PROGRAMACIÓN 1º BACHARELATO FÍSICA E QUÍMICA 1

PROGRAMACIÓN 1º BACHARELATO FÍSICA E QUÍMICA 1


1. OBXECTIVOS.

Tema 1.-CÁLCULO VECTORIAL. 1.1.-Comprensión da idea de magnitude vectorial fronte a magnitude escalar. 1.2.-Comprensión da importancia do manexo de magnitudes vectoriais. 1.3.-Utilizar as magnitudes vectoriais. 1.4.-Calcular vectores unitarios e coñecer so seu significado. 1.5.-Descompoñer un vector nas súas compoñentes cartesianas. 1.6.-Efectuar diversas operacións con vectores: suma, resta, producto por un

escalar, producto escalar e as súas aplicacións. 1.7.-Sumar vectores polo método do polígono. 1.8.-Expresar as magnitudes vectoriais como tales. 1.9.-Entender o carácter vectorial de moitas magnitudes físicas. Tema 2.-CINEMÁTICA. 2.1.-Comprender a idea dun sistema de referencia. 2.2.-Saber expresar o vector de posición dun móbil. 2.3.-Saber establecer cando un móbil está en repouso ou en movemento. 2.4.-Distinguir traxectoria, espacio percorrido e desprazamento. 2.5.-Manexar correctamente as diferentes formas de describir matematicamente a

traxectoria dun móbil. 2.6.-Saber calcular:

2.6.1.-O vector desprazamento (e o seu módulo) a partir da variación do vector de posición entre dous instantes.

2.6.2.-O velocidade media (e o seu módulo) a partir do vector desprazamento entre dous instantes. Coñecer a dirección do vector velocidade media e a do vector velocidade instantánea.

2.6.3.-O aceleración media (e o seu módulo) a partir do vector velocidade entre dous instantes. 2.7.-Recoñecer as compoñentes intrínsecas da aceleración (normal e tanxencial)

e a súa influencia na caracterización dos distintos tipos de movemento. 2.8.-Diferenciar diversos tipos de movemento. 2.9.-Resolver problemas nos que haxa que relacionar as variables: posición,

velocidade e aceleración no M.R.U. e M.R.U.A. Nota: É importante sentar as bases para establecer un sistema de referencia axeitado para concretar os valores iniciais das variables posición e velocidade. Do mesmo modo, o alumno debera saber deducir o criterio de signos para as variables do no sistema de referencia escollido.

2.10.-Entender e valorar o achegamento de Galileo ao estudio dos movementos compostos.

2.11.-Resolver problemas de tiro horizontal e oblicuo onde haxa que traballar con:

2.11.1-Velocidade inicial, ángulo de inclinación. 2.11.2-Altura máxima, alcance. 2.11.3-Vector de posición e velocidade en calquera instante. Nota: É importante que o alumnado non memorize fórmulas complexas.

Deberá deducir toda ecuación a partir do vector velocidade e aceleración. Segue sendo valida a nota do apartado 3.9.


2.12.-Resolver problemas de M.C.U onde interveñan as seguintes variables: ángulo xirado, espacio percorrido, tempo, velocidade angular, velocidade lineal, radio de curvatura, aceleración angular, período e frecuencia. Nota: o alumno deberá manexar con corrección o concepto de radian.

Tema 3.-DINÁMICA. 3.1.-Coñecer o concepto e as clases de forza así como as súas unidades. 3.2.-Coñecer e saber aplicar a lei de Hooke a resortes. 3.3.-Aplicar tódolos conceptos aprendidos no tema de cálculo vectorial para o

caso da forza: unha magnitude vectorial. Forza resultante duns sistema de forzas concorrentes.

3.4.-Saber aplicar as leis do movemento de Newton a situacións prácticas. 3.5.-Comprender e saber achar a forza de reacción normal. 3.6.-Saber de qué variables depende o rozamento. Distinguir entre rozamento

estático e cinético 3.7.-Resolver problemas onde haxa que aplicar a 2ª lei de Newton:

3.7.1.-Forza, paralela ao chan, aplicada a corpo sobre dita superficie. 3.7.2.-Forza, paralela a plano inclinado, aplicada a corpo sobre dita

superficie. 3.7.3.-Forza, inclinada con respecto á horizontal, aplicada a corpo sobre

dita superficie. 3.7.4.-Forza, inclinada con respecto á plano inclinado, aplicada a corpo

sobre dita superficie. 3.7.5.-Corpo que descansa sobre plano inclinado. 3.7.6.-Masas enlazadas con máquina de Atwood (polea): 3.7.6.1.-Libres. 3.7.6.2.-Libre + plano inclinado.

3.7.6.3.-Libre + plano horizontal. 3.7.6.4.-Plano inclinado dobre.

Nota: os problemas resolveranse con rozamento e sen rozamento. Aplicarase o concepto de tensión. 3.8.-Saber que causa da aceleración normal ou centrípeta e a forza centrípeta. 3.9.-Aplicar todo aquilo aprendido en cálculo vectorial no caso da forza.

Tema 4.-CAMPO GRAVITATORIO E ELÉCTRICO. 4.1.-Adquirir a idea de carga eléctrica e de masa gravitacional. 4.2.-Manexar con soltura as expresións vectoriais da lei de gravitación universal

e a lei de Coulomb. 4.3.-Observar a existencia de dous tipos de cargas eléctricas mentres que só

existe unha clase de masa. 4.4.-Comprender o concepto de campo e a súa relación coa forza que xera nos

corpos. 4.5.-Saber achar vectorialmente o campo electrostático e gravitacional nun punto

en sistemas de varias cargas (eléctrico) e masas (gravitacional). 4.6.-Relacionar co concepto de campo a idea de enerxía e chegar ao concepto de

potencial.


4.7.-Visualizar o campo gravitacional e eléctrico utilizando as liñas de forza e as superficies equipotenciais.

4.8.-Relacionar a intensidade de campo e o potencial electrostático. 4.9.-Saber calcular o potencial electrostático creado por varias cargas eléctricas. 4.10.-Visualizar o paralelismo que existe entre o campo gravitacional e

electrostático.

Tema 5.-TRABALLO, POTENCIA, ENERXÍA. 5.1.-Manexar con soltura o concepto de traballo en cuestións prácticas e

exercicios, analizando tódalas variables que inflúen nel e advertindo o seu carácter escalar.

5.2.-Comprender o concepto de potencia e manexar as unidades máis comúns. 5.3.-Analizar o concepto de enerxía. 5.4.-Enerxía mecánica.

5.4.1.-Coñecer a súa definición. 5.4.2.-Comprender o concepto de enerxía cinética e obter a súa expresión

matemática a partir do concepto de traballo. 5.4.3.-Comprender o concepto de enerxía potencial (gravitatoria e

elástica) e obter a súa expresión matemática a partir do concepto de traballo. 5.4.4.-Comprender o principio de conservación da enerxía mecánica e

saber aplicalo a diferentes situacións prácticas. 5.4.5.-Coñecer que a enerxía mecánica se degrada en presencia de forzas

non conservativas. 5.5.-Utilizar a enerxía como moeda de cambio nos diversos procesos. 5.6.-Resolver con soltura problemas onde aparezan as variables da que depende

o traballo, potencia e enerxía.

Tema 6.-ENERXÍA TÉRMICA. 6.1.-Distinguir os conceptos de calor e temperatura 6.2.-Coñecer en que se basea a construcción dun termómetro. Manexar con

axilidade a conversión da escala kelvin a centígrada e viceversa. 6.3.-Saber cuantificar a calor intercambiada cando:

6.3.1.-Non hai cambio de estado: Q = m·c·∆T. Coñecer o significado da calor específica e as súas unidades. 6.3.2.-Hai cambio de estado: Q = m·L 6.3.3.-Coñecer os criterios de signos en calorimetría. 6.4.-Manexar correctamente o concepto do equilibrio térmico:

6.4.1.-Coñecer o funcionamento dun calorímetro. 6.4.2.-Saber determinar experimentalmente unha calor específica. 6.4.2.-Resolver con soltura exercicios onde haxa equilibrio térmico.

6.5.-Coñecer os nomes dos cambios de estado de agregación e saber que son procesos onde non hai variación de temperatura.

6.6.-Resolver manexando con corrección o aparato matemático supostos de: 6.6.1-Dilatación dos sólidos: 6.6.1.1.-Dilatación lineal. 6.6.1.2.-Dilatación superficial. 6.6.1.3.-Dilatación cúbica.


6.3.3.2.-Dilatación dos líquidos. 6.3.3.2.-Dilatación dos gases.

