INFORMACIÓN BÁSICA SOBRE A PROGRAMACIÓN DA MATERIA …n… · achegan enfoques plurais e contrastados que permiten albiscar saídas aos problemas que afectan a convivencia humana

PD1819_06FIL1

INFORMACIÓNBÁSICASOBREAPROGRAMACIÓNDAMATERIAFILOSOFÍADO1º

CURSODEBACHARELATO

1.Filosofía1ºbacharelato.Introdución

2.Aclaraciónssobreatemporalización,ograomínimodeconsecuciónparasuperaramateria,as

competenciasclaveeosprocedementoseinstrumentosdeavaliación

3.Materiaiserecursosdidácticos

4.CriteriosdeavaliaciónparaamateriadeFilosofía1BACH

4.1.Concepcióndaavaliación

4.2.Avaliacióndaaprendizaxedoalumnado

4.3.Procedementoseinstrumentosdeavaliación:

5.Criteriosdecualificación

5.1.Precisiónsxerais queafectana todasasmateriaisimpartidaspoloDepartamento:

5.2..Criteriosparaacualificacióndasprobas

6.Criteriosdepromoción

1.INTRODUCIÓN

A través da UNESCO, a ONU alenta os seus estadosmembros a traballar na promoción,no

fortalecemento e na extensión da filosofía en todos os niveis do ensino, porque a sociedade

democrática, formada por unha pluralidade diversa de persoas e comunidades, proxectos e

intereses, demandaunpensamento racionalque axudea comprenderomundocomplexoquenos

rodea e proporcione instrumentos para edificar unha sociedade libre, igual e xusta. A UNESCO

considera que a materia de Filosofía, o saber máis antigo de Europa, é a ferramenta adecuada

quedebeservira este fin.A filosofía formaunha cidadanía reflexiva, lúcida, participativa, amante

das institucións democráticas e con habilidades prácticas na resolución dos problemas

específicosdassociedadesdemocráticasavanzadas.

A materia de Filosofía capacita o alumnado para o exercicio do pensamento crítico e

independente, co que alcanzar unha mellor comprensión do mundo globalizado e de si

mesmo/a.Grazasaestamateria,osalumnoseasalumasadquirena aptitude de entretecer unha

defensa racional e razoable da súa autonomía, da súa dignidade e dos seus dereitos nun

contexto en vías de globalización. O pensamento filosófico achega os coñecementos teóricos e

PD1819_06FIL2

as destrezas prácticas para entender, analizar e propor solucións aos desafíos intelectuais e

morais do século XXI. Asemade, a materia de Filosofía ofrece os fundamentos conceptuais dos

principios e dos valores da paz e da seguridade mundiais: democracia, imperio da lei, dereitos

humanos, tolerancia, xustiza, igualdade e liberdade (a UNESCO nomea a Filosofía como "Escola

de liberdade" na súa estratexia internacional e no informe de 2007). Os métodos filosóficos

achegan enfoques plurais e contrastados que permiten albiscar saídas aos problemasqueafectan

aconvivenciahumana.Aaprendizaxedotratamentoracionale dialogado destes asuntos disipa o

recursoáviolenciaeáguerra,efomentaapazea seguridadeglobalelocal.

En segundo lugar, a materia de Filosofía impulsa no alumnado o valor da indagación e a

reflexión argumentada para descubrir prexuízos, xerar claridade respecto aos obxectivos e ao

sentido da vida, valorar a calidade dos argumentos.

detectar sofismase falacias, resistir apresión arbitraria dos/das superiores e dos/das pares,

atopar puntos de encontro entre posicións diferentes, humanizar as persoas con quen estamos

obrigados/as a convivir. É por iso que o tratamento na aula desta materia ten que facer

reflexionar ao alumnado sobre as razóns da presenza maioritariamente masculina na produción

filosófica desde as súas orixes, ao tempo quedebedarvisibilidadeaopensamentofilosóficona

muller.

A materia de Filosofía axuda a desmontar os argumentos das condutas baseadas nos

valores da dominación e a vontade de poder que provocan crises ecolóxicas, económicas e

humanas. A meditación filosófica esperta no alumnado o interesepolasdemaispersoas,estimula

aempatíapara imaxinarosproblemasque lles afectan e crea a capacidade para se emocionar

moralmente. Mercé ao autocoñecemento que promove a filosofía, o alumnado pode chegar a

recoñecerquea fraxilidade, a debilidade e a mortalidade non son aspectos negativos e odiosos

da existenciahumana,senónocasiónsparaaaxudamutua,acooperaciónea reciprocidade.

Encuartolugar,grazasaosmodelosdiversosdepensamentofilosófico,a materiadeFilosofía

estimulaadeliberaciónsosegadasobreasdecisiónsquerexena vidacotiá individualecolectiva,e

impulsa a tomar iniciativas razoables. Nunha sociedade democrática avanzada, o alumnado debe

formarse para aplicar o pensamento crítico á análise de principios económicos e políticos,

sopesar teorías sobre a liberdade e a xustiza social, recoñecer a interacción dos fenómenos

naturais e sociais, avaliar o impacto ético e social da tecnociencia e gozar con autonomía dos

produtosartísticos.AmateriadeFilosofíaproporcionaavisióneacomprensión holísticanecesaria

PD1819_06FIL3

para realizar estas tarefas. O alumnado educado filosoficamente é, daquela, activo, curioso,

argumentativo,creativo,comprometidoeinnovador.

Como se ve, a Filosofía como materia potencia o desenvolvemento das competencias

sociais e cívicas, por estar estreitamente vinculadas coa finalidade últimadetodooseuproxecto.

Peronesaconsecuciónprecisaacudirácompetenciaen comunicación lingüística, que lle permite

ao alumnado tanto a exposición dun pensamento rigoroso e claro como o diálogo frutífero coas

demais persoas. A competenciadeaprenderaaprendermaniféstasenaobriga intrínsecado facer

filosóficodexerarmarcosdesentidocadavezmáiscomplexos,globaiseenriquecedores

que nos permitan tratar cunha realidade plástica, multifacética e omniabarcante, realidade que

provocaennósamoihumanasensacióndeadmiración. Enesasensación,aFilosofíanonestásoa,

xaqueamatemáticaeacienciasenutren damesma fonte, e a competencia neses saberes cobra

máis luz cando se examinan desde o saber que na orixe foi un con eles. Pero non chega a

admiración. Con ela aparece a curiosidade que só se satisfai candopolo sentidode iniciativa e o

espírito emprendedor nos animamos á acción, á creación e á innovación. O mesmo saber

requireatrevemento,ousadía, iniciativa,comonos lembraKant.Acompetenciadixital capacita os

alumnos e as alumnas para o uso das novas tecnoloxías que serven para traballar coa materia

mesma da razón, o sentido, que se presenta baixo as dúas facetas da información e a

comunicación. O percorrido da filosofía polos seus temas e pola súa historia brinda acceso, ao

cabo, a un panorama de teorías, pensadores/as, correntes, ideas, argumentos, críticas e

preguntas que conforman a trama onde se viñerontecendoasexpresiónsculturaisquenosfanser

oquesomos.

Tamén se abordan no currículo de Filosofía varios dos elementos transversais deetapa,os

que atinxen basicamente ao espírito emprendedor e ao estudo dos proxectos empresariais, e á

influenciaquepoden ternelesasachegasdas ramasda filosofía.

NamateriadeFilosofía,todasestasesixencias estánaglutinadasenvarios bloques temáticos:

a especificidade do saber filosófico, o coñecemento humano, a pregunta pola realidade, a

condiciónhumana ea racionalidadepráctica. Através destesbloquesoalumnadocoñeceráos

interrogantes,osconceptos,asformulaciónse as respostasda filosofía aos grandesproblemasdo

saber, o coñecemento, a ciencia, a realidade, a natureza, o ser humano, a acción, a arte, o

discurso e a innovación. Os contidos relacionadoscoa epistemoloxía, a filosofía daciencia eda

natureza,e a metafísicapermitenafondarnocoñecementoqueoalumnadotendoseucontorno

e da súa relación con el.O alumnadodesenvolve a competenciapara interpretar sucesos, avaliar

PD1819_06FIL4

o seu impacto, localizar as súas causas, anticipar e prever as consecuencias, analizar os factores

capaces de transformar a realidade. Así mesmo, invitan o alumnado a exercer o pensamento

metódico (na ciencia, na ontoloxía e na metafísica) con rigor e precisión. Os contidos de

antropoloxía, ética e filosofía política dan luz sobre a realidade individual, social e cultural;

estimulanaautocomprensióneoautocoñecemento,espertanacapacidadedeargumentaciónmoral

e política, desenvolven a conciencia normativa e a empatía moral, fomentan o respecto polos

dereitos humanos, invitan á participación activa na vida democrática. Os contidos de filosofíada

linguaxe, lóxica, retórica e argumentación serven para educar a interpretación, a expresión, a

formulacióneaexposicióndopropiopensamentoedo alleo en contextos comunicativos variados

(deliberación, negociación, investigación, diálogo, controversia, discusión crítica e conversa

informal),empregando coneficacia o razoamento lóxico e respectando as máximas que rexen a

conduta racional comunicativa. Os contidos de estética proxectan o alumnado a comprender,

apreciar e valorar con espírito crítico reflexivo, actitude aberta e respectuosa, as diferentes

manifestacións culturais e artísticas. A finalidade é apropiarse criticamente dun conxunto de

criteriosestéticosparaestimarovalordaproduciónculturaleartísticae, chegadoocaso,producir

obrasartísticasinnovadorasconcontidofilosófico.

Tantoestescontidoscurricularescomaotratamentodascompetenciasclavee doselementos

transversais invitanoprofesoradodamateriaaemprenderunha renovación metodolóxica na que

os alumnos e as alumnas sexan quen de ocupar o papelactivofundamentalquellescorresponde

nos procesos de ensino e aprendizaxe: o de persoas autónomas e críticas, sociais e racionais,

creativaseprudentes,donasde si e respectuosas coasdemaispersoas, sabiase felices.O tipode

persoaqueamellor filosofíanospresenta,desdesempre,comoidealhumano.

2. ACLARACIÓNS SOBRE A TEMPORALIZACIÓN, O GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA

SUPERARAMATERIA,ASCOMPETENCIASCLAVEEOSPROCEDEMENTOSEINSTRUMENTOS DE

AVALIACIÓN.

Dadoqueascompetenciasnonpodenserobservadasdirectamenteesó podemosinferir

seunalumnoastenadquiridoatravésdodesempeño,faisenecesario dispoñerdediferentes

procedementoseinstrumentosdeavaliación.Comoosquese presentanacontinuación.Para

seleccionaros procedementoseinstrumentosde avaliación que se empregarán en cadacaso,

teranse enconta as competencias ligadasacadaestándardeaprendizaxe ouacadagrupode

PD1819_06FIL5

estándares.Aeleccióndos procedementos está en relación co carácter da competenciaque se

vai avaliar, ao

contexto(onúmerodealumnadodoqueesteacompostoogrupo-clase,adiversidade nesa

composición,aactitudeanteoprocesodeaprendizaxe,etc.)eaosmedios dispoñibles,entre

outrosfactores.

Táboadereferencias

Ref. Competencia ProcedementoseinstrumentosdeavaliaciónI. CCL,CD,CAA Construción dunha breve reflexión, oral e/ou escrita, sobre un dos temas da materia, a

partires de diferentes fontes de información (dicionario, enciclopedia, internet, periódicos,etc.)

