Siria eta Ekialde Hurbileko gatazka. Gako historiko eta geopolitikoak

8/18/2019 Siria eta Ekialde Hurbileko gatazka. Gako historiko eta geopolitikoak

1/14

Siria eta ekialde Hurbileko gatazka. Gako historiko eta geopolitikoak

1


2/14


0.

SarreraDokumentu honek Ekialde Hurbileko gaur egungoegoeraren gaineko azterketa bat eskaintzen du,batez ere Sirian piztutako gatazka politiko-militarraren inguruan eratu den interes sarekonplexuaren inguruko azterketa bat.

Gure iritziz, herrialde horretan, eta oro har,planetaren alde horretan gertatzen ari dena hertsikiloturik dago sistema kapitalista-inperialistaren

berrantolaketaren problematika orokorrarekin. Horri,ingurune zehatz horren historiaren eta izaerageoestartegikoaren berezitasunak gehitu beharzaizkio, halaber.

Zentzu horretan, lehenik estatubatuarinperialismoaren hegemoniak bizi duen krisiansakonduko dugu; bai eta buru bakarreko sistemabatetik hainbat burutako beste sistema baterako

igarobidea oztopatzeko aurrera daraman estrategianere.

Ondoren, Ekialde Hurbileko herrien historiagaraikidean izandako inlexio puntuei begiratukodiegu, izan egitasmo inperialistei , zein harenaurkako erresistentzia eta herri langileen proiektuei.

!zkenik, siriar herriak bizi duen gaurko une

historikoari "arriko diogu arreta, hain zuzen,ingurune hartako zein mundu mailako interesentalka gordinki gauzatzen den eskenatoki gisa.

Askapena

Euskal Herrian, #$%&ko martxoan

2


3/14


1.

Mundu mailakokapitalismoarenberrantolaketa:erasoaldiinperialista etamultipolaritatea

'igarren mundu gerraren ostean inperialismoarenbihotza Europar 'atasunak, (aponiak eta Estatu'atuek osatzen zuten hirukotea zen )azkena izanikburu*; gainera, Sobietar 'atasuna erori zenean,Estatu 'atuak bihurtu ziren munduko superboterebakar, behin gerraosteko bipolaritatea gaindituta.

Ordutik, haiek gidatu dute proiektu neoliberala.

+zan ere, EE''ek azken hamarkada bietan botereikaragarri handia metatu dute, historian beste inoizezagutu ez dena bestalde, eta zuzenean lotzenzaiona bere hegemonia militar eztabaidaezinari.Egun, bere gastu armamentistikoa mundukogainerako herri guztienaren parekoa da ia etamundu zabalean zehar %$$$ base militar inguruedukitzeaz gain, )horietako ia $$ Europan* %$herrialdetan dihardu misio militarretan. Era horretan,

nazioarteko erakundeak )'E, D etab.*, (aponiaeta Europar 'atasuna bezalaxe, EE''etakogobernu nahiz egituraketa militar-industrialarenmenpe gelditu dira. /enpekotasun interesatuhorrek baina, tokian tokiko goi mailako klaseenonespena du, zaindari estatubatuarrak eta haiekinteres estrategiko berdinak dituztelako etamenpekotasun horren trukean, gero etatransnazionalagoak diren goi klaseek babesbaliotsua "asotzen dutelako.

Estatu 'atuek ekonomikoki toki garrantzitsuenabetetzen dute munduan, bai mundu osoko inantzasistema garrantzitsuenaren "abe izateari esker, bainazioartera asko zabaldu diren eta hainbatsektoreren buruzagitza daukaten enpresei esker)berrikuntza teknologikoa, esaterako*. Dena den,aldi berean, !E' mundu osoko zordunik handienaere bada, lehen ez bezala; eta bere komertzioakgero eta deizit nabarmenagoa du. Gainera,lehiakortasunari eta ekoizpen ahalmenaridagokienez ere, beherakada nabarmena "asan duazken urteetan. Hori dela eta, Estatu 'atuek eurennagusitasun ekonomiko ahaltsua galdu dute, orainarte nagusitza militarra eusteko balio ziona. Orainboterearen oinarriak aldatu egin dira eta indarmilitarra da gainbehera ekonomikoa orekatzenduena. Gaur egun, nagusitza estatubatuarra ez da

00. mendeko lehen erdian bezain erabatekoa etaeztabaidaezina.

Etengabe handitzen "oan diren kontraesan horiekekarri zuten oraingo krisiaren hasiera, !E'koinantzen erdigunean bertan lehertu zena. +zan ere,inantza krisiaren kate-erreakzioa !E'ko inbertsiobanku handienetako batzuen porrotetik abiatu zen)1ehman 'rothers, /errill 12n3h, etab.*; munduosoko inantza sistemaren giltzarri zirenak.4Subprime5 edo 4zabor-hipotekak5 zeritzenen krisiak

laburbiltzen du oro har kapitalismoak eta bere

3


4/14


eratorpen neoliberalak bere-bereak dituzten epelaburreko etekinekiko itsukeria, zakuratzeko grinaeta bideraezintasuna. Eta horixe da Estatu 'atuekbultzatu duten ikuspegi ekonomikoa, batez ere

6$eko hamarkadaz geroztik.