Tema 7.-CORRENTE CONTÍNUA. 7.1.-Calcular a resistencia dun conductor. 7.2.-Manexo de instrumentos de medida eléctricos. 7.3.-Diferenciar un conductor dun illante. 7.4.-Aplicar a lei de Ohm. 7.5.-Entender como se distribuír a corrente eléctrica nunha asociación de

resistencias sinxela. 7.6.-Comprender o significado de forza electromotriz e saber aplicalo. 7.7.-Aplicar a forza contraelectromotriz. 7.8.-Aplicar os conceptos de conservación de enerxía tendo en conta o efecto

Joule. 7.9.-Calcular diferencias de potenciais entre distintos puntos dun circuíto. Tema 8.-ESTRUCTURA ATÓMICA. 8.1.-Saber que a materia se presenta, no noso planeta, en tres estados físicos:

sólido, líquido e gasoso. 8.2.-Coñecer que a materia se presenta habitualmente como mesturas. 8.3.-Coñecer que as mesturas que presentan distintas fases se denominan

heteroxéneas e poder recoñecer exemplos das mesmas. 8.4.-Saber que cando hai unha só fase as denominamos mesturas homoxéneas

(disolucións) e propor exemplos das mesmas. 8.5.-Separar mesturas por métodos físicos para obter substancias puras. 8.6.-Saber que as substancias puras poden ser compostas se están formadas por

mais dun elemento e propoñer exemplos das mesmas. 8.7.-Saber que as substancias puras son elementos se no as podemos

descompoñer en outras máis simples por métodos físicos e químicos ordinarios. 8.8.-Separar substancias puras compostas para obter os elementos que as

compoñen, por exemplo mediante unha electrólise. 8.9.-Coñecer os postulados da teoría atómica de Dalton. 8.10.-Ver na evolución dos modelos atómicos o marcado carácter dinámico da

ciencia. 8.11.-Coñecer os feitos e conceptos que emanan da concepción de novos

modelos: 8.11.1.-Radioactividade. 8.11.2.-Descubrimento do electrón. Modelo de Thomson. 8.11.3-Modelo de Rutherford.

8.11.3.1.-Descubrimento do núcleo atómico. Entender a experiencia de Rutherford e a súas consecuencias. 8.11.3.2.-Modelo de Rutherford. 8.11.3.3.-Isótopos: coñecer o concepto e as variables que o determinan:

8.11.3.3.1.-Número atómico (Z). Saber que representa o número de protóns no núcleo dun átomo e que determinará a natureza do elemento.


8.11.3.3.2.-Número másico (A). Saber que representa o número de partículas no núcleo. Nota: O manexo destas variables é vital para coñecer a

composición do núcleo atómico e as súas implicacións: masa isotópica, u.m.a, masa atómica e molecular, .... 8.11.4-Modelo de Böhr.

8.11.4.1.-Coñecer que é un espectro atómicos e a súa utilidade como”pegada dactilar”. 8.11.4.2.-Achegarse a teoría cuántica de Planck. 8.11.4.3.-Saber os postulados nos que se basea o modelo de Böhr. 8.11.5-Modelo mecano-cuántico do átomo. 8.11.5.1.-Achegarse as bases conceptuais do modelo. 8.11.5.1.1.-Dualidade corpúsculo-onda. 8.11.5.1.2.-Principio de incerteza.

8.11.5.2.-Coñecer o concepto de orbital e a causa pola que substitúe ao concepto de órbita.

8.11.5.3.-Coñecer o significado dos números cuánticos. Caracterizar orbitais e electróns en función dos números cuánticos.

8.12.-Saber que: 9.12.1.-Os electróns atópanse en determinados niveis de enerxía. 9.12.2.-En cada nivel colle un número determinado de electróns. 9.12.3.-Que os orbitais en cada nivel teñen nome: 1s,

2s,2p,3s...etc. 9.12.4.-Que existe un tipo de nivel enerxético s, tres tipos de

niveis enerxéticos p, 5d...etc. Deducilo a partir do número cuántico secundario, l.

9.12.5.-Que o número de electróns permitido é 2 nos s, 6 nos 3p...etc. Deducilo como consecuencia dos valores que pode coller o número cuántico magnético, m e o de spin, s. e o principio de exclusión de Pauli.

9.12.6.-Que a orde de enerxía deses niveis pode extraerse do polo diagrama de Moeller.

9.12.7.-Manexar con rigor o principio de exclusión de Pauli e o de máxima multiplicidade de Hund.

9.12.8.-Saber que as propiedades químicas dos átomos van a depender da distribución electrónica do mesmo.

8.13.-Dado o número atómico, saber escribir a configuración electrónica dun átomo.

Tema 9.-TÁBOA PERIÓDICA. 9.1.-Asimilar que sempre hai unha necesidade de clasificación. 9.2.-Coñecer que houbo uns primeiros intentos de clasificación. 9.3.-Coñecer en que se basea a táboa periódica de Mendelejev. Coñecer os

acertos e desacertos de dita concepción. 9.4.-Coñecer en que se basea a táboa periódica actual. Tamén deberá saberse: 9.4.1.-Os grandes bloques. 9.4.2.-Descrición dos períodos.


9.4.3.-Descrición dos grupos. Deberá manexarse con soltura os nomes das familias dos elementos representativos (alcalinos, alcalinotérreos, ...). 9.5.-Escribir a configuración electrónica dun átomo en función da súa posición

na táboa periódica. 9.6.-Coñecida a configuración electrónica dun átomo situalo na táboa periódica,

indicando período e grupo ao que pertence. 9.7.-Coñecer como varían as propiedades periódicas dos elementos segundo as

familias e períodos. Deberase saber comparar as propiedades de dous ou máis elementos do mesmo período ou do mesmo grupo

9.7.1.-Volume atómico. Radio atómico. 9.7.2.-Potencial de ionización. 9.7.3.-Afinidade electrónica. 9.7.4.-Electronegatividade.

Tema 10.-ENLACE QUÍMICO. 10.1.-Saber que os átomos se unen entre si e que esas ligazóns ou enlaces

fórmanse para acadar maior estabilidade (menor enerxía). Saber que os átomos se enlazan para obter unha configuración electrónica mais estábel, a dun gas nobre (regula do octete).

10.2.-Enlace iónico: 10.2.1.-Coñecer que é un ión e as súas clases. 10.2.2.-Saber cando se orixina enlace iónico. 10.2.3.- Coñecer as propiedades dos compostos iónicos e saber aplicalas para o recoñecemento dunha sustancia desta clase. 10.3.-Enlace covalente: 10.3.1.-Saber facer a estructuras de Lewis dun elemento representativo. 10.3.2.-Ver que no enlace covalente se comparten electróns. No caso de

compostos moleculares saber facer as estructuras de Lewis das moléculas. 10.3.3.-Saber que é a covalencia e saber aplicar dito concepto para

xustificar a fórmula de determinados compostos. 10.3.4.-Saber deducir a xeometría da molécula. 10.3.5.-Coñecer que é a polaridade de enlace e distinguila da polaridade

das moléculas. 10.3.6.-Coñecer as clases e propiedades dos compostos covalentes para

poder recoñecer unha sustancia de esta clase nas súas dúas modalidades: 10.3.6.1.-Sólidos covalentes atómicos.

10.3.6.2.-Substancias covalentes moleculares. 10.3.7.-Dominar o concepto de forza intermolecular nas súas diferentes

versións: 10.3.7.1.-Forzas de dispersión ou de London. 10.3.7.2.-Forzas entre dipolos permanentes. Caso especial: enlaces por ponte de hidróxeno. Deberase ver a importancia destas forzas na explicación do estado líquido

e sólido das sustancias intermoleculares apolares. Nota para lograr tocar o punto 10.3 deberían estudiarse as seguintes moléculas: H2, N2, O2, F2, HF, H2O, NH3, CH4, CO2, PF3, PF5, SF2, SF4, SF6

10.4.-Enlace metálico:


10.4.1.-Saber que os compostos metálicos están formados por un grande número de átomos dun mesmo elemento que ceden os seus electróns externos ao conxunto dos mesmos (modelo de Drude).Ex.:Na

10.4.2- Coñecer as propiedades dos compostos metálicos e saber aplicalas para o recoñecemento dunha sustancia desta clase Tema 11.-FORMULACIÓN QUÍMICA INORGÁNICA.

11.1.-Saber que é unha formula e as súas clases. 11.2.-Distinguir entre composto inorgánico e composto orgánico. 11.3.-Coñecer, sen vacilación, os nomes, símbolos e número de oxidación dos

elementos máis importantes. Saber formular e nomear: 11.4.-Saber formular e nomear Combinacións binarias:

11.4.1.-Hidruros 11.4.2.-Óxidos. 11.4.2.-Sales binarias.

11.5.-Hidróxidos. 11.6.-Oxiácidos. 11.7.-Oxisales

Tema 12.-ESTEQUIOMETRÍA. 12.1.-Saber aplicar os conceptos de unidade de masa atómica, masa atómica e

masa molecular. 12.2.-Asimilar o concepto de mol. 12.3.-Distinguir entre cambio físico e cambio químico. 12.4.-Coñecer o significado cualitativo e cuantitativo dunha ecuación química e

saber axustala. 12.5.-Saber enunciar algunhas leis clásicas que rexen as reaccións químicas: 12.5.1-Lei de conservación da masa o lei de Lavoisier. 12.5.2-Lei de proporcións definidas o lei de Proust.. 12.5.3.-Xustificar ditas leis coa teoría atómica de Dalton. 12.6.-Saber facer cálculos estequiométricos con masas 12.6.1-Con reactivos puros. 12.6.2-Con reactivos impuros. 12.6.3.-Con reactivo limítante. 12.6.4.-Con rendemento dunha reacción. 12.7.-Saber facer cálculos estequiométricos onde interveñan gases o cal implica

ter unha base conceptual axeitada dos seguintes puntos: 12.7.1.-Conceptos previos: 12.7.1.1.-Lei dos volumes de combinación. 12.7.1.2.-Hipótese de Avogadro. 12.7.1.3.-Leis clásicas dos gases: 12.7.1.3.1.-Lei de Boyle-Mariotte. 12.7.1.3.2.-Lei de Gay-Lussac. 12.7.1.3.3.-Lei de Charles. 12.7.1.4.-Volume molar.

