38
2020 Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia

Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2020

Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia

Page 2: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

0 Aurkibidea1.- Hitzaurrea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2

2.- Metodologia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

2.1.- Lehiakortasun faktoreen azterketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2.2.- Gogoeta egiteko prozesu parte-hartzailea udalerriko agente sozio-ekonomikoekin . . . . . . . . . . . . 13

2.3.- 2013-2015eko Enplegu Planaren bilakaera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

3.- Diagnostikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.1.- Lehiakortasun faktoreen ondorioen laburpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.2.- Prozesu parte-hartzailearen ondorioen eta 2013 - 2015eko Enplegu Planaren bilakaeraren laburpena . . 17

4.- Estrategia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4.1.- Arrigorriaga 2020ko ikuskera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4.2.- Lehentasun Estrategikoak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

4.3.- Arrigorriaga 2020ko mapa estrategikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

4.4.- 1 . Lehentasun estrategikoa . Lehiakortasuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

4.5.- 2 . Lehentasun Estrategikoa . Enplegua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

4.6.- 3 . Lehentasun Estrategikoa 3 . Udalerri eredua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

4.7.- Ekintza estrategikoen plangintza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5.- Arrigorriaga 2020 Estrategiaren gogoeta estrategikoan eta diseinuan inplikatutako agenteak . . . 36

6.- Irudien eta grafikoen aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

6.1.- Irudien aurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

6.2.-Grafikoenaurkibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

2

Page 3: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

1 Hitzaurrea2012an Arrigorriagak enpleguaren aldeko lehen plana diseinatu zuen; bertan udalerriko enplegua eta lehiakortasun ekonomikoa sustatzeko arloan jarraitu beharreko ildo estrategikoak ezarri ziren 2013-2015erako . Enplegu Plan hori osatzeko, Eskualdeko Enplegu Plana ere prestatu zen; azken egitasmo horretan Arratia - Nerbioiko eskualdea osatzen dugun udalerri guztiak (zehatzago, Arakaldo, Arrankudiaga, Arrigorriaga, Orozko, Ugao - Miraballes, Zaratamo eta Zeberio) bere barnean hartu zituen estrategia jaso zen .

2008tik mundu mailako ekonomiari eragiten dion krisialdi ekonomikoaren eraginak apaltzeko ahalegin handiak behar izan dituen epe gogor baten ondoren, erabaki dugu bestelako jomuga bat ezartzea 2020 . urteari begira .

Eskuartean duzu 2016ko amaieratik 2017ko lehen seihilekora arte hasitako hausnarketa estrategikoaren prozesuaren emaitza . Prozesu honetan honakoak aztertu dira: Arrigorriagako 2013-2015eko Enplegu Plana erreferentziatzat hartuz, planteatutako helburuak eta eskuratutako lorpenen aldez aurreko ebaluazioa, udalerri bateko enplegu planak izan behar baitu gai honetan inplikatutako edozein agenteren “goiburuko liburua” . Hori abiapuntutzat hartuz, aldez aurretiko diagnostiko bat prestatu da, udalerriko gaur egungo errealitatea ezagutzeko eta, ondorioz, egoeraren ezagutza orokorragoa ahalbidetzeko; halaber, datu batzuk udalerriaz gaindikoak direnez gero, eskualdeko egoera ere hartu da aintzat . Azterketa hau egiteko, bi alde hartu dira kontuan: batetik, alde objektiboagoa, datu sozioekonomikoak eta haien bilakaera aztertuz, eta, bestetik, alde pertzeptiboagoa, Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak, iritziak eta proposamenak ezagutuz .

Prozesu parte-hartzaile honek ahalbidetu du agenteen ikuspegiak estrategia zehatz batean txertatzea azaldutako erronkei aurre egin ahal izateko, horrek, zalantzarik gabe, lagunduko baitio herritar guztien ongizateari .

Jarraian eta hitzaurre labur honen ondoren, hausnarketa estrategiko honetan jarraitu eta erabilitako prozesua azaltzen da; horren ondoren, ateratako ondorioak aztertuko ditugu eta horrek ahalbidetuko dio diagnostiko sozioekonomiko bat izatea, handik abiatuz Arrigorriaga 2020ko garapen ekonomikoaren eta enpleguaren aldeko estrategia eraikitzeko .

3

Page 4: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2 MetodologiaPlan estrategiko hau ezarri da datuak eta informazio objektiboa Arrigorriagako agente ekonomikoen pertzepzio, iritzi eta ikuspegiarekin uztartzen diren prozesu bati jarraituz .

Udalerri eta eskualdeko lehiakortasun faktoreen azterketa

hausnartzea eta

aztertzea

Toki agenteen pertzepzio eta balorazioa

2013 - 2015eko planaren emaitzen ebaluazioa

1. irudia. Arrigorriaga 2020ko hausnarketa estrategikorako erabilitako inputak

Azterketa eta hausnarketa prozesua 2016ko maiatzean hasi zen, Arrigorriagako eta Nerbioi - Erdialdea eskualdeko lehiakortasun faktoreen gaineko informazio eta datu objektiboak bilduz . Zentzu honetan, 2012 - 2015 Enplegu Planaren esperientzia genuen eta haren ebaluazioak ahalbidetu zigun lortutako emaitzak ezagutzea eta aurrera eramateko zeuden erronken berri izatea .

2016ko azken hiruhilekotik 2017ko lehenengora elkarrizketak egin dira Arrigorriagako agente ekonomikoekin; horietan aldez aurreko azterketa azaldu da eta hura aberasteko eskatu da, baloraziotik eta etorkizuneko ikuspegitik aberasteko eskatuz .

4

Page 5: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.1.- Lehiakortasun faktoreen azterketa

Lurraldeetako lehiakortasunaren gaineko teoria klasikoak azaltzen du horien arrakasta ekoizpen faktoreetan dagoela: lurra, lana eta natur baliabideak .

Hala ere, teoria horrek sendotasuna galdu du gaur egungo ekonomian, testuinguru honetan mundializazioak eta teknologiak protagonismo berezia eskuratu baitute .

Lehiakortasunaren eta estrategiaren arloan nazioarteko erreferentzia den Michael E . Porter-en ustetan, lurraldeen lehiakortasuna lau ezaugarriren menpe dago . Horiek guztiak “abantaila nazionalaren erronboa” delakoan irudikatzen dira,nahizetageroteoriahorimugageografikomurritzagoetaraeramatenden,esatebaterakoeskualdeetara.

Lehiakortasunmaila

Faktoreen baldintzak

Eskariaren baldintzak

Erlazionaturik dauden eta

laguntza ematen duten

industriak

Estrategia eta enpresen arteko lehia

2. irudia. Lurralde lehiakortasuneko faktoreak. M.E. Porter.

5

Page 6: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.1.1.- Abantaila lehiakorraren ezaugarriak eta ezarpenak:

Faktoreen baldintzak: Lurraldearen kokapena, ekoizpen faktoreei dagokienez, hala nola eskulan espezializatuari edota azpiegiturari dagokionez, horiek sektore zehatz batean lehiatzeko beharrezkoak izan baitaitezke .

Estrategia eta enpresen arteko lehia: Enpresak sortu, antolatu eta kudeatzeko modua gidatzen duten lurralde baldintzak, bai eta barne lehiaren izaera ere .

Erlazionaturik dauden eta laguntza ematen duten industriak: Nazioartean lehiakorrak diren sektore hornitzaileak eta antzekoak lurraldean egotea edo ez egotea .

Eskariaren baldintzak: Sektorearen produktu edo zerbitzuaren eskariaren izaera barne merkatuan .

Ezaugarri horiek eragina dute lurraldearen lehiakortasunean, betiere biztanleen aberastasunaren eta enpleguaren arabera neurtuta .

Arrigorriaga 2020ko estrategia prestatzeko, Arrigorriagako eta Nerbioi - Erdialdea eskualdeko egoera aztertu da, betiere lehiakortasun faktoreei dagokienez .

