98

Euskararen erabileraren normalizazioa...pirilaren 15eko 86/1997 Dekretuaren bitartez Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • Euskararen erabileraren normalizazioaherri-administrazioetan

    IV. plangintzaldiaren (2008-2012) tarteko balorazio-txostena

    ���������������������������������������������������

    �������������������������������������������������������������

    Vitoria-Gasteiz, 2012

  • Argitaraldia: 1.a, 2012ko urtarrilla

    Ale-kopurua: 400 ale

    © Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorra Kultura Saila

    Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

    Internet: www.euskadi.net

    Inprimaketa: Eusko Jaurlaritzaren Inprimategia eta Erreprografia Zerbitzua

    Lege gordailua: XXXXXXXXX

    Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren Liburutegi Nagusiaren katalogoan aurki daiteke:

    http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka

  • Aurkezpena

  • Aurkibidea

    0. SARRERA....................................................................................................9

    1. ATALA: DATUEN AZTERKETA....................................................................... 13

    1.1 AZTERGAIEN AURKEZPENA ............................................................... 15

    1.2 ERAKUNDEAK ETA ERABILERA-PLANAK............................................... 17

    1.3 DATU KUANTITATIBOAK ESPARRUZ ESPARRU ..................................... 18

    1.3.1 HIZKUNTZA-ESKAKIZUNEN BETETZE-MAILA HERRI-

    ADMINISTRAZIOETAN ........................................................... 19

    1.3.2 ARDURADUN POLITIKOEN EUSKARAREN EZAGUTZA.................. 28

    1.3.3 AHOZKO KOMUNIKAZIOA....................................................... 30

    1.3.4 IDATZIZKO KOMUNIKAZIOA................................................... 36

    1.3.5 LANGILEEN PRESTAKUNTZA OROKORRA.................................. 44

    1.3.6 TRESNA ETA APLIKAZIO INFORMATIKOAK ............................... 46

    1.3.7 INTERNET SAREAK................................................................ 48

    1.3.8 ARGITALPENAK..................................................................... 49

    1.3.9 HIZKUNTZA-PAISAIA............................................................. 50

    1.3.10 IRAGARKIAK, PUBLIZITATEA ETA KANPAINAK .......................... 53

    1.3.11 DIRU-LAGUNTZAK................................................................. 54

    1.3.12 KONTRATAZIO ADMINISTRATIBOAK........................................ 55

    1.4 ERABILERA-PLANEI BURUZKO BALORAZIO KUALITATIBO OROKORRA .... 58

    2. ATALA: ONDORIOAK .................................................................................. 63

    ERANSKINAK...................................................................................................71

    ERANSKINA 1: GALDETEGIA ...................................................................... 73

    ERANSKINA 2 : GALDETEGIA ERANTZUN DUTEN ERAKUNDEEN ZERRENDA ..... 83

    ERANSKINA 3: HIZKUNTZA-ESKAKIZUNEN BETETZE-MAILA AZTERTZEKO

    KONTUAN HARTU DIREN ERAKUNDEEN ZERRENDA ..............................90

  • 0 Sarrera

    sarrera.indd 1 10/01/12 13:48

  • pirilaren 15eko 86/1997 Dekretuaren bitartez Euskal Autonomia Erkidegoko herri-administrazioetan euskararen erabilera normalizatzeko

    prozesua arautu zen. Dekretu horren arabera, euskal herri-administrazioetako hizkuntza-normalizazioari buruzko prozesua hezurmami zedin, entitate bakoitzak euskararen erabilera normalizatzeko plana onartu eta gauzatu behar izan zuen. Dekretu horren 6. artikuluari jarraiki, Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak plangintzaldi bakoitzaren hirugarren urtea betetakoan eta plangintzaldi bakoitza amaitutakoan, txostena igorri beharko dio Eusko Jaurlaritzaren Kontseiluari herri-administrazio bakoitzerako ezarritako helburuak zein neurritan bete diren ebaluatuz. 2010. urtean, IV. Plangintzaldiaren (2008-2012) hirugarrenean, tarteko balorazio-txostenari ekin zitzaion. 86/1997 Dekretuko 2. eta 3. artikuluetan adierazten den moduan, ebaluatu nahi diren erabilera-planak hurrengo erakundeetan ezarritakoak dira:

    • Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorra eta bere erakun-de autonomoak

    • Herri Kontuen Euskal Epaitegia • Lan Harremanen Kontseilua • Foru eta toki-administrazioak eta beren erakunde autonomoak • Lurralde historikoetako batzar nagusiak • Euskal Herriko Unibertsitateko administrazioan eta zerbitzuetan

    diharduten langileak • Eusko Legebiltzarra eta Arartekoa

    Egia bada ere Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (aurrerantzean HPS) legez egin behar duela balorazio-txostena, azken helburua hori baino zabalagoa da, eta txosten honen bidez, IV. Plangintzaldia amaitzeko geratzen den tarterako zein etorkizunerako, Eusko Jaurlaritzak kontuan hartu beharreko lan-ildoak ere identifikatu nahi dira. Prozesua aurrera eramateko, ezinbestekoa izan da herri-administrazio guztien partaidetza bilatzea. Horretarako, eta horrelako prozesu batean lehen aldiz, HPSk diseinatu eta erakunde guztien eskura jarri duen IRATI aplikazio informatikoko galdetegia erabili da datu-bilketa burutzeko euskarri nagusi gisa. Hartara, datuak biltzeko prozesua erraztu eta homogeneizatu nahi izan da. Hala ere, aurrerago aipatuko den moduan, hizkuntza-eskakizunen betetze-maila aztertzeko, lanpostu-zerrendetako datuak erabili dira.

    A

    11

  • IRATIko galdetegiaren bidez herri-administrazioei eskatu zaizkien datuetan bi motatako informazioa jaso nahi izan da:

    • Informazio kuantitatiboa: erabilera-planak osatzen dituzten esparru ezberdinen inguruko egoera aztertzeko hainbat adierazleren gaineko datuak (zenbakizkoak).

    • Informazio kualitatiboa: nork bere erabilera-planari buruz duen iritzi edo balorazio orokorra.

    Informazioaren inguruko sailkapen hori kontuan hartuz, txosten hau honako ataletan antolatu da:

    1. Aztergaien aurkezpena: azterketa honetarako kontuan hartu dugun unibertsoa eta jasotako erantzunen inguruko deskribapen laburra.

    2. Erakundeak eta erabilera-planak: jasotako datuen arabera, erakundeetako erabilera-planei buruzko informazio orokorra.

    3. Datuak esparruz esparru: erabilera-planei buruzko datu kuantitatiboak esparruka jaso eta aztertu egin dira: hizkuntza-gaitasuna, ahozko eta idatzizko harremanak, langileen prestakuntza orokorra… Datu kuantitatibo horiek aurkezteko, lehenik eta behin ikuspegi orokorra eman da. Ondoren, datuak aldagai ezberdinen arabera sailkatu dira: erakunde motaka, lurraldeka1 eta, udalen kasuan, baita derrigortasun-indizearen araberako helburu mailakatua kontuan hartuta ere. Datu horiek guztiak errealitatearekiko hurbilpen bat dira, beraz, aldiro datu-bilketa metodologia eta sistematika bera erabiliz egiten bada, errealitatearekiko argazki fidelagoa, zehatzagoa, lortuz joango gara2.

    4. Erabilera-planei buruzko balorazio kualitatibo orokorra: herri-administrazioetako erantzun kualitatiboen azterketa.

    5. Ondorioak: datu kuantitatibo eta kualitatiboen azterketan oinarrituriko ondorioak eta hausnarketa nagusiak.

    1 Lurralde bakoitzean barneratu dira bertako udalak, mankomunitate eta partzuergoak, eta lurralde horretako foru aldundi eta batzar nagusia. Aldiz, EAE moduan sailkatu dira hiru lurraldeetan eragina duten gainerako erakundeak, hots, Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak, Eusko Legebiltzarra, Euskal Herriko Unibertsitatea, Herri Kontuen Euskal Epaitegia, Lan Harremanen Kontseilua, Datuak Babesteko Euskal Bulegoa, Uraren Euskal Agentzia eta Haurreskolak Partzuergoa. 2 III. Plangintzaldiaren bukaerako ebaluazioan egin zen datu bilketan erabilitako metodologia bestelakoa izan zen. Horregatik ezin izan dira oraingokoan jasotako datuak III. Plangintzaldiaren amaierakoekin alderatu. Salbuespena, hizkuntza-eskakizunen egiaztatzeari buruzko datuak izan dira, bietan metodologia bera erabili baita.

    12

  • 1. atala: datuen azterketa

    1atala.indd 1 10/01/12 13:48

  • 1.1 AZTERGAIEN AURKEZPENA Azterketa honetan EAEko herri-administrazioak hartu ditugu kontuan eta jarraian azaldutako moduan sailkatu ditugu: 1.- Udalak eta beren erakunde autonomoak 2.- Mankomunitateak eta partzuergoak 3.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 4.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak 5.- Eusko Legebiltzarra3 6.- Euskal Herriko Unibertsitatea (EHU) 7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 8.- Lan Harremanen Kontseilua 9.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 10.- Uraren Euskal Agentzia 11.- Haurreskolak Partzuergoa4 Aipatu behar da, azken txostenetik hona, bi erakunde berri barneratu direla: Uraren Euskal Agentzia eta Haurreskolak Partzuergoa. Talde hauetako bakoitzak biltzen dituen erakunde kopuru erreala eta jasotako erantzun kantitatea honakoak izan dira:

    1.- Udalak 222 251 %88,452.- Mankomunitate eta partzuergoak 28 41 %68,293.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 6 6 %100,004.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak10 16 %62,505.- Eusko Legebiltzarra 2 2 %100,006.- Euskal Herriko Unibertsitatea 1 1 %100,007.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 1 1 %100,008.- Lan Harremanen Kontseilua 1 1 %100,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 1 1 %100,0010.- Uraren Euskal Agentzia 1 1 %100,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 1 1 %100,00

    GUZTIRA 274 322 %85,09

    Aztergaien aurkezpena

    Erakunde motakJasotako

    erantzunakErakunde

    kopuru errealaErantzunen

    %

    Erantzun duten erakunde guztien zerrenda txosten honen 2. eranskinean kontsulta daiteke.

    Orokorrean, erantzun maila esanguratsua lortu dela esan daiteke, %85 ingurukoa.

    3Eusko Legebiltzarra jartzen duen horretan bi erakunde daude: Legebiltzarra bera, eta Arartekoa. 4 Bere izaera bereziagatik, gainerako mankomunitate eta partzuergoetatik bereiztea erabaki da.

    15

  • Erantzun kopuru handiena, noski, udalen taldean bildu da, 222. Talde hori hain anitza eta heterogeneoena denez, bertan jasotako erantzun kopuruak lurraldeka ere islatu nahi izan dira. Hiru lurraldeetan erantzun duten erakundeen portzentajea benetan altua dela esan dezakegu.

    Araba 41 51 %80,39Bizkaia 101 112 %90,18Gipuzkoa 80 88 %90,91GUZTIRA 222 251 %88,45

    Aztergaien aurkezpenaErantzunen

    %Udalen lurraldekako banaketa

    Jasotako erantzunak

    Udal kopuru erreala

    Udalak derrigortasun-indizearen arabera sailkatzen baditugu, lau multzoetako erantzun maila ere esanguratsua dela ikusten da.

    %0-%25 36 40 %90,00%25-%45 36 43 %83,72%45-%70 38 44 %86,36%70-%100 112 124 %90,32

    GUZTIRA 222 251 %88,45

    Aztergaien aurkezpenaUDALAK: derrigortasun-

    indizearen araberako sailkapenaJasotako

    erantzunakUdal kopuru

    errealaErantzunen

    %

    Orokorrean, aipatu behar da, erantzun duten erakunde mota guztiak kontuan hartuta, datuetan eragin handia izan dutela udalek (274 erantzunetatik 222 erakunde mota horietakoak baitira) eta, udalen artean, bereziki, %70-%100 derrigortasun indizea dutenek (222 udaletik 112).

    16

  • 1.2 ERAKUNDEAK ETA ERABILERA-PLANAK

    Galdetegia erantzun duten erakundeen erdiak baino gehiagok, %58k, indarrean dute euskararen erabilera

    normalizatzeko plana; beste %16k halako plan bat martxan izan du inoiz, baina IV. Plangintzaldian ez dute berriz onartu. Erakundeen laurden bat dago erabilera-planik inoiz onartu ez duenik. Udalen %60k indarrean du euskararen erabilera-plana; mankomunitate eta partzuergoen kasuan, berriz, %43k. Eusko Jaurlaritzan, erantzun duten sail eta erakunde autonomo guztiek dute martxan plana.

