DE: DIRECCIÓN MÉDICA DEL HOSPITAL DE ZUMARRAGA...edozein dela ere, jaso ditzake gure arreta-zerbitzuak une oro (bidaiariek, pertsona desplazatuek, etorkinek etab.). Horrela, zorrotz

GOIERRI-UROLA GARAIKO ESI Argixao z/g 20700 Zumarraga (Gipuzkoa) Tel.: 943035000 Or. 1

2017ko otsaila


SARRERA

1. ERAKUNDEAREN AURKEZPENA 3

KUDEAKETA-SISTEMAREN AURREIKUSITAKO IRISMENA ETA KOKAPENA 8

KOKAPENAREN IDENTIFIKAZIO-DATUAK 8

ORGANIGRAMA 9

2. INGURUMEN KUDEAKETA SISTEMAREN ETA INGURUMEN-POLITIKAREN

DESKRIBAPENA 10

INGURUMEN POLITIKA 11

EZARRITAKO INGURUMEN KUDEAKETA SISTEMAREN DESKRIBAPENA 12

3. ERAKUNDEAREN INGURUMEN-ALDERDI NABARMENEN DESKRIBAPENA 14

HELBURUAK ETA HELMUGAK 19

4. ERAKUNDEAREN INGURUMEN-JOKABIDEAREN DESKRIBAPENA 28

ENERGIA-ERAGINKORTASUNA 29

MATERIALEN KONTSUMOAREKIN LOTURIKO ERAGINKORTASUNA 32

URA: KONTSUMOA GUZTIRA 37

ISURIAK 38

HONDAKINAK 38

BIODIBERTSITATEA 42

ISURKETAK 43

ZEHARKAKO ALDERDIAK 45

5. INGURUMEN-JOKABIDEARI BURUZKO BESTE FAKTORE BATZUK 46

INGURUMEN-INTZIDENTZIAK 46

INGURUMEN-JOKABIDEA ERAKUNDEAREN BESTE EREMU BATZUETAN 46

ALDE INTERESDUNEI JAKINARAZTEA ETA BERRI EMATEA 49

6. INGURUMEN-LEGERIAREN BETETZE-MAILA 53

7. AURREIKUSITAKO INGURUMEN-HOBEKUNTZA 62

8. BALIOZKOTZEA ETA HURRENGO INGURUMEN-ADIERAZPENAREN DATA 63


SARRERA

Ingurumen-adierazpen hau egin da batasunaren ingurumen kudeaketako eta ikuskaritzako sisteman

(EMAS) era boluntarioan parte hartzeari buruzko 2009ko azaroaren 25eko 1221/2009 araudian (EE)

xedatutakoa betez, eta erabiltzaileei zein interesdunei Zumarragako Ospitalearen ingurumen-

inpaktuari eta -jokabideari buruzko informazioa emateko, bai eta gure erakundearen ingurumen-

jokabidearen etengabeko hobekuntzaren berri emateko ere.

Hortaz, dokumentua egitearen helburua da interesdun guztiei ingurumenari buruzko informazioa

ezagutaraztea, honako hauei dagokienez:

Eragindako ingurumen-inpaktua.

Erakundearen ingurumen-jokabidea.

Ingurumen-jokabidearen etengabeko hobekuntza.

1. ERAKUNDEAREN AURKEZPENA

Goierri-Urola Garaiko Erakunde Sanitario Integratua (aurrerantzean Goierri-Urola Garaiko ESIa)

Gipuzkoako Osasun-Barrutiaren Lurralde-Eremuko hamaika zerbitzu sanitario integratuetako bat da,

eta Euskal Osasun Sistema Publikoarena (Osakidetza) da.

Zentro hauek osatzen dute erakundea: Zumarragako Ospitaleak, eta Azpeitiko, Azkoitiko, Legazpiko,

Zumarragako, Lazkaoko, Ordiziako eta Beasaingo lehen mailako arreta-unitateek (7 osasun-zentro

eta 13 kontsultategi).

Hala ere, Ingurumen Kudeaketaren Eskuliburu honen eta EMAS 1221/2009 araudian oinarritutako

Ingurumen Kudeaketa Sistemaren aplikazio-eremua Zumarragako Ospitalea da soilik, osasun-arreta

espezializatua eskaintzen duena eta Argixao z/g, 20700 Zumarragan (Gipuzkoa) dagoena.

Zumarragako Ospitalea 1984an Osasuneko Institutu Nazionalak (INSALUD) inauguratutako ospitale

publikoa da. 1988an ospitalea Osakidetzaren esku geratu zen Espainiako estatuaren eta Eusko

Jaurlaritzaren artean osasun-eskumenen eskualdatzea sinatu ostean.



Goierri-Urola Garaia ESIak Zumarragako Ospitalea osatzen duten eraikinen ingurumen-kudeaketa

egiten du, eta, solairuka, honela banatuta daude bertako zerbitzuak eta ekipamendua:

Soto-solairua

- Artxiboa

- Biltegi orokorra

- Anatomia patologikoa.

- Farmazia

- Sukaldea

- Aldagelak

Beheko solairua

- Zuzendaritza

- Administrazioa

- Kafetegia

- PEAZ

- KSU

- Informatika.

- Etxeko Ospitalizazioa.

1. solairua

- Kanpo-kontsultak

- Laborategia.

- Erradiologia

- Barne-medikuntza

- Eguneko ospitalea

2. solairua

- Kanpo-kontsultak

- Operazio-gelak.

- ABU

- Traumatologia

- Kirurgia.

3. solairua

- MAI

- Hemodialisia

- Pneumologiako proba bereziak.

- Digestio arloko proba bereziak

Tokoginekologiako eraikina

- Mantentze-lanetarako biltegia

- Lan-osasuna

- Prebentzioa

- Erditzeak

- Kanpo-kontsultak.

- OSATEK (2015an abiarazi zen)

Goizalde eraikina

- Kanpo-kontsultak

- Aldagelak


Gaur egun, Zumarragako Ospitalea erreferentziazko ospitalea da Goierri eta Urola Garaia

eskualdeetako 100.000 biztanle baino gehiagorentzat. Biztanle horien % 80 hiru hiri-eremutan

biltzen da: Zumarraga-Urretxu-Legazpi, Beasain-Ordizia eta Azpeitia-Azkoitia. Gainerako biztanleak

landa-eremuko 17 udalerritan eta baserri-ingurutan bizi dira.

Eskualde horietan bizi diren pertsona guztiak dira gure bezeroak, eta ez dago inolako bereizkuntza

edo lehentasunik gure zerbitzuak erabiltzeko, hala adierazten baitute Osakidetza eta Osakidetza

osatzen dugun erakundeok definitzen eta gure izateko arrazoia egituratzen duten hiru printzipioek:

elkartasunak, unibertsaltasunak eta ekitateak. Gainera, edozein pertsonak, bere bizitokia eta jatorria

edozein dela ere, jaso ditzake gure arreta-zerbitzuak une oro (bidaiariek, pertsona desplazatuek,

etorkinek etab.). Horrela, zorrotz eta modu iraunkorrean betetzen dugu gure osasun-sisteman

garrantzitsuena den unibertsaltasun printzipioa.

Honako hau da Zumarragako Ospitaleko arreta-jarduera:

Arreta-jarduera 2016 2015 2014

Ospitaleratze kopurua 8.370 8.672 8.499

Senda-agiri kopurua 8.344 8.686 8.494

Larrialdi kopurua 34.737 33.899 33.640

Egonaldi kopurua 33.183 32.837 32.617

Etxeko ospitalizazioen bisitak 12.626 13.784 9.710 Ospitaleko kanpoko kontsulta kopurua 100.972 97.473 83.026

Osasun-jarduera behar bezala betetzeko 563 profesionalez osatutako lan-taldea daukagu, eta

zerbitzuen zerrendan adierazten diren zerbitzuak ematen dituzte. Zerrenda hori urtero berrikusten,

berresten eta, dagokionean, hobetzen da. 2016 urteari dagokion zerbitzuen zerrenda honakoa da:

ARRETA-MODALITATEAK ZERBITZU KLINIKOAK BESTE ZERBITZU BATZUK

Ospitalizazioa

Bai 1 Alergologia 14 Nefrologia 1 Harrera Eguneko ospitalea

2 Analisi klinikoak 15 Neumologia 2 Dokumentazio klinikoa

Etxeko ospitalizazioa 3 Anatomia patologikoa

16 Neurologia 3 Pazienteen arreta

Kontsultak

Ospitaleko kanpoko kontsultak

4 Anestesiologia eta bizkortzea

17 Obstetrizia

Ospitaleaz kanpoko atentzio espezializatuko kanpoko kontsultak

5 Kardiologia 18 Oftalmologia

Ospitaleko larrialdiak 6 Kirurgia orokorra 19 O.R.L. 7 Dermatologia 20 Pediatria 8 Digestio-arloa 21 Erradiologia 9 Endokrinologia 22 Erreumatologia 10 Ginekologia 23 Errehabilitazioa 11 Hematologia 24 Traumatologia 12 Etxeko

ospitalizazioa 25 Larrialdiak

13 Barne medikuntza

26 Urologia


ZERBITZUEN ARABERAKO ARRETA

ZERBITZUAK Ospitalizazioa Ospitaleko kanpo-

kontsultak

Ospitaleaz kanpoko kanpo

kontsultak Kirofanoak

Diagnosi-prozedurak eta

prozedura terapeutikoak

Larrialdiak Larrialdi

lokalizatuak

Barne-medikuntza X X X

Kardiologia X X X

Dermatologia X X X

Digestio-arloa X X

Endokrinologia X X

Nefrologia X X X

Pneumologia X X

Neurologia X X

Alergologia X X

Hematologia (1) X X X

Prebentzio-medikuntza

X

Anestesia eta bizkortzea

X X X X

Kirurgia orokorra X X X X X X

Oftalmologia X X X X

Otorrinolaringologia X X X X X X(*)

Traumatologia X X X X X X

Urologia X X X X X X(*)

Ginekologia X X X X X X

Obstetrizia X X X X X X

Pediatria X X AP X X

Erreumatologia X X X

Errehabilitazioa X X X

Etxeko ospitalizazioa X X

Larrialdiak X

Analisi klinikoak (2) X X

Erradiologia X X

Anatomia patologikoa (3)

X

Farmazia (3) X

Onarpena (3)

Dokumentazio klinikoa

Pazientearen arreta (3)

(1). Hematologia/Odol-bankua barne

(2). Hematologia, biokimika eta mikrobiologiako laborategia barne

(3). 8:00-15:00 ordutegian, lanegunetan


KUDEAKETA-SISTEMAREN AURREIKUSITAKO IRISMENA ETA KOKAPENA

Zumarragako Ospitalea erakundeak Ingurumen Kudeaketa Sistema ezarri du, 1221/2009 (EMAS)

Europako araudiak ezarritako errekerimenduekin bat eginez, eta hau da aurreikusitako irismena:

“Osasun-arreta espezializatuko zerbitzuak, ospitaleko zerbitzuen zerrendaren arabera”

Zumarragako Ospitalean [Argixao z/g 20700 Zumarraga (Gipuzkoa)] eskaintzen diren zerbitzuak:

Ondoko kokapen hauetan ematen diren zerbitzuak:

Arreta mota Zentroaren izena

Zuzendaritza Erabiltzaile-

kopurua

Arreta espezializatua Zumarragako

Ospitalea

Argixao Z/G

20700- Zumarraga Gipuzkoa. 100.363

KOKAPENARI BURUZKO DATUAK

Zumarragako

Ospitalea

Zuzendaritza Argixao Z/G 20700- Zumárraga. Gipuzkoa

Telefonoa 943 035000

Faxa: 943 035063

Web-orria www.osakidetza.eus

IIZ-NIMA 2000018659

Harremanetarako

pertsona Ingurumen-arloko arduraduna.

e-maila [email protected]

Langile kopurua

EJSN kodea

EMAS erregistro-

zenbakia

563

8610

8ES-EU-000065


ORGANIGRAMA

Enpresaren zuzendaritzak baieztatzen du beharrezko baliabideak daudela kudeaketa-sistemaren

mantentze-lanak era eraginkorrean egiteko, eta erantzukizunak zehaztu ditu, organigrama honetan

ageri den moduan.


2. INGURUMEN KUDEAKETA SISTEMAREN ETA INGURUMEN-POLITIKAREN

AURKEZPENA.

Zumarragako Ospitaleko zuzendaritzak kudeaketa-sistema bat zehaztu du ingurumen-politika eta

ingurumen-arloko helburu orokorrak erreferentzia izan daitezen zerbitzuak ematerakoan.

Ezarritako ingurumen kudeaketa sistemak honako hauek definitzen ditu: antolaketaren egitura,

jardueren planifikazioa, erantzukizunak, praktikak, prozedurak, prozesuak eta ingurumen politika

garatzeko, ezartzeko, berrikusteko eta eguneratuta izateko baliabideak.

Ezarritako ingurumen kudeaketa sistemaren oinarrizko helburua ingurumena babestea eta

kutsadura saihestea da; hori guztia Zumarragako Ospitaleko ildo sozioekonomikoarekin oreka

mantenduz.

Ingurumen kudeaketa sistemak honako hauek ahalbidetzen ditu:

Prozesu eta prozedura egokiak eta haien arteko loturak identifikatzea eta erakundearen

bitartez ezartzea.

Eraginkortasuna bermatuko duen irizpideak, metodoak eta baliabideak ezartzea.

Emaitzei buruzko informazioa lortzea eta aztertzea.

Emaitzak bermatuko dituzten eta prozesuak etengabe hobetuko dituzten ekintzak ezartzea.

Kudeaketa-sistemak bermatzen du ingurumen-inpaktu nabarmena eragin dezaketen operazioak

kontrolatzen direla, eta jarraibideak zehazten ditu larrialdi-egoerek sor ditzaketen inpaktuak

saihesteko.

Urtero egiten ditu zuzendaritzak barne- zein kanpo-auditoriak, ikuskapen teknikoak eta dagozkion

berrikuspenak, urteroko ebaluazioa eta etengabeko hobekuntza bermatzeko.


INGURUMEN POLITIKA


EZARRITAKO INGURUMEN KUDEAKETA SISTEMAREN DESKRIBAPENA.

Politika eta helburuak argi eta garbi definitzeko eta zabaltzeko beharrak zein jokabide-prozedura

normalizatuak izatekoak behartzen du Ingurumen Kudeaketa Sistema dokumentuetan biltzera.

Zumarragako Ospitaleko Ingurumen Kudeaketa Sistema dokumentu hauen bidez dago definituta:

Ingurumen-politika. Erakundeko zuzendaritzak ingurumen-hobekuntzaren kudeaketarekin

lotuta zer asmo eta printzipio dituen adierazten duen dokumentua da. Erakunde osoaren

jokabidea eta ingurumenarekiko helburuak zehazteko esparrua eskaintzen du.

Ingurumenaren eskuliburua. Ingurumen Kudeaketa Sistemaren oinarrizko dokumentua da,

eta ingurumen-politika eta sistemaren egitura zehazten dira bertan.

Prozedura orokorrak. Ingurumenaren eskuliburuaren dokumentu osagarriak dira, eta bertan

deskribatzen da, kasu bakoitzean behar den zehaztasun mailan, nola burutu behar den

eskuliburuan ageri den prozedura jakin bat.

Jarraibide teknikoak. Jarduera espezifikoak deskribatzen diren dokumentuak dira, eta

horrela garatzen dira han aipatutako prozedura orokorrak.

