�
gaire) : amzil wurtan - amzil wurtan11. Acridiens : iburqsn iburqesn
جراديات
12. Acrobate (marsupial) : afraksssi - afraksi (neo) بهلوان
13. Aculéates, porte - aiguillon : id bu isuqqas id bu isuqqas (neo) ذوات احلمة
14. Addax (antilope, mam): amllal, amlal - amellal, amlal مهاة، أداكس
15. Addax à nez tacheté (Addax nasomaculatus, mam) : tasgint - tasgint أبو عدس
16. Aeschne (ins): abrzggu - ab--erzeggu سرمان
17. Agame (rept): talmvudi talemɣudi - amtvtv حرذون Agama colonorum : amteɣteɣ (imteɣteɣen)
1. Abdomen des sauterelles, des insectes : aguniä - aguniḍ بطن احلشرة أو ما يشبه
2. Abeille : tizzwit, tizizwit - tizzwit, tizizwit نحلة
- Essaim d’abeilles sauvages: aäräur, aålif aäräur - aḍerḍur, agʷlif aḍerḍur
- Abeille charpentière, xyloco--pe : TIZIZWIT TADRVALT tizizwit taderɣalt قعثبان أزرق
3. Able, ablette (pois) : aslm amlsslal, amllal - aslem amellal, umlil سمك أبيض
4. Acanthocéphale : asnnanixf - asennanixef (isennanixefen) (neo) شائك الرأس
5. Acarne, bogue ravelle, pageau blanc (pois) : taçnagt - taẓnagt
6. Acarus, sarcopte de gale: tilsslict - tillict جرب قملي
7. Acére : aåirar - agʷirar عدمي القرون
8. Achigan (pois) : acigan - acigan فرخ أسود
9. Acranien : war iqlquln war iqelqulen (neo) الجمجمي
10. Acrida (esp.de criquet non gré--
18. Agame variable (rept): tamssklklt - tamkelkelt
19. Agame de bibron (rept) : tafussnast iblankiwn - tafunast iblankiwn.
(14)
(2)
�
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
�
20. Agame à queue épineuse, uromastix, fouette queue (rept): aåjjim, aprdan, agizam, agzzaram agʷjjim, aḥerdan, agizam, agez--zaram ضب
21. Agami (ois) : agami - agami (neo) يعجمي
22. Aglosse : war ils - war iles (neo) عدمي اللسان
23. Agneau : alqqav, anuguä alqqaɣ, anuguḍ حمل
- Agneau qui ne tête plus : izimmr izimmer.
24. Agnelle : tavla, taratt, tizimmrt, taɣla, taratt, tizimmert شويهة
25. Agouti (rong): aguti - aguti (neo)أغوطي
26. Agrobate roux, Cercotrichas galactotes (ois) : tlbakku, tlåjjim telbakku, telgʷjjim.
27. Aigle : igidr - igider عقاب
Aigle ibérique : tawayya igadrn tawayya igadern عقاب إيبيري
28. Aigle de mer, raie-aigle (pois) : tafunast n ilel - tafunast n ilel
29. Aigle pêcheur : igidr anåmar igider anegmar (neo)
44. Altise, tiquet, puce de terre (ins) : aggurdi wakal aggurdi wakal (neo) نطاطة )برغوث البساتني(
45. Alucite des céréales (teigne du blé), Sitotroga cerealella : imissyyl imiyyl سوسة احلبوب
46. Ambystome : tagdst llmiksssik tagdest llmeksik (neo) سمندل املكسيك
47. Ammomane (ois) : tabgnst tabgenst يرمل
- Androctonus mauretanicus : bussvardm buɣardem
- Androctonus amoreuxi : ivirc iɣirc
57. Âne : avyul, ayçä aɣyul, ayẓed açiä aẓid حمار
- Âne de couleur foncé : avyul adssvmum (idvmumn) aɣyul adeɣmum (ideɣmumen)
- Petit âne qui ne grandit pas: apnsur aḥensur دوبل
58. Ange de mer, Squatine (pois) : talfsa talefsa مالك
59. Albinos (mouton, chameau) : amanar amanar أمهق
60. Anguille (pois) : tazlmt, tizlssmi, tazilma, ifivr n ilel, aslbap tazelmt, tizelmi, tazilma, ifiɣer n ilel, aselbaḥ أنقليس سّلور
61. Animal : amudr amudr حيوان - Sauvage : axxu axxu حيوان وحشي
- Carnassier sauvage nuisible
(20)
30. Aigrette : taquqact taquqact )قنزعة )على رأس الطائر
31. Aigrette garzette : mlal avu - mlal aɣu, ablbal abelbal بلشون أبيض
32. Aiguillat commun (pois) : bu taççit - bu taẓẓit سمكة اإلسكندر
33. Aiguillette, aiguille de mer, or--phie (pois) : isgni isegni - tissssgnit n ilel - tissegnit n ilel براك- خرمان
34. Aile : ifr, afraw, afriw ifer, afraw, afriw, tibillut tibillut جناح
35. Alauda desertorum (ois) : aäaluj aḍaluj (iḍalujen) مكاء
36. Alcyon : alsyun alsyun (neo) ألسيون
37. Aleurode (mouche blanche) : izi umlil - izi umlil ذبابة بيضاء
38. Alezan : atlav atlaɣ حصان أصهب 39. Alifère : amafraw amafraw
(neo) مجنح 40. Alose (pois) : acbuq, ablav
acbuq, ablaɣ شابل
41. Alouette (ois) : asmayun asma--yun قنبرة
- Alouette de passage : afrgvul afergɣul
42. Alouette des champs (Alauda arvensis), ois : takoyust, tamkyuät, aloyuä takɛyust, tamkyuḍt, alɛyuḍ قبرة الحقول
43. Alouette huppée (cochevis), Galerida cristata (ois) : tanpbaät, tavaydut, amvayud, tizirra tanḥebaḍt, taɣaydut, amɣayud, tiz--irra قوبع
(44)
48. Ammomane Isabelline- Am--momanes deserti (ois): tagäiät umrdul - tagḍiḍt umerdul قبرة البادية
49. Amphibien : amannkal - amankal* (imankalen) قازب، برمائي
50. Amphipodes : iyugäarn iyugḍaren (neo) مزدوجات األرجل
51. Amphisbène (rept) : agrawal agrawal قهيقران
52. Ampullaire (gros escargot) : abuprar- abuḥrar حلزون كبير
53. Anatife (moll) : tifnzit, tifnzssit n twayya - tifenzit, tifnzit n twayya هدابية األرجل من القشريات
54. Anakonda (eunecte, rept) : anakunda - anakunda أناكوندا
55. Anchois (poi) : tabina, acäun tabina, acḍun هف، بلم، سمور
56. Androctonus (espèce de scor--pion) :
(52)
(lion, hyène, chacal..): tawwa tawwa حيوان من الضواري الالحمة املفترسة
- Domestique : aywal aywal أليف حيوان
- Aquatique : amudr n waman amud--er n waman حيوان مائي
- Nocturne : amssrdal amsserdalليلي، رامس حيوان
�
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
�
- Tacheté : abrar abrar ،حيوان مبقع أرقط
62. Annélides : ibutcln ibutceln حلقيات