II. CCL,CAA,CSC Análisedefragmentosdetexto,vídeo,audio,fotografíanotadeprensa,ousimilar.III. CCL,CAA,CSC

CSIEE,CCECResponderacuestionariosqueplantexanpreguntasreflexivas.

IV. CCL,CSC Exerciciossobrelecturasguiadas.V. CCL Exerciciostipotest,verdadeiro/falsoouderecheodeespaciosbaleiros.VI. CCL,CD,CAA RealizacióndeesquemasVII. CCL,CD,CAA ConstrucióndemapasconceptuaisVIII. CSC,CAA,

CSIEE,CCECAbordaxededilemaséticos/estudiodecasos

IX. CSIEE,CSC,CAA,CCEC

Participaciónendebateepostaencomún/aprendizaxebaseadoenproblemas

X. CD,CSC,CMCCT,CSIEE,CCEC

Realizacióndeinfografías,carteis,dípticos,etc.detipoinformativo-explicativo

XI. CSIEE,CSC,CAA,CCEC,CCL

Observacióndasactividadesdesenvolvidasenclase

XII. CSIEE,CSC,CAA,CCEC

Exploraciónpormediodepreguntasformuladaspoloprofesorado

XIII. CSC,CAA,CCEC

Revisióndecadernosdeclasee/oufichas

XIV. CCL,CD,CAA PortfolioXV. CSC,CAA,

CCEC,CCLElaboracióndemapasmentais

XVI. CAA,CCL ListadecotexoXVII. CSC,CAA,

CCLEscaladevalores

XVIII. CSC,CAA,CSIEE,CCEC

Rexistroanecdotario

XIX. CCL,CAA,CSC,CSIEE,CCEC

Exposición

XX. CCL,CSC,CMCCT,CD,CSIEE,CCEC

Rúbrica

Algunhas aclaracións sobre os instrumentos e procedementos de avaliación enumeradosna

anteriortáboa:

- Os instrumentos / procedementos referenciados como I. (Construción dunha

breve reflexión, oral e/ou escrita, sobre un dos temas da materia, a partires de

diferentes fontes de información), II. (Análisede fragmentos de texto, vídeo, audio,

PD1819_06FIL6

fotografía nota de prensa, ou similar),III. (Responder a cuestionarios que plantexan

preguntas reflexivas) e V. (Exercicios tipo test, verdadeiro/falso ou de recheo de

espacios baleiros)serán utilizados con moita frecuencia nas probas e exames

estandarizadosquesefarán,poloxeral,ófinaldecadabloquede contido.Taména

rúbrica (XX.) serámoiutilizadanasprobaseexames, perotaménengranpartedas

actividadesquesefagan.

- O instrumento / procedemento referenciado como IV. (Exercicios sobre lecturas

guiadas) seráutilizado,poloxeral,parasumarnotaáxaobtida nobloque.Debidoa

esto tenderase a pactar co alumnado a súa utilización como elemento motivador.

De antemán, polo tanto, émoi difícildetallar sobrequeestándaresdeaprendizaxe

versaránditas lecturas,polocal,nonseproporcionaaquíditainformación

- O instrumento /procedemento referenciado comoXI. (Observación das actividades

desenvolvidas en clase) será utilizado constantemente polo profesorado, sería moi

reiterativo indicalo en practicamente todos os estándaresdeaprendizaxe.

- O instrumento / procedemento referenciado como XIII. (Revisión de cadernosde

clase e/ou fichas ) será utilizado con bastante frecuencia (en especial a revisión e

entrega de fichas, e en moitas ocasións, terá como motivo algún suceso de

actualidade,polocaléimposible especificaraquícandoeondesevaiaaplicar.

- Oinstrumento/procedementoreferenciado comoXIV. (Portfolio)poderáintegraro

anterior,dadoqueasfichaspodenincorporarseaoportafolio.Incorporaráasimesmo

ostraballos de grupo. Dende o Departamento pensamos que é conveniente entrar

en contacto co grupo-clase en toda a súa diversidade para establecer temas e

grupos de traballo (no caso de que esto sexa didacticamente proveitoso). É polo

tanto, neste momento, inviable sinalar, máis aló do anecdótico, o uso deste

instrumento de avaliación de estándares. En xeral, o mesmo sucede co

referenciado co número XIX. (Exposición), xa que en grande parte, as exposicións

xurdiránapartirdetraballos colaborativos.

TEMPORALIZACIóN

Filosofía:3sesiónssemanais 1ºAval

2ºAval

3ºAval

setembro 6 outubro 14 novembro 12

PD1819_06FIL7

decembro 7 xaneiro

febreiro 12

12

marzoabril

96

abril

maio 3

12 xuño 9 Totalsesións/período: 39 39 24Totalsesión:102

O cálculo realizado a patires do calendario escolar do ano académico 2018-19 para

unhamateriacontressesiónssemanais,éde102horaslectivas.Setemosencontaqueentre

15 e 20 van a ser utilizadas para distintos tipos de probas e revisión dos resultados destas,

quedarían 82 sesións para 81 estándares de aprendizaxe. Todo isto supoñendo que ningún

imprevisto(ausenciadaprofesora,folga,actividadecomplementariadoutrasmateriasquecoincide

cohorariolectivo,etc.)vairestarningunhasesión. Aínda que non todos os estándares presentan

a mesma extensión e a mesma dificultadepódeseentenderquequedan compensados entre si.

Polo tanto, a estimación que se fai dende o Departamento é a de impartir 1 estándar en

cada clase. Cabe resaltar que 38 dos 81 estándares corresponden ao bloque 6, o que esixe

adicarlle ametadeda carga lectiva damateria. A temporalización preséntase contando cun

totalde102sesiónscoapretensióndeaxustarseárealidadecotiádeimpartirclases, a cal inclúe,

como xa se sinalou antes, perdas de sesións, ou parte de sesións, por motivosmoidiferentes.

Esto nos deixa unhamarxe de aproximadamente un 15%de manobra, sobre a cal pensamos

que é unha estimación prudente, aínda que algo escasa, en especial tendo en conta que

estamos a falar de alumnado que está no primeiro curso de BACH, motivo polo cal, pode

necesitarmáistempoparaadaptarseó ritmodeensinanzanestaetapaeducativa.

Para fixar os procedementos e instrumentos de avaliación teranse en conta as

competenciasligadasacadaestándardeaprendizaxeouacadagrupodeestándares. Temosque

reparar en que as competencias non poden ser observadas directamente e só a través do

desempeñopodemos inferirseunalumnoastenadquirido,por isose fai necesario dispoñer de

diferentes procedementos e instrumentos de avaliación. Ademais avaliar distintas formas de

PD1819_06FIL8

aprender, require tamén aplicar distintas formas de avaliar e unha ampla variedade de

instrumentos.A elección dos procedementos estáenrelacióncocarácterdacompetenciaquese

vai avaliar, ao contexto (o número de alumnado do que estea composto o grupo-clase, a

diversidade nesa composición, a actitude ante o proceso de aprendizaxe, etc.) e aos medios

dispoñibles, entre outros factores. A este respecto é necesario sinalar a falta de postos

informáticosparacada

alumna ou alumno debido a alta ocupación das dúas aulas de informática do centro, co cal, o

tratamentodacompetenciadixitalteráquesustanciarsenacasa(nocasodeque o alumnado teña

posibilidades), nos recreos na biblioteca (facéndolles perder o seu rato de lecer) ou por

aprendizaxe vicario ó ver ó profesorado manexar as distintas ferramentasTIC,semprequearede

docentroopermita,noqueserefireainternet.

Poderíanenumerarseunsenfindeinstrumentos,perososedaránindicacións moi xerais

acerca dos instrumentosmáis comúns a todos os contextos nos que se aplicaaavaliaciónpor

competencias.Utilizaranse os procedementos e instrumentos de avaliación que se consideren

apropiados para cada estándar ou grupo de estándares, tomando como orientativos os

exemplosdelesque,paramaior claridade, seofrecennasseguintestáboas.Consideramosqueo

importante e o resultado final e non tanto prefixar dun xeito ríxido con que instrumento se va

avaliarcadaconceptoou contido, xaqueodevirdadinámicadaclase (quenonsepodeprever,

obviamente, nunhaprogramaciónxeral)contodaasúavariedadeediversidadelleindicarámelloró

profesorado que resultamáis motivador para oalumnado no procesode ensino- aprendizaxe

(algoqueexpresamenteémencionadonaLOMCE).

Os estándares de aprendizaxe correspondentes ó bloque 1 non se computan na

temporalización, grao mínimo de consecución para superar a materia e exemplos de

procedementose instrumentosdeavaliación,xaquequedan integrados plenamentenorestodos

bloques,entantocontidostransversais.

As clases utilizadas para probas, recuperacións e análises dos resultados das probas compútanse

dentrodobloque,aíndaque,obviamente, terán lugardurantea imparticióndoseguintebloque.O

resultado temporal será que ó final de cada bloque compensaranse as clases utilizadas entre

imparticióndeestándareseprobas.

PD1819_06FIL9

Filosofía1BACBloque1.Contidostransversais

Ob-xec-ti-vos

Contidos Estándaresdeaprendizaxe/4/contidospresentesentodoo

curso(contidosmínimosennegriña)

Graomínimodeconsecuciónparasuperaramateria

5

Exemplosdeprocedementoseinstrumentosde

avaliaciónbdehm

B1.1.Textosfilosóficosepertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadoscoastemáticasfilosóficasestudadas.

FIB1.1.1.Analizadexeitocríticotextospertencentesapensadores/asdestacados/as,identificaaproblemáticaeassoluciónsexpostas (distinguindoastesesprincipaiseaordedaargumentación)erelacionaosproblemaspropostosnostextoscoestudadonaunidade,e/oucoachegadoporoutros/asfilósofos/asoucorrentes,e/ouconsaberesdistintosdafilosofía.

- B1.1.Faiunhaanálisecríticadostextosfilosóficos,identificandoaideaouideascentrais,osfíosargumentaiserelacionandoesteselementosconoutrosdoutrosautoresoutemáticas.

CAAII.III.IV.XX.

bde

B1.2.Composiciónescritadeargumentosdereflexiónfilosóficaedediscursosorais,manexandoasregrasbásicasdaretóricaeaargumentación.

FIB1.2.1.Argumentaerazoaassúasopinióndeformaoraleescrita,conclaridadeecoherencia,edemostrandounesforzocreativoeeducativonavaloraciónpersoaldosproblemasfilosóficosanalizados.

- B1.2.Équendefacerpequenascomposiciónsfilosóficasescritaseorais,construíndoasapartirdealgunhasdasregrasbásicasdeargumentacióneretórica.

CCL,CSCI.III.IV.XIX.XX.

bdeg

B1.3.Usodosprocedementosdetraballointelectual(incluíndoosdastecnoloxíasdainformaciónedacomunicación)adecuadosáfilosofía,enespecialaasimilacióneousorigorosodoléxicorelacionadocostemasfilosóficosestudados.

FIB1.3.1.Seleccionaesistematizainformaciónobtidatantodelibrosespecíficoscomodeinternet,usandoasposibilidadesdasnovastecnoloxíasparaconsolidareampliarainformación.

