16
1B maila euskara familia transmisioa Ataza honetan, familietan euskara sustatzeak duen garrantzia ikusarazi nahi dugu. Horretarako: A.1. Euskaltegiko ikasleen gurasoen hizkuntza tipologiaren bilakaeraz mintzatuko gara. A.2. Irratiko iragarkietan entzundako jendearen hizkuntza mailaz eta tipologiaz mintzatuko gara. A.3. Familietan euskara sustatzeko kanpaina bat idatziko dugu. Ondoren, aholkuak ematen ikasteko joko batean jolastu eta euskararen erabileraren gaineko gure jarrera aztertu eta erabilera plan bat zehaztuko dugu. F AMILIAN EUSKARAZ

Familian euskaraz1B

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ataza honetan, familietan euskara sustatzeak duen garrantzia ikusarazi nahi dugu.

Citation preview

Page 1: Familian euskaraz1B

1B maila

euskarafamilia

transmisioa

Ataza honetan, familietaneuskara sustatzeak duen

garrantzia ikusarazi nahi dugu.

Horretarako:

A.1. Euskaltegiko ikasleen gurasoen hizkuntza

tipologiaren bilakaerazmintzatuko gara.

A.2. Irratiko iragarkietanentzundako jendearen

hizkuntza mailaz etatipologiaz mintzatuko

gara.

A.3. Familietan euskara sustatzeko kanpaina

bat idatziko dugu.Ondoren, aholkuak

ematen ikasteko joko batean jolastu eta

euskararen erabilerarengaineko gure jarrera

aztertu eta erabilera planbat zehaztuko dugu.

FAMILIANEUSKARAZ

Page 2: Familian euskaraz1B

ATAZAK

PROZEDURA:

A ataza: Guraso tipologiakAtazaurrea: Ikasgelako ikasleen gurasoen hizkuntza tipologiaren gaineko hipotesiak egin.

Bakarka, EAEko gurasoen hizkuntza tipologia irakurri eta ikasgelako ikasleen gurasoen tipologiaren gainekohipotesiak egingo ditugu: tipologia honek islatuko ote du gure ikasgelako ikasleen gurasoen hizkuntza tipologia?(3.or.).

A.1. ataza: Ikasgelako ikasleen gurasoen hizkuntza tipologia aztertuko dugu.Bakarka, galderei erantzunez, nork bere gurasoen hizkuntza tipologia aztertuko du. (3.or.).Bakarka, “Gure etxeko hizkuntzak” orria idatziko dugu eta euskaltegiko ormetan itsatsiko dugu aurkezpena eginondoren. (4.or.).Guztion artean, ondorio nagusiak aterako ditugu galdera hauei erantzunez: EAEko hizkuntza tipologiak islatzenal du gure ikasgelako errealitatea? Asmatu al dugu hipotesiekin? Zein tipologia gailentzen da, oro har, ikasgelan? Eman al da bilakaerarik?

A.2. ataza: Irratiko iragarkietan entzundako gurasoen hizkuntza maila eta tipologiaz mintzatu.Bakarka, iragarkiak entzun eta egokitutako guraso baten hizkuntza tipologia zein den aztertuko dugu. (5. or.).

Oharra: Iragarkiakhttp://www.hobekuntza.aek.org/didaktika/filebrowser/Ikasmaterialak/entzungaiak/atazakhelbidean nahiz barne sareko biltegian topatuko dituzu Familian euskaraz 1, Familian euskaraz 2 eta Familianeuskaraz 3 izenburuarekin.

Binaka, egokitu zaigun gurasoa zein tipologiatakoa den azalduko diogu elkarri.

A.3. ataza: Gurasoentzat euskara sustatzeko kanpaina bat idatzi.Binaka jarraituz, euskara sustatzeko guraso erdaldunei zuzendutako kanpaina aztertuko dugu eta aholkuakdagozkien atalean kokatuko ditugu. (6. or.).Bi taldetan, guraso euskaldunei eta euskara ikasten ari direnei zuzendutako antzeko kanpaina baterako ideiakprestatuko ditugu. (7. eta 8. orr.).Bakarka, nork bere kanpaina idatziko du, ideia nagusiak garatuz eta aholku eran idatziz. (9. eta 10. orr.).Binaka, kanpaina desberdinak egin dituztenak elkartuta, egindako lana ahoz aurkeztuko diote elkarri.Aurkezpena entzun bitartean, ikaskidearen kanpainaren aholku pare bat apuntatuko dugu.

