90
socialur socialur socialur socialur-ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademia ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademia ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademia ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademia politikuri menejmentis politikuri menejmentis politikuri menejmentis politikuri menejmentis saerTaSoriso a saerTaSoriso a saerTaSoriso a saerTaSoriso akademia ademia ademia ademia iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso a iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso a iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso a iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso akademia ademia ademia ademia INTERNATIONAL ACADEMY OF SOCIAL-ECONOMIC SCIENCES INTERNATIONAL ACADEMY OF POLITICAL MANAGEMENT INTERNATIONAL ACADEMY OF JURIDICAL SCIENCES МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКИХ НАУК МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ ПОЛИТИЧЕСКОГО МЕНЕДЖМЕНТА МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ ЮРИДИЧЕСКИХ НАУК saxelmwifo marTva saxelmwifo marTva saxelmwifo marTva saxelmwifo marTva: problemebi problemebi problemebi problemebi da da da da perspeqtivebi perspeqtivebi perspeqtivebi perspeqtivebi saerTaSoriso samecniero saerTaSoriso samecniero saerTaSoriso samecniero saerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi konferenciis masalebi konferenciis masalebi konferenciis masalebi STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS MATERIALS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE ГОСУДАРСТВЕННОЕ УПРАВЛЕНИЕ: ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ МАТЕРИАЛЫ МЕЖДУНАРОДНОЙ НАУЧНОЙ КОНФЕРЕНЦИИ (15.11.2015) Tbilisi Tbilisi Tbilisi Tbilisi Tbilisi Тбилиси 2015

STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

socialursocialursocialursocialur----ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiaekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiaekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiaekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademia

politikuri menejmentispolitikuri menejmentispolitikuri menejmentispolitikuri menejmentis saerTaSoriso asaerTaSoriso asaerTaSoriso asaerTaSoriso akkkkademiaademiaademiaademia

iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso aiuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso aiuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso aiuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso akkkkademiaademiaademiaademia

INTERNATIONAL ACADEMY OF SOCIAL-ECONOMIC SCIENCES INTERNATIONAL ACADEMY OF POLITICAL MANAGEMENT

INTERNATIONAL ACADEMY OF JURIDICAL SCIENCES

МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКИХ НАУК МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ ПОЛИТИЧЕСКОГО МЕНЕДЖМЕНТА

МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ ЮРИДИЧЕСКИХ НАУК

saxelmwifo marTvasaxelmwifo marTvasaxelmwifo marTvasaxelmwifo marTva::::

problemebiproblemebiproblemebiproblemebi da da da da perspeqtivebiperspeqtivebiperspeqtivebiperspeqtivebi

saerTaSoriso samecniero saerTaSoriso samecniero saerTaSoriso samecniero saerTaSoriso samecniero konferenciis masalebikonferenciis masalebikonferenciis masalebikonferenciis masalebi

STATE MANA GEMENT : PROBLEMS AND PROSPECTS

MATERIALS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE

ГОСУДАРСТВЕННОЕ УПРАВЛЕНИЕ:

ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ

МАТЕРИАЛЫ МЕЖДУНАРОДНОЙ НАУЧНОЙ КОНФЕРЕНЦИИ

(15.11.2015)

TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi Tbilisi Тбилиси

2015

Page 2: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

2

uakuakuakuak (UDC; УДК) 1+32+33+34+35 ssss----366366366366 S-81 Г-726

saxelmwifo marTva:saxelmwifo marTva:saxelmwifo marTva:saxelmwifo marTva: problemebiproblemebiproblemebiproblemebi da perspeqtivebida perspeqtivebida perspeqtivebida perspeqtivebi. ssssaerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi aerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi aerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi aerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi ((((15.11.201515.11.201515.11.201515.11.2015). ). ). ).

Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 201Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 201Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 201Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 2015. _ . _ . _ . _ 90 gv.gv.gv.gv.

STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS. MATERIALS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE ((((15.11.201515.11.201515.11.201515.11.2015))))....

Tbilisi: International Publishing House “Progress”, 2015. – 90 p.

ГОСУДАРСТВЕННОЕ УПРАВЛЕНИЕ: ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ. МАТЕРИАЛЫ МЕЖДУНАРОДНОЙ НАУЧНОЙ КОНФЕРЕНЦИИ (15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015). . . .

Тбилиси: Международное издательство “Прогресс”, 2015. – 90 с.

konferenciis saorganizacio komiteti:konferenciis saorganizacio komiteti:konferenciis saorganizacio komiteti:konferenciis saorganizacio komiteti: alfred kurataSvilialfred kurataSvilialfred kurataSvilialfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo) _ Tavmjdomare _ Tavmjdomare _ Tavmjdomare _ Tavmjdomare

irakli gabisoniairakli gabisoniairakli gabisoniairakli gabisonia (Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo) _ wevri_ wevri_ wevri_ wevri

anzor kurataSvilianzor kurataSvilianzor kurataSvilianzor kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo)(Tbilisi, saqarTvelo) _ _ _ _ wevriwevriwevriwevri

valeri bakumenkovaleri bakumenkovaleri bakumenkovaleri bakumenko ((((kievikievikievikievi,,,, ukraukraukraukraina) _ wevriina) _ wevriina) _ wevriina) _ wevri

slavomir partickui (slavomir partickui (slavomir partickui (slavomir partickui (lublini, lublini, lublini, lublini, poloneTi) _ wevripoloneTi) _ wevripoloneTi) _ wevripoloneTi) _ wevri

ORGANIZATION COMMITTEE OF THE CONFERENCE: ALFRED KURATASHVILI (TBILISI, GEORGIA) – CHAIRMAN IRAKLI GABISONIA (TBILISI, GEORGIA) – MEMBER ANZOR KURATASHVILI (TBILISI, GEORGIA) – MEMBER VALERI BAKUMENKO (KIEV, UKRAINE) – MEMBER SLAWOMIR PARTYCKI (LUBLIN, POLAND) – MEMBER

ОРГАНИЗАЦИОННЫЙ КОМИТЕТ КОНФЕРЕНЦИИ:

AЛЬФРЕД КУРАТАШВИЛИ (ТБИЛИСИБИЛИСИБИЛИСИБИЛИСИ, ГРУЗИЯ) – ПРЕДСЕДАТЕЛЬ КОМИТЕТА ИРАКЛИЙ ГАБИСОНИЯ (ТБИЛИСИБИЛИСИБИЛИСИБИЛИСИ, ГРУЗИЯ) – ЧЛЕН КОМИТЕТА АНЗОР КУРАТАШВИЛИ (ТБИЛИСИБИЛИСИБИЛИСИБИЛИСИ, ГРУЗИЯ) – ЧЛЕН КОМИТЕТА ВАЛЕРИЙ БАКУМЕНКО (КИЕВ, УКРАИНА) – ЧЛЕН КОМИТЕТА СЛАВОМИР ПАРТЫЦКИЙ (ЛЮБЛИН, ПОЛЬША) – ЧЛЕН КОМИТЕТА

samecnierosamecnierosamecnierosamecniero redaqtoriredaqtoriredaqtoriredaqtori _ _ _ _ alfredalfredalfredalfred kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili

SCIENTIFIC EDITER – ALFRED KURATASHVILI НАУЧНЫЙ РЕДАКТОР – АЛЬФРЕД КУРАТАШВИЛИ

recenzentebi:recenzentebi:recenzentebi:recenzentebi: mixeil roketliSvili (mixeil roketliSvili (mixeil roketliSvili (mixeil roketliSvili (niuniuniuniu----iorki,iorki,iorki,iorki, aSS) _ mecn. doqtori, profaSS) _ mecn. doqtori, profaSS) _ mecn. doqtori, profaSS) _ mecn. doqtori, prof...., akademik, akademik, akademik, akademikosi osi osi osi

valeri selivanovi (valeri selivanovi (valeri selivanovi (valeri selivanovi (sanktsanktsanktsankt----peterburgi,peterburgi,peterburgi,peterburgi, ruseTi) _ mecn. ruseTi) _ mecn. ruseTi) _ mecn. ruseTi) _ mecn. doqtori, profdoqtori, profdoqtori, profdoqtori, prof...., akademikosiO , akademikosiO , akademikosiO , akademikosiO

REVIEWERS: MIKHAIL ROKETLISHVILI (NEW YORK, USA) – DOCTOR OF SC., PR OFESSOR, ACADEMICIAN VALERI SELIVANOV (ST. PETERSBURG, RUSSIA) – DOKTOR OF SC., PROF., ACADEMICIAN

РЕЦЕНЗЕНТЫ: МИХАИЛ РОКЕТЛИШВИЛИ (НЬЮ-ЙОРК, США) – ДОКТОР НАУК, ПРОФЕССОР, АКАДЕМИК ВАЛЕРИЙ СЕЛИВАНОВ (САНКТ-ПЕТЕРБУРГ, РОССИЯ) – ДОКТОР НАУК, ПРОФЕССОР, АКАДЕМИК © alfred anzoris Ze kurataSvili, 201alfred anzoris Ze kurataSvili, 201alfred anzoris Ze kurataSvili, 201alfred anzoris Ze kurataSvili, 2015 ALFRED A. KURATASHVILI, 2015 АЛЬФРЕД АНЗОРОВИЧ КУРАТАШВИЛИ, 2015 ISBN 978-9941-9337-8-3

Page 3: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

3

uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35 alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)

ekonomikur, filosofiur da iuridiul mecnierebaTa doqtori, profesori

sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

universitetis paata guguSvilis ekonomikis institutis ekonomikuri Teoriis

ganyofilebis gamge, saerTaSoriso samecniero Jurnal “progresi”-s da saerTaSoriso samecniero Jurnal “iurisprudenciis problemebi”-s damaarsebeli

da mTavari redaqtori, socialur-ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis

prezidenti, politikuri menejmentis saerTaSoriso akademiis prezidenti da iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis prezidenti, niu-iorkis

mecnierebaTa akademiis namdvili wevri, aSS politikur mecnierebaTa akademiis

akademikosi, sankt-peterburgis kulturis istoriis sazogadoebrivi akademiis namdvili wevri, JurnalistTa federaciis wevri

mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa uflebebTan uflebebTan uflebebTan uflebebTan

dabalansebuli dabalansebuli dabalansebuli dabalansebuli

mmmmaTiaTiaTiaTi pasuxismgeblobis pasuxismgeblobis pasuxismgeblobis pasuxismgeblobis gareSe _gareSe _gareSe _gareSe _

saxelmwifoSi saxelmwifoSi saxelmwifoSi saxelmwifoSi

samarTlianobis damkvidreba samarTlianobis damkvidreba samarTlianobis damkvidreba samarTlianobis damkvidreba

cariel cariel cariel cariel _ cru _ lozungad darCeba _ cru _ lozungad darCeba _ cru _ lozungad darCeba _ cru _ lozungad darCeba (?!)(?!)(?!)(?!)

kanonis winaSekanonis winaSekanonis winaSekanonis winaSe yvela adamianis Tanasworoba yvela adamianis Tanasworoba yvela adamianis Tanasworoba yvela adamianis Tanasworoba _ adamianis uflebebisa _ adamianis uflebebisa _ adamianis uflebebisa _ adamianis uflebebisa

da samarTlianobis dacvis erTda samarTlianobis dacvis erTda samarTlianobis dacvis erTda samarTlianobis dacvis erT----erT umTavres proncips warmoadgens, rac erT umTavres proncips warmoadgens, rac erT umTavres proncips warmoadgens, rac erT umTavres proncips warmoadgens, rac asaxulia, rogors saerTaSoriso samasaxulia, rogors saerTaSoriso samasaxulia, rogors saerTaSoriso samasaxulia, rogors saerTaSoriso samarTlebriv aqtebSi, ise arTlebriv aqtebSi, ise arTlebriv aqtebSi, ise arTlebriv aqtebSi, ise saxelmwifoTa konstituciebSi.saxelmwifoTa konstituciebSi.saxelmwifoTa konstituciebSi.saxelmwifoTa konstituciebSi.

ase, magaliTad, ase, magaliTad, ase, magaliTad, ase, magaliTad, adamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciis meadamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciis meadamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciis meadamianis uflebaTa sayovelTao deklaraciis me----7 muxlis 7 muxlis 7 muxlis 7 muxlis

Tanaxmad: “yvela adamiani Tanasworia kanonis winaSe da, ganurCevlad raime Tanaxmad: “yvela adamiani Tanasworia kanonis winaSe da, ganurCevlad raime Tanaxmad: “yvela adamiani Tanasworia kanonis winaSe da, ganurCevlad raime Tanaxmad: “yvela adamiani Tanasworia kanonis winaSe da, ganurCevlad raime

gansxvavebisa, yvelas aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi kanongansxvavebisa, yvelas aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi kanongansxvavebisa, yvelas aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi kanongansxvavebisa, yvelas aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi kanonis mier. yvela adamians is mier. yvela adamians is mier. yvela adamians is mier. yvela adamians aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi yovelgvari diskriminaciiasagan da aseTi aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi yovelgvari diskriminaciiasagan da aseTi aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi yovelgvari diskriminaciiasagan da aseTi aqvs ufleba Tanabrad iyos daculi yovelgvari diskriminaciiasagan da aseTi

diskriminaciisdiskriminaciisdiskriminaciisdiskriminaciis yovelgvari waqezebisagan” [1, muxli 7]. yovelgvari waqezebisagan” [1, muxli 7]. yovelgvari waqezebisagan” [1, muxli 7]. yovelgvari waqezebisagan” [1, muxli 7].

miuxedevad zemoaRniSnulisa, arcTu iSviaTad, saerTaSoriso samarTlebriv miuxedevad zemoaRniSnulisa, arcTu iSviaTad, saerTaSoriso samarTlebriv miuxedevad zemoaRniSnulisa, arcTu iSviaTad, saerTaSoriso samarTlebriv miuxedevad zemoaRniSnulisa, arcTu iSviaTad, saerTaSoriso samarTlebriv

aqtebSiaqtebSiaqtebSiaqtebSi asaxuli WeSmaritad samarT asaxuli WeSmaritad samarT asaxuli WeSmaritad samarT asaxuli WeSmaritad samarTliani normebis sawinaaRmdego da, amave dros, liani normebis sawinaaRmdego da, amave dros, liani normebis sawinaaRmdego da, amave dros, liani normebis sawinaaRmdego da, amave dros,

antikonstituciuri normebi Cadebuli da dafiqsirebulia TviTon saxelmwifoTa antikonstituciuri normebi Cadebuli da dafiqsirebulia TviTon saxelmwifoTa antikonstituciuri normebi Cadebuli da dafiqsirebulia TviTon saxelmwifoTa antikonstituciuri normebi Cadebuli da dafiqsirebulia TviTon saxelmwifoTa

konstituciebSi, riTac aSkarad darRveulia yvela adamianis Tanasworoba kanonis konstituciebSi, riTac aSkarad darRveulia yvela adamianis Tanasworoba kanonis konstituciebSi, riTac aSkarad darRveulia yvela adamianis Tanasworoba kanonis konstituciebSi, riTac aSkarad darRveulia yvela adamianis Tanasworoba kanonis

winaSe (?!). winaSe (?!). winaSe (?!). winaSe (?!).

am SemTxvevaSi me Sevexebi kanonis winaSe im uam SemTxvevaSi me Sevexebi kanonis winaSe im uam SemTxvevaSi me Sevexebi kanonis winaSe im uam SemTxvevaSi me Sevexebi kanonis winaSe im uTanasworobis arsebobis Tanasworobis arsebobis Tanasworobis arsebobis Tanasworobis arsebobis

problemas, romelic mdgomareobs mosamarTleTaTvis saxelmwifos konstituciiT problemas, romelic mdgomareobs mosamarTleTaTvis saxelmwifos konstituciiT problemas, romelic mdgomareobs mosamarTleTaTvis saxelmwifos konstituciiT problemas, romelic mdgomareobs mosamarTleTaTvis saxelmwifos konstituciiT

(saxelmwifoTa konstituciebiT) kanonmsawinaaRmdegod da usamarTlod “dakanonebul” (saxelmwifoTa konstituciebiT) kanonmsawinaaRmdegod da usamarTlod “dakanonebul” (saxelmwifoTa konstituciebiT) kanonmsawinaaRmdegod da usamarTlod “dakanonebul” (saxelmwifoTa konstituciebiT) kanonmsawinaaRmdegod da usamarTlod “dakanonebul” upasuxismgeblobaSi, maT mier Cadenili sisxlissamarTlebrivad dasjadi upasuxismgeblobaSi, maT mier Cadenili sisxlissamarTlebrivad dasjadi upasuxismgeblobaSi, maT mier Cadenili sisxlissamarTlebrivad dasjadi upasuxismgeblobaSi, maT mier Cadenili sisxlissamarTlebrivad dasjadi

danaSaulisaTvdanaSaulisaTvdanaSaulisaTvdanaSaulisaTvis (?!). is (?!). is (?!). is (?!).

* * ** * ** * ** * *

samarTlianobisa da xalxis interesebis uzenaesobis damkvidrebaSi samarTlianobisa da xalxis interesebis uzenaesobis damkvidrebaSi samarTlianobisa da xalxis interesebis uzenaesobis damkvidrebaSi samarTlianobisa da xalxis interesebis uzenaesobis damkvidrebaSi

gansakuTrebuli roli unda iTamaSos sasamarTlo xelisuflebam.gansakuTrebuli roli unda iTamaSos sasamarTlo xelisuflebam.gansakuTrebuli roli unda iTamaSos sasamarTlo xelisuflebam.gansakuTrebuli roli unda iTamaSos sasamarTlo xelisuflebam.

zemoaRniSnulidan gamomdinare, mosamarTles, zemoaRniSnulidan gamomdinare, mosamarTles, zemoaRniSnulidan gamomdinare, mosamarTles, zemoaRniSnulidan gamomdinare, mosamarTles, iseve rogorc sxva iseve rogorc sxva iseve rogorc sxva iseve rogorc sxva saxelmwifoebriv Tanamdebobriv pirebs,saxelmwifoebriv Tanamdebobriv pirebs,saxelmwifoebriv Tanamdebobriv pirebs,saxelmwifoebriv Tanamdebobriv pirebs, unda ekisreb unda ekisreb unda ekisreb unda ekisrebodes pasuxismgebloba mis mier odes pasuxismgebloba mis mier odes pasuxismgebloba mis mier odes pasuxismgebloba mis mier

Page 4: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

4

Tavisi uflebebis gamoyenebaze _ Tavisi uflebebis gamoyenebaze _ Tavisi uflebebis gamoyenebaze _ Tavisi uflebebis gamoyenebaze _ sasamarTlo xelisufleba pasuxs unda agebdes sasamarTlo xelisufleba pasuxs unda agebdes sasamarTlo xelisufleba pasuxs unda agebdes sasamarTlo xelisufleba pasuxs unda agebdes Tavisi moRvaweobis Sedegebze, is pasuxs unda agebdes Tavis danaSaulebriv qmedebebzeTavisi moRvaweobis Sedegebze, is pasuxs unda agebdes Tavis danaSaulebriv qmedebebzeTavisi moRvaweobis Sedegebze, is pasuxs unda agebdes Tavis danaSaulebriv qmedebebzeTavisi moRvaweobis Sedegebze, is pasuxs unda agebdes Tavis danaSaulebriv qmedebebze _ _ _ _ mis miermis miermis miermis mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze, romlis arkanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze, romlis arkanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze, romlis arkanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze, romlis araerTi faqtic aerTi faqtic aerTi faqtic aerTi faqtic arsebobs, da rac mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) arsebobs, da rac mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) arsebobs, da rac mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) arsebobs, da rac mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis aSkara gadametebas da mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis aSkara gadametebas da mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis aSkara gadametebas da mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis aSkara gadametebas da mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyenebas, anu mosamarTlis mxridan uflebamosilebis borotad gamoyenebas, anu mosamarTlis mxridan uflebamosilebis borotad gamoyenebas, anu mosamarTlis mxridan uflebamosilebis borotad gamoyenebas, anu mosamarTlis mxridan sisxlissamarTlebrivad dasjad danaSaulsisxlissamarTlebrivad dasjad danaSaulsisxlissamarTlebrivad dasjad danaSaulsisxlissamarTlebrivad dasjad danaSauls warmoadgens, razedac mas pasuxi saerTod s warmoadgens, razedac mas pasuxi saerTod s warmoadgens, razedac mas pasuxi saerTod s warmoadgens, razedac mas pasuxi saerTod ar moeTxoveba (?!). ar moeTxoveba (?!). ar moeTxoveba (?!). ar moeTxoveba (?!).

aqve unda aRiniSnos, rom aqve unda aRiniSnos, rom aqve unda aRiniSnos, rom aqve unda aRiniSnos, rom saerTo sasamarTloebSi moRvaweobs mravali Rirseuli saerTo sasamarTloebSi moRvaweobs mravali Rirseuli saerTo sasamarTloebSi moRvaweobs mravali Rirseuli saerTo sasamarTloebSi moRvaweobs mravali Rirseuli

_ _ _ _ kompetenturi, principuli da samarTlianikompetenturi, principuli da samarTlianikompetenturi, principuli da samarTlianikompetenturi, principuli da samarTliani _ mosamarTle, romelic aravisTvis, _ mosamarTle, romelic aravisTvis, _ mosamarTle, romelic aravisTvis, _ mosamarTle, romelic aravisTvis,

arafrisTvis da aravis zegavleniT ar miiRebarafrisTvis da aravis zegavleniT ar miiRebarafrisTvis da aravis zegavleniT ar miiRebarafrisTvis da aravis zegavleniT ar miiRebs kanonsawinaaRmdego _ s kanonsawinaaRmdego _ s kanonsawinaaRmdego _ s kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivdanaSaulebrivdanaSaulebrivdanaSaulebriv _ _ _ _

gadawyvetilebas, romelicgadawyvetilebas, romelicgadawyvetilebas, romelicgadawyvetilebas, romelic araviTar SemTxvevaSiaraviTar SemTxvevaSiaraviTar SemTxvevaSiaraviTar SemTxvevaSi ar gadaametebs Tavisar gadaametebs Tavisar gadaametebs Tavisar gadaametebs Tavis samsaxurebriv samsaxurebriv samsaxurebriv samsaxurebriv

(Tanamdebobriv) uflebamosilebas, (Tanamdebobriv) uflebamosilebas, (Tanamdebobriv) uflebamosilebas, (Tanamdebobriv) uflebamosilebas, risTvisac is mxolod madlobas imsaxurebs,risTvisac is mxolod madlobas imsaxurebs,risTvisac is mxolod madlobas imsaxurebs,risTvisac is mxolod madlobas imsaxurebs, magram, magram, magram, magram, samwuxarod, yvela mosamarTle aseTi ar aris (?!). yvela mosamarTle aseTi ar aris (?!). yvela mosamarTle aseTi ar aris (?!). yvela mosamarTle aseTi ar aris (?!).

sasamsasamsasamsasamarTlo xelisuflebis _ mosamarTlis _ uflebebTan dabalansebuli misi arTlo xelisuflebis _ mosamarTlis _ uflebebTan dabalansebuli misi arTlo xelisuflebis _ mosamarTlis _ uflebebTan dabalansebuli misi arTlo xelisuflebis _ mosamarTlis _ uflebebTan dabalansebuli misi

Sesabamisi pasuxismgeblobis ararsebobis erTSesabamisi pasuxismgeblobis ararsebobis erTSesabamisi pasuxismgeblobis ararsebobis erTSesabamisi pasuxismgeblobis ararsebobis erT----erT aSkara magaliTs warmoadgens erT aSkara magaliTs warmoadgens erT aSkara magaliTs warmoadgens erT aSkara magaliTs warmoadgens

Tundac is faqti, rom Tumca pirveli instanciis sasamarTlos mosamarTles, Tundac is faqti, rom Tumca pirveli instanciis sasamarTlos mosamarTles, Tundac is faqti, rom Tumca pirveli instanciis sasamarTlos mosamarTles, Tundac is faqti, rom Tumca pirveli instanciis sasamarTlos mosamarTles, romelsac, romelsac, romelsac, romelsac, iseve rogorc nebismieri sxva instaiseve rogorc nebismieri sxva instaiseve rogorc nebismieri sxva instaiseve rogorc nebismieri sxva instanciis sasamarTlos mosamarTles, nciis sasamarTlos mosamarTles, nciis sasamarTlos mosamarTles, nciis sasamarTlos mosamarTles, ufleba aqvs da valdebulic aris, rom miiRos mxolod kanonieri da samarTliani ufleba aqvs da valdebulic aris, rom miiRos mxolod kanonieri da samarTliani ufleba aqvs da valdebulic aris, rom miiRos mxolod kanonieri da samarTliani ufleba aqvs da valdebulic aris, rom miiRos mxolod kanonieri da samarTliani

gadawyvetileba, magram zogjer es mosamarTle Rebulobs aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetileba, magram zogjer es mosamarTle Rebulobs aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetileba, magram zogjer es mosamarTle Rebulobs aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetileba, magram zogjer es mosamarTle Rebulobs aSkarad kanonsawinaaRmdego

gadawyvetilebas, rac mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebgadawyvetilebas, rac mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebgadawyvetilebas, rac mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebgadawyvetilebas, rac mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebis udavo is udavo is udavo is udavo

faqts warmoadgens, romelic laxavs adamianis uflebebs, Tavisuflebebs da kanonier faqts warmoadgens, romelic laxavs adamianis uflebebs, Tavisuflebebs da kanonier faqts warmoadgens, romelic laxavs adamianis uflebebs, Tavisuflebebs da kanonier faqts warmoadgens, romelic laxavs adamianis uflebebs, Tavisuflebebs da kanonier

interesebs, da rac arcTu iSviaTad SemdgomSi dasturdeba zemdgomi sasamarTlo interesebs, da rac arcTu iSviaTad SemdgomSi dasturdeba zemdgomi sasamarTlo interesebs, da rac arcTu iSviaTad SemdgomSi dasturdeba zemdgomi sasamarTlo interesebs, da rac arcTu iSviaTad SemdgomSi dasturdeba zemdgomi sasamarTlo

instanciis mier pirveli instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmebiT, rac instanciis mier pirveli instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmebiT, rac instanciis mier pirveli instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmebiT, rac instanciis mier pirveli instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmebiT, rac

pirveli instanpirveli instanpirveli instanpirveli instanciis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebis ciis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebis ciis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebis ciis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebis

udavo magaliTs warmoadgens, magram amisTvis pirveli instanciis sasamarTlos udavo magaliTs warmoadgens, magram amisTvis pirveli instanciis sasamarTlos udavo magaliTs warmoadgens, magram amisTvis pirveli instanciis sasamarTlos udavo magaliTs warmoadgens, magram amisTvis pirveli instanciis sasamarTlos

mosamarTles ar ekisreba araviTari pasuxismgebloba, radgan „miCneulia“ da mosamarTles ar ekisreba araviTari pasuxismgebloba, radgan „miCneulia“ da mosamarTles ar ekisreba araviTari pasuxismgebloba, radgan „miCneulia“ da mosamarTles ar ekisreba araviTari pasuxismgebloba, radgan „miCneulia“ da „iTvleba“, rom TiTqosda mosamarTles „Secdom„iTvleba“, rom TiTqosda mosamarTles „Secdom„iTvleba“, rom TiTqosda mosamarTles „Secdom„iTvleba“, rom TiTqosda mosamarTles „Secdomis“ daSvebis is“ daSvebis is“ daSvebis is“ daSvebis (faqtobrivad ki, TiTqos (faqtobrivad ki, TiTqos (faqtobrivad ki, TiTqos (faqtobrivad ki, TiTqos danaSaulis Cadenis)danaSaulis Cadenis)danaSaulis Cadenis)danaSaulis Cadenis) ufleba aqvs, rasac TiTqos zemdgomi instanciis sasamarTlo ufleba aqvs, rasac TiTqos zemdgomi instanciis sasamarTlo ufleba aqvs, rasac TiTqos zemdgomi instanciis sasamarTlo ufleba aqvs, rasac TiTqos zemdgomi instanciis sasamarTlo

„gamoasworebs“ (?!).„gamoasworebs“ (?!).„gamoasworebs“ (?!).„gamoasworebs“ (?!).

ufro metic, zogierT sasamarTloSi miaCniaT, rom TiTqos zemdgomi instanciis ufro metic, zogierT sasamarTloSi miaCniaT, rom TiTqos zemdgomi instanciis ufro metic, zogierT sasamarTloSi miaCniaT, rom TiTqos zemdgomi instanciis ufro metic, zogierT sasamarTloSi miaCniaT, rom TiTqos zemdgomi instanciis

sasamarTlo swored imitom arsebobs, rom qvemdgomsasamarTlo swored imitom arsebobs, rom qvemdgomsasamarTlo swored imitom arsebobs, rom qvemdgomsasamarTlo swored imitom arsebobs, rom qvemdgomi instanciis sasamarTlos i instanciis sasamarTlos i instanciis sasamarTlos i instanciis sasamarTlos

„Secdomebi“, „Secdomebi“, „Secdomebi“, „Secdomebi“, faqtobrivad ki,faqtobrivad ki,faqtobrivad ki,faqtobrivad ki, danaSaulebrivi qmedebebi „gamoasworos“ (?!). danaSaulebrivi qmedebebi „gamoasworos“ (?!). danaSaulebrivi qmedebebi „gamoasworos“ (?!). danaSaulebrivi qmedebebi „gamoasworos“ (?!).

gasakviria, magram faqtia (?!).gasakviria, magram faqtia (?!).gasakviria, magram faqtia (?!).gasakviria, magram faqtia (?!).

amasTanave, SeiZleba adgili hqondes da zogjer namdvilad adgili aqvs amasTanave, SeiZleba adgili hqondes da zogjer namdvilad adgili aqvs amasTanave, SeiZleba adgili hqondes da zogjer namdvilad adgili aqvs amasTanave, SeiZleba adgili hqondes da zogjer namdvilad adgili aqvs kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebas saapelacio (kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebas saapelacio (kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebas saapelacio (kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebas saapelacio (meore instanciis) meore instanciis) meore instanciis) meore instanciis) sasamarTloSi, da agreTve sakasacio (mesame instanciis) sasamarTloSi.sasamarTloSi, da agreTve sakasacio (mesame instanciis) sasamarTloSi.sasamarTloSi, da agreTve sakasacio (mesame instanciis) sasamarTloSi.sasamarTloSi, da agreTve sakasacio (mesame instanciis) sasamarTloSi.

Tumca, samwuxarod, am SemTxvevebSic aravis _ im mosamarTleTagan, romlebic Tumca, samwuxarod, am SemTxvevebSic aravis _ im mosamarTleTagan, romlebic Tumca, samwuxarod, am SemTxvevebSic aravis _ im mosamarTleTagan, romlebic Tumca, samwuxarod, am SemTxvevebSic aravis _ im mosamarTleTagan, romlebic Rebuloben kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebs, rac samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) Rebuloben kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebs, rac samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) Rebuloben kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebs, rac samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) Rebuloben kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebs, rac samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosiluflebamosiluflebamosiluflebamosilebis aSkara gadametebas da samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) ebis aSkara gadametebas da samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) ebis aSkara gadametebas da samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) ebis aSkara gadametebas da samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyenebas warmoadgens, ar ekisrebaT uflebamosilebis borotad gamoyenebas warmoadgens, ar ekisrebaT uflebamosilebis borotad gamoyenebas warmoadgens, ar ekisrebaT uflebamosilebis borotad gamoyenebas warmoadgens, ar ekisrebaT sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, anu ar ekisrebaT pasuxismgebloba, romelic sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, anu ar ekisrebaT pasuxismgebloba, romelic sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, anu ar ekisrebaT pasuxismgebloba, romelic sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, anu ar ekisrebaT pasuxismgebloba, romelic dabalansebuli iqneboda maT uflebebTan da movaleobebTan dabalansebuli iqneboda maT uflebebTan da movaleobebTan dabalansebuli iqneboda maT uflebebTan da movaleobebTan dabalansebuli iqneboda maT uflebebTan da movaleobebTan _ miiRon mxolod _ miiRon mxolod _ miiRon mxolod _ miiRon mxolod kanonieri, samarTliani gadawyvetilebebi.kanonieri, samarTliani gadawyvetilebebi.kanonieri, samarTliani gadawyvetilebebi.kanonieri, samarTliani gadawyvetilebebi.

gansakuTrebul yuradRebas imsaxurebs aq is garemoeba, rom zemdgomi instanciis gansakuTrebul yuradRebas imsaxurebs aq is garemoeba, rom zemdgomi instanciis gansakuTrebul yuradRebas imsaxurebs aq is garemoeba, rom zemdgomi instanciis gansakuTrebul yuradRebas imsaxurebs aq is garemoeba, rom zemdgomi instanciis sasamarTlos mier qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba, sasamarTlos mier qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba, sasamarTlos mier qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba, sasamarTlos mier qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba, rogorc zemoTac aRiniSna, faqtobrivad warmoadge faqtobrivad warmoadge faqtobrivad warmoadge faqtobrivad warmoadgens qvemdgomi instanciis ns qvemdgomi instanciis ns qvemdgomi instanciis ns qvemdgomi instanciis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebis miRebis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebis miRebis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebis miRebis sasamarTlos mier kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebis miRebis

Page 5: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

5

aRiarebas, rac unda kvalificirdebodes swored rogorc qvemdgomi instanciis aRiarebas, rac unda kvalificirdebodes swored rogorc qvemdgomi instanciis aRiarebas, rac unda kvalificirdebodes swored rogorc qvemdgomi instanciis aRiarebas, rac unda kvalificirdebodes swored rogorc qvemdgomi instanciis sasamarTlos mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis sasamarTlos mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis sasamarTlos mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis sasamarTlos mosamarTlis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis gadgadgadgadameteba, rogorc mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis ameteba, rogorc mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis ameteba, rogorc mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis ameteba, rogorc mis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyeneba, da, Sesabamisad, rogorc am mosamarTlis mier danaSaulebrivi borotad gamoyeneba, da, Sesabamisad, rogorc am mosamarTlis mier danaSaulebrivi borotad gamoyeneba, da, Sesabamisad, rogorc am mosamarTlis mier danaSaulebrivi borotad gamoyeneba, da, Sesabamisad, rogorc am mosamarTlis mier danaSaulebrivi gadawyvetilebis miReba, rac unda warmoadgendes qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis miReba, rac unda warmoadgendes qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis miReba, rac unda warmoadgendes qvemdgomi instanciis sasamarTlos gadawyvetilebis miReba, rac unda warmoadgendes qvemdgomi instanciis sasamarTlos mosamarTlisaTvis braldebmosamarTlisaTvis braldebmosamarTlisaTvis braldebmosamarTlisaTvis braldebis wayenebis safuZvels da faqtobrivad unda is wayenebis safuZvels da faqtobrivad unda is wayenebis safuZvels da faqtobrivad unda is wayenebis safuZvels da faqtobrivad unda warmoadgendes sabraldebo daskvnasac ki.warmoadgendes sabraldebo daskvnasac ki.warmoadgendes sabraldebo daskvnasac ki.warmoadgendes sabraldebo daskvnasac ki.

xolo adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos mier romelime konkretuli xolo adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos mier romelime konkretuli xolo adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos mier romelime konkretuli xolo adamianis uflebaTa evropuli sasamarTlos mier romelime konkretuli saxelmwifos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba unda saxelmwifos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba unda saxelmwifos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba unda saxelmwifos uzenaesi sasamarTlos gadawyvetilebis gauqmeba unda kvalificirdebodes rogorc am saxelmwifos kvalificirdebodes rogorc am saxelmwifos kvalificirdebodes rogorc am saxelmwifos kvalificirdebodes rogorc am saxelmwifos yvela instanciis sasamarTlos yvela instanciis sasamarTlos yvela instanciis sasamarTlos yvela instanciis sasamarTlos konkretuli mosamarTleebis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis konkretuli mosamarTleebis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis konkretuli mosamarTleebis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis konkretuli mosamarTleebis mier samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis gadameteba, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyeneba, da, gadameteba, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyeneba, da, gadameteba, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyeneba, da, gadameteba, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis borotad gamoyeneba, da, Sesabamisad, rogorc am konkretul saqmeze maT mier danaSaulebriviSesabamisad, rogorc am konkretul saqmeze maT mier danaSaulebriviSesabamisad, rogorc am konkretul saqmeze maT mier danaSaulebriviSesabamisad, rogorc am konkretul saqmeze maT mier danaSaulebrivi gadawyvetilebebis miReba, Tumca am SemTxvevaSic gadawyvetilebebis miReba, Tumca am SemTxvevaSic gadawyvetilebebis miReba, Tumca am SemTxvevaSic gadawyvetilebebis miReba, Tumca am SemTxvevaSic arcerT mosamarTles ar ekisreba arcerT mosamarTles ar ekisreba arcerT mosamarTles ar ekisreba arcerT mosamarTles ar ekisreba

sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba (?!).sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba (?!).sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba (?!).sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba (?!).

ufro metic, gansakuTrebiT aRmaSfoTebelia is faqti, rom saxelmwifoTa ufro metic, gansakuTrebiT aRmaSfoTebelia is faqti, rom saxelmwifoTa ufro metic, gansakuTrebiT aRmaSfoTebelia is faqti, rom saxelmwifoTa ufro metic, gansakuTrebiT aRmaSfoTebelia is faqti, rom saxelmwifoTa

konstituciebi faqtobrivad asruleben TviTon konstituciis arsis, prkonstituciebi faqtobrivad asruleben TviTon konstituciis arsis, prkonstituciebi faqtobrivad asruleben TviTon konstituciis arsis, prkonstituciebi faqtobrivad asruleben TviTon konstituciis arsis, principebisa da incipebisa da incipebisa da incipebisa da daniSnulebis sawinaaRmdegod “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSis” funqcias daniSnulebis sawinaaRmdegod “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSis” funqcias daniSnulebis sawinaaRmdegod “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSis” funqcias daniSnulebis sawinaaRmdegod “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSis” funqcias

mosamarTleTaTvis, rameTu saxelmwifoTa konstituciebiT faqtobrivad mosamarTleTaTvis, rameTu saxelmwifoTa konstituciebiT faqtobrivad mosamarTleTaTvis, rameTu saxelmwifoTa konstituciebiT faqtobrivad mosamarTleTaTvis, rameTu saxelmwifoTa konstituciebiT faqtobrivad

“dakanonebulia” mosamarTleTa sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan “dakanonebulia” mosamarTleTa sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan “dakanonebulia” mosamarTleTa sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan “dakanonebulia” mosamarTleTa sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan

gaTavisufleba _ „dakanonebuliagaTavisufleba _ „dakanonebuliagaTavisufleba _ „dakanonebuliagaTavisufleba _ „dakanonebulia” mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi ” mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi ” mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi ” mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi

micemis dauSvebloba, rac aTavisuflebs mosamarTleebs sisxlissamarTlebrivi micemis dauSvebloba, rac aTavisuflebs mosamarTleebs sisxlissamarTlebrivi micemis dauSvebloba, rac aTavisuflebs mosamarTleebs sisxlissamarTlebrivi micemis dauSvebloba, rac aTavisuflebs mosamarTleebs sisxlissamarTlebrivi

pasuxismgeblobisagan kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebebis pasuxismgeblobisagan kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebebis pasuxismgeblobisagan kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebebis pasuxismgeblobisagan kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetilebebis

miRebis SemTxvevaSi (?!). miRebis SemTxvevaSi (?!). miRebis SemTxvevaSi (?!). miRebis SemTxvevaSi (?!).

ras niSnavs es, Tu ara mosamarTlras niSnavs es, Tu ara mosamarTlras niSnavs es, Tu ara mosamarTlras niSnavs es, Tu ara mosamarTleTa sisxlissamarTlebrivi eTa sisxlissamarTlebrivi eTa sisxlissamarTlebrivi eTa sisxlissamarTlebrivi

pasuxismgeblobisagan gaTavisuflebis saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebas”?!pasuxismgeblobisagan gaTavisuflebis saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebas”?!pasuxismgeblobisagan gaTavisuflebis saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebas”?!pasuxismgeblobisagan gaTavisuflebis saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebas”?!

aba ras niSnavs es, Tu ara mosamarTleTa danaSaulebrivi qmedebebisaTvis maT aba ras niSnavs es, Tu ara mosamarTleTa danaSaulebrivi qmedebebisaTvis maT aba ras niSnavs es, Tu ara mosamarTleTa danaSaulebrivi qmedebebisaTvis maT aba ras niSnavs es, Tu ara mosamarTleTa danaSaulebrivi qmedebebisaTvis maT pasuxismgeblobaze saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebul” “imunitets” da pasuxismgeblobaze saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebul” “imunitets” da pasuxismgeblobaze saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebul” “imunitets” da pasuxismgeblobaze saxelmwifoTa konstituciebiT “dakanonebul” “imunitets” da

aaaamiT mravali sxva adamianis diskriminacias?!miT mravali sxva adamianis diskriminacias?!miT mravali sxva adamianis diskriminacias?!miT mravali sxva adamianis diskriminacias?!

ras niSnavs es, Tu ara kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis „dakanonebas”, ras niSnavs es, Tu ara kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis „dakanonebas”, ras niSnavs es, Tu ara kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis „dakanonebas”, ras niSnavs es, Tu ara kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis „dakanonebas”,

rodesac dauSvebelia _ rodesac konstituciiT akrZalulia _ mosamarTlis sisxlis rodesac dauSvebelia _ rodesac konstituciiT akrZalulia _ mosamarTlis sisxlis rodesac dauSvebelia _ rodesac konstituciiT akrZalulia _ mosamarTlis sisxlis rodesac dauSvebelia _ rodesac konstituciiT akrZalulia _ mosamarTlis sisxlis

samarTlis pasuxisgebaSi micema?!samarTlis pasuxisgebaSi micema?!samarTlis pasuxisgebaSi micema?!samarTlis pasuxisgebaSi micema?!

nuTu SesaZlebelia, rom snuTu SesaZlebelia, rom snuTu SesaZlebelia, rom snuTu SesaZlebelia, rom samarTlebrivi safuZveli gaaCndes saxelmwifoebrivi amarTlebrivi safuZveli gaaCndes saxelmwifoebrivi amarTlebrivi safuZveli gaaCndes saxelmwifoebrivi amarTlebrivi safuZveli gaaCndes saxelmwifoebrivi

Tanamdebobis piris Tanamdebobis piris Tanamdebobis piris Tanamdebobis piris (Tanamdebobis pirebis) danaSaulebriv qmedebaze danaSaulebriv qmedebaze danaSaulebriv qmedebaze danaSaulebriv qmedebaze (danaSaulebriv qmedebebze) konstituciurad “dakanonebuli” “imunitetis” arsebobas?! E konstituciurad “dakanonebuli” “imunitetis” arsebobas?! E konstituciurad “dakanonebuli” “imunitetis” arsebobas?! E konstituciurad “dakanonebuli” “imunitetis” arsebobas?! E

nuTu SeiZleba, rom adamiani iuristad _ Tanac „konstitucionuTu SeiZleba, rom adamiani iuristad _ Tanac „konstitucionuTu SeiZleba, rom adamiani iuristad _ Tanac „konstitucionuTu SeiZleba, rom adamiani iuristad _ Tanac „konstitucionalistad“ _ nalistad“ _ nalistad“ _ nalistad“ _

iTvlebodes iTvlebodes iTvlebodes iTvlebodes (anda, saerTod, Tundac saSualo ganaTlebis mqone gonier adamianad iTvlebodes) da amave dros is mxars uWerdes, an amCnevdes da mainc uyuradRebod _ da amave dros is mxars uWerdes, an amCnevdes da mainc uyuradRebod _ da amave dros is mxars uWerdes, an amCnevdes da mainc uyuradRebod _ da amave dros is mxars uWerdes, an amCnevdes da mainc uyuradRebod _

protestis gareSeprotestis gareSeprotestis gareSeprotestis gareSe _ tovebdes am kanonsawinaaRmdego, am umsgavso, Tanac _ tovebdes am kanonsawinaaRmdego, am umsgavso, Tanac _ tovebdes am kanonsawinaaRmdego, am umsgavso, Tanac _ tovebdes am kanonsawinaaRmdego, am umsgavso, Tanac

konstituciurad “konstituciurad “konstituciurad “konstituciurad “dakanonebul” danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv normas“?! dakanonebul” danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv normas“?! dakanonebul” danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv normas“?! dakanonebul” danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv normas“?!

Tumca aqve xazgasmiT unda aRiniSnos, rom am SemTxvevaSi Znelia sayveduri Tumca aqve xazgasmiT unda aRiniSnos, rom am SemTxvevaSi Znelia sayveduri Tumca aqve xazgasmiT unda aRiniSnos, rom am SemTxvevaSi Znelia sayveduri Tumca aqve xazgasmiT unda aRiniSnos, rom am SemTxvevaSi Znelia sayveduri gamoTqva yvela iuristis _ Tundac yvela konstitucionalistis gamoTqva yvela iuristis _ Tundac yvela konstitucionalistis gamoTqva yvela iuristis _ Tundac yvela konstitucionalistis gamoTqva yvela iuristis _ Tundac yvela konstitucionalistis _ _ _ _ mimarT, rameTu mimarT, rameTu mimarT, rameTu mimarT, rameTu xSir SemTxvevaSi mecnierebis sferos warmomadgenxSir SemTxvevaSi mecnierebis sferos warmomadgenxSir SemTxvevaSi mecnierebis sferos warmomadgenxSir SemTxvevaSi mecnierebis sferos warmomadgeneli ikvlevs garkveul problemas, eli ikvlevs garkveul problemas, eli ikvlevs garkveul problemas, eli ikvlevs garkveul problemas, magram ar aqcevs yuradRebas _ ar ukvirdeba da ar amCnevs sxva problemas, romelsac magram ar aqcevs yuradRebas _ ar ukvirdeba da ar amCnevs sxva problemas, romelsac magram ar aqcevs yuradRebas _ ar ukvirdeba da ar amCnevs sxva problemas, romelsac magram ar aqcevs yuradRebas _ ar ukvirdeba da ar amCnevs sxva problemas, romelsac is uSualod ar ikvlevs, da romelic amave dros tradiciulad problemad ar is uSualod ar ikvlevs, da romelic amave dros tradiciulad problemad ar is uSualod ar ikvlevs, da romelic amave dros tradiciulad problemad ar is uSualod ar ikvlevs, da romelic amave dros tradiciulad problemad ar iTvleba, radgan es usamarTlo, magram konstituciurad “dakanonebuli”iTvleba, radgan es usamarTlo, magram konstituciurad “dakanonebuli”iTvleba, radgan es usamarTlo, magram konstituciurad “dakanonebuli”iTvleba, radgan es usamarTlo, magram konstituciurad “dakanonebuli” „sama„sama„sama„samarTlebrivi norma“ sayovelTaod aRiarebuli da miRebulia, maT Soris, rTlebrivi norma“ sayovelTaod aRiarebuli da miRebulia, maT Soris, rTlebrivi norma“ sayovelTaod aRiarebuli da miRebulia, maT Soris, rTlebrivi norma“ sayovelTaod aRiarebuli da miRebulia, maT Soris, saerTaSoriso masStabiT saerTaSoriso masStabiT saerTaSoriso masStabiT saerTaSoriso masStabiT (?!).(?!).(?!).(?!).

Page 6: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

6

amasTanave, araviTari gamarTleba ar SeiZleba hqondeT im iuristebs _ amasTanave, araviTari gamarTleba ar SeiZleba hqondeT im iuristebs _ amasTanave, araviTari gamarTleba ar SeiZleba hqondeT im iuristebs _ amasTanave, araviTari gamarTleba ar SeiZleba hqondeT im iuristebs _ gansakuTrebiT ki konstitucionalistebs, romlebic gaecnobian kanonis winaSe gansakuTrebiT ki konstitucionalistebs, romlebic gaecnobian kanonis winaSe gansakuTrebiT ki konstitucionalistebs, romlebic gaecnobian kanonis winaSe gansakuTrebiT ki konstitucionalistebs, romlebic gaecnobian kanonis winaSe adamianebis uTanaswadamianebis uTanaswadamianebis uTanaswadamianebis uTanasworobis konstituciurad „dakanonebis“ arsebul faqtebTan da amiT orobis konstituciurad „dakanonebis“ arsebul faqtebTan da amiT orobis konstituciurad „dakanonebis“ arsebul faqtebTan da amiT orobis konstituciurad „dakanonebis“ arsebul faqtebTan da amiT mravali adamianis diskriminaciasTan dakavSirebiT Cems mecnierulad argumentirebul mravali adamianis diskriminaciasTan dakavSirebiT Cems mecnierulad argumentirebul mravali adamianis diskriminaciasTan dakavSirebiT Cems mecnierulad argumentirebul mravali adamianis diskriminaciasTan dakavSirebiT Cems mecnierulad argumentirebul kritikas, da romeli iuristebic, miuxedavad amisa, mainc reagirebis gareSe kritikas, da romeli iuristebic, miuxedavad amisa, mainc reagirebis gareSe kritikas, da romeli iuristebic, miuxedavad amisa, mainc reagirebis gareSe kritikas, da romeli iuristebic, miuxedavad amisa, mainc reagirebis gareSe datoveben am problemas.datoveben am problemas.datoveben am problemas.datoveben am problemas.

sxva rom aRarafsxva rom aRarafsxva rom aRarafsxva rom aRaraferi vTqvaT _ eri vTqvaT _ eri vTqvaT _ eri vTqvaT _ rom aRaraferi vTqvaT am SemTxvevaSi rom aRaraferi vTqvaT am SemTxvevaSi rom aRaraferi vTqvaT am SemTxvevaSi rom aRaraferi vTqvaT am SemTxvevaSi konstituciurad „dakanonebuli“ danaSaulis arsebobaze, romlis damalvac aseve konstituciurad „dakanonebuli“ danaSaulis arsebobaze, romlis damalvac aseve konstituciurad „dakanonebuli“ danaSaulis arsebobaze, romlis damalvac aseve konstituciurad „dakanonebuli“ danaSaulis arsebobaze, romlis damalvac aseve sisxlis samarTlis danaSaulia, sisxlis samarTlis danaSaulia, sisxlis samarTlis danaSaulia, sisxlis samarTlis danaSaulia, kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis da, kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis da, kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis da, kanonis winaSe adamianebis uTanasworobis da,

Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad, mravali adamianis diskriminaciis konstituciu mravali adamianis diskriminaciis konstituciu mravali adamianis diskriminaciis konstituciu mravali adamianis diskriminaciis konstituciurad „dakanonebis“ rad „dakanonebis“ rad „dakanonebis“ rad „dakanonebis“

faqtebis arseboba, faqtebis arseboba, faqtebis arseboba, faqtebis arseboba, gansakuTrebiT civilizebulobaze pretenziebis mqone gansakuTrebiT civilizebulobaze pretenziebis mqone gansakuTrebiT civilizebulobaze pretenziebis mqone gansakuTrebiT civilizebulobaze pretenziebis mqone saxelmwifoebisTvis, saxelmwifoebisTvis, saxelmwifoebisTvis, saxelmwifoebisTvis, gasakviria, magram udavo faqtia (?!). gasakviria, magram udavo faqtia (?!). gasakviria, magram udavo faqtia (?!). gasakviria, magram udavo faqtia (?!).

nuTu ar esmiT „civilizebul“ saxelmwifoebSi mainc, anda nuTu sul nuTu ar esmiT „civilizebul“ saxelmwifoebSi mainc, anda nuTu sul nuTu ar esmiT „civilizebul“ saxelmwifoebSi mainc, anda nuTu sul nuTu ar esmiT „civilizebul“ saxelmwifoebSi mainc, anda nuTu sul

daaviwydaT egreT wodebul “konstitucionalistebsdaaviwydaT egreT wodebul “konstitucionalistebsdaaviwydaT egreT wodebul “konstitucionalistebsdaaviwydaT egreT wodebul “konstitucionalistebs”, romlebic konstituciis ”, romlebic konstituciis ”, romlebic konstituciis ”, romlebic konstituciis

Seqmnaze, Tu masSi cvlilebebis Setanaze muSaobdnen da/an muSaoben, rom yvela Seqmnaze, Tu masSi cvlilebebis Setanaze muSaobdnen da/an muSaoben, rom yvela Seqmnaze, Tu masSi cvlilebebis Setanaze muSaobdnen da/an muSaoben, rom yvela Seqmnaze, Tu masSi cvlilebebis Setanaze muSaobdnen da/an muSaoben, rom yvela

adamiani kanonis winaSe Tanasworia?! adamiani kanonis winaSe Tanasworia?! adamiani kanonis winaSe Tanasworia?! adamiani kanonis winaSe Tanasworia?!

es _ es _ es _ es _ yvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSeyvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSeyvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSeyvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSe _ _ _ _ xom samarTlianobis xom samarTlianobis xom samarTlianobis xom samarTlianobis elementaruli moTxovna da anbanuri WeSmaritebaa,elementaruli moTxovna da anbanuri WeSmaritebaa,elementaruli moTxovna da anbanuri WeSmaritebaa,elementaruli moTxovna da anbanuri WeSmaritebaa, romelic TiTqosda yvelasTvis romelic TiTqosda yvelasTvis romelic TiTqosda yvelasTvis romelic TiTqosda yvelasTvis

gasagebi unda iyos, magram...?!gasagebi unda iyos, magram...?!gasagebi unda iyos, magram...?!gasagebi unda iyos, magram...?!

nuTu amas niSnavs “konstitucionalisti”?!nuTu amas niSnavs “konstitucionalisti”?!nuTu amas niSnavs “konstitucionalisti”?!nuTu amas niSnavs “konstitucionalisti”?!

nuTu “konstitucionalistebis” funqcia imaSi mdgomareobs, rom ucxoeTis nuTu “konstitucionalistebis” funqcia imaSi mdgomareobs, rom ucxoeTis nuTu “konstitucionalistebis” funqcia imaSi mdgomareobs, rom ucxoeTis nuTu “konstitucionalistebis” funqcia imaSi mdgomareobs, rom ucxoeTis

saxelmwifoTa konstituciebidan saTanado gaazrebis gareSe _ brmad _ gadmoiweron saxelmwifoTa konstituciebidan saTanado gaazrebis gareSe _ brmad _ gadmoiweron saxelmwifoTa konstituciebidan saTanado gaazrebis gareSe _ brmad _ gadmoiweron saxelmwifoTa konstituciebidan saTanado gaazrebis gareSe _ brmad _ gadmoiweron

Tavisi Tavisi Tavisi Tavisi saxelmwifos konstituciaSi adamianebis uflebebis, Tavisuflebebisa da saxelmwifos konstituciaSi adamianebis uflebebis, Tavisuflebebisa da saxelmwifos konstituciaSi adamianebis uflebebis, Tavisuflebebisa da saxelmwifos konstituciaSi adamianebis uflebebis, Tavisuflebebisa da

interesebis Semlaxavi antisamarTlebrivi “normebi”?! interesebis Semlaxavi antisamarTlebrivi “normebi”?! interesebis Semlaxavi antisamarTlebrivi “normebi”?! interesebis Semlaxavi antisamarTlebrivi “normebi”?!

aRniSnul problemasTan dakavSirebiT, ismis kiTxva: aRniSnul problemasTan dakavSirebiT, ismis kiTxva: aRniSnul problemasTan dakavSirebiT, ismis kiTxva: aRniSnul problemasTan dakavSirebiT, ismis kiTxva:

nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac uyuradRebod nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac uyuradRebod nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac uyuradRebod nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac uyuradRebod

da ucvlelad da ucvlelad da ucvlelad da ucvlelad datovebs adamianTa konstituciurad “dakanonebul” uTanasworobas datovebs adamianTa konstituciurad “dakanonebul” uTanasworobas datovebs adamianTa konstituciurad “dakanonebul” uTanasworobas datovebs adamianTa konstituciurad “dakanonebul” uTanasworobas kanonis winaSe?!kanonis winaSe?!kanonis winaSe?!kanonis winaSe?!

nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac „ver SeamCnevs“ nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac „ver SeamCnevs“ nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac „ver SeamCnevs“ nuTu saqarTvelos saxelmwifo sakonstitucio komisia amJamadac „ver SeamCnevs“

saqarTvelos saqarTvelos saqarTvelos saqarTvelos konstituciaSi arsebul konstituciaSi arsebul konstituciaSi arsebul konstituciaSi arsebul danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv danaSaulebriv viTomda „samarTlebriv

normebs“?! normebs“?! normebs“?! normebs“?!

nuTu saxelmwifos konuTu saxelmwifos konuTu saxelmwifos konuTu saxelmwifos konstituciiT nstituciiT nstituciiT nstituciiT (saxelmwifoTa konstituciebiT) (saxelmwifoTa konstituciebiT) (saxelmwifoTa konstituciebiT) (saxelmwifoTa konstituciebiT) saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis danaSaulebriv qmedebebze “dakanonebuli” saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis danaSaulebriv qmedebebze “dakanonebuli” saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis danaSaulebriv qmedebebze “dakanonebuli” saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis danaSaulebriv qmedebebze “dakanonebuli”

“imunitetis” arseboba, “imunitetis” arseboba, “imunitetis” arseboba, “imunitetis” arseboba, da amiT milionobiT adamianebis diskriminacia, da amiT milionobiT adamianebis diskriminacia, da amiT milionobiT adamianebis diskriminacia, da amiT milionobiT adamianebis diskriminacia, ar aris ar aris ar aris ar aris

“adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenci“adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenci“adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenci“adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvenciis” is” is” is” (romi, 1950

wlis 4 noemberi) me me me me----14 muxliT gaTvaliswinebuli _ “diskriminaciis akrZalvis” [2] 14 muxliT gaTvaliswinebuli _ “diskriminaciis akrZalvis” [2] 14 muxliT gaTvaliswinebuli _ “diskriminaciis akrZalvis” [2] 14 muxliT gaTvaliswinebuli _ “diskriminaciis akrZalvis” [2]

sawinaaRmdegosawinaaRmdegosawinaaRmdegosawinaaRmdego qmedeba saxelmwifo xelisuflebis mxridanqmedeba saxelmwifo xelisuflebis mxridanqmedeba saxelmwifo xelisuflebis mxridanqmedeba saxelmwifo xelisuflebis mxridan?!?!?!?! nuTu es arisnuTu es arisnuTu es arisnuTu es aris yvela adamianis Tanasworobayvela adamianis Tanasworobayvela adamianis Tanasworobayvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSe, rodesac kanonis winaSe, rodesac kanonis winaSe, rodesac kanonis winaSe, rodesac

saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebs gsaxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebs gsaxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebs gsaxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebs gaaCniaT “imuniteti” danaSaulebriv qmedebaze, aaCniaT “imuniteti” danaSaulebriv qmedebaze, aaCniaT “imuniteti” danaSaulebriv qmedebaze, aaCniaT “imuniteti” danaSaulebriv qmedebaze,

rac amave dros milionobiT adamianebis konstituciurad “dakanonebuli” rac amave dros milionobiT adamianebis konstituciurad “dakanonebuli” rac amave dros milionobiT adamianebis konstituciurad “dakanonebuli” rac amave dros milionobiT adamianebis konstituciurad “dakanonebuli”

diskriminaciis udavo magaliTs warmoadgensdiskriminaciis udavo magaliTs warmoadgensdiskriminaciis udavo magaliTs warmoadgensdiskriminaciis udavo magaliTs warmoadgens?!?!?!?!

zemoaRniSnulidan gamomdinare,zemoaRniSnulidan gamomdinare,zemoaRniSnulidan gamomdinare,zemoaRniSnulidan gamomdinare, samarTlianobis damkvidrebisa da samarTlianobis damkvidrebisa da samarTlianobis damkvidrebisa da samarTlianobis damkvidrebisa da

kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebisaTvis saerTo sasamarTloebis miRebisaTvis saerTo sasamarTloebis miRebisaTvis saerTo sasamarTloebis miRebisaTvis saerTo sasamarTloebis

mosamarTleTa mimarT sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobis amoqmedebisaTvis mosamarTleTa mimarT sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobis amoqmedebisaTvis mosamarTleTa mimarT sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobis amoqmedebisaTvis mosamarTleTa mimarT sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobis amoqmedebisaTvis

aucilebelia, rom saqarTvelos konstituciidan (iseve, rogorc sxva saxelmwifoTa aucilebelia, rom saqarTvelos konstituciidan (iseve, rogorc sxva saxelmwifoTa aucilebelia, rom saqarTvelos konstituciidan (iseve, rogorc sxva saxelmwifoTa aucilebelia, rom saqarTvelos konstituciidan (iseve, rogorc sxva saxelmwifoTa

konstituciebidan) amoRebuli iqnes „samarTlebrivi“, konstituciebidan) amoRebuli iqnes „samarTlebrivi“, konstituciebidan) amoRebuli iqnes „samarTlebrivi“, konstituciebidan) amoRebuli iqnes „samarTlebrivi“, xolo, ufro sworad xolo, ufro sworad xolo, ufro sworad xolo, ufro sworad Tu Tu Tu Tu vityviT,vityviT,vityviT,vityviT, antisamarTlebrivi normebi, romlebiTac konstitucia (saxelmwifoTa antisamarTlebrivi normebi, romlebiTac konstitucia (saxelmwifoTa antisamarTlebrivi normebi, romlebiTac konstitucia (saxelmwifoTa antisamarTlebrivi normebi, romlebiTac konstitucia (saxelmwifoTa

Page 7: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

7

konstituciebi) mfarvelobs mosamarTleTa danaSaulebriv qmedebebs, da romlebiTac konstituciebi) mfarvelobs mosamarTleTa danaSaulebriv qmedebebs, da romlebiTac konstituciebi) mfarvelobs mosamarTleTa danaSaulebriv qmedebebs, da romlebiTac konstituciebi) mfarvelobs mosamarTleTa danaSaulebriv qmedebebs, da romlebiTac

akrZalulia mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micema.akrZalulia mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micema.akrZalulia mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micema.akrZalulia mosamarTleTa sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micema.

kerZod, saqarTvelos konstituciis 87kerZod, saqarTvelos konstituciis 87kerZod, saqarTvelos konstituciis 87kerZod, saqarTvelos konstituciis 87----e e e e muxlis pirvel punqtSi [3] unda muxlis pirvel punqtSi [3] unda muxlis pirvel punqtSi [3] unda muxlis pirvel punqtSi [3] unda

darCes mxolod sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, darCes mxolod sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, darCes mxolod sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, darCes mxolod sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, da isic unda darCes da isic unda darCes da isic unda darCes da isic unda darCes garkveuli dazustebiT, garkveuli dazustebiT, garkveuli dazustebiT, garkveuli dazustebiT, xolo sityvebi: „dauSvebelia misi sisxlis samarTlis xolo sityvebi: „dauSvebelia misi sisxlis samarTlis xolo sityvebi: „dauSvebelia misi sisxlis samarTlis xolo sityvebi: „dauSvebelia misi sisxlis samarTlis

pasuxisgebaSi micema“, da yvelaferi danarCeni amoRebuli unda iqnes am punqtidanpasuxisgebaSi micema“, da yvelaferi danarCeni amoRebuli unda iqnes am punqtidanpasuxisgebaSi micema“, da yvelaferi danarCeni amoRebuli unda iqnes am punqtidanpasuxisgebaSi micema“, da yvelaferi danarCeni amoRebuli unda iqnes am punqtidan. . . .

amasTan, sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, amasTan, sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, amasTan, sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, amasTan, sityvebi: “mosamarTle xelSeuxebelia“, unda dazustdesunda dazustdesunda dazustdesunda dazustdes Semdegi Semdegi Semdegi Semdegi sityvebiT: „masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis TvalsazrisiT sasamarTloSi sityvebiT: „masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis TvalsazrisiT sasamarTloSi sityvebiT: „masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis TvalsazrisiT sasamarTloSi sityvebiT: „masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis TvalsazrisiT sasamarTloSi

saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis procesSi“. saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis procesSi“. saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis procesSi“. saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis procesSi“.

amrigad, saqarTvelos konstituciis 87amrigad, saqarTvelos konstituciis 87amrigad, saqarTvelos konstituciis 87amrigad, saqarTvelos konstituciis 87----e me me me muxlis pirveli punqti [3] unda uxlis pirveli punqti [3] unda uxlis pirveli punqti [3] unda uxlis pirveli punqti [3] unda

Camoyalibdes Semdegi saxiT: Camoyalibdes Semdegi saxiT: Camoyalibdes Semdegi saxiT: Camoyalibdes Semdegi saxiT:

“mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis

TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis

procesSi“.procesSi“.procesSi“.procesSi“.

maSasadame, saqarTvelos konstituciaSi CemmaSasadame, saqarTvelos konstituciaSi CemmaSasadame, saqarTvelos konstituciaSi CemmaSasadame, saqarTvelos konstituciaSi Cems mier SemoTavazebuli cvlilebis s mier SemoTavazebuli cvlilebis s mier SemoTavazebuli cvlilebis s mier SemoTavazebuli cvlilebis

SetaniT moixsneba garkveuli _ SetaniT moixsneba garkveuli _ SetaniT moixsneba garkveuli _ SetaniT moixsneba garkveuli _ Tumca ki kanonsawinaaRmdego, magram konstituciurad Tumca ki kanonsawinaaRmdego, magram konstituciurad Tumca ki kanonsawinaaRmdego, magram konstituciurad Tumca ki kanonsawinaaRmdego, magram konstituciurad „dakanonebuli“„dakanonebuli“„dakanonebuli“„dakanonebuli“ _ winaaRmdegoba adamianis uflebaTa dacvis gzaze, moixsneba _ winaaRmdegoba adamianis uflebaTa dacvis gzaze, moixsneba _ winaaRmdegoba adamianis uflebaTa dacvis gzaze, moixsneba _ winaaRmdegoba adamianis uflebaTa dacvis gzaze, moixsneba winaaRmdegoba kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis damkvidrebiwinaaRmdegoba kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis damkvidrebiwinaaRmdegoba kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis damkvidrebiwinaaRmdegoba kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis damkvidrebis gzaze.s gzaze.s gzaze.s gzaze.

kerZod, am SemTxvevaSi kerZod, am SemTxvevaSi kerZod, am SemTxvevaSi kerZod, am SemTxvevaSi moixsneba winaaRmdegobamoixsneba winaaRmdegobamoixsneba winaaRmdegobamoixsneba winaaRmdegoba Tanasworobis damkvidrebis Tanasworobis damkvidrebis Tanasworobis damkvidrebis Tanasworobis damkvidrebis

gzaze, gzaze, gzaze, gzaze, erTi mxriv,erTi mxriv,erTi mxriv,erTi mxriv, mosamarTleebs _ mosamarTleebs _ mosamarTleebs _ mosamarTleebs _ rogorc saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebsrogorc saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebsrogorc saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebsrogorc saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirebs _ _ _ _

Soris, xolo, Soris, xolo, Soris, xolo, Soris, xolo, meore mxriv,meore mxriv,meore mxriv,meore mxriv, im adamianebs Soris, romlebsac saxelmwifoebrivi im adamianebs Soris, romlebsac saxelmwifoebrivi im adamianebs Soris, romlebsac saxelmwifoebrivi im adamianebs Soris, romlebsac saxelmwifoebrivi

Tanamdebobebi ar ukaTanamdebobebi ar ukaTanamdebobebi ar ukaTanamdebobebi ar ukaviaT, viaT, viaT, viaT, da amiT garkveulwilad daZleuli iqneba milionobiT da amiT garkveulwilad daZleuli iqneba milionobiT da amiT garkveulwilad daZleuli iqneba milionobiT da amiT garkveulwilad daZleuli iqneba milionobiT adamianis diskriminacia. adamianis diskriminacia. adamianis diskriminacia. adamianis diskriminacia.

