56
1 IES Eduardo Pondal DEPARTAMENTO DE PLÁSTICA PROGRAMACIÓN 1º ESO CURSO 2017-18 PROFESOR: JOSÉ F. LEIS CARLÉS

PROGRAMACIÓN 1º ESO · PLÁSTICA PROGRAMACIÓN 1º ESO CURSO 2017-18 PROFESOR: JOSÉ F. LEIS CARLÉS. 2 INDICE 1.-INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN 1.1.-LEXISLACIÓN ... Iníciase

Embed Size (px)

Citation preview

1

IES Eduardo Pondal

DEPARTAMENTO

DE

PLÁSTICA

PROGRAMACIÓN 1º ESO

CURSO 2017-18

PROFESOR:

JOSÉ F. LEIS CARLÉS

2

INDICE

1.-INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

1.1.-LEXISLACIÓN

1.2.-SITUACIÓN XEOGRÁFICA

1.3.-ELMENTOS MATERIAIS

1.4.- CONTEXTO SOCIOECONOMICO

1.5.- O DEPARTAMENTO-PROFESORADO

1.6.- GRUPOS E NIVEIS DO CENTRO

1.7.- GRUPOS, NIVEIS E MATERIAS QUE AFECTAN A ESTE DEPARTAMENTO

2.-OBXETIVOS

2.1.-OBXETIVOS DA ETAPA ESO (currículo LOMCE)

2.2.-OBXECTIVOS ÁREA DE EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL.

2.3.-OBXETIVOS DO BACHERELATO

3.-ELEMENTOS TRANSVERSAIS

3.1.-ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO

4.-METODOLOXIA

4.1.-CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS

3

5.-PROGRAMACIÓN DE EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL Y

AUDIOVISUAL I

5.1.-PERFIL COMPETENCIAL. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS

COMPETENCIAS CLAVE

5.1.1.-DESCRIPCIÓN DO MODELO COMPETENCIAL

5.1.2.-MODELO COMPETENCIAL NA AREA DE EDUCACIÓN PLÁSTICA,

VISUAL E AUDIOVISUAL.

5.2.-UNIDADES DIDÁCTICAS

5.2.1-UNIDADES DIDÁCTICAS-CONTIDOS

5.2.2.-CONTIDOS MÍNIMO

5.3.-DISTRIBUCIÓN DO CURRÍCULO EN UNIDADES DIDÁCTICAS

5.4.-CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS.

5.5.-MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

5.5.1.-LIBRO DE TEXTO-MATERIAL A UTILIZAR DURANTE O CURSO

5.5.2.-MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS EN CADA UNIDADE

5.5.3. TEMPORALIZACIÓN

5.6.-MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE

5.7.-CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN

NO CURSO.

5.8.-CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO

ALUMNADO

5.8.1.-CRITERIOS DE AVALIACIÓN E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE

AVALIABLES

5.8.2.-CONTIDOS MINIMOS

5.8.3.-CUALIFICACIÓNS-CONSIDERACIÓNS XERAIS

5.8.3.1.-CUALIFICACIÓNS AVALIACIÓN

5.8.3.2.-CUALIFICACIÓNS FINAL CURSO

5.8.3.3.-CUALIFICACIÓNS SETEMBRO

4

5.8.3.4.-ALUMNOS COA ASIGNATURA DE PLÁSTICA PENDENTE DE CURSOS

ANTERIORES

6.-DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS

INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR

COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS

6.1.-INTRODUCCIÓN

6.2.-CONTIDOS DAS PROBAS

7.-ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO,

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS

PENDENTES (PARA BACHERALATO)

8.-ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO,

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS

PENDENTE

9.-PLAN DE ATENCIÓN AO ALUMNADO REPETIDOR

10.-CONTRIBUCIÓN AO PLAN LECTOR

11.-CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC

12.-EDUCACIÓN EN VALORES

13.-CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA

14.-ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E

EXTRAESCOLARES PROGRAMADAS POR CADA

DEPARTAMENTO DIDÁCTICO.

15.-INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO

DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE.

15.1.-INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DO ENSINO.

5

15.2.-INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR A PRÁCTICA DOCENTE

16.-MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E

MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA.

16.1.-PERIODICIDADE COA QUE SE REVISARÁ A PROGRAMACIÓN

16.2.-INDICADORES DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

6

1.-INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

1.1.-LEXISLACIÓN

Iníciase un novo curso e o PROXECTO DIDÁCTICO adaptase a implantación da LOMCE.

DECRETO 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo da educación secundaria obrigatoria e do bacharelato na Comunidade Autónoma de Galicia

DOG Núm. 120 Luns, 29 de xuño do 2015 Páx. 25434

1.2.-SITUACIÓN XEOGRÁFICA

O IES EDUARDO PONDAL está situado no paraxe coñecido por “ Monte de Conxo “, na parte

oeste da cidade de Santiago de Compostela. O seu enderezo é : Rúa Dr. Maceira 9-15706

Santiago de Compostela.

1.3.-ELMENTOS MATERIAIS

O I.E.S. Eduardo Pondal consta de tres edificios: o principal, no que se encontran as dependencias administrativas, as aulas e os seminarios, e os outros dous restantes, son o pavillón de deportes e o edificio que ubica as aulas de Música e Tecnoloxía. O edificio principal estructúrase en catro andares: no semisoto, os grupos de 3º e 4º da ESO; no baixo, os alumnos de 1º ESO, a Sala de Profesores, a Biblioteca, as dependencias administrativas e o Salón de Actos. No andar primeiro, os grupos de 2º ESO, os Laboratorios de Física e Química, os Departamentos e a Aula de Proxeccións. No 2º andar, os grupos de bacherelato, Laboratorio de Ciencias, Aula Informática e AULA DE DEBUXO. A AULA DE DEBUXO, ten capacidade para 25 mesas de tamaño medio (mesa de debuxo pequena), e dúas mesas de profesor colocadas en línea que facilitan a supervisión de traballos e manipulación de material didáctico. Existen tres armarios da almacenaxe de material, asi como dous encerados. No lateral esquerdo, encóntrase unhas estanterías elevadas feitas de fábrica de ladrillo. A dotación de material non é todo o que deberá ser, pero con certa imaxinación resólvese a problemática.

7

1.4.- CONTEXTO SOCIOECONOMICO

Os alumnos que cursan estudos no I.E.S. Eduardo Pondal proceden da zona educativa que o

Concello de Santiago ten adxudicada e que corresponde a unha parte do Ensanche e ademais

o barrio de Conxo . Tradicionalmente viñan asistindo ao centro alumnos procedentes de zonas

limítrofes como o Milladoiro e outros lugares do Concello de Ames, ata a creación do seu IES

en Bertamiráns e o IES do Milladoiro. Convivían ata agora alumnos procedentes do núcleo

urban con outros procedentes do rural, que tiñan que achegarse ao instituto en autobús, e

que en menor maneira sigue ocurrindo xa que , non tantos, pero algúns proceden do centro

de adscrición de Roxos.

O IES Eduardo Pondal ten concedidas tres vías de ESO para cada nivel. Ten como centros

adscritos tres de Educación Primaria: C.E.I.P Quiroga Palacios, o C.E.I.P. de Roxos (Villestro) e o

Colexio da Milagrosa. Moitos destes alumnos proceden das cercanías de Santiago e precisan

utilizar transporte.

1.5.- O DEPARTAMENTO-PROFESORADO

A composición do Departamento de Plástica, é dun só profesor, desenrolando o mesmo as funcións de Xefe de Departamento.

Tanto a labor docente como de xestión do propio Departamento, desenvólvese na propia aula, xa que se carece de espazo físico propio para facer as labores propias dun seminario.

8

1.6.- GRUPOS E NIVEIS DO CENTRO

O número de alumnos do centro E. Pondal é de 317 máis ou menos, xa que en estas datas

descoñécese o número definitivo por estar aberta a matricula.

A composición por cursos é a seguinte: Tres grupos en 1º da ESO (Grupos S,T e U) Tres grupos en 3º de ESO (Grupos S,T e U) Dous grupos en 4º ESO (Grupos S e T) Dous grupos de 1º de BACHERELATO (Grupos A e B) Dous grupos de 2º de BACHERELATO (Grupos A e B). Un grupo de FP BASICA (1º) Un grupo de FP BASICA (2º) Os cursos a ter en conta nesta programación, serán 1º, 3º e 4º da ESO e 1º BAC.

1.7.- GRUPOS , NIVEIS E MATERIAS QUE AFECTAN A ESTE

DEPARTAMENTO

(EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL Y AUDIOVISUAL) Tres grupos en 1º da ESO (Grupos S,T e U) Tres grupos en 3º de ESO (Grupos S,T e U) Un grupo de 4º ESO (Grupo T) Un grupo de 1º de bacherelato

2.-OBXETIVOS

2.1.-OBXETIVOS DA ETAPA ESO (currículo LOMCE)

A Educación Secundaria Obligatoria contribuirá a desenrolar nos alumnos e alumnas as

capacidades que lles permitan:

a) Asumir responsablemente seus deberes; coñecer e exercer seus dereitos no respeto aos

demáis; practicar a tolerancia, a cooperación e a solidaridade entre as persoas e grupos;

exercitarse no diálogo afianzando os dereitos humanos e a igualdade de trato e de

oportunidades entre mulleres e homes, como valores comúns dunha sociedade plural, e

prepararse para o exercicio da cidadanía democrática.

b) Desenrolar e consolidar hábitos de disciplina, estudo e traballo individual e en equipo

como condición necesaria para unha realización eficaz das tareas de aprendizaxe e como

medio se desenrolo persoal.

c) Valorar e respetar a diferencia de sexos e a igualdade de dereitos e oportunidades entre

elos. Rechazar a descriminación das persoas por razón de sexo ou por calquera outra

9

condición ou circunstancia persoal ou social. Rechazar os estereotipos que supoña

discriminación entre homes e mulleres, asi como calquer manifestación de violencia

contra a muller.

d) Fortalecer as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas

relacións cos demais e resolver pacificamente os conflictos, así como rechazar a violencia,

os perxuizos de calquer tipo e os comportamentos sexistas.

e) Desenrolar destrezas básicas na utilización das fontes de información para, con sentido

crítico, incorporar novos coñecementos. Adquirir unha preparación básica no campo das

tecnoloxías, especialmente as de información e a comunicación.

f) Concebir o coñecemento científico como un saber integrado, que se estructura en

distintas disciplinas, así como coñecer e aplicar os métodos para identificar os problemas

nos diversos campos do coñecemento e a experiencia.

g) Desenrolar o espíritu emprendedor e a confianza nun mesmo, ca participación, no sentido

crítico, a iniciativa persoal e a capacidade para aprender a aprender, planificar, tomar

decisións e asumir responsabilidades.

h) Comprender e expresar con corrección, oralmente e por escrito, en linguaxe castelán e na

lingua cooficial da comunidade autónoma (Galego), textos e mensaxes complexos, e

iniciarse no coñecemento, lectura e estudo literario.

i) Comprender e expresarse nunha ou máis linguas estranxeiras de maneira propia.

l) Coñecer, valorar e respetar os aspectos básicos da cultura e a historia propias e dos

demáis, así como o patrimonio artístico e cultural.

m) Coñecer e aceptar o funcionamento do propio corpo e o dos outros, respetar as

diferencias, afianzar os hábitos de coidado e saúde corporaeis e incorporar a educación

física e a práctica do deporte para favorecer o desenrolo persoal e social. Coñecer e

valorar a dimensión humana da sexualidade en toda súa diversidade. Valorar críticamente

os hábitos sociaeis relacionados coa saúde, o consumo, o coidado dos seres vivos e o

medio ambiente, e contribuir así a súa conservación e mellora.

n) Apreciar a creación artística e comprender a linguaxe das distintas manifestacións

artísticas, utilizando diversos medios de expresión e representación.

