ACTIVIDADES

FORMACIÓN DE

USUARIOS

C.E.I.P. de Louro

Diccionarios e enciclopedias

Pensar e coñecerse

A natureza Baleiro

Curar,

fabricar

Crear,

divertirse

Ler, falar

Os países e

O pasado

Rezar

1º CICLO

Obxectivos

- Estudar as fontes de información.

- Presentar a distinta función dos dous grandes grupos de libros,

ficción e coñecemento, e a súa ubicación na biblioteca.

- Distinguir o tratamento temático en libros de ficción e nos

documentais.

- Buscar a información.

- Recoñecer os rasgos formais dos libros, coleccións e a súa

variedade.

- Identificar o título e o autor nas obras de ficción.

- Identificar o autor e o ilustrador, e distinguir as súas diferentes

funcións.

- Utilizar os materiais.

- Iniciar o hábito do préstamo individual dentro da biblioteca.

Actividades

♦ Actividade introductoria.

Daranse a coñecer as normas de comportamento na biblioteca: falar

en voz baixa, utilizar os lugares asignados para eles, coidado dos

libros, devolver o libro ao andel correspondente,… procurando crear

un ambiente agradable e distendido.

Xogo do semáforo

♦ Conto das preguntas de Uxío.

A partir da lectura dun conto, familiarizar aos alumnos/as co sistema

de ordenación dos materiais nunha biblioteca tendo en conta a

función dos mesmos: lectura e información.

Na visita á biblioteca reseñarase a utilización de cores para

clasificar os libros (a roda das cores).

♦ Quen e que (ficha 1).

Trátase de que o alumnado distinga, a partir de mostras

adecuadamente seleccionadas o/a autor/a ou os/as autores/as, o

título da obra e de qué trata.

♦ Comparar e diferenciar textos de ficción e documentais a partir

dunha fotomontaxe feita cos dous tipos de textos (ficha 2).

♦ Cada rapaz ou rapaza deberá anotar na súa tarxeta de préstamo o

título, autor/a e unha valoración dos libros lidos (ficha 3:Tarxeta

do/a alumno/a).

♦ Carné de identidade dun libro (ficha 4)

A partir de varias cubertas de libros saber recoñecer os distintos

elementos que identifican un libro: título, autor/a, ilustrador/a,

colección e editorial.

♦ ¿Como son os libros? (ficha 5)

Explicaremos as partes dun libro e onde se atopan os datos máis

importantes.

As partes do libro que deben coñecer no primero ciclo de Primaria

son:

Cuberta, lombo, autor/a, ilustrador/a, título, editorial, colección.

“O semáforo”

Destinatarios/as:

Infantil, 1º e 2º ciclos de Primaria

Obxectivos:

- Experimentar a biblioteca como lugar máxico de encontro cos libros e

co resto da comunidade educativa.

- Establecer un primeiro contacto co seu amigo “o libro”, de xeito

lúdico.

- Adquirir hábitos relacionados co comportamento que se debe manter

na biblioteca.

- Recoñecer a biblioteca como un lugar onde se pode buscar

información.

Material:

Círculos de cartulina verdes e vermellos (un de cada cor para cada

alumno/a)

Desenvolvemento:

Comezamos cun diálogo sobre como debe ser o comportamento

na biblioteca e como se deben tratar os libros. Aclararemos todas as

dúbidas que xurdan.

Repartimos un círculo de cartulina verde e outro vermello a cada

un dos nenos e nenas e explicamos o seu uso: os verdes para os

comportamentos correctos e os vermellos para os incorrectos.

Insistirase en gardar silencio: só se levantará a cartulina. Accións

de comportamento correcto (positivas = cartulina verde) e incorrecto

(negativas = cartulina vermella).

Díselles, de xeito mesturado, as seguintes frases e deben levantar

o círculo verde ou o vermello segundo crean que se debe facer o non.

Se se considera oportuno se poden comentar as accións.

