Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    1/21

    REPÚBLICA BOLIVARIANA DE VENEZUELA.

    UNIVERSIDAD PEDAGÓGICA EXPERIMENTAL LIBERTADOR.

    INSTITUTO DE MEJORAMIENTO PROFESIONAL DEL MAGISTERIO.

    EXTENSIÓN – NUEVA ESPARTA.

    LA NEUROCIENCIA Y LOS SIETE SABERES

    AUTOR:

    SUAREZ, PEDRO

    ZARAGOZA RAFFO, EMILIO

    ESPECIALIDAD: EDUC. FISICA.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    2/21

    LA FUENTE, DICIEMBRE DE 201.

    INTRODUCCIÓN

    A !" !#$%" &' !"( ()%!"(, !"( *)!+("*"( #- &'($)/" !# '-/' #-# "" !#

    '('-)# &'! "$'. L# *$#(' 34)'-(", !'%" '5)(/"6 '( 7 *#"(# 4"$8',

     4$')(#'-/', &'*)-' '! "$' "" ('$ $#)"-#! 4"$ '5'!'-)#.

    L# '-/' #-# 4$"%$'(# ()'4$', 4'$" '( - 4$"%$'(" '- '(4)$#! #-&" ('

    !' 4$"4"$)"-# - &'(#$$"!!" #&'#&", #)'-&" )-#4)9 '- !# )4"$/#-)# &'!

    "-&))"-#)'-/" &'! '-/"$-" (")#! '- '! 8' (' &'(#$$"!!# !# 4'$("-#.

    S) 8'$'"( 8' !# T)'$$# 4' (#/)(*#'$ !#( -''()&'( &' !"( ('$'(#-"( 8' !# #)/#-, !# (")'& #-# &'' /$#-(*"$#$('. E- '(/# '"!)+-,

    !# '&#)+-, '- ( ('-/)&" ;( #4!)", &'('4'

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    3/21

    La Fuerza del Futuro

    C'-/$#&" 4$)"$&)#!'-/' '- /" -# &)'-()+- (")#!. S( /'5/"( )-)/#- #

    -# $'*!'5)+- "-/)-#. N" 4"$ '!!" (' /$#/# &' - /'5/" "4!'?". A-8' E&%#$ 

    M"$>- # )-%#&" " '- !# /'"$># &' !# "4!'?)&, 9! -"( "*$'' - /'5/" 8'

    )-)/# # $'"-()&'$#$ !# "$%#-)=#)+- &'! "-"))'-/" 7 "-')$ -# #-'$# &'

    $'-)$ !" 8' #(/# #"$# # '(/#&" ('4#$#&", $'*"$!#-&" -'(/$#( 4"!>/)#( 7

     4$"%$##( '&#/)"(. E( - !)$" $'"'-&" /#-/" 4#$# !"( 4$"*'()"-#!'( '- !"(

    &)*'$'-/'( ;)/"( &' !# '&#)+-, "" 4#$# /"&"( !"( 8' $''"( '- !#

    )4"$/#-)# (4$'# &' !# '&#)+- '- -'(/$#( (")'&'(.

    E! 4$)-)4#! "?'/" &' ( /$##?" '( '! #-;!)()( &' !#( $'4'$()"-'( 8' /)'-'

    ("$' !# '&#)+- 7 !# '('!# - -&" 8' (' &'*)-' 4"$ !# "4!'?)& 7 !#

    "4!''-/#$)'&. E- '(/' ('-/)&", (' &'*)'-&' 8' - '-*"8' "!>(/)" -'$"@

    )'-/>*)" 4'&' ('$)$ &' #7 #/)# '- !# '-('/)# 7 !# '(4)$)/#!.

    U-# #&'# #/'-)+- '- '(/"( /$'( #(4'/"( !!'#$>#, #&';(, # -'(/$"( -)

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    4/21

    '&#)+- #/#!.

    D'(49( &' !# !#$)*)#)+- &' "-'4/"( 7 &' $'!#)"-#$ !# 4'$(4'/)# "!>(/)# '- '!

    #4$'-&)=#?' "- !# &)'-()+- #*'/)"@'")"-#! '- !# '&#)+-, /$#=#"( !#

     4"())!)& &' "-*)%$#$ "-)&'( &' #4$'-&)=#?' $'!#)"-#!'-/' )-!()#(.

    V))"( -# 94"# '- !" 8' /"&" (' # '" ;( "4!'?" 7 '- !# 8' !"(

     4$"7'/"( #-"( -" 4#$''- "(/$#$(' /#- &);*#-"( "" #-/#-('#'-/' $'!#)"-#&" "-

    /"&" !" 8' !' $"&'#. E( &')$, # ('$ #-" '( - "!+-, -# 4#$/' &' -

    "!"%$## " /"/#!)&.

    U-# '&#)+- $'#/)# ' )-/'%$#! 4#$# !# ), 8' "-/'4!' #! )-&))&"

    "" - /"&" 7 -" ("!" "" - '$'$" ", 4"$ '?"$ &')$, "" - '$'$"

    )-"4!'/" '- '! 8' ("!" (' #4'!# #! ')(*'$)" )=8)'$&" '! !+%)", '! #-#!>/)", '!

    $#)"-#! '- &'/$)'-/" &'! ')(*'$)" &'$'" '! )-/)/)", '! $'#/)", '!)#%)-#/)". E( -# '&#)+- 8' # ;( #!!; &'! #(4'/" "%-)/)" 7, ()- &'(&'-/'%$".

