UD 1.4 Patoloxía dental e medicina oral · prevención 1. Hixiene dental: cepillado, seda dental, colutorio antiséptico, revisións dentais periódicas, substancias reveladoras

UD 1.4 – Patoloxía dental e medicina oral

C

O

N

T

I

D

O

S

1. Película adquirida. Placa (dento)bacteriana

2. Infeccións odontóxenas

1. Carie dental

2. Enfermidade periodontal:

₋ Xenxivite

₋ Periodontite

3. Anomalías dentarias

1. Malposicións (visto en UD 01.3)

2. Discromías dentarias

3. Adquirida: hiperestesia dentinaria

4. Adquirida: bruxismo

4. Medicina oral1. Candidiase oral

2. Cancro oral

profedesanitaria.wordpress.com

- 1.1 -

PELÍCULA ADQUIRIDA


Fina capa orgánica invisible de orixe salival, fdm proteínas, que se depositan

sobre a hidroxiapatita do esmalte dental (aprox ás 2h postlimpeza)


funcións


PROTECTORA(evita descalcificación dental) DESTRUTIVA

(permite colonización bacteriana)

- 1.2 -

PLACA (DENTO)BACTERIANA


Película adherida á superficie dental,

principal responsable das infeccións

odontóxenas, formada a partir da

colonización da película adquirida



fases

1Depósito

bacteriano

• colonización da película adquirida, sobre tododepósito en fosas, fisuras, sucos, áreas interdentais edefectos estruturais do esmalte e/ou restauracións

• estas bacterias aprovéitanse dos restos de comidaque quedan na boca para reproducirse, crecer edesenvolverse

2Multiplicación

bacteriana

• en nº e/ou especies (comeza aos 3-5 días daformación da película adquirida)

• vaise producindo un engrosamento paulatino da PB(pasando de ambiente aerobio a anaerobio)

3Mineralización

da PB

• ao entrar en contacto coas sales cálcicas contidas nosalimentos e na propia saliva

• = cálculo dental = sarrio = tártaro


As bacterias que forman a PB son de diferentes especies:

Se predominan bacterias que

ao metabolizar os azucres

producen ácidos...CARIE

Se predominan bacterias que

ao metabolizar os azucres

producen substancias básicas...

ENFERMIDADE

PERIODONTAL



A placa bacteriana está adherida aos

dentes e non basta con enxaugarse a boca

para eliminala, debemos retirar a placa

bacteriana cada día mediante o cepillado

dos dentes e utilización do fío dental ou

cepillos interproximais. Cando esta se

calcifica será necesario a súa remoción polo

dentista mediante detartraxe.


clasificación sarrioSUPRAXIN

XIV

AL

• sobre a coroa, por encima da marxe xinxival

• relacionada coa carie dental

SUBXIN

XIV

AL

• no suco xinxival, en dirección apical

• soe producir halitose e enfermidade periodontal


- 2.1 -

INFECCIÓNS ODONTÓXENAS:

CARIE DENTAL


Enfermidade infecciosa que se caracteriza pola destrución de

tecidos dentarios calcificados

(desmineralización)


etioloxía multifactorialXENÉTICA / INMUNIDADEpH saliva? malposicións dentais?

DIETA CAROXÉNICArica en azucres e ácidos, alimentos pegañentos

HIXIENE DENTAL

DEFICIENTEbacterias xeran ácidos (ác láctico),

st Estreptococo mutans

TEMPOdente soporta desmineralizaciónata 2h/día sen lesionar o esmalte


Triada de Keyes, 1960

Newbrun, 1978

evoluciónMANCHA BRANCA

(desmineralización reversible con aplicación de F)

LESIÓN ESMALTE (tipo cavidade)

LESIÓN DENTINA

LESIÓN “NERVIO” (POLPA)


clasificaciónSEGUNDO LOCALIZACIÓN

OCLUSALXralm, en sucos e fisuras (zonas de

difícil acceso)

DE CARAS LIBRESVestibular e

palatina/lingual

DE SUPERFICIES

INTERPROXIMAISContacto entre dentes veciños

DE COLO

E/OU RADICULAR

± marxe xinxival, chegando incluso ao extremo apical



SEGUNDO EVOLUCIÓN

RÁPIDATípica en pediatría. Gran capacidade lesiva.

