Gazteen ARGAZKIAK 2018 - euskadi.eus · Gazteen argazkiak 22 (2018) Gazteen Euskal Behatokia 6 2. Metodologia Datuak Euskadiko lurralde historiko bakoitzean 18 urtetik gorako biztanleriari

GAZTEEN EUSKAL BEHATOKIA OBSERVATORIO VASCO

DE LA JUVENTUD

Gazteen ARGAZKIAK 2018

22

Argitaraldia:1.a, 2019ko ekaina

Ale-kopurua:60 ale

Internet: www.euskadi.eus

Egilea:Gazteen Euskal Behatokia

Ikerketa-taldea: Nieves Corcuera Bilbao, Miren Bilbao Gaztañaga eta Oskar Longo Imatz

Argitaratzailea:Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco Donostia-San Sebastián, 1. 01010 Vitoria-Gasteiz

Diseinua eta maketazioa:Gazteen Euskal Behatokia

Inprimaketa: Eusko Jaurlaritzaren Erreprografia eta Inprenta Zerbitzua

L.G.:VI 252-2019

Lan honen bibliografia-erregistroa Eusko Jaurlaritzaren Bibliotekak sarearen katalogoanaurki daiteke: http://www.bibliotekak.euskadi.eus/WebOpac

Dokumentuaren edizio honetan jasotako edukiak lizentzia honekin argitaratu dira: Aitorpena – Ez-komertziala – Obra eratorririk gabea 4.0 Unported de Creative Commons (informaziogehiago: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/deed.es_ES)

Gazteen argazkiak 22 (2018)

Observatorio Vasco de la Juventud

Aurkibidea

1. Sarrera ................................................................................................................................ 52. Metodologia ....................................................................................................................... 63. Jarrera eta balio politikoak ............................................................................................... 83.1. Politikarekiko interesa .................................................................................................................... 8

3.2. Politikak sortzen dituen sentimenduak ........................................................................................ 10

3.3. Haurtzaroan eta nerabezaroan etxean politikaz zenbatero hitz egiten zenaren gaineko oroimena ...................................................................................................................................... 12

3.4. Gaur egun familiarekin, lagunekin eta lankide eta ikaskideekin politikaz zenbatero hitz egiten den .................................................................................................................................... 14

3.5. Politikaz hitz egiteko askatasuna ................................................................................................. 17

3.6. Ezker-eskuin eskalan kokatzea ................................................................................................... 19

3.7. Euskal nazionalismo edo abertzaletasun eskalan kokatzea ....................................................... 21

3.8. Euskal Herriaren independentziarekiko jarrera ........................................................................... 22

3.9. Euskadiko politikagintzari buruzko iritziak ................................................................................... 24

3.10.Alderdi politikoren batekiko hurbiltasuna ..................................................................................... 27

3.11.Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoekiko begikotasuna ........................... 29

3.12.Botoa emateko ohitura ................................................................................................................ 31

3.13.Beti alderdi politiko berdinari botoa ematea ................................................................................ 33

3.14.Ekimen sozial eta politikoetan parte hartzea ............................................................................... 34

3.15.Erakundeekiko konfiantza ........................................................................................................... 38

4. Egoera politiko eta ekonomikoaren balorazioa ............................................................ 424.1. Euskadiko egoera ekonomikoaren balorazioa ............................................................................. 42

4.2. Espainiako egoera ekonomikoaren balorazioa ............................................................................ 44

4.3. Euskadiko egoera politikoaren balorazioa ................................................................................... 46

4.4. Espainiako egoera politikoaren balorazioa .................................................................................. 48

4.5. Poztasuna Euskadin eta Espainian demokraziak duen funtzionamenduarekin .......................... 50

4.6. Poztasuna Euskadin eta Espainian giza eskubideek duten errespetuarekin .............................. 52

4.7. Euskadiko arazo nagusiak ........................................................................................................... 55

4.8. Eusko Jaurlaritzaren zenbait arlotako jardueraren balorazioa .................................................... 59

5. ONDORIOAK .................................................................................................................... 65


Gazteen Euskal Behatokia

5

1. Sarrera“Gazteen argazkiak” izeneko seriearen txosten berri hau bildumaren 22. da eta bertan politikari eta Euskadiko zein Espainiako egoera orokorrari buruz 18 eta 29 urte bitarteko Euskadiko gazteek dituzten iritziak eta jarrerak biltzen dira

Txostena Gazteen Euskal Behatokiak burutu du eta horretarako Eusko Jaurlaritzaren Lehendakaritzako Prospekzio Soziologikoen Kabineteak emandako datuez baliatu da. Datu horiek Prospekzio Soziologikoen Kabinieteak bildu zituen 2018an inkesten bidez, beraien Euskal Soziometroak osatzeko.

Batzuetan datuak inkesta bakar batetik datoz eta beste batzuetan, galdera berdinak inkesta batean baino gehiagotan egin direnean, ikerketa horietatik ateratzeko datuak batu egin dira.

Txostena bi atal nagusitan egituratzen da, gaiaren arabera: lehenengoan gazteen jarrera politikoak aztertzen dira eta bigarrenean egoeraren balorazioak. Atal bakoitzean agertzen diren galdera gehienak aurretik egindakoak dira, eta horrek gazteen iritzien bilakaera aztertzeko aukera ematen digu. Gainera, datuok sexuaren, adinaren eta bizi diren lurralde historikoen arabera bereiztuta eskaintzen dira.

Bestalde, datuen iturria biztanleria osoari egindako inkestak direnez, 18 eta 29 urte bitarteko gazteen erantzunak eta 29 urtetik gorako biztanleenak konpara ditzakegu eta, horrela, batzuen eta besteen artean ezberdintasunik ote dagoen ikusi.

Horrekin guztiarekin, gazteen iritzien eta jarreren ikuspegi osoa eman nahi dugu: oraingo iritzien argazkia, beraien bilakaera, bai eta 30 urte eta gehiagoko biztanleriarekiko konparazioa ere.



6

2. Metodologia

Datuak Euskadiko lurralde historiko bakoitzean 18 urtetik gorako biztanleriari etxez etxe egindako banakako elkarrizketetatik datoz. Elkarrizketak 2018. urtean egin ziren hiru aldi ezberdinetan, Euskal Soziometroak izeneko 66. 67. eta 68. txostenak egiteko landa lanei dagozkienak, hain zuzen ere. Kasu guztietan galdera-sorta itxi eta egituratuak erabili ziren datuen bilketa egiteko.

Elkarrizketatu ziren pertsonen aukeraketa fase anitzeko prozeduraren eta laginketa geruzatuaren bidez egin zen; lurralde historikoen barruan, aukeratutako udalerrietan ausazko ibildideak jarraitu ziren (ibilbideen hasiera puntu fisiko zehatza ausaz lortu zen hauteskunde sekzio bakoitzeko kale “zatien” multzoen artean –horiek baitira azterketarako unitate geografiko txikienak-, Eustatek egindako kale izendegien arabera) eta gero pertsona zehatzak sexuaren, adinaren eta lan-egoerari buruzko kuoten arabera aukeratu ziren.

Ondoren, emaitzak aurreko hauteskundeetako boto oroimenaren arabera eta lurralde historiko bakoitzeko biztanleriak duen pisuaren eta banaketaren arabera haztatu ziren.

Hemen daude datu-bilketa bakoitzari buruzko datu zehatzak:

• Lehenengo datu-bilketa, 66. Euskal Soziometroari dagokiona, 2018ko otsailaren 26tik martxoaren6ra arte egin zen. 18 urtetik gorako biztanleria osoari dagokion lagina honela banatu zen: 504pertsona elkarrizketatu ziren Araban, 895 Bizkaian eta 574 Gipuzkoan, beraz, guztira, 1.973pertsona elkarrizketatu ziren eta horietatik 400 gazteak ziren (18 eta 29 urte bitartekoak). Gazteenlagin horri dagokion lagin errorea, eta lagina hertsiki ausazkoa izatearen kasu teorikoan esleigarria,% ± 5,0koa da Euskadi osorako, % 95,5eko konfiantza mailarekin eta p=q=0,5. Inkesta guztien %21,9 telefono bidez kontrolatu ziren eta beste % 15,5 etxeetara berriro joaten kontrolatu ziren.Emaitzak lurralde historiko bakoitzean izandako Eusko Legebiltzarrerako 2016kohauteskundeetako boto oroimenaren arabera eta biztanleriaren arabera haztatu ziren.

• Bigarrena, 67. Euskal Soziometroari dagokiona, 2018ko maiatzaren 8tik 15era arte burutu zen.Lagina Araban egindako 518 inkestekin, Bizkaian egindako 1.092 elkarrizketekin eta Gipuzkoanegindako 703rekin osatu zen; guztira 2.313 elkarrizketa egin ziren eta horietatik 18 eta 29 urtebitarteko gazteei dagozkienak 459 ziren. Gazteen lagin horren lagin errore teorikoa % + 4,7koa da.Inkesta guztien % 15,5 telefono bidez kontrolatu ziren eta beste % 17,9 etxera berriro bisita eginez.Emaitzak Eusko Legebiltzarrerako 2016ko hauteskundeetako boto oroimenaren arabera etabiztanleriaren arabera haztatu ziren lurralde historiko bakoitzean.

