ENEEK JARDUEREN MEMORIA 2014 MEMORIA_Eus.pdf · DINAMIZAZIO ETA SUSTAPEN EKINTZEN PROGRAMA Jatorri ekologikoko produktuen kontsumoaren hazkunde1 testuinguru batean, ekoizpen ekologikoaren

ENEEK – JARDUEREN MEMORIA 2014

2014

2014

2014 memoria

JARDUEREN MEMORIA 2014

Nork AZTERTUA eta ONARTUA:

Sin.: Roman Bengoa

ENEEK-ko Lehendakaria

Data: 2015/02/29

2014 memoria

ENEEKren ORGANIGRAMA

ESKUMENEKO AGINTARITZA: Eusko Jaurlaritzako Elikadura Kalitatearen

Zuzendaritza: Peli Manterola

GOBERNU ORGANOAK

o Kontseilua:

Lehendakaria: Roman Bengoa

Lehendakari ordea: Begoña Loizaga

Ekoizleak ordezkatzen dituzten hiru bokalak: Nerea

Arrizabalaga, Mikel Díez y Juan García de Vicuña

Eraldatze-, merkaturatze- eta inportazio-enpresak

ordezkatzen dituzten hiru bokalak: Gregorio Zuaznabar,

Jon Barainka y Jos Van Gaalen

Kontsumitzaileen elkarteak ordezkatzen dituen bokala: Ion

Ariño

Kontseiluaren batzarretara, gehienez, Euskal Autonomia

Erkidegoko Administrazio Orokorraren departamenduaren

barruan nekazaritzarekin lotutako eskumena duten hiru

ordezkarik parte hartu ahal izango dute. Foru Aldundi

bakoitzak ordezkari bana izan dezake. EkoKontsumo

Federazioak ordezkari bat izateko aukera du.

ORDEZKARITZA ORGANOAK

o Zuzendaritza: Xabier Lejarzegi

o Ziurtapen batzordea

o Lan batzordeak

Batzorde teknikoa

Sustapen batzordea

ESPARRU ERAGILEA

o Kontrol eta ziurtapenaren esparrua – Ikuskatzaileak: Irantzu

Alegria, Itxaso Cadenato, Amaia López eta Haritz Mayora

o Antolakuntza esparrua – Teknikariak: Alain Sabalza

2014ko jardueren memoria

4. orrialdea 43etik

AURKIBIDEA

1. SARRERA

2. SUSTAPEN ETA DINAMIZAZIO EKINTZEN PROGRAMA

2.1. KONTSUMITZAILEA ELIKADURA EKOLOGIKOAREN ABANTAILEZ OHARTARAZI

2.1.1. EKOLURRA ALDIZKARIAREN EDIZIOA

2.1.2. MEDIOETAN KOMUNIKAZIO KANPAINA EGIN

2.1.3. NEKAZARITZA EKOLOGIKORA EGOKITUTAKO MERCHANDISING-A GARATU

2.1.4. ESKUORRI-GIDA INFORMATIBOAK

2.1.5. EKITALDI, KONGRESU ETA JARDUNALDIEN ANTOLAKUNTZA

2.2. EUSKADIKO ELIKADURA EKOLOGIKOA INTERNETEN KOKATU

2.3. BANAKETA-MOLDE EZBERDINEN BITARTEZ MERKATURATZEA SUSTATU

2.3.1. UDAKO AZOKA BEREZIAK

2.3.2. BIOCULTURA BARCELONA ERAKUSTAZOKA

2.3.3. BIOTERRA AZOKA

2.3.4. BIOARABA ERAKUSTAZOKA

2.3.5. BIOCULTURA BILBO ERAKUSTAZOKA

2.3.6. BIOCULTURA MADRID ERAKUSTAZOKA

2.3.7. KOMERTZIO EKOLOGIKOA. KATÁLOGOA

2.3.8. SUKALDARITZA EKOLOGIKOA. EKOLAPIKO PROIEKTUA

2.4. AHOLKULARITZAREN BITARTEZ EKOIZPEN EKOLOGIKOA HANDITU

2.4.1. EKOIZPEN EKOLOGIKOARI BURUZKO IKASTAROAK

2.4.2. ORTU EKOLOGIKOAREN PLANGINTZARAKO KOADROA

2.4.3. LAGUNTZEN TRAMITAZIOA

2.4.4. BASALDEA PROIEKTUA

2.4.5. “LEOT-LABORANTZA EKOSISTEMEN OSASUN TXARTELAK” PROIEKTUA

2.5. FOPE: NEKAZARITZA-EKOIZPEN EKOLOGIKOAREN SUSTAPENERAKO PLANA

2.6. EHKO PROIEKTUA

3. ERREGISTRO, KONTROL, INSPEKZIO ETA ZIURTAPEN PROGRAMA

3.1. ERREGISTROAREN KUDEAKETA, KONTSULTEI ARRETA

3.2. ERREGISTRO ETA DOKUMENTAZIO SISTEMAREN EZARPENA (V.FASEA)

3.3. KALITATE-SISTEMAREN DISEINUA

3.4. FORMAZIOA

3.5. INTERECON PARTE HARTZEA

3.6. KONTROL- ETA ZIURTAPEN-LANAK


5. orrialdea 43etik

1. SARRERA

ENEEKren lan ildoa finkatu da, zenbait sustapen ekintzen sendotzearekin eta

kontrol jardueraren hazkunde jarraituarekin.

2014ko jardueren artean, ENEEKren funtzionamenduan zalantzarik gabe

mugarria ezarriko duen gertakari nagusia egoitza berriaren irekiera da.

Amorebieta-Etxanoko udalarena den Jauregibarria baserrian kokatuta egoteak

datozen urteetan jauzi kualitatibo bat egitea suposatuko du Kontseiluarentzat.

2014an, Eusko Jaurlaritzako Elikadura Kalitatearen Zuzendaritzarekin

Lankidetza hitzarmena berritu da, aurreko urteko kopurua zertxobait

emendatuz. Erakustazokatan sustapena egiteko hitzarmena berritu da HAZIrekin.

Aldiz, ezinezkoa izan da Bikain laguntzak baliatzea, ez baita deialdirik egon.

Ziurtapen eta kontroleko eginbeharrak ezarritako prozeduren arabera egiten

dira. Aurten, merkaturatzaileen egoera erregularizatu da, ziurtapen-irizpideak

zehaztu dira eta urteko tasa berriak ezarri dira. Eragile ekologikoen erroldak

bere hazkundea mantentzen du, erritmo berean. Hala ere, azpisektore bertsuak

dira geldituta mantentzen direnak: ganaderitza eta labore estentsiboak, gehien

bat. ENEEKak egindako jarraipenak pasa den urtean izandako intentsitate bera

mantentzen du: erroldatutako eragileen %35ak bisita gehigarria jaso du, edota

ohartarazpenik gabeko bisita izan du laginak batzeko.

Dibulgazio eta sustapen lanetan, gure erronka, beste behin ere, eskaria piztu

eta eskaintza garatzea izan dira. Aurreko urtearekin alderatuz, ENEEKak

garatutako sustapen-ekintzak bere horretan mantendu dira, nahiz eta

garatutako ekintzak gehiago izan diren eta, ondorioz, inplikatutako eragileen

kopuruak ere gora egin duen. Ekoizpen Ekologikoaren Sustapenerako Plana

diseinatu izana nabarmentzen da, Euskal Autonomia Erkidegoaren apostu bat da

nekazaritza ekologikoa 2015-2016 epean sustatzeko.


6. orrialdea 43etik

2. DINAMIZAZIO ETA SUSTAPEN EKINTZEN PROGRAMA

Jatorri ekologikoko produktuen kontsumoaren hazkunde1 testuinguru batean,

ekoizpen ekologikoaren sustapenean jarraitu dugu.

Bere seigarren urtean, ENEEKak nekazaritza ekologikoaren produktuen

kontsumoa sustatu du, ekoizpen ekologikoko sistemen ezarpena eta ezagupena

zabaltzeko ekintzak garatuz. Gure mugen barruan, gure erronka izan da eskaria

piztea eta eskaintza garatzea.

Aurreko urtearekin alderatuz, ENEEKak garatutako sustapen-ekintzak bere

horretan mantendu dira, nahiz eta garatutako ekintzak gehiago izan diren eta,

ondorioz, inplikatutako eragileen kopuruak ere gora egin duen.

2014ko ekintzen artean, Ekoizpen Ekologikoaren Sustapenerako Plana diseinatu

izana nabarmentzen da: Euskal Autonomia Erkidegoaren apostu bat da

nekazaritza ekologikoa 2015-2016 epean sustatzeko. FOPE proiektua ekoizpen

ekologikoaren azterketa sakon baten ondorioa da, nekazaritza eta

abeltzaintzaren alorretan ikerketa ekonomiko, sozial eta teknikoa egin ondoren.

Ekimen publiko eta pribatu ezberdinen azterketa ere egin da. 2016 bukaerarako

ezarri diren helburuen artean, Erabilitako Nekazaritza Lur (ENL) ekologikoen

azalera bikoiztea dago, Euskadiko ENL-en %2,2 izan arte. Eragileen alorrean, 600

erroldatu izatera iristea da helburua.

Ondoren, helburuen laburpen-taula zehazten da, 2014an garatutako ekintzekin

batera. Hurrengo epigrafeetan, ekintza hauek zehaztuko dira. 2014rako

oinarrizko adierazleak eta helburuak aintzat hartuta, urtea balantze

positiboarekin itxi dugula esan daiteke 2.

