Upload
nguyenthuy
View
290
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
B
RIT
HA
DA
SHA
NU
EVO
PAC
TO
YES
HU
A h
aMA
SHIA
J
ben
DA
VID
ben
YO
SEF
DEL
HEB
REO
A
L ES
PA
OL
VER
SI
N /
KO
HEN
R
evis
in
5757
/1997
2
IN
TR
OD
UC
CI
N
EST
A E
SCR
ITU
RA
ES
EX
CL
USI
VA
SO
LO
PA
RA
JU
DO
S D
E H
AB
LA
HIS
PAN
A
Este
es e
l BR
IT H
AD
ASH
A (n
uevo
pac
to)
T
RA
DU
CID
O D
EL
HE
BR
EO
ESC
RIT
O,
AL
HE
BR
EO
T
RA
NSL
ITE
RA
DO
O F
ON
T
ICO
Y L
UE
GO
AL
ESP
A
OL
C
ON
SER
VA
ND
O G
RA
N P
AR
TE
EN
HE
BR
EO
. N
OTA
: est
a es
critu
ra p
or la
trad
ucci
n d
el h
ebre
o al
es
pao
l, co
ntie
ne a
lgun
as p
alab
ras i
ncom
plet
as, f
alta
de
algu
nas
letra
s y
vario
s err
ores
de
trans
liter
aci
n, q
ue
podr
an
corr
egirs
e en
una
pr
xim
a ve
rsi
n de
la B
rit
Had
asha
. Su
gerim
os a
l pue
blo
Jud
o M
esi
nico
, que
nos
ayu
de a
pr
esen
tar u
na v
ersi
n m
as a
ctua
lizad
a co
mun
icn
dose
a:
mas
hiaj
i@ya
hoo.
com
3
L
EV
I PE
REQ
ALE
F
1 Es
te e
s el s
efer
told
ot ja
Mas
hiaj
ben
Dav
id b
en
Avra
jam
Avi
nu.
2 Av
raja
m A
vinu
eng
endr
o a
Yitz
hak
y Yi
tzha
k a
Yaaq
ob, a
Yeh
uda
y a
sus A
jim.
3 En
tonc
es
lueg
o Ye
huda
Per
ez y
a Z
eraj
de
Tam
ar se
guid
os p
or
Jetz
ron
Ram
. 4
Lue
go A
min
adav
Naj
shon
Sal
min
; 5
Lueg
o a
Boaz
de
Raja
v O
ved
de R
uth
y lu
ego
Isha
i. 6
Lueg
o Is
hai e
ngen
dro
a D
avid
jaM
elek
y le
sigu
i
Shol
omo
de la
esp
osa
de U
riya
. 7
Lue
go R
ehav
am A
va
Asa.
8
Lueg
o Ye
josh
afat
Yor
am U
ziaj
u.
9 Lu
ego
Yota
m
Ajaz
Yez
quey
aju.
10
Lue
go M
enas
he A
mon
Yos
hiya
ju.
11
Lue
go Y
oshy
aju
y su
s Ajim
de
los y
amim
de
la g
alut
en
Bele
l. 1
2 D
espu
s Y
esha
nyaj
u lu
ego
Shal
tiel l
uego
Ze
ruba
vl.
13 L
uego
Avi
jud
lueg
o El
iaqu
im lu
ego
Azur
. 14
Azu
r eng
endr
o a
Tzad
oq a
Yak
hin
e Ya
khin
a E
lijud
. 15
Lue
go E
leaz
ar M
atun
Yaa
qob.
16
Yaaq
ob p
adre
de
Yose
f ba
al (m
arid
o) d
e M
irya
m d
e qu
ien
naci
Ye
sha
lla
mad
o el
Mas
hiaj
[Dan
el 9
:25-
26]
17 A
s q
ue fu
eron
ar
ba a
sar d
orot
(cat
orce
) de
Avra
jam
Avi
nu h
asta
Dav
id
desd
e D
avid
has
ta la
gal
ut a
Bel
el fu
eron
arb
a as
ar d
orot
y
otra
s arb
a as
ar d
orot
des
de la
gal
ut a
Bel
el h
asta
ja
Mas
hiaj
. 18
La
jule
det d
e Ye
sha
fue
as:
Sien
do d
ada
en m
atri
mon
io M
irya
m la
Em
de
el M
ashi
aj, a
Yos
ef [h
ijo
Dav
id] a
ntes
de
junt
arse
se h
all
que
hab
a c
once
bido
de
l rua
j jaK
odes
h. 1
9 Yo
sef [
hijo
de
Dav
id] s
u sh
iduh
co
mo
era
tzad
ik y
no
quer
a h
umill
arla
pb
licam
ente
y
quis
o da
rle
el g
uet e
n pr
ivad
o. 2
0 Y
pens
ando
Yos
ef [h
ijo
de D
avid
] en
esta
tajli
t (pr
ops
ito) J
ine!
un
mal
ah d
e Ad
onai
le a
pare
ci
en h
olom
y d
ijo: Y
osef
ben
Dav
id n
o te
ngas
paj
ad d
e re
cibi
r a M
irya
m e
n m
atrim
onio
com
o tu
Is
ha [b
ashe
rte
(esc
ogid
a pa
ra se
r la
espo
sa) e
s hay
il
4
LEV
I (m
ujer
vir
tuos
a)] k
al p
orqu
e lo
que
ha
sido
eng
endr
ado
es d
el ru
aj ja
Kod
esh.
21
Y d
ar
a ne
r un
ben
y lla
mar
as
hash
em Y
esh
a (s
alva
dor)
por
que
el d
ar
(sal
vaci
n,
resc
ate,
libe
raci
n) a
su p
uebl
o de
sus p
esha
im
(reb
elio
nes t
rans
gres
ione
s) Z
ejar
iah
6:11
-12
22
Tod
o es
to a
cont
eci
par
a qu
e se
cum
plie
se lo
dic
ho p
or A
dona
i po
r med
io d
el n
avi.
23
Jine
ja
alm
i jar
vei
oled
et b
en
veqa
r she
m Im
anue
l (H
e aq
u u
na d
once
lla c
once
bir
y
dar
a n
er u
n hi
jo y
llam
aras
su sh
em Im
anue
l (Ye
shai
ah
7:14
) que
trad
ucid
o es
: Elo
him
es c
on n
osot
ros.
24 D
espe
rtan
do e
nton
ces Y
osef
del
sue
o hi
zo c
omo
el
mal
ah d
e Ad
onai
le h
aba
man
dado
y re
cibi
a
su Is
ha.
25 P
ero
Yose
f no
la to
c h
asta
que
dio
a n
er a
su b
en y
le
puso
por
shem
Yes
ha
[vea
Bab
a Ba
tra
en e
l Tal
mud
8:
6]
PERE
Q B
ET
1 C
uand
o Ye
sha
nac
i e
n be
th-L
ehem
de
Yehu
da e
n ya
mim
del
Mel
ek H
erod
es [e
l Gra
nde]
vin
iero
n de
ere
tz m
izra
j (tie
rra
orie
ntal
) a Y
erus
hala
yim
uno
s hak
ham
im.
2 D
icie
ndo:
Don
de e
sta
el M
elek
jaYe
hudi
m q
ue h
a na
cido
? he
mos
vis
to e
n M
izra
j y v
enim
os a
pos
trar
nos
ante
l.
3 O
yend
o es
to e
l rey
Her
odes
tem
bl
terr
ible
men
te y
toda
Yer
usha
layi
m c
on e
l. 4
Y
conv
ocad
os to
dos l
os ra
she
jako
jani
m y
los s
ofer
im
(esc
riba
nos R
abin
os d
e la
Tor
ah) y
al p
uebl
o le
s pr
egun
to d
el lu
gar d
onde
hab
a d
e na
cer e
l Mas
hiaj
. 5
Ello
s le
dije
ron:
En
beth
-Leh
em d
e Ye
huda
; por
que
as
esta
esc
rito
por
el n
avi.
