Interes europarreko habitatak: dagokien ebaluaketa eta jarraipena Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE)Arkaute, 2012ko Azaroaren 8-9

Larre eta sastraketako habitatak: aziendazamaren bilakaera, larre-sastraka mosaikoaren

kontserbazioan dituen ondorioak etajarraipenerako metodologia

Arantza Aldezabal eta Ana EtxeberriaEuskal Herriko Unibertsitatea

Guztira 17 habitatLarre eta sastrakadiak 2 taldetan banatu ziren, 2 erizpide jarraituz:1. Okupazio-azalera.2. Giza-maneiuaren dependentziaEbaluazio-metodologia desberdina!

Azalera TXIKIAK eta lokalitate ↓Baldintza ekologikoenMenpekotasuna ↑

Azalera HANDIAK eta oso hedatuakAbeltzantzaren kudeaketarenMenpekotasuna ↑

A taldeko larre eta sastrakadiak, guztira 11:

-metodologia: prospekzioa in situ eta ebaluazio-fitxa.

-kartografiaren zuzenketa eta eguneratzea (gvSIG, “shp” geruzak).

6170: kareharrietan garatzen diren

larre alpetar eta subalpetarrak:

Larre harritsuak, lurzoru finekoak, espezieetan aberatsak eta batez

ere ardi-aziendak erabilia

� B taldeko habitat gisa tratatuEgungo kartografia BERRIKUSTEA gomendatzen dugu.

A taldeko larre eta sastrakadiak: ONDORIO NAGUSIAK

�egungo diagnosia: orohar kontserbazio-egoera egokia.

�lehentasuna: inguruneko bizi-baldintza ekologikoak

mantenduko direla bermatzea, babesgune izendatuz: adb. mikroerreserbak.

�Larratze-jarduera mantentzea gomendatzen da, intentsitatebaxu edo moderatuan eta sistema extentsiboan.

�jarraipena: biurtekako in situ prospekzioa.

�1430 habitataren (sastrakadi halo-nitrofiloen) azaleraportzentai altuagoa inkluditu behar da 2000 Natura Sarean.

B taldeko larre eta sastrakadiak:

Zailtasunak kontserbazio-egoera definitzeko: zenbat larre? zenbat sastrakadi?

Nolakoak? Zein da dibertsitate-maila optimoa?

ABELTZANTZAren etorkizuna eta kudeaketa da gakoa

Egungo diagnosirako funtsezko urratsak:

1. Abel zamaren eboluzio espazio-tenporala aztertzea.

2. Ganadu-mota desberdinen joerak identifikatzea.

3. Egoera sozioekonomikoa ezagutzea: diru-laguntzak, PAC erreforma.

4. Aldaketa paisajistikoak detektatzea.

5. Mendiko erabileraren jarraipena.

1. arazoa: informazio-iturri ≠�kode eta sailkapen ≠ baliokidetzak??

2. arazoa: zaldi eta behorren informazioa oso eskasa (soilik 10 urtetik behin etaprobintzika): “ofizialki” ez da jasotzen udalerrika, ez eta urtero ere.“Censo agrario/ganadero sobre pastos comunales” (2009-2010).

Gure helburua: mendiko erabileraren abel-zamaren azterketa egitea.

Aziendaren bilakaeraren inguruko informazio-bilketa

Abel zamaren bilakaera tenporala probintzi eta EAE mailan(1995-2010)

Haragitako behiak Ardiak: esne+haragi Ahuntzak: esne+haragi

Ardi/behi erlazioa Mendia erabiltzen azienda-zamaren eboluzioaa

(Mandaluniz et al. 2005)

Haragitarako behiak (>2 urte)

Abel zamaren bilakaera espazio-tenporala komarka mailan(2003-2010)

Haragitarako ardiak (>2 urte)

Abel zamaren bilakaera espazio-tenporala komarka mailan(2003-2010)

Esnerako ardiak (>2 urte)

Abel zamaren bilakaera espazio-tenporala komarka mailan(2003-2010)

Zaldi eta behorren datuak:

ONDORIO NAGUSIAK:

Joera: zama igoera ↑↑

�Datuen eraniztasunak (unifikazio-falta abel kategorietan) eta gabeziak(zaldi eta behorrak, komarkako hutsuneak, etab.) ondorio garbiakateratzea zailtzen du.