• Eta hirugarren datu-bilketak, 68. Euskal Soziometroari dagokionak, 2018ko irailaren 25etik urriaren6ra arte iraun zuen. 18 urtetik gorako biztanleria osoari dagokion lagina honela banatu zen: 742pertsona elkarrizketatu ziren Araban, 1.315 Bizkaian eta 1.092 Gipuzkoan, beraz, guztira, 3.149pertsona elkarrizketatu ziren Euskadin. Horietatik 18 eta 29 urte bitarteko gazteei egindakoak 635ziren. Gazteen lagin horri dagokion lagin errorea, eta lagina hertsiki ausazkoa izatearen kasuteorikoan esleigarria, % ± 4,0koa da. Emaitzak Batzar Nagusietarako 2015eko hauteskundeetakoboto oroimenaren arabera eta biztanleriaren arabera haztatu ziren lurralde historiko bakoitzean.



7

Ikerketaren diseinua Prospekzio Soziologikoen Kabineteak egin zuen, berak diseinatu baitzituen galdera-sortak, bai eta datu-bilketaren prozedura ere, eta berak kontratatu eta ikuskatu zuen landa lana. Landa lan hori Análisis e Investigación enpresak egin zuen. Baina emaitzen analisiaren eta txosten hau burutzearen ardura Gazteen Euskal Behatokiarena izan da.



8

3. Jarrera eta balio politikoak

3.1. Politikarekiko interesa OROHAR,NOLAKOINTERESADUZUPOLITIKAZ?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Interes handia 6 8

Nahikoa interes 20 22

Interes gutxi 36 30

Batere interesik ez 35 38

Ed-Ee 3 2

Ehuneko bertikalak 100 100

n (absolutu haztatu gabeak) 1494 5941

Gazte gehienek politikan interes gutxi edo batere interesik ez dutela adierazi dute. Interesik eza ez da bakarrik gazteen adierazgarria, 30 urtetik gorakoen artean ere gehienek diote ez dutela interesik politikan.



9

Politikan interesa duten gazteak gutxi izan dira seriean azaltzen diren urte guztietan eta 2018an jasotako ehunekoa azken bost urteetan jasotakoen antzekoa da.

Politikarekiko interesa handixeagoa da 25 eta 29 urte bitartekoen artean, 18 eta 24 urte bitartekoen artean baino.

Politikarekiko interesa, taldeen arabera

% GUZTIRA Sexua Adina Lurralde Historikoak

Gizonak Emakumeak 18-24 25-29 Araba Bizkaia Gipuzkoa

Interes handia 6 6 5 5 8 4 6 7

Nahikoa interes 20 21 19 20 21 17 23 18

Interes gutxi 36 37 34 38 32 38 37 31

Batere interesik ez 35 32 39 34 37 39 31 41

Ed-Ee 3 3 2 3 3 2 3 3

Ehuneko bertikalak 100 100 100 100 100 100 100 100

n (absolutu haztatu gabeak) 1494 790 704 823 671 371 654 469



10

3.2. Politikak sortzen dituen sentimenduak JARRAIANIRAKURRIKODIZUDANZERRENDATIK,ZEINSENTIMENTUERAGITENDIZUNAGUSIKIPOLITIKAK?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Konfiantzarik ez 51 53

Axolagabekeria 33 25

Asperdura 28 32

Haserrea 27 29

Interesa 23 20

Konpromisoa 17 16

Gogo bizia, entusiasmoa 6 6

Ed-Ee 3 3


Ehunekoen batura ez da 100 bi erantzun eman ahal zirelako

Gazteei politikak batez ere mesfidantza eragiten die, bai eta axolagabekeria, asperdura eta haserrea ere. Sentimendu positiboak neurri txikiagoan lotzen dituzte politikarekin, hau da, politikak gazte gutxiri sortarazten die interesa, konpromisoa edo gogo bizia.

Baina hau ez da bakarrik gazteen artean gertatzen, 30 urtetik gorakoen artean ere nagusi dira sentimendu negatiboak eta aipamenen ehunekoak gazteen artean jasotakoen antzekoak dira. Gazteen eta nagusien artean aipa daitekeen ezberdintasun bakarra hauxe da: gazteek neurri handiagoan aipatzen dutela axolagabekeria eta 29 urtetik gorakoek politikak eragiten dien asperdura.



11

2015etik 2018ra handitu egin da politikarekiko axolagabekeria sentitzen dutela dioten gazteen ehunekoa eta jaitsi egin da, aldiz, mesfidantza sentitzen dutela diotenena.



12

Gazteen talde guztietan gehien aipatu den sentimendua mesfidantza da.

Politikak eragiten dituen sentimenduak taldeen arabera



Konfiantzarik ez 51 48 54 49 53 45 53 49

Axolagabekeria 33 31 35 35 30 30 35 31

Asperdura 28 29 27 28 29 31 26 31

Haserrea 27 26 29 25 31 31 28 25

Interesa 23 24 22 23 22 17 26 19

Konpromisoa 17 17 16 19 14 17 14 21

Gogo bizia, entusiasmoa 6 8 3 6 5 6 7 4


Ehunekoen batura ez da 100 bi erantzun eman ahal zirelako

3.3. Haurtzaroan eta nerabezaroan etxean politikaz zenbatero hitz egiten zenaren gaineko oroimena

HAURRA EDO GAZTETXOA ZINENEAN, GOGORATZEN DUZU ZEIN MAIZTASUNAREKIN HITZ EGITEN ZEN POLITIKAZ ZUREETXEAN?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Askotan 11 13

Noizean behin 24 20

Oso noizean behin 23 21

Inoiz edo ia inoiz ez 36 43

Ez du gogoratzen 4 2

Ed-Ee 1 1



Gazte gehienek beren haurtzaroan eta nerabezaroan etxean ez zela politikaz hitz egiten diote (oso noizean behin, ia inoiz edo inoiz ez). 30 urtetik gorako gehienek ere etxean ez zutela politikari buruzko berbaldiak entzuten adierazi dute eta inoiz ez zela politikaz hitz egiten dioten nagusiak gauza bera esan duten gazteak baino gehiago dira (argitu behar da 30 urtetik gorako biztanle gehienek haurtzaroa eta nerabezaroa diktadura garaian bizi izan zutela).



13

Beren haurtzaroan eta nerabezaroan etxean ez zutela politikari buruzko berbaldiak entzun adierazi duten gazteen ehunekoa 2004 eta 2010 arteko datuen batez bestekoaren antzekoa izan da 2018an, baina 2012 eta 2015 urteetan izandakoa baino baxuagoa da oraingoa.



14

25 eta 29 urte bitarteko gazteek 18 eta 24 urte bitartekoek baino neurri handixeagoan gogoratzen dute beren haurtzaroan edota nerabezaroan etxean politikaz sarritan hitz egiten zela.

Haurtzaroan eta nerabezaroan etxean politikaz zenbatero hitz egiten zenaren gaineko oroimena, taldeen arabera



Askotan 11 10 13 9 15 9 13 9

Noizean behin 24 27 21 24 24 28 28 16

Oso noizean behin 23 22 24 25 21 23 22 25

Inoiz edo ia inoiz ez 36 35 38 38 34 38 31 45

Ez du gogoratzen 4 4 4 3 5 0 5 4

Ed-Ee 1 2 0 1 2 2 1 1



3.4. Gaur egun familiarekin, lagunekin eta lankide eta ikaskideekin politikaz zenbatero hitz egiten den

ETXEAN FAMILIAREKIN ZAUDENEAN, HITZ EGITEN AL DA GAI POLITIKOEZ? ETA ZURE LAGUNEKIN ZAUDENEAN? ETA ZURELANKIDEEKINEDOIKASKIDEEKIN?

% 18-29 urte 30 urte edo gehiago

Etxean, familiarekin

Askotan 13 17

Noizean behin 27 27




Lagunekin

Askotan 13 15

Noizean behin 25 29






15

Lankideekin edo ikaskideekin

Askotan 8 7

Noizean behin 22 21




Porcentajes verticales 100 100


Politikaz familiarekin, lagunekin zein lankideekin edo ikaskideekin hitz egiten duten gazteak gutxi dira. Hala ere, aipa daiteke politikaz familiarekin edo adiskideekin hitz egitea ohikoagoa dela lankide edo ikaskideekin hitz egitea baino.

Gazteek 30 urtetik gorakoek baino gutxiago hitz egiten dute politikaz bai familiarekin baita adiskideekin ere, baina aldeak ez dira oso nabarmenak.



16

2015ean gehiago ziren 2018an baino momentu horretan etxean adiskideekin eta lankide edo ikaskideekin politikaz hitz egiten zutela ziotenak. Egia da, 2015ean udal-, foru- eta estatu-mailako hauteskundeak izan zirela, eta 2018an, aldiz, ez zen hauteskunderik izan.

Talde batean ere ez dute gehiengoa osatu politikaz askotan edo noizean behin hitz egiten dutenek, ez etxean, ezta adiskideekin edota lankide edo ikaskideekin ere.

25 eta 29 urte bitartekoek 18 eta 24 urte bitartekoek baino neurri handiagoan adierazi dute etxean, familiarekin, askotan hitz egiten dutela politikaz.

