Upload
others
View
19
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Páxina 1 de 29
CENTRO: IES DE CARRAL
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
Física e Química 4º ESO
DEPARTAMENTO: FISICA E QUÍMICA
CURSO: CUARTO DE EDUCACIÓN SECUNDARIA OBRIGATORIA
3º ESO
ANO ACADÉMICO: 2019/20
Páxina 2 de 29
ÍNDICE
1. GLOSARIO 3
2. CONTEXTO 5
• Centro 5
• Alumnado: 5
• Obxectivos 5
3. SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN 6
4. RELACIONAR ASPECTOS CURRICULARES PARA CADA UNIDADE 7
5. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE 14
6. METODOLOXÍA 19
- Outras decisións metodolóxicas 20
- Plan anual de lectura 20
- Aplicación de las TIC en el aula 21
7. AVALIACIÓN 21
- Avaliación inicial 21
- Avaliación continua 21
- Avaliación final 22
- Avaliación extraordinaria 22
- Recuperación e avaliación de pendentes. 23
8. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E DA PRÁCTICA DOCENTE 23
- Indicadores de logro do proceso de ensino 23
- Indicadores de logro da práctica docente 24
9. AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 24
10. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE 26
- Medidas ordinarias e extraordinarias 27
11. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES 27
12. DATOS DO DEPARTAMENTO 27
13. REFERENCIAS NORMATIVAS 28
Páxina 3 de 29
1. GLOSARIO
Desenvolvemento curricular 2ª nivel de planificación curricular. Inclúese no PE.
Programacións didácticas 3º nivel de planificación. Realizada polos departamentos didácticos.
Programación de aula 4º nivel de planificación. Realizada polo profesorado.
Programación didáctica Instrumento de planificación curricular específico de cada área que pretende ordenar
o proceso de ensino - aprendizaxe do alumnado. Debe responder a estas cuestións: 1. Que, cando e como ensinar / 2. Que, cando e como avaliar / 3. Como atender á diversidade.
Criterios de avaliación Referente específico para avaliar a aprendizaxe do alumnado. Describen aquilo que
se quere valorar e que o alumnado debe lograr, tanto en coñecementos coma en competencias. Responden ao que se pretende conseguir en cada disciplina (art. 2.3. do Decreto 86/2015).
Estándares de aprendizaxe Especificacións dos criterios de avaliación que permiten definir os resultados de
aprendizaxe e que concretan o que o alumnado debe saber, comprender e saber facer en cada disciplina. Deben ser observables, medibles e avaliables, e permitir graduar o rendemento ou o logro alcanzado.
Criterios de cualificación
Indicadores de logro Son especificacións dos estándares para graduar o seu nivel de adquisición. Forman
parte dos criterios de cualificación de dito estándar. O instrumento máis idóneo para identificar esa graduación sería a rúbrica (art. 7.4 da Orde ECD 65/2015, BOE 29/1/2015). O docente é o responsable da súa definición e posta en práctica.
Grao de consecución dun estándar
Serve para sinalar o grao mínimo de consecución esixible dun estándar para superar a materia (art. 13.3d da Resolución 27/7/2015). Canto maior sexa o grao esixido de consecución, máis importante se considera o estándar.
Criterios de cualificación e instrumentos
Serven para ponderar “o valor” que se dá a cada estándar e a proporción que cada instrumento utilizado para avalialo achega a ese valor.
Procedementos e instrumentos
Os procedementos de avaliación utilizables, como a observación sistemática do traballo do alumnado, as probas orais e escritas, o portfolio, os protocolos de rexistro ou os traballos de clase, permitirán a integración de todas as competencias nun marco de avaliación coherente (art. 7.6, terceiro parágrafo, da Orde ECD 65/2015).
Rúbrica Instrumento de avaliación que permite coñecer o grao de adquisición dunha
aprendizaxe ou dunha competencia. Portfolio Achega de producións dun alumno/a.
OUTROS ASPECTOS
Graduación dos estándares Para identificar o progreso dos estándares ao longo dunha etapa.
Perfil de área Conxunto de estándares de aprendizaxe avaliables que ten unha área ou materia.
Dado que os estándares de aprendizaxe avaliables póñense en relación coas competencias, este perfil permitirá identificar aquelas competencias que se desenvolven a través desa área ou materia (art. 5.6 Orde ECD 65/2015). Son a referencia para a programación, a avaliación e o reforzo.
Perfil competencial Conxunto de estándares de diferentes áreas relacionados coa mesma competencia
clave (art. 5.7 Orde ECD 65/2015). Avaliación das competencias A avaliación do grao de adquisición das competencias debe estar integrada
coa avaliación dos contidos, na medida en que ser competente supón mobilizar os coñecementos, destrezas, actitudes e valores (art. 7.3 da Orde ECD 65/2015).
Páxina 4 de 29
No portal de Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria
(http://www.edu.xunta.es/portal/guiadalomce) están dispoñibles, en formato doc e
desagregados por áreas:
• Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación
secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia.
• Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación
primaria na Comunidade Autónoma de Galicia.
• A Orde do 15 de xullo de 2015 pola que se establece a relación de materias de libre
configuración autonómica de elección para os centros docentes nas etapas de
educación secundaria obrigatoria e bacharelato, e se regula o seu currículo e a súa
oferta.
Nivel de desempeño das competencias
Poderanse medir a través dos indicadores de logro, tales como rúbricas ou escalas de avaliación […] que teñan en conta á atención á diversidade (art. 7.4 da Orde ECD/65/2015).
Tarefa É a acción ou conxunto de accións orientadas á resolución dunha situación ou
problema, nun contexto definido, combinando todos os saberes dispoñibles para elaborar un produto relevante. As tarefas integran actividades e exercicios.
Identificación de contidos e criterios
Exemplo: B1.1: B1: Bloque de contido / 1: Número de contido dun bloque.
Identificación de estándares Exemplo: XHB1.1.2
XH: Abreviatura da área: Xeografía e Historia. B1. Bloque de contidos do que xorde o estándar. 1. Número do criterio de avaliación que orixina o estándar. 2. Número de estándar dun determinado criterio de avaliación.
Páxina 5 de 29
2. CONTEXTO
Centro:
Alumnado:
Obxectivos
a
Recoñecer que a investigación en ciencia é un labor colectivo e interdisciplinario que comeza co plantexamento dunha hipótese e analizar o proceso que debe seguir dita hipótese dende que se formula ata que é aprobada pola comunidade científica. Xustificar que non é posible realizar medidas sen cometer erros e expresar o valor de dita medida correctamente.
b
Aplicar correctamente as ecuacións dos movementos rectilíneo uniforme, rectilíneo uniformemente acelerado e circular uniforme, vinculándoas a un sistema de referencia. Diferenciar entre magnitudes lineais e angulares. Distinguir claramente os conceptos e as unidades de velocidade, aceleración, período e frecuencia. Representar e interpretar las gráficas da posición, velocidade e aceleración fronte ao tempo.
c Recoñecer o papel das forzas como causa dos cambios na velocidade dos corpos e representalas vectorialmente. Empregar o principio fundamental da dinámica na resolución de problemas nos que interveñan varias forzas e aplicar as leis de Newton para a interpretación de fenómenos cotiás.
d Coñecer as características da forza gravitacional. Comprender que a caída libre e o movemento orbital son dúas manifestacións da lei da gravitación universal. Calcular o peso dos corpos tendo en conta o campo gravitatorio do lugar no que se atopen.
e
Recoñecer que o efecto dunha forza non só depende da súa intensidade, senón tamén da superficie sobre a
que actúa e interpretar fenómenos naturais (como os meteorolóxicos) e aplicacións tecnolóxicas en relación
cos principios da hidrostática, deseñar e resolver problemas aplicando as expresións matemáticas destes.
f Analizar o significado físico do traballo e relacionalo coa transferencia de enerxía de un corpo a outro mediante a acción dunha forza. Interpretar a potencia como a rapidez coa que se fai o traballo e resolver problemas expresando os resultados en unidades do S.I en en outras de uso común.
h Relacionar cualitativa e cuantitativamente a calor cos efectos que produce nos copos: variación de temperatura, cambios de estado e dilatación.
i
Identificar as claves da ordenación dos elementos químicos no Sistema Periódico e relacionar as propiedades dun elemento coa súa posición na táboa e a súa configuración electrónica. Deducir o tipo de enlace que presenta un composto a partir da posición dos seus elementos no Sistema Periódico e xustificar as súas propiedades.
j Nomear e formular compostos inorgánicos ternarios segundo as normas IUPAC
K Explicar o mecanismo dunha reacción química e deducir a lei de conservación da masa a partir do concepto da reorganización atómica que ten lugar. Realizar cálculos estequiométricos partindo do axuste da ecuación química e recoñecer o mol como unidade fundamental da cantidade de substancia.
Situación: Concello de Carral, a 17 km do concello da Coruña. Centros adscritos: C.E.I.P. Vicente Otero Valcarcel Ensinanzas que oferta o centro: Ensinanza Secundaria Obrigatoria Características singulares: É un centro de nova creación, empezou a funcionar no curso 2015/16 con alumnado procedente do C.P.I. Vicente Otero Valcarcel (posteriormente transformado en C.E.I.P)
Poboación inmigrante: Ao redor do 10% do alumnado, maioritariamente de Hispanoamérica, aínda que a maioría leva escolarizado varios anos no concello. Alumnado con NEAE no curso actual
TOTAL ALUMNOS/AS NEAE CURSO 1º 2º 3º 4º
Os alumnos que presentan DA + TDAH figuran no apartado do TDAH exclusivamente
Dificultades de aprendizaxe 8 2 3 5
TDAH 3 4 4
Especiais condicións persoais ou de historia 2 3 1
Incorporación tardía 1
Altas capacidades 1
NEE D. intelectual
Páxina 6 de 29
l Razoar como se altera a velocidade dunha reacción ao modificar algúns dos factores que inflúen sobre ela, utilizando o modelo cinético-molecular e a teoría de colisións.
3. SECUENCIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN 1
ª a
va
liació
n
UNIDADES DIDÁCTICAS Material de ref. (libro de texto,
outros…)
Temporalización
UD Bloque
B1
Contido Mes Sesións
BLOQUE 1: A ACTIVIDADE CIENTÍFICA
1
B1.1 Investigación científica.
Libro de texto Boletíns Simuladores
Set./Out
8
B1.2 Magnitudes escalares e vectoriales.
B1.3 Magnitudes fundamentais e derivadas. Ecuación de dimensións.
B1.4 Erros na medida.
B1.5 Expresión de resultados.
B1.6 Análise dos datos experimentais.
B1.7 Tecnoloxías da información e da comunicación no traballo científico.
B1.8 Proxecto de investigación.
UD Bloque
B4 BLOQUE 4: O MOVEMENTO E AS FORZAS
2 B4.1 Movemento. Movementos rectilíneo uniforme, rectilíneo uniformemente acelerado e circular uniforme
Libro Boletíns
Oct. / Nov.
12
3
B4.2 Naturaleza vectorial das forzas. Libro de texto Boletíns Simuladores
Nov./Dec
10 B4.3 Leis de Newton.
B4.4 Forzas de especial interese: peso, normal, rozamento e centrípeta.
2ª
ava
liació
n
UNIDADES DIDÁCTICAS Material de ref. (libro de texto,
outros…).
Temporalización
UD Bloque
B4
Contido
Mes Sesións BLOQUE 4: O MOVEMENTO E AS FORZAS
4 B4.5 Ley de gravitación universal. Libro de text Xan. 4
5
B4.6 Presión. Libro. Boletíns Simuladores
Xan./ Feb.
10 B4.7 Principios da hidrostática.
B4.8 Física da atmósfera.
UD Bloque
B5 BLOQUE 5: A ENERXÍA
6
B5.1 Enerxías cinética e potencial. Enerxía mecánica. Principio de conservación. Libro de
texto Boletíns Simuladores
Feb. 10 B5.2 Formas de intercambio de enerxía: calor e traballo.
B5.3 Traballo e potencia.
B5.4 Efectos da calor sobre os corpos.
B5.5 Máquinas térmicas
UD Bloque
B2 BLOQUE 2: A MATERIA
7 B2.1 Modelos atómicos.
Mar. 8 B2.2 Sistema periódico e configuración electrónica.
3ª
ava
liació
n
UNIDADES DIDÁCTICAS Material de ref. (libro de texto,
outros…).
Temporalización
UD Bloque
B2
Contido Mes Sesións
BLOQUE 2: A MATERIA
8 B2.3 Enlace químico: iónico, covalente e metálico. Libro
Boletíns Abr. 5
B2.4 Forzas intermoleculares.
