PROPOSAMEN TXOSTENEKOPROPOSAMEN TXOSTENEKOPROPOSAMEN TXOSTENEKOPROPOSAMEN TXOSTENEKO A U R K I B I D E AA U R K I B I D E AA U R K I B I D E AA U R K I B I D E A

aaaa aurrerakinak

01.- SSSSarrera eta Parte-hartze prozesuaren zergatia 02.- PPPPlan orokorra 03.- AAAAgenda 21

bbbb parte hartze prozesua. Egituraketa.

noiz // zer // nonnoiz // zer // nonnoiz // zer // nonnoiz // zer // non 05.- EEEElkarbizitza eta egitura pro-sozialak lantzeko: tailer sortzailea.tailer sortzailea.tailer sortzailea.tailer sortzailea. 06.- SSSSormenaren eta auzolanaren bitartez herriaren diagnosia: tailer teknikoak. tailer teknikoak. tailer teknikoak. tailer teknikoak.

cccc tailerren emaitzak

metodometodometodometodologia // emaitzak // ondorioaklogia // emaitzak // ondorioaklogia // emaitzak // ondorioaklogia // emaitzak // ondorioak 07.- SSSSormenaren eta auzolanaren bitartez herriaren diagnosia. tailer teknikoaktailer teknikoaktailer teknikoaktailer teknikoak 08.- EEEElkarbizitza eta egitura pro-sozialak lantzeko: tailer sortzaileak. tailer sortzaileak. tailer sortzaileak. tailer sortzaileak.

dddd ondorioak eta gomendapenak

09.- OOOOndorio nagusiak. 10.- PPPPlan orokorrean aplikagarriak diren ekarpenak 11.- HHHHurrengo parte hartze faseetarako gomendioak

1

aaaaurrerakinakurrerakinakurrerakinakurrerakinak

01.01.01.01.---- Sarrera eta Parte Sarrera eta Parte Sarrera eta Parte Sarrera eta Parte----hartze prozesuaren zergatia hartze prozesuaren zergatia hartze prozesuaren zergatia hartze prozesuaren zergatia

Plan orokorrak dokumentu konplexuak eta uPlan orokorrak dokumentu konplexuak eta uPlan orokorrak dokumentu konplexuak eta uPlan orokorrak dokumentu konplexuak eta ulertzeko zailak dira biztanleriaren gehiengoarentzatlertzeko zailak dira biztanleriaren gehiengoarentzatlertzeko zailak dira biztanleriaren gehiengoarentzatlertzeko zailak dira biztanleriaren gehiengoarentzat: Dokumentu anitzez eta

hizkuntza teknikoz josita daude, planoak ez ditu gizartearen zati handi batek behar bezala ulertzen eta beraietan jasotako

informazioa abstraktua da.

Baina plan orokor batetan eguplan orokor batetan eguplan orokor batetan eguplan orokor batetan eguneroko bizitza baldintzatzen duten hainbat erabaki hartzen dira:neroko bizitza baldintzatzen duten hainbat erabaki hartzen dira:neroko bizitza baldintzatzen duten hainbat erabaki hartzen dira:neroko bizitza baldintzatzen duten hainbat erabaki hartzen dira: herriaren hazkundearen neurria

eta eredua, lurraren artifizializazio eremuak, etxebizitza eredua, egongo diren ekipamenduak, non kokatuko diren, espazio

publikoen banaketa, mugikortasun sareak edo landa lurraren babesa/okupazioa esate baterako. Honek eragin zuzena du bizitzeko

moduan. HAPOan erabakitzen diren gai asko herri ereduari lotuta doaz, espazio eta lurren kudeaketa, energia, elkarbizitza...

etorkizunerako herriaren marrazkia da Ea, herrian emango den aktibitate eta bizi dala baldintzatuko duen ereduaren materialtzea

finkatzen baitu.

Adibidez: ez da berdina herri konpaktu bat, bizitzarako espazio publiko aproposak dituena, erabilera anitzetarako eta erlazionatzeko

aukera emango duena, edo etxebizitza bifamiliarrak eta euren eremu pribatuak nagusitzen diren urbanizazio lasaiez egina den

herria, bertako eguneroko bizitza eta sortzen diren aktibitateak.

2

Hortaz, beharrezkoa da HAPO baten hizkuntza teknikoa kaleko hizkuntzara itzultzeabeharrezkoa da HAPO baten hizkuntza teknikoa kaleko hizkuntzara itzultzeabeharrezkoa da HAPO baten hizkuntza teknikoa kaleko hizkuntzara itzultzeabeharrezkoa da HAPO baten hizkuntza teknikoa kaleko hizkuntzara itzultzea, duen garrantzi eta inplikazioak herritarrek

uler ditzaten.

Era berean, jendeak dituen proposamenak, nahiak eta beharrak -interes orokorra lehenetsiz-, eta bultzatu nahi duen gizarte

eredua, beharrezkoa da hizkuntza teknikora itzultzea: Posible bada HAPO-ak barneratu dezan eta prozedura administratibo,

beharrezko den dokumentazio eta legedi/araudiei egokitzeko.

LURRALDEAREN HIRU HANKAKLURRALDEAREN HIRU HANKAKLURRALDEAREN HIRU HANKAKLURRALDEAREN HIRU HANKAK

Funtsezko hiru eremu zehaztu izan dira lurraldea aztertzeko: Funtsezko hiru eremu zehaztu izan dira lurraldea aztertzeko: Funtsezko hiru eremu zehaztu izan dira lurraldea aztertzeko: Funtsezko hiru eremu zehaztu izan dira lurraldea aztertzeko: ingurumen prozesuakingurumen prozesuakingurumen prozesuakingurumen prozesuak (inguru naturala), prozesu sozial prozesu sozial prozesu sozial prozesu sozial

eta ekoeta ekoeta ekoeta ekonomikoaknomikoaknomikoaknomikoak (giza ingurua, kultura) eta hirigintzako prozesuak eta azpiegiturakhirigintzako prozesuak eta azpiegiturakhirigintzako prozesuak eta azpiegiturakhirigintzako prozesuak eta azpiegiturak (inguru eraikia).

Planteamenduak muga batzuk ditu, hala nola, herri mailan prozesu ekonomikoak eta finantzarioak deskribatzeko eta prozesu

horiek lurzoruaren erabilera jakin bati lotzeko zailtasuna.

Ondorioz, parte hartze bidez, prozesu fisiko eta biologiko nagusiak identifikatu izan dira; eta baita, prozesu sozioekonomiko eta

urbanistikoak ere. Gainera haien garrantzi hurrenkeraren arabera sailkatu egin beharko dira. Horretarako, ezinbestekoa izan da ezinbestekoa izan da ezinbestekoa izan da ezinbestekoa izan da

komunitatearen balioen sistema ezagutzea, eta ondorioz, idazle taldeak planteatzen dituen balioen sistema, honetara komunitatearen balioen sistema ezagutzea, eta ondorioz, idazle taldeak planteatzen dituen balioen sistema, honetara komunitatearen balioen sistema ezagutzea, eta ondorioz, idazle taldeak planteatzen dituen balioen sistema, honetara komunitatearen balioen sistema ezagutzea, eta ondorioz, idazle taldeak planteatzen dituen balioen sistema, honetara

egokitzekoegokitzekoegokitzekoegokitzeko: mugikortasun eredua, ume eta adinekoen autonomia, naturarekin lotura (mugak eta harremanak), ondarearen

kudeaketa, nekazaritza-lurren kudeaketa, ingurumen balioen kontserbazio politika, elikaduraren jatorria ohituraketa izaera, eta

abar.

3

AzterketaAzterketaAzterketaAzterketa----eremua planifikatzeko orduan, ez da lurraldea mapa zuri bat balitz bezala hartueremua planifikatzeko orduan, ez da lurraldea mapa zuri bat balitz bezala hartueremua planifikatzeko orduan, ez da lurraldea mapa zuri bat balitz bezala hartueremua planifikatzeko orduan, ez da lurraldea mapa zuri bat balitz bezala hartu –non, mota guztietako jarduerak egin

daitezkeen–, baizik eta parte-hartzearen bidez ingurunearen ezaugarriak aztertu eta aukerak eta mugak zehaztuko dira prozesuan.

Hortaz, ingurunearen ezaugarriak lurraldearen balio intrintseko gisa ulertu dira.

Laburbilduz, hiru eremu horietakoLaburbilduz, hiru eremu horietakoLaburbilduz, hiru eremu horietakoLaburbilduz, hiru eremu horietako bakoitza bakoitza bakoitza bakoitza ––––inguru fisikoa, sozioinguru fisikoa, sozioinguru fisikoa, sozioinguru fisikoa, sozio----ekonomia eta hirigintzaekonomia eta hirigintzaekonomia eta hirigintzaekonomia eta hirigintza–––– jakintza eremu ezberdindua eta jakintza eremu ezberdindua eta jakintza eremu ezberdindua eta jakintza eremu ezberdindua eta

osagarria da, lantaldea jakintza arlo ezberdinetakoa izatea eskatzen duena lan aberats eta osatua egin ahal izateko. osagarria da, lantaldea jakintza arlo ezberdinetakoa izatea eskatzen duena lan aberats eta osatua egin ahal izateko. osagarria da, lantaldea jakintza arlo ezberdinetakoa izatea eskatzen duena lan aberats eta osatua egin ahal izateko. osagarria da, lantaldea jakintza arlo ezberdinetakoa izatea eskatzen duena lan aberats eta osatua egin ahal izateko.

4

02.02.02.02.---- Plan orokorra Plan orokorra Plan orokorra Plan orokorra

Eako udalerrian PlaEako udalerrian PlaEako udalerrian PlaEako udalerrian Plan Orokorra berritzeko prozesuan dan Orokorra berritzeko prozesuan dan Orokorra berritzeko prozesuan dan Orokorra berritzeko prozesuan da momentu honetan. Parte hartze prozesua abiatu zenean aurrerakinerarte

aprobaturik zegoelarik. Honen aurrean eta aurretik egindako hausnarketa osatzeko espirituarekin, prozesu honen xedea

Aurrerakinean azaltzen den diagnostikoa osatzeko Herri Diagnostikoa osatu da.

Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:

EAko herrian Aurrerakinak planteatutakoaren ildo nagusiak hauek dira:

a.- Aingerutxu gaurko normetan ageri den moduan “nukleo rural” moduan mantendu 2006ko lursoruaren legera gaurkotu

barik.

b.- Etxe eta industriaren azkunderako leku posibleak idenbtifikatu eta baloratezn dira aukera desberdinetan.

d.- Etxebizitzen azkundearen ingurua, lehene ta bogarreneko etxebizitzen beharra berezkotzat hartzen da, ez dago behar honen

justifikaziorik.

e.- industrial poligonoa da herrian lana sustatzeko planteatzen den alternatiba bakarra, aztertu barik honek izan ahal dauen

“viabilidadea”.

5

f.- Etxeen hazkundea hurrengo 8 urteetan Eako herrian geratzen den lur eraikigarri guztia betetzea proposatzen du, horrela

aukera desberdinen bitartez,

g.- auzoka honako hazkunde hauek proposatzen dira:

EA herrigunerakoEA herrigunerakoEA herrigunerakoEA herrigunerako 3 aukera planteatzen dira:

alt 1-ean 70 etxebizitza berri proposatzen dira.

alt 2-an 91 etxebizitza berri proposatzen dira.

alt 3-ean 64 etxebizitza berri proposatzen dira.

EA BedarurakoEA BedarurakoEA BedarurakoEA Bedarurako 2 aukera planteatzen dira:

alt 1-ean 27 etxebizitza berri proposatzen dira.

alt 2-ean 27 etxebizitza berri proposatzen dira.

EA NatxiturakoEA NatxiturakoEA NatxiturakoEA Natxiturako 2 aukera planteatzen dira:

alt 1-ean 72 etxebizitza berri proposatzen dira.

alt 2-ean 30 etxebizitza berri proposatzen dira.

alt 3-ean 48 etxebizitza berri proposatzen dira.

EA AingerutxuBedarurakoEA AingerutxuBedarurakoEA AingerutxuBedarurakoEA AingerutxuBedarurako 2 aukera planteatzen dira:

alt 1-ean 17 etxebizitza berri proposatzen dira.

alt 2-ean 0 etxebizitza berri proposatzen dira.

6

Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:Aurrerakinean planteatzen diren ildo nagusiak honako hauek dira:

Eako herrirako:Eako herrirako:Eako herrirako:Eako herrirako:

Existitzen den herriaren espazio publikoen trama identifikaturik dago, baina ez da azaltzen planteatzen diren eraikuntza berri

(eta beraiei lotuta doazen partzelak) sare hauekin zelan lotzen diren.

Adierazgarria da batez ere errekaren luzeran agertzen diren eraikin berriak herriarekin zelan lotzen diren ez da ageri, ez da

bermatzen herriaren “luzaketa” honetan herrian ageri den espazio publikoen tramaren jarraipena.

7

03.03.03.03.---- Agenda 21 Agenda 21 Agenda 21 Agenda 21

Ea udalerriko 21 agendako dokumentuak diagnostiko bat gauzatzen du lehendabizi, eta ondoren ekintzen plana aurrikusten du diagnostikaturiko beharrei

erantzuteko.

DIAGNOSTIKOA

Diagnostikoan, beste gauza batzuen artean, eta plan orokorrari zuzenki lotuta, Lurralde arlokako planak eta indarrean dauden arau ordezkatzaileak

aztertzen dira. Laburbilduta gairik esanguratsuenak hauek dira:

1. EAE-KO basogintza eta nekazaritza antolatzeko lurraldearen arloko plana (LAP):

LAP-aren arabera, Eako azaleraren gehiena “Basoa” dagokion kategorian sartzen da, batez ere udalerriaren hegoaldea.

Lurraldearen gainerakoa azpikategoria hauetan sartuta dago.

• Balio Estrategiko Handia: Azpikategoria honetako gune sakabanatu batzuk daude, nagusiak Angelutxun eta Bedaroan dira.

• Trantsizioko Landa-Paisaia. Udalerriaren azalera handia hartzen du, eta horren gehiena herria zeharkatzen duten bideen ondotik

banatuta dago.

LAP berriaren behin behineko onarpenean berriz, nekazal lurren katalogoak Plan Orokorretan zehaztera bideratzen du, autonomi

erkidegoko eskalan zehaztasun maila ezin dela lortu onartuta.

2. 1996.eko ARAU ORDEZKATZAILEAK

Plangintzaren irizpide eta helburuek, antolamendurako dokumentuaren gidalerroa izan behar dute.. Indarreko arau ordezkatzailetan

ditugun irizpide eta helburuak ondorengoak dira:

A] Lurraldeari dagozkion irizpideak eta helburuak

• Ingurune fisikoa -Ingurunea babestea, ingurumenari kalte gutxien egiten dioten jarduera ekonomikoak bultzatuz. Paisaia eta eraikuntzak dagoen

izaerara egokitzea, landa ingurunea hondatzen duen etxebizitza kolektiboa saihestuz.

-Oreka ekologikoa mantentzea.

-Ibilguak eta iturburuak babestea.

-Ornodun koaternarioen aztarnategia eta kobak babestea.

-Koniferoen baso-landaketek dakartzaten higadura-prozesuak ekiditea, hazkunde moteleko espezieak bultzatuz.

-Bertoko flona eta fauna babestea: Kaio hauskaren taldea, ur-zozoa, artadiak, haritziak,...

-Galdizko artadia babestea.

8

• Lurzoruaren erabilerak -Antolamendu eta planifikazio arrazionala eta lurzoruaren erabilerak zehaztea, sektore ekonomikoen eta aukeren arabera.

-Landaretza babestea (artadiak, gaztainondoak,...)

-Nekazaritzako lurzorua babestea, neurrigabeko basogintza eta familia bakarreko etxebizitzen eraikuntza ekidituz.

-Lurzoru landatarrari buruzko ordenantza bat egitea.

• Biztanleriaren kokalekuak -Dauden kokalekuen tipologia, izaera, eskala,... babestea.

-Baserriaren babesa eta sustapena, nekazaritza, abeltzaintza eta basogintzako produkzioa ahalbidetuz.

-Landa-ingurunean nekazaritzako eta egoitzazko kokalekuen arteko baldintzak bereiztea.

-Dauden biztanle-guneak egituratzea, beharrezkoak diren ekipamenduak eta zerbitzuak emanez.

-Angelutxu, Bedaroa eta Natxituko guneak bultzazea, biztanleria sakabanatua erakartzeko eremu moduan, bizitza sozialaren foko

naturalak direlako.

-Nolabaiteko hiri-egitura duten aldeak zehaztea.

-Hiri-lurzorua eta landa-auzoak zehaztea.

-Etxebizitzen eskaerarako lurzorua aurreikustea.

-Ondorengo belaunaldiak auzo berean iraunaraztea.

