FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
• OMT-ARI BURUZKO SARRERA
• ESKUZKO TERAPIA ETA MINA
• KALTENBORN-EVJENTH KONTZEPTUA
• MULLIGAN KONTZEPTUA
• ABIADURA HANDIKO TEKNIKA ARTIKULARRAK
• TEKNIKA NEURODINAMIKOAK
Aurkibidea
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko Terapia Ortopedikoa (OMT) gaur egun fisioterapia
garaikidearen atal garrantzitsua da eta paziente ugarien
tratamendurako sarritan erabiltzen diren teknika desberdinek
osatzen dute. Ehun bigunen eta giltzaduren asaldurak osatu
eta ebaluatzeko erabili ohi diren teknika multzoa da eta
hauen ekintza nagusia giltzaduren mobilizazioak dira.
Sarrera
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Helburu terapeutiko edo prebentibo jakin batekin aplikatzen
diren metodoek osatzen dute fisioterapiaren atal hau.
Metodo hauek eskuarekin gauzatuko ditugu, muskuluetan,
hazurretan, nerbioetan eta beste ehun desberdinetan eta
honen ondorioz era zuzen edo zeharkako baten erreakzio
fisiologiko ugari lortuko ditugu, muskuluen, giltzaduren eta
organoen asaldurak orekatu eta hauek sortutako mina
desagertarazteko helburuarekin.
Sarrera
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Sarrera
OMT “ofizialak” Kaltenborn-Evjenth metodoan du
bere oinarri nagusia. Giltzaduren asaldurak
diagnostikatu eta tratatzeko erabiltzen den metodoa
da baina ez da OMT-ak erabiltzen duen bakarra:
jakintzagai honek terapia ugari barneratu ditu,
fisioterapeutak bere eskuekin gauzatuko dituenak.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIANOMT metodoak
• Kaltenborn-Evjenth metodoa: ahur-ganbil arauean oinarritzen da eta berari esker
giltzaduraren mugimendu gabeziaren norabidea diagnostikatu eta indarren
aplikazioen norabidea erabakiko da.
• Maitland metodoa: anamnesi sakon baten ondoren, tratamendua gauzatuko da
(giltzaduren mobilizazioa, neurodinamika, kontrol-motorea,…) eta berriro ebaluatuko
da. Klinikak agintzen du.
• Mulligan metodoa: kokapen-akatsak konpontzeko giltzaduren irristapenak
erabiltzen ditu. MWM, NAG / SNAG, bendajeak eta autotratamenduak erabiltzen
ditu.
• McConell metodoa: kontrol motorea da bere oinarria, askotan EMG-z gidatua
muskuluen uzkurtze zehatza bilatzeko. Atalik ezagunena taping-a da.
• McKenzie metodoa: mugimenduen errepikapen edo mantentzeak erabiliz minaren
zentralizazioa bilatzen du (gorputz-adarretarantz badoa) eta baita honen gutxitzea
ere.
• Neurodinamika: nerbio-sistemaren mekanika eta fisiologiaren aplikazio klinikoa da,
haien artean lotuta baitaude eta, aldi berean, gihar eta hazurren funtzioan ere.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko terapia eta mina
Azken urteetararte, eskuzko terapiaren (ET) mekanismoak
azaldu dituzten eredu biomekanikoek ez dituzte teknika
aplikatzean gertatu daitezken efektu neurofisiologikoak
aipatu eta hauen garrantzia azpimarratu. Era berean, ez
ditugu tratamenduarekin lotuta dauden baldintza
psikologikoak aztertu eta kontutan hartu.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko terapia eta mina
Tratamenduen efektu biomekanikoek ez dute epe luzean
mantentzeko ahalmenik eta biomekanikaren zuzenketak epe
laburrean desagertzen direla antzeman dute ikerlariek.
Horrez gain, badirudi haztapena ez dela gorputz-atal
desberdinen kokapena eta mugimendua ebaluatzeko tresna
fidagarria.
