17
601 1 1 Je Pauloramũ kaꞌaran akwasiat imonou pẽ nupe. Je Jejui Kristu ꞌga remimonoferamũ. Ymã Jejui ꞌga je monoi kwe pewara ꞌgã nupe omomeꞌwaramũ ikue. “Kwe pe ekwap je momeꞌwau ekou ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga jee ikue. ꞌUwarete ꞌga remifutar imũ etee futat ꞌga je monoi kwe pewaramũ pẽ nupe. Aꞌeramũ je kaꞌarana kwasiaa tekou imonou Efesu pewaramũ pẽ nupe, Jarejuwarete ꞌga remiayuwamũ pẽ nupe. Pẽẽ ꞌã pejemujat Jejui Kristu ꞌga ree raiꞌi. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌga rerowiaa etee te pejejemogyau. Aꞌeramũ je kaꞌarana kwasiaa imonou pẽ nupe. 2 Kuꞌjywa ꞌga Janeruwaretea. Jejui Kristu ꞌga nanẽ ꞌã Janejararetea nũ. Afutat je ꞌgã jejuka esagea pẽ nee. Afutat je ꞌgã pẽ mopyꞌataꞌwaa pẽ mogyau. Kristu ꞌga mamaꞌe esage apou janee 3 Simuoryp Jarejuwarete ꞌga jarejeupe ꞌga remiapofer are ꞌjau. ꞌGa ꞌã Jejui Kristu ꞌga Ruwaretea, Janejararete ꞌga Ruwaretea futat ꞌga. Iporiayꞌi ꞌga ꞌũina jane ree. Jane resakaꞌi ꞌga jane rerekou. Mamaꞌe esagea etee ꞌga iapou ꞌũina auꞌjeteramũ janee. ꞌGa raꞌyrarete ꞌga Kristu ꞌga ree jane jarejemujaa. Aꞌeramũ ꞌga mamaꞌe esage apou janee. Ywag ipe ꞌga rekoi. Aꞌeramũ ꞌga pe awi futat mamaꞌe esage apou ꞌũina janee. 4 Ymã we te ꞌga ꞌã jane mũꞌẽi wemiayuwamũ rakue. Ywy apoeꞌẽwe futat ꞌga jane mũꞌjãu wemiayuwamũ Kristu ꞌga ree ojemujat maꞌeramũ. “Tamũꞌẽ ꞌgã tejemiayuwamũ ꞌjau. Tomoit ꞌgã tywera ꞌgã nui ꞌjau. Aꞌeramũ ꞌgã ajemogyau esage je upe ꞌjau”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. 5 ꞌGa oporomutaramũ jane ree. Aꞌeramũ ꞌga aꞌeramũ jane mogyau waꞌyramũ. Aꞌeramũ ꞌga ꞌjau ojeupe rakue: “Tejaꞌyrarete ꞌga, Jejui Kristu ꞌga rerowiaara ꞌgã tamogy tejaꞌyramũ ꞌjau. Tejemifutar imũ etee futat ꞌgã mogyau tejaꞌyramũ. Tejaꞌyramũ ꞌgã mogya je makuꞌiu ꞌgã nee”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. 6 Ajemuaẽm ꞌga jane ree. Aꞌeramũ ꞌga waꞌyrarete ꞌga mua janee. ꞌGa remifutara agawewi ꞌga raꞌyra ꞌga. Aꞌetea Efesu Paulo ꞌga awau akou Efesu pe rakue. Jejui ꞌga rerowiaara ꞌgã ꞌga imuꞌjau Jarejuwarete ꞌga ree. (Atos 19) Mukũi kwara magwaw ire Paulo ꞌga oi pe awi nũ. Aꞌere ꞌga kaꞌarana kwasiaa imonou ꞌgã nupe rakue. Moromunepawa pype ꞌga ꞌũina Jejui ꞌga momeꞌu are. Aꞌeramũ Janeruwarete ꞌga, peu ꞌga renamũ, kaꞌarana kwasiarukaa ꞌga upe. Aꞌeramũ ꞌga ikwasiaa imonou ꞌgã nupe rakue. O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

O Novo Testamento na língua kayabí do Brazil [ISO: kyz ... · 4 Aꞌere ꞌã Janeruwarete ꞌga poromutaramũ nanimenime jane ree. Aꞌeramũ ꞌga ajemuaẽma jane ree. 5 Ymã

  • Upload
    buikien

  • View
    219

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

601

1 1 Je Pauloramũ kaꞌaran akwasiat imonou pẽ nupe. Je Jejui Kristu ꞌga remimonoferamũ. Ymã Jejui ꞌga je monoi kwe pewara ꞌgã nupe

omomeꞌwaramũ ikue. “Kwe pe ekwap je momeꞌwau ekou ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga jee ikue. ꞌUwarete ꞌga remifutar imũ etee futat ꞌga je monoi kwe pewaramũ pẽ nupe. Aꞌeramũ je kaꞌarana kwasiaa tekou imonou Efesu pewaramũ pẽ nupe, Jarejuwarete ꞌga remiayuwamũ pẽ nupe. Pẽẽ ꞌã pejemujat Jejui Kristu ꞌga ree raiꞌi. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌga rerowiaa etee te pejejemogyau. Aꞌeramũ je kaꞌarana kwasiaa imonou pẽ nupe.

2 Kuꞌjywa ꞌga Janeruwaretea. Jejui Kristu ꞌga nanẽ ꞌã Janejararetea nũ. Afutat je ꞌgã jejuka esagea pẽ nee. Afutat je ꞌgã pẽ mopyꞌataꞌwaa pẽ mogyau.

Kristu ꞌga mamaꞌe esage apou janee3 Simuoryp Jarejuwarete ꞌga jarejeupe ꞌga remiapofer are ꞌjau. ꞌGa ꞌã

Jejui Kristu ꞌga Ruwaretea, Janejararete ꞌga Ruwaretea futat ꞌga. Iporiayꞌi ꞌga ꞌũina jane ree. Jane resakaꞌi ꞌga jane rerekou. Mamaꞌe esagea etee ꞌga iapou ꞌũina auꞌjeteramũ janee. ꞌGa raꞌyrarete ꞌga Kristu ꞌga ree jane jarejemujaa. Aꞌeramũ ꞌga mamaꞌe esage apou janee. Ywag ipe ꞌga rekoi. Aꞌeramũ ꞌga pe awi futat mamaꞌe esage apou ꞌũina janee.

4 Ymã we te ꞌga ꞌã jane mũꞌẽi wemiayuwamũ rakue. Ywy apoeꞌẽwe futat ꞌga jane mũꞌjãu wemiayuwamũ Kristu ꞌga ree ojemujat maꞌeramũ. “Tamũꞌẽ ꞌgã tejemiayuwamũ ꞌjau. Tomoit ꞌgã tywera ꞌgã nui ꞌjau. Aꞌeramũ ꞌgã ajemogyau esage je upe ꞌjau”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. 5 ꞌGa oporomutaramũ jane ree. Aꞌeramũ ꞌga aꞌeramũ jane mogyau waꞌyramũ. Aꞌeramũ ꞌga ꞌjau ojeupe rakue: “Tejaꞌyrarete ꞌga, Jejui Kristu ꞌga rerowiaara ꞌgã tamogy tejaꞌyramũ ꞌjau. Tejemifutar imũ etee futat ꞌgã mogyau tejaꞌyramũ. Tejaꞌyramũ ꞌgã mogya je makuꞌiu ꞌgã nee”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. 6 Ajemuaẽm ꞌga jane ree. Aꞌeramũ ꞌga waꞌyrarete ꞌga mua janee. ꞌGa remifutara agawewi ꞌga raꞌyra ꞌga. Aꞌetea

EfesuPaulo ꞌga awau akou Efesu pe rakue. Jejui ꞌga rerowiaara ꞌgã ꞌga imuꞌjau

Jarejuwarete ꞌga ree. (Atos 19) Mukũi kwara magwaw ire Paulo ꞌga oi pe awi nũ. Aꞌere ꞌga kaꞌarana kwasiaa imonou ꞌgã nupe rakue. Moromunepawa pype ꞌga ꞌũina Jejui ꞌga momeꞌu are. Aꞌeramũ Janeruwarete ꞌga, peu ꞌga renamũ, kaꞌarana kwasiarukaa ꞌga upe. Aꞌeramũ ꞌga ikwasiaa imonou ꞌgã nupe rakue.

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

602

ꞌga ꞌga amut janee. Aꞌeramũ ꞌga waꞌyrarete ꞌga rerowiaaramũ jane mogyau wemiayuwamũ. Niapoi agawewi futat ako jane mamaꞌe esagea ꞌga upe ikue. Aꞌete ako ꞌga ajemuaẽm jane ree ikue. Waꞌyra ꞌga jane erowiaramũ ꞌga jane mogyau wemiayuwamũ. Aꞌeramũ jane ꞌga muorypa ee.

7 Ymã ꞌã Kristu ꞌga manũi ꞌypeywar are janetywera mepyawamũ rakue. Aꞌeramũ Janeruwarete ꞌga janetywera moia jane wi, waꞌyrarete ꞌga manũ are. Aꞌeramũ futat ꞌga weaꞌaruꞌjaweꞌemamũ janetywer are. Niapoi agawewi jane mamaꞌe esagea ꞌga upe. Aꞌetea ꞌga iporomutat nanimenime jane ree. Mamaꞌe esagea ꞌga iapou janee. 8 ꞌGa remiapoa esage futat. Naꞌgã nemiapo ꞌjawe rũi ꞌga iapoi. 9,10 Uꞌakwaaw imũ etee futat ꞌga mamaꞌe apoi. “Anure nipo je Kristu ꞌga rerowiaara ꞌgã mogyau majepei ꞌyweteewara ꞌjawe. Ywag ipe ajemogy maꞌe ꞌgã, ywy pe ajemogy maꞌe ꞌgã. Mĩmera ꞌgã nipo je amogy majepei ꞌyweteewara ꞌjawe”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. Aipo uꞌeawer are ꞌga jane mueapyou. Aꞌere ꞌga janeypy ꞌgã namueapyoi aipoa mamaꞌe are rakue. Aꞌere ꞌga ꞌawamũ jane mueapyoi ee.