Horretarako, ezaugarri bakoitzaren araberako adierazleak bildu eta aztertu dira, Arrigorriagako eta eskualdeko indarrak etaahuleziakidentifikatzeaahalbidetzendutenzenbaitondorioaterazlurraldemailakolehiakortasunariburuz.

Honako taula honetan aztertutako adierazle eta aldagaiak aurkezten dira, lehiakortasun faktore bakoitzaren arabera multzokatuta .

6

Page 7: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Lehiakortasuna

• BPG per capita

• Errenta

• Langabezia

Faktoreen baldintzak

• Biztanleria • Azpiegitura fisikoa eta garraiokoa

• Kualifikazioa • Ostatu azpiegitura

• Irakaskuntzaren azpiegitura • Sektore publikoa

• Azpiegitura teknologikoa eta enpresen zerbitzuena

Estrategia eta enpresa lehiakortasunerako testuingurua

• Enpresa sarea eta dinamismoa

• Establezimenduen tamaina

• Lankidetzarako erakundeak

• Nazioartekotzea

• Ikerketa, garapena eta berrikuntza

Erlazionaturik dauden eta laguntza ematen duten industriak

• Lanean diharduten biztanleen banaketa sektoriala

• Mota sektorialak

Eskariaren baldintzak

3. irudia. Lehiakortasun faktoreak aztertzeko aldagaiak eta adierazleak

Jarraian Arrigorriagako eta Nerbioi - Erdialdeko daturik esanguratsuenen laburpen bat dago:

Azterketaren xehetasunak eta ateratako ondorioak honako esteka honetan kontsulta daitezke:

http://bit.ly/arrigorriaga2020

7

Page 8: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.1.2.- Biztanleria

Nerbioi - Erdialdeko eskualdea udalerri txikiek osatzen dute; horien artean Arrigorriaga da 2015ean biztanlerik gehien zituena (12 .339) eta eskualde osoko biztanleriaren %50 hartzen zuen .

26.000

24.000

22.000

20.000

18.000

16.000

14.000

12.000

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

0

Biztanleak

20022001Urtea

2006 20132004 20112008 20152003 20102007 20142005 20122009

12.339

4.122

2.856

2.611

1.081

1.613

953 177

Arrigorriaga

Alonsotegi

Ugao - Miraballes

Zaratamo

Arrankudiaga

Zeberio

Orozko

Arakaldo

Iturria: Azterlan honetarako prestatua Eustateko datuetatik abiatuz.

1. grafikoa. Nerbioi - Erdialdeko eskualdeko biztanleen bilakaera udalerri bakoitzean

8

Page 9: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Arrigorriagak mendearen lehenengo urteetan izan duen bilakaera nabarmendu beharra dago; izan ere, biztanle kopuruak gora egin du 1 .600 bizilagunetan 7 urteko epean .

1.800

1.600

1.400

1.200

1.000

800

600

400

200

0

-200

Biztanleriarenbilakaera

20022001Urtea

2006 20132004 20112008 20152003 20102007 20142005 20122009

1.624

153 120692-82

209

510

Arrigorriaga

Alonsotegi

Ugao - Miraballes

Zaratamo

Arrankudiaga

Zeberio

Orozko

Arakaldo

Iturria: Azterlan honetarako prestatua Eustateko datuetatik abiatuz.

2. grafikoa. Biztanleriaren bilakaera udalerri bakoitzean

9

Page 10: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.1.3.- BPGren bilakaera per capita Nerbioi - Erdialdeko eskualdean.

Nerbioi - Erdialdeko eskualdea Durangaldearen maila zegoen mendearen hasieran; biak izan dira Bizkaian biztanle bakoitzeko BPG handiena izan duten eskualdeak .

Bizkaiko eskualde guztiek jasan behar izan dituzte krisialdi ekonomikoaren ondorioak, neurri handi edo txikiagoan . Hala ere, Nerbioi - Erdialdeko eskualdeari dagokionez, nabarmendu beharra dago bilakaera gorabeheratsua izan dela .

40.000

35.000

30.000

25.000

20.000

15.000

10.000

5.000

0

BPGrenbilakaerapercapita

20022000 2001Urtea

20062004 201120082003 201020072005 20122009

Arratia-Nerbioi

Busturialdea

Bizkaia

Enkarterriak

Lea-Artibai

Gran Bilbao

Durangaldea

Nerbioi-Erdialdea

Uribealdea

24.138

32.53932.508

35.233

29.807

24.469

20.174

23.97122.89818.927

16.806

13.204

Iturria: Azterlan honetarako prestatua Eustateko datuetatik abiatuz.

3. grafikoa. BPGren bilakaera biztanle bakoitzeko Nerbioi - Erdialdeko eskualdean.

Gainerako eskualdeek 2008 . urtera arte aldeko bilakaera izan zuten arren, Nerbioi - Erdialdeko eskualdeak nolabaiteko motelaldia izan zuen 2005ean; egoera horri egonkor eutsi zitzaion 2010 . urtera arte, eta urte horretatik aurrera jaitsiera nabarmena izan zuen taularen erdialdean kokatu arte .

Bilakaera horren arrazoiak bi dira . Alde batetik, Arrigorriagak izandako biztanleriaren igoera handia eta, ondorioz, BPGren banaketa egonkor mantentzea biztanle kopuru handiagoaren artean . Beste aldetik, Nerbioi - Erdialdeko

10

Page 11: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

eskualdean eraikuntzaren sektoreak pisu zehatz handiagoa zuen Bizkaiko gainerako eskualdeetan baino . Sektore horrek bere krisialdi propioa izan zuen lehenagotik eta modu gordinagoan, eta horrek adierazle honen bilakaerari eragiten dio .

2.1.4.- Per capita errentaren bilakaera Nerbioi - Erdialdeko eskualdean

Mendearen hasieran Durangaldearekin batera abiatzen den per capita BPGri kontrajarrita, ikus daiteke eskualdeko per capita errentaren maila taularen erdialde edo behealdean kokatu dela Bizkaiko gainerako eskualdeekin alderatuz gero .

Arratia-Nerbioi

Busturialdea

Bizkaia

Enkarterriak

Lea-Artibai

Gran Bilbao

Durangaldea

Nerbioi-Erdialdea

Uribealdea

22.000

20.000

18.000

16.000

14.000

12.000

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

0

Percapitaerrentarenbilakaera

20032001 2002Urtea

20072005 201220092004 201120082006 20132010

14.068

19.138

17.291

16.191

11.442

10.575

12.955

16.195

17.825

Iturria: Azterlan honetarako prestatua Eustateko datuetatik abiatuz.

4. grafikoa. Per capita errentaren bilakaera Nerbioi - Erdialdeko eskualdean

Gertakari horrek erakusten du eskualdeko biztanleriak ez duela balio erantsiko posturik betetzen, ez eta eskualdean kualifikaziorikhandienabehardutenakere;horiekseguruaskobesteeskualdebatekopertsonekbetetzendituzte.

11

Page 12: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.1.5.- Langabezia adin eta sexuaren arabera Arrigorriagan. 2015. urtea

Arrigorriagako langabetuen kolektiboaren egiturari men eginez, ikus dezakegu horien artean 35 urtetik gorakoak pertsonak gailentzen direla eta eragina handiagoa dela emakumezkoen kolektiboaren barruan .

80 10040Gizonezkoak Emakumezkoak

5060 3020 7070 2030 6050 4010 80

>59

55-59

50-54

45-49

40-44

35-39

30-34

25-29

20-24

<20

Adina

10 42

63 70

65 68

51 67

40 33

59 73

55 69

38 46

39 28

3 8

Iturria: Azterlan honetarako prestatua Eustateko datuetatik abiatuz.