Tumca Tumca Tumca Tumca mosamarTleebis pasuxismgeblobasTan dakavSirebuli aRniSnuli problemis mosamarTleebis pasuxismgeblobasTan dakavSirebuli aRniSnuli problemis mosamarTleebis pasuxismgeblobasTan dakavSirebuli aRniSnuli problemis mosamarTleebis pasuxismgeblobasTan dakavSirebuli aRniSnuli problemis

mosagvarebladmosagvarebladmosagvarebladmosagvareblad Sesabamisi cvlilebebi unda Sevides ara marto saqarTvelos Sesabamisi cvlilebebi unda Sevides ara marto saqarTvelos Sesabamisi cvlilebebi unda Sevides ara marto saqarTvelos Sesabamisi cvlilebebi unda Sevides ara marto saqarTvelos konstituciaSi (da, saerTod, akonstituciaSi (da, saerTod, akonstituciaSi (da, saerTod, akonstituciaSi (da, saerTod, ara marto saxelmwifoTa konstituciebSi), aramed ra marto saxelmwifoTa konstituciebSi), aramed ra marto saxelmwifoTa konstituciebSi), aramed ra marto saxelmwifoTa konstituciebSi), aramed agreTve agreTve agreTve agreTve saqarTvelos organul kanonSi „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ [4]. saqarTvelos organul kanonSi „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ [4]. saqarTvelos organul kanonSi „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ [4]. saqarTvelos organul kanonSi „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ [4].

am kanonidan [4] am kanonidan [4] am kanonidan [4] am kanonidan [4] _ kerZod ki me_ kerZod ki me_ kerZod ki me_ kerZod ki me----40 muxlis pirveli punqtidan, da agreTve me40 muxlis pirveli punqtidan, da agreTve me40 muxlis pirveli punqtidan, da agreTve me40 muxlis pirveli punqtidan, da agreTve me----7 7 7 7 muxlis pirveli punqtidan _ muxlis pirveli punqtidan _ muxlis pirveli punqtidan _ muxlis pirveli punqtidan _ amoRebuli unda iqnes is „samarTlamoRebuli unda iqnes is „samarTlamoRebuli unda iqnes is „samarTlamoRebuli unda iqnes is „samarTlebrivi normebi“,ebrivi normebi“,ebrivi normebi“,ebrivi normebi“, romlebiTac akrZalulia mosamarTleTa micema sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi, romlebiTac akrZalulia mosamarTleTa micema sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi, romlebiTac akrZalulia mosamarTleTa micema sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi, romlebiTac akrZalulia mosamarTleTa micema sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi, raTa daZleul iqnes „dakanonebuli“ usamarTloba da mosamarTleebs pasuxi raTa daZleul iqnes „dakanonebuli“ usamarTloba da mosamarTleebs pasuxi raTa daZleul iqnes „dakanonebuli“ usamarTloba da mosamarTleebs pasuxi raTa daZleul iqnes „dakanonebuli“ usamarTloba da mosamarTleebs pasuxi

moeTxovoT kanonsawinaaRmdego _ moeTxovoT kanonsawinaaRmdego _ moeTxovoT kanonsawinaaRmdego _ moeTxovoT kanonsawinaaRmdego _ kriminalurikriminalurikriminalurikriminaluri _ gadawyvetilebebis miRebisaTvis. _ gadawyvetilebebis miRebisaTvis. _ gadawyvetilebebis miRebisaTvis. _ gadawyvetilebebis miRebisaTvis.

kerZod, „saerTo skerZod, „saerTo skerZod, „saerTo skerZod, „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis asamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis asamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis asamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis memememe----40 40 40 40 muxlis pirvel punqtSi Setanili unda iqnes iseTive cvlilebebi, rogorc muxlis pirvel punqtSi Setanili unda iqnes iseTive cvlilebebi, rogorc muxlis pirvel punqtSi Setanili unda iqnes iseTive cvlilebebi, rogorc muxlis pirvel punqtSi Setanili unda iqnes iseTive cvlilebebi, rogorc saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis 87878787----e muxlis pirvel punqtSi, da „saerTo e muxlis pirvel punqtSi, da „saerTo e muxlis pirvel punqtSi, da „saerTo e muxlis pirvel punqtSi, da „saerTo

sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis mesasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis mesasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis mesasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me----40 muxlis40 muxlis40 muxlis40 muxlis pirveli pirveli pirveli pirveli

punqtipunqtipunqtipunqti [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis “mosamarTle xelSeuxebelia masze zegavlenis moxdenis dauSveblobis

TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis TvalsazrisiT sasamarTloSi saqmis ganxilvisa da mis mier gadawyvetilebis miRebis

procesSi“.procesSi“.procesSi“.procesSi“.

rac Seexeba „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ sarac Seexeba „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ sarac Seexeba „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ sarac Seexeba „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis qarTvelos organuli kanonis qarTvelos organuli kanonis qarTvelos organuli kanonis

memememe----7 muxlis pirvel punqts, am punqtidan amoRebuli unda iqnes bolo winadadeba, 7 muxlis pirvel punqts, am punqtidan amoRebuli unda iqnes bolo winadadeba, 7 muxlis pirvel punqts, am punqtidan amoRebuli unda iqnes bolo winadadeba, 7 muxlis pirvel punqts, am punqtidan amoRebuli unda iqnes bolo winadadeba, anu anu anu anu amoRebuli unda iqnes Semdegi sityvebi: „aravis ara aqvs ufleba, mosTxovos amoRebuli unda iqnes Semdegi sityvebi: „aravis ara aqvs ufleba, mosTxovos amoRebuli unda iqnes Semdegi sityvebi: „aravis ara aqvs ufleba, mosTxovos amoRebuli unda iqnes Semdegi sityvebi: „aravis ara aqvs ufleba, mosTxovos

mosamarTles angariSi konkretul saqmeze“ [4], iseve rogorc saqarTvelos mosamarTles angariSi konkretul saqmeze“ [4], iseve rogorc saqarTvelos mosamarTles angariSi konkretul saqmeze“ [4], iseve rogorc saqarTvelos mosamarTles angariSi konkretul saqmeze“ [4], iseve rogorc saqarTvelos

konkonkonkonstituciidan amoRebuli unda iqnes 84stituciidan amoRebuli unda iqnes 84stituciidan amoRebuli unda iqnes 84stituciidan amoRebuli unda iqnes 84----e muxlis mee muxlis mee muxlis mee muxlis me----3 punqti, romelic 3 punqti, romelic 3 punqti, romelic 3 punqti, romelic

formulirebulia Semdegnairad: „aravis ara aqvs ufleba mosTxovos mosamarTles formulirebulia Semdegnairad: „aravis ara aqvs ufleba mosTxovos mosamarTles formulirebulia Semdegnairad: „aravis ara aqvs ufleba mosTxovos mosamarTles formulirebulia Semdegnairad: „aravis ara aqvs ufleba mosTxovos mosamarTles

angariSi konkretul saqmeze“ [3]. angariSi konkretul saqmeze“ [3]. angariSi konkretul saqmeze“ [3]. angariSi konkretul saqmeze“ [3].

Page 8: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

8

„saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis memememe----7 muxlis 7 muxlis 7 muxlis 7 muxlis pirveli pirveli pirveli pirveli punqtidanpunqtidanpunqtidanpunqtidan aRniSnuli sityvebis amoRebis aucilebloba, aRniSnuli sityvebis amoRebis aucilebloba, aRniSnuli sityvebis amoRebis aucilebloba, aRniSnuli sityvebis amoRebis aucilebloba, iseve rogorc iseve rogorc iseve rogorc iseve rogorc saqarTvelos konstituciidan 84saqarTvelos konstituciidan 84saqarTvelos konstituciidan 84saqarTvelos konstituciidan 84----e muxlis mee muxlis mee muxlis mee muxlis me----3 punqtis amoRebis aucilebloba,3 punqtis amoRebis aucilebloba,3 punqtis amoRebis aucilebloba,3 punqtis amoRebis aucilebloba, ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle _ ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle _ ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle _ ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle _ rogorc saxelmwifoebrivi Tanamdebobis rogorc saxelmwifoebrivi Tanamdebobis rogorc saxelmwifoebrivi Tanamdebobis rogorc saxelmwifoebrivi Tanamdebobis piripiripiripiri _ unda emsaxurebodes xalxs da angariS _ unda emsaxurebodes xalxs da angariS _ unda emsaxurebodes xalxs da angariS _ unda emsaxurebodes xalxs da angariSvaldebuli unda iyos mis winaSe yovel valdebuli unda iyos mis winaSe yovel valdebuli unda iyos mis winaSe yovel valdebuli unda iyos mis winaSe yovel

konkretul saqmeze, rameTu swored xalxis xarjze cxovrobs da swored xalxis konkretul saqmeze, rameTu swored xalxis xarjze cxovrobs da swored xalxis konkretul saqmeze, rameTu swored xalxis xarjze cxovrobs da swored xalxis konkretul saqmeze, rameTu swored xalxis xarjze cxovrobs da swored xalxis

xarjze Rebulobs mosamarTle yvelaze maRal xelfass, xolo, rogorc cnobilia: xarjze Rebulobs mosamarTle yvelaze maRal xelfass, xolo, rogorc cnobilia: xarjze Rebulobs mosamarTle yvelaze maRal xelfass, xolo, rogorc cnobilia: xarjze Rebulobs mosamarTle yvelaze maRal xelfass, xolo, rogorc cnobilia: „vinc fuls ixdis, musikasac is ukveTavs“!!!„vinc fuls ixdis, musikasac is ukveTavs“!!!„vinc fuls ixdis, musikasac is ukveTavs“!!!„vinc fuls ixdis, musikasac is ukveTavs“!!!

garda amisa, „saerTo sasamarTgarda amisa, „saerTo sasamarTgarda amisa, „saerTo sasamarTgarda amisa, „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis loebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis loebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis loebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis

memememe----7 muxlis pirveli punqtis meore winadadebis bolos, 7 muxlis pirveli punqtis meore winadadebis bolos, 7 muxlis pirveli punqtis meore winadadebis bolos, 7 muxlis pirveli punqtis meore winadadebis bolos, sityvebi „...Tavisi Sinagani sityvebi „...Tavisi Sinagani sityvebi „...Tavisi Sinagani sityvebi „...Tavisi Sinagani

rwmenis safuZvelze“ unda Seicvalos sityvebiT _ „...Tavisi Sinagani rwmenis rwmenis safuZvelze“ unda Seicvalos sityvebiT _ „...Tavisi Sinagani rwmenis rwmenis safuZvelze“ unda Seicvalos sityvebiT _ „...Tavisi Sinagani rwmenis rwmenis safuZvelze“ unda Seicvalos sityvebiT _ „...Tavisi Sinagani rwmenis

gaTvaliswinebiT“, gaTvaliswinebiT“, gaTvaliswinebiT“, gaTvaliswinebiT“, romlis Semdeg undaromlis Semdeg undaromlis Semdeg undaromlis Semdeg unda daisvas mZime dadaisvas mZime dadaisvas mZime dadaisvas mZime da unda daematos Semdegi unda daematos Semdegi unda daematos Semdegi unda daematos Semdegi

sityvebi: „romelic ar unda ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, sityvebi: „romelic ar unda ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, sityvebi: „romelic ar unda ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, sityvebi: „romelic ar unda ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias,

saerTaSoriso samarTlis sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian saerTaSoriso samarTlis sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian saerTaSoriso samarTlis sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian saerTaSoriso samarTlis sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian

kanonebs“.kanonebs“.kanonebs“.kanonebs“.

„saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me„saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me„saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me„saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me----7 muxlis 7 muxlis 7 muxlis 7 muxlis

pirvelpirvelpirvelpirveli punqtis meore winadadebaSii punqtis meore winadadebaSii punqtis meore winadadebaSii punqtis meore winadadebaSi zemoaRniSnuli cvlilebebis Setanis zemoaRniSnuli cvlilebebis Setanis zemoaRniSnuli cvlilebebis Setanis zemoaRniSnuli cvlilebebis Setanis aucilebloba ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle mkiTxavi ar aris da sruliad aucilebloba ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle mkiTxavi ar aris da sruliad aucilebloba ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle mkiTxavi ar aris da sruliad aucilebloba ganpirobebulia imiT, rom mosamarTle mkiTxavi ar aris da sruliad

dauSvebelia, rom man gadawyvetileba miiRos Tavisi sakuTari dausabuTebeli dauSvebelia, rom man gadawyvetileba miiRos Tavisi sakuTari dausabuTebeli dauSvebelia, rom man gadawyvetileba miiRos Tavisi sakuTari dausabuTebeli dauSvebelia, rom man gadawyvetileba miiRos Tavisi sakuTari dausabuTebeli

„mosazrebebis“ da „Tavisi Sinagani rwmenis s„mosazrebebis“ da „Tavisi Sinagani rwmenis s„mosazrebebis“ da „Tavisi Sinagani rwmenis s„mosazrebebis“ da „Tavisi Sinagani rwmenis safuZvelze“.afuZvelze“.afuZvelze“.afuZvelze“.

amitom, Tumca mosamarTlem SeiZleba gaiTvaliswinos da kidevac unda amitom, Tumca mosamarTlem SeiZleba gaiTvaliswinos da kidevac unda amitom, Tumca mosamarTlem SeiZleba gaiTvaliswinos da kidevac unda amitom, Tumca mosamarTlem SeiZleba gaiTvaliswinos da kidevac unda

gaiTvaliswinos Tavisi Sinagani rwmena, magram yvela mosamarTles kargad unda gaiTvaliswinos Tavisi Sinagani rwmena, magram yvela mosamarTles kargad unda gaiTvaliswinos Tavisi Sinagani rwmena, magram yvela mosamarTles kargad unda gaiTvaliswinos Tavisi Sinagani rwmena, magram yvela mosamarTles kargad unda

esmodes, rom man Tavisi Sinagani rwmena SeiZleba gaiTvaliswinos mxolod kanonis esmodes, rom man Tavisi Sinagani rwmena SeiZleba gaiTvaliswinos mxolod kanonis esmodes, rom man Tavisi Sinagani rwmena SeiZleba gaiTvaliswinos mxolod kanonis esmodes, rom man Tavisi Sinagani rwmena SeiZleba gaiTvaliswinos mxolod kanonis

farglebSi, anu mosamarTfarglebSi, anu mosamarTfarglebSi, anu mosamarTfarglebSi, anu mosamarTlem Tavisi Sinagani rwmeniT SeiZleba miiRos da unda lem Tavisi Sinagani rwmeniT SeiZleba miiRos da unda lem Tavisi Sinagani rwmeniT SeiZleba miiRos da unda lem Tavisi Sinagani rwmeniT SeiZleba miiRos da unda

miiRos ara kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetileba, aramed man unda miiRos ara kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetileba, aramed man unda miiRos ara kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetileba, aramed man unda miiRos ara kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ gadawyvetileba, aramed man unda

miiRos gadawyvetileba mxolod konstituciis da kanonis farglebSi. miiRos gadawyvetileba mxolod konstituciis da kanonis farglebSi. miiRos gadawyvetileba mxolod konstituciis da kanonis farglebSi. miiRos gadawyvetileba mxolod konstituciis da kanonis farglebSi.

amrigad, „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos orgamrigad, „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos orgamrigad, „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos orgamrigad, „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis meanuli kanonis meanuli kanonis meanuli kanonis me----7 7 7 7 muxlis pirveli punqti [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: muxlis pirveli punqti [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: muxlis pirveli punqti [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT: muxlis pirveli punqti [4] unda Camoyalibdes Semdegi saxiT:

„mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia. mosamarTle faqtobriv „mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia. mosamarTle faqtobriv „mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia. mosamarTle faqtobriv „mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia. mosamarTle faqtobriv

garemoebebs afasebs da gadawyvetilebebs iRebs mxolod saqarTvelos konstituciis, garemoebebs afasebs da gadawyvetilebebs iRebs mxolod saqarTvelos konstituciis, garemoebebs afasebs da gadawyvetilebebs iRebs mxolod saqarTvelos konstituciis, garemoebebs afasebs da gadawyvetilebebs iRebs mxolod saqarTvelos konstituciis,

saerTaSoriso samarTlis sayovelsaerTaSoriso samarTlis sayovelsaerTaSoriso samarTlis sayovelsaerTaSoriso samarTlis sayovelTaod aRiarebuli principebisa da normebis, sxva Taod aRiarebuli principebisa da normebis, sxva Taod aRiarebuli principebisa da normebis, sxva Taod aRiarebuli principebisa da normebis, sxva

kanonebis Sesabamisad da Tavisi Sinagani rwmenis gaTvaliswinebiT, romelic ar unda kanonebis Sesabamisad da Tavisi Sinagani rwmenis gaTvaliswinebiT, romelic ar unda kanonebis Sesabamisad da Tavisi Sinagani rwmenis gaTvaliswinebiT, romelic ar unda kanonebis Sesabamisad da Tavisi Sinagani rwmenis gaTvaliswinebiT, romelic ar unda

ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, saerTaSoriso samarTlis ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, saerTaSoriso samarTlis ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, saerTaSoriso samarTlis ewinaaRmdegebodes saqarTvelos konstitucias, saerTaSoriso samarTlis

sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian kanonebs“.sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian kanonebs“.sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian kanonebs“.sayovelTaod aRiarebul normebs da sxva samarTlian kanonebs“.

amasTanave,amasTanave,amasTanave,amasTanave, Cemi Rrma rwmeniT, Cemi Rrma rwmeniT, Cemi Rrma rwmeniT, Cemi Rrma rwmeniT, yovelTvis gasaTvaliswinebelia,yovelTvis gasaTvaliswinebelia,yovelTvis gasaTvaliswinebelia,yovelTvis gasaTvaliswinebelia, rom mosamarTle rom mosamarTle rom mosamarTle rom mosamarTle

_ RmerTi ki ar aris, aramed isic adamiania, romelic (iseve, rogorc nebismieri sxva _ RmerTi ki ar aris, aramed isic adamiania, romelic (iseve, rogorc nebismieri sxva _ RmerTi ki ar aris, aramed isic adamiania, romelic (iseve, rogorc nebismieri sxva _ RmerTi ki ar aris, aramed isic adamiania, romelic (iseve, rogorc nebismieri sxva

adamiani) SeiZleba cdebodes. adamiani) SeiZleba cdebodes. adamiani) SeiZleba cdebodes. adamiani) SeiZleba cdebodes. xolo zogierTi mosamarTle xolo zogierTi mosamarTle xolo zogierTi mosamarTle xolo zogierTi mosamarTle calkeul SemTxvevebSicalkeul SemTxvevebSicalkeul SemTxvevebSicalkeul SemTxvevebSi SeiZleba ganzraxac k SeiZleba ganzraxac k SeiZleba ganzraxac k SeiZleba ganzraxac ki i i i

“cdebodes” (?!).“cdebodes” (?!).“cdebodes” (?!).“cdebodes” (?!).

zemoaRniSnuli aucileblad moiTxovs, Cems mier Seqmnili zemoaRniSnuli aucileblad moiTxovs, Cems mier Seqmnili zemoaRniSnuli aucileblad moiTxovs, Cems mier Seqmnili zemoaRniSnuli aucileblad moiTxovs, Cems mier Seqmnili Tanamdebobis pirTa Tanamdebobis pirTa Tanamdebobis pirTa Tanamdebobis pirTa

uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoriis [5] Sesabamisad,uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoriis [5] Sesabamisad,uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoriis [5] Sesabamisad,uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoriis [5] Sesabamisad, mosamarTleebis mimarT Sesabamisi samarTlebrivi pasuxismgeblobis meqanizmebis mosamarTleebis mimarT Sesabamisi samarTlebrivi pasuxismgeblobis meqanizmebis mosamarTleebis mimarT Sesabamisi samarTlebrivi pasuxismgeblobis meqanizmebis mosamarTleebis mimarT Sesabamisi samarTlebrivi pasuxismgeblobis meqanizmebis amoqmedebas, da agamoqmedebas, da agamoqmedebas, da agamoqmedebas, da agreTve axali samarTlebrivi meqanizmebis Seqmnas da danergvas reTve axali samarTlebrivi meqanizmebis Seqmnas da danergvas reTve axali samarTlebrivi meqanizmebis Seqmnas da danergvas reTve axali samarTlebrivi meqanizmebis Seqmnas da danergvas saxelmwifoTa konstituciebisa da sxva samarTlebrivi aqtebis, maT Soris, sisxlis saxelmwifoTa konstituciebisa da sxva samarTlebrivi aqtebis, maT Soris, sisxlis saxelmwifoTa konstituciebisa da sxva samarTlebrivi aqtebis, maT Soris, sisxlis saxelmwifoTa konstituciebisa da sxva samarTlebrivi aqtebis, maT Soris, sisxlis samarTlis kodeqsis doneze.samarTlis kodeqsis doneze.samarTlis kodeqsis doneze.samarTlis kodeqsis doneze.

sasamarTlo praqtikaSi aris agreTve SemTxvevebi, rodesac mosamarTle sasamarTlo praqtikaSi aris agreTve SemTxvevebi, rodesac mosamarTle sasamarTlo praqtikaSi aris agreTve SemTxvevebi, rodesac mosamarTle sasamarTlo praqtikaSi aris agreTve SemTxvevebi, rodesac mosamarTle

veranairad ver garkveulveranairad ver garkveulveranairad ver garkveulveranairad ver garkveula _ ver erkveva a _ ver erkveva a _ ver erkveva a _ ver erkveva (anda TiTqosda ver erkveva)(anda TiTqosda ver erkveva)(anda TiTqosda ver erkveva)(anda TiTqosda ver erkveva) samarTlebrivi samarTlebrivi samarTlebrivi samarTlebrivi TvalsazrisiT umartives sadavo problemaSi, romelic ara marto iuristisaTvis, TvalsazrisiT umartives sadavo problemaSi, romelic ara marto iuristisaTvis, TvalsazrisiT umartives sadavo problemaSi, romelic ara marto iuristisaTvis, TvalsazrisiT umartives sadavo problemaSi, romelic ara marto iuristisaTvis,

Page 9: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

9

aramed nebismieri normalurad moazrovne adamianisaTvis imdenad xelovnurad mosCans, aramed nebismieri normalurad moazrovne adamianisaTvis imdenad xelovnurad mosCans, aramed nebismieri normalurad moazrovne adamianisaTvis imdenad xelovnurad mosCans, aramed nebismieri normalurad moazrovne adamianisaTvis imdenad xelovnurad mosCans,

rom sadavoc ki araferia, da, miuxedavad arom sadavoc ki araferia, da, miuxedavad arom sadavoc ki araferia, da, miuxedavad arom sadavoc ki araferia, da, miuxedavad amisa, sruliad usafuZvlo viTomda misa, sruliad usafuZvlo viTomda misa, sruliad usafuZvlo viTomda misa, sruliad usafuZvlo viTomda

“argumentebze” _ “argumentebze” _ “argumentebze” _ “argumentebze” _ faqtobrivad ki Worebze _faqtobrivad ki Worebze _faqtobrivad ki Worebze _faqtobrivad ki Worebze _ dayrdnobiT, is _ mosamarTle _ dayrdnobiT, is _ mosamarTle _ dayrdnobiT, is _ mosamarTle _ dayrdnobiT, is _ mosamarTle _

aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebas Rebulobs, rac mosamarTles ar unda aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebas Rebulobs, rac mosamarTles ar unda aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebas Rebulobs, rac mosamarTles ar unda aSkarad kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebas Rebulobs, rac mosamarTles ar unda

aTavisuflebdes sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan, romelic mas unda aTavisuflebdes sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan, romelic mas unda aTavisuflebdes sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan, romelic mas unda aTavisuflebdes sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan, romelic mas unda

daedaedaedaekisros _ mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebisaTvis. kisros _ mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebisaTvis. kisros _ mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebisaTvis. kisros _ mis mier samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebisaTvis.

ufro metic,ufro metic,ufro metic,ufro metic, saerTo sasamarTloebis mosamarTleebs unda daekisroT ara marto saerTo sasamarTloebis mosamarTleebs unda daekisroT ara marto saerTo sasamarTloebis mosamarTleebs unda daekisroT ara marto saerTo sasamarTloebis mosamarTleebs unda daekisroT ara marto sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba yovel konkretul danaSaulebriv qmedebaze _ sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba yovel konkretul danaSaulebriv qmedebaze _ sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba yovel konkretul danaSaulebriv qmedebaze _ sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba yovel konkretul danaSaulebriv qmedebaze _

maT mier miRebulmaT mier miRebulmaT mier miRebulmaT mier miRebul yovel konkretul kanyovel konkretul kanyovel konkretul kanyovel konkretul kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebaze,onsawinaaRmdego gadawyvetilebaze,onsawinaaRmdego gadawyvetilebaze,onsawinaaRmdego gadawyvetilebaze, aramed aramed aramed aramed

mosamarTleebs unda ekisrebodeT agreTve pasuxismgebloba maTi kanonsawinaaRmdego mosamarTleebs unda ekisrebodeT agreTve pasuxismgebloba maTi kanonsawinaaRmdego mosamarTleebs unda ekisrebodeT agreTve pasuxismgebloba maTi kanonsawinaaRmdego mosamarTleebs unda ekisrebodeT agreTve pasuxismgebloba maTi kanonsawinaaRmdego

gadawyvetilebis Sedegad dazaralebuli piris moraluri zianis anazRaurebaze., rac gadawyvetilebis Sedegad dazaralebuli piris moraluri zianis anazRaurebaze., rac gadawyvetilebis Sedegad dazaralebuli piris moraluri zianis anazRaurebaze., rac gadawyvetilebis Sedegad dazaralebuli piris moraluri zianis anazRaurebaze., rac

saTanadod unda iqnes asaxuli kanonmdeblobaSi. saTanadod unda iqnes asaxuli kanonmdeblobaSi. saTanadod unda iqnes asaxuli kanonmdeblobaSi. saTanadod unda iqnes asaxuli kanonmdeblobaSi.

saqarTvelsaqarTvelsaqarTvelsaqarTvelos konstituciis os konstituciis os konstituciis os konstituciis 87878787----e muxlis pirvel punqtSi Cems mier e muxlis pirvel punqtSi Cems mier e muxlis pirvel punqtSi Cems mier e muxlis pirvel punqtSi Cems mier

SemoTavazebuli cvlilebebis ganxorcielebis aucilebloba ganpirobebulia imiT,SemoTavazebuli cvlilebebis ganxorcielebis aucilebloba ganpirobebulia imiT,SemoTavazebuli cvlilebebis ganxorcielebis aucilebloba ganpirobebulia imiT,SemoTavazebuli cvlilebebis ganxorcielebis aucilebloba ganpirobebulia imiT, rom,rom,rom,rom, rogorc zemoTac gamaxvilda amaze yuradReba, Tumca mosamarTle marTlac Tumca mosamarTle marTlac Tumca mosamarTle marTlac Tumca mosamarTle marTlac

xelSeuxebeli unda iyos kanonieri da samarTliani gadawyvxelSeuxebeli unda iyos kanonieri da samarTliani gadawyvxelSeuxebeli unda iyos kanonieri da samarTliani gadawyvxelSeuxebeli unda iyos kanonieri da samarTliani gadawyvetilebis miRebisas _ etilebis miRebisas _ etilebis miRebisas _ etilebis miRebisas _

aravis ar unda hqondes masze zegavlenis moxdenis ufleba da SesaZlebloba, aravis ar unda hqondes masze zegavlenis moxdenis ufleba da SesaZlebloba, aravis ar unda hqondes masze zegavlenis moxdenis ufleba da SesaZlebloba, aravis ar unda hqondes masze zegavlenis moxdenis ufleba da SesaZlebloba, magram magram magram magram mosamarTle ar unda iyos Tavisufali sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan mis mosamarTle ar unda iyos Tavisufali sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan mis mosamarTle ar unda iyos Tavisufali sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan mis mosamarTle ar unda iyos Tavisufali sisxlis samarTlis pasuxismgeblobisagan mis

mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebisaTvis _ mis mier samsaxurebrivmier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebisaTvis _ mis mier samsaxurebrivmier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebisaTvis _ mis mier samsaxurebrivmier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebis miRebisaTvis _ mis mier samsaxurebrivi i i i

(Tanamdebobrivi) uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi) (Tanamdebobrivi) uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi (Tanamdebobrivi)

uflebamosilebis borotad gamoyenebisaTvis da a. S., uflebamosilebis borotad gamoyenebisaTvis da a. S., uflebamosilebis borotad gamoyenebisaTvis da a. S., uflebamosilebis borotad gamoyenebisaTvis da a. S., anuanuanuanu mosamarTle ar unda iyos mosamarTle ar unda iyos mosamarTle ar unda iyos mosamarTle ar unda iyos

Tavisufali mis mier Cadenili danaSaulebrivi qmedebebisaTvis. Tavisufali mis mier Cadenili danaSaulebrivi qmedebebisaTvis. Tavisufali mis mier Cadenili danaSaulebrivi qmedebebisaTvis. Tavisufali mis mier Cadenili danaSaulebrivi qmedebebisaTvis.

mosamarTlis sisxlis samarTlis mosamarTlis sisxlis samarTlis mosamarTlis sisxlis samarTlis mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micemis amkrZalavi pasuxisgebaSi micemis amkrZalavi pasuxisgebaSi micemis amkrZalavi pasuxisgebaSi micemis amkrZalavi

“samarTlebrivi normis“ amoReba saqarTvelos konstituciidan aamoqmedebs “samarTlebrivi normis“ amoReba saqarTvelos konstituciidan aamoqmedebs “samarTlebrivi normis“ amoReba saqarTvelos konstituciidan aamoqmedebs “samarTlebrivi normis“ amoReba saqarTvelos konstituciidan aamoqmedebs

mosamarTleebis mimarT saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis moTxovnebs mosamarTleebis mimarT saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis moTxovnebs mosamarTleebis mimarT saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis moTxovnebs mosamarTleebis mimarT saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis moTxovnebs

[6, muxli 332, 333], rac kanonis mimarT Tanaswor pirobebSi Caayenebs mosama[6, muxli 332, 333], rac kanonis mimarT Tanaswor pirobebSi Caayenebs mosama[6, muxli 332, 333], rac kanonis mimarT Tanaswor pirobebSi Caayenebs mosama[6, muxli 332, 333], rac kanonis mimarT Tanaswor pirobebSi Caayenebs mosamarTleebs rTleebs rTleebs rTleebs

da Cveulebriv adamianebs, da Cveulebriv adamianebs, da Cveulebriv adamianebs, da Cveulebriv adamianebs, anu im adamianebs, romlebsac saxelmwifoebrivi anu im adamianebs, romlebsac saxelmwifoebrivi anu im adamianebs, romlebsac saxelmwifoebrivi anu im adamianebs, romlebsac saxelmwifoebrivi Tanamdebobebi ar ukaviaT. Tanamdebobebi ar ukaviaT. Tanamdebobebi ar ukaviaT. Tanamdebobebi ar ukaviaT.

rac Seexeba imas, rom Tumca saqarTvelos konstituciis 87rac Seexeba imas, rom Tumca saqarTvelos konstituciis 87rac Seexeba imas, rom Tumca saqarTvelos konstituciis 87rac Seexeba imas, rom Tumca saqarTvelos konstituciis 87----e muxlis pirveli e muxlis pirveli e muxlis pirveli e muxlis pirveli

punqtis Tanaxmad dauSvebelia mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micpunqtis Tanaxmad dauSvebelia mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micpunqtis Tanaxmad dauSvebelia mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micpunqtis Tanaxmad dauSvebelia mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micema, ema, ema, ema,

magram mosamarTle SeiZleba mieces sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi da a. S. magram mosamarTle SeiZleba mieces sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi da a. S. magram mosamarTle SeiZleba mieces sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi da a. S. magram mosamarTle SeiZleba mieces sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi da a. S.

mxolod saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris Tanxmobis SemTxvevaSi, mxolod saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris Tanxmobis SemTxvevaSi, mxolod saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris Tanxmobis SemTxvevaSi, mxolod saqarTvelos uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomaris Tanxmobis SemTxvevaSi,

es sruliad usamarTlo, kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ da alogikuri es sruliad usamarTlo, kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ da alogikuri es sruliad usamarTlo, kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ da alogikuri es sruliad usamarTlo, kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebrivi _ da alogikuri

normaa (?!).normaa (?!).normaa (?!).normaa (?!).

zemoaRniSnuzemoaRniSnuzemoaRniSnuzemoaRniSnuli “samarTlebrivi normis“ konstituciidan amoRebis aucilebloba li “samarTlebrivi normis“ konstituciidan amoRebis aucilebloba li “samarTlebrivi normis“ konstituciidan amoRebis aucilebloba li “samarTlebrivi normis“ konstituciidan amoRebis aucilebloba

udavoa, rameTu umTavresi is aris, rom Tu mosamarTlem gadaameta Tavis udavoa, rameTu umTavresi is aris, rom Tu mosamarTlem gadaameta Tavis udavoa, rameTu umTavresi is aris, rom Tu mosamarTlem gadaameta Tavis udavoa, rameTu umTavresi is aris, rom Tu mosamarTlem gadaameta Tavis

samsaxurebriv uflebamosilebas, Tu man borotad gamoiyena Tavisi samsaxurebrivi samsaxurebriv uflebamosilebas, Tu man borotad gamoiyena Tavisi samsaxurebrivi samsaxurebriv uflebamosilebas, Tu man borotad gamoiyena Tavisi samsaxurebrivi samsaxurebriv uflebamosilebas, Tu man borotad gamoiyena Tavisi samsaxurebrivi uflebamosileba, maSin am mosamarTlis sisxlis sauflebamosileba, maSin am mosamarTlis sisxlis sauflebamosileba, maSin am mosamarTlis sisxlis sauflebamosileba, maSin am mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micemas marTlis pasuxisgebaSi micemas marTlis pasuxisgebaSi micemas marTlis pasuxisgebaSi micemas

aravisi nebarTva _ Tanxmoba _ ar unda sWirdebodes, radgan amiT irRveva kanonis aravisi nebarTva _ Tanxmoba _ ar unda sWirdebodes, radgan amiT irRveva kanonis aravisi nebarTva _ Tanxmoba _ ar unda sWirdebodes, radgan amiT irRveva kanonis aravisi nebarTva _ Tanxmoba _ ar unda sWirdebodes, radgan amiT irRveva kanonis

winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciurad dakanonebuli da winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciurad dakanonebuli da winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciurad dakanonebuli da winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciurad dakanonebuli da

saerTaSoriso masStabiT sayovelTaod aRiarebuli samarTlebrivi norma, riTac am saerTaSoriso masStabiT sayovelTaod aRiarebuli samarTlebrivi norma, riTac am saerTaSoriso masStabiT sayovelTaod aRiarebuli samarTlebrivi norma, riTac am saerTaSoriso masStabiT sayovelTaod aRiarebuli samarTlebrivi norma, riTac am

SemTSemTSemTSemTxvevaSi xdeba kriminali mosamarTlis sruliad usafuZvlo „gamarTleba“ xvevaSi xdeba kriminali mosamarTlis sruliad usafuZvlo „gamarTleba“ xvevaSi xdeba kriminali mosamarTlis sruliad usafuZvlo „gamarTleba“ xvevaSi xdeba kriminali mosamarTlis sruliad usafuZvlo „gamarTleba“

yovelgvari gamoZiebisa da sasamarTlos mier miRebuli gadawyvetilebis gareSe, da yovelgvari gamoZiebisa da sasamarTlos mier miRebuli gadawyvetilebis gareSe, da yovelgvari gamoZiebisa da sasamarTlos mier miRebuli gadawyvetilebis gareSe, da yovelgvari gamoZiebisa da sasamarTlos mier miRebuli gadawyvetilebis gareSe, da

riTac xdeba mosamarTlis mier momavalSi axali danaSaulebrivi qmedebebis Cadenis riTac xdeba mosamarTlis mier momavalSi axali danaSaulebrivi qmedebebis Cadenis riTac xdeba mosamarTlis mier momavalSi axali danaSaulebrivi qmedebebis Cadenis riTac xdeba mosamarTlis mier momavalSi axali danaSaulebrivi qmedebebis Cadenis

waxaliseba (?!)waxaliseba (?!)waxaliseba (?!)waxaliseba (?!).... amrigad, yovlaamrigad, yovlaamrigad, yovlaamrigad, yovlad gaumarTlebelia, rom uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares d gaumarTlebelia, rom uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares d gaumarTlebelia, rom uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares d gaumarTlebelia, rom uzenaesi sasamarTlos Tavmjdomares

(miuxedavad misi samarTlianobisa, kompetenturobisa da a. S.) ufleba hqondes ufleba hqondes ufleba hqondes ufleba hqondes daarRvios yvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSe da man gansazRvros _ dauSvas daarRvios yvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSe da man gansazRvros _ dauSvas daarRvios yvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSe da man gansazRvros _ dauSvas daarRvios yvela adamianis Tanasworoba kanonis winaSe da man gansazRvros _ dauSvas

Page 10: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

10

Tu ara kriminali mosamarTlis sisxlis samarTu ara kriminali mosamarTlis sisxlis samarTu ara kriminali mosamarTlis sisxlis samarTu ara kriminali mosamarTlis sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micema, radgan Tlis pasuxisgebaSi micema, radgan Tlis pasuxisgebaSi micema, radgan Tlis pasuxisgebaSi micema, radgan

arcerT kriminals, miuxedavad misi Tanamdebobrivi mdgomareobisa, konstituciiT arcerT kriminals, miuxedavad misi Tanamdebobrivi mdgomareobisa, konstituciiT arcerT kriminals, miuxedavad misi Tanamdebobrivi mdgomareobisa, konstituciiT arcerT kriminals, miuxedavad misi Tanamdebobrivi mdgomareobisa, konstituciiT

“dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSa” ar unda icavdes, rameTu es aSkarad “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSa” ar unda icavdes, rameTu es aSkarad “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSa” ar unda icavdes, rameTu es aSkarad “dakanonebuli” egreT wodebuli “kriSa” ar unda icavdes, rameTu es aSkarad

“dakanonebuli” ukanonoba da sisxlissamarTlebrivad dasjadi danaSaulia (?!“dakanonebuli” ukanonoba da sisxlissamarTlebrivad dasjadi danaSaulia (?!“dakanonebuli” ukanonoba da sisxlissamarTlebrivad dasjadi danaSaulia (?!“dakanonebuli” ukanonoba da sisxlissamarTlebrivad dasjadi danaSaulia (?!). ). ). ).

cxadia, rom mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia da, cxadia, rom mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia da, cxadia, rom mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia da, cxadia, rom mosamarTle Tavis saqmianobaSi damoukidebelia da, rogorc araerTxel aRiniSna, es asec unda iyos, magram mosamarTle unda emorCilebodes es asec unda iyos, magram mosamarTle unda emorCilebodes es asec unda iyos, magram mosamarTle unda emorCilebodes es asec unda iyos, magram mosamarTle unda emorCilebodes

mxolod konstitucias da kanons, xolo Tundac misi „Sinagani rwmeniT“ (?!) mxolod konstitucias da kanons, xolo Tundac misi „Sinagani rwmeniT“ (?!) mxolod konstitucias da kanons, xolo Tundac misi „Sinagani rwmeniT“ (?!) mxolod konstitucias da kanons, xolo Tundac misi „Sinagani rwmeniT“ (?!) kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebikanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebikanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebikanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebisaTvis, s miRebisaTvis, s miRebisaTvis, s miRebisaTvis, anuanuanuanu samsaxurebrivi samsaxurebrivi samsaxurebrivi samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad uflebamosilebis gadametebisaTvis, samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad gamoyenebisaTvisgamoyenebisaTvisgamoyenebisaTvisgamoyenebisaTvis _ mas unda ekisrebodes sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, ris _ mas unda ekisrebodes sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, ris _ mas unda ekisrebodes sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, ris _ mas unda ekisrebodes sisxlissamarTlebrivi pasuxismgebloba, ris

gareSec saxelmwifoSi samarTlianoba mxolod xalxis mosatyuebel cru lgareSec saxelmwifoSi samarTlianoba mxolod xalxis mosatyuebel cru lgareSec saxelmwifoSi samarTlianoba mxolod xalxis mosatyuebel cru lgareSec saxelmwifoSi samarTlianoba mxolod xalxis mosatyuebel cru lozungad ozungad ozungad ozungad

darCeba. darCeba. darCeba. darCeba.

aq samarTlianad da logikurad ismis kiTxva:aq samarTlianad da logikurad ismis kiTxva:aq samarTlianad da logikurad ismis kiTxva:aq samarTlianad da logikurad ismis kiTxva:

vin misca saxelmwifo xelisuflebas, vin misca saxelmwifo xelisuflebas, vin misca saxelmwifo xelisuflebas, vin misca saxelmwifo xelisuflebas, romelic xalxs unda emsaxurebodes, romelic xalxs unda emsaxurebodes, romelic xalxs unda emsaxurebodes, romelic xalxs unda emsaxurebodes, imis imis imis imis

ufleba, rom konstituciurad „daakanonos“ adamianebis uTanasworoba kanonis winaSe, ufleba, rom konstituciurad „daakanonos“ adamianebis uTanasworoba kanonis winaSe, ufleba, rom konstituciurad „daakanonos“ adamianebis uTanasworoba kanonis winaSe, ufleba, rom konstituciurad „daakanonos“ adamianebis uTanasworoba kanonis winaSe,

rom mosamarTleebi _ rom mosamarTleebi _ rom mosamarTleebi _ rom mosamarTleebi _ saxelmwifoebrivi Tasaxelmwifoebrivi Tasaxelmwifoebrivi Tasaxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebinamdebobis pirebinamdebobis pirebinamdebobis pirebi _ „imunitetis“ _ „imunitetis“ _ „imunitetis“ _ „imunitetis“

saSualebiT „RmerTebad“ gamoacxados, saSualebiT „RmerTebad“ gamoacxados, saSualebiT „RmerTebad“ gamoacxados, saSualebiT „RmerTebad“ gamoacxados, romlebsac yvelafris ufleba eZlevaT da, romlebsac yvelafris ufleba eZlevaT da, romlebsac yvelafris ufleba eZlevaT da, romlebsac yvelafris ufleba eZlevaT da, amave dros, romlebsac araviTari pasuxi ar moeTxovebaT Tavis kanonsawinaaRmdego _ amave dros, romlebsac araviTari pasuxi ar moeTxovebaT Tavis kanonsawinaaRmdego _ amave dros, romlebsac araviTari pasuxi ar moeTxovebaT Tavis kanonsawinaaRmdego _ amave dros, romlebsac araviTari pasuxi ar moeTxovebaT Tavis kanonsawinaaRmdego _ danaSaulebriv, aSkarad kriminalur _ qmedebebze, romlebsac araviTaridanaSaulebriv, aSkarad kriminalur _ qmedebebze, romlebsac araviTaridanaSaulebriv, aSkarad kriminalur _ qmedebebze, romlebsac araviTaridanaSaulebriv, aSkarad kriminalur _ qmedebebze, romlebsac araviTari pasuxi ar pasuxi ar pasuxi ar pasuxi ar moeTxovebaT maT mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze,moeTxovebaT maT mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze,moeTxovebaT maT mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze,moeTxovebaT maT mier kanonsawinaaRmdego gadawyvetilebebis miRebaze, da rom amiT da rom amiT da rom amiT da rom amiT

xalxis _ milionobiT adamianis xalxis _ milionobiT adamianis xalxis _ milionobiT adamianis xalxis _ milionobiT adamianis (romlebic Tanamdebobis pirebi ar arian da pasuxs

ageben Tavis kanonsawinaaRmdego qmedebebze) _ diskriminacia „daakanonos“?! _ diskriminacia „daakanonos“?! _ diskriminacia „daakanonos“?! _ diskriminacia „daakanonos“?!

nuTu TavisnuTu TavisnuTu TavisnuTu Tavisi danaSaulebrivi qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi i danaSaulebrivi qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi i danaSaulebrivi qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi i danaSaulebrivi qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi

pasuxismgebloba ar unda ekisrebodeT im Tanamdebobis pirebs, romlebmac pasuxismgebloba ar unda ekisrebodeT im Tanamdebobis pirebs, romlebmac pasuxismgebloba ar unda ekisrebodeT im Tanamdebobis pirebs, romlebmac pasuxismgebloba ar unda ekisrebodeT im Tanamdebobis pirebs, romlebmac

saxelmwifoTa konstituciebiT „daakanones“ adamianebis zemoaRniSnuli uTanasworoba saxelmwifoTa konstituciebiT „daakanones“ adamianebis zemoaRniSnuli uTanasworoba saxelmwifoTa konstituciebiT „daakanones“ adamianebis zemoaRniSnuli uTanasworoba saxelmwifoTa konstituciebiT „daakanones“ adamianebis zemoaRniSnuli uTanasworoba

kanonis winaSe, ramac milionobiT adamianis diskriminkanonis winaSe, ramac milionobiT adamianis diskriminkanonis winaSe, ramac milionobiT adamianis diskriminkanonis winaSe, ramac milionobiT adamianis diskriminacia gamoiwvia?! acia gamoiwvia?! acia gamoiwvia?! acia gamoiwvia?!

udavoa, romudavoa, romudavoa, romudavoa, rom nebismier udanaSaulo adamians unda hqondes da aqvs nebismier udanaSaulo adamians unda hqondes da aqvs nebismier udanaSaulo adamians unda hqondes da aqvs nebismier udanaSaulo adamians unda hqondes da aqvs kidec „imuniteti“ sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micemaze, magram kidec „imuniteti“ sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micemaze, magram kidec „imuniteti“ sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micemaze, magram kidec „imuniteti“ sisxlis samarTlis pasuxisgebaSi micemaze, magram danaSaulebriv qmedebaze aravis da, danaSaulebriv qmedebaze aravis da, danaSaulebriv qmedebaze aravis da, danaSaulebriv qmedebaze aravis da, maT Soris,maT Soris,maT Soris,maT Soris, arc mosamarTles ar unda arc mosamarTles ar unda arc mosamarTles ar unda arc mosamarTles ar unda

hqondes araviTari „imuniteti“, rameTu hqondes araviTari „imuniteti“, rameTu hqondes araviTari „imuniteti“, rameTu hqondes araviTari „imuniteti“, rameTu am SemTxvevaSi „imuniteti“ aris am SemTxvevaSi „imuniteti“ aris am SemTxvevaSi „imuniteti“ aris am SemTxvevaSi „imuniteti“ aris adamianebis konstituciurad „dakanonebuli“ uTanasworoba kanonis winaSe adamianebis konstituciurad „dakanonebuli“ uTanasworoba kanonis winaSe adamianebis konstituciurad „dakanonebuli“ uTanasworoba kanonis winaSe adamianebis konstituciurad „dakanonebuli“ uTanasworoba kanonis winaSe da mravali adamianis diskriminacia, rac sisxlissamarTlebrivad dasjadi da mravali adamianis diskriminacia, rac sisxlissamarTlebrivad dasjadi da mravali adamianis diskriminacia, rac sisxlissamarTlebrivad dasjadi da mravali adamianis diskriminacia, rac sisxlissamarTlebrivad dasjadi

danaSaulia (?!).danaSaulia (?!).danaSaulia (?!).danaSaulia (?!). amrigad, Cems mier Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuamrigad, Cems mier Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuamrigad, Cems mier Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuamrigad, Cems mier Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis xismgeblobis xismgeblobis xismgeblobis

balansirebis Teoriis moTxovnaTa Sesabamisad, sasamarTlo xelisuflebis mimarT, balansirebis Teoriis moTxovnaTa Sesabamisad, sasamarTlo xelisuflebis mimarT, balansirebis Teoriis moTxovnaTa Sesabamisad, sasamarTlo xelisuflebis mimarT, balansirebis Teoriis moTxovnaTa Sesabamisad, sasamarTlo xelisuflebis mimarT,

iseve, rogorc saerTod saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa mimarT, iseve, rogorc saerTod saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa mimarT, iseve, rogorc saerTod saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa mimarT, iseve, rogorc saerTod saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa mimarT, aucileblad aucileblad aucileblad aucileblad

unda dainergos da amoqmeddes iuridiuli pasuxismgeblobis meqanizmebi, raTa unda dainergos da amoqmeddes iuridiuli pasuxismgeblobis meqanizmebi, raTa unda dainergos da amoqmeddes iuridiuli pasuxismgeblobis meqanizmebi, raTa unda dainergos da amoqmeddes iuridiuli pasuxismgeblobis meqanizmebi, raTa

mosamarTles kanomosamarTles kanomosamarTles kanomosamarTles kanoniT ekisrebodes pasuxismgebloba, romelic dabalansebuli iqneba niT ekisrebodes pasuxismgebloba, romelic dabalansebuli iqneba niT ekisrebodes pasuxismgebloba, romelic dabalansebuli iqneba niT ekisrebodes pasuxismgebloba, romelic dabalansebuli iqneba

mis uflebebTan da movaleobebTan, rameTu, mis uflebebTan da movaleobebTan, rameTu, mis uflebebTan da movaleobebTan, rameTu, mis uflebebTan da movaleobebTan, rameTu, winaaRmdeg SemTxvevaSi,winaaRmdeg SemTxvevaSi,winaaRmdeg SemTxvevaSi,winaaRmdeg SemTxvevaSi, saxelmwifoSi saxelmwifoSi saxelmwifoSi saxelmwifoSi

samarTlianobaze da kanonis winaSe adamianebis Tanasworobaze laparakic ki zedmeti samarTlianobaze da kanonis winaSe adamianebis Tanasworobaze laparakic ki zedmeti samarTlianobaze da kanonis winaSe adamianebis Tanasworobaze laparakic ki zedmeti samarTlianobaze da kanonis winaSe adamianebis Tanasworobaze laparakic ki zedmeti

iqneba. iqneba. iqneba. iqneba. rac Seexeba im faqts, rom rac Seexeba im faqts, rom rac Seexeba im faqts, rom rac Seexeba im faqts, rom TiTqosda mosamarTleebis danaSaulebrivi TiTqosda mosamarTleebis danaSaulebrivi TiTqosda mosamarTleebis danaSaulebrivi TiTqosda mosamarTleebis danaSaulebrivi

qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan dacvis (”imunitetis”) qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan dacvis (”imunitetis”) qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan dacvis (”imunitetis”) qmedebebisaTvis sisxlissamarTlebrivi pasuxismgeblobisagan dacvis (”imunitetis”)

konstituciiT ”dakanoneba” SeiZleba gamarTlebuli iqnes ucxoeTis konstituciiT ”dakanoneba” SeiZleba gamarTlebuli iqnes ucxoeTis konstituciiT ”dakanoneba” SeiZleba gamarTlebuli iqnes ucxoeTis konstituciiT ”dakanoneba” SeiZleba gamarTlebuli iqnes ucxoeTis

saxelmwifoebisaTvis _ saxelmwifoebisaTvis _ saxelmwifoebisaTvis _ saxelmwifoebisaTvis _ egreT wodebuli civilizebuli samyarosaTvisegreT wodebuli civilizebuli samyarosaTvisegreT wodebuli civilizebuli samyarosaTvisegreT wodebuli civilizebuli samyarosaTvis _ mibaZviT _ mibaZviT _ mibaZviT _ mibaZviT (?!), (?!), (?!), (?!),

amasTan dakavSirebiT saWirod mimaCnia gamaxvildes yuradReba Semdegze: amasTan dakavSirebiT saWirod mimaCnia gamaxvildes yuradReba Semdegze: amasTan dakavSirebiT saWirod mimaCnia gamaxvildes yuradReba Semdegze: amasTan dakavSirebiT saWirod mimaCnia gamaxvildes yuradReba Semdegze:

Page 11: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

11

jerjerjerjer----erTi, aRniSnul problemaze sazRvargareTis saxelmwifoebis erTi, aRniSnul problemaze sazRvargareTis saxelmwifoebis erTi, aRniSnul problemaze sazRvargareTis saxelmwifoebis erTi, aRniSnul problemaze sazRvargareTis saxelmwifoebis

konstituciebSi arsebuli ”samarTlebrivi normebis” arseboba sulac ar niSnavs konstituciebSi arsebuli ”samarTlebrivi normebis” arseboba sulac ar niSnavs konstituciebSi arsebuli ”samarTlebrivi normebis” arseboba sulac ar niSnavs konstituciebSi arsebuli ”samarTlebrivi normebis” arseboba sulac ar niSnavs

imas, rom TiTqos es normebi samarTliania imas, rom TiTqos es normebi samarTliania imas, rom TiTqos es normebi samarTliania imas, rom TiTqos es normebi samarTliania da samarTlebrivad sworia TviTon im da samarTlebrivad sworia TviTon im da samarTlebrivad sworia TviTon im da samarTlebrivad sworia TviTon im

saxelmwifoebisaTvis, romelTa konstituciebSic asaxulia es normebi; saxelmwifoebisaTvis, romelTa konstituciebSic asaxulia es normebi; saxelmwifoebisaTvis, romelTa konstituciebSic asaxulia es normebi; saxelmwifoebisaTvis, romelTa konstituciebSic asaxulia es normebi;

da, meorec, saerTod da, meorec, saerTod da, meorec, saerTod da, meorec, saerTod ucxoeTis saxelmwifoebis mibaZvasTan dakavSirebiTucxoeTis saxelmwifoebis mibaZvasTan dakavSirebiTucxoeTis saxelmwifoebis mibaZvasTan dakavSirebiTucxoeTis saxelmwifoebis mibaZvasTan dakavSirebiT

gansakuTrebiT gasaTvaliswinebeliagansakuTrebiT gasaTvaliswinebeliagansakuTrebiT gasaTvaliswinebeliagansakuTrebiT gasaTvaliswinebelia ilia WavWavaZis ilia WavWavaZis ilia WavWavaZis ilia WavWavaZis sityvebi, romelic aRniSnavda, sityvebi, romelic aRniSnavda, sityvebi, romelic aRniSnavda, sityvebi, romelic aRniSnavda, romromromrom progresuli moZRvrebis gavlenam mxolod improgresuli moZRvrebis gavlenam mxolod improgresuli moZRvrebis gavlenam mxolod improgresuli moZRvrebis gavlenam mxolod im mkvlevars mkvlevars mkvlevars mkvlevars SeiZleba moutanos SeiZleba moutanos SeiZleba moutanos SeiZleba moutanos sargebloba, ”vinc yoveli daskvna gaatara Tavisi kritikis qarcecxlSi da ar miiRo sargebloba, ”vinc yoveli daskvna gaatara Tavisi kritikis qarcecxlSi da ar miiRo sargebloba, ”vinc yoveli daskvna gaatara Tavisi kritikis qarcecxlSi da ar miiRo sargebloba, ”vinc yoveli daskvna gaatara Tavisi kritikis qarcecxlSi da ar miiRo

da ar irwmuna is brmad” [7, gv. 39da ar irwmuna is brmad” [7, gv. 39da ar irwmuna is brmad” [7, gv. 39da ar irwmuna is brmad” [7, gv. 39----40]. 40]. 40]. 40].

zemoaRniSnulidan gamomdinare, miT umetes yovlad gaumarTlebelia, rozemoaRniSnulidan gamomdinare, miT umetes yovlad gaumarTlebelia, rozemoaRniSnulidan gamomdinare, miT umetes yovlad gaumarTlebelia, rozemoaRniSnulidan gamomdinare, miT umetes yovlad gaumarTlebelia, rodesac desac desac desac

brmad veqceviT ucxoeTis saxelmwifoebis ara progresuli moZRvrebis gavlenis qveS, brmad veqceviT ucxoeTis saxelmwifoebis ara progresuli moZRvrebis gavlenis qveS, brmad veqceviT ucxoeTis saxelmwifoebis ara progresuli moZRvrebis gavlenis qveS, brmad veqceviT ucxoeTis saxelmwifoebis ara progresuli moZRvrebis gavlenis qveS,

aramed rodesac vbaZavT am saxelmwifoebis konstituciebSi asaxul iseT usamarTlo aramed rodesac vbaZavT am saxelmwifoebis konstituciebSi asaxul iseT usamarTlo aramed rodesac vbaZavT am saxelmwifoebis konstituciebSi asaxul iseT usamarTlo aramed rodesac vbaZavT am saxelmwifoebis konstituciebSi asaxul iseT usamarTlo

viTomda ”samarTlebriv” normebs, romlebiTac ilaxeba milionobiT adamianis viTomda ”samarTlebriv” normebs, romlebiTac ilaxeba milionobiT adamianis viTomda ”samarTlebriv” normebs, romlebiTac ilaxeba milionobiT adamianis viTomda ”samarTlebriv” normebs, romlebiTac ilaxeba milionobiT adamianis

uflebebi, rameTu am uflebebi, rameTu am uflebebi, rameTu am uflebebi, rameTu am egreT wodebuli ”samarTlebrivi” normebiT uxeSad irRveva egreT wodebuli ”samarTlebrivi” normebiT uxeSad irRveva egreT wodebuli ”samarTlebrivi” normebiT uxeSad irRveva egreT wodebuli ”samarTlebrivi” normebiT uxeSad irRveva

adamianebis sayovelTaod aRiarebuli Tanasworoba kanonis winaSe (?!). adamianebis sayovelTaod aRiarebuli Tanasworoba kanonis winaSe (?!). adamianebis sayovelTaod aRiarebuli Tanasworoba kanonis winaSe (?!). adamianebis sayovelTaod aRiarebuli Tanasworoba kanonis winaSe (?!).

amrigad, saxelmwifoSi adamianis uflebebis dacva da samarTlianobis amrigad, saxelmwifoSi adamianis uflebebis dacva da samarTlianobis amrigad, saxelmwifoSi adamianis uflebebis dacva da samarTlianobis amrigad, saxelmwifoSi adamianis uflebebis dacva da samarTlianobis

damkvidreba moiTxovs _ ara ucxoeTis saxelmwifoebis konstituciebisadamkvidreba moiTxovs _ ara ucxoeTis saxelmwifoebis konstituciebisadamkvidreba moiTxovs _ ara ucxoeTis saxelmwifoebis konstituciebisadamkvidreba moiTxovs _ ara ucxoeTis saxelmwifoebis konstituciebisadmi brmad dmi brmad dmi brmad dmi brmad mibaZvas, aramed moiTxovs imas, rom yvela adamianis kanonieri uflebebi, mibaZvas, aramed moiTxovs imas, rom yvela adamianis kanonieri uflebebi, mibaZvas, aramed moiTxovs imas, rom yvela adamianis kanonieri uflebebi, mibaZvas, aramed moiTxovs imas, rom yvela adamianis kanonieri uflebebi,

Tavisuflebebi da interesebi iqnes daculi, xolo yvela damnaSave piri, romlis Tavisuflebebi da interesebi iqnes daculi, xolo yvela damnaSave piri, romlis Tavisuflebebi da interesebi iqnes daculi, xolo yvela damnaSave piri, romlis Tavisuflebebi da interesebi iqnes daculi, xolo yvela damnaSave piri, romlis

qmedebebi iwvevs adamianis uflebebis, Tavisuflebebis da interesebis Selaxvas, qmedebebi iwvevs adamianis uflebebis, Tavisuflebebis da interesebis Selaxvas, qmedebebi iwvevs adamianis uflebebis, Tavisuflebebis da interesebis Selaxvas, qmedebebi iwvevs adamianis uflebebis, Tavisuflebebis da interesebis Selaxvas,

udavod iqnes dasjiludavod iqnes dasjiludavod iqnes dasjiludavod iqnes dasjili!!! i!!! i!!! i!!!

maSasadame, principulad mniSvnelovania, rom samarTlianobis damkvidreba maSasadame, principulad mniSvnelovania, rom samarTlianobis damkvidreba maSasadame, principulad mniSvnelovania, rom samarTlianobis damkvidreba maSasadame, principulad mniSvnelovania, rom samarTlianobis damkvidreba

samarTlianad da samarTlebrivad moxdes, rameTu saxelmwifo xelisufleba samarTlianad da samarTlebrivad moxdes, rameTu saxelmwifo xelisufleba samarTlianad da samarTlebrivad moxdes, rameTu saxelmwifo xelisufleba samarTlianad da samarTlebrivad moxdes, rameTu saxelmwifo xelisufleba

yovelTvis unda iTvaliswinebdes, rom konstituciisa da saerTaSoriso yovelTvis unda iTvaliswinebdes, rom konstituciisa da saerTaSoriso yovelTvis unda iTvaliswinebdes, rom konstituciisa da saerTaSoriso yovelTvis unda iTvaliswinebdes, rom konstituciisa da saerTaSoriso

samarTlebrivi normebis Tanaxmad yvela adamiasamarTlebrivi normebis Tanaxmad yvela adamiasamarTlebrivi normebis Tanaxmad yvela adamiasamarTlebrivi normebis Tanaxmad yvela adamiani da, ni da, ni da, ni da, maT Soris,maT Soris,maT Soris,maT Soris, yvela mosamarTle, yvela mosamarTle, yvela mosamarTle, yvela mosamarTle,

kanonis winaSe Tanasworia!!! kanonis winaSe Tanasworia!!! kanonis winaSe Tanasworia!!! kanonis winaSe Tanasworia!!!

swored kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciuri [3, muxli swored kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciuri [3, muxli swored kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciuri [3, muxli swored kanonis winaSe yvela adamianis Tanasworobis konstituciuri [3, muxli 14] da zogadsakacobrio moTxovna aucilebels xdis TviTon saxelmwifoTa 14] da zogadsakacobrio moTxovna aucilebels xdis TviTon saxelmwifoTa 14] da zogadsakacobrio moTxovna aucilebels xdis TviTon saxelmwifoTa 14] da zogadsakacobrio moTxovna aucilebels xdis TviTon saxelmwifoTa

konstituciebSi radikaluri cvlilebebis Setanas ikonstituciebSi radikaluri cvlilebebis Setanas ikonstituciebSi radikaluri cvlilebebis Setanas ikonstituciebSi radikaluri cvlilebebis Setanas im TvalsazrisiT, rom m TvalsazrisiT, rom m TvalsazrisiT, rom m TvalsazrisiT, rom

konstituciurad namdvilad uzrunvelyofili iyos konstituciurad namdvilad uzrunvelyofili iyos konstituciurad namdvilad uzrunvelyofili iyos konstituciurad namdvilad uzrunvelyofili iyos yvela adamianis Tanasworoba yvela adamianis Tanasworoba yvela adamianis Tanasworoba yvela adamianis Tanasworoba

kanonis winaSe!!! kanonis winaSe!!! kanonis winaSe!!! kanonis winaSe!!!

saxelmwifoTa konstituciebSi saxelmwifoTa konstituciebSi saxelmwifoTa konstituciebSi saxelmwifoTa konstituciebSi zemoaRnuSnuli zemoaRnuSnuli zemoaRnuSnuli zemoaRnuSnuli radikaluri cvlilebebis radikaluri cvlilebebis radikaluri cvlilebebis radikaluri cvlilebebis

Setanis aucileblobaSetanis aucileblobaSetanis aucileblobaSetanis aucilebloba kidev erTxel adasturebs imas, rom kidev erTxel adasturebs imas, rom kidev erTxel adasturebs imas, rom kidev erTxel adasturebs imas, rom kanonis winaSe yvela kanonis winaSe yvela kanonis winaSe yvela kanonis winaSe yvela adamadamadamadamianis Tanasworobis uzrunvelyofa _ ianis Tanasworobis uzrunvelyofa _ ianis Tanasworobis uzrunvelyofa _ ianis Tanasworobis uzrunvelyofa _ saxelmwifo xelisuflebis saxelmwifo xelisuflebis saxelmwifo xelisuflebis saxelmwifo xelisuflebis

umTavresi amocana da umTavresi amocana da umTavresi amocana da umTavresi amocana da adamianis uflebaTa dacvisa da samarTlianobis adamianis uflebaTa dacvisa da samarTlianobis adamianis uflebaTa dacvisa da samarTlianobis adamianis uflebaTa dacvisa da samarTlianobis damkvidrebis aucilebeli pirobaa!!!damkvidrebis aucilebeli pirobaa!!!damkvidrebis aucilebeli pirobaa!!!damkvidrebis aucilebeli pirobaa!!!