63. Anodonte (moll) : aruxsan aruxsan هتمية
64. Ânon : asnus, apjud akrcun as--nus, aḥjud akercun جحش
65. Anophèle, moustique de la fièvre (ins) : abiba n tawla abiba n tawla (neo) بعوضة املالريا
66. Anoures : igräiän, iåjäaän igrḍiḍen, igʷjḍaḍen بتراوات، عدميات الذنب
67. Antenne d’insectes : taska taska قرن االستشعار لدى احلشرة
anulis. 72. Aoutât, trombidion, rouget :
fuqqs fuqqes قمل خملي، خاشية 73. Aphidiens (puceron) : açnss
bub, axuxxu, buzgåav, busïïaf aẓenbub, axuxxu, buzeggʷaɣ, buṣeṭṭaf أرقيات
74. Apidés: ibrzzwan iberzzwan نحليات
75. Apivore : abaqzzwi abaqez--zwi ناحل ) آكل النحل ويرقاته(
76. Aplysie, lièvre de mer (moll) : bu uslham bu uselham من الرخويات
77. Apode : war aäar war aḍar (neo) عدمي األرجل
78. Apprivoisé : amgrud amegrud مدجن
79. Aptère : war ifr war ifer (neo) عدمي اجلناح
80. Ara : ara ara (neo) أرة 81. Arachnides : ibvaynusn
ibɣaynusen (neo) عنكبوتيات 82. Araignée : takkalt takkalt,
tabakkalt tabakkalt, tissist tis--sist, tastit tastit, tabaxxa tabaxxa, tabluvma tabluɣma, asaras asaras, tivivit tiɣiɣit, tumväi tumeẓḍi, wasszrvan wazerɣan, tiblaquc tiblaquc عنكبوت
83. Araignée-loup, lycose, taren--tule (arach): tabvaynust tabɣaynust خندرق، عنكبوث ذئبية
84. Araignée mâle (arach) : awnenni, awlelli awnenni, awlelli ذكر( عكاس )العنكبوت
85. Araignée sauteuse (saltigrade):
tabanärama, tanärama tabanḍrama, tanḍrama
86. Arapède : tafult, tigämt ta--fult, tigḍemt
87. Arboricole : mzdvddag mzdeɣaddag (neo) ساكن األشجار
88. Arenicole : mzdvmlal mzdɣamlal (neo) في ويعيش )ينمو رملي )الرمل
89. Arête de poisson : taççit n islm taẓẓit n iselm (tiẓẓa) حسكة
90. Argéope (grande araignée) : ivivi iɣiɣi.
91. Argus : argus - argus (neo) أرغوس
92. Argyronète : taysusut wamanة takkalt waman s takkalt waman, tay--susut waman رتيالء املاء
93. Arthropodes : ivlifäarn iɣlifḍaren (neo) مفصليات األرجل
94. Artison (ins) : aramud aramud أرضة، عثة، سوسة
95. Ascalabotes : iqqlan - iqqlan وزغيات
96. Ascidie : tayddidt tayddidt (neo) قربية
97. Asile (ins) : abarzzi abarezzi عنتر
98. Asopie (ins) : tawkkat n ugårn,
tabxxuyt n uwrn tawkkat n uggʷren, tabexxuyt n uwren دودة الدقيق
99. Aspic, serpent de Cléopâtre (rept) : iffil, iffil, ناشر، صل
100. Asticot (larve de mouches) : aktca, zuzo aktca, zuzɛ سرفة الذباب
101. Astérie, étoile de mer : itri n ilel, itrill itri n ilel, itrill جنمة البحر
102. Athérine: bi izvla bi izɣla حساس، هف
103. Atropos, sphinx « tête de
mort », Achérontia Atropos : tanulya tanulya
104. Autour: afalku afalku باز Autour des palombes (accipiter
gentilis) : amdda n ifullusn amdda n ifullusen
105. Autruche : asid, asil, ansshil, akayc, advdav asid, asil, an--hil, akayc, adeɣdaɣ, taẓewẓawt (au--truche femelle) نعامة
68. Antilope (mam): amllal, tamsslalt, tabariät n tamsna amllal, tam--lalt, tabariḍt n tamesna ظبي
69. Antilope addax (mam): amrur, amllal, amlal amrur, amllal, amlal (imruren)
70. Antilope cheval (mam), hip--potragus equinus : acamul acamul (icumal), ajmul ajmul (ijʷmlan), ajassmul ajamul (ijumal)
71. Anolis (lézard des forêts d>Amérique du Sud, rept) : anulis
(82)
(64)
(107)
106. Autruche (mâle) : asid asid (isiden), isidi isidi (isidan), anhal anhal (inhal), abal abal (abalen), wavuss waɣuss ظليم
�
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
�
107. Autruchon : akrt akert رأل )فرخ )النعامة
108. Auxide, melva (pois) : azduz n ilel azduz n ilel
109. Babouin : ahrrandu - aher--randu قردح، قردوح
110. Babouin doguéra, Papio cyn--ocephalus : iwrkd iwrked
111. Babiroussa : ilf n babirusa - ilef n babirusa
112. Babine : babouine : axmum ax--mum مشفر اجلمل
113. Baie : awras - awras, aras aras كميت من اخليل
114. Balane (moll) : tifnzit - ti--fenzit بلوط البحر
115. Balaou (demi-bec), scombré--soce (pois) : izäi n ilel izḍi n ilel
116. Baleine (ceta) : tizmkt, tassvava - tizmekt, taɣaɣa بال
117. Baleine à bosse : alvm n ilel alɣʷm n ilel كبعة القطب
118. Balestrine, milandre : aydi n ilel aydi n ilel
119. Baliste (pois) : ilf n ilel, uccn ilef n ilel, uccen, ɛli iẓjjan عنز، عنز املاء
120. Banc de poissons : advar n islman, adgaç n islman adɣar n isel--man, adgaẓ n iselman سرب السمك
121. Bar, loup de mer (pois) : amtsswar, azziw amtwar, azziw قاروس
122. Bar marocain, tassergal (pois): tasargalt, asargal tasar--galt, asargal- le petit du bar Ma--rocain (pois): tisktit tisktit
123. Bar truité, loup truité (pois) :
uccuk, ablav uccuk, ablaɣ. 124. Bardot, bardeau: acardan
acardan, asrdvyul aserdɣyul نغل
Bardot inutile faible ou malade: aäavur aḍaɣur بردون ال يحمل وال يحرث من جراء هزاله ومرضه
125. Bariolé: abrbac, abrar ab--erbac, abrar مبرقش، مبقع
126. Bartavelle (ois) : askkur aëussmi asekkur aṛumi (neo) حجل رومي
127. Basset : icnär icenḍer كلب زئني
echa) : avbub, avyul n tskwrin, tassfullust n wakal aɣbub, aɣyul n tes--kwrin, tafullust n wakal شكب دجاجة ،األرض
133. Bécassine commune : tissss
139. Bernard l’hermite (Crust) : aäku aḍku سرطان ناسك
Bernard l’hermite sp. Gonfaron (Eupagurus prideauxi): avufal aɣufal
140. Bernicle, bernache, bar--nache, bernique, chapeau chinois : tiï n tvyult, tiï n uvyul, tazvurt tiṭ n teɣyult, tiṭ n uɣyul, tazɣurt صحنية ))نوع من احملار
