ORIENTACIONES IDEOLÓGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLÍTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    1/21

    TALLERDEINVESTIGACINCULESHANSIDOLASORIENTACIONESIDEOLGICASQUEHANSEGUIDOLASPOLTICASDELSERVICIONACIONALDELAMUJER?

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    2/21

    INTRODUCCINA partir de un enfoque de gnero, !a"e # ra$a, e! pre"ente tra%a&o "edediar' a ana!i$ar de for(a r)tia !a" po!)tia" de gnero i(pu!"ada"

    por e! Ser*iio Naiona! de !a +u&er SERNA+- en !o" go%ierno" de !aConertai.n de /artido" por !a De(oraia durante "u pri(er periodoininterru(pido de pre"idenia", o(en$ando por /atriio A#!0in en 12234a"ta e! pri(er (andato de +i4e!!e 5a4e!et de! 6337 a! 6313-8 De e"ta(anera, "e a%arar'n infor(e" # e9perienia" que in!u#an a"i(i"(o!o" periodo" de Eduardo :rei 122;

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    3/21

    /or otro !ado, !a in!u"i.n "oia! a !a que ape!an a!guno" de !o" o%&eti*o"de! SERNA+1poo paree ape!ar a !a" partiu!aridade" de !a" di"tinta"regione" o u!tura" que on*i*en en e! pa)", # ('" %ien pareen *o!*er atratar a !a" (u&ere" o(o un "etor 4o(ogenei$ado dentro de !a"oiedad@ ra$a # !a"e "e on&ugan a"i(i"(o en !a pro%!e('tia de !a

    de"igua!dad, # por tanto, una "eparai.n te.ria *endr)a a produir unainterpretai.n *a)a # una onfu"i.n en "u %a&ada a !a pra9i" ooB",633;-8

    En e"e "entido, O4# Cur!# p!antea que La po!)tia de identidad que 4a"ido nee"aria o(o rei*indiai.n po!)tia, ta(%in tiene "u" !)(ite"8- La po!)tia de identidad # de reonoi(iento e" !a otra ara de !a(odernidad que (u4a" *ee" e" o indi*idua!i$ada o, parad.&ia(ente,e"enia!i$ada a"u(iendo que !a 4iperidentidad en ategor)a" o(o(u&er, negro, ind)gena o !e"%iana, et8 pueden generar un "entido dee(pat)a # ooperai.n, pero no pueden "er =ne" en ") (i"(o", "ino quede%en e"tar "ie(pre "ituado" en una e"trutura "oia! (u4o ('"o(p!e&a8

    A"i(i"(o, # on o%&eti*o" que "e aerquen ('" a !o propo"iti*o, "etratar'n de dar propue"ta" re"peto a !o que podr)a on"iderar"e unapo!)tia in!u"i*a # a! de"arro!!o te.rio ('" an!ado en !a rea!idad de!a "oiedad !atinoa(eriana #, partiu!ar(ente, 4i!ena8

    /RO5LE+ADEINVESTIGACINDurante e! pri(er periodo de !o" go%ierno" de !a Conertai.n de/artido" por !a De(oraia 1223 < 6313-, FCu'!e" 4an "ido !a"orientaione" ideo!.gia" que 4an "eguido !a" po!)tia" de! Ser*iioNaiona! de !a +u&er

    ANTECEDENTES

    1De!arai.n de C!audia /a"ua!, +ini"tra de! SERNA+H o# ('" quenuna, !o" e"fuer$o" de nue"tro pa)" e"t'n de"tinado" a enfrentar !o"de"af)o" para !a e!i(inai.n de !a" de"igua!dade" # e! fo(ento de !ain!u"i.n "oia!, requi"ito" i(pre"indi%!e" para e! (e&or de"arro!!o,dignidad # %iene"tar de !a" per"ona"