• Paisaia -Kostaldea, errekastoak eta errekak babestea.

-Bertoko arboladia babestea.

-Gailurrak, hegalak eta haran-ondoak babestea.

-Eraikuntzen kontrol estetikoa.

• Lurzoruaren jabetza-erregimena -Partzelazio indiskriminatua kontrolatzea.

-Indarreko kartografiari dagokion katastroa egitea.

-Partzelen kontzentrazioa ahalbidetzen duten neurriak martxan jartzea.

� Gizarteari dagozkion irizpideak eta helburuak

• Jarduera ekonomikoak -Lehen sektorea bultzatzea.

-Nekazaritza, abeltzaintza eta basogintza mailan, lurzoruaren erabiletarako eremu egokiak zehaztea.

-Laborantzetako lursailak antolatzea, laborantza intentsiboak (berotegiak), larreak eta bazkalekuak bultzatuz.

-Poluitzaileak ez diren industriak prestatu eta kudeatzea.

-Kokatu daitekeen industria kontrolatzea, gaur egungo ingurumen kalitatea eta isurpenen kontrola eta garbiketa posible egiteko.

-Hirugarren sektorea bultzatzea, batez ere turismoari lotuta dagoena.

9 9

� Etxebizitzei, ekipamenduei eta azpiegiturei dagozkion irizpideak eta helburuak

• Etxebizitzak eta eraikuntzak -Intereseko eraikuntzak, publikoak zein pribatuak, babaetsea.

-Birgaitzea eta laguntzak bultzatzea.

-Eraikuntza berriak eta daudenen erreforma kontrolatzeko Ordenantza bat egitea.

• Hirigintza-zerbitzuak -Saneamenduko sarea zabaldu eta hobetzea, eta ur zikinen tratamendu planta bat egitea. Azpegitura hori eginda dago.

-Baserrietan eta landa-auzoetan sistema egokiak ematea.

-Dauden erreken berreskurapena eta berrerabilpena, eurietako uren bilketa eta bideraketarako.

-Uraren horniketako sarea berrikusi eta egunean jartzea, Natxitua auzoan dauden gabeziak konpontzeko.

-Hiri-lurzoruan argiteria, energia elektrikoa eta telefoniako sareak lurperatzea.

• Ekipamenduak Natxitua eta Bedaroa auzoetako plazak babestu eta garatzea.

-Komunitate-ekipamendua ematea hezkuntza eta aisialdirako beharrizanak asetzeko.

-Parkeak eta lorategietarako tokiak kokatzea.

-Kirol eta aisialdirako ekipamendu faltari aurre egiteko lurzorua aurreikustea.

-Dauden ikastetzeak mantendu eta babesteta.

-Udaleko kultur zentro bat eratzea.

-Hiriugarren adineko eta haurrentzako espazioak aurreikustea.

-Hondartza eta urtegia zaindu eta bultzatzea.

-Beharrezko mediku-zerbitzuak ematea eta Euskadiko osasun-maparekin koordinatzea.

-Suteen kontrako ibilgailu edo unitate bat aurreikustea.

.Babes-zibileko sistema bat sortzea.

-Hotel edo kanping bat sortzea.

-Hondartzako zerbitzuak zaindu eta hobetzea.

• Azpiegiturak -Baso pistak asfaltatzea.

-Errepideen espaloiak urbanizatzea auzoetatik pasatzean, eta argiteria hobetzea.

-Aparkalekuak sortzea.

-Kaia zaindu eta hobetzea.

-Dauden landa-bideak berreskuratu eta antolatzea; eta baita beren zolatzea eta argiteria.

-Eako bizi kalitatea erakargarriagoa egiten duten azpiegiturak hobetzea: irisgarritasuna, elektrifikazioa, ur edangarria hornitzea,

saneamendua ematea,...

10

B] Lurzoruaren erabilerak eta hirigintzako egitura • Lurzoru urbanizaezina Udalerriaren gainerako lurzorua kategoria honetan sartzen da, eta bertan bi eremu ezberdin bereizi behar dira: paisaia babesteko

eremua eta produkziorako eremua. Lurzoru mota honen barruak landa-gune bakarra dago: Angelutxu.

� Angelutxu auzoa

Natxitua auzotik Eako herrigunerako bidean dago. Baserri batzuen multzo bat da, eta ez dago elementu egituratzailerik: eliza,

plaza,... Daukan ekipamendu bakarra adinekoentzako txoko txiki bat da. Izaera landatarra du, eta nekazaritza eta abeltzaintzako

sektoreari lotuta dago.

EKINTZA PLANA

Agenda 21-aren ekintzen planak sei lerro estrategiko jasotzen ditu. Bakoitzean programa jakinak daude, eta hauetatik hirigintzarekin zuzenki lotura

daudenak ondorengo hauek dira:

LE1. GARAPEN EKONOMIKO DIBERTSIFIKATU ETA IRAUNKORRERANTZ AURRERA EGITEA.

Ekonomia-iraunkortasuna eta dibertsifikazioa sustatzeko programa

- Garai batean Celulosas Artibai izeneko paper-fabrikak okupatzen zuen eremuak kalifikazio urbanistiko bikoitza

dauka; alde batetik, industriarako kalifikazioa, eta bestetik, egoitzarako kalifikazioa. Lehenengoari dagokionez, ekimen

ekonomiko berri bat garatzeko aukera jorratu beharra dago, bertako kokalekua berreskuratu ondoren: industrialde

bat, aisialdi-eremua,...

- Eustat-en arabera, 1999. urtean Ean nekazaritzako ustiategiek hartutako azalera 1.199 Ha zen, beraien batez besteko

tamaina Busturialdeko eta Bizkaiko batez bestekoa baino txikiagoa izanik. Azienda gabeko ustiategiek (%53,5)

aziendadunekoek (%46,4) baino azalera handiagoa okupatzen zuten.

Beste lurralde-eremutan gertatu legez, nekazaritzako eta abeltzaintzako jarduerek gero eta garrantzi gutxiago dueta

horren ondorioz, herriko zenbait lursail bertan behera lagata daude, inolako jarduerarik gabe. Horregatik, egoki jotzen

da lursail horien inguruko inbentarioa egitea, geroago beroien berreskurapenerako neurriak kontuan izateko.

LE2. UDALERRIAN INTERES EKOLOGIKOA ETA PAISAJISTIKOA DUTEN GUNEAK ETA ELEMENTUAK BABESTEA.

11

Kostaldea eta hondartzak babestu eta birsortzeko programa

- Antza, portuko erabiltzaileen elkartearen eta hondartzako erabiltzaileen arteko gatazka bat sortu da, eremu horiek

gozatzeko irizpide ezberdinak direlako. Ekintza honetan proposatzen da Eako hondartzan eta portuan ematen diren

erabilerak bateragarri egitea edo erregulatzea.

- 2005eko urrian, BizkaikoForuAldundikoIngurumenSailakBizkaikoHondartzenIrisgarritasunaHobetzeko Plana

aurkeztu zuen. Aipatu Egitasmoaren xedea ondokoa da; lurraldeko hondartzetan egon dauden hirigintzako eta

arkitekturako oztopoak ezabatzea.

Hondartza bakoitzaren kasuan batez beste 15 neurri zuzentzaile proposatu dira, ondoko arlo hauetan hartu

beharrekoak: oinezkoentzako ibilbidea, sarbideak, aparkalekuak, komunak eta bestelako zerbitzuak, hareatza,

informazioa eta garraioak.

Aipatu Plana aprobetxatu daiteke herriko hondartzak edo kostaldeko aisialdi-eremuak behar bezala egokitzeko, eta

bertan ematen diren erabilerak antolatzeko.

Bertako paisaia eta basoak babesteko programa

- Eako lurraldea osatzen duten ekosistema nagusiak baso-landaketak eta landazabal atlantiarra dira. Bi horietaz

gainera ere, artadi kantauriarreko eta baso atlantiarreko zenbait gune dira. Bioaniztasunari dagokionez, herrian badira

oraindik interes ekologikoa duten basoak, Galdizko artadi kantauriarra, kasu.

Ekintza honetan proposatzen da aipatu baso interesgarri horien babesa bideratzea arau subsidiarioen bitartez.

- Ean indarrean dagoen hirigintza-planeamendua 1996ko abuztuan behin betiko onartu ziren Arau Subsidiarioak dira.

Aipatu planeamenduan paisaiari dagozkion zenbait irizpide eta helburu hartzen dira kontuan:

Kostaldea, errekastoak eta errekak babestea.

Bertoko arboladia babestea.

Gailurrak, hegalak eta haran-ondoak babestea.

Eraikuntzen kontrol estetikoa.

Hala ere, komenigarria ikusten da herriko paisaiaren babesari balio handiagoa ematea, etorkizunean onartuko diren

arau subsidiarioetan neurri zorrotzagoak ipiniz.

Urdaibaiko Biosfera Erreserban sartzeko aukera aztertzeko programa

- Urdaibaiko Biosfera Erreserba gure lurraldeko ingurune natural garrantzitsuena da eta Euskal Autonomia

Erkidegoan babesturiko naturgune izendatu zuten lehena (1989 urtea). Azken urteotan, hainbat nazioarteko onarpen

jaso ditu, eta Urdaibaiko Biosfera Erreserba Babestu eta Antolatzeari buruzko uztailaren 6ko 5/1989 Legearen

onarpenari gehitu behar zaizkio. Garrantzitsuenak hauek dira:

UNESCOk Biosfera Erreserba izendatu zuen 1984an.

1992an Ministroen Kontseiluak Mundaka-Gernikako itsasadarra RAMSAR hitzarmeneko nazioarteko hezegune

garrantzitsuenen zerrendan sartzea erabaki zuen.

12

Bi urte geroago, 1994an, URDAIBAIko biosfera-erreserba hegaztientzako bereziki babestu beharreko lekuen sarean

(ZEPA) sartu zuten. Ondorioz, zuzenean Europako babestutako naturguneen sarean sartu zen: NATURA 2000.

Eako udalerria Busturialdea eskualdean dago, baina Urdaibaiko Biosfera Erreserbatik at geratzen da. Babestutako

gune horretan sartzea aukera ona izan daiteke Eako garapen iraunkorra mantentzeko, eta bere natur-ingurunea

bizirik mantentzeko.

Hain zuzen ere, ekintza honetan proposatzen da Urdaibain sartzearen inguruko prozesu bat aurrera eroatea: horren

inguruko sarrerak dakartzan alde onak eta txarrak aztertzea, gai honetan adituak direnekin mahai tekniko bat osatzea,

egin beharreko prozedura burokartikoa, herritarrei informatzea eta kontsulta batean parte hartzeko aukera

irekitzea,...

Gune degradatuak aztertu eta berreskuratzeko programa

- 1998an IHOBEk argitaratutako “EAEko Lurzoruaren Poluzioa eragiten duten Jarduera Potentzialak dituzten Guneen

Inbentarioa”-ren arabera, Ean aipatu ezaugarriak biltzen dituzten lau gune daude, bi hondakindegiak dira eta beste

biak aurrindustrialak. Azkeneko horiek antzinako paper-fabrikari dagozkio, haren ondoan egoera txarrean dagoen

presa bat dagoelarik.

Ekintza honetan proposatzen da urtegiaren egoera aztertzea eta azpiegitura horri irtenbide egokia bilatzea.

LE3. HERRITARRENTZAKO EKIPAMENDUAK SORTZEA, ETA GARAPEN KULTURALA BULTZATZEA.

Hezkuntza-ekipamenduakbultzatzeko programa

-Eako Haur Eskola Publikoa zabaldu berri da, eta 0-3 urte bitarteko zikloan 9 ikasle D hizkuntza-ereduan

matrikulatuta zeuden.

Ekintza honetan proposatzen da bertako Haur Eskola mantentzea eta sendotzea, eta ikastetxe berri bat zabaltzeko

aukera aztertzea.

Gizarte- eta osasun-ekipamenduen kudeaketa mantendu eta zabaltzeko programa

- 2001. urtean, adinekoen multzoa, 65 urtetik goragokoa, populazio osoaren %25,9 zen; eta 1986-2001 epean, esandako

adin-taldea %5 hazi da. Herriko adinekoen sektorea gero eta handiagoa dela eta, egoki jotzen da prospekzio-ikerketa

bat egitea jakiteko zeintzuk izango diren kolektibo horren etorkizuneko beharrak.

Bestaldetik, egun hirugarren adinekoentzako “Lagunetxea” egoitza pribatua martxan dago eta bere zerbitzua

bultzatzeko beharra ikusten da.

LE4. HIRIGINTZA OREKATU BATEN ALDE APUSTU EGITEA, HIRIGUNEEN HOBEKUNTZAREKIN JARRAITUZ ETA

IRISGARRITASUNA BULTZATUZ.

13

Hirigintza-garapen iraunkorra bultzatzeko programa

- Lantik erakundeak emandako informazioaren arabera, Eako etxebizitza-parkearen okupazio maila (%46,4) nahiko

baxua da eta guztira 395 etxe okupatu gabe daude.

Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailak programa aitzindari bat jarri du abian, Euskadiko

etxebizitza hutsak mobilizatu eta merkatu librean

etxebizitzakeskuratzekoekonomibaliabidenahikoakezdituztenpertsonekerabilditzaten: BIZIGUNE programa.

Oinarrian, etxebizitza hutsen jabeek VISESAren esku uzten dituzte etxebizitza huts horiek, eta ordainetan merkatuko

errenta jasotzen dute hileko.Errenta zuzentasunez ordainduko zaiela eta

kontratuaamaitzeanetxebizitzaegoeraoneanitzulikodietelabermatzen die VISESAk etxebizitzen

jabeei; gainera, maizterrei dagokien kudeaketa guztiaz arduratzen da.

Halaber, VISESAk ETXEBIDEn (Etxebizitzako Euskal Zerbitzua) izena emanda dagoen pertsona edo bizikidetza-unitate

baten esku utziko du etxebizitza hori, eta beren diru-sarreren araberako alokairua ordainduko diote VISESAri. Eusko

Jaurlaritzako Etxebizitza eta Gizarte Gaietako Sailak estaltzen du VISESAk etxe-jabeari ordaintzen dion errentaren

(merkatukoa) eta hark maizterrari kobratzen dionaren (gizarte-errenta) arteko aldea.

- Ean indarrean dagoen hirigintza-planeamendua 1996ko abuztuan behin betiko onartu ziren Arau Subsidiarioak dira.

Etorkizunari begira, aipatu planeamenduaren berrikusketa egitea espero da, eta aukera ona izan daiteke bertan

iraunkortasun-irizpideak barneratzeko, eta konkretuki, Ingurumen Eraginaren Baterako Balioztapen Azterketan sartutako

neurriak eta gomendioak hertsiki bete eta jarraitzeko.

- Paper-fabrikakokupatzenzituenlursailakbimoduezberdinezsailkatutadaude: industriarako kalifikazioa eta egoitzarako

kalifikazioa. Azkenengoari dagokionez, Udalak bertan etxebizitza egiteko asmoa dauka, herriko biztanleek, bereziki

gazteek, dituzten premiei erantzuna emateko.

- Bedaroa auzoan dauden eraikuntza guztiak landa-arkitekturakoak dira: familia bakarreko edo biko etxebizitzak, eta

bi solairu baino gehiago ez dituztenak. Udalerriko ekialdean dago eta, Natxituan bezala, muino baten gainean dago.

Elizaren zein urbanizatu berriko plaza baten inguruan artikulatzen da, eta egoki jotzen da aipatu enparantza egokitzea

eta berriztatzea.

- Ean indarrean dagoen hirigintza-planeamendua 1996ko abuztuan behin betiko onartu ziren Arau Subsidiarioak dira.

Etorkizunari begira, aipatu planeamenduaren berrikusketa egitea espero da, eta aukera ona izan daiteke bertan

iraunkortasun-irizpideak barneratzeko, eta konkretuki, Ingurumen Eraginaren Baterako Balioztapen Azterketan sartutako

neurriak eta gomendioak hertsiki bete eta jarraitzeko.

14

Mugikortasun iraunkorragoa eta irisgarritasuna sustatzeko programa

- Bizkaiko Foru Aldundiko Herri Lan eta Garraio Sailaren arabera, 2003an BI-3238 errepidean neurtutako zirkulazio-

intentsitatea baxua izan zen. Konkretuki, Ispaster-Ea errepide tartean batez besteko 1.067 ibilgailu erregistratu ziren

egunean. Hala ere, urtekobatezbestekohoriekezdutekontuanhartzenudaranizatendirenintentsitatehandiak.

Gainera, Eako hirigintzako egiturak baldintzatzen du bertako trafikoaren antolamendua ondoko arrazoi hauengatik:

herrigune txikia eta ibaiaren parean dago, errepide nagusiak herria zeharkatzen du, eta ez dago espazio handirik

aparkaleku gehiago egiteko.

