17
UN DÍA CALQUERA

Un dia calquera

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Un dia cualquiera

Citation preview

Page 1: Un dia calquera

UN

DÍA

CA

LQ

UE

RA

Page 2: Un dia calquera
Page 3: Un dia calquera

No es facil escribir siendo un muñeco de tela, blando y con una mano en forma de manopla. Tengo que esforzarme usando los pulgares, pero he aprendido a hacer de la lentitud, una pequeña virtud que me ayuda a pensar las palabras, porque tampoco puedo decirlas, nombrarlas. No tengo boca.Lo que si tengo es memoria, una memoria ajena al tiempo, todo está ahí para mi, ni allá, ni aquí, ahí. Sé que es extraño, pero sin flujo, todo está a la mano, sin recuerdos que nos hagan reconstruir las ruínas.Pero no es esto de lo que voy a “hablar”, lo que me interesa es la transformación social. En la teoría, no en la acción. La acción, como os habeis podido imaginar, no es mi campo. Que cosas viniendo de un muñeco, ¿verdad? pero sin embargo, es así. Por eso he titulado este pequeño escrito normas, es un ser libre, bueno, quizás deberíamos decir relativamente. Contamos con una autonomía relativa, y operamos en el terreno proyectivo de la sociedad, entre realidad y ficción,

que diría Mariátegui, pues nos hallamos sujetos a las costuras y a los deseos de nuestros dueños. Es por esto, que podemos generar actitudes y comportamientos que redunden en la libertad del “cuerpo social”, que ayuden a los hombres a ser en el mundo.

CADA HOMBRE UN MUÑECO. Manolo

Page 4: Un dia calquera

Os cuento.Al principio Él, se proyectaba en un espejo, bueno, no era exactamente eso, un cristal que devolviese un reflejo, sino algo que funcionaba con esa lógica inversa, con lo que si Él levantaba la mano derecha el otro levantaba la izquierda, siempre al contrario. Esto era bastante frustrante y al final se acabó identificando con el otro, cumpliendo sus deseos. Disociado, paranoico, no se le pasó por la cabeza ir al psicoanalista, no. Acertadamente se matriculó en curso de corte y confección a distancia. Al fin y al cabo se trataba de unir pedazos, de coser retales, de reconformar la unidad estructural sin matar al fantasma. Por lo tanto, que mejor que usar sus ropajes y con ellos hacer otra cosa. Esa otra cosa soy yo. ¡Goza tu síntoma!

¡Goza tu síntoma!

Page 5: Un dia calquera
Page 6: Un dia calquera

O paciente entra na consulta e di: Doutor, doutor, creo que teño doble personalidade. E o médico resposta: Vale, sente e falamos os catro.

Non é preciso o talento de Rimbaud para se decatar de que, quen máis, quen menos, todos somos outro. Todos tivemos traumas infantís que non lembramos. Todos temos fantasías inconfesabeis. Todos?

Das historias que tratan o tema do trastorno de identidade disociativo, a máis coñecida é O estraño caso do Dr. Jekyll e Mr. Hyde de R. L. Stevenson. É unha obra tráxica. Mesmo na versión bufa que fai o cómico xudeo Jerry Lewis, latexa o drama, o desacugo irresolubel da personalidade escindida. Eruditos analistas quixeron ver no nome de Jekyll unha combinación do pronome francés ”je” (eu) e o verbo inglés “kill” (matar), do estilo, non si?

,

,O ESTRAÑO CASO DO DR. VARELA E MR. MANOLO.

Manolo Figueiras.

Page 7: Un dia calquera

O neno proxecta o seu “alter ego” no marabilloso boneco de neve e o mesmo fai o campesiño co espantapáxaros ao que moitas veces viste coas súas propias roupas. Alén destes exemplos do común, están os autómatas de Hoffman, os androides de Philip K. Dyck ou os robots de Asimov, co seu decálogo e o seu esprito servicial, que riquiños!

Pero de entre os casos literarios de desdobramento proxectivo, o meu favorito é o Dorian Grey de Wilde. Supoño que todos os artistas son un pouco Dorian Grey. Todos?Logo ven a cousa do ser colectivo ou, coma se di agora, a cuestión identitaria. Somos os galegos un pobo con trastorno disociativo de identidade? Supoño que si (ou non). E ademáis, na onda das culturas célticas, dásenos por facer xogos de palabras. Nese aspecto, penso que somos bastante de Lacan (con grelos).Arlequín non é exactamente un boneco, pero o seu traxe está feito de retallos. A súa personalidade, máis que disociativa, é poliédrica.