5. grafikoa. Langabeziaren egitura eta bilakaera sexu eta adinaren arabera Arrigorriagan. 2015. urtea

Barra lausoek langabeziak izandako bilakaeraren ikuspegia eskaintzen dute sexuaren eta adin tartearen arabera . Gizonezkoen artean izan duen bilakaera positiboa nabarmendu beharra dago; izan ere, batik bat gazteenen artean jaitsi da, gehienez izandako kopuruaren aldean . Hala ere, egia da gizonezkoak izan direla krisialdiaren ondorioak gehien pairatu dituztenak lehenengo urteetan, emakumezkoen kopuruak gaindituz . Izan ere, ikus daiteke 2008an krisialdia piztean gazteen langabeziaren igoera garrantzitsua izan zela . Aldi berean, enplegua berreskuratzeko egoerak izan direnean, onura gehien lortu dituztenak izan dira . Emakumezkoei dagokienez, azpimarratzekoa da langabetuen maila altuak 35 urtetik gorakoen artean; hori ez da berreskuratu eta maximoetan dago oraindik ere .

12

Page 13: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.2.- Gogoeta egiteko prozesu parte-hartzailea udalerriko agente sozio-ekonomikoekin

Datu objektiboetan oinarritutako aldez aurretik azterketatik abiatuz, Arrigorriagako zenbait agente sozio-ekonomikorekin harremanak izan dira eta, horren ondoren, 3 edo 4 aste geroago, elkarrizketak izan dira eta haien pertzepzioak, iritziak eta balorazioak bildu dira, bai eta etorkizuneko proposamenak ere . Elkarrizketa horiek honako gidoi honi jarraitu diote:

2.2.1.- Elkarrizketen gidoia agente sozio-ekonomikoekin

Oraingo bilakaeraZure jarduketa eremuan, nola baloratzen duzu Arrigorriagak eta Nerbioi - Erdialdeko eskualdeak azken urteotan izandako bilakaera? Beste eskualde batzuetan baino hobeto, txarrago edo berdin? Zergatik?

Etorkizuneko bilakaeraZeintzuk dira Arrigorriagan eta eskualdean etorkizunari begira sumatzen diren perspektibak? Zuren ustetan, zein izango da hurrengo urteetako bilakaera? Zergatik?

Indarrak eta ahuleziakZeintzuk indar nabarmenduko zenituzke Arrigorriagan eta Nerbioi - Erdialdeko eskualdean? Garapen ekonomikoan eta enpleguaren sorkuntzan lagun dezaketen indarrak .

Zeintzuk ahulezia nabarmenduko zenituzke Arrigorriagan eta Nerbioi - Erdialdeko eskualdean? Garapen ekonomikoa eta enpleguaren sorkuntza oztopatzen ari diren ahuleziak .

OztopoakZure ustetan, zeintzuk dira Arrigorriagak eta eskualdeak dituzten oztopoak, ekonomikoki garatzeko eta enplegua sortzeko?

Erakundeen ekimenaZure iritziz, zer egin beharko lukete erakundeek eta Arrigorriagako Udalak garapen ekonomikoa eta udalerriko nahiz eskualdeko enplegua hobetzeko?

13

Page 14: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

2.3.- 2013- 2015eko Enplegu Planaren bilakaera

2012an prestatutako Enplegu Plana, 2013tik 2015era bitartekoa, udalerriko enpresen eta eragile ekonomiko eta sozialekin aurrera eramandako gogoeta estrategikotik abiatu zen, eta 5 jarduketa estrategiko lehenetsi zituen, Arrigorriagako garapen ekonomiko eta enplegua hobetzera zuzendutakoak .

Hona hemen lehenetsitako jarduketak:

1. Enplegura era ekintzailetzara zuzendutako prestakuntza

2. Udaleko kontratazio plana

3. Kontratazioari laguntzeko plana

4. Tokiko merkataritza suspertzea

5. Enpresen eta Udalaren arteko informazio fluxuak hobetzea

Egindako ebaluazioaren ondoren, honako ondorioa atera zen:“enplegu sailaren dedikazio osoa eta uneoro izan dituen laguntzak gorabehera, gauzatutako jarduketa kopuru handiaren orientazioa lehenesteko beharra dago. Hori dela eta, honako alderdi hauetan jarri da arreta: langabeak, langabeen prestakuntza eta gaitasuna eta lan poltsaren bitartez lanean hasteko aukeren hobekuntza. Udaleko enpresen mapa bat garatu da. Bertan, enpresen ezaugarriak zehaztu eta horien inguruko datuak batu dira, bai eta aldez aurreko prestakuntza pausu batzuk ere. Azken horiek guztiz beharrezkoak dira 2017-2020 aldi berri honetan egin beharreko lana behar bezala jorratzeko eta proposatutako helburuak erdiesteko.”

14

Page 15: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

3 DiagnostikoaGogoeta estrategikoan erabilitako inputek ahalbidetu dute ondorioak laburbiltzea bai lehiakortasun faktoreei dagokienez, bai aurreko planaren ebaluazioari eta elkarrizketatutako agente sozioekonomikoen pertzepzioari, iritziari eta ekarpenei dagokienez ere .

3.1.- Lehiakortasun faktoreen ondorioen laburpena

Indarrak Ahuleziak

Lehiakortasuna - Posizioak galdu dituen arren, Nerbioi - Erdialdeak per capita BPG altua izan du.

- Errenta indibiduala Bizkaiko baxuenetariko bat da.- Ez dago BPG eta errenta indibidualaren arteko

korrelaziorik. BPG handiagoa eta errenta txikiagoa. Horren arrazoia izan daiteke balio erantsirik gehien duten postuak eskualdetik kanpokoek betetzen dituztela.

- Errenta indibidualak joera txarragoa izango du beste eskualde batzuetan baino.

- Langabetuen profila 35etik gorakoen artean biltzen da, derrigorrezkoak direnak baino ikasketa gehia-gorik ez dutenen artean; eragin handiagoa dago emakumezkoen artean.

Faktoreen baldintza

- 0-19 urte bitarteko biztanleen proportzioa beste eskualde batzuetan baino handiagoa.

- Herritarrek gero eta prestakuntza hobea izateko joera.

- Bizkaiko Eraikuntza Institutua Arrigorriagan egotea. - Arrigorriagako kokapen geografiko egokia (garraio-

bide garrantzitsuen bidegurutzea).- Eskualde zati bat Gorbeiako Natur Parkearen hega-

lean

- Udalerrien heterogeneotasuna, bai tamainagatik bai egitura ekonomikoagatik. Horrek politika publiko erkideak egitea zailtzen du.

- Derrigorrezkoetatik haragoko ikasketarik ez duen biztanle kopuru handia (%62).

- Arrigorriagak baizik ez du bigarren hezkuntza zentro-rik eskualdeko udalerrietan artean.

- Ez dago derrigorrezkoetatik haragoko prestakuntza zentrorik Eraikuntza Institututik harago.

15

Page 16: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Indarrak Ahuleziak

Estrategiarako eta enpresen arteko lehiakor-tasunerako testuingurua

- Eraikuntza sektoreko enpresen kontzentrazioa handiagoa denez gero, eta Eraikuntza Institutua da-goenez, horrek kluster bat garatzeko aukera eskain dezake.

- Eskualdean eraikuntza sektoreko presentzia handia-goa izan denez, establezimenduen galera garrantzi-tsua izan da.

- Arrigorriaga eta Nerbioi - Erdialdeko eskualdea nabarmentzen dira lankidetzarako edo garapen eko-nomiko nahiz enplegurako erakunderik ez dutelako.

- Nazioartekotze mailak baxuak dira, bai eta I+G eta berrikuntzarenak ere.

Erlazionatu-tako industriak eta industria laguntzaileak

- Okupazioari erreparatuz, eskualdean eta Arrigo-rriagan gailentzen den sektorea industriala eta manufakturakoa da.

- Eraikuntza sektoreak biztanleen %10 okupatzen du.

- Okupazio mailarik handienak honakoetan daude: establezimenduen batez besteko tamaina txikia den sektoreetan (merkataritza eta enpresa zerbitzuak).

Eskariaren baldintzak

- Eraikuntza sektoreko barne eskarian eragina izateko aukera.

- Lehentasunezko sektoreen eskariaren baldintzak eskualdez gaindikoak dira eta hala zailtzen dute eskaria aktibatzera zuzendutako politika publikoen aktibazioa.

