Embed Size (px)
Citation preview
PRENTSA DOSIERRA 2014
AURKIBIDEA1. ALBAOLA 3 1.1. NOR GARA? 3 1.2. IBILBIDEA 3 1.3. FILOSOFIA 42. ITSAS KULTUR FAKTORIA 6 2.1. ZER DA? 6 2.2. PLANOA 7 2.3. JARDUERAK 8 2.4. INFORMAZIO PRAKTIKOA 9 2.4.1. NOLA IRITSI 9 2.4.2. PREZIOAK 2014 10 2.4.3. ORDUTEGIAK 103. SAN JUAN BALEONTZIAREN ERAIKUNTZA 11 3.1. ENBAXADA 2016 11 3.2. SAN JUAN SAREA 2016 11 3.3. PROIEKTU ZIENTIFIKOA 124. KOLABORATZAILEAK 13 4.1. ERAKUNDE KOLABORATZAILEAK 13 4.2. ENPRESA KOLABORATZAILEAK 13 4.3. HORNITZAILEAK 14 4.4. PIEZEN EROSKETARAKO PLATAFORMA 14 4.5. BOLUNTARIOTZA 145. KONTAKTUA 15
4
1.ALBAOLA1.1 NOR GARA?Albaola 1998an jaio zen euskal itsas ondarea indarberritzeko helburua zuen irabazi asmorik gabeko kultur elkarte bezala.
Gure jarduera nagusia itsas teknologiaren berreskurapena da, ontzigintza eta nabigazio ren tradizionalaren bitartez. Desagertu diren edo desagertzeko arriskuan dauden itsas ogibideak berreskuratzen ditugu, ikerketa eta arkeologia esperimentalaren bidez.
Albaolaren jarduerak, ikerketa eta arkeologia esperimentalaren bidez, balioan jartzeko eta hedatuak izateko diseinatuak daude, bai bertan, baita nazioartean ere. Honetarako itsas kultur erakunde ezberdinekin kolaborazio sare bat garatu du.
Gure esentziatik komunikatzen gara munduarekin. Euskararen itsasoa da gure inspirazio eta ibilbidea. Itsas kultura- aniztasun unibertsalari egiten diogun ekarpena da.
Gure portua Pasaia da eta gure lan esparrua mugarik gabeko itsasoa da.
1.2. IBILBIDEAAlbaolaren bidaia 1997an hasi genuen. Estatu Batuetako Main-en, The Rockland Apprenticeshop ontzigintza eskolan eraikitako Ameriketatik izeneko traineruarekin. Itsasontzi hau Estatu Batuetako euskal diasporak finantziatu zuen eta Euskal Herriari oparitua izan zen.
2000an, Atlantikoaren beste aldean, Pasaian, Ontziola, Itsasontzi Tradizionalen Ikerketa eta Eraikuntza Zentroa sortu genuen. Bertan egurrezko hainbat itsasontzi tradizional eraiki genituen, Euskal Herrian ia desagertzear zegoen ontzigintza tradizionala errekuperatzen eta ontzigintzan esperimentatzen. Gure lehen egoitza izan zen Ontziola, eta bertan urtean 10.000 bisitari inguruk euskal itsas ondareaz gozatzen ikasten zuten.
Gure eskuekin eraikitako itsasontzietan nabigatzen hasi ginen eta geroztik hainbat espedizio egin dira: Irlandari itzulia “Navigating Peace” adiskidetza-ekimenaren barruan, “Gure Ibaiak”, euskal kostaldeko itsasadarretan barrena, itsasontzi tradizionalen hainbat
5
konzentraziotan parte hartu genuen, edo Apaizak Obeto arkeonabegazio espedizioa, XVI. mendeko balea-txalupa baten eraikuntza eta nabigazioa San Lorenzo ibaian zehar, Kanadan euskal balezaleek egiten zuten bezela.
