Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
MESTRA-TITORA Mª Isabel Seijas Morandeira
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
2
ÍNDICE Páx.
1. Introdución e Contextualización. 3
2. Contribución ao desenvolvemento das Competencias Básicas. 5
3. Concreción dos Obxectivos para o curso. 10
4. Secuenciación de contidos 12
5. Temporalización 21
6. Criterios de avaliación. Materiais e recursos didácticos que se vaian utilizar. 51
7. Procedementos e Instrumentos de avaliación 53
8. Metodoloxía didáctica, considerando as competencias como elemento organizador. 57
9.- Materiais e recursos didácticos que se van a utilizar. 66
10.- Medidas de Atención á Diversidade. 67
11-12.- Accións de contribución aos diferentes plans de centro: Tic, convivencia etc 72
13.- Educación en valores. 83
14.- Actividades complementarias e extraescolares. 86
15.- Procedementos para avaliar a propia programación. 87
16.- Deseño da avaliación inicial e medidas individuais ou colectivas que se poidan adoptar
como consecuencias dos seus resultados.
88
17.- ANEXOS 93
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
3
1- INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN.
Esta Programación docente está pensada para ser levada a cabo cos nenos e nenas do 5º nivel do 2º ciclo de E. Infantil do
CPI de San Sadurniño. Centro sito na localidade do mesmo nome e ubicado nun contorno maioritariamente rural. O CPI de San
Sadurniño conta con 4 unidades de Educación Infantil, 10 unidades de Educación Primaria e 6 unidades de Educación Secundaria
Obrigatoria. Ten unha xornada mixta con 3 sesións exclusivamente de mañá e dúas tamén con sesión de tarde e conta con servizos
complementarios de transporte e comedor dos que fan uso un importante número de alumnado.
A aula do 5º nivel conta con 15 alumnos/as cumprindo polo tanto co establecido sobre a ratio máxima permitida de 25 alumnos/as por
aula, estipulada no artigo 4º da Orde do 25 de xuño de 2009.
Por outro lado na aula contaremos cunha mestra de apoio que compartirá a labor docente cos outros niveis do ciclo, o que implica a
necesaria coordinación das mestras para partir de principios iguais e traballar na mesma liña.
Dentro do horario contamos coa participación da especialista en Lingua estranxeira: Inglés, e da especialista en Música en unha
sesión respectivamente e cunha sesión tamén semanal de Psicomotricidade impartida polo mestre especialista de E. Física.
Ademais imparte docencia a mestra de E. Relixiosa nunha sesión semanal e a sesión de Valores será impartida pola titora.
Respecto á lingua empregada, o profesorado imparte as súas clases, no presente curso académico 2019-2020 seguindo as
directrices establecidas polo Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingüismo no ensino non universitario en Galicia, realizando
unha distribución que permita o máximo equilibrio nas horas semanais e nas (áreas) materias impartidas nas dúas linguas oficiais de
Galicia, co obxectivo de asegurar a adquisición da competencia en igualdade nelas. Este decreto baséase no marco lingüístico
establecido pola Constitución española de 1978 e polo Estatuto de Autonomía de Galicia de 1981. Ademais, desenvolve a Lei 3/1983,
do 15 de xuño, de Normalización Lingüística, no relativo ao uso do galego no ensino nos niveis non universitarios, e a Lei Orgánica
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
4
2/2006, do 3 de maio, de educación modificada nalgúns dos seus aspectos pola Lei Orgánica 8/2013, do 9 de decembro, de mellora
da calidade educativa.
Tendo isto en conta, na nosa aula de 5º de E.Infantil as clases son impartidas en castelán, a lingua materna predominante entre o
alumnado (determinada polo centro educativo de acordo co resultado dunha enquisa que se efectuou ás familias ao comezo do curso
escolar). O resultado desta enquisa aos pais/nais de educación infantil aparece na addenda ao Proxecto Lingüístico do Centro do
curso académico actual.
.
O centro oferta a ensinanza da relixión católica, opción elexida no grupo por 7 alumnos e alumnas. Dita ensinanza será impartida na
biblioteca por unha mestra especializada ( compartida con outro centro). O alumnado restante, 8, queda na propia aula para
desenvolver as Actividades Alternativas á relixión, reguladas na Orde do 4 de outubro de 1995 e impartidas pola titora. Se ben cabe
ter en conta neste punto a Educación en Valores, pois ao longo da LOE modificada pola LOMCE son numerosas as referencias a
valores significativos no sistema educativo (preámbulo, principios e fins do sistema e obxectivos das etapas), valores que impregnarán
transversalmente o noso currículo de infantil, o día a día da aula, non supeditados a unha sesión e área concretas.
Para a súa elaboración tomei como referencia o disposto na lexislación vixente así como os niveis de concreción curricular. O
primiero, o Decreto 330/2009, do 4 de xuño, polo que se establece o Currículo para a Educación Infantil (E.I.) en Galicia e o
segundo, a proposta pedagóxica, incluída no Proxecto Educativo (P.E.) de centro e que foi elaborada polo Claustro de Profesores.
Concretando así un currículo en función ademais, do entorno socio-cultural do centro.
Sen esquecerme tamén doutros documentos como: A Proposta Pedagóxica do meu Ciclo, a Programación Xeral Anual (P.X.A.), o
Proxecto de Xestión, Normas de Organización e funcionamento (NOF), Plan de Convivencia e a memoria final do curso 2016/2017.
De tal xeito, que a función de programar como unha das funcións indiscutibles do mestre, quede plasmada neste documento e que
tanto a Lei Orgánica 2/2006, do 3 de maio, de Educación (LOE) modificada nalgúns dos seus aspectos pola Lei Orgánica 8/2013, do
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
5
9 de decembro de Mellora da Calidade Educativa (LOMCE), o Real Decreto 1630/2006, do 29 de decembro, de ensinanzas mínimas
do 2º ciclo de E.I., o Decreto 7/99, do 7 de xaneiro, de regulamentación orgánica dos centros integrados non universitarios e a Orde 3
de outubro de 2000 que desenvolve ao decreto anterior, inclúen nos seus propósitos.
Así como a Orde do 25 de xuño de 2009, pola que se regula a implantación, o desenvolvemento e a avaliación do 2º ciclo da
Educación Infantil na Comunidade Autónoma de Galicia.e a Orde do 20 de xuño de 2019 do calendario escolar para o curso 2019-
2020 nos centros escolares sostidos con fondos públicos.
2- CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS BÁSICAS.
A LOE-LOMCE establece oito competencias básicas (claves para E.Primaria) que o alumnado debe desenvolver e acadar
ao longo do ensino básico sendo preciso que o seu desenvolvemento se inicie desde o comezo da escolarización, de xeito que a súa
adquisición se realice de forma progresiva e coherente. Estas competencias, polo tanto, orientarán e impregnarán o currículo de
educación infantil, téndose como referentes que guíen a práctica educativa e condicionen o tratamento das áreas. No marco da
proposta realizada pola Unión Europea establecéronse oito competencias básicas:
-Competencia en comunicación lingüística.
-Competencia matemática.
-Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico.
-Tratamento da información e competencia dixital.
-Competencia social e cidadá.
-Competencia cultural e artística.
-Competencia para aprender a aprender.
-Autonomía e iniciativa persoal.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
6
Cada unha das áreas do currículo de E.Infantil contribúe ao desenvolvemento de distintas competencias, e a súa vez cada
competencia desenvolverase como consecuencia do traballo nunha ou varias áreas, falamos dunha contribución multidisciplinar e
integrada.
Nos tomaremos como referente na nosa práctica educativa uns indicadores para cada unha das competencias básicas.
A competencia en comunicación lingüística refírese á utilización da linguaxe como instrumento de comunicación oral e escrita, de
representación, interpretación e comprensión da realidade, de construción e comunicación do coñecemento, de organización e
autorregulación do pensamento, das emocións e da conduta.
● Comunicarse cos iguais e cos adultos
● Escoitar e comprender mensaxes en lingua galega e castelá. ● Practicar a escoita activa e o resto de estratexias de diálogo. ● Expresarse oralmente de forma clara e coherente. ● Contar as súas propias experiencias e vivencias. ● Usar as normas que rexen os intercambios lingüísticos: saudar, da-las grazas, pedir por favor,…
● Adquirir progresivamente vocabulario e estruturas. ● Comprender e memorizar textos narrativos: poesías, rimas, trabalinguas, refráns,…
● Iniciarse na produción de textos escritos a partir da idea que eles teñen do que é escribir. ● Iniciarse no recoñecemento de palabras significativas: personaxes do conto, vocabulario dos proxectos. ● Usar un pequeno vocabulario en lingua estranxeira organizado en torno as rutinas de aula. ● Memorizar pequenos textos en lingua estranxeira. ● Usar a biblioteca de aula, valorando como recurso de información, entretemento, e de gozo. ● Usar as posibilidades que lle ofrece o corpo para expresarse.
A competencia matemática consiste na habilidade para empregar e relacionar os números, as súas operacións básicas, os símbolos
e as formas de expresión e razoamento matemático, tanto para producir e interpretar distintos tipos de información, como para
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
7
ampliar o coñecemento sobre aspectos cuantitativos e espaciais da realidade, e para resolver problemas relacionados coa vida cotiá
e co mundo laboral. Así mesmo, esta competencia implica o coñecemento e manexo dos elementos matemáticos básicos -distintos
tipos de números, medidas, símbolos,
elementos xeométricos, etc.- en situacións reais ou simuladas da vida cotiá, e a posta en práctica de procesos de razoamento que
levan á resolución dos problemas ou á obtención de información.
● Potenciar o desenvolvemento de habilidades lóxico - matemáticas en situacións contextualizadas e significativas
● Explorar obxectos e elementos do contorno , recoñecendo atributos e calidades. ● Resolver situacións da vida cotiá aplicando o coñecemento dos números. ● Facer uso dos nº en situacións funcionais e cun valor conceptual: conta obxectos, ordenar, clasificar ou cun valor notacional
(calendario, axenda, …) ● Aplicar a serie numérica. ● Aplicar as diferentes operación lóxicas (emparellar, clasificar, agrupar …) ● Identificar y asociar os nº de polo menos dun díxito. ● Recoñecer aspectos xeométricos como liña, punto …, formas xeométricas e obxectos que a representan. ● Explorar os corpos xeométricos e as formas tridimensionais. ● Resolver pequenos problemas que impliquen a aplicación de operacións de cálculo sinxelas (xuntar, quitar, repartir, ● Situar no tempo as actividades cotiás. ● Identificar conceptos básicos espaciais e temporais e aplica-los para localizar obxectos e persoas.. ● Iniciar o emprego de sistemas de medida arbitrarias de lonxitude, capacidade,peso a partir de situacións da vida cotiá.
A Competencia no coñecemento e a interacción co mundo físico refírese á habilidade para interactuar co mundo físico, de modo
que se facilite a comprensión de sucesos, a predición de consecuencias, así como o coidado do medio natural e a protección da
saúde individual e colectiva sendo conscientes da influenza que ten a presenza das persoas no espazo ( modificacións da paisaxe,
desenvolvemento sostible, diversidade natural …)
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
8
Contribuirase, polo tanto, á adquisición desta competencia desde educación infantil iniciando o alumnado no pensamento científico,
potenciando habilidades de investigación: formular hipóteses, recoñecer evidencias, observar, formular interrogantes, descubrir
alternativas, verificar, predicir, xerar novas ideas e solucións …
● Adquirir uns bos hábitos de saúde, alimentación, hixiene,... e amosar comportamentos saudables. ● Establecer correspondencias entre cambios e modificacións dos elementos do contorno e posibles factores que os producen. ● Desenvolver actitudes de coidado na conservación do contorno. ● Favorecer o contacto co entorno. ● Adquirir hábitos de prevención tanto de enfermidades como de accidentes domésticos: educación viaria, educación para a
saúde, para o consumidor,... ● Observar o medio natural e amosar curiosidade por coñecer cousas novas: seres vivos, materiais, paisaxes.. ● Iniciar habilidades de investigación (formular preguntas, hipóteses, observar, xerar novas ideas …) ● Participar en pequenos proxectos con actitude de curiosidade, ganas de coñecer,...
A competencia no Tratamento da información e competencia dixital consiste en dispoñer de habilidades para buscar, obter,
procesar e comunicar información e mais para transformala en coñecemento. Incorpora diferentes habilidades, que van desde o
acceso á información ata a súa transmisión en distintos soportes unha vez tratada, incluíndo a utilización das tecnoloxías da
información e a comunicación como elemento esencial para informarse, aprender e comunicarse.
● Iniciar o achegamento a lingua escrita a través de variedade de textos en diferentes soportes. ● Iniciarse na Internet como ferramenta de achega de información. ● Iniciarse no uso de programas informáticos e de diferentes ferramentas tecnolóxicas: ordenador, encerado dixital,…. ● Afianzar os contidos do curso con programas axeitados a cada unidade de traballo/proxecto. ● Coñecer os diferentes elementos do ordenador. ● Acender e apagar o ordenador. ● Traballar co CD-ROM e demais xogos no recanto do ordenador. ● Respectar o tempo de uso. ● Favorecer o traballo cooperativo a través das tic
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
9
● Empregar diferentes fontes de información: documentais, fotografías, persoas expertas, as familias, internet nos proxectos de aula.
A Competencia social e cidadá posibilita comprender a realidade social en que se vive, cooperar, convivir e exercer a cidadanía
democrática nunha sociedade plural, así como comprometerse a contribuír á súa mellora. Nela están integrados coñecementos
diversos e habilidades complexas que permiten participar, tomar decisións, elixir como comportarse en determinadas situacións e
responsabilizarse das eleccións e decisións adoptadas.
● Usar as normas que rexen os intercambios lingüísticos e as formas socialmente establecidas: saudar, dar as grazas, ● pedir por favor,…
● Expresar os seus propios sentimentos, emocións, vivencias …
● Expresar as súas propias ideas e escoitar as dos demais. ● Resolver conflitos mediante o diálogo. ● Aceptar e respectar as diferenzas evitando actitudes discriminatorias. ● Desenvolver habilidades sociais. ● Construír, aceptar e cumprir as normas de funcionamento do grupo. ● Sentirse membro do grupo clase. ● Desenvolver actitudes de axuda, colaboración,afecto cos iguais e coas persoas adultas. ● Colaborar nas tarefas de aula.
A Competencia cultural e artística supón coñecer, comprender, apreciar e valorar criticamente diferentes manifestacións culturais e
artísticas, utilizalas como fonte de enriquecemento e de gozo e consideralas como parte do patrimonio dos pobos.
Coñecer manifestacións culturais e artísticas propias e doutras realidades valorando a súa riqueza e diversidade
Coñecer, participar e gozar nas festas tradicionais.
Proporcionar diferentes medios, materiais e técnicas das distintas linguaxes artísticas.
Coñecer obras de arte e valoralas desde os seus gustos e intereses.
Potenciar hábitos de escoita e atención (audicións musicais).
Gozar coas actividades musicais, de movemento, de plástica...
Progresar no desenrolo de actividades psicomotrices.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
10
Expresarse a través do corpo e do movemento: mímica, dramatizacións, os xestos...
Achegarse a literatura mediante o recitado de poesías, trabalinguas, pareados , rimas ,…
Interpretar cancións, danzas sinxelas e xogos musicais. A Competencia para aprender a aprender supón dispoñer de habilidades para iniciarse na aprendizaxe e ser capaz de continuar
aprendendo de maneira cada vez máis eficaz e autónoma de acordo cos propios obxectivos e necesidades. Esta competencia ten
dúas dimensións fundamentais: a adquisición da conciencia das propias capacidades -intelectuais, emocionais, físicas-, do proceso e
das estratexias necesarias para desenvolvelas; e a conciencia do que se pode facer por un mesmo e do que se pode facer con axuda
doutras persoas ou recursos. Significa ser consciente do que se sabe e do que é necesario aprender, de como se aprende e de como
se xestionan e controlan de forma eficaz os procesos de aprendizaxe, optimizándoos e orientándoos a satisfacer obxectivos persoais.
● Uso da biblioteca como espazo de recursos para o coñecemento. ● Participar en proxectos de traballo. ● Adquirir uns bos hábitos de traballo: constancia, responsabilidade, iniciativa, atención, orden e limpeza, esforzo... ● Uso autónomo dos recantos da aula. ● Favorecer a toma de decisións e a iniciativa. ● Resolución de problemas relacionados coa vida cotiá. ● Favorecer actividades en grupo
● Planificar e organizar de forma conxunta o traballo. ● Iniciar as habilidades de pensamento: percepción, investigación, conceptualización, razoamento, tradución. ● Valorar o traballo ben feito e os esforzos realizados. ● Apreciar as producións propias e as dos compañeiros/as. ● Completar follas de auto-avaliación e ser consciente dos seus progresos e as súas limitacións.
A competencia na Autonomía e iniciativa persoal refírese, por unha parte, á adquisición da conciencia e aplicación dun conxunto de
valores e actitudes persoais interrelacionadas como a responsabilidade, a perseveranza, o autocoñecemento e a autoestima, a
creatividade, a autocrítica, o control emocional, a capacidade de elixir, de calcular riscos e de afrontar os problemas, así como a
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
11
capacidade de demorar a necesidade de satisfacción inmediata, de aprender dos erros e de asumir riscos. Por outra parte, remite á
capacidade de elixir con criterio propio, de propoñer proxectos e de levar adiante as accións necesarias para desenvolver as opcións
e plans persoais -no marco de proxectos individuais ou colectivos -responsabilizándose deles tanto no ámbito persoal, como no social
e no laboral.
● Elixir proxectos de traballo sobre os que queremos investigar. ● Adquirir autonomía nas actividades da vida cotiá: aseo, vestido, alimentación,... ● Adquirir hábitos saudables. ● Ter unha imaxe axustada das súas posibilidades e limitacións. ● Confiar nas súas propias posibilidades e superar as propias limitacións. ● Mellorar o autocontrol. ● Favorecer a toma de decisións e a iniciativa na resolución de tarefas e problemas da vida cotiá.. ● Planificar e organizar de forma conxunta o traballo. ● Desenrolar a súa creatividade e fomentar a imaxinación, ● Encargarse de pequenas tarefas. ● Iniciativa para desprazarse polo espazos habituais. ● Cumprir con responsabilidade coas tarefas asignadas.
3- CONCRECIÓN DOS OBXECTIVOS PARA O CURSO.
A finalidade da Educación Infantil é a de contribuír ao desenvolvemento físico, afectivo, social e intelectual dos nenos/as.
Atenderá polo tanto ao desenvolvemento afectivo, ao movemento e hábitos de control corporal, ás manifestacións da comunicación e
á linguaxe, ás pautas elementais de convivencia e relación social, así como ao descubrimento das características físicas e sociais do
medio. Facilitarse a elaboración dunha autoimaxe positiva e equilibrada e a adquisición de autonomía persoal e potenciaranse valores
que favorezan a liberdade, a solidaridade, a xustiza, o respecto, a prevención de conflitos e a resolución pacífica dos mesmos, a non
violencia... (artigo 3º decreto 330, 4 xuño 2009) Polo tanto, a etapa contribuirá coas capacidades que lles permitan:
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
12
a) Coñecer o seu propio corpo e o dos outros compañeiros/as e persoas achegadas, as súas posibilidades de acción e
aprender a respectar as diferenzas.
b) Observar e explorar o seu contorno familiar, natural e social.
c) Adquirir progresivamente autonomía nas súas actividades cotiás da escola e da su vida persoal.
d) Desenvolver as súas capacidades afectivas.
e) Relacionarse coas persoas cércanas e adquirir progresivamente pautas elementais de convivencia e de relación social, así
como exercitarse na resolución pacífica de conflitos que poidan xurdir na aula.
f) Desenvolver habilidades comunicativas en diferentes linguaxes e formas de expresión.
g) Iniciarse nas habilidades lóxico - matemáticas e acercarse a lectura e escritura como medio de información, comunicación e
gozo.
h) Utilizar o xesto, o movemento e o ritmo como recursos para a expresión e a comunicación.
i) Acercarse, na medida das súas posibilidades, o uso das tecnoloxías da información e da comunicación.
4- SECUENCIACIÓN DE CONTIDOS.
Os contidos educativos organizaranse en áreas correspondentes a ámbitos propios da experiencia e o desenvolvemento infantil
por medio de actividades globalizadas que teñan interese e significado para os nenos/as. Son espazos de aprendizaxe de conceptos,
procedementos e actitudes. As áreas do 2º ciclo de Educación Infantil que se establecen son:
-Coñecemento de si mesmo e autonomía persoal.
-Coñecemento do contorno.
-Linguaxes: comunicación e representación.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
13
Na ÁREA DE COÑECEMENTO DE SI MESMO E AUTONOMÍA PERSOAL, trátase de desenvolver o proceso de construción
persoal no que resultarán relevantes as interaccións de nenas e nenos co medio, o crecente control motor, o desenvolvemento da
conciencia emocional, a constatación das súas posibilidades e limitacións, o proceso de diferenciación das demais persoas e a
independencia cada vez maior con respecto ás persoas adultas.
Os contidos educativos que atinxen a esta área agrúpanse en catro bloques que son:
BLOQUE 1. O CORPO E A PROPIA IMAXE.
A través deste bloque propiciarase que os nenos/as coñezan global e parcialmente o seu corpo, as súas posibilidades sensitivas,
perceptivas e motrices, que poidan identificar as sensacións que experimentan, gozar con elas e servirse das posibilidades
expresivas do corpo para manifestalas.
BLOQUE 2. XOGO E MOVEMENTO.
A través da experiencia do propio movemento, o alumnado irá coordinando os seus esquemas perceptivo motrices e coñecendo o
seu propio corpo, as súas sensacións e emocións. Será, pois, a partir da acción corporal como aprenda a percibir o seu corpo e a
asumilo, o que lle permitirá ademais establecer unha mellor relación coas demais persoas, ir coñecendo pouco a pouco as súas
posibilidades e descubrir os seus límites. Sobre esta base, irá construíndo a súa identidade persoal.