141. Bestiole: tawina tawina خشاش
142. Bête : taywalt taywalt ،دابة بهيمة
143. Bête de somme : amktar, amaytar amektar, amaytar
Bête faisant partie d’un attelage : afllu afellu
(126)
128. Batraciens : imqrqurn imqer--quren ضفدعيات
129. Baudroie, lotte de mer, poisson pêcheur (pois) : abvbav abeɣbaɣ, agrgr agerger عفريت البحر
130. Bauge : amälas amḍlas ،وجار جحر الضبع أو اخلنزير البري أو نحوهما
131. Bec : avnbu, avnbub, aqabub, akuskum, akmkum aɣenbu, aɣenbub, aqabub, akuskum, akemkum منقار
- Bec de la cigogne ou autres échassiers : tatna tatna
132. Bécasse, bécassine (ois,
(131)
gnit waman tissegnit waman شنقب 134. Bécassine des marais (ois) :
tafullust n waman tafullust n waman شنقب مائي
135. Bécasse de mer, trompette de mer (pois) : arabuç arabuẓ
136. Belette, mustela numidica (must) : taçläaman, izm ivrdayn, tazgaga, awartiw, tarddi (tirdssdiwin), tadvavat, tadqqat, wumaz taẓelḍaman, izem iɣerdayn, tazga--ga, awartiw, tareddi (tireddiwin), tadɣaɣat, tadeqqat, wumaz ،سرعوب ابن عرس
137. Bélier : izimmr, ikrri abrkus izimmer, ikerri, akrar, abrkus كبش
- Jeune bélier : avla aɣla (iɣlwan)138. Bergeronnette (ois) : tamss
krazt, tabuzgrazt, tamsaysut, amsaysu, tagäiät n wulli, agäiä iyugawn tamekrazt, tabuzgrazt, tam--saysut, amsaysu, tagḍiḍt n wulli, agḍiḍ iyugawn ذعرة
Bergeronnette grise, motacilla alba : tagzmimit tagzmimit
(139)
144. Bêtes fauves : imzubav, iäussras imzubaɣ, iḍuras حيوانات متوحشة )ذات الشعر األشقر كاألسود والظباء واأليائل
145. Bête de proie, bête féroce : amulas, tawwa amulas, tawwa ،سبع حيوان مفترس
146. Bêtes sauvages : iäuras, axxu iḍuras, axxu (axxuten) ،وحيش وحش
147. Bétail : tawti, tamaäint tawti, tamaḍint ماشية
148. Bettongie, rat-kangourou, potorou : avrdaskanguru aɣerda - kanguru (neo)
�
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
�
149. Bicéphale : asinixf asinixef (neo) ذو رأسني، ثنائي الرأس
150. Biche : tizrzrt, tamlalt, taznæät tizerzert, tamlalt, tazenkʷḍt آيلة
151. Bigorneau, (Littorina neri--oides), moll : abrkawc aberkawc سندانية
152. Bihoreau ou héron de nuit (ois, écha) : irk n iä irek n iḍ (neo) واق الشجر، غراب الليل
160. Boa des sables, boa javelot, eryx jaculus, jaculus, eryx javelot : tifiVra tadrValt tifiɣra taderɣalt دساس، حية دفانة، حية تندس حتت التراب
161. Blennie, baveuse (pois): amussgur amugur
162. Bœuf : afunas, azgr, ayug afunas, azger, ayug
- vieux bœuf : abVaw abɣaw163. Bogue: awurdm, acmcaw,
tarVzlt awurdem, acemcaw, tarɣzlt بوگ
164. Bois (cornes de cerf): ackaän ackaḍen قرون األيل
165. Bombardier (brachinidae : es--pèce de carabe) : ibçäi, bubçäi, aqrcam ibeẓḍi, bubeẓḍi, aqwrcam قذاف
166. Bonite: irVl, taïnnit irɣel, taṭennit بونيت
167. Bonite à dos rayé, pélamide: abayrun abayrun
amkkartu, ankkur, abukir, aqetrib, amekkartu, anekkur تيس فتي
- Bouc d’un age moyen : anugu, alabaq, abrriä anugu, alabaq, aberriḍ تيس من سن متوسطة
- Bouc à grandes cornes droites : abaskaä abaskaḍ كبيرة قرون ذو تيس مستقيمة
- Bouc barbu : abavaä abaɣaḍ تيس ذو حلية
- Vieux bouc : avaä aɣaḍ تيس هرم
170. Bourdon : ardiç, biräiç, axrziz, abarduz, axrzuz, wagssganziz, aganziz, afraj ardiẓ, birḍiẓ, axerziz, abarduz, axerzuz, waggan--ziz, aganziz, afraj طنانة، زنانة
173. Bouvillon: ayyug, afntus, agayz, agagz ayyug, afentus, agayz, agagez جدع، عجل
174. Bouvreuil (ois): tadayma ta--dayma دغناش
175. Bovins: izgarn, ifunasn, imussgayn izgaren, ifunasen, imugayn بقر
176. Brachine, brachyne (brach--inidae) : agrctal agerctal فساءة
177. Brachipodes : iviläarn iɣilḍaren (neo) عضديات األرجل
178. Brachycéres : awzlisk awze--lisk (iwzlisken), aåzlisk agʷzelisk (igʷzelisken) (neo) قصار القرون
179. Brachydactyle : awzl^äaä, aåsszläaä awzelḍaḍ, agʷzelḍaḍ (neo) قصير األصابع
180. Brachyoures : awzlmvil awzelmɣil (awzelmɣilen) (neo) قصار الذيل
181. Bradype, paresseux: amxuyn amxuyn (neo) كسالن
182. Branchies, ouies: afuck afuck (ifucken, ifucka) خياشيم السمك
183. Brebis : tili, tixsi, tahssruyt tili, tixsi, tahruyt (ulli, tatten) شاة
- Jeune brebis : tavla taɣla شاة فتية
- Vieille brebie : tamdrast tam--drast شاة هرمة
-Brebis noire ou à tête noire : tapssggant taḥggant شاة سوداء أو ذات رأس أسود
-Brebis dont la laine est blanche : tazrrift tazerrift شاة ذات صوف أبيض
-Brebis (ou chèvre) qui a perdu
(126)
153. Binturong ou chat ours : amucc abubbaç amucc abubbaẓ (neo)
154. Biset : açäuä aẓḍuḍ حمام طوراني
155. Bison : aramul umadav aramul umadaɣ* بيسون
156. Bivalve : ijvlaln ijeɣlalen ذوات املصراعني
157. Blaireau (must): isirru, awäal isirru, awḍal غريراء، غرير
158. Blatte, cafard: azglallu azeglallu (izeglulla), axadc axa--dec (ixudac), ibinäëi ibinḍeṛi (ibanḍeriwn), tabapcuct tabaḥcuct صرصار، بنت وردان
159. Boa: aVzfiVr aɣezfiɣer * بواء، أصلة
(169)
168. Bosse : taæra, tayyu, tuærin, tuya takʷra, tayyu, tukʷrin, tuya حدبة
169. Bouc : aqlwac, azalaV, ahuk aqelwac, azalaɣ, ahuk تيس
- Jeune bouc : abukir, aqtrib,
(170)
- Bourdon des jardins : wagganziz n wurtan wagganziz n wurtan (neo)
- Bourdon des prés : wagganziz n ilmatn wagganziz n ilmaten (neo)
- Bourdon forestier : wagganziz n tagant wagganziz n tagant (neo)