9 B2.5 Formulación e nomenclatura de compostos inorgánicos segundo as normas IUPAC.
Libro Boletíns
Abr. 6
10 B2.6 Introducción á química do carbono Libro Boletíns
Abr./Mai
7
UD Bloque
B3 BLOQUE 3: OS CAMBIOS
11 B3.1 Reaccións e ecuacións químicas. Libro
Simuladores Mai. 4
B3.2 Mecanismo, velocidade e enerxía das reaccións.
12
B3.3 Cantidade de sustancia:mol. Libro de texto Boletíns Simuladores
Mai./ Xuñ
8 B3.4 Concentración molar.
B3.5 Cálculos estequiométricos.
B3.6 Reaccións de especial interese.
Páxina 7 de 29
Temporalización: 1ª avaliación Estándares de aprendizaxe avaliables Criterios de cualificación e instrumentos de
avaliación Elementos transversais
Tem
a/U
D
Identif. contidos
Identif. criterios
Identif. estándar
Competencias clave
Estándares de aprendizaxe Grao
mínimo consec.
Peso cualific.
Instrumentos Elementos transversais
Proba escrita
Act. Exp. (1)
Trab. aula
Outras Act (2)
CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
UD
1.
MA
GN
ITU
DE
S E
UN
IDA
DE
S
B1.1 B1.1 FQB1.1.1.
CCEC/CMCCT/CCL/ CSC
Describe feitos históricos relevantes nos que foi definitiva a colaboración de científicos/as de diferentes áreas de coñecemento.
40% 5% 20% 30% 50% x
FQB1.1.2 CSIEE/CMCCT/CCL/ CAA/CD
Argumenta con espírito crítico o grao de rigor científico dun artigo ou dunha noticia, analizando o método de traballo e identificando as características do
traballo científico.
50% 5% 50% 50% x x
B1.1 B1.2 FQB1.2.1 CMCCT/CAA
Distingue entre hipóteses, leis e teorías, e explica os procesos que corroboran unha hipótese e a dotan de valor científico.
50% 10% 80% 20% x
B1.2 B1.3 FQB1.3.1 CMCCT
Identifica unha determinada magnitude como escalar ou vectorial e describe os elementos que definen esta última.
50% 10% 80% 20% x
B1.3 B1.4 FQB1.4.1 CMCCT
Comproba a homoxeneidade dunha fórmula aplicando a ecuación de dimensións aos dous membros.
50% 20% 80% 20% x
B1.4 B1.5 FQB1.5.1 CMCCT
Calcula e interpreta o erro absoluto e o erro relativo dunha medida coñecido o valor real.
50% 15% 80% 20% x
B1.4 B1.5
B1.6 FQB1.6.1 CMCCT
Calcula e expresa correctamente o valor da medida, partindo dun conxunto de valores resultantes da medida dunha mesma magnitude, utilizando as cifras significativas adecuadas
50% 5% 80% 20% x
B1.5 B1.6
B1.7 FQB1.7.1 CMCCT
Representa graficamente os resultados obtidos da medida de dúas magnitudes relacionadas inferindo, de ser o caso, se se trata dunha relación lineal, cuadrática ou de proporcionalidade inversa, e deducindo a fórmula.
50% 15% 80% 20% x
B1.7 B1.8 B1.8 FQB1.8.1
CAA/CCL/CD/CMCCT/CSIEE/CSC/CCEC
Elabora e defende un proxecto de investigación sobre un tema de interese científico, empregando as TIC.
50% 5% 40% 60% x x
B1.1 B1.9 FQB1.9.1 CAA/CCL/CD/CMCCT/CSIEE/CSC/CCEC
Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
50% 5% 50% 50% x
FQB1.9.2 CAA/CCL/CD/CMCCT/CSIEE/CSC/CCEC
Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da
investigación científica utilizando as TIC. 50% 5% 40% 60% x x
UD
2. E
ST
UD
O D
O M
OV
EM
EN
TO
B4.1
B4.1 FQB4.1.1 CMCCT
Representa a traxectoria e os vectores de posición, desprazamento e velocidade en distintos tipos de movemento, utilizando un sistema de referencia
50% 10% 80% 20% x
B4.2 FQB4.2.1 CMCCT
Clasifica tipos de movementos en función da súa traxectoria e a súa velocidade.
50% 5% 80% 20% x
FQB4.2.2 CMCCT
Xustifica a insuficiencia do valor medio da velocidade nun estudo cualitativo do movemento rectilíneo uniformemente acelerado (MRUA), e razoa o concepto de velocidade instantánea.
50% 5% 80% 20% x
B4.3 FQB4.3.1 CMCCT
Deduce as expresións matemáticas que relacionan as variables nos movementos rectilíneo uniforme (MRU), rectilíneo uniformemente acelerado
(MRUA) e circular uniforme (MCU), así como as relacións entre as magnitudes lineais e angulares.
50% 10% 80% 20% x
B4.4 FQB4.4.1 CMCCT
Resolve problemas de movemento rectilíneo uniforme (MRU), rectilíneo uniformemente acelerado (MRUA) e circular uniforme (MCU), incluíndo movemento de graves, tendo en conta valores positivos e negativos das magnitudes, e expresar o resultado en unidades do Sistema Internacional.
50% 20% 80% 10% 10% x
FQB4.4.2 CMCCT/CSC
Determina tempos e distancias de freada de vehículos e xustifica, a partir dos resultados, a importancia de manter a distancia de seguridade na estrada.
50% 15% 80% 20% x x
FQB4.4.3 CMCCT
Argumenta a existencia do vector aceleración en calquera movemento curvilíneo e calcula o seu valor no caso do movemento circular uniforme.
50% 10% 80% 20% x
Páxina 8 de 29
UD
.2
B4.1
B4.5
FQB4.5.1 CMCCT
Determina o valor da velocidade e a aceleración a partir de gráficas posición-tempo e velocidade-tempo en movementos rectilíneos.
50% 15% 80% 10% 10% x
FQB4.5.2 CAA/CCL/CD/CMCCT/CSIEE/CSC/CCEC
Deseña, describe e realiza individualmente ou en equipo experiencias no laboratorio ou empregando aplicacións virtuais interactivas, para determinar a variación da posición e a velocidade dun corpo en función do tempo, e representa e interpreta os resultados obtidos
50% 10% 50% 50% x x x
B4.2 B4.3 B4.4
B4.6 FQB4.6.1 CMCCT
Identifica as forzas implicadas en fenómenos cotiáns nos que hai cambios na velocidade dun corpo.
50% 25% 80% 20% x
x
UD
.3 A
S F
OR
ZA
S FQB4.6.2 CMCCT
Representa vectorialmente o peso, a forza normal, a forza de rozamento e a forza centrípeta en casos de movementos rectilíneos e circulares.
50% 15% 80% 20% x
B4.3 B4.4
B4.7 FQB4.7.1 CMCCT
Identifica e representa as forzas que actúan sobre un corpo en movemento nun plano tanto horizontal como inclinado, calculando a forza resultante e a aceleración.
50% 25% 80% 20% x
B4.3 B4.4
B4.8
FQB4.8.1 CMCCT Interpreta fenómenos cotiáns en termos das leis de Newton. 50% 15% 80% 20% x
FQB4.8.2 CMCCT
Deduce a primeira lei de Newton como consecuencia do enunciado da segunda lei.
50% 10% 80% 20% x
FQB4.8.3 CMCCT
Representa e interpreta as forzas de acción e reacción en situacións de interacción entre obxectos.
50% 10% 80% 10% 10% x
Temporalización: 2ª avaliación Estándares de aprendizaxe avaliables Criterios de cualificación e instrumentos de
avaliación Elementos transversais
Tem
a/U
D
Identif. contidos
Identif. criterios
Identif. estándar
Competencias clave
Estándares de aprendizaxe Grao
mínimo consec.
Peso cualific.
Instrumentos Elementos transversais
Proba escrita
Act. Exp (1)
Trab. aula
Outras Act (2)
CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
U
D.4
GR
AV
ITA
CIÓ
N
B4.5
B4.9 FQB4.9.1. CMCCT
Xustifica o motivo polo que as forzas de atracción gravitatoria só se poñen de manifesto para obxectos moi masivos, comparando os resultados obtidos de aplicar a lei da gravitación universal ao cálculo de forzas entre distintos pares de obxectos.
50% 25% 80% 20% x
FQB4.9.2 CMCCT
Obtén a expresión da aceleración da gravidade a partir da lei da gravitación universal relacionando as expresións matemáticas do peso dun corpo e a forza de atracción gravitatoria.
50% 25% 80% 20% x
B4.10 FQB4.10.1 CMCCT
Razoa o motivo polo que as forzas gravitatorias producen nalgúns casos movementos de caída libre e noutros casos movementos orbitais.
50% 25% 80% 20% x
B4.11
FQB4.11.1 CMCCT/CSC
Describe as aplicacións dos satélites artificiais en telecomunicacións, predición meteorolóxica, posicionamento global, astronomía e cartografía, así como os riscos derivados do lixo espacial que xeran.
50% 25% 80% 10% 10% x
UD
.5 F
LU
ÍDO
S
B4.6 B4.12 FQB4.12.1 CMCCT
Interpreta fenómenos e aplicacións prácticas nas que se pon de manifesto a relación entre a superficie de aplicación dunha forza e o efecto resultante
50% 5% 80% 20% x
FQB4.12.2 CMCCT
Calcula a presión exercida polo peso dun obxecto regular en distintas situacións nas que varía a superficie en que se apoia; compara os resultados e extrae conclusións.
50% 10% 80% 20% x
B4.7 B4.8
B4.13
FQB4.13.1 CMCCT
Xustifica razoadamente fenómenos en que se poña de manifesto a relación entre a presión e a profundidade no seo da hidrosfera e a atmosfera.
50% 10% 80% 20% x
FQB4.13.2 CMCCT
Explica o abastecemento de auga potable, o deseño dunha presa e as aplicacións do sifón, utilizando o principio fundamental da hidrostática.
50% 10% 80% 20% x
FQB4.13.3 CMCCT
Resolve problemas relacionados coa presión no interior dun fluído aplicando o principio fundamental da hidrostática.
50% 10% 80% 20% x
FQB4.13.4 CMCCT
Analiza aplicacións prácticas baseadas no principio de Pascal, como a prensa hidráulica, o elevador, ou a dirección e os freos hidráulicos, aplicando a expresión matemática deste principio á resolución de problemas en con textos prácticos.
50% 10% 50% 20% 30% x
Páxina 9 de 29
U
D.5
F
LU
ÍDO
S
B4.7 B4.8
B4.13
FQB4.13.5 CMCCT
Predí a maior ou menor flotabilidade de obxectos utilizando a expresión matemática do principio de Arquímedes, e verifícaa experimentalmente nalgún
caso.
50% 10% 80% 20% x
B4.14
FQB4.14.1 CMCCT/CD
Comproba experimentalmente ou utilizando aplicacións virtuais interactivas a relación entre presión hidrostática e profundidade en fenómenos como o paradoxo hidrostático, o tonel de Arquímedes e o principio dos vasos comunicantes.
50% 10% 20% 30% 50%
x
FQB4.14.2 CCEC/CMCCT
Interpreta o papel da presión atmosférica en experiencias como o experimento de Torricelli, os hemisferios de Magdeburgo, recipientes invertidos onde non se derrama o contido, etc., inferindo o seu elevado valor.
50% 5% 80% 20% x
FQB4.14.3 CMCCT
Describe o funcionamento básico de barómetros e manómetros, e xustifica a súa utilidade en diversas aplicacións prácticas.
50% 10% 80% 20% x
B4.8 B4.15 FQB4.15.1 CMCCT
Relaciona os fenómenos atmosféricos do vento e a formación de frontes coa diferenza de presións atmosféricas entre distintas zonas.
50% 5% 80% 20%
x
FQB4.15.2 CMCCT
Interpreta os mapas de isóbaras que se amosan no prognóstico do tempo, indicando o significado da simboloxía e os datos que aparecen nestes.
50% 5% 80% 20% x
UD
.6 T
RA
BA
LL
O, E
NE
RX
ÍA E
CA
LO
R
B5.1 B5.2
B5.1 FQB5.1.1 CMCCT
Resolve problemas de transformacións entre enerxía cinética e potencial gravitatoria, aplicando o principio de conservación da enerxía mecánica.
50% 10% 80% 20% x
FQB5.1.2 CMCCT
Determina a enerxía disipada en forma de calor en situacións onde diminúe a enerxía mecánica.