Feedbacka: Aurkezpenen ulermena baloratuko dugu.Aurkezpenak baloratzeko galdera hauek egingo dizkiegu: Aurkezpena ulertu duzula uste duzu? Zerbait geldituzaizu ulertu gabe?Launaka (talde bakoitzeko bina), bakoitzak bere aurkezpenaren galdera bana egingo diogu elkarri. Pentsatu zeingaldera egingo dugun, eta gero idatzi galderak orritxoetan. Galderak ozen irakurriko dizkiegu ikaskideei.Galderak entzunda (bi izango dira), erantzunak pentsatu eta idatziko ditugu orritxoetan.Banaka, guztiok prestatutako erantzunak ahoz azalduko ditugu, eta antzekoak izan diren edo ez baloratuko dugu.

Gramatika eta diskurtsoa: Aholkuak emateko jolasa egingo dugu.Aholkuak emateko forma batzuk ikusi eta esaldiak idatziko ditugu. (11.or.).Ondoren, ikaskideen aurkezpenetatik apuntatu ditugun aholkuak forma horietako bat aukeratuta berridatzikoditugu.Taldean, arauak aurkeztuta, aholkuak ematen ikasteko jolasa egingo dugu. (12.or.).

Atazaostea: Euskaraz mintzatzen hasteko plana egingo dugu.Talde txikietan egoerak irakurrita, zein erantzun edo jarrera hartuko genukeen egoera horien aurrean mintzatukogara. (13. or.).Euskara mintzatzen hasteko egizu zeure plana, horretarako adibidea irakurri ondoren. (14.or.).

Page 3: Familian euskaraz1B

GURASO TIPOLOGIAK

1. Eta zein izan zen/da zure aitonamonen hizkuntza?

.............................................................................................................................

2. Zein hizkuntza egiten dute/zuten zure gurasoek etxean?

.............................................................................................................................

3. Gaur egun (guraso bazara) zein da zure tipologia?

..............................................................................................................................

2 eta 29 urte bitarteko seme-alaben lehen hizkuntza gurasoen hizkuntza gaitasunaren arabera (EAE, 2001)

Irakurri EAEko gurasoen hizkuntza zein den eta mintzatu taldean: zuen ikasgelako errealitatea hor irakurri aldaiteke? Bota hipotesiak: urrun edo gertu ibiliko da ikasgelako ikasleen gurasoen tipologia?

D mota: Bi gurasoek ondo egiten dute euskaraz etabiek dute gutxienez euskara lehen hizkuntza -lehenhizkuntza, bat baino gehiago izan daiteke-.

Gurasoen tipologia:

B mota (B+): Bi gurasoek ondo egiten dute euskaraz,baina bakarrak du lehen hizkuntza gutxienez euskara.

B mota: Bi gurasoek ondo egiten dute euskaraz,baina bien lehen hizkuntza gaztelania da.A mota indartua (A+): Guraso batek ondo egiten dueuskaraz eta lehen hizkuntza gutxienez euskara du.Besteak ez du euskaraz ondo egiten, bere lehenhizkuntza zein den kontuan hartu gabe.

A mota: Guraso batek ondo egiten du euskaraz etagaztelania du lehen hizkuntza. Besteak ez du ondo egiten euskaraz, bere lehen hizkuntza zein den kontuanhartu gabe.X mota: Bi gurasoetatik batek ere ez du ondo egiteneuskaraz, bere lehen hizkuntza zein den kontuan hartugabe.

Inork ez du ondo egiten

Biek ondo Batek ondo

GaztelaniaBiakEuskara

4. Ondorioak atera:

a) Eman al da bilakaerarik zure etxekoen tipologian belaunaldiz belaunaldi?

.....................................................................................................................................................................

b) Eman bada, nolakoa izan da?

.....................................................................................................................................................................