12.7.1.5.-Ecuación dos gases ideais.


12.7.2.-Cálculos estequiométricos con volumes de gases en función da presión e a temperatura.. 12.8.-Saber facer cálculos estequiométricos con reactivos en disolución o cal

implica dominar os seguintes puntos: 12.8.1.-Conceptos previos: 12.8.1.1.-Disolucións: 12.8.1.1.1.-Compoñentes.

12.8.1.1.2.-Formas de expresar a concentración: 12.8.1.1.2.1.-Porcentaxe en masa. 12.8.1.1.2.2.-g soluto/L de disolución. 12.8.1.1.2.3.-Molaridade.

Nota: O alumno deberá saber facer cálculos onde figuran estas formas de expresar a concentración coas masas de soluto e disolvente, volume de disolvente e disolución e densidade da disolución.

12.8.1.1.3.-Solubilidade. 12.8.2.-Saber facer cálculos con reactivos en disolución.

. Tema 13.-ENERXÍA DAS REACCIÓNS QUÍMICAS. 13.1.-Comprender que a enerxía é outro producto dun proceso químico. 13.2.-Utilizar sen problemas os calores de formación. 13.3.-Intuír a necesidade da rotura e formación dos enlaces nos procesos

químicos. 13.4.-Calcular calores de formación de procesos sinxelos, ben directamente ou

por deducción. 13.5.-Continuar co uso dos factores de conversión. 13.6.-Observar a necesidade de usar un axente que absorba o posíbel calor

liberado como medio de evitar accidentes. 13.7.-Uso nos problemas de diversas unidades de enerxía: xulio, calorías,

kilocalorías. 13.8.-Cálculos de trocos enerxéticos nas reaccións químicas. 13.9.-Aplicación á vida normal do aprendido. Tema 14.-QUÍMICA DO CARBONO. 14.1.-Entender o motivo da grande variedade de compostos orgánicos. 14.2.-Coñecer as funcións orgánicas mais importantes. 14.3.-Diferenciar entre unha cadea carbonada e un grupo funcional. 14.4.-Formular con soltura os compostos orgánicos principais: alcanos,

alquenos, alquinos, alcois, éteres, ácidos, aminas, amidas e nitrilos. 14.5.-Diferenciar un composto orgánico de un inorgánico. 14.6.-Comprender o concepto de grupo funcional.


2. CONTIDOS. 2.1. CONTIDOS CONCEPTUAIS.

Tema 1.-CÁLCULO VECTORIAL. (5 sesións). 1.1.-Magnitudes escalares e vectoriais. 1.2.-Compoñentes cartesianas dun vector. 1.3.-Vector unitario. 1.4.-Suma e diferencia de vectores. 1.5.-Producto dun escalar por un vector. 1.6.-Producto escalar de dous vectores. 1.7.-Producto vectorial de dous vectores. Tema 2.-CINEMÁTICA. (17 sesións). 2.1.-Sistema de referencia 2.2.-Vector de posición. Traxectoria. Vector desprazamento. Espacio percorrido. 2.3.-Vector velocidade. Velocidade media. Velocidade instantánea. 2.4.-Vector aceleración. Aceleración media. Aceleración instantánea 2.5.-Compoñentes intrínsecos da aceleración. 2.6.-Estudio dos movementos clásicos desde esta nova perspectiva: M.R.U,

M.R.U.A., M.C.U., M.C.U. 2.7.-Composición de movementos:

2.7.1.-Composición de dous M.R.U. 2.7.1.-Tiro horizontal e oblicuo.

Tema 3.-DINÁMICA. (15 sesións). 3.1.-Forza: concepto e clases. Unidades. Lei de Hooke. 3.2.-Leis de Newton do movemento: 3.2.1.-1ª lei de Newton ou principio de inercia. 3.2.2.-2ª lei de Newton ou principio fundamental da dinámica.

3.2.3.-3ª lei de Newton ou principio de acción e reacción. 3.3.-Forza de rozamento:

3.3.1.-Concepto e clases (estático e cinético). 3.3.2.-Variables das que depende. 3.3.3.-Coeficiente de rozamento: 3.3.3.1.-Clases. 433.3.2.-Determinación experimental

3.4.-Forzas de reacción. Normal dun plano. Tema 4.-CAMPOS GRAVITACIONAL E ELÉCTRICO. (12 sesións). 4.1. Lei de gravitación universal. 4.2.-Concepto de peso. 4.3.-Campo gravitacional:

4.3.1.-Concepto. Unidades. 4.3.2.-Vector intensidade de campo gravitacional.


4.3.3.-Liñas de forza no campo gravitacional. 4.3.4.-Principio de superposición no campo gravitacional.

4.4. Carga eléctrica. Concepto, unidades, clases. Electrización. 4.5.-Lei de Coulomb. 4.6.-Campo eléctrico:

4.6.1.-Concepto. Unidades. 4.6.2.-Vector intensidade de campo eléctrico. 4.6.3.-Liñas de forza no campo eléctrico. 4.6.4.-Principio de superposición no campo eléctrico.

4.7.-Enerxía potencial electrostática. 4.8.-Potencial electrostático. 4.8.1.-Concepto. Unidades.

4.8.2.-Superficies equipotenciais. 4.8.3.-Diferencia de potencial.

Tema 5.-TRABALLO, POTENCIA, ENERXÍA. (8 sesións). 5.1.-Traballo: concepto, variables das que depende e unidades. 5.2.-Potencia: concepto e unidades. 5.3.-Concepto de enerxía. 5.4.-Enerxía mecánica.

5.4.1.-Concepto. 5.4.2.-Enerxía cinética. 5.4.3.-Enerxía potencial: gravitatoria e elástica. 5.4.4.-Principio de conservación da enerxía mecánica en presencia de

forzas conservativas. 5.4.5.-Degradación da enerxía mecánica en presencia de forzas non

conservativas. Tema 6.-ENERXÍA TÉRMICA. (7 sesións). 6.1.-Conceptos de temperatura e calor. 6.2.-Medida da temperatura: construcción dun termómetro. Escalas

termométricas. 6.3.-Efectos da calor: 6.3.1.-Calor transferida con variación de temperatura.

6.3.1.1.-Calor específica. 6.3.1.2.-Equilibrio térmico. Calorímetro.

6.3.2.-Cambios de estado de agregación.Calor latente. 6.3.3.-Dilatación térmica: 6.3.3.1-Dilatación dos sólidos: 6.3.3.1.1.-Dilatación lineal. 6.3.3.1.1.-Dilatación superficial. 6.3.3.1.1.-Dilatación cúbica. 6.3.3.2.-Dilatación dos líquidos. 6.3.3.2.-Dilatación dos gases.


Tema 7.-CORRENTE CONTÍNUA. (9 sesións). 7.1.-Concepto de intensidade de corrente. 7.2.-Idea de resistencia eléctrica. 7.3.-Lei de Ohm. 7.4.-Asociación de resistencias. 7.5.-Enerxía e potencia da corrente eléctrica. Efecto Joule 7.6.-Xerador eléctrico. Forza electromotriz. 7.7.-Motor eléctrico. Forza contraelectromotriz. 7.8.-Lei de Ohm xeneralizada. 7.9.-Instrumentos de medida. Polímetro. 7.10.-Rendementos dun xerador, dun motor e dunha instalación. Tema 8.-ESTRUCTURA ATÓMICA. (7 sesións). 8.1.-A materia e a súa clasificación. 8.2.-Teoría atómica de Dalton. 8.3.-Modelos atómicos.

8.3.1.-Radioactividade. 8.3.2.-Descubrimento do electrón. Modelo de Thomson. 8.3.3-Modelo de Rutherford. 8.3.3.1.-Descubrimento do núcleo atómico. 8.3.3.2.-Modelo de Rutherford. 8.3.3.3.-Isótopos. Número atómico (Z). Número másico (A) 8.3.4-Modelo de Böhr. 8.3.4.1.-Espectros atómicos. 8.3.4.2.-Teoría cuántica de Planck. 8.3.4.3.-Modelo de Böhr. 8.3.5-Modelo mecano-cuántico do átomo. 8.3.5.1.-Bases conceptuais. 8.3.5.1.1.-Dualidade corpúsculo-onda. 8.3.5.1.2.-Principio de incerteza.