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    4/21

    A partir de !o" a>o" 23, on e! giro neo!i%era! de !a (a#or parte de !o"pa)"e" !atinoa(eriano", e! fe(ini"(o "ufre un pri(er quie%re ante !adi"puta de! ar'ter que de%)a adquirir "u for(a de re!aiona(iento one! E"tado #, en genera!, ante !a di"puta entre !a autono()a ein"tituiona!idad que e! (o*i(iento 4a%)a *enido arra"trando de"de "u"

    iniio" ?o4e"ionado"< en !o" a>o" 3 E"pino"a, 6311-8 En e"tee"enario fue e! fe(ini"(o 4ege(.nio de (u&ere" %!ana",profe"iona!e", 4etero"e9ua!e" # de !a"e (ediao # 4i!eno8

    CASO5RASILEKO

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    5/21

    E! (o*i(iento de (u&ere" en 5ra"i! adquiere !a e9pre"i.n de un(o*i(iento po!)tio organi$ado a partir de 12 on !a" !u4a" por !arede(orati$ai.n # e! =n de! rgi(en (i!itar8 Sin e(%argo, !a for(a en!a ua! 4an %u"ado a%ida # repre"entai.n 4a *ariado 4i"t.ria(enteen funi.n de !o" pro%!e(a", pr'tia" # re!aione" entre e! (o*i(iento

    "oia!, !a e"trutura partidaria # e! E"tado /itangu#, 12M2-8 En e"e"entido, e! (o*i(iento de (u&ere" "e de"arro!!a en un e"enario detran"ii.n de(or'tia, !uego de una ditadura (antenida de"de 12724a"ta 12 # que in*o!ur. on"euenia" ta!e" o(o a!ta" ta"a" derei(iento de! /roduto Interno 5ruto /I5-, (i!itari$ai.n de! poderpo!)tio, (oderni$ai.n de! aparato e"tata!, de"(o*i!i$ai.n "oia!(ediante (eani"(o" repre"i*o", # otra" (edida" t)pia" de !o"proe"o" ditatoria!e" !atinoa(eriano" de !a poa8 A!(e#da, 5a(%irra 5oron, 12M-

    Sin e(%argo, e" i(portante (enionar que a pe"ar de que !o"(o*i(iento" de (u&ere" fueron (a"arado" # "i!eniado" &unta(enteon !o de('" (o*i(iento" popu!are" Pno "e puede o!*idar que !o"(o*i(iento" de (u&ere" %urgue"a" de !a"e (edia, organi$ada" por"etore" on"er*adore", tu*ieron un pape! i(portante en e! apo#o a !o"go!pe" en e"e periodo # a !o" reg)(ene" (i!itare" in"ta!ado"8 En 5ra"i!(eree regi"tro e! (o*i(iento artiu!ador de !a" +ar4a" on Dio" por !apatria # por !a fa(i!ia, que (o*i!i$. gran nQ(ero de (u&ere" en 127; #127M8P Si(e", 12M-

    Ante e!!o, una orriente de! (o*i(iento fe(ini"ta p!ante. !a nee"idadde oupar e"paio" en e! poder e&euti*o, (ientra" que otra "e (antu*oa!e&ada, re4a$ando por !o genera! ua!quier tipo de re!ai.n on e!poder, #a "ea en "u *er"i.n po!)tia o(o partidaria8 E"te pri(er grupop!antea%a o(o nee"idad a(p!iar !a e9perienia de !o" grupo"aut.no(o" de ree9i.n e in*e"tigai.n que tu*ieron ierto protagoni"(oen !a dada8 A"), !a inteni.n de inuir en un nQ(ero "igni=ati*o de(u&ere" e in"ertar"e en "u" e"paio" otidiano" a%ri. e! ue"tiona(iento"o%re !a re!ai.n entre indi*iduo # E"tado, traduida (u4a" *ee" en

    di"u"ione" que a%ara%an te(a" o(o, por e&e(p!o, dere4o #iudadan)a8

    Gran parte de! (o*i(iento fe(ini"ta "e *ue!a ante e"ta re!ai.ne"trutura!, poteniada por e! (i"(o onte9to po!)tio que "e *i*)a ene"e (o(ento en 5ra"i!H /o"terior a !a rea!i$ai.n de e!eione", e! pa)"*i*e inten"a" &ornada" de (o*i!i$ai.n # prote"ta, reapareiendo on e!!o