Xralm de cor parda.

LENTA Xralm máis escura (moura)

caries dentais polo biberón= caries masivas dos dentes dun lactante,

especialmente en incisivos



SEGUNDO PROFUNDIDADE

GRAO 1 = ADAMANTINA esmalte

GRAO 2 esmalte + dentina

GRAO 3 esmalte + dentina + polpa

dgPor inspección e exploración da cavidade oral,

mediante espello intrabucal e explorador dental

(“engánchase” no tecido cariado, xa que é brando).

Imp valorar por Rx:

• Restauracs presentes.

• Espazos interproximais.



Outros métodos de dg:

• Test colorimétricos:

• Substancias que tinguen

dentina desmineralizada. Plt,

destaca zonas con xermes

acumulados.

• Transiluminación:

• Aplicar fonte de luz moi

potente á peza dental.

• Zonas de sombra = esmalte

danado = carie dental.



Transiluminación por medio de fibra óptica: dg de carie

prevención1. Hixiene dental: cepillado, seda dental, colutorio antiséptico, revisións dentais

periódicas, substancias reveladoras de placa oral...

2. Dieta non caroxénica:

• Evitar azucres simples e alimentos pegañentos, alomenos entre comidas.

• Ollo cos azucres escondidos: refrescos, iogures de froitas, kétchup, cereais dealmorzo, zumes...

3. Remineralización dental mediante administración de F: colutorios,dentífricos, fluoración da auga de consumo...

4. Selado dental para previr caries oclusais:

• Énchense sucos e fisuras do esmalte con este verniz ou resina para evitar acolonización bacteriana

• Algúns teñen F engadido na súa composición

• Indicacións: en dentes sans

- Molares permanentes (nenos e nenas ≥ 6 anos)

- Molares temporais e premolares con alto risco carioxénico



- 2.2 -


XENXIVITE


Conxunto de enfermedades de tipo inflamatorio e de causa

infecciosa (xralm por bacterias)que afectan á enxiva


clínica

Inflamación xenxival

Eritema xenxival

Sangrado xenxival, espontáneo ou

durante cepillado


Pode verse favorecida por:

₋ certas enfermedades sistémicas (DM, leucemia...)

₋ hormonas (embarazo, ciclo menstrual, puberdade...)

₋ outros: tabaquismo, anticonceptivos orais, deficiencia vit C, drogas, estrés...

Pode aparecer despois de 3 días sen realizar hixiene oral

É proceso reversible, pero se non se trata, soe evolucionar a periodontite


- 2.3 -


PERIODONTITE


Inflamación do periodonto, crónica e irreversible (pero pode deterse)


evolución1. Xenxivite

2. Retracción xenxival (raíces expostas)

3. Bolsas periodontais (abscesos xenxivais = inchazo e acumulación de pus nas enxivas) (sondaxe periodontal)

• Dor (en estadíos avanzados)

• Halitose

• Sensibilidade dental ao frío

• Sangrados abundantes

4. Mobilidade dental (por destrución ligamento periodontal)

5. Perda de óso alveolar

6. Perda dente (x destrución de todo o soporte dental)



Radiografía amosando perda significativa de óso entre dúas raíces

dun dente. O óso esponxoso reduciuse debido á infección baixo o

dente, reducindo o soporte óseo do dente



tratamento• Prevención = correcta hixiene oral

• Tartrectomía = eliminación sarrio = permite queenxiva se una de novo ao dente

• Cando sexa nec: tto antibiótico (como coadxuvanteda tartrectomía, non exime)

• Se enf moi avanzada, valorar qx periodontal (ex:eliminar óso afectado)


- 3.2 -

ANOMALÍAS DENTARIAS:

DISCROMÍAS DENTARIAS


causas i n tr ínsecas causas ex tr ínsecas

Cambios na estrutura da dentina e/ou esmalte:

• Traumatismos (hemorraxia esténdese por túbulos dentinarios, cambiando cor da coroa dental)

• Tto con tetraciclinas d/embarazo

• Fluorose (exceso de F)...

Tincións ou depósitos de substancias cromóxenas sobre a superficie externado dente:

• Taninos (café, té)

• Tabaco

• Viño

• Refrescos de cola

• Clorhexidina...