ñ) Coñecer e valorar os aspectos básicos do patrimonio lingüstico, cultural, histórico e ar-

tistico de Galicia, participar na súa conservación e na súa mellora, e respetar a

diversidade lingüística e cultural como dereito dos pobos e das persoas, desenvolvendo

actitudes de interese e respecto ara o exercicio deste dereito.

o) Coñecer e valorar a importancia do uso da lingua galega como elemento fundamental para

o mantemento da identidade de Galicia, e como medio de relación interpersoal e expresión de

riqueza cultural nun contexto plurilingüe, que permite a comunicación con outras linguas, en

especial coas pertencentes á comunidade lusófana.

10

2.2.-OBXECTIVOS ÁREA DE EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL.

1. Identificar os elementos configuradores da imaxe. 2. Expresar emocións utilizando distintos elementos configurativos e recursos gráficos: liña, punto,cores, texturas, claroscuros, etc. 3. Identificar e aplicar os conceptos de equilibrio, proporción e ritmo en composicións básicas. 4. Identificar e diferenciar as propiedades do cor luz e cor pigmento. 5. Diferenciar distintas texturas: naturais, artificiais, táctiles e visuais valorando a súa capacidade expresiva. 6. Coñecer e aplicar os métodos creativos gráfico-plásticos aplicados aos procesos das artes plásticas e o deseño 7. Crear composicións gráfico-plásticas persoais e colectivas. 8. Coñecer e aplicar as posibilidades expresivas das técnicas gráfico-plásticas secas, húmedas e mixtas. 9. Identificar os elementos e factores que interveñen no proceso de percepción de imaxes. 10. Coñecer as leis visuias de Gestait que posibilitan as ilusions ópticas e aplicalas en colaboración de obras propias. 11. Distinguir e crear diferentes tipos de imaxes según a súa relación significante- significado: símbolos e iconos. 12. Analizar e realizar fotografías comprendendo y aplicando os seus fundamentos. 13. Analizar e realizar comics aplicando os recursos de maneira apropiada. 14. Coñecer os fundamentos da imaxe en movemento, explorar a súas posibilidades expresivas. 15. Identificar e recoñecer as diferentes linguaxes visuais apreciando os distintos estilos e tendencias, valorando, respetando e disfrutando do patrimonio histó- rico e cultural. 16. Comprender os fundamentos da linguaxe multimedia, valorar as aportacións das tecnoloxías dixitais e ser capaz de elaborar documentos mediante esta linguaxe. 17. Comprender e emplear os conceptos espaciais do punto, liña e plano. 18. Coñecer con fluidez os conceptos de circunferencia, círculo e arco. 19. Utilizar o compás realizando exercicios variados, e usando ferramentas de forma fluida. 20. Comprender os conceptos de ángulo e bisectriz, e a clasificación de ángulos. 21. Trazar a mediatriz dun segmento utilizando compás e regla, e tamén utilizando regla, escuadra e cartabón. 22. Estudiar as aplicación do teorema de Thales. 23. Coñecer os lugares xeométricos e definilos. 24. Comprender a clasificación dos triángulos en función dos seus lados e dos seus ángulos. 25. Coñecer as propiedades xeométricas e matemáticas dos triángulos rectángulos. 26. Executar as construcción máis habituais de paralelogramos. 27. Clasificar os polígonos en función dos seus lados, recoñecendo os regulares e os irregulares. 28. Comprender as condicions dos centros e das rectas tanxentes en distintos casos de tanxentes e enlaces. 29. Comprender a construcción do óvalo e do ovoide básicos, aplicando as propie-

11

dades das tanxencias entre circunferencias. 30. Estudar os conceptos de simetría, xiro e traslación, aplicandos no deseño de composicións con módulos. 31. Comprender o concepto de proxección aplicando ao debuxo de vistas de ob- xetos, entendendo a utilidade das acotacións e practicando sobre as tres vistas de obxetos sinxelos partindo do análisise das súas vistas principais. 32. Comprender e practicar os procedementos da perspectiva cabaleira aplicada aos volumes elementais. 33. Comprender e practicar os procesos de construcción de perspectivas isométricas de volumes sinxelos.

2.3.-OBXETIVOS DO BACHERELATO

Tal e como aparecen reflectidos no artigo 26 do DECRETO 86/2015 os obxetivos para a

educación secundaria obrigatoria son:

O bacharelato contribuirá a desenvolver no alumnado as capacidades que lle permitan:

a) Exercer a cidadanía democrática, desde unha perspectiva global, e adquirir unha

conciencia cívica responsable, inspirada polos valores da Constitución española e do

Estatuto de autonomía de Galicia, así como polos dereitos humanos, que fomente a

corresponsabilidade na construcción duhna sociedade xusta e equitativa e favorezca a

sustentabilidade.

b) Consolidar unha madureza peroal e social que lle permitaq actuar de forma responsable e

autónoma e desenvolver o seu espirito crítico. Ser quen de previr e resolver pacíficamente

os conflictos peroais, familiares e sociais.

c) Formentar a igualdade efectiva de dereitos e oportunidades entre homes e mulleres,

analizar e valorar críticamente as disigualdades e descriminacións existentes e, en

particular, a violencia contra a muller, e impulsar a igualdade real e a non discriminación

das persoas por calquera condición ou circunstancia persoal ou social, con atención

especial ás persoas con discapacidade.

d) Afianzar os hábitos de lectura, estudo e disciplina, como condicións necesarias para o

eficaz aproveitamento da aprendizaxe e como medio de desenvolvemento persoal.

e) Dominar, tanto na súa expresión oral como na escrita, a lingua galega e a lingua castelá.

f) Expresarse con fluidez e corrección nunha ou máis linguas extranxeiras.

g) Utilizar con solvencia e responsabilidade as tecnoloxías da información e da comunicación.

h) Coñecer e valorar crtiticamente as realidades do mundo contemporáneo, os seus

antecedentes históricos e os principais factores na súa evolución. Participar de xeito

solidario no desenvolvemento e na mellora do seu contorno social.

i) Acceder aos coñecementos científicos fundamentais, e dominar as habilidades básicas

propias da modalidade elixida.

12

j) Comprender os elementos e os procedementos fundamentais da investigación e dos

métodos científicos. Coñecer e valorar de forma crítica a contribución da ciencia e da

técnoloxía ao cambio das condicións de vida, así como afianzar a sensibilidade e o

respecto cara ao medio ambiente e a ordenación sustentable do territorio, con especial

referencia ao territorio galego.

k) Afianzar o espírito emprendedor con actitudes de creatividade, flexibilidade, iniciativa,

traballo en equipo, confianza nun mesmo e sentido crítico.

l) Desenvolver a sensibilidade artística e literaria, así como o criterio estético, como fontes

de formación e enriquecemento cultural.

m) Utilizar a educación física e o deporte para favorecer o desenvolvemento persoal e social,

e impulsar conductas e hábitos saudables.

n) Afianzar actitudes de respecto e prevención no ámbito da seguridade viaria.

o) Valorar, respectar e afianzar o patrimonio material e inmaterial de Galicia, e contribuír á

súa conservación e mellora no contexto dun mundo globalizado.

3.-ELEMENTOS TRANSVERSAIS

a) Comunicación lingüística

Comprensión lectora (Plan lector), expresión oral e escrita (Lectura te textos, debates sobre

ideas, conclusións, opinión sobre os traballos, etc.)

b) Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e técnoloxia

Traballoos con cálculos matemáticos (Calculos superficiais e de volúmenes, pequenos

proxectos arquitéctonicos cos seus razonamentos de cálculo estructural e presupuestario)

c) Competencia dixital

Os propios contidos da programación conteñen elementos audiovisuales e dixitales

d) Aprender a aprender

Organizase o proceso de aprendizaxe respondendo a tempos e ritmos (No traballo individual e

de grupo)

Coidar a motivación (Motivar actitudes de curiosidade e indagación).

Ofrcer o placer de facer e actuar interiormente secuencias e procedementos

(Desenvolvemento de actitudes de curiosidade e indagación. Tomar iniciativas).

13

Crear ocasións de reflexión sobre o proceso de maduración do alumno.

e) Competencias sociais e cívicas

Proporcionar destrezas necesarias para comprender á realidade social do mundo.

Adiestrar no análise do pasado histórico e dos problemas actuáis.

Formar as persoas para a asunción e prectica da ciudanía democrática.

Traballarase sobre os temas de violencia e seguridade viaria

f) Sentido de iniciativa y espíritu emprendedor

Comprensión do funcionamento das sociedades e das organización sindicais e empresariais.

Coñecemento das oportunidades existentes para as actividades persoais, profesionais e

comerciais.

Saber comunicar, presentar , representar e negociar.

Actuar de forma creativa e imaginativa.

g) Conciencia e expresións culturales.

Herencias culturais (Patrimonio cultural, histórico-artistico, literario, etc.)

Xeneros e estilos das Bellas Artes. Manifestacións artístico-culturais.

Aplicar distintos materiais e técnicas no diseño de proxectos.

Respetar o dereito a diversidade cultural, ao diálogo entre culturas.

Libertade de expresión.

3.1.-ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN NO CURSO

Lenda dos elementos transversais

CL Comprensión lectora

EOE Expresión oral e escrita

CA Comunicación audiovisual

TIC Tecnoloxías da información e da comunicación

EMP Emprendemento

EC Educación cívica

PV Prevención da violencia

EV Educación e seguridade viaria

14

4.-METODOLOXIA

4.1.-CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS

O proceso de ensino-apredizaxe, entendemos que deba de cumprir os siguientes requisitos:

As propostas pedagóxicas elaboraránse para esta etapa desde a consideración da atención á

diversidad e do acceso de todo alumno á educación común.

Ter en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe dos alumnos, así como favorecer a

capacidade de aprender por si mesmo e promover o traballo en equipo.

Prestarase unha atención especial á adquisición e o desenvolvemento das competencias

básicas e se fomentará a correcta expresión oral e escrita e o uso das matemáticas.

Partir do nivel de desenvolvemento e das súas aprendizaxes previas.

Posibilitar que os alumnos e as alumnas realicen apredizaxes significativas por si sos.

Favorecer situación nas que os alumnos e alumnas deben actualizar os seus coñecimentos.

Proporcionar situación de aprendizaxe que teñen sentido para os alumnos e alumnas, co fin de

que resulten motivadoras.