Ikerketak, esperientziaren bitartez lortutako jakituriak eta dinamika guzti hauetan parte hartzeak beste erakunde batzuekin elkartrukea sortu dute eta hainbat hitzaldi, erakusketa eta proiekziotan parte hartu dugu, eragile edo gonbidatu bezala, eta mundu osoko komunikabideetako argitalpenetan ere azaldu da Albaolaren izena.
2010. urtean Gipuzkoako Foru Aldundiak Albaolari utzitako ekipemenduan Ondartxo Itsas Kulturaren Zentroa inauguratu genuen, “Askorreta Ontziolak” izandako eraikinean. Bertan Gipuzkoako Foru Aldundiaren antzinako itsasontzi bilduma interpretatu bat jarri zen ikusgai. Itsas ondarearen inguruko jarduera pedagokiko eta dibulgatzaileak, hala nola, bisitak, nabigazioak, zaharberritze lanak, itsasontzi berrien eraikuntza, tailerrak edota itsasoarekin lotutako zine-proiekzioak ere antolatu zituen Albaolak.
2014an ontziola berean San Juan baleontziaren erreplikaren eraikuntza protagonista nagusi duen Itsas Kultur Faktoria sortu dugu, formatu dinamiko eta interaktibo berri batekin.Faktorian diziplina eta dinamika guztiak barneratu dira, publiko guztiei itsas ondarea modu holistiko batean eskeintzeko.
1.3. GURE FILOSOFIAGaur egun ondarea eta nortasun zeinuak ezaugarri garrantzitsu bilakatzen ari dira kultur turismoaren industria indartsuan. Albaolaren proiektua formatu berritzaile bat du, irekia, parte-hartzailea, dinamikoa eta diziplina anitzekoa.
Pasaia azpiegitura eta proiektu ugariz hornitzen ari gara, dugun itsas ondare baliotsua eta historia balioan jartzeko, gure kultur berezitasuna publikoari modu erakargarrian ezagutarazteko, ez bakarrik gure gizartean, baita nazioartean ere.
Eskaintza turistiko honen kontsolidazioak eragile garrantzitsu bilakatzeko bokazioa dauka, sozialki, kulturalki eta ekonomikoki Pasaiako badia eta bere ingurua berpizteko.
Itsasontziak eraikitzeaz gain, hauek pertsonek eta taldeek osatu ditzaketeela uste dugu. Artisau-lanbideen eta ondare dinamiken berreskurapenaren bidez, interes soziala piztea nahi dugu lanaren bikaintasuna, dedikazioa, materialen kalitatea eta taldean eginiko lanarekin zerikusia duten balioetan.
6
Ezagutzaren transmisioa gakoa da itsas ondarearen kontserbazioa bermatzeko. Horregatik, Albaolan hainbat hezkuntza programa garatu ditugu nabigazio tradizionala eta egurrezko itsasontzien eraikuntzaz bizikidetza, berdintasuna, kultur-aniztasuna eta inguru naturalarekiko sentsibilizazioa bezalako balioak zaintzen diren testuinguru batean.
Bestalde, Albaolaren proiektuetan jendearen partaidetza bultzatzen dugu, orokorrean publikoaren interesean eta bereziki boluntario taldearen partehartzean ikusten da hau. Modu honetan, testuinguru egokia sortzen dugu, nahi duenak itsas ondarearen ikusle soil izatetik benetako protagonista izatera pasa dadin.
7
2. ITSAS KULTUR FAKTORIA2.1. ZER DA?Bizirik dagoen gune bat da. Itsas Kultur Faktoriak publikoarekin abentura berezi bat elkabanatzen du, San Juan baleontziaren berpizkundea zuzenean ikusteko aukera baitauka, interpretazio gune, itsas antzoki eta ontziolatik igarotzen den ibilbide bati esker.
San Juan baleontziaren interpretazio-guneak itsasontzi esanguratsu honen historia ezagutzeko aukera ematen du, Ternuan (Kanadan) balearen ehizaren garaian, Euskal Herriko historian izan den orrialde ospetsuenetariko bat erakusten digu. Bisitariek XVI. mendera bidaiatuko dute erakusketa ludiko baten bidez, joko eta zentzumenen bidez, alegia esperientziaz, barneratuko dute historia. Publiko ezberdinei egokitua dago, informazio tekniko eta historikoa emateaz gain haurrentzat egokitutako gida bat ere banatzen da, jolasean ikas dezaten.