8.3.5.2.-Números cuánticos. 8.4.-Configuracións electrónicas: 8.4.1.-Principio de exclusión de Pauli. 8.4.2.-Regra de máxima multiplicidade de Hund.

Tema 9.-TÁBOA PERIÓDICA. (5 sesións). 9.1.-Necesidade dunha clasificación periódica. 9.2.-Primeiros intentos de clasificación. 9.3.-A táboa periódica de Mendelejev. 9.3.1-Concepción. 9.3.1-Acertos.

9.3.1-Defectos. 9.4.-A táboa periódica actual. 9.4.1.-Os grandes bloques. 9.4.2.-Descrición dos períodos.

9.4.2.-Descrición dos grupos.


9.5.-Propiedades periódicas dos elementos. 9.5.1.-Volume atómico. Radio atómico. 9.5.1.-Potencial de ionización. 9.5.1.-Afinidade electrónica. 9.5.1.-Electronegatividade.

Tema 10.-ENLACE QUÍMICO. (8 sesións). 10.1.-Enlace químico: concepto. 10.2.-Enlace iónico: 10.2.1.-Ión: concepto e clases. 10.2.2.-Descrición do enlace iónico. 10.2.3.-Propiedades dos compostos iónicos. 10.3.-Enlace covalente: 10.3.1.-Estructuras de Lewis. 10.3.2.-Descrición do enlace covalente.

10.3.3.-Covalencia. 10.3.4.-Xeometría da molécula. 10.3.5.-Polaridade de enlace. Polaridade das moléculas. 10.3.6.-Clases e propiedades dos compostos covalentes. 10.3.6.1.-Sólidos covalentes atómicos.

10.3.6.2.-Susbstancias covalentes moleculares. 10.3.7.-Forzas intermoleculares. 10.3.7.1.-Forzas de dispersión ou de London. 10.3.7.2.-Forzas entre dipolos permanentes. Caso especial: enlaces por ponte de hidróxeno.

10.4.-Enlace metálico. 10.4.1.-Descrición do enlace metálico. 10.4.2-Propiedades dos metais.

Tema 11.-FORMULACIÓN QUÍMICA INORGÁNICA. (5 sesións).

11.1.-Formula: concepto e clases. 11.2.-Composto inorgánico/composto orgánico. 11.3.-Número de oxidación dos elementos. 11.4.-Elementos. 11.5.-Combinacións binarias:



TEMA 12. ESTEQUIOMETRÍA. (10 sesións). 12.1.-Unidade de masa atómica. Masa atómica. Masa molecular. 12.2.-Mol. 12.3.-Cambio físico. Cambio químico.


12.4.-Ecuación química: 12.4.1.-Significado cualitativo. 12.4.2.-Significado cuantitativo.Axuste de ecuacións. 12.5.-Algunhas leis clásicas que rexen as reaccións químicas: 12.5.1-Lei de conservación da masa o lei de Lavoisier. 12.5.2-Lei de proporcións definidas o lei de Proust.. 12.5.3.-Xustificación de ditas leis coa teoría atómica de Dalton. 12.6.-Cálculos estequiométricos con masas 12.6.1-Con reactivos puros. 12.6.2-Con reactivos impuros. 12.6.3.-Con reactivo limítante. 12.6.3.-Rendemento dunha reacción. 12.7.-Cálculos con gases: 12.7.1.-Conceptos previos: 12.7.1.1.-Lei dos volumes de combinación. 12.7.1.2.-Hipótese de Avogadro. 12.7.1.3.-Leis clásicas dos gases: 12.7.1.3.1.-Lei de Boyle-Mariotte. 12.7.1.3.2.-Lei de Gay-Lussac. 12.7.1.3.3.-Lei de Charles. 12.7.1.4.-Volume molar.

12.7.1.5.-Ecuación dos gases ideais. 12.7.2.-Cálculos estequiométricos con volumes de gases. 12.8.-Cálculos estequiométricos con reactivos en disolución. 12.8.1.-Conceptos previos: 12.8.1.1.-Disolucións: 12.8.1.1.1.-Compoñentes.

12.8.1.1.2.-Formas de expresar a concentración: 12.8.1.1.2.1.-Porcentaxe en masa. 12.8.1.1.2.2.-g soluto/L de disolución. 12.8.1.1.2.3.-Molaridade. 12.8.1.1.3.-Solubilidade.

12.8.2.-Cálculos con reactivos en disolución.

Tema 13.-ENERXÍA DAS REACCIÓNS QUÍMICAS. (4 sesións). 13.1.-Repaso do concepto de enerxía. 13.2.-Repaso da conservación de enerxía mecánica. 13.3.-Proceso endotérmico e exotérmico. 13.4.-Aplicación da conservación da enerxía a un proceso químico. 13.5.-Cálculos sinxelos de enerxías en procesos químicos. 13.6.-Calor de formación. 13.7.-Calor de reacción. Tema 14.-QUÍMICA DO CARBONO. (9 sesións). 14.1.-Posibilidades de enlace do átomo de carbono. 14.2.-Enlaces sinxelos e múltiples.Cadeas, ramificacións e ciclos. 14.3.-Grupo funcional.


14.4.-Isomería e tipos. 14.5.-Hidrocarburos saturados: alcanos e cicloalcanos. 14.6.-Hidrocarburos non saturados: alquenos e alquinos. 14.7.-Outros compostos carbonados: derivados haloxenados, alcois, éteres,

aldehidos, cetonas, ésteres, acedos carbóxilicos, aminas, amidas e nitrilos. 14.8.-Xerarquía dos grupos funcionais para a nomenclatura de compostos

orgánicos. 14.9.-Coñecer as regras da formulación en química orgánica

2.1. CONTIDOS PROCEDIMENTAIS.

Tema 1.-CÁLCULO VECTORIAL. 1.1.-Distinguir entre magnitude escalar e vectorial. 1.2.-Calcular vectores unitarios e coñecer so seu significado. 1.3.-Descompoñer un vector nas súas compoñentes cartesianas. 1.4.-Efectuar operacións con vectores: suma, resta, producto por un escalar,

producto escalar e as súas aplicacións. 1.5.-Sumar vectores polo método do polígono.

Tema 2.-CINEMÁTICA. 2.1.-Expresar o vector de posición dun móbil en función das súas compoñentes. 2.2.-Traballar correctamente coas diferentes formas de tratar matematicamente a

traxectoria dun móbil. 2.2.-Facer exercicios onde se ligue matematicamente:



2.2.3.-O aceleración media (e o seu módulo) a partir do vector velocidade en dous instantes. 2.3.-Resolver problemas nos que haxa que relacionar as variables: posición,


2.4.-Resolver problemas de tiro horizontal e oblicuo onde haxa que traballar con: 2.4.1-Velocidade inicial, ángulo de inclinación. 2.4.2-Altura máxima, alcance. 2.4.3-Vector de posición e velocidade en calquera instante. Nota: É importante que o alumnado non memorize fórmulas complexas.

Deberá deducir toda ecuación a partir do vector velocidade e aceleración. Segue sendo valida a nota do apartado 2.5. 2.5.-Resolver problemas de M.C.U onde interveñan as seguintes variables:

ángulo xirado, espacio percorrido, tempo, velocidade angular, velocidade lineal, radio de curvatura, aceleración angular, período e frecuencia. Nota: o alumno deberá manexar con corrección o concepto de radian.


Tema 3.-DINÁMICA. 3.1.-Facer no laboratorio a experiencia onde se demostre a lei de Hooke. Aplicar

a lei de Hooke a resortes. 3.2.-Aplicar tódolos conceptos aprendidos no tema de cálculo vectorial para o


3.3.-Aplicar as leis do movemento de Newton a situacións prácticas. 3.4.-Facer un estudio práctico do rozamento, estudiando as variables das que

depende. 3.5.-Facer unha experiencia, real ou baixo simulación, onde se demostre a 2ª lei

de Newton. 3.6.-Resolver problemas onde haxa que aplicar a 2ª lei de Newton:






Nota: os problemas resolveranse con rozamento e sen rozamento. Aplicarase o concepto de tensión. 3.7.-Traballar problemas onde se relacione forza centrípeta e aceleración

centrípeta. 3.8.-Aplicar todo aquilo aprendido en cálculo vectorial no caso da forza.

Tema 4.-CAMPO GRAVITATORIO E ELÉCTRICO. 4.1.-Manexar as expresións vectoriais da lei de gravitación universal e a lei de

Coulomb. 4.2.-Traballar concepto de campo e a súa relación coa forza que xera nos corpos. 4.3.-Saber achar vectorialmente o campo (e a forza) electrostático e gravitacional

nun punto en sistemas de varias cargas (eléctrico) e masas (gravitacional). Traballarase cun máximo de dúas dimensións co obxecto de facer un debuxo sinxelo do problema.


4.5.-Calcular o potencial electrostático creado por un sistema de cargas eléctricas.

4.6.-Calcular o traballo feito polo campo para levar unha carga (ou masa) dun punto a outro. Traballarase cun máximo de dúas dimensións co obxecto de facer un debuxo sinxelo do problema.