11 Janeruwarete ꞌga remifutar imũ etee futat mamaꞌea ojeapou. Wemifutar imũ etee futat ꞌga jane mũꞌjãu jane mogyau wemiayuwamũ. Omuoryparamũ ꞌga jane mogyi. Wemifutar imũ etee futat ꞌga jane mũꞌjãu Kristu ꞌga ree ojemujat maꞌeramũ. Ywy apoeꞌẽwe futat ꞌga ꞌjau ojeupe etee futat rakue: “ꞌGã amũ tamũꞌẽ tejemiayuwamũ ꞌjau”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. 12 Aꞌeramũ ore, Kristu ꞌga rerowiaar ypyramũ ore Jarejuwarete ꞌga muorypa ee: “Ene te ꞌã eneresage oree, ki Kuꞌjyp. Ymã te ꞌã ore mũꞌẽ ape ore mogyau ejemiayuwamũ rakue”, ꞌjau ore ꞌga upe, ꞌga muorypa ee. 13 Aꞌeramũ ꞌã pẽẽ nanẽ ꞌawamũ Kristu ꞌga rerowiaa raiꞌi. “Jejui Kristu ꞌga ꞌã amanũ janetywera mepyau ꞌUwarete ꞌga upe. Aꞌeramũ ꞌga werowiaaramũ janetywera moia jane wi” ꞌe renupa ypy we pẽẽ ꞌã ꞌga rerowiaa raiꞌi. Ymã te Janeruwarete ꞌga ꞌi rakue: “Tejaꞌyrarete ꞌga rerowiaara ꞌgã nupe Teꞌagesagea tomono”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. Aꞌeramũ ꞌga uꞌeawer imũ etee futat Uꞌagesage monou pẽ nupe. Sãꞌã jane jarejera kwasiara jarekaraemã are. Aꞌeramũ ꞌã jane jarekaraemã kwaapa. Nan tee Janeruwarete ꞌga Uꞌagesage monoi wemiayuwa ꞌgã nupe. Aꞌeramũ ꞌga wemiayuwamũ jane kwaapa. “ꞌAgamũ jeremiayuwa ꞌga. Sãꞌã ꞌga Jeꞌagesage rerekoa”, ꞌjau nipo ꞌga pẽ nesag ire. 14 Uꞌeawer imũ ꞌga Uꞌagesage mua janee. Aꞌeramũ jane aꞌeramũ jarejemogypyyka jarejemogyau jarejeupe ꞌga ꞌeawer are. “Anure nipo je tejaꞌyramũ mamaꞌe monoi pẽ nupe” ꞌe are nanẽ jane jarejemogypyyka jarejemogyau. ꞌGa janetywera omoit jane wi. Aꞌeramũ nipo ꞌga anure ꞌua janee, jane rerawau ojepyri. Ojepyri jane oramũ ꞌga wemimỹigatufera mua janee. Aꞌeramũ ki jane ꞌga muorypa ee.

Efesu pewara ꞌgã nee Jarejuwarete ꞌga muorypawet15,16 Aꞌere je Jarejuwarete ꞌga muorypa pẽ nee. ꞌGã amũ ꞌua pẽ momeꞌwau jee:

“Efesu pewara ꞌgã Jejui ꞌga werowiat tãmẽjẽ ajemogyau. Jejui ꞌga ꞌã janejararetea, eꞌi ꞌgã ajemogyau”, ꞌjau ꞌgã ꞌua pẽ momeꞌwau jee. “Jarejuwarete ꞌga remiayuwa ꞌgã nee ꞌgã oporomutaramũ. Ojejuka esage pãwẽ pãwẽ ꞌgã ꞌgã nee”, ꞌjau ꞌgã ꞌua pẽ momeꞌwau jee. Aꞌeramũ je Jarejuwarete ꞌga muorypa pẽ nee. “Auꞌjete Jejui ꞌga

Efesu 1

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

603

ererowiarukat Efesu pewara ꞌgã amũ nupe”, ꞌjau je ꞌga upe, ꞌga muorypa pẽ nee. Teojereꞌemamũ futat je ꞌga muorypa pẽ nee. ꞌGa upe tejeꞌega monoaw ipe je pẽ nee nanẽ tejeꞌega monou ꞌga upe jepi. 17 Jarejararete ꞌga Ruwarete ꞌga upe, Jejui Kristu ꞌga Ruwarete ꞌga upe tejeꞌega monou tekou pẽ nee. ꞌGa etee ꞌã esage maꞌea. ꞌGa upe je ꞌjau: “Eꞌagesagea ako ene imonou ꞌgã nupe aiꞌi, ki Kuꞌjyp. Aꞌeramũ ene ꞌgã muꞌakwaapa mamaꞌe apo are Eꞌagesage pyu. Ejekwaapa katu katuukaa nanẽ ꞌgã nupe nũ”, ꞌjau je tekou Jarejuwarete ꞌga upe pẽ nee. 18 “Emueapyoukat ꞌgã ejemiaporam are”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. ꞌGa te ꞌã pẽ pyyrũ pẽ mogyau wemiayuwamũ. Aꞌeramũ nipo ꞌga anure pẽ nerawau ywag ipe pẽ mogyau ojepyri. Aꞌea ki peapesak pejejemogyau. Ojepyri jane reroo re nipo ꞌga wemimỹigatufera mua wemiayuwamũ janee, kwaiwete. Aipo are ꞌga pẽ mueapyoukara je afutat. 19 “Emueapyoukat ꞌgã epãjẽ are nanẽ nũ”, ꞌjau nanẽ je ꞌga upe pẽ nee nũ. Pãjẽretea te ꞌã ꞌga. Aꞌeramũ ꞌga opãjẽ mua werowiaaramũ janee, wemifutar imũ mamaꞌe apo are jane poaawamũ. 20 Waꞌyrarete ꞌga, Kristu ꞌga manũ re ꞌga ꞌã ꞌga moferapa ete raiꞌi nũ. ꞌGa raꞌyra ꞌga moferapawera futat ꞌga pãjẽretea wesaukat janee. Aꞌeramũ jane “pãjẽretea ꞌga” ꞌe kwaapa. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga aꞌea opãjẽa futat imua janee. Kristu ꞌga moferaw ire ꞌga ꞌga rerawau ywag ipe ojepyri. Aꞌeramũ ꞌga ꞌga mỹina peu futat ꞌga muapygukaa ajakwatawa katy. “Je ꞌjawe futat ene. Amogo je ene ꞌwyriaramũ tejeꞌjawe. Aꞌeramũ ene ejua eapyka ꞌau, jejakwatawa katy”, ꞌjau ꞌga Kristu ꞌga upe ꞌga moferaw ire. 21 Aꞌeramũ Kristu ꞌga ꞌũina ꞌwyriarareteramũ janee. Nokoi futari ꞌga amũ ꞌga ꞌjawe. Ywagipewara ꞌgã ꞌwyriara ꞌgã miamũ nokoaꞌuweri ꞌga ꞌjawe. ꞌGa te ꞌã pãjẽretea amumera ꞌgã apyraapa. ꞌAwamũ ako maꞌe ꞌgã apyraapa. Anure ako maꞌe ꞌgã ꞌga iapyraapa nanẽ nũ. 22 Janeruwarete ꞌga Kristu ꞌga mogou ꞌwyriarareteramũ ywagipewara upe, ywy pewara upe ꞌjau. ꞌGa Kristu ꞌga mogou mamaꞌe jarareteramũ. “Amogo je ene jarejerowiaara ꞌgã ꞌwyriaramũ”, ꞌjau ꞌga waꞌyra ꞌga upe. 23 Sãꞌã aeakaga rena ꞌwyriaramũ aerete upe. Nan tee futat Kristu ꞌga reni ꞌwyriararetereteramũ werowiaaramũ janee. Wakaga tyweꞌemamũ ae nuapoaꞌuweri mamaꞌea. Aeakageꞌema mamaꞌea nuapoaꞌuweri. Aeakaga nanẽ nuapoaꞌuweri mamaꞌea aerete tyweꞌemamũ nũ. Nan tee futat Kristu ꞌga werowiaaramũ jane rerekoi. Werowiaaramũ ꞌga mamaꞌe apoukari janee. Najarejetee rũi mamaꞌea siapo. ꞌGa retee futat jane mamaꞌe apoi.

ꞌAwamũ jane Kristu ꞌga rerowiari

2 1 Ymã te nepeenuwi futari Jarejuwarete ꞌga jeꞌega rakue. Naꞌga remiayuwa rũi pẽẽ nakue. Mamaꞌe tywera etee futat pẽẽ iapou rakue. Aꞌeramũ pẽẽ

pejejemogyau amanũ maꞌefera ꞌjawe Jarejuwarete ꞌga upe rakue. 2 Mamaꞌe tywera ꞌã pẽẽ iapou ꞌga rerowiareꞌema ꞌgã pyri rakue. Mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara jeꞌega etee futat ꞌã pẽẽ enupa pejejemogyau rakue. Jarejuwarete ꞌga rerowiareꞌema ꞌgã mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara remiayuwa futat. Mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara ojeꞌega omono ꞌgã akaga pype. Aꞌeramũ ꞌgã mamaꞌe tywera apou. 3 Jane nanẽ ako najuejue etee futat Kuꞌjywa ꞌga jeꞌega renupareꞌemamũ sajemogy ikue. Jarejemifutar imũ etee futat ako jane nanẽ mamaꞌe apou ikue nũ. Aꞌeramũ ako

Efesu 1 ,  2

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

604

Janeruwarete ꞌga maraꞌneramũ janeremiapo tywer are ikue. “ꞌGã nemiapo tywer are je ꞌgã nereko tyweretei”, ꞌjau ako ꞌga janee ikue.

4 Aꞌere ꞌã Janeruwarete ꞌga poromutaramũ nanimenime jane ree. Aꞌeramũ ꞌga ajemuaẽma jane ree. 5 Ymã jane nienuwi futari ꞌga jeꞌega rakue. Aꞌeramũ ꞌã jane jarejemogyau amanũ maꞌe ꞌjawe ꞌga upe. Aꞌere ꞌga Jejui ꞌga jane erowiaramũ jane mogyi ojepyri ajemogy maꞌeramamũ. Janeruwarete ꞌga ajemuaẽm etee futat jane ree rakue. Aꞌeramũ ꞌga jane ree ajemuaẽmawer ipe te futat jane katuꞌoka. Wemifutar imũ etee futat ꞌga jane katuꞌoka. Niapoi agawewi jane mamaꞌe esagea ꞌga upe. Aꞌetea ꞌga mamaꞌe esagea ete wapo janee, jane katuꞌoka. 6 Kristu ꞌga rerowiareꞌemamũ jane jemogyi amanũ maꞌe ꞌjawe Kuꞌjywa ꞌga upe. Aꞌere ꞌga Kristu ꞌga jane erowiaramũ jane mogyi imanũeꞌema ꞌjawe. Sãꞌã ꞌga Kristu ꞌga moferawa, ꞌga manũ re rakue. Nan tee futat ꞌga jane mogyi ꞌga rerowiaramũ. ꞌGa moferaw ire ꞌga Kristu ꞌga mojeupia imonou ywag ipe ojepyri ꞌga muapygukaa ꞌga mogou ꞌwyriaramũ ojepyri. Nan tee futat ꞌga Kristu ꞌga jane erowiaramũ jane mogyau ꞌwyriaramũ Kristu ꞌga pyri, Jejui Kristu ꞌga ree jane jemujar ire. 7 Aipoa futat jane ree ꞌga jemuaẽma kwaawukaa janee. Aꞌeramũ nipo ywag ipe jane rekoramũ jane resakara ꞌgã ꞌjau: “Kuu. Kuꞌjywa ꞌga aꞌjea futat ajemuaẽm ꞌgã nee raꞌe”, ꞌjau nipo ꞌgã jane resag ire. Jejui Kristu ꞌga ꞌã iporomutat jane ree. Aꞌeramũ ꞌga amanũmũ janetywera mepyau. ꞌGa ꞌjawe etee futat ꞌga Ruwarete ꞌga nanẽ oporomutaramũ jane ree nũ. Maꞌeramũ ꞌã ꞌga waꞌyra ꞌga muri ꞌau ijukaukaa janee. Jane ree oporomutareꞌem ire amunipo ꞌã ꞌga waꞌyra ꞌga namuraꞌuweri ijukaukaa jane katuꞌokawamũ rakue.