- Eako Udalak udalerriko bidezidorrei buruzko foileto bat argitaratu du. Lau ibilbide hauekin, Eako Udalak

senderismoa egitera eta paisaiaz, natur-aberastasunaz eta udalerriak daukan kultur ondasunaz gozatzera gonbidatzen

du. Lau bide horien ezaugarriak ondoko hauek dira:

� PR BI 169. “Erregeen bidetik”. Luzerako 5 km ditu eta bere intereseko puntuak Natxitua, Iturriña iturria eta harraska,

eta Lapatza hondartza dira.

� PR BI 170. “Ura jarraituz”. Luzerako 7 km ditu eta bere intereseko puntuak antzinako Legartza, Goikoetxe eta

Urtubiako errotak eta Urbazterreko basoa dira.

� PR BI 168. “Letaniak bidezidorra”. Luzerako 3,2 km ditu eta bere intereseko puntuak Eako herrigunea, Via Vía, San

Bartolomé eta Talako Ama baselizak dira.

PR BI 168-1. “Ikuspegiez gozatuz”. Luzerako 2,5 km ditu eta bere intereseko puntuak ikuspegi panoramikoak,

Bedaroa eta karobia dira.

LE5. NATUR-BALIABIDEEN (URA ETA ENERGIA) KONTSUMOA ZENTZUZKOA IZAN DADILA EGITEA ETA BERAIEN KUDEAKETA

HOBETZEA, ETA HONDAKINEN KUDEAKETA HOBETZEA.

Udalerrian energia zentzuz kontsumitzea eta energia-eraginkortasuna sustatzeko programa

- Etxebizitzen ziurtapen energetikoak etxebizitza-sektorean energiaren aurreztea eta konfort-maila hobea sustatzea

du helburu. Horretarako, eraikinen kalitatea aztertzen da energiaren ikuspuntutik. Ziurtagiri honek energia behar

bezala erabiltzen dela bermatzen du, ahalik eta gehien aurrezten dela eta konfort-maila handia duela egiaztatuz.

Etorkizuneko erabiltzaileei begira, eraikinean egingo duten inbertsioa ziurtatu eta justifikatzen du ziurtagiriak, konfort-

mailaren eta energia-kontsumoaren arteko oreka ezin hobea bermatuz eta energia-kostu zein ingurumen-inpaktu

txikiagoa sortaraziz.

LE6. UDAL ADMINISTRAZIOAREN KUDEAKETAN IRAUNKORTASUNA, KALITATEA ETA PARTE-HARTZEA SUSTATZEA

Azken finean, ekintza guzti hauek Herri Antolamendurako Plan Orokor berrian bermatzen direla ikuskatu beharko da.

16

bbbbparte hparte hparte hparte hartze prozesuaartze prozesuaartze prozesuaartze prozesua

17

1. TAILERRA_BEROKETAILERRA herri dinamika

1. banako adierazpena eta kanporanzko begiradak.

2. begirada partzialak multzoarekiko tentsioan.

3. banako begiraden bateratzea: auzotasuna.

4. IhAlteritateen jolasa ( Ihauteriak+AlteritatEA*).

5. Auzo**en arteko elkarrizketak: Kalea.

6. Sinergia kolektiboa: Plaza.

*Alteritatea: “bestea” izatearen egoera

**Auzoa:(euskal etnografian): ardura kolektiboak dituen gizbanako.

NON

san juan eliza

Ea-ko udaletxe plazan dagoen San Juan

Bateatzailearen eliza barruan garatu zen.

NOIZ

2012/02/18

2012ko otsailaren 18an larunbata, arratsaldeko

17,00etatik 20,00ak bitarte burutu zen

ZER

muralak

Norberarenaz gain ikuspegi kolektibo batez

begiratzeko dinamika bat egin zen. Horretarako,6-

8 pertsonako taldeak heterogenoak (herriko adin

ezberdinetako pertsonak) mahai baten inguruan

jarri eta Ea-ko oinarri plano baten gainean marraztu

behar zen. 1_norberarena

2_albokoarekin bikoteka bestearen lekuan jarriz

3_talde osoa elkarlanean, marrazki guztiak batzen

zituen erdiko espazioa guztien artean adostuz

4_Behin muralak amaituta herriko plazara atera

18

1

SOZIOGRAMA

19

2. TAILERRA_PROBLEMATIKA AZTERKETA

Herritarrek, eztabaida eta talde-lanean udalerriko

auzo ezberdinak eta oro har udalerri osoan dauden

arduren, arazo negatiboen eta nolakotasun positiboen

gaitegia finkatzea zen helburua.

Hirigintza eta lurralde antolamenduarekin loturarik

ez duten herritarrengana heltzeko ulerterrazak ziren

galdera sinpleekin hausnarketa erraztu nahi izan zen,

galderetatik eztabaida abiatu eta era deliberatibo batean

herritarrei lekua emanez. Gaitegia zabala eta anitza da.

NON

udaletxea

Ea-ko udaletxeko areto nagusian burutu zen tailerra

NOIZ

2012/03/01

2012ko martxoaren 1ean eguena, arratsaldeko 19,00etatik

gaueko 21,00ak bitarte burutu zen.

ZER

gaitegia

1_parte hartze fitxa bete

2_Auzoka eta sexuaren arabera banatutako taldeak,

hiru bloketan banatutako galdera sorta bati erantzunez,

gaitegia osatu eta hare garrantzitsuagoa zena, herriko hainbat

gairen inguruan eztabaidatu zuten:

ekintzak // espazioak // baliabideak

herriko auzo ezberdinetako gaiak atera ziren, POSITIBOAK

ETA NEGATIBOAK.

3_Aterarako gai bakoitza bloke bakoitzari zegokion

kolorezko kartulinan idatzi zen eta ondoren talde guztietan

jasotako gaiak mural batean itsatzi ziren.

20

2

SOZIOGRAMA

21

3. TAILERRA_NEGATIBOEN DEKONSTRUKZIOA

Aurreko tailerrean burututako gaitegia

berrantolatu eta ateratako gaiak hiru lantaldetan

antolatzen dira. Bizitza kalitatea//Komunitate indartsua//Garapen lokala

BIZITZA KALITATEA_ oinezko ibilbideak, lurzorua eta

paisaia, sistema hidrikoa, urzorua, baso eremua, itsas

bazterrak,...

KOMUNITATE INDARTSUA_ mugikortasun geldoa (

oinezkoa eta bizikletaz), ekipamendu eta, espazio publikoen

sarea, segurtasuna eta presentzia sinbolikoa,...

GARAPEN LOKALA_ Lan erreproduktibo eta

produktiboa, egunerokotasuna, Aisialdia, turismoa eta

ostalaritza, Material eta energiaren zikloak.

NON

udaletxea

Ea-ko udaletxeko areto nagusian eta bilera gelan burutu zen

tailer hau.

NOIZ

2012/03/23

2012ko martxoaren 23an barikua, arratsaldeko

19.00etatik 21.00etara bitarte burutu zen tailerra.

ZER

lantaldeak

1_Parte hartze fitxa bete

2_aurreko tailerrean atera zen gaitegiaren araberako lantalde

aukeratuko du parte hartzaile bakoitzak

3_power point aurkezpen baten bidez lantaldeetako gai

guztien azalpena

4_ lantaldeetan banatuta, lantalde bakoitzari dagokion

gaitegia planoan kokatuko du.

5_gai bakoitzaren narrazioa egin filmina eredua jarraituz

6_gaitegiaren mailaketa adoztu garrantziaren arabera

7_ gai bakoitzaren gaineko baliabide pertsonalak, taldekoak

eta kanpokoak aztertu.

22

3SOZIOGRAMA

23

4. TAILERRA_POSITIBOEN KONSTRUKZIOA

Ea-ko herriak dituen aukerez ohartaraztea eta

berauek baloratzea izan zen 4.tailer honen helburu

nagusia.

Aurreko tailerrean osatutako lantaldeekin jarraitu

zen saio honetan ere, baina tailer honetan lantaldeak

modu independientean aritu ziren. Lan talde

bakoitzean bere gaiarentzako aproposena zen

dinamika ezberdin bat proposatu zelarik tailerrak

burutzerako orduan.

NON

udaletxea

Ea-ko udaletxeko areto nagusian, bilera gela eta bulego

batean burutu zen tailer hau.

NOIZ

2012/04/21

2012ko apirilaren 21ean larunbata, goizeko 10.00etatik

14.00ak bitarte burutu zen tailerra.

ZER

lantaldeak

1_Parte hartze fitxa bete

2_taldeak banatu, parte hartzaileek aurreko tailerreko

talde berbereak errepikatuko dituzte, aurreko

tailerrarekin lotura zuzena bait zuen tailer honek.

3_taldeka gai bakoitzaren zer ikusia duen

esperientzien azalpena

4_ talde txikiagoetan, lantalde bakoitzari dagokion

dinamikak eta bukatzeko lantalde osoak komunean. -BIZITZA KALITATEA

-KOMUNITATE INDARTSUA

-GARAPEN LOKALA

24

4

SOZIOGRAMA

25

5. TAILERRA_ HERRI EKIMENA_KALE EKINTZA

Ea-ko prozesu parte hartzailearen inguruan

prozesuan parte hartu ez dutenei informatu eta ateratako

ondorioak balioan jartzea izan zen azken tailer honen

helburua.

Baita prozezu parte hartzaile hau gainontzeko herritarrei

zabaldu eta beraien iritsi eta keskak plazaratzeko aukera

eman ere.

Herri ekimen honekin, tailerretan ateratako arazo batzuen

inguruko proposamena tokian bertan egin nahi izan zen,

horretarako aktuazio bi egin zirelarik tokian bertan.

NON

Ea

eA-ko herriko auzo ezberdinetan burutu zen azken tailer hau.

Bedaru, Ea eta Natxitu

NOIZ

2012/05/05

2012ko maiatzaren 5ean larunbata, goizeko 10.00etatik

arratsaldeko 20.00ak bitarte burutu zen tailerra.

ZER

ondorioak

1_Ogellako hondartzan Lur Gaia-taldekoekin ekintza

dinamikoa. Ingurua ikusi, azaldu, aztertu,...

2_Bedaruko auzoan prozesuaren azalpena+bertso

poteoa+seinalizazio berria kokatu.

3_Ea-ko zuloan zehar hainbat ekimen:

bertsoak, leihoa, guneen identifikazioa, proposamenen

postontziak kokatu eta plazaren eraldaketa.

4_ Natxitun herri bazkaria,

5_Natxitun kale ekintza, errepidearen bi aldeak batuko

lituzkeen zebrabide erraldoiaren irudikapena.

26

5

SOZIOGRAMA

27

28

cccctailerren emaitzaktailerren emaitzaktailerren emaitzaktailerren emaitzak

29

1.1.1.1.tailerratailerratailerratailerra_BerokeTailerra_BerokeTailerra_BerokeTailerra_BerokeTailerra METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA

30

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

31

METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA

DIA-TEKHNĒ · ARTEAREN BITARTEZKO ELKARRIZKETA METODOLOGIAREN AZALPENA.

Dia-Tekhnē lan asanblearioko metodologia bat da eta bi ezaugarri ditu: 1) demokrazia zuzenerako espazioen aktibazio eta

egituraketa; eta 2) espazio horien kudeaketa kolektiboa hiru oinarritan bermatuz: a) (integraziorako) partaidetza; b) (alteritaterako)

tolerantzia; c) (sinergiarako) gizarte hitzarmena.

Dia-Tekhnē metodologia Artean datza bi aldagairen bitartez: Plastika Erlazionala deritzon lehen aldagaian lengoaia piktorikoaz

baliatzen da, ahozko hizkuntzaren osagarri bezala baina era abstraktuaz edo errealitate ikusgaia erreferentziatzat hartu gabe, partaideen arteko

balizko desorekak eragozteko; eta Batzar KreAktiboa izeneko bigarren aldagaian, baliabide plastiko zein performatiboak erabiltzen ditu,

elkarrizketa komunitarioaren katalizatzaile gisara.

Bibliografia:

I 1) CARRASCOSA, ALEX: Dia-Tekhnē. Diálogo a través del Arte, Bakeaz / Gernika Gogoratuz, Bilbao, 2010, 284 pp.,

(Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailburuordetzak eta Gernika Gogoratuz-ek finantzatua) ISBN: 978-84- 92804-03-0.

2) CARRASCOSA, ALEX: Dia-Tekhnē: Artearen bitartezko Elkarrizketa · Diálogo a través del Arte · Dialogue through

Art · Dialogue a travers l’Art, Gernikako Bakearen Museoa Fundazioa, Gernika-Lumo, 2010, 46 pp., ISBN:

978-84-936196-1-5.

“ERAIN HERRIA” PARTE-HARTZE PROZESUKO LEHEN TAILERRAREN DESKRIBAPENA:

Eako parte-hartze prozesuko lehen tailerra Dia-Tekhnē metodologian datza, Plastika Erlazionaleko formatuetako bat den Paperezko Plazan eta

honen baitan LurrArtea izeneko modalitatean hain zuzen.

Aurretiko pausuak (LurrArtearen irudikapena):

1. Lurraldea xedatzen hasten da, ingerada soil bat bezala, ordea; kasu honetan: Eako muga-ertza inguruko beste udalerriekiko eta Kantauri

Itsasoarekiko.

2. Mapa horren perimetroan, kardinalki, zortzi biribil marratzen dira; biribil bakoitzak muga-ertz tarte bana hartzen du baitan.

3. Biribil hauek, bakoitza dagokion lurralde puskarekin, mapatik kanpo soilik ere aurkezten dira.

4. Era berean, mapa barruan, erdi-erdian, ahalik eta forma bakunena marrazten da: Eako ingeradaren gehienezko sinplifikaziotik

ondorioztatzen den obalo bikoitza.

5.

METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA

32 32

Prozesuzko pausuak (Tailerraren garapena):

- 1. Parte-hartzaile bakoitzak mapatik kanpoko biribiletako bat hartu (c), gainean barazki paper zati bat ipini, dagokion

lurralde puskaren ingerada kalkatu eta barruan, argizarizko pinturak (Manley) zein urmargoak (Ecoline) nahastuz

eta betiere lengoaia abstraktu edo ez-erreferentzialaren bidez, nahi duena edo ateratzen zaiona margotzen du.

2. Behin margotuta, aparteko lurralde puskak (c) Eako ingerada orokorrean dagokien lekuan kokatzen dira (b), baina

atzea emanez, hau da, partaide bakoitzari begira eta ez inskribatu behar diren siluetarantz orientatuta.

[01. eta 02. pausuen esanahia: DISOZIAZIOA. Errealitate aurrean erakusten ohi dugun jarreraren

irudikapena, gehienetan indibidualista eta ororen interesaz axola gabea.]

3. Atzea ematen zuten biribilak zuzen ipintzen dira, Eako maparen siluetari atxikita

.

[03. pausuaren esanahia: SOZIALIZAZIOA. Lurralde barruan dagokigun nahitaezko jarreraren bistaratzea:

geure interesak guztiz partikularrak izanda ere, herri baten parte gara, hau da, “ezaugarri, ohitura eta

erakunde amankomunak dituzten gizakien multzo baten” edo “gizaki multzo hori bizi den lurraldeko” kide.

Beraz, gutako bakoitza “ETXE” gara.]

4. Posizioz aldatzen dugu eta gure ezkerrekoaren tokian ipintzen gara (= Alteritatea). Erlojuaren orratzen norabidean, 8 partaide

bagara – 'a', 'b', 'c', 'd', 'e', 'f', 'g', 'h' –, 'a' 'b'-ren ordez jartzen da, 'b' 'c'-ren ordez, 'c' 'd'-ren ordez eta horrela, ondoz ondo,

azkenak lehenaren lekua hartu arte.

[04. pausuaren esanahia: PARTAIDETZA (Demokraziaren lehen euskarria).]

METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA METODOLOGIA eta ONDORIOA

5. Ondokoaren tokitik, bada, lehengoz ezkerreko bikotearekin eta ostean eskumakoarekin elkarrizketan aritzen

gara,hasieran hitzez eta ondoren, biribilen bitartean, hitz egindakotik ebazten diren akordioak irudietara itzuliz,

betiere adierazpen abstraktu edo ez-erreferentzialari eusten diogularik.

[05. pausuaren esanahia: TOLERANTZIA (Demokraziaren bigarren euskarria). Binakako elkarrizketetatik

ondorioztatzen den perimetroari “KALE” deritzogu.]

6. Banako biribilak eta binakako tarteak beterik, erdiko figurari (d) ekiten diogu: “ETXEtik KALEra eta KALEtik

PLAZAra”. Maparen ingerada orokorraren sinplifikazioa den obalo bikoitz horren barrura partaide bakoitzak forma soil

bat ekartzen du eta elkarren arteko adostasunez, zortzi forma soilekin bilbadura bat eraikitzen da, mapako muturguztiak

uztartzen dituen armazoia. Ateratako egiturak, edukiontzi baten gisara, gura beste ekarpen jaso ahalko du.