5.-PROGRAMACIÓN DE EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL Y

AUDIOVISUAL I

5.1.-PERFIL COMPETENCIAL. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS

COMPETENCIAS CLAVE

Perfil competencial. Contribución ao desenvolvemento das competencias clave

Competencias clave

Nº CCL CMCCT CD CAA CSC CSIEE CCEC

1 EPVAB1.3.1.

EPVAB3.2.1.

EPVAB2.1.3.

EPVAB1.2.1.

EPVAB1.5.1.

EPVAB1.2.2.

EPVAB1.1.1.

2 EPVAB1.4.1. EPVAB3.4.1. EPVAB2.2.2. EPVAB1.7.4. EPVAB1.7.2. EPVAB1.4.2. EPVAB1.2.3

3 EPVAB1.7.1. EPVAB3.6.1. EPVAB2.5.2. EPVAB3.1.1. EPVAB1.7.5. EPVAB1.4.3. EPVAB1.4.3.

4 EPVAB2.1.1. EPVAB3.8.1. EPVAB3.3.1. EPVAB3.13.1. EPVAB1.7.6 EPVAB1.6.1. EPVAB1.4.4.

6 EPVAB2.1.2. EPVAB3.9.1.

EPVAB3.17.1. EPVAB1.7.7 EPVAB3.5.1. EPVAB1.7.3.

7 EPVAB2.2.1. EPVAB3.11.1.

EPVAB2.4.1. EPVAB3.10.2. EPVAB3.7.1.

8 EPVAB2.3.1. EPVAB3.15.1.

EPVAB3.14.1. EPVAB3.10.1

9 EPVAB2.5.1. EPVAB3.19.1.

EPVAB3.12.1.

10

EPVAB3.16.1.

11

EPVAB3.18.1.

15

5.1.1.-DESCRIPCIÓN DO MODELO COMPETENCIAL

Na descripción do modelo competenciai, incluimos o marco de descriptores competenciais xa

que supón unha reflexión e reconfiguración dos contidos desde o enfoque da aplicación que

permita a práctica das mesmas. As competenciais no se enseñan, se entrenan. Para elo

debemos xenerar tareas de aprendizaxe donde permitamos aos alumnos a aplicación do

coñecemento mediante metodoloxía da aula activa.

Abordar cada competenza de maneira global en cada didáctica é inabarcable, para elo cada

unha se rompe en indicadores, grandes pilares que permiten describila dunha maneira máis

precisa. Podemos encontrar entre 3 e 6 indicadores por competencia.

Cada indicador segue sendo todavía demasiado xeral polo que rompemos no que chamados

descriptores das competencias que describen ao alumno competente en este ámbito. Por

cada indicador encontraremos 3 e 6 desciptores redactados en infinitivo.

En cada unidade didáctica concretaráse ao descriptor en desempeños competenciais

redactados en terceira persoa de presente de indicativo. O desempeño será o aspecto

concreto da competencia que podemos entrenar e avaliar de maneira explícita na unidade.,

será concreto e obxetivable e nos indicará que debemos observar nas actividades deseñadas

para o seu entrenamento.

Para o seu desenrolo partimos dhun marco de descriptores competenciais definido para o

proxecto aplicable a toda a asignatura e curso.

Respectando o tratamento específico en algunhas áreas, os elementos trasversais, tales como

a comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías

da información e da comunicación, o emprendemento e a educación cívica e constitucional

traballaranse desde todas as áreas posibilitando e formentando que o proceso da ensiñanza-

aprendizaxe dos alumnos sexa o máis completo posible.

Por outra parte, o desenrolo dos valores presentes tamén en todas as áreas axudará a que os

alumnos aprendan a desenrolarse desde uns determinados valores que construian unha

sociedade ben consolidada na que podamos vivir.

16

A diversidade de alumnos cos seus estilos de aprendizaxe diferente, nos levará a traballar

desde diferentes potencialidades que poseen, apoyándonos sempre nas súas fortalezas para

poder dar resposta a súas necesidades.

5.1.2.-MODELO COMPETENCIAL NA AREA DE EDUCACIÓN PLÁSTICA,

VISUAL E AUDIOVISUAL.

Na área da Educación Plástica, Visual e Audiovisual incidiremos no entrenamento de todas as

competencias de maneira sistemática, facendo incapie nos descritores máis afines a área.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. (CMCCT)

A área é unha oportunidade para utilizar a linguaxe simbólica, así como a profundización nos

aspectos espaciais da realidade e a súa representación gráfica. Tamén se entrenan

procedementos relacinados co método científico, como son a observación, a experimentación,

o descubremento, a reflexión e o análise.

Os descriptores que, fundamentalmente, traballaremos serán:

Interactuar co entorno natural de maneira respetuosa.

Tomar conciencia dos cambios producidos polo home no entorno natural e as repercusións

para a vida futura.

Xenerar criterios persoais sobre a visión social da estética do corpo humano frente ao coidado

saudable.

Aplicar métodos científicos rigurosos para mellorar a comprensión da realidade circundante

nos distintos ámbitos (biolóxico, xeolóxico, físico, químico, tenolóxico, xeográfico, etc.)

Coñecer e utilizar os elementos matemáticos básicos: operacións, magnitudes, porcentaxes,

proporcións, formas xeométricas, criterios de medición e codificación numérica, etc.

Organizar a información utilizando procedementos matemáticos.

17

Comunicación lingüística (CCL)

Esta área contribue a adquisición da competencia lingüística na medida que favorece a

comprensión e a expresión oral e promove o coñecemento e a utilización do vocabulario

especifico referido a expresión artística e a explorar diferentes canales de comunicación.

Os descriptores que priorizaremos serán:

Comprender o sentido dos textos escritos e orais.

Expresar oralmente con corrección, adecuación e coherencia.

Respetar as normas de comunicación en calquer contexto: turno de palabra e escoita atenta ao interlocutor.

Manexar elementos de comunicación non verbal, ou en deferentes rexistros nas diversas situación comunicativas.

Competencia dixital (CD)

Dentro da área aparecen contidos que fan referencia ao entorno audiovisual e multimedia, dando especial importancia ao uso de ferramentas tecnolóxicas para a creación de producción audiovisuais. Para elo, nesta área traballaremos os seguintes descritores da competencia:

Emplear distintas fontes para búsqueda da información.

Seleccionar o uso das distintas fontes según a sua fiabilidade.

Elaborar información propia derivada da obtida a través dos medios tecnolóxicos.

Comprender as mensaxes elaboradas en códigos diversos.

Utilizar os distintos canles de comunicación audiovisual para transmitir informacións diversas.

Manexar ferramentas dixitais para a construcción do coñecemento.

Aplicar criterios éticos no uso das tecnoloxías.

Conciencia e expresións culturais (CCEC)

O área da Educación Plástica, Visual e Audiovisual contribúe, especialmente, para adquirir a competencia artística e cultural, xa que ponse o énfasis en ampliar o coñecemento dos diferentes códigos artísticos e na utilización das técnicas e dos recursos propios. O alumnado aprende a mirar, ver, observar e percibir, e, desde o coñecemento da linguaxe visual, apreciar os valores estéticos e culturais das produccións artísticas. Por outro eido, contribúese a esta competencia cando se experimenta e investigase con diversidade de técnicas plásticas e visuais e se é capaz de expresarse a través da imaxe. Polo que nesta área traballaremos os seguintes descritores:

Expresar sentimentos e emocións desde códigos artísticos

Apreciar a beleza das expresións artísticas e as manifestacións de creatividade e gusto pola estética no ámbito cotián.

Elaborar traballos e presentación con sentido estético.

18

Competencias sociais e cívicas (CSC)

Nesta área é unha boa ferramenta para potenciar as competencias sociais e cívicas, na medida que as producións artísticas pódense plantexar como traballo en equipo, sendo unha oportunidade para fomentar a cooperación, o respeto, a tolerancia, etc. Por outro eido, o fomento da creatividade na aula leva a valorar diversos enfoques e plantexamentos. Para elo, entrenaremos os seguintes descritores:

Aplicar os dereitos e deberes na convivencia ciudadán no contexto da escola.

Desenrolar a capacidade de diálogo cos demáis en situación de convivencia e traballo e para resolución dos conflictos.

Mostrar disponibilidade para a participación activa nos ámbitos establecidos.

Recoñecer a riqueza na diversidade de opinions e ideas.

Aprender a comportarse desde o coñecemento dos distintos valores

Sentido da iniciativa e espíritu emprendedor. (CSIEE)

Esta área colabora en gran medida na adquisición do sentido da iniciativa e espíritu emprendedor, xa que en todo proceso de creación hay que converter unha idea nun produto; e para elo desenrolaranse estratexias de planificación, de previsión de recursos, de anticipación e de avaliación de resultados. Este proceso sitúa ao alumnado ante un proceso que lle obriga a tomar decisións de maneira autónoma. Todo esto, xunto co espíritu creativo, a experimentación, a investigación e a autocrítica, fomentan a iniciativa e o espíritu emprendedor. Os descritores que entrenaremos son:

Optimizar recursos persoais apoiándose nas fortalezas propias.

Ser constante no traballo, superando as dificultades.

Xestionar o traballo do grupo, coordinando tarefas e tempos.

Priorizar a consecución de obxetivos grupais e intereses persoais.

Mostrar iniciativas persoais para comenzar o promover acción novas.

Xenerar novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos do tema.

Configurar unha visión do futuro realista e ambiciosa.

Encontrar posibilidades no entorno que outros non aprecian.

Optimizar o uso de recursos materiais e personais para a consecución de obxetivos.

Asumir riscos no desenrolo das tarefas ou dos proxectos.

Aprender a aprender (CAA)

19

Esta materia contribuirá a competencia para aprender na medida en que favoreza a reflexión sobre os procesos e a propia experimentación creativa, xa que esta implica a toma de conciencia das propias capacidades e recursos, así como na aceptación dos propios erros como instrumento de mellora. Os descriptores que entrenaremos son:

Xestionar os recursos e as motivacións persoais en favor do aprendizaxe.

Xenerar estratexias para aprender nos distintos contextos de aprendizaxe.

Planificar os recursos necesarios e os pasos que se han de realizar no proceso de aprendizaxe.

Seguir os pasos establecidos e tomar decisión sobre os seguintes en función dos resultados intermedios.

Avaliar a consecución de obxetivos de aprendizaxe.

5.2.-UNIDADES DIDÁCTICAS

Nº Título da UD Descrición Trimestre

1 A linguaxe visual 2

2 A comunicación visual 2

3 A percepción e a composición 2

4 O punto e a liña 2

5 A forma e o tamaño 3

6 Representación obxetiva. Debuxo técnico 1-2

7 A textura 3

8 O cor 3

9 Imaxes tecnolóxicas 3

5.2.1-UNIDADES DIDÁCTICAS-CONTIDOS

Os contidos da área de Educación Plástica, Visual e Audiovisual agrúpanse en nove

unidades co fín de adaptarse mellor aos tempos dispoñibles.

