7
TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des HOPI I~IIX Pr\ chijtriqur~ d* Ir% R~qinn Píiricierinc Suce Dr. WAJEMAN - HI. E;qizirnl 94 - S ~ i n tM,-ia:rire - FRANCL- Tnxikomariiari hururko hurbi lilr .,itcrakn leh~n pausna, fenowcno '.,ici rnugat u nah irrk oroposatu di- "P17 zenhai 1 deFlniiin oipatu Pta at - 1 4 r!rc,a datel-e. Rp5lrbrrn artean hi- -1,iuC: ikusiko di iuqci: - Zrvbail auiorenl.~.it, tnxikomania ?nk ikoar~ri gehiegirkn rrabi lpena d;i , Finnk kal tea tiail dak.ark io pfi-trnnari , girar~eari c,!~,[ 8 hiei. ' Brsirrcnt/*~irnuikomania erilnsun ha [en ~inrnm~ da. Tox ikoninnna lr,xiknrik qnb~ bizitreko lib~rtli- tea qaldu durnn da. 0.E.M.-rentlat IO<;l?un Erakundc ?'undiala) trixil!,nmania droga de- rTu,ndent/ia da, osiknlngiC.oa na- r,,, fistkoa, h.0. rllbcta.itria ki- n1C O balen odn1.1 h;ii~ciren kon- t= i~wn~irek iko mrnpeta5una p~rf 50- DpFinirn~ t>;lurn a-abera. t0xii.n mnnia hiru el~rnrnlcinrisusiren lona Id-(1 be~ala agrrl/Fn zaigti. Bart> drnq:i t_ir.r.i diigu. aloriia e f ~ L tu p+l C-iL-O bcrerrak diturn fub<tantria F. I rnikha ,be:lr. ti,!t f?v-i~~:,!,:ilr.! ~ubstan I..I.~ l~ir~~n kont~umal~ail~a la hir; - q3rrrn;t inriwrune <n/¡r,I..ciI ~circtla, g i rarirnrrn jaiamena drng;i knnl su - rnoaren ~~ktib ndearek ikri eta krrrmen ondcirin ~iirinnrnfesiona Ink . Hiru elemrniu hauek, dis~ip11n.1 desbcrdinen n2tergai bi lab.atren di- reiarik, ha1 nnta tokikologia, binlo gia, medikunt?a, "psi" zrenízbak-, snziologia, polit;bri, ctab. reint~~ik trixikomaniaren P ~ ~ ~ J z I ~xplikatzaile deqberdinak prnpnCii17cn bai t dtzki qutc, maiz knntrajarriiik, fenome- nriiiipn hedaduran eia brrp funiser-

TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN

EREMUAN

JOXE ANTON l O I NT XAUSPE

i n te rne des HOPI I ~ I I X P r \ c h i j t r i q u r ~ d* I r % R ~ q i n n Píir icierinc Suce D r . WAJEMAN - HI. E;qizirnl

9 4 - S ~ i n t M,-ia:rire - FRANCL-

Tnxikomari iari hururko h u r b i lilr ., i tcrakn l e h ~ n pausna, fenowcno

'.,ici rnugat u nah i r r k oroposatu d i - "P17 zenhai 1 deF ln i i in o i p a t u Pta a t - 1 4 r!rc,a datel-e. R p 5 l r b r r n artean h i -

-1,iuC: ikusiko d i iuqci:

- Z r v b a i l auiorenl.~. i t , tnx ikomania ? n k i k o a r ~ r i gehiegirkn r r a b i lpena d;i , F i n n k ka l tea t i a i l dak.ark io pfi-trnnari , g i r a r ~ e a r i c , ! ~ , [ 8 h ie i .

' B r s i r r c n t / * ~ i rnuikomania eri lnsun ha [en ~ i n r n m ~ da . Tox ikoninnna lr,xiknrik q n b ~ b i z i t r e k o l i b ~ r t l i - tea qa ldu durnn da.