- B1.3.Sintetizadunxeitoadecuadoinformación,sobretemáticasfilosóficas,obtidadepolomenostresfontesdiferentes.

CD,CSCVIII.IX.XIV.XX.

deg


FIB1.4.1.Elaboraconrigoresquemas,mapasconceptuais,táboascronolóxicas,etc.,amosandoacomprensióndoseixesconceptuaisestudados.

- B1.4.Constrúepequenosmapasconceptuais,esquemas,táboascronolóxicas,etc.,detalxeitoqueresultenrigorososeclaros.

CAAVI.VII.X.XX.

PD1819_06FIL10

Filosofía1BACBloque2.Osaberfilosófico

Ob-xec-ti-vos

Contidos Estándaresdeaprendizaxe/7/3

semanas(contidosmínimosen

negriña)

Tempo-ralización9sesións


5


avaliación

bdeh

B2.1.Filosofía:sentido,necesidadeehistoria.B2.2.Saberracional.Explicaciónprerracional:mitoemaxia.Explicaciónracional:razónesentidos.B2.3.Funciónsevixenciadafilosofía.

FIB2.1.1.Recoñeceaspreguntaseosproblemasqueveñencaracterizandoafilosofíadesdeasúaorixe,comparandocoaformulacióndoutrossaberes,comoocientíficoouoteolóxico.

1ª–2ª - B2.1.Comprendeosentido,asfuncióneavixenciadafilosofía

- Diferenciaentresaberprerracionaleracional.

CAA, CCEC, CSCIII.VII.XX.

FIB2.1.2.Explicaaorixedosaberfilosóficodiferenciándoodossaberesprerracionais,comoomitoouamaxia.

de

B2.4.Disciplinasteórico-prácticasdosaberfilosófico.B2.5.Racionalidadeteóricaepráctica.

FIB2.2.1.Identifica,relacionaedistingueasvertentesprácticaeteóricadolaborfilosófico,asícomoasdisciplinasqueconformanafilosofía.

3ª - B2.2.Distinguearacionalidadeteóricadapráctica.

CAA, CSCV.IX.XX.

bdeh

B2.6.Osaberfilosóficoatravésdasúahistoria.Característicasdafilosofía.

FIB2.3.1.Recoñeceasprincipaisproblemáticasfilosóficascaracterísticasdecadaetapaculturaleuropea.

4ª–5ª - B2.3.Recoñeceosprincipaisproblemasfilosóficoscaracterísticosdecadaépocadafilosofíaoccidental.

CCEC, CCLII.VI.

FIB2.3.2.Expresaporescritoastesesfundamentaisdalgunhasdascorrentesfilosóficasmáisimportantesdopensamentooccidental.

beg


FIB2.4.1.Comprendeeusaconrigorconceptosfilosóficoscomorazón,sentidos,mito,logos,arché,necesidade,continxencia,causa,existencia,metafísica,lóxica,gnoseoloxía,obxectividade,dogmatismo,criticismo,etc.

6ª - B2.4.Équendeutilizargranpartedosconceptosincluídosnesteestándardeaprendizaxeórealizarexercicios,facercomentariosdetexto,etc.

- Contidotransversal.

CCLI.XX.

bel

B1.1.Textosfilosóficosetextospertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadoscoatemáticafilosóficaestudada.

FIB2.5.1.Leeanalizadexeitocríticofragmentosdetextosbrevesesignificativossobreaorixedaexplicaciónracionaleacercadasfunciónseascaracterísticasdopensamentofilosófico,pertencentesapensadores/as,queidentifiquenasproblemáticasfilosóficasformuladas.

7ª 8ª+9ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados.

Finalizandoamediadosdeoutubro

- B2.5.Analiza,comprendeesintetizaainformacióncontidanotexto,dunxeitosinxelo,peroclaro.

- Contidotrasnversal.

CCLI.IX.XI.XX.

I .E.S. ARCEBISPO XELMIREZ I I

Irmandiños 15, 15704 Santiago de Compostela

'881867055 6881867062 : [email protected]

http://centros.edu.xunta.es/iesarcebispoxelmirez2/

11 de 36

Filosofía1BACBloque3.Ocoñecemento

Ob-xec-ti-vos

Contidos Estándaresdeaprendizaxe/11/4semanasemedia

(contidosmínimosennegriña)



7


avaliación

deh

B3.1.Teoríadocoñecemento.B3.2.Graoseferramentasdocoñecer:razón,entendementoesensibilidade.B3.3.Abstracción.B3.4.Problemasimplicadosnocoñecer:posibilidades,límiteseintereses;oirracional.

FIB3.1.1.Identificaeexpresadexeitoclaroerazoadooselementoseasproblemáticasqueimplicaoprocesodocoñecementodarealidade,comoéodosseusgraos,assúasposibilidadeseosseuslímites.

Iniciandoamediadosdeoutubro

10ª+11ª

- B3.1.ComprendeenqueconsisteaTeoríadoCoñecemento

- Entendeosgraosdecoñecemento,oslímiteseasposibilidadesdestes.

- Distingueentrecoñecementosensibleecoñecementointelectual.

CCL,CCECII.III.XIII.XX.

FIB3.2.1.Coñeceeexplicateoríasacercadocoñecementoeaverdade,comosonoidealismo,orealismo,oracionalismo,oempirismo,operspectivismo,oconsensoouoescepticismo,econtrastasemellanzasediferenzasentreosconceptosclavequemanexan.

dehg

B3.5.Problemafilosóficodocoñecemento.B3.6.Averdadecomopropiedadedascousas.Averdadecomopropiedadedoentendemento:coherenciaeadecuación.B3.7.Algúnsmodelosfilosóficosdeexplicacióndocoñecementoeoaccesoáverdade.

FIB3.2.2.Explicaecontrastacriterioseteoríassobreaverdade,tantonoplanometafísicocomonognoseolóxico,usandoconrigortermoscomognoseoloxía,razón,sentidos,abstracción,obxectividade,certeza,dúbida,evidencia,escepticismo,autoridade,probabilidade,prexuízo,coherencia,adecuación,consenso,incerteza,interese,irracional,etc.,econstruírunglosariodeconceptosdexeitocolaborativo,usandointernet.

12ª - B3.2.Comprendeosproblemasqueimplicanoconceptodeverdade.

- Manexaalgúnmodelosfilosóficosdeexplicacióneaccesoáverdade.

CD,CSCX.XV.XX.

bde

B1.1.Textosfilosóficosetextospertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadascoastemáticasfilosóficasestudadas.

FIB3.3.1.AnalizarfragmentosdetextosbrevesdeDescartes,Hume,Kant,Nietzsche,OrtegayGasset,Habermas,Popper,KuhnouMichelSerres,entreoutros.

13ª - B3.3.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetema.


CCLI.III.XI.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


12 de 36

Filosofía1BACBloque6.Aracionalidadepráctica

Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/7/3 ralización superaramateria procedementoseti- semanas 10sesións 23 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación

negriña) B6.27.Retórica,

argumentaciónelóxica:acomunicacióndesdeafilosofía.

B6.28.Importancia dacomunicaciónea súarelacióncoa linguaxe,averdadee arealidade

FIB6.13.1.Coñeceemanexaconrigorconceptoscomosímbolo,comunicación,linguaxeformal,lóxica,xuízolóxico,razoamento,demostración,discurso,elocuencia,orador,retórica,exordio,inventio,dispositio,argumentación,elocutio,compositio,actio,falacia,debate,negociación,persuasióneconceptouniversal,entreoutros.

14ª-15ªiniciandonovembro

- B6.13.Équendemanexarcon rigorosprincipaistermos técnicosutilizadosnaretórica, lóxicaeargumentación.

CCLI.V.

XX.

dghn

B6.29.Lóxicaproposicional.

FIB6.14.1.Utilizaoselementoseasregrasdo razoamentodalóxicade enunciados.

16ª-18ª

- - B6.14.Comprendecomoutilizarasregrasdo razoamentolóxicode enunciados.

CAAIX.XII.

bde

B6.30.Retóricaecomposicióndodiscurso.

FIB6.15.1.Comprendeeexplicaaestruturaeoestilodaretóricaedaargumentación.FIB6.15.2.Coñeceaestruturaeaordedodiscurso,eescribebrevesdiscursosretóricosestablecendocoherentementeaexposicióneaargumentación.

19ª-20ª - B6.15.Entendeasregrasdecomposicióndodiscurso.

Écapazdeescribirbreves discursosseguindoalgunha desasregras,amodode exemplo.

CCLI.XX.

bde

B6.31.Argumentación:regraseferramentasdodiálogoeademostracióndeargumentos.B6.32.Filosofíadalinguaxe:oproblemafilosóficodosconceptosuniversaiseoerroargumentativodaxeneralizaciónapresurada.

FIB6.16.1.Constrúeundiálogoargumentativonoquedemostraassúaspropiastesesmedianteasregraseasferramentasdaargumentación.

21ª22ª-23ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultadosrematandoterceirasemananovembro

- B6.16.Constrúepequenosdiálogosargumentativosnosqueutilizaasferramentasdaargumentación.

- Équendedistinguirentreunargumentoverazeunargumentofalaz.

- Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.

CSIEE, CSC, CAACCECI.III.V.X.XI.XIX.XX.

FIB6.16.2.Distingueunargumentoverazdunhafalacia.FIB6.16.3.AnalizaecomentatextosbrevesesignificativossobreaartedaretóricaeaargumentacióndePlatón,Aristóteles,Cicerón,Quintiliano,Tácitoeautores/ascontemporáneos/as.



'881867055 6881867062 : [email protected]


13 de 36

Filosofía1BACBloque3.Ocoñecemento

Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/5/3 ralización superaramateria procedementoseti- semanasemedia 14sesións 7 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación

negriña)dehil

B3.8.Filosofía,cienciae tecnoloxía. Filosofíadaciencia.B3.9.Obxectivoseinstrumentosdaciencia.

B3.10.Métodohipotético-deductivoB3.11.Investigacióncientíficanamodernidadeena épocacontemporánea:dasmatemáticasea técnicacomo ferramentasdecoñecementoeinterpretaciónfundamentaisáreformulacióndosconceptosclásicos.

FIB3.4.1.Explicaosobxectivos,asfunciónseosprincipaiselementosdaciencia,manexandotermoscomofeito,hipótese,lei,teoríaoumodelo.

últimasemanadenovembro24ª-25ª26ª-30ª

- B3.4.Diferencia,ecomprendeasrelación,entreFilosofía,CienciaeTecnoloxía.

- Comprendeenqueconsisteométodocientíficocontemporáneo.

CMCCTII.VII.IX.XX.

FIB3.4.2.Constrúeunhahipótesecientífica,identificaosseuselementoserazoaaordelóxicadoprocesodecoñecemento.FIB3.4.3.Usaconrigortermosepistemolóxicoscomoindución,hipotético-dedutivo,método,verificación,predición,realismo,causalidade,obxectividade,relatividade,caoseindeterminismo,entreoutros.

dehil

B3.12.Técnicaetecnoloxía:saberepraxe.

FIB3.5.1.Extraeconclusiónsrazoadassobreainquedanzahumanaportransformaredominaranatureza,póndoaaoservizodoserhumano,asícomodasconsecuenciasdestaactuación,eparticipadedebatesacercadasimplicaciónsdatecnoloxíanarealidadesocial.

31ª-32ª - B3.5.Razoaadecuadamentesobreosproblemasprácticosdatécnicaeatecnoloxía.