    Erabilera-planik badu erakundeak? Erakunde motak

    Bai Lehenago izan

    dute Ez

    1.- Udalak %60 %18 %22 2.- Mankomunitate eta partzuergoak %43 %7 %50 3.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak %50 %17 %33 4.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak

    %100 - -

    5.- Eusko Legebiltzarra eta Arartekoa %50 - %50 6.- Euskal Herriko Unibertsitatea - %100 - 7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia %100 - - 8.- Lan Harremanen Kontseilua - - %100 9.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa - - %100 10.- Uraren Euskal Agentzia - - %100 11.- Haurreskolak Partzuergoa - - %100 GUZTIRA %58 %16 %26

    Udalen taldea lurraldeka banatuz gero, Gipuz-koan, udalen %70k dauka IV. Plangintzaldirako erabilera-plana onartua, Bizkaian %67k eta, Araban, berriz, %22k. Biztanleria kontuan hartuz, berriz, esan daiteke EAEko populazio gehiena batzen duten herrietako udalek badutela erabilera-plana. Arabaren kasuan argi ikusten da udal handienek, hots, ia biztanleria guztia batzen dutenek, badutela erabilera-plana.

    %70

    %22

    %67

    %85 %75

    %91

    Bai 160 %58Lehenago izan dute 43 %16Ez 71 %26

    Erabilera-planik badu erakundeak?

    17

  • 1.3 DATU KUANTITATIBOAK ESPARRUZ ESPARRU

    Datuak aztertzeko orduan, informazioa honako atal edo esparrutan banatu da:

    1. Hizkuntza-eskakizunen betetze-maila herri-administrazioetan 2. Arduradun politikoen euskararen ezagutza 3. Ahozko komunikazioa 4. Idatzizko komunikazioa 5. Langileen prestakuntza orokorra 6. Tresna eta aplikazio informatikoak 7. Internet sareak 8. Argitalpenak 9. Hizkuntza-paisaia (errotulazioa eta noizbehinkako oharrak) 10. Iragarkiak, publizitatea eta kanpainak 11. Diru-laguntzak 12. Kontratazio administratiboak

    Ondorengo orrietan, esparru horiek banan-banan aztertuko dira. Sarreran aipatu den moduan, datu orokorrak eskaintzeaz gain, erakunde moten araberako, lurraldekako eta, udalen kasuan derrigortasun-indizeen helburu mailakatuen araberako analisia ere eskainiko da.

    18

  • 1.3.1 HIZKUNTZA-ESKAKIZUNEN BETETZE-MAILA

    HERRI-ADMINISTRAZIOETAN

    Lehenengo atal honetan aztertuko dena aurkeztu baino lehen, bertako edukiak hobeto

    ulertzen laguntzeko hainbat kontzepturen inguruko azalpena emango dugu labur-labur.

    • Hizkuntza-eskakizuna (HE): HEak lanpostua betetzeko eta bertan lan egiteko

    beharrezkoa den euskarazko hizkuntzari buruzko gaitasun-maila zehazten du,

    Euskal Funtzio Publikoari buruzko uztailaren 6ko 6/1989 Legearen 97.2 artikuluak

    adierazten duen bezala. Lau dira lanpostuei izendatu zaizkien HEak: 1.HE, 2.HE, 3.HE

    eta 4.HE (86/1997 Dekretuaren 13.2 artikuluan arautzen da). Aipatu behar da

    lanpostuan bete beharreko zeregin eta eginkizunen muina euskara bera denean,

    (normalizazio teknikarienak eta itzultzaileenak) hasiera-hasieratik 4.HE egiaztatuta

    eduki behar dela; multzo hori 4TG moduan ezagutzen da (86/1997 Dekretuaren 14.

    artikuluan arautzen da).

    • Derrigortasun-data (DD): DDk lanpostu bati ezarritako HE noiztik aurrera bete

    behar den, hots, aginduzkoa izaten noiz hasten den zehazten du. DD igarotakoan,

    lanpostu hori betetzeko ezinbestekoa izango da lanpostu horri dagokion HE egiaztatua

    izatea.

    • Derrigortasun-indizea (DI): apirilaren 15eko 86/1997 Dekretuak 11. artikuluan

    xedatzen duenaren arabera, plangintzaldi bakoitzean nahitaez bete beharreko

    indizeak zehaztuko du erakunde bakoitzean zenbat lanposturi esleituko zaion

    derrigortasun-data. Indize hori finkatzeko, herri-administrazio bakoitzari dagokion

    jarduera-esparruko egoera soziolinguistikoa hartzen da kontuan (udalen kasuan

    udalerria izango da jarduera-esparrua, foru aldundienean, berriz, lurralde historikoa…).

    Horretarako “euskaldunak+(ia euskaldunak/2)” formula erabili behar da eta

    plangintzaldi bakoitza hasten denerako indarrean dagoen Errolda edo Biztanleria eta

    Etxebizitza Estatistikan jasotako azken datuak erabiliko dira.

    DIaren arabera, erakundeak lau multzotan sailkatu dira: %0-%25, %25-%45, %45-

    %70 eta %70-%100. Sailkapen hori 86/1997 Dekretuko 17. artikuluan arautzen da eta

    multzo bakoitzean kokaturiko erakundeek lortu beharreko gutxieneko helburuak

    ezartzen ditu.

    19

  • Dokumentu honetako gainerako ataletan ez bezala, HEen betetze-maila aztertzeko garaian erabili diren datuak HPSk IV. Plangintzaldiko tarteko ebaluazioa dela-eta burutu duen lanpostu-zerrenden eguneraketatik atera dira.5 Bertako informazioa bi multzotan banatu da:

    • Derrigortasun-data ezarria duten lanpostuak: analisi honetan adierazle hauei egin diegu jarraipena: DD ezarria izanik, lanpostuari dagokion HE edo goragokoren bat egiaztatua duten langileak; dagokiona izan ez arren, HEen bat egiaztatua dutenak; eta HEik egiaztatu ez dutenak. Bestalde, salbuetsitako langile kopurua eta titularrik gabeko lanpostu kopurua ere jaso dira. Kontuan hartu behar da, eskainiko diren datuak lanpostuen jabeei, hau da, titularrei, dagozkienak direla.

    • Derrigortasun-datarik EZ duten lanpostuak: DD ezarria izan ez

    arren, lanpostuari dagokion HE egiaztatu duten langileen inguruko datuak ere aztertu nahi izan dira (lanpostuen titularrei buruzko datuak hemen ere); izan ere, IV. Plangintzaldian, euskara-planetan borondatezko moduan sartzeko aukera dute langile horiek eta talde garrantzitsua osatzen dute euskararen erabilera bultzatzeko orduan.

    Derrigortasun-data ezarria duten lanpostuak

    Datuek erakusten dutenaren arabera, lanpostuen %53,62k (19.268 lanpostuk) du DD ezarria eta horietatik langileen erdiak baino

    gehiagok (%56,58) egiaztatua du dagokion HE edo goragokoren bat. Orokorrean, HEen bat egiaztatu dutenak (dagokiena edo goragokoa, edota dagokiena baino baxuagoren bat) kontuan hartzen baditugu, berriz, portzentaje hau %62 ingurura gerturatzen da. Aurreko plangintzaldiko (2003-2007) balorazio-txosteneko datuekin alderaketa eginez gero, egoera zertxobait hobetu dela ikus daiteke (%55,59tik %56,58ra). Horretaz gain, ezer egiaztatu ez duten langileen portzentajean bi puntu behera egin izana ere adierazgarria da.

    5 Atal honetan kontuan hartu diren erakundeen zerrenda eskuragarri dago 3. eranskinean.

    20

  • Derrigortasun-data duten lanpostu gehienak 2. eta 3. HEekoak dira eta bai kopuru absolutuetan, baita portzentajeetan ere bi hizkuntza-eskakizun horiek dira egiaztapen-kopururik altuenak dituztenak.

    1.HE 5.945 1.822 %30,65 1.000 %54,882.HE 16.254 9.030 %55,56 5.394 %59,733.HE 10.908 7.162 %65,66 4.021 %56,144.HE 2.826 1.254 %44,37 486 %38,76

    GUZTIRA 35.933 19.268 %53,62 10.901 %56,58

    Hizkuntza eskakizunen betetze maila

    Egiaztatutako HELanpostu-

    kopurua guztiraDerrigortasun-data ezarria

    (kopurua eta %)Dagokien HE edo goragokoa egiaztatua (kopurua eta %)

    Jarraian, orain arte aipatu ditugun datu horiek erakunde moten arabera aztertuko ditugu. Hainbat erakunde mota identifikatu eta gero, horiek guztiak lau multzotan sailkatu dira. Hala, toki-entitate moduan batu dira udalak, mankomunitate eta partzuergoak eta foru adundiak eta batzar nagusiak. Bestalde, Eusko Jaurlaritza aparteko multzo batean kokatu da. Ondoren, EAE mailako gainerako entitateak batu dira: Eusko Legebiltzarra, Euskal Herriko Unibertsitatea, Herri Kontuen Euskal Epaitegia, Lan Harremanen Kontseilua, Datuak Babesteko Euskal Bulegoa eta Haurreskolak Partzuergoa. Haurreskolak Partzuergoa, duen izaera bereziagatik, gainerako mankomuniatate eta partzuergoetatik bereizi nahi izan da; izan ere, gaur egun, erakunde horren lanpostu-zerrendan jasota dauden lanpostu guztiak hezitzaileenak dira (1.067 lanpostu). Hezitzaile lanpostu horietan jarduteko, ezinbestekoa da Hezkuntzako 2. hizkuntza-eskakizuna, EGA edo baliokidea edukitzea, urriaren 6ko 263/1998 Dekretuan ezarritakoari jarraiki. Azkenik, Etxepare Euskal Institutua eta Uraren Euskal Agentzia multzokatu dira, erakunde hauetako lanpostu ia guztiak oraindik titularrik gabe baitaude.

    21

  • Erakunde motaka, beraz, hauxe da egoera:

    Dagokien HE edo goragokoa

    egiaztatua

    Dagokiena baino HE baxuagoren bat

    egiaztatua

    Ez dute ezer egiaztatu

    SalbuetsiakTitularrik gabeko

    lanpostuak

    1.- Udalak 17.297 9.093 %52,57 %58,72 %6,97 %5,55 %5,11 %23,642.- Mankomunitate eta partzuergoak 812 396 %48,77 %51,26 %4,80 %3,54 %13,13 %27,273.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 8.260 4.830 %58,47 %57,89 %5,55 %4,33 %7,91 %24,33

    Hizkuntza eskakizunen betetze maila

    Toki-entitateak

    Erakunde motakLanpostu-

    kopurua guztiraDerrigortasun-data ezarria

    (kopurua eta %)

    Derrigortasun-data ezarria dutenetatik

    Eusko Jaurlaritza4.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak 6.580 2.916 %44,32 %46,67 %3,94 %3,74 %4,90 %40,74

    5.- Eusko Legebiltzarra 150 99 %66,00 %49,49 %4,04 %8,08 %14,14 %24,246.- Euskal Herriko Unibertsitatea 1.498 770 %51,40 %50,26 %1,17 %2,08 %5,45 %41,047.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 76 31 %40,79 %67,74 %12,90 %0,00 %3,23 %16,138.- Lan Harremanen Kontseilua 16 8 %50,00 %62,50 %0,00 %0,00 %0,00 %37,509.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 16 7 %43,75 %28,57 %0,00 %0,00 %0,00 %71,4310.- Haurreskolak Partzuergoa 1.067 1.067 %100,00 %68,79 %0,00 %0,00 %0,00 %31,21

    EAE mailako entitateak

    11.- Etxepare Euskal Institutua 8 8 %100,00 %0,00 %0,00 %0,00 %0,00 %100,0012.- Uraren Euskal Agentzia 153 43 %28,10 %9,30 %0,00 %0,00 %9,30 %81,40

    Bestelakoak

    Lanpostu bakoitzari dagokion HEen edo goragokoren baten egiaztatze-maila, erakunde guz-tietako lanpostu-kopurua kontu--an hartuta, %56 ingurukoa dela esan dugu. Erakunde motaka berriz, toki-entitateetan, dagozkien HEen egiaztapenak %50etik gora daude hiru kasuetan. Eusko Jaurlaritzan dagokien HE egiaztatua dutenak %47 inguru dira; erakunde hau aztertze-rakoan titularrik gabeko lanpos-tuak %41 direla kontuan hartu behar da. Titularrik gabeko lanpostu asko

    dituzten erakundeen kasuan, jakina da sarritan lanpostu horiek ordezko langileek betetzen dituztela eta horietako askoren euskara maila ona dela. Adibidez, Eusko Jaurlaritzan derrigortasun-data duten lanpostuen %41ean ez dago titularrik, eta lanpostu horiek behin-behingoz herri langileek betetzen dituzte. Aztertzen badugu kolektibo hori, ikus dezakegu %41 horretatik (1.143 langile) %85,13k (973 langile) egiaztatu duela dagokion hizkuntza-eskakizuna. Beraz, derrigortasun-data duten lanpostu guztiak kontuan hartzen baditugu, eta ez badiogu erreparatzen herri langileek duten lan egoerari (lanpostuen titularrak izan, behin-behinekoak izan…), esan dezakegu %78,84k egiaztatu dutela dagokien hizkuntza-eskakizuna.