1 2014an, eragile-kopuruaren hazkundea %12 izan da, 434 eragilera iritsita. Azalerari dagokionez, hazkuntza-tasa %9

izan da. 2 Bete ez diren helburu bi izan dira 200 merkaturatzaile erroldatzea, eta ekoizleen eta tokiko komertzioaren artean

15 plataforma iraunkor ezartzea.


7. orrialdea 43etik

HELBURUAK EKINTZAK ADIERAZLEAK ETA HELMUGAK (20142013)

1. Nekazaritza ekologikoaren abantailez kontsumitzaileak ohartarazi

2.1.1. Ekolurra aldizkariaren edizioa 2.1.2. Komunikabideetan komunikazio-kanpaina egin 2.1.3. Nekazaritza ekologikora egokitutako merchandisinga garatu 2.1.4.Eskuorri-gida informatiboak 2.1.5. Ekitaldi, kongresu eta jardunaldien antolaketa

Egindako ekintzak: 40 (2011=15, 2012=30, 2014=35

eta 2014 helmuga=35)

Ekolurra aldizkarian txertatutako publizitatea: 30

(2011=12, 2012=40 2013=40 y 2014 helmuga=25 -2 ale-)

Nekazaritza ekologikoaren sartze-maila etxeetan: Zehaztu gabe3 (2011 =25%4 eta 2014 helmuga=40%)

Kontsumo elkartetako bazkide kopurua EAEn: 1745

(2011=1500, 2012=1550, 2013=1650 eta 2014 helmuga=1700)

EAEko kontsumo ekologikoko elkarteen erosketa

bolumena, orotara: 1,8 milioi (2011=1,5 milioi, 2012=1,75 milioi, 2014=1,79 eta Meta 2014=1,80 millones)

2. Euskadiko elikadura ekologikoa interneten kokatu: sare sozialak

2.2. Sare sozialak eta ENEEK web orria

ENEEKren weborrian bisitari kopurua: 38.000

(2011=13.000, 2012= 31.500, 2013= 34.500 eta 2014 helmuga 2014= 37.500)

3. Banaketa-bide ezberdinen bitartez merkaturatzea sustatu

2.3.1. Udako azokak 2.3.2. Biocultura Barcelona Erakustazoka 2.3.3. Bioterra Erakustazoka 2.3.4. BioAraba Erakustazoka 2.3.5. Biocultura Bilbao Erakustazoka 2.3.6. BioCultura Madrid Erakustazoka 2.3.7. Komertzio ekologikoa. Katalogoa 2.3.8. Sukaldaritza ekologikoa. Ekolapiko proiektua

Ekolapikoko eskola jantokian eman diren menú

ekologikoen kopurua: 840 (2011=500, 2012 =740, 2013= 860 eta 2014 helburua= 860)

Erroldatutako merkaturatzaileen kopurua: 26

(2011=12, 2012=18, 2013= 28 eta 2014 helmuga= 200)

NE postuak-egunak tokiko merkatuetan/ otzaren

etxez etxeko banaketa EAEn: 90 (2011=60, 2012=85, 2013=90 eta 2014 helmuga= 90)

Ekoizleen eta tokiko komertzioaren arteko akordio

iraunkorrak: 1 (2011=1, 2012=1, 2013= 1 eta 2014 helmuga= 5)

4. Aholkularitzaren bitartez ekoizpen ekologikoa handitu

2.4.1. Nekazaritza ekologikora konbertsioa egiteko ikastaroak. 4.2. Ortu ekologikoaren plangitzarako koadroa 2.4.3. Laguntzen tramitazioa 2.4.4. Basaldea proiektua 2.4.5. LEOT proeiktua

Hektarea kopurua: 2874 (2011=1961, 2012=2440,

2013= 2627 y Meta 2014= 2850)

Erroldatutako eragile kopurua: 434 (2011=323,

2012=361, 2013= 389 eta 2014 helmuga= 430)

Alta kopurua: 69 (2011=68, 2012=62, 2013= 73 eta

2014 helmuga 70)

5. Ekoizpen ekologikoaren sustapen plana

2.5.1. Ekoizpen ekologikoaren Sustapenerako Planaren diseinua

FOPE 2015-2016aren diseinua eta onarpena

6. EHKO Proiektua 2.6 EHKO Proiektua Interreg proiektuaren justifikazioa

3 Sartze-graduari buruzko inkesta egiteko aurrekonturik ez dagonez, ezin daiteke baloratu.

4 Iturria: “Caracterización de la tipología y perfil sociodemográfico del consumidor de alimentos ecológicos en

España”. MARMek 2011n aurkeztutako ikerketa, FEPECO-k antolatutako Elikagai Ekologikoei buruzko IV. Jardunaldian: “Los alimentos ecológicos se encuentran en uno de cada cuatro hogares españoles”.


8. orrialdea 43etik

2.1. KONTSUMITZAILEA ELIKADURA EKOLOGIKOAREN ABANTAILEZ

OHARTARAZI

Kontsumitzaileek elikagai ekologikoak kontsumitzearen abantailak ezagutzea

nahi dugu, produktu hauek beste batzuen aurrean aukeratu ditzan. Elikagai

ekologikoen balorazioa handitu eta berauen inguruan merkatu fidela eratzean,

ekoizleek beraien produktuak kalitatezko irudi batekin merkaturatu ahal izango

dituzte, era horretan beraien eskaintza erakargarriago eginez. Horrela,

salmentari errentagarritasun handiagoa ateratzea lortuko da. Honek, aldi

berean, jarduera erakargarriago egingo du, ustiategi berri eta prestatuagoak

ezartzea sustatuz. Ondorioz, ekoizpen gaitasuna eta erabilitako lur azalera ere

handituko dira.

Helburu hau lortzeko garatu ditugun ekintzak hurrengoak dira:

2.1.1. EKOLURRA ALDIZKARIAREN EDIZIOA

Kontseiluak ahotsa jartzen dio EKOLURRA aldizkariari, Euskadiko nekazaritza

ekologikoaren berri emanez. Aldizkaria bi mila eta bostehun etxe, liburutegi,

eskualdeko bulego, elkarte, administrazio eta alderdi politikora heltzen da.

Kontseiluak eta beste eragile batzuek garatzen dituzten ekintzen berri ematen

du, Euskadin nekazaritza ekologikoarekin harremana duen informazioa zabalduz.

Nekazaritza ekologikoaren difusiorako argitalpena da, ekoizleen elkarte guztien

eta antolatutako kontsumo taldeen partaidetza duena. Edukin aldetik, oso

anitza da, erreportaiak, artikulu teknikoak, elkarrizketak, albisteak, agenda,

Euskadiko produktu ekologikoen aurkezpenak, iritzi artikuluak eta abar bilduz.

Kontseiluaren web orritik - www.eneek.org - zabaltzen den bertsio digitalak

ahalbidetzen du are jende gehiago eta anitzagoarengana heltzea, egunetik

egunera irakurle kopurua handituz. Gure web orriko hemerotekan, testu-

bilatzaile bat dauka, momentura arte argitaratu diren 54 zenbakien edukinetan

bilaketak era errazean egin ahal izateko.

Aldizkariaren adierazle bat da bertan publizitatea sartu nahi duten enpresa eta

instituzioen zerrendarena, alez ale handitzen dena. Honek, aldi berean, gastuen

ordainketan laguntzen du.

2014ko zenbakiak bereziak izan dira, aldizkari bakoitza Herrialde jakin batean

zentratu baita. Gipuzkoari eskainitako zenbakia 53.a izan zen (2014ko

http://www.eneek.org/


9. orrialdea 43etik

udaberria/uda), eta Arabari eskainitakoa, berriz, 54. zenbakia (2014ko

udazkena). Denbora faltagatik, Bizkaiko alea 2015eko udaberrian argitaratuko

da. Ale hauetako bakoitzean, Herrialde bakoitzean nekazaritza ekologikoaren

inguruan garatzen ari diren proiektu ezberdinei protagonismoa eman zaie.

Lurraldeko Elkarteek ere paper garrantzitsua izan dute, baita Herrialdeetako

Foru Nekazaritza eta Abeltzaintza zuzendariek ere, orrialde bikoitzeko

elkarrizketa zabalekin. Ekoizpen ekologikoaren zertzelada batzuk eman asmoz,

ale hauetan ekoizpen-orientazio ezberdinetako 3-4 eragileren elkarrizketak batu

dira ale bakoietzean.

IRUDIA: 2014an argitaratu diren Ekolurra aldizkariko 2 aleen azalak

2.1.2. MEDIOETAN KOMUNIKAZIO KANPAINA EGIN

Euskadiko nekazaritza ekologikoaz informatzeko aurrekontua murritza izanda

ere, elkarrenganako publizitate-akordioak zehaztu ditugu Estatu mailan

erreferentziazkoak diren medio ezberdinekin: La Fertilidad de la Tierra

aldizkaria, Vida Sana-ren TheEcologist & InfoBiocultura, Sociedad Española de

Agricultura Ecológica-ren Ae aldizkaria, edota sortu berri den Bio Eco Actual

aldizkaria.


10. orrialdea 43etik

IRUDIA: ENEEK-ak parte hartzen duen erreferentziazko 3 aldizkariren azalak

Euskadi mailan, GAUR8 aldizkarian espazio egonkorra daukagu (Nekazaritza eta

Elikadura Ekologikoa), osoki euskaraz egiten dena, eta nekazaritza zein

elikadura ekologikoari buruz dena. Medio honetan 20 artikulutik gora

argitaratzen ditugu, urtean. Espazio hau erabiltzeko aukera izateagatik, medio

honetan iragarki kopuru baliokide bat kontratatzen da.

