2012-2013

| Goierrikuak taldea

WEB 2.0 TRESNAK

Goierrikuak taldea

2

AURKIBIDEA

SARRERA ETA LANKIDETZA IKASKUNTZA ...................................................................... 3

ZERTAN LAGUN DEZAKE HEZKUNTZAN? ..................................................................... 3

WEB 2.0 ........................................................................................................................................ 4

WEB 2.0 TRESNA EZBERDINAK ......................................................................................... 5

WIKIAK ........................................................................................................................................ 6

WIKIEN ERABILERA HEZKUNTZAN ................................................................................. 7

ONDORIOAK ............................................................................................................................. 12

BIBLIOGRAFIA ......................................................................................................................... 13

Goierrikuak taldea

3

SARRERA ETA LANKIDETZA IKASKUNTZA

Azkenaldian asko entzun izan dugu lankidetza ikaskuntza terminoa, baina ba al dakigu

ondo zer esan nahi duen honek eta zein den bere helburua? Kezka hauek guztiak garbi

gera daitezen, termino hau eta honen helburua azalduko ditugu, eta baita gaur egun duen

garrantzia eta iraganean nola moldatzen ziren ere.

Lankidetza ikaskuntza lan bat egiterakoan bi pertsona edo gehiagoren artean ematen

den parte-hartzea da, bakoitzaren gaitasunez baliatuz eta helburu komun batzuk izanik.

Honen bidez elkar lagundu gaitezke eta besteengandik ikasi, denbora eta lan kopurua

murriztuz. Hau lortzeko estrategia ezberdinak erabil ditzakegu: lan bat denen artean hitz

eginez osatu daiteke, lana banatu egin daiteke eta bakoitzak bere zatia egin, edota lan

bat egiterakoan beste norbaiti laguntza eska diezaiokegu. Honetarako, ezinbestekoak

izango ditugu komunikazioa eta koordinazioa, hauek gabe lan egiteko modu honek ez

baitu arrakastarik izango. Lan hau aurrera eraman ahala izateko, aurreko bi puntuez

aparte ezinbestekoak izango dira dinamizazio egokia izatea, iritzi desberdinak azaltzea

eta elkarren artean iritzi horiek eztabaidatzea… Gainera, helburu komun hori lortzeko

taldekide guztiek maila berdintsuan parte hartu eta lan egin behar duten arren, ez da

gaizki etortzen bakoitzari ardura bat edota rol bat ematea. Esaterako, bat idazkaria izan

daiteke, beste bat bozeramailea, liderra beste bat…

Gauza guztiek bezala, honek alde onak eta alde txarrak ditu. Izan ere, talde bat izatean,

beti egongo dira iritzi edota ikuspuntu desberdinak nahiz eta helburua berbera izan.

Honegatik, erabakiak hartzeko prozesua motelagoa izaten da, denen artean erabaki

behar den zerbait baita, eta hauek eztabaidatu egin behar dira. Honen ondoren, lana

banatzean azkarrago egingo da hau, denen artean egiten baita. Hala ere, lortzen den

helburua edota lana arrakastatsua izateko, gomendagarria da lana eratzen dioan heinean

bilerak antolatzea. Hemen, lanaren prozesuaren berri eman daiteke eta baita erabaki

garrantzitsuak hartu zein proposamenak adierazi.

ZERTAN LAGUN DEZAKE HEZKUNTZAN?

Hezkuntzari begira, lankidetza ikaskuntza oso garrantzitsua dela esan dezakegu. Azken

urteetan asko sustatzen ari baitira lan egiteko modu hau. Lan indibiduala egiteaz gain,

Goierrikuak taldea

4

gero eta ikastetxe gehiagok erabiltzen baitute klaseak taldeetan banatzeko teknika,

honela, lankidetza ikaskuntza sustatuz.