3

Eta zure etxean zein izan da gurasoen hizkuntza tipologia? Beheko galderei erantzunez, azter ezazu zeure etxekoen tipologia, belaunaldiz belaunaldi, argi ikusteko. Ondoren, “Gure etxeko hizkuntzak” orria bete eta ikaskideei aurkeztu:

Page 4: Familian euskaraz1B

GURE ETXEKO HIZKUNTZAK

4

Ikaslearen izena:___________________

Nire hizkuntza:1. ________________2. ________________

Aitaren hizkuntza:1. ________________2. ________________

Amaren hizkuntza:1. ________________2. ________________

Amonaren hizkuntza:1. ________________2. ________________

Aitonaren hizkuntza:1. ________________2. ________________

Amonaren hizkuntza:1. ________________2. ________________

Aitonaren hizkuntza:1. ________________2. ________________

A) Birramonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

B)Birraitonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

A) Birramonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

B)Birraitonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

A) Birramonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

B)Birraitonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

A) Birramonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

B)Birraitonarenhizkuntza:

1. ________________2. ________________

Nire ondorengoena:(seme-alabak, ilobak, bilobak...)

1. ________________2. ________________

Nire ondorengoena:(seme-alabak, ilobak, bilobak...)

1. ________________2. ________________

Nire ondorengoena:(seme-alabak, ilobak, bilobak...)

1. ________________2. ________________

Page 5: Familian euskaraz1B

Jarraian hiru iragarki entzungo ditugu eta zuri egokitu zaizun iragarkiko protagonistaren hizkuntza tipologia aztertuko duzu. Erantzun beheko galderei:

IRAGARKIA 1

Miren: 1. Zein euskara maila du Mirenek? Gai al da haurrekin euskaraz mintzatzeko?

........................................................................................................................................

2. Maila horrekin zer uste duzu egin dezakeela euskaraz (euskaraz bizi egun osoan, haurrari instrukzio batzuk euskaraz eman, ipuinak euskaraz irakurri,...)?

.......................................................................................................................................

3. Berak zer esan du iragarkian egiteko prest dagoela ?

..............................................................................................................................................................................

4. Zure ustez zer ezin du egin euskaraz bere haurrarekin (EGA titulua prestatzen lagundu bere seme-alabari, Euskaltzaindiko arauak azaldu, erdaraz ulertzen ez duen medizina baten prospektua euskarara itzuli,....)?..............................................................................................................................................................................

5. Beraz, gurasoen zein tipologiatan kokatuko zenuke Miren?................................................................................

Jarraian hiru iragarki entzungo ditugu eta zuri egokitu zaizun iragarkiko protagonistaren hizkuntza tipologia aztertuko duzu. Erantzun beheko galderei:

IRAGARKIA 2

Ane: 1. Zein euskara maila du Mirenek? Gai al da haurrekin euskaraz mintzatzeko?

........................................................................................................................................

2. Maila horrekin zer uste duzu egin dezakeela euskaraz (euskaraz bizi egun osoan, haurrari instrukzio batzuk euskaraz eman, ipuinak euskaraz irakurri,...)?

........................................................................................................................................

3. Berak zer esan du iragarkian egiteko prest dagoela ?

..............................................................................................................................................................................

4. Zure ustez zer ezin du egin euskaraz bere haurrarekin (EGA titulua prestatzen lagundu bere seme-alabari, Euskaltzaindiko arauak azaldu, erdaraz ulertzen ez duen medizina baten prospektua euskarara itzuli,....)?

.............................................................................................................................................................................

5. Beraz, gurasoen zein tipologiatan kokatuko zenuke Ane?...............................................................................

5

Page 6: Familian euskaraz1B

Iragarkian euskaraz ez zekien gurasorik ere azaldu da: guk Kiko deitu diogu. Kiko bezalako gurasoentzatGasteizko udalak egin duen kanpaina irakurri eta aholku bakoitza dagokion atalean koka ezazu: zer egin, zerez egin eta nola hobetu.

KIKORI AHOLKUAK

EUSKARAZ EZ BADAKIZU:

ZER EGIN

ZER EZ EGIN

NOLA HOBETU

Haurra zaintzeko zaintzaile bat hartu behar baduzue, hobe duzue euskaraz dakien norbait bilatzen saiatzea.

Haurraren hizkuntza euskaraz izan dadin ziurtatukoduzu.

............................................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................

.....................................................................................................

”BERDIN DA, ESKOLAN IKASIKO DU” pentsatuta ez zabiltza oso zuzen, eskola garrantzitsua da haurraren gara pena normala izateko, eta ez

beste ezertarako. Ez azaldu halako axolagabekeriarik...................................................................................

.........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................

.....................................................

Zergatik ez duzu euskaraikasten haurrarekin euskaraz hitzegiten hasteko?