IRUDIA: GAUR8 aldizkarian, ENEEKren espazioan argitaratutako 3 artikuluren adibideak



Idatzizko eta ahozko komunikabide ezberdinetan ere jarduera bizia mantendu

dugu, elikadura ekologikoari buruzko mezu positiboak zabaldu asmoz bai

artikuluen bidez eta baita elkarrizketa bidez ere.

Elikagai ekologikoak Euskadiko jendarte orokorrari helarazi nahi badizkiogu, on-

line komunikazioaz gain ohiko medioekin ere lan egin behar dugu. Nekazaritza

ekologikoaren presentzia albisteetan egon aldera, komunikabideekin lankidetza

egiteaz gain, ahal izan dugun heinean nekazaritza ekologikoaren zigilua zabaldu

dugu. Bai aldizkarietan eta baita egunkarietan ere, elkarrenganako publizitate-

akordioak zehaztu ditugu, Ekolurraren bitartez (honen adibidea da Ardatza

aldizkariarekin lotutako akordioa), edota publizitate-espazioa ordaindu da.

IRUSIAK: prentsa orokorrean zein espezializatuan argitaratutako 3 adibide.

Datozen urteetan, espero dugu gure komunikazio-beharretara egokitutako

aurrekontu-zuzkidura eskura izatea. Izan ere, informatua dagoen publikoa da

elikagai ekologikoak kontsumitu eta ekoizten dituena.



2.1.3. NEKAZARITZA EKOLOGIKOARI EGOKITUTAKO MERCHANDISING-A

GARATU

Produktuak irudi amankomunarekin aurkezteak sektorearen nortasuna indartzen

du. Ziurtapen ekologikodun produktuak merkatuan ezberdindu ahal izateko,

nekazaritza ekologikoaren logoa eta aipamenak dauzkan material egokia

garatzea ezinbestekoa da. Era horretan, elikagai ekologikoen aurkezpena

hobetzen da, kontsumitzaileak errazago identifikatzen ditu, eta elikagai hauek

duten balio erantsiari etekina ateratzen zaio.

Garatzen diren ekintza ezberdinentzat euskarri fisiko egokiak diseinatuz,

mezuak hobeto helarazi eta herritarren gogoan txertatzea da helburua. Ekintza

guztientzat sustapenerako material komuna edukitzeak posible egiten du ekintza

guztien arteko lotura eratzea, koherentzia emanez, eta bertoko ekoizpen

ekologikoa merkatuan kokatuz.

Zentzu honetan, eta aurreko urteetako dinamikari jarraipena emanez,

merkaturatzearen sustapenerako euskarri sorta bat jarri dugu ekoizle eta

eraldatzaileen esku: “Bioethics” zigiludun jutezko poltsa berrerabilgarriak (1500

unitate) baserritarrek asteroko otzaren banaketan erabil ditzaten; “OK

compost” ziurtapena duten poltsa biodegradagarriak (170.000 unitate); eko-

mezudun paperezko poltsak (50.000 unitate); maindire-pankarta

pertsonalizatuak, salmenta puntuen identifikaziorako; lotzeko xingolak (240

unitate); salmenta zuzenerako oholak; gure inprimagailuan inprimatzen diren

etiketa pertsonalizatuak (25.000 unitate baino gehiago)…

IRUDIAK: Poltsa biodegradagarria, jutezko poltsa, paperezko poltsa eta etiketa pertsonalizatua



2.1.4. INFORMAZIORAKO ESKUORRI-GIDAK

Urte honetan zehar, Euskadiko nekazaritza ekologikoa ekoizpen eta elikadura

ekologikoarekin harremana duten argitalpen eta jardueretan presente egon da.

ENEEKtik, nekazaritza ekologikoaren dibulgazioa egiten jarraitu dugu, elikagai

hauen ezaugarriak, berauek identifikatzeko modua eta gure klimara egokitutako

barazki eta fruten sasoiak adierazten dituen eskuorriaren bitartez.

IRUDIA: Nekazaritza ekologikoari buruzko eskuorria.

Bio D´Aquitaine elkarteak frentsesez atera zuen gaixotasun eta izurriteen gida,

euskarara itzuli eta bertoko baldintzetara egokitu da, Iparraldeko BLE

elkartearekin eta Biolurrrekin batera.

IRUDIA: Nola babestu gure baratzak ekologikoki



Alkartasuna Usurbilgo baserritarren kooperatibak eta Biolur elkarteak atera

duten 2015 egutegia ekonomikoki lagundu dira. aleak gure eragile guztien artean

banatu dira.

IRUDIA: 2015 urteko egutegiaren portada

Nekazaritza ekologikoaren berezitasunak liburuxka ilustratua berriz ere editatu

dugu. Gida honek, alde batetik, ekoizpen eredu honetara atxikitzen diren

persona eta enpresek hartzen dituzten konpromisoak azaltzen ditu. Beste

aldetik, nekazaritza-, abeltzaintza- eta eraldaketa-jardueren berezitasunak

azaltzen dira. Gida hau paperean zein formatu digitalean editatu dugu (gure

web orrian eskuragarri dago). 2000 ale fisiko banatu dira azoka, ikastaro eta

bestelako ekitaldietan.

IRUDIA: Liburuxkaren euskarazko bertsioaren azala eta kontrazala

Beste alde batetik, “Ortu ekologikoaren plangintza egiteko koadroa” editatu

dugu. Lurralde bakoitzeko errealitate klimatikora egokitzen den tresna honetan,

ohiko ereintza-landaketa-uzta egutegiaz gain, hazitegian pasa beharreko



egunak, landaketatik uztara arte behar den denbora, ureztatze- eta ongarritze-

beharrak, ohiko landare-tartea, landare-tarte horren arabera metro koadro

batean sartzen diren landare kopurua, errendimendu estimatua, tandak,

lurraren okupazioa egunetan, eta ohiko arazoak. Koadroa osatzeko datuak

esperientzia luzedun ortugile ekologikoek eman dituzte. DIN-A3 formatuko 1200

unitate banatu ditugu nekazaritza ekologikoko azoka espezializatuetan. Gure

web orrian ere, eskuragarri dago. Nahiz eta material hau baratzezainetan

pentsatuz garatu den, publiko orokorrak ere oso ondo hartu du. Bioterra,

BioCultura Bilbo eta Bioaraba erakustazokatan egindako aurkezpenetara jende

asko hurbildu zen.

IRUDIA: “Gipuzkoa eta Bizkaia”ko ortu ekologikoen plangintza egiteko koadroa

Gure helburua da jendarteak nekazaritza ekologikoa bere osotasunean

ezagutzea, eta, aldi berean, elikagai ekologikoak era normalizatuan eskuratzeko

aukera izatea. Horretan ari gara, komunikazioa oinarrizkoa da.



2.1.5. EKITALDI, KONGRESU ETA JARDUNALDIEN ANTOLAKETA

2014an, EkoKontsumo Federazioaren eta Busturialdeako Lurgozo Kontsumo

Ekologikorako Elkartearen eskutik, ekoizle ekologikoekin batera 10 topaketa

informatibo-kulinario baino gehiago antolatu dira. EkoKontsumo Federazioaren

dinamikaren barruan, “Nekazaritza ekologikoa eta ingurumen naturalaren

kontserbazioa” Jardunaldiak antolatu ziren, Urdaibain. Bertan, Lurraldearen

Jagoletzaren inguruko proiektu ezberdinak ezagutu ahal izan ziren, guztiak

elikagai ekologikoen ekoizpen eta kontsumoaren inguruak eraikiak.

Ekainaren 5ean, Mundu Mailako Ingurumenaren Egunaren baitan, Barakaldoko

Gurutzeta Unibertsitate Ospitalak, beste behin ere, ingresatuta dauzkan

paziente guztien menuak ENEEKak ziurtatutako elikagai ekologikoekin

prestatzeko apustua egin zuen.

Elikagai ekologikoak eragile sozial eta kontsumitzaileei ohiko zerbait bezala

helarazteko helburuarekin, elikagai ekologikoen horniketa kudeatu dugu kultura-

eragile ezberdinekin, Bertsozale Elkartea kasu. Horrela, “Euskal herriko XXVI.

Eskolarteko bertsolari txapelketa”-ren finalean, Orion ospatu zena 300 gazteren

partaidetzarekin, otordua Gipuzkoako elikagai ekologikoak erabiliz prestatu zen.

ARGAZKIAK: SEAEren XI. Kongresua eta Euskal herriko bertsolari txapelketa

Gasteizen ospatutako SEAEren XI. Estatu mailako Kongresuaren Antolakuntza

Batzordean aktiboki parte hartu dugu. Besteak beste, Kongresuko ekintza

ezberdinen artean, Euskadin nekazaritza ekologikoarekin lotzen diren proiektu



eta eragileen informazio-panela koordinatu genuen, Katiluren mahai teknikoaren

laguntza estimagarriarekin.

Panel honetan aurkeztu ziren, era laburtuan, martxan dauden eragile eta

proiekto nagusiak, esperientziak ezagutarazi eta elkarguneak topatu asmoz.

Horretarako, egun dagoeneko sortuta dauden harremanak irudikatzen dituen

mapa aurkeztu zen. Ondoren, eragile ezberdinek beraien ikuspuntuak azaldu

zituzten, gerora bertaratutako guztien ekarpenekin aberastu zirenak. Kongresu

honetan izan genuen beste partaidetza esanguratsua izan zen Kongresuko

afarirako antolaketan SEAE lagundu izana, osagai guztiak ekologikoak eta

Euskadikoak izan zitezen, eta salneurria gehiegi igo ez zedin.