Ingurumen-politika

IKS eskuliburua

Prozedura

Jarraibide teknikoak

Erregistroak

Dokumentazio lagungarria

Nor gara

Zer egiten dugu

Nola egiten dugu

Nola egin behar da

Ebidentziak


Erregistroak. Dokumentu hauek aplikatu ostean lortzen diren emaitzak dokumentu hauetan

biltzen dira.

Sistemaren dokumentazioarentzako dokumentazio lagungarria. Aurrez aipatu dugun

sistemaren dokumentazioan adierazten da zer beste informazio osagarri (baimenak,

auditoria-txostenak, zuzendaritzaren berrikuspen-txostenak, etab.) den beharrezkoa gure

kudeaketa-sisteman.

Ingurumen Kudeaketa Sistemaren dokumentazioa behar den guztietan aldatzen da, bertan Sistema

aplikatzetik ondorioztatzen diren zuzenketa eta hobekuntza guztiak sartzeko.

Ingurumen Arduradunak kontrolatzen du dokumentazioa; eta berari dagokio dokumentazio hori

eskuragarri jartzea, eguneratuta eta behar den unean eta tokian.

Zumarragako Ospitaleko Ingurumen Kudeaketa Sistema grafiko honetan azaltzen da eskematikoki:


3. ERAKUNDEAREN INGURUMEN-ALDERDI NABARMENEN DESKRIBAPENA

1221/2009 (EK) araudiaren arabera, “Ingurumen Alderdia ingurumenari eragin diezaiokeen

erakundearen jarduera, produktu edo zerbitzuetako elementu bat da". Horren harira eta

Zumarragako Ospitaleak ohiko, ezohiko eta larrialdi-egoeretan burutzen dituen zuzeneko nahiz

zeharkako jarduerek ingurumenean dituzten ondorioak ezagutzeko, ospitaleak bere jarduerak eta

zerbitzuak identifikatu eta ebaluatu ditu.

Horretarako, metodologia zehatza du, ingurumen-alderdiak identifikatzeko eta ebaluatzeko balio

duena; horrela, urtero ebaluatzen eta zehazten dira ingurumen-alderdi nabarmenak.

Metodologiaren bidez honako hauek egiten dira:

Ingurumenarekin lotutako alderdiak honako arlo hauetan sailkatu: materialen kontsumoan,

energia-kontsumoan, isurketa atmosferikoetan, isurietan, soinu-presioan eta

ingurumenarekin zeharkako alderdietan.

Zehaztutako irizpideen arabera identifikatutako ingurumen-alderdiak ebaluatu. Izan ere,

ingurumen-alderdi guztiek ez dute garrantzi bera; hortaz, ezinbestekoa da horiek

ebaluatzeko moduko metodologia definitzea.

Lehentasunak ezarri; izan ere, alderdiak ebaluatu ondoren, ingurumen-irizpide nabarmenak

ezartzen dira; hau da, ingurumenean inpaktua sortzen dutela irizten direnak lehenesten

dira.

Alderdi bakoitzak ingurumenean eragiten duen inpaktuaren garrantzia neurtzeko irizpideak

zehaztu. Hauek dira irizpideak:

Ingurumen-alderdi zuzenak:

Ingurumen-alderi zuzenak direla diogu erakundeak alderdi horien kudeaketaren kontrola badu.

Ohiko edo ezohiko funtzionamendu-egoeretan bereiz ditzakegu alderdi horiek:

• Ohiko egoera: jardueraren ohiko eta planifikatutako funtzionamendu-egoera da, eta horren

kudeaketaren kontrola mantentzen da.

• Ezohiko egoera: ohiz kanpoko egoera da, egoera berezia. Testuinguru honetan, ezohiko

egoeratzat jo daiteke maiztasun handiz gertatzen ez den edozein egoera; esaterako:

Normalean denboraldi luze batez etenik gabe funtzionatzen duten instalazioak

martxan jartzea eta geratzea.

Aldizkako mantentze-lanen jarduerak.

Instalazioren batek behar den bezala ez funtzionatzea.

Ospitaleko instalazioen garbiketa programatuak.

Osasun larrialdi-egoerak edo osasun-jarduera ohi ez bezala hazten den egoerak.


Ingurumen-alderdien identifikazioa eta ebaluazioa urtean behin egiten da, gutxienez. Hala ere,

aldaketak egiten diren bakoitzean, edo ospitalean jarduera, produktu edo zerbitzu berriak martxan

jartzen diren bakoitzean, beste identifikazio bat egin behar da. Ingurumen-batzordea arduratzen da

identifikatutako alderdi eta inpaktuak ebaluatzeaz, ebaluazio-irizpideak hauek aplikatuz: garrantzia,

toxikotasuna eta arriskua.

Zeharkako ingurumen-alderdiak:

Zeharkako ingurumen-alderditzat jotzen dira ESIari zerbitzuak ematen dizkioten kontraten eta

hornitzaileen jarduerei lotutako alderdiak. Goierri-Urola Garaiko ESIak ez du horien kudeaketa

kontrolatzen, baina eragin apur bat badu. Adibidez: Mantentze-jarduera: obra txikiak, garbiketa,

janaria prestatzea eta abar kanpo-kontratek egiten dute.

Era berean, zeharkako alderditzat jotzen dira beste alde interesdun batzuei lotutako alderdiak;

adibidez: bisitariak, pazienteak, biztanleak, administrazioa eta beste osasun-jarduera batzuk

(anbulatorioak, ospitaleak etab.). Jarduera horiekin, ingurumen-ezagutzarekiko eragiteko ahalmena

bakarrik balioztatzen da, eta hori lotuta dago ezagutza hori hobetzeko egindako ekintzekin.

Kontraten eta zerbitzuen identifikatutako ingurumen-alderdiak ebaluatzeko, honako ebaluazio-

irizpide hauek kontuan hartzen dira: eragina, fakturazioa eta ingurumen-kudeaketa.

Ingurumen-alderdi arriskutsua (istripua/intzidentzia):

Ingurumen-alderdi arriskutsutzat jotzen dira arrisku bati (kalte baten kontingentzia edo

gertutasuna) lotuta dauden alderdiak. Kasu horietan, ingurumenari, pertsonei edo ondasunei kalteak

eragiteko arriskua aintzat hartzen da. Hauek dira aurrez kontuan har daitezkeen arriskuen adibideak

eta horiei lotutako alderdiak:

Sutea (lotutako isurketak, sutetik edo itzaltzetik sortutako hondakinak etab.)

Isuria (materiala, substantzia arriskutsuak edo hondakinak isurtzea)

Isuria (materiala, substantzia arriskutsuak edo hondakinak isurtzea etab.)

Uholdea (garbitzeko uraren hodia haustea etab.)

Legionella-agerraldia

Ingurumen-alderdien identifikazioa urtean behin egiten da, gutxienez. Hala ere, aldaketak

egiten diren bakoitzean, edo ospitalean jarduera, produktu edo zerbitzu berriak martxan jartzen

diren bakoitzean, ingurumen-alderdi arriskutsuak berriro identifikatu behar dira.

Ingurumen-alderdi arriskutsuak ebaluatzeko, honako ebaluazio-irizpide hauek kontuan hartzen

dira: probabilitatea, ondorioa, hedapena eta arriskugarritasuna.

Alderdien ebaluaziotik lortutako emaitzen ondorioz eta lege-betekizunak eta erakundeak egokitzat jo

dituen beste betekizun batzuk kontuan hartuta, honako hauek dira 2017an 2016ko datuen gainean

egindako alderdien ebaluazioko ingurumen-alderdi nabarmenak:


ALDERDI ZUZENA

KONTSUMOAK JARDUERA

INGURUMEN-INPAKTUA

LOTUTAKO HELBURUA

N20 MEDIZINALA ESTDN 50/99 BOT

Asistentziala Berotegi-efektuko gasen isurketak.

Ez du lotutako helbururik. Adierazleek kontrolatzen dute

Oxigeno mediko likidoa 50/200 BOTILA

Asistentziala Berotegi-efektuko gasen isurketak.

Ez du lotutako helbururik, Adierazleek kontrolatzen dute

Berorako energia Orokorra Berotegi-efektuko gasen isurketak.

Energia-eraginkortasunari lotuta. Adierazleek kontrolatzen dute

Hotzerako energia Orokorra Berotegi-gasen

isurketak. Energia-eraginkortasunari lotuta.

Adierazleek kontrolatzen dute

Ura Orokorra Isuriak Kontsumoa murrizteari lotuta. Adierazleek kontrolatzen dute

Mantentze-lanetarako gasolioa

Mantentze-lanak

Berotegi-gasen isurketak

Ez du lotutako helbururik, Adierazleek kontrolatzen dute.

ALDERDI ZUZENA

HONDAKINAK JARDUERA INGURUMEN-INPAKTUA

LOTUTAKO HELBURUA

Berunezko, kadmiozko eta

nikelezko bateriak

Mantentze-lanak

Metal astunen bidezko kutsadura. Zoruak erabiltzea, degradatzea eta

kutsatzea

Hondakinak banantzeari lotuta.


Kutsatutako beirazko bilgarriak sortzea

Asistentziala Zoruak erabiltzea, degradatzea eta

kutsatzea.



Kutsatutako

plastikozko bilgarriak

sortzea Asistentziala

Zoruak erabiltzea, degradatzea eta kutsatzea.



Merkurioa duten

aparatuak Asistentziala Zoruak erabiltzea, degradatzea eta

kutsatzea.



Botoi-pilak Orokorra Metal astunen bidezko kutsadura. Zoruak erabiltzea, degradatzea eta

kutsatzea.




ALDERDI ZUZENA

HONDAKINAK JARDUERA INGURUMEN-INPAKTUA

LOTUTAKO HELBURUA

Ekipamendu

elektroniko eta

elektrikoak

Orokorra Zoruak kutsatzea, metal astunen bidez akuiferoak sortzea



Konpresorearen olioa eta ura

Mantentze-lanak

Zoruak kutsatzea, metal astunen bidez akuiferoak sortzea

Hondakinak banantzeari lotuta. Adierazleek kontrolatzen dute

Disolbatzaile ez-halogenatuak

Anatomia patologikoa

Errausketaren edo kutsaduraren bidezko isurketak. Kutsadura hori zoruarena eta azaleko zein lur azpiko urarena da, istripuzko isurien edo metatze txar baten bidez sortutakoa.


Laborategiko hondakinak

Laborategia

Errausketaren edo kutsaduraren bidezko isurketak. Kutsadura zoruarena eta azaleko zein lur azpiko urarena da, istripuzko isurien edo metatze txar baten bidez sortutakoa.


Hondakin anatomikoak

formolean

Anatomia patologikoa



Iragazkiak

Anatomia patologikoa eta

mantentze-lanak



Iraungitako medikamentuak eta medikazio-hondarrak

Asistentziala




Zumarragako Ospitalean ingurumen-inpaktu nabarmena izan dezaketen zeharkako ingurumen-

alderdiei dagokienez, ebaluazioaren emaitzan ikus daiteke hornitzaileen, kontraten, bezeroen eta

beste alde interesdun batzuen ingurumen-jarduera.

ZEHARKAKO ALDERDIA INGURUMEN-INPAKTUA LOTUTAKO HELBURUA

Ospitalerako lanak egiten dituzten 61 enpresetatik 2 erakunde

Natura-baliabideak kontsumitzea

Klimaren aldaketari ekarpenak egitea

2017. urtean, kontrata guztien eta, bereziki, nabarmentzat jo direnen ingurumen-jokabidearen jarraipena egiten jarraituko da.


INGURUMEN-ARLOKO HELBURUAK ETA JOMUGAK

Identifikatutako ingurumen-alderdi guztiek ez dute garrantzi bera, eta horien garrantzia ebaluazio-

prozesuan balioztatzen da. Ondoren, nabarmentzat jo diren ingurumen-alderdiak kontuan hartzen

dira Zumarragako Ospitaleak hurrengo urteko ingurumen-arloko helburuak eta jomugak ezar ditzan.

Goierri-Urola Garaiko ESIaren zuzendaritzak ingurumen-arloko helburuak ezartzen ditu

erakundearen gainerako politika estrategikoekiko modu koherente eta integratuan.

Ingurumen-alderdi nabarmenak ingurumen-arloko arduradunak analizatzen ditu, eta hark

proposatzen dizkio helburuak ingurumen-batzordeari. Batzordeak, jarduera-lerroak ezarri ondoren,

zuzendaritzari aurkezten dizkio onar ditzan. Batzorde hori ingurumen-inpaktu handiena duten

zerbitzuen langile arduradunek osatzen dute. Onartu ondorez, ingurumen-arloko arduradunak

“Ingurumen Kudeaketarako Programa” egingo du. Hori programan zehaztutako ingurumen-arloko

helburuak eta jomugak betetzeko Zumarragako Ospitaleak bideratzen dituen baliabideen

(esleitutako baliabideak, betetzeko aurreikusitako epea eta lortzeko arduraduna) dokumentuetan

bildutako deskribapena da, eta horien jarraipena egiten du.


Helburuak urtero ezartzen dira, baina lan-lerro batzuetan ezarritakoak hainbat urterako izan

daitezke. Halaber, helburuek, ahal den neurrian, kuantifikatzeko eta lortzeko modukoak izan behar

dute, baita ingurumen-politikarekiko kontsekuenteak ere.

Zumarragako Ospitaleak, 2016rako ingurumen-arloko helburuak eta jomugak ezartzeko, honako

hauek kontuan hartu ditu: aurreko urteko ingurumen-alderdi nabarmenak eta, nabarmenak izan ez

diren arren, zentroarentzat eta Ingurumen Kudeaketa Sistemarentzat interesgarritzat jo diren beste

alderdi batzuk.

Urtean zehar, planteatutako helburuak betetzeko aurreikusitako ekintzak ezarri dira eta emaitzak

analizatu dira. Azpian, ingurumena hobetzeko planteatutako helburuak, jomugak eta ekintzak

betetzearen ebaluazioaren emaitza ikus daiteke.


INGURUMEN-ARLOKO HELBURUA

ADIERAZLEA JOMUGAK/EKINTZAK BETETZE-MAILA

Ospitaleko langileen eta bezeroen ingurumen-arloko sentsibilizazioa sustatzea

Egindako ekintzen kopurua

Ingurumenaren nazioarteko eguna

ospatzea.

OK % 100

OK

Mugikortasunaren Europako astea

ospatzea

OK % 100

Hondakinak murrizteko Europako

astea ospatzea

OK % 100

ESIaren aldizkarian kanpainak sustatzea

OK % 100

Betetze-maila: ZUMARRAGAKO OSPITALEAN ohikoa denez, langile guztiei zuzendutako sentsibilizazio-

kanpainak egiten dira. Horretarako, erabilgarri dauden bitarteko guztiak erabiltzen dira, hala nola intranet,

posta elektronikoa, kartelak, aldizkaria eta pantailak. Halaber, azpimarratu behar da ekintza horiek ESIaren

osasun-zentroak eta ESIaren bezero guztiak hartzen dituela.

INE ospatzea: Mezuak jarri dira pantailan eta intraneten, ESIaren langile guztiei bidali zaie mezu

elektronikoa eta artikuluak argitaratu dira ESIaren aldizkarian.

