesidad.Hay que huir de la realización de dietas excesivamente hipo-calóricas y carentes en uno o varios grupos de alimentos quepuede hacer que uno pierda peso precisamente del compar-timento que ha de mantenerse como la masa muscular, óseao del agua del organismo”, asegura el doctor. Especialmente sensibles a este tipo de dietas son aquellas per-sonas con patologías asociadas como diabetes, hipertensión,trastornos hepáticos, renales o hiperuricemia, entre otros, yaque una alimentación inadecuada “puede tener repercusionesmuy serias”. Es por este motivo, explica el doctor Salvador,por el cual “si existen dudas sobre el tipo de alimentación queuno debe hacer, y especialmente si existe algún tipo de enfer-medad asociada, es conveniente consultar a los profesionalessanitarios especialistas en este terreno para obtener unainformación rigurosa y un consejo eficaz y seguro para susalud”. En este sentido, según la Organización Mundial de la Salud(OMS) se prevé que para el 2015 un total de 41 millones depersonas fallecerán en el mundo de enfermedades crónicas aconsecuencia de una alimentación inadecuada, consumo detabaco y falta de actividad física. Se prevé, asimismo, que laobesidad será la primera causa de mortalidad y morbilidad eneste siglo.Sociedad Española de Endocrinología y NutriciónLa Sociedad Española de Endocrinología y Nutrición (SEEN)es una sociedad científica compuesta por Endocrinólogos,Bioquímicos, Biólogos y otros especialistas que trabajan en elcampo de la Endocrinología, Nutrición y Metabolismo, paraprofundizar en su conocimiento y difundirlo.En la actualidad, la SEEN está formada por 1.500 miembros,todos ellos implicados en el estudio de las hormonas, el meta-bolismo y la nutrición. Está reconocida como una SociedadCientífica de referencia en estas áreas temáticas entre cuyosobjetivos se encuentra la generación de nuevos conocimien-tos y su traslado a la atención clínica que conlleve mejoras enel diagnóstico y el tratamiento de todos aquellos pacientescon enfermedades endocrinológicas y/o nutricionales.

Page 32: Bahia Agosto

Viaxe ao CaurelPor Salvador Rajó (parte II)

Page 33: Bahia Agosto

33

Outro encontro inesquecíbel sucedeume en Seoane, nun restaurante familiara onde acudía cear todos os días ao solpor. Coñecín a un vello entrañable quese interesou pola miña estancia solitaria naqueles paraxes, convideino a sen-tar e pedínlle á dona do restaurante que nos servira a augardente de herbasque ela mesma elaboraba; achegounos dous vasiños e unha botella que deixouno centro da mesa. Aquel licor íanos liberando, coa botella mediada abriunosa alma, coa segunda, case nos dá a madrugada entre charla e charla.Fun como puiden á cita coa cama, precisaba durmir e deixar que o alcol sedisipara para disfrutar do último día da miña estancia na Serra.Co impertinente canto do galo erguinme aínda aturdido por unha importan-te resaca, nada que unha ducha fría e un bo chourizo da terra non aliviase; oprimeiro fose inmediato, non así o chourizo que se fixo de rogar obrigándo-me a percorrer a pequena aldea que permanecía durmida á espera de que aluz da fría mañá os fora espertando e unha a unha as chemineas comezarana desaloxar un fume tímido, pausado, como marcando o ritmo da vida naSerra.Por fin, a pechadura que se deslizaba tras a porta do bar do taxista, onde íaaliviar o frío e a resaca saboreando o mellor chourizo da zona, preparado conesmero por Pilar, muller entrañable e sempre disposta a agasallarme ese pra-cer para os sentidos que supuña para min verme todas as mañás ante unhabola de bo pan e un vasiño de viño novo da casa acompañando o chourizoque antes afumaran sen presa, con leña de carballo, dando tempo a que asherbas que o adoban o empapen dese recendo que penetra sen piedade nosentido do olfacto poñendote en garda ante o gusto que vas sentir cando opadal, feito auga, reciba o primeiro anaco que saborearás a modiño, comoquerendo prolongar o tempo de pracer producido por un humilde peroextraordinario manxar que aleda as mañás da miña estancia nesta terra.Xa esperto e ben alimentado, ordeno o meu equipo para, sen dubidalo, diri-xirme á entrada do carreiro que a noite anterior me recomendara o vello, ecamiñar cara unha misteriosa fonte oculta na devesa.

Viaxe ao Caurel

Page 34: Bahia Agosto

34

Atópome mergullado na fraga solitaria, frondosa e escura, paso a paso dis-frutoo, parándome nas plantas, fixándome en cada arbusto; baixan polapendente regueiros de auga fresca que esquivando carballos e encauzadospolas pedras atravesan a calzada, humedecendo o chan que acolle as follasque lle caen do ceo, formando un manto de cor que se perde ao lonxeembelecendo o carreiro que serpeando adéntrase na espesura da devesa;percórroa sen presa, disfrutando o momento que me agasallara o vello.Son contrastes de cores, formas e reflexos dun sol que se adiviña cun ceomoi belo, luz do amencer que nos claros contemplo, facendo da miña aven-tura un motivo para a lembranza que fotografío ilusionado coa cámara e ocerebro.Sigo camiñando, embelesado coa alfombra que piso con coidado, procuran-do respectar o equilibrio das follas que se pousan con tenrura ao longo docarreiro, facendo que me sinta como un intruso no proceso. Levanto avista e, fronte a min, un carballo centenario álzase esbelto coas suas raícesespidas atravesando o carreiro como convidándome ao descanso e a con-templalo con tempo; percorro coa ollada, cada rincón, cada recuncho queas suas ramas debuxan ollando o ceo, as suas raíces convídanme e nelassento, entornando os ollos, recreándome nun soño que se fará realidadeco paso do tempo; é a miña árbore, á que desde este día fago cómplice dosmeus sentimientos cando acudo á fonte e nas suas raíces sento, ela mur-murame axudándose do vento, eu escóitoa e atendo os seus consellos quese suceden entre silencio e silencio.Renovo a procura sen deixar de pensar en tan fascinante encontro, sigocamiñando entre charcos e pedras que humedecen as botas e cansan asmiñas pernas, o equipo pésame pero está pagando a pena a recompensade verme rodeado de tanta beleza e, para manter a miña ilusión, outra sor-presa que presumo moi bela; ao lonxe, cubrindo a pendente, un mar de aci-