    P'%"%># #-)(/# '-/$# '- '! '(/&)#-/' ' )-/'$'(#, #-/' /"&", '- (

    *"$#)+- 7 &'(#$$"!!" "" 4'$("-#, '- ( $'!#)+- "-()%" )(" 7 /#)9-, ""

    ('$ '- (")'&, '- ( $'!#)+- "- !"( &';( 7 "- '! 4!#-'/#. D"-&' (' )-"$4"$#-

    #$)#( '$/)'-/'( "4!''-/#$)#(, 8' -" #- ()&" "-()&'$#( 4"$ "/$#( "$$)'-/'( 4'%+%)#(.

    L# -'$")'-)# "-(/)/7' - -'" 4#$#&)%# 8' 4'$)/' #-#!)=#$ 7

    '54!)#$ '! "4"$/#)'-/" #-" )-/'!)%'-/', &'(&' /$'( 4'$(4'/)#( /'+$)#(

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    5/21

    &)*'$'-/'( 4'$" 8', #! )(" /)'4", ("- "4!''-/#$)#(. L# #$#/'$>(/)# ;(

    &'(/## '- # -" &' !"( "&'!"( 4$'('-/#&"( '( !# ""-))#. E(/# "-&))+-

    (' '54$'(# '- '! '#-)(" &' *-)"-#)'-/" &'! '$'$" '- '! #! $'!#)"-# !#(

     4#$/'( "- '! /"&" ;$'#( 8' 4!'- *-)"-'( '(4'>*)#(, 8' #$#/'$)=#- '!"4"$/#)'-/" #-", 4'$" 9(/', # ( '=, $'8)'$' &' /"&" '! '$'$" 4#$# "4'$#$ 

    &' #-'$# ÓPTIMA.

    (/# /)'-' )4!)#)"-'( 4#$# !# /'"$># 7 !# 4$;/)# '&#/)#. E- '! 4$)'$ 

    #(", #! "*$''$ '54!)#)"-'( -"'&"(#( 8' 4'$)/'- 4$"*-&)=#$ '- '! "-"))'-/"

    #'$# &' !#( "-&))"-'( #?" !#( #!'( '! #4$'-&)=#?' 4'&' ('$ ;( '*'/)" 7, '-

    '! ('%-&" #(", -"( 4'$)/)$; *-'-/#$ '! &)('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    6/21

    !" 8' #(/# #"$# # '(/#&" ('4#$#&", $'*"$!#-&" -'(/$#( 4"!>/)#( 7 4$"%$##(

    '&#/)"(.

     LOS SIETE SABERES NECESARIOS PARA LA EDUCACIÓN DEL FUTURO

    1. LA CEGUERA DEL CONOCIMIENTO! EL ERROR " LA ILUIÓN

    L# 4$)'$# '(/)+- 8' -"( ('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    7/21

    $#)"-#!)=#)+- 4'( 3'( )'$/" 8' '! "&)", !# #)(/#& " '! #"$ 4'&'-

    '-'%''$-"( –7 8)=;( 4'-('"( 8' -# )'-)# "?'/)# ('# !# -)# (#!)@, 4'$"

    /#)9- '( )'$/", 8' '! &'(#$$"!!" &' !# )-/'!)%'-)# '( )-('4#$#!' &'! &' !#

    #*'/))&.E- "-(''-)#, E&%#$ M"$>- "-()&'$# 8' !# 4$)'$# ' )-'!&)!' /#$'# &'

    !# '&#)+- 4#$# #*$"-/#$ /#! '%'$#, # &' ('$ !# &' '-('*)#(, 4'$" -" /'-'"( !#

    )()+- &'! /"&". E( -''(#$)" /'-'$ '- '-/# '! "-/'5/" &' !"( "-"))'-/"( 4#$#

    8' /'-%# ('-/)&". E! ('$ #-" '( "4!'?" 7 !/)&)'-()"-#! 4"$8' '( # !# '=

     )"!+%)", 4(>8)", (")#!, #*'/)", $#)"-#! 7 '! "-"))'-/" 4#$# 8' ('# 4'$/)-'-/' &'' $'"-"'$!". E( -''(#$)" '-*$'-/#$ !# "4!'?)&, '( &')$, #-&"

    ("- )-('4#$#!'( !"( "4"-'-/'( )-/'$&'4'-&)'-/'( &' - /"&". E! A4$'-&)=#?' 4"$ 

    &)()4!)-#( )4)&' '$ !" %!"#! 7 !" '('-)#! 7 &)!7' !# $'(4"-(#)!)& )-&))&#! '-

    !# $'("!)+- &' 4$"!'#(.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    8/21

    HC+" (#'$ ;! '( !# )-*"$#)+- !#' '- '(/' "9#-" &' /"( M"$>-

    $'(4"-&' "- -# )-)/#)+- # &'/'$)-#$ !"( 4$"!'#( !#' &' !# #-)&

     4"/'-)#-&" #(>, !# )&'# &' -# '&#)+- 8' 4$"'# !# 3)-/'!)%'-)# %'-'$#!6

    &"/# &' ('-())!)& #-/' '! "-/'5/" " !# %!"#!)& 7 8' # ( '= 4' $'*'$)$('# !" !/)&)'-()"-#! 7 # !# )-/'$#/))& "4!'?# &' !"( '!''-/"(. S &)(/)-)+-

    34'$/)-'-/'6 '-/$' !# 3$#)"-#!)=#)+-6 "" "-(/$)+- '-/#! 8' (+!" #/)'-&' #

    !" %'-'$#! 7 # !# 3$#)"-#!)&6 (' #/)'-' ()!/;-'#'-/' # !" %'-'$#! 7 # !"