Familiarekin, lagunekin eta lankide eta ikaskideekin politikaz zein maiztasunarekin hitz egiten den, taldeen arabera



Etxean, familiarekin

Askotan 13 13 14 10 18 10 16 11

Noizean behin 27 27 27 31 22 25 31 21



Ed-Ee 2 2 2 1 3 2 2 1



17

Lagunekin

Askotan 13 14 11 12 13 13 15 9

Noizean behin 25 24 27 26 25 25 29 20



Ed-Ee 2 2 2 1 2 2 2 1

Lankideekin edo ikaskideekin

Askotan 8 6 10 9 6 6 10 5

Noizean behin 22 23 22 22 22 23 26 16



Ed-Ee 2 3 2 2 3 4 2 1


n (absolutu haztatu gabeak)

ponderar)

635 339 296 355 280 157 263 215

3.5. Politikaz hitz egiteko askatasuna

LIBRESENTITZENALZARAPOLITIKAZHITZEGITEKO?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Bai, jende guztiarekin 43 41

Soilik pertsona batzuekin 37 41

Ez, ia inorekin ere ez 14 13

Ed-Ee 6 5





18

Politikaz jende guztiarekin hitz egiteko libre sentitzen diren gazteek ez dute gehiengoa osatzen. Kasu honetan ia ez dago alderik 30 urtetik gorako biztanleriarekin konparatuz gero.

Politikaz jende guztiarekin hitz egiteko libre sentitzen diren gazteen ehunekoa murriztu egin da 2012 eta 2015 urteekiko.



19

Gizon gazteak emakume gazteak baino libreago sentitzen dira politikaz pertsona guztiekin hitz egiteko. Politikaz jende guztiarekin hitz egiteko libre sentitzen direnak gehixeago dira 18 eta 24 urte bitartekoen artean, 25 eta 29 urte bitartekoen artean baino.

Politikaz hitz egiteko askatasuna, taldeen arabera



Bai, jende guztiarekin 43 46 39 45 40 43 41 46

Soilik pertsona batzuekin 37 36 39 37 38 33 43 29

Ez, ia inorekin ere ez 14 11 16 13 15 13 10 19

Ed-Ee 6 6 6 5 8 10 6 5



3.6. Ezker-eskuin eskalan kokatzea

POLITIKAZ HITZ EGITEN DENEAN NORMALKI EZKERRAZ ETA ESKUINAZ HITZ EGITEN DA. ZU ZEIN TOKITAN KOKATUKO ZINATEKE, 0TIK 10ERAKO ESKALAN, ZEINETAN 0AK EZKER MUTURRA ETA 10AK ESKUIN MUTURRA ESAN NAHI DUTEN?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

0 (Ezker muturra) 6 5

1 4 5

2 13 11

3 14 14

4 10 12

5 35 34

6 7 6

7 4 5

8 5 4

9 2 2

10 (Eskuin muturra) 1 2


Batez bestekoa (0-10) 4,2 4,3




20

Ezkerreko kokagunetan (0, 1, 2 edo 3, 0 eta 10 arteko eskalan, zeinetan 0a esker-muturreko kokagunea den eta 10a eskuin-muturrekoa) jartzen diren gazteen ehunekoak eskuineko kokagunetan (7, 8, 9 edo 10 aipatutako eskalan) jartzen direnena hirukoiztu egiten du: % 38 ezkerrean kokatzen dira eta % 11 eskuinean. Edozelan ere, gehiago dira zentroko posizioetan (4, 5 edo 6 aipatutako eskalan) kokatzen direnak: % 51. Gauzak horrela, esan dezakegu, batez beste, gazteak 4,2ko puntuan kokatzen dira 0 eta 10 arteko eskalan, beraz, ondoriozta genezake Euskadiko gazteria zentro-ezkerrekoa dela. Batez besteko kokapen hori eta 30 urtetik gorakoena (4,3 eskala berean) ia berdinak dira. 2018an gazteak aurreko urteetan baino zentroragoko posizioetan kokatzen dira, baina aldea txikia da.

Ia ez dago alderik gazteen taldeen artean.

Ezker-eskuin eskalan kokapena, taldeen arabera


Gizonak Emakumeak 18-24 25-29

≥ 30 urte

Araba Bizkaia Gipuzkoa

Batez bestekoak (0=ezker muturra; 10=eskuin muturra) 4,2 4,1 4,2 4,1 4,2 4,3 4,1 4,1

n (absolutu haztatu gabeak) 1246 660 586 685 561

5124

338 514 394



21

3.7. Euskal nazionalismo edo abertzaletasun eskalan kokatzea BESTALDE, EUSKAL NAZIONALISTA EDO ABERTZALE SENTIMENDUARI DAGOKIONEZ, ESANGO ZENIDAKE, MESEDEZ, NONKOKATUKOZINATEKEEN0TIK10ERAKOESKALAN,KONTUANHARTUTA,0ADELABATERENAZIONALISTAEDOABERTZALEAEZETA10AOSONAZIONALISTAEDOABERTZALEA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

0 (Batere nazionalista ez) 12 13

1 3 5

2 6 7

3 6 6

4 5 5

5 34 28

6 7 7

7 10 8

8 10 9

9 4 4

10 (Oso nazionalista edo abertzale) 4 7


Batez bestekoa 0-10 4,9 4,9


0 eta 10 arteko eskala batean, zeinetan 0ak esan nahi du ez direla batere nazionalista eta 10ak oso nazionalista direla, Euskadiko gazteak, batez beste, 4,9 puntuan kokatzen dira, hau da, erdiko posizioan. Batez besteko puntuazio hori logikoa da kontuan hartuz gazteen % 27 nazionalistak ez diren posizioetan (0, 1, 2 edo 3) kokatzen direla, beste horrenbeste (gazteen % 27) nazionalista diren posizioetan (7, 8, 9 edo 10) eta talderik ugariena (% 34) 5ean, hau da, erdiko puntuan, kokatzen dela.

30 urtetik gorako biztanleria posizio berdinean 84,9) kokatzen da, batez beste.

Datuen bilakaerari erreparatuz gero, ikus dezakegu beren burua nazionalistatzat jotzen duten gazteen kopurua jaitsi egin dela; edozelan ere urte batetik besterako aldeak oso txikiak dira.



22

Euskal nazionalismo edo abertzaletasun eskalan hartutako kokapena, taldeen arabera

GUZTIRA

Sexua Adina Lurralde Historikoak


Batez bestekoak abertzaletasun eskalan (0 batere abertzalea ez, 10 oso abertzalea)

4,9 4,9 4,8 5,0 4,7 5,0 4,9 4,8


3.8. Euskal Herriaren independentziarekiko jarrera EUSKALHERRIARENINDEPENDENTZIARIDAGOKIONEZZUPERTSONALKI…

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Ados 26 20

Egoeraren arabera ados edo kontra 33 28

Kontra 26 38

Ed-Ee 16 13





23

Euskal Herriko independentziari dagokionez, argi eta garbi alde edo kontra dauden gazteek ia pisu berdina dute (laurden bat alde dago eta beste bat kontra), baina gehiago dira, edozelan ere, egoeraren arabera alde ala kontra leudekenak. Erantzun ez dutenen ehunekoa ere aipatzekoa da. 30 urtetik gorako biztanleen artean, aldiz, independentziaren kontra daudenek ia bikoiztu egiten dute baldintzarik gabe alde agertu direnen kopurua.

Bilakaerak erakusten digu multzorik handiena egoeraren arabera independentziaren alde ala kontra leudekenek osatzen dutela, 2006an izan ezik.



24

Talde guztietan multzorik handiena independentziarekiko jarrera egoerak baldintzatuko lukeela diotenek osatzen dute, arabarren artean izan ezik; Araban bizi diren gazteen artean gehixeago baitira independentziaren kontra ageri direnak.

Euskal Herriaren independentziarekiko jarrera, taldeen arabera



Ados 26 28 24 28 24 22 26 29

Egoeraren arabera ados edo kontra

33 32 33 33 32 30 32 35

Kontra 26 25 27 23 28 34 26 21

Ed-Ee 16 15 16 15 16 15 16 15



3.9. Euskadiko politikagintzari buruzko iritziak ORAINEUSKALPOLITIKAGINTZANPENTSATUZ,ZENBATERAINOZAUDEADOSEDOAURKAHONAKOESALDIEKIN?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Erreferendumak metodo ona dira gai politiko garrantzitsuak erabakitzeko

Guztiz ados 29 31

Nahikoa ados 43 39

Nahikoa aurka 13 12

Guztiz aurka 4 6

Ed-Ee 11 11

Alderdi politiko bakar batek ere ez ditu konponbide egiazki berriak eskaintzen

Guztiz ados 28 30

Nahikoa ados 37 38

Nahikoa aurka 20 19

Guztiz aurka 4 6

Ed-Ee 10 8

Alderdi politiko guztiak berdinak dira

Guztiz ados 16 15

Nahikoa ados 22 24

Nahikoa aurka 32 30

Guztiz aurka 23 26

Ed-Ee 7 5



25

Herritarrek benetako eragina dute gobernuek hartzen dituzten erabakietan

Guztiz ados 5 4

Nahikoa ados 19 20

Nahikoa aurka 34 34

Guztiz aurka 31 34

Ed-Ee 11 8



Gazte gehienak ados daude gai politiko garrantzitsuak erabakitzeko erreferendumak metodo ona direlako ideiarekin, bai eta alderdi politiko bakar batek ere konponbide berriak eskaintzen ez dituelako ideiarekin ere. Aitzitik, gazte gehienak desados daude bi ideia hauekin: alderdi politiko guztiak berdinak direla eta herritarrek gobernuek hartzen dituzten erabakietan benetako eragina dutela. Gazteen eta 30 urtetik gorakoen iritziak oso antzekoak dira.