8 Aꞌere ꞌã ꞌga jemuaẽmi te jane ree. Aꞌeramũ ꞌga jane katuꞌoka, Jejui Kristu ꞌga jane erowiaramũ. Niapoi agawewi futat ꞌã jane mamaꞌe esagea ꞌga upe rakue. Aꞌetea ꞌã ꞌga ajemuaẽm jane ree, jane katuꞌoka. ꞌGa futat Kristu ꞌga rerowiarukaa janee. 9 Napẽnemiapofera mepyawamũ rũi ꞌga pẽ katuꞌogi. Aꞌeramũ pẽẽ pejejerowiaraipeꞌema pejejee ꞌga rerowiaaramũ ne. 10 Janeruwarete ꞌga ꞌã jane katuꞌoka. Aꞌeramũ jane ꞌawamũ jarejemujaa Kristu ꞌga ree. Aꞌeramũ ꞌga jane momyauu mamaꞌe esage apoukaa janee. “Tejaꞌyra ꞌga rerowiaramũ je mamaꞌe esage apoukaa ꞌgã nupe. Mamaꞌe esagea etee futat peapo jeremifutar imũ. Pejejejukau esage pejejuee, mamaꞌea pẽẽ iapou pejejaupe, taꞌe ꞌgã nupe ꞌjau”, ꞌjau ꞌga janee rakue, jane katuꞌogeꞌemawe rakue.

Majepei ꞌyweteewara ꞌjawe jane jemogyi11 Pẽẽ ꞌã judeueꞌemamũ. Aꞌeramũ ore judeuramũ ꞌjau pẽ nupe: “Ore ꞌã judeuramũ

ijewak maꞌeramũ arajemogyau. Aꞌeramũ ꞌã judeueꞌema ꞌgã ojewageꞌemamũ”, ꞌjau ako ore judeuramũ pẽ nupe ikue. Aipo ꞌjau ako ore orojewag are ikue. NaJaneruwarete ꞌga rũi ore mojewaka. Ore etee futat orojomojewaka. Aꞌetea ore ꞌjau orojeupe: Ore ꞌã ijewak maꞌeramũ arajemogy. Pẽneaꞌar iki judeueꞌemamũ ymã pejejemogyawer are. 12 Ymã ꞌã pẽẽ Kristu ꞌga kwaapeꞌema futat rakue. NaJarejuwarete ꞌga remiayuwamũ rũi ꞌã pẽẽ nakue. Najudeueꞌemamũ pẽ nupe raꞌne rũi te ꞌã Janeruwarete ꞌga jeꞌegi rakue. Judeuramũ oree raꞌne te ꞌã ꞌga jeꞌegi

Efesu 2

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

605

rakue. “Tajejuka esage pẽ nee ꞌjau”, ꞌjau ꞌga ꞌã judeuramũ oreypy ꞌgã nupe rakue. Wemiayuwamũ oreypy ꞌgã jemogyramũ ꞌga aipo ꞌjau ꞌgã nupe rakue. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga pẽypy ꞌgã mogyaweꞌem wemiayuwamũ rakue. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga aipo ꞌjaweꞌem pẽypy ꞌgã nupe rakue. NaJaneruwarete ꞌga remiayuw ypyramũ rũi pẽẽ nakue. Aꞌeramũ ꞌã pẽẽ ꞌga pyri pejeo rapesakeꞌema rakue.

13 Aꞌere ꞌã pẽẽ ꞌawamũ Jejui Kristu ꞌga perowiat pejejemogyau. Ymã te neperowiari futari Jarejuwarete ꞌga pejejemogyau rakue. Aꞌeramũ pẽẽ pejejemogyau muku ꞌga wi ako maꞌe ꞌjawe rakue. Aꞌeramũ ako Jejui ꞌga amanũmũ, owy rekoꞌwogukaa ꞌgã nupe jane wi janetywera pireitawamũ aiꞌi, ae katuꞌokawamũ aiꞌi. Aꞌeramũ pẽẽ nanẽ pejejemogyau Kristu ꞌga rerowiaaramũ, pejejemogyau Jarejuwarete ꞌga remiayuwamũ. ꞌGa rerowiaramũ pẽẽ pejejemujaa ꞌga ree. Aꞌeramũ pẽẽ pejejemogyau Jarejuwarete ꞌga pyri ako maꞌeramũ ꞌawamũ. 14 Kristu ꞌga futat ꞌã judeuramũ ore motaꞌwa judeueꞌemamũ pẽ nupe. Ymã ako jane namajepei ꞌyweteewara ꞌjawe rũi jane jemogyi ikue. Judeuramũ ako ore oroporomutareꞌemamũ judeueꞌemamũ pẽ nee ikue. Judeueꞌemamũ nanẽ ako pẽẽ pejeporomutareꞌemamũ judeuramũ ore ree ikue. Aꞌere ako Kristu ꞌga manũaw ipe futat jarejuee jane poromutareꞌema teepawamũ aiꞌi. Aꞌeramũ jane ꞌawamũ jarejemogyau majepei ꞌyweteewara ꞌjawewaramũ. 15 Judeuramũ ore ako aramaraꞌneramũ judeueꞌemamũ pẽ nee ikue. Judeuramũ ako ore Moisesi ꞌga jeꞌega renupa ikue. Aꞌere ako pẽẽ nepeenuwi futari Moisesi ꞌga jeꞌegera ikue. Aꞌeramũ ore ako aramaraꞌneramũ pẽ nee ikue. Aꞌere Kristu ꞌga ꞌi janee raiꞌi: “NaMoisesi ꞌga jeꞌegera renuw are rũi Janeruwarete ꞌga pẽtywera peꞌai pẽ nui. ꞌYpeywar are temanũmũ te je pẽtywera mepyi. Aꞌeramũ futat ꞌawamũ Janeruwarete ꞌga pẽtywera peꞌau pẽ nui, je rerowiaramũ etee futat”, ꞌjau ꞌga janee rakue. Aꞌeramũ ꞌga werowiaaramũ jane mujaa ojee. Aꞌeramũ jane ꞌga rerowiaaramũ majepei ꞌyweteewara ꞌjawe futat. Nan ꞌga jane motaꞌwaukari jarejaupe. 16 ꞌYpeywar are amanũmũ te Kristu ꞌga jane mamaraꞌnepawukari jarejuee. Amanũmũ ꞌga werowiaramũ jane mogyau majepei ꞌyweteewara ꞌjawe. Aꞌeramũ ꞌga jane motaꞌwau ꞌUwarete ꞌga upe. 17 Ore judeuramũ orokwaaꞌwi futat ꞌga jeꞌega rakue numiamũ. Aꞌeramũ ore mukuuꞌi etee ajemogy maꞌe ꞌjawe arajemogyau ꞌga wi rakue. Aꞌere ꞌã pẽẽ judeueꞌemamũ nepekwaawiꞌi futari ꞌga rakue. Aꞌeramũ pẽẽ mukumuku ꞌga wi ajemogy maꞌe ꞌjawe rakue. Kristu ꞌga ꞌã ꞌua morogyta esage momeꞌwau janee najuejue etee futat. “Tejerowiaara ꞌgã je amotaꞌwa Tejuwarete ꞌga upe” ꞌea poromũ morogyta esagea judeueꞌemamũ pẽ nupe, judeuramũ oree ꞌjau. Mĩnamũ ꞌga imomeꞌwau janee. 18 Aꞌere ꞌã amanũ re Kristu ꞌga jane motaꞌwai ꞌUwarete ꞌga upe. Aꞌeramũ jane ꞌga rerowiaaramũ jarejeꞌega monoarũmũ Jarejuwarete ꞌga upe. Werowiaramũ ꞌga ꞌUwarete ꞌga ꞌAgesage mua janee najuejue etee futat. Aꞌeramũ jane ꞌga ꞌAgesage retee futat jarejeꞌega monou Jarejuwarete ꞌga upe.

19 Aꞌeramũ ꞌã pẽẽ ꞌawamũ judeueꞌemamũ nanẽ pejejemogyau ꞌga remiayuwamũ nũ judeuramũ ore ꞌjawe. Aꞌeramũ pẽẽ natapyꞌỹjamũ etee ꞌjawe rũi pejejemogyau oree ꞌawamũ. ꞌAwamũ ꞌã pẽẽ Jarejuwarete ꞌga rerowiaa

Efesu 2

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

606

raiꞌi. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌawamũ ꞌga raꞌyra ꞌjawe futat pejejemogyau judeuramũ ore ꞌjawe. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌawamũ pejejemogyau orepytunamũ futat.

20-22 ꞌOgarete ꞌjawe futat jane jarejemogyau. Sãꞌã ꞌoga apoara ꞌgã tupaaꞌmywa mowywyra raꞌne. Aꞌere ꞌã ꞌgã tupaaꞌmywarete mỹina jupe. Aꞌere ꞌgã eikwaryta monou. Aꞌere ꞌã ꞌgã iapyryta nuga jupe. Aꞌere ꞌã ꞌga ikaga nuga jupe. Nan tee futat Janeruwarete ꞌga Kristu ꞌga rerowiaaramũ jane mogymogyau wemifutaaw ipe etee futat. Ojeꞌega momeꞌwarera ꞌgã naꞌne ꞌga imogyau. Aꞌere ꞌga Jejui Kristu ꞌga remimonoferamũ ore mogyau. Aꞌere ꞌga Kristu ꞌga ree ojemujat maꞌeferamũ nanẽ pẽ monou imajatykau amumeramũ ore ree. Wemifutaaw ipe etee futat ꞌga Kristu ꞌga rerowiaaramũ jane mogymogyau. Sãꞌã tupaaꞌmywaretea ꞌoga koga. Nan tee futat Jejui Kristu ꞌga rekoi janererekwarareteramũ. Aꞌeramũ ꞌga rerowiaaramũ jane jarejemogypyyka ꞌga ree jarejemogyau. Ymã Janeruwarete ꞌga akou omogytaaw ipe ete rakue. Aꞌere ꞌga ꞌawamũ ꞌga rekoi jane pype Uꞌagesageu.

Judeueꞌema ꞌgã nupe Jejui ꞌga momeꞌuawet

3 1 Janeruwarete ꞌga jane mogy majepei ꞌyweteewara ꞌjawe. Aꞌeramũ ꞌã je Pauloramũ je teporomutaramũ judeueꞌemamũ pẽ nee, tejeꞌega

monou Jarejuwarete ꞌga upe nanẽ pẽ nee nũ.Moromunepawa pype ako ꞌgã je munewi je mỹina aiꞌi, Jejui Kristu ꞌga

momeꞌu are aiꞌi. ꞌGã amũ je munewi je mỹina judeueꞌemamũ pẽ nupe je Jejui Kristu ꞌga momeꞌu are. “Judeueꞌema ꞌgã nanẽ Kristu ꞌga okatuꞌok, werowiaramũ”, ꞌjau je tekou aiꞌi. Aꞌeramũ judeu ꞌgã amũ amaraꞌneramũ je ree aipo je ꞌe je rekoramũ. Aꞌeramũ ꞌgã je munepa je mỹina moromunepawa pype.