+zan ere, 6$. hamarkadan aberastasunenmetaketarako eta dominaziorako ezarritako ardatznagusiek bat egiten zuten era guztietako inantzatransakzio espekulatiboekin, patronalak eta Estatuakbultzatutako esplotazio mailaren igoerarekin etamailegu eskaintza maltzurrak lagundutakokontsumismo arduragabearekin. Horrela sortu zengaur egun "asaten ari garen egiturazko krisialdia;pobretutako gizarte kontsumista baten gehiegizko

zorpetzeak "asangaitz bihurtzen zuen sistema osobatek eztanda egin zuenean, #$$6an zehar. 'eraz,krisialdian dagoena sistema bat da, sistemakapitalista hain zuzen ere. Hain zuzen, bere azkenberrantolaketa saiakerak, hots, neoliberalismoak,ederki erakutsi du, zakuratzailea eta suntsitzaileaizateaz gain, bideraezina ere badela.

/undu osoko eta EE''ko egituraketainperialistaren barne arazoei, gainera, "oeranegatiboa areagotzen duten beste hainbat alderdigehitu behar zaizkie.

!lde batetik, ingurumenaren eta energiaren krisiabera dugu. Horrek gero eta zailago eta garestiagobilakatzen du, politikoki eta ekonomikoki, beharditugun lehengaiak ustiatzea nagusi den bizimodukontsumista, arduragabe eta harrapakariamantentze aldera; besteak beste, petrolioa, gasa,ura, mea edo mineral estrategikoak...

'este alde batetik, '7+8S deiturikoen agerpena osoesanguratsua izan da, batez ere Errusia eta9xinaren gorakada politiko eta ekonomikoarengatik.!zken hori, halaber, berehala izango da mundukolehen ekonomia, egungo "oerak mantentzen badira.Era horretan, 2ankien presioaren gainetik, botereharremanak aldatzen dituzten aurrekaririk gabekomugarriak "arri ditu 9xinak, zama politiko, ekonomikohandikoak direnak ezbairik gabe: ElkarlanerakoShanghaiko Erakundea, !siako +nbertsio 'ankua etaZetaren 'ide 'erria. Era berean, nahiz eta lehen

agintaldian zuhurrago "okatu, utinen "arduna

Errusiaren buru"abetza eta nazioarteko lehiangaldutako pisua berreskuratzera bideratuta egon da.


5/14


saihestuz. 'ide honetan, ez da harritzekoa Hillar28lintonenek berak ohiko duen zinismo etaharrokeriaz, 99+ hitzarmena, O9! ekonomikobezala aurkeztea.

O9! egitura bestalde, makinaria politiko militarizarra, mundu mailako berrantolaketa hau EE''en interesetara egin dadin ziurtatzeko baliatzen aridira. Hain zuzen ere, bloke sozialista eraitsi zenetik,O9!ek, bizi-bizirik irauteaz gain, kide gehiago bilduditu bere "ardun bidegabea sendotzeko )/ontenegrobatu zaio*. Gainera, bere eraginpeko eremuazabaldu egin du; nonahi eskua sartzeko bereeskubide jainkotiarra erabiltzen duen bitartean,isilpean nahiz agerian. Ekialdeko Europan =$.

hamarkadan ezartzekoa zen kapitalismo basatiabultzatzeko, (ugosla>ia zaharraren aurkakobonbardaketekin hasi zen bere "ardunbidea, eta+raken, !ganistanen eta 1ibian "arraitu zuen, betiere toki bakoitzeko lehengaiak zakuratuz. Erahorretara, !9O bloke kapitalista-inperialistak beharduen tresna politiko-militarra da, martxan "artzenduena, bere mundu mailako nagusitasunamehatxatu edo zalantzan "ar lezakeen edozereragozteko desiran.

+ldo horretan egin zen, Galesen, "oan zen irailekoO9!en goi bilera, non, hazkundean daudenpotentzia berriak geldiarazteko eta desaktibatzekoestrategia adostu zen. Horretarako, gastu militarrahanditzea, eraso eta hedatze bizkorreko indar berribat sortzea eta, hori gutxi balitz, #$%?-eko amaieranmaniobra erraldoiak abiaraztea erabaki zen ( Trident

Juncture). Goi mailako militarren ahotan 4Europan%=@@-tik gaur arte martxan "arritako lurreko, airekoeta itsasoko indarren mobilizazio handiena5 ekarriko

dute ariketa militar horiek. 'egi-bistakoa dainperialismoaren adar armatuak giharrak berotu nahidituela, bere erasoaldiko hurrengo urratsestrategikoak eman ahal izateko.

Erasoaldi honen norabidean kokatzen da EE''9xinaren bizilagun edo gutxienik haien eragineremuen baitako estatuekin sinatu berri dituztenhitzarmen militarrak)Singapur, ilipinak, !ustralia,Hego Aorea eta (apon* eta azken esku-hartze erdiezkutatuak Ekialde Hurbilean eta Bkrainian.