     4#$/)!#$, 4'$)/' &'*)-)$ !" 8' 9! &'-")-+ 3"-"))'-/" 4'$/)-'-/'6, 8' ()'4$'

    '( 7 #! )(" /)'4" %'-'$#! 7 4#$/)!#$.

    LA INTELIGENCIA GENERAL

    C#-/" ;( 4"&'$"(# ('# !# )-/'!)%'-)# %'-'$#!, ;( %$#-&' ('$; ( *#!/#&

     4#$# /$#/#$ 4$"!'#( '(4')#!'(. E- !#( "-&))"-'( #/#!'-/' "4'$#-/'( &"-&' !"(

     4$"!'#( %!"#!'( ("- '##&"( &' !#( )'-)#( &)()4!)-#$)#(, !#( '-/'( 4)'$&'-

    (( #4/)/&'( 4#$# "-/'5/#!)=#$ !"( (#'$'( 7 4#$# )-/'%$#$!"( '- (( "-"))'-/"(

    -#/$#!'(. E! &')!)/#)'-/" &' !# 4'$'4)+- &' !" %!"#! "-&' #! &')!)/#)'-/"

    &' !# $'(4"-(#)!)& 7 &' !# ("!)$)&. E- &'*)-)/)#, () -" (""( #4#'( &' )$#$ 

    3;( #!!; &' -'(/$#( -#$)'(6 7 -" 4"&'"( /$#-()/)$ !#( '$$#)'-/#( 4#$# 8' !#(

    */$#( %'-'$#)"-'( 4'- #'$!", '(/#$'"( *enerando &ociedade& cada +ez,eno& re&-on&a$le& ' ,eno& &olidaria&  7, # ( '=, '(/#$'"( "-)$/)'-&" #!

    -&" '- - 4!#-'/# ;( *$#%'-/#&" 7 "- #7"$'( &)*'$'-)#( !"( $)"(, ;(

    $)"( !"( 4"$'(, ;( 4"$'(.

    D''"( &'(#$$"!!#$ !# )-/'!)%'-)# %'-'$#! 4#$# $'("!'$ 4$"!'#( (#-&" '!

    "-"))'-/" &' -# #-'$# !/)&)'-()"-#!, /"#-&" '- '-/# !# "4!'?)&, '!

    "-/'5/" 7 "- -# 4'$'4)+- %!"#!.

    . ENE/AR LA CONDICIÓN 0UMANA

    •  La unidad comple#a de la condición humana est$ desintegrada en la educación a

    trav%s de disciplinas. Es necesaria su restauración de modo que cada uno tome

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    9/21

    conocimiento y conciencia de su identidad comple#a y de su identidad com&n a

    todos los seres humanos, al mismo tiempo.

    •  La condición humana tendra que ser el o!#eto central de cualquier educación.

    •  ' partir de las disciplinas actuales, es posi!le mostrar la unión indisolu!le entre

    la unidad y la diversidad de todo lo que es humano.

    E! ('$ #-" '( # !# '= *>()", )"!+%)", 4(>8)", !/$#!, (")#! '

    )(/+$)". E(/# -)& "4!'?# &' !# -#/$#!'=# #-# '(/; "4!'/#'-/'

    &'()-/'%$# '- !# '&#)+- # /$#9( &' !#( &)()4!)-#( ' )4"())!)/# #4$'-&'$ !" 8'

    ()%-)*)# ('$ 3#-"6 #7 8' $'(/#$#$!# &' /#! #-'$# 8' # -" /"'

    "-"))'-/" 7 "-)'-)#, #! )(" /)'4", &' ( )&'-/)& "4!'?# 7 &' ()&'-/)& "- # /"&"( !"( &';( #-"(.

    M"$>- "-*)$# 8' "-"'$ '! ('$ #-" '( ()/#$!" '- '! -)'$(" 7, #!

    )(" /)'4", ('4#$#$!" &' 9!: !# #-)& &'' $'"-"'$(' '- ( #-)&

    "- 7, #! )(" /)'4", $'"-"'$ !# &)'$()& !/$#! )4!>)/# '- /"&" !"

    #-".

    P#$# '!!", '! *)!+("*" *$#-9( $'*$'- 8' '! "-"))'-/" &'! ('$ #-" #

    &' ('$ "-/'5/#!)=#&": A! 4$'%-/#$ 8)9-'( (""( &''"( 4$'%-/#$ &+-&'

    '(/#"(, &' &+-&' '-)"( 7 # &+-&' #"(.

    A(> ()-/'/)=# '! ('$ 7 '! &'(#$$"!!" &' !" #-" '- - "-?-/" &' /$>#( "

     !'( "- !#( #!'( '54!)# !" %!"#! 7 !" )-&))&#! &' !# '(4')': #. C'$'$"@

    M'-/'@C!/$# . R#=+-@A*'/"@I4!(" . I-&))&"@S")'&@E(4')'. P#$#

    "-!)$ 8' !# '&#)+- &''$; "(/$#$ '! &'(/)-" )-&))&#!, (")#!, %!"#! &' /"&"(

    !"( #-"( 7 -'(/$" #$$#)%#)'-/" "" )-"( &' !# /)'$$#.