Mugikortasunaren astea ospatzea: IV. argazki-lehiaketa. Argazkiak pantailetan argitaratzea. Intraneten,

Facebooken. Ekintzak European Mobility Week web-orrian argitaratzea

Hondakinak murrizteko Europako astea ospatzea: Ingurumen-kudeaketarako lehiaketa deitzea. Hondakin

sanitario arriskutsuak kudeatzeko ikastaroa

ESIaren langileen sentsibilizazioan aurrera egiten jarraitzen dugu; izan ere, kanpainak osasun-zentroen

langileengana eta biztanleengana hurbildu ditugu. Zaila da ekintza mota horiek kuantitatiboki neurtzea. Hala

ere, argazki-lehiaketaren parte-hartzaileen kopuruak (13 argazki aurkeztu ziren eta argazki-lehiaketaren

bozketak 199 like izan zituen) erakusten du zeharka ekintza horien emaitza. Helburu horrekin, natura-

baliabideak babesten saiatu gara, eta, horretarako, ahalegindu gara langileek eta erabiltzaileek ingurumena

hobetzeko konpromiso zuzena har dezaten, eguneroko ekintzen bidez.



ADIERAZLEA JOMUGAK / EKINTZAK BETETZE-MAILA

Energia-

eraginkortasuna

Berorako eta hotzerako

energiaren eta energia

elektrikoaren

kontsumoa % 1

murriztea

MWh

Kontsumoen hileko

jarraipena OK % 80

Ez da ez

berorako ez

hotzerako

energia-

kontsumoa

murriztu

LED luminariak instalatzea. OK % 100

Betetze-maila: Ez da energia-kontsumoa murriztu

Ekintzak betetzea: 2015eko urtarrilean Goizaldeko kanpoko kontsulten eraikin berria amaitu zuten, eta

2015ko uztailean hasi zen funtzionatzen. Horrela, ospitaleak 1.493 m2 irabazi zituen. Goizaldera eraman

dituzten ospitalearen espazioak berrantolatu dira. Informatika-gunea ere klimatizatu da. LED luminariak

instalatu dira ospitalearen hallean. Presentzia-detektagailuak jarri dira. Kontsumo txikiko TL5 fluoreszente

eraginkorragoak erabiltzea. Larrialdi-argiak Dunna Led larrialdi-argiekin ordeztea. Hala eta guztiz ere,

globalean ez da elektrizitatearen kontsumoa murriztea lortu.

Kontsumoaren jarraipena QlickView izeneko tresna baten bidez finkatuta dago. Baita mantentze-lanetarako

tresnaren bidez ere. Kontsumo elektrikoaren kopuruan Osateken kontsumo elektrikoa sartzen da.

Kontsumo hori 147,33 Mwh izan 2016an eta 96,55 MWh 2015ean. Kontsumo elektriko osoari Osateki

dagokion zatia kentzen badiogu, ikus dezakegu % 1,52 murriztu dela kontsumo elektrikoa.

Bestalde, berorako energiari dagokionez, esan behar da 2016ko maiatzean antzeman zen Goizalde

eraikineko bero-thermiak ez zirela monitorizatzen ari. Hortaz, 2015ean jasotako datuek ez dute berorako

energia biltzen; bai, ordea, 2016koek. Goizalde eraikinaren 2016ko berorako energiaren kontsumoa 144,90

MWh izan da 2016an.

Kontzeptua 2016 2015 16/15 aldea 2016/2015 %

Elektrizitatea MWh 2.534,09 2.520,10 13,98 % 0,55 Berorako energia MWh 2.545,36 2.234,83 310,53 % 13,89 Hotzerako energia MWh 633,91 557,62 76,28 % 13,68 Elektrizitatea MWh/m2 0,1505 0,1497 0,0008 % 0,55 Berorako energia MWh/m2 0,1512 0,1328 0,0184 % 13,89 Hotzerako energia MWh/m2 0,0377 0,0331 0,0045 % 13,68

Ingurumen-inpaktua murrizteko ekarpena: Ez ditugu energia elektrikoa, berorako energia eta hotzerako

energia murriztu

Iturria: Energia Giroa hornitzailea, fakturak eta Qlick view.*


INGURUMEN-ARLOKO

HELBURUA ADIERAZLEA JOMUGAK / EKINTZAK BETETZE-MAILA

Kanpoko

kontraten

ingurumen-

kudeaketa

hobetzea.

Zeharkako alderdia.

Egindako

ekintza

kopurua

Jasotako

erantzun

kopurua

Bilera eskatutako dokumentazioa bidali ez

duten kontraten arduradunekin % 0

Ez da kontraten

% 100en

erantzuna lortu

2016. urtean jasotako dokumentazioaren

jarraipena % 20

Lege-betekizunak betetzea justifikatu

ezean, kontrata aldatzeko aukera aztertzea % 0

Programatutako ekintzak betetzea % 0

Betetze-maila: Urtean zehar ez da dokumentazioa bidali ez duten kontratekin bilerarik egin. Komunikazio

jariakorra eta lankidetza-maila altua garbiketarako kontratarekin.

Ekintzak betetzea: Mantentze-lanetarako kontratei urteko kontratuak berritzean PRLaren eta ingurumen-arloko

dokumentazioa eskatzeko prozedura finkatu da.

Ingurumen-inpaktua murrizteko ekarpena: Ekintza horien helburua da Zumarragako Ospitalea ingurumen-

kudeaketaren arloko alderdietan erakunde traktorea izatea eta kanpoko enpresei ospitalearen ingurumen-

politikarekin bat egiten eta ingurua babesten laguntzea.

INGURUMEN-ARLOKO HELBURUA ADIERAZLEA JOMUGAK / EKINTZAK BETETZE-MAILA

Uraren kontsumoa % 1

murriztea M3

Kontsumoen hileko jarraipena

% 0

2016an ur-ihes

bat egon da

Betetze-maila: Ez da uraren kontsumoa murriztu, ihes bat egon da. Bestalde, hemodialisian 300 m3.,-ko

lurgaineko biltegi bat jarri zen pazienteen tratamenduetarako

Ekintzak betetzea: Kirurgia-solairuko bainugeletan lanak egin dira, eta monomandoak eta karga-bolumen

txikiagoko komunak jarri dira.

Ingurumen-inpaktua murrizteko ekarpena: Ez da murrizteko ekarpenik egin ur-ihesarengatik




Materialen kontsumoa

murriztea

Paperaren, inprimakien, gutun-azalen, tonerren, plastikozko poltsen eta pilen hileko kontsumoaren jarraipena Formatu elektronikoan egindako fakturen % Digitalizatutako historien %

Hornitzaileen faktura elektronikoa ezartzea

% 100

Ez da gutun-

azalen eta tonerren

kontsumoa murriztu

Digitalizatutako historia klinikoen kopurua handitzea

% 100

Paperaren, inprimakien, pilen, tonerren eta gutun-azalen kontsumoa murriztea

% 80

Betetze-maila: Ondo bete dira hasieran planifikatutako ia helburu guztiak, bereziki paperezko folioen eta plastikozko

poltsen kontsumoa murrizteari buruzkoak. Ez da posible izan gutun-azalen eta tonerren kontsumoa murriztea.

2015ean ezarritako fakturazio elektronikoari dagokionez, adierazi behar da 2016an jasotako fakturen % 70,7 formatu

elektronikoan izan direla (2015ean % 54 izan ziren). Geratzen diren paperean dauden historiak apurka-apurka

digitalizatzen ari gara, eskariaren arabera.

Ekintzak betetzea: Qlick view sistema informatikoa ezartzeak ospitaleko zerbitzu bakoitzaren materialen

kontsumoaren analisi zehatza denbora errealean egitea ahalbidetzen digu. Inprimakiak progresiboki kentzea

(laborategiko urgentziazko txostenak eta anatomia patologikoko txostenak inprimatzeari utzi diogu), farmazian eta

etxeko ospitalizazioan plastikozko poltsak berrerabiltzea, garbitegian plastikozko poltsak kentzea, hondakinak

murrizteko kontzientziazio-kanpainak eta materialak arduraz erabiltzea. Ekintzen emaitzak koadro honetan islatzen

dira:

unit. 16 unit. 15 unit. aldea % kg 16 kg 15 kg aldea %

pilak 6.858,00 7.168,00 -310,00 % -4,32 135,13 139,32 -4,19 % -3,01

paperezko folioak

3.881,00 4.317,00 -436,00 % -10,10 8.111,29 9.022,53 -911,24 % -10,10

plastikozko poltsak

71.782,00 72.198,00 -416,00 % -0,58 926,69 1.144,05 -217,36 % -19,00

gutun-azalak 110.312,00 106.105,00 4.207,00 % 3,96 968,96 926,20 42,76 % 4,62

tonerrak 388,00 378,00 10,00 % 2,65 138,13 134,57 3,56 % 2,64

193.221,00 190.166,00 3.055,00 % 1,61 10.280,20 11.366,67 -1.086,47 % -9,56

Inprimakiak 261.969,00 283.551,00 -21.582,00 % -7,61 Ez dago daturik kg-tan

Ingurumen-inpaktua murrizteko ekarpena: Helburu horrekin, natura-baliabideak babestea lortu dugu, horretarako

material horiek garraiatzeari lotutako hondakinak, isurketak eta hondakin-uren isuriak sortzea saihestuz. Gainera,

metal astunen (pilak) bidezko zoruaren kutsadura gutxitu dugu eta itsas ureko hondakinak (plastikozko poltsak)

murriztu ditugu.

Iturria: SAP eta gure datuak.




Hondakinen banantzea murriztea eta hobetzea

Egindako ekintza

kopurua

kg

Luminarien kg kopurua

murriztea

% 100

Luminarien kg

kopurua murriztu

da.

Osasun-arlokoak

ez diren hondakin

arriskutsuak

handitu dira

Osasun-arlokoak ez diren

hondakin arriskutsuak

handitzea

% 100

Hileko datuen jarraipena

% 100

Betetze-maila: Zaharkitutako aparatuak berrerabiltzeko prozedura egokia da. Osasun-arlokoak ez diren hondakin

arriskutsuen bilketa % 36, 54 hazi da eta hondakin fluoreszenteen bilketa % 17,51 murriztu da.

Ekintzak betetzea: Euskadiko GGKEen Koordinakundearekin lankidetzan, honako hauek eman dira: autoerrefraktometro bat, negatoskopio 1, lupa-lanpara eta 2 300 SERVO arnas-haizagailu. Gainera, zaharkitutako ospitaleko ohe bat eman zaio Inmakulada Lanbide Ikastolari praktika-gela bat sortzeko. Ordu gehiago irauten duten errendimendu handiko LED lanparak eta fluoreszenteak jarri dira; hortaz, gutxiago aldatzen dira. Sentsibilizazio-kanpainek osasun-arlokoak ez diren hondakin arriskutsuen banantzea hobetu dute.

Hondakinak 2016 2015 Aldea 2016/2015 % Konpresorearen olioa eta ura 352,00 265,00 87,00 % 32,83 Aerosolak 2,00 3,00 -1,00 % -33,33 Merkurioa duten aparatuak 4,00 0,00 4,00 - Kutsatutako beirazko bilgarriak 250,00 207,00 43,00 % 20,77 Kutsatutako metalezko bilgarriak 0,00 5,00 -5,00 % -100,00 Kutsatutako plastikozko bilgarriak 1.468,00 1.161,00 307,00 % 26,44 Ekipamendu elektronikoak 642,00 393,00 249,00 % 63,36 Bateriak (beruna, nikela, kadmioa) 286,00 38,00 248,00 % 652,63 Beste batzuk 20,00 0,00 20,00 - Pila alkalinoak kg-tan 103,00 119,00 -16,00 % -13,45 Botoi-pilak kg-tan 2,00 0,00 2,00 - Tonerren hondakinak eta inprimagailuen kartutxoak 204,00 250,00 -46,00 % -18,40 Kilogramoak guztira 3.333,00 2.441,00 892,00 % 36,54

Fluoreszenteak 109,05 132,20 -23,15 % -17,51 Ingurumen-inpaktua murrizteko ekarpena: Helburu horrekin zoruaren kutsadura murriztea lortu da




Kanpoko alde

interesdunekin

komunikazioa

hobetzea.

(*) Zeharkako

alderdia

Egindako

ekintza

kopurua

IHOBE, EVE, IDAErekin eta beste

erakunde ofizial batzuekin parte

hartzea eta lankidetzan aritzea

% 0

Erakunde zentralak edo zerbitzuen

beste erakunde batzuek antolatutako

lantaldeetan parte hartzea

% 0

Kongresuetan, sinposioetan,

jardunaldietan eta antzekoetan parte

hartzea, gure IKSa zabaltzeko eta

jardunbide egokiak sustatzeko

% 100

EMAS adierazpena banatzea eta

argitaratzea % 100

Intraneten ingurumen-arloko

informazioa hobetzea eta eguneratzea % 100

Betetze-maila: Urte honetan ez da ESIaren eta erakunde zentralaren eta beste erakunde ofizial batzuen arteko

lankidetza-proiekturik egin. IHOBEk antolatutako jardunaldietan parte hartu dugu. Komunikazio jariakorra

ingurumen-arloko arduradunekin eta Osakidetzaren eta Osateken gainerako ESIekin.

Ekintzak betetzea: Zumarragako Ospitalearen ustez, ezinbestekoa da alde interesdunekin komunikazio

jariakorra mantentzea ingurumen-arloko emaitzak optimizatzeko eta langileen, erabiltzaileen eta publikoaren

parte-hartzea sustatzeko. Horren harira, gure ekintza guztien berri eman dugu honako hauetan: Goierri-Urola

Garaiko ESIaren aldizkarian, pantailan, intraneten eta estraneten.

Ingurumen-inpaktua murrizteko ekarpena: Zaila da erakundearen zeharkako alderdiei dagozkien ingurumen-

inpaktua kuantifikatzea. Hala ere, gure parte-hartzea agerian utz dezakegu zeharkako neurrien bidez, alde

interesdunetan izan duen onarpenarekin; neurri horien artean honako hauek nabarmendu daitezke:

- EMAS adierazpena intraneten eta estraneten argitaratzea

- ESIaren aldizkarian artikuluak argitaratzea.

- Intranet eguneratuta mantentzea urtean zehar egiten diren ekitaldiekin

- IHOBEren jardunaldia: “Ingurumen zaintza estrategikoa kudeaketa sistemen markoan”


INGURUMEN-ARLOKO

HELBURUA ADIERAZLEA JOMUGAK / EKINTZAK BETETZE-MAILA

Ingurumen-

kudeaketa

hobetzea

Egindako

ekintzen

kopurua.

Ezarpen plana

betetzea

LMAUen (lehen mailako arreta-unitateak)

ingurumen-alderdiak identifikatzea % 100

OK

LMAUen lege-betekizunak identifikatzea % 100

LMAUetako ingurumen-arloko helburuak

zehaztea eta onartzea

% 100

Ekoscan auditoria programatzea % 100

Ekoscan ziurtagiria % 100

Ingurumen-arloko dokumentazioa

berraztertzea eta eguneratzea

% 100

Betetze-maila: 2016an honako hauek egin dira LMAUetan: ingurumen-alderdiak berraztertu dira, 2016ko helburuak onartu dira eta unitate bakoitzean 2015ean lortutako emaitzen berri eman da, hondakin primarioak kudeatzeko plan bat egin da, Osasun Sailari hondakin sanitarioen eta beste hondakin primario arriskutsu batzuen berri eman zaio. Ekoscanen auditoria egin da 2016ko ekainean, IHOBEren idazkia 2016ko irailean jaso genuen. Horren bitartez, urte baterako berritzea jakinarazi ziguten.