Sesabamisad, udavoa, rom saxelmwifo _ Sesabamisad, udavoa, rom saxelmwifo _ Sesabamisad, udavoa, rom saxelmwifo _ Sesabamisad, udavoa, rom saxelmwifo _ sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sasamarTlo sasamarTlo sasamarTlo sasamarTlo _ xelisuflebis g_ xelisuflebis g_ xelisuflebis g_ xelisuflebis gadaudebel amocanas warmoadgens dasmuli problemis adaudebel amocanas warmoadgens dasmuli problemis adaudebel amocanas warmoadgens dasmuli problemis adaudebel amocanas warmoadgens dasmuli problemis

dauyovnebliv gadaWra, raTa daculi iqnes yvela adamianis Tanasworoba kanonis dauyovnebliv gadaWra, raTa daculi iqnes yvela adamianis Tanasworoba kanonis dauyovnebliv gadaWra, raTa daculi iqnes yvela adamianis Tanasworoba kanonis dauyovnebliv gadaWra, raTa daculi iqnes yvela adamianis Tanasworoba kanonis

winaSe, da raTa samarTlianoba cariel lozungad _ cru lozungad _ ar darCes!!!winaSe, da raTa samarTlianoba cariel lozungad _ cru lozungad _ ar darCes!!!winaSe, da raTa samarTlianoba cariel lozungad _ cru lozungad _ ar darCes!!!winaSe, da raTa samarTlianoba cariel lozungad _ cru lozungad _ ar darCes!!!

yoveliveyoveliveyoveliveyovelive zemoaRniSnuli kidev erTxel zemoaRniSnuli kidev erTxel zemoaRniSnuli kidev erTxel zemoaRniSnuli kidev erTxel udavod udavod udavod udavod adasturebs, adasturebs, adasturebs, adasturebs, rom Cems mier rom Cems mier rom Cems mier rom Cems mier

Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoria Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoria Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoria Seqmnili Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoria

[5] da am Teoriis safuZvelze saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa uflebebisa da [5] da am Teoriis safuZvelze saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa uflebebisa da [5] da am Teoriis safuZvelze saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa uflebebisa da [5] da am Teoriis safuZvelze saxelmwifoebriv Tanamdebobis pirTa uflebebisa da

pasuxismgeblobis urTierTdabalanseba aris socialuri samarTlianobisa da xalxis pasuxismgeblobis urTierTdabalanseba aris socialuri samarTlianobisa da xalxis pasuxismgeblobis urTierTdabalanseba aris socialuri samarTlianobisa da xalxis pasuxismgeblobis urTierTdabalanseba aris socialuri samarTlianobisa da xalxis

intereseintereseintereseinteresebis uzenaesobis [8] realizaciis aucilebeli politikurbis uzenaesobis [8] realizaciis aucilebeli politikurbis uzenaesobis [8] realizaciis aucilebeli politikurbis uzenaesobis [8] realizaciis aucilebeli politikur----samarTlebrivi samarTlebrivi samarTlebrivi samarTlebrivi

safuZveli.safuZveli.safuZveli.safuZveli. Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis TeoriaTanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis TeoriaTanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis TeoriaTanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis balansirebis Teoria amave amave amave amave

dros aris principulad axali mecnieruli mimarTuleba, romelic sazogadoebis, dros aris principulad axali mecnieruli mimarTuleba, romelic sazogadoebis, dros aris principulad axali mecnieruli mimarTuleba, romelic sazogadoebis, dros aris principulad axali mecnieruli mimarTuleba, romelic sazogadoebis,

Page 12: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

12

saxelmwifosa da mTlianad kacsaxelmwifosa da mTlianad kacsaxelmwifosa da mTlianad kacsaxelmwifosa da mTlianad kacobriobis efeqtiani funqcionirebis aucilebel obriobis efeqtiani funqcionirebis aucilebel obriobis efeqtiani funqcionirebis aucilebel obriobis efeqtiani funqcionirebis aucilebel politikurpolitikurpolitikurpolitikur----samarTlebriv safuZvels warmoadgens.samarTlebriv safuZvels warmoadgens.samarTlebriv safuZvels warmoadgens.samarTlebriv safuZvels warmoadgens.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. 1. 1. 1. adamianis uflebaTa sayovelTao deklaracia. adamianis uflebaTa sayovelTao deklaracia. adamianis uflebaTa sayovelTao deklaracia. adamianis uflebaTa sayovelTao deklaracia. damtkicebulia da sajarod

gamocxadebulia gaerTianebuli erebis organizaciis generaluri asambleis mier 1948

wlis 10 dekembers. Tbilisi: gamomcemloba “samSoblo”, 1992.

http://www.parliament.ge/files/stajireba_2012/kanonebi/1948-adamianis-uflebata-

sayoveltao-deklaracia.doc 2. 2. 2. 2. adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvencia. adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvencia. adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvencia. adamianis uflebaTa da ZiriTad TavisuflebaTa dacvis konvencia. romi, 1950

wlis 4 noemberi.

http://www.parliament.ge/files/international-acts/conventions/3250-Is-09-06-2006.doc

3. saqarTvelos konstitucia. 3. saqarTvelos konstitucia. 3. saqarTvelos konstitucia. 3. saqarTvelos konstitucia. miRebulia 1995 wlis 24 agvistos. http://www.parliament.ge/ge/kanonmdebloba/constitution-of-georgia-68

4. saqarTvelos organuli kanoni „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“4. saqarTvelos organuli kanoni „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“4. saqarTvelos organuli kanoni „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“4. saqarTvelos organuli kanoni „saerTo sasamarTloebis Sesaxeb“. 2009 wlis 4 dekemberi. # 2257 – IIs.

http://tcc.gov.ge/uploads/kanonebi/saerto_sasamartloebis_sesaxeb_saqartvelos_kanoni.pdf

5. kurataSvili alfred.5. kurataSvili alfred.5. kurataSvili alfred.5. kurataSvili alfred. Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis Tanamdebobis pirTa uflebebisa da pasuxismgeblobis

balansirebis Teoria. principulad axali mecnieruli mimarTuleba _ adamianis balansirebis Teoria. principulad axali mecnieruli mimarTuleba _ adamianis balansirebis Teoria. principulad axali mecnieruli mimarTuleba _ adamianis balansirebis Teoria. principulad axali mecnieruli mimarTuleba _ adamianis

interesebis dacvisa da sociinteresebis dacvisa da sociinteresebis dacvisa da sociinteresebis dacvisa da socialuraluraluralur----ekonomikuri progresis aucilebeli mecnieruli ekonomikuri progresis aucilebeli mecnieruli ekonomikuri progresis aucilebeli mecnieruli ekonomikuri progresis aucilebeli mecnieruli

safuZvelisafuZvelisafuZvelisafuZveli (monografia qarTul, inglisur da rusul enebze). Tbilisi:

saerTaSoriso gamomcemloba `progresi~, 2003.

6. saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. 6. saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. 6. saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. 6. saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. 1999 wlis 22 ivlisi. #2287 rs http://tcc.gov.ge/uploads/kanonebi/sisxlis_samartlis_kodeqsi.pdf

7. 7. 7. 7. ШадуриШадуриШадуриШадури ВВВВ. . . . ЛенинградскийЛенинградскийЛенинградскийЛенинградский университетуниверситетуниверситетуниверситет ииии деятелидеятелидеятелидеятели грузинскойгрузинскойгрузинскойгрузинской культурыкультурыкультурыкультуры....

Тбилиси: Издательство «Мерани», 1968.

8. kurataSvili alfred.kurataSvili alfred.kurataSvili alfred.kurataSvili alfred. xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad

axali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianaxali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianaxali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianaxali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianuri uri uri uri

sazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialursazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialursazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialursazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialur----ekonomikur ekonomikur ekonomikur ekonomikur

mecnierebaTa sistemaqmnadi TeoriamecnierebaTa sistemaqmnadi TeoriamecnierebaTa sistemaqmnadi TeoriamecnierebaTa sistemaqmnadi Teoria (monografia qarTul, inglisur da rusul enebze). Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba `progresi~, 2003.

Page 13: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

13

uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35 alfred kurataalfred kurataalfred kurataalfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)Svili (Tbilisi, saqarTvelo)Svili (Tbilisi, saqarTvelo)Svili (Tbilisi, saqarTvelo)

ekonomikur, filosofiur da iuridiul mecnierebaTa doqtori, profesori

sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

universitetis paata guguSvilis ekonomikis institutis ekonomikuri Teoriis

ganyofilebis gamge, saerTaSoriso samecniero Jurnal “progresi”-s da saerTaSoriso samecniero Jurnal “iurisprudenciis problemebi”-s damaarsebeli

da mTavari redaqtori, socialur-ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis

prezidenti, politikuri menejmentis saerTaSoriso akademiis prezidenti da iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis prezidenti, niu-iorkis

mecnierebaTa akademiis namdvili wevri, aSS politikur mecnierebaTa akademiis

akademikosi, sankt-peterburgis kulturis istoriis sazogadoebrivi akademiis namdvili wevri, JurnalistTa federaciis wevri

mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa

uvadod daniSvna _uvadod daniSvna _uvadod daniSvna _uvadod daniSvna _

konstituciurad “dakanonebuli”konstituciurad “dakanonebuli”konstituciurad “dakanonebuli”konstituciurad “dakanonebuli”

antikonstituciuri antikonstituciuri antikonstituciuri antikonstituciuri

qmedebaa... (?!)qmedebaa... (?!)qmedebaa... (?!)qmedebaa... (?!)

mosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis Tanamdebobaze piris uvadod daniSvna piris uvadod daniSvna piris uvadod daniSvna piris uvadod daniSvna konstituckonstituckonstituckonstituciurad iurad iurad iurad

“dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa, rameTu es aris, “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa, rameTu es aris, “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa, rameTu es aris, “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa, rameTu es aris, jerjerjerjer----erTi,erTi,erTi,erTi, civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela adamianis kanonis winaSe civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela adamianis kanonis winaSe civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela adamianis kanonis winaSe civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela adamianis kanonis winaSe konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] ugulebelyofis udavo konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] ugulebelyofis udavo konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] ugulebelyofis udavo konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] ugulebelyofis udavo

magaliTi, da, magaliTi, da, magaliTi, da, magaliTi, da, meorec,meorec,meorec,meorec, es aris es aris es aris es aris mosamarTl mosamarTl mosamarTl mosamarTleTa sruliad usaeTa sruliad usaeTa sruliad usaeTa sruliad usafuZvlo fuZvlo fuZvlo fuZvlo „gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedeba. (?!).„gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedeba. (?!).„gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedeba. (?!).„gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedeba. (?!).

* * ** * ** * ** * *

zemoaRniSnulTan dakavSirebiT, 2010 wels, zemoaRniSnulTan dakavSirebiT, 2010 wels, zemoaRniSnulTan dakavSirebiT, 2010 wels, zemoaRniSnulTan dakavSirebiT, 2010 wels, `saqarTvelos `saqarTvelos `saqarTvelos `saqarTvelos

konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze~ konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze~ konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze~ konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze~ saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvsaqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvsaqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvsaqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvisas me vwerdi: isas me vwerdi: isas me vwerdi: isas me vwerdi:

„ „„ „„ „„ „saqarTvelsaqarTvelsaqarTvelsaqarTvelos konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis os konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis os konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis os konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis

Taobaze” Taobaze” Taobaze” Taobaze” saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis mixedviT saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis mixedviT saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis mixedviT saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis mixedviT saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis 86868686----e muxlis pirveli da meore punqtebi e muxlis pirveli da meore punqtebi e muxlis pirveli da meore punqtebi e muxlis pirveli da meore punqtebi gaTvaliswinebulia Camoyalibdes Semdegi redaqciiT:gaTvaliswinebulia Camoyalibdes Semdegi redaqciiT:gaTvaliswinebulia Camoyalibdes Semdegi redaqciiT:gaTvaliswinebulia Camoyalibdes Semdegi redaqciiT:

`1. mosamarTle SeiZleba iyos saqarTvelos moqalaqe 30 wlis asakidan, Tu mas aqvs Sesabamisi umaRlesi iuridiuli ganaTleba da

specialobiT muSaobis sul cota 5 wlis gamocdileba. 2. mosamarTlis Tanamdebobaze gamwesebamosamarTlis Tanamdebobaze gamwesebamosamarTlis Tanamdebobaze gamwesebamosamarTlis Tanamdebobaze gamweseba xdeba uvadod,uvadod,uvadod,uvadod, kanoniT

dadgenili asakis miRwevamde. mosamarTlis uvadod gamwesebamde kanoniT

SeiZleba gaTvaliswinebul iqnes mosamarTlis gamweseba gansazRvruli vadiT, araumetes 3 wlisa. mosamarTleTa SerCevis, daniSvnis,

Page 14: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

14

Tanamdebobidan gaTavisuflebis wesi ganisazRvreba konstituciiTa da

kanoniT~. kanonproeqtis mixedviTkanonproeqtis mixedviTkanonproeqtis mixedviTkanonproeqtis mixedviT saqarTvelossaqarTvelossaqarTvelossaqarTvelos k k k konstituciis onstituciis onstituciis onstituciis 86868686----e muxlise muxlise muxlise muxlis pirvel pirvel pirvel pirvel

punqtSi yuradRebas imsaxurebs punqtSi yuradRebas imsaxurebs punqtSi yuradRebas imsaxurebs punqtSi yuradRebas imsaxurebs 30 wlis asaki, 30 wlis asaki, 30 wlis asaki, 30 wlis asaki, romlidanac saqarTvelos moqalaqe romlidanac saqarTvelos moqalaqe romlidanac saqarTvelos moqalaqe romlidanac saqarTvelos moqalaqe SeiZleba iyos mosamarTle.SeiZleba iyos mosamarTle.SeiZleba iyos mosamarTle.SeiZleba iyos mosamarTle.

amasTan dakavSirebiT mimaCnia, rom calkeul SemTxvevebSi SeiZleba 30 calkeul SemTxvevebSi SeiZleba 30 calkeul SemTxvevebSi SeiZleba 30 calkeul SemTxvevebSi SeiZleba 30 wlis wlis wlis wlis asakisasakisasakisasakis da ufro axalgazrda da ufro axalgazrda da ufro axalgazrda da ufro axalgazrda mosamarTlemac mosamarTlemac mosamarTlemac mosamarTlemac ki ki ki ki gaamargaamargaamargaamarTlos,Tlos,Tlos,Tlos, magram saerTod

mosamarTleobisaTvis sibrZnea saWiro, mosamarTleobisaTvis sibrZnea saWiro, mosamarTleobisaTvis sibrZnea saWiro, mosamarTleobisaTvis sibrZnea saWiro, xolo sibrZne bunebrivi gonierebisa da xolo sibrZne bunebrivi gonierebisa da xolo sibrZne bunebrivi gonierebisa da xolo sibrZne bunebrivi gonierebisa da

saTanado ganaTlebis garda moiTxovs seriozul cxovrebiseul gamocdilebas, rac saTanado ganaTlebis garda moiTxovs seriozul cxovrebiseul gamocdilebas, rac saTanado ganaTlebis garda moiTxovs seriozul cxovrebiseul gamocdilebas, rac saTanado ganaTlebis garda moiTxovs seriozul cxovrebiseul gamocdilebas, rac

wlebTan erTad modis.wlebTan erTad modis.wlebTan erTad modis.wlebTan erTad modis.

zemoaRniSnulidan gamomdinare, zemoaRniSnulidan gamomdinare, zemoaRniSnulidan gamomdinare, zemoaRniSnulidan gamomdinare, mimamimamimamimaCCCCnianianiania, rom , rom , rom , rom mosamarTle SeiZleba mosamarTle SeiZleba mosamarTle SeiZleba mosamarTle SeiZleba iyos iyos iyos iyos

saqarTvelos moqalaqe saqarTvelos moqalaqe saqarTvelos moqalaqe saqarTvelos moqalaqe mxolod mxolod mxolod mxolod 33335555 wlis asakidan wlis asakidan wlis asakidan wlis asakidan, rameTu axalgazrda adamiani _ , rameTu axalgazrda adamiani _ , rameTu axalgazrda adamiani _ , rameTu axalgazrda adamiani _

”maWaria”, xolo sibrZnes _ ”daRvineba” sWirdeba.”maWaria”, xolo sibrZnes _ ”daRvineba” sWirdeba.”maWaria”, xolo sibrZnes _ ”daRvineba” sWirdeba.”maWaria”, xolo sibrZnes _ ”daRvineba” sWirdeba.

amrigad, amrigad, amrigad, amrigad, saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis 86868686----e muxlis pirveli punqti e muxlis pirveli punqti e muxlis pirveli punqti e muxlis pirveli punqti mizanSewonilad mimaCnia Camoyalibdes SemdegimizanSewonilad mimaCnia Camoyalibdes SemdegimizanSewonilad mimaCnia Camoyalibdes SemdegimizanSewonilad mimaCnia Camoyalibdes Semdegi redaqciiT: redaqciiT: redaqciiT: redaqciiT:

`1. mosama`1. mosama`1. mosama`1. mosamarTle SeiZleba iyos saqarTvelos moqalaqe 35 wlis rTle SeiZleba iyos saqarTvelos moqalaqe 35 wlis rTle SeiZleba iyos saqarTvelos moqalaqe 35 wlis rTle SeiZleba iyos saqarTvelos moqalaqe 35 wlis asakidan, Tu mas aqvs Sesabamisi umaRlesi iuridiuli ganaTleba da asakidan, Tu mas aqvs Sesabamisi umaRlesi iuridiuli ganaTleba da asakidan, Tu mas aqvs Sesabamisi umaRlesi iuridiuli ganaTleba da asakidan, Tu mas aqvs Sesabamisi umaRlesi iuridiuli ganaTleba da specialobiT muSaobis sul cota 5 wlis gamocdileba” *.specialobiT muSaobis sul cota 5 wlis gamocdileba” *.specialobiT muSaobis sul cota 5 wlis gamocdileba” *.specialobiT muSaobis sul cota 5 wlis gamocdileba” *.

rac Seexeba rac Seexeba rac Seexeba rac Seexeba saqarTvelos konstituciissaqarTvelos konstituciissaqarTvelos konstituciissaqarTvelos konstituciis 86868686----e muxlis meore punqtis e muxlis meore punqtis e muxlis meore punqtis e muxlis meore punqtis redaqcias, romelic kanonprredaqcias, romelic kanonprredaqcias, romelic kanonprredaqcias, romelic kanonproeqtSia SemoTavazebuli, aq, Cemi Rrma oeqtSia SemoTavazebuli, aq, Cemi Rrma oeqtSia SemoTavazebuli, aq, Cemi Rrma oeqtSia SemoTavazebuli, aq, Cemi Rrma rwmeniT, friad seriozul problemasTan gvaqvs saqme.rwmeniT, friad seriozul problemasTan gvaqvs saqme.rwmeniT, friad seriozul problemasTan gvaqvs saqme.rwmeniT, friad seriozul problemasTan gvaqvs saqme.

kerZod, kerZod, kerZod, kerZod, kanonproeqtis Tanaxmadkanonproeqtis Tanaxmadkanonproeqtis Tanaxmadkanonproeqtis Tanaxmad ”mosamarTlis Tanamdebobaze ”mosamarTlis Tanamdebobaze ”mosamarTlis Tanamdebobaze ”mosamarTlis Tanamdebobaze gamwesebagamwesebagamwesebagamweseba xdeba uvadod”, rac, xdeba uvadod”, rac, xdeba uvadod”, rac, xdeba uvadod”, rac, Cemi Rrma rwmeniTCemi Rrma rwmeniTCemi Rrma rwmeniTCemi Rrma rwmeniT, sruliad dauSvebelia , sruliad dauSvebelia , sruliad dauSvebelia , sruliad dauSvebelia Semdeg garemoebaTa gamo:Semdeg garemoebaTa gamo:Semdeg garemoebaTa gamo:Semdeg garemoebaTa gamo:

jerjerjerjer----erTi, raterTi, raterTi, raterTi, ratom unda dainiSnos mosamarTle uvadod, maSin rodesac, om unda dainiSnos mosamarTle uvadod, maSin rodesac, om unda dainiSnos mosamarTle uvadod, maSin rodesac, om unda dainiSnos mosamarTle uvadod, maSin rodesac, magaliTad, magaliTad, magaliTad, magaliTad, saqarTvelos konstituciis 70saqarTvelos konstituciis 70saqarTvelos konstituciis 70saqarTvelos konstituciis 70----e muxlis pirveli punqtis e muxlis pirveli punqtis e muxlis pirveli punqtis e muxlis pirveli punqtis

Tanaxmad saqarTvelos prezidentis arCeva Tanaxmad saqarTvelos prezidentis arCeva Tanaxmad saqarTvelos prezidentis arCeva Tanaxmad saqarTvelos prezidentis arCeva (iseve rogorc ucxoeTis mravali saxelmwifos konstituciebis mixedviT) xdeba mxolod 5 wlis xdeba mxolod 5 wlis xdeba mxolod 5 wlis xdeba mxolod 5 wlis vadiT, vadiT, vadiT, vadiT, rac srac srac srac sruliad normaluriaruliad normaluriaruliad normaluriaruliad normaluria. . . .

magram am SemTxvevaSi gansakuTrebuli yuradReba unda gamaxvildes magram am SemTxvevaSi gansakuTrebuli yuradReba unda gamaxvildes magram am SemTxvevaSi gansakuTrebuli yuradReba unda gamaxvildes magram am SemTxvevaSi gansakuTrebuli yuradReba unda gamaxvildes imaze, rom, garda 5 wlis vadiT arCevisa, mas ekrZaleba zedized arCeul imaze, rom, garda 5 wlis vadiT arCevisa, mas ekrZaleba zedized arCeul imaze, rom, garda 5 wlis vadiT arCevisa, mas ekrZaleba zedized arCeul imaze, rom, garda 5 wlis vadiT arCevisa, mas ekrZaleba zedized arCeul iqnes prezidentad orjerze metad iqnes prezidentad orjerze metad iqnes prezidentad orjerze metad iqnes prezidentad orjerze metad (imis analogiurad, rogorc es ucxoeTis saxelmwifoebSi xdeba), anu orjer, anu orjer, anu orjer, anu orjer arCevis Semdeg igive pirs arCevis Semdeg igive pirs arCevis Semdeg igive pirs arCevis Semdeg igive pirs arCevnebSi monawileobac ki ekrZaleba*arCevnebSi monawileobac ki ekrZaleba*arCevnebSi monawileobac ki ekrZaleba*arCevnebSi monawileobac ki ekrZaleba*****, xolo mosamarTlis , xolo mosamarTlis , xolo mosamarTlis , xolo mosamarTlis

Tanamdebobaze gamwesebas kanonproeqtiT gvTavazoben uvadod (?!). Tanamdebobaze gamwesebas kanonproeqtiT gvTavazoben uvadod (?!). Tanamdebobaze gamwesebas kanonproeqtiT gvTavazoben uvadod (?!). Tanamdebobaze gamwesebas kanonproeqtiT gvTavazoben uvadod (?!). sakvirveliasakvirveliasakvirveliasakvirvelia, magram faqtia (?!). , magram faqtia (?!). , magram faqtia (?!). , magram faqtia (?!).

* * * * mimaCnia, rommimaCnia, rommimaCnia, rommimaCnia, rom aRniSnuli winadadebaaRniSnuli winadadebaaRniSnuli winadadebaaRniSnuli winadadeba momavalSi mainc unda iqnes gaTvalmomavalSi mainc unda iqnes gaTvalmomavalSi mainc unda iqnes gaTvalmomavalSi mainc unda iqnes gaTvaliswinebuli. iswinebuli. iswinebuli. iswinebuli. ******** rac calke gansaxilvel problemas warmoadgensrac calke gansaxilvel problemas warmoadgensrac calke gansaxilvel problemas warmoadgensrac calke gansaxilvel problemas warmoadgens da razedac Cems mier gacemulia da razedac Cems mier gacemulia da razedac Cems mier gacemulia da razedac Cems mier gacemulia

amomwuravi pasuxi amomwuravi pasuxi amomwuravi pasuxi amomwuravi pasuxi amave samecnieroamave samecnieroamave samecnieroamave samecniero naSromSi [2, gv. 64naSromSi [2, gv. 64naSromSi [2, gv. 64naSromSi [2, gv. 64----74]. 74]. 74]. 74].

Page 15: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

15

meorec, zemoaRniSnulidan gamomdinare ismis kiTxva: maS ratom unda meorec, zemoaRniSnulidan gamomdinare ismis kiTxva: maS ratom unda meorec, zemoaRniSnulidan gamomdinare ismis kiTxva: maS ratom unda meorec, zemoaRniSnulidan gamomdinare ismis kiTxva: maS ratom unda

xdebodes mosamarTlis Tanamdebobaze gaxdebodes mosamarTlis Tanamdebobaze gaxdebodes mosamarTlis Tanamdebobaze gaxdebodes mosamarTlis Tanamdebobaze gamwesebamwesebamwesebamweseba uvadoduvadoduvadoduvadod?!?!?!?!

gasagebia, rom aq igulisxmebagasagebia, rom aq igulisxmebagasagebia, rom aq igulisxmebagasagebia, rom aq igulisxmeba sasamarTlo xelisuflebisaTvis sasamarTlo xelisuflebisaTvis sasamarTlo xelisuflebisaTvis sasamarTlo xelisuflebisaTvis damoukideblobis konstituciuri garantiebis Seqmna, damoukideblobis konstituciuri garantiebis Seqmna, damoukideblobis konstituciuri garantiebis Seqmna, damoukideblobis konstituciuri garantiebis Seqmna, rogorc es „saqarTvelos konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanis Taobaze” saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganmartebiT baraTSia aRniSnuli, magram ra garantia arsebobs imisa, rom zogierTi magram ra garantia arsebobs imisa, rom zogierTi magram ra garantia arsebobs imisa, rom zogierTi magram ra garantia arsebobs imisa, rom zogierTi

mosamarTle am damoukideblobas korufciis miznebisaTvis ufro “kargad” mosamarTle am damoukideblobas korufciis miznebisaTvis ufro “kargad” mosamarTle am damoukideblobas korufciis miznebisaTvis ufro “kargad” mosamarTle am damoukideblobas korufciis miznebisaTvis ufro “kargad” ar gamoiyenebsar gamoiyenebsar gamoiyenebsar gamoiyenebs?!?!?!?!

mesamec, davuSvaT, rom am kanonis miRebis Semdeg mosamarTlmesamec, davuSvaT, rom am kanonis miRebis Semdeg mosamarTlmesamec, davuSvaT, rom am kanonis miRebis Semdeg mosamarTlmesamec, davuSvaT, rom am kanonis miRebis Semdeg mosamarTlisisisis Tanamdebobaze gamwesdaTanamdebobaze gamwesdaTanamdebobaze gamwesdaTanamdebobaze gamwesda uvadod anuvadod anuvadod anuvadod an daniSnuli aRmoCnda ( daniSnuli aRmoCnda ( daniSnuli aRmoCnda ( daniSnuli aRmoCnda (daniSnulad daniSnulad daniSnulad daniSnulad CaiTvalaCaiTvalaCaiTvalaCaiTvala) uvadod yvela mosamarTle () uvadod yvela mosamarTle () uvadod yvela mosamarTle () uvadod yvela mosamarTle (amasTan vigulisxmoT, rom yvela amasTan vigulisxmoT, rom yvela amasTan vigulisxmoT, rom yvela amasTan vigulisxmoT, rom yvela mosamarTle aris patiosani da kompetenturimosamarTle aris patiosani da kompetenturimosamarTle aris patiosani da kompetenturimosamarTle aris patiosani da kompetenturi), rac imas niSnavs, rom am ), rac imas niSnavs, rom am ), rac imas niSnavs, rom am ), rac imas niSnavs, rom am mosamarTleebs (mosamarTleebs (mosamarTleebs (mosamarTleebs (Tu isini axalgazrdebi arianTu isini axalgazrdebi arianTu isini axalgazrdebi arianTu isini axalgazrdebi arian) Tanamdebobebi unda ekavoT ) Tanamdebobebi unda ekavoT ) Tanamdebobebi unda ekavoT ) Tanamdebobebi unda ekavoT daaxloebiT 30daaxloebiT 30daaxloebiT 30daaxloebiT 30----40 wl40 wl40 wl40 wlis ganmavlobaSi (?!). is ganmavlobaSi (?!). is ganmavlobaSi (?!). is ganmavlobaSi (?!).

amasTanave, davuSvaT, rom 5 an 10 wlis Semdeg movida iuristebis amasTanave, davuSvaT, rom 5 an 10 wlis Semdeg movida iuristebis amasTanave, davuSvaT, rom 5 an 10 wlis Semdeg movida iuristebis amasTanave, davuSvaT, rom 5 an 10 wlis Semdeg movida iuristebis axali Taoba, romlebic ara marto udavod patiosnebi arian, aramed xSir axali Taoba, romlebic ara marto udavod patiosnebi arian, aramed xSir axali Taoba, romlebic ara marto udavod patiosnebi arian, aramed xSir axali Taoba, romlebic ara marto udavod patiosnebi arian, aramed xSir

SemTxvevaSi arian agreTve bevrad ufro ganaTlebulebi da SemTxvevaSi arian agreTve bevrad ufro ganaTlebulebi da SemTxvevaSi arian agreTve bevrad ufro ganaTlebulebi da SemTxvevaSi arian agreTve bevrad ufro ganaTlebulebi da kompetenturebi, vidre es uvado mosamarTleebi.kompetenturebi, vidre es uvado mosamarTleebi.kompetenturebi, vidre es uvado mosamarTleebi.kompetenturebi, vidre es uvado mosamarTleebi.

ra qnan maT _ am axalgazrra qnan maT _ am axalgazrra qnan maT _ am axalgazrra qnan maT _ am axalgazrdddda Rirseulma iuristebma?! a Rirseulma iuristebma?! a Rirseulma iuristebma?! a Rirseulma iuristebma?!

nuTu unda elodon manam, sanam daberdebian da daCaCanakdebian Zveli nuTu unda elodon manam, sanam daberdebian da daCaCanakdebian Zveli nuTu unda elodon manam, sanam daberdebian da daCaCanakdebian Zveli nuTu unda elodon manam, sanam daberdebian da daCaCanakdebian Zveli mosamarTleebi?!mosamarTleebi?!mosamarTleebi?!mosamarTleebi?!

Seqmnili (mosalodneli) situaciidan gamomdinare,Seqmnili (mosalodneli) situaciidan gamomdinare,Seqmnili (mosalodneli) situaciidan gamomdinare,Seqmnili (mosalodneli) situaciidan gamomdinare, Cemi Rrma rwmeniT, bevrad ufro samarTliani da xalxis interesebidan gam bevrad ufro samarTliani da xalxis interesebidan gam bevrad ufro samarTliani da xalxis interesebidan gam bevrad ufro samarTliani da xalxis interesebidan gamomdinare omdinare omdinare omdinare ukeTesi iqneba, Tu, magaliTad, yovel 4 an 5 weliwadSi erTxel ukeTesi iqneba, Tu, magaliTad, yovel 4 an 5 weliwadSi erTxel ukeTesi iqneba, Tu, magaliTad, yovel 4 an 5 weliwadSi erTxel ukeTesi iqneba, Tu, magaliTad, yovel 4 an 5 weliwadSi erTxel

moewyoba konkursebi mosamarTleebis Tanamdebobebis dasakaveblad, raTa moewyoba konkursebi mosamarTleebis Tanamdebobebis dasakaveblad, raTa moewyoba konkursebi mosamarTleebis Tanamdebobebis dasakaveblad, raTa moewyoba konkursebi mosamarTleebis Tanamdebobebis dasakaveblad, raTa yvelaze Rirseulma _ saukeTeso pirovnebebma daikavon es Tanamdebobebi. yvelaze Rirseulma _ saukeTeso pirovnebebma daikavon es Tanamdebobebi. yvelaze Rirseulma _ saukeTeso pirovnebebma daikavon es Tanamdebobebi. yvelaze Rirseulma _ saukeTeso pirovnebebma daikavon es Tanamdebobebi.

amasTanamasTanamasTanamasTan,,,, ar unda SeezRudoT konkursSi monawile ar unda SeezRudoT konkursSi monawile ar unda SeezRudoT konkursSi monawile ar unda SeezRudoT konkursSi monawileobis ufleba imaT, obis ufleba imaT, obis ufleba imaT, obis ufleba imaT, vinc ramodenimejer ukve iyo arCeuli (an daniSnuli) mosamarTled, vinc ramodenimejer ukve iyo arCeuli (an daniSnuli) mosamarTled, vinc ramodenimejer ukve iyo arCeuli (an daniSnuli) mosamarTled, vinc ramodenimejer ukve iyo arCeuli (an daniSnuli) mosamarTled, radgan saukeTeso _ swored konkursma unda gamoavlinos.radgan saukeTeso _ swored konkursma unda gamoavlinos.radgan saukeTeso _ swored konkursma unda gamoavlinos.radgan saukeTeso _ swored konkursma unda gamoavlinos.

xalxis interesebis uzenaesobidan gamomdinare, romlis xalxis interesebis uzenaesobidan gamomdinare, romlis xalxis interesebis uzenaesobidan gamomdinare, romlis xalxis interesebis uzenaesobidan gamomdinare, romlis

realizaciasac unda emsaxurebodes saxelmwifos konstitucia, realizaciasac unda emsaxurebodes saxelmwifos konstitucia, realizaciasac unda emsaxurebodes saxelmwifos konstitucia, realizaciasac unda emsaxurebodes saxelmwifos konstitucia, Cemi RrmCemi RrmCemi RrmCemi Rrma a a a rwmeniTrwmeniTrwmeniTrwmeniT, aucileblad gaTvaliswinebuli unda iqnes zemoaRniSnuli , aucileblad gaTvaliswinebuli unda iqnes zemoaRniSnuli , aucileblad gaTvaliswinebuli unda iqnes zemoaRniSnuli , aucileblad gaTvaliswinebuli unda iqnes zemoaRniSnuli

winadadeba winadadeba winadadeba winadadeba saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis saqarTvelos konstituciis 86868686----e muxlis meore punqtSie muxlis meore punqtSie muxlis meore punqtSie muxlis meore punqtSi” [2, ” [2, ” [2, ” [2, gv. 31gv. 31gv. 31gv. 31----35]35]35]35]....

* * ** * ** * ** * *

Cemi zemoaRniSnuli samecniero naSromi [2], romelic gamoqveynda Cemi zemoaRniSnuli samecniero naSromi [2], romelic gamoqveynda Cemi zemoaRniSnuli samecniero naSromi [2], romelic gamoqveynda Cemi zemoaRniSnuli samecniero naSromi [2], romelic gamoqveynda 2010 wels, 2010 wels, 2010 wels, 2010 wels, jer kidev saqarTvelos konstitjer kidev saqarTvelos konstitjer kidev saqarTvelos konstitjer kidev saqarTvelos konstituciaSi cvlilebebisa da uciaSi cvlilebebisa da uciaSi cvlilebebisa da uciaSi cvlilebebisa da damatebebis Setanamde,damatebebis Setanamde,damatebebis Setanamde,damatebebis Setanamde, gamocemisTanavegamocemisTanavegamocemisTanavegamocemisTanave gadaeca saqarTvelos maSindel gadaeca saqarTvelos maSindel gadaeca saqarTvelos maSindel gadaeca saqarTvelos maSindel

Page 16: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

16

umaRles umaRles umaRles umaRles xelmZRvanelobasxelmZRvanelobasxelmZRvanelobasxelmZRvanelobas, masSi asaxuli, masSi asaxuli, masSi asaxuli, masSi asaxuli Cemi principulad Cemi principulad Cemi principulad Cemi principulad

mniSvnelovani da mecnierulad dasabuTebuli winadadebebis saqarTvelos mniSvnelovani da mecnierulad dasabuTebuli winadadebebis saqarTvelos mniSvnelovani da mecnierulad dasabuTebuli winadadebebis saqarTvelos mniSvnelovani da mecnierulad dasabuTebuli winadadebebis saqarTvelos konstituciaSi gaTvaliswinebis mizniT, magkonstituciaSi gaTvaliswinebis mizniT, magkonstituciaSi gaTvaliswinebis mizniT, magkonstituciaSi gaTvaliswinebis mizniT, magram amaod (?!).ram amaod (?!).ram amaod (?!).ram amaod (?!).

zemoaRniSnulzemoaRniSnulzemoaRniSnulzemoaRniSnulidan gamomdinare, iZulebuli var davubrunde idan gamomdinare, iZulebuli var davubrunde idan gamomdinare, iZulebuli var davubrunde idan gamomdinare, iZulebuli var davubrunde

mosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis Tanamdebobaze piris uvadod daniSvnis problemas, rameTu piris uvadod daniSvnis problemas, rameTu piris uvadod daniSvnis problemas, rameTu piris uvadod daniSvnis problemas, rameTu mosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis TanamdebobazemosamarTlis Tanamdebobaze piris uvadod daniSvna, piris uvadod daniSvna, piris uvadod daniSvna, piris uvadod daniSvna, rogorc ukve aRvniSne, konstituciurad “dakanonebuli” antikonstituciurkonstituciurad “dakanonebuli” antikonstituciurkonstituciurad “dakanonebuli” antikonstituciurkonstituciurad “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa, i qmedebaa, i qmedebaa, i qmedebaa,

rameTu es aris, rameTu es aris, rameTu es aris, rameTu es aris, jerjerjerjer----erTi,erTi,erTi,erTi, civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela civilizebul msoflioSi aRiarebuli _ yvela adamianis kanonis winaSe konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] adamianis kanonis winaSe konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] adamianis kanonis winaSe konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14] adamianis kanonis winaSe konstituciuri Tanasworobis [1, muxli 14]

ugulebelyofis magaliTi, da, ugulebelyofis magaliTi, da, ugulebelyofis magaliTi, da, ugulebelyofis magaliTi, da, meorec,meorec,meorec,meorec, es aris es aris es aris es aris mosamarTl mosamarTl mosamarTl mosamarTleTa sruliad eTa sruliad eTa sruliad eTa sruliad usafuZvlo „gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedebausafuZvlo „gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedebausafuZvlo „gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedebausafuZvlo „gaRmerTebis“ danaSaulebrivi qmedeba. (?!).. (?!).. (?!).. (?!).

da es problema gansakuTrebiT aqtualuria axla, rodesac ara da es problema gansakuTrebiT aqtualuria axla, rodesac ara da es problema gansakuTrebiT aqtualuria axla, rodesac ara da es problema gansakuTrebiT aqtualuria axla, rodesac ara

proeqtis, aramed ukve saqarTvelos moqmedi konstituciis 86proeqtis, aramed ukve saqarTvelos moqmedi konstituciis 86proeqtis, aramed ukve saqarTvelos moqmedi konstituciis 86proeqtis, aramed ukve saqarTvelos moqmedi konstituciis 86----e muxlis e muxlis e muxlis e muxlis memememe----2 punqtis Tanaxmad [1] mosamarTle gamwesdeba uvadod (?!).2 punqtis Tanaxmad [1] mosamarTle gamwesdeba uvadod (?!).2 punqtis Tanaxmad [1] mosamarTle gamwesdeba uvadod (?!).2 punqtis Tanaxmad [1] mosamarTle gamwesdeba uvadod (?!).

gasakviria, magram faqtia (?!).gasakviria, magram faqtia (?!).gasakviria, magram faqtia (?!).gasakviria, magram faqtia (?!).

nuTu nuTu nuTu nuTu ver acnobiereben _ nuTver acnobiereben _ nuTver acnobiereben _ nuTver acnobiereben _ nuTu ar esmiT _ am sruliad usamarTlo u ar esmiT _ am sruliad usamarTlo u ar esmiT _ am sruliad usamarTlo u ar esmiT _ am sruliad usamarTlo viTomda ”samarTlebrivi normis” avtorebs da mxardamWerebs, rom viTomda ”samarTlebrivi normis” avtorebs da mxardamWerebs, rom viTomda ”samarTlebrivi normis” avtorebs da mxardamWerebs, rom viTomda ”samarTlebrivi normis” avtorebs da mxardamWerebs, rom Tanamdebobebze Tanamdebobebze Tanamdebobebze Tanamdebobebze mosamarTleTa uvadod daniSvna _ konstituciurad mosamarTleTa uvadod daniSvna _ konstituciurad mosamarTleTa uvadod daniSvna _ konstituciurad mosamarTleTa uvadod daniSvna _ konstituciurad

“dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa (?!) “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa (?!) “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa (?!) “dakanonebuli” antikonstituciuri qmedebaa (?!)

nuTunuTunuTunuTu SeiZleba, rom aRniSnuli ”samarTlebrivi normis SeiZleba, rom aRniSnuli ”samarTlebrivi normis SeiZleba, rom aRniSnuli ”samarTlebrivi normis SeiZleba, rom aRniSnuli ”samarTlebrivi normis” avtorebi da ” avtorebi da ” avtorebi da ” avtorebi da mxardamWerebi iuristebad CaiTvalon (?!).mxardamWerebi iuristebad CaiTvalon (?!).mxardamWerebi iuristebad CaiTvalon (?!).mxardamWerebi iuristebad CaiTvalon (?!).

nuTunuTunuTunuTu samarcxvino ar aris, rodesac nacvlad samarTlianobis samarcxvino ar aris, rodesac nacvlad samarTlianobis samarcxvino ar aris, rodesac nacvlad samarTlianobis samarcxvino ar aris, rodesac nacvlad samarTlianobis damkvidrebisa, sxvaTa sruliad usamarTlo da usafuZvlo danaSaulebriv damkvidrebisa, sxvaTa sruliad usamarTlo da usafuZvlo danaSaulebriv damkvidrebisa, sxvaTa sruliad usamarTlo da usafuZvlo danaSaulebriv damkvidrebisa, sxvaTa sruliad usamarTlo da usafuZvlo danaSaulebriv

viTomda ”ideebs” mxars uWeren da TuTiyuSebiviT imeoreben (?!). viTomda ”ideebs” mxars uWeren da TuTiyuSebiviT imeoreben (?!). viTomda ”ideebs” mxars uWeren da TuTiyuSebiviT imeoreben (?!). viTomda ”ideebs” mxars uWeren da TuTiyuSebiviT imeoreben (?!).

aRniSnuli aRniSnuli aRniSnuli aRniSnuli problemis dauyovnebliv gadaWris mizniT,problemis dauyovnebliv gadaWris mizniT,problemis dauyovnebliv gadaWris mizniT,problemis dauyovnebliv gadaWris mizniT, saWirod da saWirod da saWirod da saWirod da

aucileblad mimaCnia, rom upirveles yovlisa aucileblad mimaCnia, rom upirveles yovlisa aucileblad mimaCnia, rom upirveles yovlisa aucileblad mimaCnia, rom upirveles yovlisa saqarTvelos saqarTvelos saqarTvelos saqarTvelos

konstituciidan amoRebuli iqnes 86konstituciidan amoRebuli iqnes 86konstituciidan amoRebuli iqnes 86konstituciidan amoRebuli iqnes 86----e muxlis mee muxlis mee muxlis mee muxlis me----2 punqti, 2 punqti, 2 punqti, 2 punqti,

romlis Tanaxmad mosamarTle Tanamdebobaze gamwesdeba uvadod.romlis Tanaxmad mosamarTle Tanamdebobaze gamwesdeba uvadod.romlis Tanaxmad mosamarTle Tanamdebobaze gamwesdeba uvadod.romlis Tanaxmad mosamarTle Tanamdebobaze gamwesdeba uvadod.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. saqarTvelos konsti1. saqarTvelos konsti1. saqarTvelos konsti1. saqarTvelos konstitucia. tucia. tucia. tucia. miRebulia 1995 wlis 24 agvistos. http://www.parliament.ge/ge/kanonmdebloba/constitution-of-georgia-68

2. kurataSvili alfred.2. kurataSvili alfred.2. kurataSvili alfred.2. kurataSvili alfred. ra cvlilebebia aucilebeli ra cvlilebebia aucilebeli ra cvlilebebia aucilebeli ra cvlilebebia aucilebeli

saqarTvelos konstituciaSi da msoflios sxva saxelmwifoTa saqarTvelos konstituciaSi da msoflios sxva saxelmwifoTa saqarTvelos konstituciaSi da msoflios sxva saxelmwifoTa saqarTvelos konstituciaSi da msoflios sxva saxelmwifoTa

konstituciebSi?! konstituciebSi?! konstituciebSi?! konstituciebSi?! `saqarTvelos konstitucia`saqarTvelos konstitucia`saqarTvelos konstitucia`saqarTvelos konstituciaSi cvlilebebisa da damatebebis Si cvlilebebisa da damatebebis Si cvlilebebisa da damatebebis Si cvlilebebisa da damatebebis

Setanis Taobaze~ Setanis Taobaze~ Setanis Taobaze~ Setanis Taobaze~ saqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvasaqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvasaqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilvasaqarTvelos konstituciuri kanonis proeqtis ganxilva. . . . Tbilisi:

saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 2010. _ 84 gv.

Page 17: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

17

uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35 alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)

ekonomikur, filosofiur da iuridiul mecnierebaTa doqtori, profesori

sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

universitetis paata guguSvilis ekonomikis institutis ekonomikuri Teoriis

ganyofilebis gamge, saerTaSoriso samecniero Jurnal “progresi”-s da saerTaSoriso samecniero Jurnal “iurisprudenciis problemebi”-s damaarsebeli

da mTavari redaqtori, socialur-ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis

prezidenti, politikuri menejmentis saerTaSoriso akademiis prezidenti da iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis prezidenti, niu-iorkis

mecnierebaTa akademiis namdvili wevri, aSS politikur mecnierebaTa akademiis

akademikosi, sankt-peterburgis kulturis istoriis sazogadoebrivi akademiis namdvili wevri, JurnalistTa federaciis wevri

„WeSmariti mecnieri„WeSmariti mecnieri„WeSmariti mecnieri„WeSmariti mecnieri

aris mxolod is, visTan erTadac aris mxolod is, visTan erTadac aris mxolod is, visTan erTadac aris mxolod is, visTan erTadac

misi samecniero naSromebimisi samecniero naSromebimisi samecniero naSromebimisi samecniero naSromebi _ _ _ _

misi misi misi misi Semoqmedeba _Semoqmedeba _Semoqmedeba _Semoqmedeba _

ar kvdebian“* ar kvdebian“* ar kvdebian“* ar kvdebian“*

mecnierTa momzadebas mecnierTa momzadebas mecnierTa momzadebas mecnierTa momzadebas

mxolodmxolodmxolodmxolod WeSmariti mecnieWeSmariti mecnieWeSmariti mecnieWeSmariti mecnierebrebrebrebiiii

unda xelmZRvanelobdnen, magram... (?!)unda xelmZRvanelobdnen, magram... (?!)unda xelmZRvanelobdnen, magram... (?!)unda xelmZRvanelobdnen, magram... (?!)

warmodgenwarmodgenwarmodgenwarmodgenili samecniero naSromis saTauridan gamomdinare sruliad ili samecniero naSromis saTauridan gamomdinare sruliad ili samecniero naSromis saTauridan gamomdinare sruliad ili samecniero naSromis saTauridan gamomdinare sruliad aSkara da udavoa, rom is, visac ar Seuqmnia WeSmariti samecniero aSkara da udavoa, rom is, visac ar Seuqmnia WeSmariti samecniero aSkara da udavoa, rom is, visac ar Seuqmnia WeSmariti samecniero aSkara da udavoa, rom is, visac ar Seuqmnia WeSmariti samecniero Sromebi _ samecniero Sromebi, romlebic icocxleben mis gareSec _ misi Sromebi _ samecniero Sromebi, romlebic icocxleben mis gareSec _ misi Sromebi _ samecniero Sromebi, romlebic icocxleben mis gareSec _ misi Sromebi _ samecniero Sromebi, romlebic icocxleben mis gareSec _ misi

ffffiiiizikuri sikvdilis Semdegac, zikuri sikvdilis Semdegac, zikuri sikvdilis Semdegac, zikuri sikvdilis Semdegac, anu is, visac ar Seuqmnia revoluciuradanu is, visac ar Seuqmnia revoluciuradanu is, visac ar Seuqmnia revoluciuradanu is, visac ar Seuqmnia revoluciurad axali mecnieruli mimarTulebebi, revoluciurad axali mecnieruli axali mecnieruli mimarTulebebi, revoluciurad axali mecnieruli axali mecnieruli mimarTulebebi, revoluciurad axali mecnieruli axali mecnieruli mimarTulebebi, revoluciurad axali mecnieruli Teoriebi da a.S.,Teoriebi da a.S.,Teoriebi da a.S.,Teoriebi da a.S., ar unda iwodebodes mecnierad, rameTu is aris ar unda iwodebodes mecnierad, rameTu is aris ar unda iwodebodes mecnierad, rameTu is aris ar unda iwodebodes mecnierad, rameTu is aris mxolod muSaki _ mxolod muSaki _ mxolod muSaki _ mxolod muSaki _ ukeTes SemTxvevaSi, is aris mxolod damxmare muSakiukeTes SemTxvevaSi, is aris mxolod damxmare muSakiukeTes SemTxvevaSi, is aris mxolod damxmare muSakiukeTes SemTxvevaSi, is aris mxolod damxmare muSaki _ mecnierebaSi. _ mecnierebaSi. _ mecnierebaSi. _ mecnierebaSi.

agreTve aRsaniSnavia, rom, rogorc me agreTve aRsaniSnavia, rom, rogorc me agreTve aRsaniSnavia, rom, rogorc me agreTve aRsaniSnavia, rom, rogorc me jer kidevjer kidevjer kidevjer kidev 1984 wels 1984 wels 1984 wels 1984 wels vwerdi: vwerdi: vwerdi: vwerdi: “visac ara aqvs Tavisi sakuTari, mecnierebisa da sazogadoebis progresis “visac ara aqvs Tavisi sakuTari, mecnierebisa da sazogadoebis progresis “visac ara aqvs Tavisi sakuTari, mecnierebisa da sazogadoebis progresis “visac ara aqvs Tavisi sakuTari, mecnierebisa da sazogadoebis progresis

xelis Semwyobi ideebi _ mas araferi esaqmeba mecnierebaSi” [2, gv. 12].xelis Semwyobi ideebi _ mas araferi esaqmeba mecnierebaSi” [2, gv. 12].xelis Semwyobi ideebi _ mas araferi esaqmeba mecnierebaSi” [2, gv. 12].xelis Semwyobi ideebi _ mas araferi esaqmeba mecnierebaSi” [2, gv. 12].

**** amamamam samecniero naSromis saTaurad gamotanilia Cems mier jer kidev 1980 wels samecniero naSromis saTaurad gamotanilia Cems mier jer kidev 1980 wels samecniero naSromis saTaurad gamotanilia Cems mier jer kidev 1980 wels samecniero naSromis saTaurad gamotanilia Cems mier jer kidev 1980 wels

gamoqveynebul sgamoqveynebul sgamoqveynebul sgamoqveynebul samecniero naSromSi _ „filosofiuramecniero naSromSi _ „filosofiuramecniero naSromSi _ „filosofiuramecniero naSromSi _ „filosofiur----politekonomiuri miniaturebi“ politekonomiuri miniaturebi“ politekonomiuri miniaturebi“ politekonomiuri miniaturebi“

[1, gv. 79] _ asaxuli Cems mierve Camoyalibebuli _ formulirebuli _ kriteriumi imisa, [1, gv. 79] _ asaxuli Cems mierve Camoyalibebuli _ formulirebuli _ kriteriumi imisa, [1, gv. 79] _ asaxuli Cems mierve Camoyalibebuli _ formulirebuli _ kriteriumi imisa, [1, gv. 79] _ asaxuli Cems mierve Camoyalibebuli _ formulirebuli _ kriteriumi imisa, Tu vin aris WeSmariti mecnieri, vin SeiZleba aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad, anu Tu vin aris WeSmariti mecnieri, vin SeiZleba aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad, anu Tu vin aris WeSmariti mecnieri, vin SeiZleba aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad, anu Tu vin aris WeSmariti mecnieri, vin SeiZleba aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad, anu

miuxedavad sxvamiuxedavad sxvamiuxedavad sxvamiuxedavad sxvadasxva titulebisa, samecniero Tu akademiuri xarisxebis flobisa, dasxva titulebisa, samecniero Tu akademiuri xarisxebis flobisa, dasxva titulebisa, samecniero Tu akademiuri xarisxebis flobisa, dasxva titulebisa, samecniero Tu akademiuri xarisxebis flobisa,

gamoqveynebuli Sromebis raodenobisa da a. S., namdvilad da realurad vin imsaxurebs imas, gamoqveynebuli Sromebis raodenobisa da a. S., namdvilad da realurad vin imsaxurebs imas, gamoqveynebuli Sromebis raodenobisa da a. S., namdvilad da realurad vin imsaxurebs imas, gamoqveynebuli Sromebis raodenobisa da a. S., namdvilad da realurad vin imsaxurebs imas, rom aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad. rom aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad. rom aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad. rom aRiarebul iqnes WeSmarit mecnierad.

Page 18: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

18

maSasadame, sadisertacio sabWos Tavmjdomare, sadoqtoro maSasadame, sadisertacio sabWos Tavmjdomare, sadoqtoro maSasadame, sadisertacio sabWos Tavmjdomare, sadoqtoro maSasadame, sadisertacio sabWos Tavmjdomare, sadoqtoro

saganmsaganmsaganmsaganmanaTleblo programebis xelmZRvaneli da doqtorantebis anaTleblo programebis xelmZRvaneli da doqtorantebis anaTleblo programebis xelmZRvaneli da doqtorantebis anaTleblo programebis xelmZRvaneli da doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli SeiZleba iyos mxolod WeSmariti mecnieri _ samecniero xelmZRvaneli SeiZleba iyos mxolod WeSmariti mecnieri _ samecniero xelmZRvaneli SeiZleba iyos mxolod WeSmariti mecnieri _ samecniero xelmZRvaneli SeiZleba iyos mxolod WeSmariti mecnieri _ mecnierebaSi axali mecnieruli mimarTulebebis, axali mecnieruli mecnierebaSi axali mecnieruli mimarTulebebis, axali mecnieruli mecnierebaSi axali mecnieruli mimarTulebebis, axali mecnieruli mecnierebaSi axali mecnieruli mimarTulebebis, axali mecnieruli

Teoriebis Semqmneli [3, gv. 16], da ara mecnierebis sferoSi SemZvrali Teoriebis Semqmneli [3, gv. 16], da ara mecnierebis sferoSi SemZvrali Teoriebis Semqmneli [3, gv. 16], da ara mecnierebis sferoSi SemZvrali Teoriebis Semqmneli [3, gv. 16], da ara mecnierebis sferoSi SemZvrali yurmoyurmoyurmoyurmoWrili mona, CaliCi da ugono TuTiyuSi, rac, Wrili mona, CaliCi da ugono TuTiyuSi, rac, Wrili mona, CaliCi da ugono TuTiyuSi, rac, Wrili mona, CaliCi da ugono TuTiyuSi, rac, meti rom aRaraferi meti rom aRaraferi meti rom aRaraferi meti rom aRaraferi vTqvaT,vTqvaT,vTqvaT,vTqvaT, samarcxvinoa. samarcxvinoa. samarcxvinoa. samarcxvinoa.

diax, ara marto danaSaulia, aramed swored samarcxvinoa, rom diax, ara marto danaSaulia, aramed swored samarcxvinoa, rom diax, ara marto danaSaulia, aramed swored samarcxvinoa, rom diax, ara marto danaSaulia, aramed swored samarcxvinoa, rom WeSmarit mecniers xelovnur da kanonsawinaaRmdego dabrkolebebs WeSmarit mecniers xelovnur da kanonsawinaaRmdego dabrkolebebs WeSmarit mecniers xelovnur da kanonsawinaaRmdego dabrkolebebs WeSmarit mecniers xelovnur da kanonsawinaaRmdego dabrkolebebs

uqmnidnen sruliad arakompetenturi fizikuri da iuuqmnidnen sruliad arakompetenturi fizikuri da iuuqmnidnen sruliad arakompetenturi fizikuri da iuuqmnidnen sruliad arakompetenturi fizikuri da iuridiuli pirebi, ridiuli pirebi, ridiuli pirebi, ridiuli pirebi, romlebic mecnierebasTan axlosac ki ver mivlen, xolo mecnierebis romlebic mecnierebasTan axlosac ki ver mivlen, xolo mecnierebis romlebic mecnierebasTan axlosac ki ver mivlen, xolo mecnierebis romlebic mecnierebasTan axlosac ki ver mivlen, xolo mecnierebis sferoSi mokalaTebuli primitiuli yurmoWrili monebi da sferoSi mokalaTebuli primitiuli yurmoWrili monebi da sferoSi mokalaTebuli primitiuli yurmoWrili monebi da sferoSi mokalaTebuli primitiuli yurmoWrili monebi da

aramecnierebi, anu saqmis Cawyobis “ostatebi” _ CaliCebi da ugono aramecnierebi, anu saqmis Cawyobis “ostatebi” _ CaliCebi da ugono aramecnierebi, anu saqmis Cawyobis “ostatebi” _ CaliCebi da ugono aramecnierebi, anu saqmis Cawyobis “ostatebi” _ CaliCebi da ugono TuTiyuSebi sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaTuTiyuSebi sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaTuTiyuSebi sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaTuTiyuSebi sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditacias cias cias cias Rebulobdnen (?!).Rebulobdnen (?!).Rebulobdnen (?!).Rebulobdnen (?!).

yovelive zemoaRniSnulidan logikurad gamomdinareobs, romyovelive zemoaRniSnulidan logikurad gamomdinareobs, romyovelive zemoaRniSnulidan logikurad gamomdinareobs, romyovelive zemoaRniSnulidan logikurad gamomdinareobs, rom akreditaciis mTavari da ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos _ akreditaciis mTavari da ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos _ akreditaciis mTavari da ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos _ akreditaciis mTavari da ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos _

sadoqtoro saganmanaTleblo programis xelmZRvanelisa da sadoqtoro saganmanaTleblo programis xelmZRvanelisa da sadoqtoro saganmanaTleblo programis xelmZRvanelisa da sadoqtoro saganmanaTleblo programis xelmZRvanelisa da doqtorantebis samecniero xelmZRvanelis WeSmaritad mecnieruli ddoqtorantebis samecniero xelmZRvanelis WeSmaritad mecnieruli ddoqtorantebis samecniero xelmZRvanelis WeSmaritad mecnieruli ddoqtorantebis samecniero xelmZRvanelis WeSmaritad mecnieruli done, one, one, one, romelmac TviTon unda gansazRvros, Tu rogor moamzados doqtorantebi romelmac TviTon unda gansazRvros, Tu rogor moamzados doqtorantebi romelmac TviTon unda gansazRvros, Tu rogor moamzados doqtorantebi romelmac TviTon unda gansazRvros, Tu rogor moamzados doqtorantebi

_ mis mierve Seqmnili sadoqtoro programis Sesabamisad,_ mis mierve Seqmnili sadoqtoro programis Sesabamisad,_ mis mierve Seqmnili sadoqtoro programis Sesabamisad,_ mis mierve Seqmnili sadoqtoro programis Sesabamisad, anu im anu im anu im anu im sadoqtoro saganmanaTleblo programis Sesabamisad, romelic Sablonur sadoqtoro saganmanaTleblo programis Sesabamisad, romelic Sablonur sadoqtoro saganmanaTleblo programis Sesabamisad, romelic Sablonur sadoqtoro saganmanaTleblo programis Sesabamisad, romelic Sablonur CarCoSi ki ar unda iyos moqceuli, aramed WeSmariti mecnieCarCoSi ki ar unda iyos moqceuli, aramed WeSmariti mecnieCarCoSi ki ar unda iyos moqceuli, aramed WeSmariti mecnieCarCoSi ki ar unda iyos moqceuli, aramed WeSmariti mecnieris ris ris ris inteleqtualur sakuTrebas unda warmoadgendes!!!inteleqtualur sakuTrebas unda warmoadgendes!!!inteleqtualur sakuTrebas unda warmoadgendes!!!inteleqtualur sakuTrebas unda warmoadgendes!!!

amrigad,amrigad,amrigad,amrigad, mxolod WeSmarit mecnierTan, mxolod WeSmarit mecnierTan, mxolod WeSmarit mecnierTan, mxolod WeSmarit mecnierTan, anu mxolod iq, sadac aris anu mxolod iq, sadac aris anu mxolod iq, sadac aris anu mxolod iq, sadac aris WeSmariti mecnieri,WeSmariti mecnieri,WeSmariti mecnieri,WeSmariti mecnieri, unda iqmnebodes da misi xelmZRvanelobiT unda unda iqmnebodes da misi xelmZRvanelobiT unda unda iqmnebodes da misi xelmZRvanelobiT unda unda iqmnebodes da misi xelmZRvanelobiT unda funqcionirebdes sadisertacio sabWo (doqtorantura), da mxolod funqcionirebdes sadisertacio sabWo (doqtorantura), da mxolod funqcionirebdes sadisertacio sabWo (doqtorantura), da mxolod funqcionirebdes sadisertacio sabWo (doqtorantura), da mxolod WeSmariti mecnieWeSmariti mecnieWeSmariti mecnieWeSmariti mecnieri unda iyos sadoqtoro saganmanaTleblo programis ri unda iyos sadoqtoro saganmanaTleblo programis ri unda iyos sadoqtoro saganmanaTleblo programis ri unda iyos sadoqtoro saganmanaTleblo programis

xelmZRvaneli daxelmZRvaneli daxelmZRvaneli daxelmZRvaneli da doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli, doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli, doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli, doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli, anu anu anu anu akreditaciis miRebisaTvis akreditaciis miRebisaTvis akreditaciis miRebisaTvis akreditaciis miRebisaTvis ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos ara ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos ara ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos ara ganmsazRvreli kriteriumi unda iyos ara

sadoqtoro saganmanaTleblo programasadoqtoro saganmanaTleblo programasadoqtoro saganmanaTleblo programasadoqtoro saganmanaTleblo programa (romelic SesaZloa sxvebsac (romelic SesaZloa sxvebsac (romelic SesaZloa sxvebsac (romelic SesaZloa sxvebsac daawerinon) daawerinon) daawerinon) daawerinon) da misi Sda misi Sda misi Sda misi Sinaarsi, aramed is, rom am programis Semqmneli da inaarsi, aramed is, rom am programis Semqmneli da inaarsi, aramed is, rom am programis Semqmneli da inaarsi, aramed is, rom am programis Semqmneli da xelmZRvaneli, sadisertacio sabWos Tavmjdomare da doqtorantebis xelmZRvaneli, sadisertacio sabWos Tavmjdomare da doqtorantebis xelmZRvaneli, sadisertacio sabWos Tavmjdomare da doqtorantebis xelmZRvaneli, sadisertacio sabWos Tavmjdomare da doqtorantebis

samecniero xelmZRvaneli aucileblad unda iyos WeSmariti mecnieri!!! samecniero xelmZRvaneli aucileblad unda iyos WeSmariti mecnieri!!! samecniero xelmZRvaneli aucileblad unda iyos WeSmariti mecnieri!!! samecniero xelmZRvaneli aucileblad unda iyos WeSmariti mecnieri!!! amasTan, cxadze cxadia, romamasTan, cxadze cxadia, romamasTan, cxadze cxadia, romamasTan, cxadze cxadia, rom doqtoris akademiuri (an Tundac doqtoris akademiuri (an Tundac doqtoris akademiuri (an Tundac doqtoris akademiuri (an Tundac

doqtoris samecdoqtoris samecdoqtoris samecdoqtoris samecniero) xarisxis floba sulac ar niSnavs imas, rom niero) xarisxis floba sulac ar niSnavs imas, rom niero) xarisxis floba sulac ar niSnavs imas, rom niero) xarisxis floba sulac ar niSnavs imas, rom TiTqosTiTqosTiTqosTiTqos am xarisxis yvela mflobeli aris WeSmariti mecnieri. am xarisxis yvela mflobeli aris WeSmariti mecnieri. am xarisxis yvela mflobeli aris WeSmariti mecnieri. am xarisxis yvela mflobeli aris WeSmariti mecnieri.

aqve unda aRiniSnos, rom Tumca saqarTvelos kanonmdeblobiT aqve unda aRiniSnos, rom Tumca saqarTvelos kanonmdeblobiT aqve unda aRiniSnos, rom Tumca saqarTvelos kanonmdeblobiT aqve unda aRiniSnos, rom Tumca saqarTvelos kanonmdeblobiT

„mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi gaTanabrebulia doqtoris „mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi gaTanabrebulia doqtoris „mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi gaTanabrebulia doqtoris „mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi gaTanabrebulia doqtoris akademiur xarisxTan“ akademiur xarisxTan“ akademiur xarisxTan“ akademiur xarisxTan“ [4, muxli 89, punqti 9],[4, muxli 89, punqti 9],[4, muxli 89, punqti 9],[4, muxli 89, punqti 9], magram es sulac ar magram es sulac ar magram es sulac ar magram es sulac ar

Page 19: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

19

niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi

aseve aseve aseve aseve gaTanabrebulia mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxTan. gaTanabrebulia mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxTan. gaTanabrebulia mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxTan. gaTanabrebulia mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxTan. amrigad, mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis gaTanabreba amrigad, mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis gaTanabreba amrigad, mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis gaTanabreba amrigad, mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis gaTanabreba

doqtoris akaddoqtoris akaddoqtoris akaddoqtoris akademiur xarisxTan sulac ar niSnavs imas, rom TiTqos emiur xarisxTan sulac ar niSnavs imas, rom TiTqos emiur xarisxTan sulac ar niSnavs imas, rom TiTqos emiur xarisxTan sulac ar niSnavs imas, rom TiTqos

mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxic gaTanabrebulia doqtoris mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxic gaTanabrebulia doqtoris mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxic gaTanabrebulia doqtoris mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxic gaTanabrebulia doqtoris akademiur xarisxTan,akademiur xarisxTan,akademiur xarisxTan,akademiur xarisxTan, anu mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis anu mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis anu mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis anu mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxis gaTanabreba doqtoris akademiur xarisxTan, gaTanabreba doqtoris akademiur xarisxTan, gaTanabreba doqtoris akademiur xarisxTan, gaTanabreba doqtoris akademiur xarisxTan, rogorc ukve aRvniSne, sulac asulac asulac asulac ar niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero r niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero r niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero r niSnavs imas, rom TiTqos mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxi gaTanabrebulia agreTve mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxi gaTanabrebulia agreTve mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxi gaTanabrebulia agreTve mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxi gaTanabrebulia agreTve mecnierebaTa doqtoris samecniero

xarisxTan, rac udavod sruli absurdi iqneboda, da rac xarisxTan, rac udavod sruli absurdi iqneboda, da rac xarisxTan, rac udavod sruli absurdi iqneboda, da rac xarisxTan, rac udavod sruli absurdi iqneboda, da rac amave dros amave dros amave dros amave dros mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTa mimarT mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTa mimarT mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTa mimarT mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTa mimarT kanonsakanonsakanonsakanonsawinaaRmdego qmedeba iqneboda. winaaRmdego qmedeba iqneboda. winaaRmdego qmedeba iqneboda. winaaRmdego qmedeba iqneboda.