Page 35: Bahia Agosto

35

vros dun verde que resaltan iluminados polo sol que entre as árbo-res penetra para realzar o brillo dunhas follas perfectas e ao frutovermello que sustentan. Acelero os meus pasos, con inquietudeextrema, ata verme rodeado de tanta beleza que só o ceo puidopousar na pendente para refuxio dos animais e desfrute dos aman-tes da natureza.Non podo ficar e síntoo, gocei con tempo no camiño de volta,agora debo continuar, a fonte agárdame. Sigo polo carreiro ata ato-parme cunha pendente moi pronunciada, o que significaba, segun-do o vello que me informara, que o tramo final cara a fonte está-bame a retar para que as miñas pernas cansas e o corazón acele-rado puidesen influir no meu ánimo de verme disfrutando da Fontedos Milagres.Sento para descansar, á vez que contemplo as dificultades que teñopara afrontar o último tramo. A poucos metros e cubrindo unhapequena fervenza que debo atravesar para retomar o carreiro,unha diminuta ponte completamente deteriorada, inservible paracruzar sen risco aquel inoportuno obstáculo de pendente moi pro-nunciada e resbaradiza pola humidade acumulada.A miña soidade e o cansancio fánme dubidar en seguir adiante, peroo meu corazón díctame que debo intentalo; penso en María, a miñacompañeira que en situacións coma ésta complementámonos com-partindo o risco e o ánimo.Despois dun breve descanso, érgome e subo pola pendente ata quea fervenza estreitase o suficiente como para intentar cruzar comenor risco posible; procuro entre as follas do chan unha ramalonga para atarlle á mochila e depositala na outra beira, rogando quenon caia, nin sequera que se mova, precipitaríase sen remedio ata o

fondo da pendente, rematando a miña aventura sumido na tristeza.Asentada a mochila e sen perdela de vista, tocabáme agora cruzarsen remedio a reunirme con ela; tremíanme as pernas ao pisar asesbaradizas pedras, prescindín delas e probei a pisar a area que,aínda que branda, sostíñame. Descálzome e dou o primeiro pasocoa axuda do trípode apoiado contra as pedras, non podo soster-me porque a corrente vénceme, sen pensalo, acelero os meuspasos e non sen temor atópome ao outro lado a miña cámara afe-rrado e mui asustado.Qué a soidade é mala compañeira, experimentárao na pendente,que ao verme só, os temores medran!Xa recuperado do mal trago, avanzo pola subida que se fai dura ávez que retorcida, varias paradas para recuperar o alento, o meucorazón necesitábao, reclámano as miñas pernas, esíxeo o carrei-ro, un inclinado labirinto que percorro sen éxito, unha hora inter-minable na procura do acerto que me leve ata a fonte e ver cum-plido o reto que me lanzara o vello, sabio e pillabán, non me pre-veu do enrevesado do camiño que fixo anacos a miña esperanza eo meu alento.Volvín triste, aínda que ilusionado, con máis forza se cabe polo quevira e desfrutara, merecía a fraga o meu regreso, volver a admiralae atopar a fonte, “A Fonte dos Milagres”. O meu orgullo esixíameque volvera a intentalo, preguntarei na aldea, consultarei aos vellose cun pouco de sorte beberei das suas augas que recollerei coasmiñas máns.Fíxose eterna a semana soñando coa auga, cómo sería a parede?,qué beleza me agardaba?. Ao fin chegou!, sábado de madrugada,diríxome ao carreiro con ilusión renovada e disposto a camiñar

Page 36: Bahia Agosto

36

sen desistir ata atopala. Así foi como, con fortuna e traballo, vínmerecompensado ao verme ante a fonte que me describira o vello,aquel home sabio no que tanto pensara.Cun só metro de distancia xúntanxe duas correntes, unha de augaferruxinosa de cor ocre e outra caliza de cor branca; aseguran quea ocre coida os pulmóns, ocupándose da circulación a branca sedotamén moi san para estómago. Tamén se coñece como “A Fonteda Fame”, porque beber das suas augas calcáreas estimula o apetitoe cura a desgana.Bebín da ocre, tamén da branca, coa esperanza de que un milagre seconsumara, devolvéndome a ledicia e con ela a esperanza que a vidae as miñas circunstancias se ocuparan de roubarme; a óxido sabía aocre, insípida a branca, pero o que non sabía, nin tampouco me infor-

maran era que tamén se apoderaba da tua alma, que despois de pro-bala non puiden pasar dous meses sen acudir á súa chamada.Desde entón A Serra reclámame cunha forza extraña nunca senti-da cara outras fragas ou montañas que ainda enchéndome de gozonon afectan á miña vontade de forma tan inusitada; o que me faipensar que me sinto atraído polas suas xentes sinxelas e pausadas.Ou quizais influíra o momento persoal que atravesaba cando acu-dín ás suas montañas, facendo que os meus pensamentos se alon-xaran coas suas augas deixándome baleiro de rencores e vinganzasque saltaron ao río liberándome da súa carga, fluíndo no meu inte-rior sentimentos máis acordes coa miña condición humana.

