8 Buletina: 2015ko Ekaina

AURKIBIDEA

2. KONPOSTARI BURUZKO

TAILERRAK

3. HERRI DIAGNOSTIKOA

1. JARDUNALDI TEKNIKOA

4. ESKOLEN ARTEKO FOROA

DIMAKO UGARANA LHI , IGORREKO INAZIO ZUBIZARRETA LHI

5. UDAL FOROAK

ESKOLAKO AGENDA 21

Ikasturte honetako gaia Kontsumo jasangarria: Murriztu, berrera-Kontsumo jasangarria: Murriztu, berrera-Kontsumo jasangarria: Murriztu, berrera-Kontsumo jasangarria: Murriztu, berrera-

bili, birziklatubili, birziklatubili, birziklatubili, birziklatu izan da, ikastetxeetan nahiz Arratiako biztanleriaren ar-

tean hondakinen sorrera murrizteak, hondakinak berrerabiltzeak eta bir-

ziklatzeak duen garrantziaren lelopean hainbat ekintza antolatu dira.

Ikasturte honetan Dimako Ugarana ikastetxeak eta Igorreko Ignazio Zu-

bizarreta ikastetxeek parte hartu dute, lehen hezkuntzakoak biak.

Ondorengo orrietan, 2014-2015 ikasturtean zehar ikastetxeetan egin-

dako ekintzarik esanguratsuenak aurkeztuko dira.

4. IKASTETXEETAN EGINDA-

KO EKINTZAK

JARDUNALDI TEKNIKOAJARDUNALDI TEKNIKOA

Hondakin organikoen kudeaketa Diman

2

ZABORRA EDO HONDAKINA DA?

Badakigu hondakinak era egokian bereizten? Bostgarren edukiontzia erabiltzen dugu?

Ateratako ondorioak: • Ikasleek ezagutzen dituzte Diman hondakinak kudeatzeko dauden edu-

kiontzi eta guneak.

• Ikasleek ongi sailkatzen eta kudeatzen dituzte sortutako hondakinak.

• Ikasleek ezagutzen dute Diman edukiontzi marroira isuri ahal diren honda-

kin organikoak zein diren eta hondakin organikoak ongi sailkatzen dituzte.

• Ikasleen ia erdiak, %46,42ak, etxean edukiontzi marroirako kubotxoa edo

etxeko konpostagailua dauka hondakin organikoak kudeatzeko.

JARDUNALDI TEKNIKOAJARDUNALDI TEKNIKOA

Hondakin organikoen kudeaketa Igorren

3

Ateratako ondorioak:

• Ikasleek ezagutzen dituzte Igorren hondakinak kudeatzeko dauden edukiontzi

eta guneak.

• Ikasleek ongi sailkatzen eta kudeatzen dituzte sortutako hondakinak.

• Ikasleek ezagutzen dute Igorren edukiontzi marroira isuri ahal diren hondakin

organikoak zein diren eta hondakin organikoak ongi sailkatzen dituzte.

• Jardunaldian parte hartu duten ikasleen %72ak etxean hondakin organikoak

sailkatuta biltzeko kubotxo marroia dauka, ikasleen %16ak aldiz etxeko

konpostagailua aukeratu du hondakin organikoak kudeatzeko.

MANKOMUNITATEKOMANKOMUNITATEKO KONPOST TAILERRAKKONPOST TAILERRAK

VERMICAN enpresako teknikariak azalpenak ematen

4

Konpostari buruzko azal-

pen teoriko asko jaso du-

Teoría ikasi eta gero, praktikan

jarri dugu ikasitakoa!!

Zelako kalitatea dauka egiten dugun konpostak?

HERRI DIAGNOSTIKOA:IBILBIDEAKHERRI DIAGNOSTIKOA:IBILBIDEAK

Ze kalitate dauka gure herrian egiten dugun konpostak?

5

Dimako Ugara ikastetxean herri diagnostikoa betetzeko herriko konpostagailuetako kalitatea neurtu da.

Zeintzuk izan dira lortutako emaitzak ?

KONPOSTA-GAILUA

KOKAPENA DATA TENPERATURA KONPOSTAGAILUAREN BETET-

ZE MAILA MIKROFAUNAREN PRE-

SENTZIA

neurketa neurketa neurketa 1

Udal baratzak

2015.03.23

8,4 8,3 8,2 Betetze maila oso baxua, ¼ bakarrik

Barraskiloak besterik ez dira antzeman

2 11 10,9 12 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Bai, zizareak, zomo-rro txikiak

3 7,2 6,6 7,7 Betetze maila oso baxua, ¼ bakarrik

Bai, baina ez larregi

4 8 7,5 7,3 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Bai, zizareak, sagu txiki bat, zomorro txikiak

5 8 8,5 8,1 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Bai, zizareak

6 9,6 10 10 Egokia, ¾raino beteta dago

Bai, zomorrokoak, zizareak, e.a.