BLOQUE 3. ACTIVIDADE COTIÁ.
Neste bloque abórdanse os contidos relacionados co establecemento de relacións interpersoais positivas baseadas no respecto ás
persoas e ás normas e valores socialmente compartidos. Espérase potenciar a capacidade de establecer relacións e confianza,
afecto, colaboración, comprensión e pertenza, baseadas no respecto ás persoas e en normas e valores da súa sociedade.
BLOQUE 4. O COIDADO PERSOAL E A SAÚDE.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
14
Este bloque inclúe unha serie de contados que favorecerán que os nenos e nenas vaian adquirindo na medida das súas posibilidades
a autonomía necesaria en actividades cotiás para atender a súa saúde, hixiene, vestido, alimentación... Así, aprenderán a recoñecer
situacións perigosas e a previr accidentes domésticos, empregando axeitadamente os instrumentos e as instalacións, así como a
colaborar nas medidas que se tomen en caso de enfermidade ou accidente, respondendo con actitudes de tranquilidade e
colaboración.
Na ÁREA COÑECEMENTO DO CONTORNO preténdese que as nenas e os nenos descubran, coñezan e comprendan, acordo co
seu nivel evolutivo, os aspectos que conforman a realidade, considerando as súas múltiples relacións e interdependencias,coa
finalidade de ir construíndo un coñecemento sobre o medio físico, natural e social cada vez máis axustado. O medio que nos rodea, o
espazo da aula, do centro e o entorno próximo do concello no que está o centro, será motivo da programación das actividades e dos
recursos que integran esta área.
É importante que a nena e o neno, ademais de identificar os distintos elementos que conforman o medio, vaian descubrindo e
comprendendo progresivamente as relacións entre os distintos obxectos, fenómenos e feitos.
Os contidos educativos que atinxen a esta área agrúpanse en tres bloques que son:
BLOQUE 1. MEDIO FÍSICO: ELEMENTOS, RELACIÓNS E MEDIDA
Este bloque recolle os contidos que potencian o desenvolvemento do pensamento lóxico matemático a través dos cales a nena e o
neno intentan interpretar e comprender o mundo, favorecendo as nocións de tempo, espazo, causalidade, cuantificación e a
resolución de problemas que se presentan na súa vida cotiá.
BLOQUE 2. ACHEGAMENTO Á NATUREZA.
O bloque de achegamento á natureza refírese ás aprendizaxes relacionadas co descubrimento, coñecemento e comprensión do
mundo animal e vexetal; ós procesos de cambio que viven os nenos e nenas no seu desenvolvemento e crecemento e ás relacións
dinámicas que establecen cos elementos e fenómenos que conforman o seu contorno. Preténdese que establezan relacións
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
15
identificando procesos e interdependencias co contorno inmediato, os seus elementos e fenómenos; desenvolvendo actitudes
indagatorias e de interese por aprender, permanentemente, a través dunha exploración activa.
BLOQUE 3. CULTURA E VIDA EN SOCIEDADE.
Este bloque de contidos considera a dimensión sociocultural do medio. Comprende os contidos relacionados coas formas de
organización dos seres humanos que forman parte do contorno das nenas e dos nenos -familia, escola, barrio, aldea, etcétera-,
recollendo aqueles contidos a través dos cales descobren e comprenden progresivamente as características dos grupos humanos, as
súas formas de vida, organización e acontecementos relevantes.
Na ÁREA LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN, o seu propósito é contribuír a mellorar a relación entre as
criaturas e o medio, xa que será a través das distintas formas de comunicación e representación como a nena e o neno establezan
relacións co resto das persoas. A interacción, a través dos diferentes instrumentos de comunicación, permite exteriorizar as vivencias
emocionais, acceder aos contidos culturais, producir mensaxes cada vez máis elaboradas e ampliar progresivamente a comprensión
da realidade.
Os contidos educativos que atinxen a esta área agrúpanse en catro bloques que son:
BLOQUE 1. LINGUAXE VERBAL.
Este bloque de contidos refírese á capacidade para relacionarse escoitando, recibindo comprensivamente e producindo diversas
mensaxes, mediante o uso progresivo e axeitado da linguaxe, nas súas expresións oral e escrita. O dominio progresivo da linguaxe
verbal axudará as nenas e os nenos a interpretar de forma máis axeitada o mundo que os rodea. A linguaxe oral é especialmente
relevante nesta etapa, xa que pode considerarse o instrumento por excelencia aprendizaxe, de regulación da conduta e de
manifestación de vivencias, sentimentos, ideas, emocións, etc. Preténdese así mesmo que o alumnado descubra e explore os usos
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
16
da lectura e a escritura, espertando e afianzando o seu interese por elas. Farase un achegamento á literatura infantil, a partir de
textos comprensibles e accesibles para que esta iniciación literaria sexa fonte de gozo, de diversión e de xogo.
Así mesmo, é necesario o desenvolvemento de actitudes positivas cara á propia lingua e a dos demais, espertando sensibilidade e
curiosidade por coñecer outras linguas.
BLOQUE 2. LINGUAXE ARTÍSTICA: PLÁSTICA–MUSICAL-CORPORAL.
Este bloque inclúe todos aqueles medios de expresión artística que favorecen a sensibilidade estética, a apreciación e a
manifestación creativa das nenas e dos nenos. Recollerá todos aqueles contidos que se refiran á capacidade creativa para
comunicar, representar e expresar a realidade a partir da elaboración orixinal que fan as criaturas dende os seus sentimentos, ideas,
experiencias e sensibilidade, a través de diversas linguaxes artísticas:
• linguaxe plástica, linguaxe musical e linguaxe corporal.
BLOQUE 3. LINGUAXE AUDIOVISUAL.
A linguaxe audiovisual e as tecnoloxías da información e a comunicación presentes na vida infantil requiren un tratamento educativo
que, a partir do uso apropiado, inicie as nenas e os nenos na comprensión das mensaxes audiovisuais e na súa utilización
adecuada.A educación sobre e en especial cos medios de comunicación debe iniciarse dende idades temperás. A planificación do
uso do ordenador e de toda a tecnoloxía utilizarase como unha ferramenta máis dentro do recurso do profesorado.
UNIDADES DE CONTIDO
Tomando como referencia os obxectivos, os bloques de contido e criterios de avaliación establecidos no decreto 330/ 09 do 4 xuño
que establece o currículo de Educación Infantil e os que se establecen nesta programación para o 5º nivel de Educación Infantil na
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
17
nosa aula imos levar a cabo como eixe vertebrador das unidades de programación os Proxectos de traballo porque é un
procedemento de aprendizaxe globalizado que permite alcanzar uns obxectivos que o docente e os nenos/as propoñen a través da
posta en práctica dunha serie de accións integradas e planificadas dirixidas a resolver unha situación ou problema previamente
establecido, interactuando co grupo e o entorno e usando recursos variados. A través desta metodoloxía de traballo os nenos/as,
mestres/as e as familias únense coa finalidades de aprender xuntos. As razóns que xustifican esta decisión aparecen recollidas na
Programación didáctica do 2º ciclo de E. Infantil.
A programación destes proxectos (modelo anexo ) especificarase no momento que xorden os diferentes temas e se recollerán
nun anexo aparte (carpeta de proxectos) que estará na aula.
O segundo eixe vertebrador da programación son os RECANTOS DE ACTIVIDADE, entendidos como espazos organizados dentro
da aula que ofrecen diversas alternativas de traballo/xogo aos rapaces e rapazas coas que se fomentan distintos aspectos da
aprendizaxe nun ambiente cálido, lúdico e divertido. As razóns que argumentan esta decisión aparecen recollidas na programación
didáctica do 2º ciclo de E.Infantil:
Os recantos de actividade que se organizan este curso son:
RECANTOS OBXECTIVOS
LOXICA-MATEMÁTICA: matemáticas divertidas.
-Desenvolver a lóxica - matemática facendo que establezan relacións entre obxectos,accións e acontecementos. -Desenvolver conceptos matemáticos básicos (grande - pequeno, aberto - pechado...). -Desenvolver procesos matemáticos básicos: recoñecer formas, cores, tamaños, emparellar, clasificar, asociar, ordenar, secuenciar ,contar, agrupar, serie numérica... (ABN) -Adquirir destrezas básicas. -Resolver quebracabezas cada vez máis complexos.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
18
CONSTRUCIÓNS
-Desenvolver o espazo topolóxico, proxectivo e euclidiano. -Desenvolver a creatividade. -Desenvolver o xogo en pequeno grupo (cooperar). -Desenvolver a manipulación e a psicomotricidade fina.
BIBLIOTECA : con dobre función, como espazo de disfrute cos libros e como espazo de ESCRITURA E DAS LETRAS.
-Potenciar a motivación e valoración pola lectura. -Interpretar imaxes dos contos acompañadas por pequenos textos escritos. -Interesarse pola linguaxe escrita e favorecer o contacto cos textos escritos. -Acercar as letras o neno. -Favorecer a discriminación auditiva e visual. -Producir textos escritos.
ARTISTAS : de pintar, recortar, picar, debuxar, modelar...
-Desenvolver o xesto gráfico e os trazos fundamentais. -Desenvolver a percepción visual, coordinación ollo - man... -Adquirir un correcto control da postura, unha prensión adecuada do útil... exercitar a psicomotricidades fina. -Iniciar o desenvolvemento do esquema gráfico. -Dominar e manipular materiais de modelado. -Experimentar coas pinturas a utilización das distintas cores e ás súas mesturas. -Favorecer a creatividade mediante o uso de materiais e técnicas plásticas variadas.
XOGO SIMBÓLICO: casiña, disfraces, perruquería...
-Vivir situacións reais no xogo e na fantasía. -Desenvolver a linguaxe e potenciar a verbalización. -Imitar os roles do adulto. -Desenvolver a creatividade.
DAS TIC
-Coñecer e usar de forma básica as partes esenciais para o manexo do hardware: pantalla, teclado e rato, do ordenador. -Empregar programas relacionados cos conceptos e proxectos traballados. -Valorar o seu uso para a búsqueda de información. -Desfrutar do uso responsable das TIC: ordenador, EDI, tablet, robot BEE-BOT
TRABALLO EN PAPEL
-Adquirir unha responsabilidade ante a tarefa. -Reforzar os obxectivos dos outros recantos dado o seu carácter variable. -Avaliar o grado de consecución das aprendizaxes.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
19
Os recantos de actividade son introducidos paulatinamente, para que pouco a pouco vaian collendo a súa mecánica. Así como
estarán suxeitos a ser cambiados por outros, segundo a necesidade do proxecto a traballar así o requira. O proceso seguido é:
- Distribución espacial da aula (habilítanse os espazos).
- Preséntanse os recantos, as normas de uso ( elexir recanto comezando polo encargado, nº de participantes por recanto para
evitar a masificación, deixar recollido, falar cun tono de voz axeitado...),as actividades que se levan a cabo...
- Dótanse pouco a pouco de materiais xa que ao principio están baleiros. Materiais elaborados pola mestra ou materiais
estruturados que existen no mercado editorial. Estes materiais son coñecidos polos pequenos/as xa que se traballan con eles na
asemblea.
Como actividades - tipo dos recantos temos as seguintes:
RECANTO DE LÓXICA-MATEMÁTICA: matemáticas divertidas.
- Cos bloques lóxicos: clasificacións, xogos coas tarxetas, cadros de dobre entrada, transformacións...
- Cos números: crebacabezas de nº, bingos, lotos, dominós, xogos de asociación - cantidade, de conteo... Xogos do método ABN.
- Coas secuencias lóxicas para ordenar. - Coas regretas: torres, muros, encaixes, descomposición do nº... - Actividades de ensartado usando as de madeira, de plástico,
bolas e botóns. - Crebacabezas con distinto nº de pezas. - Mosaico color.
RECANTO DE CONSTRUCIÓNS
- Coas pezas de construción encaixables : torres altas, baixas, muros, reprodución de figuras... Xogos do método ABN.
- Coas pezas de plástico ríxido ou flexible. - Cos cubos (reprodución de formas en tres dimensións).
RECANTO DE BIBLIOTECA.
DA ESCRITURA E DAS LETRAS
- Lectura con libros de imaxes, de imaxes con pequeno texto, de elaboración propia...
- Empréstito de contos: cubrindo a ficha correspondente e o “lectómetro” (medidor do nº de libros lidos).
- Actividades cos lotos fonéticos
- Ficheiro dos nomes propios. - Ficheiro de personaxes e títulos dos contos.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
20
- Xogos de letras . - Dominós de asociar inicial do nomes coas fotos. - Crebacabezas dos nomes. - Listado cos títulos de contos. - Tarxetas de vocabulario.
RECANTO DE ARTISTAS
- Modelado libre e dirixido con plastilina, arxila, masa.... - Elaboración de cadros no cabalete. - Elaboración de debuxos libres e dirixidos.
RECANTO DE XOGO SIMBÓLICO
- Actividades de imitación de roles na cociña, tenda, perruquería e cos disfraces.
RECANTO DO TRABALLO EN PAPEL
- Actividades no papel.
O terceiro eixe vertebrador é a realización de Obradoiros para a súa posta en práctica a longo prazo (trimestrais ou anuais):
● “NÓS COOPERAMOS...E TI?” no que traballaremos distintas actividades coas que potenciaremos habilidades de cooperación
(de participación, de axuda, de respecto de turnos, de atención, de razoamento e de manter certo nivel de silencio), valores e
actitudes a partir do traballo con diferentes dinámicas de grupo, láminas e xogos. Deste xeito pontenciarase un traballo conxunto
dentro das individualidades. A temporalización será ao longo do curso, os martes pola tarde e nalgunha sesión pola mañá
despois do lecer.
● “ROBÓ-TIC-ANDO ”, é un obradoiro no que tentaremos achegar as novas tecnoloxías aos pequenos/as da aula a través do
uso do encerado dixital (EDI), ordeador de aula e da aula de informática, coa Tablet, así como co robot BeeBot, traballando con
materiais de propia elaboración ( LIM) relacionados cos proxectos de traballo, os contos traballados...; ou con programas xa
editados como Jclic. A temporalización será ao longo do curso, os xoves pola tarde.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
21
5.-TEMPORALIZACIÓN.
1º TRIMESTRE
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
1º TRIM.
- Coñecer o seu propio corpo de
forma global e segmentaria
- Recoñecer as súas características
persoais e as dos demais evitando
actitudes discriminatorias.
- Identificar percepcións visuais,
auditivas, gustativas, olfativas e
táctiles.
- Progresar na adquisición da
confianza en si mesmo e nas súas
propias posibilidades.
B 1. O CORPO E A PROPIA
IMAXE
- Exploración do propio corpo
para o recoñecemento das
súas características faciais e
corporais principais.
-Adquisición de confianza nas
súas capacidades.
-Potenciación da construción
do propio esquema corporal …
- Desenvolvemento progresivo
da propia identidade sexual.
- Recoñecemento dos sentidos
como medio de percepción.
1- 1-Recoñecer, identificar e
representar o corpo na súa
globalidade e as súas diferentes
partes.
2-Coordinar e controlar
progresivamente o seu corpo, as
súas posibilidades motrices e
adaptalo ás características dos
obxectos, á acción e á vida cotiá.
3- Recoñecer os sentidos e
identificar sensacións e
percepcións.
4- Construír unha imaxe positiva
propia e aceptar a súa identidade.
5- Identificar semellanzas e
diferenzas entre as persoas …
6-Identificar e manifestar os
propios sentimentos, vivencias,
emocións e comprender as dos
outros.
Criterio1
● Logra un esbozo da figura
humana, diferenciando: cabeza
e corpo, brazos, mans, pernas e
pés.
Criterio 2
● Ten unha boa coordinación de
movementos.
● Confía nas súas posibilidades
de acción e movemento.
Criterio 4
● Ten autonomía nas accións
encamiñadas a satisfacción das
súas necesidades básicas.
● Actúa con decisión cando
realiza unha actividade ou xogo
e controla riscos.
Criterio 6
● Resolve positivamente os
conflitos cotiáns, regulando os
seus impulsos e emocións
-Adquirir un maior control e
coordinación de movementos en
actividades que esixen cada vez unha
maior precisión.
-Descubrir e emprega-las
posibilidades que lle ofrece o seu
B 2. XOGO E MOVEMENTO
- Participación nos xogos e na
actividade motriz …
-Potenciación das súas
capacidades motoras …
-Coordinación progresiva das
7-Participar en xogos, mostrando
destrezas motoras e habilidades
manipulativas cada vez máis
axustadas.
8-Participar en xogos e
Criterio 7
● Soluciona autonomamente as
necesidades que xorden
durante o xogo
● Gústalle participar en xogos
que supoñen exercicio motor,
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
22
corpo a nivel motriz, postural e
xestual.
-Participar en xogos populares da súa
comunidade e/ ou alleos cos outros
nenos, aceptando, valorando e
respectando as súas regras.
-Avanzar no desenvolvemento das
habilidades motrices finas: abotoar,
desabotoar, ensartar, resgar,…
súas habilidades psicomotrices
finas e grosas.
- Potenciación do xogo como
elemento común a todas as
culturas.
actividades colectivas aceptando
as normas que os rexen.
como carreiras e saltos
● Presenta unha boa motricidade
fina.
● Manexa as tesoiras
axeitadamente.
Criterio 8
● Intégrase en xogos de grupo
● Acepta as regras do xogo.
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
1º TRIM.
- Facilitar a adaptación á escola
dos nenos/as de novo ingreso.
- Establecer relacións con outros
adultos distintos os da súa familia
e con outros nenos/as.
- Participar nas actividades da
escola con actitude de axuda,
colaboración, interese e
respecto...
- Iniciar a planificación e
organización do traballo a través
das rutinas de aula.
- Realizar de forma cada vez máis
autónoma as actividades habituais.
- Construír, aceptar e respectar
as normas de aula.
- Progresar na adquisición de
hábitos básicos de orden e
iniciativa en relación as actividades
habituais.
- Adquirir máis autonomía e
iniciativa na elección dos recantos
de actividade.
B 3.A ACTIVIDADE COTIÁ
- Satisfacción pola realización
autónoma de tarefas.
-Interese po participar en
actividades da vida cotiá …
-Hábitos elementais de
organización, constancia,
atención, iniciativa …
-Valoración polo traballo feito
9-Resolver con iniciativa e
autonomía as actividades da vida
cotiá, colaborar en tarefas e
aceptar as normas.
Criterio 9
● Coñece e acepta as normas da
escola.
● Participa activamente nas
actividades e tarefas.
● É capaz de concentrarse un
tempo na mesma actividade.
● Amósase ordenado nas súas
tarefas.
- Favorecer hábitos de traballo :
orden e limpeza, iniciativa,
responsabilidade ante a tarefa …
.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
23
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
1º TRIM.
- Afianzar hábitos básicos de
autonomía en relación coa
satisfacción das necesidades
básicas (vestido, hixiene,…)
- Adquirir uns bos hábitos de
alimentación: proposta de
merendas.
B 4. O COIDADO PERSOAL E
A SAÚDE
- Iniciación na práctica de
accións que favorezan a
adquisición de hábitos de
hixiene e alimentación.
-Identificación de hábitos
favorecedores ou non dunha
boa saúde.
-Recoñecemento das
necesidades básicas do corpo
10- Manifestar hábitos de saúde,
alimentación saudable, hixiene
corporal e benestar.
11-Identificar situacións de risco
e actuar coherentemente ante
elas.
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
COÑECEMENTO DO CONTORNO
1º TRIM.
- Utilizar as posibilidades da forma
de representación matemática e
avanzar na adquisición e desenrolo
das distintas operacións lóxicas
(emparellar, clasificar, seriar,
secuenciar imaxes, ordenar,
contar, asociar...).
- Identificar e discriminar as formas
xeométricas básicas: o círculo,
triángulo, cadrado e rectángulo. - Reforzar o trazo das formas
xeométricas básicas: círculo,
triángulo e cadrado. - Definir os bloques lóxicos
atendendo á forma, á cor e ao
tamaño. - Identificar os atributos dos
bloques lóxicos con símbolos. - Clasificar atendendo a dous
atributos: cor + forma, forma +
BLOQUE 1. MEDIO FÍSICO:
ELEMENTOS, RELACIÓNS E
MEDIDA.
- Interese pola clasificación
de obxectos e materiais e
aproximación á cuantificación
de coleccións.
- Identificación de formas
planas e tridimensionais en
elementos do contorno.
- Establecemento de relación
no espazo e emprego do
vocabulario topolóxico
axeitado.
- Achegamento a algunhas
magnitudes físicas.
- Recoñecemento do uso do
número na vida diaria a
través da identificación,
conteo , numeración …
1-Explorar os obxectos e
elementos do contorno inmediato e
actuar sobre eles. Recoñecer os
seus atributos e calidades.
Agrupar, clasificar e ordenar
estes elementos e coleccións
segundo distintos criterios.
2-Empregar os números para
identificar, contar, clasificar,
informarse e ordenar elementos
da realidade, aproximándose ao
seu valor notacional e conceptual.
3-Propoñer e resolver problemas
sinxelos.
4- Empregar e comparar
magnitudes de peso, lonxitude e
capacidade coa finalidade de
resolver problemas relacionados
con situación cotiás.
5-Recoñecer algúns aspectos
Criterio1
● Agrupa os obxectos atendendo
a posesión dalgún atributo
● Realiza series sinxelas
seguindo un criterio dado
Criterio2
● Emprega os cuantificadores
básicos
● Asocia algúns números coas
cantidades que representan.
● Escribe os números
convencionalmente
● Emprega a acción de contar
como estratexia para obter un
nº.