Fotos e textos: Salvador Rajó

Page 37: Bahia Agosto

Restaurante

Ventura Misa 21 BAIONA

Tlf.: 986 355109 / 986 35 55 27 / 670 094 559

www.restauranteeltunel.com

aEl Túnel

Especialidad en mariscos

y pescados de la Ría

Terraza interior

Local climatizado

CELEBRE CON NOSOTROS

LA FIESTA DE LA ANUNCIADA

Page 38: Bahia Agosto

38

PAULA CARREIRA“As múltiples vidas de un homen só” biografía de Henrique SilvaVilaverde (Portugal)

A escritora e xornalista Paula Carreira, presentará o seu libro “As múltiplesvidas de un homen só”, biografía do Pintor Henrique Silva, o próximo día 9de setembro na Biblioteca Professor Machado Vilela de Vilaverde (Portugal), as21:00 horas.

TABERNA PARADOR CONDE DE GONDOMAR Caino, Vázquez Alemán, Remedios, Priegue, Loren y Miguel MaciaBaionaEn la Taberna del Parador Conde de Gondomar, exponen su obra un colectivo de pintoresintegrado por Caino, Vázquez Alemán, Remedios Priegue, Lorem y Miguel A. Macía.La obra de Caino es una alegoría de su visión del ser humano, en la que plasma su par-ticular sensibilidad y sitúa la morfología de sueños y vivencias personales mediante frag-mentos y trazos cromáticos de un mundo en suspensión y surrealista. A Vázquez Alemán le encantan las innumerables lecturas emotivas que diversos personajesefectúan con respecto a su obra. Fernando Ónega ya se adelantó cuando le eligió como elmejor representante de la pintura gallega.Remedios Priegue nos muestra siempre la solidez de su lenguaje plástico, en los que juegade una manera especial sus tonos cálidos, diáfanos matices y suaves texturas, que acuñanuna sutil estética. Lorem, el pintor del color, con una fuerza explosiva que crea efectos lumínicos y descrip-tivos en una obra en la que siempre se exalta la vibración de sus tonalidades. Miguel Ángel Macía, “a diferencia de los impresionistas, no intenta visualizar el reflejo dela luz desde la superficie de las cosas, sino la misma luz tal como se manifiesta en loscolores de las cosas.

GALERIA PMBOlmo CuañaHasta el 23.09.2011 2011 Pablo Morillo 8 - VigoVigo Pontevedra��Pablo Morillo 8���Olmo Cuña (Vigo, 1983, e na actualidade residente en Berlín), adéntrase coa serie Notasnunha persoal e desprexuiziada revisión das “iconas” máis representativas da Historia daArte, imaxes que dun xeito ou doutro figuran no imaxinario colectivo, obras recurrentes esignificativas que pasaron a seren citas obrigadas e puntos de referencia na sociedadeactual.A través da apropiación destas imaxes emblemáticas o artista crea, como se dun museotransportable se tratara, unhas delicadas pinturas que se activan como auténticas anota-cións para unha Historia da Arte.Esta revisión ou replantexamento formálizase en miniaturas ao óleo sobre papeis “listospara anotar”, xogando e ironizando non só con conceptos como reprodución, falso e ori-xinal, senón tamén con termos como aura, museable, durabilidade e conservación.

CONCELLO DE QUIROGAPaula PereiraQuiroga - LugoAta o 28 de agosto 2011

Paula Pereira, pintora e fotógrafa, expón ata o día 28 de agosto, na sala de exposicións doConcello de Quiroga, a mostra “Encrucilladas”. Unha serie de acuarelas, de debuxo áxil e pale-ta cromática brilante, na que a muller é a protagonista. A artista móstranos a sua fantasía creativa nesta colección na que se fusionan perfectamentea realidade e os soños.

Page 39: Bahia Agosto

39

Tempo de lectura

Chegamos a FisterreAutor: Pedro Miguel RochaEditado por: Edições Ecopy

Estranhamente, um livro publicado na déca-da de 90, por Xosé Perez, um jovem escri-tor galego, é riscado do panorama comer-cial e editorial por alguns sectores políticos,empresariais e policiais. A contestatáriaobra, que defendia um inequívoco regressoaos valores e tradições do Passado e umaradical mudança das hierarquias cristaliza-das pela sociedade capitalista, é censurada,os seus exemplares são destruídos e o seuautor é perseguido, incriminado e condena-do.Cerca de uma década depois, um jovembibliotecário inglês, Chris Brown, descobreum exemplar escondido no depósito daBiblioteca Pública de Old Harlow. Ao inves-tigar o seu contexto e ao querer fazerrenascer a mencionada obra, o bibliotecárioirá, perigosamente, confrontar-se com aque-les que haviam eliminado o rasto da mensa-gem de Xosé Perez há mais de dez anos.Chegámos a Fisterra leva-nos a reflectirsobre a possível existência de uma socieda-de paralela que, na obscuridade, manipula ainformação, conduzindo as massas aoencontro dos seus interesses, sejam elespolíticos, judiciais ou comerciais.