ACCIÓNS POSITIVAS

mirar as pastas

ver os debuxos

pasar con coidado as follas

deixarllo a un amigo

pedirlle a alguén que mo lea

gardalo no seu sitio

forrar os libros

facer un debuxo sobre o libro

devolver o libro que me prestan

falar moi baixiño na biblioteca

mover con coidado as sillas

pedir que alguén coloque o libro

non remexer todos os libros

ACCIÓNS NEGATIVAS

doblar os libros

facer raias e debuxos nos libros

arrincar unha folla

recortar un debuxo dun libro

quitar o forro

coller un libro cando estou comendo

tiralos ao chan

mollalos

meter o bocadillo dentro dun libro

deixar os libros remexidos con outras cousas

dar gritos na biblioteca

pelexarme cun compañeiro/a para quitarllo

comer na biblioteca

Duración e temporalización:

30-40 min. 1º trimestre do curso.

As preguntas de Uxío La

s preguntas de Uxío

Uxío tiña seis anos e encantábanlle os golfiños. Pasábase o día

debuxando golfiños: golfiños que nadaban, golfiños que saltaban por

enriba da auga, golfiños que xogaban á pelota... Como os golfiños lle

interesaban tanto, falaba deles continuamente.

Á súa nai, mentras tendía a roupa:

- Mamá, ¿ti sabes cantos anos viven os golfiños? – preguntaba Uxío.

- ¡Ai, fillo! Agora non o sei. Logo, en canto teña un momento,

mirámolo na enciclopedia, a ver se está.

Tamén o intentaba co seu pai que fritía o peixe:

- Papá, ¿como é que os golfiños falan? ¿E como o fan?, ¿coma nós?

–preguntaba Uxío.

- Non, Uxío, coma nós non. É outra linguaxe, con sons. Anda, sal da

cociña que non te salpique o aceite. Despois, en canto teña un

momento, mirámolo no libro de animais que temos, a ver se está.

E Uxío saía da cociña e se sentaba a escribir unha lista de

preguntas sen resposta. Nin o pai nin a nai tiñan un momento para

axudalo a saber que dicían os libros sobre os golfiños.

Uxío tiña unha tía que o quería moito, a tía Rosalía. Cando Uxío

cumpliu sete anos, a tía Rosalía fíxolle un regalo.

- ¡Felicidades, Uxío! –dixo a tía Rosalía–. Tróuxenche un libro de

golfiños.

- ¡Un libro de golfiños! ¡Yuuppii! –exclamou Uxío–. Moitas grazas, tía,

encántame.

E se foi á súa habitación a lelo de cabo a rabo. O libro titulábase

O golfiño Berlín. Era a historia dun golfiño chamado Berlín moi amigo

de un neno; o neno axudábao a atopar á súa nai porque o golfiño se

perdera. Era unha historia moi bonita.

Pero Uxío colleu a súa lista de preguntas sobre os golfiños e

resultou que o libro da tía Rosalía non respondía a ningunha.

- Os libros non serven para nada –pensou–. Non explican as cousas

que me interesan. ¡Que birria!

E, moi enfadado, tirou o libro ao chan. Entón oeuse unha

vocecita que berraba:

- ¡Ai, ai! Ti, rapaz, ¿que te cres?

A voceciña saía do libro. Uxío abreuno; era Berlín que falaba:

- ¡Fixéchesme dano! ¿Que maneira de tratar os libros é esta?

Danáchesme a cuberta. ¡Un pouco máis de respecto ao meu libro, por

favor! É a miña casa, este libro.

- Síntoo, eu non cría que... –intentou excusarse Uxío–.

- Non importa, xa está feito–respondeu o golfiño–. Pero ¿se pode

saber a que vén tanto mal humor? ¿Por que estabas tan enfadado

co meu libro?

- Perdóname; enfadeime porque no teu libro non saen as cousas que

eu quero saber.

- ¡Ah! ¿Así que non te interesou a miña historia?

- Non é eso.

- ¿Non te gustan os debuxos? ¿Parézote feo?

- Non, non –dixo Uxío–, parécesme moi cuquiño. Pero o teu libro non

explica o que eu quero saber dos golfiños.

E leulle a súa lista de preguntas de cabo a rabo. Berlín despois

de escoitalo díxolle:

- Compréndoo. Estas cousas non se explican no meu libro porque non

fai falla. Pero non digas que os libros non serven para nada: o que

pasa é que te equivocaches de libro.