6 Y
tu b
eth-
Lehe
m (B
elen
Mja
h 5:
1,2]
de
eret
z Yeh
uda,
de
ning
una
form
a er
es la
mas
pe
que
a en
tre
los s
htet
lach
o c
lane
s de
Yehu
da; P
orqu
e de
ti sa
ldr
un
Mos
hel,
que
ser
Ro
Ami Y
isra
el (P
asto
r
5
LE
VI
de m
i pue
blo
Yisr
ael)
7 E
nton
ces H
erod
es re
uni
ndos
e en
secr
eto
con
los h
akha
mim
inda
go d
e el
los
dilig
ente
men
te e
l tie
mpo
exa
cto
de la
apa
rici
n d
e ko
khav
. 8
Ent
onse
s env
ini
dolo
s a b
eth-
Lehe
m d
ijo: I
d ah
y A
veri
guad
con
dili
genc
ia a
cerc
a de
l yel
ed; y
cu
ando
le h
all
is h
acd
mel
o sa
ber p
ara
que
yo ta
mbi
n
vaya
y m
e po
stre
ant
e l
. 9
Ello
s hab
iend
o o
do a
l rey
se
fuer
on; y
Jin
e! la
kok
hav
que
hab
an v
isto
en
Miz
raj i
ba
dela
nte
de e
llos h
asta
que
lleg
ando
se d
etuv
o so
bre
dond
e es
taba
el y
eled
. 1
0 Y
al v
er la
kok
hav
se
rego
cija
ron
con
gran
Sin
ha.
11
Y al
ent
rar e
n la
suka
(ti
enda
, cab
aa,
por
tal)
[Vai
kra
cap.
23:
39-
43] v
iero
n al
ye
led
con
Mir
yam
su E
m y
pos
tran
dose
y a
brie
ndo
sus
teso
ros l
e of
reci
eron
pre
sent
es: o
ro k
etor
et y
mir
ra.
12 Y
sien
do a
visa
dos e
n ho
lom
que
no
volv
iese
n a
Her
odes
regr
esar
on a
su ti
erra
por
otr
o ca
min
o.
13 D
espu
s q
ue p
artie
ron
ello
s Jin
e! u
n m
alah
Ado
nai
apar
ecio
en
holo
m a
Yos
ef [b
en D
avid
] y d
ijo: L
evn
tate
y
tom
a al
yel
ed y
a su
Em
y h
uye
a er
etz M
itzra
im y
pe
rman
ece
ah h
asta
que
yo
te d
iga;
por
que
acon
tece
r
que
Her
odes
bus
cara
al y
eled
par
a m
atar
lo.
14
Y Yo
sef
[ben
Dav
id] d
espe
rtan
do to
m
de n
oche
al y
eled
y a
su
Em y
se fu
e a
eret
z Mitz
raim
. 1
5 Y
estu
vo a
h h
asta
la
mue
rte
de H
erod
es; p
ara
que
se c
umpl
iese
lo q
ue d
ijo
Adon
ai p
or m
edio
del
nav
i: M
itzar
im q
arat
y liv
n (D
e Eg
ipto
llam
e a
mi b
en (J
oshe
a 11
:1)
16
Her
odes
en
tonc
es c
uand
o se
vio
bur
lado
por
los h
akha
mim
se
enoj
o m
ucho
y m
ando
mat
ar a
todo
s los
yel
adim
men
ores
de
dos
ao
s que
hab
a e
n be
th-L
ehem
y e
n to
dos s
us
alre
dedo
res c
onfo
rme
al ti
empo
que
hab
a in
quir
ido
de
los h
akha
mim
. 1
7 En
tons
es se
cum
pli
lo q
ue fu
e di
cho
por Y
irm
eyh
jane
vi.
18
Qol
ber
am n
ishm
i (V
oz fu
e o
da e
n Ra
mi Y
irm
eyh
31:
14-
15) V
oz d
e la
men
taci
n
6
LEV
I llo
ro y
gem
ido;
Rak
hel q
ue ll
ora
a su
s hijo
s y n
o qu
iso
ser c
onso
lada
por
que
mur
iero
n.
19 P
ero
desp
us d
e m
uert
o H
erod
es J
ine!
un
mal
ah ja
Adon
ai a
pare
cio
en
holo
m a
Yos
ef e
n er
etz M
itzra
im.
20
Dic
iend
o:
Lev
ntat
e to
ma
al y
eled
y a
su E
m y
vet
e a
eret
z Yis
rael
po
rque
han
mue
rto
los q
ue p
rocu
raba
n la
mue
rte
del
yele
d. 2
1 En
tons
es Y
osef
[hijo
de
Dav
id] s
e le
vant
o y
tom
al
yel
ed y
a su
Em
y v
ino
a er
etz Y
isra
el.
22
Pero
oy
endo
Yos
ef q
ue A
rqu
alos
era
rey
en Y
ehud
a en
luga
r de
Her
odes
su p
adre
tuvo
paj
ad d
e ir
ah
; per
o av
isad
o en
hol
om se
fue
a la
regi
n d
e G
alil.
23
Y v
ino
Yose
f y
habi
t e
n la
ciu
dad
que
se ll
ama
Net
zare
t par
a qu
e se
cu
mpl
iese
lo q
ue fu
e di
cho
por l
os n
eviim
que
el h
abr
de
ser l
lam
ado
Naz
erno
(el M
ashi
aj d
e N
etze
r/Tz
emaj
Ye
shai
ah 1
1:1;
53:
2 Yi
rmey
h 2
3:5
Zeja
riah
3:8
; 6:1
1)
PERE
K G
UIM
EL
1 En
aqu
ello
s yam
im v
ino
Yoha
nan
jam
atbi
l (en
sea
ndo
arre
pent
imie
nto)
en
el m
idba
r de
Yehu
da.
2 Y
dici
a:
Hac
ed te
shuv
a po
rque
el M
alhu
t jaS
ham
ayim
(rei
no d
e lo
s cie
los)
se h
a ac
erca
do.
3 P
ues e
ste
[Yoh
anan
] es
aque
l de
quie
n ha
blo
Yesh
aiah
jana
vi c
uand
o di
jo: Q
ol
qor b
mid
bar (
Yesh
aiah
40:
3): P
repa
rad
la d
erek
h de
Ad
onai
(el c
amin
o de
l se
or) e
nder
ezad
sus s
enda
s. 4
Yoha
nan
esta
ba v
estid
o de
pel
o de
cam
ello
y te
nia
un
cint
o de
cue
ro a
lred
edor
de
su c
intu
ra; y
su c
omid
a er
a ar
b (la
ngos
ta) y
dev
ash
(mie
l silv
estr
e)
5 Y
salia
a e
l Ye
rush
alay
im y
toda
Yeh
uda
y to
da la
ciu
dad
de
alre
dedo
r del
Yar
dan.
6
Y er
an so
met
idos
a te
vil
por
l
en e
l Yar
dan
com
o un
mik
v m
ayim
hac
iend
o vi
dduy
a
Adon
ai p
or su
s Avr
ot (t
rans
gres
ione
s)
7 A
l ver
el q
ue
muc
hos d
e lo
s par
ushi
m y
de
los t
zadu
quim
ven
an
a
7
LE
VI
dond
e us
aba
el Y
arda
n co
mo
mik
v m
ayim
les d
eca
Yo
hana
n:
vos
otro
s ban
im d
e na
jash
im, q
uin
os e
nse
o a
huir
de
hara
n de
Ado
nai?
8
Hac
ed p
ues p
ri to
v le
tesh
uva
(frut
os b
ueno
s dig
nos
de a
rrep
entim
ient
o)
9 Y
no p
ens
is d
ecir
den
tro
de v
osot
ros m
ism
os: t
enem
os
iehu
t (lin
aje)
tene
mos
zehu
t avo
t (m
erito
de
los p
adre
s)
de A
vraj
am A
vinu
; por
que
yo o
s dig
o qu
e El
ohim
pue
de
leva
ntar
ban
im (h
ijos)
a A
vraj
am A
vinu
de
esto
s ava
nim
(p
iedr
as)
10
Ya e
l hac
ha e
sta
pues
ta a
shor
esh
jaet
zim
; po
r tan
to to
do e
tz q
ue n
o da
pri
tov
es c
orta
do y
ech
ado
en e
l esh
. 1
1 Yo
os p
urifi
co e
n te
vil
en
mik
v m
ayim
pa
ra te
shuv
a; p
ero
Ju ja
b (e
l que
vie
ne tr
as m
i cuy
as
sand
alia
s yo
no so
y di
gno
de ll
evar
tien
e m
as k
hosh
n qu
e yo
; el o
s dar
a te
vil
con
ruaj
jaK
odes
h y
esh.
