Embed Size (px)
Citation preview
Landare, animali, gainontzeko bisitari eta zure onuragatik, errespeta itzazuPor el bien de la flora, la fauna, el resto de los visitantes y por ti mismo, respétalas
arauaknorm
as
Diputación Foral de GipuzkoaGipuzkoako Foru Aldundia
GR eta PR-en sinbologia - simbología de los GR y PR
PR-Gi 3
3
GR 35.1
A B C D E F G H I J
1
2
3
4
5
San Prudentzio
Meaga
SantaBarbara
ORIO
Iñurritza
San Martin
ZARAUTZ
GETARIA
PR-Gi 35
A-8
PARQUE NATURAL SL-Gi 22
IBILBIDEAKparkearen zehar
RECORRIDOSpor el parque
Ibilaldi hau oso egokia dafamilientzako zein denboragutxi edukita parkeareninteresguneak bisitatzekogrina duten ibiltarientzat.Iturrarango aparkalekuanhasten da eta lorategibotanikoa zeharkatuzAgorregiko burdinolarajaisten da; hemendikharanaren hondotik etaerrota desberdinenaldamenetik igarotaManterolara iritsiko gara.Hemendik gertu gorantzhasten da hasierakopuntura iristeko, lorategikobeste gune batetik pasatuzeta baita Iturraranbaserritik ere.
Este es un itinerario muyadecuado para familias ysenderistas que dispongande poco tiempo y quieranconocer lugares de interésdel Parque. Comienza en elaparcamiento de Iturrarany atravesando el jardínbotánico desciende a laferrería de Agorregi, desdedonde por el fondo del valley pasando junto a variosmolinos nos lleva hastaManterola. Cerca de aquícomienza a ascender paravolver al punto de iniciopasando por una nuevazona del jardín y junto alcaserío Iturraran.
Agorregiko ibilaldiaRecorrido de Agorregi
0 1000 20000
150
200
ITURRARANGOAPARLEKUA Agorregi
100
50
3000Luzera · Longitud (m)
Altu
era
· Alti
tud
(m)
ManterolaITURRARANGOAPARLEKUA
500 1500 2500 3500
Profila / Perfil
SL-Gi 23
Lukuneko aparkalekutikhasita Laurgaingo auzoraigo behar da poliki-poliki,Lardizabal jaun-andreenotoi lekua zen santutxoezagunetik sartuta.Hemendik igotzen jarraitubehar da Sarrolabaserriraino, non ingurukoitxituretan: pottokak,betizuak, orkatzak etaoreinak ikus daitezkeen.Honez gain baserrikobordan parkeko animalieiburuz zerbait gehiagoikasteko aukera izangoduzu. GeroagoSarrolaerreka zeharkatubehar da Orbelaunbaserrira igotzeko; hauibilaldiari hasiera emandiogun lekutik oso gertudago.
Partiendo del aparcamientode Lukun se asciendesuavemente al barrio deLaurgain, entrando por elconocido crucero, lugar deoración de los señores deLardizabal. Desde aquí secontinúa ascendiendohasta el caserío Sarrola encuyos recintos se puedencontemplar: pottokas,betizus, corzos y ciervos, yademás aprender algo mássobre la fauna del Parqueen la borda de dichocaserío. Más adelante se hade cruzar el arroyo deSarrolaerreka paraascender al caseríoOrbelaun, muy cerca delaparcamiento donde hemosdado comienzo al itinerario.