Bkrainiako gertakarietan esaterako, EE'' ek estatukolpe bat prestatu zuen lehenik eta neonazi etaneoliberal ortodoxoen arteko taldea gobernurabultzatu, ondoren. /odu honetan, Errusia militarki

inguratzea lortu du, euren mugeteraino iritsiz, O9!en zabalkunde proiektua amaitutzat emanez.'estalde, Europar 'atasunak gaur arteestatubatuarren planteamendu guztiak ase betebaditu ere, epe ertain-luze batera, E' eta Errusiarenarteko harreman oro galarazi nahi du, ekonomikokiErrusiari isunak ezarriz eta militarki Estonia, 1etonia,1ituania eta olonian soldaduak eta armamentuerakustaldiak burutuz.

!zkenik, Ekialde Hurbilean EE'' ek O9!en

eskutik inguru guztia ezegonkortze etengabeandihardu)Aaos kontrolatu*, bere eskura dituenbaliabide guztiak erabiliz: barne tentsioak sortuz,zein gerra zibilak piztuz historikoki giltzarria deneremuan, mundu mailako kontrol politikoekonomikoa baliatzeko.

Eremu honetan "okoan dauden interes guztiaksakonago ulertzera bidean, nola elkar lotzen direneta mundu mailako norgehiagoka geopolitikoareneskenatoki bezala nola gorpuztu den, modueskematikoan bada ere, zonalde honi dagokionhistoria garaikidea ezagutu beharrean gara.

5


6/14


2.

EKIALDEHU!ILA:o"ar "istorikoak

Egungo Ekialde Hurbileko egoera ulertzeko,zalantzarik gabe, kontutan izan behar dugunlehenengo eta berebiziko momentu historikoa,

1ehen /undu Gerra da. Hain zuzen ere, guduinperialista horren ostean, kontinente europarrareneta asiarraren arteko bisagra zonalde horretan,garaile izan ziren potentziek egun ezagutzen ditugunEstatuen muga artiizialak inposatu zituzten.Ordurako konirmatua zegoen eremu hori,petroliodun zonalde aberatsa zena. Haatik, 4gudakoaltxor5 hori, protektoratuetan eta inluentziazkoeremuetan banatu zuten. Horrelaxe, %=%&ekoSykes-Picot Akordioa dela-eta, 'ritainia Handia etarantziak isilpean bereganatu zituzten garaitutako+nperio Otomandarraren lurraldeak; alestina,(ordania eta +rak britainiarren esku gelditu ziren,etaSiria eta 1ibanoko zatirik handienak berriz,rantziarren eskuetan.

'estalde, 6 urte geroago, %=#an, LausannekoTratatuak , beste zenbait erabakiren artean, herrikurdua lau administraziotan banatu zuen )9urkia,+ran, Siria eta +rak*, egun oraindaino nazio honenbatasuna eta existentzia bera ukatzen dietelarik.

Ondorioz, 1ehenengo /undu Gerraren amaieranpotentzia europar inperialistak erabat murgildutazeuden lurralde eremu honetan, eta herri osoen)arabiarrak eta kurduak* zatiketa politiko-administratiboak gauzatu zituzten euren intereskolonialen arabera.

'igarren inlexio puntua, 'igarren /undu Gerraamaitu ostean kokatu zen, eta lurralde honenetorkizuneko garapenerako ezinbesteko bost aktoregehitu ziren.

!lde batetik, potentzia irabazleek lur palestinarretanEstatu Aolonial berri bat sortu zuten: +sraelgoEstatua. +deologia arrazistan eta kolonialistan

oinarritua, mendearen hasieran garatua, eta'ritainiar Handia ingurunean murgildu zenetikbultzatua )'alourreko Deklarazioa, %=%6an*.Sionismoa, alazia baten gainean oinarritutakodoktrina da 4herririk gabeko lurra, lurrik gabekoherriarentzat5 deiturikoan, eta honela, kosta alakosta, odolez eta malkoz, +sraelgo Estatuareneraikuntza bultzatu zuen; milaka palestinar erailaz,eta milioi bat inguru pertsona euren etxe etalurretatik kanporatuaz, gaurdaino erbesterakondenatuz )akba*. Orduz geroztik, alestinar

Herriaren borroka heroikoa lurraldeko gatazkanaktore garrantzitsuenetarikoa bilakatu da etamundu arabiar osoan barna aliantzak bultzatu etaelkartasun antiinperialista sakontzea ekarri du.

'estalde, %=@&an, ++. /undu gerraren gainekogaraipena politikoki eta ekonomikoki kapitalizatzealortu zuten estatubatuarrek eta posizio indartsu haubaliatuz, euren mundu mailako hegemonia etalurralde honetako hegemonia bermatzeko berebizikoizango den paktu estrategikoa sinatu zuten: Quincy

Paktua, Saudi !rabiako monarkia absolutistarekinsinatua. Hain zuzen ere, akordio energetiko etapolitiko honi esker, EE''ek alde batetik, ersiakoGolkoko erregai osiletarako esku-hartzea bermatuzuen; eta bestetik, indar handiko bazkide politikoabermatu zuen zonaldean. !diskide berri haubestalde, inguru guztian Aoranaren interpretazioatzerakoi eta kriminala zabaltzeaz arduratuko da:Cahabismoa.