Criterio 5
● Recoñece algunhas figuras
xeométricas : rectángulo,
cadrado, círculo, triángulo ,
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
24
tamaño. - Ordenar secuencias lóxicas de 2-3
imaxes: antes e despois. - Establecer relacións de igualdade–
diferenza, e de causa-
consecuencia. - Identificar posicións: primeiro e
último. - Diferenciar os conceptos de :
arriba - abaixo, dentro – fora,
diante – detrás, encima e debaixo,
preto e lonxe, grande - pequeno e
mediano, a un lado e ao outro ,
longo e curto.
- Realizar as actividades de contar
ata vintetrés elementos (nº de
alumnado na aula + a mestra). - Identificar os números 1,2,3,4. - Asociar a cantidade - grafía deses
números. - Realizar o trazo do número 1,2,3 e
iniciar o nº 4. - Utilizar os cuantificadores:
moitos- poucos, algún –ningún, igual
que e tantos como … - Desenvolver series de dous
elementos seguindo unha orde
lóxica. - Resolver taboleiros de
clasificación: en liña e en columna
(tiras de atributo). - Iniciar o traballo coas regretas
(equivalencias). - Resolver diferentes aspectos
lóxico - matemáticos mediante a
utilización de xogos.
xeométricos básicos: liñas, puntos,
rectángulos, cadrados, triángulos,
círculos, esferas, cubos e prismas.
6-Describir e representar dun
xeito elemental a situación das
propias nenas e nenos en relación a
obxectos e ás demais persoas
usando vocabulario topolóxico
elemental.
7-Usar e comprender nocións
temporais básicas ordenando
temporalmente feitos referidos á
súa vida.
Criterio 6
● Coloca os obxectos e
localízaos empregando as
nocións ao lado (un lado e
outro) , no medio.
Criterio 7
● Diferenza as nocións pola
maña, pola tarde e pola noite.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
25
- Iniciar o uso do calendario como
rutina de aula. - Descubrir e iniciar as nocións
temporais : hoxe – maña, días da
semana, meses do ano, estacións. - Descubrir a posibilidade de
rexistra-los datos do tempo.
COÑECEMENTO DO CONTORNO
1º TRIM.
- Avanzar no coñecemento do
entorno natural e social que lle
rodea, desenrolando actitudes de
curiosidade, respecto e coidado
cara a el
- Participar en pequenos proxectos
con actitude de curiosidade e
amosando interese por coñecer
cousas novas.
- Observar e explorar o seu
contorno percibindo
características e cambios que se
van producindo nas diferentes
épocas do ano.
- Respectar e coidar o medio natural
e valoralo positivamente.
- Amosar interese e curiosidade cara
a todo que lle rodea.
- Favorecer o contacto o entorno
máis inmediato a través de saídas
ao medio.
- Iniciar o traballo coas habilidades
de pensamento.
BLOQUE 2. ACHEGAMENTO
Á NATUREZA
- Identificación das
características atmosféricas
nas diferentes estacións.
8-Dar mostras de interesarse polo
medio natural e os seus cambios.
Identificar e nomear algúns dos
seus compoñentes, establecendo
relacións sinxelas de
interdependencia. Manifestar
actitudes de coidado e de
respecto cara á natureza e
participar en actividades para
conservala.
9-Identificar e recoñecer as
diferentes etapas da vida nas
persoas e outros seres vivos.
Criterio 8
● Gústalle participar nos
pequenos proxectos que se fan
na aula.
Criterio 9
● Coñece feitos, costumes e
obxectos relacionado coas
celebracións
Criterio 10
● Coñece feitos, costumes e
obxectos relacionado coas
celebracións
Criterio 11
● Coñece feitos, costumes e
obxectos relacionado coas
celebracións
- Asumir pequenas responsabilidades
na aula: tarefas do encargado.
- Construír, aceptar e respectar as
normas de aula.
BLOQUE 3. CULTURA E
VIDA EN SOCIEDADE.
- Valoración das relacións
afectivas que se establecen
10-Identificar e coñecer os grupos
sociais máis significativos do
contorno do alumnado e algunhas
características da súa organización
Criterio 12
● Coñece feitos, costumes e
obxectos relacionado coas
celebracións
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
26
COÑECEMENTO DO CONTORNO
1º TRIM.
- Adquirir pautas axeitadas de
comportamento.
- Identificarse e valorar a
pertenza o grupo de aula.
- Coñecer e participar nas festas
tradicionais: Magosto, Nadal, ...
- Descubrir manifestacións culturais
propias ou alleas: arte, música,
na familia e na escola.
- Colaboración cos familiares
e compañeiros/as na vida
cotiá e na aula, con
disposición para compartir.
- Incorporación progresiva de
pautas axeitadas de
comportamento.
- Recoñecemento dalgúns
signos de identidade cultural.
11-Recoñecer, identificar e poñer
exemplos sinxelos dalgúns servizos
comunitarios
12-Recoñece algunhas
manifestacións culturais próximas
e doutras realidades, valorando a
súa diversidade e riqueza
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
1º TRIM.
Linguaxe verbal
* Escoitar, falar e conversar
- Avanzar no desenvolvemento da
linguaxe oral na súa vertente
expresiva e comprensiva.
- Desenvolver a linguaxe oral con
intención comunicativa mellorando
o vocabulario, construción de
frases, pronunciación... - Favorecer a participación en
diálogos, iniciándose no respecto a
quen fala (actitude de escoita),
pedir quenda, resposta o que se lle
pregunta...
- Coñecer e utilizar as normas que
rexen os intercambios lingüísticos:
saudar, da-las grazas,
- Desenvolver a percepción,
BLOQUE 1. LINGUAXE
VERBAL
*Escoitar, falar
e conversar
- Uso progresivo, acorde coa
idade, de léxico variado,
aumentando a precisión na
busca dunha maior
estruturación das frases.
- Participación en situacións
comunicativas respectando
quendas e amosando atención.
- Emprego axeitado das
formas socialmente
establecidas para relacionarse
coas demais persoas.
- Acomodación progresiva dos
enunciados aos formatos
1- Utilizar a lingua oral do modo
máis conveniente para unha
comunicación positiva con iguais e
con persoas adultas, segundo as
intencións comunicativas.
2- Comprender mensaxes orais
diversas, mostrando unha actitude
de escoita atenta e respectuosa.
4- Amosar interese polos textos
escritos presentes na aula e no
contorno próximo, iniciándose no
seu uso e na comprensión das súas
finalidades. Interesarse e
participar nas situación
significativas de escritura que se
producen na aula desenvolvidas por
persoas escritoras competentes.
Criterio 1:
● Respecta as quendas de
palabra e sabe escoitar.
● Participa activamente nas
conversas da aula.
● Incorpora ao seu vocabulario
as palabras novas
Criterio 2:
● Comprende as ordes e
consignas habituais.
Criterio 5:
● Recoñece o nome dos
compañeiros/as
● No proceso da aprendizaxe da
lingua escrita atópase na etapa
indeterminada.
● No proceso de aprendizaxe da
lingua escrita atópase na etapa
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
27
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
1º TRIM.
discriminación e memoria auditiva e
visual. - Adquirir o vocabulario propio das
unidades de traballo. *Aproximación á lingua escrita :
- Interesarse pola linguaxe escrita e
valora-la como instrumento de
información e de desfrute e como
medio de comunicación. - Interpretar e producir imaxes
como forma de información e
desfrute; descubrindo e
identificando os elementos básicos
da súa linguaxe.
- Interesarse pola linguaxe escrita e
favorece-lo contacto cos textos
escritos e coas actividades de
escritura.
- Diferenciar entre debuxo, grafía
de letras e grafía de números. - Identificar o seu nome propio e
escribilo sen modelo. - Identificar o nome dos seus
compañeiros e transcribilo. - Traballar distintos tipos de texto:
listas, adiviñas, poesías, cartas, e
contos. - Favorecer actividades de copia
significativas relacionadas cos
textos que se están traballando na
aula. - Recoñecer palabras significativas
(personaxes de contos, palabras
clave dos proxectos...) - Favorecer o recoñecemento e
nomeamento correcto das letras.
convencionais.
*Aproximación á lingua escrita
- Achegamento á lingua
escrita como medio de
comunicación, información e
gozo a través de soportes
diferentes.
- Iniciación ao coñecemento
do código escrito a través de
palabras e frases empregadas
en contextos significativos e
funcionais.
- Diferenciación entre as
formas escritas e outras
formas de expresión gráfica.
- Interese e gusto por
producir mensaxes con trazos
cada vez máis precisos e
lexibles.
*Achegamento á literatura
- Escoita da lectura en voz
alta como fonte de pracer.
- Recitado dalgún texto da
tradición cultural ou de autor.
- Dramatización de textos
literarios, desfrute e interese
por expresarse con axuda de
recursos non lingüísticos.
- Participación creativa en
xogos lingüísticos.
- Introdución ao uso da
biblioteca da aula como
espazo privilexiado de
recursos para a diversión e o
coñecemento.
5- Producir diferentes textos
individualmente ou en grupo- e con
escritura convencional ou non-, con
propósitos e intencións diferentes:
recoller e transmitir información,
gozo …
6- Gozar compartindo a escoita e a
lectura en voz alta de textos
literarios: contos, relatos, lendas,
poesías, rimas, adiviñas …
7- Utilizar a biblioteca con
respecto e coidado, valorándoa
como un recurso informativo, de
entretemento e gozo.
silábica sen correspondencia
sonora.
● No proceso de aprendizaxe da
lingua escrita atópase na etapa
silábica con correspondencia
sonora
Criterio 6
● Escoita con atención a lectura
de diferentes textos
literarios.
Criterio 7
● Respecta e coida a biblioteca
da aula
● Gústalle mirar e “ler” libros
autonomamente
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
28
- Reforzar os trazos horizontais,
verticais, en cruz e curvos e inicia-
los trazos inclinados, ondulados e
en aspa coa direccionalidade
correcta, precisión na execución... *Achegamento á literatura:
- Escoitar, comprender, aprender e
reproducir textos da cultura
popular: poesías, adiviñas, refráns...
nas dúas linguas oficiais. - Desenrola-lo gusto por escoitar,
mirar, ler contos.
- Participar en xogos lingüísticos:
adiviñas, onomatopeas,
trabalinguas....
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
1º TRIM.
*Linguaxes artísticas: plástica,
musical e corporal :
- Utilizar distintos materiais
plásticos: pintura de dedo,
plastilina, rotuladores, ceras punta
grosa. - Mellorar as distintas técnicas
plásticas: resgar, trochar, modelar,
colorear axustándose os límites - Favorecer a expresión mediante o
debuxo. - Estimular a libre creación do
neno/a. - Iniciarse na técnica de estampar
con partes do seu corpo e con
distintos obxectos. - Perfeccionar a técnica do picado. - Iniciar o recortado con tesoiras de
debuxos sinxelos. - Discriminar as cores primarias e
algunhas das secundarias (amarela,
B.2 . LINGUAXES
ARTÍSTICAS: PLÁSTICA,
MUSICAL E CORPORAL
- Exploración das
posibilidades plásticas e
creativas de distintos
materiais e útiles.
- Experimentación e
descubrimento dalgúns
elementos que configuran a
linguaxe plástica.
- Potenciación da imaxinación
e fantasía do alumnado para
enriquecer a actividade
creativa.
- Participación activa e gozo
na interpretación de cancións,
xogos musicais e danzas.
- Participación en actividades
de dramatización, danzas,
xogo simbólico e outros xogos
8- Expresarse e comunicarse
utilizando medios, materiais e
técnicas propios das diferentes
linguaxes artísticas audiovisuais.
9- Mostrar interese por explorar
as súas posibilidades de expresión
e representación, por gozar coas
súas produción e por compartir as
experiencias creativas, estéticas e
comunicativas.
Criterio 8
● Participa con interese en
actividades expresivas.
● Fai uso do debuxo como medio
de expresión e comunicación
de feitos, sentimentos,
emocións, vivencias, fantasías,
experiencias,…
● Valora e respecta as
producións musicais dos
compañeiros/as
● Acórdase das cancións e
fragmentos de música
traballados.
Criterio 9
● Coordina as súas accións
musicais coas das demais
nenas/os.
● Participa activamente na
interpretación de cancións e
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
29
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
1º TRIM.
vermella e azul, marrón, verde,
branco, negro, rosa. laranxa). - Observar e identifica-lo resultado
das mesturas das cores. - Achegar as obras de arte e a vida
dos pintores aos nenos/as. *Linguaxe musical
- Diferenciar ruído – silencio. - Recoñecer aos seus compañeiros
pola voz. - Escoitar e discriminar sons
corporais e do entorno. - Producir sons corporais e con
instrumentos. - Interpretar cancións sinxelas
acompañadas de xestos e
movemento. - Potenciar hábitos de escoita e
atención (audicións musicais). - Favorece-la expresión corporal
mediante xogos de adiviñar
accións, imitar personaxes, animais,
realizar accións atendendo as
consignas... - Favorecer a utilización da mímica
como parte importante da
expresión corporal. - Utilizar as posibilidades que lle
ofrece o corpo para expresarse. - Participar en pequenas
dramatizacións. - Representar a través do xogo
simbólico situacións coñecidas ou
imaxinadas polos nenos/as ( xogo
das casiñas, da tenda....)
de expresión corporal.
xogos musicais.
● Participa activamente e goza
en actividades de
dramatización, xogo simbólico
e outros xogos de expresión
corporal.
Linguaxe audiovisual e TIC’s: BLOQUE 3. LINGUAXE 10- Utilizar, na medida das súas Criterio 10
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
30
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
1º TRIM.
- Achegarse a situacións audiovisuais
como películas e xogos.
- Amosar respecto polos materiais
audiovisuais da aula.
- Achegarse ás accións de
acendido/apagado.
AUDIOVISUAL E TIC’S
- Achegamento a producións
audiovisuais como películas ou
videoxogos.
- Coidado e uso, na medida
das súas posibilidades, das
ferramentas tecnolóxicas.
posibilidades, a linguaxe
audiovisual e as tecnoloxías da
información e comunicación como
vehículo de expresión e
comunicación.
● Demostra interese e gusto
polas actividades nas que se
empregan as TIC.
SEGUNDO TRIMESTRE
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
2º TRIM.
- Avanzar no coñecemento do seu
corpo de forma global e
segmentaria.
B 1. O CORPO E A PROPIA
IMAXE
- Exploración do propio corpo
para o recoñecemento das
súas características faciais e
corporais principais.
-Adquisición de confianza nas
súas capacidades.
-Potenciación da construción
do propio esquema corporal …
- Desenvolvemento progresivo
da propia identidade sexual.
- Recoñecemento dos
sentidos como medio de
percepción.
2- 1-Recoñecer, identificar e
representar o corpo na súa
globalidade e as súas diferentes
partes.
2-Coordinar e controlar
progresivamente o seu corpo, as
súas posibilidades motrices e
adaptalo ás características dos
obxectos, á acción e á vida cotiá.
3- Recoñecer os sentidos e
identificar sensacións e
percepcións.
4- Construír unha imaxe positiva
propia e aceptar a súa identidade.
5- Identificar semellanzas e
diferenzas entre as persoas …
6-Identificar e manifestar os
propios sentimentos, vivencias,
emocións e comprender as dos
outros.
Criterio1
● Logra un esbozo da figura
humana, diferenciando:
cabeza e corpo, brazos, mans,
pernas e pés.
Criterio 2
● Ten unha boa coordinación de
movementos.
● Confía nas súas posibilidades
de acción e movemento.
Criterio 4
● Ten autonomía nas accións
encamiñadas a satisfacción
das súas necesidades básicas.
● Actúa con decisión cando
realiza unha actividade ou
xogo e controla riscos
Criterio 6
● Resolve positivamente os
conflitos cotiáns, regulando os
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
31
seus impulsos e emocións
2º TRIM.
- Afianzar as distintas
posibilidades motrices: brincar,
choutar, correr, rodar, encaixar,
enfiar... - Mellorar a coordinación e control
do seu propio corpo. - Desenvolver progresivamente a
coordinación ollo - man. - Participar en xogos populares da
súa comunidade e/ ou alleos cos
outros nenos, aceptando,
valorando e respectando as súas
regras.
B 2. XOGO E MOVEMENTO
- Participación nos xogos e
na actividade motriz …
-Potenciación das súas
capacidades motoras …
-Coordinación progresiva das
súas habilidades
psicomotrices finas e grosas.
- Potenciación do xogo como
elemento común a todas as
culturas.
7-Participar en xogos, mostrando
destrezas motoras e habilidades
manipulativas cada vez máis
axustadas. 8-Participar en xogos e actividades
colectivas aceptando as normas que
os rexen.
Criterio 7
● Soluciona autonomamente as
necesidades que xorden
durante o xogo
● Gústalle participar en xogos
que supoñen exercicio motor,
como carreiras e saltos
● Presenta unha boa
motricidade fina.
● Manexa as tesoiras
axeitadamente.
Criterio 8
● Intégrase en xogos de grupo
● Acepta as regras do xogo.
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
- Afianzar hábitos básicos de
autonomía en relación coa
satisfacción das súas necesidades
básicas (vestido, hixiene,…) - Descubrir nocións espaciais e
temporais: (maña – tarde - noite,
arredor, a un lado e a outro, días
da semana, meses, estacións …) - Establecer relacións con outros
adultos distintos os da súa familia
e con outros nenos/as amosando
unha actitude de colaboración,
axuda, empatía... - Participar nas actividades da
escola con actitude de axuda,
colaboración, interese e
respecto... - Iniciar a planificación e
organización do traballo a través
das rutinas de aula.
B 3.A ACTIVIDADE COTIÁ
- Satisfacción pola
realización autónoma de
tarefas.
-Interese po participar en
actividades da vida cotiá …
-Hábitos elementais de
organización, constancia,
atención, iniciativa …
-Valoración polo traballo
feito
9-Resolver con iniciativa e
autonomía as actividades da vida
cotiá, colaborar en tarefas e
aceptar as normas
Criterio 9
● Coñece e acepta as normas da
escola.
● Participa activamente nas
actividades e tarefas.
● É capaz de concentrarse un
tempo na mesma actividade.
● Amósase ordenado nas súas
tarefas.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
32
2º TRIM.
- Revisar, aceptar e respectar as
normas de aula. - Progresar na adquisición de
hábitos básicos de orden e
iniciativa en relación as
actividades cotiás. - Favorecer hábitos de traballo:
orden e limpeza, iniciativa,
responsabilidade ante a tarefa,
constancia … - Adquirir máis autonomía e
iniciativa na elección dos recantos
de actividade.
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
2º TRIM.
- Reforzar os hábitos básicos de
hixiene, orde e coidado do corpo. - Manter uns bos hábitos de
alimentación: proposta de
merendas - Favorecer actitudes saudables.
B 4. O COIDADO PERSOAL
E A SAÚDE
- Iniciación na práctica de
acción que favorezan a
adquisición de hábitos de
hixiene e alimentación.
-Identificación de hábitos
favorecedores ou non dunha
boa saúde.
-Recoñecemento das
necesidades básicas do
corpo.
10- Manifestar hábitos de saúde,
alimentación saudable, hixiene
corporal e benestar.
11-Identificar situacións de risco e
actuar coherentemente ante elas.
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
- Consolidar a identificación,
discriminación das formas
xeométricas traballadas: círculo,
triángulo, cadrado, rectángulo - Identificar e discriminar o ovalo. - Reforzar o trazo das formas
B.1. MEDIO FÍSICO:
ELEMENTOS, RELACIÓNS E
MEDIDA.
- Interese pola clasificación
de obxectos e materiais e
aproximación á cuantificación
1-Explorar os obxectos e elementos
do contorno inmediato e actuar
sobre eles. Recoñecer os seus
atributos e calidades. Agrupar,
clasificar e ordenar estes
elementos e coleccións segundo
Criterio1
● Agrupa os obxectos
atendendo a posesión dalgún
atributo
● Realiza series sinxelas
seguindo un criterio dado
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
33
COÑECEMENTO DO CONTORNO 2º TRIM. COÑECEMENTO DO CONTORNO 2º TRIM.
xeométricas básicas: triángulo e
rectángulo. - Identificar os atributos dos
bloques lóxicos con símbolos. - Realizar seriacións cada vez máis
complexas: abab, abcabc. - Realizar ordenacións de tamaños
ata 4 elementos. - Utilizar os cuantificadores máis
que- menos que, tantos como. - Ordenar secuencias lóxicas de 3-
4 imaxes: antes -agora- despois. - Establecer relacións de
igualdade– diferenza. - Utiliza-las regretas para traballa-
la composición e descomposición
dos números. - Resolver taboleiros de
clasificación máis complexos. - Reforzar o traballo cos nº 1,2,3,4. - Identificar e asociar cantidade -
grafía do nº 5. - Iniciar o trazo do nº 5. - Iniciar a serie numérica do 1-5. - Reforzar a actividade de conteo
ata 23 elementos (e avanzr ata
31, nº de días do mes). - Identificar posicións: primeiro,
segundo e terceiro. - Adquirir conceptos: arredor ,
xunto - separado, preto – lonxe,
alto e baixo, arriba – abaixo,
grande – pequeno e mediano,
enteiro- metade, - Resolver diferentes aspectos
lóxico - matemáticos mediante a
de coleccións.
- Identificación de formas
planas e tridimensionais en
elementos do contorno.
- Establecemento de
relacións no espazo e
emprego do vocabulario
topolóxico axeitado.
- Achegamento a algunhas
magnitudes físicas.
- Recoñecemento do uso do
número na vida diaria a
través da identificación,
conteo, numeración …
distintos criterios.
2-Empregar os números para
identificar, contar, clasificar,
informarse e ordenar elementos da
realidade, aproximándose ao seu
valor notacional e conceptual.
3-Propoñer e resolver problemas
sinxelos.
4- Empregar e comparar magnitudes
de peso, lonxitude e capacidade coa
finalidade de resolver problemas
relacionados con situación cotiás.