Quizá por iso, rematou sendo un icono no que se proxectaron emotivamente moitos artistas da vangarda. Pola súa banda, Manolo vai cun estampado a raias, a xogo co tapizado linealmente decotativo do espazo que habita. O artista Daniel Buren, moi de moda nos anos 70 e 80, utilizaba teas con bandas de raias coas que tentaba modular conceptual e politicamente os lugares que ocupaba, nunha operación sustentada teoricamente na obra de autores como Debord, Foucaoult ou Derrida. En fin, xa sabemos como son estes franceses... e anda que os alemás... a que montaron cando se proxectaron colectivamente naquel xesticulante monicreque do bigotiño. Ata Heidegger, tan listo el, picou coma un chino. Non fai moito, Jorge Varela andivo percorrendo a Xermania profunda, explorando pistas e mandando mensaxes postais que finalmente reuníu na obra titulada A viaxe, a pantasma e o seu dobre.

Page 8: Un dia calquera

Leopoldo María Panero cita a Rogel Gentis que nas paredes do frenopático escribíu: “Toda a literatura do século XX nace da esquizofrenia”. E Lacan: “O suxeito constitúese por alienación no conxunto significante, pero ao tempo, o suxeito implica unha operación diferencial. Aumenta asi a relativización do estatuto de estrutura con relación ao problema do suxeito. Non é so o que se aliena no significante, senon o que se separa do real”.E xa por rematar, dicir simplemente que a parte máis consciente do meu “eu” disociado non entende nada. Feliz aniversario.

Feliz aniversario.

Page 9: Un dia calquera
Page 10: Un dia calquera

A historia podería ser máis ou menos esta:Estaba el así, aburríndose, á expectativa de que rematase en por si un estado semellante, enfastiado da insulsa bazofia televisiva, con sentimento de frustración e algo de latente agresividade, todo inquietude e auto-odio, carencia e aspiración, cando, de súpeto, de un fíxose dous -e non pasou Zaratustra ó seu carón- : sentado con el no sofá, bobalicón, cun cartón de millo inflado sobre os xeonllos, Manolo fitábao.-Eh, ti, que miras?Aí podería ter comezado esta bonita historia. Unha relación nace. A existencia muda de cor, vóltase interesante. A atmósfera depura a súa transparencia, novamente brillan os barnices, lacas, cromados, vidros. En fin, Eros, o romance, a novidade.-Ola, son un teu trauma infantil que non lembras.-Que!

Recrudecemento da inquietude, da frustración, da ira. Comeza a discusión. É moi interesante.

DUNHA HISTORIA A U N M A N I F E S T O . . . Anton Ferne.

Page 11: Un dia calquera

Bohumil Hrabal entende a "diversión como necesidade metafísica". Algo esencial hai tanto na diversión como no aburrimento. O tedio é un mofo estructural, un resultado. Economía e ideoloxía invitan a vostede a sentar diante da tele. Eso é aburrido e conveniente. Mais aparece Big Striped. Entón comeza a diversión. "Se a unha persoa a divirte algo -asegura o maravilloso escritor checo- entón iso é o auténtico". Convivio doméstico, parella contracultural, eflorescencia de personalidades, obxectivación do Narciso interior, que? Unha experiencia aberta, sen concepto aínda. Activación da intelixencia, indagación. É divertido. É, xa que logo, auténtico.

De seguido unha pregunta xurde espontáneamente na artística cabeza: É esta relación -amoral, anómica, alegal- unha práctica estética? E aínda máis: Contén sementes de emancipación política?Máis alá da inercia -moral, nomos, lei-, hai acaso diferencia entre acción e práctica estética?

Non é o creador xenuino aquel para quen a moral é só un aspecto, un momento, do estético? Así como o propagandista é o que somete a estética á moral, a un ideario, a principios, o esteta descobre nos seus tratos co mundo a inspiración para actuar. "Un devir e un perecer, un construir e un destruir sen ningunha responsabilidade moral, cunha inocencia eternamente igual, téñeno neste mundo só o xogo do artista e o xogo do mundo"; esta proclama do primeiro inmoralista, segundo se autodefiniu Nietzsche, identifica na arte a verdadeira actividade metafísica do home.Entre crear e actuar, que concepto comprende ó outro? Crear é unha acción sempre, mais non toda acción é creativa. No eido do pensamento, o xenuino pensar creativo é o que expande os dominios da intelixencia. No dominio do social a acción que emancipa é unha acción colectiva, unha sinerxia, que transforma as relacións sociais. O colectivo require individuos, pero expresa un mínimo común denominador.

Page 12: Un dia calquera

O colectivo é a relación, os problemas sociais son problemas de relación, e o político é a transformación das relacións colectivas.

Si a arte libera é metafísicamente, e libera ao artista, e ao receptor de arte na medida en que se involucra e vive coa obra o seu propio proceso de creación de sentido, emoción e acción. Pode inspirar, ser unha inspiración. Pero a metafísica, tanto filosófica como artística, non transforma a realidade material, as relación sociais.Esmancipación política? Artistas do mundo, unídevos! A que? Aos movementos de emancipación: da muller, do negro, do indio, do pobre, do Terceiro Mundo, dos animais, dos bosques, etc. Únídevos na acción política ás iniciativas que cooperan co universo, co mundo, coa humanidade, contra toda forma de opresión e toda devastadora codicia, como homes. E como artistas, esquecédevos do mundo e xogade a crear e a destruir máis alá do ben e do mal

Quizáis na metafísica do artista esté o xermen do seu compromiso político como home. E quizais o compromiso político do home sexa unha medida da verdade da súa metafísica de artista. É un neno que xoga ou un contable? É un creador ou un mecanismo? É un home auténticamente humano ou un servo?

