8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
1/26
1
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
MINISTERIO DE EDUCACIÓN
Cuaderno de Formación Continua
Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3(Documento de Trabajo)
CoordinaciónViceministerio de Educación Superior de Formación ProfesionalDirección General de Formación de MaestrosEquipo de Formación Docente Continua
Equipo de Revisión y DirecciónUnidad Especializada de Formación Continua - UNEFCO
Cómo citar este documento:Ministerio de Educación (2011). Comunicación Oral y Escrita en LenguaOriginaria Nivel Básico - Aymara 3. Cuaderno de Formación Continua.UNEFCO, Tarija.
La venta de este documento está prohibida. Denuncie al vendedor a laDirección General de Formación de Maestros, Tel. 2440815 o a la Unidad
Especializada de Formación Continua, [email protected].
Diseño & Impresión:Grafika W.L.H. Telf./Fax: 2235231
www.minedu.gob.bowww.unefco.edu.bo
Bolivia, julio de 2011
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
2/26
2
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
3/26
3
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
ÍNDICE
PRESENTACIÓNDATOS GENERALES DEL CUADERNOAymara aruna saranakapa (Objetivo Holístico del Ciclo)
Lup’iwinakasa qillqawi tuqi qhanstawipa (Objetivo Holístico del Curso)
TEMA Nº 1: PACHANA SARANAKAPAPachata yatxataña (Objetivo del Tema) ................................................... 101.1 Pacha. ....................................................................................................101.2 Urunaka ................................................................................................101.3 Uruna pachanakapa .............................................................................101.4 Isinaka ..................................................................................................10Actividades Propuestas ..............................................................................10
TEMA Nº 2:AYMARA QILLQANAKAMPI UTJIRI ARSUWINAKAObjetivo del tema ..................................................................................... 112.1. Jichha uru arunaka..............................................................................112.2. chiqa arunaka saraña aru lurayirimpi ..............................................112.3 Jiskt’asiwinaka ....................................................................................112.4. Janiwa siri arunaka .............................................................................112.5. Jani yatiri arunaka (janiwa chiqakiti janirakiwa k’arikarakisa) ........11Actividades Propuestas ..............................................................................11
TEMA Nº 3:HABLAMOS Y ESCRIBIMOS OBSERVANDOObjetivo del tema ..................................................................................... 143.1 uñtasa amuyuñani ukataxa qillqañani ...............................................143.2 jamuqanaka uñt’añani .........................................................................143.3 jaylliwi – Mayata Tunkaru ...................................................................14Actividades Propuestas ..............................................................................14Yatiqata arunaka lurawinakasana arsuñataki ..........................................14
Consignas para la etapa de aplicación ......................................................14Yatiqatanaka jiwasanakkama yatichasipxañani .......................................14Estrategias para la etapa de intercambio de experiencias (socialización).....................................................................................................................14
JISKT’ATA PANKANAKABibliografía consultada ............................................................................. 20
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
4/26
4
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
5/26
5
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
PRESENTACIÓN
Uno de los factores más importantes para la calidad educativa es el trabajode los/as maestros/as: de su compromiso, de su profesionalidad y suprofesionalismo, dependen, en gran medida, el ambiente y los resultados
educativos.Por ello, el Ministerio de Educación de acuerdo a lo establecido en laConstitución Política del Estado (Arts. 78, I, II y III; 96, II), la Ley de laEducación “Avelino Siñani - Elizardo Pérez” y el Sistema Plurinacional deFormación de Maestros, viene implementando los Itinerarios Formativospara Maestros/as en forma sistemática y sostenida, para garantizar quetodos los/as educadores del país tengan oportunidades para capacitarse yactualizarse en forma permanente; esta modalidad formativa -desarrolladapor el propio Ministerio de Educación, mediante la Unidad Especializada
de Formación Continua – UNEFCO (Ex-ISER y Ex- INFOPER)- está enfocadaen la práctica educativa concreta, abordando diversos contenidos:enfoque del Sistema Educativo Plurinacional, herramientas didácticas,formación según los niveles y especialidades, y procesos orientados a lapertinencia cultural y lingüística de la acción educativa.
Los “Cuadernos de Formación Continua” son materiales de apoyopara cada uno de los cursos y ciclos que desarrollan aspectos teórico –prácticos relacionados a las temáticas presentadas e incluyen propuestasde actividades, preguntas y/o ejercicios que ayudarán en el proceso de
asimilación.