5-Recoñecer algúns aspectos
xeométricos básicos: liñas, puntos,
rectángulos, cadrados, triángulos,
círculos, esferas, cubos e prismas.
6-Describir e representar dun xeito
elemental a situación das propias
nenas e nenos en relación a
obxectos e ás demais persoas
usando vocabulario topolóxico
elemental.
7-Usar e comprender nocións
temporais básicas ordenando
temporalmente feitos referidos á
súa vida.
Criterio2
● Emprega os cuantificadores
básicos
● Asocia algúns números coas
cantidades que representan.
● Escribe os números
convencionalmente
● Emprega a acción de contar
como estratexia para obter un
nº.
Criterio 5
● Recoñece algunhas figuras
xeométricas : rectángulo,
cadrado, círculo, triángulo.
Criterio 7
● Diferenza os días da semana
en relación coas actividades
que se fan habitualmente.
● Iniciouse no emprego do
calendario para sinalar feitos
significativos da súa vida.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
34
utilización de xogos propios do
recanto de lóxica. - Iniciar o uso do calendario como
rutina de aula. - Descubrir a posibilidade de
rexistra-los datos do tempo. - Descubrir e afianzar nocións
temporais : hoxe –maña, días da
semana, meses do ano, estacións.
COÑECEMENTO DO CONTORNO 2º TRIM.
- Avanzar no coñecemento do
entorno natural e social que lle
rodea, desenrolando actitudes de
curiosidade, respecto e coidado
cara a el .
- Participar en pequenos proxectos
con actitude de curiosidade e
amosando interese por coñecer
cousas novas.
- Observar e explora-lo seu
contorno percibindo
características e cambios que se
van producindo nas diferentes
épocas do ano.
- Respectar e coidar o medio
natural e valoralo positivamente.
- Amosar interese e curiosidade
cara a todo que lle rodea.
- Favorece-lo contacto o entorno
máis inmediato a través de saídas
ao medio.
B.2. ACHEGAMENTO Á
NATUREZA
- Identificación das
características atmosféricas
nas diferentes estacións.
8-Dar mostras de interesarse polo
medio natural e os seus cambios.
Identificar e nomear algúns dos
seus compoñentes, establecendo
relacións sinxelas de
interdependencia. Manifestar
actitudes de coidado e de respecto
cara á natureza e participar en
actividades para conservala.
9-Identificar e recoñecer as
diferentes etapas da vida nas
persoas e outros seres vivos.
Criterio 8
● Gústalle participar nos
pequenos proxectos que se
fan na aula.
● Fai preguntas sobre obxectos,
situacións, persoas e
fenómenos. .
COÑECEMENTO DO CONTORNO
- Asumir responsabilidades na aula:
tarefas do encargado.
- Aceptar e respectar as normas
de aula.
- Adquirir pautas axeitadas de
comportamento.
B.3. CULTURA E VIDA EN
SOCIEDADE.
- Valoración das relacións
afectivas que se establecen
na familia e na escola.
- Colaboración cos familiares
10-Identificar e coñecer os grupos
sociais máis significativos do
contorno do alumnado e algunhas
características da súa organización
11-Recoñecer, identificar e poñer
exemplos sinxelos dalgúns servizos
Criterio 12
● Coñece feitos, costumes e
obxectos relacionado coas
celebracións
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
35
2º TRIM.
- Identificarse e valorar a
pertenza o grupo de aula.
- Coñecer, participar e valorar as
festas tradicional: Entroido...
- Descubrir manifestacións
culturais propias ou alleas: arte,
música,....
e compañeiros/as na vida
cotiá e na aula,con
disposición para compartir.
- Incorporación progresiva de
pautas de comportamento.
- Recoñecemento dalgúns
signos de identidade cultural
comunitarios
12-Recoñecer algunhas
manifestacións culturais próximas
e doutras realidades, valorando a
súa diversidade e riqueza
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
2º TRIM.
*Linguaxe verbal
* Escoitar, falar e conversar
- Avanzar no desenrolo da linguaxe
oral na súa vertente expresiva e
comprensiva.
- Desenvolver a linguaxe oral con
intención comunicativa mellorando
o vocabulario, construción de
frases, pronunciación... - Favorecer a participación en
diálogos, iniciándose no respecto a
quen fala (actitude de escoita),
pedir quenda, respostar o que se
lle pregunta...
- Coñecer e utiliza-las normas que
rexen intercambios lingüísticos:
saudar,da-las grazas, …
- Desenvolver a percepción,
discriminación e memoria auditiva
e visual. - Adquirir o vocabulario propio das
unidades de traballo. *Aproximación á lingua escrita
BLOQUE 1. LINGUAXE
VERBAL
*Escoitar, falar
e conversar
- Uso progresivo, acorde coa
idade, de léxico variado,
aumentando a precisión na
busca dunha maior
estruturación das frases.
- Participación en situacións
comunicativas respectando
quendas e amosando atención.
- Emprego axeitado das
formas socialmente
establecidas para
relacionarse coas demais
persoas.
- Acomodación progresiva dos
enunciados aos formatos
convencionais.
*Aproximación á lingua
escrita
- Achegamento á lingua
1- Utilizar a lingua oral do modo
máis conveniente para unha
comunicación positiva con iguais e
con persoas adultas, segundo as
intencións comunicativas.
2- Comprender mensaxes orais
diversas, mostrando unha actitude
de escoita atenta e respectuosa.
3-Amosar interese polos textos
escritos presentes na aula e no
contorno próximo, iniciándose no
seu uso e na comprensión das súas
finalidades.
4-Interesarse e participar nas
situación significativas de escritura
que se producen na aula
desenvolvidas por persoas
escritoras competentes.
5- Producir diferentes textos
individualmente ou en grupo- e con
escritura convencional ou non-, con
propósitos e intencións diferentes:
Criterio 1:
● Respecta as quendas de
palabra e sabe escoitar.
● Participa activamente nas
conversas da aula.
● Fai achegas coherentes ás
conversas en grupo.
● Incorpora ao seu vocabulario
as palabras novas.
Criterio 2:
● Presta atención ás
informacións que lle
transmiten outras persoas.
Criterio 4:
● Recoñece o nome dos
compañeiros/as
Criterio 5:
● No proceso de aprendizaxe da
lingua escrita atópase na
etapa silábica sen
correspondencia sonora.
● No proceso de aprendizaxe da
lingua escrita atópase na
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
36
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
2º TRIM.
- Interesarse pola linguaxe escrita
e valora-la como instrumento de
información e de desfrute e
como medio de comunicación. - Favorecer as actividades de
escritura para ir avanzando na
construción do sistema de
escritura e lectura (pseudoletras,
etapa silábica,....) - Producir textos escritos a partir
das ideas que eles teñen do que é
escribir. - Completar textos incompletos e
escribir pequenos textos
memorizados (refráns). - Identificar o nome dos seus
compañeiros e iniciar a súa
escritura sen modelo. - Identificar e transcribir os seus
apelidos. - Identificar o nome do seu pai-nai. - Traballar distintos tipos de
texto: listas, adiviñas, poesías, e
contos. - Favorecer actividades de copia
significativas relacionadas cos
textos que se están traballando. - Recoñecer palabras significativas
(personaxes de contos, palabras
clave dos proxectos...) - Adquirir os trazos en espiral, en
bucle cara arriba e cara abaixo,
coa direccionalidade adecuada,
precisión na execución... - Reforza-la percepción,
discriminación auditiva e visual.
escrita como medio de
comunicación, información e
gozo a través de soportes
diferentes.
- Iniciación ao coñecemento
do código escrito a través de
palabras e frases
empregadas en contextos
significativos e funcionais.
- Diferenciación entre as
formas escritas e outras
formas de expresión gráfica.
- Interese e gusto por
producir mensaxes con trazos
cada vez máis precisos e
lexibles.
*Achegamento á literatura
- Escoita da lectura en voz
alta como fonte de pracer.
- Recitado dalgún texto da
tradición cultural ou de
autor.
- Dramatización de textos
literarios, desfrute e
interese por expresarse con
axuda de recursos non
lingüísticos.
- Participación creativa en
xogos lingüísticos.
- Introdución ao uso da
biblioteca da aula como
espazo privilexiado de
recursos para a diversión e o
coñecemento.
recoller e transmitir información,
gozo.
6- Gozar compartindo a escoita e a
lectura en voz alta de textos
literarios: contos, relatos, lendas,
poesías, rimas, adiviñas …
7- Utilizar a biblioteca con respecto
e coidado, valorándoa como un
recurso informativo, de
entretemento e gozo.
etapa silábica con
correspondencia sonora
Criterio 6
● Escoita con atención a lectura
de diferentes textos
literarios.
Criterio 7
● Respecta e coida a biblioteca
de aula.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
37
*Achegamento á literatura
- Escoitar, comprender, aprender e
reproducir textos da cultura
popular: poesías, adiviñas,
refráns... nas dúas linguas oficiais. - Desenvolver o gusto por escoitar,
mirar, ler contos.
- Participar en xogos lingüísticos:
adiviñas, trabalinguas...
- Iniciar a organización e
colaboración na tarefa do
préstamo dos libros.
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
2º TRIM
*Linguaxes artísticas: plástica,
musical e corporal
- Utilizar distintas técnicas
plásticas e distintos materiais:
plastilina, pintura de dedos,
rotuladores, ceras, punzón...
- Mellorar as distintas técnicas
plásticas: resgar, trochar,
modelar, colorear axustándose os
límites, picar. - Favorecer a expresión mediante o
debuxo. - Estimular a libre creación. - Recortar debuxos máis
complexos. - Recoñecer e discriminar cores
secundarias: morado, laranxa,
rosa, verde... - Observar e identifica-lo
resultado das mesturas das cores. - Achegar as obras de arte e a vida
dos pintores aos nenos/as. - Diferenciar ruído – silencio. - Recoñece-los seus compañeiros
B.2 . LINGUAXES
ARTÍSTICAS: PLÁSTICA,
MUSICAL E CORPORAL
- Exploración das
posibilidades plásticas e
creativas de distintos
materiais e útiles.
- Experimentación e
descubrimento dalgúns
elementos que configuran a
linguaxe plástica.
- Potenciación da imaxinación
e fantasía do alumnado para
enriquecer a actividade
creativa.
- Participación activa e gozo
na interpretación de
cancións, xogos musicais e
danzas.
- Participación en actividades
de dramatización, danzas,
xogo simbólico e outros xogos
de expresión corporal.
8- Expresarse e comunicarse
utilizando medios, materiais e
técnicas propios das diferentes
linguaxes artísticas audiovisuais.
9- Mostrar interese por explorar as
súas posibilidades de expresión e
representación, por gozar coas súas
produción e por compartir as
experiencias creativas, estéticas e
comunicativas.
Criterio 8
● Participa con interese en
actividades expresivas.
● Fai uso do debuxo como medio
de expresión e comunicación
de feitos, sentimentos,
emocións, vivencias, fantasías,
experiencias,…
● Fai uso do modelado como
medio de expresión e
comunicación …
● Valora e respecta as
producións musicais dos
compañeiros/as.
Criterio 9
● Coordina as súas accións
musicais coas das demais
nenas/os.
● Participa activamente na
interpretación de cancións e
xogos musicais.
● Participa activamente e goza
en actividades de
dramatización: xogo simbólico,
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
38
pola voz. - Escoitar e discriminar sons
propios do entorno. - Producir sons con instrumentos
corporais. - Interpretar cancións sinxelas
acompañadas de xestos e
movementos. - Potenciar hábitos de escoita e
atención (audicións musicais). - Participar en danzas sinxelas
propias ou alleas. - Favorecer a expresión corporal
mediante xogos de adiviñar
accións, imitar personaxes,
animais, realizar accións
atendendo as consignas... - Favorecer a utilización da mímica
como parte importante da
expresión corporal. - Utilizar as posibilidades que lle
ofrece o corpo para expresarse. - Participar en pequenas
dramatizacións. - Representar a través do xogo
simbólico situacións coñecidas ou
imaxinadas polos nenos/as ( xogo
das casiñas, da tenda....)
2º TRIM.
* Linguaxe audiovisual e TIC’s:
- Gozar co visionado de películas e a
participación en sinxelos xogos clic.
- Amosar respecto polos materiais
audiovisuais da aula.
- Achegarse ó emprego do rato.
BLOQUE 3. LINGUAXE
AUDIOVISUAL E TIC’S
- Achegamento a producións
audiovisuais como películas ou
videoxogos.
- Coidado e uso, na medida
das súas posibilidades, das
ferramentas tecnolóxicas.
10- Utilizar, na medida das súas
posibilidades, a linguaxe audiovisual
e as tecnoloxías da información e
comunicación como vehículo de
expresión e comunicación.
Criterio 10
● Demostra interese e gusto
polas actividades nas que se
empregan as TIC.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
39
TERCEIRO TRIMESTRE
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
3º TRIM.
- Identificar as partes principais
do seu corpo e as súas
características diferenciais. - Afianzar hábitos básicos de
autonomía en relación coa
satisfacción das súas necesidades
básicas.
B 1. O CORPO E A PROPIA
IMAXE
- Exploración do propio corpo
para o recoñecemento das
súas características faciais e
corporais principais.
-Adquisición de confianza nas
súas capacidades.
-Potenciación da construción
do propio esquema corporal …
- Desenvolvemento progresivo
da propia identidade sexual.
- Recoñecemento dos
sentidos como medio de
percepción.
3- 1-Recoñecer, identificar e
representar o corpo na súa
globalidade e as súas diferentes
partes.
2-Coordinar e controlar
progresivamente o seu corpo, as
súas posibilidades motrices e
adaptalo ás características dos
obxectos, á acción e á vida cotiá.
3- Recoñecer os sentidos e
identificar sensacións e
percepcións.
4- Construír unha imaxe positiva
propia e aceptar a súa identidade.
5- Identificar semellanzas e
diferenzas entre as persoas …
6-Identificar e manifestar os
propios sentimentos, vivencias,
emocións e comprender as dos
outros.
Criterio 1
● Logra un esbozo da figura
humana.
Criterio 2
● Ten unha boa coordinación de
movementos.
● Confía nas súas posibilidades
de acción e movemento.
Criterio 4
● Actúa con decisión cando
realiza unha actividade ou
xogo e controla riscos.
Criterio 6
● Resolve positivamente os
conflitos cotiáns, regulando os
seus impulsos e emocións
- Afianzar distintas posibilidades
motrices: brincar, choutar,
correr, rodar, ensartar ... - Mellorar o control e coordinación
do seu corpo nas actividades que
impliquen movementos globais ou
segmentarios. - Avanzar na consecución de logros
motrices máis evolucionados:
B 2. XOGO E MOVEMENTO
- Participación nos xogos e
na actividade motriz …
-Potenciación das súas
capacidades motoras …
-Coordinación progresiva das
habilidades psicomotrices
finas e grosas.
7-Participar en xogos, mostrando
destrezas motoras e habilidades
manipulativas cada vez máis
axustadas. 8-Participar en xogos e actividades
colectivas aceptando as normas que
os rexen.
Criterio 7
● Soluciona autonomamente as
necesidades que xorden
durante o xogo.
● Gústalle participar en xogos
que supoñen exercicio motor
como carreiras, saltos..
● Manexa as tesoiras
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
40
dobrar. - Participar en xogos populares da
súa comunidade e/ ou alleos cos
outros nenos, aceptando,
valorando e respectando as súas
regras.
- Potenciación do xogo como
elemento común a todas as
culturas.
axeitadamente.
Criterio 8
● Intégrase en xogos de grupo
● Acepta as regras do xogo.
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
3º TRIM.
- Descubrir e afianzar nocións
espaciais e temporais : arriba -
abaixo, xunto a – separado, hoxe
–maña - onte, días da semana,
meses do ano, estacións. - Mellorar as habilidades
comunicativas y de interacción
dos nenos/as. - Participar nas actividades da
escola con actitude de axuda,
colaboración, interese e
respecto... - Revisar, aceptar e respectar as
normas de aula. - Favorecer hábitos de traballo:
orden e limpeza, responsabilidade
ante a tarefa, iniciativa,
constancia … - Participar na planificación e
organización de tarefas a través
das rutinas de aula. - Adquirir máis autonomía e
iniciativa na elección dos recantos
de actividade.
B 3.A ACTIVIDADE COTIÁ
- Satisfacción pola
realización autónoma de
tarefas.
-Interese po participar en
actividades da vida cotiá …
-Hábitos elementais de
organización, constancia,
atención, iniciativa …
-Valoración polo traballo
feito
9-Resolver con iniciativa e
autonomía as actividades da vida
cotiá, colaborar en tarefas e
aceptar as normas
Criterio 9
● Coñece e acepta as normas da
escola.
● Participa activamente nas
actividades e tarefas.
● É capaz de concentrarse un
tempo na mesma actividade.
● Amósase ordenado nas súas
tarefas.
- Reforzar os hábitos básicos de
hixiene, orde e coidado do corpo.
- Aceptar e respectar as normas
establecidas nas saídas e na aula.
B 4. O COIDADO PERSOAL
E A SAÚDE
- Iniciación na práctica de
acción que favorezan a
adquisición de hábitos de
10- Manifestar hábitos de saúde,
alimentación saudable, hixiene
corporal e benestar.
11-Identificar situacións de risco e
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
41
COÑECEMENTO
DE SI MESMO E
AUTONOMÍA
PERSOAL
3º TRIM.
- Adquirir actitudes saudables.
hixiene e alimentación.
-identificación de hábitos
favorecedores ou non dunha
boa saúde.
-Recoñecemento das
necesidades básicas do
corpo.
actuar coherentemente ante elas.
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
COÑECEMENTO DO CONTORNO 3º TRIM.
- Identificar e discriminar as
formas xeométricas básicas:
ovalo. - Iniciar o trazo do rectángulo. - Consolidar a identificación,
discriminación das formas
xeométricas traballadas: círculo,
triángulo e cadrado. - Reforzar o trazo das formas
xeométricas básicas: círculo,
triángulo e cadrado. - Definir os bloques lóxicos
atendendo a 3 criterios. - Realizar seriacións cada vez máis
complexas: abcabc - Realizar ordenacións de tamaños
ata 4 elementos. - Identificar posicións: 1º,2º,3º,4º
e 5º.
B.1. MEDIO FÍSICO:
ELEMENTOS, RELACIÓNS E
MEDIDA
- Interese pola clasificación
de obxectos e materiais e
aproximación á cuantificación
de coleccións.
- Identificación de formas
planas e tridimensionais en
elementos do contorno.
- Establecemento de
relacións no espazo e
emprego do vocabulario
topolóxico axeitado.
- Achegamento a algunhas
magnitudes físicas.
- Recoñecemento do uso do
número na vida diaria a
1-Explorar os obxectos e elementos
do contorno inmediato e actuar
sobre eles. Recoñecer os seus
atributos e calidades. Agrupar,
clasificar e ordenar estes
elementos e coleccións segundo
distintos criterios.
2-Empregar os números para
identificar, contar, clasificar,
informarse e ordenar elementos da
realidade, aproximándose ao seu
valor notacional e conceptual.
3-Propoñer e resolver problemas
sinxelos.
4- Empregar e comparar magnitudes
de peso, lonxitude e capacidade coa
finalidade de resolver problemas
relacionados con situación cotiás.
5-Recoñecer algúns aspectos
Criterio1
● Realiza series sinxelas
seguindo un criterio dado
● Agrupa os obxectos
atendendo a posesión dalgún
atributo
Criterio2
● Asocia algúns números coas
cantidades que representan.
● Coñece a serie numérica.
● Escribe os números
convencionalmente
Criterio 5
● Recoñece algunhas figuras
xeométricas : rectángulo,
cadrado, círculo, triángulo ,
● Representa as formas
xeométricas básicas.
Criterio 7
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
42
COÑECEMENTO DO CONTORNO 3º TRIM.
- Diferenciar os conceptos: arriba -
abaixo, dentro - fora, cheo -
baleiro, alto – baixo, grande -
pequeno e mediano. - Agrupar obxectos en distintas
bases. - Ordenar secuencias lóxicas de 3-
4 imaxes: antes – agora – despois. - Utilizar os cuantificadores máis e
menos que, igual que, uno máis … - Reforzar o traballo cos nº 1 ao 5. - grafía e inicia-lo trazo do nº 6. - Construír a serie numérica
ascendente - descendente ata o 6. - Reforzar a actividade de conteo. - Reproducir composicións con
formas xeométricas. - Resolver taboleiros de
clasificación: en liña e en columna - Traballar a composición e
descomposición dos números
mediante a utilización de
regretas. - Resolver diferentes aspectos
lóxico -matemáticos mediante a
utilización de xogos propios do
recanto de lóxica. - Iniciar o uso do calendario como
rutina de aula. - Rexistrar os datos do tempo ao
longo da semana.. - Descubrir e afianzar nocións
temporais : hoxe – maña. días da
semana, meses do ano, estacións
través da identificación,
conteo, numeración …
xeométricos básicos: liñas, puntos,
rectángulos, cadrados, triángulos,
círculos, esferas, cubos e prismas.
6-Describir e representar dun xeito
elemental a situación das propias
nenas e nenos en relación a
obxectos e ás demais persoas
usando vocabulario topolóxico
elemental.
7-Usar e comprender nocións
temporais básicas ordenando
temporalmente feitos referidos á
súa vida.
● Diferenza os días da semana
en relación coas actividades
que se fan habitualmente.
- Avanzar no coñecemento do
entorno natural e social que lle
B.2. ACHEGAMENTO Á
NATUREZA
8-Dar mostras de interesarse polo
medio natural e os seus cambios.
Criterio 8
● Gústalle participar nos
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
43
rodea, desenrolando actitudes de
curiosidade, respecto e coidado
cara a el
- Participar en pequenos proxectos
con actitude de curiosidade e
amosando interese por coñecer
cousas novas.
- Observar e explora-lo seu
contorno percibindo
características e cambios que se
van producindo nas diferentes
épocas do ano.