12
Su
Aven
tado
r est
a en
su y
ad y
lim
piar
a su
era
; y re
coge
r su
tr
igo
en e
l gra
nero
y q
uem
ara
la p
aja
en e
sh q
ue n
unca
se
apa
gara
. 1
3 En
tonc
es Y
esh
a vi
no d
e G
alil
a Yo
hana
n al
Yar
dan
para
ser s
umer
gido
en
tevi
lea
por
Yoha
nan.
14
Mas
Yoh
anan
se o
pon
a di
cien
do: Y
o ne
cesi
to se
r sum
ergi
do e
n te
vil
de
ti y
tu v
iene
s a m
i?
15 P
ero
Yesh
a le
resp
ondi
: D
eja
ahor
a po
rque
as
co
nvie
ne q
ue c
umpl
amos
toda
tzid
kat A
dona
i [D
anel
9:
24]
16
Yeh
a de
spu
s que
fue
a la
tevi
l e
n el
Yar
dan
subi
; y
Jin
e! lo
s sha
mai
m le
fuer
on a
bier
tos y
vio
al r
uaj
jaK
odes
h El
ohim
que
des
cend
a c
omo
yon
(ave
) que
ve
nia
sobr
e l
. 1
7 Y
Jine
! una
bat
qol
(voz
de
vino
del
sh
amai
m q
ue d
eca
: Ze
ben
ajuv
e as
her b
o ha
ftua
(est
e es
m
i hijo
am
ado
en q
uien
teng
o co
mpl
acen
cia)
PE
REK
DAL
ET
1 En
tonc
es Y
esh
a fu
e lle
vado
por
ruaj
jaK
odes
h de
Ad
onai
a M
idba
r par
a pa
sar p
or n
isya
not (
tent
aci
n) d
e
8
LEV
I Sa
tn.
2
Y de
spu
s de
habe
r hec
ho tz
om tz
omot
por
ar
baim
yam
im v
ear
baim
lailo
t tuv
o ha
mbr
e.
3 Y
vino
sa
tan
y le
dijo
: Si e
res b
en E
lohi
m o
rden
a qu
e es
tos
avan
im se
con
vier
tan
en le
hem
. 4
Per
o Ye
sha
re
spon
di:
Kat
uv: L
o
al-ja
Lehe
m le
vad
yihe
i ja
adam
ki
al
-kol
-mot
zo p
i Ado
nai (
No
solo
de
pan
vivi
r e
l ho
mbr
e si
no d
e to
da d
evar
que
sale
de
la b
oca
de E
lohi
m
Dva
rim
8:3
) 5
Ento
nces
Sat
n le
llev
o al
ciu
dad
jaK
odes
h y
le p
uso
sobr
e el
pin
cul
o de
l bet
h-M
iqda
sh.
6
Y le
dijo
a si
ere
s ben
Elo
him
ch
ate
abaj
o; p
orqu
e ka
tuv:
Mal
akha
v yi
tzAv
-lakh
y e
n su
s man
os te
so
sten
drn
par
a qu
e no
trop
iece
s con
tu p
ie e
n pi
edra
(T
ehili
m 9
1:11
-12)
7
Yesh
a d
ijo a
Sat
n: E
scri
to e
sta
en la
Tor
ah: n
o te
ntar
as A
dona
i tu
Eloh
im (D
vari
m 6
:16)
8 O
tra
vez S
atn
le ll
evo
a un
mon
te m
uy a
lto y
le m
ostr
to
dos l
as m
alek
hot (
rein
os) d
e ja
olam
jaz y
kav
od d
e el
los.
9
Y Sa
tn
le d
ijo: T
odo
esto
te d
are
si te
pos
tras
an
te m
i ve
tisht
ajav
(D
vari
m 5
:9)
10
Ento
nces
Yes
ha
le d
ijo: V
ete
Sat
n po
rque
kat
uv: E
t-Ado
nai E
lohi
m ti
re
veot
u ta
Av
(Dva
rim
6:1
3)
11 S
atn
ent
once
s le
dejo
; y
Jine
! vin
iero
n m
alak
him
y le
serv
an.
12
Cua
ndo
Yesh
a
oy
que
Yoha
nan
esta
ba p
reso
vol
vi
a G
alil.
13
Y
deja
ndo
Net
zare
t vin
o y
habi
t e
n K
efar
-Naj
um c
iuda
d m
arti
ma
en la
regi
n d
e Ze
bulo
n y
de N
afta
l. 1
4 Pa
ra
que
se c
umpl
iese
lo d
icho
por
Yes
haia
h ja
navi
cua
ndo
dijo
. 1
5 Ar
tz Z
evul
on v
ear
tz N
afta
l (Ti
erra
de
Zebu
lon
y tie
rra
de N
afta
l (Ye
shai
ah 8
:23-
9:1
[9:1
-2) c
amin
o de
l m
ar a
l otr
o la
do d
el Y
arda
n G
alil
jago
im.
16
Hos
hkh
ra
or g
adol
ve
eret
z tza
(El p
uebl
o as
enta
do e
n tin
iebl
as.
Vio
gran
ner
; y a
los a
sent
ados
en
regi
n d
e so
mbr
a de
m
uert
e un
a ne
r les
resp
land
eci
) 1
7 D
esde
ent
once
s co
men
z Y
esh
a a
ense
ar y
a d
ecir
: lal
ter l
etes
huva
po
rque
la M
alhu
t jaS
ham
ayim
se h
a ac
erca
do.
9
LE
VI
18 A
ndan
do Y
esh
a ju
nto
a ya
m K
iore
t (m
ar d
e K
iore
t) vi
o a
dos A
jim S
him
on ll
amad
o K
efa
y An
drs
su A
ji qu
e ec
haba
n la
red
en e
l mar
; por
que
eran
dai
agui
m.
19
Y le
s dijo
ven
id e
n po
s de
mi y
os h
ar
daia
guim
de
hom
bres
20
Ello
s ent
once
s dej
ando
al i
nsta
nte
las r
edes
lo
sigu
iero
n.
21 P
asan
do d
e ah
vio
a o
tros
dos
Ajim
Ya
aqob
ben
Zav
dai e
Yoh
anan
su A
ji en
la si
r (ba
rca)
co
n Za
vdai
su p
adre
que
rem
enda
ban
sus r
edes
; y lo
s lla
mo.
22
Y e
llos d
ejan
do a
l ins
tant
e la
sir y
a su
pad
re
le si
guie
ron.
23
Rec
orri
Ye
sha
toda
Gal
il ej
erci
endo
el
min
iste
rio
de R
abi,
en la
s shu
lim y
de
dars
hn d
e la
Be
sora
h to
v (b
uena
s nue
vas)
de
la B
esor
ah ja
Geu
l (p
rocl
amac
in
de la
Red
enci
n) d
e la
Mal
hut A
dona
i y
Yesh
a fu
e da
ndo
refa
con
tra
toda
enf
erm
edad
y to
da
dole
ncia
en
el p
uebl
o.
24 Y
se d
ifund
i la
fam
a de
Ye
sha
por
toda
Sir
ia; y
le tr
ajer
on to
dos l
os h
olim
que
te
nan
maj
alot
y lo
s pos
edo
s por
shed
im e
pil
ptic
os y
pa
ralt
icos
; y le
s dio
refa
. 2
5 Y
le si
gui
muc
ha g
ente
de
Gal
il de
Dec
apl
is d
e Ye
rush
alay
im d
e Ye
huda
y d
el
otro
de
Ever
Yar
dan.
PE
REK
HEI
1
Vien
do Y
esh
a la
mul
titud
al j
aja
r sub
i a
l mon
te
Shem
ot 1
9:3)
y se
ntn
dose
vin
iero
n a
el su
s tal
med
im.
2 Y
abri
endo
su b
oca
les e
nse
aba
dici
endo
. 3
Ash
rei
aniy
ruaj
(Yes
haia
h 66
:2) p
orqu
e de
ello
s es l
a M
alhu
t ja
Sham
ayim
. 4
Ash
rei l
os A
vlim
(Yes
haia
h 61
:2) p
orqu
e el
los r
ecib
irn
con
sola
cin
. 5
Ashr
ei so
n lo
s ana
viim
(Y
esha
iah
29:1
9; Z
efan
iah
2:3)
por
que
yirs
h Ar
etz
(her
edar
an ja
ar
etz T
ehili
m 3
7:11
) 6
Ash
rei s
on
los q
ue ti
enen
ham
bre
y se
d de
tzed
aqat
Ado
nai (
tzed
eka
olam
m re
ctitu
d et
erna
(Dan
el 9
:24)
por
que
ello
s ser
n
10
LEV
I sa
ciad
os.