[06. pausuaren esanahia: GIZARTE HITZARMENA (Demokraziaren hirugarren euskarria). Zortzikote

bakoitzaren forma soilen egiturak lurraldearen kudeaketa kolektiborako araudia sinbolizatzen du.

Sinergiazko azken une-gune honi “PLAZA edo AGORA” deritzogu.]

7. Azkenik, barazki paper gainean sortutako muralak, 6 osotara, bezperan ebaki eta garbitutako kanaberei uztartu eta

pankartak egiten ditugu. Donibane Elizatik atera eta pankartak gora, kalejiran, Aratustearekin lotzen dugu (izan ere,

tailer honetan, bestearen lekuan –alteritatean– ipini garen heinean, mozorrotu gara). Pankarten aldarrikapena

kolorezko mapa baino ez da, mapek askoz ere zentzu sakonagoa gordetzen duten arren, demokraziaren hiru euskarriak

hain zuzen –partaidetza, tolerantzia eta gizarte hitzarmena– eta partaideek, esperientzia honen ostean, badakite.

34 34

2.2.2.2.tailerratailerratailerratailerra_ProblematikaAzterketa_ProblematikaAzterketa_ProblematikaAzterketa_ProblematikaAzterketa METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA

2. tailerrean herritarrentzako garrantzizkoak diren gaiak jaso ziren. Herritarrek,

beraien eztabaida eta talde-lanean, Udalerriko auzo ezberdinak eta orohar udalerri

osoan ere dauden arduren, arazo negatiboen eta gaitasun positiboen gaitegia finkatu

zuten;

Hirigintza eta Lurralde antolamenduarekin loturarik ez duten herritarrengana

heltzeko baina, ulerterrazak izan nahi ziren galdera sinpleekin hausnarketa erraztu nahi

izan zen. Galderotatik eztabaida abiatu eta era deliberatibo batetan herritarrei lekua

eman zitzaien. Horretaz gain, aldez aurretik gobernu taldeak helarazitako gaitegi bat

ere bazegoen, beraz gaitegia zabala eta anitza zen.

Gainera, taldeka banatu genituen, talde homogeneotan: Auzoka lehendabizi eta

auzo bakoitzaren barruan sexuka ondoren. Honen helburua, eztabaida guneetan

afinitateak lortzea eta eztabaidak dinamikoak izatea izan zen , hobeto elkar ulertuko

zitezkeelakoan

Beraz, gaurko Eako argazkian dauden gaiak

atera eta hemendik eta 10 urte barruko argazkian

agertzea nahiko luketen gaiak identifikatzea zen

helburua.

Hausnarketa erraztu asmoz; galdetegia,

hirigintza eta eguneroko bizitza lotzen duten 3 arloz

baliatuta egin zen, gai bakoitza kolore batez

identifikatuz:

//ESPAZIOAK// etxea, kalea eta plaza.

//EKINTZAK// derrigorrezkoak, hautazkoak eta

sozialak.

//BALIABIDEAK// bizitzarako beharrezkoak,

komunitate izaerakoak eta luxuak.

36

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

e s pa z io a k e kint za k ba lia bide ak g a i l ibre a

e txea ka lea plaza hautazkoak sozia lak luxuazkoak

Na txitua 1 PLAZA/PARKING

Na txitua 2

Ea 1 UDA-NEGUA HERRIA ZATITUTA

Ea2

Be da ru1

Be da ru2

behar r ezkoa

k

bizir aute r ak

o

behar r ezkoa

k

ENERGIA bes te

eredu batzuk

MUGIKORTASUNA

erosketak

egiteko,... danerako

mugitu beharra

PAISAIREN

BALIOA

ERREPIDEA.

Kontuz!!!

LOKALAK

ERREZIKLATU.

Angelutxu txokoa,

eguneko zentrua

EKINTZA

SOZIALAK JAI

EGUNETARA

MUGATUAK

BASURAK!!! tapa

barik

SUFICIENDIA

ALIMENTARIA

LIBURUTEGIA

INTERNETAREKIN

GREMIOAK ETA

LANA

BERRESKURATU

PETROLEOARI

ALTERNATIBA

ENERGIA

ALTERNATIBOAK

AUZOLANA

BULTZATU

OSO HERRI

ALEGREA IZAN DA

EA

LANA

BIRLOKALIZATU

BEHARRA

EKINTZA

SOZIALAK

BULTZATZEKO

LEKU BAT BEHAR

DA. Aterpean

ELIZA BAT

EKINTZA

SOZIALETARAKO

DENDA BAT

BEHAR DA.

Erosketa danak

kanpoan ez egiteko

LEHEN

SEKTOREAREN

BERRESKURAPE

NA

AUZOLANAREN

KULTURA

SUSPERTU ETA

LANDU

ERREKARI

BEGIRAKO

NORTASUNA

TRAFIKO ARAZOA

KONPONDU

3 HERRI

DESBERDIN DIRA

IE-ko ZULOA bera!!

garrantzitsuena

HERRIAN BETI

BIZI DIRENEI

ERRAZTASUN

GUZTIAK EMON

ZERBITZU

DEFIZITA

ELKARBIZITZA

EGITEKO

AZPIEGITURA

FALTA

LANA,

ETXEBIZITZA,

ZERBITZU

MINIMOAK...egoer

ari buelta emateko

ezinbes tekoak

HERRIAN

BIZITZEKO

BALIABIDEAK

EGON LEIKEZ

BAINA....

EZ DIOGU

PROBETXUA

ATERATZEN

HERRIKO

JENDEAREN

GAITASUNARI

AISIALDIRAKO

HERRIA

-kotxeak behar

direlako -pinadiz

jos ita -baserria

desagertuz

ETXEAK JENDEA

HERRIAN

BIZITZEKO

(errentan, eros ita)

lana non egin

topatu

ETXEBIZITZA

ARAZOA

alokatzeko,

eros teko,.. etxerik

ez. Prezioak,

baldintzak,... etxe

huts asko daude. 2.

ETXEBIZITZAKO

HERRIA GARA

KALE EDO

AUZOAREN

ARABERA BIZITZA

GUTXI . Jende gutxi

bizi da urte osoan

gune batzutan.

Ondorioz bizitza

sozial gutxi

TURISTIFIKAZIOA.

Orain arte egindako

gauza gehienak

kanpotar eta

udatiarrei begira

egin dira eta ez

herriaren arabera.

Ondorioz udan

herriak gainezka

eta neguan huts ik

egoten jarraitzen

du

APARKATZEKO

ARAZOA

OPORRETAN ETA

ASTEBURUETAN

JENDEAK

KANPORA JOTZEN

DU BEHARREZKO

EKINTZAK

EGITERA. (lan,

ikas i, eros i,...)

herrian eskaintza

gutxi dagoelako.

Mugikortasuna

handia da baina

autobus gutxi dago,

2 ordut ik behin.

HERRIA POLITA

ETA ATSEGINA

PASEORAKO baina

eguraldi txarra

dagoenerako

es talitako lekurik

ez dago (jende

nagus iarentzat ,

umeentzat,...)

DESOREKA

NEGUTIK UDARA.

Huts ik edo

mas ifikatuta.

Herrian aukera

gutxi daude eta

jendeak kanpora

jotzen du

HERRI TXIKIA ETA

JENDE GUTXI

GARA BAINA

TALDE ASKO ETA

MUGIMENDUA

BADAGO.

herriko

produkzioak ez ditu

herritarren

elikadura beharrak

asetzen eta

kanpoko produktu

asko eros ten dira.

1.SEKTORETIK

EZIN DA BIZI

KASU

GEHIENETAN.

Norbere

kontsumorako

ematen du

bakarrik.

AISIALDIRAKO

LEKU ETA

EKINTZA FALTA

BEREZIKI

NEGUAN

KOTXE KOPURU

HANDIA

BIZTANLERIA

KONTUAN

HARTUTE

HERRIAK ITXURA

ZIKINA DAUKA.

Kaka, zikinkeria,...

BASERRIEN

IDENTITATEA

GALTZEA

NEKAZARITZA

LURREN GALERA

(sas i-piñu)

NUKLEOA

INDARTU

BEHARRA.

Integrazioa eta

bertako ohiturak

LANDA

LURRETAKO

ETXEBIZITZAK.

Nola? Non?...?

EREDU

EKONOMIKOA

ALDATU

BEHARRA (txip

aldaketa, baita

eskualdean)

BEDARUKO BALIO

ANBIENTAL ONAK

ZAINDU .

BALIOAN JARRI

ASTEBURU /

ASTEBARRU

bizitza sozialaren

gainbehera

GARRAIO

PUBLIKO ESKASA

UR ZIKINEN

TRATAMENDURIK

EZ DAGO

LEKU FALTA

EKINTZA

KULTURALETARA

KO,

KIROLETARAKO,...

BASERRI

HUTSEKIN ZER

EGIN, PENTSATU

BEHAR DA

OGELLA BIOTOPO

IZENDATU ETA

ZAINDU

ENERGIA

BERRIZTAGARRIA

K

PAISAIA

ERRESPETATZEN

DUTEN ERAIKIN

BERRIAK

HERRITARRENTZA

T

MUGITZEKO

ZAILA.

Irisgarritasun

arazoak

EZ DA

ERABILTZEN.

Herrian ez dago

ezer

sozializaziorako

ELIZAREKIKO

INDEPENDIENTEA

DEN

SOZIALIZAZIOA

BULTZATU.

Euskaraz batik bat

BEHARREZKO

GAUZA DENAK

KANPOAN. Kotxea

hartu behar

danerako.

BEDARUK

ESKAINTZEN

DUEN AISIALDIA

BERTAN

(hondartza, kalea,

paseoa)

GAINONTZEKOA

EA-t ik KANPO

ESKOLAN EAN

BALEGO

ARRATSALDETAN

ERRAZAGOA ADIN

EZBERDINETAKOA

K BATZEA.

Frontoia, plaza ,

eliza,...

AUTOSUFIZIENTZI

ARAKO NAHIKOA.

Bertakoa jateko

aukera

URAK PRESIO

GUTXI . Atxikarrek

udan ura hartu eta

Bedarun urik ez

MINIMOA

URBANIZATU.

TOKI BAKOITZARI

BEREZITASUN

BAT EMAN. GARBI

MANTENDU

BERTAKO BIZI

KALITATEA LUJO

BAT DA.

-umeak pieza

garrantzitsua

herriko bizitzan

-adin guztientzako

herri bizia( herrian

jendea balego

bertan erosketak,...

komertzioaren

ordutegia moldatu)

-auzo

ezberdinetakoak

elkar ez ezagutu

37

3.3.3.3.tailerratailerratailerratailerra_NegatiboenDekonstrukzioa_NegatiboenDekonstrukzioa_NegatiboenDekonstrukzioa_NegatiboenDekonstrukzioa

Tailer honetan, aurreko tailerreko lantalde homogeneok apurtu genituen, interes fokuak edo presio taldeak sakabanatuz. Aurreko tailerreko

gaitegiko 3 multzoen barruan positibo eta negatiboetan bereizi genituen ateratako gaiak. Amankomuneko puntuak zituzten gaiak batuz

eta auzo eta beharrizan ezberdinetako pertsonen proposamenak kolektibo bilakatuz..

Aurretik aipatutako eta Lurralde antolamendua eratzen duten 3 ikuspegiren araberako lantaldeetan banatu zirelarik tailerrak:

GARAPEN LOKALA // BIZITZA KALITATEA // KOMUNITATE INDARTSUA

38

METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA

Hiru arlo hauekin arlo teknikoagoak edo itxiagoak kaleko hizkuntzara eta

ulermenera jeisteko ahalegina egin zen, ulerterrezagoak egiteko.

Bestalde, ikuspegi hauek elkarren artean transbertsalak zirela azaldu zen. Hau

da, multzo batek hartzen dituen gaiak beste arloetan ere baduela era batetan edo

bestean eragina.

Bizitza kalitatea: landa-gunearen eta gune urbanoen kualitate fisiko, estetiko,

eta era berean osasuna eta paisaiari dagozkionak barne hartzen ditu. Hauek

ezinbestekoak dira bizitza kalitate minimo bat lortzeko.

Komunitate indartsua: elkarbizitza eta herritartasun duina izateko baldintzak

aztertzen dira. Hala nola, mugikortasuna, espazio publikoen antolamendua, hirigintza

ereduak eta lurraldeak berdintasunarekin -genero, adin, ezintasun zein jatorriarekiko

berdintasuna- duten zerikusia, ekipamenduak, eskolak eta umeen jolas guneak, e.a.

Herri-garapena: elkarbizitzarako egitura sozial eta ekonomikoak aztertzen

ditugu, herrian lan eta bizitzeko egitura-sare bat beharrezkoa delako herriak bizirik

egoteko, komunitate indartsua izateko eta bizitza kalitatea kudeatzeko baliabideak

sortzeko. Hau horrela, pertsonek bizirauteko soilik ez, beste pertsonekiko eta

lurraldeakiko ditugun hartuemonak ere erlazio ekonomikoetan, elkarkidetzan, zaintzan

eta orohar lan erreproduktiboan, eta materialeen eta energiaren zikloetan oinarritzen

direlako.

39

METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA

tailer honetan, herriko gune negatiboen dekonstrukzio edo deseraikitzea gauzatu

nahi izan zen lau ariketen bitartez:

1.ariketa:

Behin gaitegia zehaztu eta klasifikaturik mapa batean gai ezberdinakidentifikatzea

izan zen taldeek burutu behar izan zuten lehen lana.

2. ariketa:

aldez aurretik aipatu ditugun hiru lantalde bakoitzean arazo edo kezken deseraikitzea

-Heidegger eta Derridaren jatorrizko adieratik gure prozesura sinpletasunean

eratorrita-, arazoan bertan zentratu ordez, denbora tresna bezala erabiliz hauen

jatorria, sortu duten arrazoiak eta izaera eraikitzea zen kontua. Horretarako gai

nagusi bakoitza pelikula batean irudikatu genuen eta guztion artean gai horren

aurrekariak edo arrazoiak irudikatu genituen.

3.ariketa

gaitegia lehentasunen arabera ordenatzea zen ariketaren helburua.

4.ariketa:

Eraikitze lan hauek pertsonalak edo ikuspegi anitzekoak direla ulertzean;

kontzientzia kolektiboa eta pertsonalaren arteko elikadura dago: Hirugarren ariketa

honek, erlatibizazio ariketa bat egin beharra eskatzen zuelarik, arazo garrantzitsu

hauei konponbidea bilatzeko norbanakoak, herriarenak eta kanpokoak diren

baliabideak gai bakoitzaren konponbiderako identifikatzea zelarik helburua.

40

Komunitate indartsuaKomunitate indartsuaKomunitate indartsuaKomunitate indartsua laburpen taulalaburpen taulalaburpen taulalaburpen taula ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

41

Komunitate indartsuaKomunitate indartsuaKomunitate indartsuaKomunitate indartsua

Komunitate indartsuko tailerreren 3. sesioan landutakoaren ondorioak.

1.- Sozializaziorako ekipamendu / espazioen falta.

Natxituan ekintza sozialak bururtzeko leku baten falta dagoela aipatzen da, zkenaldian alkarbizitza Hotelaren inguruan ematen da. Lehen

plaza zen alkarbiziztaren eremu nagusia, berton bi taberna zeudenean. Orain ordea plaza aparkalekua bihurtu da. Denda bat behar da,

Ibarragelun dagoenaren modukoa, auzolanean bertako produktoak saltzen dituena.

EA-n elkarbizitza pizteko balio duten ekipamenduak falta dira, dendak, herri harremanetarako lekuak, zerbuitsi¡uak, etab... Lehen eskola

egon zen, eta honek herria biziagoa egiten zuen.Herriak utzi behar dio bigarren etxebizitzen herriaren izaerari eta eguneroko bizitza

bultzatzeari sutsi behar dio, horretaarako berton ekintzak, erosketak eta lana kokatu behar da. Sozializazioarako lehen behar dena jendea eta

elkarbizitza bait da.

Bedarun ez da nabari sozializaiorako esparrurik. Denda bat behar da, Ibarragelun dagoenaren modukoa, auzolanean bertako produktoak

saltzen dituena. Edo agian denda ibiltaria auzoen artean mugitzen dena, kamioi denda.

2.- Ekintza sozialak.

Herria bizia izan da, lehen jendea kalean ibiltzen eta solasean egoten zen, dendak ziren, arratsaldetan jendea kalera urtetzen zen umeekin,

egonean.