- Respectar e coidar o medio
- Favorecer o contacto o entorno
máis inmediato a través de saídas
ao medio.
- Identificación das
características atmosféricas
nas diferentes estacións.
- Interese pola exploración
do contorno, mantendo unha
actitude de respecto e
coidado cara el.
Identificar e nomear algúns dos
seus compoñentes, establecendo
relacións sinxelas de
interdependencia. Manifestar
actitudes de coidado e de respecto
cara á natureza e participar en
actividades para conservala.
9-Identificar e recoñecer as
diferentes etapas da vida nas
persoas e outros seres vivos.
pequenos proxectos que se
fan na aula.
● Traduce o que observou ou
experimentou á linguaxe
verbal ou xestual
● Fai preguntas sobre obxectos,
situacións, persoas e
fenómenos. .
COÑECEMENTO DO CONTORNO 3º TRIM.
- Asumir pequenas
responsabilidades na aula: tarefas
do encargado.
- Aceptar e respectar as normas
de aula.
- Adquirir pautas axeitadas de
comportamento.
- Identificarse e valorar a
pertenza o grupo de aula.
- Coñecer e participar nas festas
tradicionais: Magosto, Nadal, ...
- Descubrir manifestacións
culturais propias ou alleas: arte,
música,....
B.3. CULTURA E VIDA EN
SOCIEDADE.
- Valoración das relacións
afectivas que se establecen
na familia e na escola.
- Colaboración cos familiares
e compañeiros/as na vida
cotiá e na aula, con
disposición para compartir.
- Incorporación progresiva de
pautas axeitadas de
comportamento.
- Recoñecemento dalgúns
signos de identidade cultural.
10-Identificar e coñecer os grupos
sociais máis significativos do
contorno do alumnado e algunhas
características da súa organización
11-Recoñecer, identificar e poñer
exemplos sinxelos dalgúns servizos
comunitarios
12-Recoñecer algunhas
manifestacións culturais próximas e
doutras realidades, valorando a súa
diversidade e riqueza
Criterio 12
● Coñece feitos, costumes e
obxectos relacionado coas
celebracións
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
44
ÁREA
OBXECTIVOS
CONTIDOS
CRITERIOS
DE AVALIACIÓN
INDICADORES
ESPECÍFICOS
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
3º TRIM.
Linguaxe verbal
* Escoitar, falar e conversar
- Avanzar no desenrolo da
linguaxe oral na súa vertente
expresiva e comprensiva.
- Comprender e expresar
oralmente feitos ou situacións
coñecidas, vividas ou imaxinadas
polos nenos.
- Participar en conversas
colectivas aceptando as normas
que rexen estes intercambios.
- Favorecer a utilización de
fórmulas de cortesía - Desenrola-la percepción,
discriminación e memoria
auditiva e visual. - Adquirir o vocabulario propio
das unidades de traballo.
*Aproximación á lingua escrita
- Interesarse pola linguaxe
escrita e favorece-lo contacto
cos textos escritos. - Favorecer as actividades de
escritura para ir avanzando na
construción do sistema de
escritura e lectura
(pseudoletras, etapa silábica,....) - Producir textos escritos a
partir das ideas que eles teñen
do que é escribir. - Completar textos incompletos e
BLOQUE 1. LINGUAXE
VERBAL
*Escoitar, falar e conversar
- Uso progresivo, acorde coa
idade, de léxico variado,
aumentando a precisión na
busca dunha maior
estruturación das frases.
- Participación en situacións
comunicativas respectando
quendas e amosando atención.
- Emprego axeitado das
formas socialmente
establecidas para
relacionarse coas demais
persoas.
- Acomodación progresiva dos
enunciados aos formatos
convencionais.
*Aproximación á lingua
escrita
- Achegamento á lingua
escrita como medio de
comunicación, información e
gozo a través de soportes
diferentes.
- Iniciación ao coñecemento
do código escrito a través de
palabras e frases
empregadas en contextos
significativos e funcionais.
- Diferenciación entre as
1- Utilizar a lingua oral do modo
máis conveniente para unha
comunicación positiva con iguais e
con persoas adultas, segundo as
intencións comunicativas.
2- Comprender mensaxes orais
diversas, mostrando unha actitude
de escoita atenta e respectuosa.
4- Amosar interese polos textos
escritos presentes na aula e no
contorno próximo, iniciándose no
seu uso e na comprensión das súas
finalidades. Interesarse e
participar nas situación
significativas de escritura que se
producen na aula desenvolvidas por
persoas escritoras competentes.
5- Producir diferentes textos
individualmente ou en grupo- e con
escritura convencional ou non-, con
propósitos e intencións diferentes:
recoller e transmitir información,
gozo.
6- Gozar compartindo a escoita e a
lectura en voz alta de textos
literarios: contos, relatos, lendas,
poesías, rimas, adiviñas …
7- Utilizar a biblioteca con respecto
e coidado, valorándoa como un
recurso informativo, de
entretemento e gozo.
Criterio 1:
● Respecta as quendas de
palabra e sabe escoitar.
● Participa activamente nas
conversas da aula.
● Fai achegas coherentes ás
conversas en grupo.
● Incorpora ao seu vocabulario
as palabras novas.
Criterio 2:
● Presta atención ás
informacións que lle
transmiten outras persoas.
Criterio 4:
● Recoñece o nome dos
compañeiros/as
Criterio 5:
● No proceso de aprendizaxe da
lingua escrita atópase na
etapa silábica con
correspondencia sonora
Criterio 6
● Escoita con atención a lectura
de diferentes textos
literarios.
Criterio 7
● Respecta e coida a biblioteca
de aula.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
45
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
3º TRIM.
escribir pequenos textos
memorizados (refráns). - Identificar o nome dos seus
compañeiros e iniciar a súa
escritura sen modelo. - Identificar e escribir os seus
apelidos. - Identificar o nome do seu pai e
a súa nai. - Traballar distintos tipos de
texto: listas, adiviñas, poesías, ,
contos e xornais. - Favorecer actividades de copia
significativas relacionadas cos
textos que se están traballando
na aula. - Recoñecer palabras
significativas (personaxes de
contos, palabras clave dos
proxectos...) - Realizar trazos cada vez máis
complexos e combinados coa
direccionalidade axeitada e
precisión na execución... - Reforza-la percepción,
discriminación auditiva e visual. *Achegamento á literatura
- Escoitar, comprender, aprender
e reproducir textos da cultura
popular nas dúas linguas oficiais. - Desenrola-lo gusto por escoitar,
mirar, ler contos. - Comprender textos orais con
apoio de imaxes. (os contos). - Traballar a trama dos contos:
inicio, nodo, deselance.
formas escritas e outras
formas de expresión gráfica.
- Interese e gusto por
producir mensaxes con trazos
cada vez máis precisos e
lexibles.
*Achegamento á literatura
- Escoita da lectura en voz
alta como fonte de pracer.
- Recitado dalgún texto da
tradición cultural ou de
autor.
- Dramatización de textos
literarios, desfrute e
interese por expresarse con
axuda de recursos non
lingüísticos.
- Participación creativa en
xogos lingüísticos.
- Introdución ao uso da
biblioteca da aula como
espazo privilexiado de
recursos para a diversión e o
coñecemento.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
46
- Participar en xogos lingüísticos:
adiviñas, onomatopeas,
trabalinguas...
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
3º TRIM.
*Linguaxes artísticas: plástica,
musical e corporal
- Utilizar distintas técnicas
plásticas e distintos materiais:
plastilina, pintura de dedos,
rotuladores, ceras plastidecor,
punzón, ceras Manley ... - Avanzar no dominio das
distintas técnicas plásticas:
resgar, trochar, modelar,
colorear, picar, debuxar,.. - Utilizar distintas técnicas
plásticas e distintos materiais:
esgrafiados, monotipos, collages - Favorecer a expresión mediante
o debuxo. - Estimular a libre creación do
neno/a. - Recortar debuxos máis
complexos. - Consolidar a identificación das
cores primarias e secundarias:
morado, laranxa, rosa, verde... - Observar e identifica-lo
resultado das mesturas das
cores.
- Achegar as obras de arte e a
vida dos pintores aos nenos/as. - Escoitar e discriminar sons
propios do entorno. - Interpretar cancións sinxelas
BLOQUE 2. LINGUAXES
ARTÍSTICAS: PLÁSTICA,
MUSICAL E CORPORAL
- Exploración das
posibilidades plásticas e
creativas de distintos
materiais e útiles.
- Experimentación e
descubrimento dalgúns
elementos que configuran a
linguaxe plástica.
- Potenciación da imaxinación
e fantasía do alumnado para
enriquecer a actividade
creativa.
- Participación activa e gozo
na interpretación de
cancións, xogos musicais e
danzas.
- Discriminación de trazos
distintivos de sons do
contorno.
- Participación en actividades
de dramatización, danzas,
xogo simbólico e outros xogos
de expresión corporal.
8- Expresarse e comunicarse
utilizando medios, materiais e
técnicas propios das diferentes
linguaxes artísticas audiovisuais.
9- Mostrar interese por explorar as
súas posibilidades de expresión e
representación, por gozar coas súas
produción e por compartir as
experiencias creativas, estéticas e
comunicativas.
Criterio 8
● Participa con interese en
actividades expresivas.
● Fai uso do debuxo como medio
de expresión e comunicación
de feitos, sentimentos,
emocións, vivencias, fantasías,
experiencias,…
● Fai uso do modelado como
medio de expresión e
comunicación …
● Valora e respecta as
producións musicais dos
compañeiros/as.
● Acórdase das cancións e
fragmentos de música
traballados .
Criterio 9
● Coordina as súas accións
musicais coas das demais
nenas/os.
● Participa activamente na
interpretación de cancións e
xogos musicais.
● Participa activamente e goza
en actividades de
dramatización: xogo simbólico,
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
47
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
3º TRIM.
acompañadas de xestos e
movementos. - Producir sons con instrumentos
de percusión e iniciarse na
interpretación de sinxelos
esquemas rítmicos. - Diferenciar visual e
auditivamente os instrumentos
musicais traballados. - Potenciar hábitos de escoita e
atención (audicións musicais). - Participar en danzas sinxelas
propias ou alleas. - Favorecer a expresión corporal
mediante xogos de adiviñar
accións, imitar personaxes,
animais, realizar accións
atendendo as consignas... - Favorecer a utilización da
mímica como parte importante
da expresión corporal. - Utilizar as posibilidades que lle
ofrece o corpo para expresarse. - Comunicar mensaxes a través da
expresión corporal. - Favorece-la creatividade
corporal. - Participar en pequenas
dramatizacións. - Representar a través do xogo
simbólico situacións coñecidas
ou imaxinadas polos nenos/as (
xogo das casiñas, da tenda....) - Descubrir distintas formas de
movemento. - Favorecer actividades de
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
48
relaxación.
LINGUAXES: COMUNICACIÓN E REPRESENTACIÓN
3º TRIM.
*Linguaxe audiovisual e TIC’s:
- Achegarse ó visionado de imaxes
dixitais.
- Amosar respecto polos materiais
audiovisuais da aula.
- Achegarse ó emprego do rato.
BLOQUE 3. LINGUAXE
AUDIOVISUAL E TIC’S
- Achegamento a producións
audiovisuais como películas ou
videoxogos.
- Coidado e uso, na medida
das súas posibilidades, das
ferramentas tecnolóxicas.
10- Utilizar, na medida das súas
posibilidades, a linguaxe audiovisual
e as tecnoloxías da información e
comunicación como vehículo de
expresión e comunicación.
Criterio 10
● Demostra interese e gusto
polas actividades nas que se
empregan as TIC.
GRAO MÍNIMO ESIXIBLE DA CONSECUCIÓN DE CONTIDOS.
ÁREA DE coñecemento de si mesmo e autonomía persoal:
- Adquisición dunha imaxe positiva de si mesmo.
- Identificación dos segmentos e elementos no seu corpo e no dos demais.
- Avance na adquisición de hábitos de autonomía persoal.
- Actuación con seguridade e confianza nas súas posibilidades.
- Desenvolvemento progresivo na coordinación óculo – manual.
- Mantemento dun ritmo constante.
- Desenvolvemento duns bos hábitos de traballo: constancia, atención, limpeza, orden.
- Adquisición dun bo ritmo de traballo.
- Movemento autónomo polos recantos da aula.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
49
ÁREA DO coñecemento do contorno:
- Observación do seu entorno físico e social máis próximo.
- Interese e curiosidade polo que lle rodea.
- Expresión daquilo que observou.
- Representación con debuxos o que observou.
- Participación en pequenos proxectos amosando unha actitude de curiosidade e de coñecer.
- Coñecemento dos contidos traballados.
- Coñecemento das características das estacións do ano.
- Identificación dos bloques lóxicos polos seus atributos.
- Realización de series de 3 elementos.
- Ordenación de secuencias de 3 imaxes.
- Ordenación por tamaños de ata 4 elementos.
- Identificación dos números ata o 6.
- Asociación da cantidade – grafía ata o 6.
- Realización de trazo dos nº ata o 6.
- Conteo de ata 20 elementos.
- Diferenciación dos conceptos traballados (alto, xunto, longo, aberto, grande, mediano,…).
- Identificación e discriminación de círculo, cadrado, triángulo e rectángulo.
- Realización do trazo das formas xeométricas básicas.
ÁREA DE linguaxes: comunicación e representación.
- Expresión de forma axeitada.
- Mellora da súa pronunciación.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
50
- Participación nas conversas de grupo respectando aos outros.
- Mellora da súa comprensión.
- Escoita e comprensión de narracións curtas.
- Memorización de poesías, adiviñas, refráns,…
- Escritura do seu nome e apelidos.
- Transcrición de textos curtos.
- Recoñecemento de palabras significativas.
- Realización de trazos (horizontais, verticais, aspa, cruz, inclinados, quebrados, ondulados, bucles,…).
- Iniciación na produción de textos escritos na etapa silábica.
- Participación con interese nas actividades plásticas.
- Identificación e emprego de distintas cores.
- Expresión a través do debuxo.
- Representación de forma elaborada da figura humana.
- Coloreado axustándose aos límites.
- Picado e baleirado de figuras máis complexas.
- Progresión no recortado con tesoiras.
- Fomento da creatividade a través do uso de actividades e recursos diversos.
- Participación en actividades musicais.
- Canto de cancións sinxelas.
- Escoita con atención de audicións musicais.
- Participación en xogos de imitación.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
51
6.- Criterios de avaliación.
No decreto de currículo establécense uns criterios de avaliación para cada unha das áreas e que son un referente para coñecer en
que medida o alumnado desenvolveu as capacidades enunciadas tanto nos obxectivos de etapa como nos das áreas e identificar as
aprendizaxes adquiridas e valorar o grado de iniciación das competencias básicas.
A LOE-LOMCE establece oito competencias básicas (clave para E.Primaria) que o alumnado debe desenvolver e acadar ao longo
do ensino básico sendo preciso que o seu desenvolvemento se inicie desde o comezo da escolarización, de xeito que a súa
adquisición se realice de forma progresiva e coherente. Estas competencias, polo tanto, orientarán e impregnarán o currículo de
educación infantil, téndose como referentes que guíen a práctica educativa e condicionen o tratamento das áreas.
-Competencia en comunicación lingüística. C.L
-Competencia matemática. C.M
-Competencia no coñecemento e a interacción co mundo
físico. I.M.F
-Tratamento da información e competencia dixital. TIC
-Competencia social e cidadá. S.C
-Competencia cultural e artística. C.A
-Competencia para aprender a aprender. A.
-Autonomía e iniciativa persoal.A.I.P
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
AIP
CM
CL
SC
IMF
CA
AA
TIC
1- Recoñecer, identificar e representar o corpo na súa globalidade e as súas diferentes partes.
2-Coordinar e controlar o seu corpo, as súas posibilidades motrices e adaptalo ás características dos obxectos, á acción e á
vida cotia
ÁREA DE COÑECEMENTO DE SI MESMO E AUTONOMÍA PERSOAL
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
52
3- Recoñecer os sentidos e identificar percepcións e sensacións
4- Construír unha imaxe positiva propia e aceptar a súa identidade, manifestando confianza nas súas posibilidades e
recoñecendo as súas limitacións.
5- identificar semellanzas e diferenzas entre as persoas valorando positivamente a diversidade.
6-Identificar e manifestar os propios sentimentos, vivencias, emocións e comprender os das demais persoas.
7-Participar en xogos, mostrando destrezas motoras e habilidades manipulativas cada vez máis axustadas.
8-Participar en xogos e actividades colectivas aceptando as normas que rexen.
9-Resolver con iniciativa e autonomía as actividades da vida cotiá, colaborar en tarefas e aceptar as normas.
10-Manifestar hábitos de saúde, alimentación saudable, hixiene corporal e benestar utilizando adecuadamente espazos e
materiais
11-Identificar situacións de risco
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
AIP
CM
CL
SC
IMF
CA
AA
TIC
1- Explorar os obxectos e elementos do contorno inmediato e actuar sobre eles. Recoñecer os seus atributos e calidades.
Agrupar, clasificar e ordenar estes elementos e coleccións segundo distintos criterios.
2- Empregar os números para identificar, contar, clasificar, informarse e ordenar elementos da realidade, aproximándose ao
seu valor notacional e conceptual
3-Propoñer e resolver problemas sinxelos.
4- Empregar e comparar magnitudes de peso, lonxitude e capacidade coa finalidade de resolver problemas relacionados con
situación cotiás.
5-Recoñecer algúns aspectos xeométricos básicos: liñas, puntos, rectángulos, cadrados, triángulos, círculos, esferas, cubos
e prismas-
6-Describir e representar dun xeito elemental a situación das propias nenas e nenos en relación a obxectos e ás demais
persoas usando vocabulario topolóxico elemental.
ÁREA DE COÑECEMENTO DO CONTORNO
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
53
7-Usar e comprender nocións temporais básicas ordenando temporalmente feitos referidos á súa vida.
8-Dar mostras de interesarse polo medio natural e os seus cambios. Identificar e nomear algúns dos seus compoñentes,
establecendo relacións sinxelas de interdependencia. Manifestar actitudes de coidado e de respecto cara á natureza e
participar en actividades para conservala.
9-Identificar e recoñecer as diferentes etapas da vida nas persoas e outros seres vivos.
10-Identificar e coñecer os grupos sociais máis significativos do contorno do alumnado e algunhas características da súa
organización.
11-Recoñecer, identificar e poñer exemplos sinxelos dalgúns servizos comunitarios.
12-Recoñecer algunhas manifestacións culturais próximas e doutras realidades, valorando a súa diversidade e riqueza.
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
AIP
CM
CL
SC
IMF
CA
AA
TIC
1-Utilizar a lingua oral do modo máis conveniente para unha comunicación positiva con iguais e con persoas adultas,
segundo as intencións comunicativas.
2-Comprender mensaxes orais diversas, mostrando unha actitude de escoita atenta e respectuosa.
3-Amosar unha actitude positiva cara á aprendizaxe dunha lingua estranxeira, interesándose por participar en interaccións
orais en rutinas, xogos e situacións habituais de comunicación.
4- Amosar interese polos textos escritos presentes na aula e no contorno próximo, iniciándose no seu uso e na comprensión
das súas finalidades. Interesarse e participar nas situacións significativas de lectura e escritura que se producen na aula
desenvolvidas por persoas lectoras e escritoras competentes.
5-Producir diferentes textos individualmente ou en grupo -con escritura convencional ou non-, con propósitos e intencións
diferentes: recoller e transmitir información, gozo.
6-Gozar compartindo a escoita e a lectura en voz alta de textos literarios: contos, relatos, lendas, poesías, rimas, adiviñas...
7-Utilizar a biblioteca con respecto e coidado, valorándoa como recurso informativo, de entretemento e gozo
8- Expresarse e comunicarse utilizando medios, materiais e técnicas propios das diferentes linguaxes artísticas e audiovisuai
ÁREA DE LINGUAXES:COMUNICACIÓNE REPRESENTACIÓN
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
54
9-Mostrar interese por explorar as súas posibilidades de expresión e representación, por gozar coas súas producións e por
compartir as experiencias creativas, estéticas e comunicativas.
10-Utilizar, na medida das súas posibilidades, a linguaxe audiovisual e as tecnoloxías da información e comunicación como
vehículo de expresión e comunicación.
7.- PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
Como mestras debemos avaliar o proceso de ensino, a nosa práctica docente e o desenvolvemento das capacidades dos nenos e
nenas.
A avaliación en Educación Infantil será global, continúa e formativa. Así o referente para a avaliación global son os obxectivos xerais,
e o referente para a avaliación continua son os obxectivos específicos de cada proxecto de aula.
Esta avaliación concibirase como unha reflexión activa acerca da realidade educativa diaria que terá como fin a retroalimentación das
programacións nos seguintes aspectos:
A interacción entre as persoas implicadas no proceso educativo: coordinación dos diferentes profesionais e relación cos
pais e nais.
As condicións organizativas e recursos dispoñibles.
O desenvolvemento das capacidades dos nenos e nenas.
A proposta pedagóxica e a planificación.
A proposta metodolóxica e a súa contribución á adquisición das competencias básicas.
Para o desenvolvemento do proceso de avaliación partiremos sempre da información sobre os coñecementos previos do neno ou
nena e teremos en conta a zona de desenvolvemento próximo (Vygostky), é dicir tendo en conta non só os estadios xa completados
senón tamén aqueles que están comezando a madurar.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
55
A coordinación do proceso de avaliación da aprendizaxe do alumnado corresponderalle á persoa que exerza a titoría de cada
grupo, que recollerá a información proporcionada polos outros profesionais que participen no proceso educativo de cada grupo ou
dalgún alumno ou alumna en particular.
As sesións de avaliación que se realizarán ao longo do curso serán: unha inicial e tres ao longo do curso. No 4º nivel de Educación
Infantil realizarase tamén unha avaliación do período de adaptación ( ficha- informe) e que formará parte do expediente do alumno/a.