2 Ymã we futat te ako Janeruwarete ꞌga je pyyrũi je mogou Jejui ꞌga momeꞌwaramũ judeueꞌemamũ pẽ nupe ikue. Iporomutat ꞌga pẽ nee. Maꞌeramũ ꞌã ꞌga je monoi Jejui ꞌga momeꞌwaukaa pẽ nupe. Aipoa pekwaap pejejemogyau. 3-6 Ymã we futat te ako Janeruwarete ꞌga ꞌi ojeupe rakue: “Anure nipo je judeueꞌema ꞌgã nanẽ imogyi tejaꞌyramũ, judeu ꞌgã neewe. Tejaꞌyrarete ꞌga rerowiaramũ nipo je ꞌgã mogyau tejemiayuwamũ judeu ꞌgã neewe”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. “Judeu ꞌgã nee je jejuka esagei teꞌeawer imũ etee futat. Aꞌeramũ je anure judeueꞌema ꞌgã nee nanẽ tejejukau esage teꞌeawer imũ etee futat nũ”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. “Anure nipo je tejaꞌyrarete ꞌga, Jejui Kristu ꞌga rerowiaara ꞌgã muri ꞌau ywag ipe ꞌgã mogyau tejepyri futat. Judeu ꞌgã, judeueꞌema ꞌgã. Mĩmera ꞌgã nipo je imua ꞌau tejaꞌyrarete ꞌga rerowiaramũ”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. Ymã ꞌga namueapyoi ꞌgã uꞌeawer are rakue. Aꞌere ꞌawamũ ꞌga ꞌAgesagea ꞌga upe oporowyky maꞌeramũ ore mueapyoi ꞌga ꞌeawer are. Jejui Kristu ꞌga remimono ypyferamũ ore, Jarejuwarete ꞌga jeꞌega momeꞌwara ꞌgã. Mĩmeramũ ꞌga ꞌAgesagea ore mueapyoi ee. Je nanẽ nũ. Janeruwarete ꞌga je mueapyou uꞌeawer are. Aipo are je kaꞌarana kwasiari tekou. Jeremikwasiarera kaꞌarana mogyta re nipo peꞌje pejejaupe: “Paulo ꞌga eapyo futat Jarejuwarete ꞌga remifutar are rakue”, ꞌjau nipo pẽẽ pejejaupe. “Kristu ꞌga rerowiaaramũ najuejue etee futat Janeruwarete ꞌga jane mogy wemiayuwamũ.

Efesu 2 ,  3

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

607

Ymã ako Janeruwarete ꞌga nomomeꞌui aipoa ꞌgã nupe rakue. Aꞌere ꞌawamũ ꞌga imomeꞌui Paulo ꞌga upe”, ꞌjau nipo pẽẽ pejejaupe, jeremikwasiarera mogyta re.

7 Janeruwarete ꞌga je mogo ojeupe oporowyky maꞌeramũ. “Ekwap jeraꞌyra ꞌga momeꞌwau judeueꞌema ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga jee ikue. Janeruwarete ꞌga iporomutat je ree. Aꞌeramũ ꞌga je moporowykyaukaa ojeupe. Opãjẽ mũ ꞌga je mogou ojeupe oporowyky maꞌeramũ. 8 Najeaꞌwyri agawewi je ikue. “Kristu ꞌga remiayuwamũ sipo je rekoi”, naꞌetei je ikue. ꞌGa remiayuwa ꞌgã juejue kũimaꞌeeteeteramũ. Aꞌere noko je ako tyweꞌri maꞌe ꞌjawe etee jepi. Aꞌetea Janeruwarete ꞌga esage jee. Je mogou ꞌga Kristu ꞌga momeꞌwaramũ judeueꞌemamũ pẽ nupe ikue. “Ekwap Jeraꞌyrarete ꞌga momeꞌwau judeueꞌema ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga jee ikue. “Jejui Kristu ꞌga ꞌã esage maꞌea. Aꞌere ꞌã nepẽneapyopawaꞌuweri futari pejejee ꞌga jemuaẽmawer are. Mamaꞌe esage are etee futat ꞌga paruapoweramũ pẽ nupe, ere ki ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga jee ikue. 9 Mamaꞌe apo ypy we ꞌã Janeruwarete ꞌga namueapyoi aeypy ꞌgã wemiaporam are rakue. Aꞌere ꞌga ꞌawamũ ꞌga ꞌi jee: “ꞌAwamũ enereapyo jeremiapo are. Jeporokatuꞌogiwet je najuejue etee futat pẽ nee. Judeuramũ, judeueꞌemamũ. Mĩmeramũ pẽ nee je porokatuꞌogiweramũ teꞌỹina pẽ nee”, ꞌjau ꞌga jee ikue. “Aꞌeramũ ene ꞌgã mueapyou jeremifutar are”, ꞌjau ꞌga jee ikue. Aꞌeferupi tee ꞌã je rekoi teatau teporogytau ꞌgã nupe najuejue etee futat. “Judeueꞌemamũ pẽ nee nanẽ ꞌã Janeruwarete ꞌga oporokatuꞌogiweramũ pẽ nee”, ꞌjau je ꞌgã nupe. 10,11 Jarejuwarete ꞌga remikatuꞌogeramũ jane resakawe nipo ywagipewara ꞌgã ꞌwyriara ꞌgã nanẽ weapyoramũ Janeruwarete ꞌga ree. “Kuu. Iꞌakwaapap ꞌga”, ꞌjau nipo ꞌgã Jejui Kristu ꞌga rerowiaaramũ jane resakawe. “ꞌGã tywera moir ire nipo Kuꞌjywa ꞌga ywy pewaramũ mogyau wemiayuwamũ. Judeueꞌema ꞌgã ako niporomutari agawewi judeu ꞌgã nee ikue. Aꞌetea Jejui Kristu ꞌga ꞌgã erowiaramũ, Kuꞌjywa ꞌga judeu ꞌgã mogyau wemiayuwamũ, judeueꞌema ꞌgã neewe”, ꞌjau nipo ywagipewara ꞌgã Jejui ꞌga rerowiaaramũ jane resakawe. Ywy apoeꞌẽwe Janeruwarete ꞌga ꞌjau ojeupe rakue: “Ae ꞌgã pa je aapo tejemiayuwamũ kwy”, ꞌjau ꞌga ojeupe rakue. Aꞌere ꞌã aeypy ꞌgã jemotyweri etee ꞌga upe rakue. Aꞌeramũ ꞌga ꞌagamũ Janejararete ꞌga Jejui Kristu ꞌga mua ꞌau ywy pe janetywera mepyawamũ janee rakue. Aꞌeramũ ꞌga ꞌga mogou janejarareteramũ janee. 12 Aꞌeramũ ꞌga Jejui Kristu ꞌga rerowiaramũ Janeruwarete ꞌga janetywera moia jane wi. ꞌGa rerowiaramũ jane jarejemujaa ꞌga ree. Aꞌeramũ jane aꞌeramũ jarejenosõueꞌem jarejeꞌega monou Jarejuwarete ꞌga upe. 13 Aꞌeramũ je ꞌjau pẽ nupe: Pẽꞌarasig kasi je ree ne. Judeueꞌemamũ pẽ nupe Jejui ꞌga momeꞌu are ꞌgã je munewi moromunepawa pype agawewi. Aꞌetea kasi pẽꞌarasig je rereko tywer are ne. Je rereko tywera resakawe nipo tekotee ꞌgã ꞌi ajaupe: “Paulo ꞌga ajemuaẽm Efesu pewara ꞌgã nee raꞌe. Sãꞌã ꞌga jereko tywerukara ꞌgã nee Jejui Kristu ꞌga momeꞌu are”, ꞌjau nipo ꞌgã ajaupe je ree. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejekuꞌiramũ pejejemogyau ee.

ꞌGã nee Jarejuwarete ꞌga upe ojeꞌega monoawet14 Jarejuwarete ꞌga remifutar are tejeaꞌaramũ je teapyka tejenupyꞌãu tejeꞌega

monou ꞌga upe pẽ nee. 15 Kuꞌjywa ꞌga upe jane ꞌga rerowiaaramũ najuejue etee

Efesu 3

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

608

futat ꞌjau, “Janeruwarete ꞌga”, ꞌjau jane ꞌga upe. Ywag ipe ajemogy maꞌe ꞌgã, ywy pe ajemogy maꞌeramũ jane ꞌjau. Najuejue etee futat jane “Janeruwarete ꞌga”, ꞌjau jane ꞌga upe. ꞌGa upe je tejeꞌega monoi pẽ nee teꞌỹina. 16 “Ene te ꞌã eneresage, ki Kuꞌjyp. Ene te ꞌã pãjẽretea. Aꞌeramũ je ꞌjau enee: Eꞌagesagea ako ene imonou Efesu pewara ꞌgã nupe aiꞌi. Aꞌeramũ ene ꞌgã mopãjẽu Eꞌagesage pyu, ki Kuꞌjyp, ꞌjau je enee ꞌgã nee”, ꞌjau je ꞌga upe. “Eꞌagesage pyu ejerowiarukaa etee te ekou ꞌgã nupe, ꞌgã mojemogypyygukaa ejee”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. ꞌGa rerowiaarareteramũ nipo pejepoireꞌema ꞌga rerowiar awi. Pejejeupe mamaꞌeay jesaukar ire miamũ nipo pejepoireꞌema futat ꞌga wi. ꞌGa ꞌAgesageu pejejemogypyyg ire nipo pẽẽ pejepoireꞌema ꞌga rerowiar awi mamaꞌeay jesaukar ire miamũ. Pejejeupe imur ire nipo pẽẽ mamaꞌe apou ꞌga remifutar imũ etee futat. 17 “Afutat je Kristu ꞌga rekoa ꞌgã pyri”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. “Werowiaramũ Kristu ꞌga rekoi ꞌgã pyri. Aipoa je afutat”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. “Emoporomutarukat ꞌgã ejee. Ajuee nanẽ ꞌgã moporomutarukaa nũ. Ajuee oporomutaramũ nipo ꞌgã mamaꞌe esagea etee iapoi ajaupe. Ejee ꞌgã moporomutarukaramũ nipo ꞌgã mamaꞌe esagea etee iapou ene upe”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. 18 “Emueapyo ꞌgã ꞌgã nee eporomutar are”, aꞌe je ꞌga upe pẽ nee. “Ejemiayuwamũ najuejue etee futat emueapyo ꞌgã ee”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. Kristu ꞌga iporomutat pẽ nee aꞌjea futat. Aꞌere ꞌã nepẽneapyo katui we ꞌga pejefutar are. Aꞌeramũ je ꞌjau Jarejuwarete ꞌga upe pẽ nee: “Emueapyo ꞌgã ee”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. 19 Afutat je pẽẽ ikwaawa, “Kristu ꞌga iporomutat jane ree aꞌjea futat” ꞌe are pẽneapyoa. Janereapyopawaꞌuweri agawewi jane ꞌga jarefutar are. Aꞌetea je ee pẽneapyoꞌia afutat. Aꞌeramũ je ꞌjau Kuꞌjywa ꞌga upe: “Emueapyo ꞌgã ejee, ꞌgã nee eporomutar are”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee. “Ojee eneporomutar are weapyo re, nipo ꞌgã jemogyi ene ꞌjawe”, ꞌjau je ꞌga upe pẽ nee.