Faunako ibilaldiaRecorrido de fauna
Profila / Perfil
0 500 1000 1500 2000 2500
150
200
250
100
503000 3500 4000 4500 5000Luzera · Longitud (m)
Altu
era
· Alti
tud
(m)
5500 6000 6500
LUKUN Sarrola Ertzainerreka LUKUNLaurgain
300
PR-Gi 153
Ibilaldi honek Pagoetamendiaren inguruan borobilbat marrazten du.Arrospideko aparkalekuanhasten da eta paisai eta kulturinteresguneko hainbatlekutatik pasatuz:Burnigurutze, Aizkorte-haitzako faila, Sagastizabalgoelurzuloa, Beorbarrutikohagin zaharra etaElutsaundiko pagadi bikaina, Lizarbakarrako bidegurutzerairisten da. Berriro ere bielurzuloetatik pasa etaAltzolako auzora heltzen da.Hemendik Pagoeta mendiainguratzen jarraitzen du Parkeinguruko panoramika ederrakerakusten dizkigun pistabatetik. Azken zatiantranshumantziako bidea zenGR 35.2 arekin bat egiten du iaAiara iritsi arte, etaerrepidearen paraleloan doanbide bat jarraituz hasierakopuntura eramango gaitu.
Este recorrido dibuja un círculoalrededor del monte Pagoeta.Comienza en el aparcamientode Arrospide y pasando porlugares de gran interés culturaly paisajístico como: la cruz dehierro de Burnigurutze, la fallade Aizkorteaitza, el nevero deSagastizabal, el viejo tejo deBeorbarruti y el magnificohayedo de Elutsaundi, llega alcruce de caminos deLizarbakarra. De nuevo pasapor dos neveros y continúahasta el barrio de Altzola. Desdeaquí continúa bordeando elmonte Pagoeta por una pistaque ofrece bellísimaspanorámicas de todo el entornodel Parque. El último tramotranscurre por la antiguacalzada de trashumancia quecoincide con el GR 35.2 hasta casiAia y por un sendero paraleloa la carretera vuelve al puntode partida
Pagoetako ibilaldiaRecorrido de Pagoeta
Profila / Perfil
0 1000 2000 3000 4000 5000Luzera · Longitud (m)
Altu
era
· Alti
tud
(m)
6000 7000 8000
300
400
500
600
700
9000 10000 11000 12000 13000 14000 15000 16000 17000
ARROSPIDEElurzuloaNevero Elutsaundi
CaseríoSoraien Baserria
CaseríoZatarain Baserria
Alto deAtxuri-ko Gaina
CaseríoEzkialde Baserria
PR-Gi 35GR 35.2
GR
35.1Arrospide
Ezkialde
Altzola
Soraien
Atxuriko gaina
Elutsaundi
Zatarain
Elurzuloa - Nevera
PR-Gi 84
9
10
11
12
F G HE
E r t z a i n e r re
k a
PR-G
i 35
Laurgain
Lukun
Palazio
SarrolaOreinak - Ciervos
G H
7
8
Parkea zeharkatzen dutenIBILALDIAK
RECORRIDOSque atraviesan el parque
PR-G
i 35
GR 35.1
GR 35.
1
PR-Gi 1
53
Lukun
Iturraran
H I
7
8
GR 34
Ibilbide hau, gurelurraldeko zonaldemenditsu eta kostaldearenarteko transhumantzia-bide desberdinak lotuz,Donostia eta Arantzazurenartean igarotzen da. Zatiasko Ertaroankomunikabide gisa erabiliziren Humbolt etaJovellanos idazleenliburuetan aditzera ematendutenez.
Este sendero transcurreentre Donostia y Arantzazuuniendo diferentes caminosde trashumancia entre lacosta y las zonas demontaña del interior denuestro territorio. Muchosde sus tramos fueronutilizados en la épocamedieval como vías decomunicación y así loatestigua la literatura deimportantes viajeros comoHumbolt y Jovellanos.
Donostia-Arantzazu
GR
35.1·P
R-G
i84
GR3 4
GR
35. 1P
R-G
i 84
Iturriotz
San Juan ermita
I J
12
13
14
H
GR 35 Lizarrusti/Zumaia
Artzainek abereak neguankostaldetako larreetaraeramateko eta udaberrianprobintziako erdialdeandauden mendi altuenetakolarreetara bueltatzekoerabiltzen zituztentranshumantziako bideakdira hauek; konkretukiAralarrekoak.