ET osatzen duten tekniken doitasuna ez da batere handia
eta terapeuta desberdinek teknika berbera gauzatzean
parámetro zinetiko desberdinak erabiltzen dituztela ikusi
da.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko terapia eta mina
ETarekin lotutako indarrak ez dira aplikatzen diren
lekuarekiko espezifikoak eta terapeuta desberdinen artean
desberdintasunak daude haien inguruan. Teknikaren
aukeraketak ez du efektuetan eragin handirik, eta eragiten
dituen zeinu eta sintomak aplikatutako lekutik kanpo
agertzen dira.
Guzti hau kontutan hartuta hipotesi berri bat planteatu da,
gaur egun indarra hartzen ari dena: mekanismo
desberdinek hartzen dute parte ETren tratamenduaren
prozesuan.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko terapia eta mina
Mekanismo hauen artean gero eta garrantzitsuak
dira mekanismo neurofisiologikoak: Nerbio-
Sistema Zentralak (NSZ) eta Nerbio-Sistema
Periferikoak (NSP) minaren agerpenarekin lotutako
prozesuetan parte hartze handia dute.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko terapia eta mina
MEKANISMO PERIFERIKOAK
Muskulu eta hazurren lesioek inflamazio erantzun bat
eragiten dute kanpoaldean (periferian), konpontze-
prozesuaren hasiera dena eta minaren prozesamenduarekin
lotura duena. Inflamazio-bitartekariak eta nozizeptore
periferikoak elkartrukean dabiltza lesioari erantzuteko
orduan eta ETk prozesu honetan eragina izan dezake.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Eskuzko terapia eta mina
MUINEKO MEKANISMOAK
ETk bizkarrezur muinean efektuak ditu eta mina
modulatzeko mekanismotzat jotzen da. RNM bidezko
ikerketak egin ondoren, ET hipoalgesiarekin lotzen da, eta
baita deskarga aferentearekin, ekintza muskularraren
aldaketekin. Efektu guzti hauek muinaren zeharkako efektu
bitartekari batekin lotzen dira.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIANEskuzko terapia eta mina
MUINGAINEKO MEKANISMOAK
Gaur eguneko ikerketek minaren agerpenean muingaineko
egituren eragina azpimarratzen dute. Kortex prefontal
dorsolaterala (DLPC), amigdala, egitura gris periakueduktala
(PAG) eta aurrealdeko zingulatu rostrala (rACC) min-
esperientzian parte hartzen duten tresnak dira eta badirudi
ETk gune hauen aktibazioa jeisten duela.
Hau horrela, ETren erabilera Nerbio-Sistema Autonomoaren
erantzunekin eta mekanismo opioideen aktibaziarekin lotzen
da. Horrez gain, plazeboa, pazienteen itxaropena eta
faktore psikosozialak ere kontutan hartu beharreko
aspektuak dira ETren eragina aztertzean.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
MAX ZUSMAN: MINA
Eskuzko terapia eta mina
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
Fredddy M. Kaltenborn, OMT Sistema Nordikoaren sortzailea da.
40ko hamarkadan ornoetako patologiak zituzten pazienteekin lan
egiten ibili zen, hasieran Alemanian prestatzaie fisiko bezala (1945)
eta geroago Norvegian fisioterapeuta bezala (1949).
Fisioterapia tradizionalaren emaitzekin konforme ez zegoenez,
Mennel eta Cyriax medikuen lanetan arreta jarri zuen, ETan adituak
zirenak eta fisioterapeuten formakuntzan lan egiten zutenak.
Kaltenborn London-era joan zen 50ko hamarkadaren hasieran
Mennel eta Cyriax-en giltzaduren mobilizazioak ikastera.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIANKaltenborn-Evjenth kontzeptua
1973tik aurrera Sistema Nordikoa “Kaltenborn-Evjenth
kontzeptua” deitzera igaro zen, Olaf Evjenth fisioterapeutak
(Kaltenborn 1960an ezagutu zuena) egindako aurrerapenen
ondorioz.