- ¿Que queres dicir?

- Mira, hai libros que explican historias inventadas, como o meu; e

hai outros que explican cousas de verdade: son os que serven para

saber cousas.

- ¿E que libros son estes? ¿Onde están? –preguntou Uxío.

- Mañán, ao saír do colexio, vai á biblioteca. Mira entre os libros que

teñen un adhesivo de cor verde na parte de arriba do lombo; seguro

que alí encontrarás alguén da miña familia que poderá axudarte.

Dille que te mando eu.

Ao día seguinte, Uxío foise á biblioteca. Había libros con

adhesivos de distintas cores: rosa, verde, vermella, marrón, laranxa,

azul, … Uxío púxose a buscar entre os títulos, cando deu coa balea

Lena.

- Veño de parte de Berlín –dixo Uxío.

- ¡Vaia, o meu curmán! ¡lAlégrome! –exclamou Lena moi contenta–.

¿Que fai? ¿Como está?

- Moi ben. Díxome que aquí na biblioteca me axudaríades a atopar

libros que explican as cousas.

- Claro que si. Dime que cousas queres saber.

- Quero sabelo todo dos golfiños.

- ¡Esto é moi sinxelol –dixo Lena–. Fíxate ben nos andeis, teñen

diferentes nomes, números, debuxos,… Tes que buscar o andel

onde haxa un cartel co debuxo dun animal. Se segues fixándote

máis decataraste de que todos os libros que alí están teñen no

lombo o número 59. Alí atoparás os que falan de golfiños.

Uxío empezou a mirar os andeis e a fixarse ben. Decatouse de

que xusto onde estaba había un cartel onde poñía: 59 ANIMAIS.

Todos os libros de aquel andel tiñan escrito no lombo a cifra 59.

¡Serían os libros que dixera Lena!

Non lle custou moito dar con un de golfiños.

- ¡Xa o teño! –pensou.

Sentouse e empezou a mirar: era un libro con debuxos e fotos

que explicaba todas, todas as cousas que Uxío quería saber.

Aquela tarde Uxío pasouna lendo na biblioteca. Cando terminou,

xunto á lista de preguntas tiña outra de respostas.

Ficha 1: Título, autor/a e contido dun libro

1. Marca en azul o nome dos 4. Marca en azul o nome dos

autores. autores.

2. Marca en vermello o título do 5. Marca en vermello o do

libro. título do libro.

3. ¿De que pode tratar este libro? 6. ¿De que te parece que

trata este libro?

7. Marca en azul o nome dos 10. Marca en azul o nome

autores. dos autores.

8. Marca en vermello o título 11. Marca en vermello o

do libro. título do libro.

9. ¿De que te parece que trata 12. ¿De que te parece que

este libro? trata este libro?

Ficha 2: Texto expositivo e texto de ficción

Texto expositivo Texto de ficción

a

Ficha 3: Tarxeta do/a alumno/a Alumno/a: Curso:

Título Autor/a Opinión

Ficha 4: Carné de identidade dun libro

Un libro identifícase polo seu título e o seu autor ou

autora, pero tamén pola súa editorial e a colección. Nesta

imaxe podes ver onde se poden atopar estas indicacións.

Colección

Autor

Título

Ilustrador

Editorial

Agora imos imaxinar o carné de identidade do libro. Enche os

datos que faltan mirando a imaxe.

Autor/a Ilustrador/a Título Editorial Colección

Ficha 4: Carné de identidade dun libro

Nesta imaxe da portada dun libro, indica nas frechas

correpondentes, que información corresponde a:

o autor ou a autora o título a editorial a colección o ilustrador ou a ilustradora

Ficha 5: As partes do libro

Agora que xa sabes cales son os elementos que nos axudan

a identificar os libros, imos ver en que partes do libro soen

atoparse.

cuberta

portada

lombo

Colle un libro da biblioteca e indica no cadro adxunto en que

parte do libro podes atopar estes elementos identificativos

lombo cuberta portada

Título

Autor/a

Ilustrador/a

Colección

editorial