da kidev, mecnierebis sferos im warmomadgenlebs, romlebsac da kidev, mecnierebis sferos im warmomadgenlebs, romlebsac da kidev, mecnierebis sferos im warmomadgenlebs, romlebsac da kidev, mecnierebis sferos im warmomadgenlebs, romlebsac mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis flobis „damadasturebeli“ mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis flobis „damadasturebeli“ mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis flobis „damadasturebeli“ mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis flobis „damadasturebeli“ diplomis garda araviTari argumenti da mtkicebuleba ar gaaCniaT, rom diplomis garda araviTari argumenti da mtkicebuleba ar gaaCniaT, rom diplomis garda araviTari argumenti da mtkicebuleba ar gaaCniaT, rom diplomis garda araviTari argumenti da mtkicebuleba ar gaaCniaT, rom

isini WeSmariti mecnierebi ariaisini WeSmariti mecnierebi ariaisini WeSmariti mecnierebi ariaisini WeSmariti mecnierebi arian, sruliad usafuZvlod HhgoniaT, rom n, sruliad usafuZvlod HhgoniaT, rom n, sruliad usafuZvlod HhgoniaT, rom n, sruliad usafuZvlod HhgoniaT, rom TiTqos saqarTvelos kanonmdeblobis Tanaxmad doqtoris akademiuri TiTqos saqarTvelos kanonmdeblobis Tanaxmad doqtoris akademiuri TiTqos saqarTvelos kanonmdeblobis Tanaxmad doqtoris akademiuri TiTqos saqarTvelos kanonmdeblobis Tanaxmad doqtoris akademiuri

xarisxi _ mecnierebaTa doqtoris xarisxi ar aris, maSin rodesac xarisxi _ mecnierebaTa doqtoris xarisxi ar aris, maSin rodesac xarisxi _ mecnierebaTa doqtoris xarisxi ar aris, maSin rodesac xarisxi _ mecnierebaTa doqtoris xarisxi ar aris, maSin rodesac doqtoris akademiuri xarisxi _ es aris mecnierebaTa doqtoris doqtoris akademiuri xarisxi _ es aris mecnierebaTa doqtoris doqtoris akademiuri xarisxi _ es aris mecnierebaTa doqtoris doqtoris akademiuri xarisxi _ es aris mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxi, magram es ar aakademiuri xarisxi, magram es ar aakademiuri xarisxi, magram es ar aakademiuri xarisxi, magram es ar aris mecnierebaTa doqtoris samecniero ris mecnierebaTa doqtoris samecniero ris mecnierebaTa doqtoris samecniero ris mecnierebaTa doqtoris samecniero

xarisxi.xarisxi.xarisxi.xarisxi. Tumca unda aRiniSnos, rom zogierTi mecnierebaTa kandidati an Tumca unda aRiniSnos, rom zogierTi mecnierebaTa kandidati an Tumca unda aRiniSnos, rom zogierTi mecnierebaTa kandidati an Tumca unda aRiniSnos, rom zogierTi mecnierebaTa kandidati an

mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobeli SeiZleba iyos mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobeli SeiZleba iyos mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobeli SeiZleba iyos mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobeli SeiZleba iyos WeSmariti mecnieri _ WeSmariti mecnieri _ WeSmariti mecnieri _ WeSmariti mecnieri _ axali mecnieruli mimarTulebebisa da/an axali axali mecnieruli mimarTulebebisa da/an axali axali mecnieruli mimarTulebebisa da/an axali axali mecnieruli mimarTulebebisa da/an axali mecnieruli Teoriebmecnieruli Teoriebmecnieruli Teoriebmecnieruli Teoriebis Semqmneli,is Semqmneli,is Semqmneli,is Semqmneli, xolo mecnierebaTa doqtoris xolo mecnierebaTa doqtoris xolo mecnierebaTa doqtoris xolo mecnierebaTa doqtoris

samecniero xarisxis mravali mflobeli SeiZleba WeSmariti mecnieri ar samecniero xarisxis mravali mflobeli SeiZleba WeSmariti mecnieri ar samecniero xarisxis mravali mflobeli SeiZleba WeSmariti mecnieri ar samecniero xarisxis mravali mflobeli SeiZleba WeSmariti mecnieri ar iyos (?!). iyos (?!). iyos (?!). iyos (?!).

amasTanave, unda aRiniSnos, romamasTanave, unda aRiniSnos, romamasTanave, unda aRiniSnos, romamasTanave, unda aRiniSnos, rom mecnierebaTa kandidatebi, da agreTve mecnierebaTa kandidatebi, da agreTve mecnierebaTa kandidatebi, da agreTve mecnierebaTa kandidatebi, da agreTve

maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobelnimflobelnimflobelnimflobelni, saerTod arian ara mecnierebi, aramed isini arian mxolod , saerTod arian ara mecnierebi, aramed isini arian mxolod , saerTod arian ara mecnierebi, aramed isini arian mxolod , saerTod arian ara mecnierebi, aramed isini arian mxolod

mecnierebaTa kandidatebi, e. i. isini arian mxolod kandidatebi, mecnierebaTa kandidatebi, e. i. isini arian mxolod kandidatebi, mecnierebaTa kandidatebi, e. i. isini arian mxolod kandidatebi, mecnierebaTa kandidatebi, e. i. isini arian mxolod kandidatebi, romlebic momavalSi SeiZleba gaxdnen an ver gaxdnen mecnierebi _ romlebic momavalSi SeiZleba gaxdnen an ver gaxdnen mecnierebi _ romlebic momavalSi SeiZleba gaxdnen an ver gaxdnen mecnierebi _ romlebic momavalSi SeiZleba gaxdnen an ver gaxdnen mecnierebi _ WeSmariti mecnierebi.WeSmariti mecnierebi.WeSmariti mecnierebi.WeSmariti mecnierebi.

amasTan erTad, is iSviaTi gamonaklisi mecnierebamasTan erTad, is iSviaTi gamonaklisi mecnierebamasTan erTad, is iSviaTi gamonaklisi mecnierebamasTan erTad, is iSviaTi gamonaklisi mecnierebaTa kandidatebi, da aTa kandidatebi, da aTa kandidatebi, da aTa kandidatebi, da agreTve maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis agreTve maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis agreTve maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis agreTve maTi tolfasi _ mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis

mflobelni, romlebsac Seqmnili aqvT axali mecnieruli mimarTulebebi mflobelni, romlebsac Seqmnili aqvT axali mecnieruli mimarTulebebi mflobelni, romlebsac Seqmnili aqvT axali mecnieruli mimarTulebebi mflobelni, romlebsac Seqmnili aqvT axali mecnieruli mimarTulebebi an/da axali mecnieruli Teoriebi da ase Semdeg, unda CaiTvalon an/da axali mecnieruli Teoriebi da ase Semdeg, unda CaiTvalon an/da axali mecnieruli Teoriebi da ase Semdeg, unda CaiTvalon an/da axali mecnieruli Teoriebi da ase Semdeg, unda CaiTvalon WeSmarit mecnierebad, da mxolod aseT mecnieWeSmarit mecnierebad, da mxolod aseT mecnieWeSmarit mecnierebad, da mxolod aseT mecnieWeSmarit mecnierebad, da mxolod aseT mecnierebaTa kandidatebs da aseT rebaTa kandidatebs da aseT rebaTa kandidatebs da aseT rebaTa kandidatebs da aseT

mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobel pirebs, mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobel pirebs, mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobel pirebs, mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mflobel pirebs, iseve iseve iseve iseve rogorc axali mecnieruli mimarTulebebis an/da axali mecnieruli rogorc axali mecnieruli mimarTulebebis an/da axali mecnieruli rogorc axali mecnieruli mimarTulebebis an/da axali mecnieruli rogorc axali mecnieruli mimarTulebebis an/da axali mecnieruli Teoriebis Semqmnel mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis Teoriebis Semqmnel mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis Teoriebis Semqmnel mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis Teoriebis Semqmnel mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis

Page 20: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

20

mflobel WeSmarit mecnierebs,mflobel WeSmarit mecnierebs,mflobel WeSmarit mecnierebs,mflobel WeSmarit mecnierebs, unda mieceT unda mieceT unda mieceT unda mieceT ufleba, rom Seqmnan da ufleba, rom Seqmnan da ufleba, rom Seqmnan da ufleba, rom Seqmnan da

uxelmZRvanelon sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da rom uxelmZRvanelon sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da rom uxelmZRvanelon sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da rom uxelmZRvanelon sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da rom samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.

amasTanave, gasaTvaliswinebelia is udavo faqti, rom mecnierebaTa amasTanave, gasaTvaliswinebelia is udavo faqti, rom mecnierebaTa amasTanave, gasaTvaliswinebelia is udavo faqti, rom mecnierebaTa amasTanave, gasaTvaliswinebelia is udavo faqti, rom mecnierebaTa

doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan WeSmariti mecnieredoqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan WeSmariti mecnieredoqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan WeSmariti mecnieredoqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan WeSmariti mecnierebi _ bi _ bi _ bi _ principulad axali mecnieruli mimarTulebebis an/da principulad axali principulad axali mecnieruli mimarTulebebis an/da principulad axali principulad axali mecnieruli mimarTulebebis an/da principulad axali principulad axali mecnieruli mimarTulebebis an/da principulad axali mecnieruli Teoriebis Semqmnelebimecnieruli Teoriebis Semqmnelebimecnieruli Teoriebis Semqmnelebimecnieruli Teoriebis Semqmnelebi _ albaT realurad arian mxolod _ albaT realurad arian mxolod _ albaT realurad arian mxolod _ albaT realurad arian mxolod

1%1%1%1%----ze naklebi (?!). ze naklebi (?!). ze naklebi (?!). ze naklebi (?!). amitom, mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan amitom, mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan amitom, mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan amitom, mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan

yvelas ki ara, aramed yvelas ki ara, aramed yvelas ki ara, aramed yvelas ki ara, aramed maTgan maTgan maTgan maTgan mxolod mxolod mxolod mxolod am iSviaT gamonakliss _ am iSviaT gamonakliss _ am iSviaT gamonakliss _ am iSviaT gamonakliss _ WeSmarit WeSmarit WeSmarit WeSmarit mecnierebsmecnierebsmecnierebsmecnierebs _ unda mieceT ufleba, rom Seqmnan da uxelmZRvanelon _ unda mieceT ufleba, rom Seqmnan da uxelmZRvanelon _ unda mieceT ufleba, rom Seqmnan da uxelmZRvanelon _ unda mieceT ufleba, rom Seqmnan da uxelmZRvanelon sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da mxolod maT unda hqondeT sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da mxolod maT unda hqondeT sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da mxolod maT unda hqondeT sadoqtoro saganmanaTleblo programebs, da mxolod maT unda hqondeT

ufleba, rom samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.ufleba, rom samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.ufleba, rom samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs.ufleba, rom samecniero xelmZRvaneloba gauwion doqtorantebs. winaaRmdeg SemTxvevaSi, iqmneba STawinaaRmdeg SemTxvevaSi, iqmneba STawinaaRmdeg SemTxvevaSi, iqmneba STawinaaRmdeg SemTxvevaSi, iqmneba STabeWdileba, rom WeSmarit beWdileba, rom WeSmarit beWdileba, rom WeSmarit beWdileba, rom WeSmarit

mecnierebs da im pirebs, romlebsac Tumca mecnierebaTa doqtoris an mecnierebs da im pirebs, romlebsac Tumca mecnierebaTa doqtoris an mecnierebs da im pirebs, romlebsac Tumca mecnierebaTa doqtoris an mecnierebs da im pirebs, romlebsac Tumca mecnierebaTa doqtoris an

mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxebi anda doqtoris akademiuri mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxebi anda doqtoris akademiuri mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxebi anda doqtoris akademiuri mecnierebaTa kandidatis samecniero xarisxebi anda doqtoris akademiuri xarisxebi gaaCniaT, erTmaneTisgan ver ansxvaveben da yvela mecnieri xarisxebi gaaCniaT, erTmaneTisgan ver ansxvaveben da yvela mecnieri xarisxebi gaaCniaT, erTmaneTisgan ver ansxvaveben da yvela mecnieri xarisxebi gaaCniaT, erTmaneTisgan ver ansxvaveben da yvela mecnieri

hgoniaT (?!).hgoniaT (?!).hgoniaT (?!).hgoniaT (?!). xolo, Tu es asxolo, Tu es asxolo, Tu es asxolo, Tu es ase ar aris, maSin ratom xdeba, rom universitetebSi e ar aris, maSin ratom xdeba, rom universitetebSi e ar aris, maSin ratom xdeba, rom universitetebSi e ar aris, maSin ratom xdeba, rom universitetebSi

profesorebs da asocirebul profesorebs, ganurCevlad maTi wvlilisa profesorebs da asocirebul profesorebs, ganurCevlad maTi wvlilisa profesorebs da asocirebul profesorebs, ganurCevlad maTi wvlilisa profesorebs da asocirebul profesorebs, ganurCevlad maTi wvlilisa

mecnierebis ganviTarebaSi _ mecnierebis ganviTarebaSi _ mecnierebis ganviTarebaSi _ mecnierebis ganviTarebaSi _ ganurCevlad imisa, vin aris maT Soris ganurCevlad imisa, vin aris maT Soris ganurCevlad imisa, vin aris maT Soris ganurCevlad imisa, vin aris maT Soris WeSmariti mecnieri da vin araWeSmariti mecnieri da vin araWeSmariti mecnieri da vin araWeSmariti mecnieri da vin ara _ yvelas niSnaven doqtorantebis _ yvelas niSnaven doqtorantebis _ yvelas niSnaven doqtorantebis _ yvelas niSnaven doqtorantebis

samecniero xesamecniero xesamecniero xesamecniero xelmZRvanelebad da maT lmZRvanelebad da maT lmZRvanelebad da maT lmZRvanelebad da maT „„„„kanfetebiviTkanfetebiviTkanfetebiviTkanfetebiviT““““ urigeben urigeben urigeben urigeben doqtorantebs doqtorantebs doqtorantebs doqtorantebs (?!).(?!).(?!).(?!).

amasTanave, es xdeba maSin, rodesac zogierTi „profesori“ _ amasTanave, es xdeba maSin, rodesac zogierTi „profesori“ _ amasTanave, es xdeba maSin, rodesac zogierTi „profesori“ _ amasTanave, es xdeba maSin, rodesac zogierTi „profesori“ _

doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli,doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli,doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli,doqtorantebis samecniero xelmZRvaneli, SesaZloa, TviTon saSualo SesaZloa, TviTon saSualo SesaZloa, TviTon saSualo SesaZloa, TviTon saSualo inteleqtualuri SesaZleblobebis mqone aspirantis an/da doqtorantis inteleqtualuri SesaZleblobebis mqone aspirantis an/da doqtorantis inteleqtualuri SesaZleblobebis mqone aspirantis an/da doqtorantis inteleqtualuri SesaZleblobebis mqone aspirantis an/da doqtorantis dodododonezec ki ar aris, da udavoa, rom mecnierebaSi mxolod araraobas nezec ki ar aris, da udavoa, rom mecnierebaSi mxolod araraobas nezec ki ar aris, da udavoa, rom mecnierebaSi mxolod araraobas nezec ki ar aris, da udavoa, rom mecnierebaSi mxolod araraobas

warmoadgens, rac imas niSnavs, rom is mecnierebaSi saerTod arafers warmoadgens, rac imas niSnavs, rom is mecnierebaSi saerTod arafers warmoadgens, rac imas niSnavs, rom is mecnierebaSi saerTod arafers warmoadgens, rac imas niSnavs, rom is mecnierebaSi saerTod arafers ar warmoadgens ar warmoadgens ar warmoadgens ar warmoadgens (?!)(?!)(?!)(?!). . . .

gasakviria, magram faqtia (?!). gasakviria, magram faqtia (?!). gasakviria, magram faqtia (?!). gasakviria, magram faqtia (?!). SOS !!!!!!!!!!!!

mecnierebis sferoSi iseTi viTareba xom ar unda Seiqmnas, mecnierebis sferoSi iseTi viTareba xom ar unda Seiqmnas, mecnierebis sferoSi iseTi viTareba xom ar unda Seiqmnas, mecnierebis sferoSi iseTi viTareba xom ar unda Seiqmnas,

romromromrom masze gvaxsendebodes cnobili qarTuli andaza: masze gvaxsendebodes cnobili qarTuli andaza: masze gvaxsendebodes cnobili qarTuli andaza: masze gvaxsendebodes cnobili qarTuli andaza:

“bedaurebi daixocnen, virebs darCaT moedani” (?!). “bedaurebi daixocnen, virebs darCaT moedani” (?!). “bedaurebi daixocnen, virebs darCaT moedani” (?!). “bedaurebi daixocnen, virebs darCaT moedani” (?!). zemoaRniSnul problemasTan dakavSirebiT gasaTvaliswinebelia, rom, zemoaRniSnul problemasTan dakavSirebiT gasaTvaliswinebelia, rom, zemoaRniSnul problemasTan dakavSirebiT gasaTvaliswinebelia, rom, zemoaRniSnul problemasTan dakavSirebiT gasaTvaliswinebelia, rom,

rogorc me adrec araerTxel aRvniSnavdi, mecnierebaTa doqtoris mecnierebaTa doqtoris mecnierebaTa doqtoris mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxis an mecniesamecniero xarisxis an mecniesamecniero xarisxis an mecniesamecniero xarisxis an mecnierebaTa doqtoris akademiuri xarisxis rebaTa doqtoris akademiuri xarisxis rebaTa doqtoris akademiuri xarisxis rebaTa doqtoris akademiuri xarisxis mqone pirebs Soris arian:mqone pirebs Soris arian:mqone pirebs Soris arian:mqone pirebs Soris arian:

Page 21: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

21

1. W e S m a r i t i m e c n i e r e b i, anu saerTaSoriso 1. W e S m a r i t i m e c n i e r e b i, anu saerTaSoriso 1. W e S m a r i t i m e c n i e r e b i, anu saerTaSoriso 1. W e S m a r i t i m e c n i e r e b i, anu saerTaSoriso

mniSvnelobis mqone principulad axali ideebis _ mniSvnelobis mqone principulad axali ideebis _ mniSvnelobis mqone principulad axali ideebis _ mniSvnelobis mqone principulad axali ideebis _ axali mecnieruli axali mecnieruli axali mecnieruli axali mecnieruli mimarTulebebis, axali mecnieruli Teoriebis da a. S. mimarTulebebis, axali mecnieruli Teoriebis da a. S. mimarTulebebis, axali mecnieruli Teoriebis da a. S. mimarTulebebis, axali mecnieruli Teoriebis da a. S. _ avtorebi, e. i. _ avtorebi, e. i. _ avtorebi, e. i. _ avtorebi, e. i. is pirovnebebi, romlebic imsaxureben rom iyvnen da mxolod isini unda is pirovnebebi, romlebic imsaxureben rom iyvnen da mxolod isini unda is pirovnebebi, romlebic imsaxureben rom iyvnen da mxolod isini unda is pirovnebebi, romlebic imsaxureben rom iyvnen da mxolod isini unda

iyvnen sadoqtoro saganmanaTleblo programebis xelmZRvanelebi, iyvnen sadoqtoro saganmanaTleblo programebis xelmZRvanelebi, iyvnen sadoqtoro saganmanaTleblo programebis xelmZRvanelebi, iyvnen sadoqtoro saganmanaTleblo programebis xelmZRvanelebi, sadisertacio sabWoebis Tavmjdomareebi da doqtorantebis samecniero sadisertacio sabWoebis Tavmjdomareebi da doqtorantebis samecniero sadisertacio sabWoebis Tavmjdomareebi da doqtorantebis samecniero sadisertacio sabWoebis Tavmjdomareebi da doqtorantebis samecniero xelmZRvanelebi;xelmZRvanelebi;xelmZRvanelebi;xelmZRvanelebi;

2. m e c n i e r e b i s m u S a k e b i (2. m e c n i e r e b i s m u S a k e b i (2. m e c n i e r e b i s m u S a k e b i (2. m e c n i e r e b i s m u S a k e b i (muSakebi mecnierebaSi), muSakebi mecnierebaSi), muSakebi mecnierebaSi), muSakebi mecnierebaSi),

anu ara WeSmariti mecnierebi, aramedanu ara WeSmariti mecnierebi, aramedanu ara WeSmariti mecnierebi, aramedanu ara WeSmariti mecnierebi, aramed damxmare muSakebi mecnierebaSi,damxmare muSakebi mecnierebaSi,damxmare muSakebi mecnierebaSi,damxmare muSakebi mecnierebaSi, romlebic ar arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli ideebis romlebic ar arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli ideebis romlebic ar arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli ideebis romlebic ar arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli ideebis avtorebi, magram Tavisi patiosani SromiT xels uwyoben rogorc avtorebi, magram Tavisi patiosani SromiT xels uwyoben rogorc avtorebi, magram Tavisi patiosani SromiT xels uwyoben rogorc avtorebi, magram Tavisi patiosani SromiT xels uwyoben rogorc WeSmarit mecnierTa moRvaweobas, ise studWeSmarit mecnierTa moRvaweobas, ise studWeSmarit mecnierTa moRvaweobas, ise studWeSmarit mecnierTa moRvaweobas, ise studentTa aRzrdas, da romlebic entTa aRzrdas, da romlebic entTa aRzrdas, da romlebic entTa aRzrdas, da romlebic (im pirobebSi, rodesac WeSmariti mecnieri, gulwrfelad Tu vityviT, sanTliT saZebaria) SeiZleba aswavlidnen bakalavriatSi, xolo maTTvis SeiZleba aswavlidnen bakalavriatSi, xolo maTTvis SeiZleba aswavlidnen bakalavriatSi, xolo maTTvis SeiZleba aswavlidnen bakalavriatSi, xolo maTTvis ukeTes SemTxvevaSiukeTes SemTxvevaSiukeTes SemTxvevaSiukeTes SemTxvevaSi _ agreTve magistraturaSi;_ agreTve magistraturaSi;_ agreTve magistraturaSi;_ agreTve magistraturaSi;

3. m a v n e b l e b i m e c n i e r e b a S i, 3. m a v n e b l e b i m e c n i e r e b a S i, 3. m a v n e b l e b i m e c n i e r e b a S i, 3. m a v n e b l e b i m e c n i e r e b a S i, romlebic ara romlebic ara romlebic ara romlebic ara

marto ar arian WeSmariti mecnierebi, aramed zogierT SemTxvevaSi, marto ar arian WeSmariti mecnierebi, aramed zogierT SemTxvevaSi, marto ar arian WeSmariti mecnierebi, aramed zogierT SemTxvevaSi, marto ar arian WeSmariti mecnierebi, aramed zogierT SemTxvevaSi, iyeneben ra Tavis Tanamdebobriv mdgomareobas mecnierebis sferoSi, iyeneben ra Tavis Tanamdebobriv mdgomareobas mecnierebis sferoSi, iyeneben ra Tavis Tanamdebobriv mdgomareobas mecnierebis sferoSi, iyeneben ra Tavis Tanamdebobriv mdgomareobas mecnierebis sferoSi, yovelnairad xels uSlian mecnierebis ganviTarebas da WeSmarit yovelnairad xels uSlian mecnierebis ganviTarebas da WeSmarit yovelnairad xels uSlian mecnierebis ganviTarebas da WeSmarit yovelnairad xels uSlian mecnierebis ganviTarebas da WeSmarit mecnierebs, raTa maT fonze TviTon uferulad ar gamoCmecnierebs, raTa maT fonze TviTon uferulad ar gamoCmecnierebs, raTa maT fonze TviTon uferulad ar gamoCmecnierebs, raTa maT fonze TviTon uferulad ar gamoCndnen, ris gamoc ndnen, ris gamoc ndnen, ris gamoc ndnen, ris gamoc aseT mavneblebs ar unda hqondeT adgili mecnierebaSi.aseT mavneblebs ar unda hqondeT adgili mecnierebaSi.aseT mavneblebs ar unda hqondeT adgili mecnierebaSi.aseT mavneblebs ar unda hqondeT adgili mecnierebaSi.

aseTia mecnierebis sferos warmomadgenelTaaseTia mecnierebis sferos warmomadgenelTaaseTia mecnierebis sferos warmomadgenelTaaseTia mecnierebis sferos warmomadgenelTa CCCCems mier ems mier ems mier ems mier mravali wlis mravali wlis mravali wlis mravali wlis

win win win win Seqmnili da SemoTavazebuli klasifikaciaSeqmnili da SemoTavazebuli klasifikaciaSeqmnili da SemoTavazebuli klasifikaciaSeqmnili da SemoTavazebuli klasifikacia, anu, Tu SeiZleba ase iTqvas, mecnierebis sferos warmomadgenelTamecnierebis sferos warmomadgenelTamecnierebis sferos warmomadgenelTamecnierebis sferos warmomadgenelTa _ _ _ _ ufro zustufro zustufro zustufro zustad kiad kiad kiad ki mecnierebis sferoSi samecniero da akademiur Tanamdebobebze mecnierebis sferoSi samecniero da akademiur Tanamdebobebze mecnierebis sferoSi samecniero da akademiur Tanamdebobebze mecnierebis sferoSi samecniero da akademiur Tanamdebobebze dasaqmebulTadasaqmebulTadasaqmebulTadasaqmebulTa _ _ _ _ „daxarisxeba“.daxarisxeba“.daxarisxeba“.daxarisxeba“.

sxva sityvebiT rom vTqvaT:sxva sityvebiT rom vTqvaT:sxva sityvebiT rom vTqvaT:sxva sityvebiT rom vTqvaT: aseTia mecnierebis sferos aseTia mecnierebis sferos aseTia mecnierebis sferos aseTia mecnierebis sferos warmomadgenelTa Cems mier Seqmnili ara nominaluriwarmomadgenelTa Cems mier Seqmnili ara nominaluriwarmomadgenelTa Cems mier Seqmnili ara nominaluriwarmomadgenelTa Cems mier Seqmnili ara nominaluri (diplomebisa da sxva dokumentebis mixedviT), aramed realuaramed realuaramed realuaramed realuri xarisxobrivi klasifikacia ri xarisxobrivi klasifikacia ri xarisxobrivi klasifikacia ri xarisxobrivi klasifikacia

[5, gv. 76[5, gv. 76[5, gv. 76[5, gv. 76----77]77]77]77]....

mecnierebis sferos warmomadgenelTamecnierebis sferos warmomadgenelTamecnierebis sferos warmomadgenelTamecnierebis sferos warmomadgenelTa Cems mier Seqmnili da zemoT Cems mier Seqmnili da zemoT Cems mier Seqmnili da zemoT Cems mier Seqmnili da zemoT moyvanili klasifikacia adasturebs, rom doqtoris akademiuri xarisxis moyvanili klasifikacia adasturebs, rom doqtoris akademiuri xarisxis moyvanili klasifikacia adasturebs, rom doqtoris akademiuri xarisxis moyvanili klasifikacia adasturebs, rom doqtoris akademiuri xarisxis

mflobelTagan, mflobelTagan, mflobelTagan, mflobelTagan, da Tundac doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan, da Tundac doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan, da Tundac doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan, da Tundac doqtoris samecniero xarisxis mflobelTagan, did umravlesdid umravlesdid umravlesdid umravlesobas _ bevr maTgans, obas _ bevr maTgans, obas _ bevr maTgans, obas _ bevr maTgans, miuxedavad maT mier dakavebuli miuxedavad maT mier dakavebuli miuxedavad maT mier dakavebuli miuxedavad maT mier dakavebuli akademiuri da/an sxva Tanamdebobebisaakademiuri da/an sxva Tanamdebobebisaakademiuri da/an sxva Tanamdebobebisaakademiuri da/an sxva Tanamdebobebisa _ ar unda mieceT ufleba, rom _ ar unda mieceT ufleba, rom _ ar unda mieceT ufleba, rom _ ar unda mieceT ufleba, rom

isini iyvnen sadisertacio sabWos wevrebic ki, isini iyvnen sadisertacio sabWos wevrebic ki, isini iyvnen sadisertacio sabWos wevrebic ki, isini iyvnen sadisertacio sabWos wevrebic ki, rom aRaraferi vTqvaT rom aRaraferi vTqvaT rom aRaraferi vTqvaT rom aRaraferi vTqvaT sadisertacio sabWos Tavmjdomareobazesadisertacio sabWos Tavmjdomareobazesadisertacio sabWos Tavmjdomareobazesadisertacio sabWos Tavmjdomareobaze. . . .

Page 22: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

22

miT umetes, rom zogierT maTgansmiT umetes, rom zogierT maTgansmiT umetes, rom zogierT maTgansmiT umetes, rom zogierT maTgans, samwuxarod, WeSmariti mecnieris , samwuxarod, WeSmariti mecnieris , samwuxarod, WeSmariti mecnieris , samwuxarod, WeSmariti mecnieris mier Seqmnili principulad amier Seqmnili principulad amier Seqmnili principulad amier Seqmnili principulad axxxxali mecnieruli mimarTulebebisa da axali ali mecnieruli mimarTulebebisa da axali ali mecnieruli mimarTulebebisa da axali ali mecnieruli mimarTulebebisa da axali mecnieruli Teoriebis gagebis _ aRqmis _ unaric ki ar gaaCnia.mecnieruli Teoriebis gagebis _ aRqmis _ unaric ki ar gaaCnia.mecnieruli Teoriebis gagebis _ aRqmis _ unaric ki ar gaaCnia.mecnieruli Teoriebis gagebis _ aRqmis _ unaric ki ar gaaCnia.

amave dros, amave dros, amave dros, amave dros, sruliad sruliad sruliad sruliad dauSvebelia, rom isini iyvnen sadoqtoro dauSvebelia, rom isini iyvnen sadoqtoro dauSvebelia, rom isini iyvnen sadoqtoro dauSvebelia, rom isini iyvnen sadoqtoro

saganmanaTleblo programebis xelmsaganmanaTleblo programebis xelmsaganmanaTleblo programebis xelmsaganmanaTleblo programebis xelmZRvanelebi da doqtorantebis ZRvanelebi da doqtorantebis ZRvanelebi da doqtorantebis ZRvanelebi da doqtorantebis samecniero xelmZRvanelebi, rameTu WeSmariti mecnierebi ar arian _ ar samecniero xelmZRvanelebi, rameTu WeSmariti mecnierebi ar arian _ ar samecniero xelmZRvanelebi, rameTu WeSmariti mecnierebi ar arian _ ar samecniero xelmZRvanelebi, rameTu WeSmariti mecnierebi ar arian _ ar arian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone axali mecnieruli arian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone axali mecnieruli arian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone axali mecnieruli arian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone axali mecnieruli

mimarTulebebisa da/an axali mecnieruli Teoriebis Semqmnelebi.mimarTulebebisa da/an axali mecnieruli Teoriebis Semqmnelebi.mimarTulebebisa da/an axali mecnieruli Teoriebis Semqmnelebi.mimarTulebebisa da/an axali mecnieruli Teoriebis Semqmnelebi.

* * * aqve unda aRiniSnos, aqve unda aRiniSnos, aqve unda aRiniSnos, aqve unda aRiniSnos, rom rom rom rom mecnmecnmecnmecnierebis sferos warmomadgenelTaierebis sferos warmomadgenelTaierebis sferos warmomadgenelTaierebis sferos warmomadgenelTa Cems Cems Cems Cems

mier Seqmnil klasifikaciaSi m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ mier Seqmnil klasifikaciaSi m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ mier Seqmnil klasifikaciaSi m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ mier Seqmnil klasifikaciaSi m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _

muSakebi mecnierebaSi _ SeiZlemuSakebi mecnierebaSi _ SeiZlemuSakebi mecnierebaSi _ SeiZlemuSakebi mecnierebaSi _ SeiZleaaaa Tavis mxriv daiyos or kategoriad: Tavis mxriv daiyos or kategoriad: Tavis mxriv daiyos or kategoriad: Tavis mxriv daiyos or kategoriad:

_ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, _ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, _ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, _ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, romlebic Tumca ar romlebic Tumca ar romlebic Tumca ar romlebic Tumca ar arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli arian saerTaSoriso donis axali mecnieruli ideebis Semqmnelebi, magram romelTac unari SeswevT gaigon _ aRiqvan _ ideebis Semqmnelebi, magram romelTac unari SeswevT gaigon _ aRiqvan _ ideebis Semqmnelebi, magram romelTac unari SeswevT gaigon _ aRiqvan _ ideebis Semqmnelebi, magram romelTac unari SeswevT gaigon _ aRiqvan _

WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali mecnieruli WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali mecnieruli WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali mecnieruli WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali mecnieruli mimarTulebebi da principulad axali mecnieruli Teoriebi, rac udavod mimarTulebebi da principulad axali mecnieruli Teoriebi, rac udavod mimarTulebebi da principulad axali mecnieruli Teoriebi, rac udavod mimarTulebebi da principulad axali mecnieruli Teoriebi, rac udavod maTi garkveuli maTi garkveuli maTi garkveuli maTi garkveuli niWierebis damadasturebel faqts warmoadgens.niWierebis damadasturebel faqts warmoadgens.niWierebis damadasturebel faqts warmoadgens.niWierebis damadasturebel faqts warmoadgens.

_ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, _ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, _ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi, _ m e c n i e r e b i s m u S a k e b i _ muSakebi mecnierebaSi,

romlebsac WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali romlebsac WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali romlebsac WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali romlebsac WeSmarit mecnierTa mier Seqmnili principulad axali mecnieruli mimarTulebebis da principulad axali mecnieruli mecnieruli mimarTulebebis da principulad axali mecnieruli mecnieruli mimarTulebebis da principulad axali mecnieruli mecnieruli mimarTulebebis da principulad axali mecnieruli Teoriebis gagebis _ aRqmiTeoriebis gagebis _ aRqmiTeoriebis gagebis _ aRqmiTeoriebis gagebis _ aRqmis _ unaric ki ar gaaCniaT, magram romlebic s _ unaric ki ar gaaCniaT, magram romlebic s _ unaric ki ar gaaCniaT, magram romlebic s _ unaric ki ar gaaCniaT, magram romlebic

Tavisi patiosani SromiT mecnierebTavisi patiosani SromiT mecnierebTavisi patiosani SromiT mecnierebTavisi patiosani SromiT mecnierebis sferoSi „mokalaTebul“ is sferoSi „mokalaTebul“ is sferoSi „mokalaTebul“ is sferoSi „mokalaTebul“ mavneblebs mavneblebs mavneblebs mavneblebs mainc jobian.mainc jobian.mainc jobian.mainc jobian.

* * *

sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaciasTan da sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaciasTan da sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaciasTan da sadoqtoro saganmanaTleblo programebis akreditaciasTan da

doqtorantebis momzadebasTan dakavSirebiT gansakuTrebiT aRsanidoqtorantebis momzadebasTan dakavSirebiT gansakuTrebiT aRsanidoqtorantebis momzadebasTan dakavSirebiT gansakuTrebiT aRsanidoqtorantebis momzadebasTan dakavSirebiT gansakuTrebiT aRsaniSnavia Snavia Snavia Snavia agreTve Semdegi: agreTve Semdegi: agreTve Semdegi: agreTve Semdegi:

imisaTvis, rom romelime xelmZRvanel muSaks da/an Semmowmebels imisaTvis, rom romelime xelmZRvanel muSaks da/an Semmowmebels imisaTvis, rom romelime xelmZRvanel muSaks da/an Semmowmebels imisaTvis, rom romelime xelmZRvanel muSaks da/an Semmowmebels ufleba hqondes mosTxovos da miuTiTos WeSmarit mecniers, Tu rogori ufleba hqondes mosTxovos da miuTiTos WeSmarit mecniers, Tu rogori ufleba hqondes mosTxovos da miuTiTos WeSmarit mecniers, Tu rogori ufleba hqondes mosTxovos da miuTiTos WeSmarit mecniers, Tu rogori saganmanaTleblo programiT da rogor unda xelmZRvanelobdes WeSmariti saganmanaTleblo programiT da rogor unda xelmZRvanelobdes WeSmariti saganmanaTleblo programiT da rogor unda xelmZRvanelobdes WeSmariti saganmanaTleblo programiT da rogor unda xelmZRvanelobdes WeSmariti

mecnieri doqtoranturas da doqtorantemecnieri doqtoranturas da doqtorantemecnieri doqtoranturas da doqtorantemecnieri doqtoranturas da doqtorantebs, TviTon es xelmZRvaneli bs, TviTon es xelmZRvaneli bs, TviTon es xelmZRvaneli bs, TviTon es xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos WeSmariti mecnieri _ axali muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos WeSmariti mecnieri _ axali muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos WeSmariti mecnieri _ axali muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos WeSmariti mecnieri _ axali

mecnieruli mimarTulebebisa da axali mecnieruli Teoriebis Semqmneli.mecnieruli mimarTulebebisa da axali mecnieruli Teoriebis Semqmneli.mecnieruli mimarTulebebisa da axali mecnieruli Teoriebis Semqmneli.mecnieruli mimarTulebebisa da axali mecnieruli Teoriebis Semqmneli.

Page 23: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

23

amasTanave, es xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos amasTanave, es xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos amasTanave, es xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos amasTanave, es xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli unda iyos

ufro maRali donis mecnieri, vidre ufro maRali donis mecnieri, vidre ufro maRali donis mecnieri, vidre ufro maRali donis mecnieri, vidre is WeSmariti mecnieri, romelsac is WeSmariti mecnieri, romelsac is WeSmariti mecnieri, romelsac is WeSmariti mecnieri, romelsac moTxovnebs uyenebs xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli, rameTu, moTxovnebs uyenebs xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli, rameTu, moTxovnebs uyenebs xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli, rameTu, moTxovnebs uyenebs xelmZRvaneli muSaki da/an Semmowmebeli, rameTu, winaaRmdeg SemTxvevaSi,winaaRmdeg SemTxvevaSi,winaaRmdeg SemTxvevaSi,winaaRmdeg SemTxvevaSi, moTxovnebis wayeneba, moTxovnebis wayeneba, moTxovnebis wayeneba, moTxovnebis wayeneba, rbilad rom vTqvaT,rbilad rom vTqvaT,rbilad rom vTqvaT,rbilad rom vTqvaT, uzneobaa [6]. uzneobaa [6]. uzneobaa [6]. uzneobaa [6].

* * *

gansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom sadoqtoro saganmanaTleblo gansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom sadoqtoro saganmanaTleblo gansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom sadoqtoro saganmanaTleblo gansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom sadoqtoro saganmanaTleblo progrprogrprogrprogramebis akreditaciisa da doqtorantebis momzadebis samarTlebrivi amebis akreditaciisa da doqtorantebis momzadebis samarTlebrivi amebis akreditaciisa da doqtorantebis momzadebis samarTlebrivi amebis akreditaciisa da doqtorantebis momzadebis samarTlebrivi

problemebis gadaWras problemebis gadaWras problemebis gadaWras problemebis gadaWras gansakuTrebuli gansakuTrebuli gansakuTrebuli gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs mniSvneloba aqvs mniSvneloba aqvs mniSvneloba aqvs sazogadoebrivi sazogadoebrivi sazogadoebrivi sazogadoebrivi mecnierebebis ganviTarebmecnierebebis ganviTarebmecnierebebis ganviTarebmecnierebebis ganviTarebisaTvis, isaTvis, isaTvis, isaTvis, xolo xolo xolo xolo sazogadoebrivi mecnierebebis sazogadoebrivi mecnierebebis sazogadoebrivi mecnierebebis sazogadoebrivi mecnierebebis SemoqmedebiTi SemoqmedebiTi SemoqmedebiTi SemoqmedebiTi ganviTarebganviTarebganviTarebganviTareba _ xalxis interesebis realizaciaza _ xalxis interesebis realizaciaza _ xalxis interesebis realizaciaza _ xalxis interesebis realizaciaze gamiznuli e gamiznuli e gamiznuli e gamiznuli efeqtiani politikuri menejmentis, anu humanosocialurad gamiznuli efeqtiani politikuri menejmentis, anu humanosocialurad gamiznuli efeqtiani politikuri menejmentis, anu humanosocialurad gamiznuli efeqtiani politikuri menejmentis, anu humanosocialurad gamiznuli saxelmwifo marTvis aucilebeli inteleqtualuri safuZvelia.saxelmwifo marTvis aucilebeli inteleqtualuri safuZvelia.saxelmwifo marTvis aucilebeli inteleqtualuri safuZvelia.saxelmwifo marTvis aucilebeli inteleqtualuri safuZvelia.

amasTanave, amasTanave, amasTanave, amasTanave, sazogadoebrivi mecnierebebis sazogadoebrivi mecnierebebis sazogadoebrivi mecnierebebis sazogadoebrivi mecnierebebis _ _ _ _ da, saerTod, mecnierebisda, saerTod, mecnierebisda, saerTod, mecnierebisda, saerTod, mecnierebis _ SemoqmedebiTi _ SemoqmedebiTi _ SemoqmedebiTi _ SemoqmedebiTi ganviTarebganviTarebganviTarebganviTareba a a a SeuZlebelia mecnieris SeuZlebelia mecnieris SeuZlebelia mecnieris SeuZlebelia mecnieris (mec(mec(mec(mecnierTa) nierTa) nierTa) nierTa)

samarTliani samarTliani samarTliani samarTliani konstituciuri uflebebis, Tavisuflebebisa da socialurkonstituciuri uflebebis, Tavisuflebebisa da socialurkonstituciuri uflebebis, Tavisuflebebisa da socialurkonstituciuri uflebebis, Tavisuflebebisa da socialur----ekonomikuri interesebis dacvis gareSe.ekonomikuri interesebis dacvis gareSe.ekonomikuri interesebis dacvis gareSe.ekonomikuri interesebis dacvis gareSe.

aRsaniSnavia agreTve, rom mecnierTa konstituciuri uflebebis aRsaniSnavia agreTve, rom mecnierTa konstituciuri uflebebis aRsaniSnavia agreTve, rom mecnierTa konstituciuri uflebebis aRsaniSnavia agreTve, rom mecnierTa konstituciuri uflebebis

dacvis kategoriul moTxovnaSi Cems mier igulisxmeba WeSmarit dacvis kategoriul moTxovnaSi Cems mier igulisxmeba WeSmarit dacvis kategoriul moTxovnaSi Cems mier igulisxmeba WeSmarit dacvis kategoriul moTxovnaSi Cems mier igulisxmeba WeSmarit mecnierTa konstituciurimecnierTa konstituciurimecnierTa konstituciurimecnierTa konstituciuri uflebebis, Tavisuflebebisa da socialur uflebebis, Tavisuflebebisa da socialur uflebebis, Tavisuflebebisa da socialur uflebebis, Tavisuflebebisa da socialur----ekonomikuri interesebis dacvis aucilebloba, anu igulisxmeba ekonomikuri interesebis dacvis aucilebloba, anu igulisxmeba ekonomikuri interesebis dacvis aucilebloba, anu igulisxmeba ekonomikuri interesebis dacvis aucilebloba, anu igulisxmeba

WeSmariti mecnierebi _ WeSmariti mecnierebi _ WeSmariti mecnierebi _ WeSmariti mecnierebi _ mecnierebis sferos is warmomadgenlebi, mecnierebis sferos is warmomadgenlebi, mecnierebis sferos is warmomadgenlebi, mecnierebis sferos is warmomadgenlebi, romlebic qmnian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone principulad axal romlebic qmnian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone principulad axal romlebic qmnian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone principulad axal romlebic qmnian saerTaSoriso mniSvnelobis mqone principulad axal mecnierul mimarTulebebs, prinmecnierul mimarTulebebs, prinmecnierul mimarTulebebs, prinmecnierul mimarTulebebs, principulad axal mecnierul Teoriebs cipulad axal mecnierul Teoriebs cipulad axal mecnierul Teoriebs cipulad axal mecnierul Teoriebs da a. S.da a. S.da a. S.da a. S.

maSasadame, mecnierTa konstituciuri uflebebis dacvaSi ar maSasadame, mecnierTa konstituciuri uflebebis dacvaSi ar maSasadame, mecnierTa konstituciuri uflebebis dacvaSi ar maSasadame, mecnierTa konstituciuri uflebebis dacvaSi ar

igulisxmeba mecnierebis sferos mitmasnil igulisxmeba mecnierebis sferos mitmasnil igulisxmeba mecnierebis sferos mitmasnil igulisxmeba mecnierebis sferos mitmasnil „TuTiyuSTa“ „uflebebis“ „TuTiyuSTa“ „uflebebis“ „TuTiyuSTa“ „uflebebis“ „TuTiyuSTa“ „uflebebis“ dacva, romlebic mecnierebaSi verafer axals ver qmnian, magram dacva, romlebic mecnierebaSi verafer axals ver qmnian, magram dacva, romlebic mecnierebaSi verafer axals ver qmnian, magram dacva, romlebic mecnierebaSi verafer axals ver qmnian, magram miuxedavad amisamiuxedavad amisamiuxedavad amisamiuxedavad amisa, , , , romleb romleb romleb romlebssssac ac ac ac didi pretenziebi gaaCniaT da zogjer didi pretenziebi gaaCniaT da zogjer didi pretenziebi gaaCniaT da zogjer didi pretenziebi gaaCniaT da zogjer

liderobasac ki cdiloben mecnierebaSi (liderobasac ki cdiloben mecnierebaSi (liderobasac ki cdiloben mecnierebaSi (liderobasac ki cdiloben mecnierebaSi (?!?!?!?!).).).).

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. Кураташвили Альфред А. Философско-политэкономические миниатюры.

Материалы Республиканской научной конференции: “Актуальные проблемы теории” (15-16 мая 1980 г.). Тбилиси: “Мецниереба”, 1980.

2. Кураташвили Альфред А. ПРОБЛЕМЫ НАУЧНОГО ТВОРЧЕСТВА (Размышления по кардинальным проблемам творческого развития общественных наук). Материалы научной конференции: «Наука и общество» (13-14 декабря 1984 г.). Тбилиси: «Мецниереба», 1984.

Page 24: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

24

3. 3. 3. 3. Кураташвили Альфред А. РЕВОЛЮЦИОННЫЕ ПУТИ И МЕХАНИЗМЫ Кураташвили Альфред А. РЕВОЛЮЦИОННЫЕ ПУТИ И МЕХАНИЗМЫ Кураташвили Альфред А. РЕВОЛЮЦИОННЫЕ ПУТИ И МЕХАНИЗМЫ Кураташвили Альфред А. РЕВОЛЮЦИОННЫЕ ПУТИ И МЕХАНИЗМЫ

ПРЕОДОЛЕНИЯ ППРЕОДОЛЕНИЯ ППРЕОДОЛЕНИЯ ППРЕОДОЛЕНИЯ ПРОБЛЕМ НАУЧНОГО ТВОРЧЕСТВА. РОБЛЕМ НАУЧНОГО ТВОРЧЕСТВА. РОБЛЕМ НАУЧНОГО ТВОРЧЕСТВА. РОБЛЕМ НАУЧНОГО ТВОРЧЕСТВА. АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ

НАУЧНОГО ТВОРЧЕСТВА. Материалы Международной научной конференции (11-

12.03.2009). Тбилиси: Международное издательство «Прогресс», 2009.

4. saqarTvelos kanoni “umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb”.4. saqarTvelos kanoni “umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb”.4. saqarTvelos kanoni “umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb”.4. saqarTvelos kanoni “umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb”.

http://tma.edu.ge/files/files/kanono%20umaglesi%20ganaTlebis%20Sesaxeb.pdf 5. 5. 5. 5. kurataSvili alfred. kurataSvili alfred. kurataSvili alfred. kurataSvili alfred. mecnierTa konstituciuri uflebebis mecnierTa konstituciuri uflebebis mecnierTa konstituciuri uflebebis mecnierTa konstituciuri uflebebis

dacva dacva dacva dacva –––– socialur socialur socialur socialur----ekonomikuri progresis aucilebeli pirobaekonomikuri progresis aucilebeli pirobaekonomikuri progresis aucilebeli pirobaekonomikuri progresis aucilebeli piroba (monografia qarTul enaze). Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 2009.

6. 6. 6. 6. kurkurkurkurataSvili alfred.ataSvili alfred.ataSvili alfred.ataSvili alfred. saxelmwifo marTvis gansakuTrebiT saxelmwifo marTvis gansakuTrebiT saxelmwifo marTvis gansakuTrebiT saxelmwifo marTvis gansakuTrebiT

mniSvnelovani problema: mniSvnelovani problema: mniSvnelovani problema: mniSvnelovani problema: vis ekuTvnis sadoqtoro saganmanaTleblo vis ekuTvnis sadoqtoro saganmanaTleblo vis ekuTvnis sadoqtoro saganmanaTleblo vis ekuTvnis sadoqtoro saganmanaTleblo

programis akreditacia?! programis akreditacia?! programis akreditacia?! programis akreditacia?! mecniereba da biurokratiuli meTodebi _ erTmaneTTan mecniereba da biurokratiuli meTodebi _ erTmaneTTan mecniereba da biurokratiuli meTodebi _ erTmaneTTan mecniereba da biurokratiuli meTodebi _ erTmaneTTan SeuTavsebelia.SeuTavsebelia.SeuTavsebelia.SeuTavsebelia. saxelmwifo marTva:OTeoriisa da praqtikis problemebi. saerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi (11-12.09.2012). Tbilisi: saerTaSoriso

gamomcemloba “progresi”, 2012, gv. 72-80.

Page 25: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

25

uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35 alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)alfred kurataSvili (Tbilisi, saqarTvelo)

ekonomikur, filosofiur da iuridiul mecnierebaTa doqtori, profesori

sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

universitetis paata guguSvilis ekonomikis institutis ekonomikuri Teoriis

ganyofilebis gamge, saerTaSoriso samecniero Jurnal “progresi”-s da saerTaSoriso samecniero Jurnal “iurisprudenciis problemebi”-s damaarsebeli

da mTavari redaqtori, socialur-ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis

prezidenti, politikuri menejmentis saerTaSoriso akademiis prezidenti da iuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso akademiis prezidenti, niu-iorkis

mecnierebaTa akademiis namdvili wevri, aSS politikur mecnierebaTa akademiis

akademikosi, sankt-peterburgis kulturis istoriis sazogadoebrivi akademiis namdvili wevri, JurnalistTa federaciis wevri

komerciuli bankebiskomerciuli bankebiskomerciuli bankebiskomerciuli bankebisaaaa da sxva da sxva da sxva da sxva

safinanso organsafinanso organsafinanso organsafinanso organiiiizaciebis zaciebis zaciebis zaciebis

TaRliTuri xerxebiT TaRliTuri xerxebiT TaRliTuri xerxebiT TaRliTuri xerxebiT

adamianebze “nadiroba” _adamianebze “nadiroba” _adamianebze “nadiroba” _adamianebze “nadiroba” _

SeniRbuli formiT SeniRbuli formiT SeniRbuli formiT SeniRbuli formiT

xalxis winaaRmdeg mimarTuli xalxis winaaRmdeg mimarTuli xalxis winaaRmdeg mimarTuli xalxis winaaRmdeg mimarTuli

danaSaulebrivi qmedebaadanaSaulebrivi qmedebaadanaSaulebrivi qmedebaadanaSaulebrivi qmedebaa, magram, magram, magram, magram... (?!) ... (?!) ... (?!) ... (?!)

WeSmaritadWeSmaritadWeSmaritadWeSmaritad adamianuradamianuradamianuradamianur sazogadoebsazogadoebsazogadoebsazogadoebaSiaSiaSiaSi dadadada saxelmwifoSi,saxelmwifoSi,saxelmwifoSi,saxelmwifoSi, anuanuanuanu sazogadoebrivsazogadoebrivsazogadoebrivsazogadoebriv----saxelmwifoebriv saxelmwifoebriv saxelmwifoebriv saxelmwifoebriv sistemaSi,sistemaSi,sistemaSi,sistemaSi, romelicromelicromelicromelic xalxisxalxisxalxisxalxis interesebsinteresebsinteresebsinteresebs

emsaxurebaemsaxurebaemsaxurebaemsaxureba (romelic(romelic(romelic(romelic xalxisxalxisxalxisxalxis interesebsinteresebsinteresebsinteresebs undaundaundaunda emsaxurebodes),emsaxurebodes),emsaxurebodes),emsaxurebodes), rogorcrogorcrogorcrogorc mecnierulmecnierulmecnierulmecnierul kvlevaSi,kvlevaSi,kvlevaSi,kvlevaSi, iseiseiseise sazogadoebisasazogadoebisasazogadoebisasazogadoebisa dadadada saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos marTvaSi,marTvaSi,marTvaSi,marTvaSi, Cems Cems Cems Cems mier Seqmnil mier Seqmnil mier Seqmnil mier Seqmnil socialurisocialurisocialurisocialuri miznismiznismiznismiznis filosofiazefilosofiazefilosofiazefilosofiaze [[[[1111; 2; da sxva] ; 2; da sxva] ; 2; da sxva] ; 2; da sxva] dayrdnobiTdayrdnobiTdayrdnobiTdayrdnobiT

undaundaundaunda amovdiodeTamovdiodeTamovdiodeTamovdiodeT socialurisocialurisocialurisocialuri _ _ _ _ humanosocialurihumanosocialurihumanosocialurihumanosocialuri _ _ _ _ miznidan,miznidan,miznidan,miznidan, dadadada amamamam sazogadoebrivsazogadoebrivsazogadoebrivsazogadoebriv----saxelmwifoebrivi saxelmwifoebrivi saxelmwifoebrivi saxelmwifoebrivi sistemissistemissistemissistemis funqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebis SedegebisSedegebisSedegebisSedegebis

Sefaseba,Sefaseba,Sefaseba,Sefaseba, Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad, undaundaundaunda xdebodesxdebodesxdebodesxdebodes socialurisocialurisocialurisocialuri miznismiznismiznismiznis realizaciisrealizaciisrealizaciisrealizaciis ____ xalxisxalxisxalxisxalxis interesebisinteresebisinteresebisinteresebis rearearearealizaciislizaciislizaciislizaciis ____ donisdonisdonisdonis Sesabamisad.Sesabamisad.Sesabamisad.Sesabamisad.

maSasadame, WeSmaritad adamianur saxelmwifoSi _ WeSmaritad adamianur saxelmwifoSi _ WeSmaritad adamianur saxelmwifoSi _ WeSmaritad adamianur saxelmwifoSi _ im saxelmwifoSi, im saxelmwifoSi, im saxelmwifoSi, im saxelmwifoSi, romelic xalxis interesebs emsaxureba romelic xalxis interesebs emsaxureba romelic xalxis interesebs emsaxureba romelic xalxis interesebs emsaxureba _ yovlad dauSvebelia, rom _ yovlad dauSvebelia, rom _ yovlad dauSvebelia, rom _ yovlad dauSvebelia, rom fulis “keTeba”, fulis “Sovna”, da Tundac saxelmwifo biujetis zrda fulis “keTeba”, fulis “Sovna”, da Tundac saxelmwifo biujetis zrda fulis “keTeba”, fulis “Sovna”, da Tundac saxelmwifo biujetis zrda fulis “keTeba”, fulis “Sovna”, da Tundac saxelmwifo biujetis zrda

xdebodes mravali adamianis faqtoxdebodes mravali adamianis faqtoxdebodes mravali adamianis faqtoxdebodes mravali adamianis faqtobrivad “dakanonebuli” Zarcvisa da brivad “dakanonebuli” Zarcvisa da brivad “dakanonebuli” Zarcvisa da brivad “dakanonebuli” Zarcvisa da gaubedurebis xarjze. gaubedurebis xarjze. gaubedurebis xarjze. gaubedurebis xarjze.

iqmneba STabeWdileba, rom zogierT saxelmwifoebriv sistemaSi adamiani _ xalxi zogierT saxelmwifoebriv sistemaSi adamiani _ xalxi zogierT saxelmwifoebriv sistemaSi adamiani _ xalxi zogierT saxelmwifoebriv sistemaSi adamiani _ xalxi

_ arsebobs saxelmwifosaTvis da calkeuli pirebis _ arsebobs saxelmwifosaTvis da calkeuli pirebis _ arsebobs saxelmwifosaTvis da calkeuli pirebis _ arsebobs saxelmwifosaTvis da calkeuli pirebis (maT Soris, ara marto (maT Soris, ara marto (maT Soris, ara marto (maT Soris, ara marto calkeuli privilegirebuli biznesmenebis, aramed agreTvcalkeuli privilegirebuli biznesmenebis, aramed agreTvcalkeuli privilegirebuli biznesmenebis, aramed agreTvcalkeuli privilegirebuli biznesmenebis, aramed agreTve, SesaZloa, calkeuli e, SesaZloa, calkeuli e, SesaZloa, calkeuli e, SesaZloa, calkeuli saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis)saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis)saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis)saxelmwifoebrivi Tanamdebobis pirebis) gamdidrebisaTvis xalxis Zarcvis xarjze, gamdidrebisaTvis xalxis Zarcvis xarjze, gamdidrebisaTvis xalxis Zarcvis xarjze, gamdidrebisaTvis xalxis Zarcvis xarjze,

rac adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare sruliad dauSvebelia,rac adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare sruliad dauSvebelia,rac adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare sruliad dauSvebelia,rac adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare sruliad dauSvebelia, da rac da rac da rac da rac udavod adasturebs, rom am SemTxvevaSi saqme gvaqvs aRniSnuli sazogadoebrivudavod adasturebs, rom am SemTxvevaSi saqme gvaqvs aRniSnuli sazogadoebrivudavod adasturebs, rom am SemTxvevaSi saqme gvaqvs aRniSnuli sazogadoebrivudavod adasturebs, rom am SemTxvevaSi saqme gvaqvs aRniSnuli sazogadoebriv----ssssaxelmwifoebrivi sistemis simaxinjesTan _ misi funqcionirebis simaxinjis aSkara axelmwifoebrivi sistemis simaxinjesTan _ misi funqcionirebis simaxinjis aSkara axelmwifoebrivi sistemis simaxinjesTan _ misi funqcionirebis simaxinjis aSkara axelmwifoebrivi sistemis simaxinjesTan _ misi funqcionirebis simaxinjis aSkara gamovlinebasTan, saxelmwifo xelisuflebis mier antisocialuri, antihumanuri, gamovlinebasTan, saxelmwifo xelisuflebis mier antisocialuri, antihumanuri, gamovlinebasTan, saxelmwifo xelisuflebis mier antisocialuri, antihumanuri, gamovlinebasTan, saxelmwifo xelisuflebis mier antisocialuri, antihumanuri,

Page 26: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

26

antizneobrivi kanonebis miRebasTan da aRsrulebasTan, saqme gvaqvs saxelmwifoSi antizneobrivi kanonebis miRebasTan da aRsrulebasTan, saqme gvaqvs saxelmwifoSi antizneobrivi kanonebis miRebasTan da aRsrulebasTan, saqme gvaqvs saxelmwifoSi antizneobrivi kanonebis miRebasTan da aRsrulebasTan, saqme gvaqvs saxelmwifoSi fulis batonobasTan, bazfulis batonobasTan, bazfulis batonobasTan, bazfulis batonobasTan, bazris batonobasTan, mogebis batonobasTan, kapitalis ris batonobasTan, mogebis batonobasTan, kapitalis ris batonobasTan, mogebis batonobasTan, kapitalis ris batonobasTan, mogebis batonobasTan, kapitalis batonobasTan adamianze _ xalxze, rac WeSmariti da dromoWmuli kapitalizmis batonobasTan adamianze _ xalxze, rac WeSmariti da dromoWmuli kapitalizmis batonobasTan adamianze _ xalxze, rac WeSmariti da dromoWmuli kapitalizmis batonobasTan adamianze _ xalxze, rac WeSmariti da dromoWmuli kapitalizmis aSkara gamovlinebas warmoadgens.aSkara gamovlinebas warmoadgens.aSkara gamovlinebas warmoadgens.aSkara gamovlinebas warmoadgens.

saxelmwifoSi saxelmwifoSi saxelmwifoSi saxelmwifoSi adamianebze _ xalxze _ adamianebze _ xalxze _ adamianebze _ xalxze _ adamianebze _ xalxze _ fulis batonobis, bazris fulis batonobis, bazris fulis batonobis, bazris fulis batonobis, bazris batonobbatonobbatonobbatonobiiiis, mogebis batonobs, mogebis batonobs, mogebis batonobs, mogebis batonobiiiissss aSkara da aSkara da aSkara da aSkara dadasturebaa, rodesac dasturebaa, rodesac dasturebaa, rodesac dasturebaa, rodesac saxelmwifo saxelmwifo saxelmwifo saxelmwifo xelisuflebis mxridan _ xelisuflebis mxridan _ xelisuflebis mxridan _ xelisuflebis mxridan _ Tundac uneblie, magram nebismier SemTxvevaSi Tundac uneblie, magram nebismier SemTxvevaSi Tundac uneblie, magram nebismier SemTxvevaSi Tundac uneblie, magram nebismier SemTxvevaSi antisocialuri, antihumanuri, antizneobrivi qmedebebis mxardaWerasTanantisocialuri, antihumanuri, antizneobrivi qmedebebis mxardaWerasTanantisocialuri, antihumanuri, antizneobrivi qmedebebis mxardaWerasTanantisocialuri, antihumanuri, antizneobrivi qmedebebis mxardaWerasTan _ saxelmwifo xelisuflebis mier danaSaulebriv umoqmedobasTan _ _ saxelmwifo xelisuflebis mier danaSaulebriv umoqmedobasTan _ _ saxelmwifo xelisuflebis mier danaSaulebriv umoqmedobasTan _ _ saxelmwifo xelisuflebis mier danaSaulebriv umoqmedobasTan _

gvaqvs saqme, rodesac saxegvaqvs saqme, rodesac saxegvaqvs saqme, rodesac saxegvaqvs saqme, rodesac saxelmwifoSi adgili aqvs dausjel danaSaulebriv lmwifoSi adgili aqvs dausjel danaSaulebriv lmwifoSi adgili aqvs dausjel danaSaulebriv lmwifoSi adgili aqvs dausjel danaSaulebriv qmedebebs, romlebic gamoixateba adamianebis _ xalxis _ dayaCaRebaSi qmedebebs, romlebic gamoixateba adamianebis _ xalxis _ dayaCaRebaSi qmedebebs, romlebic gamoixateba adamianebis _ xalxis _ dayaCaRebaSi qmedebebs, romlebic gamoixateba adamianebis _ xalxis _ dayaCaRebaSi SeniRbuli formiT, romelsac saxelmwifo xelisuflebis mxardaWeriT SeniRbuli formiT, romelsac saxelmwifo xelisuflebis mxardaWeriT SeniRbuli formiT, romelsac saxelmwifo xelisuflebis mxardaWeriT SeniRbuli formiT, romelsac saxelmwifo xelisuflebis mxardaWeriT

da/an saxelmwifo xelisuflebis miyruebiT _ da/an saxelmwifo xelisuflebis miyruebiT _ da/an saxelmwifo xelisuflebis miyruebiT _ da/an saxelmwifo xelisuflebis miyruebiT _ rac aseve danaSaulia,rac aseve danaSaulia,rac aseve danaSaulia,rac aseve danaSaulia, TaRliTuri xerxebiTTaRliTuri xerxebiTTaRliTuri xerxebiTTaRliTuri xerxebiT da meTodebiT axorcieleben komerciuli bankebi, da meTodebiT axorcieleben komerciuli bankebi, da meTodebiT axorcieleben komerciuli bankebi, da meTodebiT axorcieleben komerciuli bankebi,

zogierTi sxva kerZo safinanso kompaniebi da a. S., rodesac isini zogierTi sxva kerZo safinanso kompaniebi da a. S., rodesac isini zogierTi sxva kerZo safinanso kompaniebi da a. S., rodesac isini zogierTi sxva kerZo safinanso kompaniebi da a. S., rodesac isini televiziis, internetisteleviziis, internetisteleviziis, internetisteleviziis, internetis,,,, mobiluri kavSiris mobiluri kavSiris mobiluri kavSiris mobiluri kavSiris da sxva da sxva da sxva da sxva saSualebebiT xalxs saSualebebiT xalxs saSualebebiT xalxs saSualebebiT xalxs sistematurad (dRe da Rame) sTavazoben sistematurad (dRe da Rame) sTavazoben sistematurad (dRe da Rame) sTavazoben sistematurad (dRe da Rame) sTavazoben egreT wodebul uprocentoegreT wodebul uprocentoegreT wodebul uprocentoegreT wodebul uprocento

sesxebs, riTasesxebs, riTasesxebs, riTasesxebs, riTac adamianebs faqtobrivad axali tipis xafangs ugeben, c adamianebs faqtobrivad axali tipis xafangs ugeben, c adamianebs faqtobrivad axali tipis xafangs ugeben, c adamianebs faqtobrivad axali tipis xafangs ugeben, iseve iseve iseve iseve rogorc monadireebi mxecebs ugeben xafangs tyeSi,rogorc monadireebi mxecebs ugeben xafangs tyeSi,rogorc monadireebi mxecebs ugeben xafangs tyeSi,rogorc monadireebi mxecebs ugeben xafangs tyeSi, risi msxverplic,risi msxverplic,risi msxverplic,risi msxverplic, samwuxarod,samwuxarod,samwuxarod,samwuxarod, mravali adamiani xdeba, romlebic mravali adamiani xdeba, romlebic mravali adamiani xdeba, romlebic mravali adamiani xdeba, romlebic Tavis drozeTavis drozeTavis drozeTavis droze veRar veRar veRar veRar

ixdian maTTvis TaRliTurad Tavs moxveul sesxebs, ixdian maTTvis TaRliTurad Tavs moxveul sesxebs, ixdian maTTvis TaRliTurad Tavs moxveul sesxebs, ixdian maTTvis TaRliTurad Tavs moxveul sesxebs, rasac yoveldRiurad rasac yoveldRiurad rasac yoveldRiurad rasac yoveldRiurad ggggarkveuli „maxrCobela“ Tanxebi emateba,arkveuli „maxrCobela“ Tanxebi emateba,arkveuli „maxrCobela“ Tanxebi emateba,arkveuli „maxrCobela“ Tanxebi emateba, ris gamoc ris gamoc ris gamoc ris gamoc komerciuli komerciuli komerciuli komerciuli

bankebisagan da sxva safinanso organizaciebisagan gabriyvebuli adamianebibankebisagan da sxva safinanso organizaciebisagan gabriyvebuli adamianebibankebisagan da sxva safinanso organizaciebisagan gabriyvebuli adamianebibankebisagan da sxva safinanso organizaciebisagan gabriyvebuli adamianebi valebSi vardebian, kargaven Tavisi da mTeli ojaxis (mSoblebis da valebSi vardebian, kargaven Tavisi da mTeli ojaxis (mSoblebis da valebSi vardebian, kargaven Tavisi da mTeli ojaxis (mSoblebis da valebSi vardebian, kargaven Tavisi da mTeli ojaxis (mSoblebis da axloblebis) qonebas (binebs da a. S.) da Ratakdebian, ramaxloblebis) qonebas (binebs da a. S.) da Ratakdebian, ramaxloblebis) qonebas (binebs da a. S.) da Ratakdebian, ramaxloblebis) qonebas (binebs da a. S.) da Ratakdebian, ramac, SesaZloa, ac, SesaZloa, ac, SesaZloa, ac, SesaZloa,

maTi fizikuri ganadgurebac ki gamoiwvios.maTi fizikuri ganadgurebac ki gamoiwvios.maTi fizikuri ganadgurebac ki gamoiwvios.maTi fizikuri ganadgurebac ki gamoiwvios. zemoaRniSnul _ udavod danaSaulebriv qmedebzemoaRniSnul _ udavod danaSaulebriv qmedebzemoaRniSnul _ udavod danaSaulebriv qmedebzemoaRniSnul _ udavod danaSaulebriv qmedebebTanebTanebTanebTan dakavSirebiT, dakavSirebiT, dakavSirebiT, dakavSirebiT,

rac saxelmwifoSi fulis, bazris, mogebis, kapitalis batonobis da, rac saxelmwifoSi fulis, bazris, mogebis, kapitalis batonobis da, rac saxelmwifoSi fulis, bazris, mogebis, kapitalis batonobis da, rac saxelmwifoSi fulis, bazris, mogebis, kapitalis batonobis da, Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad, dromoWmuli mtacebluri kapitalizmis dromoWmuli mtacebluri kapitalizmis dromoWmuli mtacebluri kapitalizmis dromoWmuli mtacebluri kapitalizmis Sinagani bunebisSinagani bunebisSinagani bunebisSinagani bunebis aSkara gaSkara gaSkara gaSkara gamovlinebas warmoadgens, unda aRiniSnos, rom Tumca amovlinebas warmoadgens, unda aRiniSnos, rom Tumca amovlinebas warmoadgens, unda aRiniSnos, rom Tumca amovlinebas warmoadgens, unda aRiniSnos, rom Tumca

saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis Tanaxmad “kerZo samarTlis iuridiul saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis Tanaxmad “kerZo samarTlis iuridiul saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis Tanaxmad “kerZo samarTlis iuridiul saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis Tanaxmad “kerZo samarTlis iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba” [saqmianoba” [saqmianoba” [saqmianoba” [3333, muxli 25, nawili me, muxli 25, nawili me, muxli 25, nawili me, muxli 25, nawili me----2], magram mas araviTari ufleba ara 2], magram mas araviTari ufleba ara 2], magram mas araviTari ufleba ara 2], magram mas araviTari ufleba ara

aqvs aqvs aqvs aqvs viTomda “kanonieri”, faqtobrivad ki SeniRbuli TaRliTuri viTomda “kanonieri”, faqtobrivad ki SeniRbuli TaRliTuri viTomda “kanonieri”, faqtobrivad ki SeniRbuli TaRliTuri viTomda “kanonieri”, faqtobrivad ki SeniRbuli TaRliTuri xerxebiT da meTodebiT daayaCaRos adamianebi (mosaxleoba), rameTu aseTi xerxebiT da meTodebiT daayaCaRos adamianebi (mosaxleoba), rameTu aseTi xerxebiT da meTodebiT daayaCaRos adamianebi (mosaxleoba), rameTu aseTi xerxebiT da meTodebiT daayaCaRos adamianebi (mosaxleoba), rameTu aseTi

qmedeba sisxlissamarTlebrivad dasjad danaSauls warmoadgens qmedeba sisxlissamarTlebrivad dasjad danaSauls warmoadgens qmedeba sisxlissamarTlebrivad dasjad danaSauls warmoadgens qmedeba sisxlissamarTlebrivad dasjad danaSauls warmoadgens [[[[4444, muxli 180]., muxli 180]., muxli 180]., muxli 180].