UNIDADE 1

A linguaxe visual

As creacións plásticas e visuais

A linguaxe oral ou verbal

20

A linguaxe escrita

A linguaxe musical

A linguaxe xestual

A linguaxe e plástica

As imaxes

As dimensións das imaxes

Técnicas de creación de imaxes

Elementos da linguaxe visual

Os elementos visuais

Os elementos conceptuais

Os elementos de relación

Tipos de linguaxes visuais

Artes plásticas

Deseño

Cómic

Fotografía

Cine

Vídeo

Televisión

Novas linguaxes visuais

UNIDADE 2

A comunicación visual

Elementos básicos da comunicación

O código na comunicación visual

Finalidades das mensaxes visuais

Significados das imaxes

Proceso na análise de imaxes

As imaxes e o seu contexto

As imaxes de prensa, da publicidade e da TV.

21

A prensa

A publicidade

A TV.

UNIDADE 3

A percepción e a composición

A percepción

A percepción visual

A percepción do espazo

A luz e a sombra

Relación forma-medio

A composición

Indicadores de profundidade

Estructuras compositivas

O equilibrio

O ritmo nunha composición

Proporcións

UNIDADE 4

O punto e a liña

Elementos conceptuais da linguaxe visual: o punto e a liña.

O punto

A liña

Tipos de liña

Uso da liña

O valor expresivo das liñas

Liñas e dirección

Expresividade do trazo e do grafismo

22

UNIDADE 5

A forma e o tamaño

A forma: clasificacións

Formas bidimensionais e tridimensionais

Formas naturais e formas artificiais

Formas figurativas e formas abstractas

Formas caligráficas, formas xeométricas e formas orgánicas

Representación subxetiva da forma

Estrutura da forma

A abstracción da forma

O encaixe

A representación do volumen: o claroscuro

O tamaño: medidas e magnitudes

UNIDADE 6

Representación obxetiva. Debuxo técnico

Operacións e trazados xeométricos

Operacións con segmentos

Trazado de rectas cun xogo de escuadros

Trazado e operación con ángulos

Formas e liñas poligonais

Triángulos

Cuadriláteros

A circunferencia

Elementos xeométricos da circunferencia

Trazado da circunferencia

División da circunferencia

Os polígonos regulares

Elementos xeométricos dos polígonos regulares

Métodos para a construcción de polígonos regulares

Construcción de triángulos

Construcción de cuadrados

Representación de formas iguais e parecidas

23

Método cuadrícula

Os sistemas de representación

Sistema acotado

Sistema diédrico

Sistema axonométrico

Sistema cónico

Aplicación do debuxo técnico no deseño

UNIDADE 7

A textura

Percepción da textura

Texturas naturais e artificiais

Texturas visuais e táctiles

Texturas visuais

Texturas táctiles

A expresividade das texturas

Técnicas para a obtención de texturas

Procedementos gráfico-plásticos

Creación de texturas táctiles

Creación de texturas no papel

Texturas táctiles no deseño de obxectos

UNIDADE 8

A cor

Elementos da linguaxe visual: a cor

Luz e cor

A percepción das cores

Cor pigmento

Cores pigmento primarias e secundarias

24

Ordenacións cromáticas

Percepción e ordenación das cores

Propiedades físicas da cor

Escalas de cores

O circulo cromático

A cor e as sensacións: gamas cromáticas

A cor como expresión

UNIDADE 9

Imaxes técnoloxicas

A fotografía

O descubrimento da fotografía

A cámara fotográfica

O cine

Xéneros cinematográficos

Punto de vista e encadramento

Vídeo e DVD

A fotografía

Imaxes vectoriais

Mapas de bits

Tratamento das imaxes en programas de edición de textos

5.2.2.-CONTIDOS MÍNIMO

UNIDADE 1

Finalidades das linguaxes vísuais: informativa, comunicativa, expresiva e estética.

A percepción visual. Relación forma/entorno. Relacións de formas entre si.

Creación de diferentes tipos de imaxes

25

Coñecer os elementos da linguaxe visual

Distinguir as linguaxes visuis máis coñecidas

UNIDADE 2

Recoñecemento dos elementos básicos do código visual

Que significan as imaxes nun determinado contexto

Analise de imaxes na prensa, na publicidade e na TV

UNIDADE 3

Funcionamento do sentido da vista

Concepto de forma

Sombras: proxectadas e propias

Relación forma-medio

Concepto de composición. Estructura compositiva

Equilibrio e o ritmo nunha composición

Proporción

Composicións modulares

UNIDADE 4

Conceptos xerais de punto e liña na plástica

O uso do punto e da liña

Mensaxes que poden trasmitir diferentes puntos e liñas Expresividade

UNIDADE 5

Concepto de forma

Clasificacións das formas: Bidimensionais e tridimensionais; naturais e artificiais;

figurativas e abstractas; caligráficas, xeométricas e orgánicas.

Estructura, abstracción, encaixe

Representación de volumes; o claroscuro

26

UNIDADE 6

Operar con trazados xeométricos

Operar con ángulos

Construir polígonos regulares dado lado, ángulos ou diagonais.

Coñecer os elementos xeométricos da circunferencia

División da circunferencia en partes iguais.

Coñecer os fundamentos dos sistemas de representación

UNIDADE 7

Concepto de textura

Texturas naturais e texturas artificiais

Texturas visuais e texturas táctiles

Técnicas para obter texturas

UNIDADE 8

A cor. Cor luz e cor pigmento

Compoñer una representación cromática con cores primarios, secundarios e terciarios

Propiedades físicas da cor: o ton, o valor, a saturación

UNIDADE 9

Composicion de unha cámara fotográfica sinxela

Os xéneros cinematográficos

Punto de vista, ángulo de visión e encadre

Manexar programas de edición de textos

27

5.3.-DISTRIBUCIÓN DO CURRÍCULO EN UNIDADES DIDÁCTICAS

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

Bloque 1. Expresión plástica

b

f

n

B1.1.Elementos configurativos da imaxe: punto, liña e plano.

B1.2. Aprecio do uso que os/as artistas fan do punto, a liña e o plano para aplicalo ás propias composicións.

B1.1. Identificar os elementos configuradores da imaxe.

EPVAB1.1.1. Identifica e valora a importancia do punto, a liña e o plano, analizando de xeito oral e escrito imaxes e producións gráfico plásticas propias e alleas.

CCEC Todas

b

f

n

B1.3. O punto como o elemento máis sinxelo na comunicación visual.

B1.4. Posibilidades gráficas e expresivas da liña en relación ao seu trazado, o seu grosor ou a súa velocidade.

B1.5. Calidades do plano como elemento compositivo e como construtor de volume.

B1.2. Experimentar coas variacións formais do punto, o plano e a liña.

EPVAB1.2.1. Analiza os ritmos lineais mediante a observación de elementos orgánicos na paisaxe, nos obxectos e en composicións artísticas, empregándoos como inspiración en creacións gráfico-plásticas.

CAA 1,4,5

EPVAB1.2.2. Experimenta co punto, a liña e o plano co concepto de ritmo, aplicándoos de forma libre e espontánea.

CSIEE 1,3,4,5

EPVAB1.2.3. Experimenta co valor expresivo da liña e o punto e as súas posibilidades tonais, aplicando distintos graos de dureza, distintas posicións do lapis de grafito ou de cor (tombado ou vertical) e a presión exercida na aplicación, en composicións a man alzada, estruturadas xeometricamente ou máis libres e espontáneas.

CCEC 1,3,4,5,7,8

a

c

d

n

o

B1.6. Elementos de expresión plástica: liña, textura e cor.

B1.3. Expresar emocións utilizando distintos elementos configurativos e recursos gráficos: liña, puntos, cores, texturas, claroscuros, etc.

EPVAB1.3.1.Realiza composicións que transmiten emocións básicas (calma, violencia, liberdade, opresión, alegría, tristura, etc.) utilizando diversos recursos gráficos en cada caso (claroscuro, liñas, puntos, texturas, cores, etc.).

CCL 1,3,4,5,7,8

a

f

n

B1.7. Composición: elementos.

B1.8. O ritmo na

B1.4. Identificar e aplicar os conceptos de equilibrio, proporción e

EPVAB1.4.1.Analiza, identifica e explica oralmente, por escrito e graficamente, o esquema

CCL 1,3

28

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

composición. ritmo en composicións básicas.

compositivo básico de obras de arte e obras propias, atendendo aos conceptos de equilibrio, proporción e ritmo.

EPVAB1.4.2.Realiza composicións básicas con diferentes técnicas segundo as propostas establecidas por escrito.

CSIEE 1,3,5

EPVAB1.4.3.Realiza composicións modulares con diferentes procedementos gráfico-plásticos en aplicacións ao deseño téxtil, ornamental, arquitectónico ou decorativo.

CCEC

CSIEE

1,3,5,7,8

EPVAB1.4.4. Representa obxectos illados e agrupados do natural ou do ámbito inmediato, proporcionándoos en relación coas súas características formais e en relación co seu ámbito.

CCEC 1,3

a

c

d

n

B1.9. A cor coma fenómeno físico e visual. Mestura aditiva e mestura substractiva.

B1.10. Círculo cromático. Cores complementarias.

B1.5. Experimentar coas cores primarias e secundarias.

EPVAB1.5.1. Experimenta coas cores primarias e secundarias, estudando a síntese aditiva e subtractiva e as cores complementarias.

CSC 81.

a

c

f

o

B1.11. Texturas naturais e artificiais. Capacidade expresiva das texturas.

B1.6. Transcribe texturas táctiles a texturas visuais mediante as técnicas de frottage, utilizándoas en composicións abstractas ou figurativas.

EPVAB1.6.1. Transcribe texturas táctiles a texturas visuais mediante as técnicas de frottage, utilizándoas en composicións abstractas ou figurativas.

CSIEE 1,7

b

c

e

f

g

n

B1.12. Materiais e técnicas de debuxo e pintura. Técnicas plásticas: secas, húmidas e mixtas.

B1.7. Coñecer e aplicar as posibilidades expresivas das técnicas gráfico-plásticas secas, húmidas e mixtas: témpera, lapis de grafito e de cor; colaxe.

EPVAB1.7.1. Utiliza con propiedade as técnicas gráfico-plásticas coñecidas aplicándoas de forma axeitada ao obxectivo da actividade.

CCL 1,7,8

EPVAB1.7.2. Utiliza o lapis de grafito e de

CSC 1,4,7,8

29

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

cor, creando o claroscuro en composicións figurativas e abstractas mediante a aplicación do lapis de forma continua en superficies homoxéneas ou degradadas.

EPVAB1.7.3. Experimenta coas témperas aplicando a técnica de diferentes formas (pinceis, esponxas, goteos, distintos graos de humidade, estampaxes, etc.), valorando as posibilidades expresivas segundo o grao de opacidade e a creación de texturas visuais cromáticas.

CCEC 17,8

EPVAB1.7.4. Utiliza o papel como material, manipulándoo, resgando ou pregando, creando texturas visuais e táctiles, para crear composicións, colaxes matéricas e figuras tridimensionais.

CAA 1,3,5,7

EPVAB1.7.5. Crea co papel recortado formas abstractas e figurativas compóndoas con fins ilustrativos, decorativos ou comunicativos.