Zehazki, bera intentsitate handiagoko entrenamenduak
nahiago zituen eta garapen-programa berriak ezarri zituen,
mugimendua eta mina kontrolatzeaz gain, etekina ere
ebaluatzen zutenak.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Metodoaren ezaugarriak
• Metodo honen lekualdatze-tratamenduak giltzaduren mobilizazio
leun eta eraginkorra ahalbidetzen du.
• Mugimenduaren lekualdatzeak ebaluatzen dira, trakzioan eta
irristaduran. Slack-a ebaluatuko dugu eta baita amaierako
sentsazioa ere.
• Kokapen tridimentsionalak mugimendua doitzen du.
• Ahur-ganbil arauak irristapenaren norabidea zein den azalduko digu.
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Características del método
• Tratamendurako teknika ugari daude, saio bakar baten gauzatu
daitezkenak.
• Hasierako diagnostikoa baieztatuko da arrisku gutxiko froga batekin.
• Eskuzko terapiaren aplikazio zehatza da, entrenatuta dagoena eta
ebidentzian oinarriturikoa. Pazientearen ikerketa eta ebaluazio
sakona ezinbestekoa da eta baita fisiología, anatomia, biomekanika
eta fisiopatologiaren ezagupena.
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Egokiespenak:
- Giltzaduren mugikortasun mugatua (hipomugikortasuna)
- Amaierako sentsazio arraroa.
- Hipermugikortasunak.
- Muskuluen, tendoien eta lotailuen asaldurak.
- Nerbioen asaldurak.
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Desegokiespenak:
• Neoplasia
• Inflamazioa
• Infekzioa
• Osteopenia
• Odol-sitemaren asaldurak.
• Hezur edo lotailuen haustura.
• Jaiotzetiko zenbait anomalía.
• Koagulazioaren arazoak.
• Irekitako azalaren lesioak.
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Planos de tratamiento de Kaltenborn
• Trakzio eta konpresioak giltzaduraren planoarekiko perpendikularrak
dira.
• Irristapenak planoarekiko paraleloak dira.
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mugatutako irristapen mugimenduaren ebaluazioa
• Irristapen-testa (metodo zuzena): irristapena gauzatu eta zein
norabidetan mugatuta dagoen ebaluatzen da.
• Kaltenborn-en ahur-ganbil araua (zeharkako metodoa): mugatuta
dagoen errotazioa zein den ebaluatu eta azalera artikularra ahurra
edo gandila den jakinda araua aplikatuko dugu.
Kaltenborn-Evjenth kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
BILL VICENZINO-ren HITZALDIA
Mulligan Kontzeptua
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
Mulligan Kontzeptua (Mulligan Concept), Eskuzko
Terapiako método guztiak bezala, anatomía, fisiología,
fisiopatología eta neurofisiologíako kontzeptu teorikoak
ditu oinarritzat. Hala ere, pazientearen agerpen
klinikoari eta fisioterapia diagnostikoari garrantzi
handiagoa ematen zaio.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIANMulligan Kontzeptua
Tratamendurako tekniken izenak “mugimendua duten
mobilizazioak (MWM)” gorputz- adarretan eta “irristapen
apofisiario naturalak (NAG)” eta “mantendutako
irristapen apofisiario naturalak (SNAG)” bizkarrezurrean.
Teknika hauen oinarrian Mulligan-ek aipatzen zuen akats
posizionala dago. Akats hau kanpoko indar baten bitartez
zuzenduko dugu, gehienetan errotazio edo traslazio
mugimendu bat erabilita.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan KontzeptuaEbidentzia
Mulliganen erabilera justifikatzen duten maila altuko ikerketa
ugari daude, muskulu, hazur, tendoi eta abarren patología
tratatzeko orduan, bereziki ondorengoak:
• Alboko epikondilalgia
• Orkatilaren bihurritua
• Mindutako sorbalda eta impingement-a
• Buruko mina eta zorabio zerbikogenikoak.
• Bizkarreko mina
Beraz, aipatutako patologietan kontutan hartu beharreko
tratamendurako aukera da.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
Ezaugarriak
• Lerrokatze normala ezarri eta mugimenduaren ezaugarri
zuzenak normalizatu.