    UNIDAD " DIERIDAD 0UMANA

    S""( )-&))&"(, '(4')' 7 (")'& #! )(" /)'4". N'(/$# )&'-/)&

    )-&))&#!, #(")# # -'(/$# )&'-/)& "" '(4')' 7 !# )&'-/)& (")#! "-*"$#-

    - /$)-")" 4$"4)" &' !# $'#!)& #-#.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    10/21

    L# '&#)+- '!#$># 4"$8' !# )&'# &' -)& &' !# '(4')' #-# -" "$$'

    !# &' ( &)'$()& 7 8' !# &)'$()& -" "$$' !# -)&. D' "&" 8' #$>#

    8' conce$ir la unidad de lo ,2lti-le ' la ,ulti-licidad de lo 2nico  '- /"&"( !"(

    #4"(:

    • E! #4" )-&))&#!, &"-&' #7 -# -)& &)'$()& %'-9/)#

    • E! #4" (")#!, "- -# -)& &)'$()& &' !'-%#(, &' !#( !/$#( 7 &' !#(

    "$%#-)=#)"-'( (")#!'(.

    • E! #4" !/$#! 7 !# &)'$()& &' )-&))&"(. N" #7 (")'& #-# 8' -"

    /'-%# !/$#, 4'$" # !/$# '( ()-%!#$, &' "&" 8' !# !/$# -" '5)(/' ()-"

    # /$#9( &' !#( !/$#(. E- # !/$# #7 - #4)/#! '(4'>*)" &' $''-)#(,

    )&'#(, #!"$'(, )/"(K 8' !)%#- -# "-)& # (( #-'(/$"(, /$#&))"-'( 7 ((

    '$/"(. P"$ '!!" '( 4'$/)-'-/' "-')$ -# -)& 8' #('%$' !# &)'$()& 7

    -# &)'$()& 8' (' )-($)# '- -# -)&.

    E- &'*)-)/)#, '! ('$ #-" '( "4!'?" 7 !!'# '- (> #$#/'$'( #-/#%+-)"(:

    $#)"-#!)& ('-/))'-/" /$##?#&"$ !&)" '"-+)" &)!#4)&"$ 4$"(#)"

     4"9/)". E- '! ('$ #-" '! &'(#$$"!!" &'! "-"))'-/" $#)"-#!@'4>$)"@/9-)"

    -" # #!#&" --# '! "-"))'-/" ()+!)", >/)", ;%)" " 4"9/)".

    P"$ '!!", !# '&#)+- &''$># "(/$#$ ' )!(/$#$ '! De&tino "- !#( !/)4!'(

    *#'/#( &' !" #-" 7 -# &' !#( "#)"-'( '('-)#!'( &' !# '&#)+- &'! */$" '(

     4$')(#'-/' !# co,-le3idad 4u,ana.

    D''"( '-/'-&'$ 8' '! &'(/)-" &' !"( ('$'( #-"( /)'-' !# *#'/# &'!

    &'(/)-" &' !# '(4')' #-#, '! &'(/)-" )-&))&#! 7 '! (")#! '-/$'!#=#&"( '

    )-('4#$#!'( 7 8' /'-'"( - &'(/)-" 7 -# "-&))+- "- "" )-"( &' !#

    /)'$$#.

    5. ENE/AR LA IDENTIDAD TERRENAL

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    11/21

    •  El reconocimiento de la identidad terrenal de!e convertirse en uno de los

     principales o!#etos de la educación.

    •  Ha!ra que ense(ar la historia de la era planetaria y mostrar cómo se volvieron

    intersolidarias todas las partes del mundo sin ocultar las opresiones y

    dominaciones, que a&n hoy no han desaparecido.

    • )e(alar la comple#idad de la crisis planetaria ya que todos los seres humanos

    vivimos en una misma comunidad de destino.

    E( -''(#$)" "4$'-&'$ /#-/" !# condici#n 4u,ana en el ,undo, ""

    !# condici#n del ,undo 4u,ano 7# 8' '(/#"( ('$%)&"( '- !# "4!'?)& &'!

    -&" 7 !#( )--'$#!'( )-*"$#)"-'( ("$' '! -&" #"%#- -'(/$#(

     4"())!)&'( &' )-/'!)%))!)&. E! 4$"!'# 4!#-'/#$)" '( - /"&" 8' (' #!)'-/# &'

    )-%$'&)'-/'( !/)4!'(, !"( '-%!"#, !"( #'-/#?# 7 !"( #!)'-/#, &' "&" 8' '!

     4!#-'/# -" '( - ()(/'# %!"#!, ()-" - /"$'!!)-" '- "))'-/", &'(4$")(/" &'

    '-/$" "$%#-)=#&"$. P"$ '!!", '! 4!#-'/# -''()/# &' - 4'-(#)'-/" 4"!)9-/$)"

    #!'?#&" &'! #-/$"4"'-/$)(", '%"'-/$)(", ")&'-/#!)("K #!)'-/#&" 4"$ !#(

    !/$#( &'! -&". E&#$ 4#$# '(/' 4'-(#)'-/" '( !# *)-#!)& &' !# '&#)+- &'!

    */$" 8' &''$># /$##?#$ '- !# '$# 4!#-'/#$)# 4#$# !# )&'-/)& 7 !# "-)'-)#/'$$'-#!.

    LA ERA )LANETARIA

    E! /'("$" &' !# #-)& '(/; '- ( &)'$()& $'#&"$# !'-%#?'(,

    !/$#K 4'$" !# *'-/' &' ( $'#/))& '(/; '- ( -)& %'-'$#&"$# /"&"( (""(

    !# )(# '(4')'. P#$# !" '?"$ 7 4#$# !" 4'"$, # ('$ #-" !!'# '- (>, ()-

    (#'$!", '! 4!#-'/# '-/'$" !# %!"#!)=#)+- '( # !# '= ')&'-/', ("-()'-/' 7

    "-)4$'('-/'.