    %58,72

    %51,26

    %57,89

    %46,67

    %49,49

    %50,26

    %67,74

    %62,50

    %28,57

    %68,79

    1.- Udalak

    2.- Mankomunitate eta partzuergoak

    3.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak

    4.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde

    autonomoak

    5.- Eusko Legebiltzarra

    6.- Euskal Herriko Unibertsitatea

    7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia

    8.- Lan Harremanen Kontseilua

    9.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa

    10.- Haurreskolak Partzuergoa

    Derrigortasun-data izanik, dagokien HE edo goragokoa egiaztatua duten langileak, erakunde motaren arabera

    (%)

    22

  • Berriro diogu, hala ere, txosten hau egiterakoan bakar-bakarrik titularra duten lanpostuak kontuan hartu direla. EAE mailako entitateetan, berriz, egiaztatze-maila %50etik %68 inguruan dago orokorrean, betiere titularra duten lanpostuez ari garela kontuan harturik. Datuak Babesteko Euskal Bulegoa da egiaztatze-maila baxuena duena, %28,57, baina kasu honetan ere, titularrik gabe daude lanpostu gehienak eta, gainera, derrigortasun-data ezarria duten lanpostuak 7 dira soilik. Guztia kontuan harturik, esan liteke, egiaztatutako HEen batez bestekoa aztertzeko orduan, titularrik gabeko lanpostuen eragina oso esanguratsua dela. Etorkizunera begira, titularrik gabeko lanpostu horiek titularrez betetzen doazen heinean, HEen egiaztapen-kopurua haziz joango da. Hori dela eta, aurrerantzean egingo ditugun datu bilketetan saiatuko gara titularrik gabeko lanpostu horietan dauden herri langileen hizkuntza gaitasuna ere kontuan hartzen, zeren eta aldea baitago, Eusko Jaurlaritzako administrazio orokorrean ikusi den moduan, egiaztatze maila neurtzen bada langile titularrak soilik kontuan hartuz, edo lanpostuetan dauden edonolako langileen hizkuntza gaitasuna neurtzen bada. Datuak 2007an aztertutako erakundeenekin alderatzen baditugu, berriz6, honako egoera hau ikus dezakegu:

    Hizkuntza eskakizunen betetze maila (2010) Derrigortasun-data ezarria dutenetatik

    Erakunde motak Dagokien HE edo goragokoa egiaztatua

    Dagokiena baino HE

    baxuagoren bat egiaztatua

    Ez dute ezer

    egiaztatu Salbuetsiak

    Titularrik gabeko

    lanpostuak

    1.- Udalak %58,72 %6,97 %5,55 %5,11 %23,64

    2.- Mankomunitate eta partzuergoak %51,26 %4,80 %3,54 %13,13 %27,27

    3.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak %57,89 %5,55 %4,33 %7,91 %24,33

    4.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak %46,67 %3,94 %3,74 %4,90 %40,74

    5.- Eusko Legebiltzarra %49,49 %4,04 %8,08 %14,14 %24,24

    6.- Euskal Herriko Unibertsitatea %50,26 %1,17 %2,08 %5,45 %41,04

    7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia %67,74 %12,90 %0,00 %3,23 %16,13

    8.- Lan Harremanen Kontseilua %62,50 %0,00 %0,00 %0,00 %37,50

    9.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa %28,57 %0,00 %0,00 %0,00 %71,43

    GUZTIRA %56,58 %5,47 %4,47 %5,72 %27,77

    6Etxepare Euskal Institutua, Uraren Euskal Agentzia eta Haurreskolak Partzuergoa aurten sartu dira neurketan, beraz, ezin da horien alderaketarik egin.

    23

  • 24

  • Azkenik, udaletako datuak derrigortasun-indizearen (DI) sailkapenaren arabera aztertu dira:

    %0-%25 207.336 %25-%45 1.018.399 %45-%70 524.851 %70-%100 281.423

    GUZTIRA 2.032.009

    UDALAK: derrigortasun-

    indizearen araberako Biztanleria (*)

    (* biztanleria 2 urtetik gorakoa da)

    Dagokien HE edo goragokoa

    egiaztatua

    Ez dute ezer egiaztatu

    Dagokiena baino HE baxuagoren bat

    egiaztatuaSalbuetsiak

    Titularrik gabeko

    lanpostuak%0-%25 1.714 399 %23,28 207.336 %48,37 %8,77 %7,02 %7,52 %28,32%25-%45 8.709 3.433 %39,42 1.018.399 %54,82 %6,09 %6,82 %5,85 %26,42%45-%70 4.450 3.061 %68,79 524.851 %59,82 %5,23 %8,10 %4,87 %21,99%70-%100 2.424 2.200 %90,76 281.423 %65,14 %4,59 %5,64 %3,86 %20,77

    GUZTIRA 17.297 9.093 %52,57 2.032.009 %58,72 %5,55 %6,97 %5,11 %23,64

    Biztanleria

    Derrigortasun-data ezarria dutenetatikHizkuntza eskakizunen betetze maila

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako

    sailkapena

    Lanpostu-kopurua guztira

    Derrigortasun-data ezarria (kopurua eta %)

    Derrigortasun-indizearen arabera egindako lau multzo horietako datuak aztertzerakoan, ikus daiteke HEen egiaztatze-mailak tokiko egoera soziolinguistikoaren araberako bilakaera logikoa islatzen duela. %0-%25 taldea biztanleria gutxien biltzen duena da eta soziolinguistikoki ez hain euskaldunak diren herriek osatzen dute. Beraz, esan liteke, bai euskararen ezagutza eta baita euskarazko eskaera ere baxuagoak direla bertako herrietan. Lanpostuei dagozkien egiaztapen-mailak %50era iristen ez diren arren, HE baxuagoak egiaztatu dituztenak ere kontuan hartuz gero, %55ean kokatzen dira. Bestalde, EAEko biztanleria gehien biltzen duen multzoa %25-%45 artekoa da (1.018.399 pertsona) eta, bertan, esan bezala, dagokion HE edo goragokoren bat egiaztatua du langileen %55ek. HEen bat egiaztatua dutenak ere kontuan hartuz gero, %62 inguruan kokatuko litzateke emaitza. Gainerako langile gehienak adinagatik salbuetsitakoen edota titularrik gabeko lanpostuen multzoaren barruan daude. Egiaztapen-maila altuenak, berriz, %45-%70 eta %70-%100

    taldeetan lortu dira, %59,78 eta %65,14 hurrenez hurren. Kasu hauetan ere, HEen bat egiaztatu dutenak batuz gero, %68 eta %71 inguruko batez

    25

  • bestekoak lortu dira. Bi multzo horien artean 800.000 biztanle baino gehiago biltzen dituztela kontuan hartu behar da. Derrigortasun-datarik EZ duten lanpostuak

    Hasieran aipatu den moduan, derrigortasun-datarik ez duten lanpos-tuetako langileen egoera ere aztertu da; izan ere, derrigorrezkoa izan ez arren lanpostuari dagokion HE egiaz-tatua duten langileek, erakun-deko euskararen erabilera-planetan boron-datezko moduan sartzeko aukera dute. HE derrigorrezkoa ez denean, batez

    beste, langileen %15,36k egiaztatu du dagokiona. Derrigortasunik gabeko lanpostuetan, kopuru absolutuari begira, 2.HE da gehien egiaztatu dena. 4.HE egiaztatu duten lanpostu kopuru altuaren arrazoia da, gehienak (522) hizkuntza profesionalek betetzen dituztela, hots, itzultzaile eta normalizazio teknikariek (4TG moduan ezagutzen dira); eta kasu horiek bereziak direla, langile horiek lanpostuan sartu orduko egiaztatua eduki behar izaten baitute 4.HE, eta horregatik ez zaie derrigortasun-datarik jartzen.

    1.HE 5.945 4.123 %69,35 704 %17,072.HE 16.254 7.224 %44,44 912 %12,623.HE 10.908 3.746 %34,34 390 %10,414.HE 2.826 1.572 %55,63 553 %35,18

    GUZTIRA 35.933 16.665 %46,38 2.559 %15,36

    Egiaztatutako HELanpostu-kopurua

    guztiraDerrigortasun-datarik gabeko lanpostuak (kopurua eta %)

    Dagokien HE edo goragokoa egiaztatua (kopurua eta %)

    Hizkuntza eskakizunen betetze maila

    Orain arte emandako informazioaz gain, hizkuntza eskakizunen betetze mailari buruzko udaletako eta beren erakunde autonomoen datuak biztanleriaren arabera eta DIren arabera ere eskuragarri ditu HPSk, bai DD ezarrita daukaten lanpostuetakoak eta baita DDrik ez daukatenetakoak ere. Hori dela eta, hurrengo orrian, datu horiek guztiak biltzen dituen taula bat eskaintzen da.

    26

  • Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Kop

    .%

    Hir

    ibu

    rua

    k3

    %1,

    26.

    523

    %37

    ,71

    2.63

    7%

    40,4

    31.

    585

    %60

    ,11

    175

    %6,

    6412

    0%

    4,55

    641

    %24

    ,31

    116

    %4,

    4038

    86%

    59,5

    741

    210

    ,60%

    391

    10,0

    6%22

    6758

    ,34%

    816

    21,0

    0%B

    ilbao

    1%

    0,4

    2.59

    1%

    14,9

    895

    2%

    36,7

    454

    7%

    57,4

    628

    %2,

    9425

    %2,

    6330

    5%

    32,0

    447

    %4,

    9416

    39%

    63,2

    616

    39,

    95%

    189

    11,5

    3%10

    2062

    ,23%

    267

    16,2

    9%V

    itoria

    -Gas

    teiz

    1%

    0,4

    2.42

    4%

    14,0

    176

    9%

    31,7

    249

    3%

    64,1

    155

    %7,

    1537

    %4,

    8116

    7%

    21,7

    217

    %2,

    2116

    55%

    68,2

    811

    46,

    89%

    115

    6,95

    %10

    2061

    ,63%

    406

    24,5

    3%D

    onos

    tia1

    %0,

    41.

    508

    %8,

    7291

    6%

    60,7

    454

    5%

    59,5

    092

    %10

    ,04

    58%

    6,33

    169

    %18

    ,45

    52%

    5,68

    592

    %39

    ,26

    135

    22,8

    0%87

    14,7

    0%22

    738

    ,34%

    143

    24,1

    6%D

    errig

    orta

    sun

    indi

    zea

    %25

    ba

    ino

    baxu

    agoa

    dut

    en

    udal

    ak40

    %16

    ,01.

    714

    %9,

    9139

    9%

    23,2

    819

    3%

    48,3

    728

    %7,

    0235

    %8,

    7711

    3%

    28,3

    230

    %7,

    5213

    15%

    76,7

    292

    7,00

    %84

    6,39

    %76

    758

    ,33%

    372

    28,2

    9%

    > 2

    5.00

    03

    %1,

    21.

    462

    %8,

    4534

    6%

    23,6

    716

    7%

    48,2

    721

    %6,

    0728

    %8,

    0910

    4%

    30,0

    626

    %7,

    5111

    16%

    76,3

    385

    7,62

    %75

    6,72

    %62

    155

    ,65%

    335

    30,0

    2%>

    10.