0.E.M.-rentlat IO<;l?un Erakundc ? 'und ia la ) trixil!,nmania droga de- rTu,ndent/ia da , osiknlngiC.oa na- r , , , f i s tkoa , h.0. r l lbcta. i t r ia k i - n 1 C O ba len odn1.1 h; i i~c i ren kon- t = i ~ w n ~ i r e k iko mrnpeta5una p ~ r f 50-

DpF in i rn~ t>;lurn a-abera. t0xii.n mnnia h i r u e l~ rn rn l c i nr isusiren lona I d - ( 1 b e ~ a l a agrr l /Fn zaigti . Bart> drnq:i t_ir.r.i diigu. alori ia e f ~ L tu p + l

C - i L - O bcrerrak d i t u r n f ub< tan t r i a F. I rnikha ,be:lr. t i , ! t f?v-i~~:,!,:ilr.! ~ u b s t a n I..I.~ l ~ i r ~ ~ n k o n t ~ u m a l ~ a i l ~ a la hir; - q3r r rn ; t inriwrune <n/¡r,I..ciI ~ c i r c t l a , g i r a r i r n r r n jaiamena drng;i knn l su

- rnoaren ~ ~ k t i b ndearek ikri eta k r r r m e n ondcirin ~ i i r i nn rn fes iona Ink .

H i r u e lemrniu hauek, d i s~ ip11n .1 desbcrdinen n2terga i b i lab.atren d i - r e i a r i k , ha1 nnta tokikologia, b in lo g i a , medikunt?a, "ps i " zrenízbak-, snziologia, po l i t ;b r i , ctab. r e i n t ~ ~ i k tr ixikomaniaren P ~ ~ ~ J z I ~ x p l i k a t z a i l e deqberdinak prnpnCii17cn ba i t dtzk i qutc, maiz k n n t r a j a r r i i i k , fenome- nriiiipn hedaduran eia brrp funiser -

Page 2: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

T n w i k n r r i l ; a / in tercsd!rrm dir r - r , d;c;;:>lirien besre rutzi--ean. . re- t i . . ;+ ri':ik;ina l i i t i n l a n e t s i , dsko'; tiarr-i - g a r r i per!a?vaFrpn. t n ~ i + ? - ? n i - , r t z t ~ v b i i j ; k i ~ c i k a r i k gabe::n di!^/^,-.

iokabiclereri a r i eko ar ia lnc:a en l lc - da. Ad in ide í i e f e b i ~ ! l i edo -S : : - , -P

d i a l a l e amnr ra t~ iena . .rer!~;ii: r ? , l -

t a n t e p.ol;?ik-.n suha.-tl 'ucna ctzb. Z;i k u b e r e a r. s a r l ii ?a!>?. at11r-3,-e '?;ILJP-~

1.?at, o i n a r r i r i . . ~ [?e-tsoricj l i i i i t r c r : . - t ura berd in lsu ba! rn ondn*ioal, g-~.-ir-ri d i r a Vauek d e n a k . G u r e b r r i ? n l . l r i r ~ gsridi!-: enklun ber r ic i c l u q ~ i r i cu5ka- r a da gure droga ei: d r t r r k r t ~ * r - . i /

1 h k l n . l - 1 ]Al-

r r a i t u r ... Qr013a!, psiC i r i r r - i , . , m l , ! ) I J ~ - I I

qu r ie l r in k í i p i t ~ i l i r hanei (. 1 ; i ~ r - ~ i . , ~ - . ~ ~

r a i c l a ~cixikrhm.ininri P!:I , , l L m I ~ I

mnar i iku:il<n c l j ~ g ~ . ~ . 1371 n.i t > d I - , ; i , , i~ , r>

a r t e k o diier-crii,i,ii*ii- n;,iliA :¡r.ri ,! m 1 . . gok ien q i ~ a r - ~ ? [ r ) l ~ ? r + ~ - l r n l .,i ,i c i i > - l ; t . r -< l t