Orain, EA-n jaiegunetan bakarrik dau giroa. Astegunetan herria oso bre da. Asteburuetan bizizta pizten da.Eguneroko biziztan, astean zehar,

jendea lanetik brandu heltzen da 19etan edo, eta ez da etxetik urtetzen. Eskolarik kanpoko ekintzak Gernikan egiten dira. Herrian sortu, egin

eta antolatu behar dira gauzak, bertan dagoenari eutsi, baserriak, natura, mendia, itsasoa...

Bedarun asteburu eta astegunen arteko aldea oso handia da.

3.- Etxebizitza arazoa

Duela ez hainbetse Ean 1600 pertsona bizi ziren, berton lana zen: arratsaleak, paper fabrika, nekazariak, merkanteak. Garai horretan ez

zegoen etxe hutsik, jendea berton bizi zen naiz eta familiaren parte bat Bilbon edo Gernikan egon. Orduan bi eskola ziren herrian.

42

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

Herrian bizizteko etxeak osos karu daude, alokairua ere oso prezio altuetan ematen da. Etxebizizta huts piloa dago. Eta azkundean ere

bigarren etxebizitza gehiago plantetaezn dira (honek aste barruan duen eraginarekin). Etxebizitza politika publikoa bideratzeko baliabideak

landu behar dira.4.- Uda / neGua

Udatiarrak duela nahikotxo badaude ere, lehen, jende gehiago bizi zen herrian eta udatiarrak esagunak ziren herrian.

Orain udatiar eta herrikoen arteko oreka herrikoentzako ahula da, horrela etxe azkotan jende gutxi bizi da astebarruan, etxe blokeak

bakartiak agertzen dira aste barruan, eta honek ere badu bere erreflexua kaleetan, auzokideen arteko topaketa zailagoa edo ezinezkoa

delako. Gauzak horrela ekintza ugari udari eta asteburuei begira programatzen dira. Udan herria gainezka da eta arazoak ere badira (ura,

aparkalekua, etab...).

5.- Herria zatitua

EAko herria beti batu ditu izaera desberdinetako bizitzak; Bedaru eta Natxitun nekazal bizitza eta aktibitateei lotutako eremuak izan dira;

eta EA herria itsasoari lotuta egon den bizitza eta aktibitateak izan ditu bagusi (konserbak, marinelak, merkanteak, etab...).

Herritarrak dibertsitate eta aberaztasun honetaz disfrutatzeko eta kontzientsia hartzeko ezinbestekoa da eremu bakoitzeko balioak

ezagutzear ematea (informazioa, txarlak, mendi martxak, dokumentazioa, ibilbideak markatu, etab...) eta baita ere herriko eremu desberdinen

arteko loturak sustaztea; umeen bitartez lan hau errazagoa izan daitekela aipatzen da. Era berean herria eta auzoen arteko loturak sendotzeko

“herri furgoneta” bat martxan ipintzea interesgarria izan daiteke.

6.- Auzolanaren beharra

Auzolana betidanik egin izan da herrian, gauzak egiteke zeudela eta jendean antolatu edo banaka egiten ziren, kaminuak zaindu, herri jaiak

antolatu, etab... denborarekin lan asko administrazioak bereganatu egin ditu eta honek delegazionismoa eragin du.

Udalean eta herrian dauden beharren inguruan antolaketa behar da, eta gauza asko parte hartzearen bitartez auzolanean egin ahal dira. Ez

administrazioari lana kentzeko, baizik eta herrigintza eta komunitatea indartzeko eta herria eta eguneroko bizitzarako beharrezkoak diren

baliabideekin loturak sendotzeko.

43

bizitza kalitatea bizitza kalitatea bizitza kalitatea bizitza kalitatea laburpen taulalaburpen taulalaburpen taulalaburpen taula

44

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA Jasotako datuen analisiaren ondoren, ordenazio berrian hobetu beharreko puntu negatiboak zeintzuk diren aurkezten da.

6. Paisaia: Industria iristeak baserriaren eta beronen inguruko ariketen galera dakar, honen eraginez paisaia eraldatu delarik eukalipto eta pinu baso eremu handiak okupatuz.

Landa eremuen okupazio honek baserriari, paisaiari eta eredu sozioekonomiko burujabeari lotutako abeltzaintza eta nekazaritza aktibitatea ez dutelarik posible

egiten.

Prop.: Egoera hau hobetzeko baliabide bezala, Nekazal lurren Fondoaren bitartez kalitatezko lurren erabilera, bertoko

kontsumoa bultzatzea, landatu beharko ez litzatekeena zehaztea,... proposatzen da

7. Kotxearen presentzia - Kotxe partikularraren gehiegizko erabilera. Bizitza eredua eta zerbitzu publikoen kalitate txarraren eraginez.

- Kotxeen presentzia handia batik bat opor sasoian eta asteburuetan

- ArriskuaNatxituko bide gurutzean eta Ea-ko plazan. Kotxeen abiadura handiagoa da toki hauetan eta arriskua handitu egiten da.

- Hondartzak jendea asko ( kotxe asko ) erakartzen du.

- Natxituko plaza aparkaleku bilakatu da plaza honek bizitza galtzearekin batera eta egindako aktuazioen eraginez.

Prop.: trafikoaren abiadura moteltzeko aktuazioak eta Natxituko plazaren ordenazio berria erabilera soziala bultzatzeko.

8. Irigarristasuna: - Maldako eraikinek irisgarritasun arazoa dakarten, batik bat adineko jendeari eragiten diolarik.

- Eraikin askok igogailurik ez, hau ere arazoa delarik adinekoentzat batik bat.

Prop.: igogailuak jartzeko dirulaguntzak bilatzea.

9. Zerbitzuak - Ur hornikuntza ez da nahikoa udaran, bertan erroldatutakoen arabera dimentsionatua bait dago.

- Zaborra: uraren dimentsionamendu arazo berberak dauzka

- Ez dago ur hondakinen tratamendurik.

Prop.: Busturiako ur partzuergoa eta udalaren arteko komunikazioa, konpostajea bultzatu eta heziketa sustatzea a

zaborra eta herriko garbitasunaren inguruan.

10. Topaketarako guneak - Aterpea botatzen da faltatzen auzo bakoitzean. Eskola herrian ez egoteak elkargune sozialerako puntu garrantzitsu baten galera ekarri du.

Kiroldegiak ezin du beharrizan guztiei erantzun.

Prop.: Natxituko eskolak eta Ea-ko eliza bat erabilera sozialerako. Auzolana herritarren lotura tresna bezala erabili.

45

garapen lokala garapen lokala garapen lokala garapen lokala laburpen taulalaburpen taulalaburpen taulalaburpen taula

1. azpitaldea 2. azpitaldea bataz bestekoa guztira garrantzi

maila

1. Sektorea: Elikadura: 1. Sektorea: 3 1

Elikadura: 1. Sektorea: Elikadura: 3 1

Zerbitzu defizita Nekazaritza lurren galera: sasi eta piñuz Zerbitzu defizita 8 3

Ez diogu probetxua ateratzen

herriko jendearen gaitasunari

Ez diogu probetxua ateratzen herriko jendearen

gaitasunari

Ez diogu probetxua ateratzen

herriko jendearen

gaitasunari 8 3

Mugikortasun behartua: Zerbitzu defizita Nekazaritza lurren galera:

sasi eta piñuz 9 5

Nekazaritza lurren galera:

sasi eta piñuz Aisialdi eta kultura, ekipamenduak: Mugikortasun behartua: 12 6

Garraio publiko eskasa: Mugikortasun behartua: Aisialdi eta kultura,

ekipamenduak: 15 7

Auto partikularraren erabilera Auto partikularraren erabilera Garraio publiko eskasa: 16 8

Aisialdi eta kultura, ekipamenduak: Garraio publiko eskasa: Auto partikularraren

erabilera 16 8

Aisialdirako herria da Aisialdirako herria da Aisialdirako herria da 20 10

46

ONDORIOAONDORIOAONDORIOAONDORIOA

47

garapen lokala garapen lokala garapen lokala garapen lokala laburpen taulalaburpen taulalaburpen taulalaburpen taula ONDORIOAONDORIOAONDORIOAONDORIOA

Hainbat aldiz errepikatzen edo azpimarratzen diren gaiak ditugu sozio ekonomia arloan. Hartaz, ondorio nagusiak argitzeko gai multzoetan

elkartuko ditugu eta planteamendu, ideia edo beharrizan nabarmenenak jaso ditugu garrantzi mailaren arabera.

Lehenik eta behin, lehen sektorearen gainbeherak, elikadura eta bertoko produktuen kontsumoak, baserri bizitzaren gainbehera, baserri

kultura eta lurren galtzeak duen garrantzia nabarmentzekoa da, hirurak ere gai garrantzitsuenen artean daudelako.

Hortaz, behin eta berriz azpimarratzen den ideia bat da lurren udal banku bat eratzea. Honek nekazal lurrik onenen identifikatzea eta

babestea dakar inplizituki, beste erabilpen batzuetatik gordez. Era berean, bertako produktuak kontsumitu eta komertzializatzeko era guztietako

ekimen eta proposamenak eskatzen dira, hauen artean esanguratsuena plaza bat antolatzea, eta azoka egiteko gune baten (estalia izan behar zela

beste erabilpen batzuetarako ere) beharra azpimarratzen zelarik.

Gainera, komertzio jakinak faltan botatzen dira, eta bizitzeko moldearen aldaketa beharrezko ikusten da, tailerrera bertaratu zen jendearen

prestutasuna agertzen zelarik: Bertako komentario errepikatuenak, lasaiago eta bertakoa (ahal den neurrian) kontsumituz bizi, eta herriko sare

sozialak eta zaintza kateak berreraikiz (umeak elkartu eta zaindu, auzolana, eta abar).

Honen inplikazioetako bat, herria bizigarriago eta seguruagoa egitean datza, umeen zaintza eta elkarbizitza espazio egokiagoei begira

adibidez, autoak kaletik kenduz eta espazio publikoen kalitate, segurtasun eta erabilpenean irabaziz. Hortaz, autoekin zer egin definitu behar da.

Aparkalekua herri bilbetik kanpora atera ala ez, zirkulazioak auzokoei mugatu, uda sasoiko kudeaketa, e.a.

Herriko bizitzan etxe hutsek eta deslokalizazioak izan duten garrantzi (negatiboa) nabarmentzen da, eta biztanleria efektiboaren (bertan bizitza

egiten duenaren) galerari ez bakarrik, bizitzeko moduei egozten zaie herriaren gainbehera. Kualifikaziodun jende asko delarik, ez omen da

hauendako lanik ez bizitzeko modurik herrian.

Beste alderdi azpimarragarri bat, udaletik zer espero den da. Ekintzaileen bultzada, bertoko komertzioaren berpizkundea, nekazaritza

kulturaren zabalkundea, garraio konpartitua eta taxi-busaren kudeaketa eraman, e.a. Udalari, auzolanaren filosofiaz bat eginez, inplikazio soziala

eskatzen zaio eta ez azpiegitura eta aurrekontuen kudeaketa hutsa. Horrela, Informazioa zabaldu, era guztietako kurtsoak eta konferentziak

antolatzea, sektore ezberdinen promozioan jardun eta gizarte hezkuntzan paper nabarmena izan beharko lukeela uste da.

Azkenik, herrian kapital soziala baliotsua izanda ere, jendearen inplikaziorik gabe zaila dela edozein ekimen eta herriaren bizitza

sozio-ekonomikoaren pizkundea azpimarratu zen behin eta berriz, auzolanaren, ahoz-ahokoaren eta inplikazio pertsonalaren ezinbesteko

garrantzia azpimarratuz.

48

4.tailerra4.tailerra4.tailerra4.tailerra_Positiboen Konstrukzioa_Positiboen Konstrukzioa_Positiboen Konstrukzioa_Positiboen Konstrukzioa METODOL METODOL METODOL METODOLOGIA OGIA OGIA OGIA

Laugarren tailer honi, aurreko tailerren laburpen arin batekin eman zitzaion

hasiera. Laburpen honekin gainontzeko taldeek egin zutenaren berri eman eta aurreko

tailerretan parte hartu ez zuen jendeari egindakoaren berri ematea izan zelarik

helburua.

Behin hasierako aurkezpen hau bukatuta 3.tailerrean bezala Garapen Lokala,

Bizitza Kalitatea eta Komunitate indartsua taldeetan banatu ziren parte hartzaileak,

aurreko tailerreko talde berbera errepikatu beharra zutelarik gerturatutakoek. Aipatu

beharrekoa da, 4. tailer honetara aurreko tailerrean egon ez zen jendu ugari gerturatu

zela eta parte hartzea ona izan zela.

Tailer honetarako talde bakoitzak dinamika ezberdin bat erabili zuen, talde

bakoitzaren izaera eta landuko ziren gaietara hoberen egokitzen diren dinamikak bilatu

zirelarik.

Hala ere 3 taldeetan amankomuneko puntu bat egon zen, gai bakoitzari

zegokion hitzaldi espezifikoa halegia. Horretarako gai bakoitzean aditua den talde bat

etorri zen beraien esperientzia eta proposamenak azaltzera.

Garapen Lokalari zegokion taldera BIZI BIZIKI etorri zen hitzaldia ematera.

Bizitza Kalitatearen gaiaren ingurukoa berriz LURGAIAkoek eman zuten eta

Komunitate Indartsuari zegokiona HIRIA KOLEKTIBOAK.

Hiru hitzaldi hauekin diziplina bakoitzeko oinarrizko kontzeptuak txertatu eta

gai honen inguruan burututako edo kontuan hartu beharreko hainbat proiekturen berri

eman zen.

49 49

Komunitate Indartsua Komunitate Indartsua Komunitate Indartsua Komunitate Indartsua METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA

Lehen atalean genero ikuspegiko hirigintzaren atal teorikoa txertatu zen, ahalegina egin zelarik parte hartzaileek disziplina honetako

oinarrizko kontzeptuak barneratuko zitutzen eztabaidetan zentratzera.

Landuko zen gaiaren inguruan erreflexionatu eta eztabaidatzean zetzan, parte hartzaileak Hirigintza eta Generoaren oinarrizko

kontzeptuetan kokatzea alegia.

1. Auzkenpen teorikoa

Honetarako, gutxi gora behera ordu erdiko azalpen teoriko bat eman zitzaien parte hartzaileei Power Point aurkezpen baten bidez

lagunduta, non Hiria Kolektiboko arkitektoak hurrengo ataletan mugitu ziren marko teorikoaren oinarriak planteatzerako orduan.

Tailer honetako atal teorikoa hirigintza, hiria, gizartea eta elkarbizitza, eguneroko bizitza,... eta nola bermatu kontziliazio eta

korresponsabilitatea bezalako kontzeptu garrantzitsuetan definitu zen. Hau da, Hirigintza eta Generoaren inguruan. Artezpide hauek beranduago

egingo den Ea-ko herriaren inguru urbanoan analisiaren gerturatze motara bideratzea zuelarik helburu, kontuan izanik faktore ezberdinak,

indibidualak, koletiboak edo interes orokorrekoak.

Herritarrak hirigintzara gerturatzeko eta eguneroko bizitzatik herriko baliabide eta beharrizanez konturatu arazteko balio izan zuen atal

teoriko honek.

2. Ariketa laburra

Behin hitzaldia amaituta lehendabiziko ariketa labur bat egin genuen. Honen helburua herriko planoaren gainean, koloreetako rotulkiekin

herrian dauden ekipamendu mota ezberdinak identifikatzea izan zelarik: kiroletakoak, hezkuntzarakoak, soziokulturalak,

3 . Ariketa nagusia

Ariketa laburrean identifikatutako ekipamenduak baloratu ondoren, planoaren gainean mugikortasunarekin lotutako sareak (autobusaren

ibilbide eta paradak, oinezko ibilbideak,...) eta espazio publikoen sarea identifikatu ( parkeak, plazak...) eta baloratu egin ziren.

50

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA NatxituNatxituNatxituNatxitu

Ea Ea Ea Ea ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

52

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA BedaruBedaruBedaruBedaru

53

ONDORIOAONDORIOAONDORIOAONDORIOA

Tailerrean burututako sailkapena jarraituz 4 ardatzen inguruan sailkatu ditugu Komunitate indartsuaren 4. tailer honetatik ateratako

helburuan: Espazio publikoen sarea // ekipamenduen sarea // mugikortasuna

Espazio publikoen sarea:

Plaza eta parkeen sare honi dagokionez Ea eta Natxitukoak dira tailer honetan ateratako kasuak:

NATXITU___ Errepideak lehen plaza bezala erabiltzen zen eta gaur egun kotxeen aparkaleku funtzio betetzen duen plaza e

ta txokoaren aurrealdean dagoen, eta gaur egun asko erabiltzen den eleiza ingurua bereizten ditu. Bertatik

dabilen kotxeen abiadurak eta kopuru haundiak bien arteko erlazioa erabat mozten dutelarik.

