Dossier I

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Educación e Sociedade en Galicia

Citation preview

1. Segundo a Lei Moyano Que factor determina o nmero e a clase de escolas pblicas?

Segundo a lei Moyano o nmero e clase de escolas pblicas que cada pobo estaba obrigado a soster dependa da cantidade de habitantes co que contase.Os pobos menores de 500 habitantes deban agruparse con outros para establecer unha escola elemental completa.As poboacins que alcanzase os 500 habitantes deban dispoer de unha escola elemental completa de nenos e outra de nenas, podendo ser esta incompleta.Nos pobos de 2000 habitantes tia que haber 2 escolas de nenos e outras das para nenas.Nas poboacins maiores de 2000 habitantes tia que haber catro escolas, tia que haber outra elemental por cada incremento de poboacin de 2000 habitantes.Nas poboacins de 10.000 habitantes, unha das escolas pblicas tia que ser superior, comprometndose ademais o goberno a fomentar a creacin de escolas de prvulos neste tipo de poboacins, tamn se recomendaba escolas nocturnas ou dominicais.

2. Peculiaridades da realidade galega que condicionan ou dificultan a aplicacin da Lei Moyano

O principal problema para a aplicacin da lei de moyano en Galicia eran as peculiaridades xeogrficas ea sa situacin econmica.As peculiaridades xeogrficas e que a poboacin estaba distribuda en pequenos ncleos con difcil comunicacin e poucos recursos econmicos

3. Solucin alternativa ou suplementaria que se adopta para Galicia ante a inadaptacin da Lei Moyano a realidade galega

A solucin foi poer en cada municipio independentemente da sa poboacin como mnimo unha escola elemental completa de nenos.Unha vez establecido o nmero e a clase de escolas que faca depender da importancia da poboacin.Para os pobos que superasen os 4000 habitantes, as como os comprendidos entre 500 e os 2000, respectbanse as prescricins contidas na lei Moyano.Nos pobos de 2000 a 4000 habitantes, tia que haber 2 escolas elementais de nenos e outra de nenasNos ncleos de poboacin que nos superasen os 500 habitantes tia que haber unha escola elemental completa de nenos e unha incompleta de nenas.Os Axuntamentos tian a obrigacin de crear as escolas incompletas que fosen necesarias para atender a poboacin que non puidese beneficiarse daquelas, eso si se o axuntamento non tia recursos econmicos para soster a escola poda crear unha escola de temporada.

4. En que perodo se implanta realmente a rede escolar publica en Galicia

Entre os anos 1850 e 1860, debido a creacin de escolas nese perodo arredor dunhas 1000, nos seguintes 40 anos s se crearon 600 escolas mis.

5. Razns que permiten explicar o incremento das dotacin escolares entre 1850 e 1860

Foi grazas a prosperidade relativa e a lei Moyano, son os factores para explicar a explosin escolar nos anos cincuenta.Anque a lei Moyano non se debera aplicar do quinquenio de 1850 a 1855 mentres que en parte no quinquenio 1855-1860 e sobretodo no terceiro 1860-1865A lei Moyano aumenta a creacin de escolas nos ltimos momentos

6. Cal o fenmeno mis destacado na area educativa durante o Sexenio Revolucionario

O fenmeno do Sexenio na educacin foi o peche de moitas escolas pblicas por parte dos Axuntamentos e as Xuntas locais, e ademais, pchanse ata 40 escolas

7. Funcin que cumpre o ensino privado respecto do ensino pblico

A ensinanza privada converteuse nun dos obstculos mis importantes para o desenvolvemento da ensinanza pblica e para crear escolas pblicas xa que para crear as escolas pblicas haba moitas discrepancias entre os Inspectores e os Axuntamentos que non se queran facer cargo do seu mantemento poendo como escusa que os nenos acudan con irregularidade a clase e non tia sentido facer tantas escolas debido a que tampouco a ensinanza pblica consegua os resultado desexados.Os centros de ensino privado, complementa ou substite onde non chega a escola pblica.