CSC 1,3,5,7

EPVAB1.7.6. Aproveita materiais reciclados para a elaboración de obras de forma responsable co medio e aproveitando as súas calidades gráfico-plásticas.

CSC 1,3,5,7

EPVAB1.7.7. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto

CSC Todas

30

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

orde e estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

Bloque 2. Comunicación audiovisual

a

c

d

e

f

B2.1. Imaxe e a comunicación visual. Iconicidade. Graos de iconicidade. Imaxe figurativa e imaxe abstracta.

B2.1. Recoñecer os graos de iconicidade en imaxes presentes no ámbito comunicativo.

EPVAB2.1.1. Diferencia imaxes figurativas de abstractas.

CCL 1,2,5

EPVAB2.1.2. Recoñece graos de iconicidade nunha serie de imaxes.

CCL 1,5

EPVAB2.1.3. Crea imaxes con distintos graos de iconicidade baseándose nun mesmo tema.

CD 1,5

a

c

f

l

o

B2.2. Comunicación visual. Símbolos e iconas.

B2.2. Distinguir e crear tipos de imaxes segundo a súa relación significante-significado: símbolos e iconas.

EPVAB2.2.1. Distingue símbolos de iconas.

CCL 1,5

EPVAB2.2.2. Deseña símbolos e iconas.

CD 1,5

c

f

g

i

h

o

B2.3. O cómic: medio de expresión. Linguaxe do cómic.

B2.3. Analizar e realizar cómics aplicando os recursos de adecuadamente.

EPVAB2.3.1. Deseña un cómic utilizando adecuadamente viñetas e lendas, globos, liñas cinéticas e onomatopeas.

CCL 1,4,7,8,9

a

c

e

h

ñ

o

B2.4. Comunicación visual: características e elementos que interveñen nela.

B2.4. Diferenciar e analizar os elementos que interveñen nun acto de comunicación.

EPVAB2.4.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación visual.

CSC 1,2

a

d

e

f

h

o

B2.5. Funcións das mensaxes na comunicación visual e audiovisual.

B2.5. Recoñecer as funcións da comunicación.

EPVAB2.5.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación audiovisual.

CCL 1,2

EPVAB2.5.2. Distingue a función ou funcións que predominan en mensaxes visuais e audiovisuais.

CD 1,9

31

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

Bloque 3. Debuxo técnico

b

n

o

B3.1. Elementos xeométricos fundamentais: punto, liñas e direccións. Posicións relativas entre rectas: paralelas, cortantes e perpendiculares.

B3.1. Comprender e empregar os conceptos espaciais do punto, a liña e o plano.

EPVAB3.1.1. Traza as rectas que pasan por cada par de puntos, usando a regra, e resalta o triángulo que se forma.

CAA 4,6

b

f

n

o

B3.2. Manexo da escuadra e cartabón para o trazado de paralelas, perpendiculares e rectas a 45º.

B3.2. Construír distintos tipos de rectas, utilizando a escuadra e o cartabón, despois de repasar previamente estes conceptos.

EPVAB3.2.1. Traza rectas paralelas, transversais e perpendiculares a outra dada, que pasen por puntos definidos, utilizando escuadra e cartabón con suficiente precisión.

CMCCT 4,6

b

n

o

B3.3. Circunferencia e círculo. A circunferencia como lugar xeométrico básico no plano.

B3.3. Coñecer con fluidez os conceptos de circunferencia, círculo e arco.

EPVAB3.3.1. Constrúe unha circunferencia lobulada de seis elementos, utilizando o compás.

CD 6

b

f

n

o

B3.4. Manexo do compás. Dividir a circunferencia en dous, catro, seis ou oito partes iguais, usando o compás. Realizar motivos decorativos co manexo do compás.

B3.4. Utilizar o compás, realizando exercicios variados para familiarizarse con esta ferramenta.

EPVAB3.4.1. Divide a circunferencia en seis partes iguais, usando o compás, e debuxa coa regra o hexágono regular e o triángulo equilátero que se posibilita.

CMCCT 6

b

o

B3.5. Ángulos. Clasificación de ángulos y posicións relativas.

B3.6. Trazado de ángulos con escuadra e cartabón.

B3.5. Comprender o concepto de ángulo e bisectriz e a clasificación de ángulos agudos, rectos e obtusos.

EPVAB3.5.1. Identifica os ángulos de 30º, 45º, 60º e 90º na escuadra e no cartabón.

CSIEE 6

b

f

o

B3.7. Realizar operacións con ángulos. Medidas angulares. Transporte de medidas angulares.

B3.6. Estudar a suma e a resta de ángulos, e comprender a forma de medilos.

EPVAB3.6.1. Suma ou resta ángulos positivos ou negativos con regra e compás.

CMCCT 6

b

o

B3.8. Bisectriz dun ángulo. A bisectriz como lugar xeométrico básico no plano.

B3.7. Estudar o concepto de bisectriz e o seu proceso de construción.

EPVAB3.7.1. Constrúe a bisectriz dun ángulo calquera, con regra e compás.

CCEC 6

b

f

B3.9. Concepto de medida. Operacións con segmentos coa

B3.8. Diferenciar claramente entre recta e segmento

EPVAB3.8.1. Suma ou resta segmentos, sobre unha recta,

CMCCT 6

32

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

g

o

axuda da regra ou utilizando o compás.

tomando medidas de segmentos coa regra ou utilizando o compás.

medindo coa regra ou utilizando o compás.

b

o

B3.10. Mediatriz dun segmento. A mediatriz como lugar xeométrico básico no plano.

B3.9. Trazar a mediatriz dun segmento utilizando compás e regra, e tamén utilizando regra, escuadra e cartabón.

EPVAB3.9.1. Traza a mediatriz dun segmento utilizando compás e regra, e tamén utilizando regra, escuadra e cartabón.

CMCCT 6

b

f

o

B3.11. Teorema de Thales. Aplicacións do teorema de Thales para dividir un segmento en partes iguais e para a escala dun polígono.

B3.10. Estudar as aplicacións do teorema de Thales.

EPVAB3.10.1. Divide un segmento en partes iguais, aplicando o teorema de Thales.

CCEC 6

EPVAB3.10.2. Escala un polígono aplicando o teorema de Thales.

CSIEE 6

b

g

f

o

B3.12. Lugares xeométricos fundamentais. Circunferencia, mediatriz, bisectriz e mediana.

B3.11. Coñecer lugares xeométricos e definilos.

EPVAB3.11.1. Explica, verbalmente ou por escrito, os exemplos máis comúns de lugares xeométricos (mediatriz, bisector, circunferencia, esfera, rectas paralelas, planos paralelos, etc.).

CMCCT 6

b

n

o

B3.13. Triángulos. Clasificación dos triángulos en función dos seus lados e dos seus ángulos. Propiedade fundamental dos triángulos.

B3.12. Comprender a clasificación dos triángulos en función dos seus lados e dos seus ángulos.

EPVAB3.12.1. Clasifica calquera triángulo, observando os seus lados e os seus ángulos.

CCEC 6

b

f

n

o

B3.14. Construción de triángulos.

B3.13. Construír triángulos coñecendo tres dos seus datos (lados ou ángulos).

EPVAB3.13.1. Constrúe un triángulo coñecendo dous lados e un ángulo, ou dous ángulos e un lado, ou os seus tres lados, utilizando correctamente as ferramentas.

CAA 6

b

f

B3.15. Liñas e puntos notables dos triángulos. Alturas, medianas, bisectrices e mediatrices dos triángulos.

B3.14. Analizar as propiedades de puntos e rectas característicos dun triángulo.

EPVAB3.14.1. Determina o baricentro, o incentro ou o circuncentro de calquera triángulo, construíndo previamente as medianas, as

CSIEE 6

33

Educación Plástica, Visual e Audiovisual. 1º ciclo de ESO, 1º curso

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Competencias clave

Unidade

bisectrices ou as mediatrices correspondentes.

b

f

B3.16. Triángulo rectángulo: características e construción dun.

B3.15. Coñecer as propiedades xeométricas e matemáticas dos triángulos rectángulos, e aplicalas con propiedade á construción destes.

EPVAB3.15.1. Debuxa un triángulo rectángulo coñecendo a hipotenusa e un cateto.

CMCCT 6

b

n

B3.17. Cuadriláteros: clasificación e propiedades.

B3.16. Coñecer os tipos de cuadriláteros.

EPVAB3.16.1. Clasifica correctamente calquera cuadrilátero.

CCEC 6

b

f

n

B3.18. Construción de cuadriláteros.

B3.17. Executar as construcións máis habituais de paralelogramos.

EPVAB3.17.1. Constrúe calquera paralelogramo coñecendo dous lados consecutivos e unha diagonal.

CAA 6

b

f

n

B3.19. Polígonos. Polígonos regulares e irregulares. Clasificación dos polígonos.

B3.18. Clasificar os polígonos en función dos seus lados, recoñecendo os regulares e os irregulares.

EPVAB3.18.1. Clasifica correctamente calquera polígono de tres a cinco lados, diferenciando claramente se é regular ou irregular.

CCEC 6

b

f

n

o

B3.20. Construción de polígonos regulares inscritos nunha circunferencia.

B3.19. Estudar a construción dos polígonos regulares inscritos na circunferencia.

EPVAB3.19.1. Constrúe correctamente polígonos regulares de ata cinco lados, inscritos nunha circunferencia.

CMCCT 6

5.4.-CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS

O proceso de ensino-apredizaxe, entendemos que deba de cumprir os siguientes requisitos:

As propostas pedagóxicas elaboraránse para esta etapa desde a consideración da atención á

diversidad e do acceso de todo alumno á educación común.

Ter en conta os diferentes ritmos de aprendizaxe dos alumnos, así como favorecer a

capacidade de aprender por si mesmo e promover o traballo en equipo.

34

Prestarase unha atención especial á adquisición e o desenvolvemento das competencias

básicas e se fomentará a correcta expresión oral e escrita e o uso das matemáticas.

Partir do nivel de desenvolvemento e das súas aprendizaxes previas.

Posibilitar que os alumnos e as alumnas realicen apredizaxes significativas por si sos.

Favorecer situación nas que os alumnos e alumnas deben actualizar os seus coñecimentos.

Proporcionar situación de aprendizaxe que teñen sentido para os alumnos e alumnas, co fin de

que resulten motivadoras.

5.5.-MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

5.5.1.-LIBRO DE TEXTO-MATERIAL A UTILIZAR durante el curso

Proponse como libro de texto:

“1º ESO-EDUCACIÓN PLÁSTICA, VISUAL E AUDIOVISUAL” de Editorial Teide,

autor J. Ricart.

Laminas A4 (dib. técnico), papel A4 acuarela, lápiz 2H y HB, compás, escuadra y

cartabón, regla 300mm., goma, cinta adhesiva, bolígrafos colores, acuarelas y pinceles

finos, rotuladores.

5.5.2.-MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS EN CADA UNIDADE

UNIDADE 1

Alumno: Lapis grafito blando (2B), lapis colores. Lámina A4, goma, cinta adhesiva,

Bolígrafo tinta negra. Exemplos buscados en internet.