50% 10% 80% 20% x
B5.2 B5.2 FQB5.2.1 CMCCT
Identifica a calor e o traballo como formas de intercambio de enerxía, distinguindo as acepcións coloquiais destes termos do seu significado científico.
50% 5% 80% 20% x x
FQB5.2.2 CMCCT
Recoñece en que condicións un sistema intercambia enerxía en forma de calor ou en forma de traballo.
50% 5% 80% 20% x
B5.3 B5.3
FQB5.3.1 CMCCT
Acha o traballo e a potencia asociados a unha forza, incluíndo situacións en que a forza forma un ángulo distinto de cero co desprazamento, e expresar o resultado nas unidades do Sistema Internacional ou noutras de uso común, como a caloría, o kWh e o CV.
50% 10% 80% 20% x
B5.2
B5.3 B5.4
FQB5.4.1 CMCCT
Describe as transformacións que experimenta un corpo ao gañar ou perder enerxía, determinar a calor necesaria para que se produza unha variación de temperatura dada e para un cambio de estado, e representar graficamente
estas transformacións
50% 5% 80% 20% x
FQB5.4.2 CMCCT
Calcula a enerxía transferida entre corpos a distinta temperatura e o valor da temperatura final aplicando o concepto de equilibrio térmico.
50% 10% 80% 20% x
FQB5.4.3 CMCCT
Relaciona a variación da lonxitude dun obxecto coa variación da súa temperatura utilizando o coeficiente de dilatación lineal correspondente.
50% 5% 80% 10% 10% x
FQB5.4.4 CMCCT/CAA
Determina experimentalmente calores específicas e calores latentes de substancias mediante un calorímetro, realizando os cálculos necesarios a partir dos datos empíricos obtidos
50% 10% 80% 20% x x
B5.3 B5.5
B5.5 FQB5.5.1 CMCCT
Explica ou interpreta mediante ilustracións ou a partir delas, o fundamento do funcionamento do motor de explosión.
30% 5% 40% 40% 20% x
FQB5.5.2 CAA/CCL/CD/CMCCT/CSC/CCEC
Realiza un traballo sobre a importancia histórica do motor de explosión e preséntao empregando as TIC.
30% 5% 20% 80% x
B5.5 B5.6 FQB5.6.1 CMCCT
Utiliza o concepto da degradación da enerxía para relacionar a enerxía absorbida e o traballo realizado por unha máquina térmica
50% 10% 80% 20% x
FQB5.6.2 CMCCT/CD/CCL
Emprega simulacións virtuais interactivas para determinar a degradación da enerxía en diferentes máquinas, e expón os resultados empregando as TIC
50% 10% 20% 80% x x
Páxina 10 de 29
UD
. Á
TO
MO
S E
S.P
.
B2.1 B2.1 FQB2.1.1 CMCCT/CCEC
Compara os modelos atómicos propostos ao longo da historia para interpretar a natureza íntima da materia, interpretando as evidencias que fixeron necesaria a evolución destes.
50% 10% 60% 20% 20% x
FQB2.1.2 CMCCCT/CD
Utiliza as TIC ou aplicacións interactivas para visualizar a representación da estrutura da materia nos diferentes modelos atómicos.
50% 10% 20% 80% x x
B2.2 B2.2
FQB2.2.1 CMCCT
Establece a configuración electrónica dos elementos representativos a partir do seu número atómico para deducir a súa posición na táboa periódica, os seus electróns de valencia e o seu comportamento químico.
60% 25% 80% 20% x
B2.2 B2.2 FQB2.2.2 CMCCT
Distingue entre metais, non metais, semimetais e gases nobres, e xustifica esta clasificación en función da súa configuración electrónica.
50% 20% 80% 20% x
B2.2 B2.3
FQB2.3.1 CMCCT
Escribe o nome e o símbolo dos elementos químicos, e sitúaos na táboa periódica.
70% 25% 80% 20% x
B2.4 FQB2.4.2 CMCCT
Interpreta a información que ofrecen os subíndices da fórmula dun composto segundo se trate de moléculas ou redes cristalinas.
50% 10% 80% 20% x
Temporalización: 3ª avaliación Estándares de aprendizaxe avaliables Criterios de cualificación e instrumentos de
avaliación Elementos transversais
Tem
a/U
D
Identif. contidos
Identif. criterios
Identif. estándar
Competencias clave
Estándares de aprendizaxe Grao
mínimo consec.
Peso cualific.
Instrumentos Elementos transversais
Proba escrita
Act. Exp. (1)
Trab. aula
Outras Act (2)
CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
UD
.8 O
EN
LA
CE
QU
ÍMIC
O
B2.3 B2.4
FQB2.4.1 CMCCT
Utiliza a regra do octeto e diagramas de Lewis para predicir a estrutura e a fórmula dos compostos iónicos e covalentes.
50% 20% 80% 20% x
B2.3 B2.4
B2.5
FQB2.5.1 CMCCT
Explica as propiedades de substancias covalentes, iónicas e metálicas en función das interaccións entre os seus átomos ou as moléculas
50% 20% 80% 20% x
FQB2.5.2 CMCCT
Explica a natureza do enlace metálico utilizando a teoría dos electróns libres, e relaciónaa coas propiedades características dos metais.
50% 20% 80% 20% x
FQB2.5.3 CMCCT/CSIEE/CAA
Deseña e realiza ensaios de laboratorio que permitan deducir o tipo de enlace presente nunha substancia descoñecida.
50% 10% 20% 60% 20% x x
B2.4 B2.7 FQB2.7.1 CMCCT
Xustifica a importancia das forzas intermoleculares en substancias de interese biolóxico
50% 10% 80% 20% x
FQB2.7.2 CMCCT
Relaciona a intensidade e o tipo das forzas intermoleculares co estado físico e os puntos de fusión e ebulición das substancias covalentes moleculares, interpretando gráficos ou táboas que conteñan os datos necesarios.
50% 20% 80% 20% x
UD
.9
B2.5 B2.6 FQB2.6.1 CMCCT/CCL
Nomea e formula compostos inorgánicos ternarios, seguindo as normas da IUPAC.
60% 100% 80% 20% x
UD
.10
F.
OR
GÁ
NIC
A
B2.6
B2.8 FQB2.8.1 CMCCT
Explica os motivos polos que o carbono é o elemento que forma maior número de compostos.
50% 10% 80% 20% x
FQB2.8.2 CMCCT
Analiza as formas alotrópicas do carbono, relacionando a estrutura coas propiedades.
50% 10% 80% 20% x
B2.9
FQB2.9.1 CMCCT
Identifica e representa hidrocarburos sinxelos mediante a súa fórmula molecular, semidesenvolvida e desenvolvida.
50% 20% 80% 20% x
FQB2.9.2 CMCCT
Deduce, a partir de modelos moleculares, as fórmulas usadas na representación de hidrocarburos.
50% 20% 80% 20% x
FQB2.9.3 CMCCT Describe as aplicacións de hidrocarburos sinxelos de especial interese 50% 20% 50% 20% 30% x
B2.10 FQB2.10.1 CMCCT
Recoñece o grupo funcional e a familia orgánica a partir da fórmula de alcohois, aldehidos, cetonas, ácidos carboxílicos, ésteres e aminas.
50% 20% 80% 20% X
Páxina 11 de 29
LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS
CCL Comunicación lingüística. CL Comprensión lectora. CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. EOE Expresión oral e escrita. CD Competencia dixital. CA Comunicación audiovisual. CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxías da información e da comunicación. CSC Competencias sociais e cívicas. EMP Emprendemento. CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor. EC Educación cívica. CCEC Conciencia e expresións culturais. PV Prevención da violencia.
EV Educación e seguridade viaria.
(1) Nos estándares de aprendizaxe referidos a actividades experimentais definiranse “indicadores de logro” máis precisos que indiquen o nivel de adquisición do mesmo. A continuación achego a rúbrica que se empregará.
RÚBRICA PARA EVALUAR LA ACTIVIDAD EXPERIMENTAL
TÍTULO:
ALUMNO: GRUPO:
OBSERVACIONES
UD
.11 A
EN
ER
XÍA
DA
S
RE
AC
CIÓ
NS
B3.1 B3.2
B3.1 FQB3.1.1 CMCCT
Interpreta reaccións químicas sinxelas utilizando a teoría de colisións, e deduce a lei de conservación da masa.
50% 25% 80% 20% x
B3.2 B3.2 FQB3.2..1 CMCCT
Predí o efecto que sobre a velocidade de reacción teñen a concentración dos reactivos, a temperatura, o grao de división dos reactivos sólidos e os catalizadores.
50% 25% 80% 20% x
FQB3.2.2. CMCCT/CD
Analiza o efecto dos factores que afectan a velocidade dunha reacción química, sexa a través de experiencias de laboratorio ou mediante aplicacións virtuais interactivas nas que a manipulación das variables permita extraer conclusións.
50% 25% 80% 20% x x
B3.2 B3.3 FQB3.3.1 CMCCT
Determina o carácter endotérmico ou exotérmico dunha reacción química
analizando o signo da calor de reacción asociada. 50% 25% 80% 20% x
UD
.12
RE
AC
CIÓ
NS
QU
ÍMIC
AS
DE
IN
TE
RS
E
B3.3 B3.4 FQB3.4.1 CMCCT
Realiza cálculos que relacionen a cantidade de substancia, a masa atómica ou molecular e a constante do número de Avogadro.
50% 15% 80% 20% x
B3.4
B3.5 FQB3.5.1 CMCCT
Interpreta os coeficientes dunha ecuación química en termos de partículas e moles e, no caso de reaccións entre gases, en termos de volumes.
50% 10% 80% 20% x
B3.5
FQB3.5.2 CMCCT
Resolve problemas, realizando cálculos estequiométricos, con reactivos puros e supondo un rendemento completo da reacción, tanto se os reactivos están en estado sólido como se están en disolución.
50% 20% 80% 20% x
B3.6
B3.6 FQB3.6.1 CMCCT
Utiliza a teoría de Arrhenius para describir o comportamento químico de ácidos e bases.
50% 5% 80% 20% x
FQB3.6.2 CMCCT
Establece o carácter ácido, básico ou neutro dunha disolución utilizando a escala de Ph.
50% 5% 80% 20% x
B3.7
FQB3.7.1 CMCCT/CSIEE
Deseña e describe o procedemento de realización dunha volumetría de neutralización entre un ácido forte e unha base forte, e interpreta os resultados.
50% 5% 80% 20% x
FQB3.7.2 CMCCT/CSIEE
Planifica unha experiencia e describe o procedemento para seguir no laboratorio que demostre que nas reaccións de combustión se produce dióxido de carbono mediante a detección deste gas.
50% 10% 60% 20% 20% x
FQB3.7.3 CMCCT/CAA
Realiza algunhas experiencias de laboratorio nas que teñan lugar reaccións de síntese, combustión ou neutralización.
50% 10% 80% 20% x
B3.8
FQB3.8.1 CMCCT
Describe as reaccións de síntese industrial do amoníaco e do ácido sulfúrico, así como os usos destas substancias na industria química.
40% 5% 80% 20% x
FQB3.8.2 CMCCT/CSC
Valora a importancia das reaccións de combustión na xeración de electricidade en centrais térmicas, na automoción e na respiración celular.
50% 10% 60% 20% 20% x x
FQB3.8.3 CMCCT
Describe casos concretos de reaccións de neutralización de importancia biolóxica e industrial.
40% 5% 60% 20% 20% x
Páxina 12 de 29
Excelente (0.5 pto) Bueno (0,25 ptos) Básico (0,15 ptos) Insuficiente (0 ptos) Puntuación
ACTITUD
Puntualidad y
asistencia
Asistió a todas las sesiones
puntualmente.
Asistió a todas las sesiones
pero no siempre fue
puntual.
Asistió a todas las sesiones
pero llegó siempre tarde. Faltó a alguna sesión sin
causa justificada.
Normas de
laboratorio
Cumplió rigurosamente las
normas del laboratorio.
En alguna ocasión incumplió
alguna norma.
Varias veces incumplió las
normas del laboratorio.
Continuamente incumplió las
normas del laboratorio.
Interés y
respeto
Mostró interés y respetó a
los compañeros en todo
momento.
Mostró respeto por los
compañeros pero no siempre
mostró interés.
Mostró poco interés y en
alguna ocasión faltó al
respeto a los compañeros.
Ni mostró interés ni
respeto por sus
compañeros.
TRABAJO
Material e
instalaciones
Hizo un uso correcto tanto
del material como de las
instalaciones.
En alguna ocasión usó
incorrectamente el material
o descuidó el cuidado de las
instalaciones.
Varias veces hizo un uso
incorrecto de los
materiales y/o de las
instalaciones.