Honela, +sraelgo Estatuaren eraikuntzarekin,

"udaismoaren interpretazio erreakzionarioa

6


7/14


bultzatuko da eta bestetik, saudiei emandako babesmugagabea dela-eta, euren +slamaren interpretazioerreakzionarioa zabaltzeko aukera bermatuko die.'atean zein bestean behin haziak ereinda,

mendebaldeko inperialismoak aktore ideologiko-erli"iosoa zonalde geograikoan elementudistortsionatzaile gisa sartzea lortu zuen. 'iezaugarri hauen bitartez, 'igarren /unduGerraren ostean egiazko klabe ekonomiko etapolitikoak erabat nahastu zituen mendebaldekoinperialismoak eta galga aipagarria "arri zien haienaurka herri arabiar zenbaitek abiatu zituztenprozesu askatzaileei.

Hain zuzen ere, 'igarren /undu Gerraren ostean,

olatu deskolonizatzailea hazten ari zen, herri arikareta arabiarren askapenerako borrokak, hain zuzen.Hauek, inlexio une garrantzitsuak izan ziren, mailaideologiko zein politikoan, izan ere, inperialismoakbere atzaparrak askatzeko inongo interesik ez zuenerakusten. Honela, @$. urte hasieran proiektusoberanista ugari "aio ziren, gero ?$. eta &$.hamarkadetan inkatu zirenak, horiek guztiek S2kesi3otetik zetorren estatu quoa erabat mehatxatzenzuten. roiektu hauek, aldarrikapenindependentistak, sozialistak eta batasunpanarabistak artikulatzen zituzten. /arko honenbaitan "aio eta garatu ziren naserismo egipziarraedota siriar-irakiar baazismoa, nahiz etahamarkadetan zehar aldaketa eta kontraesanhandiak izan, egundaino bizirik mantendu dute herriarabiarren aldeko buru"abetza nahia. Honegatik,'igarren /undu Gerra amaitu ostean, bost aktoreberri baina garrantzitsu agertu ziren eremu honetan:alde batetik, EE'', Saudi !rabia eta +sraelgoEstatua; beste alde batetik palestinar herria eta

proiektu soberanista antiinperialista panarabiarra.

'i bloke hauen arteko talka Gerra Hotzaren garaiangehiago gogortu eta 6$ hamarkadaren amaieranEE''ek seigarren aktore erabakigarria aktibatuzuen: "ihadismoa. Egoera ezegonkortzeko sub"ektugarrantzitsua izateaz gain egun oraindik arieginahaletan ari dena interbentzio inperialistareneremu emankor honetan, eta mende erdialdean hasizen islamismo erreakzionarioaren sustapen bezalaezaugarritzen dena. 'ide honetan, 6$

hamarkadaren amaieran SE'Sekin alineatua

zegoen oor /ohammed 9arakiren gobernuaganiar herrikoia, islamiar ahasabistekinantzaturiko eta estatubatuar zein Saudi !rabiakentrenaturiko mugimendu militar batek garaitu zuen.

/ugimendu militar horretako kideak, /u2ahidindeituak, egungo "ihadista!l Faeda edota Daeshekomertzenarioen aitzindariak izan ziren.

Hamarkada honen amaieran bestalde, ezin ahaztudugu lurraldean giltzarri izan den potentzia batengorakada, +rango Errepublika +slamiarra, Sha-renErregimena garaitu ostean )%=6=* eratutakoerrepublika. +ran ordura arte, inperialismo 2ankiarenbazkide nagusienetarikoa izan zen )+srael eta Saudi!rabiarekin batera*; aurrez, /ohammad/osaddeen gobernu herrikoiaren aurka kolpemilitarra eman ondoren)%=?an*, honek, petrolioanazionalizatzeko ausardia izan ostean. Honela,%=6=. urtea inlexio une esanguratsua izan zen

mundu mailako eta lurralde mailako botere

7

“1946an, ! "undu gerraren gaineko garaipena politikoki etaekonomikoki

kapitalizatzea lortu zutenestatubatuarrek eta

posizio indartsu haubaliatuz, euren mundumailako hegemonia etalurralde honetakohegemonia bermatzekoberebiziko izango den

paktu estrategikoa sinatu zuten# $uin%& 'aktua,(audi )rabiako monarkiaabsolutistarekin sinatua”


8/14


harremanetan, 3hii konesiokoa zen +rango +raultza+slamiarra egituratu baitzen. etrolio erreserbaaberatseko herrialdea izanik, posizio antiinperialistaeta antisionistak barnebiltzen dituen pentsaera

honek, !rabia Saudik sustatutako ideologia sunita ahabistari oztopo nabariak "arri nahi dizkiozonaldean.

!zkenik, garatu berri dugun ibilbide historikogaraikide hau amaitzeko, gerora egungo estrategiainperialistaren oinarriak inkatu zituen gertakarihistoriko garrantzitsu bat aipatu beharra dago:#$$%eko irailaren %%eko atentatuak. +zan ere, etsaiberri baten sorrera )barneko eta aldi berean kanpomailakoa dena*, borroka antiterrorista maila

ideologikoan zein militarrean erabat zabaltzekoaitzakia paregabea bilakatu zen, azkenhamarkadako politika nazional eta internazionalekozutabe nagusi bilakatzeraino.