20 Nitywi futari Janeruwarete ꞌga remiapoeꞌema mamaꞌe mũ. “ꞌAga ꞌga nuapoi”, naꞌjawi futari ꞌga upe. Ayeꞌemeteete futat ꞌga mamaꞌe apoi. Aerefetee upe te mamaꞌe apo rayramũ rẽwẽjẽmĩ. Aꞌere Kuꞌjywa ꞌga upe naayi futari mamaꞌe apoa. “Mamaꞌe esagea eapo jee”, ojeupe jane ꞌeramũ ꞌga mamaꞌe esage apou janee, ojeupe janeremienũiwera apyraapa. Naeapyoi futari ae ꞌga remiaporam are. ꞌGa te okwaap ae rerekoa. Aꞌere ꞌga iapoi futari janee. Uꞌagesagea ꞌga imua janee, ojeupe mamaꞌe apoukaawamũ. Aꞌeramũ ꞌga Uꞌagesageu futat mamaꞌe apou janee. 21 Aꞌeramũ ki Jejui Kristu ꞌga ree ojemujat maꞌeramũ jane Kuꞌjywa ꞌga muorypa jareojereꞌemamũ, jarejeupe ꞌga remiapofer are. Jejui ꞌga rerowiaaramũ jane najuejue etee futat ꞌga muorypa jareojereꞌemamũ, ꞌjau je pẽ nupe.

Majepei ꞌyweteewara ꞌjawe jane jemogyi

4 1 Moromunepawa pype ꞌgã je munewi Jejui ꞌga momeꞌu are. Aꞌeramũ je ꞌjau pẽ nupe: Janeruwarete ꞌga ꞌã waꞌyra ꞌga mua ꞌau ywy pe janetywera

moiawamũ rakue. Aꞌeramũ pẽẽ pejejemogyau esage ꞌga upe, ꞌjau je pẽ nupe. Ymã te ꞌã ꞌga pẽ pyyrũi wemiayuwamũ rakue, wemifutar imũ mamaꞌe apoaramũ

Efesu 3 ,  4

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

609

rakue. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejejemogyau esage ꞌga upe. ꞌGa remifutar imũ etee futat pejejemogyau ꞌga upe. 2 Pejerowiaraip kasi pejejee te ne. Pẽpotaꞌwa pãwẽ ki pejejuee. Pejejeaiteꞌema pejejuee. Pejemaraꞌneꞌemamũ nanẽ pejejuee nũ. Pejejuee pẽmaraꞌneꞌema pejejuee pẽporomutara resaukaa. 3 Janeruwarete ꞌga ꞌAgesagea pẽ mogy majepei ꞌyweteewara ꞌjawe. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejepotaꞌwaramũ pejejemogyau pejejuee. Mamaꞌe tywera kasi peapo pejejaupe ne. 4 Kristu ꞌga rerowiaaramũ jane najuejue etee futat jane jemogyi majepei ꞌyweteewara ꞌjawe. Majepei tee futat ꞌga ꞌAgesagea. Werowiaaramũ ꞌga jane rerawau najuejue etee futat ꞌUwarete ꞌga pyri ojeupi anure. Poromũ ꞌga ree jane jemogypyykawa ꞌga rerowiaaramũ. 5 Majepei tee Janejararete ꞌga. ꞌGa ree etee futat jane jarejemogypyyka jarejemogyau. ꞌGa rerowiaramũ etee jane jarejepymĩãukaa ꞌy pe ꞌga amũ upe. “Jejui Kristu ꞌga je arowiat. ꞌGa futat jetywera moia je wi. Aꞌeramũ je ꞌawamũ mamaꞌe esagea etee iapou ꞌga upe”, ꞌjau jane najuejue etee ꞌga rerowiaaramũ jarejepymĩãukaa ꞌy pe ꞌga amũ upe. 6 Majepei tee futat Janeruwarete ꞌga. ꞌGa futat jane apou najuejue etee futat rakue. Aꞌeramũ ꞌga Janejararetea. Aꞌeramũ jane apoarera ꞌga etee futat jane mogyawarũ wemifutara mamaꞌe apoaramũ. Jane pype futat ꞌga rekoi Uꞌagesagea pyu.

7 ꞌGa ꞌAgesagea Kristu ꞌga imua werowiaaramũ janee najuejue etee futat. Ojeupe mamaꞌe esage apoukaawamũ ꞌga imua janee. Opãjẽa ꞌga imua janee ojeupe jane moporowykyaukaa wemifutar imũ etee futat. 8 Ymã ꞌga amũ kaꞌarana kwasiari ee rakue:

“Ojee iporomutareꞌema ꞌgã ꞌarimũ nipo Kristu ꞌga okwapa.Aꞌeramũ nipo ꞌga ꞌgã faa ꞌgã nerawau ꞌgã nerojeupia ywag ipe.Nipojeupawi ꞌgã ꞌawamũ ꞌe resaukaawamũ ꞌga ꞌgã nerawau.Aipo rupi we futat nipo ꞌga mamaꞌe esage mua ywy pewaramũ janee”,

ꞌjau ꞌga amũ ikwasiaa kaꞌaran are rakue.9,10 Ywy pe ꞌga ꞌua janee kunumĩakyramũ rakue. Aꞌere ꞌga ꞌã waranuw

ire ojejukaukaa ꞌgã nupe rakue. Aꞌere ꞌga oferapa awau ojeupia ywag ipe nũ, ꞌUwarete ꞌga pyri nũ. Aꞌeramũ ꞌga ꞌawamũ akou Janejarareteramũ futat janee. Ywy pewaramũ Janejarareteramũ, ywag ipewara ꞌgã Jarareteramũ. Mĩmeramũ ꞌga rekoi Janejarareteramũ janee.

11 ꞌGa etee futat mamaꞌe esage mua janee ywy pewaramũ. ꞌGa futat Uꞌagesage mua janee, ojeupe mamaꞌe esage apoukaawamũ. Jane mũ upe ꞌga ꞌjau:

“Teꞌagesagea je omono pẽ nupe. Aꞌeramũ pẽẽ pejewau je momeꞌwau kwe pe tekotee ꞌgã nupe, ꞌgã mueapyou je ree”, ꞌjau ꞌga jane mũ upe, jane monou kwe pe. Amumeramũ jane mũ upe ꞌga ꞌjau: “Teꞌagesagea je omono pẽ nupe. Aꞌeramũ pẽẽ Jarejuwarete ꞌga jeꞌega momeꞌwau pejejepyriwara ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga jane mũ upe. Ajepeja ꞌgã nupe nanẽ ꞌga ꞌjau: “Teꞌagesagea je amono pẽ nupe teporogyta esage momeꞌwawamũ. Kwe pe pekwap jeporogyta esage momeꞌwau pejepytuna ꞌgã nupe, je rerowiarukaa ꞌgã nupe”, ꞌjau ꞌga ꞌgã amũ nupe. Amumera ꞌgã nupe ꞌga ꞌjau: “Teꞌagesagea je amono pẽ nupe, pẽ mogyau ꞌwyriaramũ tejerowiaara ꞌgã nupe. Pemuꞌe je rerowiaara ꞌgã jeremifutar are”, ꞌjau Kristu ꞌga ꞌgã nupe. 12 Opãjẽa ꞌga

Efesu 4

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

610

imua werowiaaramũ janee ojeupe jane moporowykyukaawamũ. ꞌGa pãjẽ mũ etee futat jane mamaꞌe apoi ꞌga upe. “Peporowyky jee”, ꞌjau ꞌga janee. “Je rerowiaara ꞌgã pẽẽ imojemogypyygukaa etee te je ree, ꞌgã muꞌjau je ree”, ꞌjau ꞌga janee. “Amumera ꞌgã je rerowiaara ꞌgã ojemogypyyꞌgi etee je ree. Aꞌeramũ pẽẽ pejeporogytau ꞌgã nupe, ꞌgã mojemogypyygukaa etee te je ree”, ꞌjau ꞌga janee. 13 Aꞌeramũ jane pãwẽũjẽ etee futat jarejemogypyyka ꞌga ree. Aꞌeramũ nipo jane pãwẽũjẽ etee futat nanẽ Jarejuwarete ꞌga raꞌyra ꞌga kwaapa nũ. Aꞌeramũ jane jarejeapyoramũ jarejemogyau Kristu ꞌga ree. Aꞌeramũ jane jarejemogyau Kristu ꞌga ꞌjawe futat. Mamaꞌe esagea etee jane iapou ꞌga ꞌjawe futat. 14 Kunumĩ ꞌjawe kasi sajemogy ne. Kunumĩa werekoemãwe erowiaa. Nokwaawi ꞌgã werekoemã. Aꞌere kasi pẽẽ nanarũi ne. Peenup katu raꞌne ki. Yara sĩãmogoeꞌema ꞌjawe nanẽ kasi pẽẽ ne. Yara sĩãmogoeꞌema ꞌã nuwi wupawer ipe ete. ꞌY ryjuapi teteꞌia we ꞌã imuarekorekoukaa kwe katy awau ko katy ete ꞌua nũ ꞌjau akou. Aꞌere kasi pẽẽ nanarũi ne. Peenup katu raꞌne ki morogytaa. Kasi aꞌe pe morogyta ꞌme upe pejemoryteeukar ine. Jejui ꞌga etee te jane sirowiat jarejemogyau. Iꞌme maꞌe ꞌgã nipo ꞌut futat oꞌmeramũ janee, oꞌme rerowiarukaawamũ janee. Aꞌere kasi sirowiat ne. “Simorytee ꞌgã ꞌjau”, eꞌi te nipo ꞌgã oꞌmeramũ janee. 15 Aꞌere jane mamaꞌe aꞌjea etee futat imomeꞌui jarejaupe. Jarepotaꞌwaramũ jarejuee. Aꞌeramũ jane jarejemogyau Kristu ꞌga ꞌjawe. Kristu ꞌga ꞌã werowiaaramũ Janejararetea. Aꞌeramũ Kristu ꞌga aeakaga ꞌjawe. ꞌGa rerowiaaramũ jane jarejemogyau ꞌga rete ꞌjawe. 16 Sãꞌã aeakaga etee aerete mujara. Aerajyga ꞌã ae mokurẽjũka pãwẽ gatu etee te futat. Aerajyga ꞌã ae koka. Aꞌeramũ ꞌã aeretea otesirũgatueꞌemamũ waranupa. Nan tee futat Kristu ꞌga werowiaaramũ jane mujari jarejuee. Aꞌeramũ jane najuejue etee futat mamaꞌe esage apou Kristu ꞌga rerowiarukaa ete ete jarejaupe. Jarejuee jarepotaꞌwaramũ, jane Kristu ꞌga rerowiarukaa ete ete jarejaupe. Aꞌeramũ jane jarejemogyau Kristu ꞌga ꞌjawe.