na de la C I rmr;i , I l l c l I . , ~ ~ l i ~ ,

q e h i ~ n a k , ~ P ~ I P ; - P J \ ~ . > ~ I i l < l r * < > ~ ~ . i / , ~ l ~ ~ , -

r e k i n , tox iknrnani í i r rn c.;iii t i: itr,in sar dai t c~ i<ee l ;~ p ~ < i k n ~ > a ~ n l ~ q i : , r ~ \ i > i kusgeg i t i k . B t ~ t p t - i C , r irr i ;r i ;rn ~ 1 ; i sozi@fngoen I;invtrin r t í i , p~l.; inn, qu r e ~ r i i i r i k a r i e r - k,-/l-:ptiln.

G u , i ; i r r i ~ n hcinrtan, inc*ciiki.int,- eredciar-erl t,,irrir;iri F nk at ?cn qarn E t a p = i L ~ , ! t r i , i r r n i k i ~ < p ~ q i í ~ circ.7-

-mi I~IZPI I P < I ~ L I ~ ~ ~ 7 . 1 i - 2 , ~ ~ l k i n , ~ r ~ n

G i . i r ~ l ~ . i i t v x i b ( > r i 1 ~ 2 r i i ~ ~ 1181 , i t , n c A c -

t , ; ~ l di 0 3 f : l P.# rjc11 I d 1 5 , II., l . ~ l r ~ ~ ~ ~ r v # l ~ - ~ l ~ ~ ~ ~ ~ l l , , b n P l l i i f ; l t ( s t - , . l l r ~ l < - 8 ' l l l L i t K l 1 t i l b

...-il;i ~ l f ~ ~ i r , i . ~ I - ~ I , I , + i < ~ r q ~ b + l p l . i t > i ( i t ?

1-i:ii.i (Ii-tii1:i r l i * { i t , i , c I i - i i l ; i , 1 I I , I l i > r i r i . b I -

r u r ; l r ~ r - .o ' i l i . t i i~ r~ t : t * f i ( 1 1 . r l 1. t i l l l ~ . l i r t i ~ / i ~ - ~

r - r o . . l 7 r l m 7 r - r - , 1 < I # t a , , t , I a r ~ l , i / i . . l ~ l l l (~t-,; l l ; m . , I 3 : , b 4 > 1 l l l ~ + t > r L 1 dl, t > t . t . r h i / l P<] I -

S l i , , . .l.,: 4 - * í - I-I;II~ ,~ t - f -a , , i r i t c m r + r > -

, , , i r - r - l , ! 1 , - S , , m # m v r , ~lr.<7ll.!r#,l.. id.,(> 1 7 l P r l - 1 r i r , L I , 1 - 1 I . I I . : 1 p 1 1 ' I i. o.

Psikopatia cdo dcsorcka ps i k i knn

PsiI,nri~iii i i;i j d . i j t 3 1 dt=<!r--?r~ ~ # L ! I - , , I - O >

l a ha1 d.3 l o x i k : c ~ n l ; i r i n ( ~ n ~ ~ ~ ~ r ~ r i1;1i<

rki.irk i ! / r r i d l ~ c ] ~ l n i l . .ITIIc~E.;II"(~~~ , F - I 1 1 1 1 -

rncnc>/k:o a i i q i f in , i ~ : ~ ~ l ? ! ~ i ~ 7 ~ l ; l r ~ ~ 1 1 (.,-,-<,- t r ; ~ l o r a q e t - ~ i r n ~ k t>ort>> 1 t , . ~ m [ ~ clt-,n:~ 4--:iriLLL~I~irm3 bdt nSat/rr-;i~.>+t: ; S I t i , , - i

Page 3: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

Elhuyar ,9,4,1983

nu C ; -cionkorri ik, etengabe expe- r i en t z io eta ;la7er b e r r i e n b i l a , t i o r b . i ~ u n n r i h u r u i k o i e n t z u r i k qa- C,eknak, n l r i a r ko r rak , t i r n i a l a b i lcr- l . t i ~ l i n dutenak a I n- t u marg ina l tasunak r t n ir;in<qrp=,inrik I i l u ra t zen ditul te r t r i

tirnqarrn bv ta r te? baretu n a h i I r i t r - G r nsp,il d i a n ase c z i n d i i tpn al<<.- r j n n e q a r r i a .