16

Page 17: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

3.2.- Prozesu parte-hartzailearen ondorioen eta 2013 - 2015eko Enple-gu Planaren bilakaeraren laburpena

Lehiakortasun faktoreen azterketaren ondorioen osagarri gisa, gainerako inputarekin AMIA azterketa prestatu da .

Ahuleziak Indarrak

- “Industrialdeen baldintzak. Bertan behera utzita daudela ematen du; arrazoiak:

- Garbiketa- Segurtasuna"

- Bilborekiko hurbiltasunak eragiten du biztanleak erraz lekualdatu ahal izatea.

- Balio erantsi baxuko ehundura ekonomikoa. Merkataritza eta zerbitzu sektore asko, baina balio erantsi baxua.

- Balio erantsi txikiko lanetan lan egin dutenak eta prestakuntzarik ez dutenak.

- Balio erantsi baxuko eraikuntza sektorea, kualifikazio txikiko pertso-nak dituena.

- Eraikuntza Institutuak ezin du efizientzia energetikoa landu, beste arlo bat baita (energia), ez eraikuntzaren barnekoa.

- Eskualdearen heterogeneotasunak garapen arrunteko politikak zailtzen ditu.

- Eskualdean ez dago azpiegitura teknologiko egokirik.- Ez dago profesional espezializaturik. - Eraikuntza Institutuaren zailtasunak, eskualdean ezagutzera emateko.

Eskualdeko enpresak oso txikiak dira.- Industrialdeak hirigunetik urrun daude eta ez dago hara iristeko

garraio publikorik.- Zenbait auzo ez daude behar bezala komunikaturik hirigunearekin eta

horrek merkataritzari eragiten dio.- Arrigorriagan lekua falta da azpiegitura industrial berriak ezartzeko.- Emakumezko langabetuen kolektiboa, 35 urtetik gorakoak. - Ez dago enpresen eta erakundeen arteko komunikaziorik, ez lankide-

tzarik, ez eta enpresen artekorik ere.- Ez da enpresa industrial berririk sortzen eta ez da ahalakorik

erakartzen.

- Arrigorriagako kokapen egokia enpresentzat (komunika-zio sarbideak).

- Bizitzeko udalerri atsegina da, bizi kalitate altukoa.- Arrigorriagak gazteen proportzio handiagoa du, kualifi-

katzeko joera duena. Erronka da udalerrian geratzeko ahaleginak egitea.

17

Page 18: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Mehatxuak Aukerak

- Gizarte aldaketak eta kontsumo jarraibide berriak, erosketak merkata-ritza zentro handietan zentralizatzeko joerarekin.

- Eraikuntza sektoreko zenbait lanbide ez daude arauturik eta sektore horretarako ikasi dutenek ez dute behar besteko aitorpenik.

- Enpresa txikien mendekotasuna handiekiko. Egoera horrek estutzen ditu.

- Enpleguaren eta kontratuen prekarietatea.- Eraikuntzak ez dituela lehengo mailak lortuko aurreikustea.- Eraikuntza zibilaren sektoreak geldialdi handia izan du eta halaxe

jarraituko du.- Eraikuntza sektorea estigmatizaturik dago.- Familia askok ezin diete erreformei aurre egin, ez eta errehabilitazio

obrei ere.

- Elkarrizketatutako enpresek, batez ere sektore indus-trialekoek, epe ertain eta laburrean haztea aurreikusten dute.

- Merkataritzan, marketinean eta hizkuntzetan prestatu-tako pertsonen premia.

- Etxeen errehabilitazio eta erreformak EITren ondorioz. Etxebizitzak hobeto isolatzeko premia. (Efizientzia energetikoa).

- Prestakuntza duala eta enpresen interesa. Enpresa ba-tzuei modalitate hori behar bezala egokitu ez arren.

- Industriaren aldeko apustu publiko sendoa (Industry 4.0).- Industrian merkatu eremu berriak (Industry 4.0), profil

teknikoagoak behar dituztenak (elektronika, elektrizita-tea, etab.).

- Laguntza sektoreak hazkunde garrantzitsua izango du.- Etxebizitzen parke zaharra EAEren zatirik handienean.- Enpresek ikastetxeetara jotzen dute langile bila eta, haien

iritziz, prestakuntza egokia da. Hala ere, esperientzia falta dute, nahiz eta enpresa batzuek nahiago duten barnean prestatzea eta euren kulturara egokitzea.

18

Page 19: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4 EstrategiaDiagnostiko faseak balio handiko informazioa eta proposamenak jaso ditu, estrategia diseinatzeko .

Estrategia formulatu da 4 mailako eskema bati jarraituz, bakoitzean sakonduz, harik eta hurrengo 3 urteetan garatu beharreko ekintzak zehaztera iritsi arte .

• Ikuskera

• Ildo estrategikoak

• Helburu estrategikoak

• Ekintza estrategikoak

4.1.- Arrigorriaga 2020ren ikuskera

Arrigorriagak honakoak erdietsi nahi ditu:

• Sare ekonomiko LEHIAKORRAGOA izan nahi du

• Herritarren ENPLEGURAKO eta ENPLEGAGARRITASUNERAKO aukera handiagoak izan nahi ditu .

• ERAKARGARRIAGOA inbertitzeko eta bizitzeko .

19

Page 20: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.2.- Lehentasun estrategikoak

Ikuskera horretatik lehentasun estrategikoak atera ditugu eta horrek etorkizuneko gogoeta estrategikoa fokalizatzea ahalbidetu digu .

• Lehiakortasuna

• Enplegua

• Udalerri eredua

Lehentasun estrategiko bakoitzeko jarraitu beharreko ildoak zehaztu dira, helburu estrategikoak zehazteko . Azkenik, jarduketa plana diseinatu da, helburu estrategiko horiek lortzera zuzendutakoa .

20

Page 21: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.3.- Arrigorriaga 2020ko mapa estrategikoaIK

USK

ERAr

en

elem

entu

ak

Ildo eta helburu estrategikoak

Lehi

akor

tasu

na Industria Eraikuntza Merkata-ritza Ekintzatzailetza

1.H. Arrigorriagako enpresa industrialen artean na-

zioartekotzea, berritzea eta digitalizazioa bultzatzea.

2.H. Eraikuntza sektore-ko toki enpresak eta profesionalak bizibe-

rritzea

3.H. EIT eta etxe-bizitzen errehabili-tazioa egingo dela

bultzatzea.

4.H. Kontsumoa bultzatzea toki merkataritzan

5.H. Facilitar la puesta en marcha de proyectos de

autoempleo

Enpl

egua Enplegagarritasuna Enplegua

6.H. Herritarren enplegagarritasuna hobetzea. 7.H. Udalerriko pertsonen kontratazioa sustatzea.

Udale

rri e

redu

a Espazioa Komunikazioa Kooperazioa Posizionamendu instituzionala

8.H. Arrigorriagaren erakargarritasuna hobetzea

inbertsio udalerri gisa

9.H. Garapen eta enpleguaren aldeko ekimenen ezagutza

maila hobetzea, herritarrek eta udalerriko sare ekonomikoak

horien berri izan dezaten.

10.H. Eragile ekonomikoen (enpresak, dendak, elkarteak,

etab.) eta udalaren arteko harremanak sendotzea

11.H. Arrigorriagako posi-zionamendu instituzionala

sendotzea

4. irudia. Arrigorriaga 2020ko mapa estrategikoa

21

Page 22: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.4.- 1. Lehentasun estrategikoa. Lehiakortasuna

Lehiakortasunaren lehentasun estrategikoak udalerriko sare ekonomikoaren lehiakortasuna hobetu nahi du; horretarako, honako hauek jorratuko ditu:

1. Sektore industriala, okupaziorik gehien dakarren sektorea delako eta mailarik goreneko politika erregionalek estrategikotzat jotzen dutelako lehiakortasuna garatzeko politiketan .

2. Eraikuntzaren sektorea, eskualdean pisu handiagoa duen sektorea delako beste eskualdekoen aldean eta aukera bat zabaltzen delako, etxebizitzak birgaitzeko merkatuan .