Talde guztietan gazte gehienek uste dute erreferendumak metodo ona direla gai politiko garrantzitsuak erabakitzeko, bai eta alderdi politiko bakar batek ere ez dituela konponbide berriak eskaintzen. Bestetik, talde guztietan ikusten da gazte gehienak ez daudela ados herritarrek gobernuek hartzen dituzten erabakietan benetako eragina dutelako ideiarekin.



26

Euskadiko politikagintzari buruzko iritziak, taldeen arabera

% GUZTIRA



Erreferendumak metodo ona dira gai

politiko garrantzitsuak erabakitzeko

Guztiz ados 29 30 28 27 31 41 25 29

Nahikoa ados 43 42 43 45 39 33 43 46

Nahikoa aurka 13 14 12 13 13 6 14 14

Guztiz aurka 4 4 3 3 6 6 3 4

Ed-Ee 11 9 14 11 12 13 15 6

Alderdi politiko bakar batek ere ez ditu

konponbide egiazki berriak eskaintzen

Guztiz ados 28 26 31 25 33 40 28 24

Nahikoa ados 37 35 40 39 34 32 40 34

Nahikoa aurka 20 23 16 20 20 12 18 27

Guztiz aurka 4 5 4 4 4 4 4 5

Ed-Ee 10 11 10 11 9 13 10 10

Alderdi politiko guztiak berdinak dira

Guztiz ados 16 16 15 12 21 30 12 14

Nahikoa ados 22 19 24 23 20 18 22 24

Nahikoa aurka 32 33 32 33 31 25 38 26

Guztiz aurka 23 25 21 24 22 17 20 32

Ed-Ee 7 6 8 8 6 10 8 3

Herritarrek benetako eragina dute

gobernuek hartzen dituzten erabakietan

Guztiz ados 5 7 3 4 6 2 6 5

Nahikoa ados 19 21 16 21 16 23 14 24

Nahikoa aurka 34 33 36 37 31 29 39 29

Guztiz aurka 31 28 34 27 36 37 28 32

Ed-Ee 11 10 11 10 11 9 11 10


n (absolutu haztatu gabeak)

ponderar)

635 339 296 355 280 157 263 215



27

3.10. Alderdi politikoren batekiko hurbiltasuna PARTIDUPOLITIKORENBATETIKHURBILSENTITZENZARA?

% 18-29 urte 30 urte edo gehiago

Oso hurbil 2 6

Nahikoa hurbil 8 11

Apur bat hurbil 10 13

Ez oso hurbil 18 14

Batere hurbil ez 60 55

Ed-Ee 2 2


n (absolutuak haztatu gabeak) 635 2514

Gazte gutxi sentitzen dira alderdi politikoren batetik hurbil. Izan ere, hamar gaztetik seik esan dute ez direla alderdi politikoetatik batere hurbil sentitzen. 30 urtetik gorako pertsonen artean gehienek adierazi dute ez direla alderdi politikoetatik hurbil sentitzen baina, gutxi badira ere, gazteen artean baino gehiago dira alderdi politikoren batetik hurbil sentitzen direnak.

Urte guztietan alderdi politikoren batetik hurbil sentitzen ez direnek osatzen dute gehiengoa, baina 2018an beste urteetan baino gehiago dira hurbil sentitzen ez direnak, 2010an gertatu zen moduan (kasu bietan hauteskunderik gabeko urteak izan ziren).



28

Talde guztietan % 25etik behera dago alderdi politikoren batetik oso hurbil, nahikoa hurbil edo apur bat hurbil sentitzen direla dioten gazteen ehunekoa.

Alderdi politikoren batekiko hurbiltasuna, taldeen arabera



Oso hurbil 2 2 2 1 2 3 1 2

Nahikoa hurbil 8 6 10 7 10 8 8 8

Apur bat hurbil 10 10 10 10 11 8 13 7

Ez oso hurbil 18 22 13 18 17 17 17 19

Batere hurbil ez 60 57 64 61 59 62 59 61

Ed-Ee 2 3 1 3 0 2 2 3


n (absolutuak haztatu gabeak) 635 339 296 355 280 157 263 215



29

3.11. Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoekiko begikotasuna 0-TIK 10-ERAKO ESKALA ERABILIZ, 0-AK INOLAKO SINPATIARIK EZ ETA 10-AK SINPATIA HANDIA ESAN NAHI DUTELARIK,ZENBATEKOSINPATIASORTZENDIZUTEONDOKOALDERDIPOLITIKOEK?

0-10 batez bestekoa 18-29 urte ≥ 30 urte

EAJ-PNV 4,4 4,8

EH BILDU 4,3 3,6

ELKARREKIN PODEMOS 4,2 3,6

PSE-EE 3,1 3,4

PP 1,4 1,5

n (absolutuak haztatu gabeak) 635 2514

EAJ, EH BIldu eta Elkarrekin Podemos dira gazteen artean sinpatiarik handiena sortarazten duten alderdiak. Hala ere, alderdi bakar batek ere ez du 5a gainditu 0 eta 10 arteko eskalan. PP, aitzitik, da gazteen artean sinpatia gutxien eragiten duen alderdia.

30 urtetik gorako pertsonek gazteek baino sinpatia handiagoa sentitzen dute EAJrekiko, nahiz eta horien artean ere 5era ez heldu. EH Bilduk eta Elkarrekin Podemosek, aldiz, sinpatia gutxiago eragiten dute nagusien artean, gazteen artean baino, baina nagusien artean ere alderdi horiek PSE-EE eta PPren gainetik geratzen dira.

EAJrekiko sinpatia handitu egin da azken urteetan eta 2018an, lehenengo aldiz 2012tik, EAJk lortutako puntuazioa EH Bilduk lortutakoaren gainetik dago.



30

EAJk eta Elkarrekin Podemosek sinpatia handiagoa eragiten diote Bizkaiko gazteriari beste lurralde historikoetako gazteei baino. Bizkaian eta Araban bizi direnek Gipuzkoan bizi direnek baino puntuazio altuagoa eman diote PSE-EEri, eta Arabarrak dira PPri puntuaziorik altuena eman diotenak. Bestalde, EH Bilduk sinpatia handigoa sortarazten du gazteenen taldean (18-24 urtekoena, hain zuzen ere).

Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza duten alderdi politikoekiko begikotasuna, taldeen arabera

0-10 batez bestekoa GUZTIRA Sexua Adina Lurralde Historikoak


EAJ/PNV 4,4 4,4 4,4 4.5 4,2 4,1 4,8 3,8

EH BILDU 4,3 4,3 4,4 4.6 4,0 4,2 4,4 4,2

ELKARREKIN PODEMOS 4,2 4,3 4,1 4.2 4,2 4,0 4,4 3,9

PSE-EE 3,1 3,0 3,2 3.2 3,0 3,4 3,3 2,7

PP 1,4 1,3 1,6 1,5 1,3 2,0 1,5 1,1

n (absolutuak haztatu gabeak) 635 339 296 355 280 157 263 215



31

3.12. Botoa emateko ohitura HAUTESKUNDEGUZTIETANEMATENDUZUBOTOA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Bai, hauteskunde guztietan ematen du botoa 32 54

Batzuetan bai, beste batzuetan ez 9 15

Ez duzu inoiz botoa ematen 16 14

Lehenengo aldiz eman dezake botoa (18 urte edo azken aldiko nazionalitatea)

13 2

Ez du botoa emateko eskubiderik (atzerritarra) 13 7

Ed-Ee 16 7



Gazteen heren batek beti, hauteskunde guztietan, botoa ematen duela dio. Gehiago dira, hala ere, inoiz botoa ematen ez dutenak, ez dutelako nahi edo ezin izan dutelako (orain arte 18 urte ez izateagatik, Espainiako nazionalitatea ez izateagatik…).

30 urtetik gorako pertsonen artean, aldiz, erdiak baino gehixeagok diote hauteskunde guztietan bozkatzen dutela.



32

2015 urtearekin alderatuta, gutxitu egin da hauteskunde batzuetan bakarrik botoa ematen dutela diotenen portzentajea eta handitu egin da inoiz bozkatu ez dutenen portzentajea bai eta galderari erantzun ez diotenena ere.

25 eta 29 urte bitarteko gazteek 18 eta 24 urte bitartekoek baino neurri handiagoan esan dute hauteskunde guztietan ematen dutela botoa. Hau logikoa da, kontuan izanda 18 eta 24 urte bitartekoen artean ia laurden batek (% 22k) esan duela hurrengo hauteskundeak izango liratekeela botoa emateko lehenengo aukera.