Tema 5.-TRABALLO, POTENCIA, ENERXÍA. 5.1.-Calcular o traballo realizado por unha forza segundo sexa a inclinación

desta con respecto á horizontal. 5.2.-Calcular a potencia dun dispositivo á hora de facer un traballo. Manexar

como unidade: o w e J. 5.3.-Facer relacións numéricas de enerxías cinéticas e potenciais en función das

variables das que depende. 5.4.-Aplicar o principio de conservación da enerxía mecánica a múltiples

situacións: obxectos no aire, plano inclinado, montañas rusas, resortes, etc.). 5.5.-Aplicar o teorema das forzas vivas a múltiples situacións. 5.6.-Facer problemas onde haxa degradación da enerxía.

Tema 6.-ENERXÍA TÉRMICA. 6.1.-Facer exercicios de conversión de unidades nas escalas Celsius e Kelvin. 6.2.-Facer problemas onde haxa que traballar coas expresións: Q = m·c·∆T e/ou

Q = m·L atendendo as seguintes prioridades: 6.2.1.-Relacionar variables respectando os criterios de signos. 6.2.2.-Equilibrio térmico entre mesturas no mesmo estado de agregación

ou non. 6.3.-Determinar experimentalmente a calor específica dun metal 6.4.-Resolver, manexando con corrección o aparato matemático, supostos de

dilatación en sólidos líquidos e gases.

Tema 7.-CORRENTE CONTÍNUA. 7.1.-Facer exercicios onde se relacione a resistencia dun conductor cos seus

parámetros xeométricos. 7.2.-Cálculos de resistencia equivalente asociadas en serie, paralela ou

configuración mixta. 7.3.-Comprobar experimentalmente a lei de Ohm. 7.4.-Diferenciar un conductor dun illante. 7.5.-Resolver circuítos onde haxa que achar resistencia equivalente, intensidade

total, diferencia de potencial en extremos de un ou varios elementos, e intensidade de corrente por un elemento. Nos elementos haberá pilas, resistencias e receptores tales como motores e pilas invertidas.

Tema 8.-ESTRUCTURA ATÓMICA. 8.1.-Clasificar substancias en materia:

a. Materia homoxénea: a.1. Substancia pura: a.1.1. Elemento. a.1.2. Composto. a.2. Disolución.

b. Materia heteroxénea.


8.2.-Separar mesturas por métodos físicos: destilación, filtración, cristalización e decantación.

8.3.-Resolver problemas onde haxa que relacionar os conceptos de isótopo, número atómico (Z) e número másico (A).

8.4.-Caracterizar orbitais e electróns en función dos números cuánticos. 8.5.-Resolver cuestións onde se vexan os posibles valores que poden tomar os

números cuánticos. 8.6.-Resolver cuestións onde se poña de manifesto o principio de exclusión de

Pauli e a regra de Hund. 8.7.-Dado o número atómico, saber escribir a configuración electrónica dun

átomo. 8.8.-Visualizar situacións onde verifique un átomo en estado fundamental,

excitado ou imposible. Tema 9.-TÁBOA PERIÓDICA. 9.1.-Escribir a configuración electrónica dun átomo en función da súa posición

na táboa periódica. 9.2.-Encadrar un elemento dentro dos grandes bloque da táboa. 9.3.-Saber xustificar o número de elementos que hai nun período a partir do

diagrama de Moeller. 9.4.-Coñecida a configuración electrónica dun átomo situalo na táboa periódica,

indicando período e grupo (indicando o seu nome no caso dos representativos) ao que pertence.

9.5.-Analizar como varían as propiedades periódicas dos elementos segundo as familias e períodos. Deberase saber comparar as propiedades de dous ou máis elementos do mesmo período ou do mesmo grupo


Tema 10.-ENLACE QUÍMICO. 10.1.-Estudio do enlace iónico en compostos do tipo: NaCl, CaF2, etc. O Estudio

partira do número atómico dos átomos implicados no enlace. Haberá que deducir a fórmula.

10.2.-Estudio do enlace covalente en sustancias moleculares. A partir dos átomos implicados, deducirase:

10.2.1.-Estructura de Lewis e fórmula da molécula . 10.2.2.-Covalencia do elemento central. 10.2.3.-Xeometría da molécula. 10.2.4.-Polaridade de enlace e polaridade da moléculas. 10.2.5.-Forza intermolecular que une ás moléculas

Nota: Estudiaranse as seguintes moléculas: H2, N2, O2, F2, HF, H2O, NH3, CH4, CO2, PF3, PF5, SF2, SF4, SF6.

10.3.-A partir das propiedades dos compostos iónicos, covalentes e metálicos encadrar unha serie de sustancias.


Tema 11.-FORMULACIÓN QUÍMICA INORGÁNICA.

Formular e nomear: hidruros, óxidos, sales binarias, hidróxidos, oxiácidos e

oxisales. Tema 12.-ESTEQUIOMETRÍA. 12.1.-Aplicar os conceptos de unidade de masa atómica, masa atómica e masa

molecular ás substancias. 12.2.-Facer cálculos onde se conecte mol, masa, número de moléculas e número

de átomos. 12.3.-Facer experiencias onde se distinga claramente entre cambio físico e

cambio químico. 12.4.-Axustar ecuacións químicas. 12.5.-Visualizar, mediante experiencias de laboratorio, a lei de Lavoisier e a lei

de Proust. 12.6.-Facer cálculos estequiométricos con masas 12.6.1-Con reactivos puros. 12.6.2-Con reactivos impuros. 12.6.3.-Con reactivo limítante. 12.6.4.-Con rendemento dunha reacción. 12.7.-Facer cálculos con disolucións onde interveñan as formas de expresar as

concentración: Molaridade, % en masa soluto en disolución e concentración en g. soluto/L de disolución.

12.8.-Elaborar unha disolución facendo os cálculos necesarios para tal fin. 12.9.-Facer problemas con cálculos estequiométricos de reactivos en disolución .

Tema 13.-ENERXÍA DAS REACCIÓNS QUÍMICAS. 13.1.-Utilizar sen problemas os calores de formación. 13.2.-Intuír a necesidade da rotura e formación dos enlaces nos procesos


por deducción. 13.4.-Continuar co uso dos factores de conversión. 13.5.-Uso nos problemas de diversas unidades de enerxía: xulio, calorías,

kilocalorías. 13.6.-Cálculos de trocos enerxéticos nas reaccións químicas. 13.7.-Aplicación á vida normal o aprendido. 13.8.-Constatar mediante unha experiencia calor intercambiado por procesos

químicos. Tema 14.-QUÍMICA DO CARBONO. Formular con soltura os compostos orgánicos principais: alcanos, alquenos,

alquinos, alcois, éteres, ácidos, aminas, amidas e nitrilos.


2.1. CONTIDOS ACTITUDINAIS.

Tema 1.-CÁLCULO VECTORIAL. 1.1.-Valorar o achegamento a solucións imaxinativas. 1.2.- Respectar a forma de traballo do compañeiro. Tema 2.-CINEMÁTICA. 2.1.-Valorar a importancia do rigor na comunicación de traballos experimentais. 2.2.-Valorar a correcta presentación dos resultados experimentais. 2.3.-Manter unha postura crítica sobre calquera tema que poda ser abordado

desde un punto de vista científico. 2.4.-Valorar a importancia do traballo en equipo. 2.5.-Respectar a opinión dos demais. 2.6.-Reflexionar sobre as consecuencias dunha conducción temeraria.

Tema 3.-DINÁMICA. 3.1.-Valorar a importancia do rigor na comunicación de traballos experimentais. 3.2.-Valorar a correcta presentación dos resultados experimentais. 3.3.-Valorar a importancia do traballo en equipo. 3.4.-Respectar a opinión dos demais.

Tema 4.-CAMPOS GRAVITACIONAL E ELÉCTRICO. 4.1.-Recoñecer o carácter dinámico da Ciencia, onde pode que non haxa

verdades absoluta. 4.2.-Recoñecer a importancia de manexar diferentes ferramentas conceptuais

para abordar a Ciencia. 4.3.-Manter unha postura crítica sobre calquera tema que poda ser abordado

desde un punto de vista científico.

Tema 5.-TRABALLO, POTENCIA, ENERXÍA.

5.1.-Valorar a importancia do desenvolvemento sostible. 5.2.-Valorar a importancia do aforro de enerxía. 5.3.-Valorar a importancia do desenvolvemento das máquinas na mellora da nosa

calidade de vida.

Tema 6.-ENERXÍA TÉRMICA.

6.1.-Recoñecer a importancia do consumo racional de enerxía. 6.2.-Valorar a importancia do desenvolvemento sostible. 6.3.-Valorar a rigurosidade e claridade na exposición de traballos científicos. 6.4.-Valorar a importancia do traballo en equipo. 6.5.-Respectar a opinión dos demais.


Tema 7.-CORRENTE CONTÍNUA. 7.1.-Recoñecer a importancia da electricidade na sociedade moderna. 7.2.-Aplicar as normas de seguridade no manexo de instalacións eléctricas. 7.3.-Valorar a importancia do traballo en equipo. 7.4.-Respectar a opinión dos demais.