• Tamén por falta de hixiene.


- 3.3 -

ANOMALÍAS DENTARIAS ADQUIRIDAS:

HIPERESTESIA DENTINARIA


Sensibilidade aumentada debida á exposición dos condutos

dentinarios á cavidade oral

por defectos no esmalte

por retracción xenxival que expoña o cemento


- 3.4 -

ANOMALÍAS DENTARIAS ADQUIRIDAS:

BRUXISMO


Son procesos destrutivos coronarios de orixe non bacteriano:

• Desgaste paulatino, ao rozar unas pezas contra outras,pola mastigación. Ocorre:

- de xeito fisiolóxico co envellecemento dos dentes e

- de xeito patolóxico co bruxismo.

• Desgaste por dispositivos mecánicos, como técnicasincorrectas de cepillado dental ou do uso da seda dental.

• Desgaste por acción de alimentos acedos (ex: bebidas decola) ou por acción do acedo clorhídrico por vómitos (ex:bulimia/anorexia).


bruxismo = bruxomaníaTrastorno que consiste en chiar e/ou

apretar os dentes de forma inconsciente


pode ser nocturno e/ou diurno


dase tanto en adultos como en nenos

causas

• Descoñecidas

• Sobrecarga psíquica:

• Ansiedade

• Estrés

• Tensión emocional


clínica

• Inflamación, dor e/ou fatiga dos múscs mastigatorios e cervicais

• Lesión ATM (con ou sen ruídos)

• Cefalea (localizada na zona temporal)

• Otalxia

• Dentes hipersensibles (por desgaste)




Bruxismo en peza obturada

tratamento• Establecer un ambiente de sono agradable e tranquilo (18ºC,

silencio...).

• Evitar alcohol, té, café e comidas copiosas 3 h antes dedurmir.

• Aplicar xeo ou calor húmida nos músculos da mandíbulainflamados.

• Técnicas de relaxación.

• Utilizar férulas de descarga (protector para os dentes; paraarcada superior ou inferior).

• Farmacolóxico: relaxantes musculares.


FÉRULA DENTAL = DE DESCARGA = GARDA OCLUSAL

(xralm de silicona)



- 4.1 -

MEDICINA ORAL:

CANDIDIASE ORAL


Infección producida polo fungo Candida albicans


Este fungo pertence á microbiota

normal das mucosas, pero en

situación de disminución das

defensas (por enfermidade ou

por longos ttos con antibióticos)

multiplícase orixinando esta

infección (micose)


MUGUET ERITEMATOSA• Frec en RN e lactantes• Placas esbrancuxadas na

mucosa que se poden desprender ao raspar e que poden estenderse ao esófago

• Lesións eritematosas en calquera parte da mucosa oral (+ frec no padal), podendo presentar dor


- 4.2 -

MEDICINA ORAL:

CANCRO ORAL


que estruturas pode afectar?

• Beizos

• Lingua

• Chan da boca

• Glándulas salivais

• Meixelas

• Enxivas

• Padal (bóveda palatina)



Tumor melanótico neuroectodérmico da

infancia. Doente femenino de 10 meses

de idade, con tumoración difusa que

ocupa a hemiarcada superior esquerda.

Tempo de evolución de tres meses.


causas• Tabaco (70-80%)

• Alcohol

• Exposición solar excesiva (Ca beizos)

• Hixiene oral deficiente

• Irritación crónica (mordedelas, prótese...)

• + frec en homes e >40 anos

• Disemínase rapidamente


1. Lesión tipo tumoración ou úlcera, xralm pequena e de cor pálida.

• Pode sangrar.

• En fases iniciais adoita ser indolora.

2. Pode dar sensación de ardor ou dor cando o tumor está avanzado.

3. Dificultade ao falar, mastigar e/ou deglutir.


evolución

Evitar tabaco e alcohol.

Boa hixiene oral.

Controis periódicos polo dentista.


prevención


PREVENCIÓN CANCRO ORAL:

Técnica de autoexame bucal





Documents

UD 1.4 Patoloxía dental e medicina oral · prevención 1. Hixiene dental: cepillado, seda dental, colutorio antiséptico, revisións dentais periódicas, substancias reveladoras