Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Colaboran:
Día Mundial da Árbore 2016Roteiros guiados polos xandíns de Compostela
Alameda
A proposta da Organización de Nacións Unidas para a Agri-cultura e a Alimentación (FAO), desde hai décadas, o 21 de marzo celébrase, na maior parte do mundo, o Día Interna-cional dos Bosques, tamén chamado Día Mundial da Árbore, para concienciar á sociedade sobre a importancia das árbores e dos bosques para a vida no noso planeta.
Neste ano 2016 a Concellería de Medio Ambiente e Conviven-cia do Concello de Santiago de Compostela, xunto co Museo de Historia Natural da Universida-
de de Santiago de Compostela e coa colaboración de Ferrovial e MedioNatural, organizan actividades didáctico-culturais en parques de Compostela coa �nalidade de poñer en valor as árbores como habitantes da cidade, a través das funcións que desenvolven na mesma (ecolóxica, social, educativa, histórica, cultural,..), así como para dar a coñecer unha parte importante da biodiversidade dos parques de Santiago de Compostela
Funcións mais salientables dos parques na cidade:
- Ambientais: · Contribúen a manter e
mellorar a biodiversidade, tanto de �ora e fauna alóctona como autóctona
· Reducen a polución atmos-férica. Son os ”pulmons” da cidade
· Reducen o ruído producido polo trá�co e a xente
· Crean áreas de sombra que no verán refrescan o ambiente
- Sanitarias:· O acceso a parques favore-
ce o benestar físico e mental
dos cidadáns, xa que os espa-zos verdes ademais de permitir a realización de diferentes exercicios físicos, son relaxan-tes, melloran a memoria e o estado de ánimo.
- Sociais · Son espazos de lecer e de
convivencia- Históricas e culturais · Cada parque ten a súa
propia historia vinculada á da cidade e alberga un valioso patrimonio cultural (especies de gran interese, árbores senllei-ras, esculturas, fontes, bancos...).
O Día Mundial da arbore 2016 en Santiago de CompostelaRoteiros guiados polos xardíns de Compostela
- Público xeral: Día 21 de marzo • Alameda: 10h, 12h e 16.30h • Parque de Vista Alegre: 10h, 12h e 16.30h • Parque Eugenio Granell: 10h, 12h e 16.30h
- Centros de ensino: Do 28 de marzo ao 1 de abril • Alameda: 10h e 12h • Parque de Vista Alegre: 10h e 12h • Parque Eugenio Granell: 10h e 12h
Información e reservas: www.usc.es/museohn ou Tlf: 881 816 350
AP-5
3
AG-5
6BR
IÓN
NOIA
AP-9
AP-9
RÚA CLA
RA CAMPOAM
OR
RÚA DO RÍO ARRIBA
RÚA
DE
GARC
ÍAAVD
A. DE V
ILAGARC
IA
OTEIRP
Av. Xoa
n Car
los I
de C
astro
Av. de
Rosalia
Av. de Romero Donallo
Rúa da Sen
ra
Rúa da H
orreo
Rúa Castrón Douro
Av. de Lugo
Rúa do Pombal
Rúa d
a
Poza
de B
ar
Rúa
de
Gal
eras
Catedral
Parque de Belvís
Parque deGaleras
Campus Sur
Car
balle
ira d
eS
an L
oure
nzo
Estació
n de tren
PrazaRoxa
Praza de
Galicia
Alameda
Praza doToural
MUSEO DE HISTORIA NATURALUNIVERSIDADE DE SANTIAGO DE COMPOSTELA
Concellaría de Medio Ambiente e Convivencia
Organizan:
AlamedaA Alameda de Compostela, situada estre o casco vello e o Ensanche é o
parque máis antigo e emblemático da cidade, cunha extensión de máis de 85.000 m2.A súa orixe remóntase ao século XVI, cando se �xeron as primeiras planta-
cións de árbores, principalmente carballos, chopos e freixos, nos terreos que o Conde de Altamira cedera a cidade para uso público.Na primeira metade do século XIX, ademais dos bosques de cultivo, plan-
táronse especies ornamentais e axardináronse diferentes áreas. Desde entón ata a actualidade este parque foi obxecto de ampliacións e numerosas remodelacións, tanto nas plantas que conforman os seus xardíns, como nos paseos, elementos arquitectónicos, fontes, bancos, esculturas, etc.Hoxe en día, ademais de ser un dos principais “pulmóns” da cidade, o seu
uso principal é como espazo de lecer, pero tamén é utilizado temporalmente para actividades festivas e culturais.A entrada principal mira á Porta Faxeira e representa o inicio dos xardíns da
parte baixa que se estenden ata a igrexa do Pilar. Esta parte que antigamen-te tiña o nome de Xardíns do Campo da Estrela, ten paseos sombreados por árbores de gran envergadura, como tileiros, plátanos, cipreses ou unha gran sequoia, entre os que se intercalan outros mais pequenos que dan colorido polas súas �ores, como os camelios e rododendros ou polos seus froitos, como os acivros.Ascendendo a parte máis alta, pola cara leste está a carballeira de Santa
Susana. Este bosque é un bo representante dos que proliferan por toda Galicia asociados aos núcleos urbanos. Bosques de cultivo que tiñan como principais funcións o aproveitamento da súa madeira, das polas mais cativas para leña e das landras, como alimento para os porcos. Tamén é importante o papel que estas carballeiras desempeñaron, ao longo da historia galega, como espazos onde se instalaban as feiras tradicionais. De feito as feiras de gando dos xoves en Santiago se �xeron nesta carballeira, desde principios do século XIX ata o ano 1971. Rodeando a carballeira, e como unha prolongación dos xardíns da parte
baixa, hai unha terceira parte que ten forma dunha gran ferradura, de ahí o nome de Ferradura, que integra grandes paseos e variados xardíns compos-tos por unha gran diversidade de especies arbóreas, arbustivas e herbáceas.