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    6/21

    atore" de! (o*i(iento "india! ('" una "erie de (o*i(iento" "oia!e"que no enuentran a%ida en e! "i"te(a po!)tioo", a partir de !a ua! e! /I5de"iende 4a"ta e! punto de quedar on ifra" negati*a" a iniio" de !o"a>o" M3 CE/AL, 1222-8

    E"to" fatore", "igni=aron una i(portante prdida de redi%i!idad a!go%ierno8 Sin e(%argo, "igni=aron a"i(i"(o una a(p!iai.n de! a(pode inter!outore" en e! E"tadoH e! e!etorado fe(enino fue o%&eto deinter" partidario, por !o que (u4a" de "u" de(anda" o(en$aron a"er inorporada" a progra(a" # de(anda" e!etora!e"8 En e"a (i"(apoa, "e (u!tip!ia !a reai.n de nQ!eo" de e"tudio" en !auni*er"idad, di*er"i=ando !a produi.n inte!etua! a! inorporar a !a(u&er o(o o%&eto de e"tudio en di*er"o" enuentro", "e(inario" #ongre"o"8 A!'ntara, 6311-

    En e"e "entido, !a" pr'tia" aut.no(a" de !o" (o*i(iento" o(en$arona de"artiu!ar"e, di*idiendo a quiene" per(ane)an en !o" partido" dequiene" "e queda%an en Pe! (o*i(ientoP@ PLa partiipai.n en !o"on"e&o" #, en e"peia!, en e! Con"e&o Naiona! de !o" Dere4o" de !a

    +u&er CND+- reado a partir de un auerdo entre !a" fe(ini"ta" de!/artido de! +o*i(iento De(or'tio 5ra"i!e>o /+D5- # e! pre"identeTanredo Ne*e" en e! proe"o de tran"ii.n, fue una ue"ti.n po!(ia888- atuar en e! '(%ito de! E"tado aun repre"enta%a para (u4a"(u&ere", una %re4a en !a !u4a por !a autono()a de! (o*i(ientofe(ini"taP A!'ntara, 6311- A pe"ar de que e"to" te(ore" "e(antu*ieron de for(a on"tante dentro de! (o*i(iento, graia" a !aatuai.n de a!guna" fe(ini"ta" en !a" e"fera" de p!aneai.n # dei"i.n,e! CND+ "e tran"for(. en un organi"(o e"tata! re"pon"a%!e # efeti*o,que forta!e)a, !egiti(a%a # re"peta%a !a autono()a de! (o*i(iento de

    (u&ere"8

    Sin e(%argo, Pe"e o(pro(i"o de! CND+ on e! (o*i(iento de (u&ere"fue ta(%in (oti*o de "u ondenai.n8 Atendiendo a intere"e"on"er*adore" # de"*inu!ado" de !a de(oraia # de !a partiipai.npopu!ar, e! go%ierno de Jo" Sarne#, a! =na!i$ar "u (andato, re"o!*i.de"truir e! Qnio organi"(o federa! que ten)a re"pa!do # re"peto

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    7/21

    popu!ar, en e"peia! on e! "etor a! ua! e"ta%a *inu!ado8 A tra*" deato" autoritario" e! CND+ fue pau!atina(ente de"truido8P A!'ntara,6311-