!tentatu horren harira sortu ziren Ekialde Hurbileanegun garatzen ari diren interbentzioen baldintza eta

"ustiikazio garrantzitsuenak. Honek, nazioartekoharremanen militarizazioa ekarriko du,

4prebentziozko gudaren5 diskurtso oro"akileaezartzea edo 4borroka anti-terrorista5 eta4interbentzio humanitarioa5 gisako diskurtsoakgailenduko dira. Denak hala denak, EE''eksustatuak izan arren, apenas arrakala txikirik gabe,bloke inperialista osoan gailendu ziren.

1urraldearen historia garaikidearen kontaketaeskematikoa egin ostean, duela bost urte zabalduzen eskenatoki berrira egokitu beharrean gaude

"arraian, 4Bdaberri !rabiarrak5 deiturikoetan alegia.

+zan ere, beronen amaiera tristean sustraitzenbaita, egun zabaldutako konrontazio aroa, Siriaizanik haren erdigune nagusia.

8


9/14


#.

Alt$amenduarabiarretatikEkialdeHurbileko kaos%eopolitikora

#$%%aren urte hasiera garrantzitsua izan zen oso!rika +parralde eta Ekialde Hurbilean izan zirenaltxamendu demokratiko ezberdinengatik./obilizazio hauek herrialdez herrialde zabaltzen

"oan ziren, izan ere horietako askok ezaugarripolitiko )diktadurak* eta sozial )pobrezia,langabezia,...* antzekoak zituzten, denak eresistema kapitalistaren menpe zeuden eskualdean.!zterketa honetan sakonduko ez dugun arren,garrantzitsua da gogoraraztea saharar herriarenborroka antikoloniala izan zela mugimendu hauenaitzindaria, hain zuzen, #$%$eko azaroan Gmeim+zik Duintasunaren kanpalekuaren antolaketa etaharen deentsa alegia.

!ipatu bezala, #$%% hasieran 9unisia eta Egiptonherritar altxamendu masiboak izan ziren etaondorioz agertoki politiko eta sozialera milakaherritar gehitu ziren estreinekoz. Guztietan

aldarrikapen demokratiko, antiinperialista etasozialak lehen lerroan zeuden nahiz eta osomugimendu heterogeneoa izan sozialki, politikokizein ideologikoki. /atxinada hauek historikoak izanziren, bai kontra egiten zieten gobernuen pisuagatik)inperialismo 2anki eta europarraren titere zirendiktadurak*, baina baita altxamendu hauek izanzuten pisu herritar eta gazteen parte hartzeagatikere. /obilizazioek orokorrean 4ogia, askatasuna etaduintasun nazionala5 aldarrikatzen zuten. Hauekhartu zuten potentzialitate eta indarra aintzat hartuz,

mendebaldeko inperialismoak eskualde osoarentzatestrategia berri bat diseinatu beharrean zen. 'iherrialdeetan, 'en !li eta /ubarak agintetik botaostean, herrialde hauetako goi-klaseek potentziainperialistekin batera antolaketa alta nabaria zutenaltxamendu herritar hauen gidaritza hartu lortuzuten, haserrealdiak instituzionalizatuz eta barnealdaketa txikiak proposatuz )9unisianhauteskundeak ez egotetik, hauteskundeak egotera

adibidez*, oinarrian, ezer gutxi aldatzeko. 9unisia etaEgipton nolabait gizartearen egonezin herritarrabaliatzen "akin eta boterera iritsi ziren gobernuislamistak . 1aster batean ordea, herrialde hauetakoelite politiko eta ekonomikoek berriz berreskuratuzuten agintea )Egiptoren kasuan Estatu kolpe bateman zuen "unta militarrak*.

Arisi politiko honen aurrean, estatubatuar eta euro-inperialismoaren esku-hartzea ez zen soilik politiko-diplomatikoa izan, militarra ere izan zen herrialdezenbaitetan, 1ibian esaterako. !urreko hamarkadan!ganistan eta +raken egin bezala, gerra ronte berribat zabaldu zuten honetarako. 1ibian !9Orenesku-hartze militarra gauzatu zen, inperialismoakkontraeraso bidegabea burutu zuen eskualdehonetan, zutabe politiko-militar estrategiko berriakezarriz. !ganistanen 6$. hamarkadan egin bezala,indar islamista erreakzionarioak zuzenean baliatuzituen inperialismoaren interesekin lerrokaturik ezzeuden Estatu ezberdinak suntsitzeko. 1ibia

erasotzearen arrazoiak bat baino gehiago izan

9


10/14


daitezke: antzematen zaila zen gobernua izanik, "oera panarikarrekoa bestetik, )!rika guztiarentzatmoneta berdina ezartzearen aldeko proiektua* etaburu"abetzaren aldekoa. 'estalde 1ibiako

petrolioaren kontrol ekonomikoa bereganatu nahizuten mendebaldeko potentziek eta ondoko biherrialdeak )9unisia eta Egipto* "asaten ari zirenaldaketa prozesuak kontrolatzeko baliagarriazitzaien bestetik)arrazoi geopolitikoak*. !zkenik,interes geoestrategikoengatik ere interesgarria zen1ibia, !rikan aspalditik nahi zuten base militarraezartzeko, modu honetan erraztasunez egitasmoinperialistak gauzatu ahal izateko !9Ok !rikarakoduen agintari militarraren eskutik )!7+8O/*. Ezinda aipatu gabe utzi !9Oren esku-hartze

militarraren ondoren, 1ibia egun, huts egindakoestatu bat dela, kaosa da nagusi bertan eta taldearmatu eta milizien artean enrentamenduaketengabeak dira lurraren kontrolerako.