Non hai noite tan longaAutor: Agustín Fernández PazEditado por: Xerais

Gabriel Lamas ten cincuenta anos e vive enParís desde 1970. Aos dezaoito anos marchoude Monteverde, a súa vila natal, e nunca máisvolveu. Nin sequera cando morreu o seu pai,inxustamente acusado dun delito polo que foicondenado e encarcerado, nun proceso queprovocou a súa morte, en 1972. Só trinta edous anos despois, o falecemento da súa nai éo que o forza a regresar. Entón, comprobaráque nunca podemos fuxir do noso pasado eque as feridas mal curadas non deixan de supu-rar. O encontro coa ánima do seu pai, na deso-lada casa familiar cambiaralle a vida para sem-pre. En Non hai noite tan longa atopamos osecos dos temas esenciais da literatura e dasfiguras dos personaxes clásicos, inseridosnunha narración de escrita transparente queflúe coma a auga. Unha obra de lectura engaio-lante, debedora das técnicas da novela negra,que ofrece unha minuciosa indagación moral eunha ácida ollada crítica sobre a nosa socieda-de en dous momentos da historia próxima: osúltimos anos da ditadura e os primeiros doséculo XXI. Mais tamén, como acuñouShakespeare nunha das pasaxes máis citadas deMacbeth -«Reunide todo o ánimo que poida-des. Que non hai noite tan longa que nonremate en día»-, esta obra propón unha men-saxe de confianza no futuro e na recuperaciónda dignidade das persoas. Unha novela que nonha deixar a ninguén indiferente.

A Veiga é como un tempo distintoAutora: Eva MoredaEditado por: XeraisPara Elisa dos Barreses e para Gelo o medocomezou en Portobello Road. Tamén alí foionde retomaron a súa amizade, descubrirono pracer, o valor da liberdade, a música dosBeatles e dos Monkees ou a minisaia deTwiggy. Para eles, dous mozos emigrantes, AVeiga, o seu territorio de orixe, quedara con-xelada no mesmo día que a abandonaran,converténdose nun tempo distinto. Narradacunha prosa elegante e medida, esta novelaretrata, dende o punto de vista das mulleres,o percorrido vital dunha comunidade deemigrantes galegos en Londres durante adécada de 1960. Os límites dos vínculos afec-tivos entre cada un dos seus membros, oamor, a soidade son temas principais dunrelato onde o valor das emocións ten unpeso decisivo. Mais, tamén, percorren aspáxinas da novela as profundas mudanzassociais que xermolaron na Europa daquelmomento, dende o nacemento do move-mento de liberación da muller e do sindica-lismo feminino ao agromar da música pop eda súa cultura, fenómenos que anos máistarde tanto influíron nos cambios profundosda sociedade galega.

Page 40: Bahia Agosto

40

Tras la emocionante llegada del Farr 50CENOR&De Dietrich, llevado a la rueda porun magistral Martín Bermúdez de la Puente, lamadrugada en las Islas Cíes fue animada hastabien entradas las cinco de la mañana. Tras 11horas 56 minutos y 57 segundos de regata, elbarco que navega bajo la grímpola del Real Clubde Regatas de Galicia y Porto de Vilagarcíahacía su entrada pasadas las once de la noche,arrebatándole 34 minutos al vasco Zorongo,que en 1992 había dejado un registro hasta ayerimbatido, con 12 horas 29 minutos y 34 segun-dos, eso sí, con alguna milla menos en el traza-do actual.La previsión meteorológica se fue cumpliendo,y la componente anortada fue aumentandoprogresivamente en los primeros compases dela tarde, registrándose frente a las dunas deCorrubedo y en la Ensenada de Finisterre, pun-tas de 35 nudos de viento.Tras la nueva marca del Carrumeiro Chico, queEl Corte Inglés otorga como distinción al vele-ro que la reduzca, queda resuelta una viejainquietud en la que las condiciones del meteo-ro y de la mar, se aliaron con el CENOR.

De todas formas el Farr 50 penaliza en elrating, debido a su volumen hidrodinámico y asu velamen, por lo que tras analizar los tiemposcompensados, el líder del Grupo de los ORC 0es el luso Xplosion, de Carlos Mendonça, conJulio Freijido en el rueda, que sumaría 2 puntos,fruto de dos primeros, el del paso porCorcubión, y el del total de la subida y bajada,ganando ambas pruebas.Tras el portugués se ubica el Turismo Ourense,de Jorge y Luís Pérez-Canal, con 5 puntos, des-pués de haber hecho un tercero y un segundo.Tercero es otro de los portugueses favoritos, elFifty, de Rui Ramada, con 8 puntos (2+6).Cuarto el Castrosua, de Willy Alonso, conotros 8 puntos (5+3). Quinto el CENOR, contambién 8 puntos (4+4), así hasta 9 embarca-ciones.En ORC 1 Solventis, de Pablo Moro, vuelve amarcar el ritmo de la regata, liderando su divi-sión con 3 puntos (2+1). Segundo es Txole, deIgnacio Sánchez Otaegui, con otros 3 puntos(1+2), y tercero el Terras Gauda, de MichaelÁlvarez, con 6 puntos (3+3).En ORC 2 se posiciona en el primer puesto un

clásico, el Carolina, de Javier Puertas, con 2puntos (1+1). Segundo es Codaste, de RobertoFontán, con Nacho Campos en la rueda y 4puntos (2+2). Y tercero el Cormorán 05, nave-gado por José de la Gándara, con 6 puntos(3+3).Por último, entaron en escena los del Grupo 3,con Tutatis, de María Campos llevándose lastres mangas que disputaron y 3 puntos en suhaber. Somni Primero, de Javier Santander, essegundo, con 8,5 puntos y tercero Bouvento, deAmparo Molla, con también 8,5 puntos.Hay clasificación general combinada y esta apa-rece liderada por el Xplosión, de Mendonça, delMRCY Bayona. Segundo es Turismo Ourense,de los Pérez-Canal, del RCN Vigo. Y tercero elFifty, de Rui Ramada, del CY Porto.El barco patroneado por Martín Bermúdez dela Puente se lleva la bandeja de plata de ElCorte Inglés, El CENOR&De Dietrich bate elrécord del Conde de Gondomar bajando enmedia hora el del Zorongo. Xplosion lidera laclase ORC 0, Solventis la 1, el Carolina elGrupo 2 y el Tutatis la tercera división