Euskal Herriko Unibertsitatearen Gasteizko kanpusean abiatu den

“unibertsitateko ortu ekologikoa”-ren ekimena lagundu dugu, aholkularitza, hazi

eta landare ekologikoak eskainiz. Aramaioko sagarrondo ekologikoari buruzko

tailerrean ere parte hartu dugu, Elkarteekin batera antolakuntza-batzordea

osatuz.

IRUDIAK: EHU/UPVko ortuaren aurkezpena eta Sagarrondo ekologikoari buruzko tailerra

Azkenik, Urdaibai Bird Center eta ENEEKren artean, lankidetza hitzarmena

sinatu dugu, "Inguruko Hegaztiak" proiektuaren baitan. Akordioaren haritik,

proiektuan erabiliko den txori-elikadura guztia ekologikoa izango da, ahalik eta

neurri handienean, bertokoa (ekilore haziak eta artatxikia, esaterako, Arabar

Lautadan ekoiztuak dira). 400kg txori-elikagai banatu ditugu, guztira.

Hitzarmen honen ildotik ere, 2015ean ENEEK erroldatutako nekazari ekologiko

talde batek Urdaibai Bird Center-era bisita egingo du, proiektuaren gorabeherak

eta hegazti basatiek nekazaritzari egiten dioten ekarpena zuzenean ezagutzeko.



2.2. EUSKADIKO NEKAZARITZA EKOLOGIKOA INTERNETEN KOKATU

Gure web orria (www.eneek.org) komunikaziorako eta kontsultarako gunea

izateaz gain, Euskadin nekazaritza ekologikoaren inguruko informazio, formazio

eta sentsibilizaziorako erreferentziazko tresna ere bada.

2.2.1. ENEEK WEB ORRIA

Euskadiko nekazaritza ekologikoaren sektorean, erreferentziazko web orria de

ENEEKrena. 38.000 bisita izan zituen 2014an, aurreko urtean baino zertxobait

gehiago. Google bilatzailean “nekazaritza”, “ekologikoa” zein “ecológico

Euskadi” ipiniz gero, ENEEKren web orria da lahenengo erreferentzia.

2014an zehar, egunero berritu dugu web-a (albisteak eta agenda), baita elikagai

ekologikoen katalogoa, Ekolurra 2014 hemeroteka, zein eragileen ziurtagiri eta

fitxak ere, bisitariek dokumentu hauek deskargatzeko aukera izan dezaten.

Etorkizuneko kontsumitzaile ekologikoekin harremanetan jartzeko biderik

dinamikoena sare sozialak badira ere, aurten, personal-faltagatik, ezin izan dugu

horietan parte hartu. 2015era begira, gure betebeharretako bat izango da

nekazaritza ekologikoarekin harremana daukaten beste eragile batzuekin batera

elkarlanerako on-line sare bat eratzea.

IRUDIA: Webgunea eta Google Analytics-ek egindako ENEEK web orriaren trafikoaren analisia



2.3. MERKATURATZEA SUSTATU BANAKETA-KANALEN BITARTEZ

Gure erronka da horniketa erregular bat lortzeko lan egitea eta antolatzea,

ekoizten daudenak lagunduz eta nekazari konbentzionalen errekonbertsioak

bideratuz. Barne-merkatura bideratutako eskaintza da helburua, eskariaren eta

eskaintzaren artean harreman egonkor eta egokia sortu asmoz.

Arlo honetan, erakustazokak nabarmentzen ditugu, produktua balioan jartzeko

erakuslehio bikaina baitira. Horregatik, oso interesgarri deritzogu Euskadiko

elikagai ekologikoak erreferentziazko erakustazokatan egoteari. Aurten,

nabarmentzekoa da BioAraba erakustazokak (Gasteizen), bere lehenengo

ekitaldian, izan duen arrakasta.

Erakustazokez gain, ezinbestekotzak jotzen dugu dinamizatzaile/lotzaile

komertzialaren figura garatzea. Figura honen lana izango da ekoizleak eta

eraldatzaileak salmenta-puntuekin harremanetan jartzea, eta guztien arteko

akordioak lortzea, lana optimizatu aldera. Dinamizatzaile honek, aldi berean,

elikagai ekologikoak granelean saltzen dituzten, eta oraindik berme-sistemaren

barruan ez dauden komertzioak identifikatuko lituzke, ENEEK-n erroldatzeko

bitartekaritza eginez. 2014an, aurrekonturik izan ez denez, figura hau ezin izan

da martxan jarri. Honegatik, ezin izan dugu bete erroldatutako

merkaturatzaileak eta ekoizle-plataformekin adostutako akordioei buruzko

helmuga.

Azkenik, ikusten ari gara Ekolapiko proiektuan zerbitzen diren menu ekologikoen

kopuruak ez duela espero bezain beste gora egiten. Bertoko ekoizle-

plataformentzat oso kanal interesgarria da, eta berau garatzea ezinbestekotzat

jotzen dugu.

2.3.1 UDAKO AZOKA BEREZIAK

Udako azokak bereziak duela 20 urtetik ospatzen dira hiru lurraldeetan, ekoizle

ekologikoentzat salmenta zuzenerako eta komunikaziorako erakuslehio

bilakatuz. Euskadiko ekoizle ekologikoen elkarteek antolatzen dituzte, eta

kalean ospatzen dira. 2014an zehar, 20 azoka antolatu zituzten elkarteek.

ENEEK-tik, azoken egutegia koordinatu dugu, ahal izan dugun heinean, azoka

guztiek irudi bertsua izan zezaten, identifikaziorako eta sustapenerako

materialea utzi zaie, udako azoka guztiak pakete bakarrean daudela irudikatu



nahian. Horrezaz gain, prentsan publizitatea eman diegu azoka hauei, eta

elkarteen esku utzi ditugu bai banderola erraldoiak eta baita informaziorako

karpa ere. Honek eta ekoizle ekologiko bakoitzak duen maindire-pankarta

pertsonalizatuak ahalbidetu du herritarrek azoka hauek ekologiko bezala

identifikatu ahal izatea.

IRUDIA: Nekazaritza ekologikoari buruzko informazio gunea

2.3.2 BIOCULTURA BARCELONA

Bartzelona (Apirilaren 08tik 11ra)

BioCultura erakustazokek mende laurden baino gehiago bete dute elikadura

ekologikoaren sustapena egiten. Erakustazoka hauetan aurkezten dira,

nekazaritza ekologikoaren arloan, estatu mailan esanguratsuenak diren

berritasunak. Azken ekitaldietan, Euskadiko erakusketariak EkoEuskadi irlan

batuta joan izan dira, eta honek asko erraztu die harremanak egitea eta berton

dauzkagun produktu ekologikoak ezagutzera ematea, era horretan beraientzat

merkatua sortuz.

BioCultura Barcelonaren XXI. ekitaldia helburuak bete izanaren poztasunarekin

itxi zen. Erakusketari zein bisitarien kopuruan izandako errekorrak argi

erakusten du “bio” merkatuak bizi duen momentu ona.



Aurten, 7 erakusketari egon ziren Eko Euskadi irlan. Guztiak asebeteta itzuli

ziren, eramandako produktu denak saldu eta kontaktu asko egin eta gero. Beste

behin, azpimarratu zuten EKO EUSKADI markapean joan izanaren garrantzia,

Kataluniako kontsumitzaileak asko baloratzen duen izendapena baita.

IRUDIAK: BioCultura BCN 2014ko Eko Euskadi irla, postuen zenbait argazki

2.3.3 BIOTERRA ERAKUSTAZOKA

Irun (Ekainaren 06tik 08ra).

Bioterra topaketarako gunea da, non ekoizleak, eraldatzaileak, banatzaileak

zein fabrikatzaileak elkar ezagutzeko aukera duten hiru egunetan zehar. ENEEK

Bioterrako antolakuntza batzordeko kide da, aholkularitza aktibo baten bitartez

parte hartzen dugularik.

Bertoko erakusketaririk gabeko elikagai ekologikoen erakustazokarik ez dago.

Horregatik, eta aurreko urteetako ibilbidea jarraituta, EKO EUSKADI guneak bere

presentzia izan zuen, ENEEK-n erroldatutako eragileekin. Bioterran ENEEK-ko 17



eragile ekologiko izan ziren. Gipuzkoako Foru Aldundiak eragile ekologiko

gipuzkoarrei erakustokien alokairurako emandako laguntzari esker, gipuzkoarren

presentzia handia izan zen.

Gure eragileek bete zuten tokiaz gain, ENEEK-ak 12 m2-ko informazio-gunea izan

zuen, non Euskadiko elikagai ekologikoen katalogoko irudiak jarri ziren.

Azokan aurkeztutako jendarteratze-materialen artean, nabarmentzekoa da

Gipuzkoa eta Bizkaiko baldintzetara egokitzen den ortu ekologikoaren plangintza

egiteko koadroa.

Txikientzat, aldiz, nekazaritza ekologikoari buruzko mezuak zeuzkaten puxikak

puztu eta banatu ziren ENEEKren erakustokian.

Bioterrako antolatzaileekin batera, Euskadiko elikagaien bi dastaketa-aurkezpen

antolatu genituen: gaztaiena bata, eta ardoena bestea. Bi kasuetan, pertsona

adituen partaidetza izan genuen dastaketa gidatzeko. Bertaratutakoek kritika

onak egin zituzten, eta, elikagaiak dastatu eta ezagutzeaz gain, ENEEKak

ekintza hauentzat propio prestatutako dibulgazio-materiala eraman zuten.

Gure erakusketariek egin zuten balorazioa ere ona izan zen. Ohikoa den eran,

ENEEK-ko erakusketariek abantaila bezala ikusi zuten espazio komun bat

partekatzea.