    A partir de e!!o, en !a dada de !o" no*enta "e iniia una "ituai.n

    preari$ai.n de !o" organi"(o" e"tata!e" para (u&ere" de%ido a! !i(aon"er*ador que do(ina%a e! E"tado # e! de"rdito que pau!atina(ente4a%)a ganado e! (o*i(iento aut.no(o8 /ro!iferan durante e"o" a>o" !a"ONG fe(ini"ta", a") o(o ta(%in !a *ariedad de organi$aione" eidentidade" dentro de! (o*i(iento@ a"oiaione" de (oradore", o%rera""india!i$ada", tra%a&adore" rura!e", o(ien$an a identi=ar"e on e!fe(ini"(o popu!ar, (ientra" que a"i(i"(o !a" organi$aione" fe(ini"ta"de (u&ere" negra" "iguen a(p!iando "u agenda # !u4a po!)tia8 Ladi*er"idad que "e a"u(i. de"de e! fe(ini"(o di!u#. por tanto ierta"%arrera" ideo!.gia" dentro de! (i"(o8

    E"te on&unto de arater)"tia" 4i"t.ria" de! fe(ini"(o %ra"i!e>o enuanto (o*i(iento "oia! a"egura un per(anente ontro! #ue"tiona(iento de !o" (eani"(o" de partiipai.n, to(a dedei"ione" # de(orati$ai.n interna, !o ua! di=u!ta tanto !a dioto()ao e! enfrenta(iento entre !a" fe(ini"ta" in"tituiona!e" # !a" aut.no(a"donde genera!(ente e"ta" Q!ti(a" au"an 4ege(on)a # entra!i"(o departe de !a" pri(era"-, a") o(o ta(%in !a %Q"queda de !egiti(idad ore"pa!do po!)tio de"de partido" o !ite" do(inante"8

    CASOCILENO/r.9i(o a !a e!a%orai.n de !a agenda de(or'tia, "urge un de%ate #per=!a(iento entre di"tinta" po"tura" re"peto a !a (anio%ra que e!(o*i(iento fe(ini"ta de%)a to(ar8 /or una parte, !a" deno(inada"Paut.no(a"P que %u"a%an un (argen de ai.n que no dependiera departido" ni de! E"tado # que pro(o*)a por e! ontrario una partiipai.n(u4o ('" direta en e! e"paio de(or'tio8 /or otra, un "etoron"tituido prinipa!(ente por !a Conertai.n de +u&ere" por !aDe(oraia ?en "u (a#or)a, (u&ere" (i!itante" # profe"iona!e"o" 3 en E"tado"Unido" (u4a" (u&ere" negra" organi$ada" !ograron a(p!iar !aper"peti*a de (o*i(iento" "oia!e" en torno a pro%!e('tia" de !a"(u&ere", ue"tione" de gnero # !a" di*er"a" (anera" en que, %a&o e!

    "i"te(a apita!i"ta, "e ondena a !a e9p!otai.n no "o!o de una !a"etra%a&adora, "ino que una !a"e tra%a&adora que en "u" ondiione" ('"preari$ada" e" ta(%in negra # fe(enina A%u

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    11/21

    /or otro !ado, "iguiendo !a teori$ai.n de Zui&ano 122M- e! onepto deRaza "er' entendido o(o una on"trui.n (enta! que per(ea !ae9perienia %'"ia de do(inai.n o!onia!, pero que "in e(%argo 4apro%ado "er ('" duradera # e"ta%!e que e! propio o!onia!i"(o8

    En Latinoa(ria, "u prinipa! patr.n on"tituti*o *ino dado por !o"proe"o" de odi=ai.n de !a" diferenia" entre onqui"tadore" #onqui"tado", artiu!ando for(a" 4i"t.ria" de ontro! de tra%a&o, deprodui.n # de identidade"8 De e"ta (anera, e! po"o!onia!i"(o "ee"ta%!ee o(o un in"tru(ento de !a"i=ai.n "oia! que e"ta%!ee&erarqu)a" # ro!e" "oia!e" orre"pondiente" a un patr.n de do(inai.no!onia!@ o(o (ode!o de !egiti(ai.n a un "i"te(a no "o!o "oia! "inota(%in produti*o