Interpretazio gunetik igarotzerakoan maketagile tailerrarekin egingo du topo bisitariak, bertan pazientzia handiz itsasontziak eskalan egiten dituzten eskulangile talde bat egoten da laneran, San Juanaren eraikuntzarako informazio iturri bezala ere funtzionatzen du, itsasontziaren eraikuntzaren lehenengo fasearekin lotuta baitago maketagintza.
Itsas antzokian, ontzigintzarekin erlazionaturiko lanbide tradizionalak errepresentatzen dira, itsasontzi historikoaren erreplikaren eraikuntza benetako prozesu bizi eta artisaua bihurtuz. Arotzak, errementariak, kordelariak, istinkariak eta zeramikariak, ikusiko dituzu bertan, eta ez bakarrik Euskal Herritik datozenak, baizik eta mundu osoko langileak elkartu dira Itsas Kultur Faktorian euren gaitasun eta abileziak erakusteko.
Hemen artisauak dira proiektuarekin eta itsas ondarearekin orokorrean erlazionaturiko ekitaldiak burutzen dituztenak. Artisauek sinbolikoki bisortzen dute egurra, burdina, soka, bela eta itsasontziaren eraikuntzan eta hornikuntzan behar den material guztien lana.
Faktoria esplorazio artistikorako gunea ere bada, non itsasoa, egurra, artisau-lanbideak eta natura omentzen diren, arteak, kulturak eta publikoak nahastuaz. Itsasoak ez du mugarik eta kultur dizplina guztiak ongi etorriak dira. Faktoriaren programazio kulturala proposamen guztietara irekita dago.
8
Artisauenganako hurbiltasunari esker, langile eta bisitarien arteko elkarreragitea garatzen da, azken hauek zuzenean ondarearekin loturiko esperientzia bizitzen dutelarik.
Ontziola, baleontziaren eraikuntza burutzen joango den lekua da, itsasontziaren eraikuntza lekua inguratzen duen pasabide bat du, eraikuntza prozesua perspektiba guztietatik ikusi ahal izateko.
Formakuntzak garrantzi berezia hartzen du, espezializatuagoa eta inplikatuagoa den publiko batekin. Erriberako zurgintzako ikasleek zurgintza-ikastaroa egin dezakete, non praktika bidez lanbide bat ikasteko aukera daukaten. Bestetik, nabigazio-tradizionaleko eskolak gure itsasontzietan nabigatzen ikasteko aukera ematen du.
Nazioarteko ontzigintza eskolak, mundu osoko ikasle guztiei ontzigintzan formatzeko lekua eskaintzen die , aldi berean lantegia arotzez hornitzen duelarik.
Nabigazio tradizional eskola, modu praktikoan nabigazioaren sekretuak ikasteko eta San Juan baleontziaren eskifaia prestatzeko eskola.
9
10
2.2. PLANOAHonako hauek osatzen dute Faktoria:
•San Juan baleontziaren interpretazio-gunea•Ontziola•Maketagileen tailerra•Txoren txokoa•Itsas antzokia•Errementeria•Nazioarteko ontzigintza eskola•Nabigazio tradizional eskola Ontziola handitzea aurreikusten da, ondorengo honekin:•Ondarearen kaia, Pasai Donibanen kokaturik, Santiago plazaren aurrean, itsasontzi tradizionalen erakusketa lekua izango da. Helburua Pasaiako herrian inpaktua sorraraztea da, plazak duen marinel estetika osatuz.
2.3. JARDUERAKBisita gidatuak, aldez aurretik hitzartuta.
Haurrentzako tailerak: Esperimentazioan oinarritutako jarduerez itsas kulturaren zenbait aspektutan sakontzea ahalbideratzen duten tailerrak dira.