    000

    -<25

    .000

    > 2

    .000

    -<10

    .000

    5%

    2,0

    125

    %0,

    7232

    %25

    ,60

    18%

    56,2

    53

    %9,

    384

    %12

    ,50

    5%

    15,6

    32

    %6,

    2593

    %74

    ,40

    44,

    30%

    77,

    53%

    6569

    ,89%

    1718

    ,28%

    < 2

    .000

    32%

    12,8

    127

    %0,

    7321

    %16

    ,54

    8%

    38,1

    04

    %19

    ,05

    3%

    14,2

    94

    %19

    ,05

    2%

    9,52

    106

    %83

    ,46

    32,

    83%

    21,

    89%

    8176

    ,42%

    2018

    ,87%

    Der

    rigor

    tasu

    n in

    dize

    a %

    25et

    ik %

    45er

    a bi

    tart

    ean

    dute

    n ud

    alak

    41%

    16,4

    3.69

    4%

    21,3

    61.

    712

    %46

    ,35

    842

    %49

    ,18

    151

    %8,

    8214

    7%

    8,59

    435

    %25

    ,41

    137

    %8,

    001.

    982

    %53

    ,65

    340

    17,1

    5%15

    37,

    72%

    1.09

    755

    ,35%

    392

    19,7

    8%

    > 2

    5.00

    06

    %2,

    42.

    326

    %13

    ,45

    1141

    %49

    ,05

    540

    %47

    ,33

    105

    %9,

    2011

    0%

    9,64

    268

    %23

    ,49

    118

    %10

    ,34

    1.18

    5%

    50,9

    522

    318

    ,82%

    826,

    92%

    661

    55,7

    8%21

    918

    ,48%

    > 1

    0.00

    0 -<

    25.

    000

    5%

    2,0

    708

    %4,

    0931

    2%

    44,0

    717

    1%

    54,8

    131

    %9,

    9423

    %7,

    3777

    %24

    ,68

    10%

    3,21

    396

    %55

    ,93

    7218

    ,18%

    358,

    84%

    192

    48,4

    8%97

    24,4

    9%>

    2.0

    00 -

    <10

    .000

    13%

    5,2

    521

    %3,

    0120

    8%

    39,9

    210

    6%

    50,9

    614

    %6,

    7312

    %5,

    7768

    %32

    ,69

    8%

    3,85

    313

    %60

    ,08

    3812

    ,14%

    319,

    90%

    193

    61,6

    6%51

    16,2

    9%<

    .20

    0017

    %6,

    813

    9%

    0,80

    51%

    36,6

    925

    %49

    ,02

    1%

    1,96

    2%

    3,92

    22%

    43,1

    41

    %1,

    9688

    %63

    ,31

    77,

    95%

    55,

    68%

    5157

    ,95%

    2528

    ,41%

    Der

    rigor

    tasu

    n in

    dize

    a %

    45et

    ik %

    70er

    a bi

    tart

    ean

    dute

    n ud

    alak

    42%

    16,8

    2942

    %17

    ,01

    2145

    %72

    ,91

    1.28

    6%

    59,9

    515

    6%

    7,27

    102

    %4,

    7650

    4%

    23,5

    00

    %0,

    0079

    7%

    27,0

    926

    433

    ,12%

    394,

    89%

    301

    37,7

    7%19

    324

    ,22%

    > 2

    5.00

    02

    %0,

    848

    3%

    2,79

    312

    %64

    ,60

    184

    %58

    ,97

    14%

    4,49

    35%

    11,2

    259

    %18

    ,91

    20%

    6,41

    171

    %35

    ,40

    3922

    ,81%

    74,

    09%

    6839

    ,77%

    5733

    ,33%

    > 1

    0.00

    0 -

    <25

    .000

    12%

    4,8

    1.65

    7%

    9,58

    1255

    %75

    ,74

    757

    %60

    ,32

    83%

    6,61

    40%

    3,19

    321

    %25

    ,58

    54%

    4,30

    402

    %24

    ,26

    144

    35,8

    2%16

    3,98

    %14

    736

    ,57%

    9523

    ,63%

    > 2

    .000

    - <

    10.0

    0020

    %8,

    072

    0%

    4,16

    521

    %72

    ,36

    311

    %59

    ,69

    56%

    10,7

    520

    %3,

    8411

    6%

    22,2

    618

    %3,

    4519

    9%

    27,6

    478

    39,2

    0%13

    6,53

    %73

    36,6

    8%35

    17,5

    9%<

    2.0

    008

    %3,

    282

    %0,

    4757

    %69

    ,51

    34%

    59,6

    53

    %5,

    267

    %12

    ,28

    8%

    14,0

    45

    %8,

    7725

    %30

    ,49

    312

    ,00%

    312

    ,00%

    1352

    ,00%

    624

    ,00%

    Der

    rigor

    tasu

    n in

    dize

    a %

    70

    bain

    o al

    tuag

    oa d

    uten

    ud

    alak

    124

    %49

    ,62.

    424

    %14

    ,01

    2.20

    0%

    90,7

    61.

    433

    %65

    ,14

    124

    %5,

    6410

    1%

    4,59

    457

    %20

    ,77

    85%

    3,86

    224

    %9,

    2496

    42,8

    6%7

    3,13

    %58

    25,8

    9%63

    28,1

    3%

    > 2

    5.00

    0>

    10.

    000

    - <

    25.0

    008

    %3,

    21.

    123

    %6,

    4996

    9%

    86,2

    959

    4%

    61,3

    055

    %5,

    6839

    %4,

    0223

    4%

    24,1

    547

    %4,

    8515

    4%

    13,7

    167

    43,5

    1%4

    2,60

    %35

    22,7

    3%48

    31,1

    7%>

    2.0

    00 -

    <10

    .000

    21%

    8,4

    739

    %4,

    2768

    8%

    93,1

    050

    1%

    72,8

    229

    %4,

    2225

    %3,

    6311

    8%

    17,1

    515

    %2,

    1851

    %6,

    9022

    43,1

    4%2

    3,92

    %18

    35,2

    9%9

    17,6

    5%<

    2.0

    0095

    %38

    ,056

    2%

    3,25

    543

    %96

    ,62

    338

    %62

    ,25

    40%

    7,37

    37%

    6,81

    105

    %19

    ,34

    23%

    4,24

    19%

    3,38

    736

    ,84%

    15,

    26%

    526

    ,32%

    631

    ,58%

    GU

    ZTIR

    A25

    0%

    100,

    017

    .297

    %10

    09.

    093

    %52

    ,57

    5.33

    9%

    58,7

    263

    4%

    6,97

    505

    %5,

    552.

    150

    %23

    ,64

    717

    %7,

    898.

    204

    %47

    ,43

    1.20

    414

    ,68%

    674

    8,22

    %4.

    490

    54,7

    3%1.

    836

    22,3

    8%

    DD

    - eg

    iazt

    atu

    dute

    DD

    - da

    goki

    en h

    e ba

    ino

    baxu

    agor

    en

    bat

    DD

    - et

    a ez

    dut

    e ez

    er e

    giaz

    tatu

    Titu

    larr

    ik g

    abek

    o la

    npos

    tuak

    Sal

    buet

    s.D

    D+

    dut

    en

    lanp

    ostu

    akD

    D+

    egi

    azta

    tu d

    ute

    DD

    + d

    agok

    ien

    HE

    bai

    no

    baxu

    agor

    en b

    at

    DD

    + e

    ta e

    z du

    te

    ezer

    egi

    azta

    tuLa

    npos

    tu h

    utsa

    k

    De

    rrig

    orta

    sun-

    da

    tarik

    ez

    dut

    en

    lanp

    ost

    ueta

    ko d

    atu

    ak

    UD

    ALA

    K:

    derr

    igor

    tasu

    n in

    dize

    aren

    eta

    bi

    ztan

    leria

    ren

    arab

    erak

    o sa

    ilkap

    ena

    Era

    kund

    eak

    Lanp

    ostu

    ak

    De

    rrig

    orta

    sun-

    da

    ta e

    zarr

    ia d

    ute

    n la

    npo

    stue

    n d

    atu

    ak

    DD

    - du

    ten

    lanp

    ostu

    ak

    Oharrak:

    DI %70etik gora duten udal kopurua oso altua da, 124 baitira, udal guztien ia %50.

    Udalen guztirako kopurua 251 da izatez. HPSk udal baten lanpostuei buruzko datuak falta ditu.

    27

  • 1.3.2 ARDURADUN POLITIKOEN EUSKARAREN EZAGUTZA Atal honetan, arduradun politikoen euskararen ezagutza aztertu dugu. Horretarako euskaraz ulertzen duten, hitz egiteko, idazteko eta irakurtzeko gai diren, eta euskaraz lan egiteko mailarik baduten galdetu zaie.

    Datuak erakunde motaka aztertzen baditugu, honako datu hauek bildu dira galdetegian:

    1.- Udalak 2.179 %69 %63 %52 %63 %522.- Mankomunitate eta partzuergoak 369 %65 %67 %52 %66 %583.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 249 %67 %57 %49 %64 %474.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak 175 %50 %42 %39 %44 %295.- Eusko Legebiltzarra 107 %62 %60 %50 %62 %546.- Euskal Herriko Unibertsitatea - - - - - -7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 8 %25 %13 %13 %25 %138.- Lan Harremanen Kontseilua 2 %0 %0 %0 %0 %09.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 1 %40 %5 %5 %50 %510.- Uraren Euskal Agentzia 1 %100 %100 %100 %100 %10011.- Haurreskolak Partzuergoa - - - - - -GUZTIRA 3.091 %67 %61 %51 %62 %51

    Arduradun politikoen euskararen ezagutza

    Ulertzen duHitz egiteko

    gai daIdazteko gai da

    Irakurtzeko gai da

    Lan egiteko maila du

    Erakunde motak Guztira

    Udaletan, mankomunitate eta partzuergoetan, Eusko Legebiltzarrean eta Uraren Euskal Agentzian egoera ona da, atal guztiak %50etik gora baitaude, orokorrean %60-%65 inguruan gainera.

    %67%61

    %51

    %62

    %51

    %0,00

    %10,00

    %20,00

    %30,00

    %40,00

    %50,00

    %60,00

    %70,00

    %80,00

    %90,00

    %100,00

    Ulertzen du Hitz egiteko gai da

    Idazteko gai da

    Irakurtzeko gai da

    Lan egiteko maila du

    Arduradun politikoen euskara maila (%)

    265 erantzun jaso dira

    Arduradun politikoen bi heren baino gehiago euskara

    ulertzeko gai da. Hitz egiteko eta irakurtzeko gai direnen kopurua ere %60tik gora dago. Zailtasun gehien idazteko

    garaian eta, orokorrean,

    euskaraz lan egiterakoan antzematen dira. Azken bi kasu horietan politikarien erdiak erantzun du euskaraz aritzeko gaitasuna duela.

    28

  • Eusko Jaurlaritzaren egoera, aldiz, zertxobait baxuagoa da, politikarien erdia ulertzeko gai bada ere, lan egiteko garaian portzentaje hau %29ra jaisten baita.

    Araba 404 %25 %16 %14 %21 %12Bizkaia 1.275 %69 %61 %48 %61 %46Gipuzkoa 1.099 %84 %81 %70 %81 %73EAE 313 %56 %50 %45 %52 %41GUZTIRA 3.091 %67 %61 %51 %62 %51

    Lurraldeak Guztira

    Arduradun politikoen euskararen ezagutza

    Ulertzen duHitz egiteko

    gai daIdazteko gai da

    Irakurtzeko gai da

    Lan egiteko maila du

    Lurraldeka, Gipuzkoak eta Bizkaiak dituzte euskaraz dakiten arduradun politikoen portzentaje altuenak. Hala ere, lurralde guztietan ikusten da euskaraz idazteko eta lan egiteko zailtasuna.

    %0-%25 286 %24 %16 %14 %22 %10%25-%45 449 %40 %31 %25 %33 %23%45-%70 504 %72 %62 %47 %60 %45%70-%100 940 %96 %93 %80 %91 %81GUZTIRA 2.179 %69 %63 %52 %63 %52

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Idazteko gai da

    Irakurtzeko gai da

    Guztira

    Arduradun politikoen euskararen ezagutzaLan egiteko

    maila duUlertzen du

    Hitz egiteko gai da

    Udaletatik 217 erantzun jaso dira.

    Derrigortasun-indizearen araberako sailkapenean, argi ikusten da arduradun politikoen euskararen ezagutza tokiko egoera soziolinguistikoaren arabera aldatzen dela. Hala ere, lau multzoetan, idazteko eta lan egiteko mailan aitortu dituzte zailtasunik handienak.