No hizo un uso correcto del
material ni de las
instalaciones.
Participación Trabajó en grupo aportando
ideas para llevar a cabo la
actividad.
Ayudó al grupo pero no
aportó ideas, se limitó a
cumplir órdenes.
Trabajó poco y no aportó
ideas.
Ni trabajó ni aportó ideas.
Orden y
limpieza
Mantuvo la zona de trabajo
limpia y ordenada.
En alguna ocasión
entorpeció el trabajo por
falta de orden.
A menudo descuidó el orden
y la limpieza en la zona de
trabajo.
En todo momento se
despreocupó del orden y de
la limpieza.
INFORM
E
Plazo de
entrega
Entrega el informe dentro
de la fecha fijada.
Entrega el informe 1 día
tarde.
Entrega el informe 2 días
tarde.
Entrega o informe más de
dos días tarde.
Presentación Muy cuidada, limpia y
ordenada, en formato
digital, con distintos
colores y/o subrayado.
Cuidada, limpia y ordenada,
hecha a mano con buena
caligrafía utilizan distintos
colores y/o subrayado.
Hecha a mano y ordenada
pero con mala caligrafía y/o
utilizando un único color y
sin subrayado.
Hecho a mano, muy
desordenado y sucio, con
mala caligrafía y/o
utilizando un único color y
sin subrayado.
Contenido Expone de manera clara y
precisa el objetivo, los
materiales, dibujo del
montaje y procedimiento.
Expone todos los apartados
pero alguno de ellos
incompleto (falta material,
dibujo mal, procedimiento
incompleto, etc)
Más de un apartado
incompleto o con errores.
Todos los apartados
incompletos o con errores.
Conclusión y
cuestiones
Alcanza el objetivo de la
actividad y responde
correctamente a las
cuestiones que se plantean.
Alcanza el objetivo de la
actividad experimental pero
no responde correctamente
a todas las cuestiones que
se plantean.
No alcanza el objetivo de la
actividad y responde solo a
parte de las cuestiones
propuestas.
No alcanza el objetivo de la
actividad y no responde a
ninguna de las cuestiones
que se plantean.
TOTAL PUNTUACIÓN
Páxina 13 de 29
Para avaliar as actividades de investigación grupal empregarase a seguinte rúbrica:
Excelente (1 pto) Bueno (0,75 ptos) Básico (0,5 ptos) Insuficiente (0-0,25 pts) Puntuación
Plazo de entrega Dentro de plazo 1 día tarde 2 días tarde Más de 2 días tarde
Formato Mantiene el tipo y tamaño de
letra, el interlineado y el
justificado en todo el
documento.
Mantiene el tipo y tamaño
de letra y el interlineado
pero el texto está sin
justificar.
Mantiene el tipo y tamaño
de letra pero no mantiene
el interlineado y e texto
está sin justificar.
No cumple ninguno de los
requisitos, el texto ha sido
copiado y pegado sin editar.
Extensión Cumple la extensión
requerida con tamaño de
letra, margen e imagen
adecuada.
Cumple con la extensión
requerida pero tiene
tamaño de letra, imagen o
margen inadecuado.
No cumple la extensión
requerida aunque el
tamaño de letra, imagen y
margen son adecuados.
No cumple con la extensión
requerida, ni con el tamaño de
letra, imagen y margen.
Redacción y
organización
Toda la información está
muy bien organizada, con los
párrafos bien redactados y
con subtítulos de otro color
o negrita/ subrayado.
Toda la información está
bien organizada en párrafos
bien redactados pero no
presenta subtítulos o
negrita/ subrayado.
Toda la información está
bien redactada pero mo
está bien organizada ya
que se mezclan los temas.
La información no está bien
organizada ni bien redactada.
Imágenes o
ilustracioes
Emplea imagen/ilustración
clara y de tamaño adecuado
con pie de foto o hace
referencia a ella.
Emplea imagen/ilustración
clara y de tamaño adecuado
pero sin pie de foto y no
hace referencia a ella.
Emplea imagen/ilustración
pero de poca calidad o
tamaño inadecuado.
No emplea imagen ni
ilustración.
Ortografía No hay errores de
ortografía, puntuación o
gramática.
Hay de 1 a 3 errores de
ortografía, puntuación o
gramática.
Hay de 4 a 6 errores de
ortografía, puntuación o
gramática.
Hay más de 6 errores de
ortografía, puntuación o
gramática.
Contenidos La selección de la
información es correcta y
aparece perfectamente
explicada.
La selección de la
información es correcta
pero no aparece explicada
con claridad.
La selección de la
información no es la
correcta, se obvian
algunos aspectos muy
importantes.
La selección de la información
no es la correcta, se obvian
muchos aspectos muy
importantes.
(x2)
Exposición
Fecha:
Participan los 4 integrantes
del grupo, no leen toda la
información y utilizan apoyos
visuales.
Participan los 4 integrantes
del grupo, no leen toda la
información y no utilizan
apoyos visuales.
Participan toso los
integrantes del grupo,
leen toda la información y
no utilizan apoyos visuales.
No participan los 4
integrantes del grupo, leen
toda la información y no
utilizan apoyos visuales.
Biografía Aparecen más de 5 fuentes
bibliográficas.
Aparecen 3 o 4 fuentes
bibliográficas.
Aparecen 1 o 2 fuentes
bibliográfica.
No aparecen fuentes
bibliográficas.
P á x i n a 1 4 d e 2 9
4. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE R e l a c i ó n d o s d i s t i n t o s e s t á n d a r e s d e a p r e n d i z a x e d a m a t e r i a d e F í s i c a e Q u í m i c a d e 2 º E S O c o a s
c o m p e t e n c i a s c l a v e á s c a l e s c o n t r i b ú e n :
CC
L
- F Q B 1 . 1 . 1 . D e s c r i b e f e i t o s h i s t ó r i c o s r e l e v a n t e s n o s q u e f o i d e f i n i t i v a a c o l a b o r a c i ó n d e c i e n t í f i c o s / a s d e d i f e r e n t e s á r e a s d e
c o ñ e c e m e n t o .
- F Q B 1 . 1 . 2 . A r g u m e n t a c o n e s p í r i to c r í t i c o o g r a o d e r i g o r c i e n t í f i c o d u n a r t i g o o u d u n h a n o t i c i a , a n a l i z a n d o o m é t o d o d e
t r a b a l l o e i d e n t i f i c a n d o a s c a r a c t e r í s t i c a s d o t r a b a l l o c i e n t í f i c o .
- F Q B 1 . 8 . 1 . E l a b o r a e d e f e n d e u n p r o x e c t o d e i n v e s t i g a c i ó n s o b r e u n t e m a d e i n t e r e s e c i e n t í f i c o , e m p r e g a n d o a s T I C .
- F Q B 1 . 9 . 1 . R e a l i z a d e x e i t o c o o p e r a t i v o o u c o l a b o r a t i v o a l g u n h a s t a r e f a s p r o p i a s d a i n v e s t i g a c i ó n ci e n t í f i c a : p r o c u r a d e
i n f o r m a c i ó n , p r á c t i c a s d e l a b o r a t o r i o o u p e q u e n o s p r o x e c t o s d e i n v e s t i g a c i ó n .
- F Q B 1 . 9 . 2 . R e a l i z a d e x e i t o c o o p e r a t i v o o u c o l a b o r a t i v o a l g u n h a s t a r e f a s p r o p i a s d a i n v e s t i g a c i ó n c i e n t í f i c a u t i l i z a n d o a s T I C .
- F Q B 2 . 6 . 1 . N o m e a e f o r m u l a c o m p o s t o s i n o r g á n i c o s t e r n a r i o s , s e g u i n d o a s n o r m a s d a I U P A C .
- F Q B 4 . 5 . 2 . D e s e ñ a , d e s c r i b e e r e a l i z a i n d i v i d u a l m e n t e o u e n e q u i p o e x p e r i e n c i a s n o l a b o r a t o r i o o u e m p r e g a n d o a p l i c a c i ó n s
v i r t u a i s i n t e r a c t i v a s , p a r a d e t e r m i n a r a v a r i a c i ó n d a p o s i c i ó n e a v e l o c i d a d e d u n c o r p o e n f u n c i ó n d o te m p o , e r e p r e s e n t a e
i n t e r p r e t a o s r e s u l t a d o s o b t i d o s .
- F Q B 5 . 5 . 2 . R e a l i z a u n t r a b a l l o s o b r e a i m p o r t a n c i a h i s t ó r i c a d o m o t o r d e e x p l o s i ó n e p r e s é n t a o e m p r e g a n d o a s T I C .
- F Q B 5 . 6 . 2 . E m p r e g a s i m u l a c i ó n s v i r t u a i s i n t e r a c t i v a s p a r a d e t e r m i n a r a d e g r a d a c i ó n d a e n e r x í a e n d i f e r e n t e s m á q u i n a s , e
e x p ó n o s r e s u l t a d o s e m p r e g a n d o a s T I C .
CD
- FQB1.1.2. Argumenta con espírito crítico o grao de rigor científico dunartigo ou dunha noticia, analizando o método de traballo e identificando as características do traballo científico.
- FQB1.8.1. Elabora e defende un proxecto de investigación sobre un tema de interese científico, empregando as TIC.
- FQB1.9.1. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
- FQB1.9.2. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica utilizando as TIC.
- FQB2.1.2. Utiliza as TIC ou aplicacións interactivas para visualizar a representación da estrutura da materia nos diferentes modelos atómicos.
- FQB3.2.2. Analiza o efecto dos factores que afectan a velocidade dunha reacción química, sexa a través de experiencias de laboratorio ou mediante aplicacións virtuais interactivas nas que a manipulación das variables permita extraer conclusións.
- FQB4.14.1. Comproba experimentalmente ou utilizando aplicacións virtuais interactivas a relación entre presión hidrostática e profundidade en fenómenos como o paradoxo hidrostático, o tonel de Arquímedes e o principio dos vasos comunicantes.
- FQB5.5.2. Realiza un traballo sobre a importancia histórica do motor de explosión e preséntao empregando as TIC.
- FQB5.6.2. Emprega simulacións virtuais interactivas para determinar adegradación da enerxía en diferentes máquinas, e expón os resultados empregando as TIC.
CA
A
- FQB1.1.2. Argumenta con espírito crítico o grao de rigor científico dun artigo ou dunha noticia, analizando o método de traballo e identificando as características do traballo científico.
- FQB1.2.1. Distingue entre hipóteses, leis e teorías, e explica os procesos que corroboran unha hipótese e a dotan de valor científico.
- FQB1.8.1. Elabora e defende un proxecto de investigación sobre un tema de interese científico, empregando as TIC.
- FQB1.9.1. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
- FQB1.9.2. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica utilizando as TIC.
- FQB2.5.3. Deseña e realiza ensaios de laboratorio que permitan deducir o tipo de enlace presente nunha substancia descoñecida.
- FQB3.7.3. Realiza algunhas experiencias de laboratorio nas que teñan lugar reaccións de síntese, combustión ou neutralización.
- FQB5.4.4. Determina experimentalmente calores específicas e calores latentes de substancias mediante un calorímetro, realizando os cálculos necesarios a partir dos datos empíricos obtidos.
P á x i n a 1 5 d e 2 9
CS
C
- FQB1.1.1. Describe feitos históricos relevantes nos que foi definitiva a colaboración de científicos/as de diferentes áreas de coñecemento.
- FQB1.8.1. Elabora e defende un proxecto de investigación sobre un tema de interese científico, empregando as TIC.
- FQB1.9.1. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
- FQB1.9.2. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica utilizando as TIC.
- FQB3.8.2. Valora a importancia das reaccións de combustión na xeración de electricidade en centrais térmicas, na automoción e na respiración celular.
- FQB4.4.2. Determina tempos e distancias de freada de vehículos e xustifica, a partir dos resultados, a importancia de manter a distancia de seguridade na estrada.
- FQB4.5.2. Deseña, describe e realiza individualmente ou en equipo experiencias no laboratorio ou empregando aplicacións virtuais interactivas, para determinar a variación da posición e a velocidade dun corpo en función do tempo, e representa e interpreta os resultados obtidos.
- FQB4.11.1. Describe as aplicacións dos satélites artificiais en telecomunicacións, predición meteorolóxica, posicionamento global, astronomía e cartografía, así como os riscos derivados do lixo espacial que xeran.
- FQB5.5.2. Realiza un traballo sobre a importancia histórica do motor de explosión e preséntao empregando as TIC.
CS
IE
E
- FQB1.1.2. Argumenta con espírito crítico o grao de rigor científico dun artigo ou dunha noticia, analizando o método de traballo e identificando as características do traballo científico.