Tema 8.-ESTRUCTURA ATÓMICA. 8.1.-Actitude de respecto polo traballo científico. 8.2.-Valoración dos modelos na Ciencia. Tema 9.-TÁBOA PERIÓDICA. 9.1.-Valorar a utilidade e necesidade de clasificar. 9.2.-Recoñecer a valía e entrega dos científicos na procura da verdade. Tema 10.-ENLACE QUÍMICO. 10.1.-Actitude de respecto polo traballo científico. 10.2.-Valoración dos modelos na Ciencia. Tema 11.-FORMULACIÓN QUÍMICA INORGÁNICA. 11.1.-Necesidade de crear unha linguaxe común para que a comunidade

científica poda intercambiar coñecemento. 11.2.-Importancia de clasificar e sistematizar cando se ten moitos elementos. Tema 12.-ESTEQUIOMETRÍA. 12.1.-Respecto ás normas do laboratorio. 12.2.-Respecto polo medioambiente. 12.3.-Valorar a importancia do traballo en equipo. 12.4.-Respectar a opinión dos demais. 13.5.-Valorar a rigurosidade e claridade na exposición de traballos científicos.

Tema 13.-ENERXÍA DAS REACCIÓNS QUÍMICAS. 13.1.-Respecto ás normas do laboratorio. 13.2.-Respecto medioambiente. 13.3.-Valorar o uso racional dos recursos.

Tema 14.-QUÍMICA DO CARBONO.

14.1.-Necesidade de crear unha linguaxe común para que a comunidade

científica poda intercambiar coñecemento. 14.2.-Valorar a importancia da química do carbono no desenvolvemento de

substancia que melloran a nosa calidade de vida.


3. CRITERIOS DE AVALIACIÓN Tema 1.-CÁLCULO VECTORIAL. 1.1.-Comprender da idea de magnitude vectorial fronte a magnitude escalar. 1.2.- Comprender da importancia do manexo de magnitudes vectoriais. 1.3.-Utilizar as magnitudes vectoriais con corrección. 1.4.-Calcular vectores unitarios e coñecer so seu significado. 1.5.-Descompoñer un vector nas súas compoñentes cartesianas. 1.6.-Efectuar diversas operacións con vectores: suma, resta, producto por un

escalar, producto escalar e as súas aplicacións. 1.7.-Sumar vectores polo método do polígono. 1.8.-Expresar as magnitudes vectoriais como tales. 1.9.-Entender o carácter vectorial de moitas magnitudes físicas. Tema 2.-CINEMÁTICA. 2.1.-Comprender a idea dun sistema de referencia. 2.2.-Saber expresar o vector de posición dun móbil. 2.3.-Saber establecer cando un móbil está en repouso ou en movemento. 2.4.-Distinguir traxectoria, espacio percorrido e desprazamento. 2.5.-Manexar correctamente as diferentes formas de describir matematicamente a

traxectoria dun móbil. 2.6.-Saber calcular:



2.6.3.-O aceleración media (e o seu módulo) a partir do vector velocidade entre dous instantes. 2.7.-Recoñecer as compoñentes intrínsecas da aceleración (normal e tanxencial)

e a súa influencia na caracterización dos distintos tipos de movemento. 2.8.-Diferenciar diversos tipos de movemento. 2.9.-Resolver problemas nos que haxa que relacionar as variables: posición,


2.10.-Entender e valorar o achegamento de Galileo ao estudio dos movementos compostos.

2.11.-Resolver problemas de tiro horizontal e oblicuo onde haxa que traballar con:

2.11.1-Velocidade inicial, ángulo de inclinación. 2.11.2-Altura máxima, alcance. 2.11.3-Vector de posición e velocidade en calquera instante. Nota: É importante que o alumnado non memorize fórmulas complexas.

Deberá deducir toda ecuación a partir do vector velocidade e aceleración. Segue sendo valida a nota do apartado 3.9.


2.12.-Resolver problemas de M.C.U onde interveñan as seguintes variables: ángulo xirado, espacio percorrido, tempo, velocidade angular, velocidade lineal, radio de curvatura, aceleración angular, período e frecuencia. Nota: o alumno deberá manexar con corrección o concepto de radian.

Tema 3.-DINÁMICA. 3.1.-Coñecer o concepto e as clases de forza así como as súas unidades. 3.2.-Coñecer e saber aplicar a lei de Hooke a resortes. 3.3.-Aplicar tódolos conceptos aprendidos no tema de cálculo vectorial para o


3.4.-Saber aplicar as leis do movemento de Newton a situacións prácticas. 3.5.-Comprender e saber achar a forza de reacción normal. 3.6.-Saber de qué variables depende o rozamento. Distinguir entre rozamento

estático e cinético 3.7.-Resolver problemas onde haxa que aplicar a 2ª lei de Newton:






Nota: os problemas resolveranse con rozamento e sen rozamento. Aplicarase o concepto de tensión. 3.8.-Saber que causa da aceleración normal ou centrípeta e a forza centrípeta. 3.9.-Aplicar todo aquilo aprendido en cálculo vectorial no caso da forza.

Tema 4.-CAMPO GRAVITATORIO E ELÉCTRICO. 4.1.-Adquirir a idea de carga eléctrica e de masa gravitacional. 4.2.-Manexar con soltura as expresións vectoriais da lei de gravitación universal

e a lei de Coulomb. 4.3.-Observar a existencia de dous tipos de cargas eléctricas mentres que só

existe unha clase de masa. 4.4.-Comprender o concepto de campo e a súa relación coa forza que xera nos

corpos. 4.5.-Saber achar vectorialmente o campo electrostático e gravitacional nun punto

en sistemas de varias cargas (eléctrico) e masas (gravitacional). 4.6.-Relacionar co concepto de campo a idea de enerxía e chegar ao concepto de

potencial.



4.8.-Relacionar a intensidade de campo e o potencial electrostático. 4.9.-Saber calcular o potencial electrostático creado por varias cargas eléctricas. 4.10.-Visualizar o paralelismo que existe entre o campo gravitacional e

electrostático.

Tema 5.-TRABALLO, POTENCIA, ENERXÍA. 5.1.-Manexar con soltura o concepto de traballo en cuestións prácticas e

exercicios, analizando tódalas variables que inflúen nel e advertindo o seu carácter escalar.

5.2.-Comprender o concepto de potencia e manexar as unidades máis comúns. 5.3.-Analizar o concepto de enerxía. 5.4.-Enerxía mecánica.

5.4.1.-Coñecer a súa definición. 5.4.2.-Comprender o concepto de enerxía cinética e obter a súa expresión

matemática a partir do concepto de traballo. 5.4.3.-Comprender o concepto de enerxía potencial (gravitatoria e

elástica) e obter a súa expresión matemática a partir do concepto de traballo. 5.4.4.-Comprender o principio de conservación da enerxía mecánica e

saber aplicalo a diferentes situacións prácticas. 5.4.5.-Coñecer que a enerxía mecánica se degrada en presencia de forzas

non conservativas. 5.5.-Utilizar a enerxía como moeda de cambio nos diversos procesos. 5.6.-Resolver con soltura problemas onde aparezan as variables da que depende

o traballo, potencia e enerxía.

Tema 6.-ENERXÍA TÉRMICA. 6.1.-Distinguir os conceptos de calor e temperatura 6.2.-Coñecer en que se basea a construcción dun termómetro. Manexar con

axilidade a conversión da escala kelvin a centígrada e viceversa. 6.3.-Saber cuantificar a calor intercambiada cando:

6.3.1.-Non hai cambio de estado: Q = m·c·∆T. Coñecer o significado da calor específica e as súas unidades. 6.3.2.-Hai cambio de estado: Q = m·L 6.3.3.-Coñecer os criterios de signos en calorimetría. 6.4.-Manexar correctamente o concepto do equilibrio térmico:

6.4.1.-Coñecer o funcionamento dun calorímetro. 6.4.2.-Saber determinar experimentalmente unha calor específica. 6.4.2.-Resolver con soltura exercicios onde haxa equilibrio térmico.

6.5.-Coñecer os nomes dos cambios de estado de agregación e saber que son procesos onde non hai variación de temperatura.

6.6.-Resolver manexando con corrección o aparato matemático supostos de: 6.6.1-Dilatación dos sólidos: 6.6.1.1.-Dilatación lineal. 6.6.1.2.-Dilatación superficial. 6.6.1.3.-Dilatación cúbica.


6.3.3.2.-Dilatación dos líquidos. 6.3.3.2.-Dilatación dos gases.