• Denetan tenperatura nahiko baxua da. • Seitik bat izan ezik, gainontzeko konpostagailuen betetze maila nahiko baxua da, eta seitik 4tan

hezetasun maila desegokia nabari da. Horrez gain, betetze maila egokia duen konpostontzian ezik, gainontzeko 5etan hondakin organikoak estaltzeko zerrautza edo hostotxoen edo lastoaren falta nabaritu da.

• Seitik bestean mikrofaunaren presentzia nabari da.

HERRI DIAGNOSTIKOA:IBILBIDEAKHERRI DIAGNOSTIKOA:IBILBIDEAK

Ze kalitate dauka gure herrian egiten dugun konpostak?

6

Igorreko Ignazio Zubizarreta ikastetxean herri diagnostikoa betetzeko herriko konpostagailuetako kalitatea neurtu da.

Zeintzuk izan dira lortutako emaitzak ?

• Denetan tenperatura altua eta ondorioz oso egokia da.

• Konpostagailu guztietan betetze maila eta hezetasuna egokia da, horrez gain, konpostagailu de-

nek hondakin organikoak estaltzeko zerrautsa dute.

• Seitik bostetan mikrofaunaren presentzia nabari da.

KONPOSTAGAILUA KOKAPENA DATA TENPERATURA

KONPOSTAGAILUAREN BETETZE MAILA

MIKROFAUNAREN PRESENTZIA

neurketa neurketa neurketa

1

Eskola 2015.03.23

35 36 40 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Bai, zomorroko txikiak, e.a.

2 11,9 11,8 12,3 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Bai, zizareak, zomorro txikiak

3 13,1 13,1 11,1 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Ez ditugu antzeman

4 33 41 49 Egokia, ¾ Bai, zizareak, zomorro txikiak

5 50,5 46,3 52,3 Nahiko beteta, 2/4 baino pixka bat gehiago

Bai, zomorroko txikiak, e.a.

6 54,5 55,3 55 Egokia, ¾ Bai, zomorrokoak, zizareak, e.a.

DIMAKO UGARANA IKASTETXEADIMAKO UGARANA IKASTETXEA

URTEAN ZEHAR HAINBAT EKINTZA EGIN DITUGU!!

BIZIKLETA EGUNA

7

HABITAT EGUNA

GAZTAINA EGUNA

ZUHAITZ EGUNA

XABOI TAILERRA

IGORREKO IGNAZIO ZUBIZARRETA IKASTETXEAIGORREKO IGNAZIO ZUBIZARRETA IKASTETXEA

URTEAN ZEHAR HAINBAT EKINTZA EGIN DITUGU!!

8

PATRUILA BERDEA

AGENDA 21 EGUNA

SAGAR EGUNA

ZUMAIARA IRTEERA

KONTSUMO TAILERRA

Igorren ospatutako eskolen arteko foroa

ESKOLEN ARTEKO FOROAESKOLEN ARTEKO FOROA

9

ESKOLEN ARTEKO FOROA 2015-05-12

Arratia mailan hartuko diren konpromiso eta udal eskaera bateratuak lehenetsi dira eskolen arteko foroan:

2015ko maiatzak 12ko eskolen arteko foroan ikastetxeek lehenetsitako KONPROMISOAK

• Orain artean hitzartutako konpromisoak mantenduko ditugu.

• Erosketak irizpide jasangarriak kontuak izanda egingo ditugu (hondakinen sorrera murrizteko).

• Hondakin ontzien erabilera egokirako kontrol taldea martxan jarriko dogu, adieraziz ondo sailkatzearen garrantzia,

ia hondakinak ondo sailkatzea lortzen dogun.

• Tokian tokiko produktuen kontsumoa bultzatuko dogu, garraio distantzia txikia egin behar dabenak.

2015ko maiatzak 12ko eskolen arteko foroan ikastetxeek lehenetsitako PROPOSAMENAK

• Herritar guztiek konposta zer den ezagutzeko eta edukiontzi marroia eskuratzeko ekintza bat antolatu.

• Herriko paperontziak egokitu, hondakinak sailkatuta isuri ahal izateko.

• Haurrek konpostajea eta hondakinen sailkapena nola egin ikasteko jolasak eta ekintza parte-hartzaileak antolatu.

• Udal baratzetako konpostagailuen kalitatea hobetzeko hondakin organikoen gainean kokatzeko estaldura herritarren

esku jartzea, hau da, udal baratzetan lasto edo zerrauts zakuak eta konpostaiari bueltak emateko eta oxigenatzeko

bira-gailuak kokatzea.