    IDENTIDAD " CONCIENCIA TERRENAL

    L# -)+- 4!#-'/#$)# '( !# '5)%'-)# $#)"-#! >-)# &' - -&" !))/#&" '

    )-/'$&'4'-&)'-/'. T"&"( !"( #-"(, &'(&' '! ()%!" XX, ))"( !"( )("(

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    12/21

     4$"!'#( *-'-/#!'( &' ) 7 '$/' 7 '(/#"( -)&"( '- !# )(# "-)&

    &' &'(/)-" 4!#-'/#$)". P"$ '!!", '( -''(#$)" 3'(/#$ #>6 '- '! P!#-'/#, '( &')$,

    #4$'-&'$ # ))$, # "4#$/)$, # "-)#$('K '( #8'!!" 8' (+!" #4$'-&'"( '- 7

     4"$ !#( !/$#( ()-%!#$'(. D' '(/' "&", &''"( )-($))$ '- -"("/$"(:

    L# "-)'-)# #-/$"4"!+%)# 8' $'"-"' -'(/$# -)& '- -'(/$#

    &)'$()&.

    L# "-)'-)# '"!+%)# &' #)/#$ "- /"&"( !"( ('$'( "$/#!'( '- -# )(#

    '(*'$# ))'-/'.

    L# "-)'-)# >)# /'$$'-#! &' !# $'(4"-(#)!)& 7 ("!)$)& 4#$# !"( )?"(

    &' !# T)'$$#.

    L# "-)'-)# '(4)$)/#! 8' )'-' &'! '?'$))" "4!'?" &'! 4'-(#)'-/" 7

    8' -"( 4'$)/' $)/)#$-"( /#'-/', #/" $)/)#$-"( 7 "4$'-&'$-"( '-/$' (>.

    T"( !#( !/$#( /)'-'- (( )$/&'(, (( '54'$)'-)#(, (( (#)&$>#( #!

    )(" /)'4" 8' (( #$'-)#( 7 (( )%-"$#-)#(. E( '- '(/' $'-'-/$" "- '!

     4#(#&" 8' - %$4" #-" '-'-/$# !# '-'$%># 4#$# '-*$'-/#$ ( 4$'('-/' 7

     4$'4#$#$ ( */$".

    E! "$)="-/' 4!#-'/#$)" '( *-'-/#! '- !# '&#)+- &' "7 7 &'! */$": '!

    &'(#$$"!!" &' - #/9-/)" ('-/))'-/" &' 4'$/'-'-)# # -'(/$# /)'$$#, "-()&'$# 4"$ 

    M"$>- "" !# !/)# 7 4$)'$# 4#/$)#, '( )4$'()-&)!' 4#$# '! &'(#$$"!!" &' !#

    "-)'-)# #-/$"4"!+%)#, '"!+%)#, >)# 7 '(4)$)/#!.

    D''"( '-('-#$ ("$' !# %$#' $)()( 4!#-'/#$)# 8' #$" '! ()%!" XX,

    "(/$#-&" 8' /"&"( !"( ('$'( #-"(, &' #"$# '- #&'!#-/', 4"(''"( !"( )("(

     4$"!'#( &' ) 7 &' '$/', 7 8' "4#$/)"( - &'(/)-" "-.

    6. ENFRENTAR LA INCERTIDUM7RE

    L# '&#)+- &''$># "4$'-&'$ !# '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    13/21

    E-('# &' !# #)+- 7

    (' &'('-#&'-# -# ('$)' &' #)"-'( 7 $'#)"-'( 8' #*'/#- #! ()(/'# %!"#! 7 -"

     4"&'"( 4$'&')$. P'$" -" (' -"( '&+ 4#$# !# )-'$/)&$' 7 M"$>- #/)=# (

    "-*)$#)+-, #(>: 3'5)(/'- #!%-"( -!'"( &' '$/'=#, 4'$" ("- 7 $'&)&"(.

     N#'%#"( '- - "9#-" &' )-'$/)&$'( '- '! 8' #7 #!%-"( #$)4)9!#%"( &'

    '$/'=#, -" )''$(#6.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    14/21

    E- )$/& &' '(/' *'-+'-" &' )-'$/)&$' "-'$/)&" 7# '- -# "-(/#-/',

    M"$>- "-!7' 8' !# '&#)+- &'' #'$ (7" '! 34$)-)4)" &' )-'$/)&$'6 # !#

    #-'$# '- 8' !# *>()# !" #()+ # 4#$/)$ &' 100 #-&" ')('-'$% (' !" '--)+ #

    !# )'-)#, 4"$8' 7# '- '! ()%!" XX (' # &'$$)&" /"/#!'-/' !# 4$'&)/))& &'!*/$".

    LA INCERTIDUM7RE DEL CONOCIMIENTO

    L" )-'(4'$#&" -"( ("$4$'-&' 4"$8' -"( '"( )-(/#!#&" "- -# '-"$' 34('&"@

    ('%$)&6 '- -'(/$#( /'"$>#( 7 !'7'(, 4'$" 9(/#( ("- '5/$'#'-/' $'()(/'-/'( 7

     4"" $'()!)'-/'( # !"( #)"( 7 -" /)'-'- '(/$/$# (*))'-/' 4#$# #"%'$ !" -'".

    E! "-"))'-/" 8' "" -# #'-/$# 4#$# !# #! !# '&#)+- &'' 4$""'$ !"( ("4"$/'( )-&)(4'-(#!'(.

    D''"( )-/'-/#$ ?%#$ "- !# &"!' '-#?'-#)+-, !# &' !#( )&'#( 4"$ -'(/$# '-/' 7

    !# &' !# '-/' 4"$ -'(/$#( )&'#(. A"$# )'-, ($%' - 4$"!'# !#': )-(/#$#$ !#

    "-)'-)# &' -'(/$#( )&'#( "- -'(/$"( )/"(.