Tema 7.-CORRENTE CONTÍNUA. 7.1.-Calcular a resistencia dun conductor. 7.2.-Manexo de instrumentos de medida eléctricos. 7.3.-Diferenciar un conductor dun illante. 7.4.-Aplicar a lei de Ohm. 7.5.-Entender como se distribuír a corrente eléctrica nunha asociación de

resistencias sinxela. 7.6.-Comprender o significado de forza electromotriz e saber aplicalo. 7.7.-Aplicar a forza contraelectromotriz. 7.8.-Aplicar os conceptos de conservación de enerxía tendo en conta o efecto

Joule. 7.9.-Calcular diferencias de potenciais entre distintos puntos dun circuíto. Tema 8.-ESTRUCTURA ATÓMICA. 8.1.-Saber que a materia se presenta, no noso planeta, en tres estados físicos:

sólido, líquido e gasoso. 8.2.-Coñecer que a materia se presenta habitualmente como mesturas. 8.3.-Coñecer que as mesturas que presentan distintas fases se denominan

heteroxéneas e poder recoñecer exemplos das mesmas. 8.4.-Saber que cando hai unha só fase as denominamos mesturas homoxéneas

(disolucións) e propor exemplos das mesmas. 8.5.-Separar mesturas por métodos físicos para obter substancias puras. 8.6.-Saber que as substancias puras poden ser compostas se están formadas por

mais dun elemento e propoñer exemplos das mesmas. 8.7.-Saber que as substancias puras son elementos se no as podemos

descompoñer en outras máis simples por métodos físicos e químicos ordinarios. 8.8.-Separar substancias puras compostas para obter os elementos que as

compoñen, por exemplo mediante unha electrólise. 8.9.-Coñecer os postulados da teoría atómica de Dalton. 8.10.-Ver na evolución dos modelos atómicos o marcado carácter dinámico da

ciencia. 8.11.-Coñecer os feitos e conceptos que emanan da concepción de novos

modelos: 8.11.1.-Radioactividade. 8.11.2.-Descubrimento do electrón. Modelo de Thomson. 8.11.3-Modelo de Rutherford.

8.11.3.1.-Descubrimento do núcleo atómico. Entender a experiencia de Rutherford e a súas consecuencias. 8.11.3.2.-Modelo de Rutherford. 8.11.3.3.-Isótopos: coñecer o concepto e as variables que o determinan:

8.11.3.3.1.-Número atómico (Z). Saber que representa o número de protóns no núcleo dun átomo e que determinará a natureza do elemento.


8.11.3.3.2.-Número másico (A). Saber que representa o número de partículas no núcleo. Nota: O manexo destas variables é vital para coñecer a

composición do núcleo atómico e as súas implicacións: masa isotópica, u.m.a, masa atómica e molecular, .... 8.11.4-Modelo de Böhr.

8.11.4.1.-Coñecer que é un espectro atómicos e a súa utilidade como”pegada dactilar”. 8.11.4.2.-Achegarse a teoría cuántica de Planck. 8.11.4.3.-Saber os postulados nos que se basea o modelo de Böhr. 8.11.5-Modelo mecano-cuántico do átomo. 8.11.5.1.-Achegarse as bases conceptuais do modelo. 8.11.5.1.1.-Dualidade corpúsculo-onda. 8.11.5.1.2.-Principio de incerteza.

8.11.5.2.-Coñecer o concepto de orbital e a causa pola que substitúe ao concepto de órbita.

8.11.5.3.-Coñecer o significado dos números cuánticos. Caracterizar orbitais e electróns en función dos números cuánticos.

8.12.-Saber que: 9.12.1.-Os electróns atópanse en determinados niveis de enerxía. 9.12.2.-En cada nivel colle un número determinado de electróns. 9.12.3.-Que os orbitais en cada nivel teñen nome: 1s,

2s,2p,3s...etc. 9.12.4.-Que existe un tipo de nivel enerxético s, tres tipos de

niveis enerxéticos p, 5d...etc. Deducilo a partir do número cuántico secundario, l.

9.12.5.-Que o número de electróns permitido é 2 nos s, 6 nos 3p...etc. Deducilo como consecuencia dos valores que pode coller o número cuántico magnético, m e o de spin, s. e o principio de exclusión de Pauli.

9.12.6.-Que a orde de enerxía deses niveis pode extraerse do polo diagrama de Moeller.

9.12.7.-Manexar con rigor o principio de exclusión de Pauli e o de máxima multiplicidade de Hund.

9.12.8.-Saber que as propiedades químicas dos átomos van a depender da distribución electrónica do mesmo.

8.13.-Dado o número atómico, saber escribir a configuración electrónica dun átomo.

Tema 9.-TÁBOA PERIÓDICA. 9.1.-Asimilar que sempre hai unha necesidade de clasificación. 9.2.-Coñecer que houbo uns primeiros intentos de clasificación. 9.3.-Coñecer en que se basea a táboa periódica de Mendelejev. Coñecer os

acertos e desacertos de dita concepción. 9.4.-Coñecer en que se basea a táboa periódica actual. Tamén deberá saberse: 9.4.1.-Os grandes bloques. 9.4.2.-Descrición dos períodos.


9.4.3.-Descrición dos grupos. Deberá manexarse con soltura os nomes das familias dos elementos representativos (alcalinos, alcalinotérreos, ...). 9.5.-Escribir a configuración electrónica dun átomo en función da súa posición

na táboa periódica. 9.6.-Coñecida a configuración electrónica dun átomo situalo na táboa periódica,

indicando período e grupo ao que pertence. 9.7.-Coñecer como varían as propiedades periódicas dos elementos segundo as

familias e períodos. Deberase saber comparar as propiedades de dous ou máis elementos do mesmo período ou do mesmo grupo


Tema 10.-ENLACE QUÍMICO. 10.1.-Saber que os átomos se unen entre si e que esas ligazóns ou enlaces

fórmanse para acadar maior estabilidade (menor enerxía). Saber que os átomos se enlazan para obter unha configuración electrónica mais estábel, a dun gas nobre (regula do octete).

10.2.-Enlace iónico: 10.2.1.-Coñecer que é un ión e as súas clases. 10.2.2.-Saber cando se orixina enlace iónico. 10.2.3.- Coñecer as propiedades dos compostos iónicos e saber aplicalas para o recoñecemento dunha sustancia desta clase. 10.3.-Enlace covalente: 10.3.1.-Saber facer a estructuras de Lewis dun elemento representativo. 10.3.2.-Ver que no enlace covalente se comparten electróns. No caso de

compostos moleculares saber facer as estructuras de Lewis das moléculas. 10.3.3.-Saber que é a covalencia e saber aplicar dito concepto para

xustificar a fórmula de determinados compostos. 10.3.4.-Saber deducir a xeometría da molécula. 10.3.5.-Coñecer que é a polaridade de enlace e distinguila da polaridade

das moléculas. 10.3.6.-Coñecer as clases e propiedades dos compostos covalentes para

poder recoñecer unha sustancia de esta clase nas súas dúas modalidades: 10.3.6.1.-Sólidos covalentes atómicos.

10.3.6.2.-Substancias covalentes moleculares. 10.3.7.-Dominar o concepto de forza intermolecular nas súas diferentes

versións: 10.3.7.1.-Forzas de dispersión ou de London. 10.3.7.2.-Forzas entre dipolos permanentes. Caso especial: enlaces por ponte de hidróxeno. Deberase ver a importancia destas forzas na explicación do estado líquido

e sólido das sustancias intermoleculares apolares. Nota para lograr tocar o punto 10.3 deberían estudiarse as seguintes moléculas: H2, N2, O2, F2, HF, H2O, NH3, CH4, CO2, PF3, PF5, SF2, SF4, SF6

10.4.-Enlace metálico:


10.4.1.-Saber que os compostos metálicos están formados por un grande número de átomos dun mesmo elemento que ceden os seus electróns externos ao conxunto dos mesmos (modelo de Drude).Ex.:Na

10.4.2- Coñecer as propiedades dos compostos metálicos e saber aplicalas para o recoñecemento dunha sustancia desta clase Tema 11.-FORMULACIÓN QUÍMICA INORGÁNICA.

11.1.-Saber que é unha formula e as súas clases. 11.2.-Distinguir entre composto inorgánico e composto orgánico. 11.3.-Coñecer, sen vacilación, os nomes, símbolos e número de oxidación dos

elementos máis importantes. Saber formular e nomear: 11.4.-Saber formular e nomear Combinacións binarias:



Tema 12.-ESTEQUIOMETRÍA. 12.1.-Saber aplicar os conceptos de unidade de masa atómica, masa atómica e

masa molecular. 12.2.-Asimilar o concepto de mol. 12.3.-Distinguir entre cambio físico e cambio químico. 12.4.-Coñecer o significado cualitativo e cuantitativo dunha ecuación química e

saber axustala. 12.5.-Saber enunciar algunhas leis clásicas que rexen as reaccións químicas: 12.5.1-Lei de conservación da masa o lei de Lavoisier. 12.5.2-Lei de proporcións definidas o lei de Proust.. 12.5.3.-Xustificar ditas leis coa teoría atómica de Dalton. 12.6.-Saber facer cálculos estequiométricos con masas 12.6.1-Con reactivos puros. 12.6.2-Con reactivos impuros. 12.6.3.-Con reactivo limítante. 12.6.4.-Con rendemento dunha reacción. 12.7.-Saber facer cálculos estequiométricos onde interveñan gases o cal implica

ter unha base conceptual axeitada dos seguintes puntos: 12.7.1.-Conceptos previos: 12.7.1.1.-Lei dos volumes de combinación. 12.7.1.2.-Hipótese de Avogadro. 12.7.1.3.-Leis clásicas dos gases: 12.7.1.3.1.-Lei de Boyle-Mariotte. 12.7.1.3.2.-Lei de Gay-Lussac. 12.7.1.3.3.-Lei de Charles. 12.7.1.4.-Volume molar.