yovelive aRniSnuli kidev erTxel adasturebs,yovelive aRniSnuli kidev erTxel adasturebs,yovelive aRniSnuli kidev erTxel adasturebs,yovelive aRniSnuli kidev erTxel adasturebs, rom saxelmwifo rom saxelmwifo rom saxelmwifo rom saxelmwifo

xelisufleba unda xelmZRvanelobdes _ ara kanonis uzenaesobiT, xelisufleba unda xelmZRvanelobdes _ ara kanonis uzenaesobiT, xelisufleba unda xelmZRvanelobdes _ ara kanonis uzenaesobiT, xelisufleba unda xelmZRvanelobdes _ ara kanonis uzenaesobiT, romelic am konkretul SemTxvevaSiromelic am konkretul SemTxvevaSiromelic am konkretul SemTxvevaSiromelic am konkretul SemTxvevaSi (rodesac kerZo samarTlis (rodesac kerZo samarTlis (rodesac kerZo samarTlis (rodesac kerZo samarTlis iuridiuli pirebi iyeneben kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianobis iuridiuli pirebi iyeneben kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianobis iuridiuli pirebi iyeneben kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianobis iuridiuli pirebi iyeneben kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianobis ganxorcielebisganxorcielebisganxorcielebisganxorcielebis uflebas da a. S.) uflebas da a. S.) uflebas da a. S.) uflebas da a. S.) xalxis ganadgurebis xalxis ganadgurebis xalxis ganadgurebis xalxis ganadgurebis daundobel daundobel daundobel daundobel

Page 27: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

27

iaraRs warmoadgens, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis iaraRs warmoadgens, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis iaraRs warmoadgens, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis iaraRs warmoadgens, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis

interesebis uzenaesobiT _ unda xelmZRvanelobdes Cems mier Seqmnili _ interesebis uzenaesobiT _ unda xelmZRvanelobdes Cems mier Seqmnili _ interesebis uzenaesobiT _ unda xelmZRvanelobdes Cems mier Seqmnili _ interesebis uzenaesobiT _ unda xelmZRvanelobdes Cems mier Seqmnili _ xalxis interesebis uzenaesobis TeoriiT [xalxis interesebis uzenaesobis TeoriiT [xalxis interesebis uzenaesobis TeoriiT [xalxis interesebis uzenaesobis TeoriiT [5555; ; ; ; 6666; da sxva; da sxva; da sxva; da sxva], da, ], da, ], da, ], da, Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad, saxelmwifo xelisuflebam kanoniT unda akrZalossaxelmwifo xelisuflebam kanoniT unda akrZalossaxelmwifo xelisuflebam kanoniT unda akrZalossaxelmwifo xelisuflebam kanoniT unda akrZalos danaSaulebrivi danaSaulebrivi danaSaulebrivi danaSaulebrivi

qmedebebi, rameTu saxelmwifo xelisufleba valdebulia daicvas yoveli qmedebebi, rameTu saxelmwifo xelisufleba valdebulia daicvas yoveli qmedebebi, rameTu saxelmwifo xelisufleba valdebulia daicvas yoveli qmedebebi, rameTu saxelmwifo xelisufleba valdebulia daicvas yoveli adamianis sasicocxlo uflebebi da interesebi, adamianis sasicocxlo uflebebi da interesebi, adamianis sasicocxlo uflebebi da interesebi, adamianis sasicocxlo uflebebi da interesebi, rac man unda rac man unda rac man unda rac man unda ganaxorcielosganaxorcielosganaxorcielosganaxorcielos adamianebis dayaCaRebis ara marto aSkara, aramed agreTve adamianebis dayaCaRebis ara marto aSkara, aramed agreTve adamianebis dayaCaRebis ara marto aSkara, aramed agreTve adamianebis dayaCaRebis ara marto aSkara, aramed agreTve

SeniRbuli TaRliTuri formebis, xerxebis da meSeniRbuli TaRliTuri formebis, xerxebis da meSeniRbuli TaRliTuri formebis, xerxebis da meSeniRbuli TaRliTuri formebis, xerxebis da meTodebis gamoyenebis Todebis gamoyenebis Todebis gamoyenebis Todebis gamoyenebis kanoniT akrZalvis kanoniT akrZalvis kanoniT akrZalvis kanoniT akrZalvis da xalxis interesebisadmi kanonis daqvemdebarebisda xalxis interesebisadmi kanonis daqvemdebarebisda xalxis interesebisadmi kanonis daqvemdebarebisda xalxis interesebisadmi kanonis daqvemdebarebis gziT.gziT.gziT.gziT.

ufro metic, msoflios saxelmwifoTa xelisuflebebma TavianT ufro metic, msoflios saxelmwifoTa xelisuflebebma TavianT ufro metic, msoflios saxelmwifoTa xelisuflebebma TavianT ufro metic, msoflios saxelmwifoTa xelisuflebebma TavianT saxelmwifoebSi kanoniT unda akrZalon ara marto adamianebis aSkara saxelmwifoebSi kanoniT unda akrZalon ara marto adamianebis aSkara saxelmwifoebSi kanoniT unda akrZalon ara marto adamianebis aSkara saxelmwifoebSi kanoniT unda akrZalon ara marto adamianebis aSkara

dayaCaReba dayaCaReba dayaCaReba dayaCaReba (anu saxelmwifoTa xelisufleb(anu saxelmwifoTa xelisufleb(anu saxelmwifoTa xelisufleb(anu saxelmwifoTa xelisuflebebiebiebiebi ara marto unda ara marto unda ara marto unda ara marto unda Semoifarglon imiT, rac isedac akrZalulia), Semoifarglon imiT, rac isedac akrZalulia), Semoifarglon imiT, rac isedac akrZalulia), Semoifarglon imiT, rac isedac akrZalulia), da maT ara marto kanoniT da maT ara marto kanoniT da maT ara marto kanoniT da maT ara marto kanoniT unda akrZalon adamianebis dayaCaReba SeniRbuli TaRliTuri formebis, unda akrZalon adamianebis dayaCaReba SeniRbuli TaRliTuri formebis, unda akrZalon adamianebis dayaCaReba SeniRbuli TaRliTuri formebis, unda akrZalon adamianebis dayaCaReba SeniRbuli TaRliTuri formebis,

xerxebis da meTodebis gamoyenebiT, aramed agreTve aucileblad mimaCnia, xerxebis da meTodebis gamoyenebiT, aramed agreTve aucileblad mimaCnia, xerxebis da meTodebis gamoyenebiT, aramed agreTve aucileblad mimaCnia, xerxebis da meTodebis gamoyenebiT, aramed agreTve aucileblad mimaCnia, rom xalxis interesebis uzenaesorom xalxis interesebis uzenaesorom xalxis interesebis uzenaesorom xalxis interesebis uzenaesobidan gamomdinare, gaTvaliswinebuli bidan gamomdinare, gaTvaliswinebuli bidan gamomdinare, gaTvaliswinebuli bidan gamomdinare, gaTvaliswinebuli

iqnes iqnes iqnes iqnes Cems mier mravali aTeuli wlis win SemuSavebuli da jer kidev Cems mier mravali aTeuli wlis win SemuSavebuli da jer kidev Cems mier mravali aTeuli wlis win SemuSavebuli da jer kidev Cems mier mravali aTeuli wlis win SemuSavebuli da jer kidev 1980 wels gamoqveynebuli meTodologiuri midgoma,1980 wels gamoqveynebuli meTodologiuri midgoma,1980 wels gamoqveynebuli meTodologiuri midgoma,1980 wels gamoqveynebuli meTodologiuri midgoma, romlis Tanaxmad romlis Tanaxmad romlis Tanaxmad romlis Tanaxmad humanosocialuri _ WeSmaritad adamianuri _ sazogadoebisa da humanosocialuri _ WeSmaritad adamianuri _ sazogadoebisa da humanosocialuri _ WeSmaritad adamianuri _ sazogadoebisa da humanosocialuri _ WeSmaritad adamianuri _ sazogadoebisa da

saxelmwifos mSeneblobisa da funsaxelmwifos mSeneblobisa da funsaxelmwifos mSeneblobisa da funsaxelmwifos mSeneblobisa da funqcionirebisaTvis yvela gza, forma da qcionirebisaTvis yvela gza, forma da qcionirebisaTvis yvela gza, forma da qcionirebisaTvis yvela gza, forma da meTodi gamarTlebulia, Tu isini emsaxurebian xalxis _ yoveli meTodi gamarTlebulia, Tu isini emsaxurebian xalxis _ yoveli meTodi gamarTlebulia, Tu isini emsaxurebian xalxis _ yoveli meTodi gamarTlebulia, Tu isini emsaxurebian xalxis _ yoveli

adamianis _ interesebs, da Tu adamianis _ interesebs, da Tu adamianis _ interesebs, da Tu adamianis _ interesebs, da Tu amave dros isini gamoricxaven amave dros isini gamoricxaven amave dros isini gamoricxaven amave dros isini gamoricxaven antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs [[[[7777, gv. 93], gv. 93], gv. 93], gv. 93], da, , da, , da, , da, Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad, saxelmwifoTa konstisaxelmwifoTa konstisaxelmwifoTa konstisaxelmwifoTa konstituciebSi asaxuli iqnes Semdegi tuciebSi asaxuli iqnes Semdegi tuciebSi asaxuli iqnes Semdegi tuciebSi asaxuli iqnes Semdegi

samarTlebrivi norma:samarTlebrivi norma:samarTlebrivi norma:samarTlebrivi norma: “dauSvebelia da sisxlissamarTlebrivad dasjadia nebismieri “dauSvebelia da sisxlissamarTlebrivad dasjadia nebismieri “dauSvebelia da sisxlissamarTlebrivad dasjadia nebismieri “dauSvebelia da sisxlissamarTlebrivad dasjadia nebismieri

saqmianoba, romelic sazogadoebaSi da saxelmwifoSi iwvevs saqmianoba, romelic sazogadoebaSi da saxelmwifoSi iwvevs saqmianoba, romelic sazogadoebaSi da saxelmwifoSi iwvevs saqmianoba, romelic sazogadoebaSi da saxelmwifoSi iwvevs

antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs“.antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs“.antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs“.antisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs“. rac Seexeba saqarTvelos samoqalaqo krac Seexeba saqarTvelos samoqalaqo krac Seexeba saqarTvelos samoqalaqo krac Seexeba saqarTvelos samoqalaqo kodeqsis zemoaRniSnuli odeqsis zemoaRniSnuli odeqsis zemoaRniSnuli odeqsis zemoaRniSnuli 25252525----e e e e

muxlis memuxlis memuxlis memuxlis me----2 nawils, romlis Tanaxmad: “kerZo samarTlis iuridiul 2 nawils, romlis Tanaxmad: “kerZo samarTlis iuridiul 2 nawils, romlis Tanaxmad: “kerZo samarTlis iuridiul 2 nawils, romlis Tanaxmad: “kerZo samarTlis iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri pirs ufleba aqvs ganaxorcielos kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba” [saqmianoba” [saqmianoba” [saqmianoba” [3333, muxli 25, nawili me, muxli 25, nawili me, muxli 25, nawili me, muxli 25, nawili me----2], mas agreTve unda daematos 2], mas agreTve unda daematos 2], mas agreTve unda daematos 2], mas agreTve unda daematos

sityvebi: “romelic ar iwvevs sityvebi: “romelic ar iwvevs sityvebi: “romelic ar iwvevs sityvebi: “romelic ar iwvevs antisocialantisocialantisocialantisocialur, antihumanur, antizneobriv ur, antihumanur, antizneobriv ur, antihumanur, antizneobriv ur, antihumanur, antizneobriv movlenebs“, da movlenebs“, da movlenebs“, da movlenebs“, da samoqalaqo kodeqsis 25samoqalaqo kodeqsis 25samoqalaqo kodeqsis 25samoqalaqo kodeqsis 25----e muxlis mee muxlis mee muxlis mee muxlis me----2 nawili2 nawili2 nawili2 nawili [3] [3] [3] [3] unda unda unda unda

Camoyalibdes Semdegi saxiT:Camoyalibdes Semdegi saxiT:Camoyalibdes Semdegi saxiT:Camoyalibdes Semdegi saxiT: “kerZo samarTlis iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos “kerZo samarTlis iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos “kerZo samarTlis iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos “kerZo samarTlis iuridiul pirs ufleba aqvs ganaxorcielos

kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba, romelic ar iwvevs kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba, romelic ar iwvevs kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba, romelic ar iwvevs kanoniT aukrZalavi nebismieri saqmianoba, romelic ar iwvevs

antisocialurantisocialurantisocialurantisocialur, antihumanur, antizneobriv movlenebs“., antihumanur, antizneobriv movlenebs“., antihumanur, antizneobriv movlenebs“., antihumanur, antizneobriv movlenebs“. garda amisa,garda amisa,garda amisa,garda amisa, adamianis uflebebisa da socialur adamianis uflebebisa da socialur adamianis uflebebisa da socialur adamianis uflebebisa da socialur----ekonomikuri ekonomikuri ekonomikuri ekonomikuri

interesebis dacvis mizniT, interesebis dacvis mizniT, interesebis dacvis mizniT, interesebis dacvis mizniT, aucileblad mimaCnia, rom kanonmdeblobiTaucileblad mimaCnia, rom kanonmdeblobiTaucileblad mimaCnia, rom kanonmdeblobiTaucileblad mimaCnia, rom kanonmdeblobiT

Page 28: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

28

gaTvaliswinebuli iqnes komerciuli bankebisagan da sxva safinanso gaTvaliswinebuli iqnes komerciuli bankebisagan da sxva safinanso gaTvaliswinebuli iqnes komerciuli bankebisagan da sxva safinanso gaTvaliswinebuli iqnes komerciuli bankebisagan da sxva safinanso

organizaciebisagan TaRliTuorganizaciebisagan TaRliTuorganizaciebisagan TaRliTuorganizaciebisagan TaRliTuri meTodebis gamoyenebiT gabriyvebuli ri meTodebis gamoyenebiT gabriyvebuli ri meTodebis gamoyenebiT gabriyvebuli ri meTodebis gamoyenebiT gabriyvebuli adamianebis gaTavisufleba maT mier aRebul sesxebze daricxuli adamianebis gaTavisufleba maT mier aRebul sesxebze daricxuli adamianebis gaTavisufleba maT mier aRebul sesxebze daricxuli adamianebis gaTavisufleba maT mier aRebul sesxebze daricxuli procentebis gadaxdisagan, riTas komerciul bankebs da sxva safinanso procentebis gadaxdisagan, riTas komerciul bankebs da sxva safinanso procentebis gadaxdisagan, riTas komerciul bankebs da sxva safinanso procentebis gadaxdisagan, riTas komerciul bankebs da sxva safinanso

organizaciebs nawilobriv mainc SeumsubuqdebaT adamianebis _ xalxis _ organizaciebs nawilobriv mainc SeumsubuqdebaT adamianebis _ xalxis _ organizaciebs nawilobriv mainc SeumsubuqdebaT adamianebis _ xalxis _ organizaciebs nawilobriv mainc SeumsubuqdebaT adamianebis _ xalxis _ mimarT Cadenili danamimarT Cadenili danamimarT Cadenili danamimarT Cadenili danaSauliSauliSauliSauli!!!!!!!!!!!!

amrigad, adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare, da, amrigad, adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare, da, amrigad, adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare, da, amrigad, adamianis _ xalxis _ interesebidan gamomdinare, da, Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad,Sesabamisad, xalxis xalxis xalxis xalxis

interesebis uzenaesobis Cems mier Seqmnili Teoriidan gamomdinare [5; 6; da sxva], interesebis uzenaesobis Cems mier Seqmnili Teoriidan gamomdinare [5; 6; da sxva], interesebis uzenaesobis Cems mier Seqmnili Teoriidan gamomdinare [5; 6; da sxva], interesebis uzenaesobis Cems mier Seqmnili Teoriidan gamomdinare [5; 6; da sxva],

saxelmwifo xelisufleba unda xelmZRvanelobdes ara kanonis uzenaesobiT, romelic, saxelmwifo xelisufleba unda xelmZRvanelobdes ara kanonis uzenaesobiT, romelic, saxelmwifo xelisufleba unda xelmZRvanelobdes ara kanonis uzenaesobiT, romelic, saxelmwifo xelisufleba unda xelmZRvanelobdes ara kanonis uzenaesobiT, romelic, rogorogorogorogorc zemoT ganxiluli magaliTebic aCvenebs, rc zemoT ganxiluli magaliTebic aCvenebs, rc zemoT ganxiluli magaliTebic aCvenebs, rc zemoT ganxiluli magaliTebic aCvenebs, zogjer iwvevs xalxis gaRatakebas da zogjer iwvevs xalxis gaRatakebas da zogjer iwvevs xalxis gaRatakebas da zogjer iwvevs xalxis gaRatakebas da

ganadgurebas, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis interesebis uzenaesobiT, xolo ganadgurebas, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis interesebis uzenaesobiT, xolo ganadgurebas, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis interesebis uzenaesobiT, xolo ganadgurebas, aramed is unda xelmZRvanelobdes xalxis interesebis uzenaesobiT, xolo

kanonebs saxelmwifo xelisufleba unda qmnides da iyenebdes swored xalxis interesebis kanonebs saxelmwifo xelisufleba unda qmnides da iyenebdes swored xalxis interesebis kanonebs saxelmwifo xelisufleba unda qmnides da iyenebdes swored xalxis interesebis kanonebs saxelmwifo xelisufleba unda qmnides da iyenebdes swored xalxis interesebis uzenaesobis uzenaesobis uzenaesobis uzenaesobis realizaciisaTvis.realizaciisaTvis.realizaciisaTvis.realizaciisaTvis.

maSasadame, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad gamiznuligamiznuligamiznuligamiznuli kanonebiskanonebiskanonebiskanonebis miRebisamiRebisamiRebisamiRebisa dadadada maTimaTimaTimaTi aRsrulebisaRsrulebisaRsrulebisaRsrulebis umkacresiumkacresiumkacresiumkacresi

dacvisdacvisdacvisdacvis pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi, anu _ ara kanonis uzenaesobis, aramed xalxis interesebis uzenaesobis anu _ ara kanonis uzenaesobis, aramed xalxis interesebis uzenaesobis anu _ ara kanonis uzenaesobis, aramed xalxis interesebis uzenaesobis anu _ ara kanonis uzenaesobis, aramed xalxis interesebis uzenaesobis pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi, sabazrosabazrosabazrosabazro urTierTobebi,urTierTobebi,urTierTobebi,urTierTobebi, iseveiseveiseveiseve rogorcrogorcrogorcrogorc TviTonTviTonTviTonTviTon kanonebi,kanonebi,kanonebi,kanonebi, daeqvemdaeqvemdaeqvemdaeqvemdebarebadebarebadebarebadebareba xalxisxalxisxalxisxalxis

interesebisinteresebisinteresebisinteresebis efeqtianefeqtianefeqtianefeqtian realizacias. realizacias. realizacias. realizacias.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. kurataSvili alfred.1. kurataSvili alfred.1. kurataSvili alfred.1. kurataSvili alfred. miznismiznismiznismiznis filosofiafilosofiafilosofiafilosofia _ _ _ _ saSualebaTasaSualebaTasaSualebaTasaSualebaTa filosofiisfilosofiisfilosofiisfilosofiis

alternativaalternativaalternativaalternativa (monografia qarTul da rusul enebze). Tbilisi: `mecniereba~, 1997. Tumca, socialuri miznis filosofiis ZiriTadi ideebi araerTxel iqna gamoqveynebuli avtoris mier jer kidev 1970 wlidan.

2. kurataSvili alfred. 2. kurataSvili alfred. 2. kurataSvili alfred. 2. kurataSvili alfred. socialuri miznis filosofia. socialuri miznis filosofia. socialuri miznis filosofia. socialuri miznis filosofia. principulad axali principulad axali principulad axali principulad axali mecnieruli mimarTuleba _ WeSmaritad adamianuri sazogadoebisa da saxelmwifos mecnieruli mimarTuleba _ WeSmaritad adamianuri sazogadoebisa da saxelmwifos mecnieruli mimarTuleba _ WeSmaritad adamianuri sazogadoebisa da saxelmwifos mecnieruli mimarTuleba _ WeSmaritad adamianuri sazogadoebisa da saxelmwifos formirebformirebformirebformirebiiiisa da funqcionirebis amosavali Teosa da funqcionirebis amosavali Teosa da funqcionirebis amosavali Teosa da funqcionirebis amosavali Teoriuli safuZveliriuli safuZveliriuli safuZveliriuli safuZveli (monografia

qarTul, inglisur da rusul enebze). Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba

“progresi”, 2003.

3. 3. 3. 3. saqarTvelos samoqalaqo kodeqsisaqarTvelos samoqalaqo kodeqsisaqarTvelos samoqalaqo kodeqsisaqarTvelos samoqalaqo kodeqsi. . . . 1997 wlis 26 ivnisi. #786-IIs.

http://tcc.gov.ge/uploads/kanonebi/samoqalaqo_kodeqsi.pdf 4. saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. . saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. . saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. . saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi. 1999 wlis 22 ivlisi. #2287 rs

http://tcc.gov.ge/uploads/kanonebi/sisxlis_samartlis_kodeqsi.pdf 5. 5. 5. 5. kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili alfredalfredalfredalfred.... xalxisxalxisxalxisxalxis interesebisinteresebisinteresebisinteresebis diqtaturisdiqtaturisdiqtaturisdiqtaturis TeoriaTeoriaTeoriaTeoria. . . . WeSmaritadWeSmaritadWeSmaritadWeSmaritad

adamianuriadamianuriadamianuriadamianuri sazogadoebisasazogadoebisasazogadoebisasazogadoebisa dadadada saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos socialursocialursocialursocialur----ekonomikuri ganviTarebis ekonomikuri ganviTarebis ekonomikuri ganviTarebis ekonomikuri ganviTarebis

ganmsazRvreli mecnieruli mimarTulebaganmsazRvreli mecnieruli mimarTulebaganmsazRvreli mecnieruli mimarTulebaganmsazRvreli mecnieruli mimarTuleba (monografia qarTul da rusul enebze).

Tbilisi: `mecniereba~, 1997.

6. 6. 6. 6. kurataSvili alfred.kurataSvili alfred.kurataSvili alfred.kurataSvili alfred. xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad

axali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianuri axali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianuri axali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianuri axali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianuri

sazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialursazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialursazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialursazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialur----ekonomikur ekonomikur ekonomikur ekonomikur mecnierebaTa sistemecnierebaTa sistemecnierebaTa sistemecnierebaTa sistemaqmnadi Teoriamaqmnadi Teoriamaqmnadi Teoriamaqmnadi Teoria (monografia qarTul, inglisur da rusul enebze).

Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba `progresi~, 2003. 7. Кураташвили Альфред А. Философско-политэкономические миниатюры.

Материалы Республиканской научной конференции: "Актуальные проблемы теории" (15-16 мая 1980 г.). Тбилиси: "Мецниереба", 1980.

Page 29: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

29

Сергей Станиславович Гасанов (Киев, Украина) Кандидат экономических наук, доцент, заслуженный экономист Украины,

директор Научно-исследовательского финансового института Академии финансового управления Министерства финансов Украины

ПРОБЛЕМЫ ТРАНСПАРЕНТНОСТИ В СИСТЕМЕ УПРАВЛЕНИЯ ГОСУДАРСТВЕННЫМИ ФИНАНСАМИ

Международными финансовыми организациями разработаны рекомендации по обеспечению транспарентности в бюджетно-налоговой сфере, определены стандарты и нормы для надлежащего бюджетного учета и контроля, направленные на соблюдение при проведении бюджетных операций определенных принципов и правил, которые являются основой подотчетности органов государственного управления широкой общественности. Предполагается проведение мониторинга и анализа показателей динамики бюджетной сферы, а также предоставление и учет критических замечаний, предложений и рекомендаций со стороны всех заинтересованных учреждений и физических лиц [1]. Среди таких документов следует назвать Кодекс надлежащей практики обеспечения прозрачности в бюджетно-налоговой сфере (Code of Good Practices on Fiscal Transparency), разработанный специалистами МВФ (далее - Кодекс), Руководство по обеспечении прозрачности в бюджетно-налоговой сфере (Fiscal Transparency Manual), Рекомендации ОЭСР по вопросам прозрачности в бюджетной сфере (OEСD Best Practices for Budget Transparency, Recommendation of the Council on Budgetary Governance 18 February 2015), Руководство по статистике государственных финансов МВФ (Government Finance Statistics Manual 2014). Они не имеют статуса обязательных, однако рекомендуются для использования с целью улучшения бюджетного процесса. Кодекс является основным документом по вопросам обеспечения прозрачной деятельности органов государственного управления, который рекомендуется МВФ. Им предусмотрено:

- четкое определение функций и обязательств органов государственного управления, а также обнародование информации о том, какие функции закрепляются за каждым подсектором;

- установление правовых, нормативных и административных основ управления бюджетно-налоговой сферой;

- обеспечение открытости бюджетного процесса путем его ориентации на достижение четко определенных целей экономической и фискальной политик, а также графиков подготовки соответствующих материалов;

- исполнение подробно выписанной процедуры мониторинга бюджетного процесса; - предоставление доступной и исчерпывающей информации о развитии бюджетной

сферы в прошлом, текущем и будущем периодах; - обеспечение достоверности предоставленной информации путем приведения ее в

соответствие с принятыми стандартами качества данных, результатами внутреннего и внешнего аудита в финансовой сфере.

В частности, рекомендуется регламентировать функции и обязательства органов государственного управления по вопросам проведения фискальных операций и отделить их от остальной части государственного сектора. Такое разграничение является основой для формулирования конкретных задач, которые должны выполняться каждой структурной единицей государственного управления в ходе подготовки и предоставления отчетности по вопросам проведения фискальной политики. Кроме того, управление в бюджетно-налоговой сфере должно осуществляться при наличии четкой и открытой нормативной и административной систем. Поэтому актуальными являются вопросы разграничения полномочий относительно мобилизации ресурсов (с использованием инструментов налогообложения, заимствований, трансфертов и т.д.) и расходных полномочий между различными уровнями сектора государственного управления. Четкие

Page 30: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

30

разграничения необходимы также относительно полномочий исполнительной и законодательной властей при проведении фискальной политики. Рекомендовано определить полномочия и обязанности каждой структурной единицы государственного управления по вопросам подготовки и обнародования информации, которая должна предоставляться при подготовке проекта государственного бюджета, отчетности о достижении бюджетных показателей в течение установленных периодов, а также подготовки и обнародования отчетов об исполнении государственного бюджета. Согласно Кодексу необходимо классифицировать финансовые операции и выполнить ряд требований. Бюджетно-налоговая сфера отражает финансовые операции, которые проводятся в рамках сектора общего государственного управления. Поэтому обеспечение их прозрачности предполагает отделение последнего от частного сектора, а также от тех подсекторов госсектора, которые не относятся к операциям органов государственного управления. Необходимо разграничить полномочия между органами государственного управления в структуре сектора общего государственного управления (центральное правительство, региональные и местные органы государственного управления, социальные фонды).

Подготовка государственного бюджета должна подчиняться достижению целей макроэкономической и фискальной политик, осуществляться в соответствии с установленным законом графиком. Особое внимание должно быть уделено вопросам регулирования бюджетной и внебюджетной деятельности в рамках бюджетной политики. Необходимо установить четкие процедуры мониторинга исполнения бюджета. Соответствующая информация должна регулярно предоставляться общественности, а также охватывать как бюджетную, так и внебюджетную деятельность органов государственного управления. Форма предоставления бюджетной информации должна быть пригодной для использования в процессе независимого анализа фискальной политики.

В течение 2013 г. МВФ проводил консультации с правительствами, институтами гражданского общества, академическими кругами и участниками финансовых рынков относительно путей улучшения стандартов фискальной прозрачности и совершенствования инструментов ее оценки. По результатам консультаций в 2014 г. принята новая редакция Кодекса прозрачности в бюджетно-налоговой сфере (The Fiscal Transparency Code) [2]. Пересмотренный Кодекс призван улучшить стандарты фискальной отчетности, выявить и устранить пробелы в фискальной информации, способствовать фискальной прозрачности в странах с различным уровнем развития. Эти изменения должны помочь органам государственного управления, гражданам, институтам гражданского общества и участникам рынков получить более полное представление о состоянии государственных финансов.

Структура и содержание рассмотренного Кодекса по ряду аспектов отличаются от предыдущего Кодекса. В обновленном Кодексе большее внимание уделено продуктам бюджетной отчетности. Многие принципы Кодекса редакции 2007 г. основывались на четкости юридических, институциональных и процедурных механизмов фискальной отчетности. В пересмотренном Кодексе эти принципы в основном сохранены, но переработаны с акцентом на качестве фискальной отчетности для оценки прозрачности; во-вторых, выделены вопросы, которые являются наиболее важными для разработки и проведения макроэкономической политики: оценка государственных расходов и финансовой отчетности (Public Expenditure and Financial Accountability, PEFA), анализ бюджетных рисков.

ЛИТЕРАТУРА

1. Code of Good Practices on Fiscal Transparency (2007); Manual on Fiscal Transparency; Fiscal Transparency: Concepts, Measurement and UK Practice; Fiscal Transparency, Accountability, and Risk [Электронный ресурс].— https://yandex.ua/search/?rdrnd=83223&text=Code%20of%20Good%20Practices%20on%20Fiscal%20Transpar ency&clid=2186621&lr=143&p=1.

2. The Fiscal Transparency Code [Электронный ресурс].— http://blogpfm.imf.org/fi les/ft-code.pdf.

Page 31: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

31

Пётр Михайлович Леоненко (Киев, Украина) Доктор экономических наук, профессор, заведующий отделом теории экономики и финансов Государственного учебного-исследовательского учреждения (ГУИУ) «Академия финансового

управления», академик Международной Академии социально-экономических наук

ПОЛИТИЧЕСКАЯ ЭКОНОМИЯ: ИСТОРИЧЕСКАЯ РЕТРОСПЕКТИВА И СОВРЕМЕННОСТЬ

В нынешнем году исполнилось 400 лет со дня выхода в свет (1615, г. Руан, Франция) произведения известного французского меркантилиста Антуана де Монкретьена «Трактат политической экономии», 210 лет с начала преподавания политической экономии в Харьковском университете (1805), 150 лет со дня рождения выдающегося украинского ученого-экономиста, государственного деятеля М. И. Тугана-Барановского (1865–1919). Все эти даты объединяет ключевое понятие «политическая экономия». Однако истолкование значения и последствий упомянутых выше событий и их связующего звена оказывается разным и подверженным изменениям во времени и пространстве.

Для многих выход в свет произведения А. Монкретьена – это незаурядное событие, поскольку оно увязывается с первым появлением термина «политическая экономия» как самостоятельной экономической науки. Профессор П. Груневеген (Австралия) в знаменитой энциклопедии «Новый Полгрэйв» подчёркивает специфический контекст появления и употребления этого термина. Первоначальное это французское происхождение в XVII в. закономерно обусловлено повышенным вниманием в этой стране и в это время к проблемам строительства национальных государств, которое привело к расширению значения термина «государственное управление» [1, c. 681]. На этом же положении в контексте рассмотрения меркантилизма акцентирует внимание профессор В. Аллен (США): «Рецепты и предписания меркантилизма представляли собой экономический компонент стратегии создания национальных государств, обосновывая национальную унификацию и предлагая некоторые процедуры её достижения; особенно это проявилось в Англии, Франции и Испании» [1, c. 543]. Учёный уместно подчёркивает отличия XVI и XVII вв. в области экономических знаний: на протяжении первого из этих столетий «ещё сохранилась зависимость от средневековых традиций», а в течение второго – «были заложены прочные основы современной экономической науки» [1, c. 543].

Заметим, что в переводе с греческого термин «политическая экономия» означает «законы государственного (общественного) и домашнего хозяйства», а в содержательном смысле – «искусство управления государственным и домашним хозяйством», «законы управления хозяйством». В современной терминологии понятие «политическая экономия» охватывает уровни макро- и микроэкономики, позитивную и нормативную составные. Однако трактовка значения термина «политическая экономия» и контекста его появления никогда не были однозначными. И ныне продолжает оставаться не меньше, а то и больше тех, кто считает появление термина без существования в то время науки, обозначенной им. В более широком плане вопрос заключается в правильном решении проблемы: меркантилизм – это предыстория экономической науки (политической экономии) или её первая научная школа? До сих пор она однозначно не решена, хотя, очевидно, превалируют негативные ответы на вторую часть поставленного выше вопроса.

Известный австро-американский экономист, историк экономической мысли Й. Шумпетер (1883–1950) вообще считал вопрос о времени возникновения термина и науки «политическая экономия» малозначительным, автора термина – малозначительным экономистом, незаслуженно обессмертившим своё имя [2, с. 25].

Однако, во-первых, при этом Шумпетер честно констатировал наличие противоположной точки зрения в работах некоторых авторов XIX-XX вв. [2, с. 213]. Во-вторых, ученый пишет, что Монкретьен утвердждал как типичную точку-зрения о выгоде торговца и его обогащении «за счет надувательства и эксплуатации других людей» [2,

Page 32: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

32

с. 472]. Одновременно Шумпетер признает, что мало-кто из тогдашних меркантилистов преодолел полностью эту точку зрения. По мнению Шумпетера, «основная масса литературы (XVII в. – Авт.) лежит между двумя этими крайностями» [2, с. 473]. В-третьих, и это главное, Шумпетер в процессе критического анализа громаднейшего массива экономической литературы многих веков обосновал ключевые понятия: «наука»; «научный прогресс», «классическая ситуация», «изменения классических ситуаций» (в современной терминологии – научная парадигма и парадигмальные изменения в экономической теории); «экономия», «экономическая мысль», «политическая экономия», «экономическая теория», («экономический анализ») и многие другие.

Творческое использование всех этих понятий в их взаимосвязях и взаимодействии, учет их различий и в наши дни являются исходным пунктом на пути правильного решения важнейших, но по-прежнему, дискуссионных вопросов в области методологии экономической теории, в частности, ее составных, структуры, предмета и метода, классификации.

Среди многих дискуссионных вопросов политической экономии в современных условиях на первое место поставим вопрос о ее предмете. Господствует точка зрения об изменениях его по мере социально-экономических изменений и развития самой науки. При этом возник еще один дискуссионный вопрос: происходит расширение или сужение предмета политической экономии (экономической теории) с течением времени? Как и в остальных случаях, имеют место противоположные ответы известных ученых-экономистов.

Вместе с тем в современной экономической литературе выдвинуто и обосновано положение о неизменности предмета политической экономии с содержательной точки зрения. Основным аргументом в пользу этого положения является то, что экономические законы – предмет этой науки – проявляются только через деятельность людей. Изучение человеческой деятельности (она рассматривается как в форме социально-экономических отношений, так и в других формах) как раз и представляет собой процесс познания экономических законов [3, c. 108]. С точки зрения определения предмета политической экономии важное значение имеет уяснение следующих особенностей экономической деятельности людей. Во-первых, это сознательная, целесообразная деятельность, которая обусловливается различными потребностями, мотивами и интересами. Во-вторых, в этой деятельности люди вступают и в отношения с природой, и во многообразные взаимоотношения во всех формах общественного воспроизводства – в производстве, распределении, обмене потребления. В-третьих, на экономическую деятельность воздействуют все составные общества – политика, культура, социальная психология и т. д. Тем самым облегчается возможность междисциплинарных исследований, привнесение в экономические исследования элементов междисциплинарности. В-четвёртых, экономическая деятельность ведёт к различным изменениям в обществе и экономике, природной и социальной сфере, а изменения, в свою очередь, воздействует на экономическую деятельность. Глубина, размах, направление изменений, в частности экономических реформ, определённым образом соотносятся с влиянием на предметную сферу политической экономии, изменением её рамок. Однако при этом речь идёт не об изменениях предмета политической экономии как такового, а об изменениях внутри этого предмета, например изменениях в составе и содержании социально-экономических отношений.

ЛИТЕРАТУРА:

1. Груневетен П. «Политическая экономия» и «экономическая наука» // Экономическая теория / Под ред. Дж. Итуэлла, М. Милтейта, П. Ньюмена; пер. с англ. – М.: ИНФРА-М, 2004. – ХІІ. – 931 с.

2. Шумпетер Й.А. История экономического анализа: В 3-х т. / Пер. с англ. под ред. В.С. Автономова. – СПб.: Экономическая школа, 2001 – XLIII+1664 с.

3. Политическая экономия: прошлое, настоящее, будущее. Материалы круглого стола, посвященного 400-летию политической экономии // Экономическая теория. – 2015. – № 4. – С. 109–116.

Page 33: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

33

Ольга Николаевна Яценко (Киев, Украина) доктор экономических наук, профессор кафедры международной торговли ГВУЗ «Киевский национальный экономический университет имени Вадима Гетьмана»

ОСОБЕННОСТИ УЧАСТИЯ КИТАЯ

В ФОРМИРОВАНИИ МЕЖДУНАРОДНОЙ И РЕГИОНАЛЬНОЙ ТОРГОВОЙ ПОЛИТИКИ

Китай реализует стратегию создания государства инновационного типа. Важную

роль сыграла внешнеторговая политика Китая, которая в течение последнего десятилетия значительно трансформировалась. Указанное выше является весомым индикатором присутствия страны в мировой экономической системе и представляет практический интерес. Эти положения обусловили выбор темы исследования, ее логику и структуру.

Во время налаживания многосторонней торговли и правил, Китай за основу своих международных экономических и торговых отношений ставит торговую и инвестиционную либерализацию, а также облегчение с помощью региональных, субрегиональных и двусторонних коопераций, имеющих целью расширить процент сближение с различными странами и регионами для достижения взаимных выгод и ситуаций «выигрыш-выигрыш». Китай понимает, что в развитии мировой торговой системы главная роль принадлежит многосторонней торговой системе и дополнительная –двусторонней и региональной либерализации, которые могут быть комплементарными параллельными линиями торговой политики.

Китай активизирует свою деятельность в направлении подписания соглашений о свободной торговле. К концу 2013 г., Китай начал участвовать в 12 зонах свободной торговли, то есть более тесных экономических отношениях с 20 странами и территориями, 10 из которых уже работают полностью. Соглашения о зоне свободной торговли с Исландией и Швейцарией все еще проходят процедуру ратификации. Недавно Китай также заключил 6 соглашений о зоне свободной торговли с 22 странами и регионами.

Китай продолжает быть активным участником Азиатско-Тихоокеанского экономического сотрудничества, ASEAN, встреч Китая, Японии и Республики Корея, Саммитов Восточной Азии, Форума Китайско-Африканского сотрудничества, Комитета по Сотрудничеству субрегиона Большого Меконга, Комитета Регионального Экономического Сотрудничества Центральной Азии, Большой Тюменской инициативы и других объединений регионального и субрегионального экономического сотрудничества.

Китай принимал встречи АПЕК в 2014 г. Темы этих встреч были определены как «Формирование будущего сотрудничества в Азиатско-Тихоокеанском регионе». Три доклада по данной теме были следующими: Ускорение региональной экономической интеграции, Поддержка инновационного развития, экономических реформ и роста, а также укрепление всестороннего развития связи и инфраструктуры. В плане экономики и торговли, Китай сфокусировался на следующих четырех аспектах: поддержке многосторонней торговой системы в противовес протекционизма; продвижение работы в направлении развития Азиатско-Тихоокеанского зоны свободной торговли; активизации сотрудничества глобальных производственно-сбытовых цепочек и цепочек поставок; укрепление экономического и технического сотрудничества.

Однако необходимо отметить, что Китай все еще является развивающейся страной с тяжелыми и многочисленными задачами для развития. Тем не менее Китай пытается соблюдать обязательства по развитию в соответствии со своей национальной ситуации. Последнее время наблюдается углубление сотрудничества Юг-Юг. Китай активно представляет интересы и участвует в международных кооперациях развития, предоставляя экономическую и техническую помощь, по возможности, другим развивающимся странам, особенно странам с низким уровнем развития в рамках сотрудничества

Page 34: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

34

«Юг-Юг», помогая им больше участвовать в обсуждении мировых вопросов, адаптации их к процессу глобализации, улучшая уровень жизни населения и поддерживая их экономическое и социальное развитие посредством роста инфраструктурного строительства, предоставляя нулевой тарифный режим. С 1.01.2014 г. Китай наложил такой нулевой тарифный режим на 95% тарифных позиций из 35 стран с самым низким уровнем развития, имеющих дипломатические договоренности с Китаем. В марта 2014 р. ХІ Президент Цзиньпин объявил на Переговорном форуме лидеров БРИКС - Африки, что целью Китая к началу 2015 г. является достижение нулевого тарифного режима на уровне 97% тарифных позиций экспорта, который идет в КНР из стран с наименьшим уровнем развития и которые имеют дипломатические договоренности с Китаем. Указанное внедрение соглашений о нулевом тарифе коснулось экспорта из стран в Китай с 1.07.2010 г., имеющих низкий уровень развития. Благодаря договоренностям о нулевом тарифе для стран с низким уровнем развития, 26 стран – бенефициаров экспортировали товаров на сумму 2,25 млрд. дол. США в результате освобождения от уплаты тарифной ставки на сумму 1,34 млрд. юаней по состоянию на апрель 2013 г. За пять последних лет Китай стал крупнейшим рынком для экспорта продуктов из наименее развитых стран; данный экспорт в Китай составил примерно ¼ общего экспорта этой группы стран. Выражая свою привязанность, Китай надеется, что другие развивающиеся страны и развитые страны присоединятся к улучшению доступа развития к рынку стран с самым низким уровнем. Для этого Китай постоянно перечисляет средства в Глобальный трастовый фонд, который является частью Дохийской программы.

Кроме того, Китай является наблюдателем в Соглашении о многосторонней торговле в гражданской авиации и участником Соглашения о Технологической информации (ИТА). В рамках ВТО Китай принимает участие в следующих группах: страны-члены, страны, недавно присоединились к участникам (RAMs), G-20, G-33 и «W52» спонсоры.

Таким образом, присоединение КНР к глобальной торговой системе ВТО в 2001г. привело к динамичному ускорению рыночных реформ в стране и ее стремительному экономическому росту.

Список использованных источников

1. Trade Policy Reviews [Електронний ресурс]. – Режим доступу: https://www.wto.org/english/tratop_e/tpr_e/tpr_e.htm

2. Актуальні засади формування стратегічного партнерства України і КНР [Електронний ресурс]. – Режим доступу: http://old.niss.gov.ua/Table/01092010/0901_dopov.pdf

3. Геополітична ситуація Китаю. КНР [Електронний ресурс]. – Режим доступу: http://www.geograf.com.ua/geoinfocentre/23-countries-styding-tourism/289-geopolitychna-sytuatsiya-kytau

4. Звіт Секретаріату СОТ про торговельний режим Китаю від 7.10.2014 р. № WT/TPR/S/300/Rev.1. [Електронний ресурс]. – Режим доступу: www.wto.org.

5. Огляд торгового режиму Китаю, підготовлений Органом огляду торгових режимів СОТ від 27.05.2014 р. № WT/TPR/G/300. [Електронний ресурс]. – Режим доступу: www.wto.org.

6. Інформація по країні. [Електронний ресурс]. – Режим доступу: http://uk.wikipedia.org/wiki/Китайська_Народна_Республіка

7. Trade Policy Review of China. International Centre for Trade and sustainable development. [Електронний ресурс]. – Режим доступу: http://www.ictsd.org/bridges-news/мосты/news/обзор-торговой-политики-китая

Page 35: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

35

Наталия Николаевна Грущинская (Киев, Украина) Доктор экономических наук, профессор кафедры международной экономики и

экономической дипломатии Дипломатической академии Украины при Министерстве иностранных дел Украины

ГЕОСПЕЦИАЛИЗАЦИЯ:

ОСОБЕННОСТИ В СОВРЕМЕННОМ ГЛОБАЛЬНОМ ПРОСТРАНСТВЕ

Взаимосвязанность международной специализации с геополитическими

процессами является характерным признаком современных мировых процессов. В таком контексте, геоспециализация может рассматриваться в двух

направлениях своей реализации по отношению к странам: страны, на которых влияет геоспециализация (pasivus) – пассивные и страны, которые влияют на геоспециализацию других стран (activus) - активные.

Например, как ответить на вопрос: что определяет направления специализации США? Насколько геополитика влияет на выбор специализации страны? Скорее наоборот, структура специализации США обусловливает ее геополитический вектор. Взаимодополняемость и гармоничность геополитики, геоэкономики и международной специализации – показатели успешных экономик и политик стран.

Геоспециализация представляет собой сочетание понятий специализации и геоэкономики; понятие, которое характерно для современного периода мировых процессов, для которых характерны широкие глобальные, инновационные, информационные, технологические особенности.

Исходя из таких характеристик, геоспециализация – это международная специализация национальной экономики, которая переделяется геоэкономическими и геополитическими влияниями.

Также, геоспециализация обусловливается интеграционной принадлежностью, политической ситуацией на внутреннем и внешнем рынках, зависит от географического расположения, а соответственно от уровня сотрудничества со странами – соседями, который, в свою очередь, определяется их внешней политикой.

Технологические трансформации современных глобальных процессов обусловливают значительные изменения в структурах международной специализации каждой национальной экономики, в том числе и Украины.

Особое значение для определения национальной экономики в современных мирохозяйственных процессах приобретают инновационные, информационные, технологические трансформации глобальных процессов и их влияние на национальные экономики.

Современные разграничения стран мира обусловливается международным разделением труда; постоянными нарушениями равновесия мирового хозяйства, поиском эффективных технологий и способов производства, которые позволяют улучшать условия жизни людей.

Page 36: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

36

mindia okujava (Tbilisi, saqarTvelo)mindia okujava (Tbilisi, saqarTvelo)mindia okujava (Tbilisi, saqarTvelo)mindia okujava (Tbilisi, saqarTvelo) samarTlis doqtori, ssip soxumis saxelmwifo universitetis

asistent-profesori

saqarTvelos mTavrobis uflebamosilebaTa saqarTvelos mTavrobis uflebamosilebaTa saqarTvelos mTavrobis uflebamosilebaTa saqarTvelos mTavrobis uflebamosilebaTa

zogierTi Tavisebureba zogierTi Tavisebureba zogierTi Tavisebureba zogierTi Tavisebureba

saqarTvelos konstituciis mixsaqarTvelos konstituciis mixsaqarTvelos konstituciis mixsaqarTvelos konstituciis mixedviTedviTedviTedviT

saqarTvelos 1995 wlis konstituciaSi 2010 wels Setanili cvlilebebis

safuZvelze aRmasrulebeli xelisufleba gadavida mTavrobis xelSi, romelic, Tavis mxriv, angariSvaldebuli da pasuxismgebelia mxolod parlamentis winaSe. warsulSi

prezidentis institutisaTvis mikuTvnebuli vrceli uflebamosilebebis arsebiTad

SezRudvis safuZvelze, ZiriTadad gaZlierebul iqna saqarTvelos mTavroba. am

mimarTulebiT gvinda ganvixiloT saqarTvelos mTavrobis zogierTi uflebamosileba

samarTalSemoqmedebis sferoSi. samarTalSemoqmedebis sferoSi saqarTvelos

mTavrobis uflebamosilebaTa zrdis tendencia mkafiod gamoikveTeba saqarTvelos

konstituciiTa da „normatiuli aqtebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoniT saqarTvelos

mTavrobisaTvis miniWebuli uflebamosilebebis urTierTSedarebis safuZvelze.

saqarTvelos konstituciis Sesabamisad, mTavroba konstituciisa da sxva

sakanonmdeblo aqtebis safuZvelze da maT Sesasruleblad iRebs dadgenilebasa da gankargulebas, romlebsac xels awers premier-ministri [1, gv. 17].

saqarTvelos mTavrobis dadgenileba aris normatiuli aqti, romelsac is iRebs im

SemTxvevaSic, Tu Sesabamisi sakiTxi mowesrigebuli ar aris saqarTvelos sakanonmdeblo

aqtiT (garda im SemTxvevisa, roca sakiTxi ganekuTvneba sxva organos uflebamosilebas)

da misi miReba gamowveulia gadaudebeli aucileblobiT. aseT SemTxvevaSi mTavroba

valdebulia araugvianes 1 Tvisa saqarTvelos parlaments warudginos sakanonmdeblo

aqtis proeqti, romliTac gaTvaliswinebuli iqneba saqarTvelos mTavrobis an sxva

organos/Tanamdebobis piris mier Sesabamis sakiTxze kanonqvemdebare normatiuli aqtis

miRebis/gamocemis uflebamosileba. Tu saqarTvelos parlamenti Sesabamis kanonproeqts

ar miiRebs misi wardgenidan 3 Tvis vadaSi, saqarTvelos mTavrobis dadgenileba Zaladakargulad iTvleba. am SemTxvevaSi saqarTvelos mTavrobas aRar aqvs ufleba, imave

sakiTxze miiRos dadgenileba [2, gv. 5].

am SemTxvevaSi niSandoblivia ara mxolod is garemoeba, rom saqarTvelos

mTavroba nebismier kanoniT ganusazRvrel SemTxvevaSi gamoscems normatiuli aqts,

aramed is, rom mTavroba ukve erTgvari precedentuli samarTlis Semoqmedis rolSi

gvevlineba.

aRsaniSnavia, rom am saxis vrceli uflebamosilebiT ar arian aRWurvilni arc

farTo sakanonmdeblo uflebebis mqone mTavrobebi, arc supersaprezidento

respublikis prezidentebi. magaliTad safrangeTis konstituciis Tanaxmad, mTavrobas

SeuZlia Tavisi programis Sesasruleblad parlaments mimarTos, raTa SezRuduli vadis ganmavlobaSi, ordonansebis gamocemis gziT ganaxorcielos RonisZiebebi,

romlebic Cveulebriv ganekuTvneba sakanonmdeblo sferos [3, gv. 585].

amasTan, ordonansebs gamoscems ministrTa sabWo anu organo, romlis

gadawyvetilebebi gamoicema prezidentis xelmoweriT da ara premier-ministris

xelmoweriT.

maSasadame, safrangeTis konstituciis safuZvelze aRmasrulebeli

xelisuflebis mier ordonansebis gamocemisas mkafiod aris gansazRvruli:

Page 37: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

37

a) sakiTxTa wre (anu mTavrobis programiT gaTvaliswinebuli sakiTxebi)

romlebTan dakavSirebiT gamoicema ordonansi; vada, romlis ganmavlobaSi

ordonansebis meSveobiT moxdeba am sakiTxTa regulireba;

b) rac yvelaze mniSvnelovania, mTavroba am uflebis gamosayeneblad winaswar

mimarTavs parlaments Sesabamisi nebarTvis misaRebad;

g) ordonansi gamoicema mTlianad aRmasrulebeli xelisuflebis mier da ara

romelime calke aRebuli misi organos mier. rac xazs usvams misi legitimaciis maRal xarisxs.

magaliTad, braziliis konstituciis Tanaxmad prezidenti amzadebs

delegirebul kanonebs da iTxovs delegirebas erovnuli kongresisagan [4, gv. 85].

amasTan, aRniSnuli uflebis delegirebis Sesaxeb kongresis rezoluciiT

ganisazRvreba misi Sinaarsi da moqmedebis vada. yvela SemTxvevaSi ki konstituciiT

mkacrad aris gansazRvruli is sferoebi, romelTa regulireba delegirebuli

kanonebiT dauSvebelia. rac Seexeba prezidentis mier dekretebisa da dadgenilebebis

gamocemas isini SeiZleba gamoices mxolod kanonebis ganuxrelad da zustad

aRsrulebis miznebidan gamomdinare. aseve, niSandoblivia is xangrZlivi vadebi,

romelTa ganmavlobaSi, erTi mxriv, saqarTvelos mTavrobam unda mimarTos parlaments (araugvianes erTi Tve) da, meore mxriv, parlamentma unda miiRos gadawyvetileba (sami

Tve wardgenidan) gadaudebeli aucileblobisas mTavrobis mier gamocemul normatiul

aqtTan dakavSirebiT kompetenciis gansazRvris Taobaze. amisagan gansxvavebiT,

magaliTad, argentinis konstituciiT gansakuTrebuli garemoebebis arsebobisas

aRmasrulebeli xelisuflebis mier gamocemuli sakanonmdeblo xasiaTis debulebebis

gamocemisas ministrTa kabinetis Tavmjdomare personalurad aris valdebuli es

gadawyvetileba aTi dRis vadaSi warudginos gansaxilvelad kongresis gaerTianebul

mudmiv komitets. komitetma ki es sakiTxi specialuri msjelobisaTvis aTi dRis

vadaSi unda gaitanos TiToeuli palatis plenarul sxdomaze, romelic orive

palatis mier dauyovnebliv unda iqnes ganxiluli [5, gv. 120]. amdenad, saqarTvelos kanonmdebloba saqarTvelos mTavrobas uCveulod vrcel

sivrcesa da vadebs ganusazRvravs saqarTvelos parlamentisagan damoukidebeli

samarTalSemoqmedebiTi saqmianobisaTvis.

Cven viziarebT debulebas, rom msgavsi saxis „daukonkretebeli da aramkafiod

gansazRvruli zogadi xasiaTis daTqma, romelic aRmasrulebel xelisuflebas aniWebs

uflebamosilebas calkeul SemTxvevaSi TviTon gansazRvros Tavisuflebis farglebi,

ar Seesabameba administraciis kanonierebis princips. garda amisa, aRniSnuli

gamomdinareobs xelisuflebis danawilebis principidanac. Tu aRmasrulebeli

xelisuflebis uflebamosileba ar aris sakmarisad naTlad gansazRvruli, maSin igi

aRar aris kanonebis aRmasrulebeli da kanonmdeblis direqtivebis gamtarebeli, aramed maT magivrad iRebs gadawyvetilebebs, rac arRvevs xelisuflebis danawilebis

princips“ [6, gv. 320].

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1.1.1.1. saqarTvelos 1995 wlis 24 agvistos konstituciasaqarTvelos 1995 wlis 24 agvistos konstituciasaqarTvelos 1995 wlis 24 agvistos konstituciasaqarTvelos 1995 wlis 24 agvistos konstitucia (axali redaqcia). gv. 27. https://matsne.gov.ge, ukanasknelad iqna gadamowmebuli - 03.11.2015.

2.2.2.2. normatiuli aqtebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni.normatiuli aqtebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni.normatiuli aqtebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni.normatiuli aqtebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni. gv. 14. https://matsne.gov.ge, ukanasknelad iqna gadamowmebuli - 27.10.2014.

Page 38: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

38

3.3.3.3. safrangeTis respublikis konstitucia, sazRvargareTis qveynebsafrangeTis respublikis konstitucia, sazRvargareTis qveynebsafrangeTis respublikis konstitucia, sazRvargareTis qveynebsafrangeTis respublikis konstitucia, sazRvargareTis qveynebis is is is

konstituciebi, nawili II,konstituciebi, nawili II,konstituciebi, nawili II,konstituciebi, nawili II, SemdgenelTa jgufis xelmZRvaneli da pasuxismgebeli

redaqtori: vasil gonaSvili. Tb., 2008.

4.4.4.4. braziliis federaciis konstitucia, sazRvargareTis qveynebis braziliis federaciis konstitucia, sazRvargareTis qveynebis braziliis federaciis konstitucia, sazRvargareTis qveynebis braziliis federaciis konstitucia, sazRvargareTis qveynebis

konstituciebi, mekonstituciebi, mekonstituciebi, mekonstituciebi, me----5 nawili,5 nawili,5 nawili,5 nawili, SemdgenelTa jgufis xelmZRva-neli da pasuxismgebeli

redaqtori samarTlis doqtori vasil gonaSvili. Tb., 2007.

5.5.5.5. argentineli eris konstitucia,argentineli eris konstitucia,argentineli eris konstitucia,argentineli eris konstitucia, sazRvargareTis qveynebis konstituciebi, pirveli nawili (meore gadamuSavebuli gamocema), SemdgenelTa jgufis xelmZRvaneli

da pasuxismgebeli redaqtori samarTlis doqtori vasil gonaSvili. Tb., 2008.

6.6.6.6. Svabe i.Svabe i.Svabe i.Svabe i. germaniis federaluri sakonstitucio sasamarTlos gadawyvetilebebi,

samecniero redaqtorebi: konstantine kublaSvili, Tevdore niniZe, beso lolaZe,

qeTevan eremaZe. stilisturi redaqtorebi: zaza bziSvili, TinaTin qoqraSvili.

mTargmneli: eTer CaCaniZe.

Page 39: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

39

Jurate Merkiene (Vilnius, Lithuania) Lecturer of Business English at Vilniaus kolegija/University of Applied Sciences

Ingrida Galkauskiene (Vilnius, Lithuania) Lecturer of Business English at Vilniaus kolegija/University of Applied Sciences

THE FUTURE OF BUSINESS CITIZENSHIP

Introduction. A sense of change is coming into our lives. Living on the cusp of the post-industrial revolution we can finally take a glimpse of what the new model of sustainable business and purpose-inspired capitalism could look like. The only way to motivate people to join us in this effort to change the rules is if they believe in what is being built.Therefore nurturing a socially responsible individual is and will remain the task of teachers, parents, and all those inspirational, forward-looking people to whom society is the place where the young generation is taken care of, nurtured to become strong and responsible members of society.These changes are dynamic and members of society have many responsibilities. For one the teacher‘s task is not only to be eloquent in a given subject but also include issues like ethics, and of course most important of all, the attitude towards life, philosophical notions of society and the global world.

How can we encourage business citizenship? Many books and articles have been written about the most pending issues of the 21 st century. However, attention should be paid to a recent one by P.Klein. The ideas concerning the priorities were mentioned as a threshold to transition of a new outlook to corporate companies.Much has been spoken about the vision for the future based on the input from corporate leaders. They have noticed that most of the ways in which businesses currently contribute to social change are not as effective for companies or communities as they could be. Scholars, forward looking businessmen acknowledge the fact that leading businesses commit to bold social goals, and integrate social change in all aspects of their operations.Corporations should become more effective players of social change by providing specific ideas for what should be done using a new approach and attitude in the forthcoming decade.

P.Klein distinguishes seven points to help executives and future business leaders become socially responsible and boast of business citizenship.The first point is achieved by moving the businesses towards a more compelling long-term vision, singling out the big issue, declaring a clear goal, and actuating the resources available. Corporations become successful because they identify problems, allocate resources to uncover and deliver solutions, and are accountable for what happens.The second point of importance is to make more effort to engage the millennials in the workforce. The authors William Strauss and Neil Howe believe that each generation has common characteristics that give it a specific character, with four basic generational archetypes. According to their theory, they predicted millennials will become more "civic-minded with a strong sense of community both local and global.Employees of this generation want to be rewarded in ways that go beyond compensation and expect their employers to support their interest in social change. These employees also want to apply what they know to issues that they are passionate about. Millennials have low trust in government, and are thus reaching out to business to help address today's huge social issues, are passionate about driving change, and are eager to work with business to make it happen. Millennials do not hesitate to punish brands that misbehave, and are willing to reward brands that behave like good citizens with loyalty and positive word of mouth. While millennials are already able to identify a few brands that are leading in this area, the majority, say they expect businesses to do much more. It is clear that the time has come for companies and brands to redefine their purpose and citizenship efforts, or prepare to be less relevant. Businesses have the potential and the possibility to make a real change in society happen faster and more efficiently compared to governments. Businesses have the resources – from financial means, collective intelligence to technology – to contribute and make a difference. The millenials are making a demand of businesses becoming active citizens,

Page 40: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

40

making an impact, talking about your efforts, involving customers.In return the millenials become loyal participants of a company, spread positive word of mouth.Millenials believe in active citizenship, volunteering, doing what you can when it is necessary. All in all, it means being a game changer. Active citizenship can be defined as using social media to increase awareness of important issues, knowing that companies care as much about their social impact as financial performance, influencing others to get involved in an issue, buinesses living their purpose and value.Susan Heaney says“Companies should focus on the intersection of what is important to the planet, what is important to their stakeholders, and where they can have impact. Find, fit, focus.Don‘t let CSR be an island of the coast.“ The third issue is the necessity of reacting to critical remarks and taking heed of the problem. P. Klein thinks it is important to engage all those who are critical on the issues. Instead of arguing find out about the expectations, solve the problems and demonstrate the willingness to change for the better. Corporations that include the perspectives of advocacy organizations create opportunities to make meaningful changes.This has led to the development of forward-looking commitments covering every area of business—nutrition, water, rural development, sustainability, and compliance.” According to the fourth point it is necessary to begin to allocate some of the company’s philanthropic giving to social purpose businesses. This will establish a base of social investment the results of which can be quantified while preserving philanthropic commitments that are meaningful to employees. The fifth issue is to ensure that all strategic investments include credible ways of measuring and evaluating performance. The sixth point is connected to the reduction of cost and improving efficiency. There seems to be a lot of red tape concerning reporting of corporate social responsibility. The seventh issue urges companies to be troublesome in the sense of changing to become better, more socially responsible with a tinge of business citizenship.P.Klein considers that oil and gas companies could begin transforming some of their stations into local centres of sustainable transportation. Banks could start crowdsourcing platforms to help social entrepreneurs access capital. Credibility, efficiency, being troublesome, self-critical, having a vision and being able to folllow it.These are issues students, young entrepreneurs, the millenials and future socially responsible businessmen and women should be addressing themselves and their teachers at college and university and hopefully in their new business.Being socially responsible has become a fashionable trend. It is more and more the case in many societies of the world. In educating young people we honour the name of all society. External social support is necessary to nurture the socially responsible personality. It is up to us to teach students and believe that they will not only have the necessary soft and hard skills to live and work in a better society but also have the basis of making the company they will work for a socially responsible one. Business citizenship is here to stay.Conclusion. A socially responsible person is one who has been nurtured to be a good specialist with the knowledge of business citizenship.

REFERENCES

1. Bowen H. Social Responsibilities of the Businessman.New York: Publisher«Harper», 1993.

2. Crane A., Matten D., MoonJ., Siegel D. The Oxford Handbook of Corporate Social Responsibility. New York: Publisher« Oxford University », 2008.

3. Visser W., Matten D., M. Pohl, Tolhurst N. The A to Z of Corporate Social Responsibility. New York: Publisher« Wiley »,2007.

4. Alsop R. The Trophy Kids Grow Up: How the Millennial Generation is Shaking Up the Workplace. New York:Publisher« Jossey-Bass », 2014.