A principal técnica e fonte de información para o proceso de avaliación será principalmente a observación, coa que recolleremos
datos que consideremos relevantes relacionados coa hábitos de traballo, actitudes dos nenos/as, ....e tamén usaremos listas de
control na que recolleremos os aspectos máis relevantes do proceso de aprendizaxe . A observación indirecta farase sobre as
producións escritas, plásticas,...dos pequenos e pequenas.. As dúas son complementarias e necesarias, unha soa non dá unha
información completa.
Tamén teremos en conta á hora de realizar estas avaliacións a información obtida nas entrevistas coas familias. Así mesmo estas
serán informadas periodicamente das consideracións derivadas do proceso de avaliación dos seus fillos/as.
Realizaranse tres tipos de avaliacións: unha inicial, cando o alumno/a se incorpore por primeira vez ao centro e ao inicio de curso ;
unha avaliación continua que nos aportará a información necesaria para ir axustando a nosa intervención ás necesidades existentes;
e unha avaliación final que elaborará a titora de cada grupo ao remate de cada curso a través da formulación do informe anual. Á
finalización do ciclo recollerase nun informe final o progreso global de cada neno e cada nena. Nel considerarase o avance na
consecución dos obxectivos do ciclo e o grao de iniciación no desenvolvemento das competencias básicas.
Como Documentos de avaliación :
● Expediente persoal do alumno/a: en cada un dos ciclo abriráselle un expediente persoal a cada alumno/a ao inicio da
escolarización, no mesmo e conterá: o informe persoal, o informe de avaliación inicial, o informe anual de avaliación
individualizado e o informe individualizado de final de ciclo.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
56
● O informe persoal: recollerá os datos de identificación do neno/a, datos familiares, psicopedagóxicos, médicos e sociais
máis significativos. Tamén conterá o resumo da escolaridade do segundo ciclo de educación infantil. Este informe axustarase
ao modelo establecido no anexo I da Orde do 25 de xuño de 2009 (DOG 10/07/2009).
● Informe de Avaliación Inicial: conterá os datos achegados na entrevista da familia, as observacións relevantes do período de
adaptación dos nenos/as que se escolarizan por primeira vez, as achegas dos posíbeis períodos de escolarización anteriores e
a guía de observación inicial que se fai para coñecer o momento evolutivo dos/as alumnos/as, xa escolarizados no centro en
anos anteriores, ao comezo do curso. O dito informe axustarase ao modelo establecido no anexo II da orde anteriormente
citada.
● Trimestralmente, como mínimo, e coa información recollida da avaliación continua dos rapaces e rapazas as titoras cubrirán os
Boletíns de Información para as familias. Tamén trasladará esta información ás familias de forma oral cantas veces estime
oportuno. Para a elaboración destes boletíns cubrirase o documento de información as familias que o centro ten elaborado
para tal fin a través do programa de xestión académica XADE.
● Ao finalizar o curso, e como resultado desa avaliación continua, cubrirase o Informe Anual de Avaliación Individualizado de
acordo co modelo do anexo III da orde anteriormente citada.
● Ao finalizar o segundo ciclo a titora correspondente recollerá os datos máis relevantes dos informes de cada curso nun
Informe Individualizado de Final de Ciclo axustándose ao modelo anterior do anexo III.
Todos estes documentos oficiais de avaliación rexistráranse electrónicamente a través dos módulos correspondentes incorporados ao
programa XADE.
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO ALUMNADO
Para determinar os criterios de cualificación usaremos a:
Observación do traballo diario:
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
57
o Execución das actividades propostas e calidade das mesmas, que se levará a cabo mediante revisión do traballo
relacionado coas unidades ou proxectos de traballo a través do cartafol do alumnado.
o Expresión oral a través da súa participación nas tarefas propostas.
o Responsabilidade ante os seus cometidos (rutinas, normas, material, comunicados ... )
Avaliación correspondente a cada unidade de traballo e proxectos de traballo: No final de cada un deles rexistraranse
aqueles contidos traballados, empregando unha rúbrica (auto-avaliación do alumando usando a avaliación (figuro –analóxica)
que formará parte do cartafol do proxecto do alumnado e permitirá ás familias coñecer que aspectos do proxecto estamos
avaliando. Usaremos noutras ocasións listas de control valorando a súa consecución con dificultade (CD), sen dificultade (SD)
ou en proceso (EP).
Os criterios de cualificación que usaremos na etapa de Educación Infantil están establecidos na escala de valoración dos
indicadores observables específicos das diferentes áreas que aparecen recollidos na aplicación informática Xade. A valoración
expresarase en termos cualitativos que entendemos do seguinte xeito:
Con Dificultade: aquel alumnado que non acadou os obxectivos propostos sendo necesario realizar actividades de Reforzo e/ou
unha atención máis individualizada.
En Proceso: cando o alumno/a está a desenvolver axeitadamente as estratexias para o seu logro pero aínda non os acadou.
Sen Dificultade: para aqueles discentes que procuraron os obxectivos con facilidade dunha maneira autónoma.
8.- METOTODOXÍA DIDÁCTICA, CONSIDERANDO AS COMPETENCIAS COMO
ELEMENTO ORGANIZADOR.
A metodoloxía constitúe o conxunto de criterios e decisións que organizan, de maneira global as actividades de ensinanza e
aprendizaxe. Fundamentalmente, será participativa e comunicativa, non relegando a actividade do neno/a a un segundo plano, senón,
pretendendo establecer unha atmosfera de comodidade e seguridade, a través do afecto e a confianza que establezamos no grupo.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
58
Para o desenvolvemento de este apartado partiremos dos seguintes puntos recollidos no decreto de currículo:
1) Principios de intervención educativa. 2) Principios de colaboración coas familias 3) Ambiente de aprendizaxe (espazos, materiais, tempo). 4) Perspectiva didáctica 5) Papel do profesorado 6) Papel do alumnado 7) Agrupamentos 8) Apertura ao entorno
1) Os principios de intervención educativa
o Partir do nivel de desenvolvemento dos alumnos/as.
o Asegurar a construción de aprendizaxes significativas.
o Construír aprendizaxes por si mesmos: como profesionais da educación temos a obriga de fomentar o interese no grupo
por aprender, a idea principal é a de motivar ao neno/a a que sexan os protagonistas dos seus propios aprendizaxes, a
que utilice a ferramenta de aprender a aprender.
o Intensa actividade manipulativa e mental (APRENDER FACENDO).
2) Principio de colaboración coa familia:
As familias participan :
o Nas titorías de nais/pais, que no noso caso, están establecidas os xoves de 5 a 6, previa cita co titor/a.
o Nas reunións que se convocan o final de cada trimestre para tratar temas de organización do curso.
o Coa creación dunha cooperativa escolar xestionada pola titoras cunha cota anual de 35 euros, para mercar material axeitado
as necesidades dos alumnos/as.
o Aportando información e materiais relacionados cos proxectos que se están levando a cabo nas aulas.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
59
o Coa súa presenza, colaboración e participación en diferentes actividades complementarias planificadas no calendario escolar
(festa do peón en outono, o Magosto, Nadal, Entroido,…)
o Na participación en obradoiros, proporcionando os seus coñecementos e experiencia profesional en algunhas unidades de
traballo.
o Apoio e colaboración no proceso lecto - escritor, comprometéndose na rutina semanal de ler cos seus fillos/as o libro que se
lles envíe os venres e a devolvelo os luns, para facer a actividade proposta.
3) Ambiente de aprendizaxe:
Unha axeitada organización do ambiente, incluíndo espazos, recursos e distribución do tempo, será fundamental para a consecución
das intencións educativas.
En canto a distribución do espazo teremos en conta as distintas situacións que se dan na aula xerando un ambiente de
aprendizaxe significativo, agradable onde o alumnado sentase cómodo, acollido, seguro e lograr que participen con interese nas
actividades.
Na planificación do espazo da aula, temos en conta as seguintes consideracións:
o Deseñar espazos educativos diversificados, optamos por unha distribución da aula por recantos de actividade como espazos
organizados dentro da aula. Recantos que varían ao longo do curso e axústanse as necesidades do momento. (Proposta de
recantos para este curso recollida no apartado Unidades de contido).
En canto os materiais curriculares serán axeitados aos tipos de contidos, ás características e necesidades específicas de cada
contexto educativo e, consecuentemente, as características individuais do alumnado. Algunhas das características son polivalencia,
versatilidade, funcionalidade, diversidade.
En canto o tempo será necesario organizar o tempo baixo presupostos de flexibilidade, de xeito que permitan ao profesorado
adecualo ás necesidades dos pequenos/as e as características das tarefas, coidando a existencia de tempo libre, alternando as
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
60
actividades individuais coas colectivas, en definitiva respectando os diferentes ritmos e adaptándose as variadas necesidades dos
nenos/as (actividade, repouso, xogo, alimentación).
No desenvolvemento da xornada escolar combinaremos tempos de rutinas con tempos de actividades específicas segundo as
características e necesidades dos nenos e nenas.
A mellor forma de establecer unha boa organización temporal e a través das rutinas diarias, como elementos que se repiten ao
longo das diferentes xornadas escolares e que axudan ao neno/a a orientarse temporal e espacialmente, desenrolando así a súa
autonomía e evitando a necesidade de acudir ao adulto para ser orientado sobre a actividade a realizar en cada momento, algunhas
das máis usuais son:.
Hábitos de entrada: despedida dos familiares, poñerse na fila, entrar en orden, colgar o abrigo, sentarse en asemblea. Son
actividades que se realizan día tras día e que o neno/a adquire de forma autónoma no seu desenrolo.
Asemblea: elección do axudante do día, calendario, pasar lista, tempo atmosférico, actividade introdutoria ao traballo do día,…
Aseo e merenda: lavarse as man antes da merenda e comedor, comer sentados, recoller a mesa,…
Lecer: tempo de lecer onde se xoga no patio, de forma libre e espontánea.
Tempo de recantos e actividade individual : no que os pequenos/as distribúense polos recantos de aula para facer a proposta
de actividades propia de cada un deles.
Recollida de materiais e despedida: limpeza da aula, recordo do feito durante o día, despedida do grupo e reencontro cos
familiares.
Por outra banda a distribución horaria do 2º ciclo de Educación Infantil realizarase dun xeito globalizado, respectando os ritmos de
actividade dos nenos/as pero debemos contar á hora de programar coas actividades das sesións de especialistas como Lingua
Inglesa, Música, Psicomotricidade, Relixión e Atención educativa para os alumnos/as que non elixiron a opción de relixión que veñen
fixadas no horario.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
61
Tendo en conta todo o exposto ata o momento a proposta de horario é a seguinte:
HORARIO
LUNS
MÉRCORES VENRES
MARTES XOVES
9:30-10:15
HÁBITOS DE
ENTRADA/ RUTINAS
E ASEMBLEA
Actividades relacionadas co mandilón e os abrigos.
Acollida, calendario, elección do encargado/a,
pasar lista, que nenos/as están ou non na escola?,
conversacións libres ou dirixidas.
9:30-10:30
HÁBITOS DE
ENTRADA/ RUTINAS
E ASEMBLEA
Actividades relacionadas co mandilón e os abrigos.
Acollida, calendario, elección do encargado/a, pasar lista, que
nenos/as están ou non na escola?, conversacións libres ou
dirixidas.
ABN/PROXECTO
Actividades/ Xogos ABN.
Organización dos proxectos de traballo ou da
xornada escolar.
ABN/PROXECTO
Actividades/ Xogos ABN.
Organización dos proxectos de traballo ou da xornada escolar.
10:15-11:00
RECANTOS
De ensartado e crebacabezas, de arte ( colorear,
picar, recortar, modelar) , de xogo simbólico, de
xogos cooperativos, de xogos populares, do
medioambiente...
10:30-11:30
RECANTOS
De ensartado e crebacabezas, de arte ( colorear, picar, recortar,
modelar) , de xogo simbólico, de xogos cooperativos, de xogos
populares, do medioambiente...
ESPECIALIDADE
(Os Venres)
INGLÉS
HORA DO ASEO E DA
MERENDA.
MARTES (bocata) XOVES (galletas)
11:00-11:25
ACTIVIDADE
INDIVIDUAL E
RECANTOS
Proposta de traballo en papel e feitas na asemblea
individuais coa mestra, mentras o resto de grupo
traballa nos recantos autónomamente.
11:30-12:00
TEMPO DE LECER
Xogo libre no patio.
11:25-11:45
HORA DO ASEO E DA
MERENDA.
LUNS (iogur) MÉRCORES (froita) VENRES (pauiños/cereais)
12:00-12:20
HORA DE LER
Lectura de contos individual ou en gran grupo.
11:45-12:10
TEMPO DE LECER
Xogo libre no patio.
12:20-13:05
ESPECIALIDADE MÚSICA (Os Martes) RELIXIÓN/VALORES (Os Xoves)
ACTIVIDADES DE
GRAN GRUPO
Lóxica –matemática. Aproximación a lecto – escritura e proxectos
ou unidades de programación.
12:10-12:30
HORA DE LER
Lectura de contos individual ou en gran grupo.
13:05-13:45
ACTIVIDADE
INDIVIDUAL E RECANTOS
Proposta de traballo en papel e feitas na asemblea individuais coa mestra, mentras o resto de grupo traballa nos recantos autónomamente.
12:30-13:15
ACTIVIDADES DE
GRAN GRUPO
Lóxica –matemática. Aproximación a lecto – escritura e proxectos ou unidades de programación.
13:45-14:00
HÁBITOS DE SAÍDA E
DESPEDIDA
Actividades relacionadas co mandilón e os abrigos.
ESPECIALIDADE
(Os Mércores)
E.FÍSICA
13:15-13:45
OBRADOIROS
Nós Cooperamos...e ti?/Robo-tic-ando.
14:00-16:00
COMEDOR
Tempo de comer na casa ou no comedor do centro.
13:45-14:00
HÁBITOS DE SAÍDA E
DESPEDIDA
Actividades relacionadas co mandilón e os abrigos.
Recordar o acontecido ao longo da xornada.
16:00-17:00
OBRADOIROS
Nós Cooperamos...e ti?/Robo-tic-ando.
HÁBITOS DE SAÍDA E DESPEDIDA
Actividades relacionadas co mandilón e os abrigos.
Recordar o acontecido ao longo da xornada.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
62
4- Perspectiva didáctica
Organizaremos os contidos da etapa de Educación Infantil desde unha perspectiva globalizadora o que supón propoñer aos
neno/as secuencias de aprendizaxes, elaboración de proxectos e resolución de problemas que fagan posible o concurso simultáneo o
sucesivo de contidos de distinto tipo (relativos a feitos e nocións, de procedementos, de actitudes e normas)
e/ou contidos propios de distintas áreas.
Se trata de propoñer aos nenos/as que se impliquen na realización de proxectos que respondan ao seu interese e para os que sexa
posible detectar unha finalidade clara, que teña sentido para eles/as.
A perspectiva didáctica na que se apoia o noso proceso de ensinanza aprendizaxe baséase no enfoque constructivista que será a
nosa ferramenta de traballo. Algúns dos requisitos que debemos ter en conta son:
- conceder un papel activo ao discente na construción dos seus propio coñecementos.
- asignar ao docente o papel de mediador entre o alumnado que trata de alcanzar unha serie de coñecementos e os contidos que se
han de acadar. Ten que poñer as condicións para que os alumnos os fagan seus.
- O error como fonte de información sobre o nivel dos alumnos e como punto de partida para propoñer actividades para evolucionar
cara a conceptualizacións máis evolucionadas.
- Propoñer actividades diversas para adecuarse a diversidade dos niveis evolutivos de cada pequeno/a
Como estratexias e recursos usaremos os proxectos de traballo consensuados, negociados e levados a cabo colectivamente polo
grupo, as asembleas como lugar de encontro e de intercambio de información, o xogo e todo nun ambiente de afectividade tan
importante nesta etapa.
Pero tamén hai que ter en conta que o plan de actividades debe asegurar a relación do que os alumnos van aprender coa súa vida
real, ó que coñecen e as experiencias que teñen coas experiencias que se presentan, os aspectos que teremos en conta son:
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
63
● Organización do espazo e do tempo: ¿onde se vai levar a cabo actividade?, ¿en que intre?...
● Organización dos recursos ou materiais didácticos: ¿de que dispoñemos?, ¿cómo utilizalos?, ¿onde atopar novos recursos?...
● Organización da dinámica do grupo clase. Facilitando todo tipo de interaccións entre alumnos/as e mestres, e entre os
rapaces/zas (actividades individuais, en pequeno e gran grupo).
A secuencia de actividades que se leva a práctica , acorde cos obxectivos didácticos, concretase na programación da aula.
Non debemos esquecer a importancia da actividade para o desenrolo físico e psicomotor e para a construción do coñecemento polo
que facilitaremos tempos para manipular, observar, explorar ., proporcionando experiencias variadas que lles permitan aplicar e
construír os seus propios esquemas de coñecemento.
Outro recurso que usaremos moito na aula é A ASEMBLEA COMO LUGAR DE ENCONTRO E TOMA DE DECISIÓNS xa que
constitúe un momento de reunión entre o mestre/a e os alumnos/as onde se expresarán os seus sentimentos, vivencias e gustos. Se
traballarán coñecementos, valores, rutinas...., se planificará o traballo do día, se tomarán decisións e acordos sobre o que vai a
acontecer na aula, sobre os proxectos de traballo, sobre as normas de convivencia, e o máis importante, produciranse relacións
sociais entre o grupo de aula vivindo experiencias gratificantes e necesarias para o neno/a.
E outro eixe importante no desenrolo dos nenos/as e o xogo polo seu forte carácter motivador, polas posibilidades que ofrece para
que os neno/as establezan relacións significativas, como canle de relación co entorno.
E como fío condutor de toda situación de ensino - aprendizaxe a afectividade xa que a nenas e os nenos deben sentirse seguros e
construír coñecemento a partir da formación dunha autoimaxe positiva.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
64
5- Papel do profesorado
Potenciar no alumnado habilidades de pensamento mediante a participación en proxectos, con xogos e actividades
relacionadas cos contos e co arte.
Seremos mediadores entre o alumnado e a cultura, para que conecte co saber, o saber facer e o saber estar de cada neno/a.
Crear un ambiente no que os nenos/as expresen libremente as súas opinións e sentimentos, onde sexan aceptados e
respectados polas súas características.
En definitiva seremos guías do proceso de aprendizaxe, mediadores, un apoio e estimuladores do desenvolvemento dos nenos e
nenas, en definitiva facilitaremos a apertura a novos camiños no proceso de aprender.
6- Agrupamentos
Para poder atender á diversidade do alumnado e á aprendizaxe de contidos de distinta natureza, organizaranse diversas formas de
agrupamento tendo en conta as potencialidades de cada unha delas Así dentro da dinámica de aula intercalaremos:
● O gran grupo que é apropiado cando se trata de planificar conxuntamente as actividades, exposicións, lectura dalgúns textos,
distribución de tarefas, explicacións, asemblea,
● O grupo pequeno que é o ideal para favorecer a interacción cooperativa, permite asignar a cada nena ou neno tarefas
concretas e estruturadas de tal xeito que a mestra ou mestre poida prestar as axudas axeitadas segundo o grao de realización
da tarefa. Deben ser variables, homoxéneos e heteroxéneos.
● A actividade individual é un bo recurso para a interacción máis específica coa persoa docente, ao tempo que promove as
estratexias de planificación da acción, a responsabilidade, a autonomía e a autoxestión.
7- Papel do alumnado
o Capacidade para explorar e descubrir novas aprendizaxes.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
65
o Posibilidade de asumir responsabilidades tanto a nivel individual, como social ou no medio no que se desenvolve para motivar
o avance na autonomía persoal.
o Realización de tarefas por si mesmo, ofrecéndolle situacións de aprendizaxe que potencien a toma de decisións, a
organización de actividades e a escolla de materiais e recursos necesarios.
o Facilitar procesos de autoavaliación, unha reflexión sobre os seus progresos, responsable do aumento da autoestima.
8- Apertura ao contorno. A educación infantil acada o seu pleno sentido nun marco de colaboración e coordinación entre os elementos que inciden no proceso
educativo das nenas e dos nenos: o equipo docente, as familias e o contorno.
En canto á relación coas familias, é necesaria unha boa comunicación e coordinación con ela, xa que a eficacia da educación infantil
depende, en gran medida, da unidade de criterios educativos na casa e na escola. Nos facilitaremos esa relación a través de titorías,
reunións de pais, contactos informais que mantemos nas entradas e saídas, colaborando como axudantes de aula, aportando
información sobre os proxectos, …
En canto á apertura ao contorno, planificaranse tanto saídas como visitas de membros da comunidade educativa pero tendo unha
finalidade clara e cunha xustificación na programación, non se trata de saír por saír. Así faremos actividades de preparación da saída,
aproveitaremos a propia saída para desenrolar contidos educativos e unha posta en común xa a volta na aula.
Tamén participaremos en actividades promovidas polo Concello ( sesións de monicreques, concertos musicais…) e colaboraremos
coa Biblioteca Municipal na campaña que levan a cabo para promover a lectura.
Propiciaremos tamén experiencias nas cales teñan cabida as relacións con nenas e con nenos doutras aulas de E. Infantil ou
E.Primaria participando en festas comúns como o día do Peón, Día da Paz, saídas conxuntas…, e invitando a persoas a aula (
encontros con escritores, ilustradores, contacontos ,…), ampliando o mundo relacional dos nosos alumnos/as.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
66
9- MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS QUE SE VAIAN UTILIZAR
Entendendo os recursos didácticos como todos aqueles medios que son necesarios para que o proceso de ensino -
aprendizaxe sexa ó máis eficaz e profundo posible para dotar á escola de materiais, utilizase o esquema de oferta de materiais
(Loughlin e Suina), xa que estes atópanse a disposición dos alumnos para que accedan a eles, respectando as normas habituais de
uso. O esquema que se leva a cabo é:
- Créanse os espazos na aula.