- FQB1.9.1. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
- FQB1.9.2. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica utilizando as TIC.
- FQB2.5.3. Deseña e realiza ensaios de laboratorio que permitan deducir o tipo de enlace presente nunha substancia descoñecida.
- FQB3.7.1. Deseña e describe o procedemento de realización dunha volumetría de neutralización entre un ácido forte e unha base forte, e interpreta os resultados.
- FQB3.7.2. Planifica unha experiencia e describe o procedemento para seguir no laboratorio que demostre que nas reaccións de combustión se produce dióxido de carbono mediante a detección deste gas.
- FQB4.5.2. Deseña, describe e realiza individualmente ou en equipo experiencias no laboratorio ou empregando aplicacións virtuais interactivas, para determinar a variación da posición e a velocidade dun corpo en función do tempo, e representa e interpreta os resultados obtidos.
- FQB4.14.2. Interpreta o papel da presión atmosférica en experiencias como o experimento de Torricelli, os hemisferios de Magdeburgo, recipientes invertidos onde non se derrama o contido, etc., inferindo o seu elevado valor.
CC
EC
- FQB1.1.1. Describe feitos históricos relevantes nos que foi definitiva a colaboración de científicos/as de diferentes áreas de coñecemento. FQB1.8.1. Elabora e defende un proxecto de investigación sobre un tema de interese científico, empregando as TIC.
- FQB1.9.1. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
- FQB1.9.2. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica utilizando as TIC.
- FQB2.1.1. Compara os modelos atómicos propostos ao longo da historia para interpretar a natureza íntima da materia, interpretando as evidencias que fixeron necesaria a evolución destes.
- FQB5.5.2. Realiza un traballo sobre a importancia histórica do motor de explosión e preséntao empregando as TIC.
P á x i n a 1 6 d e 2 9
CM
CC
T
- FQB1.1.1. Describe feitos históricos relevantes nos que foi definitiva a colaboración de científicos/as de diferentes áreas de coñecemento.
- FQB1.1.2. Argumenta con espírito crítico o grao de rigor científico dun artigo ou dunha noticia, analizando o método de traballo e identificando as características do traballo científico.
- FQB1.2.1. Distingue entre hipóteses, leis e teorías, e explica os procesos que corroboran unha hipótese e a dotan de valor científico.
- FQB1.3.1. Identifica unha determinada magnitude como escalar ou vectorial e describe os elementos que definen esta última.
- FQB1.4.1. Comproba a homoxeneidade dunha fórmula aplicando a ecuación de dimensións aos dous membros.
- FQB1.5.1. Calcula e interpreta o erro absoluto e o erro relativo dunha medida coñecido o valor real.
- FQB1.6.1. Calcula e expresa correctamente o valor da medida, partindo dun conxunto de valores resultantes da medida dunha mesma magnitude, utilizando as cifras significativas adecuadas.
- FQB1.7.1. Representa graficamente os resultados obtidos da medida de dúas magnitudes relacionadas inferindo, de ser o caso, se se trata dunha relación lineal, cuadrática ou de proporcionalidade inversa, e deducindo a fórmula.
- FQB1.8.1. Elabora e defende un proxecto de investigación sobre un tema de interese científico, empregando as TIC.
- FQB1.9.1. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica: procura de información, prácticas de laboratorio ou pequenos proxectos de investigación.
- FQB1.9.2. Realiza de xeito cooperativo ou colaborativo algunhas tarefas propias da investigación científica utilizando as TIC.
- FQB2.1.1. Compara os modelos atómicos propostos ao longo da historia para interpretar a natureza íntima da materia, interpretando as evidencias que fixeron necesaria a evolución destes.
- FQB2.1.2. Utiliza as TIC ou aplicacións interactivas para visualizar a representación da estrutura da materia nos diferentes modelos atómicos.
- FQB2.2.1. Establece a configuración electrónica dos elementos representativos a partir do seu número atómico para deducir a súa posición na táboa periódica, os seus electróns de valencia e o seu comportamento químico.
FQB2.2.2. Distingue entre metais, non metais, semimetais e gases nobres, e xustifica esta clasificación en función da súa configuración electrónica. FQB2.3.1. Escribe o nome e o símbolo dos elementos químicos, e sitúaos na táboa periódica.
- FQB2.4.1. Utiliza a regra do octeto e diagramas de Lewis para predicir a estrutura e a fórmula dos compostos iónicos e covalentes.
- FQB2.4.2. Interpreta a información que ofrecen os subíndices da fórmula dun composto segundo se trate de moléculas ou redes cristalinas. FQB2.5.1. Explica as propiedades de substancias covalentes, iónicas e metálicas en función das interaccións entre os seus átomos ou as moléculas.
- FQB2.5.2. Explica a natureza do enlace metálico utilizando a teoría dos electróns libres, e relaciónaa coas propiedades características dos metais. FQB2.5.3. Deseña e realiza ensaios de laboratorio que permitan deducir o tipo de enlace presente nunha substancia descoñecida.
- FQB2.6.1. Nomea e formula compostos inorgánicos ternarios, seguindo as normas da IUPAC.
- FQB2.7.1. Xustifica a importancia das forzas intermoleculares en substancias de interese biolóxico.
- FQB2.7.2. Relaciona a intensidade e o tipo das forzas intermoleculares co estado físico e os puntos de fusión e ebulición das substancias covalentes moleculares, interpretando gráficos ou táboas que conteñan os datos necesarios.
- FQB2.8.1. Explica os motivos polos que o carbono é o elemento que forma maior número de compostos.
- FQB2.8.2. Analiza as formas alotrópicas do carbono, relacionando a estrutura coas propiedades.
- FQB2.9.1. Identifica e representa hidrocarburos sinxelos mediante a súa fórmula molecular, semidesenvolvida e desenvolvida.
- FQB2.9.2. Deduce, a partir de modelos moleculares, as fórmulas usadas na representación de hidrocarburos.
P á x i n a 1 7 d e 2 9
- FQB2.9.3. Describe as aplicacións de hidrocarburos sinxelos de especial interese.
- FQB2.10.1. Recoñece o grupo funcional e a familia orgánica a partir da fórmula de alcohois, aldehidos, cetonas, ácidos
carboxílicos, ésteres e aminas.
- FQB3.1.1. Interpreta reaccións químicas sinxelas utilizando a teoría de colisións, e deduce a lei de conservación da masa
- FQB3.2.2. Analiza o efecto dos factores que afectan a velocidade dunha reacción química, sexa a través de experiencias
de laboratorio ou mediante aplicacións virtuais interactivas nas que a manipulación das variables permita extraer
conclusións.
- FQB3.3.1. Determina o carácter endotérmico ou exotérmico dunha reacción química analizando o signo da calor de
reacción asociada.
- FQB3.4.1. Realiza cálculos que relacionen a cantidade de substancia, a masa atómica ou molecular e a constante do
número de Avogadro. FQB3.5.1. Interpreta os coeficientes dunha ecuación química en termos de partículas e moles e, no
caso de reaccións entre gases, en termos de volumes.
- FQB3.5.2. Resolve problemas, realizando cálculos estequiométricos, con reactivos puros e supondo un rendemento
completo da reacción, tanto se os reactivos están en estado sólido como se están en disolución.
- FQB3.6.1. Utiliza a teoría de Arrhenius para describir o comportamento químico de ácidos e bases.
- FQB3.6.2. Establece o carácter ácido, básico ou neutro dunha disolución utilizando a escala de pH.
- FQB3.7.1. Deseña e describe o procedemento de realización dunha volumetría de neutralización entre un ácido forte e
unha base forte, e interpreta os resultados.
- FQB3.7.2. Planifica unha experiencia e describe o procedemento para seguir no laboratorio que demostre que nas
reaccións de combustión se produce dióxido de carbono mediante a detección deste gas.
- FQB3.7.3. Realiza algunhas experiencias de laboratorio nas que teñan lugar reaccións de síntese, combustión ou
neutralización.
- FQB3.8.1. Describe as reaccións de síntese industrial do amoníaco e do ácido sulfúrico, así como os usos destas
substancias na industria química. FQB3.8.2. Valora a importancia das reaccións de combustión na xeración de
electricidade en centrais térmicas, na automoción e na respiración celular.
- FQB3.8.3. Describe casos concretos de reaccións de neutralización de importancia biolóxica e industrial.
- FQB4.1.1. Representa a traxectoria e os vectores de posición, desprazamento e velocidade en distintos tipos de
movemento, utilizando un sistema de referencia.
- FQB4.2.1. Clasifica tipos de movementos en función da súa traxectoria e a súa velocidade.
- FQB4.2.2. Xustifica a insuficiencia do valor medio da velocidade nun estudo cualitativo do movemento rectilíneo
uniformemente acelerado (MRUA), e razoa o concepto de velocidade instantánea.
- FQB4.3.1. Deduce as expresións matemáticas que relacionan as variables nos movementos rectilíneo uniforme (MRU),
rectilíneo uniformemente acelerado (MRUA) e circular uniforme (MCU), así como as relacións entre as magnitudes lineais
e angulares.
- FQB4.4.1. Resolve problemas de movemento rectilíneo uniforme (MRU), rectilíneo uniformemente acelerado (MRUA) e
circular uniforme (MCU), incluíndo movemento de graves, tendo en conta valores positivos e negativos das magnitudes, e
expresar o resultado en unidades do Sistema Internacional.
- FQB4.4.2. Determina tempos e distancias de freada de vehículos e xustifica, a partir dos resultados, a importancia de
manter a distancia de seguridade na estrada.
- FQB4.4.3. Argumenta a existencia do vector aceleración en calquera movemento curvilíneo e calcula o seu valor no caso
do movemento circular uniforme.
- FQB4.5.1. Determina o valor da velocidade e a aceleración a partir de gráficas posición-tempo e velocidade-tempo en
movementos rectilíneos
- FQB4.6.1. Identifica as forzas implicadas en fenómenos cotiáns nos que hai cambios na velocidade dun corpo.
- FQB4.6.2. Representa vectorialmente o peso, a forza normal, a forza de rozamento e a forza centrípeta en casos de
movementos rectilíneos e circulares.
P á x i n a 1 8 d e 2 9
- FQB4.7.1. Identifica e representa as forzas que actúan sobre un corpo en movemento nun plano tanto horizontal como
inclinado, calculando a forza resultante e a aceleración.
- FQB4.8.1. Interpreta fenómenos cotiáns en termos das leis de Newton. FQB4.8.2. Deduce a primeira lei de Newton como
consecuencia do enunciado da segunda lei.
- FQB4.8.3. Representa e interpreta as forzas de acción e reacción en situacións de interacción entre obxectos.
- FQB4.9.1. Xustifica o motivo polo que as forzas de atracción gravitatoria só se poñen de manifesto para obxectos moi
masivos, comparando os resultados obtidos de aplicar a lei da gravitación universal ao cálculo de forzas entre distintos
pares de obxectos.
- FQB4.9.2. Obtén a expresión da aceleración da gravidade a partir da lei da gravitación universal relacionando as
expresións matemáticas do peso dun corpo e a forza de atracción gravitatoria.
- FQB4.10.1. Razoa o motivo polo que as forzas gravitatorias producen nalgúns casos movementos de caída libre e noutros
casos movementos orbitais.
- FQB4.11.1. Describe as aplicacións dos satélites artificiais en telecomunicacións, predición meteorolóxica,
posicionamento global, astronomía e cartografía, así como os riscos derivados do lixo espacial que xeran.
- FQB4.12.1. Interpreta fenómenos e aplicacións prácticas nas que se pon de manifesto a relación entre a superficie de
aplicación dunha forza e o efecto resultante.
- FQB4.12.2. Calcula a presión exercida polo peso dun obxecto regular en distintas situacións nas que varía a superficie en
que se apoia; compara os resultados e extrae conclusións.
- FQB4.13.1. Xustifica razoadamente fenómenos en que se poña de manifesto a relación entre a presión e a profundidade
no seo da hidrosfera e a atmosfera.
- FQB4.13.2. Explica o abastecemento de auga potable, o deseño dunha presa e as aplicacións do sifón, utilizando o
principio fundamental da hidrostática.
- FQB4.13.3. Resolve problemas relacionados coa presión no interior dun fluído aplicando o principio fundamental da
hidrostática.
- FQB4.13.4. Analiza aplicacións prácticas baseadas no principio de Pascal, como a prensa hidráulica, o elevador, ou a
dirección e os freos hidráulicos, aplicando a expresión matemática deste principio á resolución de problemas en contextos
prácticos.