A Carballeira de Santa Susana
As árbores senlleiras da AlamedaDe acordo co decreto que regula a catalogación de árbores
senlleiras (Xunta de Galicia, Decreto 67/2007, modi�cado polo Decreto 10/2015), teñen consideración de senlleiras as árbores que sexan merecedoras de medidas especí�cas de protección en atención ás excepcionais características do seu porte, dendrometría, idade, rareza, signi�cación histórica ou cultural, interese cientí�co, educativo, estético, paisaxístico ou calquera outra circunstancia que as faga merecedoras dunha especial protección.Deste parque están incluidas no catálogo de árbores senllei-
ras de Galicia:Abeto Perona (Abies nordmanniana). De valor histórico xa
que foi plantado, nun dos paseos da Ferradura, por Eva Perón en 1947, cando era primeira dama de Arxentina. Eucaliptos do Paseo da Ferradura (Eucalyptus globulus), o
seu principal valor radica no súa idade (uns 130 anos) e o seu tamaño (35-40m de altura).
Tileiro Prateado dos xardíns da entrada principal (Tilia tomentosa). Igual que os eucaliptos o seu principal valor radica na súa idade (mais de 100 anos) e o seu tamaño (uns 25m de altura).
3
1
2
Árbores senlleirasAbeto Perona
Eucalipto
Tileiro Prateado
1
2
3
4
6
5
7
8
Algunhas especies do parque
Erythrina crista-galli
Sequoia sempervirens
Magnolia x soulangiana
Tilia tomentosa
Chamaecyparis lawsoniana
Aesculus hippocastanum
Phoemix cadariensis
Quercus robur
10
9
1111
Olea europaea
Prunus cerasiferaAbiesnordmanniana
Av. d
e Xo
án C
arlo
s I
Av. de Compostela
Av. da Coruña
Rúa do Pombal
3
2
2
2
12
3
4
66
66
66
5
7
1
2
34
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
154
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
77
777
777
777 1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
As Marías
Casto Méndez Núñez
Quiosco da Música
Banco acústico
Iglesia de El Pilar
Guardería infantil “Santa Susana”
Pedro Pais Lapido
Iglesia de Santa Susana
Rosalía de Castro
Manuel Ventura Figueroa
A Leitreira
Cruceiro do Galo
Ramón de Valle-Inclán
Puerta de los Leones
A. D. Rodríguez Castelao
Esculturas e outros elementos
Orixinario de Europa, é a árbore máis emble-mática de Galicia, onde medra tanto silvestre coma cultivado. De folla caduca, presenta aurículas na base do limbo e lóbulos laterais redondeados cun pecíolo moi corto. Landras colgantes sobre longos pedúnculos, con cúpula que cubre parte do froito.
Quercus robur L.Carballo
Especie da Rexión Mediterránea, cultivada dende antigo en España polos seus froitos, coñecidos popularmente como olivas. En Galicia cultivase principalmente como orna-mental en xardíns. Presenta follas perennes, coriáceas, curtamente pecioladas, longas e estreitas.
Olea europaea L.Oliveira
Tilia tomentosa Moench. Tileiro prateadoNatural dos Balcáns, Hungría, Suroeste de
Rusia e Anatolia e unha especie cultivada en xardíns de toda España. Follas de 5-13 cm de lonxitude e anchura, marxe dentada e con numerosos pelos na cara inferior que lle dan aspecto prateado. Froito en pequenas cápsulas unidas a unha brácteas en forma de lingua.
Esta conífera orixinaria da costa Oeste de Estados Unidos (Oregón e California) pode superar os 100 m de altura. Presenta follas perennes, son acículas curtas de cor verde escuro. As piñas son pequenas, semellantes ás dos cipreses. Na axila de cada escama hai de 3 a 7 diminutas sementes aladas.
Sequoia sempervirens (D.Don) Endl.Sequoia
8
8
8
88
8
8
8
88
88
88
8
8
88
88
88
88
88
8
8
8
8
Semella un bosque silvestre que transmite a sensación de natureza dentro da cidade, pero a proba evidente de que é un bosque de cultivo é o dominio absoluto dunha especie no dosel arbóreo, o carballo. En Galicia todos os bosques están mais ou menos
alterados pola intervención do home, durante séculos ou incluso milenios. Unha forma de coñecer o seu estado de conservación é analizando as especies que forman os estratos árboreo, arbustivo e herbáceo. En xeral os mellor conservados son os que teñen máis variedade de espe-cies e todas elas con un número semellante de exempla-res. Pola contra os bosques de cultivo, ou os que foron explotados durante moito tempo, o número de especies do
estrato arbóreo é moi baixo e a maioría das árbores pertencen a unha única especie, como nas carballeiras.Con todo, esta carballeira aporta aos composteláns todos os efectos positivos dun
bosque, tanto ambientais como culturais. É salientable que, aínda que houbo conti-nuadas renovacións de árbores, é a parte do parque que cambiou menos de �siono-mía dende o século XVIII.
1010
1010
10
1010
10
11
11
11