IRUDIAK: Bioterra 2014ko EKOEUSKADI gunearen zenbait argazki



2.3.4 BIOARABA ERAKUSTAZOKA

Vitoria-Gasteiz (Azaroaren 07tik 09ra).

Bioaraba Gasteizko produktu ekologikoen, bizimodu osasuntsuaren eta kontsumo

arduratsuaren erakustazoka da. 2014ean izan du bere lehenengo ekitaldia,

erabateko arrakastarekin. Erakusketarako gune apala izanda ere (65 erakusketari

batu ziren), 30.000 pertsona inguru hurbildu ziren Gasteizko Iradier Arenara

arte. Publiko guztiei zuzentzen zaien erakustazoka da BioAraba, Euskadi

nekazaritza ekologikoa kontsumitu eta ekoizten dutenen topagunea.

Zentzu honetan, EKO EUSKADI markak bere lekua izan du, Eko Euskadi irla bete

duten ENEEK-ko eragileen eskutik. 20 eragilek hartu dute parte BioAraban,

erakusketa-azaleraren 1/3 Euskadiko produktu ekologiko adierazgarriekin betez.

ENEEKtik, elikagai ekologikoen etiketatuari buruzko tailerra antolatu genuen,

ondoren azaldutako produktu horien dastaketa eginez. Beste alde batetik,

Araban ortu ekologikoaren planifikazioa egiteko ikastaro labur bat ere antolatu

genuen, eta ekitaldi hau baliatu genuen Arabako baldintza klimatikoetara

egokituta dagoen plangintza-koadroa aurkezteko. Koadro hauetako 400 aletik

gora saldu ziren bisitarien artean.

IRUDIAK: ENEEKren stand-a eta EkoEuskadi irla BioAraba 2014 erakustazokan



2.3.5 BIOCULTURA BILBAO ERAKUSTAZOKA

BioCulturak, estatuko erakustazoka garrantzitsuenak, bere bigarren ekitaldia

izan zuen Bilbao Exhibition Center (BEC-Baracaldo). Erakustazoka honek 30

urteko ibilbidea dauka Madrilen, 20 urtekoa Bartzelonan eta 4koa Balentzian.

Erakustazoka hauek oso egokiak dira produkto ekologikoen ezaugarri

bereizgarrien inguruan mota guztietako sustapen- zein merkaturatze-ekintzak

garatzeko. ENEEK-tik parte hartze aktiboa izan dugu antolakuntzan, Eco Euskadi

gunean 28 erakusketari batuz (4 gipuzkoarrak izan ziren). Salmentarako zein

kontaktuak egiteko toki aparta izan da BioCultura. Antolatzaileek egindako

balorazioa oso positiboa da, bai bisitarien kopuruari dagokionez eta baita

erakusketariek izan dituzten emaitzei erreparatuta ere. Aurreikuspenak

askogatik bete dira.

Intereco-rekin elkarlanean, erakustazokako “showroom”-ean produktuen

etiketatuari buruzko bi tailer antolatu ziren, bakoitzean dastaketa bat eginez:

sagardo ekologikoari buruzkoa bat; eta Bizkaian ekoiztutako tomate

ekologikoena bestea. Horrezaz gain, ortu ekologikoaren plangintzarako tailerra

ere eman genuen, Biolurrekin batera. Kimu Bat lorezaintza-enpresa

azpeitiarrarekin lotutako akordioaren baitan, 50 metro koadroko loeategio-ortua

diseinatu zen.

IRUDIAK:BioCultura Bilbo 2014 erakustazokan EkoEuskadi gunearen eta garatutako

ekintzen zenbait argazki



2.3.6 BIOCULTURA MADRID ERAKUSTAZOKA

Madril (Azaroaren 13tik 16ra).

BioCultura Madrid-ek bere 30. ekitaldia oso emaitza onekin itxi zuen, erakutsiz,

beste behin ere, sektoreak bizi duen egoera ona. Ekologiaren lagunekin urtero

duen hitzorduan, BioCulturak oso sentsazio onak utzi zizkien erakustazoka

ospatutako egunetan Ifema bertaratutako 70.000 lagunei. 700 erakusketari

inguruk ziurtapendun produktoen 18.000 erreferentzia ezberdin aurkeztu

zituzten. Bertan egon ziren markei dagokionez, hazkuntza %17koa izan zen.

Erakustazokaren bukaeran, erakusketariek poztasuna adierazi zuten publikoak

emandako erantzunarengatik. Aurreko urtearekin alderatuta, salmentek gora

egin zuten, komertzioek Gabonetako salmentak aurreikusiz egindako

erosketaren eraginez.

ENEEK-Euskadi erakustoki komunean, aurreko urtean bezala, 8 eragilek hartu

zuten parte. Pertzeptzio orokorra izan zen euskal produktuek harrera ona

daukatela madrildarren artean. Eragileek beraiek azpimarratu bezala,

erakustazoka hau oso toki ona da kontaktuak egin, eta norbanako, kontsumo

ekologikoko talde, denda eta ostalariekin harremanak sortu eta indartzeko.

EKO EUSKADI markapean irudi komuna erakustearen garrantzia ere nabarmendu

zuten, baita eragileen artean sortzen diren harreman sendoak ere. Urtez urte

errepikatzen den hausnarketa da hau.

IRUDIAK: BioCultura Madrid 2014, Eko Euskadi irlaren zenbait argazki



2.3.7 KOMERTZIO EKOLOGIKOA. KATALOGOA

Kontseiluaren betebeharretariko bat da elikagai ekologikoak pisura saltzen

dituzten establezimenduak identifikatzea eta berauen kontrola egitea,

kontsumitzaileei elikagai ekologikoen salmentan ere berme bat emateko. Aldi

berean, komertzio hauen garapen egokian laguntzen da, baita ekoizpen

ekologikoa sustatu ere. Kontuan izanik produktu ekologikoak ez erosteko arrazoi

nagusietako bat dela kontsumitzaileak ez dakiela non topatu ditzakeen, gure

betebeharra da produktu ekologikoen ohiko salmenta-puntu horiek kokatzea.

Aldi berean, merkatari txikien eta ekoizle-plataformen artean akordioak

sustatuko dira, dendek urte osoan zehar horniketa bermatuta izan dezaten.

2014ean komertzioen Ziurtapen Gida ezarri dugu, baita erreferentzial teknikoa

eta elikagai ekologikoak merkaturatzen dituzten komertzioen jarraipena egiteko

prozedura ere. 2015era begira, elikagai ekologikoak pisura saltzen dituzten

denden identifikazioa eta erroldatzea planteatzen dugu, beraien egoerari

erreparatuta behartuta baitaude horretara.

Kontsumitzaileei zein, bereziki, komertzioei begira, “EKO EUSKADI 2014”

katalogoaren (produktua, argazkia, deskribapena, kontaktua) on-line bertsioa

eguneratu da. Dokumentu hau ENEEKren web orritik deskargatu daiteke.

IRUDIA: EKO EUSKADI on-line katalogoa



2014an ere, “Luraki” mugikorren aplikazio geoerreferentziatuaren egileekin

elkarlana egin dugu. Aplikazio honek kontsumitzaileak zuzenean harremanetan

jartzen ditu inguruko ekoizle ekologikoekin. Ekoizlea da protagonista, zeintzuk

produktu eskaintzen dituen eta non saltzen dituen azaltzen baitu. BioCultura

Bilbo eta Madrid-en aurkeztu zen aplikazio honek bitartekariak ekiditea eta

bertoko kontsumo ekologikoa sustatzea ditu helburutzat.

IRUDIA: Luraki apliakzioa Android eta iPhone-erako

Azkenik, esne bildots ekologikoa harategietan identifikatu eta promozionatu

asmoz, ekoizlearen arabera pertsonalizatu daitekeen horma-irudi bat diseinatu

dugu, kontsumitzaileen artean produktu hau ezagutzera eman aldera. Bai

horma-irudiak eta baita bildots ekologikoek hiltegitik ekartzen dituzten

prezinten bitartez, produktu honi ikusgarritasuna eman nahi izan diogu.

Promozioaren baitan, gainera, erositako bildots bakoitzarekin batera letxua

ekologiko bat dohainik eskuratu dezake kontsumitzaileak (ekoizle ekologikoak

dauzkan azoka bat gertu dagoen tokitan). Era honetan, ekimen honek beste

helburu bat ere betetzen du: azoka eta harategietan erosketa sustatzea. GAUR8

aldizkarian ere artikulu bat idatzi genuen bildots ekologikoari buruz, Biolur

elkartearekin batera. Ekimenak ez du izan esperotako arrakasta, baina datorren

urtera begira ideia gehiago landuko da.



Arkume ekologikoaren horma-irudia, letxuaren promozioa eta etiketa pertsonalizatua

2.3.8 SUKALDARITZA EKOLOGIKOA

Ostalaritza, Sukaldaritza eta Katerinen sektorearentzat (HORECA akronimoa,

gazteleraz) proiektu bat beren beregi garatzea aztertzen ari da Kontseilua.

Bertoko produktu ekologikoak establezimendu hauetan sartzea da helburua,

baita sukaldaritza ekologikoarentzat ezarriko diren estandar batzuk garatzea

ere. Irabazi asmorik gabeko INTERECO elkarteak (Estatu osoko ekoizpen

ekologikoaren Kontseilu eta Komiteak batzen dituenak, ENEEK barne), helburu

bera dauka. Izan ere, INTERECOk dagoeneko ezarri du sukaldaritza

ekologikoarentzat berme sistema eta hasia dago eskola jantokiak eta jatetxeak

ziurtatzen.