CMCCT,CSCIX.XVII.XX.

bdl

B3.13.Reflexiónsfilosóficassobreodesenvolvementocientíficoetecnolóxico:oproblemadainduciónB3.14.Visiónaristotélicadoquefacercientífico.

FIB3.6.1.AnalizafragmentosdetextosbrevesesignificativosdepensadorescomoAristóteles,Popper,Kuhn,B.Russell,A.F.ChalmersouJ.C.Borrón,entreoutros.

33ª - B3.6.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.

CMCCTI.III.XI.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


14 de 36

d B3.15.Relaciónentrefilosofíaeciencia.

FIB3.7.1.Identificaereflexionadeformaargumentadaacercadeproblemascomúnsaoscamposfilosóficoecientífico,comosonoproblemadoslímiteseasposibilidadesdocoñecemento,acuestióndaobxectividadeeaverdade,aracionalidadetecnolóxica,etc.

34ª-35ª Finalizando s e g u nd a q u i n c e na d e decembro36ª-37ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados

B3.7.Reflexionasobreosproblemascomúns,respectoócoñecemento,aoscamposfilosóficoecientífico.

FIB3.7.2.Investigae seleccionainformacióneninternet,procedentede fontessolventes,sobreasproblemáticascitadas, erealizaunproxectodegruposobrefilosofíaeaciencia.algunhatemáticaqueafondenainterrelaciónentreafilosofíaeaciencia

CMCCT,CD,CSCI.VIII.

Filosofía1BACBloque4.Arealidade

Ob-xec-ti-vos



negriña)



5


avaliación

deh

B4.1.Ametafísicacomoexplicaciónteóricadarealidade.

FIB4.1.1.Coñeceoqueéametafísicaeusaaabstracciónparacomprenderosseuscontidoseasúaactividade,razoandosobreeles.

Iniciandoterceirasemanadedecembro

- B4.1.EntendeenqueconsistenosprincipaisproblemasdaMetafísica

CAAI.XX.

deh

B4.2.PreguntapolosercomopuntodepartidadaFilosofía.PlatónfronteaAristóteles.B4.3.Interrogaciónmetafísicasobreaverdadeirarealidade:problemadaaparenciaearealidade.B4.4.Preguntapolaorixeeaestruturadoreal.B4.5.Caracterizacióndarealidade:cambiooupermanencia,substancialismoestáticofronteaodevir.Esencialismoeexistencialismo.B4.6.Necesidadedecategorizarracionalmenteoreal.

FIB4.2.1.Describeasprincipaisinterpretaciónsmetafísicaseosproblemasquesuscitaocoñecementometafísicodarealidade.

38ª - B4.2.Comprendeenqueconsisteoproblemadoser.

- Distingueentrerealidadeeaparencia.

- Recoñeceasdistintasposiciónrespectoáconcepcióndoser.

CCEC, CCL, CAAV.VII.VIII.XII.XV.XX.

FIB4.2.2.Comprendeeutilizaconrigorconceptosmetafísicoscomoser,sistemametafísico,realidade,aparencia,materiaeespírito,unidade,dualidade,multiplicidade,devir,necesidade,continxencia,transcendencia,categoríaeabstracción,materialismo,espiritualismo,existencialismoouesencialismo,entreoutros.

FIB4.2.3.Realizaunhaanálisecríticaanteteoríasmetafísicasdiverxentesdeinterpretacióndarealidade.



'881867055 6881867062 : [email protected]


15 de 36


Ob-xec-ti-vos


3 semanas(contidosmínimosen

negriña)

Tempo-ralización 10sesións


5


avaliación

FIB4.2.4.Analizaecomprendefragmentosdetextosbrevesesignificativossobreasproblemáticasmetafísicasquepresentaarealidade,depensadorescomoPlatón,Aristóteles,TomédeAquino,Descartes,Marx,Nietzsche,etc.,comparandoeestablecendosemellanzasediferenzasentreosenfoques,edisertandocoherentementesobreasposturashistóricas.

dehigl

B4.7.Cosmovisiónscientíficassobreouniverso.Afilosofíadanaturezacomoadmiraciónfilosóficapolanatureza.B4.8.Paradigmacualitativoorganicista:universoaristotélico.B4.9.Universomáquina:visiónmecanicistanaModernidade.Supostosepistemolóxicosdomodeloheliocéntrico:procuradasleisuniversaisdununiversoinfinito.Determinismo,regularidade,conservación,economíaecontinuidade.B4.10.VisióncontemporáneadoUniverso.B4.11.Reencontrodafilosofíaeafísicanateoríadocaos.

FIB4.3.1.ExplicaecomparadúasdasgrandescosmovisiónsdoUniverso:oparadigmaorganicistaaristotélicoeomodelomecanicistanewtoniano.

39ª-42ª - B4.3.Entendeadiferenciaexistenteentreoparadigmaorganicistaeomecanicista.

- Comprendeasliñasxeraisdainterpretacióncientíficaactualdarealidade.

- Utilizaconrigorgranpartedostermostécnicosutilizadosnaexplicacióndosestándaresdeaprendizaxedesteapartado.

CMCCTV.X.XVI.XX.

FIB4.3.2.Describeoscarácteresesenciaisdasinterpretaciónsrelativistaecuánticacontemporáneasdarealidade,explicandoasimplicaciónsfilosóficasasociadasaesescarácteres.

FIB4.3.3.Usaconrigortermosepistemolóxicosecientíficoscomocosmovisión,paradigma,Universo,natureza,finalismo,organicismo,determinismo,orde,causalidade,conservación,principio,mecanicismo,materia,relatividade,cuántica,espazo,tempo,azar,determinismo,indeterminismo,probabilidade,gaiaecaos,entreoutros.



'881867055 6881867062 : [email protected]


16 de 36


Ob-xec-ti-vos



negriña)



5


avaliación

deghi

B1.3.Usodosprocedementosdetraballointelectual(incluíndoosdastecnoloxíasdainformaciónedacomunicación)adecuadosáfilosofía,enespecialaasimilacióneousorigorosodoléxicorelacionadocoastemáticasfilosóficasestudadas.

FIB4.4.1.Elaboraesquemas,táboase/oumapasconceptuaisquecomparenoscarácteresadxudicadoshistoricamenteaoUniverso,entendidocomototalidadedoreal,contextualizandohistoricamenteeculturalmentecadacosmovisióneampliandoinformaciónmedianteinternete/oufontesbibliográficas.

43ª - B4.4.Écapazdeelaboraresquemas,táboas,infografías,etc.sobreoscontidostratadosnestebloque.


CDI.VII.X.XIV.XV.XX.

dehim

B1.1.Textosfilosóficosetextospertencentesaoutrasramasdosaberrelacionadoscoastemáticasfilosóficasestudadas.

FIB4.5.1.Analizatextosfilosóficosecientíficos,clásicosecontemporáneos,queabordenasmesmasproblemáticas,einvestigaravixenciadasideasexpostas.

44ª-45ª ª46ª-47ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndos

- B4.5.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.


CMCCT, CAAI.III.XI.XX.

FIB4.5.2.Reflexionasobreasimplicaciónsfilosóficasqueafectanavisióndoserhumanoencadacosmovisiónfilosófico-científicaestudada,eargumentaassúaspropiasideasdexeitorazoadoecreativo.

resultados

Finalizandosegundaquincenaquincenadexaneiro

Filosofía1BACBloque5.Oserhumanodesdeafilosofía

Ob-xec-ti-vos





8


avaliación

bcde

B5.1.Areflexiónfilosóficasobreoserhumanoeosentidodaexistencia:antropoloxíafilosófica.

FIB5.1.1.Utilizarconrigorvocabularioespecíficodatemática,comoevolución,dialéctica,proceso,progreso,emerxencia,azar,selecciónnatural,apto,reducionismo,creacionismo,evolucióncultural,vitalismo,determinismoxenético,naturezaecultura.

Iniciandofinaisdexaneiro

48

- B5.1.Écapazdeutilizarrigorosamentegranpartedostermostécnicosutilizadosnestebloque.

CCLI.V.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


17 de 36


Ob- Contidos Estándaresde Tempo- Graomínimodeconsecuciónpara Exemplosdexec- aprendizaxe/14/5 ralización superaramateria procedementoseti- semanasemedia 16sesións 8 instrumentosdevos (contidosmínimosen avaliación

negriña)dehi

B5.2.Implicaciónsfilosóficasdaevolución.Filosofíaebioloxía.

FIB5.2.1.Coñeceeexplicaasconsideraciónsfilosóficasimplicadasnateoríadaevolución,comoaconsideracióndinámicaedialécticadavidaouoindeterminismo,entreoutras.

49ª-50ª - B5.2.Decátasedasimplicaciónsfilosóficasdateoríadaevolución.


CMCCT,CCECI.III.IX.XI.XX.

FIB5.2.2.AnalizafragmentosbrevesesignificativosdeE.Morin,K.Popper,R.Dawkins,J.Mosterín,A.Gehlen,M.HarrisouM.Ponty,entreoutros.

deghil

B5.3.Adialécticanatureza-culturanoprocesodeantropoxéneseedeconstrucióndaidentidadepropiahumana.

FIB5.3.1.Identificaeexpónenqueconsisteocompoñentenaturalinnatodoserhumano,easúarelacióncoselementosculturaisquexordennosprocesosdeantropoxéneseehumanización,dandolugaráidentidadepropiadoserhumano.

51ª-54ª - B5.3.Identifica(utilizandodiferentesfontesdeinformación)oscompoñentesnaturaleculturaldoserhumano,sendocapazdecomprenderasimplicaciónsqueestesteñenparaáespecieeoindividuo.

CCEC,CSC,CSIEECCEC,CDI.II.III.IX.XX.

FIB5.3.2.Disertasobreoserhumanoentantoqueresultadodadialécticaevolutivaentreoxeneticamenteinnatoeoculturalmenteadquirido,condiciónparaainnovacióneacapacidadecreativaquecaracterizananosaespecie.FIB5.3.3.Localizainformacióneninternetacercadasinvestigaciónsactuaissobreaevoluciónhumana,ereflicteainformaciónseleccionadaesistematizadadexeitocolaborativo.



'881867055 6881867062 : [email protected]


18 de 36

abceh


FIB5.4.1.Argumentaconcoherencia,baseándosenosdatosobxectivosaprendidos,sobreasimplicaciónsdeadoptarprexuízosetnocéntricosparaxulgarossereshumanoseasculturas.

55ª - B5.4.Écapazdeconstruírargumentossobreasconsecuenciasdosprexuízosetnocéntricos.


CSCI.VIII.XVII.XX.


Ob-xec-ti-vos





8


avaliación

bcdeh

B5.4.Visióngrega.Heroehomérico:conceptosocrático.Dualismoplatónico.Animalracionalepolíticoaristotélico.Materialismoeindividualismohelenista.B5.5.Pensamentomedieval:creaciónáimaxedivina;novaconcepcióndocorpoeaalma,damorteedaliberdade.B5.6.Renacemento:antropocentrismo ehumanismo.B5.7.ModernidadeeséculoXIX:razón,emociónseliberdade.B5.8.Oserhumanonafilosofíacontemporánea.

FIB5.5.1.Contrastaerelacionaasprincipaisconcepciónsfilosóficasqueseviñerondandohistoricamentesobreoserhumano.