Gerra-pizte honek +raken gertatutakoarekinantzekotasun handia izan zuen, nahiz eta gobernuautoritarioak izan eta buru"abetzaren inguruanplanteamendu argirik ez erakutsi, nolabaitekoaurrerapen nabariak eginak zituzten arlo sozial,ekonomiko eta kulturaletan, honegatik guztiagatikherritarren babesa ere maila nahiko handikoazuten. !zpimarratzekoa da zentzu honetan, 1ibiak,+rakek eta Siriak, nahiz eta modu kontraesankorreaneta edulkoratuan izan, oraindik nazionalismo

antiinperialista aldarrikatzen "arraitzen zutela

)aurretik aipatu bezala, nahiz eta nazionalismohonek eskualde osoan &$. hamarkadan izanmomentu gorena*.

Hau guztia kontutan hartuz, Siriako Errepublika!rabiarra ere herrialde multzo hauen barruanaurkitzen da; ibilbide historiko kontraesankorra,babes herritar esanguratsua, gizarte politikaaurrerakoia eta gutxiengo etniko eta erli"io-minorienintegrazio nahia, dena den guzti hau autoritarismozantzu handiekin )%=&tik #$%%raino4salbuespen5egoeran izan zen*. 'estalde, azkenhamarkadako apustu neoliberalaz gain)pribatizazioa eta kapital transnazionalareninbertsioesku-hartzea bultzatzea*, Siriak pisu

geopolitiko handia du eskualdeko ardatz antisionistaeta antiinperialistan: +ran, Hezbollah eta palestinarborrokari babesa ematea da horren adierazlenagusia.

Siria beraz herrialde garrantzitsuada ikuspuntu ekonomiko etageoestrategikoan, /editerraneoitsasora irteera du eta bestaldeersiar Golkotik etorri eta Europaradoazen oliobide eta gasbidenagusiak bertatik pasatzen dira. Horiguztia gutxi balitz, Siriakodesertuetan gas erreserba handiakdaude, askorentzat petrolioarenordezko nagusia izango denerregaia 00+. mendean.

Gako geopolitiko hauek )libanoar etapalestinar erresistentziari babesa*,ekonomikoek )gasa* eta

geoestrategikoek )eremu giltzarria EkialdeHurbilean* ongi baino hobeto erakusten dutemendebaldeko potentzia inperialistek )EE'',rantzia eta 'ritainia Handiak* zein euren aliatulokalek )9urkia, Saudi !rabia eta Fatar batik bat*bertan duten interesa. Guztiek babestu zituztenSiriako gobernuaren aurkako aldarrikapenak #$%%tikaurrera, erregimena aldatzera bultzatuz beti ere,ikuskera inperialista zale eta erreakzionarioabermatuko duten kanpo eta barneko eragileenbitartez.

10


11/14


Honela baliatzen dute potentzia inperialistek eurenintereseko eskualdean ematen den aukera)"endearen haserrea egoera politiko etaekonomikoarekin*. Ezin ahaztuko dugu bestalde,mundua, krisi ekonomiko global batean aurkitzenzela eta 2ankien indar hegemonikoa ahultzen hasiazela dagaeneko. 'eraz, galtzen ari zen nagusitasunhori berreskuratze aldera, eskualde guzti honetanlaugarren belaunaldiko gerra bat bultzatu dute indarinperialistek, talde islamista erradikal anitzei

babesa, armak eta entrenamendu militarra emanez)!l ustra rontea, Daesh, etabar*. Honetarako,+raken sortu berri zuten testuinguru ezegonkorrabaliatzen dute estrategia inperialista paramilitar hauaurrera eramateko, politikoki, sozialki eta militarkideusezturiko herrialde honetan piztu zen giroan,milizia, borroka inter-etniko eta erli"iozkoetanaurkituko baitute gerra berri honetarako beharrezkozaien 4harrobia5.

'estetik, ezin esan gabe utzi bloke inperialistarenbaitan hainbat eta hainbat kontraesan eta

desadostasun ere badaudela "arraitu beharrekoestrategiaren inguruan, baita klase dominantenagusia den 2ankien artean ere. Horrek arrazoitzendu besteak beste negoziazio eta esku-hartze

militarretan ematen diren kontraesan etengabeak,baita eskualdeko Estatu nahiz talde armatuezberdinekin egiten ari diren aliantza ezberdinenegonkortasun alta ere. /otzean esanda, elkarrenarteko talka etengabean dihardute 4kaoskontrolatuaren5 estrategiak )Estatu siriarrarensuntsiketa 1ibiarekin egin zen bezala* eta aspalditikezaguna den instituzio ekonomiko eta politikoenkontrola bermatuko lukeen protektoratuneokolonialaren ikuspegiaren estrategia, moduhonetan uler daiteke programa nuklearraren gainean

+ranekin duten negoziazioa. !zken aukera honekeskualdeko kontrola izatea ekarriko luke, horrelatropa 2ankiak bertan ezartzea bermatuz 9xinakoHegoaldeko +tsasoan; petrolio aberastasun handiaduen eremua bereganatuz eta asiar potentziarimilitarki presioa egiteko leku ezin hobea bermatuz.