Cada Cuaderno de Formación Continua está estructurado en unidadesde trabajo que tienen relación con las sesiones de la etapa presencial;asimismo, contienen opciones para las consignas de la etapa deimplementación y orientaciones para la etapa de intercambio deexperiencias o socialización.
Sobre la base de estos Documentos de Trabajo (versiones en construccióncolectiva), los facilitadores podrán añadir y/o adecuar contenidos
y estrategias formativas de acuerdo a cada contexto. Invitamos afacilitadores y participantes de todo el país a contribuir con observacionesy sugerencias para mejorar y enriquecer posteriores ediciones ([email protected]).
Fernando Carrión J. - Director General UNEFCO
“Compromiso social y vocación de servicio: Maestros forjadores de laRevolución Educativa”
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
6/26
6
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
7/26
1
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
DATOS GENERALES DEL CUADERNO
Aymara aruna saranakapa (Objetivo Holístico del Ciclo)
Aymara laxrasata kunaymana lurawinakana, aruskipawinakana arsutawa jiwasana sarnaqawinakasana arupawa, taqi kasta tantachawinakana
arsutawa.
Practicamos la lengua originaria quechua mediante diálogos en lasdiferentes actividades y espacios sociales de la vida comunitaria paraapropiarnos de la estructura lingüística básica y el manejo de la oralidaden los diferentes espacios de interacción.
Lup’iwinakasa qillqawi tuqi qhanstawipa (Objetivo Holístico delCurso)
Aruskipt´asa uñt´ata arunaka qillqt´asa kunaymaniaruskipt´awinakipt´añani, aymara aru arst´añataki.
Diferenciamos las características de la comunicación oral y escritaconociendo sus letras y ejemplos de pronunciación, para mejorar laoralidad e introducirnos en la escritura.
ComunicaciónOral y Escrita en
Lengua OriginariaAymara - Nivel
Básico
Comunicación Oral y Escrita en LenguaOriginaria Nivel Básico - Aymara 1
Comunicación Oral y Escrita en LenguaOriginaria Nivel Básico - Aymara 2
Comunicación Oral y Escrita en LenguaOriginaria Nivel Básico - Aymara 3
Comunicación Oral y Escrita en LenguaOriginaria Nivel Básico - Aymara 4
CICLO CURSO
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
8/26
2
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
9/26
3
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
TEMA Nº 1: PACHANA SARANAKAPA
Pachata yatxataña (Objetivo del Tema)
Aymara aru ursusa pachana saranakapa yatiqapxañani, kunapachankapxtansa uka yatiñataki, taqi kunasa sarani saraniwa ukakipkarakiwa pachaxa saraniraki.Conocemos el tiempo y las horas en laescritura de la lengua Aymara, mediante el uso de las estaciones y el reloj,según las estaciones del año con referencia a las actividades agropecuariasde cada región y de su dicción.
1.1. Pacha.
Awti pacha
Awti pachanxa kunanakasa utji ukanaka amthapipxañani ukatxakunanakasa utjaraki ukhamaraki kuna jan askinakanisa, kuna askinakasautjaraki ukanaka amuyt’apxañani.
Juk’ampi yatiqañatakixa, kunasa juyphi pachana utjki ukanaka janchisampilakasampi lurapxañani jach’ata arsusina.
Mä yatichawi:Khatatisina alalay wali thayawa, sinti ch’uch’uwa, brbrbrbrbrbrbrbrbrbrbrrr.
Ch’uqi ch’uñuchañani……...............................................................................
Isthapisiñani……..............................................................................................
Juk’ampinaka....................................................................................................
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
10/26
4
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Jallu pacha
Jallu pachanxa kunanakasa utji ukanaka amthapipxañani ukatxakunanakasa utjaraki ukhamaraki kuna jan askinakanisa, kuna askinakasautjaraki ukanaka amuyt’apxañani.
Juk’ampi yatiqañatakixa, kunasa juyphi pachana utjki ukanaka janchisampilakasampi lurapxañani jach’ata arsusina.