EA________ Kasu honetan ere kotxeen presentzia handiak herriko plaza eta txokoak aparkaleku bezala erabiltzea ekarri

du, alde zaharreko kale eta txoko txiki guztietan dutelarik aukera aparkatzeko. Hala ere, udaletxe aurreko

plaza da kotxeen joan etorriak arazo larriena sortzen duena, Plazaren izaera ere galdu egin bait du. Plaza

bera kotxeen espazio bilakatu delarik bere osotasunean.

Ekipamenduen sarea :

Orokorrean ekipamendue sarea positiboki baloratu da herrian baina gestio txarrarengaitik gutxi erabilita daudela deritzote parte hartzaileek.

Gainera sarritan zaintza eskasagaitik itxura zikina dute instalazioek . Erabilera anitzeko espazioak dira herriaren beharrizanei hoberen erantzungo

lioketenak. Herri txikia izanik beharren arabera moldatu daitezkeen espazioak ikusten dituztelarik herritarrek hoberen aprobetzatu liratekeen

ekipamendu bezala.

Hala ere, haurreskola eta ikastetxea Ea-ko zuloan bertan baleude herrian bizitza gehiago legokeela uste dute, umeen inguruan bizitza

handia sortzen bait da eta herrian bertan giroa sortuko bait luke, gaur egun eskolatik irten eta bakoitza bere etxera joaten bait da, ez bait dago herriko

plaza edo parke baten ondoan , eskolatik irtendakoan bertan geratu ahal izateko guztiak.

54 54

ONDORIOAONDORIOAONDORIOAONDORIOA

Kirolari dagokionez, herrian kirola egiteko toki aproposik ez dagoela deritzote, frontoia txiki gelditzen bait da eta ez bait dago bestelako

kirol ekintzarik egiteko toki aproposik. Ea-ko frontoia delarik zerbitzu gehien ematen duena baina batik bat umeek erabiltzen dute, nagusiak

Natxituko frontoira joaten direlarik.

Herrian nagusiak kirola egiteko edo yoga, pilates,... eta antzerako ekintzetarako toki apropos baten beharrizana somatzen dutelarik. Beti ere

espazioak moldatzeko aukera emango lukeena eta beharren arabera erraz eraldatu ahalko liratekeen espazioak alegia.

Mugikortasuna:

Ea-ko biztanleak kotxe partikularra erabiltzen dute beraien egunerokotasunean edonora joateko. Honen arrazoia, zerbitzu asko herrian

dispertso egoteak ekarri du eta baita beste hainbat gauza egin edo erosteko inguruko herrietara joan beharrak.

Gainera, ez dago garraio publikoaren sare egoki bat herriko auzo ezberdinak komunikatzeko ezta inguruko herriekiko lotura arina

bermatzen duena ere. Erosketak egiteko, zinera joateko, ,... zein Ea-ra bertara trago bat hartzera joateko jendea kotxe partikularraren bitartez

mugitzen den batetik bestera.

Auzobusaren zerbitzu eraginkorrak auzoetako biztanleak Ea-ko zulora gerturatzea ekarriko luke eta honekin herri bizitza eta jendearen

arteko harremanak sendotzea.

Bestalde, inguruko herriekin Ea lotzen duten autobus linearen maiztasuna handitu beharko luke, egunerokotasunerako ordu biro ez bait da

nahikoa herritik autobusa pasatzea herritarren beharrizanei erantzun egokia emateko.

Herrian bertan, auzo batzuen arteko distantzia ez da handia eta jendeak paseorako edo aisialdirako erabiltzen ditu ibilbide hauek. Hala

ere, auzoen artean bidegorri sare bat balego bizikletaz desplazatzeko ez dira distantzia handian eta gainera inguruko herriekin lotzeko aukera ere

legoke. Honek errepidean gaur egun oinez ibiltzen direnen eta bizikleten segurtasuna ere bermatuko lukeelarik.

55

Bizitza KalitateaBizitza KalitateaBizitza KalitateaBizitza Kalitatea

1. Auzkenpen teorikoa Diagnostikoaren fase honetako helburuak eta garatuko ziren gaiak gogorarazi ziren azalpen txiki baten ondoren, dinamizatzaileak balore,

lurraldearen muga eta gaitegiko gaiekin aurreko hauek zelan erlazionatuko genituen azaldu zuen. Honetarako, Bertako landaredia, zuhaitzen

landaketak eta herriko lurzoru publikoa irudikatzen zituzten kartografiak prestatu genituen. Baita Ogella eta herriko auzo ezberdinak azaltzen ziren

bigarren kartografia bat ere.

Jarraian, Lurgaia Fundazioko bi kidek hitza hartu zuten balio naturalak duen garrantzia taldeari azaltzeko, eskualdearen ibilbide historikoa eta

ekonomia burujabe batetik modelo industrialerako aldakuntza, eta beronek inguru naturalean izan duen eraginaz, batik bat baserria bertan bera itxi

izana eta egurrerak materiala lortzeko landaketa handien etorrera,; haritza, artea eta atlantiar zelaiak alboratuz. Helburu pribatuak helburu komunek

gainetik jarri izana. Errekastoen garrantzia ekosistema bezala, korridoreak, paisaia,... Ea-ko errekan Woodwardia radicans, izeneko tertziarioko

iratzearen presentzia, Euskal Espezie Babestuen Katalogoan agertzen dena bulnerable kategorian alegia.

Hitzaldi honetan, Ogellaren inguruko hainbat aipamen egin ziren, Kantauriar Itsasoko rasa garrantzitsuena bezala kontsideratuta dagoena eta

alga endemiko espezie bat duena balio handiko serie batez gain.

Hitzegindako gai guztien inguruko solasaldia burutu zen; gestio forestala, komuneko eta pribatuaren onurak, Ogellarentzako babesa emango

lukeen figura baten beharra eta beronek ekarriko lukeen turismo motaren inguruan, arrantza eta mariskeoaren inguruko mugak,... Nahiz eta azken

hauen inguruko legedia ona dela iruditzen zitzaien parte hartzaileei berau betetzeko neurririk hartzen ez izanak keska sortzen bait zien, heziketa

baten bitartez edo beronen zaintzaz arduratuko zen sistema baten bitartez.

2. Ariketa laburra

Hurrengo 5-10 minututetan gaien inguruko eztabaida txiki bat burutu zen, gaien garrantzia zehaztea zelarik helburua.

Oinezko ibilbideak

Baso kudaketa Sistema hidrikoa Etxe eta landa lur –zorua

Ogella

56

METODOLOGIA

ARIKETA NAGUSIA

Una vez que ya se había determinado cual era la importancia de cada tema de empezó a trabajar en ese orden, este dato muestra cuales son las prioridades reales de los habitantes

del núcleo, marcando por tanto una ruta muy valiosa para el ayuntamiento.

OINEZKO IBILBIDEAK

Para trabajar este tema se propuso dibujar mediante diversos colores los itinerarios principales que se usaban, los que se usarían si estuviesen bien, las desconexiones, etc. Para ello

se tuvieron varios planos del municipio y de los barrios y unas fichas para completar con los comentarios relativos.

En este trabajo se produjo un reparto espontáneo por barrios, de forma que se obtuvo una información bastante valiosa. Por este motivo se

presenta una tabla distinta a las anteriores de forma que los resultados se encuentren mejor sistematizados. Por otra parte se añaden dos

imágenes de las fichas rellenadas en el taller.

- Ea - Tala - Bis - Bedarona

- Ea - S.Bartolo - Bedarona

- Bedarona - Punta de Ea - Biserreka - Bis - Ea

- Bedarona - Koskomotzo - Artibe - Urtza - Bedarona

- EA - Irutas - Ulla - Sarandu - Vuelta depósito

- Ea - Lapatza - Barabia –Itxurriza - Lapatza Natxitua

- Ea - Goikoetxe - Antiguedo camino Ereño - Olagorta - Egoin - Akorda

- Ea - Allona - Olarra –Irutas - Oiarbe

- Ea - Ola - Irutas

− Punta de Ea – Ogeia

−

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

58

ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

59

Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala

Arestian aipaturiko lantaldeetako dinamikari jarraiki, Garapen lokalari buruzko hitzaldiaz gain, lau ariketa proposatzen dira.

Lehenik eta behin, lantalde honetako hitzaldian, Ea-ren kasuari egokitu zekiokeen adibide bat ekarri nahi zen garapen lokalerako plangintza baten

adibidea azaltzeko. Horrela, balio natural nabarmenak, paisaiaren garrantzia eta lehen sektoreak pisu handia izan duen adibide gisa, Abaltzisketa-

Amezketa-Larraitz inguruan gauzatu diren esperientziak, natura-turismoa eta bertoko nekazal produktuei lotuak batik bat azaldu zituen Bizi-Biziki

enpresako Ekaitzek.

Bigarren, herritarrek lehenengo tailer teknikoan proposaturiko gaietan, herri garapenarekin zerikusia dutenetatik, herrian gune

positiboak edo aukerak planteatzen zituenak landu ziren:

1. Lana, Etxebizitza, zerbitzu minimoak… egoerari buelta emoteko ezinbestekoak 2. Gremioak eta lana berreskuratu 3. Eredu ekonomikoa aldatu beharra 4. Elikadura subirautza: Autosufizientziarako nahikoa dago eta bertakoa jateko aukera bermatu 5. Herrian bizitzeko baliabideak egon leikez, baina… 6. Lana birlokalizatu beharra 7. Energia berriztagarriak 8. Zaborraren tratamendua 9. Denda bat behar da 10. Lehen sektorearen berreskurapena : 11. Ea-ko zuloa bera da garrantzitsuena 12. Aisialdirako herria 13. Komertzioen ordutegia moldatu

14. Oinezko sarea definitu

Hauek aztertzeko lau ariketa proposatzen dira.

Lehenengoa, ariketa laburra, non lau arlo nagusitan sailkatuko dituguesandako gaiak.

Lehenengo eta behin garapen lokala oinarritzen den lau arloak azaldu zen, batak bestearekin zuen erlazioa agerian jarriz, bata bestearen

garapen egokia barik ezin direlarik arlo bakarrak modu egokian garatu ulertaraziz.

60

METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA METODOLOGIA A.Lan Produktiboa: A.Lan Produktiboa: A.Lan Produktiboa: A.Lan Produktiboa:

1. Nekazaritza eta honi lotutako industria

2. Basozaintza eta honi lotutako industria 3. Arrantza eta honi lotutako industria 4. Bigarren sektorea. Lehengaien Transformakuntza. Industria astuna. 5. Bigarren sektorea. Lehengai erdi-landuekin, ekipoak sortzen dituen

industria.

6. Bigarren sektorea. Kontsumorako gaien industria arina 7. Artisautza eta lan tradizionalei lotutako industria 8. Eraikuntza eta honi lotutako industria 9. Zerbitzuen sektorea. (Turismoa eta ostalaritza ezik) 10. -Garraioa 11. -Komunikazioak 12. -Finantzak 13. -Administrazio publikoa

B.Lan erreproduktiboa-egunerokotasuna:

a.i.1. Herriko Komertzioak

a.i.2. Elikadura

a.i.3. Etxebizitza eta familia ekonomiaren kudeaketan laguntzak

a.i.4. Nagusien zaintza

a.i.5. Umeen zaintza

a.i.6. Hezkuntza eta formazioa

a.i.7. Komunitatearen kohesioa

a.i.8. Osasuna, gorputzaren zaintza

a.i.9. Zerbitzu sozialak

D.Aisialdia, turismoa eta ostalaritza

1. Hondartza eta eguzkiko turismoa 2. Turismo kulturala

3. Nekazal turismoa 4. Aisialdia 5. Kultura 6. Espektakuluak 7. Ostalaritza

E.Materiale eta energiaren zikloak:

1. Haizea eta airearen kalitatea 2. Edateko urak 3. Ur zikinak 4. Hondakinak 5. Lurren soberakinak / lurren mugimenduak. 6. Energia-iturri kolektiboak 7. Energia eraikinetan

61

Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala

Hala eta guztiz, herritarrengan sozio ekonomia arloan lau arlootatik zeinek eragiten duen egonezin edo kezka gehien, edo herria, udala eta herritarrak

zertan zentratu beharko litezkeen garapen lokala bermatzeko irudikatu nahi zen ariketa honekin.

Bigarren ariketan, tailerreko gaien -edo gune positiboen- irudikapenaren sekuentzia egiten da: Hau da, Gai bakoitzari helduta, hau garatzeko zer egin

beharko litzatekeen hausnartzen da eta zer lortzeko den egindako hori. Denborari dagokionez, oraina edo dagoen nahia, geroa edo zer egin behar dugun bihartik

hasita eta nora heldu beharko ginatekeen hemendik 10 urtera bezala planteatu zen ariketa, garapen lokalaren ikuspegi zabaletik, eta aurreko ariketetan landutako

lau arloak kontutan hartuta beti ere.

Hirugarren ariketan, behin gai bakoitzaren erlazioak eta garrantziaz ohartuta, garrantzi mailaren arabera mailakatzen ziren gaiok, herritarrek, udalarekin batera,

zeinetan indar gehien jarri behar den agerian jartzeko.

Azken ariketan, Sozio ekonomia egituratzen duten lau sail hauek aztertu nahi ziren, atalik atal, gaur egun zer dagoen, baliagarria edo ona dena, eta zer

egon beharko litzatekeen egoera ideal batetan, edo zer falta den, ideien jario kolektiboa, planteamendu positiboetatik balizko aukerak planteatzeko. Indar eta

ahultasunen koadro bat izango litzateke berez, Lan Produktibo, erreproduktiboa, Aisialdia eta ostalaritza, eta energi eta materialen zikloarekin zerikusia duten

atal ezberdinei banan-banan erreparatuz.

1 ariketa

Ikuspegi sozioekonomikotik, dauden aukera edo gune positiboen

irudikapena, lau arloetan zuten erlazioaren arabera sailkatu ondoren,

ondorengoa izan zen bataz besteko emaitza:

1. Lan produktiboa: 51/26= 1,96 2. Lan Erreproduktiboa eta eguneroko bizitza: 58/26= 2,23 3. Materialen eta energiaren zikloak: 66/26= 2,54 4. Turismoa eta aisialdia: 82/26= 3,15 5.

Hortaz, gai guztiek zuten transbertsalitatea kontutan hartuz, herriaren

etorkizuneko irudikapenean, lan produktiboaren garrantzia azpimarratzen

da, lehenik eta behin, baina lan erreproduktiboari ematen zaion garrantzi

maila bertsuan. Honen hausnarketa ondorengoa egiten da:

62

METODOLOGIAMETODOLOGIAMETODOLOGIAMETODOLOGIA Bertan enplegurako aukera mugatuak daudenez, gehiengoak kanpora egiten du lanera, eta herri garapenerako ezinbestekoa den giza kapitalak kanpoan

jarduten du. Hau errekuperatzeko beraz (lehen itsaso munduko jendea, e.a. zen bezala) lan produktiboari lotutako faktoreen plangintza eta garapena da ardura

garrantzitsuena, enplegua herri mailan berreskuratzeko. Aipamen berezia egiten zaio jende kualifikatuari dagokionean, aukera falta dela eta.

Bigarren, tailerrean parte hartzaileek adierazi bezala, lan erreproduktiboaren baldintzak eta aukerak hobetu beharko lirateke, herriaren garapen

sozioekonomikoari begira garrantzizkoa ikusten baita, ia la produktiboa bezainbat. Nahiz eta lan produktiboaren faltak, egitura soziala eta bizitzeko moduak

desegituratzen dituen, paraleloki garatu beharko litzateke lan erreproduktiboa, herri garapenari dagozkion herritarren ardurei begira.

Hirugarren, energi eta materialen zikloaren optimizazioaz herri garapena bermatu nahi da.

Azkenik, nahiko distantzia nabarmenera, aisialdi eta turismoan eragin behar dela uste da. Badirudi herriak aisialdi eta turismorako berezko baldintza onak

dituelako, edo turismoari lotutako enplegua eta enplegu kualifikatuak ez direlako ikusten, edo herriko garapenean uda-negu eta astebarru-asteburu dagoen

dikotomia dela eta, ez dela jardun behar den gairik garrantzitsuena bezala ikusten.