3. Merkataritza txikia, sortzen duen enpleguaz gain udalerriari bizitasuna ematen diolako .

4. Ekintzailetza eta autoenplegurako proiektu berrien sorkuntza, negozio berriak eta enplegurako aukera berriak sortzea ahalbidetzen duelako .

Ildo estrategiko bakoitzari begira eta diagnostikoan identifikatutako premiak eta aukerak aintzat hartuz,diagnostikoan honako helburu estrategiko hauek ezarri dira:

Ildo estrategikoa Helburu estrategikoa

Industria 1.H. Arrigorriagako enpresa industrialen artean nazioartekotzea, berritzea eta digitalizazioa bultzatzea.

Eraikuntza 2.H. Eraikuntza sektoreko toki enpresak eta profesionalak biziberritzea

3.H. EIT eta etxebizitzen errehabilitazioa egingo dela bultzatzea.

Merkataritza 4.H. Kontsumoa bultzatzea toki merkataritzan

Ekintzatzailetza 5.H. Autoenpleguaren aldeko proiektuak abiaraztea erraztea.

22

Page 23: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Jarraian,helburuestrategikobakoitzerakoidentifikatutakoekintzaestrategikoaketazehaztasunakaurkeztukoditugu:

4.4.1.- 1.H. Arrigorriagako enpresa industrialen artean nazioartekotzea, berritzea eta digi-talizazioa bultzatzea.

A1.1 Nazioartekotzeari buruzko informazio eta sentsibilizazio jardunaldiak antolatzeaEskualdeko enpresa industriala oso nazioartekoturik ez dagoenez gero, funtsezkoa da nazioartekotzeari buruzko informazio eta sentsibilizazio ekintzak azaltzea . Hizkuntz mugak (hizkuntzak ez ezagutzea) eta nazioarteko merkatuetara jotzeko ezjakintasunak zailtzen dituzte nazioartekotzeko prozesua . Dena dela, prozesuan lagun dezaketen agente batzuk daude, inpaktua apal dezaketen estrategiak, etab . Informazio eta sentsibilizazio jardunaldi horiek enpresa industrial txikiei jakinarazi nahi diete zeintzuk diren gaur egun dauden aukerak eta beldurra eta ezustea murriztu nahi dute, horiek mugimenduak geldiaraz ditzaketelako .

A1.2 Informazio eta sentsibilizazio jardunaldiak antolatzea berrikuntza eta digitalizazioari buruz (espezializazio estrategia eta 4.0. industria)

Nazioartekotzearekin gertatzen den bezala, eskualdeko enpresa industrialen berrikuntza mailak txikiak dira . Bai berrikuntza bai digitalizazioa lehiakortasun estrategikoko faktoreak dira eta, horregatik, enpresaren ohiko jardueran txertatu behar dira . Aldi berean, Europak RIS3 estrategiaren bidez espezializazio adimendunaren estrategiari ekin dio eta Euskadik ere horri heldu dio; gauzak horrela, 4 .0 industriarako iraultza industrialak enpresak behartzen ditu jarduera digitalizatzeko ahaleginak biltzera eta bere prozesuetan, produktuetan eta kudeaketa sistemetan berritzera .

Gaikako jardunaldien bidez, enpresa txikiei jakinarazi nahi zaie zeintzuk diren berrikuntza eta digitalizazioaren arloan dauden aukerak; izan ere, haien tamainetara eta baliabide mugatuetara egokitu daitezke, arlo horiek jorratzen has daitezen .

Jardunaldiak orokorrak izan daitezke (berritzeko premiari buruzkoak edo beste enpresa batzuen esperientziei buruzkoak)edoteknologikokiespezializatuak(adibidez,ikusmenartifizialekoteknologiakezartzea,kalitatekontrolaegiteko, etab .) .

A1.3 Informazioa bideratzea beste maila administratibo batzuetako laguntza, jardunaldi eta abarrei buruzArrigorriagako Udalak antolatutako jarduera propioez gain, enpresa industrialei beste erakunde eta administrazio batzuek (BFA, Eusko Jaurlaritza, etab .) antolatutako laguntzen, jardunaldien eta jardueren berri emango zaie, horiek eskuratzeko modukoak badira . Horretarako, enpresekin ezarritako komunikazio kanalak erabiliko dira eta horrek ahalbidetuko du, aldi berean, haiekiko harreman arinagoak izatea .

23

Page 24: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.4.2.- 2.H. Eraikuntza sektoreko toki enpresak eta profesionalak biziberritzea

A2.1 Eraikuntza sektoreko profesionalak gaitzea errehabilitazio irisgarrian eta efizientean energiaren aldetik (Lanbideren profesionaltasun ziurtagiriak)

Eraikuntzaren sektorea guztiz estigmatizaturik dago “adreiluaren kulturaren” ondoren eta sektorea astindu duen krisialdiaren ondoren . Hala ere, etxebizitza berrien eta obra zibilaren eraikuntza moteldu den arren, sektoreak erantzun beharreko merkatu eremua dago . 2018ko ekainaren 27tik aurrera 50 urte baino gehiago dituzten etxeek eraikinen ikuskapen teknikoa gainditu beharko dute, zenbait segurtasun eta irisgarritasun irizpide beteko direla bermatzeko . Gainera,etxezaharrenenparkeaefizientziaenergetikoarenaldetikerreformatzeko laguntza ildoakdaude. Horrekguztiakaukeraezinhobeaeskaintzendioprofesionalenkualifikaziomailapremiazhobetubeharduensektorebati.

Jarduketa honen bidez, sektoreko profesionalak gaitzeko asmoa dago, etxebizitzen errehabilitazioari eta erreformari erantzutekogauzaizandaitezen,irisgarritasunetaefizientziaenergetikokoirizpideakerabiliz.

Horretarako, Lanbideko profesionaltasun ziurtagiriak baliatu ahalko dira, inguruetako ikastetxeek eskain ditzaketenak .

A2.2 Errehabilitazio irisgarrian eta energia efizientean gaitutako tokiko enpresen eta profesionalen borondatezko erregistroa sortzea eta haren berri ematea

Herritarrei nahiz sektoreko profesionalei laguntzeko neurri gisa, enpresen eta profesionalen borondatezko erregistroa sortzeaplanteatzenda;horiekguztiekegiaztatubeharkoduteerrehabilitazioirisgarrianetaenergiaefizienteangaiturikdaudela, hala eskaria eskaintzarekin uztartzeko harremanak bideratuz .

Ondoren, erregistro hori herritar guztien artean hedatu beharko da, batik bat 50 urteko edo handik gorako etxeen jabeen artean .

24

Page 25: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.4.3.- 3.H. EIT eta etxebizitzen errehabilitazioa egingo dela bultzatzea

A3.1 Eraikinen Ikuskapen Teknikoetarako informazioa eta erraztasunak, 2018ko uztailaren 27tik aurrera 50 urte edo handik gora izango dituzten etxebizitzen artean

EIT gainditzeko premiak, neurri berritzailea den neurrian, zalantzak eta ezbaiak sorrarazten ditu alderdi tekniko, administratibo eta legezkoei dagokienez . Horregatik, udalerriko eraikuntza sektoreko profesionalen eta enpresen sarea baliatu nahian, herritarrei EITri, haren inplikazioei eta izapideei buruzko informazioa eman dakieke . Neurria nahitaezkoa da; beraz, egokitzat jotzen da udalerriko eraikuntza sektoreari bultzada ematea, aurreko neurrietan behar bezala gaitutakoa izan dela kontuan hartuz .

A3.2 Abantaila fiskalen ildoa sortzea, etxebizitzen errehabilitaziorako, irisgarritasun eta efizientzia energetikoaren maila egokiak betetzeko.

Etxeak irisgarritasun eta efizientzia energetikoaren irizpideekin gaitzeko erreformen eta obren eskaria dinamizatunahian,abantailafiskalen ildobatsortukoda,errehabilitazioaribegira.Abantailafiskalhorienbaldintza izangodairisgarritasunetaefizientziaenergetikoarenzenbaitirizpidebetetzea.Neurriakgarrantzihandikobihelburuerdietsinahiditu: 1 . Arrigorriagako etxebizitzen parkea erreformatzea eta gaitzea, 2 . Udalerriko eraikuntza sektorea dinamizatzea .