Trofeo C. Gondomar El Real Club de Yates de Baiona celebró la XXXVI edición de este veterano trofeo

Page 41: Bahia Agosto

41

El pasado día 30 de julio de 2011 se renovó el convenio de colaboración entre el ErizanaClub de Fútbol y la empresa Aceites Abril. La representante de la empresa y el presiden-te del club Miguel Cedeira Martínez ratificaron un año más el convenio de colaboración

por el cual Aceites Abril sponsoriza el equipo senior masculino y amplia su colaboraciónofreciendo un incentivo por ascenso equivalente al peso en aceite del capitán y el entre-nador de dicho equipo.

Aceites Abril esponsoriza al Club

ErizanaC.F.

Page 42: Bahia Agosto

42

Alejandro Retolaza, es vicecomodoro del Monte Real Club de Yates de Baiona. Empezó a com-petir en vela a los 14 años aunque su andadura náutica puede decirse que fue nada másque nacer por recibir entonces su madre un barco como regalo de su marido. Durante todaesa etapa solía salir con su padre a pescar convirtiéndose en una de sus principales pasio-nes. Comenzó a competir en el Monte Real junto a Alberto Álvarez, poseedor de los presti-giosos Carina, para más adelante proseguir cambiando barcos hasta montar con Alberto Viejouna tripulación más profesional, efectuando circuitos nacionales, asimismo montando la CopaAmérica con Pedro Campos en el año 92, copas del Rey, compitiendo en Inglaterra, Italia..

¿Desde cuándo eres socio del Monte Real Club de Yates deBayona?Exactamente no lo sé pero creo que tenía sólo 2 años, al hacerse socio mi padre un añodespués de nacer yo. Ya a los 30 años dejé la vela porque me fichó una multinacional,entonces estaba trabajando y ayudando a Pedro y decidí dejarlo porque no podía hacer unacosa y la otra. Ahora de vez en cuando hago alguna regata para sacarme el mono pero yano estoy ni preparado físicamente ni psicológicamente como estaba antes para estar muypreparado y competir bien.¿Cuáles son las funciones esenciales de un vicecomodoro en unClub como éste?Buena pregunta, darle un poco el apoyo al comodoro. En este caso la junta directiva que

preside Rafael Olmedo desde hace muchos años y conformada por diez socios, lo que quie-re no es la palabra regeneración pero sí la de incluir gente joven para unir su calidadhumana y profesional en pro del Club, así que Miguel Lago, comodoro, Baltar, tesorero, y yo,demos ese aire fresco a la junta y nos hagamos día a día con las tareas del Club pero,claro está, siempre con el apoyo de todos ellos, pues aquellas decisiones que se toman sonconsensuadas por la junta, reuniéndonos todos los lunes del año, exceptuando el mes deagosto, aunque sigamos comunicados bien por correo electrónico o por teléfono. ¿Qué hagoyo con Miguel, que es el responsable náutico del Club?. Bien, esta entidad está concebidacomo un Club de Yates, muy estilo inglés, y no como un ente meramente social, en un lugarprivilegiado y un pueblo maravilloso, por lo que nos preocupamos en gestionar esta marinade la que disponemos y que funcione bien con el varadero, la organización de las regatas,etcétera, es decir, el día a día de la entidad.¿Cuántas regatas se preparan desde el Monte Real Club de Yatesde Bayona?Regatas de crucero, la regata social que hacemos con los barcos del Club, los socios presen-tan sus tripulaciones y entonces hacemos una regata con una liguilla que dura entre eneroy marzo. Este año tuvimos 17 tripulaciones de socios, luego tenemos la Ramada Storax, laRepsol, la Copa Presidente que es Solitario dos a dos, Conde de Gondomar, Príncipe deAsturias y el trefo de Match Race que hacemos en octubre. Además, este año hemos empe-zado una nueva, celebrada el 9 de julio, en la que participaron seis importantes empresas,

