2 . G E O I B I L B I D E A

# G E O P A R K E A

E LO R R I AG AB I O T O P O K O

B E G I R A T O K I H A N D I A

# G E O P A R K E A

45 min

IRAUPENA

2 km

DISTANTZIA

BAIZIRKULARRA

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

geoparkea.eus

+97 m -97 m

DESNIBELA

I N F O R M A Z I O P R A K T I K O AS L G i 5 0 0 2

N O L A I R I T S I ?

Abiapuntua: Elorriagako atsedenlekua.Gertuen dagoen herria: Zumaia.Koordenatuak: 43º17’18.1’’N 2º17’11.2’’W

Iristeko: Atsedenlekura autoz joan zaitezke; horretarako, hartu N-634 errepidea, eta desbideratu Elorriaga seinalea dagoen lekuan, Zumaiatik 6 kilometrora eta Debatik 10 kilometrora, gutxi gorabehera.

Ikusi Google Maps-en

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

ELORRIAGA

GALARRETAKOZABALA

SANTA KRUZ

PAGOETAKOERREKA

MAKALDE

AIZBELTZ

BARATZAZARRAK

BARATZAZARAURREA

PALANKAMUGARRI

GALARRETAERREKA

E1

E2

E3

E4

E LO R R I AG AE L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

BIRATU PANTAILA

SAKATU ZENBAKIAK IBILBIDEAN NABIGATZEKO

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

Egin ibilaldia geoparkeko mendien eta flyscheko labar handienen artean, eta gozatu gure leku ikusgarrienetako batez: Baratzazarretako behatokia, itsasoaren mailatik 100 metrotara dagoen egurrezko plataforma.

S A R R E R A

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

Geoibilbide honek 4 interesgune ditu, eta plaken bidez daude seinaleztatuta ibilbidean. Aurkitu plaka horiek, eta gozatu azalpenekin.

E1K O R A L E Z K O

M E N D I A K

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE1 KORALEZKO MENDIAK

Hurbildu atsedenlekuan dagoen panelera. Koral-fosilez eta arrezife-organismoz betetako kareharri gogorrekoak dira geoparkearen barnealdeko mendiak. Duela 100 milioi urte inguru, itsaso tropikal baten azpian zegoen gure lurraldea.

E1

12

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE1 KORALEZKO MENDIAK

Itsas maila mendi-gailurren gainetik jarriz gero, Kretazeoko itsaso tropikal hura irudika dezakezu.

Andutz

Elorriaga

Sesiarte Erlo

1. Koralezko arrezifeak2. Flyscharen eraketa

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE1 KORALEZKO MENDIAK

Kareharri horiek arroka apaingarriak ateratzeko ustiatzen dira Lasturko harrobian. Ba al zenekien herri-kiroletan, hala nola harri-jasotzean eta idi-demetan, erabiltzen diren harri asko harrobi horretakoak direla?

Koral-fosilak

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE1 KORALEZKO MENDIAK

Mendi hauetan aztarna arkeologikoak dituzten hainbat leize daude. UNESCOren Munduko Ondarea da Ekain, eta Europako labar-artearen adibide onenetako bat. Benetako leizea itxita dago publikoarentzat, baina Ekainberri erreplika bisitatu daiteke. ekainberri.eus

P A I S A I A K U LT U R A L A-

P A I S A I A N A T U R A L A

E2

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE2 PAISAIA KULTURALA - PAISAIA NATURALA

Bazkalekuak baserriarekin lotutako paisaia kulturalak dira. Lursail publikoetan jatorrizko zuhaitzak berreskuratzeko ahalegina ari da egiten, hala nola astigarrak, haritzak, ametzak, arteak, artelatzak, urkiak, lizarrak eta gereziondoak.

E2

B E G I R A T O K I H A N D I A .N O L A E G I T E N D U T E A T Z E R A L A B A R R E K ?

E3

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

Taulara hurbiltzen bazara, ulertu ahal izango duzu nola eratu zen flyscha, mota bakoitza non kokatzen den gure kostaldean eta nola joan den itsasoa labarrak higatzen marearteko zabalgunea eratu arte.

E3

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

Gure azpian luizi (irristatze) erraldoi bat daukagu, landarediz estalia. Eskuinaldean, berriz, Pikoteko harri-jauste handia dago, landaredirik gabe. Zergatik?

Luizia (Baratzazarrak)

Harri-jaustea (Pikote)

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

L U I Z I A ( B A R A T Z A Z A R R A K )

Oinarrira jaitsiz gero, apurka-apurka gertatzen dela ikusiko dugu, flyscharen gainazala hautsi eta astiro-astiro irrist egiten duenean. Mantsoa da prozesua, eta, hori dela eta, landaredia hazten da lurzoruan.

E3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

Luizia

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

Geruzek beste geruzen gainean egiten dute irrist, eta tolesturak eta haustura-guneak sortzen dira; horrek erakusten du prozesu aktibo bat dela.

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

H A R R I - J A U S T E A ( P I K O T E )

Labar horiek 150 metroko altuera dute, eta 100 metro baino gehiagoko arroka-metaketa. Arrokak amildu egiten dira, bat-bateko erorketetan. Ez dago apenas zorurik. Landarediak ez du izan oraindik kolonizatzeko astirik.

150

m

100

m

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

Labarren oinarrian, eroritako blokeak biribildu eta uharrizko hondartzak eratzen dira. Uharri horiek higadura areagotzen dute, jaurtigai bilakatzen baitira.

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

A B R A S I O - P L A T A F O R M A

Labarrek atzera egiten dute, eta haien oinarrian abrasio-plataforma edo marearteko zabalgune handi bat eratzen da, itsasbeheran soilik geratzen dena agerian.

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE3 NOLA EGITEN DUTE ATZERA LABARREK?

Marearteko zabalgunean dago kostaldeko ekosistemarik aberats eta konplexuenetako bat. Hemen, bizi-baldintzak erabat aldatzen dira egunean bitan, itsasaldi bakoitzarekin. Biotopo babestuaren erreserba integraleko eremuan gaude.

O R E K A L A N D A A T L A N T I K O A N

E4

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E AE4 OREKA LANDA ATLANTIKOAN

Azken hamarraldietako jardueraren emaitza da larre berdeen paisaia, estetikoki erakargarria, baina nahiko sinplifikatua ikuspuntu ekologikotik.

E4

E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

Biotopo babestuaren helburua da kontserbazioarekin uztartzea nekazaritzako eta abeltzaintzako jarduera; horretarako, berezko heskaiak eta zuhaizti txikiak jarri behar dira, nitxo ekologikoak eta biodibertsitatea areagotzeko.

E4 OREKA LANDA ATLANTIKOAN

geoparkea.eus

# G E O P A R K E A

I N F O R M A Z I O +E L O R R I A G A G E O I B I L B I D E A

IRTEERA GIDATUEN PROGRAMA

IKUSI BESTE GEOIBILBIDE BATZUK

EROSI GIDA OSOA

E R O S I G I D A O S O A

Flyschari buruzko informazio sakonagoa nahi izanez gero, «Flysch biotopoa» gida daukagu salgai geoparkeko turismo-bulegoetan.

DEBA ETA

ZUMAIA

ITSASERTZEKOBABESTUTAKOBIOTOPOA