25

Page 26: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.4.4.- 4.H. Kontsumoa bultzatzea toki merkataritzan

A4.1 Udalerriko merkataritzan kontsumoa sustatzeko kanpainak prestatzea eta abiarazteaUdalerriko merkataritza sustatzeko estrategiek alde bikoitza dute . Batetik, merkataritza sare sendo eta profesionalaren existentzia bultzatu behar da, eta, bestetik, udalerriko kontsumitzaileak sentsibilizatu behar dira udalerriko merkataritza sareak betetzen duen zereginaren gainean . Zentzu horretan, neurri horrek herritarrak sentsibilizatu nahi ditu udalerriko merkataritzan kontsumitzeak dakartzan onuren inguruan, bai sektorearen etekin ekonomiko eta lehiakorrei dagokienez, bai eta herritarren dinamizazioari eta sozializazioari dagokienez .

A4.2 Denden eta ostalaritza establezimenduen inplikazioa zabaltzea udalerriko merkataritza eta ostalaritza sustatzeko jardueretan

Ekintza honen helburua da denda eta ostalaritza establezimendu kopuru handiagoa inplikatzea herritarren dinamizazioan, betiere udalerriko kontsumoa sustatzea helburu . Funtsezkotzat jotzen da udalaren eta herriko denden eta ostalaritzaren arteko lankidetza, udalerri dinamizatu bati eutsi ahal izateko eta udalerrian bertan kontsumitzeko kultura sustatzeko . Ahalegin hori partekatu beharra dago, ahalik eta partaidetzarik zabalena ahalbidetuz . Hori dela eta, ahaleginak egingo dira udalerriko merkataritza eta ostalaritza ekimen komunetan inplika daitezen Udalarekin batera .

A4.3 Udalerriko merkataritza eta ostalaritza profesionalizatzeko eta modernizatzeko laguntza (kudeaketa, erakusleihoak, digitalizazioa, etab.)Neurri horren bidez, udalerriko merkataritza eta ostalaritzaren modernizazioari lagundu nahi zaio, kudeaketa, erakusleihoak, jardueraren eta zerbitzuaren digitalizazioa eta antzekoak landuz . Horretarako, prestakuntza saioak, erakustaldiak eta jardunaldiak antolatuko dira, merkataritza eta ostalaritza sektoreko profesionalei ahalbidetzeko aukeren eta lanabesen berri izatea, ondoren interesdunek beharrezko neurriak har ditzaten .

26

Page 27: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.4.5.- 5.H. Autoenpleguaren aldeko proiektuak abiaraztea erraztea

A5.1 Autoenpleguaren aldeko gaikuntza, ideiak eta proiektuak dituzten kolektiboei zuzendutaKasurik gehienetan, autoenpleguaren aldeko aholku zerbitzura jotzen dutenek ez dute behar beste gaitasun, negozio batabianjartzekokontugarrantzitsuetan,halanolanegozioeredua,estrategia,marketina,salmentak,finantzaketaabar . Ekintza honen bidez, autoenplegu proiektu batean inplikaturik daudenei edo horretan jarduteko asmoa dutenei oinarrizko ezagutzak eman nahi zaizkie . Ekintza hau planteatzen da iraupen laburreko saioen formatuan, aipatutako gaiei buruzko oinarrizko alderdiak jorratzeko .

A5.2 Eraikuntza Institutuarekin koordinatzea autoenplegurako ideiak dituztenei laguntzeko baterako ekimenak

Eraikuntza Institutuak autoenpleguan jardun nahi duten ikasleei laguntzeko programa bat du, aholkularitza eta orientazioa emanez (Urrats Bat programa) . Beste alde batetik, Arrigorriagako Udalak laguntza eta aholkularitza eskaintzen dizkie herritarrei edo udalerrian kokatzeko asmoa duten proiektuei . Ekintza honen bidez, eragile horien ahaleginak koordinatu nahi dira, Arrigorriagan negozioak abian jartzeko erraztasunak emanez, sustatzaileen jatorria alde batera utziz .

A5.3 Autoenpleguaren aldeko proiektuak lantzeko eta garatzeko eremua sortzeko bideragarritasun azterketa

Azken urteotan Udalaren Enplegu eta Garapen Ekonomikoaren Sailean autoenpleguaren alde jasotako ideia asko profesional indibidualen jarduerei buruzkoak dira (diseinatzaileak, web prestatzaileak, komunikazioa eta marketina, ekimenen antolakuntza, etab .) . Zerbitzuak gehiagotan jaso duen premietariko bat izan da profesional baten jarduerarako toki eskuragarria izatea . Izan ere, zenbaitetan espazio bat izateko beharrizan zehatza sortu da, pertsonek elkarren arteko lankidetzan jardun dezaten, jarduera osagarriak egin ahal izateko .

Ekintza honen helburua da coworking-eko espazio bat sortzea, profesional independenteek negozioaren lehen fasea instala dezaten, betiere espazio profesionala prezio lorgarrian eskainiz, betiere aukera berriak sortzeko aukera sustatu nahian .

27

Page 28: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

A5.4 Autoenplegurako ideiak eta proiektuak dituztenei zuzendutako aholkularitza eta laguntzaGaikuntza emateko jardueretan sustatutako oinarrizko nozioez gain, ekintzaileek laguntza behar izaten dute negozioaren bideragarritasuna, negozioa abian jartzeko hasierako faseak eta negozioaren lehen urtea aztertzeko .

Aholku zerbitzu horren barruan sorospena dago ideia heltzeko lehenengo faseetan eta negozioa martxan jarrai arte .

Modu indibidualizatuan eskaintzen da, negozioaren ezaugarriei egokituta .

A5.5 Autoenpleguaren aldeko proiektuei laguntzeko finantzazioaren ildoa sendotzeaArrigorriagakoUdalakorainartekanalizaziozereginabetedubesteerakundebatzuekematendutenfinantzazioaridagokionez(BFAetaLanbide,batikbat).JarduketahaubideratutadagoArrigorriagakoekintzaileekfinantzazioalordezaten, bai kanalizazio zereginari jarraituz, bai ekintzaileari laguntzeko ildo propioa berariaz sortuz .

4.5.- 2. Lehentasun estrategikoa. Enplegua

Lehentasun honek bi alde ditu . Haren orientabideak honakoak dira:

1. Herritarren enplegagarritasuna, langabetuen kualifikazioa nabarmenki hobetu behar baita, enpleguaaurkitzeko aukera gehiago izan ditzaten .

2. Enplegu aukerak, arrigorriagarrei enplegua lortzeko aukerak sortu behar baitzaizkie .

Ildo estrategiko bakoitzari begira eta diagnostikoan identifikatutako premiak eta aukerak aintzat hartuz,diagnostikoan honako helburu estrategiko hauek ezarri dira:

Ildo estrategikoa Helburu estrategikoa

Enplegagarritasuna 6.H. Herritarren enplegagarritasuna hobetzea.

Enplegua 7.H. Arrigorriagarren kontratazioa sustatzea.

28

Page 29: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Jarraian,helburuestrategikobakoitzerakoidentifikatutakoekintzaestrategikoaketazehaztasunakaurkeztukoditugu:

4.5.1.- 6.H. Herritarren enplegagarritasuna hobetzea

A6.1 Enpresek eskatutako gaitasunei buruzko prestakuntza (teknikoak eta zeharkakoak: Marketina / merkataritza eta gizarte trebetasunak)

Gaikuntza jarduerak antolatzea, bereziki langabeei zuzenduta eta emakumezkoen kolektiboan berebiziko arreta jarriz . Gaikuntza jarduerak zehazten dira enpresa sarearen premia zehatzak kontuan hartuz . Hala ere, nabarmentzekoak dira enpresek diagnostiko fasean jakinarazitako premiak; izan ere, enpresaren jardueraren gaikuntza tekniko zehatzez gain, zeharkako premiak ere estali behar dira, adibidez marketinari, merkataritzari eta gizarte trebetasunei dagozkienak .