7 A
shre
i son
los m
iser
icor
dios
os p
orqu
e el
los
alca
nzar
an ra
jam
im (m
iser
icor
dia)
8
Ashr
ei so
n lo
s de
lev
tajo
r (Te
jilim
51:
12[1
0]) p
orqu
e el
los v
ern
a
Eloh
im.
9 A
shre
i son
los p
acifi
cado
res p
orqu
e el
los
ser
n lla
mad
os b
en E
lohi
m.
10
Ashr
ei so
n lo
s que
pa
dece
n pe
rsec
uci
n po
r cau
sa d
e la
tzed
aqat
Ado
nai
(tzed
eqa
rect
itud
Dan
el 9
:24)
por
que
de e
llos e
s la
Mal
hut j
aSha
may
im.
11
Ashr
ei so
is c
uand
o po
r mi
caus
a os
vitu
pere
n y
os p
ersi
gan
y di
gan
toda
cla
se d
e la
shn
jar c
ontr
a vo
sotr
os sh
eker
(min
tiend
o)
12 T
ened
si
mha
(goz
o) y
lev
sam
eaj p
orqu
e vu
estr
o sa
jar
(gal
ard
n) e
s gra
nde
en e
l sha
mai
m; p
orqu
e as
pe
rsig
uier
on a
los n
eviim
que
fuer
on a
ntes
de
voso
tros
.
13 V
osot
ros s
ois m
elaj
ja
aret
z (la
sal d
e la
tier
ra; p
ero
si la
sal s
e de
svan
ecie
re c
on q
ue se
r sa
lada
? N
o si
rve
mas
par
a na
da si
no p
ara
ser t
irad
a fu
era
y ho
llada
. 14
Vos
otro
s soi
s Or j
aOla
m (l
a ne
r del
mun
do);
una
ciud
ad a
sent
ada
sobr
e un
mon
te n
o pu
ede
ser n
ista
r. 15
Ni s
e en
cien
de u
na n
er y
se p
one
deba
jo d
e un
alm
ud
sino
sobr
e el
shul
hn y
da
or (n
er) a
kol
ans
h ja
bait.
16
As
alu
mbr
e vu
estr
a ne
r del
ante
de
los b
en a
dam
par
a qu
e ve
an v
uest
ros m
aasi
mm
tovi
m (b
uena
s obr
as) y
gl
orifi
quen
a v
uest
ro A
v sh
baSh
amai
m (p
adre
en
los
ciel
os)
17
No
pens
is q
ue h
e ve
nido
par
a ab
roga
r la
Tora
h o
los N
eviim
; no
he v
enid
o pa
ra a
brog
ar si
no p
ara
cum
plir
. 1
8 Po
rque
de
cier
to o
s dig
o qu
e ha
sta
que
pase
n sh
amai
m y
ja
aret
z ni u
na je
t ni u
na y
od p
asar
a de
la T
orah
has
ta q
ue to
do se
hay
a cu
mpl
ido
19
De
man
era
que
cual
quie
ra q
ue q
uebr
ante
uno
de
los m
as
pequ
eos
de
esto
s mitz
vot d
ivin
os d
ados
por
Ado
nai a
M
oshe
y a
s e
nse
e a
los b
en a
dam
muy
kat
an (p
eque
o)
ser
llam
ado
en la
Mal
hut j
aSha
may
im; m
as c
ualq
uier
a qu
e lo
s hag
a y
los e
nse
e es
te se
ra ll
amad
o ga
dol e
n la
11
LE
VI
Mal
hut j
aSha
may
im.
20
Porq
ue o
s dig
o qu
e si
vue
stra
tz
edaq
a no
fuer
e m
ayor
que
la d
e lo
s sof
erim
y p
arus
him
no
ent
rare
is e
n la
Mal
hut j
aSha
may
im.
21
Os
teis
que
fu
e di
cho
a lo
s ant
iguo
s: lo
tirt
z (no
mat
aras
, She
mot
20
:13;
Dva
rim
5:1
7); y
cua
lqui
er ro
tzea
j (ac
ecin
o) se
r
culp
able
ant
e el
bei
t Din
(cor
te)
22
Pero
yo
os d
igo
que
cual
quie
ra q
ue m
ante
nga
kaas
(ira
) con
tra
su A
ji [b
eMas
hiaj
] su
jAvr
ser
suje
to a
un
mis
hpat
y
cual
quie
ra q
ue d
iga:
Rek
(bue
no p
ara
nada
) a su
Aji
[beM
ashi
aj] s
era
culp
able
ant
e el
San
edr
n; y
cua
lqui
era
que
le d
iga:
Sho
tu q
ueda
ra e
xpue
sto
al e
sh sh
eol.
23 P
or ta
nto
si tr
aes t
u qo
rban
a la
mitz
beaj
(alta
r) y
ah
te
acu
erda
s de
que
tu A
ji [b
eMas
hiaj
] tie
ne a
lgo
cont
ra
ti.
24 d
eja
ah t
u of
rend
a de
lant
e de
la m
itzbe
aj y
and
a re
conc
liat
e pr
imer
o co
n tu
Aji
[beM
ashi
aj] y
ent
once
s ve
n y
pres
enta
tu q
orba
n.
25 P
onte
de
acue
rdo
con
tu
Ish
riv
(opo
sito
r ant
e un
a de
man
da a
dver
sari
o) p
ront
o en
tre
tant
o qu
e le
aco
mpa
as e
n la
der
ekh
eret
z no
sea
que
el Is
h ri
v te
ent
regu
e al
sho
fet (
juez
) y e
l sho
fet a
l sh
oter
y e
l sho
ter t
e en
treg
ue a
el b
ait j
asho
jar (
crc
el)
26
De
cier
to te
dig
o qu
e no
sald
rs d
e ah
has
ta q
ue
pagu
es la
lti
ma
peru
tu (p
eque
a m
oned
a)
27 O
ste
is
que
fue
dich
o: L
o tin
af (n
o co
met
ers
adu
lteri
o Sh
emot
20
:14)
28
Per
o yo
os d
igo
que
cual
quie
ra q
ue m
ira
a un
a Is
ha c
on ta
av (c
on p
erve
rsio
n) y
a co
met
i n
uf c
on
ella
en
su le
v.
29
Por t
anto
si tu
ojo
te e
s oca
sin
de
hace
r Jet
(pec
ado)
sca
lo y
ch
alo
de ti
; pue
s mej
or te
es
que
se p
ierd
a un
o de
tus e
vari
m (m
iem
bros
) y n
o qu
e to
do tu
cue
rpo
sea
echa
do a
l she
ol.
30
Y si
tu y
ad
dere
cha
te e
s oca
sin
de
hace
r zet
cr
tala
y
chal
a de
ti;
pues
mej
or te
es q
ue se
pie
rda
uno
de tu
s eva
rim
y n
o qu
e to
do tu
cue
rpo
sea
echa
do a
l she
ol.
31 T
ambi
n f
ue
dich
o: C
ualq
uier
a qu
e de
div
orci
o a
su e
spos
a de
le g
uet
12
LEV
I se
fer k
eritu
t (ca
rta
de d
ivor
cio
Dva
rim
24:
1) 3
2 Pe
ro y
o os
dig
o qu
e el
que
repu
dia
a su
esp
osa
a no
ser p
or c
ausa
de
dev
ar ze
nut (
sexo
ext
ram
atri
mon
ial D
vari
m 2
2:13
-17
24
:1-2
) hac
e qu
e el
la se
a no
efet
(adu
ltera
); y
el q
ue se
ca
sa c
on la
gue
rush
(div
orci
ada)
com
ete
noef
. 33
Ade
ms
hab
is o
do
que
fue
dich
o a
los a
ntig
uos:
No
perj
urar
as n
egan
do tu
s ned
erim
vot
os si
no c
umpl
irs
a
Adon
ai tu
s jur
amen
tos
(Vai
kra
19:1
2; B
emdb
ar 3
0:3;
D
vari
m 2
3:22
) 3
4 Pe
ro y
o os
dig
o: N
o sh
evuo
t (ju
ram
ento
s) h
as v
esha
lom
; ni p
or sh
amai
m p
orqu
e es
el
Kis
e M
alhu
t de
Eloh
im (s
illa
del R
eino
de
Eloh
im)
35
Ni
por j
aar
etz p
orqu
e es
jado
m (e
l est
rado
) de
sus p
ies;
ni
por Y
erus
hala
yim
por
que
es la
kir
iat m
ehlh
rav
(ciu
dad
del g
ran
rey
Tehi
lim 4
8:3[
2])
36
Ni p
or tu
rosh
jura
ras
porq
ue n
o pu
edes
hac
er b
lanc
o o
negr
o un
solo
cab
ello
.