- Bourdon lapidaire/des pierres : wagganziz n içran wagganziz n iẓran (neo)
171. Bouse: tarfa, arffuc, tiskin tiskin, tarfa, arffuc ،جلة، خثي روث البقر
172. Bousier: brroziz, izinzr, ajnkikr, su^^älu berrɛziz, izinzer, ajenkiker, suḍlu جاللة
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
son petit : tavummat taɣʷmmat شاة فقدت صغارها
184. Brème de mer, hirondelle de mer ou castagnole : tiflillst, aVrda n ilel tiflillest, aɣerda n ilel
185. Brévilingue : aåzlils agʷzliles (neo) (igʷzlilesn) قصار األلسنة
186. Brocard, broquard, chevreuil, cerf daim (mam) : izrzr izerzer )يحمور )من األيائل
187. Brouteur : anfrad anefrad188. Bruant (ois) : tibibïï
tibibeṭṭ برقش 189. Bruant striolé (ois): tattngss
biwt, tibiqqct, timtcbibit tat--tengbiwt, tibiqqect, timtcbibit
- Bruant fou : busmmun busemmun
tazart witṛuk, aɣyul n tazart 196. Bupreste : azbbnbr, aznbiss
br azebbenber, azenbiber نافخة البقر
197. Busard (ois): takrmdda tak--ermedda (ikermeddiwn), Payay ḥayay سقاوة، مرزة، أبو عميرة
198. Busard des marais (ois): tafrma taferma مرزة البطائح، مرزة املستنقعات
lu azeglallu (izeglulla), axadc axa--dec (ixudac), tabaxcuct tabaxcuct, agrlellu agerlellu, amillus amillus صرصار، بنت وردان
206. Caille : tazrklla, abayp, tazssrkrakt, abräal aäräur tazerkella, abayḥ, tazerkrakt, aberḍal aḍerḍur فري سمانى
Caille des blés (Coturnix coturnix) : tamryust tameryust
207. Caiman : akayman akayman (neo) كيمان
208. Calamar, acalamar: amssrmä, amarmaä, amwad, ifis n ilel amermeḍ, amarmaḍ, amwad, ifis n ilel سبيدج
209. Calandre (charancon) : akuz akuz سوسة القمح
210. Calao gris (oiseau - rhi--nocéros), ois : asllifuk asellifuk (isellifuken), tyllaku tyellaku قرين أبو
- Calao à bec noir (lophoceros na--
212. Campagnol, rat des champs : avrda n tråa aɣrda n trgʷa فأرة احلقل
213. Cane (ois) : tabrikt tabrikt بطة
214. Canard : abrik, tafullust n waman abrik, tafullust n waman بط
Canard colvert (Anas platyrhyn--chos) : ajrlaw ajerlaw
215. Canard sauvage (ois) : taknjassmumt takenjamumt بلبول، بط بري
(189)190. Bruche : timtcit timetcit
سوسة191. Bruche de fève : akuz ibawn
akuz ibawn سوسة الفول 192. Bubale : argmim, tafunast n
tagant aregmim, tafunast n tagant حيرم
193. Buffle : amugay amugay جاموس 194. Buflesse : tamugayt tamugayt
جاموسة
195. Bulbul des jardins, Pycnono--tus barbatus (ois) : witëuk, avyul n
(204)
199. Busard des roseaux : tininit tininit عقيب
200. Buse : takrmdda takermed--da (ikermeddiwn), tamdda tamed--da, taskla taskla سقاوة صقر حوام
201. Buthus atlantis (scorpion jaune): iVirdm ufza iɣirdem ufza
202. Cabillaud, morue fraiche, aiglefin (pois) : abadix, tavyult abadix, taɣyult مورة
203. Cabiai, cochon d>eau, hy--drochère : aladay n waman aladay n waman (neo) كابياء
204. Cachalot (ceta): gaga, aglmum gaga, agelmum عنبر
Cachalot mâle : aãbban aṣebban ذكر العنبر
205. Cafard, blatte, cancrelat : ibssinäëi ibinḍeṛi (ibanḍeriwn), azglalss
(219)
sutus, ois) : tallifa tallifa- Petit Calao a bec jaune (Lophoc--
eros semifasciatus) : tiquqt tiquqet211. Caméléon : tata, tayyu, taka,
tahrra, tawuïï, taslwaxxa, tabussvzrant, tmpbawc, mswazwu, tasstizvran, tayyu izvran tata, tayyu, taka, taherra, tawuṭṭ, taslwaxxa, tabuɣezrant, temḥbawc, mswazwu, tatizɣran, tayyu izɣran حرباء
216. Canard souchet : wavnja waɣnja بط مغرفي
217. Canari (ois): akalalyus aka--lalyus كناري، نغار
218. Canasson : afkraw, ahnaqqar afekraw, ahenaqqar جواد رديئ
219. Canepetière (ois) : tasninnayt tasninnayt حبارى صغرى
220. Caneton : aftakka aftakka (if--takkaten) فرخ البط
221. Canon : avnsi aɣnsi (iɣnsiwn) وظيف )مستدق الساق والذراع من اخليل واإلبل وما)إليهما
222. Cantharide : tamsnvalt, izi lhnd tamsnɣalt, izi lhend ذراح
223. Canthère, griset (pois) : azgssza azgza قرش املتوسط
(211)
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
224. Capelan, tacaud (pois) : afansska, tawlkt afanka, tawlkt غادس أسمر
225. Caprinés : avaän aɣaḍen معزية 226. Carabe : tamanvast tamanɣast
سرطانية
227. Caracal (fel) : wawi^ält, awdan, akujil wawiḍelt awdan, akujil عناق األرض، غنجول، شيب
228. Caracul : ikru aæsas, aæsssas ikru akʷsas, akʷsas قركول
229. Carangue, liche, seriole (pois) : tasargalt, asargal tasar--galt, asargal شيمية
230. Carapace de la tortue : ackssuf, ifrvs, tagra n ifkr ackuf, iferɣes, tagra n ifker ذبل
231. Cardite, clovisse, cardium, coque : aful aful قفالة من الصدفيات
232. Cardium : aful aful قفالة 233. Carcajou (must) : akrkaju
akerkaju (neo) شره
238. Cauris : tazrruft, tavlalt, tamgllut, tamçwant, azazav tazr--ruft, taɣʷlalt, tamegllut, tamẓwant, azazaɣ (izazaɣen) ودعة
239. Cavernicole : mzdvifri mzdeɣifri (neo) مكتهف، ساكن الكهوف
240. Cavicornes : icnbisk icen--bisk (neo) مجوفات القرون
241. Ceinture d’argent, sabre (pois) : tagåst taggʷst
chiferus) : ahrmuc umusk ahermuc umusk
Cerf élaphe (Cervus elaphus), (mam): aærædan akʷrkʷdan
Cerf des marais (Blastocerus di--chotomus): izrzr n iglagaln izer--zer n iglagalen (neo)
248. Cernier : uccn waman uccen waman مارو
Cernier de l’atlantique, mérou gris (pois) : acxaï acxaṭ
249. Cervidés : izrzrn izerzern أيليات
250. Cetacé : alkkaman alkkaman حوت