1.2. Urunaka
Pacha
• Willka uru
• Phaxsi uru
• Saxra uru / atüru
• Pacha uru / warüru
• Illapa uru
• Ñanqha uru / uru uru
• Samaña uru / willka uru
Jichhüru
Warüru / waluru
Wasüru / masuru
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
11/26
5
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Qharüru / qhara
Jurpüru
Mä jichhüru
Sapüru
Maykipa uru
Aski uru
Ina uru / inüru
Jutiri uru
Qhipa uru
Jjisk’a uru
Jach’a uru
Nayra pacha
aka pachamanqha pacha
jichha pacha
alaxa pacha
khaya pacha
Jutiri pacha
a. Kunjamaskisa pachaxa
Phajsa uruwa Jallu uru
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
12/26
6
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Qinayrantata uru
Juyphi uru
Thaya uru
Lupi uru
Junt’u uru
Janïra pachanaka ullkasinxa taqini yatiqapxañani jani panka uñxatasina, jichhuruxa kamsatasa, kunjamaskisa ukanaka qhananchasina,sapa mayniru urunakana sutinakapampi sutinchasipxañani, ukatxasutinakata jawsasipxañani, uka sutinakata jiskt’asipxañani, ukakipkarakiwakichasipxañani kunanakasa lurañani sapa urunxa ukanaka,ukhamaraki kunjamatixa urunakaxa ukhamarjama siqisipxañani ukatxach’arqhuntañani ukatxa sapa maynirakiwa sapa urüru siqicht’anikunjamatixa urunakaxa wakichataki ukhamarjama.
b. Phaxsinaka
Chinuqa phaxsi
Anata phaxsi
Achuqa phaxsi
Qasawi phaxsi
Llamayu phaxsi
Mara t’aqa phaxsi
Willka kuti phaxsi
Llumpaqa phaxsi
Sata qallta phaxsi
Taypi sata phaxsi
Lapaqa phaxsi
Jallu qallta phaxsi
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
13/26
7
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Janïra paxsinaka ullkasinxa taqini yatiqapxañani jani panka uñxatasina, jichha phaxsixa kamsatasa, kunjamaskisa ukanaka qhananchasina,sapa mayniru phaxsinakana sutinakapampi sutinchasipxañani, ukatxasutinakata jawsasipxañani, uka sutinakata jiskt’asipxañani, ukakipkarakiwakichasipxañani kunanaksa lurañani sapa phaxsina ukanaka,ukhamaraki phaxsinakana saranakaparjama siqisipxañani ukatxach’arqhuntasipxañani ukatxa sapa maynirakiwa sapa phaxsiru siqicht’anikunjamatixa sarapäki ukhamarjama.
Jichha uruxa kuna urusa?
Qharuruxa kuna urusa?
Illapa uruxa kunsa lurata?
1.3 Uruna pachanakapa
Willjata chika uru jayp’u
Chika aruma...........................qhantati........................aruma.........................Ch’amaka................................Qhantati....................wallpa aru.....................Payi aruma........................................................................................................Kuna pachaxisa?......................Tunka pachaxiwa............................................Chika uruxiwa..........................Janiwa chika urukiti.........................................Kuna pacharusa sarata?...................................................................................Kuna pachasa jutata?.......................................................................................
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
14/26
8
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
1.4 Isinaka
Jichaxa isinaka samipata ukhamaraki sutipata, khitinkisa ukanaarsupxañani
Lluch´u ikiña
Jasintuna lluch’upaxa qarwa t’arwata luratawa.Jupana lluch’upawaJiwakiwa uka ikiñaxa
Actividades PropuestasYANT´AWINAKA
Urunaka phaxsinaka pachanaka
Miércoles..………… Anata phaxsi…………
Sábado..………………
Domingo…………….
Aski uru……………
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
15/26
9
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Jichhaxxa taqiniwa phuqantañani, nayraqataxa qillqanaka phuqhachañaniukatxa sapa mayniwa jach’ata arst’ani kuntixa amtaski uka arunaka.
Pachanaka
Qha………u i……..a u…u Ju…..üru Qhi…….uru Willka……..
….chha……u
……..yu phaxsi Ma…. pacha p…..haAna….phaxsi
Al……. P…..ha
Ja…… …..ru Aw…… p…Jic……..
ur…Sat…..qa….
Mä uru qillqañataqixa wakisiwa yatiña kuna urunktansa uka tuqitachimpunakawa suma amtasiña pachanakaxa sarani saraniwa.
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
16/26
10
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
17/26
11
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
TEMA Nº 2: AYMARA QILLQANAKAMPI UTJIRIARSUWINAKA
Objetivo del tema
Conocemos las oraciones en los tiempos antes y después (presente pasadoy futuro) de la escritura de la lengua Aymara, mediante el uso y sus formasde pronunciación para mejorar nuestros diálogos, en forma afirmativa,forma interrogativa, forma negativa, forma interrogativa negativa,utilizando los verbos más comunes.