......................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

AHOLKU GEHIAGO:Gabonetan, urtebetetze egunetan,...hobe zenuke euskarazko produktuakoparitzea seme-alabei.

Zergatik ez zara saiatzen noizean behinhaurrari ipuinak euskaraz irakurtzen?

Seme-alaben eskolaz kanpoko ekintzakeuskaraz izan daitezen arduratu (musika,futbola, dantza,...). Eta ahal den neurri-an, beraiekin parte hartu zenbaitekintzetan.

Uda honetan zergatik ez zara matriku-latzen familia barnetegia bateaneuskaraz ikasteko?

Eguneroko agurrak eta askotaerrepikatzen den hiztegia pixkanaka-pixkanaka euskaraz esatenhasi beharko zenuke.

Postontzian edo kalean jasotzen duzuneuskara hutsezko propaganda ez botazaborretara euskararen aurkako jarreraazalduz haurraren aurrean.

Eskolatik haurrak bi hizkuntzetanekartzen dituen oharrak ez irakurri haurraren aurrean gaztelaniaz.

Euskaraz hizketan ari dela sumatzenbaduzu, ez behartu sekula haurrahizkuntza aldatzera, zuk ez duzulaulertzen esanez. Haurrak ongi daki zeinhizkuntza erabili eta norekin erabili erebai.

Haurraren presentzian, saia zaitezeuskarazko komunikabideak jartzentarteka. Horrela, haurrak euskararenaurkako jarrerarik ez duzula sumatukodu.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

6

Page 7: Familian euskaraz1B

Orain zuk idatziko duzu horrelako kanpaina bat, baina egokitu zaizunguraso tipologiari zuzendua: Miren bezala euskara ikasten ari direnei,hain zuzen ere. Pentsatu lehenik kanpainan zein aholku eman nahiduzun. Irudiek lagunduko dizute ideia nagusia irudikatzen, eta gero zukgaratuko duzu:

KANPAINA 1 1

2

3

4

5

B) ZER EZ LUKE EGIN BEHARKO MIRENEK?

Iragarkian Mirenek esan duen ideia hau ere txerta ezazu kanpainaaholku moduan idatzita: ”Oraingoz saiatzen ari naiz euskeraz hitzegiten ba nire umeak entzuteko ba nire ahotsa eta soinu guztiakeuskeraz”.............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

Euskaltegitik kanpo euskararik ez erabili.

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................

C) NOLA HOBETU BEHARKO LUKE EUSKARA MAILA MIRENEK?

Udan familia barnetegi batera joanez.

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

7

A) ZER EGIN BEHARKO LUKE MIRENEK?

Page 8: Familian euskaraz1B

Orain zuk idatziko duzu horrelako kanpaina bat, baina egokitu zaizunguraso tipologiari zuzendua: Miren bezala euskara ikasten ari direnei,hain zuzen ere. Pentsatu lehenik kanpainan zein aholku eman nahiduzun. Irudiek lagunduko dizute ideia nagusia irudikatzen, eta gero zukgaratuko duzu:

KANPAINA 2 1

2

3

4

5

A) ZER EGIN BEHARKO LUKE ANEK?

B) ZER EZ LUKE EGIN BEHARKO ANEK?

Iragarkian Mirenek esan duen ideia hau ere txerta ezazu kanpainaaholku moduan idatzita: ”Guretzat garrantzitsua da haurrek ikusteagure artean ere euskara egiten dugula”.

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

Euskara haurrei eta txakurrei bakarrik egitea.

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

C) ZERTAN HOBETU BEHARKO LUKE EUSKARAREN ERABILPENA ANEK?

Euskararik erabiltzen ez duten euskaldunei ere euskaraz erantzunez.

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

............................................................................................................

................................................................................................................

8

Page 9: Familian euskaraz1B

Euskara ikasten ari bazara

...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................

................................................................................................................

ZER EGIN

ZER EZ EGIN.................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

NOLA HOBETU..............................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................

9

Page 10: Familian euskaraz1B

Guraso euskalduna bazara

............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

............................................................................................................

ZER EZ EGIN............................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

NOLA HOBETU.............................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

...............................................................................................................................................

10

ZER EGIN

Page 11: Familian euskaraz1B

Irakurri aholkuak emateko forma hauek eta, nahi duzun forma aukeratuta, eman beheko egoerei buruzko aholkuegokiak. Ondoren, ikaskideak aurkeztutako kanpainaren aholku pare bat hartu eta berridatz itzazu forma hauekerabilita:

AHOLKUAK NOLA EMAN?