UNIDADE 2

Profesor: Libro de texto para o desenvolvemento do tema. Láminas de imaxes

existente na aula como apoio á explicación. Encerado e tizas de cores. Prensa e

distintos publicidades editadas en papel.

35

Alumno: Prensa relativa ao tema. Publicidade diversa. Lapis grafito blando (2B), lapis

colores. Lámina A4, goma, cinta adhesiva, bolígrafo tinta negra. Exemplos buscados

en internet.

UNIDADE 3

Profesor: Libro de texto, encerado e tizas de cores, Láminas con composicións

diversas existente na aula. Bibliografia relativa ao tema. Composicións modulares na

aula.

Alumno: Tixeiras, lámina A4, lapis cores, materiais de reciclaxe (plásticos, telas,

cartóns, etc.) Pegamento, lapis grafito 2H, cartulina negra, rotuladores de cores.

UNIDADE 4

Profesor: Libro texto, encerado e tizas cores, diversos instrumentos para o trazado de

liñas con grosores diversos, Láminas con trazados lineais existentes na exposición

artística que existe na aula.

Alumno: Lámina A4, rotuladores negro de diversos grosores, escadra e cartabón,

instrumentos para o trazado que posea ou teña na casa, lapis HB, ceras de cores.

UNIDADE 5

Profesor: Desenvolver o tema apoiándose sobre o libro de texto e en exemplos de

formas bidimesionais y tridimensionais existentes na aula. Exemplos de outras

clasificacións de formas tamén pertenecentes ao fondo artístico existente na aula.

Alumno: Lámina A-4, lapis blando (2B), lapis colores, papeles ou cartulinas de cores e

texturas distintas, cola, goma borrar, tixeiras, recortes gráficos sobre temas de

comunicación.

UNIDADE 6

Profesor:Libro de texto, material de encerado (Tizas cores e blanca, compás, escadra

e cartabón).

Alumno: Caixa de compases, escadra e cartabón, regla 30 cm, lámina A4, lapis HB e

2H, goma de borrar,cinta adhesiva.

UNIDADE 7

Profesor: Libro texto, materiais con diversa texturas, texturas graficas feitas por outros

alumnos que forman parte do fondo artístico existente na clase, exemplos de texturas

graficas localizados en internet.

36

Alumno: Fotografías ou láminas de obras de autores coñecidos, cartulina blanca,

lapis 2H, escadra e cartabón, regla 30 cm. graduada, goma de borrar, cinta adhesiva,

pegamento, tixeiras. Materiais con diversas texturas (papeis, telas, cartóns,

plásticos, etc.), co fin de compoñer un collage.

UNIDADE 8

Profesor: Texto, Tizas de cores, exemplos de representacións cromáticas existentes

na clase, papel trasparente de cores, acuarelas, ordenador.

Alumno: 2 láminas A4-papel acuarela-, compas, escadra e cartabón, regla graduada,

acuarelas, pinceis, bandexas para mezcla de cores, depósitos de auga, pano secado,

imaxes sinxelas de elementos en cores (animais, plantas etc.), ou tridimensionais co

fin de debuxalas e aplicar o cor.

UNIDADE 9

Profesor: Libro de texto, tiza cores, caixa obscura, máquina de fotos, cámara de vídeo,

recortes de cintas cinematográficas, documentación sobre el tema en internet,

telefonía móvil, bibliografía sobre el tema existente na aula.

Alumno: Folios e bolígrafo, cámara de fotos ou telefonía móvil, cartulina negra, bloc

pequeno, rotuladores de cores

5.5.3. TEMPORALIZACIÓN

A esperenza nos dita que sempre é mellor iniciar o curso polos temas relacionados co

debuxo técnico, pola disciplina que imprime o desenrolo do temario para que o

alumno tome conciencia da orde, disciplina no traballo, etc., e así se fará, polo que a

distribución por avaliacións das unidades é o seguinte:

1ª AVALIACIÓN

Unidade 6 (Desde “Operacións con segmentos” a “Circunferencia)

2ª AVALIACIÓN

Unidade 6 (continuación) (Desde “Circunferencia” a “Sistemas de representación”)

Unidade 1 (Desde “As creación plásticas e visuais” a “Tipos de linguaxe”)

37

Unidade 2

Unidade 3

Unidade 4

3ª AVALiACIÓN

Unidade 5

Unidade 7

Unidade 8

Unidade 8

Unidade 9

5.6.-MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE

Como recomendan as resolución e o sentido común, tomamos a iniciativa de nos

informar e de nos introducir na problemática dos alumnos con dificultades na nosa

materia ao mesmo tempo que os aconsellamos sobre o que e o como de superar os

posíbeis atrancos e atrasos (comprobados na realidade nestes anos anteriores, moitas

veces por vir os alumnos doutros centros sen o nivel adecuado, sen coñecementos

mínimos, sén práctica e experienza en Debuxo Técnico), con reconmendacións sobre

Bibliografía, exercicios de apoio e complemento da materia explicada, correccións

persoais, etc

5.7.-CONCRECIÓN DOS ELEMENTOS TRANSVERSAIS QUE SE TRABALLARÁN

NO CURSO

Lenda dos elementos transversais

CL Comprensión lectora

EOE Expresión oral e escrita

CA Comunicación audiovisual

TIC Tecnoloxías da información e da comunicación

EMP Emprendemento

EC Educación cívica

PV Prevención da violencia

EV Educación e seguridade viaria

38

Estándares de aprendizaxe CL EOE CA TIC EMP EC PV EV

EPVAB1.1.1. Identifica e valora a importancia do punto, a liña e o plano, analizando de xeito oral e escrito imaxes e producións gráfico plásticas propias e alleas.

X

EPVAB1.2.1. Analiza os ritmos lineais mediante a observación de elementos orgánicos na paisaxe, nos obxectos e en composicións artísticas, empregándoos como inspiración en creacións gráfico-plásticas.

X

EPVAB1.2.2. Experimenta co punto, a liña e o plano co concepto de ritmo, aplicándoos de forma libre e espontánea.

X

EPVAB1.3.1.Realiza composicións que transmiten emocións básicas (calma,

violencia, liberdade, opresión, alegría, tristura, etc.) utilizando diversos recursos gráficos en cada caso (claroscuro, liñas, puntos, texturas, cores, etc.).

X X

EPVAB1.4.1.Analiza, identifica e explica oralmente, por escrito e graficamente, o esquema compositivo básico de obras de arte e obras propias, atendendo aos conceptos de equilibrio, proporción e ritmo

X

EPVAB1.4.2.Realiza composicións básicas con diferentes técnicas segundo as propostas establecidas por escrito.

X

EPVAB1.4.3.Realiza composicións modulares con diferentes procedementos gráfico-plásticos en aplicacións ao deseño téxtil, ornamental, arquitectónico ou decorativo

X X

EPVAB1.6.1. Transcribe texturas táctiles a texturas visuais mediante as técnicas de frottage, utilizándoas en composicións abstractas ou figurativas.

X

EPVAB1.7.3. Experimenta coas témperas aplicando a técnica de diferentes formas (pinceis, esponxas, goteos, distintos graos de humidade, estampaxes, etc.), valorando as posibilidades expresivas segundo o grao de opacidade e a creación de texturas visuais cromáticas.

X X

EPVAB1.7.5. Crea co papel recortado formas abstractas e figurativas compóndoas con fins ilustrativos, decorativos ou comunicativos

X X

EPVAB1.7.6. Aproveita materiais reciclados para a elaboración de obras de forma responsable co medio e aproveitando as súas calidades gráfico-plásticas

X

EPVAB1.7.7. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto orde e estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

X

EPVAB2.1.1. Diferencia imaxes figurativas de abstractas X

EPVAB2.1.2. Recoñece graos de iconicidade nunha serie de imaxes X X

EPVAB2.3.1. Deseña un cómic utilizando adecuadamente viñetas e lendas, globos, liñas cinéticas e onomatopeas

X X

EPVAB2.4.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación visual

X X

EPVAB2.5.2. Distingue a función ou funcións que predominan en mensaxes visuais e audiovisuais.

X

EPVAB3.11.1. Explica, verbalmente ou por escrito, os exemplos máis comúns de lugares xeométricos (mediatriz, bisector, circunferencia, esfera, rectas paralelas, planos paralelos, etc.).

X

.

39

5.8.-CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN DO

ALUMNADO

5.8.1.-CRITERIOS DE AVALIACIÓN E ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE AVALIABLES

Estándares de aprendizaxe Grao mínimo

consecución

Procedementos e instrumentos de avaliación

Proba escrita

Observación na

aula

Traballo

indivi

dual

Traballo en

grupo

Caderno de

clase

EPVAB1.1.1. Identifica e valora a importancia do punto, a liña e o plano, analizando de xeito oral e escrito imaxes e producións gráfico plásticas propias e alleas.

2 X X

EPVAB1.2.1. Analiza os ritmos lineais mediante a observación de elementos orgánicos na paisaxe, nos obxectos e en composicións artísticas, empregándoos como inspiración en creacións gráfico-plásticas.

2 X X

EPVAB1.2.2. Experimenta co punto, a liña e o plano co concepto de ritmo, aplicándoos de forma libre e espontánea.

2 X X

EPVAB1.2.3. Experimenta co valor expresivo da liña e o punto e as súas posibilidades tonais, aplicando distintos graos de dureza, distintas posicións do lapis de grafito ou de cor (tombado ou vertical) e a presión exercida na aplicación, en composicións a man alzada, estruturadas xeometricamente ou máis libres e espontáneas.

2 X X

EPVAB1.3.1.Realiza composicións que transmiten emocións básicas (calma, violencia, liberdade, opresión, alegría, tristura, etc.) utilizando diversos recursos gráficos en cada caso (claroscuro, liñas, puntos, texturas, cores, etc.).

4 X X

. EPVAB1.4.1.Analiza, identifica e explica oralmente, por escrito e graficamente, o esquema compositivo básico de obras de arte e obras propias, atendendo aos conceptos de equilibrio, proporción e ritmo.

3 X X

EPVAB1.4.2.Realiza composicións básicas con diferentes técnicas segundo as propostas establecidas por escrito.

1 X X

EPVAB1.4.3.Realiza composicións modulares con diferentes procedementos gráfico-plásticos en aplicacións ao deseño téxtil, ornamental, arquitectónico ou decorativo

2 X X

EPVAB1.4.4. Representa obxectos illados e agrupados do natural ou do ámbito inmediato, proporcionándoos en relación coas súas características formais e en relación co seu ámbito

2 X X

40

Estándares de aprendizaxe Grao

mínimo consecuc

ión

Procedementos e instrumentos de avaliación

Proba escrita

Observación na

aula

Traballo

individual

Traballo en

grupo

Caderno de

clase

EPVAB1.5.1. Experimenta coas cores primarias e secundarias, estudando a síntese aditiva e subtractiva e as cores complementarias.

3 X X

. EPVAB1.6.1. Transcribe texturas táctiles a texturas visuais mediante as técnicas de frottage, utilizándoas en composicións abstractas ou figurativas.

3 X X

EPVAB1.7.1. Utiliza con propiedade as técnicas gráfico-plásticas coñecidas aplicándoas de forma axeitada ao obxectivo da actividade.