2.1. Jichha uru arunaka
Wiphalawa
wiphalaniwa Wiphalanwa jichhapacha, nayra pacha ukhamaraki jitiri pacha arunakampi arunaka jikikipañani jasa arunakata qalltasina.
T’ant’aniwa t’ant’awa t’ant’anwa
Taqi kunasa lutkamakiwa ukatwa sapxañasa kunapachatixa luraskiukhaxa kunanisa, ukharuxa kunasa, kunansa.
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
18/26
12
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Taqi kasta yänakamapi arsupxañani arunakasampi arsusinxa qunuñanakaruqunt’asipxañani ukata apmthapisisina qillqapaxañani kuntixa arusampiyatiqapxtana ukanaka.
Amtasisa qillqaipkakiñani.
P´isaqawa
P’isaqaniwa p’isaqanwa
Kunapachatixa k’arisiñanakaxa utjki jani ukaxa amuyunakasanayrt’ayapktana, jan ukaxa amthapisipktansa ukapachaxa taqi ukaarunaka arsupxtana ampthapisipkakiñani.
Thuquniwa, thuquwa, thuqunwa qhatuniwa, qhatuwa, qhatunwa
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
19/26
13
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Wakichapxañani kunanakatixa wakichañjamaki taqi uka lurawinakawakichapxañani amtapxañani, ukata sapxañani kunanisa……..qhatuniwa,thuquniwa, qillqaniwa, arsuniwa, juk’ampinaka, ukharuxa kunapachatixapachaxi ukhaxa sapxañani, qhatuwa, thuquwa, qillqiwa, arsuwa, ukhmalurawinakampi yatiqapxañani, sapuruwa uka arunakaxa arsutañapa.
2.2. chiqa arunaka saraña aru lurayirimpi
Nayaxa sartwaJumaxa sartawa
Jupaxa sariwaJiwasaxa sartanwa
2.3 Jiskt’asiwinaka
Nayaxa sartti?Jumaxa sartati?
Jupaxa sariti?Jiwasaxa sartanti?
2.4. Janiwa siri arunaka
Nayaxa janiwa sarktiJumaxa janiwa sarktati
Jupaxa janiwa sarkitiJiwasaxa janiwa sarktanti
2.5. Jani yatiri arunaka (janiwa chiqakiti janirakiwa k’arikarakisa)
InasaUkhamapachawa
Lurpachaniwa Janjakiwa K’arintarakiristama
Aru yatiqatanakampi jichaxa arsupxañani nayraqata jasa arunaka janarmasiñataki ampthapisipkakiñani
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
20/26
14
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Actividades Propuestas
YANT´AWINAKA
Qillqanaka phuqhachasina sapa mayni ullart´añani.
Naya Juma jupa Jiwasa
Jichhaxa aka qillqatanaka phuqhacht´asa amuyt´añani.
Naya Juma jupa Jiwasa
Naya Juma jupa Jiwasa
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
21/26
15
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
TEMA Nº 3: HABLAMOS Y ESCRIBIMOS OBSERVANDO
Objetivo del tema
Desarrollamos el lenguaje oral y escrito describiendo las características de
cada animal, utilizando fotografías y técnicas de llenado de los puntos desegmentación para familiarizarnos con la lengua Aymara.
3.1 uñtasa amuyuñani ukataxa qillqañani
UÑTASA QILLQT´APXAÑANI
Akhamata uñakipasa qillqt´añani.Kuna sutinisa? Kawkjansa utji? KUnjamasa? Kunatakisa aski?
Kuna iwxacha utji?
3.2 jamuqanaka uñt’añani
Aka jamuqanxa kunsa uñjtana, kunsa amuyayistu taqi ukaka qillqt´añani.
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
22/26
16
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
3.3 jaylliwi – Mayata Tunkaru
MAYATA TUNKARU
Awatiñas Tamankirinaka - Jaylliwi
Actividades Propuestas
Kunatixa uñjatäki ukanaka qillqapxañani jani jayrasisa.