Egoera: Zure lagun batek egunak daramatza katarro asendatu ezinik.Aholkua: Limoi ura edatea.Nola idatzi aholkua: 3 proposamen ekarri ditugu hona:

1. Galde perpausa ezezkoan: Zergatik ez duzu limoi ura edaten katarro hori sendatzeko?2. Hobe duzu esamoldea + nominalizazioa ( -t(z)ea): Hobe duzu limoi hura edatea katarro hori

sendatzeko.3. On egingo dizu esamoldea + ZERK/NORK: On egingo dizu limoi urak katarro hori sendatzeko

(Esamolde hau normalean soilik erabiltzen da pertsonen egoera fisiko edo psikologikoari dagokionez).4. Behar izan + ondorio hipotetikoko aditz laguntzailea (-ke): Katarroa sendatzeko limoi ura hartu

beharko zenuke.

Egoera: Zure familiako adineko norbaitek dirua etxean gordetzeko ohitura zuen. Lapurrak sartu zaizkio etxera eta ostu egin diote.

Aholkua:..............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................................

Egoera: Zure alabak bizikleta giltzarrapoz lotu gabe utzi ohi du eskolako patioan. Azken boladan bizi-kleta asko lapurtu dituztela entzun duzu, ordea.

Aholkua:..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Egoera: Badirudi urtarrileko aldapa arinagoa izateko kezkarik gabe, abenduko Gabonetan diru guztiak xahutzen dabilela zure laguna.

Aholkua:..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Egoera: 30 gradutako tenperaturarekin jaiki gara gaur goizean, eta zure anaia artilezko jertsea lodi-lodia jantzita kalera doa.

Aholkua:..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Egoera: Etxe barruko landarea eguzkiak batere jotzen ez duen lekuan utzi du zure semeak, eta hostoak pixkanaka-pixkanaka zimeltzen hasi zaizkio.

Aholkua:..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

Egoera: Botikina haurren eskuetan ez uzteko esaten diozu egunero emazteari, eta hala ere gaur sukaldeko beheko armairu batean aurkitu duzu.

Aholkua:...............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

11

1

2

3

4

5

6

Page 12: Familian euskaraz1B

12

Arauak:1. Moztu fitxa guztiak eta buelta emanda jarri buruz behera, ongi nahastuta.2. Hartu fitxa bat. Egoera irakurrita zure eskuinaldean dagoenarentzat aholku egoki bat

pentsatu behar duzu.3. Zure aholkua entzunda, ikaskideak egoera zein den asmatu behar du. Horrek esan nahi du azpian

dituzun hitz tabuak ezin dituzula aholkuan inolaz ere aipatu.4. Hiru erronda eginda egoerak asmatutako ikasleek txarteletan dauden puntuazioak batu eta irabazlea

zein den jakinaraziko dugu.5. Aipatu ezin diren hitzetakoren bat aipatuz gero, 0,25 puntu kenduko da.

AHOLKUEN JOLASA

Egoera: Buruko minez egunero egoten den lagu-nari ahoklu on bat emaiozu.

Bebekatutako hitzak hauek dira:MEDIKU BURUASPIRINA SENDATU

Egoera: Eskiatzeko elurrik egiten ez duelako etsitadagoen lagunari aholku on bat emaiozu.

Debekatutako hitzak hauek dira:ESKI NEGUZINEMA KIROL

3 puntu puntu 1

Egoera: Autoan azkarregi ibiltzen den lagunariemaiozu aholku on bat:

Debekatutako hitzak hauek dira:ABIADURA ARRISKU AUTO SEINALE

2 puntu

Egoera: Egunero lanera berandu iristen denlankideari zer esango diozu?

Debekatutako hitzak hauek dira:IRATZARGAILU ORDULARIBERANDU GOIZ

puntu 1

Egoera: Astebukaeratan ere lanetik deskonektatuezin duen lagunari emaiozu aholku on bat:

Debekatutako hitzak hauek dira:ORDU LANASTE EGUN ASTEBUKAERA

Egoera: Euskaltegira joan gabe euskaraz ikasi nahiduen lagunari zer esango diozu?