8. Orde das provincias mis avantaxadas en razn de nmero de escolas por habitantesEscolas Publicas Escolas PrivadasTotal de Escolas1.- Ourense 1.- Lugo1.- A Corua2.- Pontevedra 2.-A Corua2.- Ourense3.- A Corua 3.-Pontevedra 3.- Pontevedra4.- Lugo 4.-Ourense4.- Lugo

9. Factores que condicionan o censo ou rexistro dos centros de ensino privado

Os factores que condicionan o censo da ensinanza privada son: Escolas estaban en continuo movemento, non haba un lugar fixo para dar a clase Inestabilidade Diversidade, haba moitas tipo de escola, como eran as de fundacin as de ferrado e colexios creados pola igrexa10. Caractersticas Xerais das escolas privadas en Galicia

A escola privada en Galicia era unha escola marxinal, subterrnea e clandestina cuxa vida discorra o marxe do control oficial, eran escolas temporeiras, e haban unha gran diversidade, as mis predominantes en Galicia eran as Escolas de Ferrado

11. Dinmica das escolas privadas respecto das pblicas

A escola pblica e a privada viven momentos de altibaixos.Entre os anos 1855 e 1865 a escola pblica vive un momento doce e supera amplamente a privada.Despois chegou a crise do Sexenio e a situacin reverteuse no ano 1875, as privadas recuperronse entre os anos 1865 e o 1875.E mis tarde ca chegada da restauracin as escolas privadas volven a decaer e volve a crecer a escola pblica

12. Causas da paulatina desaparicin das escolas privadas

As escolas privadas tiveron o seu momento lxido debido a crise do Sexenio e as facilidades de lexislacin no ano 1875 pero despois tiveron unha desaparicin debida a: Empuxe das escolas pblicas na poca da Restauracin, aumentaron considerablemente en nmero Algunhas das escolas privadas eclipsronse na poca da Restauracin e outras escolas seguiron tendo vida pero desapareceron das estatsticas Haba escolas privadas que se converteron en pblicas A diseminacin da poboacin(ags Lugo) e poboacin pobre non poda soster a escola privada Obrigacin de ter mestres titulados13. Provincias con maior dotacin de escolas privadas en Galicia

1. Lugo2. A Corua3. Pontevedra4. Ourense

14. Tipos de escola en Galicia

As escolas en Galicia eran de varios tipos:Haba escolas superiores, as Completas e as Incompletas estas ltimas son as que predominaban, no ano 1885.Tres de cada Catro escolas eran incompletas, anque se reduce en numero no ano 1903 anda representaba o 55,02% do total.

15. Comparacin do sistema escolar espaol coa sa concretacin territorial en Galicia

Si comparamos a situacin das escolas espaolas cas galegas podemos ver que as escolas superiores e completas espaolas duplican as que hai en Galicia mentres que as Incompletas e de Temporada pasa o revs.A rede educativa Galega tia unha calidade moi inferior a rede educativa espaola

16. Diferenzas mis apreciables entre as escolas completas e incompletas

As diferenzas mis apreciables entre as escolas completas e incompletas eran:

O estado en que se encontraba unha e outras, o porcentaxe de escolas en bo estado completas era do 46,58% mentres que o das Incompletas era do 23,85% Os metros cadrados do local Os alumnos matriculados A asistencia a clase Os mestres con titulacin profesional O soldo dos mestres O resultados dos alumnos academicamente

17. Actitudes da sociedade galega perante os diversos tipos de escolarizacin

Haba tres posturas: aqueles que apostaban por unha ensinanza primaria de certa calidade e defendan, en consecuencia, o fomento das escolas superiores e completas, propugnando, polo contrario, a desaparicin das incompletas e de tempada; os que entenda como tarefa prioritaria a extensin da rede escolar, que haba de realizarse en base as escolas incompletas e de tempada, e finalmente, aparece unha posicin intermedia que, pretendendo conciliar o enfoque cualitativo e o cuantitativo, sosta que en cada municipio deba haber, polo menos, unha escola incompleta ou de tempada.

18. A que deben a sa denominacin as escolas de ferrado

Tal denominacin debese a que cada alumno satisfaca o mestre con un ou varios ferrados de algn produto agrcola por tempada de clase. As especies en que xeralmente se realizaban os pagos eran de centeo ou de millo, e a cantidade mis frecuente era un ferrado.