Inpaktu globala murrizteko ekarpena: LMAUei dagokienez, EKOSCAN tresna ezartzearekin batera, energia-eraginkortasuna hobetzeko, inprimakien kontsumoa murrizteko eta banantzea hobetzeko ekintzak egin dira.


4. ERAKUNDEAREN INGURUMEN-JOKABIDEAREN DESKRIBAPENA

Zumarragako Ospitalean lan-dokumentuak ezarri eta mantentzen dira, ingurumen-alderdi

nabarmenak sor ditzaketen operazioen eta jardueren funtsezko ezaugarriak periodikoki kontrolatu

eta neurtzeko.

Informazio guztia erregistratzen da, honako hauen jarraipena egiteko: ingurumen-jokabidearen

emaitzena, operazio-kontrol garrantzitsuena eta lege-betekizunekin eta helburuekin bat etortzearena.

Horretarako, ingurumen-alderdi zuzenekin lotuta dauden oinarrizko adierazleak ezartzen dira, eta,

horrela, Zumarragako Ospitalearen jokabidearen balioespen zehatza ematen da modu ulergarri eta

argian.

Hauek dira memoria honetan erabilitako adierazleak:

A kopurua; kontuan hartutako arloan egon den urteko guztizko inpaktua/kontsumoa

adierazten du

B kopurua; urteko ekoizpen globala adierazten du, baita erakundearen tamaina ere,

pertsona kopuruaren arabera (1211/2009 erregelamenduko IV. eranskina).

R kopurua; A/B erlazioa adierazten du

Gainera, kontuan hartuz Zumarragako Ospitalea osasun-erakundea dela, ingurumen-alderdi

espezifikoen ingurumen-jokabideari buruzko informazioa ulergarriagoa izateko helburuarekin,

oinarrizko adierazleaz gain, honako hau erabiliko du:

A kopurua; kontuan hartutako arloan egon den urteko guztizko inpaktua/kontsumoa

adierazten du

C kopurura; urteko ekoizpen globala adierazten du, baita erakundearen ekoizpena ere,

urteko ospitaleko senda-agirien arabera.

M kopurua; A/C erlazioa adierazten du

2015ean eta 2016an, datu-bilketen datu zehatzagoak erabili dira eta 2014ko EMAS adierazpenean

aurkeztutako 2014ko datuekin alderatuz aldaketa txikiak egon daitezke.

Honako hauek dira Zumarragako Ospitaleko oinarrizko adierazleak:


ENERGIA-ERAGINKORTASUNA

Energiaren kontsumoa guztira

ENERGIA 2016. urtea

2015. urtea

2014. urtea Aldea Bilakaera

2016 -2015 2016-2015

Elektrizitatea MWh 2.534,09 2.520,10 2.527,52 13,98 % 0,55

Berorako energia MWh 2.545,36 2.234,83 2.056,69 310,53 % 13,89

Hotzerako energia MWh 633,91 557,62 508,64 76,28 % 13,68

Gas naturala MWh 89,16 94,48 88,29 -5,32 % -5,63

Autoen gasolioa MWh 85,25 85,65 73,97 -0,4 % -0,47

Mantentze-lanetarako gasolioa MWh

21,07 0 10,53 21,07 -

A kopurua: Energiaren kontsumoa guztira (MWh)

5.893,11 5.492,69 5.265,63 400,42 % 7.29

B kopurua: Pertsona kopurua

563 563 565 0,00 % 0,00

C kopurura: Senda-agiri kopurua

8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342,00 % -3,94

R kopurua = A/B 10,4953 9,7561 9,3197 0,7392 % 7,58

M kopurua = A/C 0,7082 0,6324 0,6199 0,0758 % 11,98

1 m³ gasolio 10,534 Mwh-ren baliokidea da. Gasa, berorako eta hotzerako energia eta elektrizitatea hornitzailearen datuen

arabera (Giroa)

Iturria: Giroa, Naturgas, gasolina-zerbitzuguneen fakturak.

Energia elektrikoaren, hotzerako eta berorako energiaren eta gasolioaren kontsumo absolutua igo

dela ikusi da.

Autoen gasolioaren kontsumoari dagokionez, esan behar da automobilen flota etxeko

ospitalizaziorako 6 autok, mantentze-lanetarako auto batek eta biltegiko beste batek osatzen dutela.

2016. urtean, puntualki auto bat alokatu izan da etxeko ospitalizaziorako, zerbitzu horretan egoten

diren jardueraren puntetarako.

2015etik ospitalizaziorako eta mantentze-lanetarako autoen kontsumoa monitorizatu da, eta datu

hauek lortu dira:

2.5

27

,52

2.0

56

,69

50

8,6

4

88

,29

73

,97

10

,53

2.5

20

,10

2.2

34

,83

55

7,6

2

94

,48

85

,65

0,0

0

2.5

34

,09

2.5

45

,36

63

3,9

1

89

,16

85

,25

21

,07

0,00

500,00

1.000,00

1.500,00

2.000,00

2.500,00

3.000,00

Elektrizitatea Berorako energia Hotzerako energia Gas naturala Autoen gasolioa Mantentze-lanetarakogasolioa

Energía Mwh 2014 2015 2016


Autoen gasolioa litrotan 2016 2015 %

Etxeko ospitalizazioa 5.408,78 5.905,22 % -8,41

Mantentze-lanak 2.381,95 2.225,95 % 7,01

Etxeko ospitalizazioengatik egindako bisita kopurua % 8,40 murriztu da, hortaz, justifikatuta dago

kontsumo hori gutxitzea. Bestalde, beste autoen gasolioaren kontsumoa handitu da, eta hori

justifikatzen da mantentze-lanetarako langileek biltegiko autoa gehiago erabili dutelako. Erabilera

hori asko alda daiteke urte batetik bestera, izan ere, zuzeneko lotura du zerbitzu horren behar

puntualekin.

Energia elektrikoaren kontsumoa apur bat handitu da. Handitze horrek Osateki lotutako kontsumoari

eragin dio zuzenean, haren jarduera % 24,10 handitu delako. Kontsumoak bereizita, zuzenean

ospitaleari eta Osateki dagozkienen artean, egiaztatu da ospitaleari lotutako energia elektrikoaren

kontsumoa % 1,52 gutxitu dela 2016an, 2015eko kontsumoarekin alderatuz.

Elektrizitatea 2016 2015 %

Ospitalea 2.386,76 2.423,55 % -1,52

Osatek 147,33 96,55 % 52,59

Mwh-ak guztira 2.534,09 2.520,10 % 0,55

Berorako eta hotzerako energia meteorologiari lotuta dago, eta alderdi hori enpresa hornitzailearen

programa baten bidez kontrolatzen da. Enpresak berogailuen tenperatura kanpoko tenperaturaren

arabera erregulatzen du. Giroa enpresa hornitzailearen txostenaren arabera, berorako energiaren

kontsumoaren % 1,33ko igoera 2016ko klimari lotuta dago. Bestalde, Goizalde eraikin berriaren

datuen irakurketan egon den akats batengatik, 2015ean ez zen berorako energiaren irakurketarik

egin eraikin berrian. Bi eraikinen berorako energiaren kontsumoa bereiziko dugu.

Berorako energia Mwh 2016 2015 %

Ospitale eraikina 2.400,45 2.234,83 % 7,41

Goizalde eraikina 144,905

Mwh-ak guztira 2.545,36 2.234,83 % 13,89

0,00

50,00

100,00

150,00

200,00

250,00

300,00

350,00

400,00

urt ots mar api mai eka uzt abu ira urr aza abe

Berorako energia Mwh 2016 2015 2014


2016. urtea beroagoa izan zen, hortaz, aire girotu gehiago erabili zen urte osoan.

Azpiko grafikoan eraginkortasunaren adierazlearen bilakaera erakusten da.

Kontsumitutako elektrizitatearen jatorria.

2016an, Zumarragako Ospitaleak ez du energia-iturririk izan; hortaz, erabilitako energia Iberdrola

konpainia elektrikoaren elektrizitatea erabili du.

Ondorioz, Zumarragako Ospitaleak kontsumitutako energia elektrikoaren jatorria bat dator

hornitzailearen mixarekin; kasu honetan, Iberdrolarekin. Hornitzailearen web-orrian argitaratutako

datuen arabera, honako hauek izan dira:

0,00

20,00

40,00

60,00

80,00

100,00

120,00

140,00

urt ots mar api mai eka uzt abu ira urr aza abe

Hotzerako energia Mwh 2016 2015 2014

9,32

9,76 10,495

0,62 0,63 0,708

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

2014 2015 2016

Mwh/Langile kopurua

Mwh/Senda-agir kopurua


MATERIALEN KONTSUMOAREKIN LOTURIKO ERAGINKORTASUNA

Osasun-arretaren jardueran, erabilitako materialak mota askotakoak dira; hortaz, ez dira oso

esanguratsuak eta gure ingurumen-inpaktua balioztatzea zailtzen dute. Gerta daiteke produktu

batek, hala nola formolak, kantitate txikietan kontsumitu arren eta pisu oso txikia izan arren, beste

produktu batek baino askoz ingurumen-inpaktu handiagoa izatea. Azken horren adibidea da gatz-

seruma, asko kontsumitzen dena, bai unitateei bai pisuari dagokienez.

Gauza bera gertatzen da materialak kostu ekonomikoaren arabera neurtzen baditugu, izan ere, ez

dute inolako lotura zuzenik ingurumen-inpaktuarekin.

Horregatik, materialen masa-kontsumoa balioztatzean, gure iritziz ingurumen-inpaktu handiena

duten horietan jarri dugu arreta, eta horrela daude jasota guk egindako ingurumen-alderdien

identifikazioan.

MATERIALAK 2016 2015 2014 Aldea 2016/2015 %

GASAK

Aire medizinala 5-200 poteak (T) 0,00461 0,00461 0,00461 0,0000 % 0,00

CO2 medizinala laparoskopiarako 11/99 (T)

0,5131 0,5131 0,25645 0,0000 % 0,00

N2O medizinala Pot. ESTDN 50/99 (T) 0,1400 0,0700 0 0,0700 % 100,00

Nitrogeno likidoa T 0,2893 0,6719 0,64701 -0,3826 % -56,95

Oxigeno medizinala gasean S 10/200 bot (T)

0,0048 0,0024 0,00479 0,0024 % 100,00

Oxigeno mediko likidoa (T) 85,4399 84,86775 74,77971 0,5721 % 0,67

Oxigeno mediko likidoa 50/200 bot (T) 0,0363 0,19591 0,07257 -0,1596 % -81,48

Oxyflow T 0,3024 0,29142 0,31202 0,0110 % 3,76

Protoxido medizinala bot. L std 50/99 (T) 0,00 0,0700 0,16199 -0,0700 % -100,00

LIKIDOAK

Formola T* 1,34895 1,38406 0,74749 -0,0351 % -2,54

Alkohola T 3,23536 3,8332 3,5512 -0,5978 % -21,05

Lixiba T 3,61866 3,63711 3,37758 -0,0184 % -0,51

Xilola T* 0,71544 0,73656 0,6864 -0,0211 % -2,87

BESTE BATZUK

Paperezko folioak T 8,11129 9,02253 8,38508 -0,9112 % -10,10

Pilak T 0,13513 0,13932 0,13679 -0,0042 % -3,01

Plastikozko poltsak T 0,092669 0,11405 5,1312 -0,0214 % -18,75

Gutun-azalak T 0,96896 0,9262 1,34478 0,0428 % 4,62

Tonerra T 0,13813 0,13457 0,13599 0,0036 % 2,65

A kopurua: Materialen kontsumoa guztira (T)

105,095 106,61469 99,73566 -1,5197 % -1,43

B kopurua: Pertsona kopurua 563 563 565 0 % 0,00

C kopurura: Senda-agiri kopurua 8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342,00 % -3,94

R kopurua = A/B 0,1867 0,1894 0,1765 -0,0027 % -1,43

M kopurua = A/C 0,0126 0,0123 0,0117 0,0003 % 2,61

Gas-tona bihurtzea dentsitatearen arabera. Tonerren batez besteko pisuaren kalkulua Iturria: (SAP eta Qlicview)

*Kontsumoen jarraipenaren eta kontrolaren lan etengabearen eraginez, ingurumen-alderdien

identifikazioan eta kuantifikazioan sartu ditugu bere garaian kontuan hartu ez genituen beste

kontsumo batzuk, uste baitugu kontuan hartu beharko liratekeela. Hori gertatzen da, adibidez,


formolarekin: 40 ml-ko eta 200 ml-ko edukiontziak ere kontuan hartu dira, eta ez 5 eta 10 litroko

bidoiak bakarrik, orain arte bezala. Kontrolerako eta jarraipenerako prozesu etengabe honetan,

konturatu gara beste alderdiren bat ere txarto kalkulatu zela, xilola, esaterako. Horregatik, bi

kasuetan aurreko urteetako datuak eguneratu dira.

Kontsumoak aztertuz, ikusten da materialen kontsumoa % 1,43 murriztu dela balio absolutuei

erreparatuz. Materialek ez dituztenez dentsitate eta ezaugarri berberak (gasak, likidoak, pilak,

papera...), datuak tonatan bateratu dira, datu homogeneoak emateko.

Masa-gastu osoaren % 81,46 oxigeno mediko likidoari dagokio, eta % 0,67 handitu da. Oxigeno

horren kontsumoa, gainerako gas medizinalena bezala, ospitaleratutako pazienteen tipologiaren

araberakoa, kirurgia-operazioen kopuruaren araberakoa eta horien iraupenaren araberako da.

Kontsumo hori hilero monitorizatzen da, baina zaila da horrekin jardutea, urte batetik bestera asko

aldatu baitaiteke aipatutako egoeren aldaketen arabera.

Azpiko grafikoan oxigeno mediko medizinalaren hainbat urteko bilakaera ikus daiteke.

Azpian ikus daiteke gainerako gas medizinalen bilakaera (oxigeno likidoa izan ezik). Kontsumoak

monitarizatuta daude.

Material likidoen kontsumoari dagokionez, grafiko honetan ikus daiteke bilakaera:

94,20 84,52

74,78 84,87 85,44

0

50

100

2012 2013 2014 2015 2016

Oxigeno mediko likidoa (t)

0,0

05

0,2

56

0,0

00

0,6

47

0,0

05

0,0

73

0,3

12

0,1

62

0,0

05

0,5

13

0,0

70

0,6

72

0,0

02

0,1

96

0,2

91

0,0

70

0,0

05

0,5

13

0,1

40

0,2

89

0,0

05

0,0

36

0,3

02

0,0

00

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

Aire medizinala5-200 poteak

(Tn)

CO2 medizinalalaparoskopiarako

11/99 (Tn)

N2O medizinalaPot. ESTDN50/99 (Tn)

Nitrogeno likidoaTn

Oxigenomedizinala

gasean S 10/200bot (Tn)

Oxigeno medikolikidoa 50/200

bot (Tn)

Oxyflow Tn Protoxidomedizinala bot. L

std 50/99 (Tn)

Gas medizinalak (t) 2014 2015 2016


Atal honen hasieran aipatu den bezala, formolaren kasuan, antzeman zen 40 ml-ko eta 200 ml-ko

edukiontzietan ere kontsumitzen zela. Izan ere, horietan sartzen dira anatomia patologikoaren

zerbitzura bidaltzen diren aztertzeko laginak. Horien bolumena esanguratsua dela iritzi da, taula

honetan ikus daitekeen bezala, eta, hortaz, alderdi honi dagokion guztizko kontsumoan sartu dira:

FORMOLA Kg 2016 Kg 2015 % 16/15

EDUK E/ FORMOLA 40 ML 365,10 424,41 % -13,97

EDUK E/ FORMOLA 200 ML 93,97 85,02 % 10,53

FORMALDEHIDO TANPONATUA 0,04 513,59 549,18 % -6,48

FORMOL TANPONATUA % 4 BRICK E/ TXORROTA 10 L 376,29 325,44 % 15,63

Guztira 1.348,95 1.384,06 % -2,54

Azken datuak ikusita egiaztatzen da formolaren kontsumoa % 2,54 gutxitu dela, eta horrekin lotu

behar da anatomia patologikoaren jarduera % 7,17 gutxitu dela. Alderdi horren kontsumoa asko

alda daiteke anatomia patologikoaren zerbitzuaren beharren arabera, eta laginen tamainak ere

eragin zuzena du.