Botoa emateko ohitura, taldeen arabera



Bai, hauteskunde guztietan ematen du botoa

32 31 34 27 39 34 33 31

Batzuetan bai, beste batzuetan ez 9 9 10 8 11 8 11 8

Ez duzu inoiz botoa ematen 16 19 13 16 17 12 16 18

Lehenengo aldiz eman dezake botoa (18 urte edo azken aldiko nazionalitatea)

13 14 12 22 2 15 13 13

Ez du botoa emateko eskubiderik (atzerritarra)

13 10 15 9 17 16 13 12

Ed-Ee 16 16 16 18 14 16 15 19


n (absolutos sin ponderar) 1494 790 704 823 671 371 654 469



33

3.13. Beti alderdi politiko berdinari botoa ematea ETABETIALDERDIPOLITIKOBERDINARIEMATENDIOZUBOTOA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Bai, eta berdin jarraitzeko asmoa du 54 57

Orain arte bai, baina aldatzea pentsatzen ari da 12 9

Ez, aldatu egiten du hauteskunde motaren arabera 19 21

Ez, aldatu egiten du beste arrazoi batzuen arabera 11 10

Ed-Ee 4 3



Galdera hau beti edo batzuetan botoa ematen dutenei bakarrik galdetu zaie

Botoa hauteskunde guztietan edo batzuetan ematen dutenen erdiek baino gehixeagok adierazi dute beti alderdi berdinari ematen diotela eta horrela jarraitzea pentsatzen dutela. Ez dago alde handirik 30 urtetik gorako boto emaileekin konparatuz gero.

Talde guztietan kideen erdiek baino gehiagok diote beti alderdi politiko berdinari ematen diotela beren botoa.



34

Beti alderdi politiko berdinari botoa ematea, taldeen arabera



Bai, eta berdin jarraitzeko asmoa du 54 52 56 54 53 56 52 55

Orain arte bai, baina aldatzea pentsatzen ari da 12 13 11 14 10 8 14 10

Ez, aldatu egiten du hauteskunde motaren arabera

19 20 18 16 22 17 18 22

Ez, aldatu egiten du beste arrazoi batzuen arabera 11 11 11 11 12 15 12 8

Ed-Ee 4 4 5 5 4 4 4 4



3.14. Ekimen sozial eta politikoetan parte hartzea ORAIN JENDEAK EGIN AHAL DITUEN EKINTZA POLITIKO ETA SOZIAL BATZUK AIPATUKODIZKIZUT ETANAHI NUKE, BAKOITZARIBURUZ,AZKENURTEANEGINZENUENALAEZESATEA.

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Manifestazioren batean parte hartu 41 40

Grebaren batean parte hartu 36 21

Eskaera aldarrikatzaile bat sinatu 32 35

Zure iritzi politiko edo soziala adierazten duen irudi bat erabili (pegatina, perfileko argazkia…)

26 18

Arrazoi politiko, etiko edo ingurumenekoengatik zenbait produktu boikoteatu edo ez erosi

20 18

Diruz lagundu edo dirua bildu jarduera politiko edo sozialen baterako

12 19

Politikari edo gai sozialei buruzko Interneteko foro edo eztabaida talderen batean parte hartu

12 7

Sindikatu edo beste talde antolaturen batekin lankidetzan aritu erabaki publikoetan eragiteko asmoz

8 13

Alderdi politikoren batekin lankidetzan aritu 5 6



Aukera bakoitzean baiezko erantzunen ehunekoa



35

Galdera egin aurreko urtean gazteen artean gehien egindako ekimen politikoa manifestazioren batean parte hartzea izan da; bigarrena grebaren batean parte hartzea eta hirugarrena eskaera aldarrikatzaile bat sinatzea. Gainera, lau gaztetik batek bere iritzi politiko edo soziala adierazten duen irudiren bat (pegatina, perfileko argazkia…) erabili izan du eta bost gaztetik batek arrazoi politiko, etiko edo ingurumenekoengatik zenbait produkturi boikot egin die edo ez ditu erosi.

Gazteek 30 urtetik gorakoek baino neurri handiagoan parte hartu dute grebetan, erabili dute bere iritzi sozial edo politikoa adierazten duen irudiren bat, bai eta parte hartu dute politikari edo gai soziali buruzko Interneteko foroetan edo eztabaida taldeetan ere. Aitzitik, gazteek 30 urtetik gorakoek baino neurri txikiagoan egin dituzte ondoko ekintzak: diruz lagundu edo dirua bildu jarduera politiko edo sozialen baterako eta sindikatu edo beste talde antolaturen batekin lankidetzan aritu erabaki publikoetan eragiteko asmoz.



36

2015etik 2018ra handitu da azken urtean manifestazioren batean parte hartu duten gazteen portzentajea.

Talde guztietan gehien egin den ekimen sozial edo politikoa aurreko urtean manifestazioetan parte hartzea izan da. Emakumeak dira manifestazioetara gehien joandakoak. Bestalde, grebetan parte hartzea ohikoagoa izan da 18 eta 24 urte bitartekoen artean.



37

Ekimen sozial eta politikoetan parte hartzea, taldeen arabera



Manifestazioren batean parte hartu 41 39 44 43 39 36 43 41

Grebaren batean parte hartu 36 36 36 40 30 24 37 38

Eskaera aldarrikatzaile bat sinatu 32 30 34 31 34 23 33 35

Zure iritzi politiko edo soziala adierazten duen irudi bat erabili (pegatina, perfileko argazkia…)

26 24 28 26 27 24 29 23

Arrazoi politiko, etiko edo ingurumenekoengatik zenbait produktu boikoteatu edo ez erosi

20 18 23 20 21 15 23 18

Diruz lagundu edo dirua bildu jarduera politiko edo sozialen baterako 12 12 13 11 14 14 15 8

Politikari edo gai sozialei buruzko Interneteko foro edo eztabaida talderen batean parte hartu

12 13 11 11 14 7 15 10

Sindikatu edo beste talde antolaturen batekin lankidetzan aritu erabaki publikoetan eragiteko asmoz

8 6 10 6 11 7 9 5

Alderdi politikoren batekin lankidetzan aritu 5 6 4 4 6 4 6 4


Aukera bakoitzean baiezko erantzunen ehunekoa



38

3.15. Erakundeekiko konfiantza JARRAIAN ZENBAIT INSTITUZIOREKIKO DUZUN KONFIANTZARI BURUZ GALDETU NAHI NIZUKE. AIPATUKO DIZUDANBAKOITZAREKIKO,ESADAZU,MESEDEZ,GEHIENBATKONFIANTZADUZUNALAGEHIENBATEZDUZUNKONFIANTZARIK.

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Zure herriko udala 66 67

Eusko Jaurlaritza 63 67

Eusko Legebiltzarra 60 60

Zure diputazioa 59 62

Gobernuz kanpoko erakundeak (GKEak) 53 55

Europar Batasuna 48 46

Enpresak 38 37

Sindikatuak 36 32

Justizia epaitegiak 26 29

Komunikabideak 26 30

Espainiako Gobernua 19 22

Bankuak 18 15

Diputatuen Kongresua 16 19

Eliza katolikoa 15 25

Alderdi politikoak 12 14

Espainiako monarkia 8 14


Instituzio bakoitzean konfiantza dutenen ehunekoa

Gazte gehienek konfiantza dute beren udaletan (izan ere, udalak dira konfiantzarik handiena eragiten duten erakundeak). Gehienek ondoko erakundeetan ere badute konfiantza: Eusko Jaurlaritzan, Eusko Legebiltzarrean, beren foru aldundian eta Gobernuz Kanpoko Erakundeetan. Aitzitik, gazteen % 20k baino gutxiagok dute konfiantza ondokoetan: Espainiako gobernuan, banketxeetan, Diputatuen Kongresuan, Eliza katolikoan, alderdi politikoetan eta Espainiako monarkian (azken hau da konfiantza gutxien sortarazten duen erakundea).



39

Ez dago alde handirik gazteek eta 30 urtetik gorakoek adierazitako konfiantza konparatuz gero. Aipagarriena hauxe da: Eliza katolikoan duten konfiantza hamar puntu handiagoa da 30 urtetik gorakoen artean gazteen artean baino.

2016tik 2018ra jaitsi egin da gazteek erakunde guztietan duten konfiantza, Europar Batasunean dutena izan ezik. Eta atzerago jota, 1999an izandako konfiantzarekin alderatzen badugu, ikus dezakegu oro har (azken 20 urte hauetan izandako gorabeherak alde batera utzita) jaitsiera handiena erakunde hauei dagokiela: Gobernuz Kanpoko Erakundeak, sindikatuak, Eliza katolikoa, komunikabideak eta Justizia epaitegiak.



40

Talde guztietan konfiantzarik handiena eragiten duen erakundea udala da, Arabako gazteen artean izan ezik, horien artean gehiagok dute konfiantza Eusko Jaurlaritzan beren udaletan baino. Oro har, gizon gazte gehiagok dute konfiantza euskal erakundeetan, bai eta enpresetan ere, emakume gazteek baino. Emakumeen artean, aldiz, gizonen artean baino gehiagok dute konfiantza Eliza katolikoan.