Debekatutako hitzak hauek dira:EUSKARA IKASILIBURU EGUNKARI

puntu 1

Egoera: Elurretan errepidean autoari kateak jarrigabe abiatu den lagunari emaiozu aholku on bat.

Debekatutako hitzak hauek dira:ESKI OINEZISTRIPU KATE

2 puntu

Egoera: Euskal Herria ezagutzen ez duen lagunbati, bidaiatzeko aholku bat emaiozu:

Debekatutako hitzak hauek dira:EZAGUTU MENDIAKOSTA SUKALDARITZA

3 puntu

Egoera: Mendian sokarik gabe eskalatzea gus-tatzen zaion lagunari aholku bat emaiozu:

Debekatutako hitzak hauek dira:ARNES SOKALOTU ERORI

puntu 1

Egoera: Eskolako motxilako zama arintzekoemaiozu haurrari aholku on bat:

Debekatutako hitzak hauek dira:MOTXILA PISUETXEKO LANAK LIBURU

2 puntu

3 puntu

Egoera: Batere mugarik gabe gizentzen etagizentzen ari den lagunari emaiozu aholku on bat:

Debekatutako hitzak hauek dira:OSASUN KILOAZUKRE DIETA

2 puntu

Egoera: Gauez argiak piztu gabe autoz ibili ohi denlagunari emaiozu aholku on bat:

Debekatutako hitzak hauek dira:ARGIAK FOKOAKISTRIPUA AUTO

3 puntu

Page 13: Familian euskaraz1B

NIRE JARRERA

Beheko egoeren aurrean zein izango da zure jarrera? Azaldu ikaskideei:

1. EGOERA:Irakasleak udako familia barnetegi batera joateko propaganda orria banatudizue. Barnetegia 15 egunekoa izango da. Familia osoa joateko aukera duzue.Horrela, zuen oporraldia euskara ikasteko edo hobetzeko aprobetxa deza-kezue. Haurrak begirale batekin jolasean ariko dira, zuek euskara eskoletanzaudeten bitartean. Eta otorduetan eta denbora librean, familia osoa elka-rrekin egongo zarete.

ZER EGINGO DUZU ESKUARTEAN DUZUN PAPERAREKIN?A) IRAKURRI EGINGO DUT.B) BARNETEGIARI BURUZKO INFORMAZIO GEHIAGO ESKATUKO DUT.C) ZABORRETARA BOTAKO DUT.

2. EGOERA:Zure seme-alabaren irakasleak galdetu dizu ea parte hartu nahi al duzun haurrekin eskoletan egiten ari direntailerretan. Gurasoek parte hartzea bultzatu nahi dute eskolan, horrela haurrek ikas-prozesua atseginago eta gusturago biziko dutelako. Tailerraren proposamena hau da: zure oporraldiren baten argazkiak azaltzea haurrei,pasadizo dibertigarri bat kontatzea, haurrei gustatzen zaien janari goxo baten errezeta baten azalpena ematea,zure lanbidea zein den azaltzea,...

ZER ESANGO DIOZU IRAKASLEAREN PROPOSAMENARI?A) BAIEZKOA ESANGO DIOT ETA SINPLE ETA ERRAZA DEN NIRE MAILAKO ZERBAIT PRESTATZEN HASIKO NAIZ EUSKARAZ. GERO

EUSKALTEGIKO IRAKASLEAREKIN BEGIRATUKO DUT PRESTATUTAKOA.B) EZEZKOA EMANGO DIOT EUSKARAZ MINTZATZEN HASI ARTE.

3. EGOERA:Datorren astean seme-alaba txango bat egitera joango da, eskolako laguntxoekin eta irakaslearekin. Horregatikhaurrak ohar bat ekarri du etxera informatzeko. Oharra bi hizkuntzetan idatzia dago.

ZEIN HIZKUNTZETAN IRAKURRIKO DUZU OHARRA?A) ERDARAZ BAKARRIK IRAKURRIKO DUT, ONGI ULERTZEKO INFORMAZIOA.B) EUSKARAZ IRAKURRIKO DUT, HORRELA EUSKARA MAILA HOBETUKO DUDALAKO.C) BI HIZKUNTZETAN IRAKURRIKO DUT ZER ULERTU DUDAN FROGATZEKO, ERDARAZ DAGOENA EUSKARAZ

NOLA ESATEN DEN IKASTEKO,...