2 ariketa

Gune positiboen irudikapenaren sekuentzia. Gai bakoitzari lotuta, ondorengoak dira sekuentzien emaitzak:

Gaia (Gaur egunean zer nahi/behar dugu) Zer egin beharko litzateke? (bihartik hasita) Zertarako/ zer lortzeko? (10 urte barru)

Lana, Etxebizitza, zerbitzu minimoak… egoerari buelta emoteko

ezinbestekoak

• Etxebizitza babestuak/eskuragarriak

• Etxe zaharrak Berriztu

• Alokairua Bultzatu

• Etxebizitza Bankua sortu/enpresa sortu

• Baserriak berrerabili (baserrietatik etxeak atera)

• Lana sortu

• Antolakuntza eredu berriak aztertu

• Herria bizirik mantentzeko/benetako herri bizia

• Gazteak herrian geratzeko edo erakartzeko

• Kanporatu diren herritarrak herriratzeko

• Bizitza kalitate minimoa duen herria izateko (Kirola

egiteko aukera, harreman sozialak, jendea kalean…)

Gremioak eta lana berreskuratu

• Azpiegiturak eskeiniz

• Lokal publikoak lortu ofizio desberdinentzako (okina,

jostuna, zapataria, gozogilea, harakina, arraindegia…)

• Formakuntza eskaini/gazteria bideratu

• Laguntzak eman ekimena dutenentzat

• Ekonomia propioa izateko

• Lana sortzeko/lanpostuak bertakoentzat

• Zerbitzuak herrian izateko

• Herrian galdu diren Ofizio asko berreskuratzeko

• Gutxiago mugitzeko

• Gazteak herrian geratzeko

• Herri bizia

• Bizitza kalitatea hobetzeko

Eredu ekonomikoa aldatu beharra • Pentsamoldea aldatuz

• Udako egitura birziklatu, moldatu, egokitu negurako

baliogarria izan dadin

• Planeta babesteko

• Zoriontsuagoak izateko

• Mundu justuago bat lortzeko

63

63

• Sektore publiko eta pribatua elkarlanean

• Inguruko antzeko herriekin koordinatu

• Urte osorako (negurako) egitura ekonomikoa sortzeko

Elikadura subirautza: Autosufizientziarako nahikoa

dago eta bertakoa jateko aukera bermatu

• Gazteak erakarri

• Kontzientzia kanpaina/mentalitatea aldatu (ekoizle

zein kontsumitzaileak)

• Lur bankuarekin lurra antolatu

• Plan orokorragaz lurra babestu

• Merkataritza lokala bermatu (lagunen etxean, eskolan,

dendetan…)

• Azokak bultzatu

• Barruko kontsumoa bermatzeko

• Herriak herritarrentzat adina janari ekoizteko

gaitasuna izateko

• Bertoko ekoizleei laguntza emoteko

• Baserriak eta landak bizirik

• Kalitatezko produktuak izateko

• Garapen ekonomikoa sortzeko

Herrian bizitzeko baliabideak egon leikez, baina…

• Baliabideak antolatuz eta garrantzia emanez

• Baliabideak martxan jarriz

• Herria antolatuz

• Herrian Bizi, Lan egin eta aisialdia izateko

• Baliabideen erabilera arrazionalizatzeko

Lana birlokalizatu beharra

• Bertatik garapen ekonomikoa bultzatu behar da eta ez

kanpokoen zain egon

• Herrian dauden lanpostuak herritarrei eskainiz

(publiko zein pribatuak)

• Herriko lan poltsa bat sortu

• Eskualdeko PADAS garatu

• Medio fisikoaren eta ingurumenarekin lotutako

lanpostuak sortu (lehen sektorea, energia, zaborra)

• Turismo jasangarria bultzatuz

• Herrian jendea geratzeko/herria bizirik egoteko

• Bertoko jendea herriratzeko

• Lanerako ez mugitu behar izateko

• Gremio guztiak egoteko (adib. Eraikuntza)

• Itsasoarekin lotutako lanpostuak berreskuratzeko

Energia berriztagarriak

• Kontsumoa gutxitu

• Formazioa eskaini

• Jendea konbentzitu

• Aztertu zein energia behar den

• Lurrak, teilatuak… espazio egokiak identifikatu eta

inbertsioak egin.

• Eraikin berriak autosufizientziarantz bideratu

• District heating aplikatu

• Basoen kudeaketa integratu politika energetikoan

• Energia burujabetza izateko

• Ingurune fisikoa ez zigortzeko

• Lana sortzeko

• Kostua murrizteko

Zaborraren tratamendua

• Olioa errekuperatu

• Berrerabili, berziklatu, kontsumoa gutxitu

• Organikoak landuY konpostaia

• Zero zaborrera heltzeko

• Kontenedoreak bertatik kentzeko

• Ingurune fisikoa ez zigortzeko

• Lanpostuak sor ditzake

• Ongarriak erabil daitezke (konpostaia)

Denda bat behar da • Daudenak egokitu behar dira (lokalak, ordutegiak,

produktuak…)

• Herritarrak animatu berton kontsumitzera,

kalitatearen garrantziaz ohartarazita

• Harategia, Arraindegia izatea bermatuta izateko

• Produktu eskaintza zabalagoa izateko

• Herria bizirik egoteko

64

• Kontzientziatik bertoko dendatan kontsumitu

Merkataritza sistema berriak bilatu eta antolatu

Lehen sektorearen berreskurapena :

• Jendea antolatu eta gazteak erakarri

• Formakuntza gazteentzat

• Lurra babestuz, plan orokorraren bitartez

• Lurra antolatu lur bankoaren bitartez

• Merkataritza eta kontsumorako elkarteak sortuz

• Bertan kontsumitzeko kontzientzia hartuz

• Egitura ekonomiko egonkor eta finkoa sortzeko

Lanpostuak sortzeko

• Paisaia hobetzeko/ingurune fisikoa mantentzeko

• Elikadura subirautza/burujabetza lortzeko

• Bertako produktuak saltzeko

• Ohiturak eta kultura mantentzeko

• Baserriak bizirik mantentzeko

• Auzolana eta elkarbizitza indartzeko

Ea-ko zuloa bera da garrantzitsuena/lurraldea bera

da

• Ibilbideak garbitu/mantendu

• Txokoen magia mantenduz

• Paisaiari errendimendua ateratzeko

Oinezkoen sarea definitu

• Sarea zehaztu

• Finantziazioa lortu

• Parking alternatiboa egoiliarrentzat bermatuz

• Ordutegi mugatuak (autoentzat)

• Dagoen erabilera arrazionalizatu

• Bidegorriak

• Kaskoan kotxerik ez egoteko

• Nagusientzat eta umeentzat ibilbide seguru eta

erabilgarriak lortzeko

• Herritarren aisialdirako

• Turismoa bultzatzeko

• Osasuntsuak izateko

• Herriko ondasunak berreskuratzeko

Aisialdirako herria

• Aztertu zein turismo mota bultzatu

• Hau ez da Benidorm

• Berreskuratu lehengo bideak, zeintzuk eta zertarako

erabili aztertu.

• Dagoen eskaintza naturala ezagutzen eman

• Eskaintza zabaldu, kultura, kirola, e.a.

• Ez dagozen azpiegiturak ondoko herriekin koordinatu

• Herritarren aisialdia herrian betetzeko

• Herritarrek ekintzak egiteko tokiak izateko,

kiroletarako ere

• Turismoa erakartzeko inguruko herrietatik

• Turismo berdea eta ez erasokorra izateko

• Lana sortzeko

Komertzioen eta ostalaritzaren ordutegia moldatu

• Ordutegi bat zehaztu dendekin

• Herritarren konpromezua bultzatuz

• Bedarun eta Natxitun denda-tabernak berreskuratu

• Bending ipini

• Herrian kontsumitu ahal izateko

• Zerbitzuak hobetzeko

• •

Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala

ariketa

Behin gai bakoitzari buruzko hausnarketa gauzatuta, bakoitzak etorkizuneko herri garapen ereduan izan beharreko garrantziaz sailkatzeko eskatu zitzaien

partaideei, bi azpitaldetan bananduta. Bataz besteko garrantzi maila, talde biena elkartuz, ondorengoa izan zen:

1. Lana, Etxebizitza, zerbitzu minimoak… egoerari buelta emoteko ezinbestekoak

2. Eredu ekonomikoa aldatu beharra 3. Elikadura subirautza: Autosufizientziarako nahikoa dago eta

bertakoa jateko aukera bermatu

4. Lehen sektorearen berreskurapena : 5. Lana birlokalizatu beharra 6. Gremioak eta lana berreskuratu

7. Energia berriztagarriak 8. Herrian bizitzeko baliabideak egon leikez, baina… 9. Denda bat behar da 10. Zaborraren tratamendua 11. Komertzioen ordutegia moldatu 12. Aisialdirako herria 13. Oinezko sarea definitu 14. Ea-ko zuloa bera da garrantzitsuena

Ez da ikusten, talde bien artean, garrantzi ordenaren egitura garbirik. Hala eta guztiz, lotuta dauden gaitegiei begira, eredu ekonomiko eta sozialaren

aldaketari eta lehen sektoreari garrantzi maila handiena ematen zaiola nabarmentzekoa da.

66

METODOLOGIAMETODOLOGIAMETODOLOGIAMETODOLOGIA 4 ariketa.

Bigarren ariketaren idaztea asko luzatu zenez, azken ariketa hau gauzatzeko astirik ez zuen eman. Honetan sozioekonomiaren arlo guztiak atalez atal

aztertuko lirateke, dauden indarrak eta ahultasunak azpimarratuz atal bakoitzean, dagoena eta falta dena aztertuz. Atalok hauek lirateke::

A.Lan Produktiboa:

1. Nekazaritza eta honi lotutako industria 2. Basozaintza eta honi lotutako industria 3. Arrantza eta honi lotutako industria 4. Bigarren sektorea. Lehengaien Transformakuntza. Industria astuna. 5. Bigarren sektorea. Lehengai erdi-landuekin, ekipoak sortzen dituen

industria.

6. Bigarren sektorea. Kontsumorako gaien industria arina 7. Artisautza eta lan tradizionalei lotutako industria 8. Eraikuntza eta honi lotutako industria 9. Zerbitzuen sektorea. (Turismoa eta ostalaritza ezik) 10. -Garraioa 11. -Komunikazioak 12. -Finantzak 13. -Administrazio publikoa

B.Lan erreproduktiboa-egunerokotasuna:

1. Herriko Komertzioak 2. Elikadura 3. Etxebizitza eta familia ekonomiaren kudeaketan laguntzak 4. Nagusien zaintza 5. Umeen zaintza 6. Hezkuntza eta formazioa 7. Komunitatearen kohesioa 8. Osasuna, gorputzaren zaintza 9. Zerbitzu sozialak

D.Aisialdia, turismoa eta ostalaritza

1. Hondartza eta eguzkiko turismoa 2. Turismo kulturala 3. Nekazal turismoa 4. Aisialdia 5. Kultura 6. Espektakuluak 7. Ostalaritza

E.Materiale eta energiaren zikloak:

1. Haizea eta airearen kalitatea 2. Edateko urak 3. Ur zikinak 4. Hondakinak 5. Lurren soberakinak / lurren mugimenduak. 6. Energia-iturri kolektiboak 7. Energia eraikinetan

Laugarren ariketa hau egin ez zenez, atal batzuk hankamotz gelditu

dira, ez baitziren agertzen haserako 2. Tailerreko gaitegian.

67

Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala Garapen Lokala ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA ONDORIOA

Lehenik eta behin, eta tailerrean azaldu den legez, herrian bertan lanpostuak sortzea eta sustatzean egiten da behin eta berriz azpimarra: Batik bat lan

produktiboari, gremioei, turismoari eta batez ere nekazaritzari lotuak iruditzen dira estrategikoenak.Horretarako, Lana, Etxebizitza eta zerbitzu minimoak, eta

batera eredu ekonomikoa aldatu beharra ikusten da. Zentzu honetan, etxebizitzari dagozkion irizpideak honakoak lirateke: Eskuragarriak izatea, alokairua eta

zaharberritzea sustatzea, etxebizitza babestuak eredu berrien bidez martxan jartzea, eta adibide legez “etxebizitzen bankua” aipatzen da. Baserri hutsak ere

etxebizitza bihurtzea nahi da, hauek biziraun dezaten.

Bigarren arlo garrantzitsuena, lehen sektorea eta landa guneari lotua izango liteke, bertan hartu beharreko erabakiak baserriak eta landak bizirik

mantentzea eta lurrari loturiko lanpostuak sortzea izango litzateke. Aukerak ikusten zaizkio gazteak nekazal mundura bueltatzeari hainbat ariketako

hausnarketetan, baina horretarako udalak formakuntza eta erraztasunak eman beharko lituzke eta lur banku bat egon. Elikadura subirautzarekin ere zuzenean

lotzen da, baina bertokoen ohiturak aldatu behar direla nabarmenduz, eta horrela egitura ekonomiko finkoa lortzeko aukera legokeela uste da. Guzti hau lortzeko

lurra babestu beharko litzateke plan orokorrarekin.

Bestalde, Itsasoari lotuta datozen lanpostuak berreskuratu beharko lirateke eta garapen ekonomikoari lagundu.

Gainera kaskotik kotxeak ateratzea ere garrantzizkoa iruditzen da, horretarako egoiliarrentzat beste parking bat beharrezko bada ere. Ondorioz, ordutegi

mugatuak, eta nagusi eta umeentzako gune eta ibilbide seguruago eta osasuntsuagoak lirateke guztientzat oro har.

Aurrekoari lotuta, merkataritza sistema berriak aztertu beharko lirateke, herrian plazak antolatzearekin batera. Gremioak eta ohiko komertzio

espezializatuak berreskuratzeko ere beharra dago, horretarako lokalak eskuragarri eginaz edo ordenantzez erraztuz. Berriz ere, jendearen kontzientziak eta ohitura

aldaketek duten garrantzia azpimarratzen da

Ez dauden azpiegiturak beste udalerriekin konpartituz eta koordinatuz, eta udako egitura urte osorako erabilerara berziklatu edo egokituz, sektore publiko

eta pribatuak elkarlanean jardun beharko luke herria dinamizatzeko.

Deigarria iruditzen da ariketa ezberdinetan turismoari edo aisialdiko herria izateari, eta bizitza kalitatearekin hurbilen lotuta dauden gaiei ematen zaion garrantzi

txikia garapen lokalaren ikuspegitik.

Turismo eta ostalaritzari dagokionez, ez da gai garrantzitsutzat hartzen tailerretan. Sektore honek, ibilbideei, natur baliabideei eta turismo berde,

hurbileko eta ez masiboari, eta nolabait kulturala izan beharko luke, hau da, kalitatezko eskaintza eta oso aukeratua. Horrela, paisaiari errendimendua atereaz eta

lanpostuak sortuz, txokoen magia eta ingurumen baldintzak babestea ezinbesteko ikusten da turismoaren garapenean.

Ibideak ere berreskuratu eta turismoari lotuta erabiltzea positiboa ikusten da:

-Aisialdirako

-Osasuntsuak izateko

-Turismoa bultzatzeko

-Herriko ondasunak berreskuratzeko

68

5.tailerra5.tailerra5.tailerra5.tailerra_Tailer Ibiltaria_ _Tailer Ibiltaria_ _Tailer Ibiltaria_ _Tailer Ibiltaria_

Egun osoko tailer-egunpasa alaia antolatu genuen, elkarbizitza indartu eta danon

artean ekintza batzuk gauzatuz: poteoa, musika eta bazkari herrikoia.

Bertsolariz eta musikaz alaituta, tailer ibiltaria egin zen. Bertsolari biek, doinu

errezez trikitrixaz jarraitzeko legez, saiotxo bakoitzean bakotxak 1-2 bertso laburrez

elkarren arteko lana bete zutelarik (5-10 minutu). Bitartean ekintza batzuk egin ziren

ibilbidean zehar, eta herriko bizitzarako garrantzitsuak ziren lekuak markatu ziren.

Errekonozimendu legez, modu horretan tailerrean geundenak, baina bati bat tailerrera

etorri ez zirenak ere hurrengo egunetan ikusi eta hausnartu zezaten, ahoz -ahoko

auzolanagaz lagunduta.

Hiru zita zeuden, guztietan edota bakoitzari egokien zetorkionetak parte hartu

zezakeelarik. Ordu asko izanagatik, jai giroan arin pasatu zirelarik.

Lehenengo zita

1. Ekintza: Lurgaiakoekin Ogellako ingurumariaren azterketa

2. Ekintza: 3 Kartelen kolokatzea:

Errepidean oinezkoak ere badabiz, paseiatzeku leku ona da.

Bista panoramikoak daude (zeuden)

Baserriak galtzeko arriskua! Kartela

3. Ekintza: Herriko Taberna eta glorianien Bertsolariak+poteoa+musika

69

METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA

Bigarren zita

4 Ekintza: Bertso poteoa musikatua eta kartela eta iradokizun buzoia

kokatu ziren herriko hainbat lekutan

“leku hau herriaren bizitzarako garrantzitsua da”

Ultramarinos-aren alboan

Portusolo inguru hori kotxeendako aparkaleku izateaz gain ez dela egoteko

eta bizitzeko leku egokia azaldu eta kartela jarri

Potentzial handi dauka, Plan estrategikoaren borradorean aurrikusten

da zeozer, adibidez ingurua konpondu eta zubi barri bat egiteko

aukerak eta abar. Kotxeen presentzia eztabaidatu, ingurua ikuskatu,

errakabaztera, errekaz bestaldearekin zelan lotu ikusi…

herriko zubi zaharrean beste karteltxo bat ipinita, altxikar auzoraino joan

eta “beraneanteei “bertso batzuk eskeini genizkien:

Kiroldegiaren alboan, eraikin horretan zer egiten zan, zer proposatzen

den eta zer falta den eztabaidatu eta sujerentzien buzoia jarri.