2 X X

EPVAB1.7.2. Utiliza o lapis de grafito e de cor, creando o claroscuro en composicións figurativas e abstractas mediante a aplicación do lapis de forma continua en superficies homoxéneas ou degradadas.

1 X X

EPVAB1.7.3. Experimenta coas témperas aplicando a técnica de diferentes formas (pinceis, esponxas, goteos, distintos graos de humidade, estampaxes, etc.), valorando as posibilidades expresivas segundo o grao de opacidade e a creación de texturas visuais cromáticas.

3 X X

EPVAB1.7.4. Utiliza o papel como material, manipulándoo, resgando ou pregando, creando texturas visuais e táctiles, para crear composicións, colaxes matéricas e figuras tridimensionais.

2 X X

EPVAB1.7.5. Crea co papel recortado formas abstractas e figurativas compóndoas con fins ilustrativos, decorativos ou comunicativos.

2 X X

EPVAB1.7.6. Aproveita materiais reciclados para a elaboración de obras de forma responsable co medio e aproveitando as súas calidades gráfico-plásticas

3 X X

EPVAB1.7.7. Mantén o seu espazo de traballo e o seu material en perfecto orde e estado, e achégao á aula cando é necesario para a elaboración das actividades.

4 X X

EPVAB2.1.1. Diferencia imaxes figurativas de abstractas 4 X X

EPVAB2.1.2. Recoñece graos de iconicidade nunha serie de imaxes.

3 X X

EPVAB2.1.3. Crea imaxes con distintos graos de iconicidade baseándose nun mesmo tema.

3 X X

EPVAB2.2.1. Distingue símbolos de iconas. 2 X X

EPVAB2.2.2. Deseña símbolos e iconas. 2 X X

EPVAB2.3.1. Deseña un cómic utilizando adecuadamente viñetas e lendas, globos, liñas cinéticas e onomatopeas.

3 X X

EPVAB2.4.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación visual.

3 X X

EPVAB2.5.1. Identifica e analiza os elementos que interveñen en actos de comunicación audiovisual.

3 X X

41

Estándares de aprendizaxe Grao

mínimo consecuc

ión

Procedementos e instrumentos de avaliación

Proba escrita

Observación na

aula

Traballo

individual

Traballo en

grupo

Caderno de

clase

EPVAB2.5.2. Distingue a función ou funcións que predominan en mensaxes visuais e audiovisuais

3 X X

EPVAB3.1.1. Traza as rectas que pasan por cada par de puntos, usando a regra, e resalta o triángulo que se forma

2 X X

EPVAB3.2.1. Traza rectas paralelas, transversais e perpendiculares a outra dada, que pasen por puntos definidos, utilizando escuadra e cartabón con suficiente precisión.

3 X X

EPVAB3.3.1. Constrúe unha circunferencia lobulada de seis elementos, utilizando o compás.

4 X X

EPVAB3.4.1. Divide a circunferencia en seis partes iguais, usando o compás, e debuxa coa regra o hexágono regular e o triángulo equilátero que se posibilita.

4 X X

EPVAB3.5.1. Identifica os ángulos de 30º, 45º, 60º e 90º na escuadra e no cartabón

4 X X

EPVAB3.6.1. Suma ou resta ángulos positivos ou negativos con regra e compás.

4 X X

EPVAB3.7.1. Constrúe a bisectriz dun ángulo calquera, con regra e compás

4 X X

EPVAB3.8.1. Suma ou resta segmentos, sobre unha recta, medindo coa regra ou utilizando o compás.

4 X X

EPVAB3.9.1. Traza a mediatriz dun segmento utilizando compás e regra, e tamén utilizando regra, escuadra e cartabón.

4 X X

EPVAB3.10.1. Divide un segmento en partes iguais, aplicando o teorema de Thales.

4 X X

EPVAB3.10.2. Escala un polígono aplicando o teorema de Thales.

3 X X

EPVAB3.11.1. Explica, verbalmente ou por escrito, os exemplos máis comúns de lugares xeométricos (mediatriz, bisector, circunferencia, esfera, rectas paralelas, planos paralelos, etc.).

3 X X

. EPVAB3.12.1. Clasifica calquera triángulo, observando os seus lados e os seus ángulos

4 X X

EPVAB3.13.1. Constrúe un triángulo coñecendo dous lados e un ángulo, ou dous ángulos e un lado, ou os seus tres lados, utilizando correctamente as ferramentas

4 X X

EPVAB3.14.1. Determina o baricentro, o incentro ou o circuncentro de calquera triángulo, construíndo previamente as medianas, as bisectrices ou as mediatrices correspondentes

4 X X

EPVAB3.15.1. Debuxa un triángulo rectángulo coñecendo a hipotenusa e un cateto.

4 X X

EPVAB3.16.1. Clasifica correctamente calquera cuadrilátero 4 X X

42

Estándares de aprendizaxe Grao

mínimo consecuc

ión

Procedementos e instrumentos de avaliación

Proba escrita

Observación na

aula

Traballo

individual

Traballo en

grupo

Caderno de

clase

EPVAB3.17.1. Constrúe calquera paralelogramo coñecendo dous lados consecutivos e unha diagonal.

4 X X

EPVAB3.18.1. Clasifica correctamente calquera polígono de tres a cinco lados, diferenciando claramente se é regular ou irregular.

4 X X

EPVAB3.19.1. Constrúe correctamente polígonos regulares de ata cinco lados, inscritos nunha circunferencia.

3 X X

Grao de consecución dos estándares de aprendizaxe

1 Medio-baixo

2 Medio

3 Medio-alto

4 alto

5.8.2.-CONTIDOS MINIMOS

UNIDADE 1

Finalidades das linguaxes visuais: informativa, comunicativa, expresiva e estética.

A percepción visual. Relación forma/entorno. Relacións de formas entre sí.

Creación de diferentes tipos de imaxes

Coñecer os elementos da linguaxe visual

Distinguir as linguaxes visuis máis coñecidas

43

UNIDADE 2

Recoñecemento dos elementos básicos do código visual

Qué significan as imaxes nun determinado contexto

Análise de imaxes na prensa, na publicidade e na TV

UNIDADE 3

Funcionamento do sentido da vista

Concepto de forma

Sombras: proxectadas e propias

Relación forma-medio

Concepto de composición. Estructura compositiva

Equilibrio e o ritmo nunha composición

Proporción

Composicións modulares

UNIDADE 4

Conceptos xerais de punto e liña na plástica

O uso do punto e da liña

Mensaxes que poden trasmitir diferentes puntos e liñas

Expresividade

UNIDADE 5

44

Concepto de forma

Clasificacións das formas: Bidimensionais e tridimensionais; naturais e artificiais; figurativas e

abstractas; caligráficas, xeométricas e orgánicas.

Estructura, abstracción, encaixe

Representación de volumes; o claroscuro

UNIDADE 6

Operar con trazados xeométricos

Operar con ángulos

Construir polígonos regulares dado lado, ángulos ou diagonais.

Coñecer os elementos xeométricos da circunferencia

División da circunferencia en partes iguais.

Coñecer os fundamentos dos sistemas de representación

UNIDADE 7

Concepto de textura

Texturas naturais e texturas artificiais

Texturas visuais e texturas táctiles

Técnicas para obter texturas

UNIDADE 8

A cor. Cor luz e cor pigmento

Compoñer una representación cromática con cores primarios, secundarios e terciarios

Propiedades físicas da cor: o ton, o valor, a saturación

45

UNIDADE 9

Composicion dunha cámara fotográfica sinxela

Os xéneros cinematográficos

Punto de vista, ángulo de visión e encadre

Manexar programas de edición de texto

5.8.3.-CUALIFICACIÓNS-CONSIDERACIÓNS XERAIS

Dende o principio de curso explicitaranse os criterios de cualificación de modo que o

alumno teña sempre presente os factores da avaliación formativa.

É obligatorio que o alumno dispoña do material necesario para a realización dos

exámes e exercicios prácticos . Salvo xustificación convincente, a carencia deste

implicará que a nota que cualificará o exercicio será de cero.

Os exercicios prácticos (láminas ou outros traballos), realizaranse sempre en clase coa

presenza do profesor, exceptuándose os correspondentes aos dos días que se falte a

clase por enfermidade ou outras causas xustificables, os cales podranse recuperar sen

a presenza do profesor, e dentro dun prazo fixado e pactado entre profesor e alumno,

pero sempre dentro do periodo de avaliación correspondente.

Os traballos realizados na clase e ca presenza do profesor, calificaranse con nota

máxima de dez, pertenecendolle seis puntos máximos se plasma correctamente os

coñecementos sobre o tema, e catro puntos máximo como cualificación do acabado e

presentación correcta do exercicio (FONDO6-FORMA 4).

A culificación dos traballos realizados sin a presencia do profesor calificaranse con seis

como nota máxima ( catro puntos si se plasma correctamente os coñecementos

teóricos e dous puntos por acabado e presentación).

. Realizarase un exame mínimo por avaliación.

As medias dos traballos, as medias dos exames e media final da avaliación,

considerarase que cando a nota obtida sexa 4 ou menos de 4,5, a nota será de 4.

46

Cando sexa 4,5 ou máis de 4,5 e menos de 5, será de 5 (este criterio rixe para as

demais calificacións númericas nos mesmos casos).

5.8.3.1.-CUALIFICACIÓNS AVALIACIÓN

Realizarase un exame como mínimo por avaliación

A media das notas dos exercicios prácticos sumada a media do exame ou exames

realizados , e esta, dividida entre dous, daranos a nota final da avaliación.

En medias de traballos, medias de exámes e media final da avaliación, considerarase

que cando a nota obtida sexa 4 ou menos de 4,5, a nota será de 4. Cando sexa 4,5 ou

superior a 4,5 e menor de 5, será de 5.(este criterio rixe para as demáis cualificacións

númericas nos mesmos casos).

5.8.3.2.-CUALIFICACIÓNS FINAL CURSO

A media das notas das tres avaliacións, cando estas estén calificadas con catro ou máis,

será a nota final do curso. No caso que non chegase a nota final a cinco, realizarán o

exame de recuperación final das avaliacións con nota menor a cinco.

Aqueles alumnos que teñan avaliacións cualificadas con nota inferior a catro,

realizarán un exame final de recuperación das mesmas . A nota final destos alumnos

obtendrase das medias das notas máis altas conseguidas na avaliación propiamente

dita ou no exame final de recuperación da avaliación correspondente a cada unha

delas.

5.8.3.3.-CUALIFICACIÓNS SETEMBRO

Realizarase unha única proba teórico-práctica sobre o temario impartido durante o

curso.

O criterio de cualificación será de nota máxima dez, dos que seis puntos máximos

adxudicanse a parte de coñecementos, e os catro restantes a realización correcta ,

acabado e presentación do exercicio (Fondo 6-Forma4).