Mamaꞌe tywera apo awi ki sapoit17 Jarejararete ꞌga upe je porowykyi. Aꞌeramũ je ꞌjau pẽ nupe: Auꞌje ki mamaꞌe

tywera apo re. Auꞌje futat mamaꞌe apo re Jejui ꞌga rerowiareꞌema ꞌgã ꞌjawe. ꞌGa rerowiareꞌema ꞌgã naeaꞌari Jarejuwarete ꞌga remifutar are. 18 Nokwaawi ꞌgã ꞌga remifutara. Mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara ꞌgã mueapyoukareꞌema Janeruwarete ꞌga remifutar are. Aꞌeramũ ꞌgã afuewereꞌemamũ ꞌga kwaaw are. 19 Jejui ꞌga rerowiareꞌema ꞌgã nuenosĩ mamaꞌe tywera apoa. Mamaꞌe tesirũa ete ꞌgã iapou. Wemirekoeꞌema kũjã are ꞌgã akou. Kũjã ꞌgã nanẽ omeneꞌem are akou. Najemuarũi futari ꞌgã ajemogyau. Niꞌakwaawi ꞌgã mamaꞌe tywera apoeꞌem are.

20 Aꞌere naKristu ꞌga rũi jane muꞌei mamaꞌe tywera apo are. Aꞌeramũ jane Kristu ꞌga rerowiaaramũ, mamaꞌe tywera apoara ꞌgã ꞌjawe ete iapoweꞌem. 21 Kristu ꞌga rera renupa ypy we nipo pẽẽ pejejemujaa ꞌga ree raiꞌi. Aꞌeramũ nipo Kristu ꞌga momeꞌwara ꞌgã mamaꞌe aꞌje are etee futat pẽ muꞌjau raiꞌi. 22 Aꞌeramũ nipo ꞌga momeꞌwara ꞌgã ꞌjau pẽ nupe: “Kristu ꞌga rerowiareꞌema ꞌã pẽẽ mamaꞌe tywera apo are ete pejejeaꞌaramũ pejejemogyau rakue. Aꞌere ꞌawamũ ꞌga perowiat pejejemogyau. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejejeateeramũ mamaꞌe tywera

Efesu 4

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

611

apo awi”, ꞌjau ꞌgã pẽ nupe, pẽ muꞌjau ee. “Auꞌje ki mamaꞌe tywera apo are pejemorytee re”, ꞌjau nipo ꞌgã pẽ nupe, pẽ muꞌjau ee. 23 “Auꞌje ki mamaꞌe tywer are pejejeaꞌar ire. Ejeꞌjawe je mueaꞌarukar ape mamaꞌe are, ki Kuꞌjyp, peꞌje ki ꞌga upe”, ꞌjau nipo ꞌgã pẽ nupe, pẽ muꞌjau ee. 24 “Pejemuesageukat Jarejuwarete ꞌga upe. Ojeꞌjawe pejemogya futat ꞌga afutat. Aꞌeramũ ki pẽẽ iapoukaa ꞌga upe pejejee. ‘Ejeꞌjawe je mogo ape’, peꞌje ki ꞌga upe. ꞌGa ꞌjawe pejejemogy re pẽẽ mamaꞌe esagea etee futat iapou ꞌga ꞌjawe”, ꞌjau nipo ꞌgã pẽ nupe, pẽ muꞌjau ee.

25 Aꞌeramũ ki pejejeateeramũ pejeꞌme awi. Auꞌje ki morogyta ꞌme momeꞌu re. Majepei ꞌyweteewara ꞌjawe jane Jejui ꞌga rerowiaaramũ jane jemogyi. Aꞌeramũ ki pẽẽ mamaꞌe aꞌjea etee futat imomeꞌwau pejejaupe. 26 Pejemaraꞌneramũ miamũ kasi mamaꞌe tywera peapo ne. Pejejeateeramũ kamẽsĩete pejemaraꞌne awi. Pejekoweꞌem koꞌaramuku pejemaraꞌne rerekou ne. Kamẽsĩete pejejeateeramũ pejemaraꞌne awi. Kwara oseꞌemauwe ki pẽmaraꞌnepap. 27 Kasi aꞌe pe pejemaraꞌne awi pẽneateeaꞌneꞌemamũ mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara mamaꞌe tywera apoukari pẽ nupe ne. 28 Imuna maꞌeramũ nanẽ ki pepoit futat mamaꞌe are pejemunarũ awi. Peporowyky ete ki pejejeupe mamaꞌe muaw are. Aꞌeramũ pẽẽ mamaꞌe monou imamaꞌeꞌema ꞌgã nupe. 29 Pejeꞌegaip kasi pejejaupe ne. Mamaꞌe esagea etee ki pemomeꞌu pejejaupe, ꞌgã poaa Jejui ꞌga rerowiar are. 30 Pemuꞌarasig kasi Jarejuwarete ꞌga ꞌAgesagea ne. Esage maꞌea Janeruwarete ꞌga ꞌAgesagea. Aꞌeramũ pẽẽ, mamaꞌe tywera apo re, ꞌga ꞌAgesage muꞌarasiga ne. Mamaꞌe esagea etee futat iapou ꞌga ꞌAgesage muorypawamũ. Kristu ꞌga rerowiaramũ Janeruwarete ꞌga Uꞌagesage mua janee ikue. Ymã Janeruwarete ꞌga ꞌi rakue: “Tejaꞌyra ꞌga ꞌgã erowiaramũ je Teꞌagesage monoi ꞌgã nupe, ꞌgã nerekwaramũ”, ꞌjau ꞌga rakue. Anure nipo Kristu ꞌga Jarejuwarete ꞌga ꞌAgesage rerekwaramũ jane rerooi Jarejuwarete ꞌga pyri. 31 Aꞌeramũ ki pẽẽ mamaꞌe tywera apoweꞌem. Pejejeateeramũ kamẽsĩete futat ꞌgã nayka awi. Pẽmaraꞌne kasi ꞌgã nee ne. Pejejeꞌegayaweꞌem ꞌgã nupe, ꞌgã kurapeꞌema. Auꞌje futat pejejuee pejeporomutareꞌem awi. 32 Pẽpotaꞌwa etee futar iki pejejuee pejejemogyau. ꞌGa amũ mamaꞌe tywera pejejeupe iapo re miamũ, pejejeaꞌareꞌemamũ auꞌjeteramũ ꞌgã nayka are. Pejejeateeramũ kamẽsĩete futat ꞌgã nayka awi. Janetywera moir ire ꞌã Janeruwarete ꞌga weaꞌaruꞌjaweꞌemamũ futat jane rayka are. ꞌYpeywar are amanũaw ipe ꞌã Kristu ꞌga janetywera mepyau rakue. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga aetywera moir ire weaꞌaruꞌjaweꞌemamũ ee. Aꞌeramũ ki pẽẽ nan tee futat pejejeaꞌareꞌemamũ auꞌjeteramũ ꞌgã nayka are ne. Pejejeateeramũ kamẽsĩete futat ꞌgã nayka awi. Pejejeaꞌaruꞌjaweꞌemamũ futat ee nũ.

Sajemogy esage ꞌga upe

5 1 Pẽẽ ꞌã Jarejuwarete ꞌga raꞌyra. Oporomutaramũ ꞌga pẽ nee. Aꞌeramũ ki pejejemuꞌjau ꞌga ree. Pejejemogyau esage ꞌga upe. 2 Kristu

ꞌga ꞌã oporomutaramũ jane ree. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga amanũmũ janetywera mepyawamũ rakue. Ymã ꞌã judeu ꞌgã weymawa etee ijukau iapyau

Efesu 4 ,  5

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

612

otywera mepyawamũ rakue. Jarejuwarete ꞌga muorypawamũ nanẽ ꞌgã iapyau rakue nũ. Jany kasiga nanẽ ꞌgã iapyau ꞌga muorypawamũ rakue nũ. Aꞌere ako ꞌawamũ Kristu ꞌga jejukaukari ꞌgã nupe janetywera mepyawamũ aiꞌi. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejeporomutaramũ pejejuee, ꞌga ꞌjawerimũ etee futat.

3 Jarejuwarete ꞌga remiayuwamũ futat pejejemogyau. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejejemogyau esage ꞌga upe. Pejejemogyaweꞌem futat tesirũgatu ꞌga upe. Pejejemirekoeꞌema kũjã are pejekoweꞌem. Kũjãmeramũ nanẽ pejekoweꞌem pejemeneꞌema kũimaꞌe are. Pejemuarũ ki pejejemogyau. Pejekaraemã kwai are etee nanẽ pejejeaꞌareꞌemamũ nũ. Pejejeaꞌareꞌemamũ mĩmera mamaꞌe are. Aipoa mamaꞌe momeꞌwaweꞌem pejejaupe. 4 Mamaꞌe tywera momeꞌwaweꞌem futat pejejaupe. Pejeꞌmeꞌemamũ nanẽ pejejaupe nũ. Pejeꞌeg esage etee futar iki pejejaupe Jarejuwarete ꞌga muorypawamũ. Pejejeupe Jarejuwarete ꞌga mamaꞌe apo re nanẽ pẽẽ ꞌga muorypa ee nũ. 5 Janeruwarete ꞌga janeꞌwyriararetea Jejui Kristu ꞌga retee. ꞌGã futat nipo anure ajemogou ꞌwyriarareteramũ janee. Aꞌeramũ nipo ꞌgã anure wemiayuwamũ jane rerawau ojepyri mamaꞌe esage mua janee. Aꞌere nipo wemirekoeꞌem are ako maꞌe ꞌgã naꞌgã nemiayuwa rũi. Omeneꞌem are ako maꞌe ꞌgã, okaraemã kwai are tee ojerowiaraip maꞌe ꞌgã. Mĩmera ꞌgã naꞌgã nemiayuwa rũi. Aꞌeramũ nipo ꞌgã awaweꞌem ꞌgã pyri amanũ re. Okaraemã kwai are etee ojerowiaraip maꞌe ꞌgã ojemogypyyka okaraemã kwai are etee ajemogyau. Nojemogypyygi ꞌgã Jarejuwarete ꞌga ree. Aꞌeramũ okaraemã are ojemogypyyk maꞌe ꞌgã ajemogyau mairaꞌme are ojemogypyyk maꞌe ꞌgã ꞌjawe Jarejuwarete ꞌga upe. Aꞌeramũ Janeruwarete ꞌga aipo ꞌgã nerawaweꞌem ojepyri anure. Aipoa jane ikwaapa.

6 ꞌGã amũ nipo ꞌjau ꞌua pẽ nupe: “Peꞌje pejejua mamaꞌe tywera apou ore pyri”, ꞌjau nipo ꞌgã pẽ nupe. Aꞌere kasi perowiat ꞌgã ne. Pẽ moryteeu te ꞌgã nuri. Aꞌeramũ nipo anure Janeruwarete ꞌga ꞌgã nerekou tyweaete ꞌgã tywer are. Nuenuwi futari ꞌgã ꞌga jeꞌega. Aꞌeramũ ꞌga ꞌgã nerekou tyweaete ojeꞌega renuweꞌem are. 7 Aꞌeramũ ki pẽẽ mamaꞌe tywera apoweꞌem futat ꞌgã pyri.