- FQB4.13.5. Predí a maior ou menor flotabilidade de obxectos utilizando a expresión matemática do principio de
Arquímedes, e verifícaa experimentalmente nalgún caso.
- FQB4.14.1. Comproba experimentalmente ou utilizando aplicacións virtuais interactivas a relación entre presión
hidrostática e profundidade en fenómenos como o paradoxo hidrostático, o tonel de Arquímedes e o principio dos vasos
comunicantes.
- FQB4.14.2. Interpreta o papel da presión atmosférica en experiencias como o experimento de Torricelli, os hemisferios de
Magdeburgo, recipientes invertidos onde non se derrama o contido, etc., inferindo o seu elevado valor.
- FQB4.15.1. Relaciona os fenómenos atmosféricos do vento e a formación de frontes coa diferenza de presións
amosféricas entre distintas zonas.
- FQB4.15.2. Interpreta os mapas de isóbaras que se amosan no prognóstico do tempo, indicando o significado da
simboloxía e os datos que aparecen nestes.
- FQB5.1.1. Resolve problemas de transformacións entre enerxía cinética e potencial gravitatoria, aplicando o principio de
conservación da enerxía mecánica.
- FQB5.1.2. Determina a enerxía disipada en forma de calor en situacións onde diminúe a enerxía mecánica.
- FQB5.2.1. Identifica a calor e o traballo como formas de intercambio de enerxía, distinguindo as acepcións coloquiais
destes termos do seu significado científico.
- FQB5.2.2. Recoñece en que condicións un sistema intercambia enerxía en forma de calor ou en forma de traballo.
- FQB5.3.1. Acha o traballo e a potencia asociados a unha forza, incluíndo situacións en que a forza forma un ángulo
distinto de cero co desprazamento, e expresar o resultado nas unidades do Sistema Internacional ou noutras de uso
común, como a caloría, o kWh e o CV.
- FQB5.4.1. Describe as transformacións que experimenta un corpo ao gañar ou perder enerxía, determinar a calor
necesaria para que se produza unha variación de temperatura dada e para un cambio de estado, e representar
P á x i n a 1 9 d e 2 9
Aspectos xerais - P a r t i r d a c o m p e t e n c i a i n i c i a l d o a l u m n a d o .
- T e r e n c o n t a a d i v e r s i d a d e : r e s p e c t a r o s r i t m o s e e s t i l o s d e a p r e n d i z a x e .
- E n f o q u e o r i e n t a d o á r e a l i z a c i ó n d e t a r e f a s e á r e s o l u c i ó n d e p r o b l e m a s .
- U s o h a b i t u a l d a s T I C . S i m u l a d o r e s n a a u l a v i r t u a l .
- P a p e l f a c i l i t a d o r d o p r o f e s o r / a .
Estratexias metodolóxicas - R e s o l u c i ó n d e p r o b l e m a s .
- C o l a b o r a c i ó n e n t r e i g u a i s n a r e s o l u c i ó n d e p r o b l e m a s .
- E x p o s i c i ó n c l a r a e s i n x e l a d o s c o n t i d o s u t i l i z a n d o u n h a l i n g u a x e a s e q u i b l e a o a l u m n a d o .
- C o m b i n a r o s c o n t i d o s p r e s e n t a d o s e x p o s i t i v a m e n t e c o n e s q u e m a s e x p l i c a t i v o s e e x e m p l o s .
- M o d i f i c a r a d i f i c u l t a d e d a s a c t i v i d a d e s o u p r o p o ñ e r o u t r a s a l t e r n a t i v a s , s e é p r e c i s o .
Exemplo de secuenciación de traballo na aula
M o t i v a c i ó n :
- A c t i v i d a d e d e e x p l o r a c i ó n d e i d e a s e c o ñ e c e m e n t o s p r e v i o s .
- F o r m u l a c i ó n d e c u e s t i ó n s q u e f a v o r e z a n o c o n f l i t o c o g n i t i v o .
- P r e s e n t a c i ó n d a a c t i v i d a d e c o n m a p a s , g r á f i c o s , t e x t o s , f o t o s , e t c .
I n f o r m a c i ó n d o p r o f e s o r / a :
- I n f o r m a c i ó n b á s i c a p a r a t o d o o a l u m n a d o .
- I n f o r m a c i ó n c o m p l e m e n t a r i a p a r a r e f o r z o e a p o i o .
- I n f o r m a c i ó n c o m p l e m e n t a r i a p a r a a f o n d a m e n t o e a m p l i a c i ó n .
T r a b a l l o p e r s o a l :
- L e c t u r a e c o m p r e n s i ó n d o e n u n c i a d o d a s a c t i v i d a d e s .
- A n á l i s e d a s d i f e r e n t e s e s t r a t e x i a s d e r e s o l u c i ó n .
- R e s p o s t a a p r e g u n t a s .
- R e s o l u c i ó n d e p r o b l e m a s .
- E x p o s i c i ó n e a n á l i s e d o s r e s u l t a d o s .
graficamente estas transformacións.
- FQB5.4.2. Calcula a enerxía transferida entre corpos a distinta temperatura e o valor da temperatura final aplicando o
concepto de equilibrio térmico.
- FQB5.4.3. Relaciona a variación da lonxitude dun obxecto coa variación da súa temperatura utilizando o coeficiente de
dilatación lineal correspondente.
- FQB5.4.4. Determina experimentalmente calores específicas e caloreslatentes de substancias mediante un calorímetro,
realizando os cálculos necesarios a partir dos datos empíricos obtidos.
- FQB5.5.1. Explica ou interpreta, mediante ilustracións ou a partir delas, o fundamento do funcionamento do motor de
explosión.
- FQB5.5.2. Realiza un traballo sobre a importancia histórica do motor de explosión e preséntao empregando as TIC.
- FQB5.6.1. Utiliza o concepto da degradación da enerxía para relacionar a enerxía absorbida e o traballo realizado por
unha máquina térmica.
FQB5.6.2. Emprega simulacións virtuais interactivas para determinar a degradación da enerxía en diferentes máquinas, e
expón os resultados empregando as TIC.
5. METODOLOXÍA
P á x i n a 2 0 d e 2 9
A v a l i a c i ó n :
- P r o b a s e s c r i t a s .
- T r a b a l l o s i n d i v i d u a i s e e n g r u p o .
- O b s e r v a c i ó n d o t r a b a l l o n a a u l a e n o l a b o r a t o r i o .
- R e v i s i ó n d i a r i a d o c a d e r n o .
- I n f o r m e i n d i v i d u a l d a s a c t i v i d a d e s e x p e r i m e n t a i s .
Outras decisións metodolóxicas
- A g r u p a m e n t o s : t r a b a l l a r á n t a n t o i n d i v i d u a l m e n t e , c o m o p o r p a r e l l a s o u p e q u e n o s g r u p o s n a s
a c t i v i d a d e s e x p e r i m e n t a i s e n a s d e i n v e s t i g a c i ó n . P r o c u r a r a s e m e s t u r a r a l u m n o s c o n d i f i c u l t a d e s v a r i a d a s
f a v o r e c e n d o a s í u n h a a p r e n d i z a x e c o l a b o r a t i v a .
- T e m p o s : d e d i c a r a s e u n h a p a r t e d a s e s i ó n a e x p l i c a r o s c o n t i d o s e a c o n t i n u a c i ó n p r o p o ñ e r a n s e
a c t i v i d a d e s m o t i v a d o r a s re l a c i o n a d a s c o s m e s m o s p r e s t a n d o a a x u d a n e c e s a r i a p e r o s e n d o e l e s o s
p r o t a g o n i s t a s d a s ú a p r o p i a a p r e n d i z a x e . C o r r e x i r a n s e t o d a s a s a c t i v i d a d e s n a a u l a e a t e n d e r a n s e a s s ú a s
d ú b i d a s t a n t o n a a u l a c o m o n o s t e m p o s d e l e c e r p r e v i a c i t a .
- E s p a z o s : t r a b a l l a r á n n a a u l a e i r e m o s a o l a b o r a t o r i o p a r a r e a l i z a r a c t i v i d a d e s e x p e r i m e n t a i s s e m p r e
q u e s e d i s p o ñ a d o m a t e r i a l s u f i c i e n t e .
- M a t e r i a i s e r e c u r s o s d i d á c t i c o s :
O s r e c u r s o s d i d á c t i c o s q u e s e e m p r e g a r a n d u r a n t e o d e s e n r o l o d a p r e s e n t e p r o g r a m a c i ó n d i d á c t i c a
t e r á n c o m o o b x e c t i v o p o t e n c i a r o p r o c e s o d e e n s i n o a p r e n d i z a x e d o a l u m n a d o .
L i b r o d e T e x t o .
B o l e t í n s d e e x e r c i c i o s .
T e x t o s e x t r a í d o s d e m o i d i v e r s a s f o n t e s , q u e t r a t a r á n d e e s t i m u l a r o i n t e r e s e e h á b i t o d e
l e c t u r a e o s e u i n t e r e s e p o l a m a t e r i a , e q u e t e r á n d i s t i n t o s c o n t i d o s ( a n é c d o t a s ,
b i o g r a f í a s , c u r i o s i d a d e s , a p li c a c i ó n s d u n h a l e i , n o t i c i a s d e a c t u a l i d a d e , . . . ) , i n t e n t a n d o
i n c u l c a r o p r a c e r p o l a l e c t u r a c i e n t í f i c a .
L i b r e t a d e c l a s e .
V í d e o s d i d á c t i c o s d o f o n d o d e r e c u r s o s d o c e n t r o o u b a i x a d o s d a r e d e .
R e c u r s o s i n f o r m á t i c o s :
O r d e n a d o r
P i z a r r a d i x i t a l
S i m u l a c i ó n s .
P r e s e n t a c i ó n s e n P o w e r P o i n t .
Plan Anual de Lectura:
A materia de Física e Química debe contribuir ao fomento da lectura e escritura (proxecto lector) e con esta
finalidade desenvolveranse as seguintes actividades:
Procura e selección de información de carácter científico empregando fontes diversas, entre elas, as
tecnoloxías da información e da comunicación.
Comentarios de textos científicos. Lectura e comentario sobre textos publicados en revistas científicas que
teñen relación coa unidade didáctica coa que se está a traballar.
Dentro do plan lector do centro para o curso 2019/2020 farase lectura individual dentro da aula de libros que xa
temos no departamento e completarase a bibliografía con outros libros da biblioteca.
P á x i n a 2 1 d e 2 9
Aplicación das TIC na aula:
No traballo da aula tamén se aplicarán as Tecnoloxías da Información e Comunicación (TIC) e con esta finalidade
incluirase as TIC como elemento esencial para informarse, aprender e comunicarse. Algunhas das sesións de clase
realizaranse na aula de informática para que os alumnos/as teñan acceso á información relacionada coa unidade
didáctica coa que se está a traballar a través de internet.
6. AVALIACIÓN
Avaliación inicial
D a t a p r e v i s t a d e r e a l i z a c i ó n : R e a l i z a r a s e n a p r i m e i r a s e m a n a d e s e t e m b r o c o a f i n a l i d a d e d e c o ñ e c e r o s c o ñ e c e m e n t o s
q u e t e ñ e n o s a l u m n o s e a l u m n a s d a m a t e r i a d e F í s i c a e Q u í m i c a d o s c u r s o s a n t e r i o r e s .
P r o b a : A p r o b a s e r á e s c r i t a e c o n s t a t a r á d e p r e g u n t a s d a m a t e r i a e d e t e m a s r e l a c i o n a d o s c o n e l a .
- C o ñ e c e a s m a g n i t u d e s f u n d a m e n t a i s e a s s ú a s u n i d a d e s n o S . I . T r a n s f o r m a u n h a s u n i d a d e s e n o u t r a s .
- C o ñ e c e o s m o d e l o s a t ó m i c o s .
- I d e n t i f i c a o n ú m e r o d e p r o t ó n s , e l e c t r ó n s e n e u t r ó n s c o n ú m e r o a t ó m i c o e n ú m e r o m á s i c o .
- F o r m u l a e n o m e a c o m p o s t o s b i n a r i o s s i n x e l o s .
- C a l c u l a m a s a s m o l a r e s e m o l e c u l a r e s a p a r t i r d e m a s a s a t ó m i c a s .
- C o ñ e c e o c o n c e p t o d e m o l .
M e c a n i s m o p a r a i n f o r m a r á s f a m i l i a s : c a n d o e s t a s o r e q u i r a n .