• Mina desagertarazi.
• Norabide aldaketa txikien erabilpena baliagarria izan
daiteke.
• Orokorrean intentsitate baxuko ariketa.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
Oinarri orokorrak
• Minik ez.
• Berehalakoa.
• Denporan zehar mantetzen den onura.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
Metodoaren oinarriak
1. Zeinu alderagarriak identifikatu.
2. Mugimenduari mugimendu osagarria aplikatu.
3. Tratamenduaren maila eta planoen konbinazio egokia
lortzeko ikertu.
4. Tratamenduaren progresioa gainpresioarekin.
5. Hesgailuak.
6. Autotratamendua.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
MWMs (mugimendua duten mobilizazioak)
• Mugimendu osagarria + mugimendu aktibo / pasiboa.
• Mugimendua minaren edo erresistentziaren ondorioz
mugatuta dagoenean baliagarria, edo isometrikoa
gauzatzean mina agertuz gero.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan KontzeptuaAutotratamendua MWMs (mugimendua duten mobilizazioak)
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
NAG (Natural Apophyseal Glides)
• Mobilizazio kulunkaria, zabaltasun ertainetik amaierako
zabaltasuneraino doana.
• Norabide anitzetan mugaturiko mugimendua.
• Maila anitzeko disfuntzioa.
• C2tik D3ra, erdialdean edo alde bakarrean.
• Beste teknikek eragindako ondoezak edo egoera
akutuan dauden edo paziente nagusietan aplikatzeko
baliagarria.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
NAG (Natural Apophyseal Glides)
NAG-en BIDEOA
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
Reverse NAG (Natural Apophyseal Glides)
• C5 eta D4 bitartan erabilgarriak, erdialdean edo alde
bakarrean.
• NAG-en erabilerak ondoeza dakarrenean.
• Hedapenaren norabidean mugimendua mugatua
dagoenean erabilgarriak.
• NAG-ak baino teknika indartsuagoa.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
Reverse NAG (Natural Apophyseal Glides)
REVERSE NAG-en BIDEOA
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
• Mugiemendu aktibo eta osagarriaren konbinazioa.
• Norabide anitzetan mugatutako mugimendua.
• Maila bakarreko disfuntzioa.
• Erdialdekoa edo alde bakarrekoa.
SNAG (Sustained Natural Apophyseal Glides)
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Mulligan Kontzeptua
SNAG (Sustained Natural Apophyseal Glides)
SNAG-en BIDEOA
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Abiadura handiko giltzadura-teknikak
Eskuzko terapiaren tresnak dira, zabaltasun gutxikoak eta
abiadura handikoak. Thrust teknikek beti muga
fisiologikoak errespetatu behar dituzte: thrust teknika
batekin posible da giltzaduren irekiera lortzea giltzaduren
zabaltasunaren barnean.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Abiadura handiko giltzadura-teknikakDesegokiespenak
• Artritisa, artrosia.
• Infekzioa.
• Neoplasia
• Osteomalazia
• Haurdunaldia, umeak, adin handiko pazienteak.
• Hazurren desegonkortasuna..
• Hausturak / luxazioak / bihurdura egin berriak.
• Hazurren malformazioak.
• Odol-sistemaren asaldurak (AVB, aneurisma, HTA, bihotzekoa)
• Asaldura neurologikoak (hernia diskala, cauda equina, mielopatiak,…)
• Asaldura psicologikoak.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Neurodinamika
Neurodinamika Klinikoa nerbio-sistemaren mekanika eta fisiologia
klinikan aplikatzean datza, biak euren artean erlazionatuta daudelako
eta gihar eta hezaurren funtzioekin integratzen direlako.
Nerbio-sistemaren mekanika eta fisiologia diagnostiko eta eskuzko
tratamenduan barneratzen ditugu, gihar eta hezurren disfuntzioak
tratatzeko helburuarekin, beti ere fisioterapeutaren erabakiak eremu
ziur eta eraginkor baten kokatuz.