Alejandro RetolazaVicecomodoro del Monte Real Club de Yates

Page 43: Bahia Agosto

43

buscando con ello sinergias de empresas no del mismo sector, de ahí que interviniera Citroên,Lanzamar, etcétera.Además de empresas diferentes, ¿hubo incorporaciones de nue-vos regatistas?Hoy en día está con nosotros Tamara Echanove, es de Pontevedra pero navega mucho connosotros, echando mano a la hora de diseñar cosas, también hemos fichado a NachoCampos como director técnico de la Escuela de Vela de los chavales, la cual llevamos cincoaños potenciándola y ya quisimos dar ese salto cualitativo, estando además en cuanto alos alumnos al completo. También nos ayuda mucho Gonzalo Araújo, patrón del Bribón enlos últimos tiempos, Alberto Viejo sigue siendo un importante valedor del Club, MargaritaCameselle…¿Hay algún joven valor que ya destaca como en su día lo hicie-ra, por ejemplo, Javier de la Gándara?Tanto Gonzalo, Tamara y Margarita que está preparando los JJOO son hoy día los más afi-nes al Club e importantes profesionales que están regateando a alto nivel. ¿Cuántos alumnos asisten a la Escuela de Vela?Este año creo que tenemos unos 600 alumnos y lo que más ilusión nos hace en el Club,pequeño y por tanto con una cierta limitación, es que conseguimos mediante un acuerdocon el Ayuntamiento de Baiona, es que entre semana también logramos negociar con loscolegios para que los alumnos aunque no sean socios del Club puedan asistir a clases devela como una actividad extraescolar. Éste ha sido el primer año y hemos hablado con lasApas de los colegios del alrededor y llegamos a desarrollar unos cursos durante el invier-no, martes, jueves y viernes, con una capacidad de unos 56 chavales siendo todo un éxito.Lo hemos parado a finales de junio al acabar los colegios y reiniciaremos los cursos a fina-les del próximo mes de septiembre. En verano, asimismo, tenemos mañana y tarde, cursillosse sea socio o no y también están a tope.¿Son caros estos cursillos?Buena pregunta, me parece que el precio está en 60 euros la semana, durante cuatrohoras toda l semana. Al cabo del año, por rotación, debemos estar entre 1.000 ó 1.200chavales navegando.¿Tienen en perspectiva crear algún torneo entre estos incipien-tes regatistas?Durante el invierno además de estar entrenando y hacer sus propias regatitas tienen unranking mensual en donde se le entrega una serie de trofeos para de ese modo tenerlosmotivados y este año hicimos la Copa Galicia de cadetes, habiéndose celebrado el campe-onato de España a finales de junio, compitiendo 56 embarcaciones. Nos pidió la FederaciónEspañola que liderásemos nosotros el tema y así lo hicimos. ¿Con cuántos socios cuenta el Club de Yates?Contando con hijos de socios, unos 950. La idea nuestra es no hacer ningún de ampliación.A lo largo del año, puntualmente se pueden inscribir uno o dos, dependiendo de alguna bajaque haya, pero nos gusta disponer de ese número bien acoplado de socios para un mejorfuncionamiento del Club. Hay muchos socios de Madrid que sí disfrutan aquí durante la tem-porada estival y de ahí que no queramos hacinar este Club que tiene sus limitaciones.¿Cuáles son los temas preferentes en las juntas de los lunes?Somos de los pocos clubes que nos juntamos todas las semanas y en las juntas se presen-ta de todo, desde el detalle más pequeño al más grande. El gerente nos presenta un resu-men de lo que fue la semana, cuidado, mantenimiento, planificación de regatas, cuentas,entrada y salida de barcos, pagos, problemas de movimientos de bolla, etcétera. El objetivoes no desvincularse del Club y de estar atento a todas las funciones que se deben desarro-llar con entera normalidad. Económicamente, nos desenvolvemos sin deudas y sin agobiosimportantes como para impedir que el Club se mantenga impecable como así es. Entre lasúltimas mejoras, un pantalán en forma de T para evitar mareas al paso de barcos por fuera.¿El presupuesto estimativo del Club?Yo en realidad no lo sé. (el director del MRCYB informó después que es información inter-na y como política de la entidad no se puede facilitar. Aún así, Retolaza sí facilitó la cuotade entrada para socios).36.000 euros más IVA. Hasta la edad de los 18 años, no pagan, de 18 a 25 pagan unpoquito, pero a partir de esta edad, se tienen que hacer socios. Yo como cuota familiar conmi mujer y mis hijos pago 60 euros al mes. Una vez que se casa el socio, el consorte, essocio pero sin voto. ¿Alguna novedad para esta edición del Príncipe de Asturias?Va bien, casi cubierto. Hemos hablado con la mayor parte de los patrocinadores y no hayningún tipo de baja, aunque a petición de ellos y ante la crisis económica del país, hemos