Artistas do mundo, unídevos!

A que?

Page 13: Un dia calquera
Page 14: Un dia calquera

Mi otro yo es un puñetero y aparece en los momentos más inoportunos. Esto me lo decía el otro día un amigo artista… o fontanero (por necesidad se dedica a la fontanería; por vocación, a la escultura). Hace unos días ese yo se le apareció en el crucial momento en el que intentaba seducir a una chica de ojos profundos. No debía ser del agrado de este yo, pues le hizo decir algunos absurdos y gesticular ridículamente. Fracasó estrepitosamente en el cortejo y hubo de huir, cabizbajo. Ese yo de mi amigo fontanero-escultor viste jersey a rayas de colores horizontales, usa bufanda verde, haga frío o calor y en ocasiones fuma en pipa. Le pregunto por qué. No me sabe decir, pues sus intentos al respecto son en vano, y que si me interesa la indumentaria de su otro yo pues que yo mismo le pregunte por el particular.Me dice, eso si, que ese yo solamente se fija en las mujeres más inoportunas, pero que en esos casos su creatividad seductora se potencia.

MI OTRO YO ES UN PUÑETERO. Rosendo Cid

Page 15: Un dia calquera

También dice que le resulta muy útil en cuanto a sus tareas artísticas, pero claro, en la práctica de la vida diaria es un inepto y aún encima un engreído. Y así tiene que convivir.Teoriza que, sin duda, su otro yo es gallego, como él, pero más, pues sus conversaciones resultan complejas en sus retrancas y se plantean grandes y enrevesadas preguntas ante las cuales no hay respuesta posible, con lo que nunca acaba de conocer sus inquietudes más profundas. Confiesa que está planteando dedicarse por completo al arte y abandonar la fontanería, aunque le suponga una merma considerable, quizá total, en su economía. De esta forma, su otro yo tal vez se estabilizara para así liberarse metafísica y definitivamente, dejando, por fin, esta incertidumbre de comportamientos.Yo no se qué decirle, pues tengo mis propios problemas con mis otros yos, y que controlar el comportamiento de su otra personalidad es una

tarea intrincada, aunque le planteo algunas posibilidades. La primera que pienso es que coja un balón de fútbol, le pinte una cara y hable con su inventado amigo todos los días para así arrinconar al otro yo, pero rechazo exponérsela. Otra, es la de que, emulando a Pessoa, cree sus propios heterónimos, y así volverse más enigmático para su otro yo, quien de esta forma podría caer en la incertidumbre y el despiste. Durante unos minutos le hablo de Pessoa y sus heterónimos pero no parece hacerme mucho caso apuntando que eso es como inventarse amigos invisibles y que es cosa de niños. Yo le digo que no, que a través de los heterónimos se puede reflexionar sobre la relación entre la verdad, la existencia y la identidad.Tal vez en ese momento esté presente su otro yo, que me ve como un enemigo peligroso, ya que permanece distante. Entonces le hablo de la posibilidad de la hipnosis, que se emplea en casos

Page 16: Un dia calquera

de trastornos de identidad disociativa. Ahí se me pone nervioso diciéndome que él no está loco; que no es un Jekyll y Hyde. Rechazo también esta línea expositiva. Se me ocurre comentarle entonces que hace unos días leí en un periódico un reciente estudio sobre la posibilidad de eliminar recuerdos y memorias en base a una molécula de extraño nombre que no recuerdo. Buscamos la noticia en los periódicos atrasados de la cafetería, la encontramos, la leemos, pero no nos convencen los argumentos y estudios, aún incipientes. Me dice entonces, y sigo sin saber que yo suyo me está hablando, que si prescinde de su otro yo o que si lo olvida ya no sería la misma persona, ni mucho menos, y que sus experiencias e inquietudes serían otras, y que tal vez ya no se interesaría por el arte, por las mujeres fatales, ni por la música de discoteca y cosas así. Estas últimas palabras ablandan mis pensamientos y no tengo por más

que darle la razón cuando me dice finalmente que no es bueno que el hombre esté solo. Me acabo mi café solo, él, su cortado y nos despedimos amistosamente, sabiendo que no sabemos nada pero que le debemos mucho a nuestros otros yos por muy puñeteros que sean, y que sin ellos… quién sabe. Mi yo disociado parece contento pero yo no pienso nada y me hago el interesante en la indiferencia.

Page 17: Un dia calquera