Page 41: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

41

Agne Shimelyte (Vilnius, Lithuania) Holds PhD in Social Sciences, an Associate Professor at Vilnius Kolegija/ University of Applied Sciences, an Associate Professor at Vilnius Gediminas Technical University, Department of Economics and Management of Enterprises

Aushra Liuchvaitiene (Vilnius, Lithuania) Holds PhD in Social Sciences, an Associate Professor at Vilnius Kolegija/ University of Applied Sciences, an Associate Professor at Vilnius Gediminas Technical University, Department of Economics and Management of Enterprises

Jurate Merkiene (Vilnius, Lithuania) Lecturer of Business English at Vilniaus kolegija/University of Applied Sciences

DETERMINANTS OF INWARD FOREIGN DIRECT INVESTMENTS IN THE BALTIC

STATES

Introduction. Although, various studies provide controversial results about the effect of FDI on host country, the governments tend to attract FDI as it is treated as the main driver for economic development. OLI paradigm defines three main factors determining FDI flows: ownership, location and internationalization [1, p. 94]. Meanwhile, market imperfection theory states that MNCs move their activity to the host country to explore their own competitive advantages over the domestic capital [2, p. 25]. The oligopoly reaction theory defines MNCs willingness to avoid or to reduce business risk [2, p. 217]. The aim of the thesis is to define determinants of inward FDI in the Baltic States. Methodology is based on previous studies and cover descriptive statistics and correlation-regression methods [2, p. 38; 242].

Discussion of the Results. In the global environment, Estonia stands out in all aspects among the Baltic States, except for its market size, which shows the lowest ratio among the countries concerned. Estonia, being a small market country, generates highest amounts of FDI among the Baltic States. The authors of the article favour an inclusion of an additional factor determining market potential. This factor is expressed as purchasing power parity. According to IMF, in 2013 comparing to 2012, PPP showed the fastest growth of up to 5.83 % in Latvia and the slowest growth is noticed in Estonia (4.47 %); in Lithuania this ratio rose 5.14 % and made up € 16683 (Estonia - € 16820, Latvia - € 14344). Although Latvia stands out for its PPP growth, this ratio is the lowest among the Baltic States. The trends indicate that the market potential of the Baltic States tends to grow. Another factor forming the country’s attractiveness is human resources [2, p. 321]. Every Baltic State defines this factor as a multilingual, open-minded, flexible, cheap high quality labour force. Lithuania emphasises that 74 % of young people hold at least a bachelor degree. This ratio is much higher than the EU average. According to this ratio, Lithuania is ranked as 16 out 144 in the global context; meanwhile Estonia is ranked as 27, Latvia as 34 [3, p. 185; 198; 199]. Although the rank of educated labour force is high, the rank of quality of education system is much lower. Lithuania's geopolitical position between the East and the West, a well-developed infrastructure network, an ice-free port of Klaipeda, Kaunas and Vilnius international cargo airports provide a competitive advantage over other Baltic States. Latvia is located in a strategic position as well with a highly developed infrastructure, rapidly expanding Riga’s international airport, ice-free ports. Close relations with Scandinavians and Russia, good transport link with Eastern Europe give an opportunity for Estonia to expand transit services. However, geopolitical situation and infrastructure give a partial competitive advantage for each of the Baltic States. The results of bivariate correlation indicated that in Estonia labour costs (0.745) had the most significant influence on attracting FDI towards R&D sectors; this factor inversely correlated with FDI in Lithuania’s case (0.574). Government’s support, the potential of human resources, market potential and a number of scientists and researchers significantly influence FDI towards R&D in Estonia and Lithuania. Meanwhile, in Latvia the

Page 42: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

42

support of the government for R&D has minor importance in attracting FDI. In this country inward FDI towards R&D is determined by labour costs and results of scientific achievements. The analysis of multiple linear regression revealed that in Estonia inward FDI will slow down if the government reduces its support for R&D, scientific achievements decrease, market potential lowers. Estonia will generate FDI towards R&D if human resource potential increases. This investigation reveals that the Baltic States may successfully attract FDI into high-tech. Both correlation regression analysis and studies of annual global competitiveness reports prove that government support is one of the major factors in attracting FDI towards R&D sectors. Estonia is the most attractive country to do business among the Baltic States [3, p.185]. Foreign investors are interested in the Baltic States due to low taxes and highly qualified labour force. However, investors indicate bureaucracy, tax regulation and inefficient investors’ protection as the main obstacle for starting a business in Lithuania [4, p. 250]. The government and political instability negatively effect decision makers to invest in Latvia [4, p. 242]. Estonia faces two problems: inadequately educated labour force and inflation, while corruption and bureaucracy are the smallest obstacles for starting and doing a business [4, p. 176]. Conservative investors more often prefer a country, which has already attracted famous brands for starting a business. This shows that a country is reliable, stable, and welcomes multinational corporations. Estonia gives Skype as an example of the right choice to invest made by an IT company. This ICT sector of the Baltic country has gained € 407 million, while Lithuania has accumulated € 392 million. Currently, 3,055 foreign companies operate in Lithuania, 439 of them in the manufacturing industry. In addition, the distribution of investing countries in the Baltic States is similar, which shows intensive competition for FDI in the region. Especially, the Baltic States compete for FDI from Scandinavian countries.

Conclusions. A common feature distinguishing the Baltic States from the other EU member states is a cheap skilled labour force. This factor increases the competition between Lithuania, Latvia and Estonia. However, such small economies must offer for investors much more than cheap skilled labour force as labour costs has been rising since all three Baltic countries joined the Eurozone. The major limiting factors in attracting foreign capital are bureaucracy and inflexibility of the law, complicated conditions to acquire land, rent it.

REFERENCES

1. Hymer, S. H. 1971. The internalization of capital, Annual Meeting of the Association

for Evoliutionary Economics, New Orleans, Luisiana, 27-28 December: 91–111. 2. Groose, R. [editor] 2005. International Business and Government Relations in the 21st

century, Cambridge University Press: United Kingdom. 3. Doing Business. 2015. Washington, DC: The International Bank for Reconstruction and

Development=The World Bank. 4. The Global competitiveness report 2014–2015. Geneva, Switzerland: World Economic

Forum.

Page 43: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

43

uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35uak 1+32+33+34+35

anzor kurataSvili anzor kurataSvili anzor kurataSvili anzor kurataSvili ((((TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo)))) ekonomikur mecnierebaTa doqtori, saqarTvelos teqnikuri universitetis

biznes-inJintringis fakultetis profesori, socialur-ekonomikur mecnierebaTa saerTaSoriso akademiisa da politikuri menejmentis

saerTaSoriso akademiis vice-prezidenti, iuridiul mecnierebaTa

saerTaSoriso akademiis akademikosi, niu-iorkis mecnierebaTa akademiis namdvili wevri

winaaRmdegobwinaaRmdegobwinaaRmdegobwinaaRmdegobebebebebiiii

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli

sabazrosabazrosabazrosabazro----ekonomikuti sistemisekonomikuti sistemisekonomikuti sistemisekonomikuti sistemis

ekonomikur mizansa da ekonomikur mizansa da ekonomikur mizansa da ekonomikur mizansa da mismismismis

socialsocialsocialsocialur orientacias Sorisur orientacias Sorisur orientacias Sorisur orientacias Soris

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebulorientirebulorientirebulorientirebul sabazrosabazrosabazrosabazro----ekonomikekonomikekonomikekonomikur sistenasur sistenasur sistenasur sistenas axasiaTebs obieqturi axasiaTebs obieqturi axasiaTebs obieqturi axasiaTebs obieqturi

winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi, romlebic romlebic romlebic romlebic gamomdinareobs am sabazrogamomdinareobs am sabazrogamomdinareobs am sabazrogamomdinareobs am sabazro----ekonomikuri sistemisekonomikuri sistemisekonomikuri sistemisekonomikuri sistemis arsidanarsidanarsidanarsidan

dadadada misi misi misi misi specifikurispecifikurispecifikurispecifikuri niSnebidanniSnebidanniSnebidanniSnebidan....

kerZod,kerZod,kerZod,kerZod, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomiekonomiekonomiekonomikakakaka CemsCemsCemsCems miermiermiermier ganixilebaganixilebaganixilebaganixileba

rogorcrogorcrogorcrogorc sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomika,ekonomika,ekonomika,ekonomika, romelsacromelsacromelsacromelsac erTdrouladerTdrouladerTdrouladerTdroulad axasiaTebs,axasiaTebs,axasiaTebs,axasiaTebs, erTierTierTierTi mxriv,mxriv,mxriv,mxriv, wmindawmindawmindawminda

ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri mimarTuleba,mimarTuleba,mimarTuleba,mimarTuleba, anuanuanuanu maqsimalurimaqsimalurimaqsimalurimaqsimaluri mogebismogebismogebismogebis miRebisakenmiRebisakenmiRebisakenmiRebisaken swrafva,swrafva,swrafva,swrafva, xolo,xolo,xolo,xolo, meoremeoremeoremeore mxriv,mxriv,mxriv,mxriv, socialurisocialurisocialurisocialuri orientacia,orientacia,orientacia,orientacia, anuanuanuanu orientaciaorientaciaorientaciaorientacia xalxisxalxisxalxisxalxis interesebisinteresebisinteresebisinteresebis realizaciarealizaciarealizaciarealizaciaze.ze.ze.ze.

amrigad,amrigad,amrigad,amrigad, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri

mimarTuleba,mimarTuleba,mimarTuleba,mimarTuleba, anuanuanuanu ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri mizani,mizani,mizani,mizani, dadadada amaveamaveamaveamave drosdrosdrosdros ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciaorientaciaorientaciaorientacia _ _ _ _ warmoadgenswarmoadgenswarmoadgenswarmoadgens socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis arssarssarssarss dadadada

mismismismis specifikurspecifikurspecifikurspecifikur niSnebs,niSnebs,niSnebs,niSnebs, romlebicromlebicromlebicromlebic ganapganapganapganapirobebsirobebsirobebsirobebs socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis winaaRmdegobebs [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; da sxva].winaaRmdegobebs [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; da sxva].winaaRmdegobebs [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; da sxva].winaaRmdegobebs [1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; da sxva].

maSasadame,maSasadame,maSasadame,maSasadame, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis arsSiarsSiarsSiarsSi

asaxuliaasaxuliaasaxuliaasaxulia amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri mizanimizanimizanimizani dadadada amaveamaveamaveamave drosdrosdrosdros misimisimisimisi socialurisocialurisocialurisocialuri orientacia.orientacia.orientacia.orientacia.

racracracrac SeexebaSeexebaSeexebaSeexeba socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis

specifikurspecifikurspecifikurspecifikur niSnebs,niSnebs,niSnebs,niSnebs, eseseses niSnebiniSnebiniSnebiniSnebi gamoixatebagamoixatebagamoixatebagamoixateba agreTveagreTveagreTveagreTve aRniSnuliaRniSnuliaRniSnuliaRniSnuli sabazrosabazrosabazrosabazro----ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mimarTulebaSi,mimarTulebaSi,mimarTulebaSi,mimarTulebaSi, anuanuanuanu ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizanSi,mizanSi,mizanSi,mizanSi, dadadada amaveamaveamaveamave drosdrosdrosdros mismismismis socialursocialursocialursocialur orientaciaSorientaciaSorientaciaSorientaciaSi. i. i. i.

amasTanamasTanamasTanamasTan dakavSirebiTdakavSirebiTdakavSirebiTdakavSirebiT yuradRebasyuradRebasyuradRebasyuradRebas imsaxurebsimsaxurebsimsaxurebsimsaxurebs isisisis garemoeba,garemoeba,garemoeba,garemoeba, romromromrom socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis arsiarsiarsiarsi dadadada specifikurispecifikurispecifikurispecifikuri niSnebiniSnebiniSnebiniSnebi emTxvevaemTxvevaemTxvevaemTxveva

erTmaneTs,erTmaneTs,erTmaneTs,erTmaneTs, racracracrac gamowveuliagamowveuliagamowveuliagamowveulia imiT,imiT,imiT,imiT, romromromrom amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro----ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis arsSiarsSiarsSiarsSi gamoxatuliagamoxatuliagamoxatuliagamoxatulia agreTveagreTveagreTveagreTve misimisimisimisi specifikurspecifikurspecifikurspecifikuriiii niSnebi,niSnebi,niSnebi,niSnebi, xoloxoloxoloxolo mismismismis specifikurspecifikurspecifikurspecifikur niSnebSiniSnebSiniSnebSiniSnebSi gamoxatuliagamoxatuliagamoxatuliagamoxatulia agreTveagreTveagreTveagreTve socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli

sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis arsi.arsi.arsi.arsi. amrigad,amrigad,amrigad,amrigad, rogorcrogorcrogorcrogorc ukveukveukveukve aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis arsiarsiarsiarsi dadadada specifikurispecifikurispecifikurispecifikuri niSnebi,niSnebi,niSnebi,niSnebi, anuanuanuanu amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro----ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis ekonomekonomekonomekonomikuriikuriikuriikuri mizanimizanimizanimizani dadadada amaveamaveamaveamave drosdrosdrosdros misimisimisimisi socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciaorientaciaorientaciaorientacia ganapirobebsganapirobebsganapirobebsganapirobebs socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis

winaaRmdegobebs.winaaRmdegobebs.winaaRmdegobebs.winaaRmdegobebs.

Page 44: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

44

zemoaRniSnulidanzemoaRniSnulidanzemoaRniSnulidanzemoaRniSnulidan gamomdinare,gamomdinare,gamomdinare,gamomdinare, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ZiriTadZiriTadZiriTadZiriTad winaaRmdegobas,winaaRmdegobas,winaaRmdegobas,winaaRmdegobas, CemiCemiCemiCemi Rrma da dasabuTebuli rwmen Rrma da dasabuTebuli rwmen Rrma da dasabuTebuli rwmen Rrma da dasabuTebuli rwmeniTiTiTiT,,,,

warmoadgenswarmoadgenswarmoadgenswarmoadgens winaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegoba socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansamizansamizansamizansa dadadada mismismismis socialursocialursocialursocialur orientaciasorientaciasorientaciasorientacias Soris.Soris.Soris.Soris.

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ZiriTadiZiriTadiZiriTadiZiriTadi winaaRmdegobidanwinaaRmdegobidanwinaaRmdegobidanwinaaRmdegobidan gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs agreTveagreTveagreTveagreTve sxvasxvasxvasxva winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi, romlebicromlebicromlebicromlebic amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur sistemassistemassistemassistemas axasiaTebs. axasiaTebs. axasiaTebs. axasiaTebs.

kerZod,kerZod,kerZod,kerZod, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ZiriTadiZiriTadiZiriTadiZiriTadi winaaRmdegobidanwinaaRmdegobidanwinaaRmdegobidanwinaaRmdegobidan gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs SemdegiSemdegiSemdegiSemdegi winaaRmdegobebi:winaaRmdegobebi:winaaRmdegobebi:winaaRmdegobebi:

_ _ _ _ winaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegoba socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis TavisufladTavisufladTavisufladTavisuflad funqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebis aucileblobaucileblobaucileblobaucileblobasaasaasaasa dadadada amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis praqtikulipraqtikulipraqtikulipraqtikuli realizaciisaTvisrealizaciisaTvisrealizaciisaTvisrealizaciisaTvis misimisimisimisi

saxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivi regulirebisregulirebisregulirebisregulirebis aucileblobasaucileblobasaucileblobasaucileblobas Soris;Soris;Soris;Soris; _ _ _ _ winaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegoba socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis

pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi sawarmoTasawarmoTasawarmoTasawarmoTa ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansamizansamizansamizansa dadadada amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri

sistemissistemissistemissistemis socialursocialursocialursocialur orientaciasorientaciasorientaciasorientacias Soris;Soris;Soris;Soris; _ _ _ _ winaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegoba mewarmeTamewarmeTamewarmeTamewarmeTa kerZomesakuTrulkerZomesakuTrulkerZomesakuTrulkerZomesakuTrul ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansamizansamizansamizansa dadadada

sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialursocialursocialursocialur orientaciasorientaciasorientaciasorientacias Soris;Soris;Soris;Soris; _ _ _ _ winaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegobawinaaRmdegoba ukanonoukanonoukanonoukanono SemosavlebisSemosavlebisSemosavlebisSemosavlebis miRebismiRebismiRebismiRebis msurvelTamsurvelTamsurvelTamsurvelTa ____

korufcionerTakorufcionerTakorufcionerTakorufcionerTa ____ wmindawmindawmindawminda ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mimimimizansazansazansazansa dadadada socialuradsocialuradsocialuradsocialurad

orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialursocialursocialursocialur orientaciasorientaciasorientaciasorientacias Soris;Soris;Soris;Soris; dadadada aseaseasease Semdeg.Semdeg.Semdeg.Semdeg.

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis zemoaRniSnulizemoaRniSnulizemoaRniSnulizemoaRniSnuli winaaRmdegobebiwinaaRmdegobebiwinaaRmdegobebiwinaaRmdegobebi realuradrealuradrealuradrealurad arsebobsarsebobsarsebobsarsebobs dadadada eseseses winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi,winaaRmdegobebi, rogorcrogorcrogorcrogorc ukveukveukveukve aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna, gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs socialusocialusocialusocialuradradradrad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis

ZiriTadiZiriTadiZiriTadiZiriTadi winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan, radganradganradganradgan rogorcrogorcrogorcrogorc saerTodsaerTodsaerTodsaerTod sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikis,ekonomikis,ekonomikis,ekonomikis, iseiseiseise socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis mamoZravebelimamoZravebelimamoZravebelimamoZravebeli mizaniamizaniamizaniamizania maqsimalurimaqsimalurimaqsimalurimaqsimaluri mogebismogebismogebismogebis miRebisakenmiRebisakenmiRebisakenmiRebisaken swrafva,swrafva,swrafva,swrafva, magrammagrammagrammagram amasTanamasTanamasTanamasTan erTaderTaderTaderTad

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientiorientiorientiorientirebulirebulirebulirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisaTvisekonomikisaTvisekonomikisaTvisekonomikisaTvis damaxasiaTebeliadamaxasiaTebeliadamaxasiaTebeliadamaxasiaTebelia misimisimisimisi funqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebis socialurisocialurisocialurisocialuri orientacia,orientacia,orientacia,orientacia, racracracrac aSkaradaSkaradaSkaradaSkarad

winaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSi modismodismodismodis amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizanTan.mizanTan.mizanTan.mizanTan.

maSasadame,maSasadame,maSasadame,maSasadame, TumcaTumcaTumcaTumca sayovelTaodsayovelTaodsayovelTaodsayovelTaod cnobilia,cnobilia,cnobilia,cnobilia, romromromrom sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikaekonomikaekonomikaekonomika

maqsimalurimaqsimalurimaqsimalurimaqsimaluri mogebmogebmogebmogebisisisis miRebasmiRebasmiRebasmiRebas ____ ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansmizansmizansmizans emsaxureba,emsaxureba,emsaxureba,emsaxureba, magrammagrammagrammagram socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis arsiarsiarsiarsi dadadada misimisimisimisi

specifikurispecifikurispecifikurispecifikuri niSnebiniSnebiniSnebiniSnebi sworedsworedsworedswored imaSiimaSiimaSiimaSi mdgomareobs,mdgomareobs,mdgomareobs,mdgomareobs, romromromrom ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizanTanmizanTanmizanTanmizanTan erTad,erTad,erTad,erTad, rogorcrogorcrogorcrogorc ukveukveukveukve aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna, misTvismisTvismisTvismisTvis damaxasiaTebeliadamaxasiaTebeliadamaxasiaTebeliadamaxasiaTebelia socialurisocialurisocialurisocialuri orientacia,orientacia,orientacia,orientacia, racracracrac iwvevsiwvevsiwvevsiwvevs aRniSnulaRniSnulaRniSnulaRniSnul winaaRmdegobebs.winaaRmdegobebs.winaaRmdegobebs.winaaRmdegobebs.

sworedsworedsworedswored ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansmizansmizansmizans emsaxurebaemsaxurebaemsaxurebaemsaxureba TavisufladTavisufladTavisufladTavisuflad funqcionirebadifunqcionirebadifunqcionirebadifunqcionirebadi sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomika,ekonomika,ekonomika,ekonomika, racracracrac socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi winaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSi modismodismodismodis amamamam sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri sistemissistemissistemissistemis

Page 45: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

45

socialursocialursocialursocialur orientaciasTanorientaciasTanorientaciasTanorientaciasTan dadadada eeeekonomikiskonomikiskonomikiskonomikis socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis

praqtikulipraqtikulipraqtikulipraqtikuli realizaciisrealizaciisrealizaciisrealizaciis mizniTmizniTmizniTmizniT misimisimisimisi saxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivi regulirebisregulirebisregulirebisregulirebis aucileblobasTan.aucileblobasTan.aucileblobasTan.aucileblobasTan.

amrigad,amrigad,amrigad,amrigad, rogorcrogorcrogorcrogorc sayovelTaodsayovelTaodsayovelTaodsayovelTaod cnobilia,cnobilia,cnobilia,cnobilia, TavisufladTavisufladTavisufladTavisuflad funqcionirebadifunqcionirebadifunqcionirebadifunqcionirebadi sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikaekonomikaekonomikaekonomika emsaxurebaemsaxurebaemsaxurebaemsaxureba ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansmizansmizansmizans ____ maqsimalurimaqsimalurimaqsimalurimaqsimaluri mogebismogebismogebismogebis miRebas,miRebas,miRebas,miRebas, ris gamocris gamocris gamocris gamoc

saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos miermiermiermier saTanadosaTanadosaTanadosaTanado samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi regulirebisregulirebisregulirebisregulirebis gareSegareSegareSegareSe amamamam ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri

sistemissistemissistemissistemis socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciaorientaciaorientaciaorientacia SeuZlebeliSeuZlebeliSeuZlebeliSeuZlebeli dadadada warmoudgenelia.warmoudgenelia.warmoudgenelia.warmoudgenelia.

gansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom winaaRmdegobagansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom winaaRmdegobagansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom winaaRmdegobagansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom winaaRmdegoba sabazrosabazrosabazrosabazro urTierTobebisurTierTobebisurTierTobebisurTierTobebis

ekonomikurad gamiznulekonomikurad gamiznulekonomikurad gamiznulekonomikurad gamiznul TavisufladTavisufladTavisufladTavisuflad funqcionifunqcionifunqcionifunqcionirebisrebisrebisrebis aucileblobasaaucileblobasaaucileblobasaaucileblobasa dadadada sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis praqtikulipraqtikulipraqtikulipraqtikuli realizaciisrealizaciisrealizaciisrealizaciis mizniTmizniTmizniTmizniT misimisimisimisi

saxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivi regulirebisregulirebisregulirebisregulirebis aucileblobasaucileblobasaucileblobasaucileblobas SorisSorisSorisSoris dakavSirebuliadakavSirebuliadakavSirebuliadakavSirebulia swored swored swored swored socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ZiriTadZiriTadZiriTadZiriTad winaaRmdegobasTanwinaaRmdegobasTanwinaaRmdegobasTanwinaaRmdegobasTan dadadada

gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs amamamam winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan, anuanuanuanu gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan, erTierTierTierTi mxriv,mxriv,mxriv,mxriv, sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansa,mizansa,mizansa,mizansa, racracracrac gamoixatebagamoixatebagamoixatebagamoixateba mogebismogebismogebismogebis miRebisadmimiRebisadmimiRebisadmimiRebisadmi

swrafvaSi,swrafvaSi,swrafvaSi,swrafvaSi, da,da,da,da, meoremeoremeoremeore mxriv,mxriv,mxriv,mxriv, sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialursocialursocialursocialur orientaciasorientaciasorientaciasorientacias Soris,Soris,Soris,Soris, racracracrac

gulisxmobsgulisxmobsgulisxmobsgulisxmobs ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis mimarTulemimarTulemimarTulemimarTulebasbasbasbas xalxisxalxisxalxisxalxis interesebisinteresebisinteresebisinteresebis realizaciisaken,realizaciisaken,realizaciisaken,realizaciisaken, dadadada racracracrac

ganxorcielebadiaganxorcielebadiaganxorcielebadiaganxorcielebadia mxolodmxolodmxolodmxolod SesabamisiSesabamisiSesabamisiSesabamisi samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi dadadada organizaciuliorganizaciuliorganizaciuliorganizaciuli

uzrunvelyofisuzrunvelyofisuzrunvelyofisuzrunvelyofis pirobebSi.pirobebSi.pirobebSi.pirobebSi.

amasTan,amasTan,amasTan,amasTan, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis winaaRmdegobaniwinaaRmdegobaniwinaaRmdegobaniwinaaRmdegobani

obieqturobieqturobieqturobieqtur xasiaTsxasiaTsxasiaTsxasiaTs atareben,atareben,atareben,atareben, radganradganradganradgan isiniisiniisiniisini moqmedebemoqmedebemoqmedebemoqmedebennnn calkeulicalkeulicalkeulicalkeuli adamianebisadamianebisadamianebisadamianebis nebisanebisanebisanebisa dadadada

survilisagansurvilisagansurvilisagansurvilisagan damoukideblad,damoukideblad,damoukideblad,damoukideblad, TumcaTumcaTumcaTumca aRniSnuliaRniSnuliaRniSnuliaRniSnuli obieqturiobieqturiobieqturiobieqturi winaaRmdegobebiswinaaRmdegobebiswinaaRmdegobebiswinaaRmdegobebis daZlevadaZlevadaZlevadaZleva SesaZlebeliaSesaZlebeliaSesaZlebeliaSesaZlebelia TviTTviTTviTTviT adamianisadamianisadamianisadamianis ____ subieqtissubieqtissubieqtissubieqtis miermiermiermier saxelmwifosaxelmwifosaxelmwifosaxelmwifo donezedonezedonezedoneze miRebulimiRebulimiRebulimiRebuli

samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi dadadada organizaciuliorganizaciuliorganizaciuliorganizaciuli meqanizmebismeqanizmebismeqanizmebismeqanizmebis gamoyenebiT.gamoyenebiT.gamoyenebiT.gamoyenebiT.

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orieorieorieorientirebulintirebulintirebulintirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis SinaganiSinaganiSinaganiSinagani winaaRmdegobaniwinaaRmdegobaniwinaaRmdegobaniwinaaRmdegobani dadadada

maTimaTimaTimaTi daZlevisdaZlevisdaZlevisdaZlevis gzebigzebigzebigzebi mWidrodmWidrodmWidrodmWidrod arisarisarisaris dakavSirebulidakavSirebulidakavSirebulidakavSirebuli konkurenciiskonkurenciiskonkurenciiskonkurenciis problemasTan.problemasTan.problemasTan.problemasTan.

konkurenciasTankonkurenciasTankonkurenciasTankonkurenciasTan dakavSirebiTdakavSirebiTdakavSirebiTdakavSirebiT ludvixludvixludvixludvix erxardierxardierxardierxardi samarTlianadsamarTlianadsamarTlianadsamarTlianad aRniSnavda,aRniSnavda,aRniSnavda,aRniSnavda, romromromrom

`konkurenciis`konkurenciis`konkurenciis`konkurenciis meSveobiTmeSveobiTmeSveobiTmeSveobiT SeiZlebaSeiZlebaSeiZlebaSeiZleba miRweulmiRweulmiRweulmiRweul iqnesiqnesiqnesiqnes ____ amamamam sityvissityvissityvissityvis saukeTesosaukeTesosaukeTesosaukeTeso gagebiTgagebiTgagebiTgagebiT ____

progresisaprogresisaprogresisaprogresisa dadadada mogebismogebismogebismogebis socializacia... [10, gv. 13socializacia... [10, gv. 13socializacia... [10, gv. 13socializacia... [10, gv. 13----14]14]14]14],,,, TumcaTumcaTumcaTumca konkurenciiskonkurenciiskonkurenciiskonkurenciis problema,problema,problema,problema,

CemiCemiCemiCemi azriT,azriT,azriT,azriT, metadmetadmetadmetad rTulirTulirTulirTuli dadadada winaaRmdegobrivia.winaaRmdegobrivia.winaaRmdegobrivia.winaaRmdegobrivia.

konkurenciis,konkurenciis,konkurenciis,konkurenciis, ufroufroufroufro zustadzustadzustadzustad kikikiki yoveliyoveliyoveliyoveli konkurentis,konkurentis,konkurentis,konkurentis, iseveiseveiseveiseve rogorcrogorcrogorcrogorc sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikis,ekonomikis,ekonomikis,ekonomikis, mizaniamizaniamizaniamizania ____ mogebamogebamogebamogeba.... amasTanamasTanamasTanamasTan erTad,erTad,erTad,erTad, rodesacrodesacrodesacrodesac saxelmwifosaxelmwifosaxelmwifosaxelmwifo SegnebuladSegnebuladSegnebuladSegnebulad uSvebsuSvebsuSvebsuSvebs konkurencias,konkurencias,konkurencias,konkurencias, sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikas,ekonomikas,ekonomikas,ekonomikas, misimisimisimisi mTavarimTavarimTavarimTavari mizanimizanimizanimizani undaundaundaunda iyosiyosiyosiyos araaraaraara calkeulicalkeulicalkeulicalkeuli konkurentebiskonkurentebiskonkurentebiskonkurentebis gamdidreba,gamdidreba,gamdidreba,gamdidreba,

TumcaTumcaTumcaTumca konkurentebiskonkurentebiskonkurentebiskonkurentebis kanonierkanonierkanonierkanonier gamdidrebasacgamdidrebasacgamdidrebasacgamdidrebasac undaundaundaunda SeuwyosSeuwyosSeuwyosSeuwyos manmanmanman xeli,xeli,xeli,xeli, aramedaramedaramedaramed qveynisqveynisqveynisqveynis

ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis efeqtiaefeqtiaefeqtiaefeqtianininini funqcionirebafunqcionirebafunqcionirebafunqcionireba xalxisxalxisxalxisxalxis ____ yovelisyovelisyovelisyovelis adamianisadamianisadamianisadamianis ____ sakeTildReod,sakeTildReod,sakeTildReod,sakeTildReod,

rac,rac,rac,rac, TavisTavisTavisTavis mxriv,mxriv,mxriv,mxriv, TavisTavadTavisTavadTavisTavadTavisTavad gulisxmobsgulisxmobsgulisxmobsgulisxmobs konkurentebiskonkurentebiskonkurentebiskonkurentebis momgebianmomgebianmomgebianmomgebian saqmianobasac,saqmianobasac,saqmianobasac,saqmianobasac,

radganradganradganradgan sxvagvaradsxvagvaradsxvagvaradsxvagvarad qveynisqveynisqveynisqveynis ekonomikacekonomikacekonomikacekonomikac verververver iqnebaiqnebaiqnebaiqneba efeqtiani.efeqtiani.efeqtiani.efeqtiani.

gansakuTrebulgansakuTrebulgansakuTrebulgansakuTrebul yuradRebasyuradRebasyuradRebasyuradRebas imsaxurebsimsaxurebsimsaxurebsimsaxurebs isisisis garemoeba,garemoeba,garemoeba,garemoeba, romromromrom konkkonkkonkkonkurenciisurenciisurenciisurenciis da,da,da,da,

rogorcrogorcrogorcrogorc ukveukveukveukve araerTxelaraerTxelaraerTxelaraerTxel aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna, saerTodsaerTodsaerTodsaerTod sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis mizanimizanimizanimizani ____ mogeba,mogeba,mogeba,mogeba,

mogebismogebismogebismogebis miReba,miReba,miReba,miReba, SedisSedisSedisSedis winaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSi uSualoduSualoduSualoduSualod xalxisxalxisxalxisxalxis interesebisinteresebisinteresebisinteresebis realizaciis,realizaciis,realizaciis,realizaciis, eseeseeseese

igiigiigiigi socialurisocialurisocialurisocialuri miznismiznismiznismiznis realizaciisrealizaciisrealizaciisrealizaciis problemisproblemisproblemisproblemis gadaWrasTan,gadaWrasTan,gadaWrasTan,gadaWrasTan, racracracrac konkurenciiskonkurenciiskonkurenciiskonkurenciis pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi wawawawarmoadgensrmoadgensrmoadgensrmoadgens metadmetadmetadmetad rTulrTulrTulrTul fenomensfenomensfenomensfenomens sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialurisocialurisocialurisocialuri

orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis praqtikulipraqtikulipraqtikulipraqtikuli realizaciisrealizaciisrealizaciisrealizaciis TvalsazrisiT.TvalsazrisiT.TvalsazrisiT.TvalsazrisiT.

sazogadoebissazogadoebissazogadoebissazogadoebis orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis problemaproblemaproblemaproblema calkecalkecalkecalke specialurispecialurispecialurispecialuri kvleviskvleviskvleviskvlevis saganssaganssaganssagans

warmoadgens.warmoadgens.warmoadgens.warmoadgens. xoloxoloxoloxolo racracracrac SeexebaSeexebaSeexebaSeexeba sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikasekonomikasekonomikasekonomikas dadadada mismismismis mizanswrafvasmizanswrafvasmizanswrafvasmizanswrafvas

maqsimalurimaqsimalurimaqsimalurimaqsimaluri mogebismogebismogebismogebis miRebisaken,miRebisaken,miRebisaken,miRebisaken, undaundaundaunda aRiniSnos,aRiniSnos,aRiniSnos,aRiniSnos, rom,rom,rom,rom, cxadia,cxadia,cxadia,cxadia, saxelmwifoSisaxelmwifoSisaxelmwifoSisaxelmwifoSi

ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri simdidrissimdidrissimdidrissimdidris SeqmnaSeqmnaSeqmnaSeqmna socialurisocialurisocialurisocialuri problemebisproblemebisproblemebisproblemebis gadaWrisgadaWrisgadaWrisgadaWris aucilebelaucilebelaucilebelaucilebel pirobaspirobaspirobaspirobas

Page 46: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

46

warmoadgens,warmoadgens,warmoadgens,warmoadgens, magram,magram,magram,magram, amasTanamasTanamasTanamasTan erTad,erTad,erTad,erTad, SeuZlebelia,SeuZlebelia,SeuZlebelia,SeuZlebelia, romromromrom miRebulimiRebulimiRebulimiRebuli mogebamogebamogebamogeba avtomaturadavtomaturadavtomaturadavtomaturad

emsaxurebodesemsaxurebodesemsaxurebodesemsaxurebodes socialurisocialurisocialurisocialuri miznismiznismiznismiznis ____ xxxxalxisalxisalxisalxis interesebisinteresebisinteresebisinteresebis realizacias.realizacias.realizacias.realizacias.

sworedsworedsworedswored amanamanamanaman ganapiroba,ganapiroba,ganapiroba,ganapiroba, CemiCemiCemiCemi azriT,azriT,azriT,azriT, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis koncefciiskoncefciiskoncefciiskoncefciis Seqmna,Seqmna,Seqmna,Seqmna, romelicromelicromelicromelic ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri miznismiznismiznismiznis realizaciasTanrealizaciasTanrealizaciasTanrealizaciasTan erTaderTaderTaderTad

winawinawinawina planzeplanzeplanzeplanze wamowevswamowevswamowevswamowevs socialurisocialurisocialurisocialuri problemebisproblemebisproblemebisproblemebis gadaWrisgadaWrisgadaWrisgadaWris aucileblobas.aucileblobas.aucileblobas.aucileblobas.

sabazrosabazrosabazrosabazro meqameqameqameqanizmisnizmisnizmisnizmis erTerTerTerT----erTerTerTerT umniSvnelovanesumniSvnelovanesumniSvnelovanesumniSvnelovanes elements,elements,elements,elements, rogorcrogorcrogorcrogorc zemoTzemoTzemoTzemoT aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna,aRiniSna,

warmoadgenswarmoadgenswarmoadgenswarmoadgens konkurencia,konkurencia,konkurencia,konkurencia, romelicromelicromelicromelic xelsxelsxelsxels uwyobsuwyobsuwyobsuwyobs mogebismogebismogebismogebis maqsimizacias.maqsimizacias.maqsimizacias.maqsimizacias. amasTan,amasTan,amasTan,amasTan, konkurencias,konkurencias,konkurencias,konkurencias, rogorcrogorcrogorcrogorc cnobilia,cnobilia,cnobilia,cnobilia, adamadamadamadam smitmasmitmasmitmasmitma bazrisbazrisbazrisbazris `uxilavi`uxilavi`uxilavi`uxilavi xeli~xeli~xeli~xeli~

uwoda,uwoda,uwoda,uwoda, romelicromelicromelicromelic (e.(e.(e.(e. i.i.i.i. konkurencia)konkurencia)konkurencia)konkurencia) calkeulicalkeulicalkeulicalkeuli indiviindiviindiviindividebisdebisdebisdebis miermiermiermier mogebismogebismogebismogebis miRebazemiRebazemiRebazemiRebaze

gamiznuligamiznuligamiznuligamiznuli egoisturiegoisturiegoisturiegoisturi saqmianobissaqmianobissaqmianobissaqmianobis SedegadSedegadSedegadSedegad xelsxelsxelsxels uwyobs,uwyobs,uwyobs,uwyobs, saboloosaboloosaboloosaboloo jamSi,jamSi,jamSi,jamSi, ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis

ganviTarebasganviTarebasganviTarebasganviTarebas dadadada mTelimTelimTelimTeli sazogadoebissazogadoebissazogadoebissazogadoebis moTxovnilebebismoTxovnilebebismoTxovnilebebismoTxovnilebebis dakmayofilebas.dakmayofilebas.dakmayofilebas.dakmayofilebas.

amrigad,amrigad,amrigad,amrigad, aRniSnulidanaRniSnulidanaRniSnulidanaRniSnulidan gamomdinareobs,gamomdinareobs,gamomdinareobs,gamomdinareobs, romromromrom konkurenciakonkurenciakonkurenciakonkurencia mogebazemogebazemogebazemogebaze gamiznuligamiznuligamiznuligamiznuli

saqmianosaqmianosaqmianosaqmianobisbisbisbis SedegadSedegadSedegadSedegad TiTqosdaTiTqosdaTiTqosdaTiTqosda TavisTavadTavisTavadTavisTavadTavisTavad ____ avtomaturadavtomaturadavtomaturadavtomaturad ____ iwvevsiwvevsiwvevsiwvevs socialurisocialurisocialurisocialuri miznismiznismiznismiznis

realizacias.realizacias.realizacias.realizacias.

kerZod,kerZod,kerZod,kerZod, adamadamadamadam smitismitismitismiti werda:werda:werda:werda: `igi`igi`igi`igi (adamiani(adamiani(adamiani(adamiani ____ a.a.a.a. k.)k.)k.)k.) CveulebrivadCveulebrivadCveulebrivadCveulebrivad amamamam drosdrosdrosdros arcarcarcarc

fiqrobsfiqrobsfiqrobsfiqrobs sazogadoebrivsazogadoebrivsazogadoebrivsazogadoebriv sargeblobazesargeblobazesargeblobazesargeblobaze dadadada verververver aRiqvams,aRiqvams,aRiqvams,aRiqvams, rogoriarogoriarogoriarogoria zemoqmedebazemoqmedebazemoqmedebazemoqmedeba masze...masze...masze...masze...

masmasmasmas mxedvelobaSmxedvelobaSmxedvelobaSmxedvelobaSiiii aqvsaqvsaqvsaqvs mxolodmxolodmxolodmxolod sakuTarisakuTarisakuTarisakuTari interesi...interesi...interesi...interesi... amasTanamasTanamasTanamasTan aseTaseTaseTaseT SemTxvevaSi,SemTxvevaSi,SemTxvevaSi,SemTxvevaSi, iseveiseveiseveiseve rogorcrogorcrogorcrogorc mravalmravalmravalmraval sxvaSi,sxvaSi,sxvaSi,sxvaSi, igiigiigiigi uxilaviuxilaviuxilaviuxilavi xeliTxeliTxeliTxeliT warimarTebawarimarTebawarimarTebawarimarTeba miznisaken,miznisaken,miznisaken,miznisaken, romelicromelicromelicromelic sulacsulacsulacsulac

arararar hqondahqondahqondahqonda gaTvaliswinebuli...gaTvaliswinebuli...gaTvaliswinebuli...gaTvaliswinebuli... mihyvebamihyvebamihyvebamihyveba sakuTarsakuTarsakuTarsakuTar interesebs,interesebs,interesebs,interesebs, igiigiigiigi xSiradxSiradxSiradxSirad ufroufroufroufro

qmediTadqmediTadqmediTadqmediTad emsaxurebaemsaxurebaemsaxurebaemsaxureba sazogadoebas,sazogadoebas,sazogadoebas,sazogadoebas, vivivividredredredre maSin,maSin,maSin,maSin, rodesacrodesacrodesacrodesac SegnebuladSegnebuladSegnebuladSegnebulad fiqrobsfiqrobsfiqrobsfiqrobs amisamisamisamis

gakeTebas~gakeTebas~gakeTebas~gakeTebas~ [11, gv. 332].[11, gv. 332].[11, gv. 332].[11, gv. 332].

zemoaRniSnulidanzemoaRniSnulidanzemoaRniSnulidanzemoaRniSnulidan gamomdinaregamomdinaregamomdinaregamomdinare mivdivarTmivdivarTmivdivarTmivdivarT logikurlogikurlogikurlogikur daskvnamde,daskvnamde,daskvnamde,daskvnamde, TiTqosTiTqosTiTqosTiTqos sabazrosabazrosabazrosabazro

ekonomikasekonomikasekonomikasekonomikas `uxilavi`uxilavi`uxilavi`uxilavi xelis~xelis~xelis~xelis~ moqmedebismoqmedebismoqmedebismoqmedebis SedegadSedegadSedegadSedegad TavisTavadTavisTavadTavisTavadTavisTavad aqvsaqvsaqvsaqvs `uxilavi~`uxilavi~`uxilavi~`uxilavi~

socialurisocialurisocialurisocialuri orientacia,orientacia,orientacia,orientacia, radganradganradganradgan masmasmasmas mivyavarmivyavarmivyavarmivyavarTTTT socialuradsocialuradsocialuradsocialurad mniSvnelovanmniSvnelovanmniSvnelovanmniSvnelovan Sedegebamde.Sedegebamde.Sedegebamde.Sedegebamde.

yuradRebasyuradRebasyuradRebasyuradRebas imsaxurebsimsaxurebsimsaxurebsimsaxurebs isisisis garemoeba,garemoeba,garemoeba,garemoeba, romromromrom mocemulimocemulimocemulimocemuli daskvnadaskvnadaskvnadaskvna garkveulwiladgarkveulwiladgarkveulwiladgarkveulwilad

amJamadacamJamadacamJamadacamJamadac SeesabamebaSeesabamebaSeesabamebaSeesabameba WeSmaritebas.WeSmaritebas.WeSmaritebas.WeSmaritebas.

Tumca,Tumca,Tumca,Tumca, TuTuTuTu adamadamadamadam smitissmitissmitissmitis cxovrebisacxovrebisacxovrebisacxovrebisa dadadada moRvaweobismoRvaweobismoRvaweobismoRvaweobis pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi `uxilavi`uxilavi`uxilavi`uxilavi xelis~xelis~xelis~xelis~ TeoriasTeoriasTeoriasTeorias gansakuTrebuligansakuTrebuligansakuTrebuligansakuTrebuli mniSvnelobamniSvnelobamniSvnelobamniSvneloba hqonda,hqonda,hqonda,hqonda, amJamadamJamadamJamadamJamad mxolodmxolodmxolodmxolod konkurenciiTkonkurenciiTkonkurenciiTkonkurenciiT

dakmayofilebadakmayofilebadakmayofilebadakmayofileba dadadada `uxilavi`uxilavi`uxilavi`uxilavi xelis~xelis~xelis~xelis~ imedzeimedzeimedzeimedze yofna,yofna,yofna,yofna, CemiCemiCemiCemi azriT,azriT,azriT,azriT, seriozulseriozulseriozulseriozul SecdomasSecdomasSecdomasSecdomas

warmoadgens,warmoadgens,warmoadgens,warmoadgens, radgan,radgan,radgan,radgan, jerjerjerjer erTi,erTi,erTi,erTi, maqsimaluradmaqsimaluradmaqsimaluradmaqsimalurad SesaZloSesaZloSesaZloSesaZlo ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri zrdazrdazrdazrda miuRwevadiamiuRwevadiamiuRwevadiamiuRwevadia

sazogadoebaSisazogadoebaSisazogadoebaSisazogadoebaSi saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos xelmZRvanelixelmZRvanelixelmZRvanelixelmZRvaneli dadadada maregulirebelimaregulirebelimaregulirebelimaregulirebeli samarsamarsamarsamarTlebriviTlebriviTlebriviTlebrivi dadadada

organizaciuliorganizaciuliorganizaciuliorganizaciuli rolisrolisrolisrolis gareSe,gareSe,gareSe,gareSe, ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri moRvaweobismoRvaweobismoRvaweobismoRvaweobis subieqtebissubieqtebissubieqtebissubieqtebis maqsimaluradmaqsimaluradmaqsimaluradmaqsimalurad

SesaZloSesaZloSesaZloSesaZlo TavisuflebisTavisuflebisTavisuflebisTavisuflebis SenarCunebiT,SenarCunebiT,SenarCunebiT,SenarCunebiT, da,da,da,da, meorec,meorec,meorec,meorec, maRalimaRalimaRalimaRali ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri SedegebicSedegebicSedegebicSedegebic ki,ki,ki,ki,

SesabamisiSesabamisiSesabamisiSesabamisi samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi regulirebisregulirebisregulirebisregulirebis gareSe,gareSe,gareSe,gareSe, verververver iqnebaiqnebaiqnebaiqneba avtomaturadavtomaturadavtomaturadavtomaturad

transformirebulitransformirebulitransformirebulitransformirebuli sosososocialurcialurcialurcialur orientaciaSiorientaciaSiorientaciaSiorientaciaSi da,da,da,da, miTmiTmiTmiT umetes,umetes,umetes,umetes, amamamam orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis

praqtikulpraqtikulpraqtikulpraqtikul realizaciaSi.realizaciaSi.realizaciaSi.realizaciaSi.

amrigad,amrigad,amrigad,amrigad, sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciisorientaciisorientaciisorientaciis problemisproblemisproblemisproblemis gadaWrisgadaWrisgadaWrisgadaWris gasaRebigasaRebigasaRebigasaRebi konkurenciiskonkurenciiskonkurenciiskonkurenciis pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi ZevsZevsZevsZevs saxelmwifo marTvis procesSi saxelmwifo marTvis procesSi saxelmwifo marTvis procesSi saxelmwifo marTvis procesSi samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi

faqtorisfaqtorisfaqtorisfaqtoris efeqtianefeqtianefeqtianefeqtian gamoyenebaSi.gamoyenebaSi.gamoyenebaSi.gamoyenebaSi.

aaaaqveqveqveqve undaundaundaunda aRiniSnos,aRiniSnos,aRiniSnos,aRiniSnos, romromromrom TumcaTumcaTumcaTumca TavisufaliTavisufaliTavisufaliTavisufali sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis efeqtianiefeqtianiefeqtianiefeqtiani

funqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebisfunqcionirebis pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi, cxadia,cxadia,cxadia,cxadia, mosalodneliamosalodneliamosalodneliamosalodnelia garkveuligarkveuligarkveuligarkveuli dadebiTidadebiTidadebiTidadebiTi socialurisocialurisocialurisocialuri

Sedegebi,Sedegebi,Sedegebi,Sedegebi, magram,magram,magram,magram, CemiCemiCemiCemi azriT,azriT,azriT,azriT, aseTiaseTiaseTiaseTi (anu(anu(anu(anu Tavisufali)Tavisufali)Tavisufali)Tavisufali) sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikaekonomikaekonomikaekonomika maincmaincmaincmainc verververver

iqnebaiqnebaiqnebaiqneba socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuorientirebuorientirebuorientirebuli,li,li,li, radganradganradganradgan sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialursocialursocialursocialur

orientaciasorientaciasorientaciasorientacias aucilebladaucilebladaucilebladaucileblad sWirdebasWirdebasWirdebasWirdeba saTanadosaTanadosaTanadosaTanado saxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivisaxelmwifoebrivi regulireba.regulireba.regulireba.regulireba.

sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansmizansmizansmizans emsaxurebaemsaxurebaemsaxurebaemsaxureba agreTveagreTveagreTveagreTve sawarmoTasawarmoTasawarmoTasawarmoTa

funqcionireba,funqcionireba,funqcionireba,funqcionireba, radganradganradganradgan sawarmoTasawarmoTasawarmoTasawarmoTa mizaniamizaniamizaniamizania maqsimalurimaqsimalurimaqsimalurimaqsimaluri mogebismogebismogebismogebis miReba,miReba,miReba,miReba, racracracrac

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis pirobebSipirobebSipirobebSipirobebSi winaaRmdegobaSiawinaaRmdegobaSiawinaaRmdegobaSiawinaaRmdegobaSia mismismismis socialursocialursocialursocialur orientaciasTan.orientaciasTan.orientaciasTan.orientaciasTan.

Page 47: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

47

maSasadame,maSasadame,maSasadame,maSasadame, amamamam SemTxvevaSic,SemTxvevaSic,SemTxvevaSic,SemTxvevaSic, iseveiseveiseveiseve rogorcrogorcrogorcrogorc saerTodsaerTodsaerTodsaerTod sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis

socialurisocialurisocialurisocialuri orientaciisaTvis,orientaciisaTvis,orientaciisaTvis,orientaciisaTvis, aucilebeliaaucilebeliaaucilebeliaaucilebelia saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos maregulirebelimaregulirebelimaregulirebelimaregulirebeli rolisrolisrolisrolis

saTanadosaTanadosaTanadosaTanado gamogamogamogamoyeneba.yeneba.yeneba.yeneba.

amasTan,amasTan,amasTan,amasTan, saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos maregulirebelimaregulirebelimaregulirebelimaregulirebeli rolisrolisrolisrolis gamoyenebaSigamoyenebaSigamoyenebaSigamoyenebaSi yovelyovelyovelyovel konkretulkonkretulkonkretulkonkretul

SemTxvevaSiSemTxvevaSiSemTxvevaSiSemTxvevaSi SeiZlebaSeiZlebaSeiZlebaSeiZleba igulisxmebodesigulisxmebodesigulisxmebodesigulisxmebodes rogorcrogorcrogorcrogorc ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis regulirebaregulirebaregulirebaregulireba samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi

faqtorisfaqtorisfaqtorisfaqtoris saTanadosaTanadosaTanadosaTanado gamoyenebiTgamoyenebiTgamoyenebiTgamoyenebiT (saTanado(saTanado(saTanado(saTanado kanonebisakanonebisakanonebisakanonebisa dadadada sxvasxvasxvasxva samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi aqtebisaqtebisaqtebisaqtebis

saSualebiT),saSualebiT),saSualebiT),saSualebiT), iseiseiseise ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis deregulireba,deregulireba,deregulireba,deregulireba, romelic,romelic,romelic,romelic, CemiCemiCemiCemi azriT,azriT,azriT,azriT, regulirebisregulirebisregulirebisregulirebis erTerTerTerT----erTerTerTerT formasformasformasformas warmoadgens,warmoadgens,warmoadgens,warmoadgens, dadadada racracracrac undaundaundaunda daregulirdesdaregulirdesdaregulirdesdaregulirdes agreTveagreTveagreTveagreTve saxelmwifossaxelmwifossaxelmwifossaxelmwifos miermiermiermier

samarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivisamarTlebrivi faqtorisfaqtorisfaqtorisfaqtoris gamoyenebiT.gamoyenebiT.gamoyenebiT.gamoyenebiT.

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialursocialursocialursocialur orientaciasTanorientaciasTanorientaciasTanorientaciasTan

winaaRmdegowinaaRmdegowinaaRmdegowinaaRmdegobaSiabaSiabaSiabaSia agreTveagreTveagreTveagreTve mewarmeTamewarmeTamewarmeTamewarmeTa kerZomesakuTrulikerZomesakuTrulikerZomesakuTrulikerZomesakuTruli ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri mizani,mizani,mizani,mizani, racracracrac

sruliadsruliadsruliadsruliad bunebriviabunebriviabunebriviabunebrivia dadadada racracracrac gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs uSualoduSualoduSualoduSualod socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli

sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ZiriTadiZiriTadiZiriTadiZiriTadi winaaRmdegobidan.winaaRmdegobidan.winaaRmdegobidan.winaaRmdegobidan.

sruliadsruliadsruliadsruliad aSkaraaaSkaraaaSkaraaaSkaraa agreTveagreTveagreTveagreTve ukanonoukanonoukanonoukanono SemosavlebisSemosavlebisSemosavlebisSemosavlebis msurvelTamsurvelTamsurvelTamsurvelTa ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri mizamizamizamizani,ni,ni,ni,

racracracrac mkveTradmkveTradmkveTradmkveTrad gamoxatulgamoxatulgamoxatulgamoxatul winaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSiwinaaRmdegobaSi modismodismodismodis sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis socialursocialursocialursocialur

orientaciasTan.orientaciasTan.orientaciasTan.orientaciasTan.

gardagardagardagarda aRniSnuliaRniSnuliaRniSnuliaRniSnuli winaaRmdegobebisa,winaaRmdegobebisa,winaaRmdegobebisa,winaaRmdegobebisa, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebulorientirebulorientirebulorientirebul sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikasekonomikasekonomikasekonomikas axasiaTebsaxasiaTebsaxasiaTebsaxasiaTebs mTelimTelimTelimTeli rigirigirigirigi sxvasxvasxvasxva winaaRmdegobebic,winaaRmdegobebic,winaaRmdegobebic,winaaRmdegobebic, romlebicromlebicromlebicromlebic agreTveagreTveagreTveagreTve

dakavSirebuliadakavSirebuliadakavSirebuliadakavSirebulia socialursocialursocialursocialuradadadad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ZiriTadZiriTadZiriTadZiriTad

winaaRmdegobasTanwinaaRmdegobasTanwinaaRmdegobasTanwinaaRmdegobasTan dadadada gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs amamamam winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan,winaaRmdegobidan, anuanuanuanu gamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobsgamomdinareobs

winaaRmdegobidanwinaaRmdegobidanwinaaRmdegobidanwinaaRmdegobidan socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansamizansamizansamizansa

dadadada mismismismis socialursocialursocialursocialur orientaciasorientaciasorientaciasorientacias Soris.Soris.Soris.Soris.

amasTan,amasTan,amasTan,amasTan, socialuradsocialuradsocialuradsocialurad oooorientirebulirientirebulirientirebulirientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisekonomikisekonomikisekonomikis pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi,pirobebSi,

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad araorientirebuliaraorientirebuliaraorientirebuliaraorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisaganekonomikisaganekonomikisaganekonomikisagan gansxvavebiT,gansxvavebiT,gansxvavebiT,gansxvavebiT, saxelmwifosaxelmwifosaxelmwifosaxelmwifo

sxvadasxvasxvadasxvasxvadasxvasxvadasxva formebisaformebisaformebisaformebisa dadadada meTodebismeTodebismeTodebismeTodebis gamoyenebiTgamoyenebiTgamoyenebiTgamoyenebiT cdilobscdilobscdilobscdilobs (unda cdilobdes) (unda cdilobdes) (unda cdilobdes) (unda cdilobdes) daZliosdaZliosdaZliosdaZlios

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro ekonomikisaTvisekonomikisaTvisekonomikisaTvisekonomikisaTvis damaxasiadamaxasiadamaxasiadamaxasiaTebeliTebeliTebeliTebeli

winaaRmdegobebiwinaaRmdegobebiwinaaRmdegobebiwinaaRmdegobebi ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mizansamizansamizansamizansa dadadada socialur orientaciassocialur orientaciassocialur orientaciassocialur orientacias Soris, rac Soris, rac Soris, rac Soris, rac saxelmwifo marTvis erTsaxelmwifo marTvis erTsaxelmwifo marTvis erTsaxelmwifo marTvis erT----erT umniSvnelovanes da aqtualur problemas warmoadgens, erT umniSvnelovanes da aqtualur problemas warmoadgens, erT umniSvnelovanes da aqtualur problemas warmoadgens, erT umniSvnelovanes da aqtualur problemas warmoadgens,

rameTu, winaaRmdeg SemTxvevaSi, SeuZlebelia saxelmwifo marTvis umTavresi rameTu, winaaRmdeg SemTxvevaSi, SeuZlebelia saxelmwifo marTvis umTavresi rameTu, winaaRmdeg SemTxvevaSi, SeuZlebelia saxelmwifo marTvis umTavresi rameTu, winaaRmdeg SemTxvevaSi, SeuZlebelia saxelmwifo marTvis umTavresi

problemis gadaWra _ adamianiproblemis gadaWra _ adamianiproblemis gadaWra _ adamianiproblemis gadaWra _ adamianis uflebebis, Tavisuflebebisa da socialurs uflebebis, Tavisuflebebisa da socialurs uflebebis, Tavisuflebebisa da socialurs uflebebis, Tavisuflebebisa da socialur----

ekonomikuri interesebis dacva.ekonomikuri interesebis dacva.ekonomikuri interesebis dacva.ekonomikuri interesebis dacva.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. Кураташвили Анзор А. Социально ориентированные рыночные отношения и правовой фактор. Труды Грузинского технического университета. 1998, № 5 (421). Тбилиси: Издательство "Технический университет", 1998, с. 132-133.

2. 2. 2. 2. kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili anzoranzoranzoranzor. . . . socialurad orientsocialurad orientsocialurad orientsocialurad orientirebuli sabazro ekonomika da misi irebuli sabazro ekonomika da misi irebuli sabazro ekonomika da misi irebuli sabazro ekonomika da misi ZiriTadi winaaRmdegobaZiriTadi winaaRmdegobaZiriTadi winaaRmdegobaZiriTadi winaaRmdegoba. . . . samecniero-praqtikuli konferenciis: `saqarTvelos

ekonomikis ganviTarebis axali etapi. problemebi da perspeqtivebi~, Sromebis

krebuli. saqarTvelos axalgazrda ekonomistTa asociacia. iv. javaxiSvilis sax.

Tbilisis saxelmwifo universiteti. Tbilisi, 1999, gv. 78. 3. Кураташвили Анзор А. Рыночная экономика и правовой фактор. BULLETIN

"Medicine, Science, Innovation and Business New" ("Новости медицины, науки, инновации и бизнеса – голос профессионалов и бизнесменов США, СНГ и других стран мира"). Volume 6, Number 7 (57), July, 1999. New York, USA, р. 6.

4. Кураташвили Анзор А. Эффективное использование правового фактора – необходимое условие преодоления противоречий социально ориентированной

Page 48: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

48

рыночной экономики. Международный научный журнал "Прогресс", 2000, № 1-2. Тбилиси: Международное издательство "Прогресс", 2000, с. 57-62.

5. Kuratashvili Alfred A. Socially Orientated Marke t Economy: Contradictions and the Ways of their Overcoming. International Scientific Journal "Progress", 2001, №1-2. Tbilisi: International Publishing House "Progress", 2001, p.53-56.

6. Кураташвили Анзор А. Социальная ориентация экономики – критерий цивилизованности рыночных отношений. Ученые записки Гянджинского государственного университета (Азербайджан), 2008, № 1. Гянджа, 2008, с.87-90.

7. Кураташвили Анзор А. Рыночная экономика и проблема ее социальной ориентации. Проблемы теории и истории культуры. Научные доклады и сообщения секции теории культуры Дома ученых имени М.Горького Российской Академии Наук. Выпуск I. Санкт-Петербург, 2008, с. 37-40.

8. kurataSvili anzor.8. kurataSvili anzor.8. kurataSvili anzor.8. kurataSvili anzor. socialurad orientirebuli sabazro socialurad orientirebuli sabazro socialurad orientirebuli sabazro socialurad orientirebuli sabazro

ekonomika da samarTlebrivi faqtoris gavlena mis efeqtian ekonomika da samarTlebrivi faqtoris gavlena mis efeqtian ekonomika da samarTlebrivi faqtoris gavlena mis efeqtian ekonomika da samarTlebrivi faqtoris gavlena mis efeqtian

funqcionirebaze funqcionirebaze funqcionirebaze funqcionirebaze (monografia qarTul enaze).(monografia qarTul enaze).(monografia qarTul enaze).(monografia qarTul enaze). Tbilisi: saerTaSoriso

gamomcemloba “progresi”, 2008. – 240 gv. 9. Кураташвили Анзор А. Социальная ориентация рыночной экономики и ее

институциональное обеспечение – необходимое условие эффективного функционирования общества. Материалы X Международной научной конференции ”Е-Экономика – Е-Общество в Центральной и Восточной Европе”, 11-13 мая 2009 года. Сборник докладов. Т. 2. Люблинский католический университет Иоанна Павла II (Польша). Люблин, 2009, с. 231-235.

10. Эрхард Л. Благосостояние для всех. Пер. с немецкого, - М.: Начала-Пресс, 1991.

11. Смит А. Исследование о природе и причинах богатства народов. М.: Издательство социально-экономической литературы, 1962.

Page 49: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

49

Леся Петровна Чубук (Киев, Украина) к.э.н., доцент, докторант, Киевский национальный университет имени Тараса Шевченко

ВИДЫ УПРАВЛЕНИЯ НЕДВИЖИМОСТЬЮ: ВЗАИМОСВЯЗИ И ФУНКЦИИ

На сегодня в сфере управления недвижимостью существует значительное разнообразие понятий, обозначающих различные виды деятельности по управлению недвижимостью, в частности следующие: управление технической эксплуатацией (building maintenance, building management – BM); управление активами (assets management – AM); управление недвижимостью (property management – PM); управление корпоративной недвижимостью (corporate real estate management – CREAM); управление инфраструктурой (facilities management – FM); сервейинг (surveying). Трактование их содержания, взаимосвязей и взаимоподчинения, места в общей иерархической структуре управления недвижимостью, зачастую достаточно противоречиво и в профессиональной, и в научной сфере. Приведем определения основных видов управления.

Термин «управление активами» (AM), ставший на сегодня достаточно распространенным, имеет несколько интерпретаций в сфере недвижимости, в частности, трактуется как: 1) деятельность, связанная с управлением ценными бумагами или инвестиционными портфелями с целью поиска оптимального соотношения риска, прироста стоимости и доходности; 2) деятельность по технико-экономическому обслуживанию и ремонту технологического оборудования, эксплуатация, сориентированная на основную деятельность корпорации; 3) обеспечение основной деятельности корпорации надежно функционирующими активами, сооружениями, оборудованием, а также необходимой для основной деятельности организации инфраструктурой услуг [1, с. 24 – 25].

Управление недвижимостью (PM) как вид услуг в основном охватывает сферу взаимодействия с арендаторами. Помимо комплексной эксплуатации включает сдачу помещений в аренду, работу с арендаторами, ведение договоров аренды, обеспечение своевременных платежей, выполнение договорных обязательств, бухгалтерской отчетности и т. д. [2, с. 147].

Управление инфраструктурой здания (FM) представляет собой управление инженерно-технической эксплуатацией, комплексной уборкой, организацией охранных и иных услуг. Эксплуатация объектов недвижимости, в свою очередь, является комплексом взаимосвязанных технических, организационных и нормативных мероприятий, направленных на обеспечение нормального функционирования объекта недвижимости с технической и сервисной точки зрения в течение всего периода использования по назначению [2, с. 147].

Существует значительное количество мнений относительно взаимосвязи и подчинения видов управления недвижимостью, которые объединены в такие подходы.

1. Виды управления могут быть представлены как иерархическая структура [2, с. 147; 3]. В этом случае высшей ступенью будет являться управление активами (AM), которое включает в себя услуги управления недвижимостью (PM), а управление инфраструктурой (FM), в свою очередь, является составной частью управления недвижимостью. Недостатком такого структурирования является то, что не всегда можно рассматривать эти виды управления, как подчиненные друг другу. Во многих случаях функции разных видов управления пересекаются, а также перед управлением активами, управлением недвижимостью и управлением инфраструктурой стоят задачи, разноуровневые по характеру и видам деятельности. На региональных рынках услуг, в странах с трансформационной экономикой, различают два основных вида управления коммерческой недвижимостью на этапе эксплуатации – техническое и оперативное

Page 50: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

50

(административное), которые вместе составляют комплексное управление, то есть, по существу являются своего рода подчиненными уровнями управления [4, с. 20]. Техническое управление включает услуги по эксплуатации инженерных систем и коммуникаций, а также услуги клининга (уборки помещений и территорий) и охраны. Оперативное управление объектом нацелено на оптимизацию арендных поступлений, решение вопросов административно-правового характера относительно функционирования объекта недвижимости Комплексное управление реализуется, как правило, агентским соглашением и договором доверительного управления [4, с. 20 – 21] .

2. Виды управления могут быть разграничены в зависимости от того, относятся они к генерированию дохода или затратам [2, с. 148]. Управление активами (AM) и управление недвижимостью (PM) сконцентрированы на увеличении дохода, а управление инфраструктурой (FM) – на эффективной эксплуатации и минимизации издержек.

3. Виды управления недвижимостью являются разными «точками зрения» на один и тот же объект недвижимости [2, с. 148]. При управлении активами (AM) собственник и инвестор сконцентрированы на прибыльности бизнеса. При управлении недвижимостью (PM) технический менеджер сконцентрирован на задачах обслуживания здания и его систем, в то время как работник в этом здании заинтересован в своем рабочем пространстве и услугах, поддерживающих производительность его фирмы, то есть управлении инфраструктурой (FM). Соответственно, все три вида управления необходимо идентифицировать отдельно друг от друга.

4. Виды управления могут быть соотнесены со стороной спроса или предложения на рынке услуг управления. Традиционно считается, что менеджеры, управляющие корпоративной недвижимостью (CREM, AM, PM), работают на стороне спроса услуг, а менеджеры, управляющие инфраструктурой (FM), – на стороне предложения этих услуг. Однако, на сегодня, по мнению компетентных исследователей, должна формироваться единая концепция управления корпоративной недвижимостью, которая будет подчинена общей задаче – обеспечению реализации целей бизнеса в долгосрочной перспективе за счет максимально эффективного использования долгосрочных активов недвижимости при минимальных затратах [5, c. 22].

ЛИТЕРАТУРА

1. Тарасевич Е.И. Технологии эксплуатации недвижимости. Стратегия лидерства / Е.И. Тарасевич. – СПб.: Интехнедвижимость ЗАО, 2010. – 647 с.

2. Панова А.В. Управление недвижимостью. Анализ зарубежного опыта и возможность его применения в России / А.В. Панова // Российское предпринимательство. – 2007. – №4. – Вып. 1 (88). – С. 146 – 150.

3. Талонов А.В. Facility management [Электронный ресурс] / Facility management: сайт. – Режим доступа: http://www.facility.kiev.ua/category/article/.