hecho un recorte presupuestario. En este caso, hay que destacar que algunos patrocinadoreshan recortado en otras iniciativas y han considerado mantener el coste, o cuando no, per-manecer en el Príncipe ante el prestigio y nivel de la regata y de la forma que gestionay cuida el Club este Trofeo. En las últimas ediciones hicimos un presupuesto muy alicatado,en el 25 aniversario como en el anterior también un Príncipe de Asturias con un nivelexcepcional y eso es lo que pretendemos mantener. Este año calculamos que el número debarcos rondará entre los 85 y 100, repitiendo los barcos de época, con una regata especialpara ellos, y este año deseamos que acudan más. Estamos por medio de un seguimientotelefónico incentivando a que vengan más barcos de época porque es un bello espectáculoya no sólo con barcos de competición sino también con los de época. La fecha será el finde semana del 10 de setiembre.¿Sigue siendo polémico el sistema de medición para la clasifica-ción de los barcos?En el mundo de los barcos el sistema de medición es muy complicado, y pese a que pocasveces se hace una autocrítica. Cuando estás en el mar los vientos son oscilantes, el comitéde regata está presidido por Fernando Girardo, siempre director de regatas del Náutico deVigo, entidad con la que se negociaba en su día para que acudiera a las regatas delMonte Real. Este año Girardo ha montado una empresa especializada pues ha dejado elNáutico de Vigo y le hemos contratado para nuestras regatas importantes y en su manoestá en que salgan bien las cosas. Realmente los dos últimos años hemos tenido el agra-decimiento de todos los participantes. También hay que decirlo, ayuda el viento, si nos-otros tenemos un fin de semana similar al de Conde de Gondomar, viento constante y sinencalmada, no hay problema.¿Sabe si acudirá la Casa Real?El Príncipe de Asturias es el presidente de honor y como todos los años se cursa una invi-tación a la Casa Real. El pasado año no pudo acudir a regatear pero sí estuvo en la entre-ga de premios. Este año tiene las fechas reservadas y sólo dependerá que no le surja cual-quier inconveniente pero casi seguro que la Casa Real de algún modo estará representadaen este importante Trofeo del Príncipe. Los patrocinadores sí acuden a esta cita. ¿Existe compromisosimportantes para próximas ediciones?Nosotros hemos conseguido tener cerrado ese aspecto ya por el mes de febrero. Sabemosel esfuerzo que cada empresa hace, que puede ir de 36.000 euros a 6.000 euros, porponer un ejemplo, y nosotros somos conscientes de ese esfuerzo, de ahí que comprenda-mos las dificultades y pongamos, por tanto, nosotros el mismo esfuerzo como para ayu-darnos mutuamente y hacer los recortes necesarios que nos piden. Con Repsol hemos fir-mado ya por cuatro años, por tanto esa regata ya está cubierta con otros pequeños apo-yos. Por la parte institucional, las ayudas que teníamos en su día, hoy por las circunstan-cias son menores pero hay que agradecer toda la ayuda aportada en años anteriores. Noobstante en cada regata siempre hay una presencia institucional y, por tanto, todos esta-mos en el mismo barco, todos tenemos que remar en las misma dirección y de bien naci-dos hay que ser agradecidos.La crisis también se nota en la desaparición de revistas, folle-tos, televisión, obsequios…Tanto las revistas y temas de televisión quedan zanjados pues los costes de producciónson muy muy elevados y al final cuando el patrocinador nos rebaja su ayuda nosotros novemos impedidos en hacer revistas, folletos o pagar una producción de televisión o alquilarun helicóptero para seguir las regatas. Hoy hacemos una regata muy profesional pero encuanto a esos medios, obviamente, no podemos hacer como antiguamente, tal como invitara periodistas de toda España. Todo lo que hacemos es muy alicatado, televisión, prensa, eincluso el pasado año llegamos a sacar un pequeño periódico para lectura de las tripula-ciones, pero todo, repito, muy medido ante los recortes económicos.Sin embargo, técnicamente hemos mejorado y el nivel y calidad de la regata es excelente,aunque el Club muchas veces tenga que poner dinero de su caja. Ojalá que este año, desdeel ayuntamiento echen unos fuegos tan buenos como lo del pasado año y así todos, todosdisfrutemos, ya que hay que decir que la Copa del Rey, Copa de la Reina y Príncipe deAsturias son las tres mejores competiciones de vela de este país, y así nos viene bien atodos, al Club, al pueblo de Baiona, a los distintos negocios, restaurantes, provincia dePontevedra y sobre todo muy bueno para Galicia.El MRCYB es e primer puerto deportivo que obtuvo desde el principio la Bandera Azul.

Vicente Montejano

Page 44: Bahia Agosto

44

Baiona ha emprendido la remodelación de la calle principal Carabela Pinta. Estaobra iniciada a finales del pasado año ha sido finalmente inaugurada en el mesde agosto. El proyecto forma parte de los técnicos del ayuntamiento aunque elarquitecto de la obra ha sido Javier Vázquez.El presupuesto de esta remodelación alcanzó la cifra de 700.000 euros, con unaintervención de 2.718 metros cuadrados y una longitud de 160 metros de estacalle, hasta el cruce con Ciudad de Vigo.La alameda diseñada alrededor de la fuente es de 420 metros cuadrados,habiéndose recuperado de la fontana, que data de finales del siglo XIX, el 60 porciento de la traída del agua, ya que el antiguo manantial quedó anulado.A lo largo de la calle se han colocado 44 árboles de distinta especie, en 4 tiposde árboles, 2 de Arce, uno de los cuales es Palmatum, arbusto deciduo japonésque alcanza alturas de 6–10 m. En hábito de crecimiento, toma formas de pirá-mide (especialmente cuando joven) o de domo, cuando maduro. Las hojas de 4-12 cm.de largo y ancho, palmadas lobuladas con 5-7-9 lóbulos agudos puntea-dos; de colores purpúreos rojizos tornándose rojo brillantes en otoño. Muy deco-rativas por sus hojas rojo púrpura transparentes en primavera, más tenues enverano, volviéndose rojo violáceas en otoño. Las flores están en pequeñas cimas,las flores individuales con 5 sépalos rojos o púrpuras y 5 pétalos blancuzcos.Fruto: par de samaras aladas, cada una de 2-3 cm de largo con semillas de 6-8mm; el otro es el Arce Armstrong.Los otros dos tipos pertenecen a la Liquidámbar aurea, con crecimiento medioentre 15 y 30 metros de altura y espectacular follaje otoñal, hojas amarillas enverano y rosas en otoño, la Liquidámbar levis.La calle Carabela Pinta ha quedado semipeatonalizada, para carga, descarga yresidentes, y totalmente peatonalizada los fines de semana. Frente al inmueble delas monjas dominicas se ha situado la alameda donde está ubicada la fuente yunos largos bancos de piedra, arbolado más bajo para facilitar el soleado de lafachada, la cual está iluminada por la noche, de ese modo se ensalza y dignificaeste edificio de religiosas. Esta pequeña alameda con superficie arenosa disponede suficiente drenaje para evitar charcos o desplazamiento de la arena duranteel invierno.El adoquinado y empedrado de toda la calles es a base de piedra morena delpaís, quedando aún pendiente por resolver la ubicación de los contenedores, queocupan la parte media de la calle. En opinión del arquitecto Javier Vázquez, elayuntamiento está buscando una definitiva solución para los contenedores, sien-do complejo el soterramiento por el nivel freático de la calle, así como la posibleutilización del interior del mercado, pues su cota es diferente al de la calle y, portanto, la manipulación de los contenedores sería inviable. “Son obras muy comple-jas, pese a que hay mucha oposición a que se hallen los contenedores en el mediode esta remodelada calle, pero sé de seguro que se está estudiando todas lasposibilidades para encontrar una solución definitiva”, afirma el arquitecto JavierVázquez.El embellecimiento de la fachada del mercado para adaptarlo al entorno estáaprobado con un presupuesto inicial de 200.000 euros y dependerá su desarro-llo de los informes y proyecto de los técnicos del ayuntamiento. “Existen edificiosdemoledores en el centro de Europa, que con un mínimo trabajo de análisis téc-nico y esfuerzo se ha logrado algo espectacular. Aquí puede pasar lo mismo si sehace bien”, apunta Javier Vázquez, quien no tendrá responsabilidad profesionalalguna en dicha obra.En una segunda fase y una vez lograda la subvención adecuada por parte de laXunta u otro organismo público se llevará a cabo la restauración de lo que restade la calle hasta la Glorieta Colón.