Lankidetza hau burutu ahal izateko, hainbat tresna ditugu gaur egun. Iraganean,

adibidez, lankidetza bidez lan egin nahi baldin bazuten, talde guztiak egun eta ordu bat

finkatu behar zuten denak batera egoteko eta, horrela, liburuak, hiztegiak edota

aldizkariak aurrean zituztela, egin beharrekoak egiten zituzten. Gaur egun, aldiz,

teknologiak aurrera egin duen heinean, hainbat eta hainbat tresna ditugu lankidetzan

laguntzen digutenak. Esaterako, mugikorrak, ordenagailu eramangarriak, USB

memoriak, internet… Tresna teknologiko hauek guztiek lankidetza eta komunikazioa

errazteaz gain, hezkuntzan ere oso baliagarriak aurkezten zaizkigu; ikasketak erraztuz

eta informazioa errazago eskuratuz.

Tresna teknologiko hauetatik Web 2.0 izango litzateke lankidetza ikaskuntzan

baliagarriena dena.

WEB 2.0

Web 2.0 terminoak Interneten bigarren belaunaldiari egiten dio erreferentzia,

erabiltzaileen parte-hartzean eta informazioaren trukaketan oinarritzen dena. Izena

O’Reilly Mediari zor zaio, 2004. urtean eman zuen konferentzia batean honela deitu

baitzion.

Orain arteko web 1.0-ak nahiko estatikoak ziren, ez ziren oso sarri eguneratzen. 2.0-aren

aldaketa nabarmenena gizarteari begira eman dena da, kolaborazioa baitute helburu.

Honela, web orrialde interaktiboak agertu dira, estetikari ez ezik, eduki moldagarriari

ere garrantzia ematen diotenak eta sarri eguneratzen direnak (erabiltzaile batek editatzen

duen bakoitzeko, hain zuzen ere).

Gizartean eragin zuzena izan du tresna berri honen agerpenak, alor politikoa, sozio-

kulturala eta beste hainbat eraldatuz. Hau ematearen arrazoia sinplea da; agertzen joan

diren plataformek (gizarte-sareek, wikiek eta abar) oso hedapen azkarra eta erraza dute

eta, ondorioz, komunikatzeko, informazioa partekatzeko eta beste hainbat ekintzetarako

era berriak sortzen ari dira, bizitzeko modu berriak. Horrez gain, gizartean ezarririk

Goierrikuak taldea

5

zeuden rolak aldatzen doaz gizartearen bilakaerarekin batera, bai eta informazioaren

hedapena ere (orain askoz ere eskuragarriago dago, pertsona guztiei berdintasuna

ekarriz).

Hainbat aurreikuspenen arabera, etorkizunean ere zuzenki eragingo du web 2.0aren

erabilerak, enpresak lehiakorrago bilakatuko baitira (sarea erabiliz euren lehiarako giltza

gisa), produktu eta zerbitzu berriak garatuko dira, berrikuntza ugari emango dira…

Hezkuntzari dagokionez, gaur egungo gizartearen kontzientzia oso teknologikoa denez,

oso lagungarria da klaseak dinamikoagoak eta zertxobait entretenigarriagoak

bilakatzeko. Gaur egun gero eta liburu gutxiago irakurtzen dira (Ebook-ak arrakasta

baitute), beraz ikasleak testu liburu baten bidez ikastea behartzen baditugu, ez da

ikasketa erosoa bilakatuko. Horretarako erabiliko dugu web2.0 eskoletan, ikasteko

materiala ikasleen interesetara gehiago hurbiltzen delako eta ikasteko modu

dibertigarriago eta dinamikoagoa delako. Gainera, irakasle-ikasle harremana hobea

izango da (informazio eta datu bilaketak, eztabaidak…).

WEB 2.0 TRESNA EZBERDINAK

Elkarrekin dokumentuak partekatzeko balio du.

Dokumentu bat argitaratzean, bukaeran, dokumentu

hori publiko eta pribatu moduan jartzeko aukera

dago.

Zure egunerokotasunean erabiltzen dituzun web

orriak leku finko batean edukitzeko eta antolatzeko

erabiltzen den webgunea. ( IGOOGLE webgune

antzekoa).