Aurreko urteetan bezala, ENEEK-k ekonomikoki lagunduz parte hartu du

EKOLAPIKO proiektuan, oso ekimen interesgarria baita sukaldaritza kolektibo

ekologikoaren arloan. Ekolapikok ekoizpena, elikadura eta hezkuntza

integratzen ditu. Ekoizpen ekologikoaren baitan, landa garapena, pertsonak,

osasuna eta ingurumena uztartzen ditu.

Gipuzkoan garatu da proiektua, Biolur Elkartearen, Cristina Enea Fundazioa eta

Donostiako Udalaren, Kutxa Ekogunearen eta ENEEKren partaidetzarekin. Ekimen

bateratzaile hau abian jartzeko lantaldea sukaldaritzan esperientzia duen

nutrizio aditu batek eta nekazaritza teknikari batek osatu dute. Pertsona hauek



diseinatu dituzte menuak, planifikatu dute ekoizpena, eta koordinatu dute

ekoizleen eta sukaldarien arteko harremana. Horrezaz gain, baserrietara eskola

zein familien bisitak eta sentsibilizazio materiala egin dituzte.

Aurrerago zerrendatutako instituzioen

laguntzarekin, proiektuaren gastuak estaltzeko

modua egon da orain arte. 2013/2014

ikasturtean, egunero 840 otordu erabat

ekologikoak eman dira 10 zentrotan, ekoizpen-

mota ezberdinak (ogia, gazta, ortuariak…)

dauzkaten 14 baserritarren partaidetzarekin.

Ekolapiko proiektuaren filosofia erabat

bateragarria bada ere, egungo testuinguru ekonomikoan eta dauzkagun baliabide

ekonomikoekin, ekimena Bizkaia eta Arabara zabaldu nahi bada, ezin daiteke

planteatu proiektua orain arte bezala. Zentzu honetan, Ekolapikoren izaera

bateratzailea galdu gabe (bertoko elikagai ekologikoak+ustiategietara

bisitak+hitzaldiak eskoletan), hiru lurraldeetako ikastetxeetan elikagai

ekologikoak sartzeko ekintza ezberdinak aztertuko dira datozen urteetan.

2.4. AHOLKULARITZAREN BITARTEZ EKOIZPEN EKOLOGIKOA

HANDITU

Jakintza da nekazaritza ekologikoaren lehengai garrantzitsuena: lurrari,

maneiuari eta zuzeneko harremanei buruzko jakintza. Elikagai ekologikoen

eskaintza handitzeko, teknikoki trebatuak diren profesionalak behar dira, bai

ekoizpenaren arloan (oraindik hazten ari den sektore batek dauzkan arazoak

kontuan izanda) eta baita arlo ekonomikoan ere.

ENEEKtik, ezinbestekotzat jotzen dugu nekazaritza ekologikora konbertsioa

egiteko informazio eta asesoramendu zerbitzu bat, bai ekoizpen ekologikoaren

onura potentzialez informatzeko, eta baita arlo teknikoan beharrezko

informazioa eskaintzeko ere (kostuen kalkuloa eta laboreen emankortasuna,

modernizatzeko inbertsioak, bertoko hazi eta arrazen kontserbazioa eta

erabilera, birmoldaketan dauden nekazari eta abletzainei aholkularitza

teknikoa…). Errealitatea da egun ez daukagula horrelako zerbitzu bat abian

jartzeko baliabiderik, nahiz eta datozen urteei begira espero dugun hau posible

izatea.



2.4.1 NEKAZARITZA EKOLOGIKOARI BURUZKO IKASTAROETAN PARTE

HARTZEA

Izan ENEEK edo beste erakunde batzuek antolatuta, NEri buruzko ikastaro,

jardunaldi eta hitzaldietan parte hartu dugu urte guztian zehar. Ohizkoena izan

da nekazaritza eskoletan egitea jarduera hauek, HAZIren etengabeko

formakuntza planaren baitan.

Ordua eta tokia Antolatzailea

Baratzezaintza Basaldea 2014/1/27 Arkaute HAZI

Baratzezaintza ekologikoa 2014/2/27 Orozko HAZI

Merkatu sustatzaileak 2014/3/20 Derio HAZI

Abeltzaintza ekologikoa, hasierako tailerra 2014/9/30 Gasteiz Congreso SEAE

5.Panela Lankidetza eta Sareak 2014/10/2 Gasteiz Congreso SEAE

Etiketatu tailerra BioCultura Bilbo 2014/10/3 Barakaldo INTERECO

Ortuaren plangintzarako koadroa 2014/10/7 Barakaldo Asoc Vida SANA

Etiketatu tailerra BioAraban 2014/11/7 Gasteiz BIOARABA

Ortuaren plangintzarako koadroa 2014/11/8 Gasteiz BIOARABA

UNAF Chile-ren bira teknologikoa 2014/11/19 Jauregibarria HAZI

NE Araban 2014/11/25 Gasteiz EHU

2.4.2 ORTU EKOLOGIKOAREN PLANGINTZARAKO KOADROA

2014an zehar, baratze ekologikoaren plangintza egiteko bi koadro diseinatu

ditugu, Bizkaia eta Gipuzkoako baldintzetara klimatikoetara egokitua bata, eta

Arabako baldintzetara egokitua bestea.

Lurralde bakoitzeko errealitate klimatikora egokitzen den tresna honetan, ohiko

ereintza-landaketa-uzta egutegiaz gain, hazitegian pasa beharreko egunak,

landaketatik uztara arte behar den denbora, ureztatze- eta ongarritze-beharrak,

ohiko landare-tartea, landare-tarte horren arabera metro koadro batean sartzen

diren landare kopurua, errendimendu estimatua, tandak, lurraren okupazioa

egunetan, eta ohiko arazoak. Koadroa osatzeko datuak esperientzia luzedun

ortugile ekologikoek eman dituzte. DIN-A3 formatuko 1200 unitate banatu ditugu

nekazaritza ekologikoko azoka espezializatuetan. Gure web orrian ere,

eskuragarri dago.



IRUDIA: “Araba”ko ortu ekologikoaren plangintzarako koadroa

2.4.3 LAGUNTZEN TRAMITAZIOA

Ekologikoan inskribatuta dauden eragileei Garapen Ekonomikorako eta

Leihakortasunerako Sailak 2014. urtean ekoizpen ekologikoarentzat prestatutako

laguntzen tramitazioan laguntza eskaini die ENEEKak.

Laguntza hauen xedea da eragileek ENEEK-i egiten dioten ekarpena nolabait

konpentsatzea, Nekazaritza Ekologikoaren Araudi Europarrak aurreikusten dituen

kontrol jardueren kostua hein batean estaliz: ikuskaritza-bisitak, urteroko

auditoriak eta laginen analisia. Hau da, laguntza honekin Kontseiluak kuota

bezala jasotzen duen diruaren zati bat estaltzen da, beti ere, laguntza-deialdia

baino urtebete lehenagoko denbora-epera lotuta.

Horrela, 2013ko Kontrol eta Ziurtapen kuota ordaindu beharra zeukaten 368

eragileetatik, 258k aurkeztu zuten laguntza jasotzeko eskaera, 246k lortuz.

Bataz beste, %35,5ekoa izan da jasotako laguntza.

Laguntza honekin eta Agroanbientalekin, nekazari ekologikoek eskaintzen

dituzten (eta merkatuak aintzat hartzen ez dituen) ingurumen- eta gizarte-

zerbitzuengatik ordainduak izango dira, zati batean behintzat.



2.4.4 BASALDEA PROIEKTUA

2014an zehar, Gasteizko Udalak gidatzen duen Basaldea proiektuaren diseinuan

parte hartzen jarraitu du Kontseiluak. Hitzarmenean, ENEEK-az gain, Arabako

Foru Aldundiak, HAZI korporazioak, CEA Ingurugiro Gaietarako Ikastegiak eta

Gasteizko Abastos merkatuak parte hartzen dute.

Helburua da nekazaritza ekologikoan (ortugintzan, gehien bat) profesionalki

jardungo diren empresa berrien haztegi bat ezartzea, Gasteizko Udalarenak

diren lurretan (Basaldea gunea). 2014an zehar, ureztapenerako azpiegitura

eraiki da, eta lursailak fisikoki banatu dira. Horrezaz gain, Zadorratik ura

hartzeko zeuden arazoak konpondu dira.

2015eko udaberri-udarako espero da lehenengo 15 nekazari berriek beraien

lursailak martxan jartzea. Planteamendua da denbora tarte jakin bat igaro eta

gero (zehazteke dagoena) Basaldea utzi eta beraien baserri propioa montatzeko

moduan egongo direla. Haztegian dauden bitartean, aholularitza izango dute,

baita Abastos plazako azpiegiturak erabiltzeko aukera ere, beraien bidea

zabaltzen joan daitezen.

2.4.5 PROYECTO “LEOT- LABORANTZA EKOSISTEMEN OSASUN

TXARTELAK”

ENEEK-k Neikerrek lideratutako proiektuan parte hartu du, nekazariei tresna

berri bat eskeintzeko (LEOT – Laborantza Osasuna Ekosistemen Txartelak).

Helburuak, euren agroekosistemen gaurko osasun egoera modu fidagarri batean

neurtu ahal izatea eta etorkizunean nekazal praktikak duen eragina ezagutzea

dira. Orainarte Neikerretik garatutako adierazleak larre lurretara egokitzen

ziren bian ez nekazal lurretara.