251. Chabot, cabot (pois) : agurr agurr قد
252. Chacal, loup doré : uccn, ibssggi, aggur uccen, ibeggi, aggur ابن آوى
: amaynag amaynag ذو بعير قرمل، فالج، سنامني
257. Chamelle : talvmt, taëamt, taëomt talɣemt, taṛamt, taṛɛmt ناقة
- vieille chamelle : tarujjamt taruj--jamt ناقة مسنة
258. Chamelon : akoaw, aæao, akasssu akɛaw, akʷaɛ, akasu فصيل الناقة
(235)
234. Carnivore : amccksum ameccksum (neo) الحم
235. Carpe (pois) : anfvur, tanssfvurt anefɣur, tanefɣurt شبوط
236. Castor (rong): agbur waman, anziä waman agbur waman, anziḍ waman قندس
237. Castré : azuzal azuzal خصي
(244)
242. Céphalopodes : ixfäarn ixefḍaren (neo) رأسيات االرجل
-Toutenon commun (omma--tostrephes sagittatus, todarodes sagittatus, cephalopode) : ils n ilel iles n ilel
243. Cérambycidé (ins) : tazglalsslut, ajlic tazeglallut, ajlic قرنبى
244. Céraste, vipère à corne (rept) : tacclt, tafivra mm taskiwin, tassblinka mm taskiwin taccelt, tafiɣra mm taskiwin, tablinka mm taski--win حية مقرنة، حارية
245. Céraste d’ avicenne, vipère des sables, vipère de l’erg: tahra umlal, tafrnit tahra umlal, tafernit
246. Cercopithèque : adagl adagel ذيال، قرد طويل الذيل
247. Cerf : izrzr, idmi izerzer, idmi أيل
Cerf porte-musc (Moschus mos--
(252)
253. Chacma (babouin à queue de cochon) : acakma acakma (neo)
254. Chalcide (rep): aslulf, wissslulfn aslulef, wislulefn عظاءة( دساسة )قصيرة اللسان
255. Chameau : alvm, aëam, arom, alm, amagur alɣʷm, aṛam, arɛm, alem, amagur جمل
256. Chameau à deux bosses
(255)
259. Chamois: tavaät udrar taɣaḍt udrar (neo) ظبي اجلبل
260. Chapeau chinois, patelle, bernicle : tiï n tvyult, tiï n uvyul, tazvurt tiṭ n teɣyult, tiṭ n uɣyul, tazɣurt صحنية
261. Charançon (ins) : akuz, taqssibuct akuz, taqibuct ،احلبوب سوسة خنفسة احلبوب
charançon rouge : tamkat tamkat262. Chardonneret (ois) : tukrurv,
amqnin, mtc asnnan, agäiä n tsnnant, taslit n igäaä tukrureɣ, amʷeqnin, metc asennan, agḍiḍ n tsnnant, taslit n igḍaḍ شويكى حسون
263. Charogne : afkak, miäruã, tammaärãat, tamxsuyt afkak, miḍruṣ, tammaḍraṣt, tamexsuyt جيفة
264. Charognard, mangeur de ca--
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
davre : amccfkak ameccfkak (neo) آكل اجليف
265. Chat (fel): amucc, amaccu, amsscic, amnic amucc, amaccu, amcic, amnic سنور، قط
agäiävrda, tilillut n yiä, bu tglimin, abubar aferteṭṭa, tihlimt, ametcuɣlal, amtcuɣyul, amtcuryay, assaylal, azuɣenennay, agḍiḍɣerda, tilillut n yiḍ, bu teglimin, abubar (ibu--bar) خفاش، وطواط
274. Cheiroptères, chiroptères : ifrfusn iferfusen (neo) ،خفاشيات مجنحات األيدي
275. Chéloniens: id bu tgra, ibutgratn id bu tegra, ibutegraten (neo) سلحفيات
276. Chenille (ins) : tawkkat, ilal tawkkat, ilal (ilalen), taçlft taẓelft (tiẓelfin), bugäif bugḍif أسروع يسروع، ))دابة من اليرقات
280. Chevêche : tifivrt, tanupt tifiɣert, tanuḥt صدى
281. Chèvre : tavaïï taɣaṭṭ (tiɣaṭṭen) عنزة
- petite chévre ayant moins d’un an : tamkkartut tamekkartut عنزة سنها أقل من سنة
282. Chèvre des montagnes Ro--cheuses (Oreamnos americanus) : tavaät iqcmirn taɣaḍt iqecmiren (neo)
283. Chevreau : ikru, ivid, ivjd, imçiy ikru, iɣid, iɣejd, imẓiy (imẓiyn), ikru ikru (ikerwan), abatac abatac, abrcni abrcni جدي
Chevreau, ou agneau qui vient de naitre: ilifiv ilifiɣ جدي وليد
284. Chevrette : tividt tiɣidet (tiɣidin, tiɣidad) عناق
285. Chevreuil, brocard, broquard : izrzr izerzer (يحمور )من األيائل
286. Chevrotin, chevrotin porte musc, cerf porte-musc (Moschus moschiferus), porte musc : ahrmuc umusk ahrmuc umusk أيل املسك
287. Chiasse, chiure : tazagra tazagra ونيم )سلح الذباب(
- Chien qui dévore tout : ablhassu abelhassu
- Vieu chien, mauvais chien : ablbbun abelbbun
- Petit chien domestique : aïarus aṭarus
289. Chien à crinière : aydi bu uzagg aydi bu uzagg (neo)
290. Chien de mer, émissole pois) : ayäi, agllus ayḍi, agellus كلب البحر
291. Chien de buissons, speothos (cani) : aydi icddirn aydi iced--diren (neo)
292. Chien de prairie (rong): aydi n ulma aydi n ulma (neo)
293. Chimère (pois) : avunja aɣunja )خرافة )جنس أسماك
294. Chimpanzé : acumbanzi acumbanzi شنبنزي، بعامة
295. Chinchard, saurel (pois) : aclal, taclalt aclal, taclalt
296. Chinchilla, abrocome : acnclla acnclla (neo) شنشيلة
297. Chiot : ablbbuz, ikzin, awarrud, aykar, aqzin, aqjun abelbssbuz, ikzin, awarrud, aykar, aqzin, aqjun جرو
298. Chironome (espèce de moucheron) : akawnäiä akawnḍiḍ
299. Chocard (ois) : avalg aɣaleg أبو قلمون
Choucard bec jaune : tiqajjut tiqajjut
300. Choucas, Corvus monedula (ois) : acacca acacca غراب الزرع
(265)
Chatte : tamucca, tamaccut tamuc--ca, tamaccut قطة
266. Chat ganté, Felis libyca (fel) : tavda, abëëan taɣda, abeṛṛan سنور بري صحراوي
267. Chat sauvage, felis sylvestris (fel): abaëëay, amuccbëëa abaṛṛay, amuccbeṛṛa سنور بري
268. Chat des sables, chat de Margueritte, Felis margarita (fel): arksim areksim (ireksimen)
269. Chat de la jungle (fel): amucc n tagant amucc n tagant
270. Chat pêcheur, ou chat viver--rin (Felis viverrina, fel) : amucc anåssmar amucc anegʷmar (neo)
271. Chat-huant (ois) : alaguä alaguḍ (ilugaḍ), amyaruf amyaruf خبل
272. Chaton : aqçuç, aqçiç n umucc aqẓuẓ, aqẓiẓ n umucc ،درص صغير القط، هرير
