CONTROL DEESPECIES

INVASORAS

Que son as especies invasoras?Unha especie invasora é aquela que se introduce ou establece nunecosistema e é un axente de cambio e ameaza para a diversidadebiolóxica nativa, sexa polo seu comportamento invasor ou polo risco decontaminación xenética. A aparición de especies invasoras está fortemente vencellada á acciónhumana posto que é o home quen as introduce voluntariamente, senvalorar as consecuencias, como no caso do plumacho (Cortaderiaselloana), ou accidentalmente como é o caso da avespa asiática(Vespa velutina).A introducción destas especies, por exemplo no seu uso ornamental,constitúe unha grave ameaza para as especies autóctonas, os hábitatsa agronomía, ou para os recursos económicos vencellados ao uso dopatrimonio natural.É por iso que o papel dos veciños e veciñas é fundamental para ocontrol destas especies, tanto na prevención, evitando o emprego dasmesmas nos nosos xardíns, ou non abandonando ás mascotas naNatureza, como na erradicación e control das mesmas, eliminando aspresentes nas nosas propiedades ou alertando da súa presenzasegundo o caso.A maioría das especies invasoras recóllense no Catálogo Español deEspecies Exóticas Invasoras, quedando prohibida a súa posesión,transporte, tráfego ou comercio.O Plan Estratéxico Galego de Xestión das Especies Exóticas Invasorasdetectou en Galicia 48 das especies incluídas no Catálogo Español, eengadíu outras 23 especies que son consideradas invasoras no nosopaís. Malia todo, especies de reciente aparición como a avespa asiáticaou a avelaíña guatemalteca da pataca precisan de actuacións rápidas econtundentes a pesares de non figurar no catálogo.

2

Avespa asiática (Vespa velutina)A avespa asiática chegou a Europa no 2004 procedente do suesteasiático. Foi introducida involuntariamente, ao ser transportada enbarcos mercantes.En Galicia detectouse por primeira vez en 2013.A avespa asiática é unha especie que se alimenta doutras especiesde insectos, en especial das abellas, afectando á produción apícola eá biodiversidade local.Tamén afecta á produción froitícola, ao alimentarse de froita. O seuaumento en zonas urbanas e semiurbanas incrementa o risco depicaduras.A súa implantación en Galicia imposibilita a súa erradicación, polo queos esforzos céntranse en reducir o seu impacto ambiental.Para o seu control é preciso diferenciala doutras especies autóctonas,especialmente do avispón, Vespa crabro, posto que son especiescompetidoras, e de eliminala estaríamos a facilitar a expansión daavespa asiática.

Avespa asiática(Vespa velutina)

Avispón autóctono(Vespa crabo)

3

Medidas de controlPara o control da avespa asiáticapodemos actuar de varias maneiras: - Na primavera, actuar sobre osniños primarios ao anoitecer,rodeándoo cunha botella deauga de plástico, cortadapola boca e parcialmenteenchida de insecticida;agardar 1 minutoaproximadamentepara que oinsecticida fagaefecto, e retirar araíña.- Elaborandotrampas tipo funilcon botellas deauga e enchelascon atraentescaseiros comocervexa negra, viñobranco ou zume dearándanos principalmenteen primavera e verán.- A eliminación dos niños débese levara cabo por persoal especializado NUNCA debemos tratar de retirar unniño nós mesmos. O noso papel limitaráse a comunicar no 012 alocalización dos niños que detectemos. No outono e inverno, coa caidadas follas, resulta máis sinxelo localizar os niños.

4

Plumacho (Cortaderia selloana)O Plumacho, orixinario de América do Sur, foi introducidovoluntariamente como planta ornamental no século XVIII, citándosecomo asilvestrada por primeira vez no 1953 en Cantabria. En Galiciacítase como naturalizada ao redor do 1980.A especie atópase plenamente naturalizada tanto en ambienteshumanizados (beiras dos camiños, estradas, etc.) como en hábitatsmáis ou menos naturais. No norte peninsular é onde se atopa máisestendida, con carácter netamente invasor.A planta pode estender as súas raíces laterais nun radio de 2 metrose acadar os 3,5 metros de profundidade, ocupando un volume do solode máis de 30 m3. Cada planta pode vivir entre 10 e 15 anosO plumacho despraza ás especies autóctonas ao colonizarrapidamente o espazo,cambiando tamén a estruturado hábitat e adispoñibilidade deauga. Deste xeito,diminúe a calidadeforraxeira dospastos,incrementan orisco deincendio,poden diminuíra visibilidadenas estradas eproducenproblemasalérxicos áspersoas.O plumacho desenvolve un forte sistema de raíces fibrosas e bulbosque dificultan a súa eliminación, pois teñen capacidade rexenerativa,e poden obstruír ás gabias dificultando as tarefas de mantemento dasmesmas.

5

Medidas de control e eliminaciónAs actuacións sobre o Plumacho poden ser:Control Mecánico:Eliminación mecánica: Especialmente indicado nas plantas pequenas,posto que é preciso eliminar por completo a planta, incluíndo as raicespara que non rebrote de novo. No caso de non poder eliminarse, optarase polo control mecánico,evitando as floracións anuais, mediante a corta das varas floraisinmaturas. Unha vez cortadas, débense meter en bolsas onde seconservarán ata asúa podremia paraevitar a maduracióne propagación dassementes.Outra opción decontrol é odesbroce, a uns 15-20 cm. do solo, quesó é efectivo deacompañarse cuncontrol químico. Control químico:Mediante o emprego deherbicidas como oFluazifop-p-butil éster.O seu efecto é máiseficaz sepreviamente seempregan un ouvarios sistemas decontrol mecánico.

6

Outras especies invasoras

7

Avelaiña guatemalteca dapataca.

Rexistrouse en Galicia no 2015,estendéndose rapidamente,danando severamente oscultivos.Se a detectas no teu cultivo depatacas, avisa ao 012.Foto: campogalego.com

Calas

Orixinaria de Sudáfrica. Moiempregada en xardinería,esténdese por regos, regatos ematogueiras costeiras. Éaconsellable non empregalas, ereducir a súa densidade noposible.

Acacias

Varias especies australianas,incluíndo as mimosas.Desprazan outras especiesforestais ao segregar polasraíces substancias que inhibeno crecemento doutrasespecies.

Bambú

Empregado como estacas paraas hortas, expándese por zonashúmidas, ribeiras de rios eregatos. É considerada unha dasinvasoras máis daniñas.

Teléfonos de intereseServizo de Medio Ambiente de Bergondo

981 79 12 52 (ext. 2)Atención e Información á Cidadanía

012