Aceba Los comerciantes satisfechos con la remodelación de lacalle Carabela Pinta

Page 45: Bahia Agosto

45

Page 46: Bahia Agosto

El patrimonio de la comarca miñorana es rico y necesita de la

inquietud e interés de todos. No es así y mucho de este tesoro

artístico viene desatendiéndose y, por tanto, degradándose. Para

no herir susceptibilidades obvio señalar algunos de los inmuebles

valiosos que vienen derruyéndose sin que ciudadanos y responsa-

bles munícipes de esta comarca hagan todo lo posible por evitar-

lo. En este número aparece el crucero de Santísima Trinidad. Fue

construido en el siglo XV sobre unas rocas de la parte alta de la

villa. Es de los pocos ejemplares con cubierta de baldaquino. Su

cúpula es renacentista, con forma de pirámide apoyada sobre unas

columnas finalizadas en forma de pináculos cilíndricos y remate

cónico. En el interior hay un crucero gótico con la imagen de

Cristo y, a sus pies, la de la Virgen junto a otras figuras consagra-

das de la Dolorosa, la Magdalena y el Apóstol Santiago. En la actua-

lidad, el ayuntamiento lleva a cabo el adecentamiento de su entor-

no. La instantánea ha sido cedida por la familia del ex alcalde

Aurelio Alar y en la que se puede apreciar como todo este barrio

marinero era un gran mirador natural desde donde se podía con-

templar toda la bahía. En la década de los 70 se incumplió una

norma urbanística por la que ningún edificio de la hoy llamada

avenida Monterreal y Alférez Barreiro debía superar la cota de

Santísima Trinidad, a fin de salvaguardar tal calle como mirador

natural, y hoy día anotamos una aberración urbanística más que

se dejó sin más seguir, tan o más grave, sin duda, que todo el peri-

fostio que se armó con la Palma.

relojde arena

46

Page 47: Bahia Agosto

47

Documentos medievales de Baiona fueron expuestos en la Casa dela Cultura entre los meses de septiembre y octubre de 1988.Asimismo, planos de la fortaleza de Monte Boi cedidos por el ServicioHistórico Militar del Ministerio del Ejército. Baiona y el comercioEn el sector mercantil, destacaban diversos legajos de los siglos XVIy XVII, referentes a pleitos suscitados con el comercio internacional,Portugal, Inglaterra, Flandes, etc., procedentes del Archivo del Reinode Galicia, de A Coruña. Queda también constancia de ello con unimpreso de pleito sobre carga y descarga de mercancías extranjerasen los puertos gallegos, del Archivo Histórico Provincial dePontevedra.Para muchos es desconocido el hecho de que el puerto de Baionajunto con el A Coruña fueron los más importantes del Reino deGalicia y, posteriormente, reconocidos como tales por los ReyesCatólicos y la dinastía de los Austria. Este trasiego de mercancías conpaso obligado por el puerto de Baiona es uno de los aspectos histó-ricos más importantes de la villa, anteponiéndose al fortuito de laArribada de la Carabela La Pinta, tal como queda expresado por lacuantiosa documentación existente en todos los archivos nacionales.Del reflejo de este comercio queda constancia en la colección numis-mática de las acuñaciones realizadas en A Coruña desde el reinado delos Reyes Católicos hasta el advenimiento de los Borbones.Esta colección de monedas pertenece a Antonio Orol Pernas, quientambién cedió para esta exposición de 1988, monedas y medallas acu-

ñadas en Inglaterra y Holanda con la plata apresada por la Escuadrade la Plata en Rande.

Colecciones privadasAdemás de las secciones, documental, mercantil, fortificaciones ymarítimas, en esta exposición existía el aliciente de diversos objetosprocedentes de colecciones privadas, Federación Española deAnticuarios, museos de Vigo, Pontevedra, diocesano de Tui yAyuntamiento de Baiona.Para esta exposición del otoño de 1988, el Centro de EstudiosHistóricos de Pontevedra encargó al maquetista Ramón Guerra laconstrucción de una nao gallega del siglo XV, según los datos propor-cionados por los relieves de Caldas de Reis.Ramón Guerra, entonces, también estaba reparando el bergantín queestá colocado en el vestíbulo de la Casa Consistorial de Baiona conel objeto de su traslado a la Casa de la Cultura. Asimismo, para estamuestra medieval, se trasladó el archivo armario blasonado del sigloXVI que entonces estaba en las dependencias de la Alcaldía y actual-mente está ubicado en el hall de la primera planta.La exposición estuvo abierta al público desde el día 6 al 31 de octu-bre y en su inauguración asistieron los titulares de la Consellería dela Vicepresidencia y Consellería de Cultura de la Xunta de Galicia,Diputación Provincial de Pontevedra y otras autoridades y personali-dades de distintos organismos públicos y privados.

Reseña históricaPor Vicente Montejano (documentos medievales II)

Page 48: Bahia Agosto