Ikastaroak •Nabigazioetaontzigintzaeskoletan. •Artisauikastaroak,maketagintzaikastaroak...
Ekitaldiak itsas antzokian, proiekzioak, hitzaldiak…
Programazio kulturala: Albaolak j publiko anitz bati eskainitako jarduera dibulgatzaile eta pedagogikoekin zein ondarearen hedapenerako jarduerekin osatzen du bere programazio kulturala, ez bakarrik Faktorian, baizik eta hemendik kanpoan ere.
11
2.4. INFORMAZIO PRAKTIKOA
2.4.1. NOLA IRITSI
•Kotxez Pasai San Pedrora, GI-20 errepidetik -Donostiatik Frantzirako norabidean> 5 A Irteera -Frantziatik Donostirako norabidean > 5 Irteera Pasai Donibanera, GI-20 autopistatik 4 Irteera Lezo/Pasai Donibane
•Trenez Herrerako geltokia www.euskotren.es www.renfe.com
•Ekialdebus Donostiatik (Okendo kalea) Pasai San Pedrora > E9 linea Donostiatik (Gipuzkoa Plaza) Pasai Donibanera > E1 linea Donostiatik (Amara auzoa) Pasai Donibanera > E3 linea www.ekialdebus.net
•Itsasoz Hendaia edo Hondarribiatik www.jolaski.com Pasaian Trintxerpeko aparkalekutik http://turismopasaia.com/es/
12
2.4.2. PREZIOAK 20141
•BANAKAKO SARRERAK
7,00€ Publiko orokorra 6,30€ Taldeak (pertsona bakoitzeko prezioa, 10 lagunetik gora) 5,00€ Ikasleak, Langabetuak, 18 urtetik beherakoak DOAN 0-5 urteko haurrak
•DESKONTUAK
-%10 Pertsona ugariko familia Donostia Card Euskal kostaldea txartela (astegunetan) Irrien Lagunak klubaren kideak (Eskolak eta kideak)
•BISITA GIDATUAK TALDEAK HELDUAK
25,00€ Bisita talde bakoitzeko. Gutxienekoa 10 pertsona, gehienezkoa 25 pertsona
•BISITA GIDATUAK IKASLEAK
4,50 € Ikasleak
•SAN JUAN-EN LAGUNAK (URTEROKO KUOTA)
25,00€ Publiko orokorra. 15,00€ Prezio murriztua: Ikasleak/ Langabetuak.
•OARSOALDEA MUSEOAK OARSOALDEA PASS CARD
11,00€ Oarsoaldeako museoekin sarrera bateratua
2.4.3. ORDUTEGIAK
Urria-Aste Santua; 10:00etatik 14:00etara/15:00etatik 18:00etaraAste Santua-Iraila; 10:00etatik 14:00etara/15:00etatik 19:00etara
Egunero irekita, egun hauetan izan ezik: urtarrilak 1, abenduak 24, 25 eta 31
1: Prezio guztiak BEZ-a barne dira.
13
3. SAN JUAN BALEONTZIAREN ERAIKUNTZA2016. urtean Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburua izango da. Hiriburutzaren misioari kasu eginez (bizikidetza, partaidetza eta gizarte-eraldaketa) eta balioetan kulturaren eta hezkuntzaren alde duen apustua dela eta, San Juan baleontziaren berreraikuntza Programa Kulturalaren barruan aurkitzen da, honen enbaxada ibiltari bezala, honen enblema bezala.
San Juan baleontzia Donostiako proiektua da, Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburua dena.
3.1. ENBAXADA 2016 San Juan baleontzia Kultur Hiriburutzaren enbaxada ibiltaria izango da Europako lotura-elementu bezala, eta kontinentean zehar nabigatuko du ezagutza, konexioa eta ezberdinen arteko ezagutza sustatzeko. San Juan baleontziaren inaugurazio bidaia 2016an Europan zehar egitea proposatu da, hizkuntza minorizatuen sustatzaile kulturalek osatzen duten Tosta Sareko kideen portuetan geldialdiak eginez.