70

METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA

Hondartzako taberna ondoan bertso poteoa eta kartela kokatu

“leku hau herriaren bizitzarako garrantzitsua da”

Herriko taberna aurreko plazatxoan poteoa eta kartela kokatu

“leku hau herriaren bizitzarako garrantzitsua da”

5. Ekintza: Zubia pasatu eta frontoiko plazaren alboan Plazaren

irudikatzea: Herrian (urte osoan) egoteko leku atseginak falta dira, zer

falta den edo nola moldatu beharko litzateken eztabaidatu zen eta

sujerentzien buzoia jarri. Leiho bi jarriko doguz frontoian, berau hor

egoteak dagoen bezala dituen abantaila eta desabantailetaz pentsatzeko.

“leku hau herriaren bizitzarako garrantzitsua da”

4. Ekintza: Udaletxeko plazaren irudikapena, kotxeen trafikoa herriko

bizitzarekin uztartzen:

Hormigoiz betetako botilak, obrak ixteko zinta eta zuhaitzen adarrekin

plaza berrantolatu genuen.

Musikaz alaituta, ezkontza bategaz kointziditu genuen arren, jai giroan

egindako beharreko ekintza. Soluzio urbanizatzaile konkretuak, plano

eta teknikarietaz gain, partaidetzaz landu daitekezela ikustarazi eta

aurrerago plaza honen itxura, danon artean landu behar genukeela

ulertaraziz

71

METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA METODOLOGIA +ONDORIOA

Behin Ea-ko ekintzak bukatuta Natxiturako bidea hartu genuen bertako bolatokian

bazkaldu genuelarik. Bazkarian goizeko ekintzak eta beste hainbat gaien inguruan hitz

egin ondoren azken ekintzari ekin genion.

Hirugarren zita

Natxituko arazo larrienetakoa errepideak auzoan sortzen duen zatiketa zela

ikusirik berau konpontzeko edo arazo honetaz erreflexio bat egiteko ekintza parte

hartzaile bat burutu genuen.

8. ekintza, Natxituko auzoaren arazoaren berri eman eta gai honen

inguruko erreflexiora gonbidatzeko ekintza

Natxituko plaza irudikatu guk sortutako zuhaitzekin txokoak markatuz,

ondoren errepidearen alderdi biak elkartzen zituen zebrabide eta pertsona

erraldoi bat marraztu genituen igeltsu eta uraren laguntzarekin auzoko errepidearen bi

aldeak batzeko beharra aldarrikatuaz. Margo honek euria egin arte iraun zuen,

urarekin erraz ezabatzen bait da.,

Ekintza hau erraza izanik; ume, nagusi eta adinekoen artean erkarlanean burutu

genuelarik.

72

ddddondorioak eta gomendapenakondorioak eta gomendapenakondorioak eta gomendapenakondorioak eta gomendapenak

73

Komunitate inda Komunitate inda Komunitate inda Komunitate indartsuartsuartsuartsua

Herri bizitza sustatu:

Komunitate indartsuaren aldeko apustuan ezinbestekoa da herri bizitza piztea.

Horretarako jendea herrian bizi behar du. Bigarren etxebizitza asko dago eta auzo batzuk hutsik ageri dira astean zehar, zenbait

blokeetan astean zehar familia bakarra bizi da.

Prop: Etxebizitza politika bat sortu, jendea herrian bizi ahal izateko. Bigarren etxebizitzak ekiditu, nahiko daude eta.

Etxe hutsen inbentarioa egin.a

Herrian bizi, lan, ikasi, erosi, jolastu...

Bertako produktuak eskuratzeko lekuak falta dira, dendak falta dira EA-n eta auzo guztietan. Eskolak gainbera egin dute. Herri

bizitzarako eremuak behar dira, elkartzeko (Natxituako plaza) eta batez ere aktibitatea dagoen espazioak (dendak, tabernak,

ekipamenduak...), kotxeak zenbait lekuetatik ateratzeko aktibitateak sortuz/estrategiak landu.

Prop: Merkataritza eta tabernen sareak aztertu. Auzo bakoitzean bertako produktuen salmentarako ekipamendu bat

pentsatu. Espazio publikoa eta ekipamenduen (publiko zein pribatuak) arteko harremanak sendotu.

Herriko auzoen izaera desberdinak

EA, Bedaru eta Natxitua betidanik izan dute izaera desberdina, lehengoa itsasoari lotuta, eta beste biak nekazal bizitzari. Bertan

planteatzen diren aktibitateak turismoari lotuta izan ahal duten potentzialtasunak izaera desberdinak kontutan izan beharko lituzke.

Prop: Turismorako ekipamenduak: EA-n aterpetxe bat eta Natxitua eta Bedarun denda eta informazio guneak

(senderismoa, bertako proketoak, ...).

Landa eremuko paisaia mantentzeko estrategiak, paisai interes guneen identifikazioa

Faltan botatzen duguna:

Lan erreproduktiboari lotutako hausnarketa.

Emakumeen presentzia sinbolikoei lotutako hausnarketa.

74

Bizitza KalitateaBizitza KalitateaBizitza KalitateaBizitza Kalitatea ONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAK

Kotxea:

Gehiegizko erabilpena.

Gehiegizko presentzia, bati bat jai egun, asteburu eta udan.

Espazio publikoak aparkaleku bezala erabiliak, Natxituako plaza eta EA herrian.

Prop: Natxituako plaza berrantolatu erabilpen sozialetarako.

Dendak eta aisialdirako guneak sortzea.

Trafikoa:

Arriskua Natxituan eta Angelutxon.

Prop: Trafikoaren moteltzea Natxituko eremu danean.

Irisgarritasuna:

Igogailuen falta etxeetan.

Prop: Ordenantzen bitartez laguntza eman ahal den aztertu.

Zerbitzuak:

Edateko ura eta zaborren kudeaketa azpi-dimentsionatuta udarako eta ez dago ur zikinen saneamendurik Beradun.

Prop: Azpiegiturak eta kudeaketa egokitu beharra.

Elkartzeko lekuak:

Aterpe falta auzo guztietan eta eskolaren galtzearen garrantzia.

Prop: Natxituako eskola erabilpen sozialetarako, EAko eliza bat erabilpen sozialetarako eta auzolana kudeaketa eta herritarren

elkartze tresna bezala erabili.

Paisaia:

Baserriaren galera eta pinua eta eukaliptoak lurrak eta paisaia okupatu.

Prop: Lurren bankuaren eraketa lurrak eskuragarri egiteko. Bertako produktuen kontsumoa sustatzeko tresnak sortu.

75

Garapen LokalaGarapen LokalaGarapen LokalaGarapen Lokala ONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAK

Hainbat aldiz errepikatzen edo modu ezberdinetara azpimarratzen diren gaiak ditugu sozio ekonomia arloan. Hartaz, ondorio

nagusiak argitzeko gai multzoetan elkartuko ditugu eta planteamendu, ideia edo beharrizan nabarmenenak jasoko ditugu, garrantzi mailaren

arabera.

Lehenik eta behin, lehen sektorearen gainbeherak, elikadura eta bertoko produktuen kontsumoak, eta baserri bizitzaren

gainbehera, baserri kultura eta lurren galtzeak duen garrantzia nabarmentzekoa da, hirurak ere gai garrantzitsuenen artean daudelako.

Hortaz, behin eta berriz azpimarratzen den ideia bat da lurren udal banku bat eratzea. Honek nekazal lurrik onenen identifikatzea eta

babestea dakar inplizituki, beste erabilpen batzuetatik gordez.

Era berean, bertako produktuak kontsumitu eta komertzializatzeko era guztietako ekimen eta proposamenak eskatzen dira, hauen

artean esanguratsuena plaza bat antolatzea, eta azoka egiteko gune baten (estalia izan behar zela beste erabilpen batzuetarako ere) beharra

azpimarratzen zelarik.

Gainera, komertzio jakinak faltan botatzen dira, eta bizitzeko moldearen aldaketa beharrezko ikusten da, tailerrera bertaratu zen

jendearen prestutasuna agertzen zelarik: Bertako komentario errepikatuenak, lasaiago eta bertakoa (ahal den neurrian) kontsumituz bizi, eta herriko

sare sozialak eta zaintza kateak berreraikiz (umeak elkartu eta zaindu, auzolana, eta abar).

Honen inplikazioetako bat, herria bizigarriago eta seguruagoa egitean datza, umeen zaintza eta elkarbizitza espazio

egokiagoei begira adibidez, autoak kaletik kenduz eta espazio publikoen kalitate, segurtasun eta erabilpenean irabaziz. Hortaz, autoekin

zer egin definitu behar da. Aparkalekua herri bilbetik kanpora atera ala ez, zirkulazioak auzokoei mugatu, uda sasoiko kudeaketa, e.a.

76

Garapen LokalaGarapen LokalaGarapen LokalaGarapen Lokala ONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAKONDORIO NAGUSIAK

Herriko bizitzan etxe hutsek eta deslokalizazioak izan duten garrantzi (negatiboa) nabarmentzen da, eta biztanleria efektiboaren

(bertan bizitza egiten duenaren) galerari ez bakarrik, bizitzeko moduei egozten zaie herriaren gainbehera. Kualifikaziodun jende

asko delarik, ez omen da hauendako lanik ez bizitzeko modurik herrian.

Beste alderdi azpimarragarri bat, udaletik zer espero den da. Ekintzaileen bultzada, bertoko komertzioaren berpizkundea,

nekazaritza kulturaren zabalkundea, garraio konpartitua eta taxi-busaren kudeaketa eraman, e.a. Udalari, auzolanaren filosofiaz bat

eginez, inplikazio soziala eskatzen zaio eta ez azpiegitura eta aurrekontuen kudeaketa hutsa. Horrela, Informazioa zabaldu, era guztietako

kurtsoak eta konferentziak antolatzea, sektore ezberdinen promozioan jardun eta gizarte hezkuntzan paper nabarmena izan beharko lukeela

uste da.

Azkenik, herrian kapital soziala baliotsua izanda ere, jendearen inplikaziorik gabe zaila dela edozein ekimen eta

herriaren bizitza sozio-ekonomikoaren pizkundea azpimarratu zen behin eta berriz, auzolanaren, ahoz-ahokoaren eta

inplikazio pertsonalaren ezinbesteko garrantzia azpimarratuz.

77

AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK ailerreko emaitzek, indarrean dauden 1996.eko arauen irizpide eta helburuekin bateragarriak dira hein handi batetan. Era beretean Arazoa, irizpide

eta helburu hauek, ekintza proposamenak edo tailerretatik ateratako ondorioak plangintzan bertan aplikatzean datza. Askotan irizpide eta helburuak

egokiak izan arren, kontraesankorrak diren erabakietan isladatzen dira Ordenamendurako plangintzak gauzatzean. Hortaz, Ea-ko Plan orokorrerako

Aurrerapena aztertuta, eta Plan orokorraren dokumentuari begira, herritarren parte hartzetik eratorritako ondorengo xedapenak jaso beharko lituzke:"

Espazio Publikoa eta oinezko mugikortasuna:

[ESPAZIO PUBLIKOA]

EA-ko udaletxeko plazaren berrantolaketa, aparkatuta dauden kotxeak atera eta eraikinen aurreko egoteko eremuak eratu.

EA-ko kaskotik kotxeak atera edo ordutegiak mugatu.

Natxituako plaza berrantolatu erabilpen sozialetarako.

Bidegorrien sarea eratu.

Oinezkoen sarea identifikatu eta auzoen arteko loturak bermatu.

Angelutxotik EA-rako bidea konpondu.

EA-tik papelerarako bidea konpondu.

Oinezko ibilbideak herriarekin dituzten loturak identifikatu, kartografian eta babestu.

Kotxeen bideak

Trafikoaren moteltzea Natxituko eremu danean.

Eako udaletxe plaza “zona de convivencia” bat eratu. Kotxearen nagusitasuna mugatu eta plazarako espazioak sortu eliza, taberna eta

udaletxe aurrean.

Aldizkako aparkaleku bat eratu. (kaskotik kotxeak ateratzeko eta hauek sartzeko ordutegiak ezarri)

78

AURRERAKINERAKO EKAAURRERAKINERAKO EKAAURRERAKINERAKO EKAAURRERAKINERAKO EKARPENAK RPENAK RPENAK RPENAK

Etxebizitzen hazkundea

Etxebizitza politikaren gakoak:

.- Bigarren etxebizitzarik ez.

.- Etxebizitza publikoaren beharra.

.- Ur eta zerbitzuen horniduren dimentsionaketa eta ahalmenak etxeen hazkundeari lotuta.

Etxebizitzen Udal bankua

.- Etxe hutsen inbentarioa.

.- Etxe hutsen errehabilitaziorako plana.

.- Alokairu politika martxan jarri.

.- Baserrien zatiketarako ordenantzan honi lotutako estrategiak aztertu.

Landa gunean:

.- Bigarren etxebizitza ekiditeko neurriak arautu

.- Baserri eta etxebizitzen segregazioa arautu (Azalera.min>100 m2) eta ahalmenak etxebizitzen bankura lotu.

Beste batzuk:

.- Dauden etxebizitzetan igogailuak jartzeko ordenantza eta arautegia egokitu

Ordenantzak:

Eraikinen Irisgarritasun Ordenantzak sortu, eta hauen bitartez igogailuak etxe eta eraikin publikoetan sartzeko laguntza emateko aukerak

aztertu.

Basoen kudeaketarako ordenantza: Basoen mozketa egiten denean, ondoren lurraren %5 bertako espaziorekin birlandatzera derrigortu.

Basoen kudeaketa integrala arautu.

Zaborren kudeaketarako ordenantza: Zaborren kudeaketa integrala arautzen duen plangintza eta araudia eratu.

79

AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK

Ekipamenduak:

EA-n: Bertako produktuentzako azoka bat eratzeko eremu bat aurreikusi.

EA-n: Turismoari lotuta, aterpetxe bat (herriaren erdigunean dagoen etxe abandonatuan).

Dendak eta aisialdirako guneak sortzea. Erabilpen anitzetarako auzo ekipamenduak planteatu. Auzo bakoitzeko espazio publikoan aterpe bat

eratu.

Ekipamenduen sarean espazioen arteko loturak bermatu. Etxe hazkunde berrietan (egon behar badira) sare honi jarraipena eman, herri

denaren lotura espazio publikoen bitartez bermatzeko.

Turismorako ekipamenduak, EA aterpetxe bat.

Gremioendako lokalak lortu eta baxuak arautu erabilerak eta jarduerak errazteko

Natxituko eskola erabilpen sozialetarako.

Eako eliza bat erabilpen sozialetarako.

Bertako produktuentzako azoka bat eratzeko egitura edo eremu bat aurreikusi EA-n.

Auzoetan ekipamendu txikia auzolaneko denda, turismorako bulegoa, etab... eratzeko. Eta hau auzoetako espazio publikoan izan behar du,

hau sendotzeko.

Paisaia eta landa eremua:

Lurren bankuaren eraketa: horretarako nekazaritzarako egokien diren landa lurren identifikazioa, babeserako tresnak sortu, inbentarioa

eratu eta kudeaketarako tresnak sortu.

Paisai interes guneen identifikazioa, kartografia eratu, eta gune hauen babesen kontrakoak diren erabilpenak debekatu.

.- “cuencas visuales” delakoak definitu.

.- Herrigunetatik eta auzoetatik paisaia babesteko hiriguneetatik basoak landatzeko distantzien arauketa.

Landa lurretan turismo eta oinezko mugikortasunari lotutako oinezko ibilbide interesgarriak identifikatu, kartografian sartu eta araudietan

babestu.

80

AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK AURRERAKINERAKO EKARPENAK

Sistema hidrikoa:

.- Orokorrean, lur ez urbanizagarrietan, errekaren alde bakoitzean 20 metroko babesa beharrezko ikusten da gutxienez, LEU-ko

kategorizazioan, azaleko uren babesean babes buffer batekin agertu behar dira edo korridore ekologiko bezala baldintza gainjarrietan.

.- Arazketa sistemaren berrantolaketa. Urak arazteko prozesu ekologikoak araudian integratu.

Ogella:

.- Koto erako babes irudia ezarri Ogellako eremu osorako, eremua kartografian definitu eta araudian babestu.

.- Ogellako oinezko ibilbideak ordenatu eta egokitu.

Zaborraren kudeaketa integrala araudian jaso, zero zabor ikuspegiarekin. Konpost-erako leku bat aurreikusi.

81