C o n s e c u e n c i a s d o s r e s u l t a d o s d a p r o b a
- E s t a b l e c e r m e d i d a s i n d i v i d u a i s c o m o m e d i d a s d e r e f o r z o e a p o i o e d u c a t i v o
- E s t a b l e c e r m e d i d a s c o l e c t i v a s c o m o a d a p t a c i ó n s m e t o d o l ó x i c a s ( m o d i f i c a c i ó n d a c o m p l e x i d a d e d a s
a c t i v i d a d e s , u s o d e a c t i v i d a d e s a l t e r n a t i v a s … )
Avaliación continua
P e r i o d i c i d a d e c o a q u e s e f a r á n p r o b a s e s c r i t a s ( c a d a c a n t o s t e m a s , c a n t a s p o r t r i m e s t r e o u a v a l i a c i ó n , e t c . )
F a r a s e u n h a p r o b a e s c r i t a p o r t e m a q u e t e r á n o m e s m o p e s o .
C o m o s e c u a l i f i c a n a s p r o b a s , o s t r a b a l l o s i n d i v i d u a i s o u c o l e c t i v o s , o t r a b a l l o n o c a d e r n o d e c l a s e , a
o b s e r v a c i ó n d o t r a b a l l o n a a u l a ( p o n d e r a c i ó n , r e d o n d e o … )
A s p r o b a s e s c r i t a s c u a l i f i c a r a n s e d e 0 a 1 0 p u n t o s . A s c u a l i f i c a c i ó n s m á x i m a s d e c a d a p r e g u n t a e s t a r á n n a f o l l a
d o s e n u n c i a d o s . A s p r e g u n t a s p a r c i a l m e n t e r e s o l t a s o u c o n a l g ú n e r r o r e c i b i r á n c u a l i f i c a c i ó n s i n t e r m e d i a s .
A s a c t i v i d a d e s e x p e r i m e n t a i s c u a l i f i c a r a n s e m e d i a n t e u n h a r ú b r i c a d e 0 a 1 0 p u n t o s . A í n d a q u e s e f a g a e n
g r u p o a c u a l i f i c a c i ó n s e r á in d i v i d u a l e n e l a t e r a s e e n c o n t a t a n t o o t r a b a l l o n o la b o r a t o r i o c o m o a e l a b o r a c i ó n
d u n i n f o r m e i n d i v i d u a l .
A s a c t i v i d a d e s g r u p a i s c u a l i f i c a r a n s e c u n h a r ú b r i c a d e 0 a 1 0 p u n t o s . E l e s m e s m o s i n d i c a r á n a p o r c e n t a x e d e
p a r t i c i p a c i ó n d o n o m e s m o .
A s p e c t o s q u e s e v a n v a l o r a r d e n t r o d a o b s e r v a c i ó n d o t r a b a l l o n a a u l a e i n s t r u m e n t o s p a r a a r e c o l l i d a d e s t a
i n f o r m a c i ó n
- R e a l i z a a s t a r e f a s p r o p o s t a s t a n t o n a a u l a c o m o n a c a s a .
P á x i n a 2 2 d e 2 9
- T r a e o m a t e r i a l .
- É r e s p e c t u o s o c o s c o m p a ñ e i r o s e c o a s s ú a s o p i n i ó n s .
- P a r t i c i p a , s a í n d o a o e n c e r a d o , p r e g u n t a n d o o u p r o p o ñ e n d o s o l u c i ó n s a o s p r o b l e m a s p r o p o s t o s .
C o m o s e c a l c u l a a c u a l i f i c a c i ó n d e c a d a u n h a d a s a v a l i a c i ó n s ( p o n d e r a c i ó n , r e d o n d e o . . . )
A p o n d e r a c i ó n x e r a l p a r a o s i n s t r u m e n t o s d e a v a l i a c i ó n , q u e s e m a n t e r á e n t o d o s o s t r i m e s t r e s , s e r á :
P r o b a s e s c r i t a s A c t i v i d a d e E x p . ( * ) O b s e r v a c i ó n a u l a O u t r a s a c t i v i d a d e s
8 0 % 5 % 1 0 % 5 %
D e s t e x e i t o c a l c u l a r a s e a n o t a m e d i a d e c a d a a v a l i a c i ó n e s ó s e p o ñ e r á u n h a c u a l i f i c a c i ó n s u p e r i o r c a n d o f a l t e n
d ú a s d é c i m a s o u m e n o s p a r a o b t e l a ( é d i c i r o b t e r a s e a c u a l i f i c a c i ó n d e 7 a p a r t i r d e 6 ’ 8 0 d e m e d i a ) .
( * ) N o c a s o d e n o n r e a l i z a r n i n g u n h a a c t i v i d a d e e x p e r i m e n t a l a p o r c e n t a x e a s i n a d a á s m e s m a s s u m a r a s e á d a s
p r o b a s e s c r i t a s o u ó t r a b a l l o a u l a / c a s a .
M e c a n i s m o / s p a r a r e c u p e r a r u n h a p r o b a n o n s u p e r a d a
N o n s e l e v a r á n a c a b o r e c u p e r a c i ó n s i n d i v i d u a i s d a s p r o b a s s e n ó n q u e e s t a s e f a r á p o r a v a l i a c i ó n .
M e c a n i s m o / s p a r a r e c u p e r a r u n h a a v a l i a c i ó n n o n s u p e r a d a
N a s d ú a s p r i m e i r a s e m a n a s d a a v a l i a c i ó n s e g u i n t e l e v a r a s e a c a b o u n h a r e c u p e r a c i ó n d o s c o n t i d o s d a
a v a l i a c i ó n s u s p e n s a q u e s e c o n s i d e r a r á a p r o b a d a s e a c u a l i f i c a c i ó n é i g u a l o u s u p e r i o r a 5 e a n o t a o b t i d a
m u l t i p l i c a r a s e p o r 0 , 8 a p a r t i r e s d e 6 , 5 .
Avaliación final
A l u m n a d o q u e d e b e r á r e a l i z a r a a v a l i a c i ó n f i n a l
D e b e r á n r e a l i z a r a a a v a l i a c i ó n f i n a l a q u e l e s a l u m n o s q u e t e ñ a n n a l g u n h a d a s a v a l i a c i ó n s u n h a c u a l i f i c a c i ó n
i n f e r i o r a 4 o u a q u e l e s c u x a m e d i a n o n s u p e r e o 5 .
D e s c r i c i ó n d o t i p o d e p r o b a
A p r o b a s e r á e s c r i t a e s i m i l a r á s q u e s e r e a l i z a r o n a o l o n g o d o c u r s o .
E s t á n d a r e s q u e s e v a n a v a l i a r ( t o d o s , s ó o s p e n d e n t e s … )
E s c o l l e r a n s e o s q u e t e ñ e n m á i s p e s o e n c a d a u n h a d a s u n i d a d e s d i d á c t i c a s .
C o m o s e c a l c u l a a c u a l i f i c a c i ó n f i n a l ( p o n d e r a c i ó n , r e d o n d e o , e t c . )
F a r a s e a m e d i a a r i t m é t i c a s d a s c u a l i f i c a c i ó n s d a s t r e s a v a l i a c i ó n s c u n h a n o t a m í n i m a d e 4 e p a r a a q u e l e s
a l u m n o s q u e f i x e r o n a p r o b a f i n a l , o r e s u l t a d o d a m e s m a s e r á a c u a l i f i c a c i ó n q u e l e v a r á n .
C r i t e r i o s d o c e n t r o p a r a a p r o m o c i ó n
O s q u e d e t e r m i n a a l e x i s l a c i ó n v i x e n t e
P á x i n a 2 3 d e 2 9
Avaliación extraordinaria
D e s c r i c i ó n d o t i p o d e p r o b a : n ú m e r o d e p r e g u n t a s , v a l o r a c i ó n d e c a d a u n h a d e l a s , e t c .
S e r á u n h a p r o b a e s c r i t a d e s e ñ a d a p a r a u n h a h o r a e m e d i a d e d u r a c i ó n n a q u e s e a v a l i a r á n c o m o m í n i m o t o d o s
o s e s t á n d a r e s a v a l i a d o s n a p r o b a g l o b a l d e f i n a l d e c u r s o .
A c u a l i f i c a c i ó n t o t a l s e r á a t a 1 0 e a s c u a l i f i c a c i ó n s m á x i m a s d e c a d a p r e g u n t a e s t a r á n n a f o l l a d o s e n u n c i a d o s .
A s p r e g u n t a s p a r c i a l m e n t e r e s o l t a s o u c o n a l g ú n e r r o r e c i b i r á n c u a l i f i c a c i ó n s i n t e r m e d i a s .
C o m o s e c a l c u l a a c u a l i f i c a c i ó n
R e d o n d e a n d o a c u a l i f i c a c i ó n o b t i d a n a p r o b a
Recuperación e avaliación de pendentes
M e c a n i s m o s p a r a o s e g u i m e n t o .
A m a t e r i a p e n d e n t e d i v i d i r a s e e n d ú a s p a r t e s . O s a l u m n o s r e c i b i r á n d o s e u p r o f e s o r u n h a c o l e c c i ó n d e
e x e r c i c i o s d e c a d a u n h a d e l a s . O p r o f e s o r m a r c a r á a s d a t a s d e e n t r e g a d o s e x e r c i c i o s e f a r á o s e g u i m e n t o e
c o r r e c c i ó n d o s m e s m o s , o f r e c e n d o a x u d a n a s d ú b i d a s q u e x u r d a n . T e r f e i t o s e c o r r i x i d o s o s e x e r c i c i o s d e
r e p a s o é u n h a c o n d i c i ó n s n e c e s a r i a p a r a p o d e r a p r o b a r c a d a u n h a d a s p a r t e s .
C o m o s e a v a l í a .
H a b e r á a d e m a i s u n h a p r o b a e s c r i t a n o m e s d e x a n e i r o , n a q u e s e a v a l i a r á n a m e t a d e d o s c o n t i d o s p e n d e n t e s ,
e o u t r a n o m e s d e a b r i l , d a o u t r a m e t a d e . N o m e s d e m a i o h a b e r á u n e x a m e f i n a l d a s p a r t e s n o n s u p e r a d a s . O s
a l u m n o s q u e a p r o b a s e n a s d ú a s p r o b a s p a r c i a i s ( o u a s d ú a s a v a l i a c i ó n s ) a p r o b a r á n a m a t e r i a p e n d e n t e s e n
n e c e s i d a d e d e p r e s e n t a r s e a e s t e e x a m e
C o m o s e c a l c u l a a c u a l i f i c a c i ó n f i n a l
A s p r o b a s e s c r i t a s t e r á n u n p e s o d o 8 0 % e o s e x e r c i c i o s d o 2 0 % . N o c a s o d e t e r q u e f a c e r o e x a m e f i n a l , e s t e
t e r á u n p e s o d o 1 0 0 % .
D e s c r i c i ó n d o t i p o d e p r o b a e x t r a o r d i n a r i a : n ú m e r o d e p r e g u n t a s , v a l o r a c i ó n d e c a d a u n h a d e l a s , e t c .
S e r á u n h a p r o b a e s c r i t a c o n p r e g u n t a s s i m i l a r e s á s p r o p o s t a s n o s e x e r c i c i o s q u e d e b e n e n t r e g a r .
C o m o s e c a l c u l a a c u a l i f i c a c i ó n d a p r o b a
R e d o n d e a d o a c u a l i f i c a c i ó n o b t i d a .
7. AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E DA PRÁCTICA DOCENTE
Indicadores de logro do proceso de ensino
Escala
1 2 3 4
1. O nivel de dificultade foi adecuado ás características do alumnado.
2. Conseguiuse crear un conflito cognitivo que favoreceu a aprendizaxe.
3. Conseguiuse motivar para lograr a actividade intelectual e física do alumnado.
4. Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado.
5. Contouse co apoio e coa implicación das familias no traballo do alumnado.
P á x i n a 2 4 d e 2 9
Indicadores de logro da práctica docente
Escala
1 2 3 4
1. Como norma xeral, fanse explicacións xerais para todo o alumnado.
2. Ofrécense a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa.
3. Elabóranse actividades atendendo á diversidade.
4. Elabóranse probas de avaliación adaptadas ás necesidades do alumnado con NEAE.
5. Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar.
6. Combínase o traballo individual e en equipo.
7. Poténcianse estratexias de animación á lectura.
8. Poténcianse estratexias tanto de expresión como de comprensión oral e escrita.
9. Incorpóranse as TIC aos procesos de ensino – aprendizaxe.
10. Préstase atención aos elementos transversais vinculados a cada estándar.
11. Ofrécense ao alumnado de forma rápida os resultados das probas / traballos, etc.
12. Analízanse e coméntanse co alumnado os aspectos máis significativos derivados da corrección das probas, traballos, etc.