Xilolaren kontsumoari dagokionez, aurrez adierazi den bezala, akats bat antzeman zen

aurkezpenaren deskribapenean, eta unitateak gaizki bihurtu ziren litrotan.

XILOLA Kg 2016 Kg 2015 % 16/15

XILENOA (1 L-ko bidoia) 200,64 142,56 % 40,74

XILOLA 1L (5 L-ko bidoia) 514,80 594,00 % -13,33

Guztira 715,44 736,56 % -2,87

Datu zuzenak bildu ondoren, egiaztatu da xilolaren kontsumoa anatomiaren jarduera baino

proportzio txikiagoan jaitsi dela. Kontsumoaren jaitsiera hori zerbitzuan muntagailu berria martxan

jartzearekin lotzen da. Horrela, laginak ez dira eskuz muntatzen, eta, hortaz, eskuz muntatzeko

beharrezkoa den xilolaren kontsumoa gutxitzea dakar.

Alkoholaren kontsumoari dagokionez, esan behar da materialaren zein zerbitzuen arabera

monitorizatuta dagoela eta kontsumoa urte batetik bestera alda daitekeela. 2016an, aldaketa

operatibo bat egon da; izan ere, desinfektatzeko % 2ko klorhexidina alkoholikoa erabiltzen hasi da,

70 cl-ko alkoholaren ordez; horregatik egon da jaitsiera. Kontsumoa zerbitzuen arabera analizatzen

badugu, egiazta dezakegu anatomiak guztizkoaren % 59 kontsumitzen duela eta 2016an % 8,61

gutxitu dela kontsumoa, jardueraren jaitsierarekin bat etorriz. Hemodialisiaren zerbitzuari

dagokionez, esan behar da % 13 kontsumitzen dutela, eta gainerakoa beste zerbitzuei dagokie.

0,7

47

3,5

51

3,3

78

0,6

86

1,3

84

3,8

33

3,6

37

0,7

37

1,3

49

3,2

35

3,6

19

0,7

15

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

4,00

4,50

Formola Tn Alkohola Tn Lixiba Tn Xilola Tn

Líkidoak (t)

2014 2015 2016


ALKOHOLA Kg 2016 Kg 2015 Kg 2014 2016/2015 %

2015/2014 %

ALKOHOLA 70 CL BENZ BETAF 250 ML 1.242,40 1.873,20 1.732,00 % -33,67 % 8,15

ALKOHOLA 99º 1 L-ko FLASKOA 288 144 243,2 % 100,00 % -40,79

ALKOHOL ABSOLUTUA 5 L 904 1.000,00 880 % -9,60 % 13,64

ALKOHOL ETILIKOA 96º 5 L-ko BIDOIA 592 816,00 696 % -27,45 % 17,24

KLORHEXIDINA ALKOHOLIKOA 208,96

Guztira 3.235,36 3.833,20 3.551,20 % -15,60 % 7,94

Lixibaren kontsumoari dagokionez, esan behar da % 0,51 gutxitu dela balio absolutuei erreparatuz.

Nagusiki ospitalizazioan erabiltzen den materiala da. Oso alderdi aldakorra da eta zuzeneko lotura

du senda-agirien eta egonaldien aldaketekin, besteak beste, azalak edo lokalak ondo

desinfektatzeko erabiltzen baita. 2016an senda-agiriak % 3,94 gutxitu dira, baina egonaldiak

% 1,05. Zaila da alderdi horren kontsumoaren gainean jardutea, oso aldagarria izan baitaiteke. Hala

ere, haren bilakaeraren jarraipena egiten jarraituko da, eta kontsumoak handitzen jarraitzen badu,

kontsumoaren ohituren ikerketa zehatzago bat egingo da.

Gainerako materialei dagokienez, kontsumoaren bilakaera honako hau da:

Tonerraren kontsumoa % 2,65 handitu da; hau da, aurreko urtean baino 10 toner gehiago

kontsumitu dira (2016an 388 unitate kontsumitu dira guztira). Kontsumoa kontrolatuta dago.

Fotokopiagailuaren paperari dagokionez, esan daiteke kontsumoa txikitu dela. 2016an jarraibide

berriak ezarri dira dokumentuak egiteari dagokionez, laborategian eta anatomia patologikoan,

adibidez. Analitikak eta txostenak inprimatzeko ohitura utzi eta formatu digitala sustatu da. Argibide

berri horiek guztiek kontsumoa txikitzea eragin dute, eta, horrela, 175,56 kg paper gutxiago

kontsumitu dira laborategian eta 83 kg gutxiago anatomian.

Gainera, paperaren kontsumoaren alderdi horri dagokionez, esan behar da 2016an ingurumen-

jokabidea hobetzeko iradokizun bat jaso dugula: anatomia patologikoaren txostena paperean

bidaltzeari uztea. Iradokizuna eta haren bideragarritasuna aztertu ondoren, ezarri da.

Gainerako materialei dagokienez, aldaketa txikiak egon dira; hala ere, kontsumo horiek

monitorizatuta daude eta horien jarraipenarekin eta kontrolarekin jarraituko dugu.

8,3

85

0,1

37

5,1

31

1,3

45

0,1

36

9,0

23

0,1

39

0,1

14

0,9

26

0,1

35

8,1

11

0,1

35

0,0

93

0,9

69

0,1

38

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Paperezko folioak Pilak Plastikozko poltsak Gutun-azalak Tonerra

Materialak (t) 2014 2015 2016


Azpiko grafikoan materialen kontsumoaren eraginkortasun-adierazlearen bilakaera ikus daiteke.

0,1765 0,189

0,187

0,0117 0,0123 0,0126

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

2014 2015 2016

t/Langile kopurua

t/Senda-agiri kopurua


URA: URTEKO KONTSUMOA GUZTIRA

Azpian, uraren guztizko kontsumoaren ingurumen-alderdiaren eraginkortasuna ikus daiteke zehaztuta. Horren hornikuntza-iturri bakarra udal-sarearena da.

Iturria: Hornitzailearen fakturak.*.

URA

2016. urtea 2015. urtea 2014. urtea

Aldea Bilakaera

m3 2016 -2015 2016-2015

A kopurua: Uraren kontsumoa guztira M 3

28.932,75 24.425,11 23.328,14 4.507,65 % 18,45


563 563 565 0 % 0,00


8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342 % -3,94

R kopurua = A/B 51,390327 43,383846 41,288743 8,01 % 18,45

M kopurua = A/C 3,4674921 2,8120084 2,7464257 0,0003 % 23,31

2016. urtean, uraren kontsumoa % 18,45 handitu da. Gorakada horrek lotura zuzena du Goizalde

eraikinaren sarreran egon zen ur-ihesarekin. Denbora behar izan zen hori antzemateko, euriteen

sasoia baitzen (udaberria).

m³/Nº Langileak eta m3/Ospitaleko senda-agiriak adierazleak kontuan hartuta, emaitza grafikoan

ikus daitekeena da.

41,29 43,38

51,39

2,75 2,81 3,47 0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

2014 2015 2016


ISURIAK. Zumarragako Ospitalean, hornikuntza-iturri bakarra hornikuntza-sarearena da, hortaz, isurien

kopurua normalean bat dator kontsumoarekin. Isurien kalitatearen kontrola Gipuzkoako Urak-en

isurien kontrolerako bulegoak egiten du, baita urtero egiten diren autokontrolek ere. 2016. urtean,

lege-parametroetan ezarritako mugak bete dira, eta isurien kontrolaren organo eskudunak ez du

jakinarazpenik egin kontrakoa adieraziz.

ISURIAK

2016. urtea 2015. urtea 2014. urtea

Aldea Bilakaera

m3 2016 -2015 2016-2015

A kopurua: Uraren kontsumoa guztira M ³

28.932,75 24.425,11 23.328,14 4.507,65 % 18,45


563 563 565 0 % 0,00


8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342 % -3,94

R kopurua = A/B 51,390327 43,383846 41,288743 8,01 % 18,45

M kopurua = A/C 3,4674921 2,8120084 2,7464257 0,0003 % 23,31

HONDAKINAK

Beheko taulan Zumarragako Ospitalean sortzen diren hondakinen bolumena adierazten da,

hondakin-familien arabera. Kantitate horien gehienak kontrol- eta jarraipen-dokumentuetatik (IKS-

eem) eta beste kudeaketa-dokumentu batzuetatik ateratzen dira, Sasieta Mankomunitateak

kudeatutako hondakinak izan ezik. Horiek kendutako edukiontzien kopuruaren arabera balioztatu

behar izan dira (hiri-hondakinak, papera, kartoia eta plastikozko bilgarriak). Horretarako, besteak

beste, poltsen, edukiontzien edo paperaren laginak pisatzen dira.

HONDAKINAK 2016. urtea

2015. urtea 2014. urtea Aldea Bilakaera

TONAK 2016 -2015 2016-2015

Hondakin sanitario arriskutsuak

26,587 24,83 26,194 1,757 % 7,08

Osasun-arlokoak ez diren hondakin arriskutsuak

3,442 2,5732 2,772 0,8688 % 33,76

Arriskutsuak ez diren hondakin balioztagarriak

53,4695 54,408 46,84 -0,9385 –% 1,72

Hirikoekin batera daitezkeen hondakinak

325,2076 324,2256 327,82 0,982 % 0,30

A kopurua: Hondakinen tonak

408,7061 406,0368 403,625 2,6693 % 0,66

B kopurua: Langile kopurua 563 563 565 0 % 0,00


8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342 % -3,94

R kopurua = A/B 0,7259 0,7212 0,71438 0,0047433 % 0,66

M kopurua = A/C 0,0490 0,0468 0,04752 0,002232 % 4,77


Honako hau da 2016an Zumarragako Ospitalean sortutako hondakinen egitura:

Ikus daitekeenez, hondakin gehiago sortu da balio absolutuei zein erlatiboei dagokienez.

Hondakin sanitario arriskutsuak aztertuta, % 7,08 handitu dira.

HONDAKIN SANITARIO ARRISKUTSUAK TONAK 2016 2015 2014 Aldea 2016/2015 %

Biosanitarioak 17,955 17,397 18,709 0,558 % 3,21

Zitostatikoak 0,514 0,447 0,404 0,067 % 14,99

Disolbatzaile ez-halogenatua 2,762 2,603 2,571 0,159 % 6,11

Iragazki kimikoak 0,219 0,139 0,16 0,08 % 57,55

Iraungitako sendagaia 4,304 3,578 3,526 0,726 % 20,29

Laborategiaren hondakinak 0,358 0,292 0,441 0,066 % 22,60

Hondakin anatomikoak 0,475 0,374 0,383 0,101 % 27,01

A kopurua: Hondakinen tonak 26,587 24,83 26,194 1,757 % 7,08

B kopurua: Langile kopurua 563 563 565 0 % 0,00

C kopurura: Senda-agiri kopurua 8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342 % -3,94

R kopurua = A/B 0,0472 0,0441 0,0464 0,0031 % 7,08

M kopurua = A/C 0,0032 0,0029 0,0031 0,0003 % 11,46

6,51%

0,84%

13,08%

79,57%

2016ko hondakinen egitura

Hondakin sanitario arriskutsuak

Osasun-arlokoak ez direnhondakin arriskutsuak

Arriskutsuak ez diren hondakinbalioztagarriak

Hirikoekin batera daitezkeenhondakinak


Hondakin biosanitarioak % 3,21 handitu dira balio absolutuari dagokionez. Esan behar da senda-

agiriak % 3,94 txikitu direla, egonaldiak % 1,05 handitu diren arren. Horrek adierazten du paziente

gutxiago egon direla baina egun gehiago egon direla ospitaleratuta, patologia konplexuagoengatik.

Bestalde, larrialdien jarduera eta kontsultena % 2,83 eta % 3,59 handitu dira, hurrenez hurren.

Horrek guztiak eragina du handitzearen azken emaitzan.

Zitostatikoei dagokienez, esan behar da % 14,99 handitu direla, eta zitostatikoak prestatzeko

jarduera % 28,01 handitu dela. Hortaz, faktore hori kontuan hartuta eta balio absolutuetan

kalkulatuta, hondakinak % 10,71 gutxitu dira.

Iraungitako sendagaiak eta sendagaien hondakinak % 20,29 handitu dira. Analisi bat egin da

zehaztasun handiagoz antzemateko hondakin horiek sortzen diren zerbitzuak. Egiaztatu da hondakin

horien % 50 farmazian sortzen direla eta, kabinan prestatzen diren prestakinak analizatuta, horiek

% 7,38 handitu dira; hortaz, ez du handitzea guztiz justifikatzen. Era berean, zerbitzu honetan

zerbitzu guztien iraungitako sendagaiak biltzen dira, eta zaila da bolumen hori kuantifikatzea. Atal

honetan, esan behar da X izpien zerbitzuan jarraibide berri bati ekin zaiola eta horrek hondakina

hobeto kudeatzea ahalbidetzen duela. Hala ere, hondakin hau sortzeak duen goranzko bilakaeraren

ondorioz, alderdiaren gainean jarduten jarraitu behar dela uste dugu

Laborategiaren hondakinak % 22,60 handitu dira. Biltegien aldizkako azterketetan iraungitako

produktuen bidoiak antzeman ziren (garbiketakoak, kare sodatua), eta, enpresa kudeatzaileari

galdetu ondoren, produktu kimiko gisa kudeatu dira.

Iragazkiak areagotu dira anatomia patologikoko makinen mantentze-lanen kudeaketan hobekuntza

egon delako; izan ere, makina berriek noiz aldatu behar diren adierazten dute.

Disolbatzaile ez halogenatuak eta gainerako hondakin anatomikoak analizatzeko bidaltzen dituzten

laginen tamainaren araberakoak eta erabilitako edukiontziaren araberakoak dira.

Arriskutsuak ez diren hondakin balioztagarrien eta hirira asimila daitezkeenen bilakaerari

dagokienez, ez dago aldaketa handirik.

18

,71

0,4

0

2,5

7

0,1

6

3,5

3

0,4

4

0,3

8

17

,40

0,4

5

2,6

0

0,1

4

3,5

8

0,2

9

0,3

7

17

,96

0,5

1

2,7

6

0,2

2

4,3

0

0,3

6

0,4

8

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

20,00

Biosanitarioak Zitostatikoak Disolbatzaile ez-halogenatua

Iragazki kimikoak Iraungitakosendagaia

Laborategiarenhondakinak

Hondakinanatomikoak.

Hondakin sanitario arriskutsuak (t)

2014 2015 2016


Osasun-arlokoak ez diren hondakin arriskutsuei dagokienez, 2016an % 33,76 handitu dira. Izan

ere, 2016an 5 kentze egin ziren; 2015ean, aldiz, 4. Positibotzat jotzen da eta koherentea da

kontzientziaziorako eta kudeaketa hobetzeko ekintzekin.