8 Ymã mamaꞌe tywera peapo futat rakue. Ypytunimũ wata maꞌe ꞌjawe pẽẽ pejejemogyau rakue. Aꞌere ꞌawamũ Kristu ꞌga pẽtywera moiri pẽ nui rakue. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌawamũ pejejemogyau ꞌarimũ wata maꞌe ꞌjawe. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌawamũ mamaꞌe esagea etee futat iapou ꞌga upe. 9 ꞌArimũ wata maꞌe ꞌjawewara ꞌgã mamaꞌe esagea etee wapo. Mamaꞌe aꞌjea etee nanẽ ꞌgã imomeꞌwau. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌawamũ mamaꞌe esagea etee futat iapou aꞌjea futat. 10 Pejejemuꞌjau pejejemogyau Jarejuwarete ꞌga remifutar are.

11 Ypytunimũ wata maꞌe ꞌjawewara ꞌgã mamaꞌe tywera etee wapo. Aꞌere kasi peapo mamaꞌe tywera ꞌgã pyri ne. Mamaꞌe esage etee futat iapou. Aꞌeramũ mamaꞌe tywera apoara ꞌgã ojenosõu wemiapofera renosõu pẽ nui. Pẽnemiapo esage resakawe ꞌgã wemiapo tywer are weapyoramũ. Aꞌeramũ nipo ꞌgã ꞌjau: “Tỹỹ. Mamaꞌe tywera etee nipo je aapo tekou raꞌe jepi”, ꞌjau nipo ꞌgã ojeupe, pẽnemiapo esage resag ire. 12 Nãinãnĩꞌĩ rũi te ꞌga remiapoa mamaꞌe

Efesu 5

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

613

tywera. Jemime agawewi ꞌgã iapoi. Eukwere ae mojenosĩ ꞌgã nemiapo tywera. Aꞌeramũ ꞌgã jẽmĩ ojenosõueꞌem mamaꞌe tywera renosõueꞌem.

13,14 Ypytunimũ ꞌã ae nuesagi mamaꞌea. Aꞌere ꞌã ae ꞌarimũ mamaꞌe resagi katu katu. Nan tee futat jane ikwaapa katu katu jarejemogyau. Ymã ꞌã ꞌga amũ ꞌjau rakue:

“Mamaꞌe tywera apoaramũ pẽẽ amanũ maꞌe ꞌjawe pejemogy Kuꞌjywa ꞌga upe.

Oset maꞌe ꞌjawe nanẽ pejejemogyau nũ.Aꞌeramũ ki pẽẽ pejepaka, pejefuꞌama pejejemiapo tywer awi.Aꞌeramũ Kristu ꞌga pẽ mogyau ꞌarimũ wata maꞌe ꞌjawe ojeupe”,

ꞌjau ꞌga amũ imomeꞌwau rakue.15 Aꞌeramũ ki pẽẽ pejejeaꞌgwau mamaꞌe tywera apo awi. Mamaꞌe esage etee

futat pẽẽ iapou. Pẽꞌakwaap katu ki mamaꞌe are. Peko kasi iꞌakwaaweꞌema ꞌgã ꞌjawe ne. 16 Kwaiwete ꞌgã mamaꞌe tywera etee iapoara ꞌgã. Aꞌere ki peko esage mamaꞌe tywera apoara ꞌgã pype. Pejenosĩ awi Jejui ꞌga momeꞌu awi ꞌga rerowiareꞌema ꞌgã nupe. ꞌGã pyri pejejemogyau pẽẽ ꞌga momeꞌwau futat ꞌgã nupe. 17 Akotee maꞌe ꞌgã ꞌjawe ete kasi pejemogy ne, pejejeꞌẽran ekoeteramũ ne. Jejui ꞌga rerowiaramũ pẽẽ ꞌga jeꞌega te imomeꞌwau pejejaupe, pejejamuꞌjau ꞌga rerowiar are. Jarejuwarete ꞌga remifutar imũ etee futat pẽẽ mamaꞌe apou. Mamaꞌe apo enune pẽẽ ꞌjau pejejeupe: “Maꞌja te Janeruwarete ꞌga afutat je iapoa?” ꞌjau pẽẽ iapoeꞌẽwe. Aꞌeramũ pẽẽ ꞌga remifutar imũ etee mamaꞌe apou ꞌga upe.

18 Kawĩajaiwa taetu itykureꞌema. Kawĩajaiwa tykuara ꞌgã ojeꞌegaw are amãꞌjãueꞌem. Ojeꞌega momoa ekoete te futat ajemogyau. Aꞌeramũ kasi pẽẽ nan ine. Pejejerekoukaa Jarejuwarete ꞌga ꞌAgesage upe etee futat. 19 Jarejuwarete ꞌga jeꞌeg imũ etee futat pejejomogytau. Jarejuwarete ꞌga marakau etee futat pejejamuorypa. ꞌGa remiapofer are pejemarakaꞌaga Jarejuwarete ꞌga upe. Kristu ꞌga remiapofer are nanẽ pejemarakaꞌaga ꞌga upe nũ. 20 Kuꞌjywa ꞌga Janeruwaretea. Aꞌeramũ pẽẽ Kristu ꞌga rerowiaaramũ pejejeupe ꞌga remiapofera mamaꞌe are ꞌga muorypa. 21 Kristu ꞌga jeꞌega peenup pejejemogyau. Aꞌeramũ ki pẽẽ ꞌga rerowiaaramũ nanẽ pejejojeꞌega renupa pejejemogyau nũ.

Emireko maꞌe ꞌgã, imen maꞌe ꞌgã netee22 Kũjãmeramũ ki pẽẽ, imen maꞌeramũ, peapyaka pejemena jeꞌeg are. Kristu

ꞌga remiayuwamũ nanẽ pẽẽ. Kristu ꞌga jeꞌega renupa pejejemogyau. Aꞌeramũ ki pẽẽ nan tee futat pejemena ꞌga jeꞌega nanẽ enupa nũ. 23,24 Kristu ꞌga ꞌã akou ꞌwyriaramũ werowiaaramũ janee. Aꞌeramũ ꞌã jane ꞌga rerowiaaramũ ꞌga jeꞌega renupa jarejemogyau. ꞌGa ꞌã ae akaga ꞌjawe. ꞌGa rerowiaaramũ jane jarejemogyau ꞌga rete ꞌjawe. ꞌGa futat werowiaaramũ jane katuꞌokara. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga akou ꞌwyriaramũ janee. Nan tee futat kũimaꞌefera ꞌgã jemogyi wemireko ꞌgã jaramũ. Aꞌeramũ ki pẽẽ kũjãmeramũ pejemena jeꞌega renupa katu katu.

25,26 Kũimaꞌeferamũ nanẽ pẽẽ pejeporomutaramũ pejejemireko are. Sãꞌã Kristu ꞌga poromutara werowiaaramũ jane ree. Nan tee futar iki pẽẽ pejeporomutaramũ

Efesu 5

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

614

pejejemireko are. Kristu ꞌga ꞌã oporomutaramũ jane ree. Aꞌeramũ ꞌã ꞌga ojejukaukaa ꞌgã nupe jane ree oporomutaawer ipe etee futat jane katuꞌokawamũ ꞌUwarete ꞌga upe. ꞌGa jeꞌega rerowiaramũ jane jarejekatuꞌogukaa ꞌga upe. Aꞌeramũ ꞌga janetywera moia jane wi. Aꞌeramũ jane jarejewi imoir ire jarejepymĩãukaa ꞌy pe ꞌgã amũ nupe, jaretywera ꞌga imoira resaukaawamũ. 27 Aꞌeramũ nipo ꞌga anure werowiaaramũ jane rerawau ywag ipe ojeupi. Aꞌeramũ nipo ꞌga werowiaaramũ jane resakawe ꞌjau janee: “Esage ete je rerowiaara ꞌgã. Nitywi futari mamaꞌe tywera ꞌgã pype”, ꞌjau nipo ꞌga ojeupe, ojepyri werowiaaramũ jane reroo re.

28 Pejejuka esage pejejee. Nepejereko tyweri ꞌã. Nan tee futat pẽẽ pejejemireko rerekou esage. 29 Najuejue etee futat ꞌã jane jejukai jarejee. Nitywi futari ꞌã ojee ijejukaeꞌema ꞌgã amũ. Jarepyꞌarayparamũ ꞌã jarejemiꞌwaa. Jarejeroꞌwau jarejefuanuga. Jarejereko tywereꞌema ꞌã. Nan tee futat Kristu ꞌga jane poriawetygi werowiaaramũ. ꞌGa rete ꞌjawe jarejemogyau ꞌga upe. Aꞌeramũ ꞌga ojejukau esage jane ree. 30 Ojee jane jemujar ire ꞌga ojejukau esage jane ree. 31 Ymã Janeruwarete ꞌga ojeꞌega kwasiarukari ꞌga amũ upe rakue:

“Kũimaꞌe ꞌga je aapo kũjã ẽẽ reewe.Aꞌeramũ nipo kũimaꞌe ꞌgã wemirekorauwe opojoꞌogamũ ujara ꞌgã nui.Aꞌeramũ futat ojeꞌaa wemireko are.Ajuee ojeꞌar ire ꞌgã ajemogyau majepei teewara ꞌjawe jee”,

ꞌjau ꞌga ikwasiarukaa ꞌga amũ upe rakue.32 Mamaꞌe aꞌje are futat ꞌga kaꞌarana kwasiarukari ꞌga upe rakue. Ymã

janeypy ꞌgã naeapyoi ee rakue. Aꞌere jane ꞌawamũ janereapyoramũ ee. Kristu ꞌga ree nanẽ futat aipoa kaꞌarana kwasiaara rakue, ꞌga rerowiaaramũ jane ree nanẽ futat eꞌi nũ. Kristu ꞌga ree jarejemujaa jane jemogyi majepei ꞌyweteewara ꞌjawe. 33 Aꞌeramũ ꞌga jane ree pãwẽ pãwẽ futat ikwasiarukaa rakue. Aꞌeramũ pẽẽ kũimaꞌeramũ pejeporomutaramũ futat pejejemireko are pejejee pejeporomutara ꞌjawe. Pejejee ꞌã pẽporomutat pejejemogyau. Aꞌeramũ pẽẽ nan tee futat pejeporomutaramũ pejejemireko are. Kũjãmeramũ pẽẽ, imen maꞌeramũ pejemena mojerowiaa nanẽ nũ.

Taꞌyriara ꞌgã ꞌgã naꞌyra ꞌgã netee

6 1 Kunumĩnamũ nanẽ pẽẽ pejejara ꞌgã jeꞌega renupa etee pejejemogyau. Kristu ꞌga remiayuwamũ pẽẽ. Aꞌeramũ pẽẽ pejejara ꞌgã jeꞌega renuwa

wesageramũ futat. 2,3 Ymã Janeruwarete ꞌga ꞌi janeypy ꞌgã nupe we futat rakue: “Peanuw etee ki pejejuwa ꞌgã. Pejey ꞌgã nanẽ pẽẽ ianupa etee nũ”, ꞌjau ꞌga ꞌgã nupe rakue. “Ujara ꞌgã nenupara ꞌgã ijeꞌeganup maꞌeramũ ajemogy. ꞌGã jaruete ajemogy. Ujara ꞌgã ꞌgã wenup. Aꞌeramũ ꞌgã jaruete ajemogyau. Aipo ꞌgã ajemogy namutamutat. Namanũaꞌnei aipo ꞌgã”, ꞌjau ꞌga ꞌgã nupe rakue.