    29

  • 1.3.3 AHOZKO KOMUNIKAZIOA Ahozko komunikazioan alor hauek aztertuko dira:

    • Erakundeen ahozko kanpoko hizkuntza-eskaera: herritarrak, beste administrazioak edo beste departamentuak erakunde jakin batekin harremanetan jartzen direnean erabili duten hizkuntza aztertu da.

    • Erakundeen ahozko kanpo-harremanak: telefonoan eta leihatilan erabiltzen den euskara neurtu da, bai harrera egiteko garaian erabiltzen dena eta baita elkarrizketa osoan zehar erabilitakoa ere. Azkenik, jendaurreko ekitaldietan erabili den hizkuntza ere aztertu da.

    • Erakundeen ahozko barne-harremanak: barne-bileretan eta barneko harreman informaletan euskara zenbat erabili den aztertu da.

    Erakundeen ahozko kanpoko hizkuntza-eskaera

    Ahozko kanpo harremanetan ez dago alde handirik edozein dela ere harremanetarako solaskidea (herritarra, beste administrazio bat…). Hala ere, kasu guztietan euskara gaztelania baino gutxiago erabiltzen da. Datuak erakunde motaka sailkatzerakoan, argi eta garbi ikusten da Haurreskolak Partzuergoa dela euskarazko eskari portzentajerik handiena jasotzen duena, %80tik gora hiru kasuetan. Udalen kasuan, portzentajea baxuagoa den arren, bai herritarrek, bai beste administrazioek, baita beste departamentuek egiten dituzten ahozko eskarien erdia ere euskaraz izaten da.

    Herritarren inguruko 257 erantzun jaso dira, beste administrazioen

    inguruko 252, eta beste departamentuen inguruko 179.

    30

  • Eusk. Gazt. Eusk. Gazt. Eusk. Gazt.1.- Udalak 49,98 50,02 48,63 51,37 49,96 50,042.- Mankomunitate eta partzuergoak 40,81 59,19 55,64 44,36 45,36 54,643.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 35,00 65,00 50,00 50,00 30,00 70,004.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak21,15 78,85 38,43 61,57 30,16 69,845.- Eusko Legebiltzarra 30,50 69,50 41,50 58,50 50,00 50,006.- Euskal Herriko Unibertsitatea 35,32 64,68 32,50 67,50 32,00 68,007.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 20,00 80,00 20,00 80,00 10,00 90,008.- Lan Harremanen Kontseilua 60,00 40,00 30,00 70,00 30,00 70,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 20,00 80,00 70,00 30,00 - -10.- Uraren Euskal Agentzia 30,00 70,00 70,00 30,00 40,00 60,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 90,00 10,00 80,00 20,00 100,00 0,00GUZTIRA 47,42 52,58 49,04 50,96 47,96 52,04

    Erakundearen ahozko kanpoko hizkuntza-eskaera (%)Herritarrak Beste admin. Beste depart.

    Erakunde motak

    Erakundearen ahozko kanpoko hizkuntza-eskaera lurraldeka (%)

    0,0010,0020,0030,0040,0050,00

    60,0070,0080,0090,00

    100,00

    Eusk. Gazt. Eusk. Gazt. Eusk. Gazt.

    Herritarrak Beste admin. Beste depart.

    0,00

    10,00

    20,0030,00

    40,00

    50,0060,00

    70,0080,00

    90,00

    100,00

    Eusk. Gazt. Eusk. Gazt. Eusk. Gazt.

    Herritarrak Beste admin. Beste depart. EAE

    0,0010,0020,0030,0040,0050,0060,0070,0080,0090,00

    100,00

    Eusk. Gazt. Eusk. Gazt. Eusk. Gazt.

    Herritarrak Beste admin. Beste depart.

    0,00

    10,0020,00

    30,0040,00

    50,0060,00

    70,0080,00

    90,00100,00

    Eusk. Gazt. Eusk. Gazt. Eusk. Gazt.

    Herritarrak Beste admin. Beste depart. Ahozko kanpoko hizkuntza-eskaerak lurraldeka nolako egoera duen aztertzen badugu, ikus daiteke Bizkaia, Araba eta EAE mailako erakundeetan euskarazko eskaera gehien beste administrazioetatik jasotzen dela. Alabaina, Gipuzkoan, bai herritarrek eta baita beste departamentuek ere gainditu egiten dute beste administrazioek burutzen duten euskarazko ahozko hizkuntza-eskaera. Horretaz gain, argi dago lurraldeka ezberdintasun handiak daudela, baina alde horiek guztiz normaltzat jo ditzakegu, bakoitzaren egoera soziolinguistikoa kontuan hartzen badugu.

    31

  • Eusk. Gazt. Eusk. Gazt. Eusk. Gazt.%0-%25 2,62 97,38 16,15 83,85 2,28 97,73%25-%45 11,85 88,15 22,19 77,81 14,33 85,67%45-%70 40,23 59,77 54,42 45,58 52,54 47,46%70-%100 78,48 21,52 63,31 36,69 80,66 19,34GUZTIRA 49,98 50,02 48,63 51,37 49,96 50,04

    Beste admin. Beste depart.UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    HerritarrakErakundearen ahozko kanpoko hizkuntza-eskaera (%)

    Udalerri ez hain euskaldunetan, euskarazko eskari gehien beste administrazioetatik jasotzen da. Aldiz, DI %45-%70 artean duten udaletan beste departamentuek ere euskarazko eskaera asko burutzen dituzte. Azkenik, %70-%100 multzoan beste departamentuak eta herritarrak dira euskara gehien erabiltzen dutenak eta, kasu guztietan, %60tik gorakoa izaten da euskarazko eskaria. Erakundeen ahozko kanpo-harremanak

    Atal honetan, alde batetik, telefonoan eta leihatilan erabiltzen den euskara neurtu da, bai harrera egiterakoan (lehen hitza) eta baita elkarrizketa osoan zehar erabilitakoa ere; bestetik, berriz, jendaurreko ekitaldietan euskara zenbatean erabiltzen den aztertu da.

    Item bakoitzean jaso den erantzun kopurua:

    Telefonozko harrera: 261 erantzun

    Telefonozko elkarrizketa: 255 erantzun

    Leihatilako harrera: 259 erantzun

    Leihatilako elkarrizketa: 256 erantzun

    Jendaurreko ekitaldiak: 241 erantzun

    Telefonozko harrera euskaraz egiten da deien %75ean eta, ondoren, elkarrizketen kasuan, %48 ingurura jaisten da erabilera. Leihatilaren kasuan ere antzeko joera ikusten da: harrera egiterakoan, euskara harremanen %71ean erabiltzen da eta elkarrizketara pasatzerakoan, berriz, %49an. Harreratik elkarrizketarako salto horretan faktore ezberdinek eragiten dute eta faktore horietako batzuk, gainera, ez dira erakundeen esku egoten (beste pertsonak euskaraz ez jakitea; euskaraz jakin arren, hainbat gai lantzeko garaian gaztelania erabiltzea nahiago izatea seguruago sentitzen delako…). Azkenik, jendaurreko ekitaldietan erabiltzen den hizkuntzaren inguruan, esan daiteke euskarak baduela presentzia, %60an erabiltzen dela baitiote datuek.

    32

  • Erakunde motakTelefonozko

    harreraTelefonozko elkarrizketa

    Leihatilako harrera

    Leihatilako elkarrizketa

    Jendaurreko ekitaldiak

    1.- Udalak 75,93 49,52 71,74 50,81 61,702.- Mankomunitate eta partzuergoak 75,29 48,00 69,14 45,79 60,463.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 86,25 55,00 73,75 55,00 39,004.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak63,37 25,53 78,13 27,49 35,005.- Eusko Legebiltzarra 99,05 31,42 76,10 17,50 39,006.- Euskal Herriko Unibertsitatea 47,70 35,23 27,11 20,50 25,407.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 50,00 10,00 100,00 5,00 20,008.- Lan Harremanen Kontseilua 80,00 15,00 100,00 60,00 0,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 100,00 - 100,00 100,00 -10.- Uraren Euskal Agentzia 45,00 35,00 40,00 40,00 -11.- Haurreskolak Partzuergoa 100,00 90,00 100,00 90,00 80,00GUZTIRA 75,59 48,19 71,89 49,27 59,62

    Erakundearen ahozko kanpo-harremanak (euskaraz egiten diren harremanen %)

    Erakunde mota gehienek %75 edo goragoko portzentajetan egiten dute harrera euskaraz, bai telefonoz eta baita leihatilan ere. Horrenbestez, badirudi, lehen hitza euskaraz egiteko irizpidea ongi txertatua dagoela eta, hein handi batean, betetzen dela. Herri Kontuen Euskal Epaitegia, Euskal Herriko Unibertsitatea eta Uraren Euskal Agentzia %50etik behera gelditzen dira. Harrera hizkuntzatik elkarrizketara pasatzerakoan, hainbat arrazoi direla medio, euskararen erabilera murriztu egiten da; gainera, erakunde mota batzuetan telefono eta leihatiletako elkarrizketetako euskararen erabilera oso baxua da. Adibidez, telefonoaren kasuan, Herri Kontuen Euskal Epaitegian %10ekoa da, eta Lan Harremanen Euskal Kontseiluan, %15ekoa. Aipagarria da, hala ere, azken honen kasuan, leihatiletako elkarrizketetan euskararen erabilera %60koa dela. Jendaurreko ekitaldietan, berriz, euskara %60tik gora erabiltzen dute udalek (%61,70), mankomunitate eta partzuergoek (%60,46) eta Haurreskolak Partzuergoak (%80). Gainerakoek %40tik behera erabiltzen dute euskara.

    33

  • Datuak lurraldeka aztertuz gero, honako egoera hauek aurki ditzakegu:

    Hiru lurraldeetan, telefonozko harreran erabiltzen da euskara gehien; aldiz, EAE mailako erakundeetan, aldea txikia bada ere, leihatilako harreran euskara gehiago erabiltzen da telefonozko lehen hitzean baino. Nolanahi ere, erakunde guztietan jaitsiera dago harreratik elkarrizketara pasatzerakoan. Amaitzeko, jendaurreko ekitaldietan, Araban zein EAE mailako erakundeetan erabiltzen den euskara ez da %50era iristen.

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Telefonozko harrera

    Telefonozko elkarrizketa

    Leihatilako harrera

    Leihatilako elkarrizketa

    Jendaurreko ekitaldiak

    %0-%25 13,84 4,75 3,67 3,36 9,50%25-%45 41,10 14,49 34,77 13,57 19,62%45-%70 87,24 44,95 81,88 41,39 57,21%70-%100 99,05 73,33 96,85 77,90 89,43GUZTIRA 75,93 49,52 71,74 50,81 61,70

    Erakundearen ahozko kanpo-harremanak (euskaraz egiten diren harremanen %)

    %0-%25 multzoan oso gutxitan egiten da harrera euskaraz (bai telefonoz eta baita leihatilan ere). Bestalde, %25-%45 multzoko jendaurreko ekitaldietan erabiltzen den euskara bertako egoera soziolinguistikoaren azpitik dago. Etorkizunera begira, garrantzitsua izango da herri-administrazioek, ahal duten neurrian, bai lehen hitzari eta baita jendaurreko ekitaldietan erabilitako hizkuntzari ere arreta berezia eskaintzea, administrazioak herritarren artean duen irudia tokiko egoera soziolinguistikotik ahalik eta hurbilen egon dadin.

    34

  • Erakundeen ahozko barne-harremanak Ahozko barne-harremanetan, barne-bilerak eta barneko harreman informalak aztertu dira. Orokorrean, bi harreman mota hauen erdiak euskaraz egiten direla agertzen dute datuek.

    Erakunde motak Lan-bilerakHarreman informalak

    1.- Udalak 51,66 52,752.- Mankomunitate eta partzuergoak 52,04 54,713.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 26,25 30,004.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak24,33 29,025.- Eusko Legebiltzarra 32,85 30,806.- Euskal Herriko Unibertsitatea 25,00 -7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 15,00 15,008.- Lan Harremanen Kontseilua 0,00 0,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa - 50,0010.- Uraren Euskal Agentzia 0,00 40,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 80,00 80,00GUZTIRA 49,65 51,45

    Erakundearen ahozko barne-harremanak (euskaraz egiten diren

    250 erantzun jaso dira

    Orokorrean, barne-bileretako datuak harreman informaletakoekin nahiko parekaturik daude.