Programa honek argazkiak eta irudiak webgune

batean gordetzeko eta ondoren beste norbaitekin

konpartitzeko balio du. (YAHOO enpresaren

programa bat da). Soilik 10MB erabili ditzakegu hilabetean.

Goierrikuak taldea

6

Interneteko mapak erabiliz mundu osoko herri,

hiri, leku, distantziak … ikusteko balio du.

Musika igotzeko, entzuteko, letrak ikusteko,

konpartitzeko, … webgunea.

Mapa kontzeptualak sortzeko webgunea.

WIKIAK

Wikia erabiltzaile anitzek informazioa hedatzeko eginiko orrialde batzuk sortu,

modifikatu, osatu eta ezabatu ditzaketen webgunea da. Hortaz, sinpleki esanda, eraketa

kolektiboko webguneak dira. Gainera, edukiak testu moduan egoteaz gain, bideo, irudi

edo esteka gisa agertu daitezke.

Izen bitxi honen jatorria Hawaiiarra da, izan ere, wiki hitzak azkar esan nahi du,

informazioa azkar partekatzeko aukera ematen baitu. Dena den, beste batzuen ustez,

hori ez da benetako jatorria, wiki hitza What I Know Is (dakidana da) esalditik dator.

Jatorrizko izen hauek ematen digute, azken finean, wikiaren definizioa.

Ward Cunningham programatzaile estatu batuarrak eman zion lehenik aipatu dugun

izena, hark sortu baitzuen 1994. urtean. Jarraian, wiki-orrialde ezberdinak agertzen joan

ziren eta aipatzekoa da Wikipediaren sorrera, eta honek izan duen garapen azkarra.

Webgune hau entziklopedia interaktibo eta birtual gisa erabiltzen da eta milioika

artikulu aurki ditzakegu bertan, eta hori wikiek ezagutza zabaltzeko ematen duten

azkartasunari dagokio. Halere, garapena ez da berdina izan hizkuntza guztietan,

Goierrikuak taldea

7

hizkuntzen hedapenaren arabera informazio gehiago edo gutxiago egongo baita; esate

baterako, ingelesez 4 milioi artikulu baino gehiago daude eta euskaraz 137.335 inguru.

Webgune hauen arrakasta bermatu duen faktore garrantzitsua erabileraren erraztasuna

da, informatikaren inguruko ezagutza askorik ez duenak ere arazorik gabe erabil

baititzake. Modu honetan, askatasun handia ematen die erabiltzaileei euren jakintzak

zabaltzeko eta besteenak osatzeko. Dena den, aurkituriko informazio guztiak ez du

zertan zuzena izan, izan ere, edonork idaztearen desabantaila bat informazio okerra

eman daitekeela da. Honela, norbaitek akatsa zuzendu arte horrela geratuko da. Horri

irtenbidea eman nahian, editaturiko atalak markaturik agertzen dira, zuzendu gabe egon

daitezkeela adieraziz. Aldaketen kontrolaz wikien erabiltzaileak arduratzen dira eta

hauek egiten ez badute, ardura berezi hau hartu duten bibliotekariek burutu beharko

dute.

WIKIEN ERABILERA HEZKUNTZAN

Irakaskuntzan oso baliagarri izan daitezke, komunikazio gaitasuna, kritikotasuna,

lankidetza, ikaskuntza aktiboa, autonomia eta partaidetza sustatzen duten aldetik. Bai

ikasle, bai irakasleentzat oso erabilgarri gerta daitezke konpetentzia hauek guztiak

garatzeko eta era askotako lanak aurrera eramateko. Ikaslea, jakina den bezala, talde

lanak egiteko, komunikatzeko edo eztabaidetarako balia daiteke wikiez. Zehazki esanda,

lan monografikoak egiteko, gai ezberdinen inguruko jarduerak egiteko, testuak lantzeko

(wikinobelak, adibidez), esperientzia pertsonalak kontatzeko egunerokoak, poemak

sortzeko eta abar. Irakasleak, berriz, baliabide didaktiko gisa erabil dezake; ikaskuntza

prozesua diseinatzeko, IKT-en munduan murgiltzeko eta informazioa topatzeko.