    S' &'' &'(#$$"!!#$ - 4'-(#)'-/" 8' $'"-"=# 7 '-*$'-/' !# )-'$/)&$' &'

    -'(/$" /)'4" 7 '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    15/21

    E- '! "-(" &' )-*"$#)+- '( 7 &)*>)! (#'$ " "-"'$ 8' (' #-

    "4$'-&)&" #$)"( /)4"( '5)(/'-/'( &' "4$'-()+- !# )-/'!'/#!"?'/)# 7 !#

    #-#)-/'$(?'/)#, ##( '&)( 4"$ !# '54!)#)+-.

    E- !# "4$'-()+- )-/'!'/#! (' 4#(# 4"$ - 4$"'(" &' $'*!'5)+- '

    )-/'!)%))!)&. M)'-/$#( '- !# "4$'-()+- #-# (' '(/; ;( '-*"#&" '- -

     4$"'(" &' '4#/>#, &' )&'-/)*)#)+- 7 &' 4$"7')+- 8' &'(!)-- #! (?'/" &' !#

    "4$'-()+- "?'/)# # (?'/)#.

    @ C"4$'-()+- I-/'!'/#! 7 O?'/)#: &''"( (#!)$ &' !" )4!>)/", #$/)!# !"(

    /"( "?'/)"( 8' 4#(#- 4"$ !# )-/'!)%))!)&, &"-&' !# '54!)#)+- '(

    -''(#$)#.

    @ C"4$'-()+- #-# I-/'$(?'/)#: 8' ("$'4#(# !# '54!)#)+-, &"-&'

    "4$'-&'$ )-!7' -''(#$)#'-/' - 4$"'(" &' '4#/>#, &' )&'-/)*)#)+-

    7 &' 4$"7')+- 7 -''()/# &' #4'$/$#, ()4#/># 7 %'-'$"()& "4$'-()+-

    (?'/" # (?'/", !# )&'# '( "4$'-&'$ #! 4$+?)", '(/" -"( !!'# # '!

    "-"))'-/" (?'/)" &'! ('$.@ C"4$'-()+- C"4!'?#: '( !# -)+- &' !#( &"(, /)'-&' # '$ /"&"( !"( #(4'/"(

    &'! 4$+?)", '( !/)&)'-()"-#!.

    L# "4$'-()+- ()'4$' '(/; #'-#=# 4"$ !"( +&)%"( 9/)"( &' !"( &';((( "(/$'(, (( $)/"(, (( "4)"-'( 4"!>/)#(. D' #>, 8' !"( %$#-&'( '-')%"(

    &' !# "4$'-()+- ('#- '! '%">(", '! '/-"'-/$)(" 7 '! (")"@'-/$)(".

    3E-('# &' !#

    ("!)$)& )-/'!'/#! 7 "$#! &' !# #-)&.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    16/21

    L# "-)#)+- /$)-*# '- -'(/$" 4!#-'/# +)!'(, I-/'$-'/, ' #K 7

    ()- '#$%", !# )-"4$'-()+- ()%' ()'-&" %'-'$#! 7# 8' nin*una t9cnica de

    co,unicaci#n a-orta -or &: ,i&,a la co,-ren&i#n.

    M"$>- '$)*)+ 8' "-)#)+- -" )4!)# "4$'-()+-. P"$ '(" !#

    '&#)+- /)'-' 8' #"$$ !# "4$'-()+- &' #-'$# &)$'/# 7 '- &"( ('-/)&"(:

    A. L# "4$'-()+- )-/'$4'$("-#! ' )-/'$%$4#!.

    B. L# "4$'-()+- # '(#!# 4!#-'/#$)#.

    LA ;TICA DE LA COM)RENIÓN

    L# 9/)# &' !# "4$'-()+- '( - #$/' &' ))$ 8' -"( 4)&', '- 4$)'$ !%#$,

    "4$'-&'$ &' #-'$# &'()-/'$'(# 4)&' - %$#- '(*'$=" 7# 8' 4'&' -" 4'&'

    '(4'$#$ -)-%-# $')4$")&. L" #!" &' '(/# "4$'()+- '( 8' '( E*>'$# 7

    !))/#. L# 9/)# &' !# "4$'-()+- -"( 4)&' "4$'-&'$ !# )-"4$'-()+-.

    L# "4$'-()+- -" '5(# -) #(#: '!!# -"( 4)&' ')/#$ !# "-&'-# 4'$'-/"$)#,

    )$$''&)#!', "" () -" )(" -" )'$# "-")&" --# !# *!#8'=# -) )'$#

    "'/)&" '$$"$'(.

    A!%-"( &' !"( #(4'/"( 8' *#"$''- !# "4$'()+- ("-:

    E! 3)'- 4'-(#$6. E! "&" &' 4'-(#$ 8' 4'$)/' #4$''-&'$ '- "-?-/" !"

    "4!'?" '! /'5/" 7 '! "-/'5/", '! ('$ 7 ( '-/"$-", !" !"#! 7 !" %!"#!, !"

    !/)&)'-()"-#!, '- $'('-, !" "4!'?", '( &')$, !#( "-&))"-'( &'!

    "4"$/#)'-/" #-". L" 8' -"( 4'$)/' "4$'-&'$ )%#!'-/' !#( "-&))"-'(

    "?'/)#( 7 (?'/)#(.