Es la ruta de trashumanciaque utilizaban los pastorespara llevar el ganado a lospastos de la costa eninvierno y regresar enprimavera hacia los pastosde las montañas más altassituadas en el interior dela provincia, en este casolos pastos de Aralar.
GR 35
GR 35.1 IngurabideaVariante Aia/Orio
Artzainek behinIturriotzeko mugetarairitsita, bakoitzari gehienkomeni zitzaionkostalderako bidea hartzenzuen. Ingurabide hauhonen adibide dugu. Aiatik
Oriora jaisten zirenKukuarriko eta Oriaibaiaren bokaleko belardiakustiatzeko.
Los pastores una vezalcanzaban los confines deIturriotz, cada uno tomabael rumbo a la costa que másle convenía. Esta variantees un ejemplo de ello.Desde Aia descendían aOrio para aprovechar losprados de Kukuarri y de ladesembocadura del ríoOria.
GR 35.2 IngurabideaVariante Aia/Zarautz
Ikazkiñartetako lepotikZarautzera jaisten daUrdaneta eta Elkanoauzoak zeharkatuz. Bidekolarre handiek erakustendigute non bazkatzen zirenardiak hil horietan.
Parte del collado deIkazkiñarteta paradescender a Zarautz por lasbarriadas de Urdaneta yElkano. Grandes praderasmuestran los lugares dondepacían las ovejas en esosmeses.
GR 121 Gipuzkoako biraVuelta a Gipuzkoa
Ibialdi luze hau 21 etapetanlurraldeko mugakzeharkatzen ditu eta lauingurabideekin osatzen da.Kostaldeko zatia SanPetesburgo Finisterrekinlotzen duen ibilaldieuroparraren barruan dagogainera, E-9 bezalaezagutzen dena.Ibilbidearen zati honetan,Oria ibaiaren bokalarenpaisai malkartsuak,Mollarriko ontziralekuaketa Inurritzako dunakliluratu egingo zaitu.
Este gran recorridotranscurre por el límiteterritorial a lo largo de 21etapas, completado concuatro variantes. La zonacorrespondiente a la costapertenece a su vez a unaruta europea, la E-9 quetranscurre entre SanPetesburgo y Finisterre. Deeste tramo puedes disfrutarde paisajes tan agrestescomo la desembocadura delrío Oria, el embarcadero demollarri o de las dunas deInurritza.
PR-Gi 30 Zarautz-Elkano
Zarautz herritik abiatutaeta ibilbide eroso baterabiliz, Pagoetakoinguruetan dagoennekazal-auzo xarmantabatera iristen da.
Partiendo de la localidad deZarautz se alcanza por uncómodo recorrido uno desus barrios rurales conmayor encanto, situado enlas estribaciones de Pagoeta.
PR-Gi 31 Pagoeta
Antzineko komunikabideakerabiliaz, ZarautzetikPagoetara igotzen da unebatzuetan GR 35.2rekinbatera joanez, Urdanetainguruan. Kostaldekopanoramika ikustekoa da.
Asciende desde Zarautz porantiguas vías de comunicaciónhasta la cruz de Pagoeta, y seune por unos momentos al GR35.2 en el barrio de Urdaneta.La panorámica sobre la costaes espectacular.
PR-Gi 32 Santa Barbara
Zarautzetik irteten da etaaldameneko herrira iristenda, Getaria. Vista Alegreauzoaren aldameneanSanta Barbara ermitaraigotzen den antzinakogaltzada hartzen da.Ibiltariak, honen harlauzahandiekin harritutagelditzen dira.
Parte de Zarautz condestino a la la localidadvecina de Getaria. En lasinmediaciones de VistaAlegre se toma una antiguacalzada que asciende a laermita de Santa Bárbara;sus grandes losas llamanla atención de loscaminantes.