273. Chauve- souris : afrtïïa, tihlimt, amtcuvlal, amtcuvyul, amtcuryay, assaylal, azuvnennay,
(273)
277. Chenille de sphinx : tandrar tandrar يسروع الصمل
278. Cheval : ayis, agmar ayis, agmar فرس، حصان
- vieux cheval fatigué : ahnaqqar ahnaqqar
- cheval de mauvaise race : afkraw afekraw
- cheval de bât : akiäar, aqcmar akiḍar, aqecmar
- cheval de race, pur-sang, beau cheval : asrti, aåilal aserti, agʷilal اجلواد من اخليل
279. Cheval grisâtre : apdadiy aḥdadiy فرس مرمد
288. Chien : aydi, avrzul aydi, aɣerzul كلب
(287)
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
301. Chouette (ois) : tawukt, tanupt tawukt, tanuḥt بومة صمعاء
302. Chrysalide, nymphe : tawlkt ibxcac, tawlkt tawlkt ibexcac, tawlkt خادرة
303. Chrysomèle (ins) : tanurvt
310. Cigogne à tête de baleine : aswu bu ixf n uzyam aswu bu ixef n uzyam (neo)
311. Cigogneau : afraray n ucfsscaq afraray n ucfcaq فرخ لقلق
312. Cingle- plongeur, merle d’eau (ois) : agaman agaman شنقل
313. Circaète, jean le blanc (ois) : mm ifivrawn mm ifiɣrawn صرارة
314. Ciron (ou tyroglyphe, mite du fromage) : tukmt tukemt دودة أو عثة اجلنب
315. Cirripède : tifnzit tifenzit)هدابية األرجل )رتبة حيوان من القشريات
316. Cistude : ifkr wasif ifker wasif سلحفاة نهرية
322. Cobra (naja cracheur), rept: aparfa aḥarfa (iḥarfiwn), bu tfala, asfflts, uäu, afltas, aswami bu tfala, aseffeltes, uḍu, afeltas, aswa--mi ناشر، كوبرا
323. Coccinelle, bête à bon Dieu : agazu agazu (igazuten), iklff ikelff (ikelfifen), tikunda tikunda (ti--kundawin) دعسوقة
:ويكنى عنها باسماء أخرى مثل tafunast igujiln, mrim igran, mass
mas igran tafunast igujilen, mrim igran, mamas igran
324. Coccus, gâte-bois (ins) : taksskawt takkawt قرمزية
325. Coccyx : tamllawvt tamellawɣt )عجم )أصل الذنب
326. Cochenille, coccus (ins) : taksskawt takkawt قرمزية
327. Cochevis (ois): tapbbaäT, tanpbaäT, tavaydut, amvayud taḥebbaṭṭ, taneḥbaṭṭ, taɣaydut, amɣayud قبرة، قنبرة
Cochevis huppé (ois): tizirra tizirra
Cochevis de Thékla : mm ukuïïi mm ukuṭṭi
328. Cochon, porc domestique : aladay aladay خنزير
329. Cochon d’eau, capibara : alassday n waman aladay n waman (neo) خنزير املاء
330. Cocon : takaäurt, tagmmut takaḍurt, tagemmut شرنقة، فيلجة
331. Coléoptères : ajvnvl ajɣnɣl (ijɣnɣlen) مغمدات األجنحة
332. Colibri ou oiseau-mouche (ois) : agäiäsizi agḍiḍ-izi (neo) ضريس، طنان
333. Colin, merlu, merluche (pois) : tavyult taɣyult نازلي
(301)
tanurɣt (tinuraɣ) نضارية
304. Chuckwalla (Sauromalus obesus) : ackwalla ackwalla (neo)
305. Cicadidés : ibçiçn ibẓiẓen زيزيات
306. Ciconiidés : icfcaqn icef--caqen لقلقيات
307. Cigale : açug, awajij, abçiç, abçaça, arjujn, iwijj, wiçugn, wassçwiçay, bubçiç, warjejji, wa iççgn, mççg, arjuj aẓug, awa--jij, abẓiẓ, abẓaẓa, arjujen, iwijj, wiẓugen, waẓwiẓay, bubẓiẓ, warje--jji, wa iẓẓegen, meẓẓeg, arjuj الزيز
308. Cigogne : tadkut, aäafu, ablbaqquc, acfcaq, avrratum tad--kut, aḍafu, abelbaqquc, acefcaq, aɣerratum لقلق، عرنقة
--pel لكنه من الالتينية bellarej يسمى أيضا argos حسب ذ. محمد شفيق
309. Cigogne blanche : aswu aswu لقلق أبيض
(322)
(316)
317. Civette : taydit, talätt, taydit n asuf, azundar taydit, talḍtt, taydit n asuf, azundar زباد، سنور الزباد
318. Cloporte (crust) : tiftti, tavyult n wakal, tavyult imakssrn tajddrmut tajddermut, tifetti, taɣyult n wakal, taɣyult imakern هدبة- حمار قبان
319. Clovisse, clovisse, cardium, coque : aful aful قفالة
320. Coati : akwati akwati قوطي 321. Cobaye, cochon d>Inde :
akubay, aladay llhnd akubay, ala--day llhend (neo) خنزير الهند، كوباي
(323)
334. Colombe: timilla, tamalla ti--milla, tamalla ميامة ، ورقاء
335. Colombe sauvage : tamandurt tamandurt ميامة برية
336. Colostrum : adxs adexʷs لبأ
337. Concombre de mer, holothu--rie : arnaku arnaku قثاء البحر
338. Condor : akunduë akunduṛ (neo) كندر
339. Congre (pois) : asivav, azlm asiɣaɣ, azelm ثعبان البحر
340. Coq: afullus, ayaziä, asrduk afullus, ayaziḍ, aserduk ديك
- Coq dépourvu de poils au niveau du cou : afullus ajaqlal afullus aja--qlal ديك ال ريش في عنقه
- Jeune coq : abrkuk aberkuk (iberkak) ديك فتي
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
341. Coq de bruyère (ou grand té--tras) : afullus n trbibit, ayaçiä n trbibit afullus n terbibit, ayaẓiḍ n terbibit (neo)
342. Coq de mer : ayaziä n ilel ayaziḍ n ilel (neo)
343. Coque (moll): tafult tafult صدفة، قوقعة
351. Corne: isk isk قرن 352. Corneille (ois) : alaçway, ajass
rfi, agrfiw, iqijjw alaẓway, ajarfi, agerfiw, iqijjw زاغ
353. Corneille noire, corbine (ois) : abalva, azrku abalɣa (ibalɣaten), azerku
354. Cornu, encorné : amaskaw, asmaccaw, bu waskiwn amaskaw, asmaccaw, bu waskiwn أقرن
355. Coronelle (rept): mm isni mm isni (neo) عرف ذات سامة غير )حية متوجة )تاجي
356. Corvidés : ihaqqarn ihaqqa--ren غرابيات
357. Casoar : asid n Ustralya asid n Ustralya (neo) نعامة( شبنم )أستراليا
358. Cossus (ronge- bois, gate- bois) : tawkka isvarn tawkka isɣaren قتع
359. Couscous (marsupial) : akssskus akeskus (neo)
362. Couleuvre (rept) : bu tuga, amzawwu, amigl bu tuga, ameza--wwu, amigel (amigeln), taccelt ،حنش حفث
363. Couleuvre de grande di--mension : tamma, aflanãiä tamma, aflanṣiḍ حفث ضخم