37 P
ero
sea
vues
tro
habl
ar: K
en k
en; l
o lo
; por
que
lo q
ue
es m
as d
e es
to e
s las
hn ja
r. 3
8 O
ste
is q
ue fu
e di
cho:
Ayin
taja
t ay
in sh
en ta
jat s
hen
(ojo
por
ojo
y d
ient
e po
r die
nte
Shem
ot 2
1:24
) 3
9 Pe
ro y
o os
dig
o: N
o re
sist
is a
l que
es r
ash
(el m
alo)
; ant
es a
cua
lqui
era
que
te h
iera
en
la m
ejill
a de
rech
a vu
lve
le ta
mbi
n la
otr
a.
40 Y
al q
ue q
uier
a po
nert
e a
plei
to y
qui
tart
e el
talit
d
jale
tam
bin
tu c
aftu
n 4
1 Y
a cu
alqu
iera
que
te
oblig
ue a
llev
ar c
arga
por
una
mill
a ve
con
el d
os.
42
Al
que
te p
ida
y al
que
qui
era
tom
ar d
e ti
pres
tado
no
se
reh
ses.
43
Os
teis
que
fue
dich
o: A
jav
tu le
reak
h (a
mar
as a
tu p
rjim
o Va
ikra
19:
18) y
abo
rrec
ers
a tu
oi
ev (e
nem
igo)
44
Per
o yo
os d
igo:
Am
ad a
vue
stro
s oi
vim
hac
ed te
filot
(mis
eric
ordi
a) p
or lo
s que
trae
n re
dif
(per
secu
cin
) sob
re v
osot
ros;
45
Par
a qu
e se
is b
anim
de
vue
stro
Av
shba
Sham
aim
que
hac
e sa
lir su
shem
esh
(sol
) sob
re ra
im (m
alos
) y to
vim
y q
ue h
ace
llove
r sob
re
tzad
ikim
y re
shai
m (i
njus
tos)
4
6 Po
rque
si te
nis
aja
v
13
LE
VI
(am
or) a
los q
ue o
s tie
nen
ajav
por
vos
otro
s que
Sha
jar
(saj
ar) t
endr
is?
No
hace
n ta
mbi
n lo
mis
mo
los
mok
hesi
m (c
obra
dore
s de
impu
esto
s)?
47
Si d
ais d
rish
at
shal
om (s
alud
is)
a v
uest
ros A
jim [b
eMas
hiaj
] sol
amen
te
que
hac
is d
e m
as?
No
hace
n ta
mbi
n a
s lo
s gen
tiles
?
48 S
ed p
ues v
osot
ros s
hele
m (c
ompl
etos
) com
o vu
estr
o Av
shba
Sham
aim
es s
hale
m (p
erfe
cto)
PE
REK
VAV
1
Cui
daos
de
hace
r vue
stra
tzed
aqa
(dar
lim
osna
de
ajav
) de
lant
e de
los b
en a
dam
par
a se
r vis
tos d
e el
los;
de
otra
m
aner
a no
tend
ris
sakh
ar (s
ajar
) de
vues
tro A
v sh
baSh
amai
m.
2 C
uand
o pu
es h
agi
s tze
daqa
no
haga
s to
car t
rom
peta
del
ante
de
ti co
mo
hace
n lo
s tze
vuim
(h
ipc
rita
s) e
n su
sina
goga
y e
n la
s cal
les p
ara
reci
bir
kavo
d de
los b
en a
dam
; om
ein
de c
iert
o os
dig
o qu
e ya
tie
nen
su sa
khar
. 3
Mas
cua
ndo
tu d
es tz
edaq
a no
teng
a tu
izqu
ierd
a lo
que
hac
e tu
der
echa
. 4
Par
a qu
e se
a tu
tz
edaq
a en
nis
tar (
secr
eto)
; y tu
Av
jaro
bes
eter
, te
dar
tu
sakh
ar (r
ecom
pens
a) b
eset
er.
5 Y
cua
ndo
tu d
avn
(ore
s) n
o se
as c
omo
los t
zevu
im (h
ipc
rita
s); p
orqu
e el
los
aman
dav
n en
pie
en
la si
nago
ga y
en
las e
squi
nas d
e la
s ca
lles p
ara
ser v
isto
s; o
mei
n de
cie
rto
os d
igo
que
ya
tiene
n su
sakh
ar (p
ago)
6
Mas
tu c
uand
o da
vn e
ntra
en
tu h
eder
secr
eto
y ce
rrad
a la
del
et h
az te
filot
a tu
Av
ashe
r bes
eter
(pad
re q
ue e
sta
en se
cret
o); y
tu A
v ja
ro
bese
ter (
padr
e qu
e ve
en
lo se
cret
o) te
dar
a sa
khar
e.
7 Y
en d
avn
no u
sis
van
as re
petic
ione
s y m
aari
h y
sin
kava
n (in
tenc
in)
com
o lo
s gen
tiles
por
que
pien
san
que
po
r su
pala
brer
a su
s teh
in (s
plic
as) s
ern
od
as.
8 A
s
que
nish
t azo
i (no
sea
as)
voso
tros
Sed
dife
rent
es a
ello
s;
porq
ue v
uest
ro A
v tie
ne d
aat
de
que
cosa
s ten
is
14
LEV
I ne
cesi
dad
ante
s que
vos
otro
s le
pidi
ese.
9
Voso
tros
pue
s pr
esen
tad
tefil
ot a
s: A
vinu
shba
Sham
aim
(pad
re n
uest
ro
que
esta
s en
los c
ielo
s) y
itqad
ash
sh
mek
h.
10
Av
Mal
hute
kh Y
eas
i ret
zonk
h ke
m v
aSha
may
im k
en
ba
aret
z. 1
1 Et
lehe
m h
uque
nu te
n la
n ja
yom
. 12
Usl
aj la
n et
hov
otei
nu k
aas
her s
alaj
nu g
am a
najn
u la
jaiA
vnu.
13
ve
al t
vien
u lid
nis
ain,
ki i
m h
altz
einu
m
in ja
r; [
ki le
kh ja
mam
lakh
vej
ag
vur v
ehat
ifere
t le
olm
ii ol
amm
om
ein.
14
Por
que
si d
ais m
ehil
(per
dn)
a
los d
emas
sus h
atai
m (A
vrot
) os d
ar
selih
tam
bin
vu
estr
o Av
shba
Sham
aim
. 15
Mas
si n
o da
is m
ehil
a lo
s de
mas
tam
poco
vue
stro
Av
os d
ar
selih
por
vue
stro
s ha
taim
. 16
Cua
ndo
hag
is tz
om (a
yuno
) no
sei
s au
ster
os tz
euvi
m; p
orqu
e el
los d
emud
an su
s ros
tros
par
a m
ostr
ar a
los d
emas
est
n e
n tz
om; o
mei
n de
cie
rto
os
digo
que
ya
tiene
n su
saja
r. 1
7 Pe
ro tu
cua
ndo
haga
s tz
om u
nge
tu ro
sh c
on a
ceite
y la
va tu
rostr
o. 1
8 Pa
ra n
o m
ostr
ar a
los b
en a
dam
que
est
is e
n tzo
m si
no a
tu A
v as
her b
eset
er (y
tu p
adre
que
est
a en
secr
eto)
y tu
Av
jaro
be
sete
r (pa
dre
que
ve e
n lo
secr
eto)
te d
ar
sakh
ar.
19 N
o os
gua
rdi
s otz
arot
(tes
oros
) en
ja
aret
z don
de la
po
lilla
y e
l or
n co
rrom
pen
y do
nde
gana
viim
(lad
rone
s)
min
an y
hur
tan.