56ª-57ª - B5.5.Recoñeceasliñasprincipais,edefinitorias,dasdiferentesconcepciónssobreoserhumanoqueseteñendadoduranteahistoria.

- Utilizaconrigortermostécnicosexplicadosnestebloquetemático.

CCEC,CCLI.II.III.XVIII.XX.

FIB5.5.2.Analizadexeitocríticotextossignificativosebrevesdosgrandespensadores.FIB5.5.3.Usaconrigortermoscomodualismoemonismoantropolóxico,areté,mente,corpo,espírito,creacionismo,antropocentrismo,teocentrismo,alma,humanismo,persoa,dignidade,sentido,estadodenatureza,estadodecivilización,existencia,liberdade, emoción,paixón,determinismo,alienación,nihilismo,existencia,inconsciente,morte,historiaoutranscendencia,entreoutros.

beh

B5.9.Visiónsfilosóficasorientais:budismo,taoísmoehinduísmo.

FIB5.6.1.Contrastaerelacionaasprincipaisconcepciónsfilosóficasqueseviñerondandohistoricamentenocontextodafilosofíaoccidentalsobreoserhumano,coavisiónfilosóficaoriental,obudismo,otaoísmoeohinduísmo.

58ª - B5.6.Localizaasprincipaisliñasrectorasdasconcepciónsfilosóficasorientaiseécapazdecomparalascoasoccidentais.

CCECV.XII.XX.

bdeh

B5.10.Algunhasclavessobreosentidodaexistenciahumana.B5.11.Cuestióndo

FIB5.7.1.Diserta,dexeitooraleescrito,sobreasgrandescuestiónsmetafísicasquelledansentidoáexistenciahumana.

59ª-60ª

- B5.7.Argumentaediserta(dexeitoescritoouoral)sobreoapregunta,eassúasimplicacións,sobreosentidodaexistenciahumana.

CCLI.III.IX.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


19 de 36

sentido,aesenciaeaexistencia,oeu,aliberdade,amorte,odestino,oazar,ahistoriaeanecesidadedetranscendencia.

FIB5.7.2.Argumentaerazoa,dexeitooraleescrito,acercadospuntosdevistapropiossobreoserhumano,desdeafilosofíaesobrediferentestemáticasfilosóficasrelacionadascosentidodaexistenciahumana.


Ob-xec-ti-vos





8


avaliación

bcdeh

B5.12.Reflexiónfilosóficasobreocorpo.B5.13.Teoríasfilosóficassobrearelaciónentrementeecorpo.

FIB5.8.1.Coñeceasteoríasfilosóficasdarelaciónentrementeecorpo(monismo,dualismoeemerxentismo),eargumentasobreesasteoríascomparandosemellanzasediferenzas,deformacolaborativa.

61ª 62ª-63ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados

Finalizandoafinaisdefebreiro

- B5.8.Identificaasprincipaisteoríasdarelacióncorpo-mente.

CMCCTVIII.XVI.XX.



negriña)ªabcdeh

B2.5.Racionalidadeteóricaepráctica.B6.1.Orixedaéticaoccidental:Sócratesfronteaossofistas.

FIB6.1.1.Recoñeceafuncióndaracionalidadeprácticaparadirixiraacciónhumana,aíndarecoñecendoosseusvínculosineludiblescoarazónteóricaeaintelixenciaemocional.

Iniciandoaprincipiosdemarzo

64ª-65ª

- B6.1.Comprendeoqueéaracionalidadeprácticaeosseusvínculoscoaracionalidadeteóricaeaintelixenciaemocional.

- ComprendecomoseiniciouaéticaoccidentalapartiresdosproblemastratadosporSócrateseossofistas.

CSC, CCECXIIXVII.XX.

FIB6.1.2.Explicaaorixedaéticaoccidentalnopensamentogrego,contrastando,deformarazoada,aconcepciónsocráticacoadossofistas

abcde

B6.2.Aéticacomoreflexiónsobreaacciónmoral:carácter,concienciaemadurezamoral.

FIB6.2.1.Explicaerazoaacercadoobxectoeafuncióndaética.

66ª - B6.2.SabedefiniroqueéaÉtica.

CSCI.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


20 de 36

abcdeh

B6.3.Principaisteoríassobreamoralhumana.B6.4.Procuradafelicidade.B6.5.Aboavontade:Kant.B6.6.Axustizacomovirtudeético-política.

FIB6.3.1.Expresadexeitocríticoasargumentaciónsdasprincipaisteoríaséticassobreafelicidadeeavirtude,razoandoassúaspropiasideas,eachegaexemplosdoseucumprimentoedoseuincumprimento.

67ª-71ª - B6.3.Diferenciaentreasteoríaséticaseéquendeanalizalascomparativaecriticamente.


- Usarigorosamentegranparte

CSIEE, CSC,CSIEE,CCLI.III.XI.XV.XIX.XX.


Ob-xec-ti-vos



negriña)



23


avaliación

B6.7.Relativismoeuniversalismomoral.

FIB6.3.2.Expresademaneiracríticaasargumentaciónsdasprincipaisteoríaséticassobreaxustiza,razoandoassúaspropiasideas,eachegaexemplosdoseucumprimentoedoseuincumprimento.

dostermostécnicosutilizadosnaexplicacióndasteoríaséticas.

FIB6.3.3.Analizatextosbrevesdalgúnsdosfilósofosrepresentantesdasprincipaisteorizaciónséticasesobreodesenvolvementopsicolóxicomoraldoindividuo.FIB6.3.4.Usaconrigortermoscomoética,moral,acciónmoral,autonomía,responsabilidade,convenciónmoral,madurezamoral,virtudemoral,subxectivismo,relativismoeuniversalismomoral,utilitarismo,debermoral,éticademáximos,éticademínimos,consenso,xustiza,eudemonismo,hedonismoeemotivismo.

abcdeh

B6.8.FundamentosfilosóficosdoEstado.B6.9.Principaisinterrogantesdafilosofíapolítica.

FIB6.4.1.Identificaafunción,ascaracterísticaseosprincipaisinterrogantesdafilosofíapolítica.

72ª-73ª

- B6.4.Comprendecalessonosprincipaisinterrogantesdafilosofíapolítica.

- Usarigorosamenteostermostécnicosutilizadosrespectoaestetema.

CSC, CCLI.XVII.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


21 de 36

FIB6.4.2.Utilizaconrigorconceptoscomodemocracia,Estado,xustiza,dereito,dereitosnaturais,Estadodemocráticoededereito,legalidade,lexitimidade,convención,contractualismo,alienación,ideoloxía,utopía,entreoutrosconceptosclavedafilosofíapolítica.


Ob-xec-ti-vos



negriña)



23


avaliación

ªªabcdeh

B6.10.AxustizasegundoPlatón.B6.11.Oconvencionalismonossofistas.B6.12.Realismopolítico:Maquiavelo.B6.13.Contractualismo:Hobbes,Locke,RousseaueMontesquieu.B6.14.ApazperpetuadeKant.B6.15.FundamentosfilosóficosdocapitalismonoséculoXIX.JohnStuartMill.AlienacióneideoloxíasegundoMarx.B6.16.DisputapolíticaentrePoppereaescoladeFrankfurt.

FIB6.5.1.Explicadexeitocoherenteasformulaciónsfilosófico-políticasdePlatón,ossofistas,Maquiavelo,Locke,Montesquieu,Rousseau,Hobbes,Kant,JohnStuartMill,PopperouHabermas,entreoutros.

74ª-79ª - B6.5.Écapazderecoñecerasliñasrectorasdasconcepciónspolíticasdealgúnsdosprincipaisautoresexpostosnamateria.

- Podeanalizarcomparativamenteasconcepciónsdossofistas,MarxeaEscoladeFrankfurt,sobrearelaciónindividuo-estado.


- Elaboraargumentoscontraaarbitrariedade,oautoritarismoeaviolencia.

CCEC, CSCI.III.VI.IX.XI.XII.XV.XX.

FIB6.5.2.AnalizaereflexionasobrearelaciónentreindividuoeEstado,sobreabasedopensamentodossofistas,MarxeaescoladeFrankfurt.FIB6.5.3.Analizadexeitocríticotextossignificativosebrevesdalgúnsdosautoresestudados,nosqueseargumentesobreoconceptodeEstado,osseuselementoseassúascaracterísticas.FIB6.5.4.Valoraeutilizaacapacidadeargumentativa,deformaoraleescrita,contraaarbitrariedade,oautoritarismoeaviolencia.

abcdeh

B6.17.Funcióndopensamentoutópico.

FIB6.6.1.Reflexionaporescritosobreasposibilidadesdopensamentoutópico,eargumentaassúaspropiasideas.

80ª-81ª - B6.6.Elaborabrevesescritossobreasposibilidadesdopensamentoutópico.

CSCI.



'881867055 6881867062 : [email protected]


22 de 36

abcdeh

B6.18.Legalidadeelexitimidade.

FIB6.7.1.Describeecomparaosconceptosdelegalidadeelexitimidade.

82ª83ª-84ªProbaerecuperación(secorresponde),revisióndosresultados

- B6.7..Definecorrectamentelegalidadeelexitimidade,sabendodiferenciarestesdousconceptos.

CCL, CSCVIII.IX.XX.

bdehp

B6.19.Capacidadesimbólica.E.Cassirer.B6.20.Creatividade.H.Poincaré.

FIB6.8.1.ExplicaastesesfundamentaisdeE.Cassirersobreacapacidadesimbólicahumana,easdeH.Poincarésobreoprocesocreativo.

85ª - B6.8.ComprendeaposicióndeCassirersobreacapacidadesimbólicadossereshumanoseasdePoincarésobreoprocesocreativo.

CCECV.XX.


Ob-xec-ti-vos



negriña)



23


avaliación

bdehnp

B6.21.Estéticafilosófica:funciónecaracterísticas.B6.22.Aartecomoinstrumentodecomprensióneexpresiónsimbólicadarealidade.B6.23.Aestéticafilosóficaeacapacidadesimbólicadoserhumano.Arealidadedesdeaarte,aliteraturaeamúsica.

FIB6.9.1.Comprendeeusaconceptoscomoestética,creatividade,creación,símbolo,signo,arte,experienciaestética,mímese,beleza,gusto,subxectividade,xuízoestéticoevangarda.

86ª-87ª - B6.9.ComprendeenqueconsisteaEstéticaFilosóficaeosseusprincipaisproblemaseconceptos.

- Équendelocalizarentextosbreves,fragmentosdevídeo,audios,fotografías,etc.,asproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.

CCL, CCEC, CAAI.III.IX.XI.XX.

FIB6.9.2.Contrastaerelacionaalgunhasconstruciónssimbólicasfundamentaisnocontextodaculturaoccidental,eanaliza,dexeitocolaborativo,textosliterarios,audiciónsmusicaisevisualizaciónsdeobrasdearteparaexplicaroscontidosdaunidade.

abdehnp

B6.24.Relacióndaartecoaética,cocoñecementoecoatécnica.

FIB6.10.1.Disertasobrearelacióneaposibilidadetransformadoradarealidadehumana,acreaciónartística,acienciaeaética.

88ª - B6.10.Constrúepequenasdisertaciónssobreosconceptosfundamentaisdesteestándar.