19. Quen eran os escolantes e cales eran as sas ocupacins e oficios habituais

Os escolantes eran os que estaban o fronte destas escolas, dicir, as persoas dedicadas a impartir escola. Os escolantes recorran a este oficio buscando un complemento para os seus ingresos e refuxio para as sas desgrazas.Exista, nun primeiro lugar, un grupo de persoas que practicaban a ensinanza co fin de obter uns recursos econmicos que complementasen os que xa lle proporcionaban a sa ocupacin principal; para eles o maxisterio tia, por tanto, una carcter accesorio ou secundario.Solan ser campesios, curas, carpinteiros, marieiros, xastres, zapateiros.Tamn haba un segundo grupo de escolantes que responda a un prototipo diferente, eran os deshauciados da sociedade, os desherdados, os ancins, quenes encontraban nas escolas de ferrado una asilo temporal e un oficio de escolante para poder subsistir.

20. Calendario e horarios das escolas de Ferrado

As escolas de ferrado non funcionaban mis que durante os meses de inverno, desenrolndose normalmente a ensinanza nunha sola sesin diaria, que principiaba as once ou doce da ma e remataba ca posta de sol, en resumen, o horario da clase era mentres duraba a luz solar.

21. Material didctico predominante nas escolas de ferrado

Entre o material didctico merecen especial mencin as chamadas cartas e os procesos. Consistan as primeiras en escritos confeccionados polos mestres co obxecto de que os nenos aprendesen a ler, e os segundos, que servan para o mesmo propsito eran documentos manuscritos de contido diverso que xeralmente os propios nenos levaban a escola.O aprendizaxe da lectura a partir deste materia, e seguindo o mtodo de deletreo, parece haber sido prctico neste tipo de escolas.

22. Materias de ensinanza nas escolas de ferrado

As materias que se ensinaban eran lectura, escritura, doutrina cristin e rudimentos de aritmtica, sen embargo non todas estas materias tian a mesma presencia, a lectura aparece como materia nuclear e rexstrase en todas as escolas, a escritura sguelle no orde de importancia anque nalgunhas escolas parece que non se practicaba, a doutrina cristin tampouco se ensinaba sempre, e o nmero de escolas que se ocupaba da aritmtica era reducida.

23. Descricin Xeral das escolas de Ferrado

As escolas de ferrado eran escolas temporais, ambulantes e a cargo de persoas sen titulacin nas que ensinaban catecismo, lectura e raramente escritura a cambio dunha modesta retribucin, an nenos e nenas de distintas idades, os homes dbaselle prioridade, xa que eran os que estaban chamados a emigrar, no sculo XIX.

24. Actitude da sociedade galega perante as escolas de ferradoEntre os inspectores a actitude era claramente hostil, as razns desta hostilidade residan tanto nas deficiencias inherentes nas escolas de ferrado coma dos prexuzos que a sa existencia acareaba as pblicas.Os rectores compartan xeralmente a opinin dos inspectores, que queran eliminar este tipo de escolas.Os mestres pblicos, criticaba a liberdade absoluta da ensinanza a sazn vixente, que permita exercer o maxisterio a persoas incapacitadas para elo.Para as autoridades municipais era unha coartada para non desenrolar a rede pblica, polo que favoreca o funcionamento destas.Este tipo de escolas contaban co beneplcito de moitos pais de familia25. Razns explicativas da actitude dos pais de familia perante as escolas de ferrado

Os pais de familia estaban a favor das escolas de ferrado, en primeiro lugar, porque estas tian unha base parroquial, e incluso mobilidade dentro dunha mesma parroquia, polo que os servizos eran mis asumibles que os das pblicas para unha poboacin diseminada e escasamente comunicada como a galega.En segundo lugar, as escolas de ferrado acoplabanse perfectamente o calendario agrcola, xa que iniciaban a actividade cando as faenas do campo entraban na fase de relativo letargo e suspendndoa cando a terra reclamaba os brazos dos nenos e maiores.En terceiro lugar, o pago se efectuaba en especie non en metlico.Finalmente o apego dos labradores as escolas de ferrado explicase tamn porque estas axuntbanse as sas exixencias metodolxicas, de contido e lingsticas.

26. Orixe das escolas pblicas incompletas e de temporada

As escolas incompletas e de temporada son unha prolongacin das antigas escolas de ferrado, as escolas incompletas ou de temporada teen o seu orixe en que as escolas de ferrado se convertern en escolas pblicas, neste tipo de establecementos, imparte de mestre os escolantes.