20
Sin
o za
mle
t (ha
ceos
) par
a vo
sotr
os
otza
rot (
teso
ros)
en
sham
aim
don
de n
i la
polil
la n
i el o
rn
corr
ompe
n y
dond
e ga
vani
m n
o m
inan
ni h
urta
n.
21 P
orqu
e do
nde
esta
vue
stro
otz
ar a
h e
star
a ta
mbi
n
vues
tro
lev
(cor
azn
) 22
La
ner d
el c
uerp
o es
el o
jo; a
s
que
si tu
ojo
es t
ov to
do tu
cue
rpo
esta
ra ll
eno
de n
er.
23 P
ero
si e
l tuy
o es
ain
jar (
ojo
mal
igno
) tod
o tu
cue
rpo
esta
ra e
n ho
shek
h (ti
nieb
las)
24
Nin
guno
pue
de se
rvir
a
dos a
doni
m (s
eor
es);
porq
ue n
o te
ndr
aja
v (a
mor
) os
adam
ente
al u
no y
men
ospr
ecia
ra a
l otr
o no
pod
is
serv
ir a
Elo
him
y a
jaM
amm
in.
25
Por t
anto
os d
igo:
No
15
LE
VI
os a
fan
is c
on le
v ro
guez
(ans
ieda
d de
cor
azn
[Dva
rim
28
:65]
) por
vue
stra
vid
a qu
e ha
bis
de
com
er o
que
ha
bis
de
bebe
r; n
i por
vue
stro
cue
rpo
que
hab
is d
e ve
stir
no
es ja
ha
yim
mas
que
okh
el (e
l alim
ento
) y e
l cu
erpo
mas
que
mal
bush
(el v
estid
o) 2
6 M
irad
las o
fot
del c
ielo
(Yov
35:
11) d
e sh
amai
m q
ue n
o si
embr
an n
i si
egan
ni r
ecog
en e
n gr
aner
os; y
vue
stro
Av
shba
Sham
aim
las a
limen
ta n
o va
lis
vos
otro
s muc
ho m
as
que
ella
s?
27 Q
uien
de
voso
tros
pod
r p
or m
ucho
que
se
afa
ne c
on le
v ro
guez
(Dva
rim
28:
65) a
adi
r a su
es
tatu
ra u
n co
do?
28
Y po
r el v
estid
o po
r que
os a
fan
is
con
lev
rogu
ez?
Con
side
rad
los l
irio
s del
cam
po c
omo
crec
en: n
o tr
abaj
an n
i hila
n;
29 P
ero
os d
igo
que
ni a
un
Shol
omo
con
toda
su k
avod
se v
isti
as
com
o un
o de
el
los.
30
Y si
la h
ierb
a de
l cam
po q
ue h
oy e
s y m
aan
a se
ech
a en
el h
orno
Elo
him
la v
iste
as
no
har
muc
ho
mas
a v
osot
ros h
ombr
es d
e po
ca e
mun
? 3
1 N
o os
af
ani
s ten
iend
o le
v ro
guez
(Dva
rim
28:
65) p
ues
dici
endo
: Que
com
erem
os o
que
beb
erem
os o
que
ve
stir
emos
? 3
2 Po
rque
los g
entil
es b
usca
n to
das e
stas
co
sas;
per
o vu
estr
o Av
shba
Sham
aim
bav
orn
(ant
icip
a)
que
ten
is n
eces
idad
de
toda
s est
as c
osas
. 3
3 M
as
busc
ad p
rim
eram
ente
la m
alhu
t Elo
him
y su
tzed
aqa
Eloh
im y
toda
s est
as c
osas
os s
ern
aa
dida
s. 3
4 As
qu
e no
os a
fan
is c
on le
v ro
guez
(Dva
rim
28:
65) p
or e
l d
a de
ma
ana
porq
ue m
akha
r (e
l da
de
ma
ana)
trae
r
su a
fan
cada
da
sus p
ropi
os tz
orot
(pro
blem
as)
PERE
Q Z
AYIN
1
No
juzg
uis
(equ
iboc
adam
ente
) par
a qu
e no
sei
s ju
zgad
os.
2 Po
rque
con
el g
ueza
r din
(ver
edic
to) c
on q
ue
juzg
is s
eri
s juz
gado
s y c
on la
med
ida
con
que
med
s o
s
16
LEV
I se
r m
edid
o.
3 Y
por q
ue m
iras
la p
aja
que
esta
en
el
ojo
de tu
Aji
y no
ech
as d
e ve
r la
viga
que
est
a en
tu
prop
io o
jo
4 O
h co
mo
dira
s a tu
Aji
[beM
ashi
aj]:
D
jam
e sa
car l
a pa
ja d
e tu
ojo
(y J
ine!
la v
iga
en e
l ojo
tu
yo?)
5
tze
vea
(hip
cri
ta)!
saca
pri
mer
o la
vig
a de
tu
prop
io o
jo y
ent
once
s ver
as b
ien
para
saca
r la
paja
del
oj
o de
tu A
ji.
6 N
o de
is lo
qod
esh
(san
to) a
los k
elav
im
ni e
chi
s vue
stra
s per
las d
elan
te d
e lo
s (ce
rdos
) no
sea
que
las p
isot
een
y se
vue
lvan
y o
s des
peda
cen.
7
Pedi
d y
se o
s dar
; b
usca
d y
halla
reis
; lla
mad
y se
os
abri
r la
del
et.
8 P
orqu
e to
do a
quel
que
pid
e re
cibe
; y
el q
ue b
usca
hal
la; y
al q
ue ll
ama
se le
abr
ir
la d
elet
. 9
Que
hom
bre
hay
de v
osot
ros q
ue si
su b
en le
pid
e le
hem
le
dar
un
a pi
edra
? 1
0 O
si le
pid
e un
dag
le d
ar
una
naja
sh?
11
Pues
si v
osot
ros s
iend
o ra
im (m
alos
) sab
is
dar m
atan
ot to
vot (
buen
as d
adiv
as) a
vue
stro
s yel
adim
cu
anto
mas
vue
stro
Av
shba
Sham
aim
dar
ja
tov
(lo
buen
o) a
los q
ue le
pid
an?
12
As q
ue to
das l
as c
osas
qu
e qu
eri
s que
los b
en a
dam
hag
an c
on v
osot
ros a
s
tam
bin
hac
ed v
osot
ros c
on e
llos;
por
que
esto
es l
a To
rah
y lo
s Nev
iim.
13
Entr
ad p
or e
l der
ekh
de la
shaa
r ja
tzar
ut (p
uert
a es
trec
ha);
porq
ue a
ncha
es l
a de
let y
es
paci
oso
el re
khov
(cam
ino)
que
llev
a a
avad
on
(per
dici
n) y
muc
hos s
on lo
s que
ent
ran
por e
lla
14 P
ero
tzar
(est
rech
a) e
s la
dele
t y a
ngos
ta la
der
ekh
que
lleva
a h
ayim
(al c
ielo
) y p
ocos
son
los q
ue la
hal
lan.
15
Gua
rdao
s de
los f
also
s nev
i jas
haq
uer (
prof
etas
fa
lsos
) que
vie
nen
a vo
sotr
os c
on m
albu
sh d
e ke
vasi
m
(ove
jas)
per
o po
r den
tro
son
ze
evim
(lob
os)
16
Por s
us
pero
t (fr
utos
) ten
dri
s da
at d
e qu
iene
s son
aca
so se
re
coge
n uv
as d
e lo
s esp
inos
o h
igos
de
los a
broj
os?
17 A
s to
do e
tz to
v (
rbol
bue
no) d
a pr
i tov
(fru
tos
buen
os) p
ero
el e
tz n
ishh
at (
rbol
mal
o) d
a pr
i ra
(frut
os
17
LE
VI
mal
os)
18
No
pued
e et
z tov
dar
pri
ra n
i etz
nih
shat
dar
pr
i tov
19
Kol
etz
(tod
o r
bol)
que
no d
a pr
i tov
es
cort
ado
y ec
hado
en
ja
esh
(el f
uego
) (Ye
shai
ah 6
6:24
; D
anel
12:
2)
20 A
s q
ue p
or su
s per
ot (f
ruto
s) te
ndr
is
da
at d
e el
los.