4 Pẽẽ nanẽ ꞌgã nuwamũ pejejaꞌyra ꞌgã nerekou esage nũ. Pemue ekoete kasi ꞌgã ne. Kasi aꞌe pe ꞌgã maraꞌneramũ etee ajemogyau ne. Aꞌeramũ pẽẽ kũimaꞌeramũ pejejaꞌyra ꞌgã muꞌjau ꞌgã neko esage are. Kristu ꞌga ꞌeawer imũ pejejaꞌyra ꞌgã muꞌjau ꞌgã mosõu mamaꞌe tywera apo awi.

Efesu 5 ,  6

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

615

Oporowyky maꞌe ꞌgã morowyky jara ꞌgã netee5 Pẽẽ mũ nipo pejeporowykyau pejejerekwara ꞌgã nupe. Aꞌeramũ pẽẽ

pejejerekwara ꞌgã jeꞌega renupa etee. Pepojeup futar iki pejejerekwara ꞌgã. Sãꞌã pẽẽ Kristu ꞌga jeꞌega renuwa. Nan tee futar iki pejejerekwara ꞌgã jeꞌega peenup. 6 ꞌGã amũ nipo oporowykyau esage werekwara ꞌga remiesagamũ etee. Werekwara ꞌga remiesaga tywi nipo ꞌgã oporowykyau esage ꞌme. Aꞌere kasi nanarũi peapo ne. Pejejepyri pejejerekwara ꞌga rekoeꞌemamũ nanẽ ki mamaꞌea peapo esage pejejerekwara ꞌga ꞌeawer imũ etee futat. Pekwaap ꞌã Jarejararete ꞌga Jejui Kristu ꞌga. Aꞌeramũ pẽẽ pejeporowykyau esage ꞌga muorypawamũ. Aipoa Janeruwarete ꞌga ifutaa. 7 Pejeporowykyau esage futat pejekuꞌiramũ pejejemogyau. Napejejerekwara ꞌga upe etee rũi peporowyky. Nanuaramũ Jarejararete ꞌga upe nanẽ futat peporowyky nũ. Aꞌeramũ je ꞌjau pẽ nupe: Peporowyky esage ki, aꞌe je pẽ nupe. 8 Pẽporowyky esage resag ire Janeruwarete ꞌga pẽ mepyi pẽporowyky esageawer are anure. Pejejerekwara ꞌgã nupe mamaꞌe apoaramũ, pejejeupe etee mamaꞌe apoaramũ. Mĩmeramũ nipo ꞌga pẽ mepyi pẽporowyky esageawer are anure. Aipo are ki pẽneaꞌat pejejemogyau.

9 Pẽẽ mũ pejejeupe oporowyky maꞌe ꞌgã nerekwara. Pejejeupe oporowyky maꞌe ꞌgã nerekou esage, Jarejuwarete ꞌga remifutar imũ. Auꞌje ki pejejeꞌegay re ꞌgã nupe. Majepei tee Janejararete ꞌga. ꞌGã jararete ꞌga pẽjara nanẽ futat nũ. ꞌGa upe jane jarejuꞌjajuꞌjawe etee futat. ꞌGa futat ojejukau pãwẽ pãwẽ jane ree.

Mamaꞌeukwaawa ꞌwyriar awi ki sajeaꞌgu10,11 Kaꞌarana kwasiapaweꞌẽwe je pẽ muꞌakwaapa mamaꞌe tywera apo

awi. Sãꞌã jefaruua. Aparuowajareꞌemawe ꞌã ꞌgã itajuaity munewa uꞌyw awi. Nan tee futat jane. Jarejuwarete ꞌga remiayuwamũ jane jemogyi jefaruu ꞌjawe. Janejararete ꞌga pãjẽretea. Aꞌeramũ pẽẽ pejejemujaa aꞌjea futat ꞌga ree. Aꞌeramũ ꞌga Uꞌagesage mua pẽ nupe. Aꞌeramũ ꞌga pãjẽa pẽ aꞌgwau mamaꞌeukwaawa ꞌwyriar awi. “Tamoteꞌarukat ꞌgã Kuꞌjywa ꞌga upe ꞌjau”, ꞌjau nipo mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara ojeupe pẽ nee. Aꞌere Janeruwarete ꞌga Uꞌagesage muri pẽ nupe. Aꞌeramũ pẽẽ mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara jeꞌega renupeꞌema. 12 Najarejaupi rũi jane juowajari. Mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara remiayuwa te jane siowajat. Pejefuakaramũ futat mamaꞌeukwaawa rowajaa. Maꞌja pyu jane iowajaa? Jarejuwarete ꞌga ꞌAgesage pyu. 13 Aꞌeramũ futat ꞌã Janeruwarete ꞌga Uꞌagesage rerekoukari pẽ nupe. ꞌGa ꞌAgesage rereko re pẽẽ mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara pojeupeꞌema pejejemogyau. ꞌGa ꞌAgesagea pẽẽ ereko re mamaꞌeukwaawa pẽ pojeupa futat.

14-17 Sãꞌã jefaruu ꞌgã itajuaity rerekoa imunewa uꞌyw awi ojeaꞌgwawamũ. Opyꞌapiat, akuꞌafaap, itaju myapaap, itaju akagyrũ. Mĩmera ꞌã ꞌgã imunepa ojeaꞌgwawamũ uꞌyw awi. Itajupewuua ꞌã ꞌgã erawau opo pe jyuu reewe.

Efesu 6

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

616

Itajupewuu pyu ꞌgã jeaꞌgui ojee iporomutareꞌema ꞌgã nuꞌyw awi. Nan tee futat jane. Jarejuwarete ꞌga remifutar imũ etee futat mamaꞌe apo re jane jemogyi itajuaity rerekwara ꞌgã ꞌjawe, opyꞌapiara rerekwara ꞌjawe jarejemogyau ꞌga upe aꞌeramũ. Mamaꞌe aꞌjea etee imomeꞌu re jane jarejemogyau itajuaity rerekwara ꞌjawe, akuꞌafaawa rerekwara ꞌjawe. “Janeruwarete ꞌga porokatuꞌogiweramũ pẽ nee, otaꞌwaweramũ pẽ nupe” ꞌjara ꞌgã itaju myapaawa rerekwara ꞌjawe ꞌgã. “Jejui Kristu ꞌga jetywera omoit je wi, je katuꞌoka” ꞌe are eaꞌat maꞌe ꞌgã itaju akagyrũ rerekwara ꞌjawewara ꞌgã. Jejui Kristu ꞌga rerowiaarareteramũ jane jarejemogyau opo pe itajupewuu rerekwara ꞌgã ꞌjawe. Jejui Kristu ꞌga

rerowiaarareteramũ jane jarejeaꞌgwau mamaꞌeukwaawa ruꞌyw awi jarejemogyau. Nosei futari jane pype. Jyuu rerekwara ꞌjawe jane Jarejuwarete ꞌga jeꞌega kwaaparamũ jarejemogyau. Janeruwarete ꞌga ꞌAgesagea jane mueaꞌaa ꞌga ꞌeawer are. Aꞌeramũ jane mamaꞌeukwaawa ꞌwyriara rerowiareꞌema jarejemogyau. 18 Aꞌeramũ jane jarejeꞌega mono awi jareojereꞌemamũ futat jarejeꞌega monou Jarejuwarete ꞌga upe. Aꞌeramũ mamaꞌeukwaawa jane pojeuwi. “Je poar ape, ki Kuꞌjyp”, peꞌje ki ꞌga upe. Jarejuwarete ꞌga ꞌAgesage remifutar imũ pejejeꞌega monou ꞌga upe. Auꞌjeteramũ futat pejejeꞌega monou Jarejuwarete ꞌga upe. Pejejorypaweꞌemamũ futat pejejeꞌega monou pejejemogyau. ꞌGa upe pejejeꞌega monou pẽẽ pejejeꞌega ꞌga remiayuwamũ jarejuee. 19 Je ree nanẽ ki pejeporogytau Kuꞌjywa ꞌga upe nũ. “Ejeꞌeg are emueapyo ꞌga. ꞌGa pyriwara ꞌgã emuꞌeukat Paulo ꞌga upe. ꞌGa mogyjeukareꞌema ejemomeꞌwaukaa ꞌga upe ꞌgã nupe. Eporogyta esage emomeꞌu katu katuukat ꞌga upe. Ymã janeypy ꞌgã naeapyoi ee rakue. Aꞌeramũ ki ene ꞌga poaa ꞌgã mueapyou ee”, peꞌje ki ꞌga upe je ree. 20 Moromunepawa pype agawewi je ꞌami Kristu ꞌga momeꞌu are. Aꞌetea je Kristu ꞌga amomeꞌu ꞌgã nupe. Aꞌeramũ ki pẽẽ pejeporogytau Jarejuwarete ꞌga upe je ree. “Epoat ꞌga imomeꞌwau ꞌgã nupe ꞌgã mogyjeukareꞌema”, peꞌje ki ꞌga upe je ree.

Ojeꞌega ꞌga imonou ꞌgã nupe ꞌgã futaa21,22 Tikiku ꞌga Kristu ꞌga rerowiaara ꞌga futat. Aꞌeramũ ꞌga janerewireramũ

futat. Orejekotyꞌaawarete ꞌga futat. Jarejararete ꞌga upe ore pyri oporowyky maꞌe ꞌga futat. Oporowyky esage ꞌga Jarejararete ꞌga upe. Pẽ pyri je ꞌga monoi orojemomeꞌwawamũ pẽ nupe. Aꞌeramũ nipo pẽẽ pejekuꞌiramũ ore ree.

Efesu 6

(Efesu 6.14-17)

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.

617

23 Kuꞌjywa ꞌga ꞌã Janeruwaretea futat. Jejui Kristu ꞌga Janejararetea. Aꞌeramũ je ꞌjau ꞌgã nupe pẽ nee: “Pẽmopyꞌataꞌwa ki Efesu pewara ꞌgã ajuee. ꞌGã moporomutarukaa nanẽ ajuee nũ. ꞌGã mojemogypyygukaa nanẽ pejejee nũ”, ꞌjau je ꞌgã nupe pẽ nee. 24 Jarejuwarete ꞌga resagea Jejui Kristu ꞌga ree iporomutat maꞌeramũ pẽ nerekoa je afutat, Jarejararete ꞌga ree iporomutat maꞌeramũ pẽ neewe. ꞌGa ree iporomutat ojereꞌemamũ ꞌga resagea pẽ nerekoa je ifutaa.

Kweramũ ete jeremimomeꞌua.

Efesu 6

O Novo Testamento na língua kayabí do Brasil; 2a ed., © 2012, Wycliffe Inc.