12.7.1.5.-Ecuación dos gases ideais.


12.7.2.-Cálculos estequiométricos con volumes de gases en función da presión e a temperatura.. 12.8.-Saber facer cálculos estequiométricos con reactivos en disolución o cal

implica dominar os seguintes puntos: 12.8.1.-Conceptos previos: 12.8.1.1.-Disolucións: 12.8.1.1.1.-Compoñentes.

12.8.1.1.2.-Formas de expresar a concentración: 12.8.1.1.2.1.-Porcentaxe en masa. 12.8.1.1.2.2.-g soluto/L de disolución. 12.8.1.1.2.3.-Molaridade.

Nota: O alumno deberá saber facer cálculos onde figuran estas formas de expresar a concentración coas masas de soluto e disolvente, volume de disolvente e disolución e densidade da disolución.

12.8.1.1.3.-Solubilidade. 12.8.2.-Saber facer cálculos con reactivos en disolución.

. Tema 13.-ENERXÍA DAS REACCIÓNS QUÍMICAS. 13.1.-Comprender que a enerxía é outro producto dun proceso químico. 13.2.-Utilizar sen problemas os calores de formación. 13.3.-Intuír a necesidade da rotura e formación dos enlaces nos procesos


por deducción. 13.5.-Continuar co uso dos factores de conversión. 13.6.-Observar a necesidade de usar un axente que absorba o posíbel calor

liberado como medio de evitar accidentes. 13.7.-Uso nos problemas de diversas unidades de enerxía: xulio, calorías,

kilocalorías. 13.8.-Cálculos de trocos enerxéticos nas reaccións químicas. 13.9.-Aplicación á vida normal do aprendido. Tema 14.-QUÍMICA DO CARBONO. 14.1.-Entender o motivo da grande variedade de compostos orgánicos. 14.2.-Coñecer as funcións orgánicas mais importantes. 14.3.-Diferenciar entre unha cadea carbonada e un grupo funcional. 14.4.-Formular con soltura os compostos orgánicos principais: alcanos,

alquenos, alquinos, alcois, éteres, ácidos, aminas, amidas e nitrilos. 14.5.-Diferenciar un composto orgánico de un inorgánico. 14.6.-Comprender o concepto de grupo funcional.


4. METODOLOXÍA Os alumnos que chegan ó bacharelato recibiron ensinanza de Física e Química durante os cursos da ensinanza obrigatoria. Polo tanto posúen un coñecemento da materia no marco dunha ensinanza activa e dunha aprendizaxe significativa segundo o modelo curricular que propón a Lei. O Bacharelato deberá ofrecer o alumnado os contidos, as estratexias e as motivacións para que perfeccionen o coñecemento, o interese, a aplicación... da física e da química e para que continúen de forma autónoma este perfeccionamento. A metodoloxía debe ir encamiñada a que o alumno sexa capaz de aprender por si mesmo e aplicar os métodos apropiados de investigación, tratando de que vexa a conexión dos aspectos teóricos coas aplicacións que se lle poden dar na sociedade. Partindo dos principios da aprendizaxe significativa, pódense adoptar as seguintes estratexias didácticas: -Conectar os novos contidos cos coñecementos anteriores, polo que é conveniente unha avaliación inicial antes de cada tema. -Establecer relacións cos contidos que sexan comúns de outras materias.

-Establecer relacións entre os contidos da materia e a realidade en que poden ser aplicados, favorecendo unha ensinanza práctica. -Realizar unha metodoloxía activa na que os alumnos sexan os verdadeiros protagonistas da aprendizaxe. -Favorecer os hábitos de estudio e técnicas de traballo intelectual. -Realizar experiencias en grupos para que constrúan teorías ou comproben expresións. A actuación intenta estar supeditada a quen vai dirixido, coa idea de conseguir unha formación, máis que unha información, de quen o utilice. En cada tema iníciase o desenvolvemento teórico da materia partindo de niveis de complexidade baixa, que permitan adaptarse ós niveis de coñecementos previos dos alumnos e alumnas. Deste modo, partindo do que xa saben, o alumno poderá construír novas aprendizaxes que conectarán coas que xa teñen, ampliando os coñecementos en cantidade e calidade (aprendizaxe significativa). Como aplicación das ideas e conceptos tratados ó longo de cada tema, deseñarase unha “batería” de exercicios de complexidade progresiva que permitan servir de guía e axuda á aprendizaxe do alumnado e ser, ó mesmo tempo, un elemento motivador. O finalizar cada tema o alumnado deberá ser capaz de abordar con éxito a resolución de exercicios de reforzo e consolidación. Os exercicios deberán ser coidadosamente escollidos polos membros do Departamento. Considérase imprescindible que o alumno traballe "ó día" e de forma individual as tarefas desenvoltas e propostas na clase para que desta forma non se "perda" e adquira o coñecemento e a comprensión da materia con solidez, ademais de formar un hábito de traballo.


5. PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN.

Para avaliar os contidos realizaranse distintas probas escritas. En cada trimestre

farase un exame por tema impartido (ou cando haxa contidos suficientes) dos que figuran na secuenciación de contidos correspondentes a dito trimestre. Obterase unha primeira cualificación C1 como media aritmética das cualificacións de ditas probas. Pouco antes de rematar a avaliación realizarase unha proba xeral de toda a materia impartida no mesmo da que sairá unha cualificación C2. A cualificación C3 da avaliación será o resultado da seguinte expresión:

32 21

3

CCC

⋅+=

Nota aclaratoria á expresión anterior: O Departamento entende que o exame xeral

debe ter un valor dobre sobre a media dos exames desenvolvidos ao rematar cada tema. Se C3 < 5. O/A alumno/a poderá recuperar a materia correspondente a dita

avaliación a finais de curso nunha data a determinar. Se a cualificación é igual ou superior a 5 nas tres avaliacións, considerarase que

o/a alumno/a acadou os obxectivos do curso. A cualificación final da materia será a media aritmética das obtidas nas tres avaliacións.

En caso de avaliación negativa, e dicir, se o/a alumno/a ten unha cualificación

inferior a 5 nalgunha das avaliacións (tendo en conta a recuperación se é o caso), ten dereito por lei a unha proba extraordinaria en setembro, con data a determinar. A proba abarcará tódolos contidos da materia do curso.

6. ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN

Segundo o anterior:

Se C3 < 5. O/A alumno/a poderá recuperar a materia correspondente a dita

avaliación a finais de curso nunha data a determinar.

En caso de avaliación negativa, e dicir, se o/a alumno/a ten unha cualificación inferior a 5 nalgunha das avaliacións (tendo en conta a recuperación se é o caso), ten dereito por lei a unha proba extraordinaria en setembro, con data a determinar. A proba abarcará tódolos contidos da materia do curso.

En caso de obter unha avaliación positiva nesta proba de setembro considerarase

que o/a alumno/a acadou os obxectivos do curso.


7. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS.

Libro de texto:

Física e Química bacharelato. Rodeira Recursos informáticos do profesor: Applets java de Física. Walter Fendt. Versión en Español. Simlab 2001. A Physics Laboratory Simulator. Richard W. Tarara. Saint Mary´s

College. Recursos varios: Táboa periódica, material de laboratorio, material de vídeo (VHS, DVD).

8. TEMAS TRANSVERSAIS.

Na materia de Física e Química non só se han de tratar de conseguir os

obxectivos curriculares, senón tamén contribuír á consecución duns obxectivos que lle podemos chamar obxectivos para a vida; obxectivos concretos que todo cidadán debe ter conseguido ó entrar na idade adulta.

Nesta materia os temas transversais que se tratarán son: Educación cívica e moral, á que contribúen os seguintes contidos actitudinais: ⋅ Coñecemento e valoración das propias capacidades e limitacións. ⋅ Constancia no traballo e na busca de solucións. ⋅ Adquisición de bos hábitos e orde na presentación dos traballos. Educación vial, sensibilizando aos alumnos sobre os accidentes e outros

problemas de circulación e facéndolles adquirir conductas e hábitos de seguridade vial, xa como peóns ou como usuarios de vehículos.

Educación ambiental e calidade de vida ó analizar a dicotonomía producción

enerxética-contaminación. Educación para o consumidor ó desenvolver o interese por investigar a

presencia de certos contaminantes na auga e nos alimentos polo uso de certos productos orgánicos na agricultura e a nivel doméstico, creando unha conciencia de consumidor responsable.

Educación para a saúde, valorando os efectos que teñen sobre a saúde os

contaminantes medioambientais e os hábitos alimenticios, desenvolvendo a capacidade de tomar decisións ante as drogas.

9. ACTIVIDADES EXTRAESCOLARES.

Non se contemplan.

Documents

PROGRAMACIÓN 1º BACHARELATO FÍSICA E QUÍMICA 1