    L# )-/$"(4')+-. L# 4$;/)# '-/#! &'! #/"@'5#'- 4'$#-'-/' &' ()

    )(" '( -''(#$)", 7# 8' !# "4$'-()+- &' -'(/$#( 4$"4)#( &')!)&'( " *#!/#( '(

    !# ># 4#$# !# "4$'-()+- &' !#( &' !"( &';(.

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    17/21

    S) &'($)"( 8' (""( ('$'( &9)!'(, *$;%)!'(, )-(*))'-/'(, #$'-/'(,

    '-/"-'( 4"&'"( &'($)$ 8' /"&"( /'-'"( -# -''()& /# &'

    "4$'-()+-.

    E- &'*)-)/)#, 4"&'"( "-!)$ 8' "4$'-&'$ '( #4$'-&'$ 7 $'@#4$'-&'$ &'

    #-'$# 4'$#-'-/'. L# "4$'-()+- '-/$' (")'&'( (4"-' (")'&'(

    &'"$;/)#(, !" 8' 8)'$' &')$ 8' '! #)-" &' !# "4$'-()+- '-/$' !/$#(,

     4'!"( 7 -#)"-'( 4#(# 4"$ !# %'-'$#!)=#)+- &' !#( (")'&'( &'"$;/)#(

    #)'$/#(. D# !# )4"$/#-)# &' !# '&#)+- '- !# "4$'-()+- # /"&"( !"( -)'!'(

    '&#/)"( 7 '- /"( !#( '&'(, '! &'(#$$"!!" &' !# "4$'-()+- -''()/# -#

    $'*"$# 4!#-'/#$)# &' !#( '-/#!)&'( 7, 4$')(#'-/', '(# &''$># &' ('$ !#

    '&#)+- &'! */$".

    #( )-&))&#!'(, &' !#( 4#$/))4#)"-'( "-)/#$)#( 7 &'! ('-/)&" &'

     4'$/'-'-)# # !# '(4')' #-#. E- '&)" &' '(/#( $'!#)"-'( "4!'?#( ($%' !#

    "-)'-)# "" ''$%'-)# &'! ('$ #-".

    D'(&' #"$#, &''$># "-()&'$#$(' -# 9/)# #-# "" -# 9/)# &' !#

    /$)# &' &"-&' ($%' -'(/$# "-)'-)# 7 -'(/$" '(4>$)/ 4$"4)#'-/' #-".

    LA 0UMANIDAD COMO DETINO )LANETARIO

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    18/21

    D' #!!>, (' '("=#- !#( &"( %$#-&'( *)-#!)&'( 9/)"@4"!>/)#( &'! -'"

    )!'-)": '(/#!''$ -# $'!#)+- &' "-/$"! /" '-/$' !# (")'& 7 !"( )-&))&"(

     4"$ '&)" &' !# &'"$#)# 7 "-')$ !# #-)& "" "-)& 4!#-'/#$)#. L#

    '&#)+- -" (+!" &'' "-/$))$ # -# /"# &' "-)'-)# &' -'(/$# TIERRA – PATRIA, ()-" /#)9- 4'$)/)$ 8' '(/# "-)'-)# (' /$#&=# '- !# "!-/#& &'

    $'#!)=#$ !# )-># /'$$'-#!.

    E- '(/# $')()+- &' !# &'"$#)# 7 &' !# #&8)())+- &' "-"))'-/"(

    %!"#!'( 7 "4!'?"(, '( &"-&' !# '&#)+- -" (+!" !# '('!#, ()-" /#)9- ;)/"(

    &' !# '&#)+- -" *"$#! ' )-!(" )-*"$#! &''$># &' ?%#$ - 4#4'! 4$)"$)/#$)",

    '-('$)/ 4$"4)#'-/' #-". E(# '( !# #(' 4#$#

    '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    19/21

    L# -'$")'-)# "-(/)/7' - -'" 4#$#&)%# 8' 4'$)/' #-#!)=#$ 7

    '54!)#$ '! "4"$/#)'-/" #-" )-/'!)%'-/' &'(&' /$'( 4'$(4'/)#( /'+$)#(

    &)*'$'-/'(, 4'$" 8' #! )(" /)'4" ("- "4!''-/#$)#(, #?" '(/# "$)'-/#)+- -#'

    - -'" 4#$#&)%# '&#)"-#!, "- -# #(' '4)(/'"!+%)# 8' -#' &' !#

    -'$"*)()"!"%># 7 4'$)/' &'(&' '(/# -'# 4'$(4'/)#, '54!)#$ )'?#( /'"$>#( &'

    #4$'-&)=#?'. G$#-&'( )-/'$$"%#-/'( &''- #'$(' 7 /#)9- $'(4"-&'$(', ("$' '(/#

    /$#-(*"$#)+- 7 '! !!##&" &' #!'$/# 8' '!!" $'4$'('-/# 4#$# !#( )-(/)/)"-'( &'

    '&#)+- (4'$)"$, "" *"$#&"$#( &' !"( 4$"*'()"-#!'( 7 4'$("-#( 8' &' '(/'

    -)'! (' $'8'$)$;- '- !"( '('-#$)"( &'! /'$'$ )!'-)", #) '-/# 8' -'(/$"

    */$" &'4'-&'$;, '- %$#- '&), &' ( #4#)& &' 4"/'-)#$ !# %'-'$#)+- &'-'"( "-"))'-/"(, 7 ('$; - '!''-/" '(/$#/9%)" !# #)!)& 8' (' /'-%# 4#$#

    $'#$, #/#$ 7 #&"4/#$ -'#( /'-"!"%>#(, /#-/" 4#$# !"%$#$ '! )'-'(/#$ "!'/)"