A6.2 Inguruko Lanbide Heziketako Ikastetxeekin lankidetzan jarduteko testuingurua sortzea, enpresetara lantokiko prestakuntzako ikasleak bideratzeko.

Enpresetan langilekualifikatuak lortzeko iturrietarikobatdira inguruetako lanbideheziketako ikastetxeak.Gainera,praktikaldiak edo lantokiko prestakuntza (LP) aukera egokiak dira etorkizuneko langileak ezagutu ahal izateko; hori hala baloratzen dute enpresek nahiz ikasleek eurek, bide horrek eskaintzen dizkien aukerengatik . Jarduera honen bidez, lanmerkatura jauzi egingo duten gazte kualifikatuen eta pertsonal kualifikatua bilatzen ari diren enpresenarteko erlazioa dinamizatu nahi da, inguruko lanbide heziketako zentroekin lankidetza testuinguru bat sortuz, ikasleek lantokiko prestakuntza jaso ahal izan dezaten .

29

Page 30: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.5.2.- 7.H. Arrigorriagarren kontratazioa sustatzea.

A7.1 Langabeen borondatezko erregistroa bultzatzea (lan poltsa) eta orientazio zerbitzua mantentzea (izena emateko gazteak erakarriz eta enpresen artean hori existitzen dela jakinaraziz)

Ekimen honen xedea da langabeen borondatezko erregistroa ezagutzera ematea bai enpresen artean bai herriko gazteenen artean (gaur egun gazte gutxi dira zerbitzu hau erabiltzen dutenak) . Gainera, asmoa da orientazio zerbitzuari eustea erregistroan izena emanda dauden guztientzat, hirugarrenei eskaintzen zaizkien programen bidez .

A7.2 Enpresen inplikazioa udalerriko pertsonen kontratazioan, finantzazio ildoen partaide bilakatuz2016an kontratazioa finantzatzeko deialdi bat egin ahal izan zuten Arrigorriagako zenbait enpresak. Hala ere,enpresa batzuek hasierako fasean interesa erakutsi arren, azkenean ez zen eskaera bakar bat ere izapidetu . Ekintza honen bidez, enpresei zuzendutako kontrataziorako laguntzak bideratu eta bultzatu nahi dira, udalerriko pertsonak kontratatzeko balia daitezen . Horretarako, langabeen borondatezko erregistroak funtsezko zeregina betetzen du .

30

Page 31: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.6.- 3. Lehentasun estrategikoa. Udalerri eredua

Udalerri ereduaren lehentasun estrategikoaren xedea da Arrigorriaga udalerri erakargarriago bihurtzea inbertitzeko eta bizitzeko; hona hemen zehaztapenak:

1. Espazioa; izan ere, enpresak jartzeko edota mantentzeko espazio erakargarria izateak ahalbidetzen du sare ekonomiko egonkor eta lehiakorra sortzea . Aldi berean, oinezkoentzat erakargarria eta egokia den udalerria sortzeak kontsumoa erraztuko du herriko merkataritzan .

2. Komunikazioa; izan ere, ekintzak aurrera eramateaz gain, pertsonengana iristeko gai izan behar dugu behar bezalako bitarteko eta baliabide erabiliz, herritar guztiak informaturik daudela ziurtatu ahal izateko .

3. Lankidetza; izan ere, agente sozio-ekonomikoekin erlazio egonkor eta etengabea behar da premiak identifikatzeko eta elkarren arteko konpromisoan aurre egiteko Arrigorriagako garapen ekonomikoaren etaenpleguaren alde .

4. Erakundeen posizionamendua; izan ere, estrategia guztiak eraginkortasun handiagoarekin zabal daitezke, baldin eta horien burutzapena bultzatzeko agente instituzionalak tartean badaude .

Ildo estrategiko bakoitzari begira eta diagnostikoan identifikatutako premiak eta aukerak aintzat hartuz,diagnostikoan honako helburu estrategiko hauek ezarri dira:

Ildo estrategikoa Helburu estrategikoa

Espazioa 8.H. Arrigorriagaren erakargarritasuna hobetzea inbertsio udalerri gisa.

Komunikazioa 9.H. Garapen eta enpleguaren aldeko ekimenen ezagutza maila hobetzea, herritarrek eta udale-rriko sare ekonomikoak horien berri izan dezaten.

Lankidetza 10.H. Eragile ekonomikoen (enpresak, dendak, elkarteak, etab.) eta udalaren arteko harrema-nak sendotzea.

Erakundeen posizionamendua 11.H. Arrigorriagako posizionamendu instituzionala sendotzea.

Jarraianhelburuestrategikobakoitzerakoidentifikatutakoekintzaestrategikoaketahaienzehaztasunakaurkeztendira:

31

Page 32: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.6.1.- 8.H. Arrigorriagaren erakargarritasuna hobetzea inbertsio udalerri gisa

A8.1 Gaur egungo MBPB berrikustea eta hura eguneratzeko lana aztertzea Jarduketa honen bidez, Merkataritza Biziberritzeko Plan Berezia (MBPB), gaur egun indarrean dagoena, berrikusteko asmoa dago, udalerria hobetzeko beharrezko ekintzak ezartzeko eta udalerriko kontsumoa neurri handiagoan dinamizatzeko . Zaharkiturik dagoela edo jarduketarik gehienak bete direla uste izanez gero, plana eguneratzeko zeregina aztertuko da .

A8.2 Udalerriko ekonomiaren eta azpiegituren sarearen mapa sortzea, industrialdeetako gabeziak, indarrak eta premiak atzemanez.

Zenbait agentek diagnostiko fasean berretsitako ahulezietariko batek men egiten dio udalerriko sare ekonomiko zehatzaren mapa bat izateko premiari, erlazio estuagoa ezartzeko eta horrela premiak bertatik bertara ezagutzeko; halaber, azpiegitura industrialen eta espazioen mapa bat ezarri ahalko da, haien egoerari buruzko diagnostikoa egin ahal izateko . Jarduera honek mapa horiek egiteko helburua du, bai sare ekonomikoarena, bai azpiegitura eta espazio eskuragarriena, betiere inbertsiorako udalerri erakargarriagoa sortu ahal izateko .

4.6.2.- 9.H. Garapen eta enpleguaren aldeko ekimenen ezagutza maila hobetzea, herrita-rrek eta udalerriko sare ekonomikoak horien berri izan dezaten

A9.1 Komunikazio plan bat diseinatzea, kolektibo bakoitzarentzat interesgarriak izan daitezkeen biderik egokienak jasotzeko.

Diagnostikoan zehar egiaztatu ahal izan da agenteek ez dituztela behar bezala ezagutzen Udalak eskaintzen dituen ekimen eta aukerak . Jarduketa honen bidez, xedea da hartzaileei ekimenen berri emateko erabilitako bide eta komunikabideak berrikustea eta horrela komunikazio plan bat diseinatzea, herritarren eta udalerriko sare ekonomikoaren ezagutza maila areagotu ahal izateko .

32

Page 33: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.6.3.- 10.H. Eragile ekonomikoen (enpresak, dendak, elkarteak, etab.) eta Udalaren arteko harremanak sendotzea

A10.1 Harremanetarako eta lankidetzarako sistematika sortzea udalerriko zenbait agente ekonomikorekin (batez ere enpresak).

Diagnostikoan parte hartu duten agenteen balorazio positibo baten eta proposamenen ondoren, neurri hau planteatu da agenteekiko harreman eta lankidetza sistematika bati eusteko bide gisa; hala, erlazio arinagoa ezarri ahalko da,premiakidentifikatzekoetakomunikazioahobetzeko.Sistematikahorialdizkakobilerenbidezgauzatukoda,udalerriaren eta agente sozioekonomikoen ordezkariekin; sistematika urtean behin edo sei hilean behin egingo da eta bertanjarduerenjarraipenaegingodaetaagenteekpremiakidentifikatukodituzte.