�Ezin izan dugu ordainsari “agroanbientalei” buruzko daturik tratatu.

�Datu-bilketarekin jarraitzeko premia: jakin badakigu Diputazioetan “iturriofizialetan” baino datu zehatzagoak daudela. Datuak osatu beharra.

�Ez dirudi azken 15 urtetan abel zama murriztu denik, mantendu baizik.

�Azienda mota da aldatzen ari dena, baita mendiaren erabilera ere: zeinda honen arrazoi nagusiena?

�Mendiko erabileraren jarraipen zuzena egin beharra.

�Abeltzaintzak sortzen dituen zerbitzu ekosistemikoak kuantifikatu beharrabere osotasunean.

Proposatu dugun metodologia:

�Abelburuen erregistro unifikatua bideratzea: datu-base amankomuna, datu georreferentziatuak, kode berdinak. Datuak sartzeko protokolo beraguztiontzat.

�REGAren aplikazioa (Real Decreto 479/2004 Registro general de Explotaciones Ganaderas):

�Mendiko erabileraren jarraipen zuzena in situ: formazioa, basozain eta bolondresei. Laginketa-protokolo erreza, edonork aplikatzekoa.

�Larre eta sastrakadien egoeraren indikatzaileen definizioa eta kuantifikazioa:

LIFE-soilmontana: lurzoruaren osasun-txartelak (NEIKER).

�Analisi paisajistikoa: nola aldatu da larre-sastraka mosaikoa azken 20 urtetan? Ortofotoen interpretazioa (80. hamarkada, 90. hamarkada, 2000, 2010) eta larra/sastraka erlazioan eman diren aldaketen kuantifikazioa.

�Sektorearen analisi sozio-ekonomikoa: PAC-2014 berrirako egokitzea.

Metodologia martxan jartzeko lan-taldea: koordinazioa eta elkarlanean

aritzeko borondatea derrigorrezkoa. Partaideak:

�Diputazio bakoitzeko ordezkari bat (3). Funtzioa: azienda-kategoriak definitu eta

norberaren Diputazioan biltzen diren datuak datu-base amankomunean

erregistratuko direla bermatzea.

�Eusko Jaurlaritzako eta IHOBEko ordezkari bana (2). Funtzioa: Zerbitzu

informatikoa, logistika bertan zentratu eta koordinatzea.

�Probintzia bakoitzeko abeltzain eta artzai-elkarteen ordezkari bat (3). Funtzioa:

sektorearen egoera sozioekonomikoaren berri ematea eta mendiko erabilera

zuzenaren erregistroan laguntzea.

�OCA-tako ordezkaria (1): diru-laguntzen kudeaketaren eta PAC-aren berri

ematea.

�NEIKER-eko ordezkaria (1): jarraipen-protokoloak diseinatzea, datuen analisia

burutzea, larre eta sastrakadien egoeraren diagnosia egitea, formazio-ikastaroak

ematea.

�EHU-Unibertsitateko ordezkaria (1): jarraipen-protokoloak diseinatzea, datuen

analisia burutzea, larre eta sastrakadien egoeraren diagnosia egitea, formazio-

ikastaroak ematea.

ESKER ONAK

Gure eskerrik beroenak lan hau egiten lagundu diguten pertsona etainstituzioei:

� Iñaki Aizpuru (IHOBE).� Marta Rozas eta Mª Jose Lodeiro (Eusko Jaurlaritza).� Unai Ganzedo (EHU).� Ramón Urruela, Alejandro Cantero eta Roberto Pérez de San Román (HAZI-IKT).� Iñigo Agirre, Ismael Mondragón, Juan Luis Korkostegi eta Nerea Berrocal (Gipuzkoako Foru Aldundia).� Nerea Mandaluniz (NEIKER)

Zuek gabe lan hau ez zen posible izango.