2.5. EUSKADIKO NEKAZARITZA EKOLOGIKOAREN SUSTAPENERAKO

PLANGINTZA (FOPE)

Euskadiko nekazaritza ekologikoak, orain arte, nahiko garapen mugatua izan du

Europako beste herrialde batzuekin alderatuta. Gizartetik elikadura eta

ekoizpen ekologikoarekiko sumatzen den interesa aintzat hartuta, eta honek

garapen ekonomiko jasangarrian izan dezakeen eragina kontuan izanda, Eusko

Jaurlaritzak, ENEEKak, NEIKERek eta HAZIk, Katilu bulego teknikoaren

laguntzarekin, Euskadiko Nekazaritza Ekologikoaren Garapenerako Plangintza

2015-2016 diseinatu dugu.

Ekoizpen ekologikoa sustatzeko hainbat ekimen abiarazten ari dira, bai Europa

mailan, bai estatu mailan eta baita Euskal Herrian bertan ere. Oro har, guztiek

dauzkate abiatunpu eta jomuga komunak. FOPE proiektua ekoizpen

ekologikoaren azterketa sakon batetik sortzen da, Autonomia Erkidegoan

gizarte- eta ekonomia-testuinguruak, eta baita nekazaritza eta abeltzaintza

ekoizpenaren testuingurua astertzetik. Abiarazitako ekimen pribatu eta publiko

ezberdinak ere aztertu dira. Horrenbestez, proiektuak hiru zati dauzka: I)

bideragarritasun analisia (2014); (II) egiaztapenerako plan pilotua (2015); y III)

garapena (2016).

Landuko diren atalak hurrengoak dira:

NE-ko ekimen enpresarialak kudeaketa tekniko-ekonomikoan eta

administratiboan laguntzeko estrategiaren diseinua: eskualde mailako

dinamizatzailea / Teknikarien trebakuntza

Ekoizpenaren sustapena eta fiskalitate positiboa

Nekazaritza aseguruak NEri egokitzea (datu teknikoetan oinarrituta primak

egokitu)

NEren Behatokia ezarri

Banaketa erraztuko duen ekoizle, eraldatzaile eta kontsumitzaileen arteko on-

line plataforma garatu

Horniketarako unitate piloto baten diseinua eta abian jartzea

Kontsumoa egonkortzeko, kontsumitzailea informatu

Laborantza-lur berrien identifikazioa

Konbertsioan kritikoak diren alderdi tekniko eta sozio-ekonomikoak identifikatu.

Ekoizpenean eta eraldaketan hobekuntzak egiteko ikerketa-ildoak zehaztuko

dituen Mahai Teknikoa eratu



Ekoizleen asesoramendua, nekazari, abeltzain eta teknikarien arteko formazio

saioen bitartez

NE-ko entsegu esperimentalak

Formazio-modulo ezberdinen diseinua

NESP-ren koordinazioa eta jarraipena. Aurrerapenen balorazioa eta neurri

zuzentzaileak

NESP-ren Komunikaziorako Plangintzaren diseinua

Berrikuntzarako, Emaitzen eta Ekintzen koordinaziorako Bulegoa ezarri,

Kataluniarekin eta beste autonomía erkidego batzuekin.

2.6. EHKO PROIEKTUA

Azterketak 2013 urtean bukatu zuen, EHKolektiboaren sorrerarekin batera. Baina

2014 urtean zehar lan administratiboak egin dira, Interreg laguntzarako azken

gastuen ziurtapena egiten.



3. ERREGISTRO, KONTROL, IKUSKAPEN ETA ZIURTAPEN

PROGRAMA.

Programa honen helburua da Nekazaritza Ekologikoa (edota bilogikoa, organikoa)

izendapenarekin identifikatutako produktuek indarrean den araudia betetzen

dutela ziurtatzea. Soilik hori beteta merkaturatu daitezke produktu ekologikoak,

arautegi europarraren arabera.

2014an prozedura hobetzeko lanak egin dira, merkaturatzaileen jarduera

erregularizatzeko egin den lana nabarmenduz. Estatuko beste Kontseiluekin

batera, INTERECO elkartean parte hartzen jarraitu dugu, izan intsumoen

homologazioari eztabaidetan, izan jendarteratze jardunaldietan parte hartuz,

izan merkatari txikiei eta sukaldaritza ekologikoari ezarriko zaizkien irizpideak

zehazteko eztabaidetan parte hartuz.

Hauek izan dira kontrol eta ziurtapenaren arloan egindakoak:

3.1. ERREGISTROAREN KUDEAKETA ETA KONTSULTEN ARRETA

Egunero jasotzen dira kontsultak, bai telefonoz eta baita posta elektronikoz

ere. Galderak eragileek edota control sistema eta araudiak ezartzen dituen

baldintzak ezagutu nahi dituzten interesdunek pausatzen dizkigute. Gerta

daiteke kontsulta hauek gaian sakontzeko beharra sortzea. Zenbaitzutan,

Interecoren foroan argitzen dira zalantza hauek. Era honetan, Nekazaritza

Ekologikoaren alorrean lan egiten duten erakunde publikoen irizpideak komunak

izatea lortzen da.

3.2. ERREGISTRO ETA DOKUMENTAZIO SISTEMAREN MANTENTZE-

LANAK

Aurten zenbait hobekuntza egin dira espedienteen kudeaketarako eta eragileen

erregistroak mantentzeko erabiltzen dugun aplikazio informatikoan.

3.3. KALITATE SISTEMAREN EGITEA

Kontrol eta ziurtapen lanak era egokian egiteko, kalitate-sistema bat diseinatu

eta ezartzeko lanetan gabiltza. 2014an zehar, barne-prozedurak hobetzen

jarraitu dugu.



Etengabeko hobenkuntzarako estrategiaren baitan, lan hauekin jarraitzea

ezinbestekoa da.

3.4. FORMAZIOA

Aurreko urteetan bezala, Interecok antolatzen dituen Estatu mailako

ikuskatzaileen topaketetan izan gara. Guztien artean irizpideak bateratzea da

helburua. Aurten, abereen anoa kalkulatzea, ongarritzearen kudeaketa eta

hondakinen analitikak izan dira jorratu diren gaiak.

Beste alde batetik, zenbait formazio-ekintzatan parte hartu dugu, esaterako,

Fraisoron antolatutako “Introducción al Manejo Holístico. Regenerativa”,

“Agricultura regenerativa_Jairo Restrepo”, edota Biolur elkarteak eta GFAk

antolatutako “Etorkizuna lantzen” ikastaro trinkoan.

3.5. INTERECON PARTE HARTZEA

INTERECOk Estatuko Nekazaritza Ekologikoko Kontseilu guztiak batzen dituen

elkartea da. ENEEK-ak, bazkide moduan, elkarteak garatzen dituen jarduera

ezberdinen diseinuan eta antolakuntzan parte hartzen du. 2014az geroztik,

ENEEK Sukaldaritza Ekologikoaren ziurtapenerako komiteko kidea da. Pasa den

urtean, etiketatuari buruzko bi tailerren antolakuntzan parte hartu dugu,

BioCultura Bilbo erakustazokaren baitan. Ekaina eta abenduan asanblada bana

egin ziren, gai ezberdin asko landuz.

Horrezaz gain, irizpideen baterapenean eta arautegi ekologikoaren interpretazio

bateratuan lanean jarraitzen da.

3.6. KONTROL ETA ZIURTAPEN LANAK

Teknikari-ikuskatzaileen eta zuzendariaren lan orduak sartzen dira atal honetan.

Teknikarien kasuan, dedikazioa bulegotik kanpo egindako lanetan (joan-etorriak

barne) eta bulegoan egindakoetan banatzen da. Atal honetan ere, egindako

analitiken kostua sartzen da, baita kontrolerako ezinbestekoak diren materialen

erosketa eta ziurtapen batzordearen lana ere. Izan ere, horren ikuspegi zabala

duen arautegi baten interpretazioa ezinbesteko egiten du jakintza teknikoa

daukaten pertsonen aholkularitza. Alta eskaera kopuruak eta jarduera berriak

inskribatu dituzten eragileek gora egin dute 2014an.



Eskatzaile kopurua

ARABA BIZKAIA GIPUZKOA ENEEK guztira

Inskripzioa 2009 21 20 22 63 2010 24 12 14 50 2011 21 23 24 68

2012 23 18 22 63

2013 22 16 38 76

2014 17 22 30 69 Inskribatuta egonda, jarduera berriak erroldatu dituztenak

2009 4 3 4 11

2010 9 7 9 25

2011 7 6 9 22

2012 11 9 9 29

2013 7 9 11 27

2014 6 6 3 15

2009 guztira 25 23 26 74

2010 guztira 33 19 23 75

2011 guztira 28 29 33 90

2012 guztira 34 27 31 92

2013 guztira 29 25 49 103

2014 guztira 23 28 33 84

Eskariak Lurralde Historikoaren arabera eta motaren arabera

Eragile batek jarduera ezberdinetan izena eman badezake ere, jarduera

printzipal bat zehazten da, bolumenaren arabera. Eskaera berrien banaketa

hurrengokoa izan da:

URTEA EKOIZPENA ERALDAKETA MERKATURATZEA INPORTAZIOA GUZTIRA

2011 52 11 3 2 68

2012 41 18 3 1 63

2013 55 10 11 0 76

2014 50 7 12 0 69



ARABA BIZKAIA GIPUZKOA ENEEK guztira

ABELTZAINTZA

Erlezaintza 1 1 Arrautzetarako oilo hazkuntza 1 1 Esnerako ardi hazkuntza 1 1 Txerri hazkuntza 1 1

NEKAZARITZA Lurgorria edo ongarri berdeak 1 1 Fruitu lehorrak 1 1 Aletarako lekarien laborantza 1 1 Frutagintza 3 8 11 Baratzezaintza 3 10 16 29 Olibagintza 2 2 Beste ekoizpen begetal batzuk 1 2 3 Hazi eta landareen ekoizpena 1 1 2 Mahastigintza 4 4