Dimako Udal Foroa

UDAL FOROAKUDAL FOROAK

10

UDAL FOROA 2015-05-20

Dimako ikasleek ikasturtean egindako ekintzak aurkeztu dizkiote Alkateari, baita ikasturtean hartutako konpromisoak

ere:

2015ko maiatzak 20ko Udal Foroan ikastetxeak hartutako KONPROMISOAK

(Iazko berdinak)

• Paper kontsumoa murriztu eta papera biltzeko ontzira eroan

• Janari hondakinak, sobranteak, etxeetara bideratzeko eskaintza egin

• Soberan gelditzen dena konpostagailura eroan

• Hondakin ontzi bakoitza marrazkien bidez zein hondakin motarako den argi adierazi

• Hondakin ontzien erabilera egokirako kontrol taldea martxan jarri

• Produktu bat erosi aurretik benetan beharrezkoa dogun hausnartu

• Bilgarriak ekidin, bilgarri berrerabilgarriak eta multzokakoak erabili

• Ingurumen ziurtagiria duten materialak erosi ahal denean

• Osasun kalterik sortzen ez daben produktuak erosi

• Tokian tokiko produktuen kontsumoa bultzatu

2014-2015 ikasturteko proposamenak udalari

1. Gure herriko etxeetan erosketa iraunkorra-arduratsua egin daiten irizpideak

eta informazio herritarren artean zabaltzea.

2. Hondakinen sorrera murrizteko eta hondakinen bilketa selektiboa sustatzeko

sentsibilizazio eta formakuntza ekintzak egitea. Baita berrerabilpen eta birzikla-

tzerako. 3. Hondakin organikoak bereizita jasotzeko kanpaina eraginkorra egitea, herritar

guztiei eduki ontzi marroia erabil dagiala aholkatu eta eskatuz.

4. Etxeko konpostagailua duten herritarrei konpost egoki bat lortzeko egin beha-

rreko pasuak berriz azaltzea, eta horretarako laguntza gida bat banatzea.

5. AUM-ri Herritarren konpostagailuen kalitatea ikuskatzeko kanpaina bat antola-

tzea eskatutea, konposta kalitaterako laguntza eskainiz.

6. Udal baratzetako konpostagailuen kalitatea hobetzeko, hondakin organikoen

gainean kokatzeko estaldura herritarren eskura jartzea. Hau da, udal baratzetan

belar hondakin edo zerrauts zaku bat eta konpostari bueltak eman eta oxigena-

tzeko bira-gailuak kokatzea.

Igorreko Udal Foroa

UDAL FOROAKUDAL FOROAK

11

UDAL FOROA 2015-05-12

Ikastetxeak hartutako konpromisoak:

• Orain artean hitzartutako konpromisoak mantendu.

• Erosketak irispide jasangarriak kontuan izanda egin (hondakinen sorrera murrizteko).

• Hondakin ontzien erabilera egokirako kontrol taldea martxan jarri, ondo sailkatzearen ga-rrantzia adieraziz hondakinak ondo sailka-tzeko.

• Tokian tokiko produktuen kontsumoa bultzatu garraio distantzia txikia egin behar dabenak aukeratuz.

2014-2015 ikasturteko proposamenak udalari Alkatearen erantzuna 2015.05.12

Herritar guztiek konposta zer den ezagutzeko eta

edukiontzi marroia eskuratzeko ekintza bat antola-

tu.

Mankomunitatea ari da arlo honetan lanean. Arratiako jai desber-

dinetan informazio gune bat kokatuko da eta asmoa edukiontzi ma-

rroia etxebizitza guztietara banatzea da.

Hondakinen sorrera murrizteko eta sailkako bil-

keta, berrerabilpena eta birziklapena sustatzeko

sentsibilizazio ekintzak egin (kartelak kokatu,

hitzaldiak, e.a.)

Arlo honetan, Udalak Mankomunitatearekin batera lanean diardu.

Herriko paperontziak egokitu, hondakinak sailkatu-

ta isuri ahal izateko.

Ikus 2013-2014 urteko 5. Eskaerari Alkateak aurten emandako

erantzuna

Haurrek konpostajea eta hondakinen sailkapena

nola egin ikasteko jolasak eta ekintza parte-

hartzaileak antolatu.

Ideia interesgarria dela dio Alkateak.

Etxeko konpostagailuen kalitatea neurtzeko kan-

paina bat antolatu. Lortutako emaitzen arabera,

konpost egoki bat lortzeko formakuntza saioak

eskaini.

Udala, Mankomunitatearekin batera, ideia hau baloratzen ari da.

Gaur egun, etxeko konpostajea duten herritarrei aldian aldiko bisi-

tak egiten zaizkie konposta aztertu eta arazorik duten jakiteko.

8 Buletina: 2015ko Ekaina

DIMAKO UGARANA LHI , IGORREKO INAZIO ZUBIZARRETA LHI

Dimako udal foroa

Igorreko udal foroa

UDAL FOROAKUDAL FOROAK Foroetako argazkiak