13. Dáselle ao alumnado a posibilidade de visualizar e comentar os seus acertos e erros.
14. Grao de implicación do profesorado nas funcións de titoría e orientación.
15. Adecuación, logo da súa aplicación, das ACS propostas e aprobadas.
16. As medidas de apoio, reforzo, etc. están claramente vinculadas aos estándares.
17. Avalíase a eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación, ampliación…
8. AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación
didáctica
- P e r i o d i c i d a d e c o a q u e s e r e v i s a r á .
M e n s u a l , n a s r e u n i ó n s d e d e p a r t a m e n t o .
- C o n t i d o s q u e f o i p r e c i s o e n g a d i r o u e l i m i n a r c o n r e s p e c t o á p r o g r a m a c i ó n p r e v i s t a .
A n o t a r a n s e p a r a r e c o l l e l o n a m e m o r i a d e f i n d e c u r s o .
- M e d i d a s q u e s e a d o p t a r á n c o m o r e s u l t a d o d a r e v i s i ó n .
A x u s t a r a s e , d e s e r n e c e s a r i o :
A t e m p o r a l i z a c i ó n p r e v i s t a d a s u n i d a d e s n o n i m p a r t i d a s n o m o m e n t o q u e s e f a i a r e v i s i ó n .
O p e s o d a c u a l i f i c a c i ó n d o s e s t á n d a r e s q u e a í n d a n o n f o r o n a v a l i a d o s .
6. Mantívose un contacto periódico coa familia por parte do profesorado.
7. Adoptáronse as medidas curriculares adecuadas para atender ao alumnado con NEAE.
8. Adoptáronse as medidas organizativas adecuadas para atender ao alumnado con NEAE.
9. Atendeuse adecuadamente á diversidade do alumnado.
10. Usáronse distintos instrumentos de avaliación.
11. Dáse un peso real á observación do traballo na aula.
12. Valorouse adecuadamente o traballo colaborativo do alumnado dentro do grupo.
P á x i n a 2 5 d e 2 9
Indicadores
Escala
1 2 3 4
1. Adecuación do deseño das unidades didácticas, temas ou proxectos a partir dos elementos do currículo.
2. Adecuación da secuenciación e da temporalización das unidades didácticas / temas / proxectos.
3. O desenvolvemento da programación respondeu á secuenciación e a temporalización previstas.
4. Adecuación da secuenciación dos estándares para cada unha das unidades, temas ou proxectos.
5. Adecuación do grao mínimo de consecución fixado para cada estándar.
6. Asignación a cada estándar do peso correspondente na cualificación.
7. Vinculación de cada estándar a un ou varios instrumentos para a súa avaliación.
8. Asociación de cada estándar cos elementos transversais a desenvolver.
9. Fixación dunha estratexia metodolóxica común para todo o departamento. [ S ó p a r a E S O e b a c h . ] .
10. Adecuación da secuencia de traballo na aula.
11. Adecuación dos materiais didácticos utilizados.
12. Adecuación do libro de texto (no caso de que se use).
13. Adecuación do plan de avaliación inicial deseñado, incluídas as consecuencias da proba.
14. Adecuación da proba de avaliación inicial, elaborada a partir dos estándares.
15. Adecuación do procedemento de acreditación de coñecementos previos [Só para determinadas materias de 2º de bacharelato].
16. Adecuación das pautas xerais establecidas para a avaliación continua: probas, traballos, etc.
17. Adecuación dos criterios establecidos para a recuperación dun exame e dunha avaliación.
18. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación final. [Só para ESO e bacharelato].
19. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación extraordinaria. [Só para ESO e bach].
20. Adecuación dos criterios establecidos para o seguimento de materias pendentes. [Só para ESO e bacharelato]
21. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación desas materias pendentes. [Só para ESO e bacharelato]
22. Adecuación dos exames, tendo en conta o valor de cada estándar.
23. Adecuación dos programas de apoio, recuperación, etc. vinculados aos estándares.
24. Adecuación das medidas específicas de atención ao alumnado con NEAE.
25. Grao de desenvolvemento das actividades complementarias e extraescolares previstas.
26. Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre criterios de avaliación, estándares e instrumentos.
27. Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre os criterios de promoción.
28. Adecuación do seguimento e da revisión da programación ao longo do curso.
29. Contribución desde a materia ao plan de lectura do centro.
30. Grao de integración das TIC no desenvolvemento da materia.
O b s e r v a c i ó n s :
P á x i n a 2 6 d e 2 9
9. ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Medidas ordinarias e extraordinarias
M e d i d a s o r d i n a r i a s
O r g a n i z a t i v a s
C u r r i c u l a r e s
• A d e c u a c i ó n p a r a a l g ú n a l u m n o / a o u g r u p o d a
e s t r u t u r a o r g a n i z a t i v a d o c e n t r o e / o u d a a u l a .
a ) T e m p o s d i f e r e n c i a d o s , h o r a r i o s e s p e c í f i c o s ,
e t c .
b ) E s p a z o s d i f e r e n c i a d o s .
c ) M a t e r i a i s e r e c u r s o s d i d á c t i c o s d i f e r e n c i a d o s .
• D e s d o b r a m e n t o d e g r u p o s .
• R e f o r z o e d u c a t i v o e / o u a p o i o d e p r o f e s o r a d o n a
a u l a .
N o n e s t á p r e v i s t a n i n g u n h a m e d i d a o r g a n i z a t i v a
o r d i n a r i a d e a t e n c i ó n á d i v e r s i d a d e .
• A d a p t a c i ó n s m e t o d o l ó x i c a s p a r a a l g ú n a l u m n o /
g r u p o , c o m o t r a b a l l o c o l a b o r a t i v o e n g r u p o s
h e t e r o x é n e o s , t i t o r í a e n t r e i g u a i s , a p r e n d i z a x e p o r
p r o x e c t o s , e t c .
C a n d o s e d e t e c t e q u e a l g ú n a l u m n o p r e s e n t e
n e c e s i d a d e s e d u c a t i v a s e s p e c i a i s q u e n o n l l e i m p i d a n
a c a d a r u n g r a o m í n i m o d e c o n s e c u c i ó n d o s e s t á n d a r e s d e
a p r e n d i z a x e , f a r a n s e p e q u e n o s c a m b i o s m e t o d o l ó x i c o s
q u e l l e f a c i l i t e n o s e g u i m e n t o d a s a c t i v i d a d e s d a a u l a ,
c o m o n o n c o p i a r e n u n c i a d o s o u f a c e r n a c a s a a c t i v i d a d e
p r e s c r i t a s p a r a a a u l a
• A d a p t a c i ó n d o s t e m p o s e / o u o s i n s t r u m e n t o s d e
a v a l i a c i ó n p a r a a l g ú n a l u m n o / a .
P a r a o s a l u m n o s m e n c i o n a d o s , p o d e r a s e i n c r e m e n t a r o
t e m p o p a r a a r e a l i z a c i ó n d a s p r o b a s e s c r i t a s e s u p r i m i r
o u m o d i f i c a r a l g u n h a p r e g u n t a , s e n q u e i s o s i g n i f i q u e
v a r i a c i ó n d o s c o n t i d o s a v a l i a d o s
• P r o g r a m a s d e r e f o r z o p a r a o a l u m n a d o q u e t i v o
p r o m o c i ó n s e n s u p e r a r t o d a s a s m a t e r i a s .
N o n h a i n i n g ú n a l u m n o c o a F í s i c a e Q u í m i c a d e 3 º
p e n d e n t e .
• P r o g r a m a e s p e c í f i c o p a r a a l u m n a d o r e p e t i d o r d a
m a t e r i a .
N o n e s t á p r e v i s t o , a n o n s e r q u e n a a v a l i a c i ó n i n i c i a l s e
d e t e c t a s e d e s f a s e c o n r e s p e c t o a o r e s t o d o a l u m n a d o d o
g r u p o
P á x i n a 2 7 d e 2 9
M e d i d a s e x t r a o r d i n a r i a s
O r g a n i z a t i v a s
C u r r i c u l a r e s
• Al u m n a d o q u e r e c i b e a p o i o p o r p a r t e d o
p r o f e s o r a d o e s p e c i a l i s t a e n P T / A L .
• D e s e r o c a s o , g r u p o s d e a d q u i s i c i ó n d a s l i n g u a s
( p a r a a l u m n a d o e s t r a n x e i r o ) .
• D e s e r o c a s o , g r u p o s d e a d a p t a c i ó n d a
c o m p e t e n c i a c u r r i c u l a r ( a l u m n a d o e s t r a n x e i r o ) .
• O u t r a s m e d i d a s o r g a n i z a t i v a s : e s c o l a r i z a c i ó n
d o m i c i l i a r i a , e s c o l a r i z a c i ó n c o m b i n a d a , e t c .
N o n e s t á p r e v i s t a n i n g u n h a m e d i d a o r g a n i z a t i v a
e x t r a o r d i n a r i a d e a t e n c i ó n á d i v e r s i d a d e .
• A d a p t a c i ó n s c u r r i c u l a r e s n a m a t e r i a .
C a n d o o d e s f a s e c u r r i c u l a r s e x a m o i g r a n d e r e a l i z a r a n s e ,
p r e v i o i n f o r m e p s i c o p e d a g ó x i c o , a s o p o r t u n a s
a d a p t a c i ó n s c u r r i c u l a r e s . E s t e s a l u m n o s p e r m a n e c e r á n n o
g r u p o d e r e f e r e n c i a f a c e n d o t r a b a l l o d e s e ñ a d o
e s p e c i f i c a m e n t e p a r a e l e s .
• D e s e r o c a s o , a g r u p a m e n t o f l e x i b l e o u e s p e c í f i c o
a u t o r i z a d o n a m a t e r i a .
N o n e s t á p r e v i s t o .
• A l u m n a d o c o n f l e x i b i l i z a c i ó n n a e s c o l a r i z a c i ó n .
N o n e s t á p r e v i s t o .
• D e s c r i c i ó n d o p r o t o c o l o d e c o o r d i n a c i ó n c o
p r o f e s o r a d o q u e c o m p a r t e c o t i t u l a r d a m a t e r i a o s
r e f o r z o s , a p o i o s , a d a p t a c i ó n , e t c . ( c o o r d i n a c i ó n c o s P T /
A L / o u t r o p r o f e s o r a d o d e a p o i o / p r o f e s o r a d o d o
a g r u p a m e n t o / e t c .
N o n e s t á p r e v i s t o .
10. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES A data de hoxe este departamento non ten prevista ningunha actividade extraescolar para o curso
2019/2020, pero ó longo do curso poderá organizarse algunha actividade extraescolar que se considere
interesante (no caso de que xurda algunha interesante, proporase para a súa aprobación polo Consello
Escolar)
11. DATOS DO DEPARTAMENTO
M a t e r i a C u r s o G r u p o s P r o f e s o r / a
F í s i c a e Q u í m i c a 2 º E S O A M a r í a R e g u e i r o G e n d e
B M a r í a R e g u e i r o G e n d e
P á x i n a 2 8 d e 2 9
C M a r í a R e g u e i r o G e n d e
F í s i c a e Q u í m i c a 3 º E S O A
B
M a r í a R e g u e i r o G e n d e
M a r í a R e g u e i r o G e n d e
F í s i c a e Q u í m i c a 4 º E S O A M a r í a R e g u e i r o G e n d e
C i e n c i a A p l i c a d a a A c t i v i d a d e
P r o f e s i o n a l
4 º E S O B M a r í a R e g u e i r o G e n d e
12. REFERENCIAS NORMATIVAS
- Lei Orgánica 2/2006, do 3 de maio, de Educación (LOE), modificada parcialmente pola Lei Orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa (LOMCE).
- Real Decreto 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se establece o currículo básico da Educación Secundaria Obrigatoria e do Bacharelato (BOE do 3 de xaneiro de 2015).
- Orde ECD/65/2015, do 21 de xaneiro, pola que se describen as relacións entre as competencias, os contidos e os criterios de avaliación da educación primaria, a educación secundaria obrigatoria e o bacharelato (BOE do 29).
- Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 29). No caso das programacións didácticas de Educación Primaria, Decreto 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 9).
- Orde do 15 de xullo de 2015 pola que se establece a relación de materias de libre configuración autonómica de elección para os centros docentes nas etapas de educación secundaria obrigatoria e bacharelato, e se regula o seu currículo e a súa oferta (DOG do 21).
- Resolución do 27 de xullo de 2015, da Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, pola que se ditan instrucións no curso académico 2015/16 para a implantación do currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato nos centros docentes da Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 29).
P á x i n a 2 9 d e 2 9