47

5.8.3.4.-ALUMNOS COA ASIGNATURA DE PLÁSTICA PENDENTE DE CURSOS

ANTERIORES

Independentemente do exame extraordinario do mes de mayo, data que fixa a

Xefatura de Estudos para alumnos con asignaturas pendentes de cursos anteriores, os

criterios de cualificación son os mesmos que se fixan para a convocatoria de setembro,

os alumnos que dexesan presentarse aos exames ordinarios correspondentes a cada

avaliación que se realicen durante o curso, poderán facelo, sendo a nota final de curso

a suma das tres obtidas en cada avaliación , sempre e cando que sexa catro ou

superiores a catro a nota de cada unha delas . No caso de non obter o cinco na suma

total ou de ter alguna avaliación con nota inferior a 4, terán que realizar o exame

extraordinario do mes de maio.

Para coñecemento por parte dos alumnos e titores das datas, hora e lugar dos

distintos exames, tanto de avaliación como do extraordinario do mes de mayo,

publicarase no taboeiro de anuncios do centro, a principio de curso.

6.-DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS

INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR

COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS

6.1.-INTRODUCCIÓN

A influencia do alumnado inmigrante aos centros educativos suscita una reflexión

sobre todos os aspectos que conforman o proceso educativo. Sendo a avaliación un

punto importante do mesmo e tendo en conta a presencia non só de diversas culturas

si non tamén de niveis de coñecementos diferentes, incluso en alumnos españois,

faise necesario realizar unha proba para coñecer os niveis con que acceden a 1º da

ESO, e a posteriori adoptar unha serie de medidas e cambios organizativos co fin de

correxir as deficiencias detectadas, que poden ser de índole individual ou de grupo.

Para corrección de carencias individuais, as solucións a aplicar serán tamén de tipo

individual, con atención específicas , exercicios de apoio e complemento de materia

explicada con correccións persoais.

48

As carencias colectivas, corrixeranse no día a día, unidade por unidade, adaptando o

desenrolo da programación as mesmas.

6.2.-CONTIDOS DAS PROBAS

As probas de Avaliación Inicial parten dos obxetivos e contidos mínimos que o alumno

debeu adquirir ao finalizar o curso anterior, polo que deben respetar a estructura

disciplinar da materia.

7-ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO,

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS

PENDENTES (PARA BACHERALATO)

8-ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO,

RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS

PENDENTE

Independentemente do exame extraordinario do mes de mayo, data que fixa a

Xefatura de Estudos para alumnos con asignaturas pendentes de cursos anteriores, os

criterios de cualificación son os mesmos que se fixan para a convocatoria de setembro,

os alumnos que dexesan presentarse aos exames ordinarios correspondentes a cada

avaliación que se realicen durante o curso, poderán facelo, sendo a nota final de curso

a suma das tres obtidas en cada avaliación , sempre e cando que sexa catro ou

superiores a catro a nota de cada unha delas . No caso de non obter o cinco na suma

total ou de ter alguna avaliación con nota inferior a 4, terán que realizar o exame

extraordinario do mes de maio.

Para coñecemento por parte dos alumnos e titores das datas, hora e lugar dos

distintos exames, tanto de avaliación como do extraordinario do mes de mayo,

publicarase no taboeiro de anuncios do centro, a principio de curso.

49

9.-PLAN DE ATENCIÓN AO ALUMNADO REPETIDOR

Ao inicio do curso, o Xefe de Departamento reunese cos tutores dos cursos con

alumnos pendentes para informar que o Departamento esta aberto a calquer consulta

que estos alumnos desexan plantear durante certas horas de recreo ou horas libres.

Esta problemática darase con alumnos coa asignatura pendente de primeiro e que

curse segundo, xa que os alumnos de terceiro coa asignatura pendente de primeiro

tendrán a opurtunidade de consultar na hora de clase de terceiro.

10.-CONTRIBUCIÓN AO PLAN LECTOR

Proponse como lectura-consulta relacionada cos temas mais importantes, os libros seguintes:

“MISTER CUADRADO: UN RECORRIDO POR EL SORPRENDENTE MUNDO DE LA GEOMETRÍA” (

Edit. Maeva) (Aut. Anna Cerasoli)

“ARTE: CREA TU LIBRO” (Edit. Coco Books) (Aut. Marion Deuchars)

“DOMINA EL ARTE COLLAGE” (Edit. Panamericana) (Aut. Hodge, Anthony)

“LA GRAN OLA: HOKUSAI (Edit. Panamericana) (Aut. Massenot, Véronique)

“RECICLAJE” (Edit. Panamericana) (Aut. Llimóns, Anna)

11.-CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC

As ferramentas técnoloxicas, en particular o uso de calculadoras e aplicación informáticas

(Progamas sinxelos de diseño en 1º ESO, e inicio ao Autocad en 3º-4º ESO), servirán de axuda

tanto para mellorar a comprensión de conceptos e da realización de problemas xeométricos

ou de deseño.

50

Empregarase os recursos aportados polas tecnoloxías actuáis para obter e procesar

información (Internet), facilitar a comprensión e a aforrar tempo nos trazados e solución de

problemas de debuxo técnico (Autocad).

Doutra banda, os programas informáticos para montaxes audiovisuais, utilizanse

frecuentemente, así como o manexo de aparatos de producción e reproducción dixitais.

12.-EDUCACIÓN EN VALORES

Principios e valores que se traballan na aula Instrumento de avaliación

Solidariedade, respecto e tolerancia Observación na aula. Traballo en equipo

Esforzo individual Observación na aula. Probas escritas

Motivación Observación na aula. Traballos

Prevención de conflitos Observación na aula. Discusión e tratamento en grupo de todas as problemáticas que xorden na aula

Responsabilidade individual Control dos deberes, do material necesario (libro, caderno...)

Igualdade entre homes e mulleres Observación na aula.

13.-CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA

Como contribución ao plan de convivencia, dende o DEPARTAMENTO de PLASTICA débense

facer explícitas actuacións promotoras de valores democráticos de convivencia, de cultura de

negociación e diálogo, de cultura de paz. Terase que sensibilizar ao alumnado no seu papel

activo e implicación no recoñecemento, evitación e control dos conflitos de convivencia no

51

centro. Para iso, terase que traballar cos/as alumnos/as aspectos que lles permitan:

Desenvolver habilidades interpersoais.

Favorecer a comunicación e a toma de decisión por consenso.

Asumir e practicar o respecto polos demais, respecto polo mobiliario e polos bens

comúns, tolerancia crítica, solidariedade, dereitos humanos, medio natural, igualdade

entre home e mulleres.

O departamento de matemáticas traballa a maioría destes aspectos . O mantemento da

tranquilidade, a orde, a limpeza en clase e o control de asistencia e puntualidade do alumnado

tamén traballa moitos dos obxectivos que se indican no Plan de Convivencia. Ademais, dentro

do Plan de Convivencia colaboraremos na posta en práctica de medidas de atención á

diversidade, que xa foron indicadas nesta programación.

14.-ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E

EXTRAESCOLARES PROGRAMADAS POR CADA

DEPARTAMENTO DIDÁCTICO.

O Departamento encargase de promover e organizar actividades de complemento das tarefas

diarias da aula. Desta maneira trátase de fomentar o interes por todo o relacionado coa

Plastica e o Debuxo Técnico empregando distintas actividades como: convites e visitas,

fundamentadas e xustificadas, a posíbles mostras e eventos onde a aplicación do debuxo sexa

útil, e a súa función fácilmente recoñecida con exemplos para os empregar nun próximo futuro

(mostras pictóricas, exposicións artísticas, deseño e decoración, etc.) así como calquera outro

acto que se lle poida tirar proveito. Todas estas actividades xustificaranse sabendo que son de

relativa importancia e aplicables ao que estamos a estudar.

52

15.-INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO

DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE.

15.1.-INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DO ENSINO.

Escala

1 2 3 4

1. O nivel de dificultade foi adecuado ás características do alumnado.

2. Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado.

3. Conseguiuse motivar a todo o alumnado.

4. Contouse co apoio e coa implicación das familias no traballo do alumnado.

5. Mantívose un contacto periódico coa familia por parte do profesorado.

6. Adoptáronse as medidas adecuadas para atender ao alumnado con NEAE.

7. Atendeuse adecuadamente á diversidade do alumnado.

8. Usáronse distintos instrumentos de avaliación.

9. Valorouse adecuadamente o traballo do alumnado na aula.

53

15.2.-INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR A PRÁCTICA DOCENTE

Escala

1 2 3 4

1. Como norma xeral, fanse explicacións xerais para todo o alumnado.

2. Ofrécense a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa.

3. Elabóranse actividades atendendo á diversidade.

4. Elabóranse probas de avaliación adaptadas ás necesidades do alumnado con

NEAE.

5. Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar.

6. Poténcianse estratexias de animación á lectura.

7. Poténcianse estratexias tanto de expresión como de comprensión oral e escrita.

8. Incorpóranse as TIC aos procesos de ensino – aprendizaxe.

9. Ofrécense ao alumnado de forma rápida os resultados das probas / traballos, etc.

10. Analízanse e coméntanse co alumnado os aspectos máis significativos derivados

da corrección das probas, traballos, etc.

11. Avalíase a eficacia dos programas de apoio, reforzo, recuperación, ampliación...

54

16.-MECANISMOS DE REVISIÓN, AVALIACIÓN E

MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA.

16.1.-PERIODICIDADE COA QUE SE REVISARÁ A PROGRAMACIÓN

En reunións de carácter mensual realizarase un seguimento da programación didáctica por

parte de todos os membros do departamento, ademais da posta en común que se fará entre

profesores que impartan clase dunha mesma materia e curso.

Ao finalizar o curso, nunha reunión do departamento, farase unha análise dos resultados e

discutiremos os posibles cambios na programación cara o curso seguinte despois dunha posta

en común das reflexións de cada membro segundo os indicadores do cadro seguinte:

16.2.-INDICADORES DE AVALIACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA.

Escala

1 2 3 4

1. Adecuación do deseño das unidades didácticas a partir dos elementos do currículo.

2. Adecuación da secuenciación e da temporalización das unidades didácticas.

3. Adecuación dos mínimos esixibles para superar a materia.

4. Vinculación de cada estándar a un ou varios instrumentos para a súa avaliación.

5. Adecuación da metodoloxía empregada.

6. Adecuación dos materiais e recursos didácticos utilizados.

7. Adecuación das medidas de atención á diversidade.

8. Asociación dos estándares cos elementos transversais.

9. Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación.

55

10. Adecuación dos criterios establecidos para a cualificación.

11. Adecuación dos criterios establecidos para a promoción.

12. Adecuación do deseño da avaliación inicial.

13.Adecuación do procedemento de acreditación de coñecementos previos [Só para

determinadas materias de 2º de bacharelato].

14. Adecuación dos criterios establecidos para o seguimento e avaliación de materias pendentes.

15. Adecuación dos programas de apoio, recuperación, etc.

16. Contribución desde a materia ao plan de lectura do centro.

17. Contribución desde a materia ao plan de convivencia do centro.

18. Grao de integración das TIC no desenvolvemento da materia.

19. Grao de desenvolvemento das actividades complementarias e extraescolares previstas.

20. Adecuación do seguimento e da revisión da programación ao longo do curso.

SANTIAGO DE COMPOSTELA, setembro 2017

O Xefe de Departamento

Asinado: José F. Leis Carlés

56