    Lurraldeka ere, orokorrean, antzeko balioak aurki ditzakegu barne-bileretan eta harreman in-formaletan. Alde handiena Araban antzeman daiteke, portzentajeak baxuak izan arren, harreman

    informaletako euskararen erabilerak ia bikoiztu egiten baitu lan-bileretakoa.

    DIri dagokionean, deigarria da, %70-%100 multzoan, euskararen erabileraren portzentajeak altuak diren arren, lan-bileretan euskara gehiago erabiltzen dela harreman informaletan baino.

    Lurraldeak Lan-bilerakHarreman informalak

    Araba 2,59 5,65Bizkaia 43,52 48,22Gipuzkoa 79,92 80,91EAE 34,14 39,92GUZTIRA 49,65 51,45

    Erakundearen ahozko barne-harremanak (euskaraz egiten diren harremanen %)

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Lan-bilerakHarreman informalak

    %0-%25 0,45 2,50%25-%45 4,85 11,78%45-%70 40,27 42,99%70-%100 83,05 82,27GUZTIRA 51,66 52,75

    Erakundearen ahozko barne-harremanak (euskaraz egiten diren harremanen %)

    35

  • 1.3.4 IDATZIZKO KOMUNIKAZIOA Administrazioetako idatzizko komunikazioak aztertzeko kontuan hartu diren itemak tramitazio telematikoak, erakundeen kanpoko hizkuntza-eskaera, erakundeen kanpo-harremanak eta erakundeen barne-harremanak izan dira. Honako hau da puntu bakoitzean jasotako informazioa:

    • Tramitazio telematikoak: erakundeek egiten dituzten tramitazio guztietatik zenbat diren telematikoak eta horiek zein hizkuntzatan egiten diren (euskaraz, gaztelaniaz ala ele bietan).

    • Erakundeen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera: herritarrek edota beste administrazioek, erakunderen batekin harremanetan jartzeko garaian erabilitako komunikazio idatzietan baliaturiko hizkuntza.

    • Erakundeen idatzizko kanpo-harremanak: batetik, erakundeek, herritarrekin zein beste administrazioekin idatzien bidez harremanetan jartzerakoan erabiltzen duten hizkuntza aztertu da. Bestetik, berriz, euskaraz sortutako komunikazioak eta gaztelaniatik euskarara eginiko itzulpenak aztertu dira.

    • Erakundeen idatzizko barne-harremanak: erakundeen barne-harreman ofizialetan eta ez-ofizialetan erabilitako hizkuntza aztertu da.

    Tramitazio telematikoak

    Atal hau orain arte landu gabea izan da eta honen inguruko datu gehiegi jaso ez den arren, abiapuntuko egoeraren irudi bat edukitzearren, txosten honetan barneratzea erabaki da. Guztira 166 erantzun jaso dira eta, horien arabera, erakundeetako tramitazio guztien %30,49 burutzen dira telematikoki.

    Tramitazio horietako hizkuntza zehazteko garaian, erantzun-kopurua 140ra jaitsi da. Horien arabera, badirudi tramitazio telematikoen bi heren inguru euskaraz edo ele bietan egiten direla, hau da, euskararen presentzia tramitazio telematikoen %64an bermatzen da.

    Euskara

    %32

    Gaztelania

    %38

    Ele biak

    %30

    Tramitazio telematikoetako

    hizkuntza

    36

  • Erakunde motakTramitazio

    telematikoakHizkuntzari buruzko

    erantzun-kopuruaEuskara Gaztelania Ele biak

    1.- Udalak %28,41 118 %27,49 %43,59 %28,922.- Mankomunitate eta partzuergoak %42,25 16 %56,86 %19,64 %23,493.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak %85,00 2 %2,35 %14,12 %83,534.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak%3,33 2 %20,00 %80,00 %0,005.- Eusko Legebiltzarra - - - - -6.- Euskal Herriko Unibertsitatea - - - - -7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia %0,00 - - - -8.- Lan Harremanen Kontseilua %20,00 1 %5,00 %15,00 %80,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa - - - - -10.- Uraren Euskal Agentzia %35,00 - - - -11.- Haurreskolak Partzuergoa %80,00 1 %50,00 %0,00 %50,00GUZTIRA %30,49 140 %31,95 %37,68 %30,37

    Tramitazio telematikoetako hizkuntza

    Erakunde motaka, tramitazio telematikoa gehien erabiltzen dutenak foru aldundiak eta batzar nagusiak, eta Haurreskolak Partzuergoa dira, %85 eta %80 hurrenez hurren. Bestalde, tramitazio mota horietan erabiltzen den hizkuntzari dagokionez, batetik, mankomunitate eta partzuergoek, eta Haurreskolak Partzuergoak euskara zenbatean erabiltzen duten azpimarratuko genuke, ia %57 lehenengoek eta %50 bigarrenak. Bestetik, foru aldundi eta batzar nagusietan, eta Lan Harremanen Kontseiluan ia guztia ele bietan egiten da.

    Lurraldeka, Araban ia guztia gaztelania hu-tsez egiten dela di-rudi. Gipuzkoan, aldiz, erdia euskaraz egiten

    da eta gainerakoaren zati handi bat ele bietan burutzen denez, euskararen presentzia ehuneko oso altuan dago bermatua. Antzeko zerbait gertatzen da EAE mailako erakundeetan ere. Aldiz, Bizkaian, tramitazio telematikoetako euskararen presentzia, batez ere, elebitasunaren bidez bermatzen dela esan liteke.

    UDALAK: Derrigortasun-

    Tramitazio telematikoak

    Hizkuntzari buruzko erantzun-kopurua

    Euskara Gaztelania Ele biak

    %0-%25 33,10% 15 %0,02 %97,87 %2,11%25-%45 27,04% 12 %2,52 %80,93 %16,56%45-%70 17,32% 16 %16,92 %37,32 %45,75%70-%100 30,46% 75 %39,80 %25,27 %34,93GUZTIRA 28,41% 118 %27,49 %43,59 %28,92

    Tramitazio telematikoetako hizkuntza

    LurraldeakTramitazio

    telematikoakHizkuntzari buruzko

    erantzun-kopuruaEuskara Gaztelania Ele biak

    Araba %41,74 15 %0,11 %99,85 %0,04Bizkaia %25,87 61 %19,90 %37,15 %42,94Gipuzkoa %33,54 59 %52,02 %17,33 %30,65EAE %18,33 5 %40,77 %16,15 %43,08GUZTIRA %30,49 140 %31,95 %37,68 %30,37

    Tramitazio telematikoetako hizkuntza

    37

  • %45-%70 eta %70-%100 multzoak dira tramitazio telematikoen erdietan edo gehiagotan euskara bermatzen dutenak, euskara hutsezko eta ele bietako tramitazioak kontuan hartuta. Erakundeen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera Erakundeen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera aztertzerakoan, bai herritarrak eta baita beste administrazioak ere erakunde batekin idatziz harremanetan jartzeko garaian erabiltzen duten hizkuntza az-tertu da. Herritarrak, orokorrean, hizkun-tza batean edo bestean zuzen-tzen dira administrazioetara; hau da, ez dituzte eskaerak ele bietan egiten. Hala, euskara harremanen %30ean erabiltzen dute, eta gaztelania, aldiz, %62 inguruan. Administrazioen kasua ezberdina da. Horietan elebitasunak presentzia oso esanguratsua du, %62. Gertaera horren arrazoia da arautua dagoela administrazioen arteko harremanetan bi hizkuntzak erabili behar direla.

    Eusk. Gazt. Elebi. Eusk. Gazt. Elebi.1.- Udalak 33,05 59,44 7,52 11,61 23,49 64,892.- Mankomunitate eta partzuergoak 20,45 70,50 9,05 20,93 27,46 51,613.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 8,33 88,33 3,33 3,33 21,67 75,004.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak14,32 79,91 5,77 10,98 65,89 23,135.- Eusko Legebiltzarra 16,15 83,35 0,50 5,00 75,00 20,006.- Euskal Herriko Unibertsitatea 17,90 73,70 8,40 4,16 70,84 25,007.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 0,00 0,00 100,00 10,00 10,00 80,008.- Lan Harremanen Kontseilua 5,00 90,00 5,00 3,00 7,00 90,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa - - - 7,00 77,00 16,0010.- Uraren Euskal Agentzia 10,00 90,00 0,00 10,00 15,00 75,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 0,00 20,00 80,00 0,00 0,00 100,00GUZTIRA 30,28 61,61 8,11 12,35 25,78 61,87

    Erakunde motakHerritarrak Beste administrazioak

    Erakundearen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera (%)

    Erakunde motaka, herritarrak euskaraz batez ere udaletara zuzentzen dira, horiek izaten baitira erakunderik ezagunenak eta hurbilenekoak; kasu horietan, batez beste, %33koa izaten da euskarazko eskaria. Aipagarria da gainerako erakundeetan gaztelaniaren erabilerak duen presentzia. Datu horien zergatia, beharbada, ondokoa izan liteke: oraindik ere admi-nistrazioetara jotzerakoan gaztelania erabiltzeko joera edo adin tarte bateko

    Herritarrentzat jasotako erantzun kop.: 248

    Beste administrazioetarako jasotako erantzun kop: 253

    30,28

    61,61

    8,11

    Herritarrengandik

    jasotako komunikazioen

    hizkuntza (%)

    Eusk. Gazt. Elebi.

    12,35

    25,78

    61,87

    Beste administrazioengandik

    jasotako komunikazioen

    hizkuntza (%)

    Eusk. Gazt. Elebi.

    38

  • pertsonak oraindik ere idatzizko harremanetan gaztelaniaz hobeto moldatzen direla. Eskaera egiten dutenak beste administrazioak direnean, batez ere Eusko Jaurlaritzara eta bere erakunde autonomoetara (%66), Eusko Legebiltzarrera (%75), Euskal Herriko Unibertsitatera (%71) eta Datuak Babesteko Euskal Bulegora (%77) zuzentzen dira gaztelania hutsez. Gainerakoekin idatziz harremanetan jartzerakoan, orokorrean, ele bietan bidaltzen dituzte idatziak.

    Eusk. Gazt. Elebi. Eusk. Gazt. Elebi.Araba 4,62 94,27 1,11 2,18 42,67 55,15Bizkaia 25,70 68,88 5,42 7,65 22,61 69,74Gipuzkoa 52,68 33,54 13,78 23,95 15,99 60,06EAE 12,89 72,62 14,49 9,89 50,44 39,68GUZTIRA 30,28 61,61 8,11 12,35 25,78 61,87

    LurraldeakHerritarrak Beste administrazioak

    Erakundearen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera (%)

    Erakundeen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera lurraldeka aztertzerakoan antzematen da kasu guztietan herritarrek beste administrazioek baino gehiago eskatzen dutela bai euskaraz eta baita gaztelaniaz ere, lehen aipatu den moduan, beste administrazioek ele bietan eginiko eskaerak herritarrek baino sarriago erabiltzen baitituzte. Hala ere, EAE mailako administrazioetara beste administrazioek eginiko eskaeretan gaztelania hutsezkoak %50era iristen dira eta ehuneko hori murrizten saiatu beharko litzateke.

    Eusk. Gazt. Elebi. Eusk. Gazt. Elebi.%0-%25 1,33 98,26 0,41 1,10 41,34 57,55%25-%45 6,92 90,48 2,61 3,01 39,75 57,24%45-%70 20,40 70,52 9,08 13,38 23,52 63,10%70-%100 53,88 35,73 10,39 16,47 13,73 69,80GUZTIRA 33,05 59,44 7,52 11,61 23,49 64,89

    Erakundearen idatzizko kanpoko hizkuntza-eskaera (%)UDALAK: Derrigortasun-indizearen araberako

    sailkapenaHerritarrak Beste administrazioak

    Herritarren eskaeraren kasuan, euskaraz eta ele bietan eginiko eskaerak aintzat hartuta, DI %70-%100 artean kokatzen diren udalen kasuan soilik lortzen da %50etik igotzea. Beste administrazioen kasuan, aldiz, multzo guztietan bermatzen da %50etik gorako euskarazko eskaeren presentzia, ele bietako eskaerei esker bada ere.

    39

  • Erakundeen idatzizko kanpo-harremanak

    Atal hau lantzen hasteko, admi-nistrazioetatik herritarrei edota beste administrazioei hela-razten zaizkien idatzietan era-biltzen den hizkuntza aztertu da.