!ktore nagusia inperialismo 2anki eta europarrabada ere, hauei eskualdeko aktoreak ere gehitubehar zaizkio, agenda elkar banatzen badute ere,bakoitzak bere interes propioak ere badituelakoeskualdean.

!lde batetik 9urkia dugu, 4Bdaberri arabiarrak5hasten direnetik, eskualdeko nagusitasun etaerdigune izaera berreskuratu nahi duena.Horretarako, Fatar-ekin batera, !nai /usulmaneninguruko indar suniak babestuko ditu Ekialde Hurbilguztian. 9urkiak ziurtatu nahi du bere lurretatikpasako direla gasbide berri guztiak eta honez gain,Siriako egoera kaotikoa aprobetxatuz, milaka

2ihadistei entrenamendua eta babes zuzena ematendie historikoki 9urkiaren etsaia izan dena militarkisuntsitzeko; Herrialde Aurdua alegia. 9urkiakoGobernuak armada handi eta indartsua du)!9Oren barne ere dagoena* eta Siriakoerreuxiatuen gaia baliatuz estrategia inperialistarengarapena baldintzatzen ari da gaur egun E'presionatuz, diru-laguntza ekonomiko handiak "asozeta E'ean sartzeko prozesua azkartuz. E' eta9urkiak orain dela gutxi sinatutako hitzarmenlotsagarria horren adibide garbia da.

11

“raken sortu berri zuten testuinguruezegonkorra baliatzendute estrategiainperialista paramilitarhau aurrera eramateko,

politikoki, sozialki etamilitarki deusezturiko

herrialde honetan piztu zen giroan, milizia,borroka inter*etniko etaerli+iozkoetan aurkitukobaitute gerra berrihonetarako beharrezko

zaien harrobia”


12/14


'estalde, Saudi !rabia dugu aktore lokal aipagarria.Honek, Siria eta +ranen arteko erlazioa behin-betikomoztea du helburu, izan ere, horrek deuseztatu izandu bere egitasmo nagusia: eskualdean ideologia

suni ahabista duen kaliatu hegemonikoa ezartzea.Horrez gain, 2ankien babes politiko eta militarra

"asotzen "arraituko duela ziurtatu nahi du eta beraizango dela eskualdeko petrolioaren salmentakontrolatuko duena. Eskualdeko ezegonkortasunabultzatze aldera, proba argiak daude Daeshzuzenean inantzatzen dutela saudiek, baina hortazgain, aipagarria da


13/14


&.

'ndorioak etaildo politikoa

'ehin eskenatoki honen ezaugarri konplexuakulertuta eta bertan "okoan dauden interes erraldoiakkontuan hartuta, komeni da kontu handiz aritzeagure posizio politikoa erabakitzerakoan; izan ere,indar korrelazioak oro har, eta bereziki alor

ideologikoan, gure aurkakoak baitira. Gauzak besteera batekoak izatea nahi genukeen arren, gureposizioak aurkako testuinguruetan kokatu ohi dira,etsaiaren diskurtsoak gainezka egiten digulako etagure ahotsa entzunarazteko oso tresna gutxidauzkagulako. Zentzu horretan, zuhurtasunez

"ardun behar dugu, gure asmoek ez dezaten gaizkiulerturik sortu, ez eta interpretazio gaiztorik erraztu;bestela gure kontra edo guk babesten ditugunprozesuen kontra itzuliko lirateke eta.

Hori guztia argi utzi ondoren, Siriarekiko gure "arrera, +rak eta 1ibiarekiko erakutsi genuenabezalaxe, mendebaldeko potentzia inperialistahegemonikoek eta euren tokian tokiko aliatuekmartxan "arritako esku-hartze militarra salatzen duen

"arrera da, bai esku-hartze hori agerikoa denean, baiazpi"okoz egiten dutenean. Aaos hutsa hedatu duenesku-hartze honek ere, Ekialde Hurbileanmendebaldeko inperialismoak historikoki izan duenboterea sendotzea du helburu eta ez du erreparorikeskura dauzkan baliabide guztiak erabiltzeko, dela

estatu izaerako aliatu axista bat )9urkia, Saudi!rabia, +srael* dela sasi estatu izaerako erakundeaxista bat )!l Faeda, Estatu +slamikoa* inperialismohegemonikoaren nagusitza betikotze aldera.