- Os recantos da aula atópanse baleiros o principio de curso.
- Dótanse de materiais pouco a pouco, materiais (xogos) que foron presentados na asemblea (actividades de gran grupo) e que os
nenos/as aprenden como utilizalos. Materiais que foron elaborados pola mestra ou ben mercados coa dotación económica do 2º
ciclo de E. Infantil
- Os materiais distribúense polos recantos (segundo o seu uso) e no tempo de xogo libre por recantos os nenos/as elixen libremente
con cales xogan (actividade individual ou en pequeno grupo).
Os materiais que se utilizan na escola:
Recursos didácticos materiais: de carácter inventariable (encerado, cortizas...) , materiais de reugallo, utensilios diversos
(ábacos, crebacabezas, regretas, abecedarios...)
Recursos didácticos impresos: xornais, revistas, carteis, folletos de propaganda, utensilios para producir textos impresos
(tampóns e tinta, etiquetas...).
Recursos didácticos audiovisuais: fotografías, láminas, carteis publicitarios, ...
Recursos informáticos: o ordenador, tablet, o visor, robot Beebot, a conexión a internet, o software adaptado ao nivel
evolutivo ( “El conejo lector”, “Pipo”, “Pelusilla”...), programas elaborados no entorno Lim, programas Jclic, etc,…
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
67
Os criterios para a súa utilización:
Disposición: visibles e accesibles.
Conservación: cada material terá un lugar de recollida.
Información: presentase na asemblea para que saiban como utilizalos e de vez en cando retomasen.
Almacenamento: os recursos aparecen pouco a pouco o resto gardase fora da aula.
Conservación - renovación: dedicar momentos a reparar materiais cos nenos/as, mestra e cos pais.
Como Materiais curriculares:
Diferentes métodos editoriais que forman parte da biblioteca de aula.
Materiais impresos confeccionados, deseñados e elaborados polo equipo docente para poñer en práctica os proxectos de
traballo (ficheiro de aula).
Ademais do uso de material funxible como ceras, rotuladores, lapis, tesoiras, punzóns, cartolinas, folios, pinceis... que será mercado
cos cartos da cooperativa escolar.
10- MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE.
O tratamento da atención á diversidade, tanto á diversidade do alumnado como na atención educativa con alumnos/as con
necesidades específicas de apoio educativo, contémplase no referente lexislativo para este curso 2018-2019 do D. 229/11, e
O.25/xuño de2009 (art. 15), e debe partir das premisas de INTEGRACIÓN-INCLUSIÓN, e recollerase nos diferentes documentos de
centro: PXA e Plan de Atención á Diversidade incluído no PE.
A diversidade é unha realidade. Cada alumno e cada alumna ten unhas determinadas necesidades educativas, debidas á presenza
de múltiples factores persoais e sociais (xénero, idade, etapa de desenvolvemento madurativo, motivación, intereses, estilos de
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
68
aprendizaxe, expectativas, procedencia socioeconómica e cultural, orixe étnica, etc.), que deben ser satisfeitas. En consecuencia, o
2º ciclo de Educación Infantil (a aula do 5º nivel de EI) ten que estar en condicións de:
1.º Adaptarse ás características individuais e sociais de cada alumno ou alumna.
2.º Ofrecer unha cultura común, respectando as peculiaridades de cada cultura propia.
3.º Adoptar unha metodoloxía que favoreza a aprendizaxe de todo o alumnado na súa diversidade.
4.º Partir dunha avaliación inicial do alumnado en cada núcleo de aprendizaxe que permita detectar os seus coñecementos previos,
para facilitar a significatividade dos novos contidos que se deben aprender.
Co fin de adaptarnos ás peculiaridades de cada caso concreto, afrontando este labor dende a xeneralidade de cada aula, dende o 2º
ciclo trataremos de aplicar as seguintes estratexias:
1.ª Adoptar organizacións flexibles dentro da aula, respectando os principios básicos da organización e do funcionamento dos grupos,
practicando estratexias inter e intragrupais, para potenciar o traballo con grupos heteroxéneos de alumnos e alumnas.
2.ª Realizar as adaptacións curriculares necesarias para asegurar que se poida manter unha escola na que teñan cabida todos, sexan
cales fosen as súas necesidades educativas ou intereses persoais específicos.
3.ª Levar á práctica o programa de orientación e acción titorial do centro.
Por conseguinte, os membros de 2º ciclo de Educación Infantil, e concretamente os mestres que imparten clase na aula do 5º
nivel, pretendemos:
1.º Facilitar, consolidar e desenvolver a socialización do alumnado, o que significa ensinarlle a aprender a convivir e a comportarse
adecuadamente en grupo, a ser solidario, a cooperar e a respectar as normas; para isto, imponse a posta en práctica das teorías
de grupo e de dinámica de grupo, aplicando os modelos, as estratexias e os estilos máis adecuados en cada caso.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
69
2.º Realizar adaptacións curriculares encamiñadas a dar resposta aos distintos estilos de aprendizaxe ou dificultades transitorias do
alumnado (non significativas) e para aqueles casos nos que as diferenzas e as dificultades de aprendizaxe son máis permanentes
ou graves (significativas).
3.º Desenvolver o programa de orientación e acción titorial que facilite a resposta educativa ás súas necesidades específicas,
permanentes ou transitorias.
O profesorado utilizará os seguintes recursos como medidas de reforzo e de atención ao alumnado con necesidade de apoio
educativo:
▪ Temporais: adaptando os tempos das tarefas.
▪ Espaciais: zonas propias dispostas de maneira que posibiliten a atención personalizada, preto do profesor, alonxado de
elementos distractores,…
▪ Humanos:
- O propio mestre-titor de nivel.
- O profesorado restante, que prestará apoio en aula ao alumnado que o precise, en coordinación co titor/a.
- Estes apoios serán organizados e supervisados pola Direción do centro.
- A especialista de PT e ou AL, tanto dentro da aula ordinaria como fóra, tendo en conta as dificultades específicas do
alumnado.
- Colaboración e coordinación cos profesionais dos Servizos Externos ao centro e da zona, que puidesen estar traballando
con algún dos nosos alumnos/as (EOE, Servizos Sociais, ...).
- E as propias familias.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
70
▪ Materiais:
- Os propios da aula ordinaria: Fichas de reforzo de cada unidade de traballo ou proxecto, de reforzo da comprensión
lectora e de ampliación de cada unidade. Material gráfico en imaxes (carteis de normas, vocabulario, operacións...)
- Material informático: ordenador, EDI, nos que utilizaremos diferentes programas como: “J-Clic”, “Creena”,
“Crishop/blogspot.com, Smart, propia elaboración …
- Material específico para a estimulación do razoamento lóxico- matemático; bloques lóxicos, regretas, figuras xeométricas,
tamgram...
- Material específico para a estimulación da linguaxe e a comprensión lectora: “Vocabulario básico en imágenes”, “O Dragón
Pepón” “Limugá” ...
- Xogos de distinto tipo: “Enséñame a hablar”, “Fonodil”.
Levaremos a cabo medidas ordinarias e extraordinarias.
Medidas ordinarias: Aquelas que facilitan a adecuación do currículo prescritivo, sen alteración significativa dos seus obxectivos, contidos e criterios de avaliación, ao contexto sociocultural do centro e ás características do noso alumnado do 2º ciclo de E. Infantil, e concretamente do 5º nivel. Estas medidas teñen como finalidade dar resposta ás diferenzas en competencia curricular, motivación, intereses, relación social, estratexias, estilos e ritmos de aprendizaxe, e están destinadas a facilitar a consecución dos obxectivos e competencias establecidas. Son as seguintes:
a) Adecuación da estrutura organizativa do centro (horarios, agrupamentos, espazos) e da organización e xestión da aula ás
características do alumnado.
b) Adecuación das programacións didácticas ao contorno e ao alumnado.
c) Metodoloxías baseadas no traballo colaborativo en grupos heteroxéneos, titoría entre iguais, aprendizaxe por proxectos e
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
71
outras que promovan a inclusión.
d) Adaptación dos tempos e instrumentos ou procedementos de avaliación.
e) Reforzo educativo e apoio do profesorado con dispoñibilidade horaria.
f) Programas de reforzo nas áreas instrumentais básicas.
No caso de alumnado con necesidades específicas de apoio educativo ( entendendo este aos alumnos/as con necesidades
educativas especiais derivadas de dificultades específicas de aprendizaxe, altas capacidades intelectuais, incorporación tardía ao
sistema educativo ou unhas condicións persoais ou de historia escolar moi desfavorables ou trastornos graves de conduta)
solicitarase, se é necesario, a intervención do Departamento de Orientación ( regulado polo Decreto 120/1998 do 23 de abril).
Os pasos a seguir serán os seguintes e atópanse recollidos no Plan de Orientación:
✓ Detección de posibles necesidades por parte do titor/a ou mestres/as especialistas.
✓ Comunicación do titor/a das posibles neae detectadas á Xefatura do DO, e solicitude de intervención do mesmo por medio do
modelo establecido.
✓ Realización da Avaliación Psicopedagóxica previa autorización das familias para determinar os recursos e apoios específicos
necesarios (atención por parte da mestra especialista de PT e/ou AL).
Medidas Extraordinarias
Así como as medidas que coñecemos como extraordinarias e que entendemos como aquelas enfocadas a dar resposta á
diversidade do alumnado con necesidade específica de apoio educativo que poden requirir modificacións significativas do currículo
ordinario e/ou supoñer cambios esenciais no ámbito organizativo así como, de ser o caso, nos elementos de acceso ao currículo ou
na modalidade de escolarización.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
72
Son as seguintes:
a) Adaptacións curriculares.
b) Agrupamentos flexibles.
c) Apoio do profesorado especialista en Pedagoxía Terapéutica e/ou Audición e Linguaxe..
d) Flexibilización da duración do período de escolarización.
e) Atención educativa ao alumnado que, por circunstancias diversas, presenta dificultades para unha asistencia continuada a un
centro educativo.
f) Grupos de adquisición das linguas.
g) Grupos de adaptación da competencia curricular.
NEAE:
Na aula, no momento da realización desta programación, non está escolarizado ningún alumno/a con informe de necesidades
específicas de apoio educativo.
11-12- ACCIÓN DE CONTRIBUCIÓN AOS PLANS E PROXECTOS DE CENTRO: TIC,
CONVIVENCIA ETC.
Neste apartado quedan concretadas todas as acción encamiñadas ao traballo dos diversos plans e proxectosde centro; asemade
súa contribución no desenvolvemento da vida de aula e do noso alumnado.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
73
ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PROXECTO LECTOR
De acordo co proxecto lector as accións que temos previstas na etapa de educación infantil e polo tanto no 5º nivel do que son
titora e a participación na” HORA DE LER”, que consiste en que durante un tempo diario todo o colexio –profesorado e alumnado-
dedicarase á lectura de lecer de xeito que cada persoa elixa voluntariamente unha lectura do seu agrado e sen que despois se lles
esixa ningún tipo de tarefa posterior. No caso de E. Infantil realizaremos a lectura en voz alta os mestres/as da etapa e nun principio
elixindo o libro para máis adiante que sexan os propios nenos/as os que colaboren na elección dos libros aportando o seu libro
preferido da súa casa. Consideramos que para estimular o pracer de ler e desenvolver actitudes positivas fronte á lectura é
importante que os nenos e nenas observen ler aos seus mestres e aos adultos cos que teñan relación.
“A lectura en voz alta é o mellor camiño para crear lectores, simplemente compartindo as palabras que nos vinculan.
Compartir a lectura é compartir a linguaxe pracenteramente, afirmándoa como vehículo de entendemento, fantasía e
civilidade” (Mempo Giardenilli - “Volver a leer” – Edhasa)
“Si el docente no lee, si no está preparado para disfrutar de la lectura, no sabrá transmitir eficazmente ninguna
estrategia, por buena que sea, porque él mismo no sabe disfrutar de la lectura y entonces jamás podrá transmitir el
placer de leer a sus alumnos" (Mempo Giardenilli - “Volver a leer” – Edhasa)
A duración da actividade será de 20 minutos, con todos os nenos/as da etapa, incluíndo actividades de preparación (poesía de inicio,
colocación dos nenos/as sentados no chan, actitude de escoita,...) de desenrolo ( lectura propiamente dita) e de peche ( fórmula de
despedida).
Para fomentar o hábito lector e contribuír a apertura da escola ao entorno participaremos nas sesións de animación da lectura
organizadas pola persoa responsable da Biblioteca municipal.
Tamén colaboraremos nas actividades propostas polo Equipo de Dinamización da Biblioteca do centro e visitaremos a biblioteca para ir
a buscar algún libro relacionado cos proxectos, contos,.....
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
74
Realizaremos tamén para implicar aos pais/nais nesta tarefa unha actividade de préstamo de libros que terán que ler aos seus fillos/as.
ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE INTEGRACIÓN DAS TICS
Unha das competencias a desenvolver dentro do eido educativo é a competencia dixital como reflexo da demanda da sociedade
actual. O Equipo de Dinamización das Novas Tecnoloxías, tendo en conta a dotación informática do centro, que conta cunha aula
TIC, así como un encerado dixital interactivo, tablet e un ordenador en cada aula de EI con conexión a internet, decidiu desenvolver o
proxecto de xeito que o uso destas tecnoloxías se introduzan nas actividades cotiás da aula dende a educación infantil. Así:
Como Obxectivos recollidos no Plan Tic do centro:
COÑECEMENTO DE SISTEMAS INFORMÁTICOS:
Realizar correctamente a posta en marcha da computadora.
Realizar correctamente o apagado da computadora.
Coñecer e usar de forma básica as partes esenciais para o manexo do hardware: pantalla, rato e teclado.
USO BÁSICO DO SISTEMAS OPERATIVO:
Coñecer a terminoloxía básica do sistema operativo: iconas, programas,…
Iniciar o uso de programas sinxelos empregando accesos directos.
Empregar programas sinxelos (Edilim…etc)
Escribir texto nun procesador de textos coa axuda do profesorado.
Empregar formatos básicos de texto: tipo de letra.
Coñecer o uso do teclado para poñer os diferentes caracteres.
TRATAMENTO DA IMAXE /USO DO ENCERADO DIXITAL E TABLET
Usar algún programa de tratamento da imaxe para facer/colorear debuxos sinxelos coa axuda do profesorado.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
75
APRENDENDO CON ROBÓTICA
Dende as aulas de Educación Infantil, 5º nivel neste caso, pretendemos estimular ao alumnado no desenvolvemento de distintos
procesos mentais, habilidades e competencias básicas (clave para E.P) a través da resolución de pequenos retos de aprendizaxe co
uso da robótica e a programación.
O noso labor docente será a de axudar aos nenos/as a reflexionar, anticipar, ensaiar e comprobar para logo repensar sobre os
resultados obtidos. Dialogan, expresan e se comunican a partir de actividades lúdicas.
Para desenvolver este proxecto contamos nas aulas cun pequeno robot en forma de abella “BEE BOT” que ten que seguir as nosas
instrucións mediante comandos (avanzar, retroceder, xirar...)que debemos secuenciar correctamente a través da pulsación de botóns
para chegar a un destino que marcamos como obxectivo. Traballando así a linguaxe direccional, xiros, lateralidade e outros
conceptos básicos. É un excelente recurso para actividades transdisciplinares e aprendizaxe significativa baseada no xogo. Unha vez
máis o alumno será o creador do seu propio coñecemento, aprendendo a aprender.
LECER E APRENDIZAXE
Controlar o tempo adicado ao lecer coas TICs e coñecer os problemas dun uso excesivo para facer un uso responsable das
mesmas.
Valorar o seu uso para a busca de información.
ACTITUDES ANTE AS TICs
Desenvolver unha actitude aberta e crítica ante as novas tecnoloxías: contidos, lecer…
Manter unha boa predisposición ante a aprendizaxe continua.
Disfrutar do uso responsable das TICs.
ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE CONVIVENCIA Obxectivos do Plan de Convivencia:
- Adaptarse progresivamente á vida en grupo dentro da aula respectado aos compañeiros/as, os espazos e materiais.
- Adquirir, de xeito paulatino, valores sociais a través desta vida en grupo, como son: a solidariedade, o compartir, o compañeirismo, a
amizade, o pacifismo, a empatía, a tolerancia, etc.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
76
- Iniciarse na interiorización de habilidades sociais a través da actividade diaria compartida. Saúdos, pedir as cousas por favor, dar
grazas…
- Implicar ás familias na educación dos seus fillos e fillas buscando a colaboración das mesmas en actividades indirectas, (como libros
viaxeiros, enquisas e achegas de información dos proxectos traballados dos nenos e nenas a través da súa familia...) e directas
(solicitando a súa colaboración en charlas, obradoiros, saídas, celebración de datas conmemorativas….)
Contidos do Plan de Convivencia:
- Adaptación progresiva á vida en grupo dentro da aula respectado aos compañeiros/as, os espazos e materiais.
- Adquisición, de xeito paulatino, de valores sociais a través desta vida en grupo, como son: a solidariedade, o compartir, o
compañeirismo, a amizade, o pacifismo, a empatía, a tolerancia, etc.
- Interiorización de habilidades sociais a través da actividade diaria compartida.
- Implicación das familias na educación dos seus fillos e fillas a través da súa colaboración en actividades indirectas, (como libros
viaxeiros, enquisas e buscas de información dos nenos e nenas a través da súa familia ...) , e directas (solicitando a súa colaboración
en charlas, obradoiros, saídas, celebración de datas conmemorativas, ...).
ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PROXECTO LINGÜÍSTICO
Na etapa de Educación Infantil a lingua materna predominante do alumnado será determinada polo centro educativo de acordo co
resultado dunha pregunta que se efectuará aos pais,nais, titores/as ou representantes legais do alumno/a antes do comezo do curso
escolar acerca da lingua materna do seu fillo ou filla. No 5º nivel de Educación Infantil a lingua empregada polo alumnado na aula
e a opción escollida polos pais é a de lingua castelá. Neste sentido aplicaremos o estipulado tanto no Decreto 330/2009 do 4 de
xuño, polo que se establece o currículo da educación infantil na Comunidade Autónoma de Galicia, no seu artigo 13 como na Orde
do 25 de xuño de 2009, no artigo 6º, e o Decreto 79/2010, do 20 de maio, para o plurilingüísmo no ensino non universitario de Galicia
ambos referentes ao tratamento das linguas oficias. Así empregaremos a lingua escollida polo alumnado, tendo en conta a lingua do
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
77
contorno e coidando que o alumnado adquira de forma oral e escrita o coñecemento da outra lingua oficial de Galicia dentro dos
límites propios da etapa. Atenderase de xeito individualizado o alumnado tendo en conta a súa lingua materna.
As liñas de actuación son:
- Fomento do uso da lingua galega nas actividades complementarias e actos que o centro organice.
- Uso da lingua galega en diferentes momentos da xornada escolar.
- Transmitir ao alumnado o gusto pola expresión en ambas linguas e pola nosa cultura.
- Celebración das festas máis sinaladas: Magosto, Nadal, Entroido, Os Maios, Día das Letras Galegas, Día da Paz...
- Dotación da biblioteca de aula e do centro con materiais en galego.
- Participación en actividades culturais como obras de teatro, contacontos, concertos didácticos en lingua galega.
- Invitación de personaxes públicos como escritores, científicos, xornalistas … que falen na nosa lingua e que teñan un prestixio
social.
ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE IGUALDADE DE HOMES E MULLERES Tomando como referencia a Lei 7/2004, do 16 de xullo, galega para a igualdade de mulleres e homes. (DOG 3 agosto 2004) que
establece no seu artigo 9:
A Xunta de Galicia adoptará, dentro das súas competencias, as medidas conducentes a lles proporcionar, tanto ás mulleres coma aos
homes, unha educación para a igualdade. Para estes efectos, o currículo regulador da práctica docente de cada un dos niveis,
etapas, ciclos, graos e modalidades do sistema educativo adaptarase ás seguintes especificacións relativas a obxectivos, contidos,
metodoloxía e criterios de avaliación:
a) A comprensión do valor constitucional da igualdade entre ambos sexos como obxectivo de especial atención, sen que, en ningún
caso, se admitan contidos, metodoloxía ou criterios de avaliación transmisores, directa ou indirectamente, dunha distribución
estereotipada de papeis entre os sexos ou dunha imaxe de dominación dun sexo sobre o outro en calquera ámbito da vida.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
78
b) O enriquecemento do contido curricular coas contribucións ao coñecemento humano realizadas polas mulleres no pasado e no
presente, e co axeitado reflexo do papel das mulleres na evolución histórica.
c) A adquisición, en alumnos e alumnas, dos coñecementos e das actitudes necesarias que lles permitan, cando acaden a madurez,
atender as súas propias necesidades domésticas e os labores familiares compartidos, inclusive as cargas parentais e a atención de
familiares que, por dependencia, necesiten a asistencia doutras persoas, mulleres ou homes.
d) O fomento das vocacións femininas naquelas áreas onde se atopen infrarrepresentadas as mulleres e o fomento das vocacións
masculinas naquelas áreas onde se atopen infrarrepresentados os homes, buscando evitar as decisións profesionais derivadas de
prexuízos.
Obxectivos do Plan de Igualdade de homes e mulleres: coeducando na igualdade
Fomentar a educación na liberdade, igualdade, solidariedade, tolerancia, convivencia e respecto a calquera tipo de
diversidade promovendo un ambiente de coeducación onde non exista discriminación por razón de sexo, raza, relixión,
discapacidade, ideoloxía, diversidade sexual, diversidade familiar ou calquera tipo de circunstancias persoais.
Propiciar modelos de conduta e pautas non sexistas.
Informar, integrar e favorecer a participación das familias na labor coeducativa, facendo ver a necesidade de acadar a
igualdade de sexos e o respecto a diversidade.