4. EGOERA:Zure seme-alabaren ikastetxeko irratsaioa gaur iluntzean izango dela iragarri dizuete.

ZER EGINGO DUZU?A) IRRATIA PIZTUKO DUT IRRATSAIOA ENTZUTEKO.B) IRRATIRIK EZ DUT PIZTUKO EZER ULERTUKO EZ DUDALAKO .C) IRRATIKO LEHIAKETAN PARTE HARTUKO DUT ETA TELEFONOZ DEITUKO DUT ERANTZUNA EMATEKO.

5. EGOERA:Zure seme-alabentzat ona da etxetik hasita irakurtzeko giroa bultzatzea. Gainera kontuan izan txikitatik ipuinakerabili dituzten haurrek ikasteko jarrera hobea izan ohi dutela. Eta badakizu ez dela harritzekoa haurrek behin etaberriro galdera hau egitea: “Irakurriko/kontatuko al didazu ipuin bat?”

ZER EGINGO ZENUKE?A) EUSKARAZKO IPUIN BAT IRAKURRIKO NIOKE, AURREZ PRESTATZEKO ARIKETAK NEUK BAKARRIK EGINDA (INTONAZIOA,

PUNTUAZIOA,...).B) EUSKARAZKO IPUINIK EZ NIOKE IRAKURRIKO EUSKARA IKASI ARTE.

13

Page 14: Familian euskaraz1B

14

Beheko adibidea eta proposamena jarraituz egin ezazu euskaraz hasteko zure plana:

EUSKARAZ HASTEKO PLANA

Zeure golkorako galderak:

Euskaraz bizitzeko, ezer gehiago egingo al nuke? Zer (oharra idatzi/irakurri/hitzaldia eman/...)?

Adibidea:Eskolan/ herrian/ auzoan/euskaltegian hitzaldia bat emateko gonbidapena luzatu dizute hasi baino lehen,arin bada ere, presta ezazu esan beharrekoa:

Aztertu zeure hizkuntza-gaitasuna, hau da, pentsatu ea erraz, nekez, seguru, txukun,... hitz egingo duzun, hiztegia kontrolpean izango duzun, hiztegia non begiratu eta nori galdetu ba al duzun,... Aurreikuspen txiki bat egitea da kontua, ez doktoretza tesia. Nahi baduzu eskatu laguntza inguruko baten bati.

Hartu papera eta arkatza, eta idatzi, zirriborro bat egin, (zalantzaren bat baduzu, erakutsi egindakoa konfiantzazkopertsona bati: lagunen bati, euskaltegiko irakasle bati,...).

Nahiago baduzu grabatu zeure hitzak eta gero entzun iritzia hurbileko baten bati (lagunen bati, euskaltegikoirakasle bati,...).Bilatu material egokia: hiztegia, esamoldeak, bitartekoak (argazki, diapositiba, musika, ipuin, abesti, irudiak, ...),osagarriak (hitzaldiarekin lotutako jantzia eta materiala), umore ukitua eman...

Proposamena:

Pentsatu zehatz-mehatz zer egin dezakezu(e)n hiru astez, euskaraz gehiagotan edota hobeto egiteko (bakarka,bikotekidearekin, lagunen batekin...).Kontuan izan helburuak hasieran zuk/zuek egiteko modukoa izan behar duela, egiten erraza, lan handia ereeskatuko ez dizu(e)na.Zehaztu bat, bi, hiru helburu,..., nahi dituzunak.Azkenik, hiru astez hizkuntza eginkizun bat euskaraz egiten ahalegindu eta gero, idatzi balorazio bat ikasgelaraeramateko: - Ea helburua lortu duzun.- Zer gertatu zaizun.- Lortu ez duzuna.

Euskaraz egin nahi duzunhizkuntza ekintza:

* OHARRA: Zailtasunak, arrazoiak, nola sentitu zaren, hurrengoan zer egin litekeen, zein bizipen izanduzun,... apuntatu eta eskolan azaldu ikaskideei.