Bestalde, antolaketa gune gisa ere erabil dezake; orientaziorako, gai bat koordinatzeko,

hausnartzeko, informazioa biltzeko edota informazioa partekatzeko, wiki ugari baitaude

irakasleei zuzenduta.

Aipaturiko guztiarekin, nabaria da wikiek eskaintzen duten eraikuntza prozesuak

konstruktibismoa sustatzen duela. Pedagogia metodo honen funtsa jakintza pertsonen

arteko elkarrekintzaren bidez lortzen dela da eta webgune hauek bete-betean egiten dute

eurena ezaugarri hau.: ikasleek web orrialde bat eraldatzen dute dakiten informazioa

gehituz, eta era berean harreman sozialak talde lanean garatuz. Ildo beretik, ikaskuntza

Goierrikuak taldea

8

esanguratsua ematen da, hau da, ikasleak ezagutza berriak (bere ikaskideenak)

asimilatzen ditu eta aurrez zituen eskemak (bere aurretiko ezagutzak eta, kasu honetan,

wikian egin dituen ekarpenak) moldatzen eta osatzen ditu, informazio zabalagoa izanik.

Beraz, ezagutza partekatzeak kooperazioa dakar eta ematen den informazioa inolako

mailaketarik gabe agertuko da.

Orain, atal honetan, gure taldeari tokatu zitzaigun web orria azalduko dizuegu.

Webgune honetan edozein pertsonak,

bertan erregistratu eta gero, informazioa

parteka dezake modu kolektiboan.

Wikispaces hasierako orrialdera iristen

zaretenean honako irudi hau ikusiko

duzue. Hasieran ingelesez egongo da,

baina gaztelerara itzultzeko aukera

badago. Hala ere, kontu bat sortzeko behar

duguna gazteleraz azaltzen da pantailaren

goiko aldean, eskuin aldean; Iniciar

sesión. Bertan klikatu.

Hasieran, saioa hasteko eskatuko

dizu, baina kontua oraindik ez

duzunez, crear una cuanta

Wikispaces nueva jartzen duen

lekuan klikatu beharko duzue.

Wikispaces-en logoa

Hasierako orria

Saioa hasi

Goierrikuak taldea

9

Bertan klikatu ondoren, irudi

honetan azaltzen diren kontzeptuak

betetzeko eskatuko dizue. Únete-ri

eman aurretik, hasieratik wiki bat

sortzeko aukera emango dizue,

baina lehenengo aldiz sartzen ari

bazarete eman ez.

Kontua sortu ondoren, irudi honetan

azaltzen den orrialdera eramango

zaituzte. Bertan, wiki bat sortzeko,

new wiki jartzen duen lekuan

sakatuko dugu. Baina aurrera jarraitu

baino lehenago, jakin ezazue,

wikispace-en argitaratuta dauden

gaiei edo artikuluei buruzko

informazioa aurkitzeko eta

irakurtzeko, pantailaren eskuin

aldean, goiko aldean, search

wikispaces jartzen duen lekuan sakatu.

Erregistratu

Behin erregistratuta, wiki berria sortzeko

Goierrikuak taldea

10

Aurreko atalean azaldu dudan

bezala, new wiki-ri sakatu wiki bat

sortzeko. Bertan sakatuz, honako

pantaila honetara ekarriko zaitue eta

bertan wikiaren izenburua jarriko

duzue. Nahiz eta zein den zure

industria galdetu, ez du garrantzi

handirik, nahi duzuen aukera ipini.

Zuek idatzi behar duzuen wikiak uso

educativo-a badu, klikatu bertan;

bestela jarraitu eta base wiki

aukeratu, wiki arrunt bat sortzeko.