    Grafikoetan ikus daitekeenaren arabera, ez dago alde handirik eta bi kasuetan euskara eta idazki elebidunak batuz gero, komunikazio guztien bi herenetik gora biltzen dira; gaztelania hutsezko komunikazioak %33 inguruan kokatzen dira, beraz.

    Eusk. Gazt. Elebi. Eusk. Gazt. Elebi.1.- Udalak 28,29 32,28 39,43 28,78 34,95 36,272.- Mankomunitate eta partzuergoak 20,74 27,70 51,56 29,29 31,50 39,213.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 5,00 3,33 91,67 7,50 5,00 87,504.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak9,55 58,17 32,28 10,79 46,25 42,965.- Eusko Legebiltzarra 17,50 80,00 2,50 4,50 35,00 60,506.- Euskal Herriko Unibertsitatea 34,10 63,63 2,27 0,00 63,64 36,367.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 0,00 0,00 100,00 2,00 8,00 90,008.- Lan Harremanen Kontseilua 3,00 7,00 90,00 2,00 3,00 95,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 0,00 0,00 100,00 0,00 0,00 100,0010.- Uraren Euskal Agentzia 0,00 0,00 100,00 0,00 35,00 65,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 5,00 5,00 90,00 5,00 5,00 90,00GUZTIRA 26,01 32,28 41,72 27,06 34,14 38,80

    Erakunde motakHerritarrekin Beste administrazioekin

    Erakundearen idatzizko kanpo-harremanak (%)

    Erakunde motak kontuan hartuta, argi ikusten da batzuek herritarrei zuzentzen dizkieten komunikazio guztiak edo ia guztiak ele bietan egiteko duten irizpidea: Herri Kontuen Euskal Epaitegia, Datuak Babesteko Euskal Bulegoa, Uraren Euskal Agentzia eta Haurreskolak Partzuergoa. Bestalde, herritarrei euskara hutsezko komunikazio gehien bidaltzen dizkie-tenen artean, udalak (%28,29), mankomunitate eta partzuergoak (%20,74) eta Euskal Herriko Unibertsitatea (%34,10) daude. Alabaina, azken honek gaztelania hutsezko komunikazio asko bidaltzen ditu (%63,63).

    Eusk.%26

    Gazt.%32

    Elebi.%42

    Herritarrei igorritako

    idatzietako hizkuntza

    Eusk.%27

    Gazt.%34

    Elebi.%39

    Beste administrazioei

    igorritako idatzietako

    hizkuntza

    Herritarrentzat jasotako erantzun kop.: 259

    Beste administrazioetarako jasotako erantzun kop: 257

    40

  • Horretaz gain, Eusko Legebiltzarretik eta Arartekotik herritarrei zuzentzen zaizkien idazkien %80 gaztelania hutsez igortzen dira7. Gainerakoetan, herritarren eta beste administrazioen artean, orokorrean portzentajeak nahiko antzekoak dira.

    Eusk. Gazt. Elebi. Eusk. Gazt. Elebi.Araba 3,34 82,17 14,49 1,96 89,40 8,64Bizkaia 17,69 30,61 51,70 20,04 33,26 46,70Gipuzkoa 50,94 7,96 41,10 12,38 32,94 54,68EAE 9,06 42,18 48,77 50,64 9,40 39,96GUZTIRA 26,01 32,28 41,72 27,06 34,14 38,80

    LurraldeakHerritarrekin Beste administrazioekin

    Erakundearen idatzizko kanpo-harremanak (%)

    Lurraldeka, Araban, bai herritarrekin eta baita beste administrazioekin ere gaztelaniaz izaten dira harreman gehienak. Bizkaiaren kasuan, berriz, elebitasunak presentzia garrantzitsua duela esan daiteke, harremanen erdia gutxi gorabehera. Gipuzkoari begiratuz gero, herritarrekiko harremanetan euskararen egoera oso ona dela esan liteke, euskarazko (%51) eta bi hizkuntzetako (%41) harremanen artean, euskararen erabilera %90ean bermatzen baita; beste administrazioekiko harremanetan, gaztelania hutsezko harremanak nahikoa hazi dira (%8tik %33ra), herritarrekin erabiltzen den hizkuntzarekin alderatzen badugu. Azkenik, EAE mailako erakundeetan ere ezberdintasunak nabari dira herritarrekiko eta beste administrazioekiko harremanetan: herritarren kasuan gaztelania hutsezko idazkiak eta idazki elebidunak dira nagusi, eta, aldiz, beste administrazioen kasuan, euskarazkoak eta ele bietakoak dira nagusi.

    Eusk. Gazt. Elebi. Eusk. Gazt. Elebi.%0-%25 3,05 89,76 7,18 0,66 91,00 8,34%25-%45 2,67 56,98 40,35 4,48 57,65 37,87%45-%70 12,30 23,44 64,26 19,29 26,21 54,50%70-%100 48,62 12,31 39,07 47,15 16,01 36,84GUZTIRA 28,29 32,28 39,43 28,78 34,95 36,27

    UDALAK: Derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Herritarrekin Beste administrazioekinErakundearen idatzizko kanpo-harremanak (%)

    %70-%100 DIaren arteko udaletan euskara hutsezko idatzien kopuruak gaztelaniazko eta ele bietako idatzien kopurua gainditzen ditu, nola herritarren kasuan hala administrazioen kasuan ere. %45-%70 tartean, elebitasuna izaten da nagusi eta gainerako bi multzoetan, gaztelania.

    7 Aztertu diren dokumentu gehien-gehienak Arartekoarenak dira, eta erakunde horretan

    indarrean dagoen irizpide nagusia hauxe da: kexak aurkeztutako hizkuntza berean erantzuten

    dira. Jakina, kexa gehien-gehienak gaztelaniaz aurkeztu baitziren 2010. urtean (1.734; %93,29),

    erantzunak ere gaztelaniaz izan ziren.

    41

  • Erakundeen idatzizko kanpo-harremanak aztertzeko garaian, euskaraz sortutako komunikazioak eta gaztelaniatik euskarara eginiko itzulpenak ere kontuan hartu dira; izan ere, ez da ahaztu behar euskara normalizatzeko erabilera-planen helburu nagusia euskara erabiltzea dela, ez soilik euskararen presentzia bermatzea.

    1.- Udalak 37,82 55,092.- Mankomunitate eta partzuergoak 40,12 57,523.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 21,67 76,004.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak28,04 57,335.- Eusko Legebiltzarra 12,76 76,856.- Euskal Herriko Unibertsitatea - -7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 2,00 97,008.- Lan Harremanen Kontseilua 3,00 95,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa - 100,0010.- Uraren Euskal Agentzia - 10,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 70,00 30,00GUZTIRA 37,21 56,17

    Erakunde motakEuskaraz sortutako

    komunikazioak (%)

    Ele biz hedatu diren

    komunikazioetati

    Erakundearen idatzizko kanpo-harremanak (%)

    Jasotako datuen arabera, orokorrean, euskarazko sorkuntza-lana %37,21ean dago, hau da, sortzen diren testu guztietatik, heren bat baino zertxobait gehiago burutzen da euskaraz. Bestalde, gaztelaniaz sortu eta ele bitan hedatzeko euskarara itzultzen den testuen portzentajea %56,17koa da. Euskaraz gehien sortzen duen erakundea Haurreskolak Partzuergoa da (%70). Honi, modu apalagoan bada ere, udalek (%37,82) eta mankomunitate eta partzuergoek (%40,12) jarraitzen diote. Era berean, horiek dira gaztelaniatik euskarara gutxien itzultzen duten erakundeak ere. Bestelako egoeran Herri Kontuen Euskal Epaitegia, Lan Harremanen Kontseilua eta Datuak Babesteko Euskal Bulegoa daude, ele bitan hedatu beharreko idazki gehienak gaztelaniatik euskarara itzultzen baitituzte.

    Araba 1,60 63,52Bizkaia 26,24 70,26Gipuzkoa 66,63 34,60EAE 30,52 59,02GUZTIRA 37,21 56,17

    Euskaraz sortutako komunikazioak (%)

    Ele biz hedatu diren komunikazioetatik, gaztelaniatik

    euskararako itzulpenak (%)Lurraldeak

    Erakundearen idatzizko kanpo-harremanak (%)

    Lurraldeka, azpimarragarria da Gipuzkoan euskaraz sortutako komunikazio portzentajea (%66,63). Bestalde, gaztelaniatik euskararako itzulpenei begi-

    42

  • ratuz gero, orokorrean, idazkien %60tik gora itzultzen direla esan liteke, nahiz eta Gipuzkoan kopuru hori herenean geratu.

    %0-%25 0,74 66,11%25-%45 4,27 86,78%45-%70 21,19 75,00%70-%100 63,00 36,21GUZTIRA 37,82 55,09

    Euskaraz sortutako komunikazioak (%)

    Ele biz hedatu diren komunikazioetatik, gaztelaniatik

    euskararako itzulpenak (%)

    UDALAK: Derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Erakundearen idatzizko kanpo-harremanak (%)

    Euskarazko sorkuntza baxuena %0-%25 multzoan topa daiteke; aldiz, itzulpen portzentaje altuenak %25-%45 eta %45-%70 DI arteko udalek dituzte.

    Erakundeen idatzizko barne-harremanak

    Erakundeen idatzizko barne-harremanak aztertzeko, harreman ofizialak eta ez ofizialak hartu dira kontuan. Ofizialen kasuan, euskarazko, gaztelaniazko eta ele bietako idatzien portzentajea neurtu da. Aldiz, ez-ofizialen kasuan, euskarazkoak soilik hartu dira kontuan.

    Jasotako datuen arabera, euskara eta gaztelania hutsezko idatzizko barne-harreman ofizialen portzen-tajea parekatua dago, euskaraz %39 eta gaztelaniaz %38; ele bietan egindakoen kopurua %23 dela kontuan hartuta, esan liteke, harreman-mota hauen %62 inguruan euskaren presentzia bermatzen dela. Idatzizko barne-harreman ez-ofizialetan, berriz (181

    erantzun jaso dira), euskara %54an erabiltzen da.

    Eusk. Gazt. Elebi.1.- Udalak 41,22 39,74 19,04 55,512.- Mankomunitate eta partzuergoak 43,42 28,26 28,32 57,743.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 4,75 10,75 84,50 22,504.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak12,48 44,45 43,06 30,425.- Eusko Legebiltzarra 14,50 22,50 63,00 54,506.- Euskal Herriko Unibertsitatea 33,34 66,66 0,00 18,087.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 0,00 15,00 85,00 10,008.- Lan Harremanen Kontseilua 0,00 50,00 50,00 10,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 0,00 0,00 100,00 -10.- Uraren Euskal Agentzia 0,00 40,00 60,00 -11.- Haurreskolak Partzuergoa 5,00 0,00 95,00 100,00GUZTIRA 38,64 37,79 23,57 54,07

    Erakunde motakOfizialak Ez ofizialak

    euskaraz

    Erakundearen idatzizko barne-harremanak (%)

    234 erantzun jaso dira

    43

  • Idatzizko barne-harreman ofizialetan euskara eta gaztelaniaren presentzia, orokorrean, parekatuak dauden arren, erakunde motaka hainbat ezberdintasun antzematen dira. Hartara, badira euskara hutsean batere harremanik ez duten erakundeak: Herri Kontuen Euskal Epaitegia, Lan Harremanen Kontseilua, Datuak Babesteko Euskal Bulegoa eta Uraren Euskal Agentzia, kasu. Haurreskolak Partzuergoan, foru aldundietan eta batzar nagusietan ere %5 soilik egiten da euskara hutsean. Alabaina, kasu horietan guztietan, elebitasunak presentzia handia duela aipatu behar da. Harreman ez-ofizialetan, hainbat erakundek harreman mota horien erdia edo gehiago euskaraz egiten dituzte: udalek (%55,51), mankomunitate eta partzuergoek (%57,74), Eusko Legebiltzarrak (%54,50) eta Haurreskolak Partzuergoak (%100).

    Lurraldekako datuen arabera, berriz, Gipuz-koan, bai harreman ofizial eta baita ez-

    ofizialetan ere euskara asko erabiltzen dela aipatu behar da. Aldiz, Arabaren kasuan, harreman ez-ofizialak aparte utzita, ofizialetan ere euskararen presentzia ez da %7tik igotzen (euskarazko eta ele bietakoak kontuan hartuta).