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    12/21

    TI/ODEESTUDIOE9p!oratorio, de%ido a que "e pretende re*i"ar de for(a genera!i$ada !a"po!)tia" de! SERNA+ o(o in"titui.n gu%erna(enta! on intenione"de pro%!e(ati$ar en torno a "u rea! a!ane o repre"entati*idad en !apo%!ai.n 4i!ena #, por tanto, inuir en futura" in*e"tigaione" quea(p!)en e! e"petro de in*e"tigai.n # tra%a&o dentro de !8

    UNIDADDEANWLISISCriterio" de !a" po!)tia" de! SERNA+8

    E! SERNA+ tra%a&a *ariada" 'rea" te('tia", "in e(%argo, para efeto"de! a!ane que !!ega a tener e"ta in*e"tigai.n, "e de!i(itar' e! an'!i"i"a !o" e&e" de Tra%a&o # /re*eni.n de *io!enia intrafa(i!iar que "etra%a&aron durante e! pri(er periodo de !o" go%ierno" de !a Conertai.nde /artido" por !a De(oraia 1223 < 6313-8

    +UESTRADou(ento" produido" por e! SERNA+ durante e! pri(er periodo de !o"go%ierno" de !a Conertai.n de /artido" por !a De(oraia 1223 o !a (a#or)a de !o" e"tudio" de!SERNA+ no e"t'n di"poni%!e" en !a p!atafor(a on!ine "o%re todoaque!!o" anteriore" a! 6313- # por tanto no e" po"i%!e aeder!i%re(ente a e!!o"8 Teniendo e"o en on"iderai.n, un "egundo riterio

    de "e!ei.n *iene dado a !a" #a (enionada" 'rea" de e"tudioHTra%a&o # /re*eni.n de *io!enia intrafa(i!iar8

    :ina!(ente, !a (ue"tra "er'n !o" "iete dou(ento" ordenado" en !a"iguiente ta%!aH

    Dou(ento AutorYe" A>o Te('tia deVio!eniaintrafa(i!iar

    Te('tiadeTra%a&o

    Con*eni.n "o%re !a

    e!i(inai.n de toda" !a"for(a" de di"ri(inai.nontra !a (u&er

    Naione"

    Unida",SERNA+

    1221 \ \

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    13/21

    A%orda&e /"io"oia! #Jur)dio a Viti(a" de !aVio!enia Intrafa(i!iar

    SERNA+,Con"u!torioE"ue!a de/"io!og)aUni*er"idadCat.!ia deC4i!e

    6331 \ o de e!a%orai.n de! dou(ento8 A%aran de"de 1221 a!63328

    Polticas!blicas

    Atri%uione" que tiene o 4a tenido e! SERNA+ # a !o" tra%a&o"que 4a de"e(pe>ado8

    "#nero Re!aionado a !a de=nii.n de pro%!e('tia" propia" de !aondii.n de gnero8

    Clase Re!aionado a !a de=nii.n o (edii.n de ingre"o",ondiione" !a%ora!e", organi$ai.n de! tra%a&o, rede""oia!e", ni*e! eduati*o, po"ii.n en !a e"trutura de poder,et8

    Raza Re!aionado a !a de=nii.n de pro%!e('tia" propia" de !oraia! o tnio8

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    15/21

    Ca%e "e>a!ar que ada di(en"i.n no e" e9!u#ente de !a" de('", "inoque por e! ontrario, en !a (a#or)a de !o" a"o" "e enuentrana!ta(ente re!aionada" entre ")8

