9

Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak
Page 2: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

Uharrak malda handiko eta oso emari irregularreko ur-lasterrak dira eta euria egiten duenean soilik izaten dute ura.

Euri indartsuen ondoren sortzen diren, eta lurraren gainetik igarotzen diren bideratu gabeko urak dira.

Page 3: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

• Harrera-arroa: prezipitazio urak biltzen diren eremuak dira.

• Hustubidea: urak goitik beherako bidea egiten du, higidura eta garraioa gertatzen da bertan.

• Deiekzio-konoak: uharren azken zatia da, eta bertan garraiatutako sedimentuak jalkitzen dira abiadura mantsotzen denean metaketa sedimentarioak osatuz.

• Uharrek hiru zati dituzte:

Page 4: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

1. Uharrek, klima lehorretan higatzeko ahalmen handia dute eta toki horietan oso gutxitan egiten du euria baina indar handiz.

Erliebe forma bereziak sortzen dituzte:

• Sakanak: euri uren hustubideak izan oi diren eta uharrek sortutako higadura forma bereziak diren V itsurako haran sakonak dira. Hauek malda handiko eremuetan daude.

Page 5: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

• Karkabak: Harrera-arroetan sortzen diren eta uharrek sortutako higadurazko forma diren ildo sakonak dira. Hauek lurreko materialak oso hauskorrak direnean, malda gogorra bada eta landarerik ez badago errazago sortzen dira.

• Euri bideak: Deiekzio-konoak dauden tokietan sortzen diren eta uharrek sortutako higadurazko formak diren eta urteetan lehortuta egon daitezkeen ubide zabal dira. Euri urak bertatik igarotzen dira.

Page 7: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

4. Metaketa horiek hainbat tamainen arabera sailkatzen dira:

•Deiekzio-konoak: erreka txikiek sortzen dituzte eta malda handia izaten duten metaketa sedimentario txikiak dira.

•Alubioi-konoak: oso azalera handiak hartzen dituzten metaketa sedimentario zabalak dira.

•Pedimentuak: Mendikateen oinetan, aldapa txiki bat izan ohi duten eta gainazalak osatzen dituzten alubioi-konoen elkarketak dira

Page 8: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

• Harrien araberakoak diren, hainbat higadura ekintza dituzte: 1. Ur basen ekintza geologikoak:

Kararriak: Ur basetan disolbatzen diren kaltzio karbonatoz osatutako harriak dira. Bertan Lenar izeneko ildaskak sortzen dira.

•Buztinak: Higatu eta errez desegiten diren harriak dira. Hauek ez dira ur basetan disolbatzen. Karbakak, Ertz zorrotzez bereizitako ildoak dira eta buztinetan sortzen dira.

•Lurrezko-piramideak: Denboraren poderioz ur basatiek material heterogeneoak higatzean sortzen dira, material finak higatu eta arrastaka eramaten dituzte eta bloke handiz estalitakoak ordea, babestuta gelditzen dira.

Page 9: Bg 2 Uxue Maria Uharrak Eta Ur Basak

2. Ur basen ondorioz sortutako prozesu esaguratsua:

Badland: urak arroketan irekitako ildo sakonak dira.