PR-Gi 32
PR-Gi 143 Zestoa-Errezil
Galtzadatik AizarnarainoSanta Engratzia ermitaenblematikotik etaEtumetako bentatikabiatzen da; Erniomendiaren hegalak dirahauek. Komizolatzak etaSemeroaitzak Errezilgoharanera bidea irekitzendute. Baserri eta basotxoenarteko bideek herri-guneraeramango gaituzte.
Por la calzada hastaAizarna se dirige a laemblemática ermita deSanta Engratzia y a la ventade Etumeta; son las laderasdel macizo de Ernio.Komizolatza y Semeroaitzadan paso al valle de Errezil.Caminos entre caseríos ybosquetes acceden alcentro urbano.
Situación en el mapa
PR-Gi 142 Aizarnazabal-Zestoa
Hau gure geografiako bidezaharrenetako bat da.Aizarnako inguruetakohainbat lekuetan oraindikharlauza handiak ikusdaitezke. Ibilbide honetakoerreferentziak hurrengoakdira: Txiriboga, San Juan,Lizaso eta Aizarna. Zestoarairisteko Ertxineko hegaleandagoen galtzadatik abiatubehar da.
Esta es una de las rutasancestrales de nuestrageografía. Aún es posibleobservar sus grandes losasen tramos concretos en losalrededores de Aizarna.Txiriboga, San Juan,Lizasoeta y Aizarna son lospuntos de referencia deesta ruta. Para llegar aZestoa la senda transcurrepor la calzada situada enla ladera de Ertxin.
PR-Gi 141 Zumaia-Aizarnazabal
Bide honek kostaldeaAizarnazabalekin lotzen du.Mendi-mazeletansakabanatuta dauden auzodesberdinen arteko bidezaharrak erabiltzen ditu:Arteaga, Artadi, Oikia,Etxabe eta Muribia.
Este sendero comunica lacosta con Aizarnazabal.Aprovecha los caminostradicionales de paso entrelas barriadas diseminadasen las diferentes laderasmontañosas, barrios como:Arteaga, Artadi, Oikia,Etxabe y Mirubia.
PR-Gi 84 Aia-Zelatun
Aia herritik atera etaIturriotzeko bentara igotzenda, eta handik Hernioinguruetan dagoenAketegiko malda etalautadetara; hau antzinatikabeltzaintza eman da.Erdialdeko puntugeografiko honeksenderismoz gozatzekoaukera handiak ematenditu.
Partiendo de la localidadde Aia se asciende hasta laventa de Iturriotz y desdeaquí a los rasos y laderasde Aketegi, lugar de
pastoreo ancestral que sesitúa en el entorno deHernio. Este céntrico puntogeográfico posibilitamultitud de opciones para
PR-Gi 40 Aizarna-Santa Engratzia
Aizarnatik ateratzen da etaSanta Engratzia baselizaraigotzen da. Gure aurre-historiako aztarna ugarigordetzen dituen Altzolarase-ko bide zaharra berreskura-tzen du. Aizarnara Sustrai ba-serriko bidetik bueltatzen da.
Parte del casco urbano deAizarna para ascender a laermita de Santa Engratzia.Recupera el antiguo trazadode Altzolaras, donde se sitúanimportantes vestigios denuestra prehistoria. Vuelve aentrar en Aizarna por elcamino del caserío Sustrai.
PR-Gi 39 Bidaurretako GaltzadaCalzada de Bidaurreta
Zestoa herritik Aizarnara,Gipuzkoako herrialdeandagoen galtzada bitxi-enetako batetik igotzen da.
Desde la localidad deZestoa se asciende aAizarna pasando por unade las calzadas mássorprendente de nuestroterritorio de Gipuzkoa.
PR-Gi 35 Zarautzeko biraVuelta a Zarautz
Ibilbide honek Zarautzekoudalerria inguratzen lagun-duko dizu, bere ikuspuntudesberdinak deskubrituz.Barruko zonaldeko Indo etaPagoeta mendietatik etakostaldeko Talaimendi etaSanta Barbara talaietatikpasatzean paisai ederretazgozatzeko aukera izangoduzu.