Horregatik, esku-hartze kriminal hori ezin daparekatu ez legezkotasun aldetik ez ikuspegi politikobatetik Errusiak edota +ranek Siriako Errepublika!rabiarrari ematen dioten laguntza politiko etamilitarrarekin, bi herrialde horiek siriar gobernuareneskaera zehatzei erantzun baitiete. Errusiaridagokionez, sinesten dugu, bere helburu taktiko eta

geopolitikoak gorabehera, gatazka politikokikonpondu nahi duela, Siriako gobernuarenberegaintasunari lehentasuna emanez; beraz, ezindira maila berean ezarri "arrera hori eta estatubatuarnahiz europar inperialismoak bultzatutako estrategiamilitar eta paramilitar suntsitzailea, edozeinburu"abetza aztarna ezabatzeko asmoa duena.'estalde, horrek ez du esan nahi +raneko eta Siriakogobernuak itsu-itsuan txalotzen ari garenik edoeredu alternatibo gisa "arraituko ditugunik nolabait,noski; besterik gabe, inperialismoaren aldetik

"asotzen dituzten erasoak salatzen ditugu eta herrierasotuak barne arazoak bere kabuz eta inoreneskuak gidatu gabe konpontzeko daukan eskubideaaldarrikatzen dugu.

Gainera, inperialismoaren osagai europarrakzuzenean ukitzen gaitu gu, euskal internazionalistok,zilegitasunik gabe gure izenean "okatzen duelakogureak ez diren klase interes "akin batzuei mesedeegitearren.

+ldo horretan, kanpora begirako gure lehentasuna,europar burgesia handiaren helburu inperialistasalatzea da, horrek kosta ahala kosta eskuratuedota mantendu nahi baititu merkatu eta lehengaiestrategikoak. !ldi berean, barrura begira, ozen

salatu behar dugu Europar 'atasunak egiten duen4mehatxu terrorista5 delakoaren erabilera, gizarte etaekonomia arazo larriak herritarren arretatikgordetzeko balio diena. Horrela, herri langilekosektoreak beraien artean arituko dira liskarrean,salbuespen egoeran oinarritutako markorantzhurbiltzen goazen bitartean, Estatu polizialera etaEuroparen izaera oligarkiko autoritarioa indartzerabidean. 'este alde batetik, salatu beharreko bestepuntu bat da Europar 'atasunak eta gainerakopotentzia inperialistek milioika pertsona

erreuxiaturen auzian daukaten erantzukizun

13


14/14


izugarria, gure atera iristen direnean ematen zaientratu negargarriarekin batera. Zentzu horretan,Europar 'atasunak eta 9urkiak sinatu berri dutenituna aipatu beharrean gaude; berorren bitartez

mugak Aaukasoan itxi nahi dituzte eta 9urkiara4berotan5 kanporatu Europara heltzea lortzen duenedonor; higuinez erreusatzen dugu itun hori.

Ondorio gisa, testuinguru kezkagarri honen aurrean,lau lirateke gure lan antiinperialista gidatuko dutenildoak:

1ehena: Erasoaldi inperialistaren salaketa

lehenbailehen gogortu behar dugu, bai bere alderdi

ideologikoan, bai ekonomikoan edo militarrean. Eraberean, Europar 'atasunaren, Espainiar Estatuaren

eta bereziki rantses Estatuaren papera azpimarratu

behar dugu, !9O-ren barrenean egonik ez

baitituzte errespetatzen herri langileen oinarrizko

eskubideak, ez hemen ez han. Honek dakar

etengabe borrokatu beharko dugula europar

erakundeek hauspotzen duten axismoa eta

xenoobia geldiarazteko, bai lehendik gurekin bizi

diren herritarrei bai migrazioen ondorioz etorritakoeizuzenduz.

'igarrena: Hau ere lehenbailehen abiarazi

beharrekoa, herri kurduaren aurka

turkiar gobernuak burutzen duen

sarraskiaren aurkako lana da. 'ide

batez, Sarraski horretan, eredu

emateko, birritan kolpatuak dira

emakumezkoak, euren

generoagatik eta erresistentzianbetetzen duten toki

garrantzitsuagatik zigortzen baititu

gobernuak. Era berean,

kurduekiko elkartasuna elikatu

behar dugu; herri honek aurrera

daraman herri askapenaren,

askapen nazionalaren eta askapen

eministaren borroka gure proiekturako erreerentzia

bikaina baita.

Hirugarrena: alestinar herriaren erresistentzia

eredugarriarekiko elkartasuna ere tinko etaetengabe elikatu behar dugu. !rgi utziko dugu

+sraeldar Estatua dela mehatxurik handiena bere

eremuko erakunde eta herri eragileendako; !E'ek

nahi adina hornituriko indar armatuek babestuta,

Ekialde Hurbileko gotorleku inperialista nagusia

delako. Hori dela eta, 'oikot, Desinbertsio eta Zigor

kanpaina )'DZ* bultzatuko dugu, hori baita eskura

daukagun tresna zilegiztatuena eta

eraginkorrena.1augarrena: +zaera estrategikoko ildohonek gure lan politikoan sakontzera garamatza,

Europako eta munduko gainerako herriekin batera,

sistema kapitalista inperialista hetero-patriarkala

gainditze aldera. 'este era batera esanda, gure

"arduera militantea areagotzea "ustizian,

elkartasunean, herrien independentzian, klase eta

genero askapenean oinarritutako sistema bat

eraikitzeko. Hori baizik ez da izango egiturazko

bortxakeria ekonomiko eta militarra herrienegunerokotasunetik behin betiko desagertzeko

bermea.

14

Documents

Siria eta Ekialde Hurbileko gatazka. Gako historiko eta geopolitikoak