OSASUN-ARLOKOAK EZ DIREN HONDAKIN ARRISKUTSUAK TONAK 2016 2015 2014 Aldea 2016/2015 %

Konpresorearen olioa eta ura 0,3520 0,2650 0,0550 0,0870 % 32,83

Aerosolak 0,0020 0,0030 0,0440 -0,0010 % -33,33

Merkurioa duten aparatuak 0,0040 0,0000 0,0010 0,0040

Kutsatutako beirazko bilgarriak 0,2500 0,2070 0,1550 0,0430 % 20,77

Kutsatutako metalezko bilgarriak 0,0000 0,0050 0,0140 -0,0050 % -100,00

Kutsatutako plastikozko bilgarriak 1,4680 1,1610 1,3820 0,3070 % 26,44

Ekipamendu elektronikoak 0,6420 0,3930 0,3680 0,2490 % 63,36

Fluoreszenteak 0,1091 0,1322 0,1718 -0,0232 % -17,51

Bateriak (beruna, nikela, kadmioa) 0,2860 0,0380 0,1670 0,2480 % 652,63

Beste batzuk 0,0200 0,0000 0,1160 0,0200 -

Pilak 0,1050 0,1190 0,1350 -0,0140 % -11,76

Tonerren hondakinak 0,2040 0,2500 0,1530 -0,0460 % -18,40

A kopurua: OAeDHA tonak 3,4421 2,5732 2,7718 0,8689 % 33,77

B kopurua: Langile kopurua 563,0000 563,0000 565,0000 0,0000 % 0,00

C kopurura: Senda-agiri kopurua 8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342 % -3,94

R kopurua = A/B 0,0061 0,0046 0,0049 0,0015 % 33,77

M kopurua = A/C 0,0004 0,0003 0,0003 0,0001 % 39,25

31

3,5

7

40

,25

5,6

8

14

,25

31

0,6

6

47

,77

6,1

3

13

,57

31

1,5

3

47

,63

5,3

6

13

,67

0,00

50,00

100,00

150,00

200,00

250,00

300,00

350,00

hiri-zaborra papera eta kartoia plastikoa organikoa

I taldeko honadkina(t)

2014 2015 2016

0,0

55

0,0

44

0,1

55

0,0

14

1,3

82

0,3

68

0,1

72

0,1

67

0,1

27

0,1

35

0,1

53

0,2

65

0,0

03

0,2

07

0,0

05

1,1

61

0,3

93

0,1

32

0,0

38

0,0

00

0,1

19

0,2

50

0,3

52

0,0

02

0,2

50

0,0

00

1,4

68

0,6

42

0,1

09

0,2

86

0,0

24

0,1

05

0,2

04

0,00

0,20

0,40

0,60

0,80

1,00

1,20

1,40

1,60

Konpresorearenolioa eta ura

Aerosolak Kutsatutakobeirazkobilgarriak

Kutsatutakometalezkobilgarriak.

Kutsatutakoplastikozkobilgarriak

Ekipamenduelektronikoak

Fluoreszenteak Bateriak Askotarikoak Pila alkalinoak Tonerrenhondakinak

Osasun-arlokoak ez diren hondakin arriskutsuak (t) 2014 2015 2016


Azpiko grafikoan hondakinen eraginkortasunaren adierazlearen bilakaera erakusten da.

BIODIBERTSITATEA

Honako hauek dira Zumarragako Ospitaleko zoruaren okupazioaren metroak:

Okupazioaren M²-ak- 2016. urtea 2015. urtea 2014. urtea Aldea 2016/2015

% 2016/2015

Eraikina (m²) 5.039,14 5.039,14 4.577,00 0,00 % 0,00

Aparkalekua (m²) 5.320,21 5.320,21 2.106,21 0,00 % 0,00

A kopurua: zoruaren okupazioa guztira (m2)

10.359,35 10.359,35 6.683,21 0,00 % 0,00

B kopurua: Langile kopurua 563 563 565 0,00 % 0,00

R kopurua = A/B 18,40 18,40 11,83 0,00 % 0,00

Aurrez esan den bezala, 2015. urtean kanpo-kontsulten Goizalde eraikina eraiki zen, eta, horrela,

eraikitako metro karratuen kopuruari 1.493 m2 gehitu zitzaizkion. Hala ere, eraikinaren zati bat

aparkalekuaren lurretan egin zen eta gainerakoa ospitalea inguratzen duten lorategietan. Hortaz,

guztizko okupazioa 426,14 m2 handitu da eraikina egiteagatik.

Zumarragako Ospitaleak perimetroarekiko gainazal mugakide bat zuen urbanizatu gabe, eta

aparkaleku gisa erabiltzen zen. Zorua zaharkituta zegoen eta aparkalekuko plazak ez zeuden

mugatuta. Zumarragako udalak eskatuta, 2015ean aparkaleku hori birgaitzea proposatu zen,

eraikitzeko 3.250 m2 libre eta aparkaleku gisa erabiltzeko baimena baitzituen. Horrela guztizko

okupazioa handitu zen. Esan behar da 2016. urtean gure erakundeak ez duela zoruaren okupazioa

handitu.

0,7144 0,7212 0,7259

0,0475 0,0468 0,0490

0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

0,7

0,8

2014 2015 2016

t/Langile kopurua

t/Altas


ISURKETAK

BEROTEGI-GASEN URTEKO GUZTIZKO ISURKETAK

Zumarragako Ospitalea STOP CO2 Euskadiren kide berezia da. Klima-aldaketari aurre egiteko euskal

ekimena da hori.

Zumarragako Ospitaleak hartu dituen konpromisoen artean dago urtero jardueratik sortutako

berotegi-gasen inbentario bat egitea eta horiek kudeatzeko urteko plan bat definitzea.

2013. urtera arte, isurketak aipatutako ekimenaren tresna baten bidez egin dira, eta, horretarako,

honako hauek sortutako isurketak kontuan hartu dira: kontsumo elektrikoak, sukaldeko gas

naturalaren kontsumoak, ekipo elektrogenoaren gasolioaren kontsumoak eta etxeko ospitalizazioko

zerbitzuaren, mantentze-lanen eta biltegiaren kontsumoak.

2014. urtean, CO2aren isurketak hobeto kalkulatzeko aukera bat antzeman zen, eta hornitzaileari

informazioa eskatu zitzaion, berorako eta hotzerako energiaren kontsumoak sortutako isurketei

buruzkoa. Gaur egun hornitzailearen datu-basera sar gaitezke, eta, han, gure isurketen datu

homologatuak lor ditzakegu.

Aipatu behar da ezin izan direla kontuan hartu lan-arrazoiengatik egindako bidaiak, ezta langileen

bizitokitik ospitalerako lekualdatzeak ere, zaila baita garraio mota horrek sortutako isurketak

zehaztasunez balioztatzea.

Zumarragako Ospitalean gelditzen diren autobus-lineak areagotu dira, eta ordutegiak langileen

sartzeko eta irteteko orduekin koordinatu dira. Zumarraga-Beasain lineak arrakasta izan du. Era

berean, aparkalekuan motorrentzako gune bat egokitu da. Horrela, espaloiak ez okupatzea lortu da

eta, gainera, motorren isurketak txikiagoak dira. Ez dago ekintza horien datu kuantifikagarririk CO2

isurketen murrizketan.

Honako hau izan da Zumarragako Ospitalearen CO2 isurketen bilakaera:

CO2 ISURKETAK

2016. urtea 2015. urtea 2014. urtea Aldea

Bilakaera

t baliokideak 2016/2015

Berorako energiaren CO2 isurketak* 611,14 536 493 75,14 % 14,02

Energia elektrikoaren CO2 isurketak* 836,25 832 833 4,25 % 0,51

Hotzerako energiaren CO2 isurketak* 209,19 183 169 26,19 % 14,31

Beste CO2 isurketa batzuk ** (Ibilgailuak, sukaldeko gas naturala, ekipo

elektrogenoa) 43,93 39,18 39 4,75 % 12,12

A kopurua: t baliokideak 1.700,51 1.590,18 1.534,00 110,3300 % 6,94

B kopurua: pertsona kopurua 563 563 565 0,0000 % 0,00

C kopurura: Senda-agiri kopurua 8.344,00 8.686,00 8.494,00 -342,0000 % -3,94

R kopurua = A/B 3,0204 2,82 2,72 0,2004 % 7,11

M kopurua = A/C 0,2038 0,18 0,18 0,0238 % 13,22

*Iturria: Giroa **CO2 MAGRAMA kalkulagailuaren bidez guk egina


Oro har, isurketa gehiago sortu dira, eta hori koherentea da energiaren kontsumoa handitzearekin

(berorako eta hotzerako energia bereziki).

URTEKO AIRE-ISURKETAK GUZTIRA

Osasun-zentroaren instalazioak eta jarduerak kontuan hartuta, berotegi-gas nabarmenena CO2-a da.

Gainerako isurketak ez dira neurtzen, bai duten izaeragatik bai neurtzeko zailak direlako. Hortaz,

ezin da kalkulatu urtero guztira airera isurtzen den SO2, NOx eta PM kopurua. Dokumentu honetan

guztizko CO2 isurketak bakarrik jasotzen dira, Eraikinetako Instalazio Termikoen Erregelamenduak

(EITE) araututakoak izan ezik. Horiek ingurumen-adierazpen honen 5. puntuan (“Ingurumen-

legeriaren betetze-maila”) biltzen dira, “Ingurumen-kontrolak” atalean.

49

3,0

0

83

3,0

0

16

9,0

0

39

,00

53

6,0

0

83

2,0

0

18

3,0

0

39

,18

61

1,1

4

83

6,2

5

20

9,1

9

43

,93

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Berorako energiaren CO2isurketak

Energia elektrikoaren CO2isurketak

Hotzerako energiaren CO2isurketak

Gainerako CO2 isurketak

CO2 Isurketak

2014 2015 2016

0,180 0,180 0,204

2,72

2,82 3,02

0,00

0,50

1,00

1,50

2,00

2,50

3,00

3,50

2014 2015 2016

Co2 isurketen bilakera

CO2/Senda-agiri kopurua

CO2/Langile kopurua


ZEHARKAKO ALDERDIAK

Kontraten ingurumen-alderdiak honako hauen arabera identifikatzen eta ebaluatzen dira:

kontratazio-bolumenaren arabera, kontrataren ingurumen-kudeaketaren garapenaren mailaren

arabera eta ESIak kontratarengan duen eraginaren mailaren arabera.

Ziurtagiria duen Ingurumen Kudeaketa Sistema daukan kontrata batek alderdi guztiak identifikatuta

eta kontrolatuta dituela uste da.

Identifikatutako 61 kontratak ebaluatu ondoren, horietako 2 nabarmentzat jo dira. Era berean, 20

enpresek ez dute inolako informaziorik bidali, eta lan egiten jarraituko dugu informazioa lortzeko.

Kanpoko kontraten kudeaketarako prozedura orokor bat dago ESI osoarentzat, prebentzioaren,

ingurumenaren, horniduren eta mantentze-lanen zerbitzuekin batera. Gainera, kontrata berriei

bidaltzeko dossier bat egin da. Horren bidez, Goierri-Urola Garaiko ESIaren ingurumen-politikaren

berri ematen zaie eta ingurumen-arloko informazioa eskatzen zaie, baita ospitalean egiten duten

jardueraren ondorioz sortutako hondakinen kudeaketa egokiaren ebidentziak ere.


5. INGURUMEN-JOKABIDEARI BURUZKO BESTE FAKTORE BATZUK

INGURUMEN-INTZIDENTZIAK

2016an ez da ingurumen-intzidentziarik gertatu. Hala ere, larrialdi-kasuetarako prestaketa- eta

erantzun-planari jarraituz, simulazio bat egin da.

Prebentziorako zerbitzuarekin koordinatutako sute-simulazioa. 2016/07/09

Zitostatikoen isuriaren simulazioa. 2016/12/16

Kasu horretan, dagokion prozedura eta horri lotutako jarraibideak aplikatuz jardun da. Hondakinak

ondo kudeatu dira eta ez da prozedura bete ez denik antzeman.

Era berean, jarraipenerako 20 barne-ikuskapen egin zaizkie ospitalean zerbitzuak ematen dituzten

kanpoko kontrata nabarmenei. Ikuskapen horietan ez da antzeman ezer bete ez denik.

Bestalde, 5 bat ez etortze antzeman eta zuzendu dira.

INGURUMEN-JOKABIDEA ERAKUNDEAREN BESTE EREMU BATZUETAN

Zumarragako Ospitaleak, garapen jasangarrian aurrera egiteak autonomia-erkidegoko beste

erakunde batzuekin lankidetzan aritzeko jarrera irekia dakarrela jakinda, erabaki zuen aurrera egiten

jarraitzea eta erakundeak berak gauzatu ahal dituen ingurumena hobetzeko ekintzak ezartzetik

haratago joatea. Horren harira egindako 2016ko ekintzen artean honako hauek azpimarratu

ditzakegu:

- Elkartasun-tapoiak biltzea.

Ospitaleak, hondakinen mankomunitatearekin eta hiriko hainbat ikastetxerekin batera, plastikozko

tapoiak biltzeko kanpainan aktiboki parte hartzen du. Kanpainaren helburua “Gaixotasun arraroak

dituzten haurren erakundearentzat” funts ekonomikoak biltzea da.

- Telefono mugikorrak biltzea:

Pazienteen eta erabiltzaileen arretarako zerbitzuarekin lankidetzan,

Zumarragako Ospitaleak STOP Sanfilippo erakundearekin batera

egiten du lan telefono mugikorrak eta beste ekipamendu elektroniko

batzuk biltzeko. Horrela, finantzazioa lortzen da Estatu Batuetan

egiten ari diren ikerketarako eta sindromeari aurre egiteko

sendagaiak lortzeko. Bestalde, ingurumena babesten da erabiltzen

ez diren mugikorrak eta osagarriak bildu eta horiek berrerabiltzea eta birziklatzea sustatzen

delako. Honako hauek bildu dira: 23 kargagailu, 6 bateria, 60 mugikor, tablet 1, 4

entzungailu, 4 kable eta argazki-kamera 1.

- - Ibilgailua partekatzeko kanpaina.

Klima-aldaketaren eta berotegi-gasen (BG) isurketen artean lotura estua dagoela jakinda,

eta ahal den neurrian ibilgailuen erabilerak sortutako gasen isurketak gutxitzeko

helburuarekin, Zumarragako Ospitaleak autoa partekatu nahi duten pertsonen poltsaren

online zerbitzua sustatzen du, beste udalerri batzuekin lankidetzan.


Compartir.org sarearen kide diren udalerriei, enpresei

eta erakundeei esker funtzionatzen duen ataria da, eta

zerbitzua doan eskaintzen du. Autoaren erabilera

arrazionalagoa sustatzeko, airearen kutsadura eta kutsadura akustikoa murrizteko, espazio

publikoaren erabilera hobetzeko eta erregaia aurrezteko eta gastuak partekatzeko ataria da.

Ataria erabilgarri dago ospitalearen intranetean, erabili nahi duen pertsona ororentzat.

- Lankidetza Eusko Jaurlaritzarekin.

Zentroa IHOBEk (Eusko Jaurlaritzaren ingurumen-kudeaketarako elkarte publikoa)

sustatutako zenbait ekintzetan ari da lankidetzan.