Aurreko orritik, orrialde honetara

bidaliko zaituzte eta bertan wikia

sortzen hasteko, goiko aldean editar

jartzen duen lekuan sakatu. Aipatu

behar dugu, norbaitek zuekin batera

wiki bat egin nahi badu, bere kontu

propioarekin, aukera badagoela,

eskuineko aldean, miembros jartzen

duen leku horretan sakatuz. Edozein

pertsona gonbidatu dezakezue.

Wikia sortzeko lehen pausoak

Wikia editatu

Goierrikuak taldea

11

Orrialde honetan zuek nahi

duzuen gaia azalduko duzue

eta bukatu ondoren, goiko

aldean, eskuinetara, hiru

aukera dituzue; Preview

wikia nola geratuko

litzatekeen erakusteko,

Cancel sakatuz gero, idatzi

duzuen guztia borratu egingo

da. Eta Save sakatzen

baduzue, wikia gorde eta

ondorengo orrialdera

bidaliko zaituzte.

Orrialde honetan zuen

wikiak eguneratuta azalduko

dira, hala ere, akatsen bat

ikusten baduzue edo

aldaketan bat egin nahi

baduzue, editar sakatu

berriro. Orrialde honetan,

beste hainbat aukera ematen

zaizkizue, pantailaren

eskuinekoak batik bat.

Bertan hasierako orrira

joateko aukera duzue, azken

aldian egin diren aldaketak

ikusteko, zein orrialde dituzuen, zenbat kide zaudeten, administrazio kontuak eta zuek

egindako wikiak aurkitzeko bilatzaile bat.

Testuaren idazketa eta aukerak

Aldaketak, aukerak eta eguneratzea

Goierrikuak taldea

12

ONDORIOAK

Lan honen bidez Web 2.0-ren baliagarritasuna sakonago ezagutu dugu, bai eta tresna

ezberdinen existentzia ere (Scribd edota Goear, adibidez). Edozein arlotan oso

baliagarri diren arren, batez ere, irakaskuntzarako duten erabilgarritasunean zentratuko

gara.

Ikusi dugunaren arabera, ikasleei hainbat gai ezagutarazten lagun dezakete tresna

ezberdin hauek, haiek ikaskuntzako protagonista sentitzen badira, motibazio handiagoa

izango dutelako. Era berean, haiek protagonista sentitzeko ezinbestekoa da ikaskuntza

dinamikoa eta interaktiboa izatea, eta norabide bikoa.

Wiki-ak, adibidez, oso tresna aproposak dira ezaugarri hauek eman daitezen:

informazioa jasotzeaz gain, elkarbanatzeko aukera ere ematen dute, eta jakina da

ikasleak euren ulermen maila gorenera heltzen direla ikasitakoa ongi azaltzeko gai

direnean. Zer egokiagoa wiki-ak baino, dakiten hori modu erakargarri batean

adierazteko?

Oso interesgarria iruditu zaigu hauen erabilera eskoletan, izan ere, irakaskuntza

metodoak garaiko gizartearekin bat joan behar direla uste dugu eta, gaur egungo haurrak

natibo digitalak direnez, ikaste prozesua euren gustukoa izan dadin haien eguneroko

bizimodura hurbildu behar da.

Dena den, uste dugu tresna hauek hezkuntzan txertatze soilarekin ez dela nahikoa,

baizik eta nola erabili hausnartu eta probatu behar dela. Metodo hauek zuzenki

funtziona dezaten, IKT-ak baliatzeaz gain, pentsatu egin behar da haurrei nola aurkeztu

eta zein ariketatan aplikatu daitezkeen eta zeinetan ez.

Goierrikuak taldea

13

BIBLIOGRAFIA

http://www.barrixe.com/index.php/eu/tendencias/socioeconomicas/1313-la-web-

20-esta-transformando-la-sociedad

http://eu.wikipedia.org/wiki/Wiki

http://euskaljakintza.com/web-20-baliabideak/wikiak/

http://www.maestrosdelweb.com/editorial/queeswiki/

http://www.eduteka.org/WikisEducacion.php