41

Erakundeekiko konfiantza taldeen arabera



Zure Herriko Udala 66 66 66 66 65 60 67 67

Eusko Jaurlaritza 63 64 62 63 63 64 62 64

Eusko Legebiltzarra 60 63 56 61 58 61 58 62

Zure Diputazioa 59 61 57 60 57 61 58 60

Gobernuz kanpoko erakundeak (GKEak) 53 53 53 55 51 61 51 53

Europar Batasuna 48 47 48 46 50 53 46 47

Enpresak 38 41 35 40 36 45 31 48

Sindikatuak 36 35 37 36 36 44 39 27

Justizia Epaitegiak 26 25 27 27 24 31 25 25

Komunikabideak 26 24 28 26 27 33 23 29

Espainiako Gobernua 19 18 20 20 18 23 17 20

Bankuak 18 17 18 17 19 33 15 14

Diputatuen Kongresua 16 15 17 18 14 23 14 17

Eliza katolikoa 15 11 20 16 14 20 17 10

Alderdi politikoak 12 13 12 13 12 22 11 9

Espainiako Monarkia 8 8 10 9 8 18 7 7


Instituzio bakoitzean konfiantza dutenen ehunekoa



42

4. Egoera politiko eta ekonomikoaren balorazioa

4.1. Euskadiko egoera ekonomikoaren balorazioa ZUREUSTEZ,NOLAKOADAEGOERAEKONOMIKOAEUSKADIN:OSOONA,ONA,TXARRAEDOOSOTXARRA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Oso ona 5 3

Ona 70 60

Txarra 20 31

Oso txarra 2 4

Ed-Ee 3 3



Lau gaztetik hiruk uste dute Euskadiko egoera ekonomikoa ona edo oso ona dela. Pertzepzio positibo hori hedatuago dago gazteen artean 30 urtetik gorakoen artean baino.

2013tik aurrera Euskadiko egoera ekonomikoari buruzko pertzepzio positiboa gorantz joan da eten gabe eta 2018an seriearen baliorik altuena lortu du.



43

Ia ez dago alderik taldeen artean; denetan gehienek uste dute Euskadiko egoera ekonomikoa ona dela.

Euskadiko egoera ekonomikoaren balorazioa, taldeen arabera



Oso ona 5 6 4 4 7 7 5 5

Ona 70 70 71 72 68 74 66 76

Txarra 20 19 20 19 20 15 24 15

Oso txarra 2 2 2 1 3 3 2 1

Ed-Ee 3 3 3 4 1 1 3 3





44

4.2. Espainiako egoera ekonomikoaren balorazioa ZUREUSTEZ,NOLAKOADAEGOERAEKONOMIKOAESPAINIAN:OSOONA,ONA,TXARRAEDOOSOTXARRA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Oso ona 1 0

Ona 23 17

Txarra 53 53

Oso txarra 19 24

Ed-Ee 4 5



Gazte gehienen ustez Espainiako egoera ekonomikoa txarra da eta bakarrik lau gaztetik batek uste du ona dela. Edozelan ere, gazteen pertzepzioa 30 urtetik gorakoena baino baikorragoa da Espainiako egoera ekonomikoa baloratzean.

2013tik aurrera Espainiako egoera ekonomikoari buruzko iritziak hoberantz egin du.



45

Emakumeek gizonek baino pixka bat hobeto baloratzen dute Espainiako egoera ekonomikoa. Arabarrak dira hobekien baloratzen dutenak, hamarretik hiruk ona dela uste dute.

Espainiako egoera ekonomikoaren balorazioa, taldeen arabera



Oso ona 1 1 0 1 0 0 0 1

Ona 23 19 26 23 22 30 23 18

Txarra 53 55 51 54 51 55 49 60

Oso txarra 19 20 19 19 20 12 22 18

Ed-Ee 4 5 3 6 3 6 3





46

4.3. Euskadiko egoera politikoaren balorazioa ZUREUSTEZ,NOLAKOADAEGOERAPOLITIKOAEUSKADIN:OSOONA,ONA,TXARRAEDOOSOTXARRA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Oso ona 3 3

Ona 53 54

Txarra 30 29

Oso txarra 4 5

Ed-Ee 11 9



Gazte gehienek ontzat ematen dute Euskadiko egoera politikoa. Ez dago alde nabarmenik 30 urtetik gorakoek ematen duten iritziarekiko.

2017an eta 2018an jasotako balorazioak 2002an hasitako seriearen onenak dira.



47

Gazteen talde guztietan erdiek baino gehixeagok ontzat ematen dute Euskadiko egoera politikoa. Gipuzkoarrek ematen dituzte baloraziorik baikorrenak.

Euskadiko egoera politikoaren balorazioa, taldeen arabera



Oso ona 3 3 2 2 3 2 3 2

Ona 53 54 53 54 52 49 51 58

Txarra 30 29 30 29 31 33 30 26

Oso txarra 4 4 4 3 5 6 3 4

Ed-Ee 11 10 12 12 10 10 12 10





48

4.4. Espainiako egoera politikoaren balorazioa ZUREUSTEZ,NOLAKOADAEGOERAPOLITIKOAESPAINIAN:OSOONA,ONA,TXARRAEDOOSOTXARRA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Oso ona 1 0

Ona 12 10

Txarra 40 45

Oso txarra 39 37

Ed-Ee 9 8



Gazte gutxik uste dute Espainiako egoera politikoa ona dela. Eta balorazio txar hori 30 urtetik gorakoek egindakoaren antzekoa da.

2018an Espainiako egoera politikoa ona dela uste dutenen ehunekoa 2017an izandakoa bezalakoa da eta 2016koarena baino handiagoa (orduan hauteskunde orokorrak errepikatu behar izan ziren alderdiek ez zirelako ados jarri gobernua osatzeko).



49

Talde guztietan oso gutxik uste dute Espainiako egoera politikoa ona dela; gainera, ia ez dago alderik batzuen eta besteen portzentajeen artean.

Espainiako egoera politikoaren balorazioa, taldeen arabera



Oso ona 1 1 0 0 1 2 0 1

Ona 12 10 14 12 11 13 12 12

Txarra 40 39 42 39 42 46 38 41

Oso txarra 39 41 35 39 38 33 40 39

Ed-Ee 9 9 9 9 8 6 10 8





50

4.5. Poztasuna Euskadin eta Espainian demokraziak duen funtzionamenduarekin

ORO HAR, ZU OSO POZIK, NAHIKOA POZIK, EZ OSO POZIK ALA EZ ZAUDE BATERE POZIK DEMOKRAZIAK EUSKADIN DUEN FUNTZIONAMENDUAREKIN? ETA ESPAINIAN DUEN FUNTZIONAMENDUAREKIN?

% 18-29 urte ≥30 urte

EUSKADIN

Oso pozik 9 9

Nahikoa pozik 49 51

Ez oso pozik 29 27

Batere pozik ez 5 8

Ed-Ee 8 4

ESPAINIAN

Oso pozik 3 2

Nahikoa pozik 19 22

Ez oso pozik 37 39

Batere pozik ez 31 29

Ed-Ee 10 8



Gazteen erdia baino gehiago pozik dago demokraziak Euskadin duen funtzionamenduarekin, baina hirutik bat ez dago pozik. Poztasuna adierazten dutenen portzentajea antzekoa da gazteen artean eta 30 urtetik gorakoen artean.

Aitzitik, gazteen laurdena baino gutxiago dago pozik demokraziak Espainian duen funtzionamenduarekin. Kasu honetan ere ez dago alde nabarmenik gazteen eta 30 urtetik gorakoen artean.



51

Euskadin demokraziak duen funtzionamenduarekin pozik dauden gazteak gero eta gehiago dira, oro har, eta azken urteetan gehiengoa osatu dute.

Espainian demokraziak duen funtzionamenduarekin pozik daudenak gutxiago dira 2018an 2017an baino, baina, hala ere, 2014an eta 2015ean izandakoak baino gehiago dira orain.



52

Talde guztietan kide gehienak pozik daude demokraziak Euskadin duen funtzionamenduarekin baina ez daude pozik demokraziak Espaianian duen funtzionamenduarekin.

Poztasuna Euskadin eta Espainian demokraziak duen funtzionamenduarekin, taldeen arabera

% GUZTIRA



EUSKADI

Oso pozik 9 10 8 8 10 4 14 3

Nahikoa pozik 49 51 46 52 45 51 43 57

Ez oso pozik 29 28 30 27 31 26 30 29

Batere pozik ez 5 4 7 5 6 8 5 5

Ed-Ee 8 6 9 7 8 11 7 7

ESPAINIA

Oso pozik 3 3 3 3 3 3 4 2

Nahikoa pozik 19 19 18 17 21 25 14 24

Ez oso pozik 37 39 35 38 36 28 39 37

Batere pozik ez 31 31 31 31 31 32 32 29

Ed-Ee 10 8 13 11 9 12 11 8



4.6. Poztasuna Euskadin eta Espainian giza eskubideek duten errespetuarekin

ETA ZENBATERAINO ZAUDE POZIK EUSKADIN GIZA ESKUBIDEEN ERRESPETUAREKIN: OSO POZIK, NAHIKOA POZIK, EZ OSO POZIK ALA BATERE POZIK EZ? ETA ESPAINIAN?

% 18-29 urte ≥30 urte

EUSKADIN

Oso pozik 12 11

Nahikoa pozik 55 51

Ez oso pozik 23 25

Batere pozik ez 6 7

Ed-Ee 5 6



53

ESPAINIAN

Oso pozik 6 4

Nahikoa pozik 27 30

Ez oso pozik 36 34

Batere pozik ez 23 22

Ed-Ee 8 9



Hiru gaztetik bik beren poztasuna adierazi dute Euskadin giza eskubideek duten errespetuarekiko. Gazte gehixeago dago pozik, 30 urtetik gorako pertsonak baino.