CSC, CCECI.XX.

bdehnp

B6.25.Sentimento,experiencia e xuízoestético.Beleza.Creaciónartísticaesociedade.Abstracciónartísticaepensamentometafísico.Aartecomoxustificaciónoucomocríticadarealidade.B6.26.Filosofíaearte.Filosofíae

FIB6.11.1.Coñeceedescribealgúnsdoselementosfundamentaisdareflexiónestéticasobreaarte,analizandotextossignificativosdefilósofoscomoPlatón,Schelling,Hume,Kant,Nietzsche,WalterBenjamin,Gadamer,MarcuseouAdorno,entreoutros,eaplicaesasideasaoestudodediversasobrasdearte.


- B6.11.Équendelocalizarentextosbrevesasproblemáticastratadasnestetemaereflexionarsobreelas.

CCECI.III.IXXI.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


23 de 36

literatura.Filosofíaemúsica.

FIB6.11.2.Entendeovalorfilosóficodaliteratura,analizandotextosbrevesdepensadoreseliteratoscomoPlatón,SantoAgostiño,CalderóndelaBarca,PíoBaroja,A.Machado,Voltaire,Goethe,Sartre,Unamuno,BorgesouCamus,entreoutros.



negriña) FIB6.11.3.Coñeceavisión

filosóficadamúsicaatravésdaanálisedetextosfilosóficossobreasvisiónsdospitagóricos,dePlatón,Schopenhauer,NietzscheouAdorno,entreoutros,asícomomedianteaudiciónssignificativas.

dghn


FIB6.12.1.Disertadexeitoclaroecoherentesobreovalordasartesparatransmitirideasfilosóficas,eprocuraeseleccionainformacióneninternetqueamplíeoxaaprendido.

92ª - B6.12.Écapazdecompoñerpequenasdisertacións,clarasecoherentes,sobretemasfilosóficos,utilizandodiferentesfontesdeinformación.


CD, CSCI.II.XIX.XX.

bdemp

B6.33.Afilosofíaeaempresacomoproxectoracional.

FIB6.17.1.Utilizaconceptosconsentidofilosóficoeaplícaosaocontextoempresarial:principios,saber,ordelóxica,finalidade,demostración,razoamento,indución,dedución,argumentación,sentido,significado,creatividade,diálogo,obxectivo/subxectivo,emocións,globalidadeevalor,entreoutros.

93ª

- B6.17.Entendeafunciónquepodeterareflexiónfilosóficanunemprendementoempresaria.

CSIEEIII.XII.XX.



'881867055 6881867062 : [email protected]


24 de 36

bemp

B6.34.Omodometafísicodepreguntarparadeseñarunproxectovitaledeempresa.B6.35.Osprocesosdecuestionamentoeaimportanciadadefinicióndeobxectivos.

FIB6.18.1.Formulacorrectamenteosinterrogantesfilosóficosradicaisquedebenestarnabasedacreacióndunproxecto,tantovitalcomolaboral,como"queson?","quefago?","porque?","paraque?","caléomeuobxectivo?","caléoseusentido,asúarazóndeser?",etc.,esaberargumentaradefensadasrespostas.

94ª

- B6.18.Écapazdeaplicaromodometafísicodepreguntaródeseñodunproxectovitaledunproxectoempresaria.

- Comprendecomoutilizaradefinicióndeobxectivosparaodeseñoantesmencionado.

CSIEE, CSCXVI.XVII.XVIII.XX.



negriña)bmp

B6.36.Procesodeanáliseracionaldoconxuntodunsistema,doselementosqueointegranedaorderacionalquesubxaceáestruturalóxicadunproxecto,vitaleempresarial.

FIB6.19.1.Deseñaunproxectovitalouempresarial,sobreabasedafilosofía,valorandoaíntimarelaciónentreospensamentoseasaccións,entrearazóneasemocións,atravésdodiálogo,daargumentaciónealinguaxefilosófica.

95ª

- B6.19.Realizaunesquemáticoanáliseracionaldaestruturalóxicaquesubxaceaunproxectovitalouempresaria.

CSIEEIII.VII.XVI.XVII.XVIII.XX.

amn

B6.37.Importanciadodiálogoedadefensaargumentativadeproxectos,finsemedios.

FIB6.20.1.Coñeceeutilizaasferramentasdaargumentacióneodiálogonaresolucióndedilemaseconflitosdentrodungrupohumano.

96ª - B6.20.Sabeutilizarasferramentasdodiálogoargumentativonaresolucióndedilemaseconflitosdentrodungrupohumano.

CSCIX.XVII.XX.

amn

B6.38.Deseñodunproxectovitalelaboral.PapeldaEstéticanodesenvolvementodopensamentocreativoeinnovador.

FIB6.21.1.Valoraaposibilidadedecreartarefasinnovadoras,valorandoafuncióneaimportanciadaspersoasemprendedoraseinnovadorasparaaconstrucióneoavancedunhacultura,eatransformacióndarealidade.

97ª - B6.21.Decátasedaimportanciadodeseñodunproxectovitalelaboral.

- DecátasedaimportanciadaEstéticanoámbitocreativoeinnovador.

CSIEEIX.X.XI.XX.

abcfmp

B6.39.Importanciadaéticaparaestablecerosistemadevaloresnotraballo.

FIB6.22.1.Realizaundecálogodevaloreséticosquedebenrexernomundolaboraledecaraásociedadeeánatureza.

98ª–99ª - B6.22.Elaboraunhalistadevaloreséticosreferenciadosómundolaboral.

- Constrúepequenostextossobreaimportanciadotraballoparaódesenvolvementodaspotencialidadeshumanas.

CSCX.XVII.XX.

FIB6.22.2.Valoraedisertasobreaimportanciadotraballoparadesenvolvernoscomosereshumanos,paraoavancedunhaculturaeparatransformararealidade.



'881867055 6881867062 : [email protected]


25 de 36

bmp

B6.40.Razóncríticaentantoquereguladoradaacciónhumana.

FIB6.23.1.Comprendeevaloraaimportanciadarazóncríticaparaoavancedunproxectopersoalecolectivo.


- B6.23.Recoñeceaimportanciadarazóncríticaparaoavancedosproxectospersoaisecolectivos.

CSCXVII.XIX.XX.

3.MATERIAISERECURSOSDIDÁCTICOS.

§ Materiaiscreadopolasprofesoras.Aulavirtual.

§ Textos,vídeos,audios,bandasdeseñadas,fotografías,etc.,escollidosparailustrar

conceptos.

§ Prensa.

§ Internet(blogs,redessociais,etc.)

§ Materiaisaportadospolopropioalumnado

§

4.CRITERIOSDEAVALIACIÓNPARAAMATERIADEFILOSOFÍA1ºBACH. 4.1.ConcepcióndaAvaliación

ODepartamentodeFilosofíaasumequeaavaliacióndebesercontínua,demodoquepara

avaliarconaciertoéprecisocomprobarlosprogresosdoalumnadononsoaofinaldoproceso,

senóndendeocomezoeao longodomesmo,para terencontaa traxectoria individualeos

distintosritmosdeaprendizaxedosalumnosealumnas.Destemodoavaliaciónrealízasedende

oprincipiodaaccióneducadora,nonéalgoquexurdeaofinaldoprocesoparacomprobarunos

resultados. A avaliación continuainclúe a avaliación de diagnóstico (inicial), formativa e

sumativa. Permite incluir as modificacións necesarias na programación para facilitar a

aprendizaxedoseducandos,manexarasdiferenzasentreoalumnadonaaulaeportantotanto

tamén seentiende comounhapráctica inclusiva.Demodoquenonpode centrarsenaetapa

final da aprendizaxe nin se concibe para aprobar, senón para aprender. Deste modo, o

profesoradopropóndiversasactividadesaolongodocurso,decarácteravaliable,deacordocos

criterios anteriormente expostos. A cualificación final responderá ao conxunto do traballo

realizadopoloalumnooualumnaduanteocursoequedaráreflectidanacualificacióndexuño

despois de realizar a media das cualificacións obtidas nas distintas avaliacións, ou no seu

caso das recuperacións, efectuadas. A cualificación de cada avaliación resultará do traballo



'881867055 6881867062 : [email protected]


26 de 36

realizada na aula, as probas, traballosou actividades realizadas en cadaperíodo,deacordo

coscriteriosquesesinalanacontinuación:

4.2.Avaliacióndodeaprendizaxedoalumnado

Os catro estándares de aprendizaxe de contidos transversais non se contan para a

media ponderada xa que sobre ese bloque non se fan probas, controis, etc. de forma

separada,comononpoderíaserdoutroxeito,ósercontidosqueestáninseridos norestode

estándareseque,polotanto,vanseravaliadosatravésdetodoocurso.

O resto dos bloques suman en total 7+11+11+14+38 = 81 estándares. Como se pode

observar, practicamente a metade da materia atópase no derradeiro bloque temático.

Este é especialmente complexo abarcando diferentes cuestións, polo cal, imos proceder a

subdividilo segundo os ámbitos a tratar: Ética e Política (7+8 = 15), Retórica,Argumentación

eLóxica(7),Estética(8),Emprendemento(8).

Se atendemos a que a nota final vai de 0 a 10 e ponderamos o peso dos

diferentes bloques (aproximando de tal xeito que teñamos números sen decimais) o tanto

porcentodopesodecadabloquequedaríaasí:

Bloque2.Osaberfilosófico/8.64/11%-poladificultadeinicial

Estándaresdeaprendizaxe/7DeFIB2.1.1.aFIB2.5.1.

Temporalización3semanas

Bloque3.Ocoñecemento/13.58%/14%


Temporalización4semanasemedia

Bloque4.Arealidade/13.58%/14%


Temporalización4semanasemedia

Bloque5.Oserhumanodesdeafilosofía/17.28%/16%Estándaresdeaprendizaxe/14

DeFIB5.1.1.aFIB5.8.1.Temporalización

6semanas

Bloque6.Aracionalidadepráctica/46.91%/45%

Sub-ámbitos Estándaresdeaprendizaxe/38

Temporalización/14semanas

Pesoponderado

ÉticaePolíticaDeFIB6.1.1aFIB6.7.1.

15 23sesiónsaprox. 20%

Bloque1.ContidostransversaisEstándaresdeaprendizaxe/4/contidospresentesentodoocurso

DeFIB1.1.1.a FIB1.4.1.



'881867055 6881867062 : [email protected]


27 de 36

EstéticaDeFIB6.8.1.aFIB6.12.1


Argumentación,RetóricaeLóxicaDeFIB6.12.1.aFIB6.16.3.

8 11sesiónsaprox.Poladificultadenaabstracción

9%

EmprendementoDeFIB6.17.1.aFIB6.23.1.


Como se pode observar na programación a temporalización non se detalla para cada

estándarsenónparacadagrupodeestándarespertencentesósgrupossinalados na columna

de contidos e criterios de avaliación. Esto é así porque segundo o que consideramos os

requerimentosdapropiamateriaparaquesexacomprensibleparao alumnado deste nivel é

necesario abordar ós problemas fuxindo da fragmentación todooquepermitaocurrículo.

Porexemplo,noBloque1,podemosobservarcomoos tresprimeiros contidos (B1.B2eB3)

estánconstituídospordousestándares(FIB2.1.1 eFIB2.1.2)eseavalíancuncriterio(B2.1)e

o seguinte contido (B4) esta constituído, tamén,pordousestándares (FIB2.1.3eFIB2.1.4)

que tamén se avalían con un criterio (B2.2); nestes dous exemplos, por unha parte se

presentan como estándares grandes problemas e tarefas da filosofía, e por outra parte, se

esixen como pequenas “pílulas” de saber e comprensión fragmentado, pero ditos

fragmentos se avalían, cando van agrupados,cunsócriterio.