Michael Shacklock-ek metodo sistematiko eta praktiko bat garatu du,
eta metodo hortan egituren bereizketa eta sekuentziazioak
fisioterapeutarentzako oso baliagarriak diren kontzeptu berritzaileak
dira, osagai neuralen bat duten hezur eta muskuluen arazoak tratazeko
orduan.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Neurodinamika
Disfuntzio neuralaren zeinu klinikoak:
• Minari ihes egiten dion jarrera.
• Mugimendu aktiboaren asaldura.
• Mugimendu pasiboaren asaldura, aktiboaren berdina
denean.
• Test Neurodinamikoei erantzun ez normala.
• Nerbioa haztatzean alodinia.
• Disfuntzio neurala azaltzen duen zergati baten
ebidentzia.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
NeurodinamikaTest neurodinamiko positiboa:
• Sintomak:
• Pazientearen sintomak eragiten ditu.
• Sintomarik gabeko aldean erantzun desberdina.
• Muskulu-erresistenzia ez normala mugimenduan.
• Mugatutako mugikortasuna alde osasuntsuarekin
alderatuz.
• Egituren bereizketa: gune bateko egitura neuralak
mugitu, gune bereko hezur eta muskuluen ehunei eragin
gabe.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Neurodinamika
Arretak
• Prozesamendu zentraleko mekanismoekin lotutako
sintomak.
• Zeinu neurologikoen okertzea edo nerbioen gabezi arina
eragiteko aukera duen lesioa.
• Interfase mekanikoetako ehunetako lesioa.
• Inflamazioak, infekzioak, birusak.
• Nerbio-sentikortasun handia.
• Min handi edo akutua.
• Radiculopatiak.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Neurodinamika
SLUMP TEST
• Pazientea eserita, oinak zintzilik dituela.
• Kontaktuak:
• Bertsio aktiboa: 0
• Bertsio aktibo-lagundua: C7- bularrezurra.
• Bertsio pasiboa: C7-okzipitala eta orkatila.
• Osagaiak:
• Bizkarreko Slump-a
• Tolespen zerbikala
• Belaunaren hedapena
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Neurodinamika
SLUMP TEST: erantzun normala
• Hasierako posizioan sintomarik ez.
• Bizkarreko slump-a: gune dortsalean tentsioa.
• Tolespen zerbikala: D8-D9 gunean erdialdeko mina.
• Belaunaren hedapena:• Belauna eta izterraren atzealdean tentsioa.
• Hedapenaren zabaltasuna aldatu daiteke.
• Zerbikalen hedapenarekin hobetu.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
Neurodinamika
Sliders: irristapen teknikak
• Mugimendu neurodinamikoak dira, egitura neuraletan
alboko egiturekiko irristapen mugimendu bat sortzen
dutenak. Zabaltasun handiko mugimenduak dira.
• 4-5 serie x 5-30 errepikapen.
• Ez dira sintomak agertu behar edo teknika amaitzean
desagertu behar dira.
• Lehenengo saioaren ondoren ez eman
autotratamendurik.
• Mina gutxitzen dute eta mugikortasun neurala hobetu.
• Tratamenduaren hasierako faseetan.