3.2. SAN JUAN SAREA 2016Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburutzak zuzentzen duen sarea da, 2016 San Juan proiektuan kolaboratzen duten eragile eta ekipamendu kulturalak biltzen dituena.
Itsas eta artisau-ondare gaietan oinarrituriko partaidetza da, San Juan baleontziaren eraikuntzaren inguruan artikulatua, eta entitate publiko eta pribatuen artean elkarrekin lan egiteko modu berria ere.
Sare honen helburua San Juan baleontziaren erreplikaren eraikuntza partaidetzan oinarrituriko talde proiektua osatzea da, Euskal Herriko itsas ondarea ezagutarazteko balio dezan, honela sare honetatik eratorriak diren jarduera kulturalek DSS2016 Fundazioaren programazioa osatuko dute. Modu honetan, lurraldea dinamizatu nahi da, joera turistiko berriak bultzatuz.
14
3.3. PROIEKTU ZIENTIFIKOAProiektu honen egiatasuna baleontziaren prozesu eta material historikoen birsortze zorrotzean oinarritua dago, bere eraikuntzan eta baita bere horniduran ere.
San Juan baleontziaren erreplikaren eraikuntzak irizpide zientifiko eta historikoen errespetuan egitasmo eredugarri izan nahi du, eta horretarako Parcs Canada agentziak garaturiko zorroztasun zientifikoaren kontzeptua jarraitzen du, Erakunde honek azkeneko hogeita hamar urteotako kontserbazio lanetan egindako lanean oinarrituz. Erreprodukzio historikoetan, kontzeptu honek datu historiko eta arkeologikoen interpretazio fidagarriak bakarrik erabiltzen ditu, plano, material eta garaiko tekniken erabilera zehatzaz.
Era berean, San Juan baleontziaren eraikuntza laborategi zientifikoa da, non prozesuaren fase guztiak dokumentatzen diren, esperimentazio eta behaketan oinarritua. San Juan baleontzia ikertzeko izan zuten zorroztasun zientifiko berarekin, material berdinak erabiliz, artisauek modu berdinean lan eginez, azken batean eraikuntzaren prozesu historikoa errespetatuz.
15
4. KOLABORATZAILEAK 4.1. ERAKUNDE KOLABORATZAILEAK:Albaolak honako erakundeen laguntza dauka:
4.2. ENPRESA KOLABORATZAILEAK:San Juan baleontziaren erreplikaren eraikuntzaren proiektua honako enpresa hauek ba-besten dute:
16
4.3. HORNITZAILEAK:San Juan baleontziaren eraikuntzan material-kantitate oso handiak behar dira, eta mate-riala honako erakundeek eman dute:
Parcs Canada: Planoak
Sakanako mankomunitatea: haritzak
Fitero, Agreda, Cervera del Rio Alhama eta Tarazonako udalak: kalamua
Zaraitzuko Batzar Nagusiak: Pinuak
Gipuzkoako Sagardogileen elkartea: Sagardoa
4.4. PIEZEN EROSKETARAKO PLATAFORMA:Mikromezenasgoko-sitema bati esker itsasontziaren pieza sinbolikoak babestu daitezke, 40 eta 6.000 euroko tartean pieza bakoitzari dagokion kontraprestazio batzuk eskuratu ahal izango dira, hala nola, hainbat ekitalditan doako sarrerak, nabigazioak, edo Albaola-ko produktu-sortak.
4.5. BOLUNTARIOTZA:Albaolarentzat boluntariotza energia, proiektu, ezagutza eta esperientzia trukaketa itu-rri agorrezina izan da eta izaten jarraitzen du. Boluntarioek lan mota ezberdinetan parte hartu dute, aukera, formakuntza eta partaide bakoitzaren ezaugarrien arabera.
Auzolan taldean biltzen dira boluntarioak, partaideen kudeaketa erraztuz, eta edonor Al-baolan sartzeko prozesua errzten du, modu eraginkor, seguru eta pertsona guztiontzat aberasgarria den era batean.