El trazado de este senderopermite rodear el municipiode Zarautz descubriendodiferentes perspectivas delmismo. El paso por losmontes Indo y Pagoeta enla zona interior y lasatalayas del Talaimendi ySanta Bárbara en la costate harán disfrutar delpaisaje.
PR-Gi 34 Zarautz-Urteta
Zarautzetik abiatzen daUrteta auzoan amaitzeko.Auzo honetan baserrientamaina handiak harrituegingo gaitu; nekazaritzaeta abelzaintza dira baserrihauen aktibitategarrantzitsuena.
Sale de Zarautz paraascender a la barriada ruralde Arteta, donde se puedendescubrir caseríos quellaman la atención por sugran porte; en ellos semantiene la agricultura yganadería como actividadprincipal.
PR-Gi 33 Zarautz-Talaimendi
Zarautzetik irteten daTalaimendira igotzeko,tartean Inurritzako dunaketa bokalea erakutsiz.Goiko aldean Mollarrikoontziralekua eta San Martin
ermita ikus daitezke.Talaimenditik Priora txakolimahastiak zeharkatzenduen galtzadatik jaisten da.
Parte de Zarautz paraascender a Talaimendi ymostrar la zona de dunasy desembocadura deInurritza. En la zona altase pueden visitar elembarcadero de Mollari yla ermita de San Martín.De Talaimendi se desciendea Orio por la antiguacalzada que atraviesa losviñedos de txakoli.
GR 35.2GR 35.1
PR-Gi 34
PR-Gi 33
M. I
TURR
IZA
Agorregi
M. I
TURR
IZA
Hortentsiak Hortensias
PAGO
ETAK
O AR
TXIB
OA
Orkatz kumea Cría de corzo
M. I
TURR
IZA
Pagoetako gurutzeaCruz de Pagoeta
M. I
TURR
IZA
Iturriotzeko bentaVenta de Iturriotz
J. M
ARTÍ
NEZ
Zumaia
J. IR
AETA
Orio
M. I
TURR
IZA
Zarautzeko bista Vista de Zarautz
M. I
TURR
IZA
Lizartxo
J. M
ARTÍ
NEZ
Elkano
J. M
ARTÍ
NEZ
Santa Barbara ermitaErmita de Santa Bárbara
J.A.
IRAE
TA
San Martin baselizaErmita de San Martín
M. I
TURR
IZA
IturraranGA
LEM
YSOvejas latxa ardiak
M. I
TURR
IZA
Ermita de Santa Engratzia baseliza
J.A.
IRAE
TA
Caserío Gurmendi baserria (Urteta)
PAGO
ETAK
O AR
TXIB
OA
Ernio Txiki
M. I
TURR
IZA
Aizarnazabal
M. I
TURR
IZA
Palacio Lili Jauregia
M. I
TURR
IZA
Izarraitz
Sobre el mapa elaborado por Ikermap (Donostia), correspondienteal nº 12 de la colección de la cartografía del Gobierno Vasco, sehan realizado las actualizaciones en los trazados de los recorridosexistentes y completado con los nuevos itinerarios homologadospor Gipuzkoako Mendizale Federakundea.
Ikermapek (Donostia) egindako mapan, Eusko Jaurlaritzakokartografiaren bildumako 12. zenbakian., agertzen diren ibilbideakgaurkotu egin dira eta Gipuzkoako Mendizale Federakundeakhomologatutako ibilbide berriekin osatu.