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
23/26
17
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Yatiqata arunaka lurawinakasana arsuñataki Consignas para la etapa de aplicación
Kunjamasa wawnakampi yatichataspha
Actividad 1: Aymara qillqanaka
1. Yatichirixa nayraqataxa uñacht’ayiwa, ukatxa ist’añapawa sapayatiqiriru kuntija yatipki ukanaka.
Escuchamos y presentamos nuestros conocimientos previos:
2. Yatiqirinakaxa qallantapxiwa uñjasa ukatxa amuyt’asa ullarañaqillqaña aymara qillqanakauñxatasa.
Practicamos el uso de algunas palabras de acuerdo con las letras de lalengua Aymara
3. Ukharuxa niya t’aqa tukuykasinxa sapa nayniwa lurañapa yant’awinakasapa pankaru, jupanakaxa qillqapxañapawa aski lup’isa.
Completamos el trabajo propuesto practicando la escritura.
Iskay kaq ruway: Jakawinakasa uñtasa yatintasipkakiñani
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
24/26
18
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Actividad 2: Aprender conociendo nuestra convivencia.
1. Yatiqirinakaxa taqpacha kasta qillqanaka utjki ukanakaruphuqhachañapawa aski amuyt’asina qillqantañapa, ukatxataqinitakiwa arsuñapa.
En el cuaderno encontraremos espacio para llenar o completar la actividad,se debe completar y luego expresar en forma oral para todos.
2. Qhipanxa utxiwa phuqhachañataki yantawinaka ukanakaxa askirutukuyatañapawa kuntija yatiqki ukanaka:
En la actividad complementaria completamos el trabajo y además laactividad refleja la evaluación procesual, también escribe lo aprendido.
Kimsa kaq ruway: Uñtasa amuyuñani ukataxa qillqañani
Actividad 3: Describir observando, luego escribir.
1. Jamuqanaka laqanchayañani sawuta uñch’ukisa, ukatxa ukanakanayraqataxa arsuñani ukata qillqañani.
En este espacio creamos adivinanzas, observando el tejido aymara, luegodebe expresar en forma oral y escrita.
2. Akanxa taqi yatiqirixa kusist’añapawa ukatakixa yatintañaniwa ma jaylliwi, nayraqataxa yatichiriwa qalltañapa jayllintasina salla arumpi .
Aprendemos canciones, para ello el docente empieza cantando la primeraparte.
3. Wasitata tukuyañatakixa wakiyatawa yant’awinaka ukaphuqhañapawa.
Nuevamente presentamos una actividad complementaria paraautoevaluar lo aprovechado durante el proceso de aprendizaje.
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
25/26
19
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3
Yatiqatanaka jiwasanakkama yatichasipxañani Estrategias para la etapa de intercambio de experiencias (socialización)
• Yatiqiri jisk’a wawanakaxa yant’apxañapawa aru phallayaña, ukatxauka qillqanakampixa aru nka arsupxañapa.
Aprendemos a pronunciar las letras además clasificar los sonidos, despuésintentamos escribir.
• Aka chaqanxa taqiniwa amtasipxañapa kunjamasa jiwasanaqamawisaxa, ukanaka uñtasawa taqinisa arktapxañani pankanautjirinakaru.
Reflexionamos sobre las características que tiene el contexto andinoAymara, observando las imágenes y sus formas de escritura.
• Yatiqirixa waruqatanaka uñjasawa amuyt’añapa,ukxaruxa taqiamuyuka utjki ukanaka qillqañapa.
Observamos, reflexionamos y luego escribimos frases en base a nuestrasobservaciones.
JISKT’ATA PANKANAKABibliografía consultada
1. GALDANES, Viviana, Walki, Aida, Gustafson, Bret. Enseñanza delengua indígena como lengua materna. La Paz Bolivia: Trrra Nova.
2. LAYME, FELIX (1995). Aymara qillqaña Yatiqañani. La Paz: EditorialIndustrias offset color.
3. HUANCA, VITALIANO Y PRIMITIVO MITA (2008).Aymara aru yatiqaña.Lapaz – Bolivia.
4. LAYME, FELIX (1995). Aymara qillqaña Yatiqañani. La Paz: EditorialIndustrias offset color.
5. LAYME, FELIX (2008). Gramática Aymara. La Paz: artes graficas amayta
6. CONCEJO EDUCATIVO AYMARA (2009), Revista Qhanatatayita La Paz:Corase
8/19/2019 Comunicación Oral y Escrita en Lengua Originaria Nivel Básico - Aymara 3
26/26
Comunicación Oral y Escrita en Lengua OriginariaNivel Básico - Aymara 3
Cuadernos de Formación LOA/3