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
• Hoch MC, McKeon PO. The effectiveness of mobilization with movement at improving dorsiflexion after
ankle sprain. J Sport Rehabil. 2010 May;19(2):226-32. ↑
• Ho CY, Sole G, Munn J. The effectiveness of manual therapy in the management of musculoskeletal
disorders of the shoulder: a systematic review. Man Ther. 2009 Oct;14(5):463-74. Epub 2009 May 21. ↑
• Kachingwe AF, Phillips B, Sletten E, Plunkett SW. Comparison of manual therapy techniques with
therapeutic exercise in the treatment of shoulder impingement: a randomized controlled pilot clinical
trial. J Man Manip Ther. 2008;16(4):238-47. ↑
• Herd CR, Meserve BB. A systematic review of the effectiveness of manipulative therapy in treating
lateral epicondylalgia. J Man Manip Ther. 2008;16(4):225-37. ↑
• Reid SA, Rivett DA, Katekar MG, Callister R. Sustained natural apophyseal glides (SNAGs) are an
effective treatment for cervicogenic dizziness. Man Ther. 2008 Aug;13(4):357-66. Epub 2007 Oct 22. ↑
• Teys P, Bisset L, Vicenzino B. The initial effects of a Mulligan’s mobilization with movement technique
on range of movement and pressure pain threshold in pain-limited shoulders. Man Ther. 2008
Feb;13(1):37-42. Epub 2006 Oct 27. ↑
• Vicenzino B, Paungmali A, Teys P. Mulligan’s mobilization-with-movement, positional faults and pain
relief: current concepts from a critical review of literature. Man Ther. 2007 May;12(2):98-108. Epub
2006 Sep 7. ↑
• Vicenzino B, Branjerdporn M, Teys P, Jordan K. Initial changes in posterior talar glide and dorsiflexion
of the ankle after mobilization with movement in individuals with recurrent ankle sprain. J Orthop Sports
Phys Ther. 2006 Jul;36(7):464-71. ↑
BIBLIOGRAFIA
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
• Moulson A, Watson T. A preliminary investigation into the relationship between cervical snags and
sympathetic nervous system activity in the upper limbs of an asymptomatic population. Man Ther. 2006
Aug;11(3):214-24. Epub 2006 Jul 3. ↑
• Slater H, Arendt-Nielsen L, Wright A, Graven-Nielsen T. Effects of a manual therapy technique in
experimental lateral epicondylalgia. Man Ther. 2006 May;11(2):107-17. ↑
• Collins N, Teys P, Vicenzino B. The initial effects of a Mulligan’s mobilization with movement technique
on dorsiflexion and pain in subacute ankle sprains. Man Ther. 2004 May;9(2):77-82. ↑
• Paungmali A, O’Leary S, Souvlis T, Vicenzino B. Hypoalgesic and sympathoexcitatory effects of
mobilization with movement for lateral epicondylalgia. Phys Ther. 2003 Apr;83(4):374-83. ↑
• Exelby L. The Mulligan concept: its application in the management of spinal conditions. Man Ther.
2002 May;7(2):64-70. ↑
• Hearn A, Rivett DA. Cervical SNAGs: a biomechanical analysis. Man Ther. 2002 May;7(2):71-9. ↑
• Abbott JH. Mobilization with movement applied to the elbow affects shoulder range of movement in
subjects with lateral epicondylalgia. Man Ther. 2001 Aug;6(3):170-7. ↑
• Abbott JH, Patla CE, Jensen RH. The initial effects of an elbow mobilization with movement technique
on grip strength in subjects with lateral epicondylalgia. Man Ther. 2001 Aug;6(3):163-9. ↑
• Moutzouri M, Billis E, Strimpakos N, Kottika P, Oldham JA. The effects of the Mulligan Sustained
Natural Apophyseal Glide (SNAG) mobilisation in the lumbar flexion range of asymptomatic subjects as
measured by the Zebris CMS20 3-D motion analysis system. BMC Musculoskelet Disord. 2008 Oct
1;9:131. ↑
BIBLIOGRAFIA
FISIOTERAPIAN ESKU HARTZEKO METODO ESPEZIFIKOAK
ORTOPEDIAN
• Morishita Y, Hida S, Naito M, Arimizu J, Marsushima U, Nakamura A 2006. Measurement of the local
pressure of the intervertebral foramen and the electrophysiologic values of the spinal nerve roots in the
vertebral foramen. Spine 31 (26) 3076-3080
• Shacklock M 2005. Clinical Neurodunamics. Elsevier, Oxford.
• Slipman C, Plastaras C, Palmitier R, Huston C, Serenfeld E 1998. Sympton provocation of
fluoroscopically guided cervical nerve root stimulation. Are dynatomal maps identical to dermatimal
maps? Spine 23 (20) 2235-2242
• Takahashi K, Kagechika K, Takino T, Matsui T, Miyazaki T, Shima I 1997. Changes in epidural pressure
during walking in patients with lumbar spinal stenosis. Spine 22(9): 1045-1046.
BIBLIOGRAFIA