P< ik r ipa tarent ra i d7oyi.a b~,r.+.t<.~- . 8 , l i l . i i r4rr; i r la , bere h u r u a r ~ n h a l n

-. r-apcn i luscir ioa, e r regc lñ viri;clrl- I -

n jnkabide p roboka t ra i l r n r l a prn- :di tismoz ho rn i t ua taldc h ; i t ~ n b a r - n r a n ernaten denean.

Psikooata a i sa I e r r n t i ~ n da to- Y ; t .omaniarantr , r e i ria nahasrnpndu Srit bester ik PI b a i t da bcste de l i n - kuentz iazko eqini7t-r i a r i e a n : p r o s t i ~ i ~ i i r s hptpro edn hnhnqcxuala. lapu- r r e t a , ohoíntza. ebasker iak ptah.

Bestalde ~ ~ n ' b ~ i t t o x i k o m a n ~ egiazko ps ikopata b e j t l a agertzen za i rk igu b a i n a t ierauen ps ikn log i eg i t u ra sakonik sobc. Er da ahan- t r i behar g a u r Pqun drogaz aprnbi sionatrpko e s k a k i ~ u n marer ia lek de- I i n kuen t f i r i i cta marg ina l tasunera b e h a r E r ~ n dtitola ioxikomano a~b,n. P?i.bnp;itarrn jokabidea egi t u ra p s i - i.npatolngiko baten f r u i i u a da . Nnla hni t marg ina I i za7 iora bortxatunb, p ~ i k n p a t a r e n a ra leko i l x u r a h a r d~ ~ , l k e t e baina ez d i r a benefakri ~ q i -

C n ~ n f n k .

Egitura psikotikoa:

l ~ e n b u r u hnnen azo i an a q r r i r k o rsL : i~n f ren i psikositib, k a r a b - i r r e e<- k i r o i d e r a , h a u da pertsnna In t rn - t i p r l i t uak , herabeak , h ~ q i r a r e k i n bnmunikatzeko gogor ik e ta ga i tiisu- nik e r d u f e n a k , d o a ~ r n b i l a r l e k o fn rma gu r i ak s a i l k a I / c n d i tunu.

Kasu hauetan b a d i r u d i !oxikorna n i a j o k a b i d ~ sekundArin bi i t delay nahasmendu p 5 i k i k o ~ i d í i r i en i u f r i - v e n d u a r ~ n a w r k a cq indakn bor roka

I l ~ ~ o r ~ n a , a i i ln te rap ia t rk e2 hain ~ i r r u n ;iq~;in. Dena den atar ron i rn- c l i i rmiC r , d ~ i e n a ze ren a l u r i n n q r - rini-n c.tli> h . a r i r a r ~ n prah i l n ~ n , i k n ~ t ~ r - q i I r i ~ ~ q i I r n b a i 1 ~ L J p= tk.01 iL-.n;i

I i r i - r c i r l i r i n c f a pldarnnnlin.

r ) r~q,~b. a f k a r l u ~ q i t r n cjt~ irr-o:i- I , i , prnt !?r in i rnduartn c l i = . t c r ~ c i + i t 2 ,

k ;inyinkn niundurir-cn i i ; i t , r m . ~ ir-n i.fi%c .-

qnb. i i t ela psikot ikni ik r-f r l i r t-iriri'rn - t > ~ , < t e ~ 5 k . . l r j ~ n . A%k i (ILJ P r r r d l I t f a - r en r i ~ q n k i trekn tirrr /;i i l t;ic.iinrb i n , drc.ppr5nna l i /,a,¡(? s r n i ; t r i r n~ l~ rnk snr - i tur iko l a r r i t l i ~ u n , ~ r r l . i n : t-irrr r í p b , t i - bñlatearen anbiqcint,r~:i.in r r i inqnrr ia- rpk in . Lehpn. Lrnr t-;itr>,in clrnqril.. la r r i t a s u n a c l r i ~ i i f r i r n rnd~ i .3 bíiret/¿-