- Ekoeraginkortasuna Euskal Enpresan 2013-2014 Programa

Programaren eskemaren oinarria herri-administrazioaren eta enpresen arteko

erantzunkidetasuna da, eta, horretan, Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde pribatu

zein publiko guztiek parte hartu ahal dute. http://www.ihobe.net/

- STOP CO2 EUSKADI

Euskal Autonomia Erkidegoan abiarazi den

klima-aldaketari aurre egiteko lehen ekimena

da, herritarren, enpresen eta herri-

administrazioen jarduerak biltzen dituela kontuan hartuta.

http://www.stopco2euskadi.net/

- Lankidetza prestakuntza-zentroekin

Garapen jasangarria belaunaldi berrien

prestakuntzaren parte izan behar dela

jakinda, Zumarragako Ospitalea

lankidetzan aritzen da zenbait

prestakuntza-zentrorekin, eta gure

erakundearen kudeaketa erakusteko

jardunaldiak antolatzen ditu. Urte

honetan ikastetxe hauekin aritu da lankidetzan:

Lazkaoko San Benito Ikastolarekin, Beasaingo Institutuarekin eta Urretxuko

Iparragirre Institutuarekin.

http://www.ihobe.net/

http://www.stopco2euskadi.net/


- Beste landiketza batzuk:

Halaber, esan behar da Zumarragako Ospitaleak, Urola Garaiko eta Goierriko eskualdeetan

osasun-arloan erreferentzia denez, harreman estua duela beste erakunde eta agentzia

batzuekin (Sasieta Mankomunitatea, GKEak, Gipuzkoako Foru Aldundia...). Horren helburua da

gure lankidetza eskaintzea ingurumen-arloan beharrezkotzat jotzen dutenerako.

Era berean, azpimarratu behar da Goierri-Urola Garaiko ESIak

Osakidetzaren erakunde zentralean sortutako “Jasangarritasunerako

batzordean” parte hartzen duela. Topaketa-foro honetan

jasangarritasun-politika korporatiboa zehaztu da, Ingurumen

Kudeaketa Sistemak ezartzeko prozesua planifikatzen ari da eta

langileen eta intereseko taldeen elkarrizketa, sentsibilizazioa eta

konpromisoa sustatzen da, eta Osakidetzaren sareko erakunde

guztiei dago zuzenduta.

Euskadiko GGKEen Koordinakundearekin lankidetzan,

honako hauek eman dira: autoerrefraktometro bat Mundu

Bat GKEari, eta negatoskopio 1, lupa-lanpara eta 2 300

SERVO arnas-haizagailu Ayudacontenedores GKEari.

Gainera, zaharkitutako ospitaleko ohe bat eman zaio Inmakulada Lanbide Ikastolari.


ALDE INTERESDUNEI JAKINARAZTEA ETA BERRI EMATEA.

Barneko komunikazioa

Zumarragako Ospitalearen komunikazioa eta parte-hartzea sustatzeko helburuarekin, eta kontuan

hartuta intranet eta posta elektronikoa barne komunikaziorako baliabide nagusia direla (arina eta

zuzena baita), langile gehienetara heltzen dira eta Feed-Backa errazten dute.

Horregatik, gure intrenetean, ingurumen-kudeaketaren atalean kudeaketa horrekin lotutako

komunikazioak argitaratzen dira hainbat sailen bidez:

Ingurumen-kanpainak

Ingurumen-batzordea

EMAS adierazpena

Ekoscan

Ingurumen-prestakuntza

Hondakinen kudeaketa

Ingurumen-politika.

Ekitaldiak

Barneko alde interesdunen sarbidea errazteko helburuarekin, postontzi bat sortu da ingurumen-

arloko iradokizunen bilketa are gehiago errazteko.

Kanpoko komunikazioa

Ingurumenaren arloan kanpoko komunikazio jariakorra mantentzearen garrantzia eta beharra

jakinda eta gure ingurumen-alderdiak ezagutarazteko eta komunitatearen kontzientziazioa

sustatzeko, hainbat komunikabide erabiltzen ditugu. Garrantzitsuenak ospitalearen aldizkaria,

estranet, Facebookeko profila eta pantaila dira.

2016an honako hauek izan dira komunikazio-ekintza nabarmenenak:

Intraneten eta estraneten 2015eko EMAS memoria argitaratzea.


Mugikortasun jasangarriaren Europako astean parte hartzea,

pantailan eta intraneten mezuak zabalduz eta argazki-lehiaketa

bat antolatuz. Lehiaketaren argazkiak Facebooken argitaratu

ziren.

Ingurumenaren nazioarteko eguna sustatzea, pantailaren, intraneten eta posta

elektronikoaren bidez mezua zabalduz.

2016ko Ekainaren 5a

Hondakinak murrizteko Europako astean Ingurumen

Kudeaketaren IV. sariaren deialdia, aldizkarian eta

intraneten argitaratuz eta posta elektronikoaren

bidez jakinaraziz.


ESIaren aldizkarian honako artikulu hauek argitaratzea

o Hondakinak prebenitzeko Europako astea eta GKEekin lankidetza ekipamenduak

berrerabiltzeko.

o Goierri-Urola Garaiko ESIaren 2015eko ingurumen-alorreko emaitzak.

o Ingurumenaren nazioarteko eguna.

o EMAS eta Ekoscan ziurtagirien berritzea.

o Mugikortasunaren Europako astearen IV. argazki-lehiaketaren emaitza.

o Ingurumen Kudeaketaren IV. sariaren deialdia.


Facebooken argitaratutako Mugikortasunaren Europako astearen argazki-lehiaketaren

argazki finalistak.


6 INGURUMEN-LEGERIAREN BETETZE-MAILA.

Zumarragako Ospitaleak instalazioei aplikatu ahal zaizkien ingurumen-betekizun guztiak modu

iraunkorrean identifikatzea bermatzen duen prozedura du; betekizun horiek ingurumen-arloko lege-

betekizunak edo beste batzuk izan daitezke.

Legeria eta beste ingurumen-betekizun batzuk aztertu ondoren, horiek erakundearen ingurumen-

alderdiei aplikatzea erabaki da.

Gainera, aldizka ingurumen-betekizun aplikagarrien jarraipena egiten da, eta betekizuna betetzen

den ala ez ebaluatzen da. Horretarako, baimenak, lizentziak eta administrazioak edo beste aldeek

ezarritako baldintzak aztertzen dira, horiek betetzen direla egiaztatzeko helburuarekin.

Ingurumen-arloko legeria identifikatzeko eta indarreko aldaketak mantentzeko, Zumarragako

Ospitaleak hainbat iturri erabiltzen ditu; esaterako:

Erakunde ofizialak, hala nola Eusko Jaurlaritza (www.ingurumena.eus), udala, erregistro-

bulegoa, EMAS, IHOBE.

Ingurumenean espezializatutako kanpo-aholkulari baten laguntza eta aholkularitza dugu.

Era berean, 2014. urtetik aurrera, ingurumen-legeriaren betetze-maila eguneratzeko eta

balioesteko tresna informatiko bat dugu: Evidencias Ecoiuris.


INGURUMEN-ARLOA EGOERA

JARDUERA SAILKATUAK

3/1998 Legea, otsailaren 27koa, Euskal

Herriko ingurugiroa babesteko lege orokorra.

Barne-merkatuko zerbitzuei buruzko

Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren

abenduaren 12ko 2006/123/EE Direktibara

egokitzeko zenbait lege aldatzeko apirilaren

23ko 7/2012 Legea. 3/1998 Legea aldatzeko

VIII. kapitulua.

14/1986 Lege Orokorra, apirilaren 25ekoa,

Osasunari buruzkoa

Zentro, zerbitzu eta establezimendu

sanitarioak baimentzeari buruzko otsailaren

21eko 31/2006 Dekretuak eta urriaren 10eko

1277/2003 Errege Dekretuak zentro, zerbitzu

eta establezimendu sanitarioak baimentzeko

baldintza orokorrak ezartzen dituzte.

Irekitze orokorraren lizentzia, egun honetakoa: 2005-11-8

OSATEK-Zumarragaren instalazio eta funtzionamendurako

osasun-baimena, egun honetakoa: 2015-02-09

Funtzionamendurako osasun-jardueraren lizentzia,

Zumarragako Ospitalearen kanpo-kontsultetarako eraikin

berria gauzatzean egindako funtsezko aldaketen ondoren;

egun honetakoa: 2015-09-18

Egindako aldaketei eta lanei dagokienez, lizentzia hauek

agindu dira; egun honetakoak:

Laborategiaren birmoldaketa irekitzeko lizentzia:

2010-3-25

Sukaldea irekitzeko lizentzia: 2010-3-25

Larrialdietako zerbitzua irekitzeko lizentzia: 20101-17

Biltegia-artxiboa irekitzeko lizentzia: 2011-3-11.

Tokoginekologiako eraikina irekitzeko lizentzia: 27-7-

2010.

Tokoginekologiako eraikina irekitzeko lizentzian

ingurumen-arloko betekizunak betetzen direla

adierazten duen udaleko txosten teknikoa: 2014-3-12.

Osateken jarduera-lizentzia. 2016-02-24

Kanpo-kontsulten Goizalde eraikina irekitzeko

lizentzia: 2016-02-10

URAK Kolektorera isurtzea

Uztailaren 20ko 1/2001 Legegintzako Errege

Dekretua, Uraren Legearen testu bategina

onartu zuena.

Apirilaren 11ko 849/1986 Errege Dekretuak

onartutako Jabari Publiko Hidraulikoaren

Araudia, maiatzaren 23ko 606/2003 Errege

Dekretuaren bidez aldatu zena.

Kolektorera isurtzea arautzen duen

Gipuzkoako Urak-en Erregelamdua (GAO,

14 zk., 2005/01/24).

Kolektorera isurtzeko baimena, Gipuzkoako Urak-ek

emandakoa: 2012-6-25 (2016an berritu zen)

Berritzea 2016ko apirilean izapidetu zen.



APARATU ELEKTRIKOAK ETA ELEKTRONIKOAK, PILAK

ETA METAGAILUAK

Otsailaren 1eko 106/2008 Errege Dekretua, pilen,

metagailuen eta horien hondakinen ingurumen-

kudeaketari buruzkoa. Pila eta Metagailuei buruzko

106/2008 Errege Dekretua aldatzen duen uztailaren

24ko 710/2015 Errege Dekretuaren bidez aldatua,

2013/56/EB Direktibara egokitzeko.

110/2015 Errege Dekretua, otsailaren 20koa, gailu

elektrikoen eta elektronikoen hondakinei buruzkoa

(GEE), 2012/19/EB Direktiba Espainiako ordenamendu

juridikora iraultzen duena.

Hondakin arriskutsuak ekoizteko

baimena. 2004-11-19.

HONDAKIN ARRISKUTSUAK

22/2011 Legea, uztailaren 28koa, hondakin eta lurzoru

kutsatuei buruzkoa, apirilaren 21eko 10/1998 Legea

indargabetzen duena.

833/1988 Errege Dekretua, uztailaren 20koa, maiatzaren

14ko 20/1986 Legea burutzeko Erregelamendua

onartzen duena.

MAM/304/2002 Agindua, otsailaren 8koa, hondakinei

balioa eman eta horiek deuseztatzeko eragiketak nahiz

Europako hondakinen zerrenda argitaratzen dituena.

Hondakinak minimizatzeko plana, egun

honetakoa: 2016-3-18.

Hondakin arriskutsuen urteko

adierazpena, egun honetakoa: 2017-02-

06

HONDAKIN SANITARIOAK

21/2015 Dekretua, martxoaren 3koa, Euskal Autonomia

Erkidegoan hondakin sanitarioak kudeatzeari buruzkoa.

Hondakin sanitarioen kudeaketarako

plana eguneratzea eraikin berria

irekitzeagatik: egun honetan izapidetua

eta jakinarazia: 2015-07-22

ARRISKUTSUAK EZ DIREN HONDAKINAK

22/2011 Legea, uztailaren 28koa, hondakin eta lurzoru

kutsatuei buruzkoa, apirilaren 21eko 10/1998 Legea

indargabetzen duena.

49/2009 Dekretuak, otsailaren 24koak, hondakinak

hondakindegietan biltegiratuta eta betelanak eginda

ezabatzea arautzen duenak (EHAA, 54 zk., 2009/03/18)

423/1994 Dekretua (EHAA, 239 zk., 1994/12/19)

indargabetzen du.

Arriskutsuak ez diren hondakinak

ekoizteko jakinarazpena aurkeztea: 2010-

3-4



INGURUNE-ZARATA

37/2003 Legea, azaroaren 17koa, zaratari buruzkoa (BOE,

276 zk., 2003/11/18).

213/2012 DEKRETUA, urriaren 16koa, Euskal

Autonomia Erkidegoko hots-kutsadurari buruzkoa.

1038/2012 Errege Dekretua, uztailaren 6koa, urriaren

19ko 1367/2007 Errege Dekretua aldatzen duena.

Errege-dekretu horrek Zaratari buruzko azaroaren 17ko

37/2003 Legea garatzen du, zonakatze akustikoari,

kalitate-helburuei eta emisio akustikoei dagokienez.

Jarduera-lizentziaren neurri zuzentzaileak.

Enpresak ez du kanpoko zarataren

bidezko inpakturik eragiten, SGSren

neurketek erakutsi dutenez.

Egindako soinu-txostenak:

Egindako soinu-presioaren mailaren

neurketaren txostena: 2016-01-13

PRODUKTU KIMIKOAK BILTZEA

379/2001 Errege Dekretua, apirilaren 6koa, produktu

kimikoak biltzeko araudia eta horren jarraibide tekniko

osagarriak onartzen dituena. (BOE, 112 zk., 2001/05/10)

105/2010 Errege Dekretua, otsailaren 5ekoa, produktu

kimikoak biltzeari buruzko erregulazioaren zenbait

alderdi aldatzen dituena eta MIE APQ-9 argibide tekniko

osagarria («peroxido organikoen biltegiratzea») onartzen

duena. (BOE, 67 zk., 2011/03/18)

Zentroa ez da bertan dauden gas-

biltegien jabea, eta biltegiok

hornitzaileak legeztatu ditu.

OZONO-GERUZA AGORTZEN DUTEN SUBSTANTZIAK

EDO BEROTEGI-GAS FLUORDUNAK

Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2037/2000

Erregelamendua, ekainaren 29koa, ozono kapa agortzen

duten substantziak arautzen dituena. (EEAO, L244 zk.,

2000/09/29)


Erregelamenduak, irailaren 16koak, ozono-geruza

agortzen duten sustantziei buruzkoak, Europako

Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2037/2000

Erregelamendua, ozono-geruza agortzen duten

sustantziak arautzen dituena, aldatzen du (EEAO, L286

R22 ekipamenduak dauzkagu; horiei

arauzko mantentze-lanak egiten zaizkie

eta ekipamenduaren zein gasaren

kudeaketa egokia aurreikusita dago

eraispenaren kasuan

Ekipamendu guztiak gas motarekin eta

horren kantitatearekin identifikatuta

daude eta urteko gutxieneko mantentze-

lanak/azterketa dituzte.


zk., 2009/10/31).

795/2010 Errege Dekretua, ekainaren 16koa, gas

fluordunen merkaturatzea, manipulazioa eta horietan

oinarritutako ekipamenduak eta horiek erabiltzen

dituzten profesionalak arautzen dituena (BOE, 154 zk.,

2010eko ekainak 25, ostirala).


Erregelamendua (EB), 2014ko apirilaren 16koa,

berotegi-gas fluordunei buruzkoa.