    "" 4#$# )-$''-/#$ !# "4'/)/))& &' /"&"(, '?"$#-&" #(> (( 4"())!)&'(

    '- /#! ('-/)&", !# '&#)+- '(/; "!)%# # $'&'*)-)$ (( 4"!>/)#(, 4!#-'(, 4$"%$##(,

    )()"-'( "$)'-/#&"$#(, $$>!"(, #4#)& &' %'(/)+-, 7 #-/' /"&" '(/#!''$ 

    "4$")("( "- !# )--"#)+- 7 !# /$#-(*"$#)+- 4$"*- CRESALC

    UNESCO, 1. F)-#!'-/' (' 4$'('-/#- #!%-"( &' !"( ;( $'!'#-/'( ##-'(#!#-=#&"( 8' #- 4'$)/)&" )$#$ &'(&' !/)4!'( ' )-/'$'(#-/'( 4'$(4'/)#( # !#

    '&#)+-. S' "-!7' 8' '! !)# 4#$# '! #)" '(/; 4$"")&" 7 #"-#&" 4"$ 

    )-&))&#!)&'(, %$4"( 7 "$%#-)=#)"-'( '- '! -&", 4$'('-/;-&"(' -'"(

    #)-"( # !# '&#)+-.

     N'$")'-)# $'*)'$' # #8'!!#( '(4')#!)&'( 8' #"$- '! *-)"-#)'-/" &'!

    S)(/'# N'$)"(". E! '(/&)" &' '(/' ()(/'# (' 4'&', !+%)#'-/', '-*#/)=#$ '-

    &)(/)-/#( '$/)'-/'(, 4"$ '?'4!", !# $'!#)+- /$#('-&'-/#! '-/$' '! '$'$" 7 '!"4"$/#)'-/", /#! "" !" #' !# P()")"!"%>#, " !# $'!#)+- # '= ;(

    )-&)(/)!' '-/$' '! '$'$" 7 !# '&#)+- 8' $; 4#(" # -# -'# 4'%"%># #(>

    !# /'-&'-)# '-/$' !"( 4$"*'()"-#!'( &' &)'$(#( &)()4!)-#(, /#!'( "" )+!"%"(,

    9&)"(, %'-'/)(/#(, )"8>)"( '( #!#$ '- !"( )("( /9$)-"( #-&" )-'(/)%#-

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    20/21

    '! *-)"-#)'-/" &'! S)(/'# N'$)"(" 7 !#( "-(''-)#( &' '(' *-)"-#)'-/"

    '( 4'(, # '= ;( ')&'-/' 8' !# /'-&'-)# ('# !# '5)(/'-)# &' -# ("!#

    -'$")'-)#, 7# 8' !# "4!'?)& &'! "?'/" &' '(/&)" *)-#! &' !# -'$")'-)#: '!

    S)(/'# N'$)"(", &'' /'-&'$ #)# -)$ '(*'$="(. P"$ "/$" !#&", #! $')(#$ !#&'*)-))+- &' !# 4'%"%># "" !# &)()4!)-# 8' $'"%' !"( &)'$("( #4"$/'( 8' ('

     4$"&'- '- /"$-" # ( "?'/" &' '(/&)": L# '&#)+- B#$$"(", 1.

    • E( )4"$/#-/' 8' !"( D"'-/'( &'- - #"$?' "!>(/)" # !"( '(/&)#-/'( 7

    "-/'5/#!)'- # 9(/"( "" ('$'( B)"@P()"@S")#!'(. L" 8' 8)'$' &')$, 8'

    !"( 4$"'("( &' #4$'-&)=#?' #- " ;( #!!; &' !#( #!#( &' !#('.• L"( -'"( #4"$/'( N'$")'-/)*)"(, #- 4'$)/)&" 4"-'$ #! '$'$" "" !# #('

    &' #!8)'$ 4$"'(" &' #&8)())+- &' "-"))'-/"( – #4$'-&)=#?'(. E( 4"$ '(/#$#=+- 8', '- #&'!#-/', !"( 4#$#&)%#( 8' $)%'- !# '&#)+- -" 4'&'- #'$ 

    #(" ")(" &' '(/# )4"$/#-/' *#'/# &'! "-"))'-/" #-".• S) )'- '( )'$/", -" (' 4'&' #!#$ &' '(/&)#-/'( 3&'! ')(*'$)" )=8)'$&"6 "

    3&'! ')(*'$)" &'$'"6, '( )4"$/#-/' /"#$ '- '-/# !"( '(/)!"( &' #4$'-&)=#?'

    &' # '(/&)#-/' '- 4#$/)!#$: 3# 4'$("-# #4$'-&' &' *"$# &)*'$'-/'6. P"$ 

    !" /#-/", '( $'"'-!' 8' '! D"'-/' #"$&' !"( /'#( &'(&' &)*'$'-/'(

    +4/)#(, #(> (' !'( !# "4"$/-)& # /"&"( !"( '&#-&"( &' 4'$))$ '! -'"

    "-"))'-/" &'(&' (( 4$"4)#( *"$/#!'=#(.• E( -''(#$)", #'$ - #!/" '- '! #)-" 7 #'$ -# $')()+- &' !#( '/"&"!"%>#(

    # /$#9( &' !#( #!'( (' '! 4$"'(" &' '-('

  • 8/17/2019 Los Siete Saberes Necesarios Para La Educación Del Futur...

    21/21

    • D')&" # 8' '! '$'$" #4$'-&' '- "-/'5/", !#( #/))&'( 8' "*$'' '!

    D"'-/' &''- ('$ &)('