364. Couleuvre vipérine, Na--trix maura (rept) : abnkal n waman, tifivra waman abenkal n waman, tifiɣra waman
365. Couleuvre de shokar, ser--pent des sables, psammophis de Forsskal (rept): iäiw, imnäw iḍiw, imenḍew
366. Couleuvre rayée du sable, Couleuvre sifflante (rept): azrrag, bucrri azerrag, bucerri
Couleuvre diadème : ifivr bu tisatin ifiɣer bu tisatin حية رقطاء
367. Courbine, maigre, haut bar, sciène (pois) : anjjakru anejjakru لوت أو نسطرار
368. Courlis, corlio, Numenius phaeopus (ois): anmmannu anemman--nu (inemmunna) كروان
369. Courlis cendré, Numenius ar--quata (ois) : ærrçiï kʷrrẓiṭ كروان أرمد
370. Courreurs (ois) : imvirn imɣiren رواكض الطير
371. Courtilière, taupe-grillon (ins) : tsrvint teserɣint حراثة
372. Courvite isabelle, Cursorius cursor : tazrawrawt tazrawrawt, msgn amksa msgen amksa, Syllel ibaraän Syllel ibaraḍen سواق اإلبل
373. Cousin, culex (ins) : abiba, wabiba abiba, wabiba بعوض، ناموس
374. Couteau , solen : ackrf ack--erf قبضية
375. Couvain : awan awan حضنة من النحل مجموع يرقانات النحل في نخاريب الشهد
376. Couvaison : asdal, asguïïi asdal, asguṭṭi حضن، حضانة ، ترخيم
377. Couvée : asufv, asfriry asufeɣ, asfriry فقسة
378. Couveuse : tamasdalt, tamsssguïïit, tasgaïïayt tamasdalt, tamesguṭṭit, tasgaṭṭayt حاضنة من الطير
379. Coyote (Canis latrans, cani) : akuyuï akuyuṭ (neo) قيوط
(343)
344. Coquillage : amjun, abbuc, tabbuct, tawaylt amjun, abbuc, tabbuct, tawaylt (tiwiyal) محارة
- Tout coquillage comestible autre que la moule : abapu abaḥu
345. Coquille : tazrugt, tavlalt, tajvlalt, tafult, afrççu tazrugt, taɣlalt, tajɣlalt, tafult, afrẓẓu صدفة
346. Corail : apurri aḥurri مرجان Corail des jardins : apurri wurtan
aḥurri wurtan (neo)347. Corbe, maigre tambour :
imackr, tavaät imacker, taɣaḍt 348. Corbeau (ois) : agaywar,
ahaqqar, ahaqqay, tagarfa, tabavssla, taslaft agaywar, ahaqqar, ahaqqay, tagarfa, tabaɣla, taslaft غراب
349. Corbine (ois) : abalva abalɣa (ibalɣaten)
350. Cormoran (ois) : aflcu afelcu غاق، قاق البحر
(362)
360. Coucou (ois) : aäkkuk, atksskuk, dikkuk aḍekkuk, atekkuk, dik--kuk وقواق، قيقب
361. Couguar, puma : akugar akugar (neo), avilas n marikan aɣʷilas n marikan كوجر )منر أميركا(
380. Crabe (crust) : tabvayssnust n waman, aoqric, tikkurzma, ivirdm n ilel tabɣaynust n wa--man, aɛqric, tikkurzma, iɣirdem n ilel سرطان، سلطعون
Crabe chinois (crust) : tuvzamlal tuɣzamlal
Crabe d’eau douce (crust) : ifissraqs ifiraqs
381. Crache-sang (ins) : ssufs idammn ssufes idammen (neo)
382. Crapaud (batr) : aqrqur, amqrqr, alfça aqerqur, amqerqer, alefẓa (ilefẓan) ضفدع بري، علجوم
(373)
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
Crapaud vert : amqrqur waman amqerqur waman
Crapaud-criquet (Acrys grillus) : aqrqur aburqs aqerqur aburqes (neo)
Crapaud-buffle (Kaloula pulchra) : aqrqur amugay aqerqur amugay (neo)
383. Crapaud de mer (pois) : abssvbav abeɣbaɣ
384. Cratérope fauve (ois) : tuts,
burqs, tibçbçt aburreg, abarru, burqes, tibeẓebẓt جراد
392. Criquets migrateurs, locuste : tamurvi tamurɣi
- Jeune criquet : ibiççu ibiẓẓu (ibiẓẓiwn) جرادة صغيرة
- Jeunes criquets migrateurs : awäiä awḍiḍ جراد فتي رحال
393. Croc : uvb uɣeb (uɣban), ivmz iɣmez (iɣmazen), aznzv azenzeɣ (izenzaɣ), uæä ukʷḍ (ukʷaḍen), tindfst tindfest (tind--fas), tigiwlt tigiwlt (tigiwal), uhr uher (uhran) ناب
394. Crochets : uvban, iznzav uɣban, izenzaɣ أنياب األفاعي
395. Crocodile (rept) : avucaf aɣucaf (iɣucafen), azutr azuter (izutar), avanba aɣanba (iɣanban)
400. Crustacés, crustacea : tirussca waman, tirac, tiruca tiruca wa--man, tirac, tiruca قشريات
401. Ctenodactyle, goundi (rong) : tilut tilut
402. Curculionidés : iwakuzn iwakuzen سوسيات
403. Cycloptère (lump, mollet, poule de mer) : tafullust n ilel ta--fullust n ilel (neo)
404. Cygne (ois) : tikikla tikikla مت، إوز عراقي
412. Damalisque, damaliscus kor--rigum (mam) : idri, idar idri, idar حذلوم
413. Damier ou pigeon des mers : atbir n ilaln atbir n ilalen (neo)
414. Daphnie, puce d’eau, Daph--nia pulex (arach) : taçbba taẓebba (tiẓebbawin) برغوث املاء
415. Dard, aiguillon : asaqqs, asssbbaqqs asaqqʷs, asbbaqqes ،حمة إبرة النحلة، شوكة العقرب
416. Dasyure (mars) : azulay n imssvil azulay n imɣil (neo) جثيل الذنب
417. Dauphin (ceta) : azyam azyam دلفني، تخس
Dauphin à bosse (ceta) : talvumt n ilel talɣʷmt n ilel
418. Daurade, dorade (pois) : amul amul مرجان
419. Décapodes : imrawäarn imrawḍaren (neo) عشريات األرجل
420. Défense : uvb, upf, aznzv
(382)
tiwtiw tuts, tiwtiw 385. Crécerelle, émouchet (ois)
: tayninna, tamrrbict tayninna, tamerrbict شاهني
386. Crénilabre ou paon de mer : tayja n ilel tayja n ilel (neo)
387. Crête : ajayc, ticiddit aja--yc, ticiddit عرف
388. Crêté : bu tciddit, bu ujayc bu tciddit, bu ujayc مقنزع، ذو عرف
389. Crevette (crust) : aqmrun aqemrun اربيان قريدس
390. Crinière : azagg azagg ،عرف شعر العنق في البغال واخليل و احلمير
Crinière d’un lion : azagg n izm azagg n izem لبدة
391. Criquet : aburrg, abarru,
(391)متساح
396. Croisé : argna, amsahar are--gna, amsahar هجني من احليوان
397. Crotale (serpent à sonnette, rept) : ifivr bu unayna ifiɣer bu un--ayna (neo) ذات األجراس