SEGURTASUN-AHOLKULARIA:

1957ko irailaren 30ean Genevan egindako Salgai

Arriskutsuen Nazioarteko Errepide Garraioari

buruzko Europako Akordioaren (ADR) A

eranskinerako Portugalek proposatutako zuzenketak

(BOE, 182 zk., 2009/07/29).

97/2014 Errege Dekretua, otsailaren 14koa,

Espainiako lurraldean zehar salgai arriskutsuak

errepidez garraiatzeko operazioak arautzen dituena.

15/2009 Legea, 2009ko azaroaren 11koa, salgai

arriskutsuen lurreko garraioari buruzkoa.

Segurtasun-aholkulariaren 2016ko

txostena izapidetzea: 2016-02-10

LEGIONELOSIA

865/2003 Errege Dekretua, uztailaren 4koa,

legionelosiaren prebentzio eta kontrolerako irizpide

higieniko eta sanitarioak ezartzen dituena (BOE, 171 zk.,

2003/07/18).

Hoztorreen eta kondentsadore ebaporatiboen jakinarazpena, egun honetakoa: 2006/07/20

Hoztorreen azken neurketa prebentiboa: 2016/10/30

Legionellaren azken kontrola: 2016-12-28

INSTALAZIO TERMIKOAK

1027/2007 Errege Dekretua, uztailaren 20koa,

eraikinetako instalazio termikoen erregelamendua

(EITE) onartzen duena. (BOE, 207 zk., 2007/08/29)

Agindua, 2008ko uztailaren 22koa, Industria,

Merkataritza eta Turismo sailburuarena. Horren

bitartez, Eraikinetako instalazio termikoen

erregelamenduari (EITE) buruzko arauak eman dira

(IND.2.2.05.1). 2006ko apirilaren 10eko agindua

aldatzen du (EHAA, 181 zk., 2008/09/23).

1826/2009 Errege Dekretua, azaroaren 27koa,

1027/2007 Errege Dekretuak, uztailaren 20koak,

onartutako eraikinetako bero-instalazioen Araudia

Galdara-gela egokitzea eta gas naturalaren toki hartzaileak dimentsionatzea (kogenerazioko proiekturako erregulazio eta neurketarako tokia): 1996-12-18

Sukalde berria abiaraztea, egun honetan: 2010/11-23 Ur beroaren/berogailuaren zerbitzua

abiaraztea, egun honetan: 2011-4-1

Aire-girotzearen zerbitzua abiaraztea,

egun honetan: 2011-4-1

Ekipo elektrogeno berriaren zerbitzua

abiaraztea, egun honetan: 2011-4-1.

Galdara berrien zerbitzua abiaraztea:

2011-8-23


aldatzen duena (BOE, 298 zk., 2009/12/11).

238/2013 Errege Dekretua, apirilaren 5ekoa,

uztailaren 20ko 1027/2007 Errege Dekretuak

onartutako eraikuntzetako instalazio termikoen

gaineko Erregelamenduaren zenbait artikulu eta

jarraibide tekniko aldatzen dituena.

4 operazio-gelako klimatizagailu berria

abiaraztea, egun honetan: 2014-12-26

Instalazio termikoen eta hotzerako

instalazioen eraginkortasunaren

neurketak: 2016/04/03

ERAIKINEN ENERGIA-ERAGINKORTASUNAREN ZIURTAGIRIA

235/2013 errege Dekretua, Europako Parlamentuaren eta

Kontseiluaren 2010/31/EB Direktiba, 2010eko maiatzaren

19koa, iraultzen duena, eraikinen energia-

eraginkortasunaren ziurtagiria emateari dagokionez,

eraikinen energia-eraginkortasunaren ziurtagiria emateko

oinarrizko prozedura jasotzen baitu.

56/2016 Errege Dekretua, otsailaren 12koa, Europako

Parlamentuaren eta Kontseiluaren energia-eraginkortasunari

buruzko 2012ko urriaren 25eko 2012/27/EB Direktibaren

transposizioa egiten duena energia-ikuskaritzei, energia-

zerbitzuen hornitzaileen eta energia-ikuskatzaileen

akreditazioari eta energia-hornikuntzaren efizientzia

sustatzeari dagokienez.

178/2015 DEKRETUA, irailaren 22koa, Euskal Autonomia

Erkidegoko arlo publikoaren jasangarritasun energetikoari

buruzkoa.

EVEn energia-eraginkortasun

ziurtagirirako erregistro-eskaera 1982ko

eraikinerako. 2014/12/05. E sailkapena.

EVEn energia-eraginkortasun

ziurtagirirako erregistro-eskaera 2012ko

eraikinerako. D sailkapena. 2014-12-5.

Goizalde eraikinaren eraginkortasun

ziurtagiria. Kanpoko enpresa batek

egindako azterketa. Oraindik EVEn

erregistratu gabe.

Idazkia EVEri (2016/11/11), Goierri-

Urola Garaiko ESIak 56/2016 EDa

betetzearen salbuespenari buruz.

Segurtasun industrialetik eratorritako betekizunak betetzea ere badago (suteen aurkako sistemak,

goi- eta behe-tentsioa, berogailua eta ur beroa, aire-girotzea, presiozko aparatuak, etab.).


Ingurumen-kontrolak.

2016an, Zumarragako Ospitaleko lege-betekizunak bete direla egiaztatzeko ingurumen-arloko

autokontrol batzuk egin dira.

Uren kolektorerako isurketen analitika

2016-11-23 eta 2016-11-28 egunen artean, IK4-Tekniker laborategiak isuriaren analitika bat egin

zuen ospitalearen isuri guztiak jasotzen dituen kutxatilaren kolektorean, baimenean bertan

adierazten den bezala. Honako emaitza hauek lortu dira:

ISURKETEN MUGA-BALIOAK 2016 2015 2014

PARAMETROA MUGA-BALIOA

Solido esekiak mg/L 600 497 95 166

pH-a 5,5 -9,5 7,8 7,6 8,7

Olioak eta koipeak mg/L 100 38 <5 <5

Eroankortasuna µS/cm 5000 870 882 2630

N-Amonioa mg/L 40 7,4 2,9 11

Fosforoa mg/L 15 6,6 0,31 4,4

EC 50 equitox/m3 25 2 <2 <2

DBO5 mgO2/L 500 500 240 420

DQO mgO2/L 2.000 1.750 413 549 l

Txostena isurien kontrolerako bulegora bidali da. Ez da legezko muga gainditzen duen baliorik antzeman. 2016an, ez da jaso, aldizka egiten diren isurien kontroletan, zerbait betetzen ez dela adierazten duen isurien kontrolerako bulegoaren jakinarazpenik jaso.

Aire-girotzerako galdaren isurketak

Zumarragako Ospitaleak gas naturala kontsumitzen duten aire-girotzerako eta ur berorako hiru galdara ditu, eta horien atmosferarako isurketak mantentze-lanen baimendutako enpresak kontrolatzen ditu.

2016/11/26an egindako azken autokontrolaren emaitzak; errekuntza-analisiaren emaitzak honako hauek dira:

AIRE-GIROTZERAKO GALDAREN ISURKETAK ERRENDIMENDUA

(%) Identifikazioa O2 (%) CO2 (%) NOX (mg/m3N) CO (ppm)

1. galdara 6 8,2 22 2 96

2. galdara 3,6 9,6 33 0 93

3. galdara 4 9,5 33 0 93

Muga-balioak - - 300 500 91,6

Iturria: Giroa


Kanpoko zarataren neurketa (2016. urtea)

2016/01/13 egunean, kanpo-kontsulten Goizalde eraikin berria amaitu ondoren eta horren

funtzionamendua erabatekoa zenean, ospitaleko prebentziorako arduradunak kanpoko soinu-

presioaren neurketa bat egin zuen, aurreko txostenean erabilitako irizpide berdinei jarraituz.

Txosten hori honela laburbil daiteke:

Neurtzeko eta ebaluatzeko irizpide gisa hartu ziren urriaren 19ko 1367/2007 EDak iradokitzen

dituenak. Instalazioak ikusi ondoren, puntuak zarata-maila altuenak antzeman ziren lekuetan kokatu

ziren. Bosgarren puntu bat ere jarri zen hondoko soinu-presioa kalkulatzeko, hau da, ospitaleko

soinu-iturririk gabe dagoen zarata neurtzeko. Horregatik, hautatutako neurketa-puntuak kokapen

hauetan daude:

1. puntua: Ospitalearen aurreko aldean dago. Aparkalekua mugatzen duen espaloian. Hauek dira

eremu horretako soinu-iturri nagusiak: Ospitalearen aparkalekua, ibilgailuak etengabe heltzen dira

bertara eta ospitalea inguratzen duen pasealekuan jendea hitz egiten eta paseatzen egoten da, eta

gertuko autopistaren trafikoa ere badago.

2. puntua: Instalazioen eskuineko alboan dago. Hauek dira eremu horretako soinu-iturri nagusiak:

gas-deposituaren hotz-transformadoreak, operazio-gelen haizagailuak, aire girotua, makinen eta

gasen gela, galdarak. Eremu horretan, makina klimatizagailuak daude teilatuan (eremu honetan

sortutako zarata ez da hautemangarria), baita plastikozko eta kartoizko trinkogailu bat ere (gutxitan

dabilen motore isil bat dute; horren funtzionamendua ez da ohikoa). Larrialdietara heltzen diren

anbulantzien motoreak (anbulantziak beti heltzen dira sirena itzalita) eta autoen trafikoa ere

badaude.

5. puntua

1. puntua

2. puntua

3. puntua

4. puntua


3. puntua: Ospitalearen atzeko aldean dago. Hauek dira eremu horretako soinu-iturri nagusiak:

eremu horretatik ibiltzen diren pertsonak eta gertuko autopistatik datorren zarata. Eremu horretan,

egun funtzionamenduan jartzen ez den talde sortzaile bat dago.

4. puntua: Ospitalearen ezkerreko alboan dago. Hauek dira eremu horretako soinu-iturri nagusiak:

sukaldea, haizagailuak eta trafiko etengabea. Eremu horretan dago tokoginekologiako eraikina, baita

ekipo elektrogenoa ere. Azken horrek gutxitan funtzionatzen du (ordu erdi astean), proba teknikoak

egiteko ez bada, beti eguneko ordutegian eta ohiko hornidura mozten denean.

5. puntua (hondoa): Ospitaletik urrunduta dago. Puntu horretan hondoaren zarataren neurketak

egin dira, instalazioa gelditzea posible ez delako. Hortaz, instalazioa geldi egonda soinu-presioa

lortzeko, neurketak instalaziotik urrundutako puntu batean egin dira, hau da, instalazioaren jarduera

produktibotik sortutako soinu-iturririk gabe dagoen zarata erakusten duen puntu batean.

Hauek dira eremu horretako soinu-iturri nagusiak: ospitalearen alboan dagoen hiri-eremura sartzen

diren ibilgailuen zirkulazioa eta oinezkoen mugimendua.

Neurketak eguneko hiru mementotan egin ziren:

- Goizeko ordutegian, hau da, instalazio guztiak funtzionatzen ari diren mementoan

(operazio-gelak, erditzeak, kanpo-kontsultak, larrialdiak, ospitalizazioa, zerbitzu

laguntzaileak etab.).

- Arratsaldeko ordutegian, hau da, instalazioen zati bat funtzionatzen ari den mementoan.

(operazio-gelaren bat, erditzeak kanpo-kontsulten zati bat, larrialdiak, ospitalizazioa).

- Gaueko ordutegian, hau da, larrialdietako zerbitzua, erditzeak eta ospitalizaziorako

unitateak funtzionatzen ari diren mementoan.

Koadroan laginketaren puntu bakoitzean bildutako gehienezko balioak ikus daitezke.

SOINU-PRESIOAREN MAILAK: EGUNA

Puntua

LAeq (dB(A)) 1367 EDren Gehienezko muga

LAeq (dB (A))

Eguna Arratsaldea Gaua Eguna Arratsaldea Gaua

1. puntua 53,1 53,9 50,7

65 65 55 2. puntua 56,5 50,1 49,8

3. puntua 54,3 50,8 48,2

4. puntua 54,4 50,9 43,1

Lau neurketa-puntuetan lortutako mailek hiru neurketa-aldietan (goiza, arratsaldea eta gaua) dagoen

zarata erakusten dute. 1367/2007 EDari jarraituz ebaluatuta, baieztatzen dute legerian ezarritako

mugak betetzen direla.


7 AURREIKUSITAKO INGURUMEN-HOBEKUNTZA

Ohikoa denez, eta ingurumen-batzordearen laguntzarekin, identifikatutako alderdiak berraztertu dira

eta beharrezko informazioa bildu da, baita ebaluazioa egiteko beharrezko adierazleak ere. Ebaluazio

horretatik aurrera, 2017rako ingurumen-kudeaketa programa definitu da, eta honako hauek dira

jarduera-lerro esanguratsuenak:

- Langileen eta bezeroen sentsibilizazioa sustatzen jarraitzea, egun hauetan ekitaldiak eginez:

“Ingurumenaren nazioarteko egunean”, “Mugikortasunaren Europako astean” eta “Hondakinak

murrizteko Europako astean”.

- Kontsumo elektrikoa eta berorako eta hotzerako energia kontrolatzen jarraitzea eta datuak

analizatzea, energia-eraginkortasuna hobetzeko ekintzak egin ahal izateko.

- Materialen, uraren, hondakinen eta gainerako ingurumen-faktoreen hileko kontrolarekin

jarraitzea, desbideratzeak antzeman eta neurriak hartzeko.

- Trinkogailua instalatu ondoren, hiri-hondakinen bilketaren datuak hobetzea.

- Zaharkitutako materialek sortutako hondakinak murriztea, GKEei emaitzak handituz.

- Kanpoko kontraten ingurumen-kudeaketa hobetzeko prozesuarekin jarraitzea.

- Lehen mailako arretako 7 unitateren Ekoscanen erregelamenduaren araberako ziurtagiriarekin

jarraitzea.

Hala ere, ohikoa den bezala, 2017an identifika daitezkeen ingurumen-auditorien txostenetan

jasotako hobetzeko gomendioak eta ingurumen-arloko ekimen berriak ere analizatu eta balioetsiko

dira.


8 BALIOZKOTZEA ETA HURRENGO INGURUMEN-ADIERAZPENAREN DATA.

Adierazpen hau BUREAU VERITAS IBERIA S.L.-k baliozkotu du, hain zuzen, ES-V-0003

zenbakiarekin akreditatutako ingurumen-egiaztatzaileak.

Ingurumen-adierazpen hau 2016. urteari dagokio. Urtero ingurumen-adierazpen bat egingo da, gure

ingurumen-jokabidean interesa duten publikoarekin eta beste alde batzuekin komunikatzeko eta

elkarrizketan jarduteko tresna gisa.

Hurrengo ingurumen-adierazpen baliozkotua 2018an egingo da.

Adierazpen honen edukiarekin lotutako edozein kontsultarako, gurekin jar zaitezkete harremanetan

helbide elektroniko honetara idatziz: [email protected] edo telefono

honetara deituz: 943 035099.

Harremanetarako pertsona:

Rakel Miñón González de Langarica andrea

Helbidea:

Zumarragako Ospitalea

Argixao z/g.

20700- Zumarraga

Documents

DE: DIRECCIÓN MÉDICA DEL HOSPITAL DE ZUMARRAGA...edozein dela ere, jaso ditzake gure arreta-zerbitzuak une oro (bidaiariek, pertsona desplazatuek, etorkinek etab.). Horrela, zorrotz