Este tipo de fragmentación de sentido na lei fai moi difícil programar ó detalle a

temporalización, así como os mecanismos de avaliación, xa non digamos sinalar con

exactitude o tanto por cento que vai valer cada un destes estándares sobre os 81

(excluíndoos de contidos transversais do Bloque 1) que hai en total namateria. Polo tanto

seguindo, en certa forma, a lóxica da columna de “criterios de avaliación” e de “contidos”,

agruparemos os estándares de aprendizaxe para asignarlles omesmo peso dentro de cada

bloquetemático.Aíndaque,obviamente,nontodososestándaresdeavaliación presentan a

mesma dificultade e extensión, pensamos que, ó final, terminarán quedando

compensadosdentrodobloqueditasdiferencias.

Ante esto optamos por programar, como dicíamos, xuntado os estándares de

aprendizaxesegundoaagrupaciónqueaparece tantonacolumnade"contidos"como nade

"criteriosdeavaliación",edendeaíxordeadecisióndeadxudicarostantospor cento (iguais)

correspondentes a cada agrupamento. Aínda que ditos agrupamentos sondiferentestanto

enextensióncomoendificultade,consideramosqueófinal terminan compensándosee,polo



'881867055 6881867062 : [email protected]


28 de 36

tanto, outorgámoslles a mesma porcentaxe dentro do bloque (a no ser que se indique o

contrario),talecomomencionamoscon anterioridade.

Anota finaldecadabloquexurdirádediferentes tiposdeactividades.Enprincipio (se

estovaríase indicaránasactasdeDepartamento),asnotasdecadabloqueterána seguinte

composición:

• entreun60%yun80%paraoexameouproba escrita tradicional (que constaráde

preguntas curtas e/ou medias, preguntas sobre texto, preguntas tipo test, preguntas de

recheo,etc.)sobreacalsefarárecuperación,

• entreun20%eun40%paraotraballodiario,realizadonaaula-ounacasa-entreo

queseinclúencuestionariosconpreguntasabertasouprobastipotestapartiresdosmateriais

traballados. As ponderacións das distintas actividades poderán ser diferentes, o que será

comunicadoaoalumnadoefiguraránaprogramacióndeaula.Nocasodequeaprobasefaga

conmaterial de consulta non terá recuperación. Tampoucono caso de que sexa un test de

repasodunhapequenaparteduntema.Destaporcentaxeo5%dependerádaparticipacióndo

alumnadonaaula,quequedarárexistradonocadernodaprofesora,utilizamosamesmaescala

devaloresqueseempregaparaavaliacióndotraballodeaulanoscursosdeESO.

• en ocasións, e se se pacta co alumnado (o obxectivo émotivalos a traballar máise

con ferramentas emateriais diferentes, tal e como indica a lexislación), sefaránactividades

comoinfografías,presentacións,lecturasguiadas,etc.,que poderánvalerentre1e1.5puntos

sobre os anteriores 10 que se poidan obter no bloque, dependendo da cantidade de

actividades que se fagan (p.e.: una infografía avaliada con rúbrica, ata 0.50 punto por riba

do 10, unha lectura guiada con preguntas a responder, sendo posible consultar o

material traballado, ata un punto por riba de 10,etc.). Isto considérase unha medida de

atenciónádiversidade(enriquecimento).

• o alumnado poderá realizar actividades de carácter voluntario coa fin de reforzar

aquelesestándaresquellepresentanunhamaiordificultade.Nestecasosóseteránenconta

asqueacadenunhavaloraciónpositiva,quesecomputarádentrodo20%ou30%dotraballo

deaula.Trátaseasímesmodunhamedidadeatenciónádiversidade(reforzo).

A nota de cada avaliación xurdirá da media aritmética dos bloques que se avalíen

porcompletoneseperíodolectivo.Seneseperíodosóseavaliou,porexemplo, unbloqueesó

se fixeron algunhas actividades do seguinte bloque ou incluso o test,non se teránenconta

para a nota da avaliación, xa que consideramos que é probable que transmita ás familias



'881867055 6881867062 : [email protected]


29 de 36

unha imaxe errónea do avance da/o alumna/o da materia, ó transmitir notas parciais de

temas que, polo xeral, terminan adquirindo o seu sentido global cara ó final da súa

impartición. A pesares de que a media é ponderada entre os diferentes bloques, nas

avaliacións será a aritmética, porqueobloqueque tenpeso maior se impartirá cara ó final

de curso. No caso de que na segunda avaliación se imparta algún dos subámbitos a

tratarprocurarse, parafacera media, adaptaro número de estándares que contén ese

subámbito co do bloque que se impartiu por completo (p.e., se se impartiu B5 – 15

estándares-eoámbitodeÉticaePolíticadoB6-15estándares-,faraseamediaartimética).

4.3.Procedementoseinstrumentosdeavaliación:

Segundo proceda para cada estándar de aprendizaxe e dependendo do tempo de que se

dispoñaedadinámicaecomposicióndiversadecadadecadaclase utilizaranse os seguintes

procedementose instrumentosdeavaliaciónparaobter as cualificacións.

Anotafinaldecurso(Xuño)resultaráderealizaramediaponderadadas cualificaciónsobtidas

nasdistintasavaliacións,ounoseucasodasrecuperacións, efectuadasduranteocurso.

Acualificacióndecadaavaliaciónresultarádasprobas,traballosouactividades realizadasen

cadaperíodo.Acontinuaciónseofreceunhadescriciónxeraldasprobas, actividades,tarefas,

etc.máissalientables,queoalumnadofaráolongodocurso.

1º)Unhaprobaescrita(exame),porcadabloquetemáticoousub-tema dentro

decadabloqueseasíoindicaaprogramacióndamateria,ouseseindicanaprogramaciónde

aula, na que se avaliará a adquisición e adecuada utilización deconceptos, fixados nos

estándaresdeaprendizaxeenoscriteriosdeavaliación,propios damateriae correspondentes

a ese período académico. No caso de que a proba se compoña de diversas partes ou

preguntas,oprofesoradoindicarápreviamentea valoracióndecadaítemoupartedosquese

compoña o exame, no caso de que non se detalle dita valoración se entende que todas as

preguntas valen igual. Nalgúns caso, e sempre que se considere oportuno, se facilitirán

rúbricas. Este tipo de proba será a que teñaaposibilidadedeser recuperadanunhaproba

posterior,domesmotipoque aprimeiraquesesuspendeu.

2º) A proba anterior pode ser suplida, se o profesorado así o indica, por un

traballo individualouengrupoentregadoporescritoe presentadooralmentena aula.Neste

caso valorarase non só o contido senón tamén a exposición oral feita ante o resto do

alumnado. No caso de traballos (individuais, grupais ou por proxectos) o sistema de



'881867055 6881867062 : [email protected]


30 de 36

recuperaciónnonconsistiránunhaprobaespecífica,xaquetalcousacarece de sentido cando

se aplica unha metodoloxía que ten por resultado un produto final. Neste caso ou se lle

darán as indicacións pertinentes ó alumnado para que mellore os aspectos que presentan

deficiencias, ou se lles dará a oportunidade de compensar a baixanotaobtidacun traballo

posterior onde se demostre o avance na adquisición de competencias, na consecución de

obxectivosenaadecuadaadquisicióndeestándares deaprendizaxe.

3º) Tamén ser farán durante o curso diferentes actividades sobre distintos

tipos de materiais, exercicios de redacción sobre temas do currículo, pequenos controis

con probas tipo test, de recheo de espacios baleiros ou de verdadeiro/falso, cuestionarios,

exposicións, infografías, controisde lecturas guiadas, etc.Oobxectivodesteamploabanode

actividades é o do utilizar os diferentes procedementos e instrumentos de avaliación

suxeridos para cada estándar o grupo de estándares de aprendizaxe, xa que é moi

complicado elaborar unha proba estandarizadade tipo1ºo2ºsobrecadabloquetemático,

detalxeitoquesepresente comountodocoherenteparaoalumnado.

Oredondeodanotadeavaliaciónseéocaso,dependerá,axuízodo profesorado,tendoen

conta:

4º)Assúasaportaciónsnosdebatesoudiscusiónssobretemasda materiatidos

enclase.

5º) O seu cumprimento da lectura ou comentario dos textos, documentos,

actividades, traballo por proxectos, etc. relativos a cuestións filosóficas, éticas,psicolóxicas,

etc.

6º)Aobservacióndotraballorecollidonoportafolio(seo profesoradolloindica

así dende o principiode curso) do seguimento e asimilación dos estándaresdeaprendizaxe

impartidosnoperíodocorrespondenteáavaliación.

7º) Que o profesorado poderá levar oportafolio (ou fichas) do alumnado,

calqueradía, sen avisar previamente. Éobriga do alumnado traelo/s sempre a clasee facer

cada días as actividades previstas. O profesorado elixirá algunha das actividades paraasúa

cualificación,porsuposto,senindicarpreviamentecalesseránelixidas.Esto mesmo vale para

o seguimento de traballo por proxectos que se podan facer na materia.

Outras consideracións importantes a ter en conta polo alumnado son as que se detallan a

continuación.



'881867055 6881867062 : [email protected]


31 de 36

Algunhas das probas ou traballos que se propoñan poderán ter carácter voluntario ou

xurdirán dun pacto entre o alumnado e o profesorado (ou sexa, serán ofertadas polo

profesorado e a clase decidirá se lle parece oportuno facelas), en tal caso subirán a nota

da avaliación na que se fagan, ou da unidade temática ó que correspondan, de tal

maneiraquenuncasupereunpuntoemedioquesesumaráó totaldoobtidoentretodasas

probase traballosque se fixeranneseperíodo.Este tipo de probas non terá recuperación.

Dado o carácter voluntario, e motivante, destas probas o alumnado que non demostre

interesepor elasdeixará claro quenon aspiraaacadar ó redondeopor riba da súa nota na

avaliacióncorrespondente,nocasodeque amediadasprobasdeacomoresultadounnúmero

condecimais.

Nas probas ou controis especificarase o valor de cada cuestión. No caso de que non se

especifique, sobreentenderase que todas valen o mesmo. No caso de traballar con

actividades,proxectos,etc.intentaraseproporcionardendeoiniciounharúbrica.

No caso de non superar algunha das tres avaliacións o alumnado realizará, antes da

avaliación seguinte, ou no seu caso antes da nota final, unha proba de recuperación

seguindo o modelo reflectido no caso 1º. Se sucedera que a avaliación sobre proxectos,

actividades,etc.nonresultarasatisfactoria,contemplarase a posibilidadedefacerunhaproba

comoadocaso1ºparaesetipodecontidos.

Comonormaxeralcompreterencontaquenacualificacióndecadaproba,ata un5%poderá

dependerdacorreccióngramaticaleortográfica.

Nasprobassósepoderáusarmaterialdeapoiocandooprofesoradoasío indique.O

uso de calquera tipo de material (fotocopias reducidas, pequenas anotacións, documentos

electrónicos)ouoapoioaoalumnadoporcalqueramedio(teléfonomóbil,axudaoraldirecta),

pode supoñer a anulación da proba, que deberá recuperarse nas probas ordinarias de

recuperación.Dedarseestasituaciónnaprobaderecuperación,entendríasequeesegrupode

estándaresnonestánrecuperadoseacualificaciónpoderíaseriguala0.