21
No
todo
el q
ue m
e di
ce: A
done
inu
entr
ara
en la
Mal
hut j
aSha
may
im si
no e
l que
hac
e ra
tzn
Av sh
baSh
amai
m (l
a vo
lunt
ad d
e m
i Av
cele
stia
l. 22
Muc
hos e
n aq
uel d
a A
done
inu
en
tu n
ombr
e ec
ham
os
fuer
a sh
edim
y e
n tu
nom
bre
hici
mos
muc
hos n
iflao
t (m
ilagr
os)?
23
Y e
nton
ces l
es d
ecla
rar:
Nun
ca o
s con
osi
no te
ngo
da
at q
uien
es so
is; a
part
aos d
e m
i hac
edor
es
de m
ufka
rut (
mal
dad)
[Teh
ilim
6:9
(8)]
24
Cua
lqui
era
pues
que
me
oye
esta
s dev
arim
(pal
abra
s) y
las h
ace
le
com
para
re a
un
hakh
am q
ue e
dific
o su
bai
t sob
re ts
ur (l
a ro
ca)
25
Des
cend
i g
uesh
em y
vin
iero
n ro
s y so
plar
on
vien
tos y
gol
pear
on c
ontr
a aq
uella
bai
t; y
no c
ayo
porq
ue e
stab
a fu
ndad
a so
bre
tsur
. 2
6 Pe
ro c
ualq
uier
a qu
e m
e oy
e es
tas d
evar
im [d
ivr M
ashi
aj] y
no
las h
ace
le
com
para
re a
un
shot
u qu
e ed
ifico
su b
ait s
obre
la a
rena
;
27 Y
des
cend
i ll
uvia
y v
inie
ron
ros
y so
plar
on v
ient
os y
di
eron
con
mpe
tu c
ontr
a aq
uella
bai
t; y
cayo
y fu
e ga
dol
su m
apal
(rui
na)
28
Y cu
ando
term
ino
Yesh
a e
sto
se
adm
irab
an d
e su
ens
ean
za;
29
Porq
ue su
min
iste
rio
de
Rabi
era
con
sam
hut y
no
com
o lo
s sof
erim
. PE
REQ
JET
1
Cua
ndo
desc
endi
Ye
sha
del
mon
te le
segu
a m
ucha
ge
nte.
2
Y Ji
ne! v
ino
un Is
h m
etzo
r (le
pros
o) y
se p
ostr
o an
te e
l dic
iend
o: se
or s
i qui
eres
pue
des h
acer
me
tajo
r.
3 Ye
sha
ext
endi
la
yad
y le
toco
dic
iend
o: Q
uier
o; se
ta
jor y
al i
nsta
nte
su le
pra
desa
pare
ci.
4
Ento
nses
Ye
sha
le d
ijo: M
ira
no lo
dig
as a
nad
ie; s
ino
ve
18
LEV
I m
ust
rate
al k
hen
y p
rese
nta
qorb
an q
ue M
oshe
dio
m
itzvo
t par
a ed
ut a
ello
s. 5
Y e
ntra
ndo
en K
efar
-Naj
um
vino
a e
l un
cent
uri
n ro
gnd
ole.
6
Y di
cien
do: s
eor
mi
cria
do e
sta
post
rado
en
bait
para
ltic
o gr
avem
ente
con
ta
zar (
dolo
r y su
frim
ient
o)
7 Y
Yesh
a le
dijo
: Yo
ir
y le
da
r re
fa.
8 R
espo
ndi
el c
entu
rin
y d
ijo: s
eor
no
soy
dign
o de
que
ent
res b
ajo
mi t
echo
; sol
amen
te d
i la
deva
r y
mi c
riad
o re
cibi
r re
fa.
9 P
orqu
e ta
mbi
n y
o so
y ho
mbr
e co
n m
arut
(aut
orid
ad) y
teng
o a
mis
rd
enes
so
ldad
os; y
dig
o a
este
: ve
y va
; y a
l otr
o: V
en y
vie
ne; y
a
mi e
ved:
Haz
est
o y
lo h
ace.
1
0 Al
or
lo Y
esh
a se
m
arav
illo
y di
jo a
los q
ue le
segu
an:
de
cier
to o
s dig
o qu
e ni
aun
en
Yisr
ael h
e ha
llado
tant
a em
un.
11
Y os
di
go q
ue v
endr
n m
ucho
s de
miz
raj y
de
maa
rav
y se
se
ntar
an b
emes
ib c
on A
vraj
am A
vinu
Yitz
hak
e Ya
aqob
en
la M
alhu
t jaS
ham
ayim
; 1
2 m
as lo
s ben
Mal
hut s
ern
ec
hado
s a h
oshe
kh d
e af
uera
; ah
ser
el l
loro
y e
l cru
jir
de d
ient
es.
13
Ento
nses
Yes
ha
dijo
al c
entu
rin
: ve
y se
gn
tu b
itajn
te se
a he
cho
y su
cri
ado
reci
bi
refa
en
aque
lla m
ism
a ho
ra.
14
Vino
Yes
ha
a la
bai
t de
Kef
a y
vio
a la
ham
ot (s
uegr
a) d
e es
te p
ostr
ada
en c
ama
con
fiebr
e.
15 Y
toco
su y
ad y
la fi
ebre
la d
ejo;
y e
lla se
le
vant
o y
le se
rbia
com
o m
esha
rete
t. 1
6 Y
cuan
do fu
e er
ev tr
ajer
on a
Yes
ha
muc
hos p
ose
dos d
e sh
edim
; y c
on
su d
evar
ech
o fu
era
a lo
s she
dim
y d
io re
fu a
todo
s los
ho
lim;
17
para
que
se c
umpl
iese
lo d
icho
por
Yes
haia
h ja
navi
cua
ndo
dijo
: Hal
aien
u ju
nas
i um
akho
vein
u
seva
lam
(el m
ism
o to
m
nues
tras
maj
alot
y ll
evo
nues
tras
do
lenc
ias
(Yes
haia
h 53
:4)
18
Vi
ndos
e Ye
sha
rode
ado
de m
ucha
gen
te m
ando
pas
ar a
l otr
o la
do.
19
Y vi
no u
n so
fer y
le d
ijo: Y
esh
a te
segu
ir
adon
dequ
iera
que
va
yas.
20
El le
dijo
: Las
zorr
as ti
enen
gua
rida
s y o
f ja
sham
ayim
(las
ofo
t de
sham
aim
Yov
35:
11) n
idos
; mas
19
LE
VI
el b
en a
dam
Mas
hiaj
[Dan
el 7
:13-
14] n
o tie
ne d
onde
re
cost
ar su
cab
eza.
21
Otr
o de
los t
alm
edim
del
Mas
hiaj
le
dijo
: se
or p
erm
tem
e qu
e va
ya p
rim
ero
y en
tierr
e a
mi
padr
e.
22 Y
esh
a le
dijo
: Sg
uem
e; d
eja
que
los m
etim
(m
uert
os e
spir
itual
es si
n jit
qash
ut) e
ntie
rren
a su
s met
im.
23
Y e
ntra
ndo
el e
n la
sir l
os ta
lmed
im d
el M
ashi
aj le
si
guie
ron.
24
Y J
ine!
que
se le
vant
o en
el m
ar u
na
tem
pest
ad ta
n gr
ande
que
las o
las c
ubr
an la
bar
ca; p
ero
Yesh
a d
orm
a.
25
Y vi
nier
on su
s tal
med
im y
le
desp
erta
ron
dici
endo
: se
or jo
shie
nu q
ue p
erec
emos
! 26
Yes
ha
les d
ijo: P
or q
ue te
mi
s hom
bres
de
poca
em
un?
ento
nces
leva
ntn
dose
repr
endi
a
los v
ient
os y
al
mar
; y se
cal
mo
todo
. 2
7 Y
ben
adam
se m
arav
illar
on
dici
endo
: Que
hom
bre
es e
ste
que
aun
los v
ient
os y
el
mar
le o
bede
cen?
28
Cua
ndo
llego
Yes
ha
a la
otr
a or
illa
a ja
ar
etz d
e lo
s gui
rgga
shim
(Gad
ara)
vin
iero
n a
su e
ncue
ntro
dos
pos
edo
s de
shed
im q
ue sa
lan
de
keva
rim
(los
sepu
lcro
s) fe
roce
s en
gran
man
era
tant
o qu
e na
die
pod
a pa
sar p
or a
quel
cam
ino.