    TRA5AJODECA+/OE! tra%a&o de a(po "e di*idi., funda(enta!(ente, en do" etapa""eparada" por e! "e(e"tre aad(io8 Durante e! rimer semestre"ede"arro!!. e! tra%a&o te.rio propia(ente ta!, d'ndo!e for(a # "entido a!a pregunta de in*e"tigai.n, &unto on !o" o%&eti*o" e 4ip.te"i"pertinente"8 A"i(i"(o, "e profundi$. en !o" onepto" entra!e" de!(aro te.rio # (etodo!.gio8 /or otro !ado, durante e! segundosemestreaad(io "e de"arro!!. !a operaiona!i$ai.n de di(en"ione"# e! tra%a&o de a(po8 E"te Q!ti(o punto pre"ent. un i(portantepro%!e(a de ap!iai.n que afet. !a a!idad de !a in*e"tigai.n@ en unprinipio "e e"pera%a tra%a&ar on entre*i"ta" a di*er"o" infor(ante"!a*e diretora" #Yo in*e"tigadora" de! SERNA+-, "in e(%argo, por !afa!ta de inter" de e!!o", e! proe"o "e *io i(po"i%i!itado # tu*o quea&u"tar"e a! an'!i"i" de ontenido de !a dou(entai.n #a pre"entada8

    RESULTADOSDimensionesabarcadas

    Antecedentesglobales

    Se (eniona prinipa!(ente e! ro! de !a ONU en po" deaione" ena(inada" a e!i(inar di"ri(inaione" ontra !a(u&er8 Ta(%in "e 4aen o(paraione" a !o" !ogro" de!(o*i(iento de (u&ere" en otro" pa)"e" fuera de !a regi.n ?e"peia!(ente E"tado" Unido" # :rania< !ogro" o(o e!dere4o a *oto # partiipai.n po!)tia" (u# anteriore" a!a"o 4i!eno-

    Antecedentesnacionales Lo" pri(ero" dou(ento" re"atan e! reo%rado "entidode(or'tio po"t

  • 7/24/2019 ORIENTACIONES IDEOLGICAS QUE HAN SEGUIDO LAS POLTICAS DEL SERVICIO NACIONAL DE LA MUJER

    16/21

    En dou(ento" po"teriore", en e! 'rea de tra%a&o, "e "e>a!an!a" preoupante" ta"a" de ingre"o # partiipai.n !a%ora!fe(enina en C4i!e o(par'ndo!o on !o" de('" pa)"e"!atinoa(eriano"-, "o%re todo en uanto di4a" ta"a"oe9i"ten on tendenia" parad.&ia" de a!to" ni*e!e" de

    de"arro!!o8

    Elaboradores/as

    Se (ue"tra una 4eterogeneidad de atore" in*o!urado" ene! de"arro!!o de !o" dou(ento"8 Se de"taan aporte" departe de organi"(o" internaiona!e" ONU, 5ano +undia!- #,dentro de! p!ano naiona!, de"taa !a Uni*er"idad Cat.!ia #otra" in"tituione" e"tata!e" o(o !a JUNJI o e! INE8

    Ao Lo" dou(ento" re*i"ado" orre"ponden a go%ierno" de/atriio A#!0in 1-, Riardo Lago" - # +i4e!!e 5a4e!et -8

    Polticas!blicas

    En e! 'rea de Vio!enia Intrafa(i!iar !o" progra(a" *anenfoado" a! apo#o # trata(iento indi*idua! de (u&ere" e4i&o"- a%u"ada" por "u" .n#uge"8 En e! 'rea de Tra%a&o, "epre"entan p!ane" # progra(a" de inorporai.n de !a (u&era! (undo !a%ora!, a") o(o ta(%in de apo#o indireto apartir de !a apertura de &ardine" infanti!e"8

    "#nero Re*i"ione" e"tad)"tia" de !a de"igua!dad de gnero8 La"(enione" a! a"peto e"trutura! que !a" pro*oa "ontratada" de for(a "uper=ia!, re!egando "u "o!ui.n a!a"peto u!tura! # futuro- que !a" en*ue!*e8

    E"pe)=a(ente, en e! 'rea de Vio!enia Intrafa(i!iar !a(u&er "e reonoe o(o "u&eto en funi.n de "u e"tado i*i!a"ada-, # en e! 'rea de Tra%a&o no "e re"ata e! *a!or quegenera e! tra%a&o do("tio ?e(inente(ente fe(enino