k o b a l i n t i a l d in Linrlin ps i kn t i koa r i , l a i i t e r qa l t r rn du c r i t a i ~ i n a e ra - rnangarr iaqr i r ~ g i i r k n ;!l-aI;i ela n r - duan 01 d;i f - ~ r i i n a rq í i kus ten berc erab i l ppna r rn I r r q a t i a , non e ia d~

-. l i r i r i r i r r n snrr-rru proresos Scrs í in- x io~grnoagori r, drn prozesoaren bu- r v t m . ? t 3 ~ inri. Drngaren bider eldar n i n a r r n clnr:ipt=n l a rga r r i r i r en b i rq ofr c f ~ h i l nqil-.niikoíi?

Ain l l i au b u k a t z e k o esan tirti;ii- durir~ ~ s p ~ r i r i l i s t a qehienek onn r t J rn d ~ l r l a fnxikcicn gchieqizko r r a h i tpr nak, ordu ra r te nahasmeridurik r l . i t > t "

kn drnqalaleengan, e g i a l k n pqikn-v r ~ p ~ r i r r i e n l a l a ~ sor d i i / : i k r ~ l a f t , i

drc+q.arrn ulfeak d a k a v r p l n r ~ P - r . r n ~ i i - Inqir iren a t ~ e r a k a d a .

Egi lura newrotikna :

Ask i a r r a r n a eq~inon i n x nkcma-

noen ar tean . Neurni iL.n;iren or rca l i - tatearen zenllu ~ n r r o t r a h , h r r r n,a sun f i s i k o a r ~ k . i i o k . ~ / b a I a r r i e k - bere e s k a b i d ~ n a r ~ i q i k n c k b a b e q l w egi ten dute p a r t l i ~ l l k i , bederen, tf xikomaniaren a r r i < k i ~ r t a t i k .

E g l a da a d t i l r ~ ? ~ e n t ~ i n k o ~ e n b a r t neurosi g rabe toxikomani joknbideo ren b i t a r te? Pworesa d a i ierkeela b a i n a k a s u hauek ps ikos iaren a ta - r i a n eqon ohE d i ra eskuark i . Zen- bait autnrck muga esiatu edo bor-

Page 4: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

1 . Irudia.

Page 5: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

der-l ineetaz d ihardute , besterentzat karak teraren neuroíiak d i r a .

Orohar b a d i r u d i neurot i k o ~ k tn- xikomanoen qut iengo t i p í bai nya- tren duieln.

Nrzirnt l k w n g a n brstp drpcnden- 121 jnkabidcak d i r a naqus i , ridihi- dr, farrnakoek iko qeh ieq i rko atxek i - rvnci edo e r r e ~ ~ t a l u ~ c ~ n p la kon- i r u l t a f i n a n i tzen premia, terapeuti- 1 . i ren eremuan. Jnknbide hauk b r r - tr í i lo r re tan erp ikus ten d i ra haln vnla giza h a r r ~ m a n ~ t a n e ta rnundu ; o ~ i n ~ r r i f e ~ i o n ; l l ~ ; i n . Sar reran a i p a - tu be ra la zenbait autoreniya! tox i - knmania hauek r e r i k u s i hpr ts io izan arren droga -dependen t / i n r~k i n guk e7 d i t u q u heven az ter tuko.

Toxikornani egitura:

Droga kontsumi tz rkn behar ga in die,inaz sslbu b e s t ~ nahasmendu ~ ~ i k o p a t o l o g i k o r i k c r duten droga?a Ivnk a v r k i t r e n di t ugu hemen. 5ene: iakn tox ikonanoak b e r a z , ba inn he rengan autointoxikazio-jokabidp;Tk. i u z e l a b u r t r ~ n du beren ps ikopato lz q ia gurt ia .