SeenXuñooalumnadononsuperaamateriateráenSetembroaposibilidade deo facer

medianteunha proba do tipo 1ºnaque deberán responder a cuestións relativasbloquesde

contidoimpartidos.Seesteexamesecompóndevariaspreguntas indicaráselleaoalumnadoa

valoración de cada unha delas de cara ao cómputo global. No caso de que non se

especifique o valor de cada ítem se sobreentende que se dividen por igual entre a nota

total (p.e.: sehaidúaspreguntasametadedanotaé paracadapregunta).



'881867055 6881867062 : [email protected]


32 de 36

5.CRITERIOSDECUALIFICACIÓN

5.1.PrecisiónsxeraisqueafectanatodasasmateriaisimpartidaspoloDepartamento:

1ª.Anonpresentaciónporpartedoalumnadosenxustificacióndocumentada,a algunhadas

probas esixidas polo profesorado - sexan estas presenciais (exames ou diferentes tipos de

probas) ou non (entrega de traballos) - implica a valoraciónnegativadasmesmas(cuncero,

ou incluso con notas negativas, que dependerán do que valla a nota porcentualmente, por

exemplo, as notas que soben ata 0.50 puntos terán un desconto de -0.15 puntos). No caso

de que a proba teña dereito á recuperación, se a non presentación non se xustifica, a

probade recuperaciónserá aúnicaprobaaquea/oalumna/o sepoda presentar(óperdera

convocatoria en primeira instancia). No caso de que a inasistencia fose xustificada

documentalmente (p.e. cun certificado médico) o profesorado pode repetir a proba pero

sempreantesda dataenqueanotadebaserrexistradanaactadaavaliación.

2ª.Como norma xeral e independentemente dos distintos instrumentos de avaliaciónque

se utilicen para avaliar cada estándar ou grupo de estándares e dos pesos que teñan na

cualificación final, ó rematar cada bloquede contidos (ou sub-bloquetemático, seéo caso)

realizarase unha proba global que deberá ter unha cualificación igual ou superior a 5

puntos sobre 10 (ou o equivalente sobreo que se cualifique).Denon acadar estemínimo,

a/o alumna/odeberárecuperaroscontidosmedianteunhanovaproba.

3ª.Se se constataporpartedoprofesoradoa alteración intencionada,ouo seu intento, do

resultado dalgunha proba ou exame ( p. e. “copiar” poloprocedementoquefose)a

valoración desa proba será absolutamente negativa (un cero), e esa mesma valoración

corresponderalleaoscolaboradoresnocaso dequeoshoubese.

4ª.Anotafinalnonconsistiráunicamentenamediaentreasnotasdasprobas realizadaspolo

alumnado,xaquefaranseoutrotipodeactividadesavaliables como pode ser comentarios de

texto, cuestionarios sobre libros lidos, tests, etc.Aíndaquenonsempresefarárecuperación

das probas e das actividades, a non presentación nas probas ou recuperacións, ou a non

presentación desas actividadese as súas correspondentes recuperacións, cando sexaocaso,

poderásupoñerqueanotafinalsexaaequivalenteauninsuficiente.

- Tamén se terá en conta para definir a nota final a asistencia e participación á



'881867055 6881867062 : [email protected]


33 de 36

clase, a actitude académica demostrada ante a materia impartida e o esforzo

observable na superación das posibles dificultades. Os redondeos que se teñan que facer

antes do 0,5 se farán, polo xeral, á baixa. Só en raras excepcións se farán á alza (e estarán

xustificados obxectivamente, como se sinalará máis abaixo; nestes casos os aspectos que

decanten ó profesorado a redondear cara arriba estarán moi pronunciados, por exemplo,

non só ir subindo notas, senón subir 4 o 5 puntos enmoitas das actividades). Respectoós

redondeosque teñanque facersepor ribado0,5 (4,7por exemplo) en principio tamén se

farán á baixa, xa que o que o alumnado obtivo dun xeito definitivo foi a nota expresada

en números enteiros. Polo tantoos decimaisque podansumárselle paraacadaroseguinte

número enteiro dependerán dos aspectos antes mencionados os cales son obxectivos ó

quedar claramente reflectidos nas fichas do alumnado (claros aumentos de notas en

sucesivas probas e en recuperacións, ir elevando a nota progresivamenteduranteocurso,

presentación a todas as probas, actividades, etc, sería un bo exemplo de como quedaría

plasmado nunha ficha que unha alumnaouunalumnotraballouparasumarditosdecimaisá

notaqueobtivo).

5ª Aínda que normalmente se indicará o valor de cada pregunta ou cuestión nos exames,

probas, composicións, tests, etc., candonon se faga así sempre se sobreentenderá, xa que

parece evidente ao non darse outra indicación, que todas as cuestións ou preguntas valen

omesmo. Por exemplo: se só hai dúas preguntasesepuntúasobre10cadarespostavalerá

comomáximo5puntos.

6ªCando se realicen traballos (exercicios, fichas,preguntas, exposicións, etc.) ou actividades

na clase e se recollan nese mesmo período lectivo, no caso de que a alumnado no estea

presente, se a falta de asistencia está xustificada ese traballo (et alt.) non recollido non

computarápara amediadanotaque corresponda.Nocasodequea faltadeasistencianon

está xustificada contará como un non presentado e poderá contar tanto como un cero ou

inclusocon puntuaciónnegativa(nuncamaiordoqueapropiaactividadevale).

7ª.No caso de que o alumnado chegue tarde as probas se contempla a posibilidade de

que teñaque facerunexerciciodiferenteódoalumnadoque estivoenhoradentrodaaula.

O motivo desta distinción radica nos problemas que poden xurdir coa expansión das

tecnoloxíasdecomunicacióninmediataa travésdossmartphones.



'881867055 6881867062 : [email protected]


34 de 36

8ª.No caso de que a petición do alumnado se utilicen os períodos de lecer para ampliar o

tempo de realización dun exame será preceptivo que todo o alumnado estea presente á

hora estipulada e permaneza na aula durante todo o período de exame. Polo tanto, a

hora de comezo da proba non éopcional(chegaráprobanomomentode iniciodaclasee

non do período de lecer, considérase entrar cun retraso importante e non anecdótico). Se

alguén chegatardeestarásuxeitooqueseindicaen7ª

9ª.Nocasodequesefagaunexamefinalderecuperación,sóterándereitoaeste aquelas/es

alumnas/osqueteñanpolomenoscualificaciónpositivanametade doscontidosavaliadosna

materia.No caso de que se faga un exame tipo final para que quen teña algún exameou

actividadesuspensa apesaresda oportunidadederecuperación candocorresponda,asnotas

non superarán o 6, xa que dita derradeira oportunidade será para aqueles que necesitarán

chegar ó 5 ou fixar a nota (xa que non se poden poñer decimais) e as probas serán moi

xenéricasenoteránamesmaminuciosidadequeduranteocurso.

5.2..Criteriosparaacualificacióndasprobas

Especificarase en cada proba a cualificación máxima de cada unha das cuestións.No

caso de que non se especifique, entenderase que a cualificación de cada unha das

cuestiónséamesmae,dentrodecadacuestión,cadaapartado.(cfr.apartado5).

Para que as cuestións sexan valoradas coa cualificaciónmáxima, atenderase aos

seguintescriterios:

A.C uestiónparadesenvolveruntópicorelacionadocosproblemasfilosóficos

traballados.

1. A respostaéaxeitadaápregunta.

2. Utilizaainformaciónpertinente.

3. Defineosconceptos.B. Cuestióndecaráctermaisxeraledesistematizaciónerelaciónentrediversos

aspectosduntema.

1.Asúaanáliseécompleta.

2. Relacionaecompara.

3. Aextensiónéaxeitada ócontido.C. Cuestiónsapartirdetextos



'881867055 6881867062 : [email protected]


35 de 36

1. Identificaasideasfundamentaisdotexto

2. Tenencontaocontidodotextoáhoraderesponderápregunta

3. Utiliza e relaciona a información pertinente en relación ás cuestións

formuladas

D. Cuestiónscuxarespostaesixexustificación:

1. Arespostaépertinente.

2. Constrúeargumentosadecuados.

3. NoncaeencontradiciónsCon carácter xeral valorarase a capacidade de pensamento crítico así como a

redacción.Terase encontaseo/aalumno/a:

1.Estruturaoqueescribe 2.Constrúe

frasescoherentes

3.Elaborauncomezoeunhaconclusión

Valorarasetaménapresentaciónecorreccióndosescritos: 1.Corrección

gramaticaleortográfica.

2.Presentación.3.Lexibilidade.

(Os erros gramaticais e ortográficos poden ser penalizados ata cun máximo de 0,5 puntos)

Nasprobassósepoderáusarmaterialdeapoiocandooprofesoradoasíoindique.Ouso

de calquera tipo de material (fotocopias reducidas, pequenas anotacións, documentos

electrónicos)ouoapoioaoalumnadoporcalqueramedio(teléfonomóbil,axudaoraldirecta),

pode supoñer a anulación da proba, que deberá recuperarse nas probas ordinarias de

recuperación.Dedarseestasituaciónnaprobaderecuperación,entendríasequeesegrupode

estándaresnonestánrecuperadoseacualificaciónpoderíaseriguala0.

-

6.CRITERIOSDEPROMOCIÓNA promoción da materia ven determinada pola consecución do mínimos establecidospara

osestándaresdeaprendizaxe.Parapromocionaroalumnadodeberá obter, como mínimo, a

cualificación de suficiente, cinco puntos sobre dez. Esa nota numérica debe ser obtida a



'881867055 6881867062 : [email protected]


36 de 36

partires da media das notas obtidas nas tres avaliacións, ou recuperacións, se é o caso,

levadasacaboduranteocurso.

En caso de que un/ha alumno/a non alcance o puntuación de cinco no cómputo global, e

sempre que pase de tres sobre dez, o profesorado poderá telo en conta positivamentee

polotantoproferi-loparaapromocióndosseguintesxeitos:

a) A asistencia continuada a clase ou no seu defecto a acreditada xustificación das

faltas.

b) Oseu intereseeaactitudepositivarespectoaoaprendizaxedamateriaque pode

contrastarse coa observación dunha melloría progresiva ao longo do curso e non ao

contrario.

c) O comportamento positivo mantido durante as clases e no interior do aula que

podemanifestarse na súa compostura, atención e respecto aoprofesorado e cara os seus

compañeiros, así como a súa disposición e facilidade para a integración e realización de

traballos en equipo e a colaboración cos parceiros na participación en debates e en

traballosencomún.

Os criterios para superar amateria na convocatoria de setembromantéñense idénticos aos

de xuño, pero neste caso a nota numérica obterase da proba ou exame xa descrita. Nas

mesmas condicións que en xuño o profesorado poderá ter en conta positivamente, de cara

á promoción definitiva, os xeitos referidos a actitudes e comportamento referidos

anteriormenteena,bec.

Documents

INFORMACIÓN BÁSICA SOBRE A PROGRAMACIÓN DA MATERIA …n… · achegan enfoques plurais e contrastados que permiten albiscar saídas aos problemas que afectan a convivencia humana