4. Кудрявцева Е.В. Проблематика услуги управления коммерческой недвижимостью / Е.В. Кудрявцева // Известия ТПУ. – 2010. – Т. 317, №6. – С. 18 – 22.

5. Lindholm A. Identifying and measuring the success of corporate real estate management / Anna-Liisa Lindholm / Doctoral dissertation. – Helsinki University of Technology, 2008. – 75 р.

Page 51: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

51

Галина Владимировна Цих (Тернополь, Украина) Кандидат экономических наук, доцент, декан факультета экономики и предпринимательской

деятельности, Академик Академии экономических наук Украины, Тернопольский национальный технический университет имени Ивана Пулюя

УПРАВЛЕНЧЕСКАЯ МЫСЛЬ В УКРАИНЕ

( ХIХ – НАЧАЛО ХХ СТ.)

Управленческая мысль в Украине, как и во многих других странах мира, имеет длительную историю, в которой выделяются периоды становления, развития и эволюции, специфические по содержанию для каждой страны. Они отражают общее и особенное в движении управленческой мысли в пространстве и времени. В отличие от многих стран Западной Европы (прежде всего Австрии, Германии, Италии) в Украине развитие управленческой науки не было втиснуто в рамки так называемой камералистики (от слова camera, означающего дворцовую казну, сокровищницу). Известный австро-американский ученый Й.А. Шумпетер (1883-1950), преподаватель Черновицкого университета в 1909-1911 гг., не без основания считал, что камералистику, или государственную науку, как ее называли в Германии, было бы правильнее именовать «основами экономического управления и экономической политики (в Германии существовал термин Polizeiwissenschaft)» [1,с. 202].

В некоторых современных российских источниках утверждается, что волна увлечения решением проблем государственного и хозяйственного управления захлестнула все российские университеты, где в 40-х гг. ХІХ ст. были открыты специальные кафедры (разряды) на юридических факультетах по подготовке камералистов. Однако в Харьковском, Киевском и Новороссийском (ныне – Одесский) университетах такой подготовки не велось. Вообще предложения ряда ученых рассматривать развитие украинской управленческой мысли, как идущей в фарватере камералистики, не являются обоснованными. Но это вовсе не означает отрицание влияния западноевропейской управленческой мысли на украинскую или отрицания их развития и эволюции под воздействием некоторых общемировых тенденций.

На наш взгляд, довольно длительный период ХІХ – начала ХХ ст. в развитии управления и управленческой мысли в Украине (также как и в России) необходимо рассматривать как период, основным содержанием которого было движение от принудительной натуральной хозяйственной системы позднего средневековья к капиталистической рыночной экономике. Это движение было в основном эволюционным, хотя в первые двадцать лет ХХ ст. оно прерывалось революционными взрывами и Первой мировой войной. Управление экономикой и соответственно управленческая мысль охватывали микро- и макроуровень, позитивные и нормативные аспекты в их единстве. И все же в рассматриваемом переходном периоде заметны несколько различных этапов, хотя и тесно связанных между собой основным содержанием – движением к рыночной экономике. На втором этапе происходит переход от преобладания в литературе и на практике модели полицейского управления и концепции «правового государства» к модели «культурного государства».

В истории управленческой мысли советской эпохи первый из этих этапов характеризовался как развитие и преобладание дворянской управленческой мысли, а второй (60-е гг. ХІХ ст. – начало ХХ ст.) – как существование либерально-буржуазной, революционно-демократической и народнической управленческой мысли. Не углубляясь в анализ содержания концепций этих двух этапов, отметим, что в основу их классификации положены классовый, партийный принцип, противопоставление классовых антагонистических экономических интересов, трактовка управленческой мысли как их отражения. Современная трактовка развития и эволюции управленческих концепций двух этапов иная – переход от внерыночной к рыночной модели управления,

Page 52: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

52

проведение соответствующей экономической, социальной, финансовой политики. Принимается также во внимание специфика положения Украины – нахождение страны в составе частично Австрийской и преимущественно Российской империй, отсутствие собственной государственности, вытекающие из этого многочисленные негативные последствия.

В украинской экономической мысли первой половины ХІХ ст. заметное место по праву занимает В.Н. Каразин (1773-1842) – ученый-энциклопедист, общественный деятель, инициатор основания Харьковского университета (1805) и реформы образования в Российской империи, основатель и председатель Харьковского Филотехнического общества (1811-1818). Как правило, деятельность Каразина рассматривается в различных аспектах: представитель либеральных взглядов в общественной жизни (предложения о переустройстве Российской империи на началах конституционной монархии, ликвидация крепостничества); ученый, соединяющий представления физиократии и меркантилизма – в экономике и обществе; в естественных науках и практике – новатор, исследователь; в целом – реформатор. Действительно, в области управленческой мысли во взглядах Каразина особенно заметны такие «соединения» с позиций «домоводства» («домостроя»). Они представляют собой образец микроэкономического подхода к рассмотрению помещичьего домашнего хозяйства. Вместе с тем такой подход переплетается с физиократическими взглядами, особенно в ходе анализа внешней торговли, налоговой системы, классовой структуры общества, развития сельского хозяйства и промышленности. Прогрессивный макроэкономический подход характерен для взглядов Каразина при анализе им проблем развития экономики на новой технической основе, на усовершенствовании средств производства. Ученый обосновывал необходимость диверсифицированного развития производства в различных регионах страны с точки зрения оптимального сочетания национальных и местных интересов, учета разнообразия экономики и общества в управлении ими на общегосударственном и местном уровнях [2, с. 240-241].

В новейшей украинской экономической литературе особое внимание уделяется анализу противоречий во взглядах Каразина, что позволяет более глубоко и реалистично раскрыть их [3,с. 248-271].

Многообразной и плодотворной была деятельность в области реформирования управления и развития управленческой мысли известного украинского ученого и правительственного деятеля М.И. Балудянского (1769-1847). Хотя деятельность его протекала в Петербурге, однако влияние его разработок в области экономики, финансов, управления, реформирования и т.д. на управление и управленческую мысль в Украине было весьма значительным. Признанием этого стало избрание Балудянского почетным членом Харьковского (с 1830 г.) и Киевского (с 1835 г.) университетов.

Специфика организации исследования и преподавания управленческой науки в Украине (и в России) в ХІХ – начале ХХ ст. была следующей. Во-первых, эта деятельность осуществлялась на юридических факультетах. Во-вторых, управленческая наука развивалась (и соответственно преподавалась) в рамках полицейского права («внутреннего управления» или «экономической полицеистики»). Наиболее известными ее предстателями были профессора университетов: Харьковского – И. Платонов, К.Гаттенбергер, В. Левитский, Киевского – Н. Бунге, А. Антонович, Д. Пихно, Н. Цитович, Новороссийского – Н. Шпилевский, П. Шеймин и др.

Отличительной особенностью экономической полицеистики, основы которой в Украине заложил выдающийся ученый и государственный деятель Н.Х. Бунге (1823-1895), было выделение двух отделов полицейского права – благоустройства и благочиния, наполнение их экономическим содержанием. Общей целью считалось подчинение общественных отношений достижению всеобщего благосостояния, то есть благосостояния и безопасности населения страны. Значительное место в достижении этой цели занимали мероприятия государства. Представление о них даёт конспект лекций по

Page 53: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

53

полицейскому праву профессора Киевского университета и государственного деятеля А.Я. Антоновича (1848-1917). В отделе так называемого промышленного благоустройства ученый выделил следующие меры государственного благоустройства, при помощи которых, по его мнению, необходимо регулировать производство: 1. таможенное покровительство; 2. надзор за фабрично-заводской промышленостью; 3. надзор за трудом женщин и детей; 4. мероприятия по техническому образованию рабочих; 5. поощрительные меры для создания союза между рабочими и капиталистами; 6. поощрение развития отраслей промышленности, которые необходимы в данное время и в данном месте, но не могут возникнуть без надлежащего почина государственной власти [4, с. 357]. Ученый не только предоставил перечень этих мероприятий и сформулировал их сущность, но и проанализировал практику их осуществления в отечественных условиях.

Таким образом, управленческая мысль в Украине в ХІХ – начале ХХ ст. уверенно развивалась в русле рыночных концепций в основном классической политической экономии, исторической и социальной школы с учетом отечественной практики.

ЛИТЕРАТУРА

1. Шумпетер Й.А. История экономического анализа: В 3-х т. / Пер. з англ. под ред. В.С. Автономова. – СПб.: Экономическая школа, 2001. – ХLІІІ +1664 с.

2. Каразин В.Н. Сочинения, письма и бумаги [под ред. Д.И. Багалея]. – Х.: Тип. М.Зильберг и сыновья, 1910.

3. Пастухов С.И. «Непонятный» versus «непонятый» В.Н. Каразин: комментарии, ремарки, апология // В.Н. Каразін. Діалоги у часі й просторі: дослідження і матеріали / укл. О.І. Вовк, С.М. Куделко; наук. ред. проф. С.І. Пастухов – Х.: ХНУ імені В.Н. Каразіна, 2015. – 272 с.

4. Антонович А.Я. Конспект лекций по полицейскому праву / Поліцейське право в університеті Святого Володимира: В 2-х т. – К. : Вид. КНУ імені Тараса Шевченка, 2010.

Page 54: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

54

koba soxaZe koba soxaZe koba soxaZe koba soxaZe (Tbilisi, saqarTve(Tbilisi, saqarTve(Tbilisi, saqarTve(Tbilisi, saqarTvelo)lo)lo)lo) ekonomikur mecnierebaTa doqtori, saqarTvelos teqnikuri universitetis biznes-inJintringis

fakultetis profesori

saxelmwifos mSeneblobis saxelmwifos mSeneblobis saxelmwifos mSeneblobis saxelmwifos mSeneblobis

aucilebeli pirobaaucilebeli pirobaaucilebeli pirobaaucilebeli piroba

saqarTvelos ekonomikis ganviTarebisa da marTvis mniSvnelovani berketi da

imavdroulad rezervia marTvis efeqtianobis zrdisadmi sistemuri midgoma.

saqarTveloSi ibeWdeba uamravi monografia da saxelmZRvanelo ekonomikis

marTvis _ menejmentis _ sakiTxebze.

miuxedavad amisa, samwuxarod, saxelmZRvaneloebi ZiriTadad Semoifargleba

ekonomikis marTvis Teoriis sakiTxebiT, romlebic ZiriTadad dasavleTSi gamosuli

literaturis interpretaciaa da Sorsaa saqarTvlos realobidan.

iSviaTia saxelmZRvanelo, sadac marTva dakavSirebuli iyos saqarTvelos ekonomikis ganviTarebis tendenciebisa da perspeqtivebis analizTan, miT umetes,

mTlianad sazogadoebis sistemuri marTvis problemebTan.

aRniSnuli viTareba ganpirobebulia imiT, rom gasuli saukunis 90-iani wlebis

dasawyisidan saqarTvelos ekonomika viTardeboda qaosurad. ibeWdeboda qarTveli

mecnierebis naSromebi da rekomendaciebi am procesebis mowesrigebis mizniT, magram

uSedegod, radgan sazogadoebis marTvel elitas ar gaaCnda arc survili da arc

neba, rom procesebi warmarTuliyo saxelmwifosa da ekonomikis mSeneblobis

mimarTulebiT.

sazogadoeba imarTeboda politikuri lozungebiT, romlis ukanac xelisuflebis

ekonomikuri interesebi da piradi ambiciebi imaleboda. amas emateboda sazRvargareTis qveynebisa da saerTaSoriso safinanso

organizaciebis rafinirebuli, aprobirebuli politika, romlis mTavari mizani iyo

saqarTvelos ekonomikis gadaqceva ganviTarebuli qveynebis ekonomikis sanedleulo

bazad, xolo saqarTvelos mosaxleobis gadaqceva maT mier wrmoebuli produqciis

momxmreblad.

miznis miRwevis saSualeba gaxda aseve aprobilebuli meTodi, romlis Sinaarsi

mmarTveli biurokratiuli aparatis milioniani sesxebiTa da grantebiT mosyidva iyo.

PgansakuTrebiT unda aRiniSnos, rom saqarTvelos ekonomikis problemis kvlevis

dros wina planze unda iyos wamoweuli imis aRiareba, rom yofil sabWoTa kavSiris

respublikebSi sabWoTa kavSiris daSla gulisxmobda politikuri sistemisa da ekonomikis revoluciur gardaqmnebs.

es aRiareba imis saSualebaa, rom sakiTxebi ganxiluli iqnas axali

Tvisobriobidan gamomdinare.

aseTi midgomiT ganxiluli unda iqnas sazogadoebis ganviTarebis mizani da misi

miRwevis meqanizmebi.

miuxedavad qarTveli mecnierebis mcdelobisa, ver iqna miRweuli erTiani azri

da, miT umetes, xelisuflebis midgoma sazogadoebis ganviTarebis erTian mizanTan

dakavSirebiT.

xelisufleba Tavis saprogramo amocanebad ayenebs evrokavSirSi da evropul

struqturebSi integracias, natoSi gaerTianebas, rac Zalian mniSvnelovania, magram problema mdgomareobs imaSi, rom miznis miRwevis saSualebebi faqtobrivad

ganixileba rogorc mizani.

Page 55: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

55

sakiTxebisadmi aseTi midgoma iwvevs dabneulobasa da qaoss.

evrokavSirSi da natoSi gaerTianebaze faqtobrivad am etapze ver verTiandebiT

demokratiisa da mosaxleobis cxovrebis dabali donis, saarCevno sistemaSi

seriozuli xarvezebis gamo da a.S.

saqarTvelos uaxlesi istoriis analizidan SeiZleba gakeTdes daskvna, rom

saqarTvelos erT-erTi umTavresi mizania teritoriuli mTlianobis aRdgena.

miznis miRwevis erTaderT saSualebad ganixileba natoSi gaerTianeba. natosTan intensiuri molaparakebebis Sedegad, gansakuTrebiT “vardebis

revoluciis” Semdeg, evrokavSirisa da natos moTxovniT, miznis miRwevis saSualebad

ganisazRvra rogorc mosaxleobis cxovrebis donis Tvisobrivad zrdisa da misi

ganviTarebuli qveynebis standartebTan miaxloveba, ise demokratiis xarisxis

mniSvnelovani zrda da misi aucilebeli Semadgeneli nawilebis: masmediis

xelisuflebis zewolidan ganTavisufleba da saarCevno sistemis srulyofa.

xelisuflebam dasavleTis es rekomendaciebi aseve sakuTari samoqmedo

programis Semadgenel nawilad miiCnia da daiwyo sazogadoebis ideologizeba, anu

ideologiuri damuSaveba aRniSnuli mimarTulebiT.

amasTanave, saqarTvelos saxelmwifos mSeneblobis procesSi umniSvnelovanesi faqtoria qveynis saerTo miznis gansazvra da misi Sesrulebis mwyobri programis

Seqmna.

rogorc maRalganviTarebuli qveynebis saxelmwifo mSeneblobis gamocdilebam

gviCvena, realuri miznis dasaxva da misi etapobrivi Sesruleba Tanamedrove

sicocxlisunariani saxelmwifos mSeneblobis aucilebeli pirobaa.

Page 56: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

56

Manana Maridashvili (Tbilisi. Georgia) Doctor of Business Administration, Associate Professor

Faculty of Business,Caucasus International University (CIU)

ROLE OF GLOBALIZATION IN THE DEVELOPMENT OF MODEN MANAGEMENT MODEL IN GEORGIA

Management field has been influenced by certain national interests and also it reproduces a particular theory of globalization that benefits the interests of transnational corporations. Today Georgia is seeking for conditions of its own model of management and selection of practical tools of its regulation. This is primarily determined by the business culture of our country.

Unfortunately, neither a single model nor a whole list of models can offer any guarantee that a manager will deal with an organizational problem objectively and do the best of his or her ability. When choosing, we should consider how to influence the transitional development of Georgian e c o n o m y and its incorporation into the process of globalization, factors such as national culture and new information technologies. National characteristics are studied with regard to their use in business management, as without national awareness. Models can nonetheless offer valuable insights and a sound framework on the basis of which the right choices can be made – right from the point of view of the profession, the organization and also of the managers and other employees involved [1, pp.28-31].

The interdisciplinary approach challenges the hegemonic influence of the globalist theory within the international management field. The approach proposed addresses the domains of management and governance by recognizing from a multidimensional perspective on globalization, the political and economic interfaces between public and private, and more specifically, between government and transnational corporations. This could make the knowledge produced by the field relevant not only to transnational corporations but also to local governments, local managers, public administrators and policy makers in developing countries. Managers spend considerable time discussing existing management models and thinking up new ones, to say nothing of putting them into practice in their daily work. For them, models and theories offer not solutions to organizational problems, but rather ways to reduce the complexities and uncertainties involved.

The majority of the models would not stand up to a high degree of scientific scrutiny, many being simply memory aids, useful ways of ordering reality. The further internationalization of the economy in Georgia will increase number of foreign and joint ventures. The variety management models aim to place in perspective not only each individual model but management models in general.

Together with the descriptions and types of the various models, reduce the danger that managers will be tempted to view the next popular model that happens to come along as a panacea for what-ever ailments their organization happens to be suffering from at the time. Forms of international cooperation will become increasingly diverse. This will benefit the activities of Georgia, lift restrictions on the activities of foreign firms in various fields (insurance, banking, etc.); What are the strengths of the Georgian society, and in particular the national management, which Its properties and values can serve as a foundation for economic growth? This is an important question that needs to be examined and scientifically substantiated recommendations. In Georgia today noticeable lack of qualified managers and this is when they are an indispensable element in the development of any country.

Georgia's economic growth is directly linked to human resources and skills of the state to apply them correctly. Obviously, for realizing the potential of the human in the company, the employer must apply a set of tools. Here it is impossible to ignore the experience of foreign experts; Managers in different countries have Practically similar activities, but Considering traditions, education characteristics, Customs, culture, business

Page 57: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

57

development , characteristics of nationality have their own management model, which are quite different from each other and are very interesting and diverse. Dutch management researcher Geert Hofstede first published the results of his study of more than 100,000 employees of the multinational IBM in 40 countries (Hofstede, 1980, 1983, 1984, 1991, 1997, 2001). Hofstede was attempting to locate value dimensions across which cultures vary. His dimensions have been frequently used to describe cultures. Hofstede identified four dimensions that he labeled individualism, masculinity, power distance, and uncertainty avoidance. His individualism-collectivism dimension describes cultures from loosely structured to tightly integrate. The masculinity femininity dimension describes how a culture’s dominant values are assertive or nurturing. Power distance refers to the distribution of influence within a culture. And uncertainty avoidance reflects a culture’s tolerance of ambiguity and acceptance of risk Hopstede took a great part in studying of influence of national culture particularities on management, He studied IRM companies from 50 countries and has established a national culture ethnographic options: Individualism-Collectivism; Distance from government (big-small); Lack of information (strong-weak); Future orientation (short-term-Long-term) [2, pp.112-113].

It is impossible belonging Georgian management system uniquely one of them, As far as the principle of the oriental tradition, it aspires to establish progressive western , persons and his/her creative independence-oriented relationship. Today in Georgia, the main problems of managers is A lack of knowledge of social psychology and still high influence of the Soviet ideology [3, p.52].

Globalization was depicted in the early 1990s as the ultimate stage of development for the field of international management. Globalization would require from large business firms highly skilled managers to cope with the challenges and responsibilities of the so-called global market. Ten years later, the scenario has changed considerably.

As globalization headed towards placing an extraordinary amount of power in the hands of large corporations, international management became a major concern not only to business firms and their managers, but also to governments and other institutions. The Enron affair, among other recent corporate scandals, challenged the grounds of so-called global capitalism and brought about a lack of confidence in large corporations in global terms. In spite of the importance of these transformations and events, the international management (IM) literature – led by the United States (US) – fails to address the increasing power of transnational corporations (TNCs) and the corresponding implications for managers and other social constituents.

This problem is particularly important in developing countries and has been pointed out by a key US scholar as a major challenge to the IM field. Georgia represented the post-Soviet space, consequently, the main features and characteristics of the management were formed in the Soviet Union and embracing all the flaws and viciousness what characterized the system. General trends of management and principles are more or less identical in the former republics, including. It is easy to find common psychological traits and their comparative study Among the Georgian and Russian managers. During the evaluation of the Russian management Famous theoretic Yitzhak Adzes considers that Russians are slaves to the corporate government authority, Often the head like this situation and Pleasure to his imperial senses. They do not pay attention to the Subordinate opinions. They live in a management vacuum, and make decisions himself [4, pp.42-43].

High unemployment prefers employers interests, violated the principles of partnership relations, are not studied the psycho-social conditions of workers, this, is counterproductive and hinder the establishment of market relations. The managing peculiarity in Georgia depends on that the socializing of society is too weak. Society is less familiar with the law and their rights. Correspondingly, establishment of civil society, this problem is gradually regulated, because community members are more informed and become adapted to the market principles

Today Georgian management model is trying to find a new style of life. The existed systems dysfunction mostly depends on conformation of the corporation culture. Apparently, our

Page 58: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

58

characteristics are closer to the American model of organizational behaviour, dominates the management of the administrative style.

REFERENCES

1. Baldwin R. and L. Winters A Challenges to Globalization: Analyzing the Economics. University of Chicago Press, 2012

2. Hofstede G., Culture's Consequences: Comparing Values, Behaviors, Institutions and Organizations across Nations. “Sage Publications” ltd. 2nd Edition. London, United Kingdom, 2001

3. Maridashvili M. Georgian Business Development Trends, International Scientific and Practical Conference materials “MODERN SCIENCE: Theoretical and practical views”. Ufa, Russian Federation, October 29-30, 2013. Maridashvili M. Moderm Management Development Features in Georgia from the View of Comparative Management, International Scientific and Practical Conference materials “Achievements and challenges of modern science”, Ufa, Russian Federation, July 28, 2015.

Page 59: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

59

nato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) ekonomikis doqtori, saqarTvelos teqnikuri

universitetis asocirebuli profesori

marTva procemarTva procemarTva procemarTva procesebis meSveobiTsebis meSveobiTsebis meSveobiTsebis meSveobiT

bevri organizaciuli problema aris funqciaTaSorisi xasiaTis, amitom

mniSvnelovania Semdegi sakiTxis gadawyveta: rogor SeiZleba biznes-procesebis

koncefciis gamoyeneba praqtikaSi, rom davexmaroT menejments gaxdes ufro efeqtiani da gaaumjobesos kompaniis muSaoba? arsebobs sami SesaZlebloba, romlebic

damokidebulia organizaciis SeSfoTebis, gambedaobis da mxneobis sxvadasxva doneze.

esaa problemebis kros-funqcionaluri gadawyveta, procesebis aRwera da marTva, da

procesuli orgstruqturis danergva.

problemebis krosproblemebis krosproblemebis krosproblemebis kros----funqcionaluri gadawyvetafunqcionaluri gadawyvetafunqcionaluri gadawyvetafunqcionaluri gadawyveta. yvelaze martivi xerxia biznes-

procesebis gamoyeneba saWiro problemebis identifikaciisaTvis, romlebzedac

imuSaveben kros-funqcionaluri jgufebi. biznes-procesebis farTo da araRrma

gagebaze dayrdnobiT kompaniis ufros menejerebs SeuZliaT ganixilon samuSaos

nakadi da kros-funqcionaluri momentebi, romlebic qmnian problemebs. Semdeg

SesaZloa dadgindes prioritetebi da Seiqmnas kros-funqcionaluri jgufebi, romlebic am sakiTxebiT dakavdebian. meTodologiis TvalsazrisiT arsebobs ori

alternetiuli xerxi. pirveli xerxia _ formaluri struqturis (jgufis)

gamoyeneba problemis dasmis, misi analizis da monacemebis mogrovebis mizniT, aseve

SesaZlo alternatiuli gadawyvetilebebis SemuSavebisa da testirebisaTvis manamde,

sanam miiReba ufro upiratesi gadawyvetileba. meore xerxia _ biznes-procesebis

reinJiniringis sistemuri midgomis gamoyeneba. pirveli xerxi _ formaluri jgufis

gamoyeneba problemis gadasawyvetad _ SedarebiT usafrTxoa organizaciis

TvalsazrisiT, xolo Tu arCeulia meore varianti, anu biznes-procesebis

reinJiniringi (BPR), organizaciam unda icodes aseTi radikaluri midgomis

safrTxeebi, gansakuTrebiT Tu mas iyeneben, rogorc instruments organizaciis mTeli

ganviTarebis, an gaumjobesebis mTeli procesisaTvis [1].

procesebis aRwera da marTvprocesebis aRwera da marTvprocesebis aRwera da marTvprocesebis aRwera da marTva. a. a. a. biznes-procesebis Sesaxeb codnis gamoyenebis

meore gza ufro mowesrigebulia. pirvel rigSi es exeba mniSvnelovani biznes-

procesebis gansazRvras erTiani da mkacri principebis mixedviT. es SesaZloa

gakeTdes mravali xerxiT, magram yvelaze ufro warmatebuli meTodia procesebis

xarisxis marTva (Process Quality Management, PQM) PQM moicavs organizaciis,

qvedanayofis, ganyofilebis misiis (saqmianobis fundamenturi miznebis) aRweras, aseve

warmatebis sakvanZo faqtorebis (Key Success Factors, KSF) CamonaTvals, romlebic aucilebelia da sakmarisia misiis misaRwevad. arsebobs araumetes 8 warmatebis

sakvanZo faqtorisa. misiis da KSF CamonaTvalis Sedgenis Semdeg Semdegi nabijia

biznes-procesebis aRwera, romlebic arseboben dReisaTvis da axlebis, romlebic

saWiro iqnebian misiis misaRwevad. Cveulebriv organizaciaSi aris 20-dan 30-mde

gansxvavebuli biznes-procesebi. am stadiaze procesebi ranJirdeba mniSvnelovnebis,

arsebuli efeqtianobis da mflobelebis mixedviT. gadawyvetileba miiReba Cveulebriv

im principiT, Tu vin moigebs yvelaze metad procesis efeqtiani muSaobidan da vin

waagebs yvelaze metad cudi muSaobidan. organizaciis doneze es SeiZleba iyos

magaliTad direqtori da ufrosi menejerebi [2] . procesuli orgstruqturis danergva. procesuli orgstruqturis danergva. procesuli orgstruqturis danergva. procesuli orgstruqturis danergva. biznes-procesebis Sesaxeb codnis

gamoyenebis mesame gza saSualebas iZleva ganisazRvros organizaciuli struqturebi

da vmarTod organizacia. es gza dafuZnebulia imaze, rom organizaciuli

Page 60: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

60

struqturebi TavisTavad axdenen gadamwyvet gavlenas organizaciis

Sromisunarianobaze. saocaria, rom orgstruqturebis umravlesoba agebulia ise, rom

isini ufro xels uSlian progress, vidre exmarebian mas. ase xdeba imitom, rom

calkeuli specializebuli departamentebi xSirad Caketilni arian Tavis

funqcionalur niSebSi, grZnoben Tavs TviTmyofad struqturebad da ar esmiT, rom

maTi arsebobis mizania _ imuSaon mimwodeblebad Tavisi Sida da gare

klientebisaTvis. struqturebs, romlebic emyarebian biznes-procesebs ufro metad, vidre

arsebuli struqturebi, SeuZliaT Tavidan aicilon problemebi, samuSao gundebis

SeqmniT, romlebsac yavT aucilebeli specialistebi da pasuxismgebelni arian mTel

procesze da ara mis calkeul nawilze, romelic ganekuTvneba calkeul teqnikur

specializacias.

orgstruqturas unda hqondes mizani, romlis forma unda miyvebodes Sinaarss,

struqtura unda SemuSavdes imisaTvis, rom Seesabamebodes garkveuli miznebis

nakrebs. miuxedavaT amisa xSirad orgstruqturis Seqmna esmiT rogorc saxelebis

Cawera winaswar daxatul kvadratebSi organizaciul sqemaze.

organizaciuli struqturis Secvlas imisaTvis, rom man asaxos biznes-procesebi, SeiZleba hqondes grZelvadiani da mniSvnelovani Sedegebi. organizaciuli

struqturis reinJiniringis amocana iwyeba sufTa furclidan da warmoadgens

mkacrad Tanmimdevrul process, sadac pirvel nabijs warmoadgens piris an xalxis

amorCeva, romlebic amiT iqnebian dakavebuli. struqturis Seqmna ganekuTvneba

umaRlesi rgolis menejerebis da gansakuTrebiT generaluri direqtoris

kompetenciis sferos. erT-erTi ZiriTadi amocanaa, risTvisac maT uxdian fuls, _

uzrunvelyon, rom arsebuli struqtura iyos saukeTeso varianti organizaciis

miznebisaTvis, aseve swored ganawildes xalxi dasakavebeli Tanamdebobebis mixedviT.

gamocdileba aCvenebs, rom ganeraluri direqtori unda iyos CarTuli am

gadawyvetilebebis miRebis procesSi damoukideblad an umaRlesi rgolis ramdenime SerCeul menejerTan erTad. sasurvelia rom es iyos patara gundi araumetes 4

menejerisa. sakuTriv organizaciuli struqturis reinJiniringis samuSao iwyeba

kiTxviT: "ra gvinda struqturisagan?" Cveni azriT, gonebrivi Sturmis meTodi

saukeTeso xerxia sruli CamonaTvalis misaRebad, romelic saWiroa am stadiaze.

organizaciis agebis yvelaze Sesaferisi xerxis SemuSaveba _ biznes-procesebis

reinJiniringis nebismieri srulyofili proeqtis mniSvnelovani Semadgeneli nawilia.

Tu es ase ar aris, savaraudoa, rom axali procesebi, romlebsac Seqmnian Zvelebis

adgilze, Seferxdebian im SezRudvebiT, romlebic darCebian organizaciis Zveli

wesisagan. biznes-procesebis marTva mniSvnelovani elementia Tanamedrove kompaniis marTvisas. gamocdilebidan Cans, rom axali orgstruqturis Seqmna xSirad iwvevs

imis aRiarebas, rom procesze orientirebuli organizaciis xerxi yvelaze ukeT

pasuxobs maT moTxovnebs. Tumca, rogorc reinJiniringis sxva aspeqtebisasac, araa

saWiro araviTari winaswari varaudebis gamoTqma.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. Яблочников Е.И., Молочник В.И., Фомина Ю.Н. Реинжиниринг бизнес-процессов проектирования и производства – СПб; 2008.

2. H. James Harrington, Eric K.C. Esseling, Harm van Nimwegen. Business Process Improvement Workbook. McGraw-Hill, 2002

Page 61: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

61

Tetiana Ruban (Kyiv, Ukraine)

PhD student of Kyiv national economic university named after V. Hetman

APPROACHES TO INTERMEDIATION. INTERMEDIARIES TRANSFORMATION ON GLOBAL FOOD MARKET

Intermediation became of a sustainable importance regarding the complexity of actual food creation system. Intermediation can be regarded from different angles.

In a narrow meaning intermediation is a part of supply chain between producer or processor and end customer. From this point of view, a term ‘intermediary’ includes wholesalers, distributors and retailers. Such intermediaries get from a processor (or a producer if a chain is short) a product that is appropriate to be sold to a customer, deliver it to a convenient for customer place, store it, provide assortment range. This is a traditional approach. It should be underlined that often aggregators and wholesalers, distributors that link a producer and a processor are omitted in the previous concept. Nevertheless, such agents have functions that are close to the functions of intermediaries between a producer or a processor and an end customer. They aggregate and split quantity of raw products, provide assortment range, store and deliver them. Complex value and supply chains of food system have sub-chains. A sub-chain is a range of interlinked agents that act on the same stage i.e. processing. In a long chain with sub-chains new intermediaries occur. They perform the same functions but between different agents of one sub-chain. For example, there are distributors that link producers of baking mixes with bread producers.

In a wider meaning intermediation is a part of global food creation process that includes all functional stages and all support activities between raw agricultural products to a final consumer. It includes transactional and support intermediation. The intermediation between agents that own the product is defined as transactional intermediation. This type of intermediaries gets the product on lower stage, add value and sell the product with higher value to an agent of further stage. It should be noticed that due to this meaning of intermediation even customer can be regarded as an intermediary because he links retailer and consumer and often makes additional value i.e. preparing and serving. Support intermediation includes providing of services that help food system function efficiently. Support intermediaries are financial, insurance, technological, informational, marketing and other service providers. It is interesting that logistics can be attributed to transactional intermediation if distributor or retailer himself provides it. Otherwise it can be regarded as a support intermediation if it is performed by a logistics operator in behalf of a chain agent (e.g. processor or distributor).

For the global market of food the length of channel is crucial regarding the shelf life. Usually food products have comparatively short shelf life. In order to avoid spoilage special technologies are applied including food preservatives, special storage and transportation conditions. This influences on the food quality and nutritional value. For this reason there is a global trend of disintermediation of fresh food where it is possible. For consumer it is important to know that food is not harmful and has maximum benefits.

Electronic and internet technologies have transformed the intermediation a lot. First of all information became more available. There are new intermediate platforms that provide information services i e search systems, price trackers for buyers, analytic tools for sellers and producers ( i.e. Google analytics) etc.. As it is easy to compare prices customers look for best prices so that retailers seek to get not higher prices than other retailers have for the product to be competitive. This is why producers (processors) have to give discounts to distributors and wholesalers in order to give them possibility to earn margin and sell the product to a retailer with competitive price. This is why it is usually more profitable to deal with the final customer or at least with retailer. Because of this disintermediation may occur. Secondly internet development created conditions for new intermediation forms emergence. The most important are on-line

Page 62: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

62

trade platforms such as Alibaba, Amazon, e-Bay, Allbiz, Prom etc. The on-line trade platforms interlink all kinds of channel agents. Thereby producers and wholesalers get it possible to diversify distribution channels. They sell products of different quantity and price to distributors, retailers and end customers. New kinds of retail trade occur. Internet shops became more and more usual. For internet shops different tools are used. The most common is own site. In last decade social networks are widely used in purpose of shops. New global trend is usage of messengers i.e. WhatsApp, Viber. Another global trend is mobile applications for e-commerce. Some mobile applications imitate real free market conditions. The applications link producers and end customers in real time, they make deal, the platform charges fee.

With economic development new types of intermediaries occur. There are companies that provide food delivery services. They propose assortment of a range of retailers, let end customer save time and transportation costs. In developed countries such service is sometimes connected to ''smart home'' system. Nevertheless this service imposes extra costs this is why this kind of intermediaries occurs on economic growth stage and disappears on stagnation part of economic cycle. With the growth of wages and rent price new physical forms of retail become more popular. For example machines with food i.e. snacks and grocery are very popular in Italy because food stores close early. Nevertheless there is no need in grocery machines in Ukraine because there are numerous 24h food stores.

Taken together, these findings suggest that intermediation is much wider than distribution channel intermediaries provided in a classic concept. Moreover new technologies and economic development influence disintermediation and and transformation of intermediaries.

References:

1. Anderson P. The New E-Commerce Intermediaries [Electronic resource] / P. Anderson, E. Anderson – Access mode: http://sloanreview.mit.edu/article/the-new-ecommerce-intermediaries/.

2. Bhasin H. Channel Levels – Consumer and industrial marketing channels [Electronic resource] / Hitesh Bhasin – Access mode: http://www.marketing91.com/channel-levels-consumer-industrial-marketing-channels.

3. Roushan T. The new middlemen: the eCommerce model [Electronic resource] / Tao Roushan. – 2014. – Access mode: https://www.tradegecko.com/blog/the-new-middlemen-ecommerce-model.

Page 63: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

63

lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) ekonomikur mecnierebaTa doqtori,

auditoruli firma “audit-lojiq”-is direqtori,

saqarTvelos teqnikuri universitetis leqtori

sagadasaxado sistema civilizebulisagadasaxado sistema civilizebulisagadasaxado sistema civilizebulisagadasaxado sistema civilizebuli

sabazro urTierTobebis pirobebSisabazro urTierTobebis pirobebSisabazro urTierTobebis pirobebSisabazro urTierTobebis pirobebSi

nebismieri saxelmwifosaTvis civilizebuli sabazro urTierTobebis

Camoyalibebis pirobebSi erT-erTi umniSvnelovanesi roli eniWeba srulyofili

sagadasaxado sistemis Seqmnas. sagadasaxado sistemis mzardi mniSvneloba ganpirobebulia imiT, rom arsebuli

socialur-ekonomikuri garemos gaTvaliswinebiT, srulyofili sagadasaxado sistemis

pirobebSi ufro swrafi tempebiT viTardeba qveynis ekonomika da Sesabamisad izrdeba

qveynis biujeti sagadasaxado Semosavlebis nawilSi.

aRsaniSnavia agreTve, rom arasrulyofili sagadasaxado sistemis pirobebSi

piriqiT xdeba _ qveynis ekonomikis zrda-ganviTareba mniSvnelovnad ferxdeba.

nebismieri qveynis arsebobisa da funqcionirebisTvis aucilebelia myari,

stabiluri finansuri bazis Seqmna, romlis miRwevac SesaZlebelia mxolod

saxelmwifo Semosavlebis sruli mobilizaciis uzrunvelyofisa da mdgradi

sagadasaxado sistemis Camoyalibebis pirobebSi. amrigad, saxelmwifos ekonomikuri sistemisaTvis umniSvnelovanesia Semosavlis

Seqmnis, am Semosavlis swori ganawilebisa da gadanawilebis uzrunvelyofa, romelic

gansakuTrebul mniSvnelobas iZens sabazro ekonomikisa da gardamavali ekonomikis

pirobebSi.

amasTan, gasaTvaliswinebelia, rom, rogorc cnobilia, “ganviTarebuli qveynebis

sagadasaxado sistemebi yalibdeboda sxvadasxva ekonomikuri, politikuri da

socialuri pirobebis gavleniT” [1, gv. 3].

zemoaRniSnuli citata moyvanilia olga meSCeriakovas wignidan: “msoflios

ganviTarebuli qveynebis sagadasaxado sistemebi (cnobari)”, romelSic Semdeg

aRniSnulia, rom safuZvliani kvlevisas “SeiZleba gamoiyos saerTo niSnebi, romlebic axasiaTebs sagadasaxado sistemebs:

saxelmwifos sagadasaxado Semosavlebis zrdis gzebis Zieba;

sagadasaxado sistemebis ageba Tanasworobis, samarTlianobisa da sagadasaxado

dabegvris efeqtianobis Sesaxeb ekonomikuri Teoriis sayovelTaod aRiarebuli

principebis bazaze.

mTlianobaSi sagadasaxado sistemebis agebis principebi araerTmniSvnelovania da

bevrad aris damokidebuli ama Tu im ekonomikuri Teoriis mimarT mTavrobis

mxardaWeraze” [1, gv. 3].

amrigad, didi mniSvneloba eniWeba xelisuflebis mier ama Tu im sagadasaxado

politikis gatarebas, rac gansakuTrebul mniSvnelobas iZens civilizebuli sabazro urTierTobebis Camoyalibebis pirobebSi.

sazogadod, nebismier saxelmwifoSi biujetis Sevseba xdeba sxvadasxva saxis

SemosavlebiT.

sayovelTaod cnobilia, agreTve, rom sazogadoebaSi yovelTvis moqmedebs

Semosavlis ganawilebisa da gadanawilebis meqanizmi, romelSic gadamwyveti roli

eniWeba qveynis xelisuflebas.

Tavis mxriv, Semosavlebis gadanawilebis meqanizmis saxelmwifoebriv sistemaSi

mniSvnelovani adgili ukavia sagadasaxado dabegvras.

Page 64: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

64

cnobili faqtia, rom msoflios arcerT qveyanas ar SeuZlia arseboba

gadasaxadebis gareSe.

saxelmwifo awesebs pirdapiri da arapirdapiri saxis gadasaxadebs, Semdeg

axdens am gadasaxadebis mobilizebas saxelmwifo xazinaSi da misi meSveobiT

saxelmwifo funqciebis SesrulebasTan dakavSirebuli xarjebis dafarvas.

wina abzacSi aRniSnulis praqtikulad ganxorcielebas saxelmwifo axdens

sagadasaxado sistemis meSveobiT. “sagadasaxado sistema warmoadgens qveynis sakanonmdeblo organoebis mier

dadgenili gadasaxadebis, maTi dawesebis, Secvlis, gauqmebisa da gadaxdevinebis

principebis, formebisa da meTodebis erTobliobas. am sistemis roli da

struqtura ganisazRvreba saxelmwifos ekonomikuri da politikuri wyobilebiT”

[2, gv. 51].

nebismieri saxis ekonomikur urTierTobebSi sagadasaxado sistemis ZiriTad

funqcias warmoadgens saxelmwifos uzrunvelyofa finansuri resursebiT.

gadasaxadebis mobilizeba xdeba saxelmwifos mier saTanado sagadasaxado

ganakveTebis dawesebis safuZvelze. sagadasaxado ganakveTebis dawesebas, Tavis mxriv,

safuZvlad udevs Tanasworoba da samarTlianoba. “sagadasaxado ganakveTi (tax rate) _ Semosavlebis, samomxmareblo xarjebis an

mogebis procentuli wili, romelsac saxelmwifos uxdis yvela iuridiuli da

fizikuri piri, Tuki maT qveynis kanonmdeblobis Sesabamisi dabegvra exebaT“

[3, gv. 273].

sazogadod, sagadasaxado sistema moicavs sagadasaxado kanonmdeblobiT

gaTvaliswinebuli urTierTobis monawileTa samarTlebriv mdgomareobas, maT ufleba-

movaleobebsa da pasuxismgeblobas, sagadasaxado urTierTobaTa maregulirebel

samarTlebriv normebsa da gadasaxadebis, mosakreblebisa da baJis saxiT saxelmwifo

sabiujeto sistemaSi aucilebeli gadasaxadebis dawesebis, SemoRebis, Secvlisa da

gauqmebis wesebs, agreTve gadasaxadebis gadaxdasTan, sagadasaxado kontrolsa da sagadasaxado valdebulebaTa Sesrulebis uzrunvelyofasTan dakavSirebuli formebis,

meTodebisa da wesebis erTobliobas da sagadasaxado kanonmdeblobiT

gaTvaliswinebuli urTierTobisas warmoSobili davebis gasaCivreba-gadawyvetis

wesebs.

“cxadia, sagadasaxado sistemis mizani mTavrobisTvis sagadasaxado Semosavlis

uzrunvelyofaa. magram nebismieri konkretuli Tanxis miRebis uamravi gza arsebobs.

sagadasaxado sistemis agebisas politikosebs ori mizani aqvT: efeqtianoba da

Tanasworoba.

ori sagadasaxado sistemidan ufro efeqtiania is, romelSic gadasaxadebis erTi

da igive raodenoba gadamxdelTa naklebi danaxarjebiT grovdeba. ra aris gadamxdelTa danaxarjebi? yvelaze aSkara danaxarjia TviT gadasaxadis gadaxda.

Tanxis gadasvla gadasaxadis gadamxdelis jibidan mTavrobis xazinaSi nebismieri

sagadasaxado sistemis aucilebeli Tvisebaa. garda amisa, sagadasaxado sistemis

Semqmnelebi cdiloben, gverdi auaron an, yovel SemTxvevaSi minimumamde daiyvanon

ori sxva danaxarji:

• saerTo danakargebi, romlebsac iwvevs gadasaxadebis mier adamianTa

gadawyvetilebebis damaxinjeba.

• administraciuli zewola, romelic sagadasaxado kanonebs damorCilebul

gadamxdelebze moqmedebs.

efeqtiania iseTi sagadasaxado sistema, romelic mcire saerTo danakargebs warmoSobs da administraciul zewolas amsubuqebs” [4, gv. 237].

Page 65: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

65

aRsaniSnavia, rom sxvadasxva qveynebis sagadasaxado sistemebi gansxvavdeba

erTmaneTisgan. gansxvaveba ganpirobebulia imiT, rom sagadasaxado sistema yalibdeba

qveynis ekonomikuri, politikuri da socialuri pirobebis zemoqmedebiT. aRniSnuli

pirobebi ki sxvadasxva qveynebSi radikalurad gansxvavebulia erTmaneTisgan.

wina abzacSi aRniSnulidan gamomdinare, sxvadasxva qveynebis sagadasaxado

sistemebi gansxvavdeba gadasaxadis saxeebisa da raodenobis, struqturis, gadasaxadis

ganakveTebis, gadasaxadebis moqmedebis sferosa da sagadasaxado SeRavaTebis mixedviT, Tumca maT aqvT saerToc.

saqarTveloSi 2011 wlis 1 ianvramde moqmedi sagadasaxado kodeqsis

ganmartebis Tanaxmad, “gadasaxadi aris am kodeqsis mixedviT saqarTvelos

saxelmwifo, afxazeTisa da aWaris avtonomiuri respublikebisa da adgilobriv

biujetebSi savaldebulo, upirobo fuladi Senatani, romelsac ixdis gadasaxadis

gadamxdeli, gadaxdis aucilebeli, araekvivalenturi da usasyidlo xasiaTidan

gamomdinare” [5, gv. 6].

amasTan erTad, unda aRiniSnos, rom saqarTvelos axali sagadasaxado kodeqsis,

romelic miRebuli da samoqmedod SemoRebulia 2011 wlis 1 ianvridan, ganmartebis

mixedviT, termini “gadasaxadi” aris “am kodeqsis mixedviT savaldebulo, upirobo fuladi Senatani biujetSi, romelsac ixdis gadasaxadis gadamxdeli, gadaxdis

aucilebeli, araekvivalenturi da usasyidlo xasiaTidan gamomdinare” [6, gv. 3].

qveynis ekonomikis zrda-ganviTarebisa da sazogadoebis socialur-ekonomikuri

aRmavlobis miRwevisaTvis, rogorc zemoT ukve aRvniSneT, aucilebelia qveyanaSi

srulyofili sagadasaxado politikisa da sagadasaxado sistemis Seqmna-

funqcionireba. sxvanairad ver gadaiWreba iseTi mniSvnelovani problemebi, rogoricaa

qveynis fiskalur urTierTobebSi arsebuli winaaRmdegobebi, romlis praqtikul

gamoxatulebasac warmoadgens, erTi mxriv, saxelmwifo biujetis permanentuli

deficiti da, meore mxriv, mewarmeobis ganviTarebis damuxruWeba, rac gansakuTrebiT

mwvave formebiT aris gamoxatuli gardamavali ekonomikis mqone qveynebSi. rogorc cnobilia, saxelmwifo biujetis deficitis daZlevis ZiriTadi wyaro

aris damatebiTi Semosavlebis mobilizeba, xolo meore winaaRmdegobis _ mewarmeobis

ganviTarebis damuxruWebis procesis daZleva moiTxovs gadasaxadebis Semcirebas,

uromlisodac praqtikulad SeuZlebelia nebismier qveyanaSi, nebismieri politikuri

da socialuri pirobebis arsebobisas, ekonomikuri zrdis stimulireba;

sxvadasxva qveynebis sagadasaxado sistemebi efuZneba saerTo principebs,

romlebic Tavis mxriv gamoxatulebas pouloben gadasaxadebis saerTo elementebSi,

rogoricaa: obieqti, subieqti, wyaro, dabegvris erTeuli, ganakveTi, SeRavaTebi,

sagadasaxado sargo.

sagadasaxado sistema moicavs sxvadasxva saxis gadasaxadebs, romelTa klasifikaciac warmoebs sxvadasxva niSnis mixedviT. Ggadasaxadebi, rogorc zemoT

ukve aRvniSneT, iyofa pirdapir da arapirdapir gadasaxadebad.

pirdapiri gadasaxadebi (dabegvris pirdapiri forma) wesdeba uSualod

Semosavalze an qonebaze.

arapirdapir gadasaxadebs ki miekuTvneba iseTi gadasaxadebi, romlebic Sedis

saqonlis an momsaxurebis fasSi.

imis mixedviT, Tu vin aris gadasaxadis amomRebi da miRebuli Semosavlebis

ganmkargulebeli, gadasaxadebi iyofa or jgufad:

1. saerTo-saxelmwifoebrivi gadasaxadebi

2. adgilobrivi gadasaxadebi.

Page 66: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

66

saerTo-saxelmwifoebrivi gadasaxadebi aris kodeqsiT dawesebuli iseTi

gadasaxadebi, romelTa gadaxdac savaldebuloa saqarTvelos mTel teritoriaze. adgilobrivi gadasaxadebi aris kodeqsiT dawesebuli da adgilobrivi

TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi organoebis normatiuli aqtebiT SemoRebuli gadasaxadebi (kodeqsiT dawesebuli zRvruli ganakveTebis farglebSi), romelTa gadaxdac

savaldebuloa Sesabamisi subieqtebis teritoriaze.

saerTo-saxelmwifoebrivi gadasaxadebia: 1. saSemosavlo gadasaxadi;

2. mogebis gadasaxadi;

3. damatebuli Rirebulebis gadasaxadi (dRg); 4. aqcizi;

5. socialuri gadasaxadi (ssk-dan amoRebulia 01.01.08 wlidan);

6. sabaJo gadasaxadi; adgilobriv gadasaxadebs miekuTvneba:

1. qonebis gadasaxadi; 2. saTamaSo biznesis gadasaxadi (ssk-dan amoRebulia 01.01.07 wlidan);

sagadasaxado dabegvra fundamentur safuZvels warmoadgens saxelmwifos

Camoyalibebis, ganviTarebisa da mis mier sxvadasxva saxis momsaxurebis gawevis

TvalsazrisiT. Sesabamisad, erT-erTi umniSvnelovanesi roli eniWeba srulyofili

sagadasaxado sistemis Seqmnas, romelic TavisTavad uzrunvelyofs optimaluri

sagadasaxado dabegvris ganxorcielebas da Semosavlebis akumulirebas saxelmwifo

biujetSi.

gadasaxadis ganakveTebi ise unda iyos SerCeuli, rom man uzrunvelyos qveyanaSi rogorc mcire, ise saSualo da msxvili biznesis ganviTareba, rac Tavis mxriv

uzrunvelyofs qveynis socialur-ekonomikuri ganviTarebis donis amaRlebas. pirvel

rigSi ki uzrunvelyofs qveynis mTavari problemis _ dasaqmebis problemis

gadawyvetas, rac TavisTavad aris saxelmwifos mier ganxorcielebul politikaSi

xalxis interesebis wina planze wamowevis procesi.

sabazro ekonomikisa da sabazro urTierTobebis ganviTarebis paralelurad unda

moxdes qveynis sagadasaxado sistemis srulyofa. gardamavali ekonomikis mqone

qveynebisTvis gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba swori sagadasaxado politikis

gatarebas. vinaidan aRniSnul etapze praqtikulad SeuZlebelia ekonomikisa da

biznesis ganviTarebis tempis daCqareba, Sesabamisad, aqcenti unda iyos gakeTebuli iseTi sagadasaxado sistemis Seqmnaze, romelic xels Seuwyobs mcire da saSualo

biznesis ganviTarebas, rac Tavis mxriv qveynis ekonomikuri zrdis indikatoris

funqcias asrulebs. gardamavali ekonomikis mqone qveynebisTvis didi mniSvneloba

aqvs aseve “indikatur dagegmvas _ erovnuli ekonomikis saorientacio dagegmva

saxelmwifo doneze, romelic ar zRudavs erovnuli kapitalis uflebebs. masSi

gansazRvrulia qveynis socialur-ekonomikuri ganviTarebis prioritetebis sistema da

maTi realizaciis gzebi” [3, gv. 132].

sagadasaxado dabegvra fundamenturia saxelmwifos Camoyalibebis, ganviTarebisa

da mis mier nebismieri saxis momsaxurebis gawevis TvalsazrisiT.

saqarTvelosTvis sagadasaxado dabegvris sakiTxi wlebis ganmavlobaSi problemas warmoadgenda, radgan rogorc yvela qveyanaSi, aseve saqarTveloSic

adgili hqonda gadasaxadebis gadaxdisTvis Tavis aridebas. aRniSnuli gamowveuli iyo

erTi mxriv sakanonmdeblo bazisa da gadasaxadebis administrirebis meqanizmebis

arasrulyofilebiT, meore mxriv ki qveyanaSi arsebuli korufciis maRali doniT.

realurad, iseve, rogorc nebismieri qveynisaTvis, saqarTvelos SemTxvevaSic,

pirvel rigSi, ekonomikis arsebul mdgomareobaze morgebulma da konkretuli

pirobebis gaTvaliswinebiT Sedgenilma sagadasaxado kodeqsma unda uzrunvelyos

Page 67: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

67

qveyanaSi sagadamxdelo kulturis formireba, nacvlad gadasaxadis amoRebis

Zalismieri meTodebis danergvisa.

sazogadod, mewarme, romelic Tavisi saqmianobiT miRebuli mogebidan garkveul

nawils ricxavs biujetSi, saxelmwifosagan ukeTes damokidebulebas, ukeTes

mopyrobas, yuradRebasa da xelSewyobas imsaxurebs.

gadasaxadis gadamxdelsa da gadasaxadebis amkrefs Soris unda arsebobdes

wminda ekonomikuri urTierTobebi, anu saxelmwifo da mewarme unda iyvnen partniorul damokidebulebaSi.lic rTuli

ra Tqma unda, zemoT aRniSnuli sakiTxebis warmatebiT gadawyveta yvela

saxelmwifosTvis mniSvnelovania, magram, miT umetes, didi mniSvneloba aqvs mas

civilizebuli sabazro urTierTobebis pirobebSi, ramdenadac, rogorc profesori

alfred kurataSvili aRniSnavs, “sabazro urTierTobebis arsebobis aucilebloba

eWvs ar iwvevs, rameTu ekonomikuri urTierTobebis arseboba bazris gareSe

SeuZlebelia, ris gamoc am debulebis damatebiT mtkiceba zedmetad mimaCnia.

amasTan, _ ganagrZobs avtori, _ Cemi Rrma rwmeniT, sabazro urTierTobebi

genetikurad antagonistur xasiaTs atarebs, rac aucilebels xdis saxelmwifos

aqtiur monawileobas iseTi politikur-samarTlebrivi da socialur-ekonomikuri meqanizmebis SeqmnaSi, romelTa gamoyenebiT es urTierTobebi socialuri miznis

realizacias daeqvemdebareba, anu romelTa gamoyenebis (socialur-ekonomikuri

marTvis meqanizmebis gamoyenebis) Sedegadac sabazro urTierTobebi WeSmaritad

xalxis interesebs daeqvemdebareba” [7, gv. 157].

zemoaRniSnulidan gamomdinare, gansakuTrebuli mniSvneloba eniWeba sagadasaxado

sistemas, romelsac mniSvnelovani adgili unda ekavos, da romelic gansakuTrebul

rols unda asrulebdes civilizebuli sabazro urTierTobebis CamoyalibebaSi, anu

iseTi urTierTobebis formirebaSi, romlis amocanac iqneba rogorc saxelmwifos

Semosavlianobis zrda, ise uSualod xalxis moTxovnilebebis dakmayofileba, radgan

civilizebuli sabazro ekonomika saboloo jamSi unda emsaxurebodes xalxis interesebis realizacias.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1. Мещерякова О.В. Налоговые системы развитых стран мира (справочник) – М.: Фонд «Правовая культура», 1995.

2. baxtaZe l., kakulia r., CikvilaZe m. ”sagadasaxado saqme”.2. baxtaZe l., kakulia r., CikvilaZe m. ”sagadasaxado saqme”.2. baxtaZe l., kakulia r., CikvilaZe m. ”sagadasaxado saqme”.2. baxtaZe l., kakulia r., CikvilaZe m. ”sagadasaxado saqme”. Tbilisi:

gamomcemloba ”verJe”, 2007.

3.3.3.3. asaTiani rozeta. asaTiani rozeta. asaTiani rozeta. asaTiani rozeta. Tanamedrove ekonomikis ganmartebiTi leqsikoni. Tbilisi:

sagamomcemlo firma “siaxle”, 2009.

4. menqiu gregori. menqiu gregori. menqiu gregori. menqiu gregori. ekonomikis principebi. Tbilisi: gamomcemloba “diogene”

2000, 2008. 5. saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi. 5. saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi. 5. saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi. 5. saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi. kodificirebuli teqsti. Tbilisi:

sagamomcemlo firma “mermisi-2005”, 2010.

6. saqarTvelos kanoni ”saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi”. saqarTvelos 6. saqarTvelos kanoni ”saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi”. saqarTvelos 6. saqarTvelos kanoni ”saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi”. saqarTvelos 6. saqarTvelos kanoni ”saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi”. saqarTvelos

sakanonmdeblo macne. sakanonmdeblo macne. sakanonmdeblo macne. sakanonmdeblo macne. #54, 12.10.2010w. muxli 343. Tbilisi: gamomcemeli

saqarTvelos iusticiis saministro, oficialuri beWdviTi organo, 2010.

7.7.7.7. kurataSvili alfred. kurataSvili alfred. kurataSvili alfred. kurataSvili alfred. xalxis interesebis uzenaesobis Teoria. principulad axali mecnieruli mimarTuleba da mmarTvelobiTi samarTlis, WeSmaritad adamianuri sazogadoebis samarTlebrivi sistemisa da mTlianad socialur-ekonomikur mecnierebaTa sistemaqmnadi Teoria (monografia qarTul, inglisur da rusul enebze).

Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba `progresi~, 2003.

Page 68: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

68

nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) samarTlis doqtori, saqarTvelos Sss q. Tbilisis policiis departamentis

arasrulwlovanTa danaSaulis winaaRmdeg brZolisa da prevenciis

inspeqtor-gamomZiebeli, policiis kapitani

marTlmsajulebis raobamarTlmsajulebis raobamarTlmsajulebis raobamarTlmsajulebis raoba: : : :

marTlmsajulebamarTlmsajulebamarTlmsajulebamarTlmsajuleba _ _ _ _ xelisuflebis xelisuflebis xelisuflebis xelisuflebis

damoukidebeli Stodamoukidebeli Stodamoukidebeli Stodamoukidebeli Sto

marTlmsajuleba warmosdgeba sityvebisgan `marTlis sja~ da miuxedavad imisa,

rom sasamarTlosTan iwvevs asociacias, gacilebiT farTo cnebaa vidre sasamarTlo

xelisuflebis ganxorcieleba. marTlmsajuleba, romelic sxvadasxva dros

sxvadasxvagvarad xorcieldeboda yovelTvis ar yofila sasamarTlo xelisuflebis

saqmianobis ganuyofeli nawili, im martivi mizezis gamo, rom sasamarTlos warmoqmna

ufro gviandeli sazogadoebrivi progresis xanas ukavSirdeba. miuxedavad amisa igi rogorc pozitiuri azrovnebis Sedegi yovelTvis

poulobda Tavis gamoxatulebas ara sasamarTlo organos, aramed marTlmsajulebis

ganmaxorcielebeli adamianebis saxiT.

marTlmsajuleba warmoiSva, rogorc uflebis dacvis meqanizmi.

pirvelyofili sazogadoebidan moyolebuli adamianis ufleba xelyofis

safrTxis qveS idga sxva adamianebis, mogvianebiT ki saxelwifos mxridan.

es procesi Tanmimdevrulad grZeldeba da gagrZeldeba momavalSic, vidre

iarsebebs kacobrioba. adamianis arseboba uflebis gareSe warmoudgenelia, radgan

swored uflebaa is elementi, romlis meSveobiTac igi axdens sakuTari

SesaZleblobebis realizebas [1, gv. 9]. adamianTa interesebi xSirad upirispirdeba erTmaneTs, aseTi dapirispireba

uflebriv konfliqts warmoSobs. rogori srulyofilic ar unda iyos

samarTlebrivi sistema da saxelmwifoebrivi ganviTarebis done, is mainc ver SeZlebs

mTeli sazogadoebis interesebis Tanxvedras. srulyofili samarTlebrivi sistema ar

arsebobs. kanoni ver aiZulebs adamians iyos kanonmorCili. amitom yvelaze

ganviTarebul qveynebSic ki arseboben samarTaldamrRvevebi.

qristianuli swavlebis mixedviT pirovneba, romelic ar cxovrobs RvTiuri

kanonebiT, zeciur cxovrebas ver eRirseba. magram imis rwmena, rom damnaSave mxolod

RvTiuri kanoniT agebs pasuxs, ver daakmayofilebs mzard sazogadoebas da

usamarTlobac dausjelobis sindromiT moikidebs fexs kacobriobaSi. rogorc gamoCenili germaneli iuristi rudolf fon ieringi aRniSnavs

uflebisaTvis brZolaa saWiro. is, vinc ar ibrZvis uflebisTvis antipatias iwvevs.

aseTi adamiani arc aris Rirsi uflebisa [2, gv. 18-19].

cnobili germaneli filosofosi emanuel kanti aRniSnavs `vinc Tavs matlad

xdis imas sayveduris ufleba ara aqvs vinicobaa Tu mas fexiT sresas dauwyebeno~.

profesori besarion zoiZe kidev ufro Sors midis msjelobaSi da aRniSnavs

rom uflebisaTvis brZolis TvalsazrisiT adamiani tanjvisTvis aris gaCenili. vinc

uflebisaTvis ibrZvis is kidec itanjeba da am tanjvaSia sicocxlis arseboba

[2, gv. 3].

brZoliT moipoeb Sen uflebas Sensao, iuwyeba Zveli qarTuli sibrZne. swored am mniSvnelovanma garemoebam ganapiroba uflebis damcavi meqanizmis

Seqmnis aucilebloba, romelic samarTlianobis zeobis gancdas daubrunebda

dazaralebuls da dasjida damnaSaves saTanado simkacriT. erTi sityviT, unda

Page 69: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

69

Seqmniliyo organo, romelic iTavebda sazogadoebaSi warmoqmnili mravalsaxovani

davebisa da Selaxuli uflebebis aRdgenis movaleobas.

pirvelyofili adamianidan moyolebuli, rodesac saxelmwifo jer kidev ar

arsebobda, TavisTavad ar arsebobda arc sasamarTlo, rogorc xelisuflebis

damoukidebeli organo. adamiani, rogorc azrovnebisa da gansjis unaris matarebeli,

mainc poulobda qaosis Tavidan asacileblad davis mogvarebis gzebs.

marTlmsajulebis miznidan gamomdinare miuxedavad imisa, Tu rodis da vin axorcielebda marTlmsajulebas, mas yovelTvis erTaderTi mizani amoZravebda,

romelic dResac wiTel zolad gasdevs sasamarTlo xelisuflebis saqminobas, es

aris samarTlianobis aRdgena.

giorgi daviTaSili romelsac siRrmiseulad aqvs Seswavlili sasamarTlo

organizacia saqarTveloSi, aRniSnavs, rom msajuli, anu mosamarTle yvela im piris

saxelwodeba iyo, romelic saqmes arCevda [3, gv. 24].... sxvadasxva xanaSi msajulis

roli gansxvavebuli kategoriis adamianebs hqondaT SeTavsebuli. magram mTavari

amosavali principi, riTac ganisazRvreboda adamianis prioriteti, gaerCia sxva

adamianebs Soris wamoWrili dava, iyo misi avtoriteti sazogadoebaSi.

ufro adreul xanaSi aseTi avtoritetis matareblebi Zlieri pirovnebebi unda yofiliyvnen. cnobilia, rom pirvelyofil sazogadoebaSi adaminebi gonebrivad

naklebad iyvnen ganviTarebulni, imisaTis, rom Tavi erCinaT fizikuri Zala

esaWiroebodaT, yvelaze Zlieri xdeboda beladi, winamZRoli da Sesabamisad

konfliqtis gadaWris funqciac mas unda hqonoda SeTavsebuli.

mogvianebiT amgvari avtoriteti brZen, Wkvian kacebs gaaCndaT, romelTac

TavianTi codnisa da gamocdilebis kvalobaze SeeZloT konfliqti mSvidobianad

gadaeWraT. Tumca, zemoT Tqmuli, ise ar unda gavigoT TiTqos kacobriobis

dasabamidan davebis mogvarebis mSvidobiani gzebi arsebobda. konfliqti sazogadoebis

wevrebsa da sxvadasxva fenebs Soris, romelTa interesi xSir SemTxvevaSi erTmaneTs

ar emTxveoda dausruleblad grZeldeboda. uflebebi xangrZlivi da cxare brZolis Sedegad unda yofiliyo mopovebuli [2, gv. 40-41].

Tavdapirvelad msajulis rols Tavad uflebadarRveuli piri irgebda da

Tavadve aRasrulebda marTlmsajulebas Zalismieri meTodebis gamoyenebiT.

amis magaliTia, saqarTveloSi jer kidev gvarovnuli sazogadoebis xanaSi

moqmedi `talionis~ principi, romelic Tavisi arsiT SurisZiebas warmoadgenda

`sisxli sisxlis wil, kbili kbilisa wil~ da gulisxmobda, rom damnaSaves zustad

iseve unda mizRoboda, ra zianic Tavad miayena msxverpls da im SemTxvevaSi Tu ki

msxverpli cocxali aRar iyo, mis nacvlad Surs misi naTesavebi iZiebdnen. SemdgomSi

aRniSnuli wesi ,,kompoziciis’’ principma Secala, romelic danaSaulisaTvis sazRaurs

gulisxmobda. bunebrivia Tanamedrove civilizirebuli sazogadoebisaTvis amgvari midgoma

sruliad miuRebelia.

ra formiTac ar unda iyos xelyofili ufleba, pirovnebas ar SeuZlia Tavad

ganaxorcielos marTlmsajuleba da Tavadve Seudges uflebis aRdgenas Zalismieri

meTodebis gamoyenebiT.

sazogadoebis ganviTarebis etapebis mixedviT msajulis funqcias sxvadasxva

kategoriis adamianebi iTavsebdnen. marTlmsajulebis ganviTareba yvela qveyanaSi

gansxvavebulad mimdinareobda.