Talder ik interesanteena pta hu' + . iqar r iena, a g i a n , perrsona normal delakoengandik h u r b i l ~ n i k daqo. r irogn? h o r n i t ~ e k o prerniak sortuta- b r t nflopoak i ~ a n e r i k , ongi i n l t g r a ttiak rnai la efekt ibo s o l i a l eta fa- l i n r rean , pertsona hauek gara i ba - : r k o ar t i s ten edo rnedikuntr g i roko - n x ikomanoak goqnraztcn d izk igute. 4Iko3ol-toxikornania ,tabak ismoa ~ i í l

: , i r ta l41 nahilcri ongi adrni lu i r iko . imste drnqa-d~pc-nden t z i a k ere lo- ~ i k n m o n i ~qitura hutsaren aainean =ric;tpnqat/Pn d i ra gehienbot.

Droga-dependen t z i a z apa r te be+ IP nahasmendu p~ikn;patolog i k o r i k , i; ih~knak esan dugu. Baina honek

d u esan nah i tnxikornania hauk i r rpn dimenis in ~.oi.AokuI t u ra le tan ~ n k a r r í b ; azter e ta konprenl daite7- ' r r n i k . Toxiknmanoa ez da se<ulan

deba1 detsn droqa l rcn , Bere ekonnmi psikikcian rnl l~ril, baper bat beir- l r e r a daior drnga , ~ f e k toen mrii Inri, f a i t a rlrn ~ p r h a i t e n , defnfil bAten orda I n c l .

Hnr rc r rqn i ik dir;i tnxiknrnania ha~i rb . sendazzen hoi in 1 . 1 i l nk , pr re- 7.4rin t>ai l da drnqii iir1í.a ekonomi pc iP iC,na drcigarik q'ilir beregnb. i - !?r;i ha ino eta h.111 cc417t,n er den b i t a r t ~ a n It iuiko;~ri rcln hestr drnrn . . d e n t ~ i j vkah i r l ~ hat I herr-i r o ~ r n ~ t -

I r a r b e i t r nrtrrit,idprik er r a i n qr l - d i t ren !nuikriniiinn;iri.

E s a n dr?nqun azbenik t;ildr t i i i i l

oso d ~ ~ h r i m n g e n r n a dpla n c r i t i r n du- l ~ n e n ti:irrie o rgan i za/io p.; ik 11-.nliri g r iqnrk in la r ik , Matzenik iL.ii<iPn d i - renak a n t o l a k u n t ~ r i dryirrsiboak d i - r a : rsnera aSandonikonk, asikaste- nrknak, defenrqako hipomania balen i nqu ruan antr i totc i takn o ~ r t s o n a l i l a - tciik etab. Bu173 ~ d o ~ e i n per tsona l l tate-mota au rk i derakegu, hedat up- nak cta norrnalenak barne d i r r l ; i r i k no<k l .

Towiknrndnia er del;% r n i i i a t e pa fcilr~qiko b a k a r ha tean k n k a t ~ e n era tnx ikomaniar h i t 7cqi t r a baiino Fgn- k i a q o datekeia ioxlkomanietaz egi- ica ~ s i k o p a t o l n q i n r e n ikuspeg i i i k beh in t ra t i kus i d i i q u .

Hala erp, h a i n asioloqia r!-3

pertsona l i rafe d ~ s b e r d ~ nak dr -@*? !-

dependen!zin?ko ~okabidcnn 1 3 d r e tcrr t7~ab r r otc du zerba i t a d i e r a r ten? e7 ntc dure denok ~ e r b a i t kn- rnunik hPrPn funizionamendu ps tk i - koan, p s i k i a t c i a ets p ~ i k o ~ ñ t n i o g i g ren q a i n ~ t i k e ta d i r n ~ n l 5 i n soziokul- t u r i i l e ta t i k apa r te?