Lortu nahi duzun helburua: Zer eta nola egingo duzun:

Page 15: Familian euskaraz1B

15

1GO IRAGARKIA: (ANE)-Nuestros hijos dicen lo que oyen.-Guretzat garrantzitsua da haurrek ikustea baita ere gure artean euskara egiten dugula.-Hacen lo que ven.-Eta beraiek ikustea euskera ez dela haurrek bakarrik hitz egiten duten gauza bat, baizik eta gurasoekere bai hitz egiten dugula. Bai gure artean eta bai beraiekin.-Eta zuek zer?OARSOALDEKO EUSKARA BATZORDEA

2. IRAGARKIA: (MIREN)-Nuestros hijos dicen lo que oyen-Adibidez orain haurdun nago eta ja oraingoz saiatzen ari naiz euskeraz hitz egiten ba nire umeakentzuteko ba nire ahotsa eta soinu guztiak euskeraz.-Eta zuek zer?OARSO ALDEKO EUSKARA BATZORDEA

3. IRAGARKIA: (KIKO)-Nuestros hijos hacen lo que ven.-Yo lo que hago es, no hablo euskera, entonces lo que hago es a mi hija llevarla al deporte escolar quese dedican a hablar solo en euskera a actividades euskaldunes, ferias en euskera y tal.-Dicen lo que oyen .-Y luego pues, en mi entorno familiar tengo sobrinas que hablan euskera y entonces habla con ella,suele hablar con ella en euskera, que haga juegos…-Eta zuek zer?OARSO ALDEKO EUSKARA BATZORDEA

TRASNKRIPZIOA

Page 16: Familian euskaraz1B

ARIKETA: KIKORI AHOLKUAK ARIKETA (6.OR.).Zer egin: 1,2,3.

Zer ez egin: 6,7,8

Nola hobetu: 2,4,5,9

Oharra: Aholku batzuk leku batean baino gehiagotan agertu daitezkeela uste dugu, 2. aholkua esaterako bi leku-tan kokatu dugu, egoki iritzita.

ARIKETA: AHOLKUAK NOLA EMAN? (11.OR.).

1. aholkua:1- Zergatik ez duzu dirua bankuan gordetzeko ohitura hartzen?2- Hobe duzu dirua bankuan gordetzeko ohitura hartzea.*3- On egingo dizu bankuan dirua gordetzeak (esaldi, hau ez da zuzena, bankuak ez du fisikoki inor

sendatzen edo lasaitzen; bankuak burukomin handiak sortu baino ez dizkigu egiten).4- Hori berriz ez gertatzeko dirua bankuan gorde beharko zenuke.---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------2. aholkua:1- Zergatik ez duzu bizikleta giltzarrapoz lotzen?2- Hobe duzu bizikleta giltzarrapoz lotzea.*3- On egingo dizu bizikleta giltzarrapoz lotzeak (esaldi, hau ez da zuzena, ez da bizikleta giltzarrapoz lotuta

fisikoki inor sendatzen edo lasaitzen).4- Bizikleta giltzarrapoz lotu beharko zenuke.---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------3. aholkua:1- Zergatik ez duzu diru pixka bat gordetzen/aurrezten dena orain gastatu gabe?2- Hobe duzu dirua pixka bat gordetzea/aurreztea, dena gastatu gabe.*3- On egingo dizu diru pixka bat gordetzeak/aurrezteak (esaldi, hau ez da zuzena, ez da fisikoki inor

sendatu edo lasaitzen dirua gordeta/aurreztuta).4- Dirua pixka bat gorde/aurreztu beharko zenuke, dena gastatu gabe.---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------4. aholkua:1- Zergatik ez duzu jertse hori kentzen eta mauka motzeko niki bat janzten? Egiten duen beroarekin itoko

zara, bestela.2- Hobe duzu jertse hori kentzea eta mauka motzeko niki bat janztea. Egiten duen beroarekin itoko zara,

bestela.3- On egingo dizu jertse hori kentzeak eta mauka motzeko niki bat janzteak.4- Jertse hori kendu eta niki manga motz bat jantzi beharko zenuke.----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------5. aholkua:1- Zergatik ez duzu eguzkiak joko duen leku batean jartzen?2- Hobe duzu eguzkiak joko duen leku batean jartzea.3- On egingo dio eguzkiak joko duen leku batean jartzeak.4- Eguzkia joko duen leku batean jarri beharko zenuke.----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------6. aholkua:1- Zergatik ez duzu gorago gordetzeko ohitura hartzen?2- Hobe duzu gorago gordetzeko ohitura hartzea.*3-On egingo dizu esamoldea erabilita, zentzurik gabeko esaldiak bakarrik sortzen dira.4- Gorago gorde beharko zenuke.----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ERANTZUN ORRIA

16