Tanamedrove saqarTveloSi marTlmsajulebis erTaderTi ganmaxorcielebeli

organo sasamarTloa, romelic agebulia msoflioSi aprobirebuli sasamarTlo sistemis da qveynis teritoriuli mowyobis safuZvelze. sasamarTlo xelisuflebis

Page 70: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

70

uflebamovaleobebs gansazRvravs saqarTvelos konstitucia, organuli kanonebi,

saerTo sasamarTloebis, uzenaesi sasamarTlos da kanoni saqarTvelos

sakonstitucio sasamarTlos Sesaxeb. saerTo sasamarTloebi ganixilaven samoqalaqo,

sisxlis samarTlis da administraciul saqmeebs.

marTlsajulebam ganviTarebis sakmaod xangrZlivi gza ganvlo, sanam miaRwevda

im formas ra formiTac dRes msoflioSi gvevlineba demokratiis donis amsaxvel

kriteriumad. bunebrivia saqarTveloSi im msajulebTan TanafardobiT, romlebic saukuneebis win arsebobdnen bevri ram aris Secvlili fuZiseulad. miuxedavad imisa,

Tu vin axorcielebda marTlmsajulebas mas yvela droSi erTi mizani amoZravebda _

aRedgina samarTlianoba. samarTlianobis idea SoTa rusTavels Tavis genialur

poemaSi vefxvis tyaosanSi aqvs gatarebuli: `qmna marTlisa samarTlisa xesa Seiqmns

xmelsa nedlad~. samarTlianoba yvela adamians erTmniSvnelovnad ar esmis.

magaliTad, is rac erTisTvis samarTliania, sxvisTvis SesaZloa usamarTlod

aRiqmebodes. Tumca mniSvnelovania samarTlianobis zogadsakacobrio gageba, romelic,

upirveles yovlisa, efuZneba adamianebis zogad warmodgenebs sikeTesa da borotebaze.

amdenad isini azrobriv doneze Tanxmdebian Tu ra SeiZleba CaiTvalos

samarTlianad da ra usamarTlod. mecnierebaTa doqtori biZina savaneli miiCnevs, rom marTlmsajulebis mTavari funqcia ar aris WeSmaritebis dadgena, mTavari

stabiluroba da wonasworobaa, WeSmariteba ki erT-erTi saSualebaa am miznis

misaRwevad, radgan sasamarTlom unda daadginos WeSmariteba mxolod im farglebSi,

rogorc amas modave mxareebi moiTxoven [4, gv. 47].

miuxedavad imisa, rom saqarTvelos kidev xangrZlivi gza aqvs gasavleli

marTlmsajulebis ganviTarebis kuTxiT, erTi ram mainc yovelTvis ucvleli rCeba,

uflebamosilebiT aRWurvili piri, romelic wyvets sxva adamianebis beds,

profesionalizmis paralelurad upirvelesyovlisa unda iyos maRali zneobrivi

Tvisebebisa da myari moraluri danawesebis matarebeli.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1.1.1.1. savaneli b. savaneli b. savaneli b. savaneli b. adamianis uflebebi. Tbilisi: gamomcemloba „meridiani”, 2001.

2.2.2.2. ieringi r.ieringi r.ieringi r.ieringi r. brZola uflebisaTvis. Tbilisi: gamomcemloba „bona kauza”, 2000.

3333.... daviTaSili g.daviTaSili g.daviTaSili g.daviTaSili g. sasamarTlo organizacia da procesi Zvel qarTul

samarTalSi. Tbilisis universitetis gamomcemloba, 2002.

4444.... savaneli b.savaneli b.savaneli b.savaneli b. samarTlis Teoria. Tbilisi: gamomcemloba „iuridiuli

literatura”, 1997.

Page 71: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

71

Марина Анатольевна Корж (Ирпень, Украина) старший преподаватель кафедры экономической теории

Национального университета Государственной налоговой службы Украины

РЕГУЛИРОВАНИЕ ПРЯМЫХ ИНОСТРАННЫХ ИНВЕСТИЦИЙ НА СОВРЕМЕННОМ ЭТАПЕ

СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ На современном этапе социально-экономического развития процесс прямого

иностранного инвестирования играет ключевую роль в системе мирохозяйственных связей и поэтому должен быть регулируемым на национальном, международном и наднациональном уровнях. Регулирование прямих иностранных инвестиций (ПИИ) может осуществляться с помощью совокупности специальных правовых, административных, экономических и социально-психологических методов, а также некоторых инструментов стимулирования и ограничения.

Многостороннее регулирование международных инвестиционных процессов, связанных с иностранным прямым инвестированием, получило закрепление во многих документах ООН и других международных организаций. Кроме того, важнейшим источником системы регулирования международных инвестиционных процессов, являются договоры и международные инвестиционные соглашения (МИС), соглашения об избежании двойного налогообложения. Ими охватывается около 87% мировых ПИИ. Существуют следующие правила МИС: 1) МИС могут содержать непредсказуемые риски и поэтому в действие должны быть введены гарантии; 2) МИС имеют ограничения как инструмент привлечения инвестиций, однако их потенциал используется не в полной мере; 3) МИС обусловливают широкие последствия для политики и системной согласованности, а также для наращивания потенциала развития [1].

В отчете ЮНКТАД [1] представлены способы решения стандартных составляющих, присущих МИС. Некоторые из этих вариантов реформ могут быть объединены и отдельно разработаны для достижения ряда целей реформ:

1. Обеспечение регулятивного права. Варианты включают действия, которые направлены на уточнение или ограничение таких положений, как помощь странам, пользующихся статусом наибольшего благоприятствования, справедливое и равноправное оказания помощи и косвенная экспроприация, с учетом исключений, например, для государственной политики или сферы национальной безопасности.

2. Реформирование процесса урегулирования инвестиционных споров. Варианты охватывают реформирование действующего арбитражного механизма урегулирования споров между инвесторами и государством, сохраняя при этом свою основную структуру; замену существующей системы урегулирования споров между инвесторами и государством.

3. Стимулирование и упрощение инвестирования. Варианты предусматривают дополнительные внутренние и внешние мероприятия, направленные на стимулирование инвестиций, а также общие и региональные мероприятия с целью стимулирования инвестиций.

4. Обеспечение надежных инвестиций. Варианты включают внесение дополнительных пунктов, не уменьшая при этом количество стандартных пунктов и установление положений об ответственности инвесторов, таких как положение по соблюдению законов и корпоративной социальной ответственности.

5. Повышение системной согласованности режима МИС. Варианты охватывают консолидацию и рационализацию системы таких соглашений, управление взаимодействием между действующими соглашениями и другими источниками международного права [1].

Page 72: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

72

Важную роль в регулировании процесса международной инвестиционной деятельности играют ряд международных организаций, которые успешно функционируют в течение длительного времени. Одной из таких является Организация экономического сотрудничества и развития (ОСЭР).

Условно инструменты, с помощью которых ОЭСР способствует регулированию потоков ПИИ во всем мире можно разделить на две группы: первая касается законодательной сферы, вторая больше относится к оказанию информационной поддержки и консультаций для правительств стран при разработке и совершенствовании ими собственной политики регулирования ПИИ [2].

После подписания Лиссабонского договора (2007 г.) вступило в силу положение об исключительной компетенции ЕС по вопросам ПИИ. На практике это означает существенные изменении правового, институционального, организационно-экономического характера не только в отношениях между странами-членами ЕС, но и формирование и реализацию механизмов международной инвестиционной политики в отношениях с третьими странами, в том числе, в рамках региональных торговых соглашений [3, с. 54-55].

Подытоживая вышеизложенное, необходимо отметить, что на сегодняшний день существует острая необходимость в системной реформе мирового режима МИС с целью обеспечения их соответствующей отдачи для всех заинтересованных сторон. Реформа этих соглашений должна выполнить пять основных задач [1]: 1) обеспечение права регулирования общественных интересов с тем, чтобы гарантировать, что ограничения МИС, наложенные на суверенитет государств, чрезмерно не ограничивают процесс разработки государственной политики; 2) реформирование процесса урегулирования инвестиционных споров для преодоления кризиса легитимности нынешней системы; 3) стимулирование и упрощение инвестирования путем эффективного расширения этого аспекта в МИС; 4) обеспечение надежных иностранных инвестиций с целью максимизации их положительного влияния и минимизации их потенциальных негативних последствий; 5) повышение системной согласованности режима МИС с целью устранения противоречий и дублирования действующей системы, а также обеспечения согласованности в рамках инвестиционных отношений.

Важной тенденцией в области современного подхода к регулированию иностранных инвестиций является усиление аргументов в пользу регламентации таких инвестиций на многостороннем уровне. Необходимо применять многостороннее универсальное регулирование международных инвестиционных отношений, что позволит установить международно-правовой режим иностранных инвестиций и будет способствовать социально-экономическому развитию стран.

ЛИТЕРАТУРА

1. World Investment Report 2015 / UNCTAD [Электронный ресурс]. – Режим

доступа: http://unctad.org/en/PublicationsLibrary/wir2015_en.pdf. 2. Венедиктова К.Л. Регулирование прямых иностранных инвестиций в рамках

ОЭСР [Электронный ресурс]. – Режим доступа http://www.econorus.org/consp/files/8fw6.doc.

3. Дзяд О.В. Інвестиційна політика ЄС після підписання Лісабонського договору / О.В. Дзяд, А.С. Кручек // Науковий вісник Херсонського державного університету. – 2014. – Випуск 5. Частина 1. – С. 54-57.

Page 73: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

73

medea Sengelia (Tbilisi, saqarTvelomedea Sengelia (Tbilisi, saqarTvelomedea Sengelia (Tbilisi, saqarTvelomedea Sengelia (Tbilisi, saqarTvelo)))) saqarTvelos teqnikuri universitetis

biznes-inJineriis fakultetis doqtoranti

sareklamo marketingi sareklamo marketingi sareklamo marketingi sareklamo marketingi

da misi ekonomikuri faqtorebida misi ekonomikuri faqtorebida misi ekonomikuri faqtorebida misi ekonomikuri faqtorebi

zogadad reklama Tanamedrove kulturis arsebiTi Semadgeneli nawilia. igi ara

mxolod biznesis mniSvnelovani iaraRia, aramed komunikaciis relevanturi saSualeba.

Tumca, zogjer reklama im produqtebze, romlebic mTel msoflioSi gamoiyeneba, ar

aris efeqturi; zogierTi sareklamo slogani kargad ver muSaobs. aqedan gamomdinare,

warmatebuli reklamis Sesaqmnelad mniSvnelovania qveyanaSi kargi inteleqtualuri

kapitalis arseboba.

imisaTvis rom bazarze subieqtma produqti Seitanos da swori adgili moipovos (konkurentebi, fasebi, regioni da a.S.) erT-erTi mTavari winapiroba

reklamaa. reklama SeiZleba iyos gacnobiTi (rodesac axali produqcia Sedis

bazarze), Semaxsenebeli (rodesac es produqti ukve brunavs bazarze da axsenebs

momxmarebels mis Sesaxeb, erTgvari reklamaa) da informaciuli xasiaTis (ra

siaxleebi ganicada, da a.S.).

biznesSi reklamis warmoSobas rTuli istoriuli safuZvlebi aqvs. igi, udavod,

dakavSirebulia Sromis sazogadoebriv danawilebasTan, ramac TavisTavad Seqmna

produqciis namatis miRebis SesaZlebloba. reklamas sakmaod saintereso istoria

aqvs Zvel saberZneTsa da romSi. am mizniT iyebenebdnen xis dafebs, spilos Zvalsa

Tu spilenZs. sazogadoebrivi progresi moiTxovda reklamis formebis srulyofas, amitom iyo, rom 1473 wels inglisSi gamoCnda pirveli beWduri sareklamo

gancxadeba, xolo XVI saukunis dasawyisSi venecielma gamomcemelma a. manucim

momxmareblis mizidvis mizniT daiwyo Tavisi maRaziis win wignebis dasaTaurebis

gamofena. amdenad myidveli karebSive ecnoboda wignebis sargeblobas. ukve 1611 wels

londonSi Seiqmna a. goraJisa da u. kopis pirveli sareklamo biuro [1gv.407].

dRes mecniereba reklamis Sesaxeb miCneulia biznesis umniSvnelovanes sferod.

reklama Camoyalibda rogorc marketingis organizaciul-mwarmoebluri komponenti,

romlis warmadobac gansazRvravs miRwevas Tu warumateblobas marketingis

strategiis sferoSi [1, gv. 408].

marketingis Teoriuli bazis Semqmnelis, cnobili amerikeli mecnieris kotleris mixedviT: reklama-momsaxurebis, nawarmis an ideis Sesaxeb informaciis

arapersonaluri gziT miwodeba xdeba mediis sxvadasxva saSualebiT, rac fasiania da

hyavs fasiani sponsori [2, gv. 339]. Tanamedrove sareklamo saqmianobaSi reklamis

saxeebi da saSualebebi Semdegnairad klasificirdeba: 1. pirdapiri reklama; 2.

reklama presaSi; 3. beWdviTi reklama; 4. radio da saekrano reklama; 5. gare

reklama; 6. reklama transportze; 7. reklama gayidvebis adgilebze; 8. sareklamo

suvenirebi. [3, gv. 351].

saqarTveloSi, iseve rogorc sxva qveynebSi, reklamis gavrcelebisTvis

gamoyenebuli ZiriTadi arxebia: televizia, gazeTebi, Jurnalebi, radio, fosta, gare

reklamis saSualebebi, interneti. yovel arxs aqvs Tavisi upiratesobebi da garkveuli SezRudvebic. amitom, reklamis gasavrceleblad aucilebelia maTi sworad

SerCeva [4].

Tumca zemoaRniSnuli moqmedebis ganxorcielebisas aucilebelia biznesma

daicvas reklamis dagegmvisas socialuri ineterebi, wina planze daayenos reklamis

Page 74: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

74

socialuri pasuximgebloba. es sakiTxi mTels msoflioSi, miT umetes saqarTveloSi,

Zalian did problemad rCeba. Tumca Tu isev dasavleTs mivubrundebiT, sulac ar

aris aucilebeli amgvari proeqtebis iniciatorebad mxolod msxvili kompaniebi da

warmatebuli biznesmenebi gamovidnen. dRes socialuri pasuxismgebloba xSirad

Tavisebur biznesad da fulis gakeTebis saSualebadac ki iqca. igi marketingis da

bazarze pozicirebis Taviseburi teqnologiacaa, radgan, marTalia, socialur

proeqtebSi CarTviT, biznesmeni amcirebs mimdinare Semosavals, mogebas, magram grZelvadian perspeqtivaSi qmnis keTilsaimedo socialur garemocvas da Tavadac

iqmnis myar reputaciasa da imijs, damajerebel reklamas da iRebs dividendebs am

saqmianobidan.

reklama maSin aRwevs sakuTar mizans, roca saqonlis Sesaxeb informaciis

miwodeba fsiqologiur ZaldatanebiT elements ar Seicavs. e.i. aRqma nebayoflobiTia.

reklama yovelTvis obieqturi unda iyos da eyrdnobodes mecnierulad Semowmebul,

faqtiur masalebsa da monacemebs. winaaRmdeg SemTxvevaSi mas SeuZlia aunazRaurebeli

zarali miayenos mwarmoebels [3, gv. 346]

efeqturi reklamis Seqmnis procesSi udidesi roli fsiqologebs, kerZod ki

reklamis fsiqologebs da marketologebs akisriaT. kargi reklamis Sesaqmnelad mniSvnelovania verkveodeT aRqmis TaviseburebebSi. amas ki fsiqologebze ukeT

namdvilad veravin gaakeTebs [5]. swored amitom am profesiis warmomadgenlebi arian

erT-erTi umniSvnelovanesi garanti reklamis da saboloo produqtis warmatebisa.

aseve Zalian mniSvnelovania marketinguli “xrikebi” da TiToeul reklamasTan

SemoqmedebiTi damokidebulebis gamovlena. magaliTisaTvis SegviZlia aviRoT erT-erTi

bankis santas saaxalwlo reklama, romelic sazogadoebisaTvis yovel wels seriuli

siaxlebiTaa cnobili. pirvel wels santa Seyvarebulia sneguraCkaze, meore wels

sasiyvarulo istoria mTavrdeba maTi daSorebiT da ase yovel wliurad reklamaSi

arsebuli istoria sxvadasxava sijeturi xaziT viTardeba.

migvaCnia, rom aseTi reklama kompaniis biznesis ganviTarebisaTvis metad efeqturia. SemoqmedebiTma reklamam SeiZleba daainteresos mayurebelTa sakmaod

farTo auditoria.

garda imisa, rom reklama Tavisi siujeturi ganviTarebiT Zalian sainteresoa

mayureblisaTvis, aseTi reklama yovelTvis Seicavs marketingul xriks da yovelTvis

eubneba mayurebels informacias kompaniis momsaxurebis an produqtis Sesaxeb,

romelic qvecnobierSi rCeba sazogadoebis wevrebs da reklamis mizani sabolo jamSi

sruldeba, kerZod: momxmarebeli akeTebs konkretuli momsaxurebis an produqtis

SeZenis arCevans.

gamomdinare aqedan, qveyanaSi Zlieri marketologebis arseboba dasafasebelia da

qveynis inteleqtualuri kapitalis erT-erTi Semadgeneli nawilia. aseve Zalian mniSvnelovania Seiqmnas keTilsindisieri reklama, radgan igi

keTilsindisieri konkurenciis safuZvelia. erTi kompaniis reklama ar unda iyos misi

konkurenti kompaniis saqmiani reputaciis Semlaxveli. reklama ar unda acnobdes

sazogadoebas, rom romelime kompaniis produqti an momsaxurebas mis produqts an

momsaxurebas sjobia. samwuxarod xSiria aseTi praqtika da aRniSnuli arajansaR

konkurencias aRrmavebs qveyanaSi. Ggarda amisa saqarTveloSi ar aris organo

romelic SeZlebs gaakontrolos aseTi reklamebi da daadginos kompaniis

arakeTilsindisieraba. erTaderTi gza rac rCeba dazaralebul kompanias, es aris

sasamarTlo, romelic minimum erT weliwadSi samive instanciis farglebSi Tu

miiRebs saaboloo gadawyvetilebas. xolo am xnis manZilze SeiZleba rekala imdenad

Page 75: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

75

farTo masebisaTvis gaxdes cnobili, rom aunazRaurebeli zaiani miadges romelime

kompanias.

imisaTvis raTa aseTi SemTxvevebi aRmoifxvrasKkargi iqneba Seiqmnas organo,

sadac dasaqmdebian Sesabamisi specialistebi, romelTa codnisa da gamocdilebis

gamoyenebiT dadgindeboda reklamis keTilsindisierebis sakiTxi da rac mTavaria es

unda ganxorcieledes rekalamis gavrcelebamde. aRniSnuli ki warmoadgens prevencias

arakeTilsindisieri rekalamis gavrcelebisa, rac xels Seuwyobs qveyanaSi jansaRi konkurenciis ganviTarebas.

literaturaliteraturaliteraturaliteratura

1.1.1.1. Teimuraz Sengelia.Teimuraz Sengelia.Teimuraz Sengelia.Teimuraz Sengelia. biznesis administrirebis safuZvelebi. http://www.bpa.ge/book/book95.pdf

2.2.2.2. gari amstrongi, fillip kotleri.gari amstrongi, fillip kotleri.gari amstrongi, fillip kotleri.gari amstrongi, fillip kotleri. marketingis safuZvlebi. meSvide gamocema.

Tbilisi: gamomcemloba “bakur sulakauri” 2008.

3.3.3.3. maia suTiZe.maia suTiZe.maia suTiZe.maia suTiZe. reklamis gavrcelebis arxebis SerCevis specifika. biznesis

socialuri pasuximgebloba. Jurnali ekonomika da biznesi, #3, 2014.

4.4.4.4. gela mamulaZe. gela mamulaZe. gela mamulaZe. gela mamulaZe. marketingis safuZvlebi. baTumi: gamomcemloba “baTumis SoTa

rusTavelis saxelmwifo universiteti”, 2011. 5.5.5.5. jorj I belCi, maikljorj I belCi, maikljorj I belCi, maikljorj I belCi, maikl e.belCi. e.belCi. e.belCi. e.belCi. reklama da promocia. Tbilisi: gamomcemloba

D”diogene”, 2013.

Page 76: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

76

Юрий Александрович Гиренко (Киев, Украина) аспирант, ННЦ “Институт аграрной экономики”

К ВОПРОСУ О ПРОИЗВОДСТВЕ ХМЕЛЯ В УКРАИНЕ

Отрасль хмелеводства в Украине является неотделимой составляющей национального сельскохозяйственного производства. И в случае своего успешного развития, безусловно, положительно влияет на общенациональные экономические показатели в целом. Ведь хмель как основной продукт отрасли, является незаменимым компонентом в медицине, ветеринарии, пищевой промышленности, не говоря уже об использовании этого растения в пивной индустрии. Так, по оценкам некоторых специалистов, ежегодная потребность украинских пивоваров в хмелеводческом сырье, в частности в альфа-кислотах находится на уровне не меньше 150 т. Около 25 % от всей обще потребности покрывается за счет украинского хмеля, а 75% - за счет хмеля иностранного происхождения [1]. Такая ситуация, когда зарубежная хмелеводческая продукция вытесняет с рынка отечественную, является одной из основных причин, которая заставляет украинского национального производителя сокращать собственные объемы производства хмеля. Только за один короткий период времени с 2010 по 2013 годы, общие площади под хмелем сократились более чем в 2 раза с 888,4 га в 2010 г до 407,9 га в 2013 году. Общий валовый сбор, за этот же период тоже уменьшился с 780 до 451,7 т [2]. Для того, чтобы исправить сложную экономическую ситуацию ученные советуют руководителям отечественных хмелеводческих хозяйств принять соответствующие меры по снижению уровня и повышения урожайности [3]. Еще одной предпосылкой к позитивным изменениям в украинском хмелярстве, по нашему мнению, должна стать модернизация существующих предприятий с учетом инновационных разработок. Ведь, по мнению специалистов, своевременное обновление машин и усовершенствование существующих механических средств во время эксплуатации дает возможность выполнять необходимые работы по выращиванию хмеля на достаточном техническом уровне. Одним из последствий таких действий будет общее повышение производительности труда. В свою очередь, это положительно повлияет и на основные показатели экономической эффективности производства хмеля [4]. Однако, на сегодняшний день, большая часть хмелеводческих хозяйств в Украине, не может улучшить основные качественные показатели своего производства за счет имеющийся в их распоряжении соответствующей техники. Об этом говорят результаты исследований отдельных ученых. Так, согласно их заключению, в большинстве хмелеводческих хозяйств, значительное число орудий труда и технических механизмов давно уже физически и морально устарели. Государственная же поддержка в этом вопросе, на уровне предприятий, остается почти незаметной [5].

Итак, мы считаем, что одни из главных путей дальнейшего развития украинского хмелеводства, должен стать курс на системное модернизационное обновление существующего оборудования, также улучшение мероприятий относительно селекции хмеля. Финансовое обеспечение отрасли, на наш взгляд, может быть за счет предоставленных государством льготных дотаций производителям хмеля в Украине.

ЛИТЕРАТУРА

1. Стратегическое управление предприятиями предприятиями хмелевой отрасли: монография /Т.С.Муляр, Г.В. Осовская. – Житомир “Житомирский национальный агроэкологический университет”, 2013. – 244 с.

2. Приймачук Т.Ю., Ситникова Т.Ю., Проценко А.В. Пивной и хмелевой рынки в настоящее время// Вестник аграрной науки. – 2014. – №10 –С. 65 – 71.

Page 77: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

77

3. Проценко А.В. Эффективность производства хмеля в Житомирской области// Вестник аграрной науки. – 2009. –№2 –С.78 –80.

4. Инновационное развитие хмелеводства/ Под ред. Академика НААН Ю.И. Савченко. – Житомир, 2011. –111с.

5. Развитие и регулирование рынков сельскохозяйственной продукции и продовольствия: Материалы Пятой международной научно – практической конференции молодых ученых(в заочной форме) / сост. Ю.А. Лупенко и др. К: ННЦ ИАЭ, 2013. – 244с.

Page 78: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

78

Настасия Сергеевна Пугачёва (Житомир, Украина) аспирант Житомирского национального агроэкологического университета

ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЯ ЭКОНОМИЧЕСКОГО МЕХАНИЗМА ЭКОЛОГИЗАЦИИ

АГРАРНОГО ПРОИЗВОДСТВА

Потребительское отношение к природным ресурсам, что проявлялось в активном использовании мощной агротехники и широкой химизации производства, привело к тому, что в современных условиях задача накопления высоких урожаев вступило в серьёзное противоречие с возможностями поддержания экологического равновесия в окружающей среде. Статистика доказывает, что сельское хозяйство Украины – наиболее природоёмкая отрасль, которая использует 41,6 млн. га сельскохозяйственных угодий (68,9% территории Украины), в том числе 32,5 млн. га пашни (53,8%), 7, 9 млн. га сенокосов и пастбищ (13,1%), 0,9 млн. га многолетних насаждений (1,5%) [1, с. 4].

Развитие различных форм собственности и хозяйствования на земле без строгого и надёжного государственного экологического и таможенного контроля за ввозом опасных отходов, отсутствие соответствующей законодательной базы приводят к потребительскому отношению к земле. Использование в большом количестве минеральных удобрений, пестицидов и других химических препаратов вместе с промышленным и радиационным загрязнением ещё больше усложняют экологическую ситуацию в Украине, снижает воспроизводительную способность биосферы и экологическую устойчивость агроландшафтов.

Все выше сказанное свидетельствует, о том, что интенсивное ведение хозяйства приводит к катастрофическим последствиям для природной окружающей среды, и вызывает необходимость экологизации аграрного производства срочного поиска радикальных путей её широкомасштабного внедрения.

Движение в сторону экологизации сегодня – мировой тренд. В опубликованном в 2010 году для обсуждения документе Европейской комиссии «Совместная аграрная политика Европейского союза до 2020 г.: продукты питания, природные ресурсы и сельские территории – грядущие задачи», определены три цели аграрной политики на 2014-2020 гг.: 1) жизнеспособное производство продовольствия; 2) устойчивое использование природных ресурсов и смягчения последствий изменения климата; 3) сбалансированное территориальное развитие. В представленном Европейской Комиссией в конце 2011 г. Проекте реформы САП ЕС на период до 2020 г. Среди ключевых принципов определена экологизация с целью достижения долговременной производительности и сохранения экосистемы [2, с. 90].

Для реализации принципов экологизации следует разработать действенный инструментарий. В его основу должна быть положена целенаправленная государственная политика, которая основывается на соответствующей нормативно-правовой основе и предусматривает разработку экологоориентированных государственных, отраслевых и региональных программ. Важная роль при этом принадлежит техническим регламентам, стандартам и нормативам, на основе которых проводится экологическая сертификация производственных процессов, маркировка продукции и экологическое лимитирование и квотирование.

Преобладание сырьевого направления производства, рост долиустаревших технологий и оборудования, увеличение антропогенного давления на окружающую среду и усиление деградационных процессов обусловливают необходимость формирование эффективного экономического механизма экологизации аграрного производства.

Проанализировав отечественную и зарубежную литературу можно выделить три основных типа экономических механизмов эколгизации: первый тип – компенсирующий (мягкий, пассивный); второй тип – стимулирующий развитие экологозбалансованих и

Page 79: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

79

природоохранных производств и видов деятельности; третий тип экономического механизма природопользования можно охарактеризовать как жёсткий [3, с. 150-156].

На практике данные механизмы в чистом виде не существуют. Как правило, происходит их синтез. Важную роль при этом играют конкретные технологии, виды деятельности, территориальное и зональное размещение предприятий. В частности, для нашей страны в ближайшей перспективе эффективным было бы сочетание стимулирующего и жёсткого механизмов. Например, стимулирование развития органического сельского хозяйства в сочетании с экономическими инструментами, присущие жёстком механизма экологизации из-за замедления техногенного развития сельского (минимизация использования пестицидов, тяжёлой техники, сокращение обрабатываемых площадей и т.д.) будет способствовать улучшению экологической ситуации и ослаблению деструктивного влияния антропогенной деятельности на окружающую среду [4, с. 160].

Механизм экологизации сельскохозяйственного производства должен иметь свою структуру, то есть совокупность элементов, которым присущи специфические черты. От функциональности, продолжительности, временной принадлежности которых будет зависеть его эффективность. Это требует разработки соответствующей методологической основы. Формирование методологии механизма экологизации сельскохозяйственного производства должна включать следующие составляющие: 1) формулирование цели, задач и функций; 2) выделение объектного и субъектного состава; 3) определение инструментария реализации механизма; 4) определение источников, обеспечивать его функционирования; 5) выделение подсистем механизма; 6) ожидаемый эффект от реализации; 7) подбор общенаучных и специальных методов научных исследований.

Важной задачей при разработке механизма экологизации сельскохозяйственного производства является определение системы целей, которые включают основную цель, существенные и конкретные цели. Каждому уровню целей присущи свои методы. Общей целью разработки экономического механизма экологизации сельскохозяйственного производства является обеспечение экологической безопасности жизнедеятельности человека на основе экологизации осуществления производственной деятельности. Основная цель механизма экологизации сельскохозяйственного производства заключается в создании условий, посредством применения экономических рычагов и стимулов обеспечивают согласование экономических и экологических интересов субъектов хозяйствования и общества в целом. В свою очередь, реализация поставленной цели требует разработки системы целенаправленных и последовательных мер на местном (локальном), региональном и общегосударственном уровнях.

ЛИТЕРАТУРА

1. Державний земельний кадастр України (станом на 1 січня 2014 року) / Державний комітет із земельних ресурсів України. – К., 2014. – 136 с.

2. Попова О. Л. Нові пріоритети Спільної аграрної політики ЄС на 2014-2020 роки: стратегічні орієнтири для розвитку агросфери України / О. Л. Попова // Економіка АПК. – 2013. –№ 12. – С. 89–96.

3. Бігдан О. В. Теоретико–методологічні основи економічного механізму екологізації аграрного виробництва / О. В. Бігдан, О. В. Ходаківська // Наука в жизни современного человека : монография. – 2013. – С. 245-258.

4. Бігдан О. В. Економічний механізм екологізації сільськогосподарського виробництва: теоретичні та методологічні аспекти / О. В. Бігдан // Інноваційна економіка. – 2012. – № 12. – С. 159–162.

Page 80: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

80

Оксана Викторовна Мосиенко (Житомир, Украина) Аспирант Житомирского национального агроекологического университета

РЕФЛЕКСИВНИЙ ПОДХОД К УПРАВЛЕНИЮ ПЕРСОНАЛОМ

Актуальность. Одной из важнейших и самых сложных сфер деятельности является управление персоналом, задача которого заключается в поддержке продуктивной взаимосвязи между членами коллектива, в регуляции их деятельности для реализации цели предприятия. Ведь коллектив – это упорядоченная энергичная система, а отдельный сотрудник (член коллектива) – неупорядоченная (стохастическая) система. Действия работников как объекта управления, уже недостаточно представлять бихевиористической схемой "стимул-раекция". Базой современной концепции управления становится побуждение к действию, через предоставление основания для осуществления этого действия, с помощью психологического воздействия на работника, на его цели, ценности, восприятие и поведение. Именно рефлексивное управление успешно справляется с анализом класса управленческих ситуаций, в которых управляемый объект имеет собственные цели, отличающиеся от целей руководителя.

Основной материал. Концепция рефлексивного управления предусматривает, что "объект" не лишается свободы воли, но в процессе выработки решения принимает основания, которые позволяют ему как бы самостоятельно дедуктивно "вывести" решение, обусловленное управленцем, а, следовательно, "объект" управления приобретает признаки категории «субъекта». При этом важно учитывать степень влияния руководителя на выработку необходимого решения. Так, собственное влияние руководителя формируется его авторитетом, стилем управления, знанием производственного процесса, личностними качествами. При рефлексивном управлении руководителю нужно уметь не только выстроить систему управления, в которой каждый работник является ее задействованным элементом, но и создать круг единомышленников, что позволит превратить коллектив в команду, эффективнее использовать профессиональные возможности персонала и за счет этого получить конкурентные преимущества на рынке.

Рефлексивное влияние проявляется в форме бесед с сотрудниками, собрания коллектива «обратной связи», семинаров, деловых игр и др .., а управление заключается в переходе от постороннего принуждения (руководства), к самообязательсву работников и самоорганизации коллектива. Такой процесс обеспечивает гарантию социального восприятия управленческих решений и сплачивает работников, – каждый чувствует определенную ответственность за результат принятого решения. При этом отслеживается минимальное руководящее влияние: руководитель становится таким же участником управленческого процесса, как и работники, каждый из которых обычно ассоциирует себя с предприятием, в результате чего возникает «дух предприятия», «единой семьи». А отображения структуры целого в ее элементе и является рефлексией. Таким образом, формируется база для самоорганизации.

Самоорганизация – это мощный потенциал развития, однако не всегда гарантирующий благоприятный результат. Для предприятий, как социально-ориентированных систем, целесообразна управляемая самоорганизация, то есть изменение состояния системы под влиянием факторов, находящихся под сознательным контролем элемента системы [3]. Менеджер, отвечающий за развитие взаимосвязей между работниками предприятия, обладает упреждающей рефлексией, что обеспечивает возможность или притормозить процессы самоорганизации, или их стимулировать. Рефлексивность проявляется, в частности, в том, что вся система в целом вместе с человеком, который олицетворяет в себе «весь коллектив», может отображаться в

Page 81: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

81

сознании и поведении этого человека. И характер этого отражения имеет определяющее влияние на функционирование системы. Кстати, термин рефлексия по латыни означает «отражение». Цель системы, как совокупности ее составляющих элементов, является содержанием сознания одного человека и определяет целостность функционирования человека в системе, а также целостность всей системы.

При рефлексивном управлении наблюдается формирование синергетического эффекта, упрощенная интерпретация которого гласит: общая сумма, или любая другая качественная характеристика общего результата всегда больше, чем результат по сумме каждой отдельно взятой его составляющей [1]. Терминологическое определение синергетика происходит от греческого «синергена» – что означает содействие и сотрудничество. Синергизация управления может рассматриваться как процесс преодоления отчужденности работника от управления деятельностью предприятия путем перехода к отношениям самоуправления, когда субъект труда одновременно является субъектом управления этой работой, является творческой личностью, а мотивация его деятельности находится в нем самом.

Концепция рефлексивности отводит человеку активную роль. Основным инструментом работника, специалиста (руководителя) становится его личность, его умственные, творческие, коммуникативные способности. При использовании рефлексивного подхода, новая идея, генерируемая руководителем, притягивает к себе людей, они начинают верить руководителю, следовать за ним, повторять его действия. А следовательно, руководитель занимает в новом, бессознательном качественно новую позицию – он становится лидером.

Отметим, что на сегодняшний день процессы самоорганизации в коллективах предприятий проходят на уровне небольших групп работников, обычно по определенным непрофессиональным интересам и возрастным признакам. Внедрение методов рефлексивного управления позволяет стимулировать процессы самоорганизации, порождаемые интересами профессиональной направленности и идейности. Таким образом, внедрение рефлексивного управления персоналом это начальный этап развития самоорганизации системы, предусматривающий постепенный переход от отношений «начальник – подчиненный», к «лидер – последователь», а динамичным прогнозным результатом такого перехода должны стать отношения «лидер – команда лидеров».

Выводы. На современном этапе развития науки управления выход за рамки нормативного подхода в управлении, в условиях изменчивости экономических процессов и конкуренции, был вызван насущной необходимостью ускорения инновационных процессов управления, основанных на свойствах рефлексии. Доминантой рефлексивного подхода к управлению персоналом является синтез интересов персонала и руководства в общей целесообразности совместного действия, направленный на достижение целей и результативной деятельности предприятия.

ЛИТЕРАТУРА

1. Ерешко Ф.И. Моделирование стратегий рефлексий в управляемых системах /

Ф.И. Ерешко - М .: ИЦ РЕН, 2001. 47с. 2. Лефевр В.А. Рефлексия / В.А. Лефевр- М.: Когито-Центр, 2003. – 496с. 3. Урбанович А.А. Психология управления / А.А.Урбанович – Минск: Изд-во

«Харвест», 2001г.-242с.7. Ходаковский Е.И. Синергетика экономических систем: учебное пособие / Е.И. Ходаковский, И. Землекоп - Житомир ЧП «Рута», 2003. – 134с.

Page 82: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

82

Екатерина Михайловна Левченко (Киев, Украина) Аспирант кафедры финансовые рынки ГВУЗ «Киевский национальный

экономический университет имени Вадима Гетьмана»

ВНЕДРЕНИЕ ЕВРОПЕЙСКИХ СТАНДАРТОВ В СФЕРЕ СОВМЕСТНОГО ИНВЕСТИРОВАНИЯ В УКРАИНЕ Европейские стандарты в сфере совместного инвестирования предусматривают

необходимость защиты клиентов финансовых посредников, предоставляющих услуги на фондовом рынке, предотвращения преступлений в финансовой сфере, раскрытия информации, контроля правильности начисления налогов, применения норм законодательства о предотвращении и противодействии легализации (отмыванию) нелегальных доходов [1]. Внедрение европейских стандартов совместного инвестирования требует постепенного перехода пруденциального надзора за деятельностью украинских компаний по управлению активами (КУА) от национальных нормативов к международным.

В современной украинской финансовой системе используется секторальная модель пруденциального надзора [2]. Если в Украине создан достаточно квалифицированный банковский надзор, то пруденциальный надзор за профессиональными участниками фондового рынка был введен только в начале 2013 г. в режиме тестирования, а на практике начал функционировать только в 2014 г. [3]. Отметим, что Концепцией внедрения пруденциального надзора за деятельностью профессиональных участников фондового рынка [4] предусмотрена система надзорных процедур Национальной комиссии по ценным бумагам и фондовому рынку (НКЦБФР) за соблюдением КУА пруденциальных правил, которая позволяет усилить надзор за субъектами, деятельность которых может быть угрозой для выполнения обязательств перед существующими клиентами. Также действуют пруденциальные нормативы, включающие количественные и качественные показатели, нормативы и требования по ликвидности капитала и платежеспособности, прибыльности и качества активов, соблюдение правил предоставления услуг КУА на фондовом рынке и т. п.

Согласно действующему законодательству [3] КУА самостоятельно осуществляют расчет пруденциальных нормативов и не позднее последнего дня месяца, следующего за отчетным, подают НКЦБФР информацию о соблюдении пруденциальных нормативов [5]. Согласно публичной аналитической информации НКЦБФР [6] наблюдается некая информационная закрытость украинских КУА. Например, на конец I квартала 2015 г. только 92% из общего количества действующих КУА участвовали в расчетах пруденциальных показателей за март 2015 г. При этом около 2-3% таких КУА не соблюдали правила, установленные регулятором в сфере совместного инвестирования.

Учитывая рост рисков профессиональной деятельности по управлению активами на фондовом рынке, НКЦБФР вводит с 1 января 2016 г. новый порядок расчета и дополнительные пруденциальные показатели, в частности:

• норматив минимального размера собственных средств, которые КУА может использовать на покрытие негативных финансовых последствий реализации рисков;

• норматив достаточности собственных средств, который отражает способность КУА поддерживать собственные средства в размере, достаточном для покрытия ее фиксированных накладных расходов в течение 3 месяцев, даже при условии отсутствия доходов в течение этого времени;

• коэффициент покрытия операционного риска, отражающий способность КУА обеспечивать покрытие своих операционных рисков собственными средствами на уровне 15% от ее среднегодового положительного нетто-дохода за 3 предыдущих финансовых года [7].

Page 83: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

83

При этом, если база и механизм расчета коэффициента финансовой устойчивости КУА остается без изменений, то потребность в расчете показателя покрытия обязательств собственным капиталом КУА в начале 2016 г. отпадает. Стоит отметить, что, как действующие на сегодняшний день пруденциальные нормативы в сфере совместного инвестирования в Украине, так и вновь вводимые, не учитывают специфику деятельности КУА как финансовых посредников, несущих ответственность перед третьими лицами – индивидуальными и институциональными инвесторами.

Информация о соблюдении пруденциальных правил в сфере управления активами свидетельствует о недостаточной эффективности пруденциального надзора за деятельностью профессиональных участников фондового рынка Украины в связи с нехваткой профессиональной подготовки и недостатка практического опыта. Процесс внедрения европейских стандартов в сфере совместного инвестирования в Украине находится на начальном этапе.

ЛИТЕРАТУРА

1. Астапов К. Л. Принципы реформирования доверительного управления на основе мирового опыта / К. Л. Астапов // Законодательство и экономика. – 2015. – № 1. – С. 7-15.

2. Мазыло Т. В. Анализ моделей надзора за финансовыми рынками в странах Евросоюза и в Украине / Т. В. Мазыло, Ю. Сейранов // Соціально-економічні проблеми сучасного періоду України. Проблеми інтеграції України у світовий фінансовий простір. – Вип. 1 (105). – 2014. – С. 23-36.

3. Положение о пруденциальных нормативах профессиональной деятельности на фондовом рынке - деятельности по управлению активами институциональных инвесторов (деятельность по управлению активами): Решение НКЦБФР от 09.01.2013 г.. № 1. // Официальный вестник Украины. - 2013. - № 10. - С. 106.

4. Концепция внедрения пруденциального надзора за деятельностью профессиональных участников фондового рынка: Решение НКЦБФР № 553 от 12.04.2012 г.. / НКЦБФР. / [Электронный ресурс] // Режим доступа к материалам: http://www.nssmc.gov.ua/user_files/law/17095/1335370392.doc

5. Положение о порядке составления и раскрытия информации компаниями по управлению активами и лицами, осуществляющими управление активами негосударственных пенсионных фондов, и представления соответствующих документов в Национальную комиссию по ценным бумагам и фондовому рынку: Решение НКЦБФР от 02.10.2012 г.. № 1343. / / Официальный вестник Украины. - 2012. - № 86. - С. 189.

6. Аналитическая информация о соблюдении профессиональными участниками фондового рынка пруденциальных нормативов. // НКЦБФР. / [Электронный ресурс] / Режим доступа к материалам: http://www.nssmc.gov.ua/activities/prud/analitika%20prud

7. Положение о пруденциальных нормативах профессиональной деятельности на фондовом рынке и требований к системе управления рисками: Решение НКЦБФР от 01.10.2015 № 1597. // Официальный вестник Украины. - 2015. - № 88.

Page 84: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

84

Валентина Павловна Яковенко (Киев, Украина) Соискатель кафедры международной торговли ГВУЗ

«Киевский национальный экономический университет имени Вадима Гетьмана»

РОЛЬ СФЕРЫ УСЛУГ

В ПОСТИНДУСТРИАЛЬНОЙ СТАДИИ РАЗВИТИЯ ЭКОНОМИКИ

В современном мире услуги занимают важное место в экономической деятельности

любого сообщества. Уже на протяжении многих лет социально-экономическая система нацелена на удовлетворение духовных, материальных и иных потребностей населения.

Особое внимание к развитию сферы услуг наблюдалось во второй половине ХХ-ХХІ ст. Данная сфера является предметом исследований многих экономистов и ученых, которые определяют актуальность ее развития исходя из теории постиндустриального общества, основываясь на наиболее известных концепциях Д. Белла, У. Ростоу и Э.Тоффлера [1].

Иными словами, в то время как индустриальное общество определяет уровень жизни по количеству товара, постиндустриальное – обеспокоено качеством жизни, которое измеряется услугами, такими как здравоохранение, образование и отдых. Создатель теории постиндустриального общества Д. Белл предусматривает, что переход от одного общества к другому происходил по-разному. Во-первых, путем естественного развитие услуг, например транспортные и коммунальные услуги для поддержки уровня развития промышленности. В процесс производства вводятся трудозатраты, все больше работников привлекаются к участию в непроизводственных видах деятельности. Во-вторых, из-за роста населения и массового потребления товаров растет оптовая и розничная торговля, вместе с банковскими и страховыми услугами. В-третьих, по мере увеличения доходов, значительная часть расходов создает спрос на товары длительного использования и услуги.

Прусский статистик Э.Энгель в ХІХ веке отметил, что с увеличением дохода в семье, доля расходов на продукты питания и товары длительного использования падает, а потребление услуг, которые отражают стремление к более обогащенной жизни, увеличивается. Данное явление аналогичное иерархии потребностей А.Маслоу. Также, это означает, что результатом производства является не столько материальные вещи, сколько услуги, возрастающая часть которых имеет нематериальный характер. В связи с тем, что сместились акценты с материального на нематериальный характер, усложнился процесс определения стоимости услуг [2; 3].

В условиях трансформации экономики от индустриальной стадии развития к постиндустриальной сфера услуг превратилась в важный источник роста ВВП и является главным объектом для трудоустройства населения. С учетом данной модификации можно выделить некоторые глобальные тенденции развития сферы услуг, а именно: повышение значимости нематериальных форм производства, что привело к качественным изменениям ассортимента услуг; изменение роли традиционных услуг (торговли, транспорта) как элементов обслуживающей инфраструктуры; развитие телекоммуникаций, финансовой сферы и деловых услуг; резкое увеличение роли социальных услуг в обеспечении экономического роста. Среди факторов, в основном определяющих динамику развития сферы услуг, С.Конах выделил следующие:

- научно-технический прогресс, достижения которого формируют новые виды услуг, стимулируют структурно-технологическую модернизацию материального производства, и, соответственно сферы услуг;

- урбанизация, порождает дополнительные потребности в услугах, прежде всего бытовых и социальных;

Page 85: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

85

- массовая автомобилизация и компьютеризация, сформировали соответствующий сектор экономики услуг;

- увеличение расходов на услуги, связанные с образованием, здравоохранением, социальным обслуживанием;

- высокая доходность отдельных видов услуг, способствует быстрой окупаемости и улучшению ресурсного обеспечения их развития [4].

Уже на сегодняшний день сфера услуг эволюционирует под воздействием инновационных процессов, исследования которых обусловлено глобальной трансформацией общества с внутренними потребностями в новых услугах и модернизацией уже существующих услуг в соответствии с вызовами современности, а также готовность государства поддерживать, стимулировать и регулировать инновационные инициативы в сфере услуг.

Инновационная активность на современном этапе становится одним из важнейших системных факторов экономического роста, конкурентоспособности отечественной продукции, безопасности любой страны [4].

Выходя из этого, сфера услуг обеспечивает высокий уровень и быстрый рост производительности экономики, играя большую роль на всех этапах производственного процесса. Актуальная тенденция усиления взаимосвязи между всеми видами экономической деятельности и сферы услуг, которая формирует особенности функционирования современной экономической системы, определяя векторы развития мирового хозяйства в целом.

ЛИТЕРАТУРА

1. Жукова К.И. Развитие сервисного сектора экономики как определяющего элемента постиндустриального общества // К.И. Жукова. [Электронный ресурс] – Режим доступа: http://vestnik.vstu.by/files/6313/6315/9260/UDK_338._46_476.pdf

2. The Role of Services in an Economy [Электронный ресурс] – Режим доступа: http://www.columbia.edu/~ww2040/4615S13/fitzCh1.pdf

3. Саїнчук Д.В. Сфера послуг як пріоритетний напрямок економічного розвитку в умовах переходу до економіки знань // Д.В. Саїнчук [Электронный ресурс] – Режим доступа: http://zbirnuk.bukuniver.edu.ua/issue_articles/9_1.pdf

4. Конах С.С. Роль сфери послуг у формуванні ВВП // С.С. Конах [Электронный ресурс] – Режим доступа: http://molodyvcheny.in.ua/files/journal/2014/12/37.pdf

5. Эволюция сферы услуг под воздействием инновационных процессов / Бизнес, Инновации, Наука // DCube. [Электронный ресурс] – Режим доступа: http://www.datacube.tv/2014/06/sfera-uslug-pod-vozdejstviem-innovaciy.html

Page 86: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

86

Иванна Игоревна Билецкая (Киев, Украина) магистр факультета Международной экономики и менеджмента ГВУЗ

«Киевский национальный экономический университет имени Вадима Гетьмана»

ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ИССЛЕДОВАНИЯ МЕЖДУНАРОДНОГО ТОРГОВО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО

СОТРУДНИЧЕСТВА

В условиях глобализации мировой экономики доминантным признаком выступает интенсивное развитие интеграционных процессов. Этому способствует тесное сотрудничество и комплементарная связь национальных хозяйств, интернационализация хозяйственных связей и экономическая взаимозависимость государств. В современных условиях увеличивается открытость национальных экономик, усиливается международное разделение труда, развивается многостороннее и двустороннее сотрудничество.

Исследованию процессов сотрудничества стран в интеграционном контексте посвятили свои работы Я. Столярчук, Д. Лукьяненко, В. Чужиков, И. Гладков, Х. Кастро-Риа и другие [5]. Толкование же самого понятия «интеграция» рассмотрены в работах Б. Баласса, А. Булатова, В. Репке, М. Алле, Р. Войтич, А. Маршаль и др. [3, 6, 7].

В широком смысле, торгово-экономическое сотрудничество - это обмен товарами, услугами, производственным опытом, научно-технической информацией и другими знаниями между странами и регионами, которые способствуют функционированию в них тех или иных воспроизводственных процессов [2]. По оценкам Джеффри Сакса, 80% современных международных экономических отношений составляет международная торговля [4], а согласно исследованиям ВТО на каждые 10% роста мирового производства приходится 16% увеличения объема мировой торговли. Международная торговля является исторически первой формой международных экономических отношений между странами [1].

Активное развитие международного торгово-экономического сотрудничества сегодня осуществляется не столько с целью обеспечения прибыльности субъектов международных экономических отношений, сколько с целью контроля над средой и обеспечения длительных перспектив, что в конечном итоге вызывает рост экономической мощи государств, подъем общественного благосостояния. Важным аспектом является и то, что сотрудничество стран мира позволяет поддерживать и укреплять мирные взаимоотношения, снимать международную напряженность, создавать систему международной экономической безопасности. Другими словами, международное экономическое сотрудничество является реальной материальной основой укрепления мира на земле.

Сейчас для Украины большую роль играет торгово-экономическое сотрудничество с Канадой. Особое партнерство этих стран базируется на исторической и культурной основе, а также второй по величине после России украинской диаспоре. За последние годы активность двустороннего диалога активно начала расти, о чем свидетельствует подписание 14 июля 2015 г. в Оттаве документа о завершении переговорного процесса по созданию зоны свободной торговли товарами между Украиной и Канадой [8].

Среди основных возможностей режима свободной торговли для Украины стоит выделить следующие: расширение сотрудничества в экологической, технологической, торговой, инвестиционный, научной и других сферах; диверсификация торговых потоков; модернизация предприятий; повышение конкурентоспособности товаров; выход на Североамериканский рынок. Среди основных угроз: уменьшение расходов в бюджет; увеличение конкуренции на внутреннем рынке; снижение экспорта в Канаду.

Таким образом, интеграционные процессы являются неотъемлемой частью современного мира, ведь они способствуют не только экономическому росту экономик, но

Page 87: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

87

и позволяют поддерживать и укреплять мирные взаимоотношения. Дальнейшее развитие международной торгово-экономической деятельности связано с формированием единого мирового хозяйства, которое объединяет отдельные государства и регионы мира в единую систему. Особенностью этой системы является то, что ее участники вопреки наличию препятствий в виде государственных границ, функционируют как неотъемлемые составные части. Происходит дальнейшее расширение и углубление торгово-экономических отношений между регионами, странами, экономическими интеграционными группировками, отдельными предприятиями. Так, Соглашение о ЗСТ между Украиной и Канадой отражает углубление торгово-экономического сотрудничества между странами. Выход на канадский рынок несет широкий ряд возможностей украинскому бизнесу. Но даже несмотря на то, что соглашение о ЗСТ является асимметричной по отношению к Украине, и включает в себя много специальных условий для поддержки именно украинского бизнеса, угрозы все равно существуют. Только правильная и взвешенная торговая политика Украины позволит нивелировать риски и стать достойным игроком на мировом рынке.

Список литературы

1. Дергачев В.А. Международные экономические отношения. Учебник для вузов, /

В.А. Дергачев – М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2005. – 368 с.. 2. Казакова Н. Международный торгово-экономический обмен: формы и методы его

осуществления на мезоуровне [Электронный ресурс] / Н. Казакова, М. Шуба // Режим доступа: http://international-relations-tourism.karazin.ua/resources /c232ac172fd6b2da4b0bc8e9d7027166.pdf.

3. Редькина В. Роль международного торгово-экономического сотрудничества в процессах регионализации [Электронный ресурс] / В. Редькина // Режим доступа: http://www.economy.in.ua/pdf/11_2010/24.pdf.

4. Сакс Дж. Рыночная экономика и Россия. / Дж. Сакс // М.: Экономика. – 1994. – С. 244.

5. Столярчук Я. Реализация глобальных целей США: континентально-интеграционный контекст [Электронный ресурс] / Я. Столярчук, А. Светлов // Международная экономическая политика. - 2013. - №1. - Режим доступа:

http://iepjournal.com/journals/18/2013_2_Stolyarchuk.pdf. 6. Черкасский И. Теоретические аспекты определения сущности и содержания

экономической интеграции [Электронный ресурс] / И. Черкасский, Н. Беликова, А. Козырева // Бизнес Информ. - 2014. - №2. - Режим

доступа:http://cyberleninka.ru/article/n/teoreticheskie-aspekty-opredeleniya-suschnosti-i-soderzhaniya-ekonomicheskoy-integratsii.

7. Шерьязданова К. Современные интеграционные процессы / К. Шерьязданова // Учебное пособие. – Астана: Академии государственного управления при Президенте Республики Казахстан, 2010. – 107 с.

8. Global Affairs Canada [Electronic resource]. – Mode of access: http://www.international.gc.ca/trade-agreements-accords-commerciaux/agr-

acc/ukraine/index.aspx?lang=eng.

Page 88: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

88

Sinaarsi Sinaarsi Sinaarsi Sinaarsi CONTENTS СОДЕРЖАНИЕ alfredalfredalfredalfred kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo) ) ) ) –––– mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa

uflebebTan dabalansebuli maTi pasuxismgeblobis uflebebTan dabalansebuli maTi pasuxismgeblobis uflebebTan dabalansebuli maTi pasuxismgeblobis uflebebTan dabalansebuli maTi pasuxismgeblobis

gareSe _gareSe _gareSe _gareSe _ saxelmwifoSi samarTlianobis damkvidreba saxelmwifoSi samarTlianobis damkvidreba saxelmwifoSi samarTlianobis damkvidreba saxelmwifoSi samarTlianobis damkvidreba

cariel _ cru _ lozungad darCeba cariel _ cru _ lozungad darCeba cariel _ cru _ lozungad darCeba cariel _ cru _ lozungad darCeba (?!)(?!)(?!)(?!).................................................................….....3 alfredalfredalfredalfred kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqasaqasaqasaqarTvelorTvelorTvelorTvelo) ) ) ) –––– mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa mosamarTleTa

uvadod daniSvna _uvadod daniSvna _uvadod daniSvna _uvadod daniSvna _ konstituciurad “dakanonebuli”konstituciurad “dakanonebuli”konstituciurad “dakanonebuli”konstituciurad “dakanonebuli”

antikonstituciuri qmedebaa... (?!)antikonstituciuri qmedebaa... (?!)antikonstituciuri qmedebaa... (?!)antikonstituciuri qmedebaa... (?!)....................................................................................13

alfredalfredalfredalfred kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo) ) ) ) –––– „WeSmariti mecnieri„WeSmariti mecnieri„WeSmariti mecnieri„WeSmariti mecnieri

aris mxolod is, visTan erTadac misi samecniero aris mxolod is, visTan erTadac misi samecniero aris mxolod is, visTan erTadac misi samecniero aris mxolod is, visTan erTadac misi samecniero

naSromebi _ misi Semoqmedeba _naSromebi _ misi Semoqmedeba _naSromebi _ misi Semoqmedeba _naSromebi _ misi Semoqmedeba _ ar kvdebian“ar kvdebian“ar kvdebian“ar kvdebian“.............................................................17 alfredalfredalfredalfred kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo) ) ) ) –––– komerciuli komerciuli komerciuli komerciuli

bankebisa da sxva safinanso organizaciebis bankebisa da sxva safinanso organizaciebis bankebisa da sxva safinanso organizaciebis bankebisa da sxva safinanso organizaciebis

TaRliTuri xerxebiT adamianebze “nadiroba” _TaRliTuri xerxebiT adamianebze “nadiroba” _TaRliTuri xerxebiT adamianebze “nadiroba” _TaRliTuri xerxebiT adamianebze “nadiroba” _

SeniRbuli formiT xalxis winaaRmdeg mimarTuli SeniRbuli formiT xalxis winaaRmdeg mimarTuli SeniRbuli formiT xalxis winaaRmdeg mimarTuli SeniRbuli formiT xalxis winaaRmdeg mimarTuli

danaSaulebrivi qmedebaadanaSaulebrivi qmedebaadanaSaulebrivi qmedebaadanaSaulebrivi qmedebaa, magram, magram, magram, magram... ... ... ... (?!)(?!)(?!)(?!).....................................................................…....25 Сергей С. Гасанов (Киев, Украина) – ПРОБЛЕМЫ ТРАНСПАРЕНТНОСТИ В СИСТЕМЕ УПРАВЛЕНИЯ ГОСУДАРСТВЕННЫМИ ФИНАНСАМИ.....…………………….29

Пётр М. Леоненко (Киев, Украина) – ПОЛИТИЧЕСКАЯ ЭКОНОМИЯ: ИСТОРИЧЕСКАЯ РЕТРОСПЕКТИВА И СОВРЕМЕННОСТЬ.……...….….......................….….31

Ольга Н. Яценко (Киев, Украина) – ОСОБЕННОСТИ УЧАСТИЯ КИТАЯ В ФОРМИРОВАНИИ МЕЖДУНАРОДНОЙ И РЕГИОНАЛЬНОЙ ТОРГОВОЙ ПОЛИТИКИ……................................................................…..33

Наталия Н. Грущинская (Киев, Украина) – ГЕОСПЕЦИАЛИЗАЦИЯ: ОСОБЕННОСТИ В СОВРЕМЕННОМ ГЛОБАЛЬНОМ ПРОСТРАНСТВЕПРОСТРАНСТВЕПРОСТРАНСТВЕПРОСТРАНСТВЕ……....................................................................................................................…..35

mindiamindiamindiamindia okujavaokujavaokujavaokujava ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo)))) – saqarTvelossaqarTvelossaqarTvelossaqarTvelos mTavrobismTavrobismTavrobismTavrobis

uflebamosilebaTauflebamosilebaTauflebamosilebaTauflebamosilebaTa zogierTizogierTizogierTizogierTi TaviseburebaTaviseburebaTaviseburebaTavisebureba

saqarTvelos ksaqarTvelos ksaqarTvelos ksaqarTvelos konstituciis mixedviTonstituciis mixedviTonstituciis mixedviTonstituciis mixedviT..............................................................................…..36 Jurate Merkiene (Vilnius, Lithuania), Ingrida Galkauskiene (Vilnius, Lithuania) – THE FUTURE

OF BUSINESS CITIZENSHIP.........................................................................................................…..39 Agne Shimelyte (Vilnius, Lithuania), Aushra Liuchvaitiene (Vilnius, Lithuania), Jurate Merkiene (Vilnius, Lithuania) – DETERMINANTS OF INWARD

FOREIGN DIRECT INVESTMENTS IN THE BALTIC STATES ........................................................41 aaaanzornzornzornzor kurataSvilikurataSvilikurataSvilikurataSvili ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo) ) ) ) –––– winaaRmdegowinaaRmdegowinaaRmdegowinaaRmdegobebebebebi bi bi bi

socialuradsocialuradsocialuradsocialurad orientirebuliorientirebuliorientirebuliorientirebuli sabazrosabazrosabazrosabazro----ekonomikuti ekonomikuti ekonomikuti ekonomikuti

sistemissistemissistemissistemis ekonomikur mizansa da ekonomikur mizansa da ekonomikur mizansa da ekonomikur mizansa da mismismismis

socialur orientacias Sorissocialur orientacias Sorissocialur orientacias Sorissocialur orientacias Soris............................................................................................43 Леся П. Чубук (Киев, Украина) – ВИДЫ УПРАВЛЕНИЯ НЕДВИЖИМОСТЬЮ: ВЗАИМОСВЯЗИ И ФУНКЦИИ...................................................................49

Галина В. Цих (Тернополь, Украина) – УПРАВЛЕНЧЕСКАЯ МЫСЛЬ В УКРАИНЕ ( ХIХ – НАЧАЛО ХХ СТ.)..............................................................................51

Page 89: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

89

kkkkoba soxaZe (Tbilisi, saqarTvelo) oba soxaZe (Tbilisi, saqarTvelo) oba soxaZe (Tbilisi, saqarTvelo) oba soxaZe (Tbilisi, saqarTvelo) –––– saxelmwifos saxelmwifos saxelmwifos saxelmwifos

mSeneblobis aucilebeli pirobamSeneblobis aucilebeli pirobamSeneblobis aucilebeli pirobamSeneblobis aucilebeli piroba....................................................................................54 Manana Maridashvili (Tbilisi. Georgia) – ROLE OF GLOBALIZATION IN THE

DEVELOPMENT OF MODEN MANAGEMENT MODEL IN GEORGIA ........................................56

nato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvenato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvenato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvenato bebiaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)lo)lo)lo) –––– marTvamarTvamarTvamarTva

procesebis meSveobiTprocesebis meSveobiTprocesebis meSveobiTprocesebis meSveobiT.............................................................................................................59 Tetiana Ruban (Kyiv, Ukraine) – APPROACHES TO INTERMEDIATION.

INTERMEDIARIES TRANSFORMATION ON GLOBAL FOOD MARKET ....................................61 lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) lia kozmanaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) –––– sagadasaxado sistema sagadasaxado sistema sagadasaxado sistema sagadasaxado sistema

civilizebulicivilizebulicivilizebulicivilizebuli sabazro urTierTobebis pirobebSisabazro urTierTobebis pirobebSisabazro urTierTobebis pirobebSisabazro urTierTobebis pirobebSi…....…………....…..63

nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo)nona daTuaSvili (Tbilisi, saqarTvelo) –––– marTlmsajulebis raoba: marTlmsajulebis raoba: marTlmsajulebis raoba: marTlmsajulebis raoba:

marTlmsajuleba _ xelimarTlmsajuleba _ xelimarTlmsajuleba _ xelimarTlmsajuleba _ xelisuflebis damoukidebeli Stosuflebis damoukidebeli Stosuflebis damoukidebeli Stosuflebis damoukidebeli Sto…...……………...…..68

Марина А. Корж (Ирпень, Украина) – РЕГУЛИРОВАНИЕ ПРЯМЫХ ИНОСТРАННЫХ ИНВЕСТИЦИЙ НА СОВРЕМЕННОМ ЭТАПЕ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ……………………………………....…....….71

medeamedeamedeamedea SengeliaSengeliaSengeliaSengelia ( ( ( (TbilisiTbilisiTbilisiTbilisi, , , , saqarTvelosaqarTvelosaqarTvelosaqarTvelo) ) ) ) –––– sareklamosareklamosareklamosareklamo marketingimarketingimarketingimarketingi dadadada misimisimisimisi ekonomikuriekonomikuriekonomikuriekonomikuri faqtorebifaqtorebifaqtorebifaqtorebi…...………………………………………………..…....….73

Юрий А. Гиренко (Киев, Украина) – К ВОПРОСУ О ПРОИЗВОДСТВЕ ХМЕЛЯ В УКРАИНЕ.......................................................................................76

Настасия С. Пугачёва (Житомир, Украина) – ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ФОРМИРОВАНИЯ ЭКОНОМИЧЕСКОГО МЕХАНИЗМА ЭКОЛОГИЗАЦИИ АГРАРНОГО ПРОИЗВОДСТВА........................................................................78

Оксана В. Мосиенко (Житомир, Украина) – РЕФЛЕКСИВНИЙ ПОДХОД К УПРАВЛЕНИЮ ПЕРСОНАЛОМ...................................................................................................80

Екатерина М. Левченко (Киев, Украина) – ВНЕДРЕНИЕ ЕВРОПЕЙСКИХ СТАНДАРТОВ В СФЕРЕ СОВМЕСТНОГО ИНВЕСТИРОВАНИЯ В УКРАИНЕ..........................82

Валентина П. Яковенко (Киев, Украина) – РОЛЬ СФЕРЫ УСЛУГ В ПОСТИНДУСТРИАЛЬНОЙ СТАДИИ РАЗВИТИЯ ЭКОНОМИКИ............................................84

Иванна И. Билецкая (Киев, Украина) – ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ ИССЛЕДОВАНИЯ МЕЖДУНАРОДНОГО ТОРГОВО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО СОТРУДНИЧЕСТВА.................................................................86

Page 90: STATE MANAGEMENT: PROBLEMS AND PROSPECTS · sazogadoebriv mecnierebebSi, saqarTvelos teqnikuri universitetis profesori sajaro samarTalSi, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

STATE MANAGEMENT: PROBL. AND PROSP. Materials of Inter. Scientific Conference (15.11.2015)

90

socialursocialursocialursocialur----ekonomikurekonomikurekonomikurekonomikur mecnierebaTamecnierebaTamecnierebaTamecnierebaTa saerTaSorisosaerTaSorisosaerTaSorisosaerTaSoriso akademiaakademiaakademiaakademia

politikuri menejmentispolitikuri menejmentispolitikuri menejmentispolitikuri menejmentis saerTaSoriso asaerTaSoriso asaerTaSoriso asaerTaSoriso akkkkademiaademiaademiaademia

iuridiul mecnierebaTa saerTaiuridiul mecnierebaTa saerTaiuridiul mecnierebaTa saerTaiuridiul mecnierebaTa saerTaSoriso aSoriso aSoriso aSoriso akkkkademiaademiaademiaademia

INTERNATIONAL ACADEMY OF SOCIAL-ECONOMIC SCIENCES INTERNATIONAL ACADEMY OF POLITICAL MANAGEMENT

INTERNATIONAL ACADEMY OF JURIDICAL SCIENCES

МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКИХ НАУК МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ ПОЛИТИЧЕСКОГО МЕНЕДЖМЕНТА

МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ ЮРИДИЧЕСКИХ НАУК

saxelmwifo marTva:saxelmwifo marTva:saxelmwifo marTva:saxelmwifo marTva:

problemebiproblemebiproblemebiproblemebi da perspeqtivebida perspeqtivebida perspeqtivebida perspeqtivebi

saerTaSoriso samecniero konferenciis masalebisaerTaSoriso samecniero konferenciis masalebisaerTaSoriso samecniero konferenciis masalebisaerTaSoriso samecniero konferenciis masalebi

(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)

Tbilisi: saerTaSoriso gamomcemloba “progresi”, 2015.

STATE MANAGEMENT:

PROBLEMS AND PROSPECTS

Materials of International Scientific Conference

(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)

Tbilisi: International Publishing House “Progress”, 2015.

ГОСУДАРСТВЕННОЕ УПРАВЛЕНИЕ: ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ

Материалы Международной научной конференции

(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)(15.11.2015)

Тбилиси: Международное издательство ”Прогресс”, 2015.

xelmowerilia dasabeWdad 17.11.2015

Authorized for publication 17.11.2015

Подписано в печать 17.11.2015

nabeWdi Tabaxi 11,25 Printed Papers 11,25 Печатных листов 11,25

E-mail: [email protected]

Tel.: +995 599 29-46-57; +995 577 477-579