Caldera hnn i eran t run n a h i r i k foxrkomanoengan a ~ p i m s r r a t u d i r c n fenomeno ps ik iknen artean haupk d i r a inpor tan iernak :

Page 6: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

a ) A w t a s u n a lortteko behar ga in - d iezinak erakarr i tako f i x a z i o edn erregresio ora la . Frustrazina -. r c k i k n ín to le rantz ia Pta t i ix ikní i - r en krintsumnaren Prnt i fa21oa. Azken hau b a d i r u d i afekiitir>k i sexua l i ta re bera ba ino i n b t ~ s t i - t ~ ñ g o d cgon ds i tekee la ,

ti? Agresibi tate patologikoa. Brt-r t i u rus rek i ko , kon t r i en tek i alr i e l , t o x i k o a r ~ n e rab i l penar t ierr n - a s u n eta oreka ipsikikoa r i r r i ~ kut r tn jr irtrpn b a i l d i t i i d r o g a / - Icak . E i a besteekiko, bcre joka b i d ~ a probokai,ailp q e r i a t ~ g n 13a i i da g i r a r t e a n .Tax~komannak fnpur tu eq i t en du bestea.

c ) Jarrera depresiboa. Arest ian ik: 31 dugu rcixikomani e g i l u r a r i bu r u r . A i p a q a r r i a da t e n t l u hong- t an qu i r id ioen ma i r t as~ rna , a q i r i Iroak edn erkutnknak (over q n - q iak , is t r ipuak, e tah .? H a u e t a - t i k asG.0 drngaren a b ~ t e n z i o a l - dictan gevtat7en d i r a . rntr ix ika- o ela j n k a b i d ~ <~u, idar ioak txandaka nger tuz f u n t ~ e r k o l a - r r P r í l dcpresibo britpn a d i ~ r a r a i - de i ba l i ra bezala.

(1) Perber ts in instintuala. G e n i t ~ l i - I n t p n r n w r r i ~ t u p q i l ~ n da: lo \ ! - C-oak .;nrturil.kr, +en1 i ~ e n a k garci- lu c ta nngui;i17en d i ren b i t n r - tt?.an. Trnkomanra e f d;i bar l t iL perbcr ts io sexuala. Fint;a?er-a edo prreqresi na arpa oaoriek d l r a e i a g p n i l a h i t a t ~ a crahar bti i tPr1w;i q ~ l d ~ l i ~ n da, lññ1'1~1k.2 - ~ i o a r r n ondor iorko ondawcri ' i = i - knak eia D ~ i k i k r i a b b i ~ m l / i n s i ~ r i - ruaren a u r k a anal ti irpni- I .

P ) Heldutasun fa l la . Or.>inírrtr c5nn - dakoa7 apar te , 9uAi I i m r i ~ i n a r p n efinla5binak era p lo le r rn er roa - Filatearen eskak Fzunetara cqvb. i -

t ickn e?-gñ i rri~un,?b. rsl;id;i t.?r-n

du te toxikom;rnn;irpn hr lduqat>c- z i a . Beharra beirlicko enea p l i n du luzatu, 1 n p u I ! 4 i b i t a t ~ a r r i - lasterbndea erabí l t l r n di1 IPhen-

h;ii t lehen a ~ r t r r k n .

Ai<aptu fenomcno, jnrrrrn cdn n;ihasmrndu ps ik ikn t r ; i l~ rC- rri,ii,rnik a q r r t r c n d i r ~ n í i k d i r i i , !):!~PLI(:I~Y t > ~ t p ~ a n l> ,~ inn t3qor*i;jqn <mli i t1~r1d11 d r ~ . l ~ r r d i n ~ t a i i tnxil.nrn.inr, ti.il..r~if J ; i -

rvnqan. Hrmcn prp, ~ 5 ~ 1 n I > P ~ I ; I ~ ~ 1 1 1 -

clu e7 drl a rinsi t i Ir L ~ Y i I - : ~ r l i ~ ~ r ~ c ~ ~ ~ r ~ n r r ~ c l t ~ p<il,:i!-;o ~?rokni" 0 1 ; ) t ) , ~ l . ~ ,~n - O,![ prrq3O:->at7P~i .