    Udaletako harreman ez-ofizialetan, harre-man ofizialetan baino gehiago erabiltzen da

    euskara. %70etik gorako udaletan, berriz, nabarmen handiagoa da euskara hutsezko erabilera, harreman ofizialetan eta ez-ofizialetan. 1.3.5 LANGILEEN PRESTAKUNTZA OROKORRA Euskarazko ikastaroez aparte, langileek jasotzen dituzten gainerako prestakuntza-saioetan erabilitako hizkuntza aztertu da esparru honetan. Orokorrean, eman diren ikastaroen hiru laurdenak gaztelaniaz izan direla nabari da.

    Eusk. Gazt. Elebi.Araba 3,18 93,45 3,37 5,65Bizkaia 29,06 43,44 27,49 41,15Gipuzkoa 68,58 9,07 22,35 82,73EAE 18,67 33,78 47,56 40,74GUZTIRA 38,64 37,79 23,57 54,07

    Erakundearen idatzizko barne-harremanak (%)

    LurraldeakOfizialak Ez ofizialak

    euskaraz

    Eusk. Gazt. Elebi.%0-%25 0,19 95,48 4,33 0,81%25-%45 2,30 71,34 26,37 10,86%45-%70 27,01 44,05 28,94 45,90%70-%100 68,56 14,02 17,42 81,86GUZTIRA 41,22 39,74 19,04 55,51

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako

    Ofizialak Ez ofizialak euskaraz

    Erakundearen idatzizko barne-harremanak (%)

    44

  • Eusk. Gazt. Elebi.1.- Udalak %22 %71 %72.- Mankomunitate eta partzuergoak %26 %74 %03.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak %7 %92 %04.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak %26 %74 %15.- Eusko Legebiltzarra %0 %50 %506.- Euskal Herriko Unibertsitatea %2 %98 %07.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia %0 %100 %08.- Lan Harremanen Kontseilua %0 %100 %09.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa - - -10.- Uraren Euskal Agentzia - - -11.- Haurreskolak Partzuergoa %100 %0 %0GUZTIRA %24 %72 %4

    Langileen prestakuntza orokorreko euskararen erabileraEmandako ikastaroak

    Erakunde motak

    Haurreskolak Partzuergoa da ikastaro guztiak euskaraz eman dituen bakarra. Bestetik, udaletan, mankomunitate eta partzuergoetan eta Eusko Jaurlaritzan eta bere erakunde autonomoetan ere euskarazko ikastaroek presentzia badutela aipatu behar da, %25 inguru.

    Datuak lurraldeka aztertuz gero, Gipuzkoa eta EAE mailako erakundeak dira euskarazko prestakuntza-saio gehien dituztenak, %32 eta %36 hurrenez hurren.

    DIen arabera, %25-%45 eta %70-%100 multzoetan euska-raz eman diren ikastaroak batez bestekotik (%22tik) gora daude. %45-%70 multzoan, berriz, euskarazko ikastaroek

    baino indar gehiago dute ele bietan eman direnek.

    Eusk.%24

    Gazt.%72

    Elebi.%4

    Emandako ikastaroetan

    erabilitako hizkuntza

    161 erantzun jaso dira.

    Eusk. Gazt. Elebi.Araba %3 %96 %1Bizkaia %16 %77 %7Gipuzkoa %32 %65 %3EAE %36 %63 %1GUZTIRA %24 %72 %4

    Langileen prestakuntza orokorreko euskararen erabilera

    LurraldeakEmandako ikastaroak

    Eusk. Gazt. Elebi.%0-%25 %2 %96 %2%25-%45 %23 %77 %0%45-%70 %14 %68 %18%70-%100 %33 %61 %6GUZTIRA %22 %71 %7

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Emandako ikastaroakLangileen prestakuntza orokorreko euskararen erabilera

    45

  • 1.3.6 TRESNA ETA APLIKAZIO INFORMATIKOAK Esparru honetan programa eta aplikazio informatikoak bi multzotan banatu dira: berariazkoak eta orokorrak. Berariazko aplikazio eta programak

    Multzo honetan 242 erantzun jaso eta guztira 2.983 aplikazio identifikatu dira eta, datuen arabera, horietatik %43 dago euskaraz erabilgarri (euskaraz erabilgarri daudenak aztertzeko garaian, erantzun-kopurua 218ra jaitsi da).

    Erakunde motaAplikazioak

    guztira

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (kop)

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (%)1.- Udalak 1.858 726 %392.- Mankomunitate eta partzuergoak 201 95 %473.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 604 266 %444.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak 228 168 %745.- Eusko Legebiltzarra 64 20 %316.- Euskal Herriko Unibertsitatea - - -7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 1 - %08.- Lan Harremanen Kontseilua 7 1 %149.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 5 4 %8010.- Uraren Euskal Agentzia 10 2 %2011.- Haurreskolak Partzuergoa 5 4 %80GUZTIRA 2.983 1.287 %43

    Berariazko aplikazio eta programa informatikoak

    Erakunde motaka, euskaraz erabilgarri dauden berariazko aplikazio eta programen portzentaje altuenak dituztenak Datuak Babesteko Euskal Bulegoa (%80), Haurreskolak Partzuergoa (%75) eta Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak (%74) dira. Gainerako kasuetan portzentajeak ez dira %50era ailegatzen.

    Lurraldeka berriz, EAE mailako erakundeak dira berariazko aplikazio informatikoak euska-raz erabiltzeko aukera gehien dutenak (%63).

    DIen arabera, normala den moduan, egoera soziolinguis-tikorik euskaldunena duten uda-letan daude erabilgarri euska-razko berariazko aplikazio infor-

    matikorik gehien.

    LurraldeakAplikazioak

    guztira

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (kop)

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (%)Araba 165 23 %14Bizkaia 1.303 575 %44Gipuzkoa 1.193 488 %41EAE 322 202 %63GUZTIRA 2.983 1.287 %43

    Berariazko aplikazio eta programa informatikoak

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako

    sailkapena

    Aplikazioak guztira

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (kop)

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (%)%0-%25 149 34 %23%25-%45 347 90 %26%45-%70 508 144 %28%70-%100 854 458 %54GUZTIRA 1.858 726 %39

    Berariazko aplikazio eta programa informatikoak

    46

  • Aplikazio eta programa orokorrak

    Aplikazio orokorren kasuan, 234 erantzun jaso dira eta guztira 2.855 programa identifikatu dira. Horietatik %35 dago euskaraz (220 erantzunetatik ateratako datua). Badirudi, beraz, berariazko aplikazioetan aukera gehiago dagoela ordenagailua euskaraz erabiltzeko.

    Erakunde motaAplikazioak

    guztira

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (kop)

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (%)1.- Udalak 2.393 667 %282.- Mankomunitate eta partzuergoak 299 251 %843.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 9 - %04.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak 107 87 %825.- Eusko Legebiltzarra 11 2 %186.- Euskal Herriko Unibertsitatea - - -7.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia 3 - %08.- Lan Harremanen Kontseilua 4 2 %509.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 3 0 %310.- Uraren Euskal Agentzia 25 3 %1011.- Haurreskolak Partzuergoa 1 1 %100GUZTIRA 2.855 1.013 %35

    Programa eta aplikazio informatiko orokorrak

    Kasu honetan ere Haurreskolak Partzuergoak (%100) eta Eusko Jaurlaritzak (%84) aukera zabala dute programa mota hauek euskaraz erabiltzeko; eta oraingoan mankomunitate eta partzuergoak ere aipatu behar dira, aplikazioen %84 baitituzte euskaraz erabilgarri.

    Lurraldeka, oraingoan ere EAE mailakoak dira euskarazko erabilgarritasuna gehien ber-matzen dutenak. Ondoren, hiru lurraldeen artean, Gipuz-koa da portzentaje altuena

    duena (%44). Bizkaiko eta Arabako kopuruak modu nabarmenean murrizten dira. DIen arabera, bi multzo bereiz litezke, %45etik gorakoa eta hortik beherakoak. Berariazko aplikazioekin gertatzen zen moduan, hemen ere soziolin-guistikoki euskaldunenak diren udaletan daude erabilgarri aplikazio orokor gehien.

    LurraldeakAplikazioak

    guztira

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (kop)

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (%)Araba 233 26 %11Bizkaia 1.316 380 %29Gipuzkoa 1.146 506 %44EAE 160 101 %63GUZTIRA 2.855 1.013 %35

    Programa eta aplikazio informatiko orokorrak

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako

    sailkapena

    Aplikazioak guztira

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (kop)

    Euskaraz erabilgarri

    daudenak (%)%0-%25 200 15 %8%25-%45 605 73 %12%45-%70 464 153 %33%70-%100 1.124 425 %38GUZTIRA 2.393 667 %28

    Programa eta aplikazio informatiko orokorrak

    47

  • 1.3.7 INTERNET SAREAK Gure administrazioetako internet sare edo web guneetan zintzilikaturiko edukien %80 inguru euskaraz erabilgarri dago (219 erantzun jaso dira).

    Erakunde motaka, daturik baxuenak udaletan topa daitezke, baina horietan ere, batez beste, edukien %79 euskaraz erabilgarri dago. Orokorrean, esan liteke, bi hizkuntzetan fun-tzionatzen dela sarean eta edukiak ele bietan egon ohi direla gehienetan.

    Lurraldeka, euskararen presentzia baxuena Arabako web guneetan izango genuke, baina horietan ere edukien bi herenetan, gutxi gora-behera, bermatua egongo litzateke euskara. Bestetik, EAE mailako erakundeen kasuan, edukien %90 inguru dago euskaraz era-bilgarri.

    DIen arabera antzeko egoerak ikusten dira lau multzoetan. Guztietan, aurki daitezke web guneetako edukiak euskaraz %70etik gorako kasuetan.

    63,91

    79,0586,83 90,47

    Araba Bizkaia Gipuzkoa EAE

    Euskararen presentzia web

    orrietan lurraldeka (%)

    UDALAK: derrigortasun-indizearen araberako sailkapena

    Web orrietako edukiak euskaraz

    (%)

    %0-%25 71,48%25-%45 71,04%45-%70 77,03%70-%100 85,37GUZTIRA 79,47

    Erakunde motakWeb orrietako

    edukiak euskaraz (%)

    1.- Udalak 79,472.- Mankomunitate eta partzuergoak 81,003.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak 85,804.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak 82,435.- Eusko Legebiltzarra 95,006.- Euskal Herriko Unibertsitatea 100,007.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia -8.- Lan Harremanen Kontseilua 100,009.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa 90,0010.- Uraren Euskal Agentzia 100,0011.- Haurreskolak Partzuergoa 100,00GUZTIRA 80,42

    48

  • 1.3.8 ARGITALPENAK Esparru honetan, erakundeek argitaratzen dituzten liburuak, katalogoak, aldizkariak, DVDak… hartu dira aintzat. Jasotako datuen arabera, argitalpenen erdia baino gehiago (%56) bi hizkuntzetan egiten da. Euskara hutsezkoek ere %29ko presentzia dute; beraz, euskara argitalpenen %85ean bermatzen da.

    Erakunde motak Eusk. Gazt. Elebi.1.- Udalak %31 %7 %612.- Mankomunitate eta partzuergoak %20 %2 %773.- Foru aldundiak eta batzar nagusiak %32 %29 %394.- Eusko Jaurlaritza eta bere erakunde autonomoak %28 %26 %465.- Eusko Legebiltzarra %0 %20 %806.- Euskal Herriko Unibertsitatea %18 %66 %157.- Herri Kontuen Euskal Epaitegia - - -8.- Lan Harremanen Kontseilua %0 %25 %759.- Datuak Babesteko Euskal Bulegoa %0 %0 %10010.- Uraren Euskal Agentzia - - -11.- Haurreskolak Partzuergoa %0 %0 %100GUZTIRA %29 %15 %56

    Argitalpenetako hizkuntza

    Erakunde moten arabera, ikus daiteke, badirela batzuk euskara hutsean ezer argitaratzen ez dutenak. Hala ere, horietako bik, Datuak Babesteko Euskal Bulegoak eta Haurreskolak Partzuergoak, guztia ele bietan argitaratzen dute.

    Lurraldeka, euskara hutsez gutxien argitaratzen dutenak Araba eta Bizkaia diren arren, bi lurralde horiek dira ele bietan gehien argi-taratzen dutenak; beraz, oroko-

    rrean, euskararen presentzia nahiko bermatua dago kasu guztietan. DIen araberako sailkapenean ele bietako argitalpenak nagusitzen dira lehen hiru multzoetan, baina %70-%100eko DI duten udaletan euskara hutsezko argitalpenak guztien erdia baino gehiago dira (%55).

    Eusk.%29

    Gazt.%15