Fomentar o uso non sexista da linguaxe.
Potenciar os xogos cooperativos e os xoguetes non sexistas, que desenvolvan actitudes e comportamentos de cooperación,
amizade, relacións de igualdade e respeto a todo tipo de diversidade, que lles aporten experiencias novas e que desenvolvan
habilidades e amplíen as súas capacidades.
Propoñer e realizar actividades de animación á lectura, a través de contos e lecturas coeducativas.
Resaltar a achega das mulleres ao longo da historia e actualmente nos distintos ámbitos.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
79
Contidos do Plan de Igualdade de homes e mulleres: coeducando na igualdade
● Identificación, verbalización e expresión de sentimentos, emocións, vivencias, preferencias e intereses propios e das demais
persoas.
● Aceptación e valoración axustada e positiva da súa persoa, confiando nas súas posibilidades e recoñecendo as limitacións
propias.
● Valoración positiva e respecto polas diferenzas, aceptación da identidade e características das demais persoas, evitando
actitudes discriminatorias.
● Desenvolvemento da identidade sexual e aceptación do corpo sexuado feminino e masculino.
● Mantemento dunha actitude crítica ante os estereotipos ofertados a través da publicidade e outros medios de comunicación
social.
● Habilidades para a interacción e colaboración, así como unha actitude positiva para establecer relacións de afecto coas
persoas adultas e iguais, aceptando a diversidade.
● Recoñecemento progresivo da súa identidade persoal: capacidades, actitudes e coñecementos, aplicándoos nas súas
actividades diarias.
● Recoñecemento dalgúns signos de identidade cultural galega apreciando os cambios que se producen no modo de vida co
paso do tempo. Sucesos e persoas relevantes da historia da súa comunidade, do seu país e do mundo.
Os contidos terán como eixe vertebrador:
o Uso dunha linguaxe non sexista.
o Respecto a todo tipo de diversidade.
o Identidade persoal e autoestima.
o Roles e estereotipos: xogos e xoguetes, reparto de tarefas …
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
80
o Achegas das mulleres ao longo da historia e actualmente nos distintos ámbitos.
o Educación emocional.
o Contos e lecturas coeducativas:
“¡Me gusta como soy!” Zobel, Allia y Nola. Ediciones Beascoa.
“Cada uno es especial” Emma Damon. Ediciones Beascoa.
“Trompetita, una elefantita de mucho peso”. María Luz Pontón. Ediciones Bellaterra.
“El gran libro de las familias” Mary Hoffman. Intermón Oxfam.
“Una pareja diferente”. Daniela Kulot. Factoria K de libros.
“Por cuatro esquinitas de nada”. Jérôme Ruillier. Editorial Juventud.
“Elmer”. David Mckee. Ediciones Beascoa.
“Ni un besito a la fuerza” Marion Mebes. Editora Maite Canal.
“Una feliz catástrofe”. Adela Turín. Editorial Lumen.
“La princesa aburrida”. Ana María Romero. Editorial S.M.
“Tres con Tango”. Justin Richardson. RBA.
“El libro de los cerdos”. Anthony Browne.
“El príncipe ceniciento”
“Rosa Caramelo”. Adela Turín. Editorial Lumen.
“Está bien ser diferente”. Todd Parr. Ediciones Serres.
“Ernesto”. Lola Casas. Ediciones Serres.
“Don Caballito de Mar”. Eric Carle. Editorial Kókinos.
“La aventura de Cecilia y el dragón”. Lawrence Schimel y Sara Rojo. Editorial Bibliópolis.
As liñas de actuación
Celebración do Día Internacional contra a Violencia de Xénero (25 de Novembro), Día Internacional das Mulleres (8 de Marzo).
Dotación da biblioteca de aula e do centro con materiais que favorezan a educación na igualdade.
Participación en actividades culturais como obras de teatro, contacontos, concertos didácticos que aborden esta temática evitando
roles e estereotipos discriminatorios.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
81
Invitación de mulleres que teñan un papel destacado na nosa sociedade e resaltar o papel dalgunhas mulleres ao longo da
historia.
ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PROXECTO “DESFRUTA DO TEU PATIO”
Na etapa de Educación Infantil, ao igual que noutras etapas educativas o PATIO ESCOLAR é o lugar máis prezado polo noso
alumnado, onde se sae a gozar dun tempo de lecer. Os patios escolares deben contribuir a iso, sendo o máis interactivos posibles, o
máis racionais no seu aproveitamento, o máis coeducativos no tocante a xénero, o máis inclusivos, e o máis integradores e
acolledores.
O xogo é unha actividade moi importante na vida de cada neno, é a súa ventá ao mundo. Xogando experimenta, intenta novas
accións e saca conclusións sobre o mundo que o rodea. O neno implícase totalmente a través do xogo polo que aporta unha
motivación clave para medrar e aprender. No tempo de recreo é onde o alumnado dispón de máis liberdade e onde se relaciona cos
seus iguais de xeito espontáneo. Polo tanto convértese non só nun espazo onde obter información relevante senón tamén nun lugar
de aprendizaxe moi valioso e tamén moitas veces nunha fonte de conflitos.
É por iso que o proxecto que se desenvolve no centro trata de dinamizar o patio escolar cunha oferta lúdica ampla e variada.
amosando diferentes xogos nun número amplo que permita ao alumnado atopar o seu oco, vivenciar e aprender novas propostas e
respectar a quen xoga “diferente”. Un proxecto inclusivo e colaborativo. Que se avalía, e se corrixen as súas eivas. Que pretende
mellorar día a día.
Os obxectivos principais do Proxecto serán:
Mellorar a convivencia e as relacións entre o alumnado.
Favorecer a inclusión de todo o alumnado.
Desenvolver as súas capacidades afectivas e habilidades comunicativas.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
82
Previr, detectar e eliminar calquera actitude de discriminación, rexeitamento e/ou acoso escolar que poida xurdir no centro.
Favorecer xogos que sexan do agrado e interese do alumnado.
Solucionar os conflitos do recreo.
Dar maior participación e responsabilidade ao alumnado.
Poñer en práctica os xogos que coñecen e aprender novos.
Aproveitar de xeito óptimo e equitativo as zonas de xogo dotando o patio de máis recursos.
Todo mantendo sempre a liberdade e autonomía do alumnado dentro das normas establecidas.
Contamos cun arcón situado no patio cuberto de infantil para gardar os materiais de xogo ( pas, anciños, cubos, moldes de area,
barutos, pequenos xoguetes de plástico como coches, camións). Tamén temos balóns e bambáns.
O profesorado da etapa encargado da vixilancia do tempo de lecer será o responsable de recollelo con axuda do alumnado da etapa.
Ao principio de cada curso escolar traballaremos e lembraremos co alumnado as posibilidades de xogo nas distintas zonas e as
normas do patio recollidas nun panel de normas con Pictogramas.
AS ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN PROXECTA
“Ríos”, “E ti sustentas? e “Meteosansa” son plans e proxectos centrados no coñecemento do contorno, tanto natural, físico como
social; no coidado do medio ambiente; na climatoloxía propia da zona e na consecución de hábitos saudables. Favorecedores do
desenvolvemento de todas e cada unha das competencias básicas/claves que contemplan os currículos de E.Infantil, E.Primaria e
ESO e a educación en valores mediante estratexias metodolóxicas activas e cooperativas centradas no desenvolvemento dun
proxecto. Devanditos proxectos forman parte do Plan de Innovación Educativa PROXECTA do que o noso centro vén formando parte
dende hai anos, a día de hoxe, no momento da realización desta programación non temos a certeza da súa continuidade, posto que
dende a consellería non os temos aprobados. Aínda así, no caso de que non o foran, dende a E.Infantil imos continuar traballando
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
83
dous dos tres proxectos mencionados: “Meteosansa e E ti sustentas?” a nivel de aula, recollidos no apartado de Educación en
Valores (punto 13 da programación).
13- EDUCACIÓN EN VALORES.
Faremos alusión a aqueles contidos que impregnan transversalmente esta proposta pedagóxica, é decir a adquisición dunhas
habilidades sociais e valores para a vida e a convivencia, xa dende os primeiros anos, a EDUCACIÓN EN VALORES. A súa
inclusión na aula debe ser, ante todo, unha formulación colectiva, implicando a: alumnos/as, familia, mestres, é dicir á comunidade
educativa. Consideración que nesta programación queda patente ao participaren o centro no Plan Proxecta, encamiñado á
educación cara a sostibilidade e mellora persoal. Ademais de ter en conta o Plan de Convivencia de Centro (Lei 4/2011 do 30 de
Xuño, de convivencia), o cal fomenta a resolución pacífica de conflitos.
Os diferentes valores aos que aluden estes plans son: educación para a igualdade entre homes e mulleres, para a paz e a
convivencia, ambiental e sustentabilidade, para a saúde, para o consumidor responsable, para o lecer e viaria.
Ao longo do curso traballaremos a educación en valores e para a convivencia dunha maneira continuada e integrada, co obxectivo
de educar cidadáns responsables, morais e críticos. A súa presenza será constante en tódalas áreas do currículo e na vida diaria da
aula, sendo tamén centro de interese do que parten numerosas aprendizaxes e actividades.
Educación para a paz:
Elaboración de normas de conduta nas aulas: cada aula elaborará as normas da súa aula e as asumirá con responsabilidade,
establecendo tamén as consecuencias positivas e negativas para o cumprimento ou incumprimento das mesmas. Como parte dunha
comunidade educativa que se rexe polas normas establecidas no seu NOFC, documento no que se recollen as normas de
organización e funcionamento do centro.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
84
Educación moral e cívica:
Dende a Educación Infantil pretendemos potenciar unha conciencia crítica, intentando motivar á participación social, defendendo
a idea dunha educación máis integral e solidaria e promovendo unha cidadanía activa, informada e responsable. Faranse
actividades tendo en conta as colaboracións que o centro mantén con diferentes institucións: Concello, Asociacións diversas…
Educación para o medio ambiente:
Supón achegar os nenos e as nenas ao medio natural aprendendo a valorar a importancia que este ten para a vida das persoas e
desenvolvendo actitudes de respecto e coidado cara a el. E xa dende as nosas aulas contribuir coa recollida de lixo nas aulas coa
utilización axeitada das papeleiras para a reciclaxe.
Deste xeito dende Infantil poremos o noso gran de area ao PLAN PROXECTA no que participa este centro educativo nas
modalidades:
-E TI SUSTENTAS dende infantil traballamos a reciclaxe a través de:
Recollida e clasificación de materiais de refugallo na aula e no centro: pilas, cartuchos de tinta, aceite usado, tapóns cada
un con diferentes fins.
Afianzar a recollida selectiva do lixo coa familia do Reciclaxe: Cartúnez, Taponchu, Plastichín, Comilón e Pili.
Elaboración de rexistros da recollida dos diferentes materiais de refugallo: cuantificamos e pesamos.
Reutilización de material de refugallo para diversas actividades, como pode ser o uso de tapóns para ABN, lectoescritura,
obradoiros de xoguetes, etc.
ReciclArte un xogo pictórico e artístico que nos levará a tarefa de recoller materiais de refugallo, explorando as múltiples
posibilidades de cada un, para desenvolver a creatividade e recrear libremente as súas obras de arte. Traballando ao
máximo o potencial creativo do grupo ao tempo que desenvolvemos un consumo responsable e a conciencia polo medio.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
85
- METEOSANSA dende infantil coñeceremos os cambios que se suceden na nosa contorna relacionados coas estacións e
afondaremos nas condicións climáticas de cada unha a través de:
o Observación do ceo e rexistro diario dos datos de precipitación, temperatura, estado do ceo mediante os símbolos
acordados na aula.
o Elaboración de gráficas sinxelas adaptadas a idade do alumnado e análise dos datos recollidos.
o Introdución ao vocabulario do proxecto.
o Posta en practica de experiencias relacionadas co tempo – clima.
o Elaboración de instrumentos de medidas como por exemplo un pluviómetro.
o Estudio das precipitacións analizando na estación meteorolóxica a cantidade de auga rexistrada no noso pluviómetro.
o Elaboración do libro dos meses con poesías e debuxos sobre as características e cambios da contorna en cada mes e
segundo o paso das estacións.
Educación para a saúde:
As aulas de E. Infantil contribuirán nunha educación saudable a través de:
“Merendas Saudables”: cada día da semana os nenos/as deberán traer uns alimentos diferentes e equilibrados coa achega de
sustancias nutritivas adecuadas para potenciar unha dieta sana.
o Reparto de lácteos os luns na hora de lecer e de reparto de froita os mércores de forma gratuíta ao longo de todo o curso.
o Semana da froita, unha vez por trimestre repártese froita ecolóxica propia da tempada.
o Merendas Terroríficas coincidindo coa celebración do Samaín en colaboración coas familias.
Educación para a Igualdade de sexos:
Ao longo do curso fomentaremos os hábitos non discriminatorios entre nenas e nenos por medio de películas, contos e
xogos nos que aprendan a convivir con respecto e igualdade, dentro das ACCIÓNS PREVISTAS DE ACORDO CO PLAN DE
IGUALDADE DE HOMES E MULLERES DE CENTRO que detallamos no apartado desta programación.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
86
14-ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES.
Dentro de este programa teremos en conta as conmemoracións establecidas no calendario escolar, datas que deben ser
celebradas e reflectidas no momento da programación. Temos previstas as seguintes actividades complementarias,
1º Trimestre
● Samaín (baleirado de cabazas, lecturas de medo e merendas terroríficas)
● Festa do peón e degustación de castañas no tempo de lecer.
● Saída a ver un Belén e tomar o chocolate con churros
● Festa do Nadal (visita dos Reis Magos ou de Papá Noel, decoración do centro e concurso de tarxetas)
2º Trimestre
● Saída ao entorno para visitar un museo si existe unha proposta axeitada a idade dos rapaces/zas.
● Día da Paz.
● Entroido e os Mandados do Meco Paquito.
3º Trimestre
● Visita á Casa das Abellas de Abegondo.
● Letras galegas na que homenaxearemos o escritor dese ano.
● Concurso de debuxo e pintura X. Bonigno convocado polo E.de Normalización Lingüística e a ANPA, e concurso de contos.
● Día do libro (Apadriñando lectores)
● Festa de Fin de Curso.
Esta é unha proposta que pode sufrir modificacións ao longo do curso, incorporándose novas actividades que son ofertadas ao
centro polo Concello ou por outros organismos oficiais.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
87
15.- PROCEDEMENTOS PARA AVALIAR A PROPIA PROGRAMACIÓN.
Co fin de analizar e valorar o proceso de ensino e a práctica docente teremos en conta o estipulado na Orde do 25 de xuño de
2009, que regula a avaliación nesta etapa. A revisión e avaliación da programación farase cunha periocidade trimestral e estará
íntimamente relacionada cos indicadores de logro recollidos a continuación.
A partir dos datos obtidos revisaremos aqueles aspectos nos que consideremos que é necesario introducir cambios por obter unha
valoración máis baixa, analizaremos as posibles causas e faremos unha proposta de mellora.
Si fora necesario facer unha modificación dalgún elemento do currículo farase constar na acta da sesión de avaliación correspondente
a ese trimestre.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
88
16.- DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR
COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS.
Coa avaliación inicial o que pretendemos é facer unha observación do nivel de competencia curricular do que parten os alumnos,
así como canto fai referencia os seus hábitos de traballo individual e de conduta, tanto no seu comportamento persoal como en
referencia cos demais.
Os procedementos para levar a cabo a avaliación inicial no 5º nivel de Educación Infantil serán:
Revisión do expediente dos alumnos no Xade: ficha informe anual de avaliación do 4º nivel de Educación Infantil que foi cuberto a
finais do curso pasado e que recolle os datos obtidos a través da avaliación continua.
Observación directa e sistemática:
De entre os procedementos de recollida de información, a observación directa e sistemática convértese nun instrumento de primeira
orde, que nos permite realizar o seguimento na avaliación inicial, ao longo do proceso educativo, valorando e axustando a nosa
intervención educativa en función dos datos obtidos. As anotacións que se fagan do desenvolvemento da clase permitiranos
finalmente avaliar .
As producións dos alumnos/as:
A conversa cos alumnos, as situacións de xogo e as producións dos nenos permitirán recoller de maneira organizada información
individual sobre ese proceso, proporcionando datos globais e pautas de actuación con cada alumno.
Avaliación dos coñecementos previos en cada proxecto ou unidade de traballo
Dentro de cada unidade ou proxecto tamén se realizará unha avaliación inicial para ter claro de onde parten os alumnos antes de
comezar, cales son os seus coñecementos previos e cales son as súas dubidas sobre o tema (que queremos saber?) a través das
conversacións dirixidas na asemblea da aula.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
89
ACTA DE SESIÓN DE AVALIACIÓN DO PROCESO DE ENSINO E DA PRÁCTICA DOCENTE EN E.INFANTIL
AVALIACIÓN DO-----------º NIVEL DE EDUCACIÓN INFANTIL.
TRIMESTRE: DATA
TITOR/A:
1- ORGANIZACIÓN DA AULA, CLIMA ESCOLAR E A INTERACCIÓN ENTRE O ALUMNADO , ASÍ COMO A RELACIÓN ENTRE
PROFESORADO-ALLUMNADO
Moi
satisfactorio
Bastante
satisfactorio
Suficiente
Pouco
satisfactorio
Nada
satisfactorio
1.1 Grao de valoración da organización da aula e do clima escolar
1.2 Grao de valoración da interacción entre o alumnado.
1.3 Grao de valoración de relación entre o profesorado e o
alumnado.
2- A COORDINACIÓN ENTRE OS PROFESIONAIS DUN MESMO CICLO E A COHERENCIA ENTRE OS CICLOS
Moi
satisfactorio
Bastante
satisfactorio
Suficiente
Pouco
satisfactorio
Nada
satisfactorio
2.1 Valoración da coordinación entre os mestres do mesmo ciclo
2.2 Valoración da coordinación entre os mestres do mesmo ciclo
2.3 Valoración da coordinación entre os mestres dos outros ciclos
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
90
3- A REGULARIDADE E CALIDADE DA RELACIÓN COS PAIS, NAIS E TITORES LEGALES E A PARTICIPACIÓN DESTES NO
PROCESO DE APRENDIZAXE DAS SÚAS FILLAS E DOS SEUS FILLOS.
Moi
satisfactorio
Bastante
satisfactorio
Suficiente
Pouco
satisfactorio
Nada
satisfactorio
3.1 Grao de valoración da relación cos pais, nais …
3.2 Grao de valoración da participación dos pais no proceso de
aprendizaxe dos seus fillos.
3.3 Grado de valoración da solicitude titorías por parte das
familias .
3.4 Grado de valoración da asistencia as reunións convocadas.
4- A ADECUACIÓN DA PROPOSTA PEDAGÓXICA E DA PROPIA
PLANIFICACIÓN
Moi
satisfactorio
Bastante
satisfactorio
Suficiente
Pouco
satisfactorio
Nada
satisfactorio
4.1 Incidencia da avaliación inicial nos obxectivos e contidos
programados.
4.2 Adecuación dos obxectivos programados..
4.3 Adecuación dos contidos curriculares seleccionados.
4.4 Adecuación dos criterios de avaliación.
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
91
4.5 Desenvolvemento da programación acorde co previsto.
4.6 Adecuación das estratexias de ensino/aprendizaxe aplicadas
ao grupo.
4.7 Adecuación da metodoloxía.
4.8 Adecuación da organización dos espazos en función do grupo
clase.
4.9 Adecuación, idoneidade e suficiencia dos materiais empregados.
4.10 Elaboración de materiais curriculares polo equipo docente.
4.11 Grado de desenvolvemento das actividades propostas na
Programación Docente
4.12 Programación de actividades axeitadas as características
dos alumnos,
4.13 Uso de recursos do centro.
4.14 Uso das novas tecnoloxías
5. A ADECUACIÓN DA PROPOSTA METODOLÓXICA NA CONTRIBUCIÓN DAS COMPETENCIAS BÁSICAS.
Moi
satisfactorio
Bastante
satisfactorio
Suficiente
Pouco
satisfactorio
Nada
satisfactorio
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
92
5.1 Grado de adecuación da proposta metodolóxica.
5.2 Grado de contribución á consecución das competencias
básicas
6. A EVOLUCIÓN NO PROCESO DE APRENDIZAXE DO ALUMNADO.
Moi
satisfactorio
Bastante
satisfactorio
Suficiente
Pouco
satisfactorio
Nada
satisfactorio
6.1 Grado de consecución dos obxectivos propostos aos
alumnos/as.
6.2 Grado de adquisición dos contidos mínimos.
6.3 Grado de participación e implicación dos alumnos/as.
6.4 Progreso do alumno con apoio na aula.
6.5 Progreso dos alumnos con adaptacións curriculares.
6.6 Progreso dos alumnos con actividades de ampliación.
6.7 Progreso dos alumnos con actividades de reforzo.
OBSERVACIÓNS E PROPOSTAS DE MELLORA:
ASDO TITOR/A
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
93
17 – ANEXOS
MODELO DE PROGRAMACIÓN DE PROXECTOS.
XUSTIFICACIÓN: Este proxecto iníciase
OBXECTIVO XERAL: Dar resposta os intereses e curiosidades dos nenos/as sobre un tema proposto por eles e xuntos investigar e coñecer cousas novas
TEMPORALIZACIÓN: TRIMESTRE. Duración: -------------- aproximadamente .
OBXECTIVOS CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN CONTRIBUCIÓN AS COMPETENCIAS
-
TEMA:
Programación Docente. 5º E. Infantil. CPI de San Sadurniño.
94
ACTIVIDADES
APROXIMACIÓN- MOTIVACIÓN DE DESENVOLVEMENTO DE AVALIACIÓN
RECURSOS EMPREGADOS
ASPECTOS POSITIVOS E PROPOSTAS DE MELLORA