Ekoizpena, guztira 16 16 26 58

ERALDATUAK Arrautzen sailkapena eta ontziratzea 1 1 Goxokien elaborazioa 1 1 Gazta, esne eta esnekien elaborazioa 1 1 Ardoaren elaborazioa eta ontziratzea 1 1 Beste ale eta/edo tuberkuluen manipulazioa, ontziratzea eta/edo eraldaketa

1 1

Ogigintza 1 1 Elikagai prestatuak, homogeneizatuak eta/edo dietetikoak

1 1

Hilketa eta prestaketa 1 1

Eraldaketa, guztira 4 1 3 8

MERKATURATZEA Banaketa 1 2 3 Salmenta puntua 2 4 4 10

INPORTAZIOA

Enpresa inportatzailea 1 1 Izen-emate eskaerak Lurralde Historikoaren eta ekoizpen-orientazioaren arabera

Euskadin, ziurtapenaren esparrua oso zabala da, eta (CE) 834/2007

Erregelamenduan batuta dauden nekazaritza jarduera guztiak biltzen ditu; hala

nola, landare eta hazien ekoizpena, labore estentsiboak, ortuariak eta frutalak,



olibondoak, mota guztietako aziendak eta baita eraldaketa-industriaren

elaborazio ezberdinak ere (pentsua, hiltegiak, esnekigintza, ogia eta opiltxoak,

olioa, konfiturak…)

Aurtengo kontrol eta ziurtapen lanen emaitzak

2014ko hasieran, ENEEK-n inskribatutako eragile kopurua 389koa zen, ekoizpen,

eraldaketa eta inportazio-enpresak batuta. Urtearen bukaeran, aldiz, 434

eragile ziren.

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Araba 68 74 90 99 112 118 127

Bizkaia 58 68 80 98 106 117 125

Gipuzkoa 89 102 114 126 143 154 182

GUZTIRA 215 244 284 323 361 389 434

Urte hasieran inskribatutako eragile kopurua.

Urtean zehar, 65 eragile berrik eman dute izena, eta beste 20k baja eskatu

dute. Horrenbestez, errolda 45 eragiletan handitu da(%12ko hazkundea).

2009 2010 2011 2012 2013 2014

Altak 46 48 54 51 60 65

Bajak 22 15 14 13 21 20

Gainera, 24 eskaera artxibatu dira eskakizun guztiak ez betetzeagatik.

Momentuan, 29 eskaera berri daude inskribatze-prozesuan.

Azpi-errolden araberako banaketa, 2014ko bukaeran:

Eragileak guztira

Ekoizpen begetala

Abere ekoizpena Eraldaketa Inportazioa Merkaturatzea

Errolda, guztira*

Azalera (Ha)

Araba 127 93 13 34 2 11 153 1659,1

Bizkaia 125 88 29 28 7 152 653,4

Gipuzkoa 182 116 33 52 1 22 224 561,8

GUZTIRA 434 297 75 114 3 40 529 2874,4 * Azpi errolda guztien batuketa eragile kopurua baino handiagoa da



Aurten egindako kontrolen kopurua 559 izan da.

2009 2010 2011 2012 2013 2014

Kontrol kopurua

184 325 418 435 518 559

Kopuru honetan sartzen dira: jarraipen auditoriak; aldez aurretik ohartarazitako

inspekzioak eta ohartarazpenik gabekoak; aparteko inspekzioak; prozesuen

inspekzioak, tokian bertan eginak; eta homologazio berriak.

Horrezaz gain, ohartarazpenik gabeko beste bisita batzuk egin dira, analisiak

egiteko laginak batzeko helburuarekin (61 kontrol).

Elikagai ekologikoen ekoizpen eta etikatatua zehazten duen (CE) 834/2007

Erregelamenduak ezartzen du kontrol-sistemaren baldintza sahistezina dela

eragile guztiei, urtero, kontrol bat egitea. Guztira, kontrolatutako eragileen

kopurua 439 izan da (alta berriak barne).

Kontrol bisita gehigarriak egin zaizkie eragileen %28,0ri (123/439), eta

produktuen analitika, berriz, eragileen 13,8%ri (61/439). Guztira, 184 eragilek

jaso dute kontrol bisita bat baino gehiago, edota lagina jaso zaie. Hau da,

ENEEK-ak kontrolatutako eragileen %35,1ek kontrol gehigarriak jaso dituzte

(154/439).

Kontrol-bisita gehigarriak egin zaizkie eragileen %28ri (123/439), eta produktuen

analitika egin zaie eragileen %13,8ri (61/139).

2010 2011 2012 2013 2014

Bisita gehigarriak %22 %23 %18,5 %25,9 %28,0

Laborategiko analisiak %38 %37 %30 %12 %13,8

Produktu ziurtatuen analitikak:

Urteko Kontrol Plangintzak analitika-plangintza betetzea du helburu, produktu

mota ezberdinak eta ziurtatutako jarduera guztiak hartuz. 2014an hondakin

anitzen analitikak (multirresiduos), metal astunenak, transgenikoenak eta

nitrogeno inorganikoarenak egin dira. Produktu begetal ezberdinak analizatu

dira (batez ere, barazkien hosto eta fruituak), baita haziak, arrain kontserbak,

zerealak, pentsua eta baita lurra ere.



Laborategi ezberdinekin lan egin dugu: LQM, S.A. (San Ginés, Murtzia) hondakin

anitzen analitikentzat; Neiker-Tecnalia (Euskadiko Nekazaritza eta

Abeltzaintzarako Ikerketa Institutua), transgenikoen analitikentzat eta metal

astunentzat; eta Aquimisa (Salamanka) nitrogeno inorganikoaren analisientzat.

61 lagin batu dira guztira, denak eragilea aurretiaz ohartarazi gabe. Egunean

bertan edota bezperan jakinarazten zitzaion eragileari lagina jasoko zitzaiola,

ziurtatzeko eragilea bera edota bere ordezkari bat tokian egongo zela lagina

batzeko orduan.

Gehienetan, laginak ekoizpen unitatean bertan edota industriaren

azpiegituretan hartu dira. Hauek izan dira egindako analisiak:

Hondakinen analitikak

GEO Nitrogeno

inorganikoa Metal

astunak Glifosatoa Osagarriak

Fruta eta barazkiak

26

1

Mahastia 7

Labore estentsiboak

1

Ardoa, sagardoa 3

Pentsu eta bazka 4 7

Ogia 4

Olioa 1

Landarea 1

Te edo infusioak 1

Eraldatuak 5

Guztira 2014 53 7

1

Guztira 2013 49 6

2

Guztira 2012 90 6 1 1 4

Guztira 2011 115 10 5 9 2

Guztira 2010 74 30 8 12

Guztira 2009 102 11 8 12

Analitiken emaitzak

Laginen analisiek zenbait entsegu-txosten egitea ekarri dute, araudi urraketak

erregistratu aldera: 5 laginetan kutsadura aztarnak topatu ziren (3 mahatsean

eta 2 bazkan). Mahatsean, sintesiko pestiziden aztarnak topatu ziren,

beharrezkoak ziren neurriak hartu zirelarik. Gauza bera gertatu zen bazkarekin.

Entsaiu analitikoen emaitzak

5 laginetan kutsadura aztarnak aurkitu dira (3 mahatsetan eta 2 animalientzat

bazkan), sintesiko pestiziden hondakinak zituztelako. Kasu guztietan kopurua,

elikagai konbentzionalentzat onartuta dauden L.M.R. edota gehienezko hondakin



mugetatik behera zeuden. 3 kasutan eragileak aurkeztutako azalpenak eta

neurriak ez zirela egokiak izan ondorioztatu zen.

Egindako kontrolen ondorioz hartutako ziurtapen erabakiak

1 taulan, 2014 urtean aurkitutako arau hausteak azaltzen dira, batzuk aurreko

atalean azaldutako entsaiu analitiketatik datoz.

Kontrolatutako 439 espedienteetatik 4tan aktibitatea denboraldi baterako

etetea erabaki zen edota ekoizpen loteari eko aipamenak eramateko

deskalifikatu. Kasu batean ziurtagiri Ekologikoa bertan behera ustea erabaki

zen.



1.- Taula- NEKAZARITZA EKOLOGIKOAREN ARAUDIAREN INGURUAN AURKITUTAKO ARAU HAUSTEEN LABURPENA

2014 URTEA kontrolatutako eragile kopurua: 439

Araudiko gaia Espediente

kopurua

Neurri zuzentzaileen inguruan Azken erabakia

Informazio falta, lanen erregistro gutxi 1 Neurri zuzentzaileak ez dira nahikoa. Ziurtapenaren aldi baterako etena, 6 hilabeterako

Emaitza analitikoak ez egokiak 3 Neurri zuzentzaileak ez dira nahikoa: ezin da istripuz izan dela frogatu

Kasu batean ekoizpenaren deskalifikazioa

Kasu batean 6 hilabeteko etena ziurtagirian

Kasu batean ziurtagiria bertan behera gelditu da

Ekologikoa egiteko ziurtapena ez duen instalazioan elikagai ekologikoak egitea

1 Neurri zuzentzaileak ez dira nahikoa. Ziurtapenaren aldi baterako etena, urte baterako

Documents

ENEEK JARDUEREN MEMORIA 2014 MEMORIA_Eus.pdf · DINAMIZAZIO ETA SUSTAPEN EKINTZEN PROGRAMA Jatorri ekologikoko produktuen kontsumoaren hazkunde1 testuinguru batean, ekoizpen ekologikoaren