Escala 1:20.000 Eskala
PARKE NATURALApagoeta
IBILBIDESEINALIZATUAK
RECORRIDOSSEÑALIZADOS
pagoeta pagoeta
PR-Gi 3
9
GR 35 · PR-Gi 143
GR
35•
PR
-Gi 4
0
Etumeta
Santa Engrazia
D E F
11
12
13
14
PR-Gi 40
GR 35
PR-Gi 141
PR-Gi 39
Lizasoeta
Aizarna
San Juan
A B C
8
9Oikia
AIZARNAZABAL
Mirubia
Saiatz
San Kristobal
UR
O
LA
I B A
IA
Txiriboga
San Juan
A B 2
3
4
5
6
7
8
PR-Gi 142
GR
35
PR-Gi 39 • PR-Gi 40
Altzola
Santa Engrazia
Aizkibel
AizarnaSan Pelaio
A B C D E
9
10
11
GR 35
PR-Gi 39
PR
-Gi 39
D E F G
1
2
3
4
SantaBarbara
ZARAUTZ
San Anton
GETARIA
GR 121 (E9) • PR GI 35
5
GR 121 (E-9)
GR
35
.1San Paulo
ORIO
IñurritzaTalaimendi
San Martin
Mendibeltz
OR
IA
IB
AI
A
H I J2
3
4ZA
RA
UT
Z
PR-Gi 34
•
35
PR-
GR 35.1
Urdaneta
Urteta
Pagoeta
E F G 4
5
6
7
8
9
10
ZARAUTZ
GR
35 · PR
-Gi 143
Oikia
AIZARNAZABAL
Saiatz
Txorondegi
ZARAUTZ
AltzolaSanta Engrazia
Aizarna
San Juan
AZPEITIA
A B C D E F 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
GR
35
· PR
-Gi 1
41GR 121
PR-Gi 34 GR
35.
1
Santakruz ermita
Elkano
Urdaneta
Erniotxiki
PR-G
i 35
PR-Gi 30
C D E F G H3
4
5
6
7
8
9
10
ZARAUTZ
PR-G
i 34
GR
35.2 · PR-G
i 34
Urdaneta
Urteta
Pagoeta
E F G 4
5
6
7
8
9
10
ZARAUTZ
Meaga
San Blas
Santakruz ermita
Elkano
PR
-Gi 3
5
ZARAUTZ
PR
-Gi 35
D E F G
4
5
6
GR 35.2
Zarautz UrdanetatikZarautz desde Urdaneta
J. A
. IRA
ETA
14
PR-Gi 1
53
PR-Gi 153
PR-Gi 153
PR-Gi 35
GR
35.1 • PR
-Gi 84
GR
34 •
GR
35Iturriotz
San Juan
Ikazkiñarteta
Atxuriko gaina
Erniotxiki
Lizartxo
AIA
G H I
9
10
11
12
13
GR
34
SaihesbideVariante de sendero
Mugarria / Jalón
SL2
Mugarria / Jalón
PR
Direcciónequivocada
Norabideokerra
Cambio dedirecciónNorabidealdaketa
Continuidadde sendero
Bideahemendik
Cambio bruscode dirección
Erabateko norabidealdaketa
Mugarria / Jalón
GR35
Gezia / Flecha
GR35
Ikazkiñarteta 1 h 30’
Gipuzkoako Mendizale FederakundeaFederación Guipuzcoana de Montaña
GR
35.1 • PR
-Gi 84
GR
3 4-
35.1
GR 34
San Paulo
Iturriotz
Manterola
Erniotxiki
Lizartxo
Altzuruzelai
AIA
G H I J
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
PR-Gi 1
53
SL 22
ORIO
Agorregi
PR-Gi 34-35
GR 121 (E9)
Meaga
SantaBarbara
Santakruz
Elkano
Urdaneta
Indamendi
Iñurritza
TalaimendiZARAUTZ
Urteta
Laurgain
Lukun
Arrospide
San Isidro
Garatemendi
Pagoeta AIA
C D E F G H I
3
4
5
6
7
8
9
10
PR-Gi 1
53
Nagusisagasti
Iturraran
PR
-Gi 40
PR-Gi 39 • PR-Gi 40
PR-Gi 143
GR
35 Altzola
Santa Engrazia
Aizkibel
AizarnaSan Pelaio
A B C D E
9
10
11
GR 35
PR-Gi 40
