ERAGILE GEOLOGIKO EDO GEOMORFIKOAK

BARNEKO ERAGILEAK KANPOKO ERAGILEAK

TOLESTURAK ETA FAILAK

ITSASIKARAK TSUNAMIAK

LURRIKARAK SISMOAK

SUMENDIAK

HAIZEA

ITSASOA

IBAIAK

GLAZIARRAK

LURPEKO URAK

HAITZULOAK

BIZIDUNAK ETA LURRAZALAREN

ALDAKETAK

BARNEKO ERAGILEAK

TOLESTURAK ETA FAILAK Bi plaken artean gertatutako talkaren ondorioz sortzen dira.

LURRIKARAK EDO SEISMOAK Lurraren barnealdean bat-batean askatutako energiaren ondorioz, lurrazalean gertatzen diren dardara edo astinduak dira lurrikarak edo seismoak.

SUMENDIAK Lurraren barnealdetik datozen magma eta gasak kanporatzen diren irekiguneari deitzen zaio.

ITSASIKARAK ETA TSUNAMIAK

Lurrikarak itsaspean ere gerta daitezke itsasikarak deitzen zaie halakoetan , eta tsunami izenez ezagutzen ditugun olatu izugarriak sortzen dituzte.

KANPOKO ERAGILEAK

HAIZEA Haizeak materialak toki batetik bestera garraia ditzake, indarraren arabera; haizearen abiadura moteltzean, materialak lurrean pausatzen dira

IBAIA

Ibaiak higadura-erabile garrantzitsuak dira. Ibaiko arroako materiala higatu eta garraiatu egiten du eta apurka-apurka, arroaren erliebea aldaratzen du.

LURPEKO URAK

Lurrazalera erortzen den ura (euria, elurra…) lur iragazkorretan sakoneraino barneratzen da, iragaztean erakotziko dion geruza iragazgaitz bat topatu arte.

BIZIDUNAK ETA LURRAZALAREN ALDAKETAK

Gizakiek eta animaliek Lurra (paisaia) etengabe aldatzen dute

HAITZULOAK Haitzuloak hainbat eratara sortzen dira: urak edo haizeak, edo biek batera eragiten duten higaduraren ondorioz; luizi edo lurjausiak direla medio…

GLAZIARRAK

Lehorreko izotz-masa higikorrak dira. Elurra izotz bilakatzeko baldintza termiko bereziak behar direnez, glaziarrak elurra inoiz desagertzen ez den eremuetan baino ez dira sortzen.

ITSASOA

Itsasoko urak higadura sortu, materialak garraiatu eta setimentatu egiten ditu; poliki-poliki kostaldean itxura aldatzen du horrela. Haitzak higatzen dituzte eta higaduren ondorioz askatutako hainbat neurritako harriak pilatzen dira itsasertzean.