T,-~yi!- ~vndr i iaren ha1 /ernaIiz? f ~ ~ c i i p< i l : i ~ t r i koa b o r ~ h i l I Z P ~ , ~ l * , a p i ~ ~ y

111 1 1 1 5 ~ f d I?..l /¿i i q u v t ra tar rend~ iarenr i . G x ~ r r ; ~ n t / i T L L J b ~ - .,a i n l at ia i r i k c s r r a nroncical LJ el a cf-ii

b i l t r e i i dir-en reraaeutil.:;ik uqiiri?.< di i-~1at.o era knn i ra ia r r iak . ~ c p i . k t u askriran. Be ra i~en a,?tcrt.eta 1ie.t~ batprakn :ilrEkri d ~ i a i ~ .

E rirdcn, lan %au h u k a l u drnoa leun droga gogorren ar rekn di-aroaz h i i r ba t esaii gabe. l ~ r a - neritiC-a-en alderdntik a r i i u k n -are- l a r i k . I raku- lea nha r tu b ~ d e da ho - n e ~ n c r o , l an hnnc ian c2 d i t u o u l n d ~ - r i ~ a dríherd i nen berez t 1 a sun 1 o* i - boak k r - : ~ r r a n bar !u . hure ikusne- c i a k tux iko~ . .anca p r i b i leoicttreri du , lok fLoa*cn Gal ietan ag ian .

Jarre-a hnnen knn r ra ednnnck ~53nac1 d a q ~ tabakoa eta h e r o ~ n a e? d i r e l a berdrnak. . . egia da. Be- ? ? e n h i i t a k n a da renba i t toxikoma- n . a b l rn rkok i nso grabeak izan da i - t ~ z k e e l a has ie ra t i k , tnx iknaren ha% t s p c n s dela medio. Hala ere, espe- r i a l i s t a aykoren cxper ien lz ia k l i n i - kriak era i ke rke ta es la t is t i knak e ra b-usten digute tox ikomania grabe<- nak , gern e l a hedatuagoak pol i t ox i C.nmanial. d i r e l a , hau da toxik; dpsberdi nen e rab i lpena ; a ld iberean edo bata beslearen ondoan. Tnxikn h a u ~ n artean denetar ik aurk i tzen da, nahas-mahas , droga gogorrak c ta I ~ u n a k ; legalak eta i l e g a l a k ,

Page 7: TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUANaldizkari-txikia.elhuyar.eus/pdf/Elhuyar-36-03.pdf · 2007. 6. 21. · TOXIKOMANXA PSIKIATRIA-REN EREMUAN JOXE ANTON l O I NT XAUSPE interne des

ki.il tura lk i onartuak eta gaítretqi,ak.

. I l d e r a n t z i z badirudi drnqa ba- I \ , i r baieko toxiknrnania kliisikna- cinan e r r ~ b ~ r t q i b i l itaten h a n d i a g n , ~ 11rlu.

ko k tiiwart-kqn q a r t u d u l + r i ~ . ! n ~ h ; i i i

da indioarena ~ t a ~ 5 k i r n a l e n a .

psikikn.-iL I ,rstrlr ikn q;irranlri han- diaqo;i r l t i i r . E i a .iA-.rnik drnqa-Ip- nornrnniirrn erro , ,ni i . i l ; ik, i r x i u i n - aur11 l i i l 1 ~~r,?I; ib + rl r~nnn?iko;~k (.!E?

pnl I f i l n;\k e?ln dur.1 innl;~z r 3 r r 1 i . i ~

t r - r 1 9 1 7 0 % iknrnano.3 r . ! ~ i ! ~ X ~ I - ~ ~ I I I ~ I ~ I ~ I Y ~ i r > r / ~ p r l > a 1 1 1, ,>r>[>rrnnl n.!t>i t~ , tdu~ qii.