Espainian giza eskubideek duten errespetuarekin pozik dauden gazteak Euskadiren kasuan azaldutakoak baino gutxiago dira; gazteen herena bakarrik dago pozik Espainian giza eskubideek duten errespetuarekin. Gai honi buruz gazteek eta 30 urtetik gorako pertsonek dituzten iritziak oso antzekoak dira.

2014tik hona (hau da, 2011n ETAk ekintza armatuaren behin betiko amaiera aldarrikatu ostean) Euskadin giza eskubideek duten errespetuarekin pozik dauden gazteak 2005 eta 2009 artean zeudenak baino askoz gehiago dira.

Espainian giza eskubideek duten errespetuarekiko poztasunak gorabeherak izan ditu azken urteetan baina beti ere gutxi izan dira pozik ageri direnak.



54

Talde guztietan gazte gehienak pozik daude Euskadin giza eskubideei eskaintzen zaien errespetuarekin baina ez Espainian erakusten den errespetuarekin. Kasu bietan, bai Euskadiri zein Espainiari buruz galdetzen denean, gizonek emakumeek baino poztasun handixeagoa erakusten dute.

Poztasuna Euskadin eta Espainian giza eskubideek duten errespetuarekin, taldeen arabera

% GUZTIRA



EUSKADI

Oso pozik 12 14 10 11 13 6 17 6

Nahikoa pozik 55 59 51 60 48 63 51 57

Ez oso pozik 23 20 26 19 28 23 21 26

Batere pozik ez 6 3 9 6 6 3 8 4

Ed-Ee 5 4 5 5 4 6 3 7

ESPAINIA

Oso pozik 6 7 5 5 7 4 7 5

Nahikoa pozik 27 28 25 29 24 32 21 33

Ez oso pozik 36 39 33 35 38 35 39 32

Batere pozik ez 23 20 27 23 24 18 25 22

Ed-Ee 8 6 10 8 7 11 7 8





55

4.7. Euskadiko arazo nagusiak ZUREUSTEZZEINTZUKDIRAEUSKADIKOHIRUARAZONAGUSIAK?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Lan merkatuari lotutako arazoak 66 76

Etxebizitza era etxe-gabetzeak 16 14

Hezkuntza 11 6

Arazo ekonomikoak 11 13

Egoera politikoa, politikariak eta gatazka politikoa 10 14

Zerbitzu publikoen funtzionamendua eta hedadura, laguntzak

9 8

Immigrazioa eta horrekin lotutako arazoak, arrazakeria

7 10

Pentsioak 7 16

Delinkuentzia eta segurtasun falta 5 7

Emakumeen aurkako indarkeria 4 4

Azpiegiturak eta garraioak 4 3

Osasungintza, Osakidetza, Gizarte Segurantza, osasuna 4 7

Arazo eta desoreka sozialak 3 5

Ustelkeria eta iruzurra 3 5

Hizkuntza egoerarekin lotutako arazoak 3 2

Gazteen arazoak 3 2

Beste arazo batzuk 2 3

Ingurumena 2 1

Murrizketak 2 2

Balioen krisia, norberekeria, intolerantzia, errespetu falta, kontsumismoa…

1 2

Indarkeria, terrorismoa, presoak eta bake prozesua

1 2

Justizia 1 1


Inkestatuek espontaneoki emandako erantzunak ondoren kodifikatu dira. Ehunekoen batura ez da 100 hiru arazo aipatu ahal zirelako.



56

Hiru gaztetik bik uste dute Euskadiko arazo nagusiak lan-merkatuari lotutakoak direla: langabezia, lan-baldintzak, prekarietatea… Gainerako arazoak, kasuan-kasuan, gazteen % 20k baino gutxiagok aipatu ditu.

30 urtetik gorakoen artean ere lan-merkatuari lotutako arazoak jotzen dira Euskadiko arazo nagusitzat; izan ere, nagusien artean lan-merkatuarekin lotutako arazoek gazteen artean baino aipamen gehiago jaso dituzte. Bi adin-taldeen arteko alderik nabarmenena hezkuntzarekin eta pentsioekin lotuta dago: gazteek nagusiek baino gehiago aipatzen dituzte hezkuntzarekiko arazoak baina gutxiago pentsioei lotutakoak.



57

2009tik aurrera gazteek gehien aipatzen dituzten arazoak lan-merkatuari lotutakoak dira. Horiekin konparatuta beste arazoek ez dute ematen hain garrantzitsuak direnik, aipatu dituzten gazteak askoz gutxiago baitira. Dena den, 2013tik hona arazo mota hauek aipatu dituzten gazteen portzentajea jaitsi egin da, bai eta arazo ekonomikoak edota politikoak aipatu dituztenena ere.

Lan-merkatuari, etxebizitzari edo ekonomiari lotutako arazoak gehiago aipatu dituzte 25 eta 29 urte bitartekoek, 18 eta 24 urte artekoek baino. Gazteenek, aldiz, 25 eta 29 urte bitartekoek baino neurri handiagoan aipatu dituzte hezkuntzari edo ikasketei lotutako arazoak.

Etxebizitzari loturiko arazoak gehiago aipatu dira Gipuzkoan beste lurraldeetan baino (puntu honetan argitu behar da etxebizitza garestiagoa dela Gipuzkoan, oro har, beste lurralde historikoetan baino).

Gizon eta emakume gazteen portzentajeen artean alde txikiak izanda ere, ikus daiteke emakumeen kontra biolentzia gehiago aipatu dutela emakumeek, gizonek baino.



58

Euskadiko arazo nagusiak, taldeen arabera



Lan merkatuari lotutako arazoak 66 66 66 62 70 60 69 64

Etxebizitza era etxe-gabetzeak 16 16 15 13 19 10 14 21

Hezkuntza 11 11 11 13 7 15 11 10

Arazo ekonomikoak 11 11 10 9 13 12 11 9

Egoera politikoa, politikariak eta gatazka politikoa

10 12 9 11 10 10 10 12

Zerbitzu publikoen funtzionamendua eta hedadura, laguntzak

9 8 10 8 11 10 10 7

Immigrazioa eta horrekin lotutako arazoak, arrazakeria

7 7 7 6 9 7 8 6

Pentsioak 7 7 6 6 5 2 9 5

Delinkuentzia eta segurtasun falta 5 4 5 4 5 2 8 2

Emakumeen aurkako indarkeria 4 3 6 5 2 4 5 3

Azpiegiturak eta garraioak 4 5 3 5 3 7 2 6

Osasungintza, Osakidetza, Gizarte Segurantza, osasuna

4 2 5 3 4 5 4 3

Arazo eta desoreka sozialak 3 4 3 3 5 3 4 3

Ustelkeria eta iruzurra 3 3 3 1 2 5 3 2

Hizkuntza egoerarekin lotutako arazoak 3 3 3 4 4 5 3 2

Gazteen arazoak 3 2 3 2 2 1 2 4

Beste arazo batzuk 2 2 2 2 1 1 2 2

Ingurumena 2 2 2 2 2 2 2 3

Murrizketak 2 1 2 2 3 2 3 2

Balioen krisia, norberekeria, intolerantzia, errespetu falta, kontsumismoa…

1 2 1 1 2 1 1 2

Indarkeria, terrorismoa, presoak eta bake prozesua

1 1 1 1 0 2 1 0

Justizia 1 1 1 1 1 0 1 1


Inkestatuek espontaneoki emandako erantzunak ondoren kodifikatu dira. Ehunekoen batura ez da 100 hiru arazo aipatu ahal zirelako.



59

4.8. Eusko Jaurlaritzaren zenbait arlotako jardueraren balorazioa

ETA ZEHATZAGO, ZURE IRITZIZ, NOLAKOA DA ONDOKO GAIETAN AZKEN URTEOTAN EUSKO JAURLARITZA EGITEN ARI DEN LANA: ONA, HALA-HOLAKOA EDO TXARRA?

% 18-29 urte ≥ 30 urte

Enplegua

Ona 21 18

Hala-holakoa 52 50

Txarra 25 28

Ed-Ee 3 5

Osasungintza

Ona 52 51

Hala-holakoa 38 37

Txarra 8 10

Ed-Ee 1 2

Kultura

Ona 54 50

Hala-holakoa 35 36

Txarra 7 7

Ed-Ee 4 7

Gizarte ongizatea

Ona 37 38

Hala-holakoa 46 44

Txarra 12 14

Ed-Ee 5 5

Euskara

Ona 42 49

Hala-holakoa 36 32

Txarra 12 9

Ed-Ee 9 10

Emakume eta gizonen arteko berdintasuna

Ona 35 32

Hala-holakoa 46 46

Txarra 15 16

Ed-Ee 4 6

Hezkuntza

Ona 40 40

Hala-holakoa 44 44

Txarra 15 12

Ed-Ee 1 4



60

Ingurumena

Ona 52 45

Hala-holakoa 30 37

Txarra 12 11

Ed-Ee 6 7

Herrilanak eta azpiegiturak

Ona 46 45

Hala-holakoa 35 37

Txarra 12 12

Ed-Ee 6 7

Ekonomia

Ona 21 25

Hala-holakoa 53 47

Txarra 20 22

Ed-Ee 5 6

Herritarren segurtasuna

Ona 40 38

Hala-holakoa 45 44

Txarra 12 15

Ed-Ee 3 3

Bakea eta bizikidetza

Ona 45 48

Hala-holakoa 39 38

Txarra 12 9

Ed-Ee 4 5

Justizia

Ona 24 24

Hala-holakoa 47 42

Txarra 20 23

Ed-Ee 9 11

Etxebizitza

Ona 20 21

Hala-holakoa 43 43

Txarra 34 31

Ed-Ee 3 5

Turismoa

Ona 67 63

Hala-holakoa 21 26

Txarra 5 4

Ed-Ee 6 7





61

Gazte gehienek uste dute Eusko Jaurlaritzaren jarduera ona izan dela turismo, kultura, osasun eta ingurumenaren arloetan. Gainerako arloetan gazteen iritzi positiboek ez dute gehiengoa osatu, baina gazte gehiagok uste dute jarduera ona izan dela txarra izan dela baino. Bakarrik enpleguari eta etxebizitzari dagokienean gazte gehiagok uste dute Eusko Jaurlaritzaren jarduera txarra izan dela ona izan dela baino. Hala ere, azken kasu horietan txarra izan dela deritzotenek ez dute gehiengoa osatzen.