4.6.4.- A11.1 Intereseko agente ekonomikoen identifikazioa eta lankidetza markoa sortzea, lehiakortasuna eta enplegua sustatzeko (ildo estrategiko gisa) (Lanbide, Foru Aldundia, eskualdeko gainerako udalerriak, etab.) (Diru-laguntzak kudeatzeko problematika aztertzea)

A11.1 Udalerriko agente ekonomikoekin harremanetan eta lankidetzan jarduteko sistematika bat sortzea (batik bat enpresekin).

Neurri honek udalerriko eta eskualdeko ahulezia bati erreparatzen dio eta, aldi berean, garapen ekonomikoa edo lankidetza sustatzeko erakunde edo organo zehatzen gabeziari men egiten dio . Hori dela eta, Arrigorriagak eta eskualdeko udalerri txikiek dituzten mugen jakinaren gainean egonda, jarduketa hau azaltzen da, eskualdetik kanpoko agenteekiko lankidetzak bilatu nahian, Plan Estrategikoan jasotako ildo estrategikoen markoan lan egin ahal izateko . (BFA, Dema, Lanbide, etab .) .

33

Page 34: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

4.7.- Ekintza estrategikoen plangintza

Lehentasun estrategikoa Ildo estrategikoa Helburu

estrategikoak Ekintza estrategikoak2017 2018 2019

2H 3H 1H 2H 3H 4H 1H 2H 3H 4H

Lehi

akor

tasu

na

Industria

1.H. Arrigorriagako enpresa industrialen artean nazioartekotzea, berritzea eta digitalizazioa bultzatzea

A1.1 Nazioartekotzeari buruzko informazio eta sentsibilizazio jardunaldiak antolatzea

A1.2 Informazio eta sentsibilizazio jardunaldiak antolatzea berrikuntza eta digitalizazioari buruz (espezializazio estrategia eta 4.0. industria)

A1.3 Informazioa bideratzea beste maila administratibo batzuetako laguntzei, jardunaldiei eta abarri buruz

Eraikuntza

2.H. Eraikuntza sektoreko toki enpresak eta profesionalak biziberritzea

A2.1 Eraikuntza sektoreko profesionalak gaitzea errehabilitazio irisgarrian eta efizientean energiaren aldetik (Lanbideren profesionaltasun ziurtagiriak)

A2.2 Errehabilitazio irisgarrian eta energia efizientean gaitutako tokiko enpresen eta profesionalen borondatezko erregistroa sortzea eta haren berri ematea

3.H. EIT eta etxebizitzen errehabilitazioa egingo dela bultzatzea

A3.1 Eraikinen ikuskapen Teknikoetarako informazioa eta erraztasunak, 2018ko uztailaren 27tik aurrera 50 urte edo handik gora izango dituzten etxebizitzen artean

A3.1 Eraikinen ikuskapen Teknikoetarako informazioa eta erraztasunak, 2018ko uztailaren 27tik aurrera 50 urte edo handik gora izango dituzten etxebizitzen artean

Merkataritza4.H. Kontsumoa bultzatzea toki merkataritzan

A4.1 Udalerriko merkataritzan kontsumoa sustatzeko kanpainak prestatzea eta abiaraztea

A4.2 Denden eta ostalaritza establezimenduen inplikazioa zabaltzea udalerriko merkataritza eta ostalaritza sustatzeko jardueretan

A4.3 Udalerriko merkataritza eta ostalaritza profesionalizatzeko eta modernizatzeko laguntza (kudeaketa, erakusleihoak, digitalizazioa, etab.)

Ekintzailetza5.H. Autoenpleguaren proiektuak abiaraztea erraztea

A5.1 Autoenpleguaren aldeko gaikuntza, ideiak eta proiektuak dituzten kolektiboei zuzenduta

A5.2 Eraikuntza Institutuarekin koordinatzea autoenplegurako ideiak dituzten pertsonei laguntzeko baterako ekimenak

A5.3 Autoenpleguaren aldeko proiektuak lantzeko eta garatzeko eremua sortzeko bideragarritasun azterketa

A5.4 Autoenplegurako ideiak eta proiektuak dituzten pertsonei zuzendutako aholkularitza eta laguntza

A5.5 Autoenpleguaren aldeko proiektuei laguntzeko finantzazioaren ildoa sendotzea

34

Page 35: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

Lehentasun estrategikoa Ildo estrategikoa Helburu

estrategikoak Ekintza estrategikoak2017 2018 2019

2H 3H 1H 2H 3H 4H 1H 2H 3H 4H

Enpl

egua

Enplegagarritasuna6.H. Herritarren enplegagarritasuna hobetzea

A6.1 Enpresek eskatutako gaitasunei buruzko prestakuntza (teknikoak eta zeharkakoak: Marketina / merkataritza eta gizarte trebetasunak)

A6.2 Inguruko Lanbide Heziketako Ikastetxeekin lankidetzan jarduteko testuingurua sortzea, enpresetara lantokiko prestakuntzako ikasleak bideratzeko.

Enplegua7.H. Udalerriko pertsonen kontratazioa sustatzea

A7.1 Langabeen borondatezko erregistroa bultzatzea (lan poltsa) eta orientazio zerbitzua mantentzea (izena emateko gazteak erakarriz eta enpresen artean hori existitzen dela jakinaraziz)

A7.2 Enpresen inplikazioa udalerriko pertsonen kontratazioan, finantzazio ildoen partaide bilakatuz

Uda

lerr

i ere

dua

Espazioa8.H. Arrigorriagaren erakargarritasuna hobetzea inbertsio udalerri gisa

A8.1 Gaur egungo MBPB berrikustea eta hura eguneratzeko lana aztertzea

A8.2 Udalerriko ekonomiaren eta azpiegituren sarearen mapa sortzea, industrialdeetako gabeziak, indarrak eta premiak atzemanez.

Komunikazioa

9.H. Garapen eta enpleguaren aldeko ekimenen ezagutza maila hobetzea, herritarrek eta udalerriko sare ekonomikoak horien berri izan dezaten

A9.1 Komunikazio plan bat diseinatzea, kolektibo bakoitzarentzat interesgarriak izan daitezkeen biderik egokienak jasotzeko.

Lankidetza

10.H. Eragile ekonomikoen (enpresak, dendak, elkarteak, etab.) eta udalaren arteko harremanak sendotzea

A10.1 Harremanetarako eta lankidetzarako sistematika sortzea udalerriko zenbait agente ekonomikorekin (batez ere enpresak).

Erakundeenposizionamendua

11.H. Arrigorriagako posizionamendu instituzionala sendotzea

A11.1 Udalerriko agente ekonomikoekin harremanetan eta lankidetzan jarduteko sistematika bat sortzea (batik bat enpresekin).

35

Page 36: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

5 Arrigorriaga 2020 Estrategiaren gogoeta estrategikoan eta diseinuan inplikatutako agenteak

CárnicasSusaeta

36

Page 37: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

6 Irudi eta grafikoen aurkibidea

6.1.- Irudien aurkibidea

1. irudia. Arrigorriaga 2020ko gogoeta estrategikorako erabilitako input-a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

2. irudia. Lurralde lehiakortasuneko faktoreak . M .E . Porter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

3. irudia. Lehiakortasun faktoreak aztertzeko aldagaiak eta adierazleak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

4. irudia. Arrigorriaga 2020ko mapa estrategikoa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

6.2.- Grafikoen aurkibidea

1. grafikoa. Nerbioi - Erdialdeko eskualdeko biztanleriaren bilakaera, udalerrika . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

2. grafikoa. Biztanleriaren bilakaera udalerrika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

3. grafikoa. Nerbioi - Erdialdeko eskualdeko Per capita BPGren bilakaera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

4. grafikoa. Nerbioi - Erdialdeko eskualdeko Per capita errentaren bilakaera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

5. grafikoa. Arrigorriagan langabeziaren egitura eta bilakaera sexuaren eta adinaren arabera . 2015 . urtea . . 12

37

Page 38: Garapen ekonomiko eta enpleguaren aldeko estrategia · 2017-06-16 · Arrigorriaga gure udalerriaren garapenean parte hartzen duten pertsonen eta agente sozioekonomikoen perspektibak,

OHARRAK: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

38