29
Y g
rita
ron
dici
endo
: Que
tien
es c
on n
osot
ros Y
esh
a be
n El
ohim
? H
as v
enid
o ac
pa
ra a
torm
enta
rnos
ant
es d
e tie
mpo
? 30
Est
aba
paci
endo
lejo
s de
ello
s un
hato
de
muc
hos
hazi
rim
(cer
dos)
31
Y lo
s she
dim
le ro
garo
n di
cien
do: S
i no
s ech
as fu
era
perm
teno
s ir a
quel
hat
o de
haz
irim
. 32
Yes
ha
les d
ijo: I
d y
los s
hedi
m sa
liero
n y
se fu
eron
a
aque
l hat
o de
haz
irim
; y h
e aq
ui to
do e
l hat
o de
haz
irim
se
pre
cipi
t e
n el
mar
por
un
desp
ead
ero
y pe
reci
eron
en
el m
ayim
. 3
3 Y
los q
ue lo
s apa
cent
aban
los h
azir
im
huye
ron
y vi
nien
do a
la c
iuda
d co
ntar
on to
das l
as c
osas
y
lo q
ue h
abia
pas
ado
con
los p
ose
dos d
e sh
edim
. 3
4 Y
toda
la c
iuda
d sa
li a
l enc
uent
ro d
e Ye
sha
y c
uand
o le
vi
eron
le ro
garo
n qu
e se
fuer
a de
sus c
onto
rnos
.
20
LEV
I PE
REQ
TET
1
Ento
nces
ent
rand
o Ye
sha
en
la si
r pas
o al
otr
o la
do y
vi
no a
su c
iuda
d.
2 Ji
ne su
cedi
qu
e le
traj
eron
un
para
ltic
o te
ndid
o so
bre
una
cam
a; y
al v
er Y
esh
a la
em
un d
e el
los d
ijo a
l par
alti
co: h
azak
(ten
fuer
za);
Por
tu
s Avr
s te
es d
ada
selih
. 3
Ent
onse
s alg
unos
de
los
sofe
rim
dec
an
dent
ro d
e si
: Est
e co
met
e hi
lul j
aShe
m
[Vai
kra
22:3
2]
4 Te
nien
do d
aat
Yes
ha
de lo
s pe
nsam
ient
os d
e el
los d
ijo: P
or q
ue p
ens
is ra
en
vues
tros
leva
vot?
5
Porq
ue q
ue e
s mas
fci
l dec
ir: L
os
Avrs
te so
n pe
rdon
ados
reci
be se
lih o
dec
ir: L
evn
tate
y
anda
? 6
Pue
s par
a qu
e te
ngi
s da
at q
ue e
l ben
ada
m
[Mas
hiaj
Dan
el 7
:13-
14] t
iene
sam
hut e
n ja
ar
etz p
ara
dar s
elih
por
hat
aim
(Avr
ot)
(dic
e en
tonc
es M
ashi
aj a
l pa
ralt
ico)
: Lev
nta
te to
ma
tu c
ama
y ve
te a
tu b
ait
7 En
tons
es e
l se
leva
nto
y se
fue
a su
bai
t. 8
Y la
gen
te
al v
erlo
se m
arav
illo
yira
t sha
mai
m y
dio
kav
od a
Elo
him
qu
e ha
ba
dado
tal s
amhu
t a to
dos.
9 P
asan
do Y
esh
a de
ah
vio
a u
n ho
mbr
e lla
mad
o Le
vi q
ue e
stab
a se
ntad
o al
ban
co d
e lo
s tri
buto
s pb
licos
y le
dijo
Sg
uem
e y
se
leva
nto
Levi
y le
sigu
i.
10
Y ac
onte
ci
que
esta
ndo
Yesh
a se
ntad
o be
mes
ib a
la m
esa
en la
bai
t Jin
e! q
ue
muc
hos m
okhe
sim
y h
otei
m q
ue h
aba
n ve
nido
se
sent
aron
bem
esib
a la
mes
a co
n Ye
sha
y su
s tal
med
im.
11
Cua
ndo
vier
on e
sto
los p
arus
him
dije
ron
a lo
s ta
lmed
im d
el M
ashi
aj: P
or q
ue c
ome
vues
tro
Rabi
con
lo
s cob
rado
res d
e im
pues
tos y
pec
ador
es?
12
Al o
r e
sto
Yesh
a le
s dijo
: Los
bar
iim (s
anos
) no
tiene
n ne
cesi
dad
de ro
f (m
edic
o) si
no lo
s hol
im.
13
Id p
ues y
apr
ende
d lo
qu
e si
gnifi
ca: H
esed
haf
atzt
u ve
l zav
aj h
esed
qui
ero
y no
qo
rban
(Jos
hea
6:6)
Por
que
no h
e ve
nido
a ll
amar
a
tzad
iqim
sino
a h
otai
m [a
tesh
uva]
14
Ent
onse
s vin
iero
n a
Yesh
a lo
s tal
med
im d
e Yo
hana
n di
cien
do: P
orqu
e
21
LE
VI
noso
tros
y lo
s par
ushi
m o
sada
men
te e
n tz
om m
ucha
s ve
ces y
tus t
alm
edim
no
hace
n tz
om?
15
Yesh
a le
s dijo
: Ac
aso
pued
en lo
s ben
jaju
p (q
ue e
stn
de
boda
s) te
or lu
to
com
o lo
s Avl
im e
ntre
tant
o qu
e el
hat
un (h
a M
ashi
aj) e
sta
con
ello
s? P
ero
vend
rn
yam
im c
uand
o el
esp
oso
les s
er
quita
do y
ent
once
s har
an tz
om.
16
Nad
ie p
one
rem
iend
o de
pa
o nu
evo
en v
estid
o vi
ejo;
por
que
tal r
emie
ndo
tira
del v
estid
o y
se h
ace
peor
la ro
tura
. 1
7 N
i ech
an y
ayin
ha
dash
(vin
o nu
evo)
en
odre
s vie
jos;
de
otra
man
era
los
odre
s se
rom
pen
y el
yai
n se
der
ram
a y
los o
dres
se
pier
den;
per
o ec
han
el y
ain
hada
sh e
n od
res n
uevo
s y lo
un
o y
lo o
tro
se c
onse
rvan
junt
amen
te.
18
Mie
ntra
s Ye
sha
les d
ecia
est
as c
osas
jine
vin
o un
de
los
nikh
badi
m (p
rinc
ipal
es h
ombr
es) [
de la
sina
goga
] y se
po
stro
ant
e Ye
sha
dic
iend
o: M
i bat
aca
ba se
r nift
ar;
mas
ven
y p
on tu
yad
sobr
e el
la y
viv
ir.
19
Y se
leva
nto
Yesh
a y
le si
gui
con
sus t
alm
edim
. 2
0 Y
Jine
! una
Isha
(m
ujer
) enf
erm
a de
fluj
o de
sang
re d
esde
hac
ia d
oce
aos
se
le a
cerc
o a
Yesh
a p
or d
etr
s y to
co e
l Tal
it;
21 p
orqu
e de
ca
dent
ro d
e si
: Si t
ocar
e so
lam
ente
su T
alit
tend
re re
fu.
22
Pero
Yes
ha
volv
ind
ose
y m
irn
dola
di
jo: H
azak
bat
; tu
emun
te h
a da
do re
fu L
a Is
ha fu
e sa
na
desd
e aq
uella
hor
a.
23 A
l ent
rar Y
esh
a en
la b
ait d
el
nikh
bad
vie
ndo
a lo
s que
toca
ban
flaut
as y
la g
ente
que
ha
bia
albo
roto
. 2
4 Le
s dijo
: Apa
rtao
s por
que
la y
alda
no
est
a en
tre
los m
etim
sino
due
rme
y se
bur
laba
n de
Ye
sha
con
leitz
onut
u.
25 P
ero
cuan
do la
gen
te h
abia
si
do sa
cada
fuer
a en
tro
y to
m
de la
yad
a la
yal
da y
ella
se
leva
nto.
26
Y se
difu
ndi
la fa
ma
de e
sto
por t
oda
aque
lla ti
erra
. 2
7 Pa
sand
o Ye
sha
de
ah l
e si
guie
ron
do
s ivr
im d
ando
voc
es y
dic
iend
o