Gazteen eta 30 urtetik gorakoen iritzien arteko alde aipagarri bakarrak hauexek dira: gazteek nagusiek baino hobeto baloratu dute Eusko Jaurlaritzaren jarduera ingurumenaren arloan baino txartoago euskararen arloan egindakoa.



62

Oro har, 18 eta 24 urte bitartekoek 25 eta 29 urte bitartekoek baino hobeto baloratzen dute Eusko Jaurlaritzaren jarduera; enplegu, osasun, gizarte ongizate, euskara, ekonomia, herritarren segurtasun, bake eta bizikidetza, etxebizitza eta turismo arloetan Eusko Jaurlaritzak egindako jarduera ontzat ematen dutenen ehunekoa handiagoa da gazteenen artean 25 eta 29 urte bitartekoen artean baino eta beste arloetan ez da alde esanguratsurik ikusten.

Gizonen eta emakumeen artean ez dago alde handirik; aipagarrienak hauexek dira: gizonek emakumeek baino neurri handiagoan ematen dute ontzat Eusko Jaurlaritzaren jarduera gizon eta emakumeen arteko berdintasun arloan eta emakumeek gizonek baino hobeto baloratzen dute Eusko Jaurlaritzak herrilanetan eta azpiegituretan eta justizian egindakoa. Lurralde historikoen araberako aldeei dagokienez, hauexek dira azpimarragarrienak: arabarrek eta bizkaitarrek gipuzkoarrek baino hobeto baloratzen dute osasunean, ingurumenean eta azpiegitura eta herrilanetan egindakoa; Araban eta Gipuzkoan bizi direnek Bizkaikoek baino hobeto baloratu dute herritarren segurtasunean Jaurlaritzak egindako lana eta, aitzitik, bizkaitarrek baloratzen dute hobekien turismoan egindakoa.

Eusko Jaurlaritzaren zenbait arlotako jardueraren balorazioa, taldeen arabera



Enplegua

Ona 21 20 21 24 17 20 21 20

Hala-holakoa 52 55 48 50 54 58 53 46

Txarra 25 22 29 23 27 19 22 32

Ed-Ee 3 3 3 3 2 3 4 1

Osasungintza

Ona 52 54 50 58 45 59 59 40

Hala-holakoa 38 36 40 34 44 31 34 47

Txarra 8 8 9 6 11 9 5 13

Ed-Ee 1 2 1 2 0 1 2 0

Kultura

Ona 54 54 53 53 54 50 57 51

Hala-holakoa 35 36 35 37 33 39 31 41

Txarra 7 7 7 5 9 6 7 8

Ed-Ee 4 3 5 4 3 5 5 1

Gizarte ongizatea

Ona 37 37 37 42 30 37 39 34

Hala-holakoa 46 47 45 43 50 47 44 50

Txarra 12 12 12 10 14 9 10 15

Ed-Ee 5 4 6 5 5 6 7 2



63

Euskara

Ona 42 42 43 46 38 40 44 41

Hala-holakoa 36 38 34 38 34 35 35 39

Txarra 12 11 14 10 15 15 10 15

Ed-Ee 9 8 9 6 13 9 11 5

Emakume eta gizonen arteko berdintasuna

Ona 35 41 29 36 34 37 31 40

Hala-holakoa 46 43 49 46 46 52 48 42

Txarra 15 11 18 13 17 8 14 18

Ed-Ee 4 4 4 5 3 3 7 0

Hezkuntza

Ona 40 41 40 40 41 36 42 40

Hala-holakoa 44 43 45 42 46 44 46 40

Txarra 15 16 13 16 13 17 11 20

Ed-Ee 1 0 1 2 0 3 1 0

Ingurumena

Ona 52 52 52 51 53 53 59 39

Hala-holakoa 30 30 32 31 30 30 24 40

Txarra 12 14 8 12 11 8 9 17

Ed-Ee 6 4 8 5 7 9 7 3

Herrilanak eta azpiegiturak

Ona 46 41 52 47 46 53 50 38

Hala-holakoa 35 38 32 37 33 30 34 39

Txarra 12 12 11 10 14 11 9 17

Ed-Ee 6 8 4 6 6 6 7 5

Ekonomia

Ona 21 22 20 24 17 23 22 20

Hala-holakoa 53 50 57 54 53 58 50 57

Txarra 20 21 19 16 25 16 21 20

Ed-Ee 5 6 4 5 5 3 8 3

Herritarren segurtasuna

Ona 40 42 38 44 36 45 33 50

Hala-holakoa 45 42 50 44 46 44 51 37

Txarra 12 12 10 9 14 6 12 13

Ed-Ee 3 3 2 2 3 5 4 0



64

Bakea eta bizikidetza

Ona 45 46 43 48 41 54 43 44

Hala-holakoa 39 38 41 36 43 34 41 39

Txarra 12 11 12 11 12 6 11 15

Ed-Ee 4 4 3 4 3 6 5 2

Justizia

Ona 24 21 27 25 22 26 22 27

Hala-holakoa 47 47 47 50 43 43 51 42

Txarra 20 20 19 17 24 23 18 22

Ed-Ee 9 11 7 8 11 8 10 9

Etxebizitza

Ona 20 20 20 22 16 25 19 19

Hala-holakoa 43 41 46 47 39 54 40 44

Txarra 34 36 31 25 44 18 36 36

Ed-Ee 3 4 3 5 1 3 4 2

Turismoa

Ona 67 69 65 71 63 61 77 56

Hala-holakoa 21 18 25 20 23 29 15 28

Txarra 5 6 4 4 7 3 3 10

Ed-Ee 6 6 6 5 6 6 5 6





65

5. ONDORIOAK

Gazteek interes gutxi dute politikan eta gehienek politikak mesfidantza eragiten diela esan dute. Gazteen erdiek baino gutxiagok gogoratzen dute beren etxean haurtzaroan edo nerabezaroan politikaz hitz egiten zela eta gutxi dira gaur egun ere beren etxean, lanean, ikasketa-zentroan edota lagunekin daudenean politikaz hitz egiten dutenak.

Gazteen jarrera politikoa nahiko moderatua da. Gazteak erdiko posizioetan kokatzen dira bai esker-eskuin eskalan bai nazionalismoaren eskalan, eta ez dute jarrera argia Euskal Herriko independentziari dagokionean.

Alderdi politikoetatik hurbil sentitzen direnak oso gutxi dira, bai eta alderdi politikoetan konfiantza dutenak ere; gazte gehienen ustez alderdi politiko bakar batek ere ez ditu konponbide berriak eskaintzen. Alderdi politikoek ez dute gainditzen 0 eta 10 arteko eskalan neurtzen direnean (hau da, 5aren azpitik geratzen dira), baina EAJri, EH Bilduri eta Elkarrekin Podemosi dezima batzuk bakarrik falta zaizkie 5a gainditzeko. Alderdiekiko urruntasun hori badago ere, botoa ematen duten gazte gehienek beti alderdi berdinari ematen diotela aitortu dute.

Gazte gehienek konfiantza dute Euskadiko erakundeetan (udalak, foru aldundiak, Eusko Jaurlaritza eta Eusko Legebiltzarra) baina ez Espainiakoetan (Espainiako gobernua, Diputatuen Kongresua edota Espainiako monarkia). Oro har, Euskadiko egoera Espainiakoa baino hobeto baloratzen da, bai egoera ekonomikoari buruz galdetzen denean bai egoera politikoari buruz dagokionean, eta Euskadiri buruzko balorazio positibo horiek gero eta ugariagoak dira. Demokraziaren funtzionamendua eta giza eskubideen errespetua hobeto baloratzen dira Euskadiri buruz galdetzen denean Espainiari buruz galdetzen denean baino.

Gazteek uste dute Euskadiko arazo larrienak lan-merkatuari lotutakoak direla. Beraien iritziz Eusko Jaurlaritzaren jarduera batez ere ona da turismo, kultura, osasun eta ingurumenaren arloetan; aitzitik, balorazio negatiboak positiboak baino ugariagoak dira enplegu eta etxebizitza arloetan Jaurlaritzak egindako lana baloratzen dutenean.

Documents

Gazteen ARGAZKIAK 2018 - euskadi.eus · Gazteen argazkiak 22 (2018) Gazteen Euskal Behatokia 6 2. Metodologia Datuak Euskadiko lurralde historiko bakoitzean 18 urtetik gorako biztanleriari