27. A que factores obedece a persistencia das escolas de ferrado durante a segunda metade do sculo XIX e anda boa parte do XX

Entre os factores da sa persistencia estn: Os campesios preferan a escola de ferrado, debido a que os escolantes cobraban en especie e os mestres da ensinanza pblica cobraba en metlico, cuxos ingresos procedan basicamente o dos impopulares impostos en metlico que pesaban sobre a poboacin rural, sobre todo tendo en conta o caciquismo municipal soia facer responsables os mestres da gran parte da presin fiscal. Respectaba o calendario dos campesios Dispersin xeogrfica Escaseza de escolas publicas Os concellos son consecuentes con este tipo de escolas, debido a que, mentres houbera este tipo de escolas non tian que manter as pblicas, era unha boa coartada.A pervivencia das escolas de ferrado durante o sculo XIX e, precisamente, unha consecuencia de esta realidade histrica apenas mudada. A figura do escolante mantvose vixente a pesar da hexemona que tenda a adquirir o mestre pblico, porque a sa oferta cultural, segua sendo suficiente para cubrir as demandas de boa parte da sociedade galega.28.Que se entende por escolas de fundacinEntendemos por escolas de fundacin as creadas a expensas de determinadas persoas que, por diversos motivos, destinaban os seus bens, ou unha parte dos mesmos, ao mantemento dos establecementos de primeiras letras, denominando xeralmente as normas e as que deba axustarse a ensinanza e as caractersticas e obrigacins do mestre, creronse por xente que consideraba que a educacin era o futuro.

29. Indicadores da situacin escolar discriminatoria que padece Galicia en relacin co resto do Estado durante o primeiro terzo do sculo XX1. A distribucin da poboacin. En 1930, a poboacin galega o 82% dos habitantes vivan en zonas rurais e solo o 7,27 % en poboacins urbanas cando o ndice medio espaol era de 22%.Fronte o algo mis de 2.000 habitantes de promedio por axuntamento espaol, o galego estaban no 6.600 habitantes, distribudos estes en ncleos dunha poboacin media de 122 habitantes, fronte os 420 do conxunto espaol de 1920.2. Alumnos matriculados. O porcentaxe dos alumnos galegos matriculados nas escolas pblicas en 1900 era o 53%, netamente inferior o do estado espaol.Debeuse esperar ata 1923 para que o desenrolo escolar galego fose similar o espaol, pero nunha situacin cualitativa precarizada.3. O tipo de escolas. No ano 1903, o 55% das escolas galegas son incompletas fronte o 35 % das espaolas, es solo o 34 % das galegas son completas, fronte o 60% das espaolasHaba outros factores con respecto do resto do estado como era: Perodos no ano con gran absentismo escolar Haba un desfase maior entre os nenos e nenas, situacin discriminatoria hacha as nenas Maior analfabetismo Menor investimento nas escolas de Galicia que no resto de Espaa Peores lugares para albergar escolas, pouco material. O Salario dos mestres era inferior, xa que as escolas tamn eran de peor calidade

30. Manifestacins de renovacin escolar na Galicia de principios do sculo XXAs manifestacin por un cambio nas escolas galegas data das das dcadas finais do sculo XIX, de entre os sectores sociais mis decididamente liberais e progresistas, foron os inspectores que se manifestaban mediante crticas, reivindicacins, e apoios por unha escola de maior calidade.A sa favor contaban ca prensa profesional e pedagxica, a crecente organizacin societaria, a edicin de libros e folletos didcticos e de teora educativa, congresos e certames de educacin, actividades de extensin, dende as colonias de 1893, presentes de forma continua nas cidades de Vigo e da Corua dende inicios do sculo XX, paseos e excursins, misins republicanas que foi o indicador dunha nova mentalidade e prctica escolar , contando co apoio dos profesores galegos.Creouse un sindicato (Federacin Espaola de Traballadores de la ensinanza), dende o cal se apoian as polticas de reforma da ensinanza e a formacin do profesorado.Tamn se realizaron asembleas e semanas educativas, de todo elo podemos falar en Galicia a partir de 1887 hasta 1936.

7