398. Crottin : axsas, amzzur, amazir axʷsas, amezzur, amazir روث
399. Croupion : tamllawvt, taåjjssimt, timvilt tamellawɣt, tagʷjjimt, timɣilt زمكى، زمك )أصل ذنب الطائر(
(404)
405. Cynocéphale : abukar abu--kar كلبي الرأس )نوع من القردة(
406. Cynomys (chien de prairie, rong) : aydi ulma aydi ulma (neo) كلب احلقول
407. Cynoptére (esp. de chauve souris) : aydifr aydifer (neo)
408. Cynhyène, lycaon, chien loup, loup d’Ethiopie, loup peint : aguli, avs, avsi aguli, aɣes, aɣsi سمع
409. Cyprin, carpe (pois) : anfvur, tanfvurt anefɣur, tanefɣurt شبوط
410. Cyprin doré : anfvur wurv anefɣur wureɣ (neo) سمك ذهبي
411. Daman (mam): akawka akaw--ka وبر، زلم
(418)
uɣeb, uḥef, azenzeɣ ناب 421. Demodex (Demodex follicu--
lorum) : timni timni عل )جنس من القمل )يتعفن منه األنف
422. Demoiselle: taçwt n tala taẓwt n tala نوع من اليعسوب
423. Dentale (moll) : tavmuzt taɣmuzt (neo) نابية
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
424. Dendrobate (amph) : agru isæla agru isekʷla (neo)
425. Dendrocygne (ois) : tikikla n isæla tikikla n isekʷla (neo)
- Dendrocygne veuf (Dendrocygna viduata) : inaä inaḍ
426. Denté, dentex (pois) : amz--zuv amzzuɣ
Denté bossu, gros denté rose (pois) : abräag aberḍag
Denté à gros yeux (pois): agrfal agerfal
427. Dermeste : timtcit n ilm timtcit n ilem عثة )اجللد(
428. Dermoptères : ilmifr ilemi--fer (neo)
429. Desman, rat musqué : adsman
ifraw asinifr- bu sin ifrawn (neo) مزدوج اجلناح
436. Diodon, ou poisson porc-épic : aslmaruc aslemaruc (neo)
Distome (douve) : idawdiwn idawdiwn دنف، دودة الكبد
437. Dogue : ahbbaç, ahbbuç ahebbaẓ, ahebbuẓ درواس )الكلب القوي
Dragon barbu : awãaä bu wamar awṣaḍ bu wamar (neo)
Dragon de Komodo : awãaä n kussmudu awṣaḍ n kumudu (neo) تنني كومودو
444. Dragonneau, ver de Guinée : akrknu, atlb akerknu, atelb
445. Dromadaire: alvm aleɣʷm جمل وحيد السنام
446. Drosophile ou mouche du vinaigre (ins) : tizit umavus tizit umaɣus دبابة اخلل
447. Duc (ois) : akujil, azggazda, gguw akujil, azggazda, gguw
- Petit duc : akujil akujil ثبج - Moyen duc : gguw gguw- Grand duc : azggazda azggazda
بومة عقابية
453. Échinoderme : insilm insilem (neo) شوكيات اجللد
454. Écrevisse : azaffan, tikurssrzma azaffan, tikurrzma سرطان النهر أو البحر
455. Écureuil : anziä anziḍ, agbur agbur (ikʷbar), avur aɣur (iɣuran), akulan akulan (ikulanen) سنجاب
456. Écureuil volant : agbur amaylal agbur amaylal (neo) سنجاب طيار
457. Edentés : afrmac afermac (if--ermacen) درداوات، عدميات األسنان
458. Éléphant : ilw ilew (ilwan), idjid idjid (adjaden) فيل
Éléphante : tilwt, tawtmt n ilw tilewt, tawtemt n ilew أنثى الفيل
459. Élytre : alssi alessi (iless--iten) غمد بعض احلشرات
460. Émissole lisse, chien de mer: ayäi, agllus, akaccu ayḍi, agellus, akaccu كلب البحر
461. Émouchet, crecerelle (ois) : tayninna, wawip tayninna, wawiḥ (id wawiḥ), tamrrbict tamerrbict طوط ))نوع من البواشق
(427)
adesman (neo) دسمان، فأر املسك 430. Diagramme (pois) : tavwalt
taɣwalt431. Didactyle : asinäaä asinḍaḍ
(neo) ثنائي األصابع أو اخملالب 432. Dinde : abibi abibi دجاج
حبشي
433. Dinosaure : adinuçuë adinuẓuṛ ديناصور
434. Dipode : asinäar asinḍar (isinḍaren), (neo) ذو رجلني
435. Diptère : asinifrs bu sin
(437)
)للحراسة438. Douroucouli, singe de nuit,
singe-hibou : iddwsawwuk iddew -awwuk (neo).
439. Dorade, dorade royale (pois) : aknyaw, amul, aynanaz, bu isni, amzil akenyaw, amul, aynanaz, bu isni, amzil مرجان مذهب، فريدي، دوع
440. Dorade rose, rousseau (pois) : afurgl afurgel كحالء، سمك اجلربيدي
441. Doryphore : iglgizn n baïaïa igelgizen n baṭaṭa خنفساء البطاطس
442. Douve (ann) : idawdiwn, tassbrruyt idawdiwn, taberruyt دنف، دودة الكبد
443. Dragon : awãaä awṣaḍ تنني Dragon volant : awsaä amaylal
awsaḍ amaylal (neo) تنني طيار Dragon d’eau, dragon chinois,
Agame aquatique : awãaä waman awṣaḍ waman (neo)
(447)
448. Dugong (sirène, vache ma--rine) : tafunast n yill tafunast n yill (neo) أطوم، البقرة البحرية
449. Dytique (ins) : tizit n waman tizit n waman عومة
450. Écailles : ikrä ikerḍ (ikerḍen), tifzvlt tifezɣelt (tifezɣal) من فلس فلوس السمك
451. Échassier (ois) : avllangum aɣellangum (iɣellangumen) طويل الساق
452. Échidné, ou fourmilier épineux : insi n iwäfan insi n iwḍfan (neo) نضناض، قنفذ النمل
(458)
462. Empuse (insecte voisin de la mante) : tajjunt, taojjunt tajjunt, taɛjjunt عنقوص
463. Engoulevent (ois): miäs
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
azal, igniä, mguniäã miḍes azal, igniḍ, mgn iḍes سبد
- Engoulevent du désert, Caprimul--gus aegyptius: abkt abkt
464. Epaulard, orque (ceta) : acrblaw, acrbraw acrblaw, acrbraw (من احليتان) أركة
465. Épeire (araignée des jardins), arach : tivivit, wazrvan tiɣiɣit,
aberjɣlal, abelbbuc, ababbuc, abux--bux, aglaz حلزون
- Grand escargot non comestible : abuprar abuḥrar
- Escargot de petite taille : akrrbub akerrbub (ikerrbubn) حلزون من احلجم الصغير
- Escargot des haies : abujvlal ifrgan abujɣlal ifergan
475. Escargot de mer : ajvur, amssjun ajɣur, amjun لزيق، حلزون البحر
476. Espadon, Xiphias, épée de mer, empereur (pois) : issgni, bu tfrut issegni, bu tfrut سيف، أبو منقار
477. Essaim d’abeilles : aålif agʷlif فرق النحل، خشرم
484. Eugaster (ins): wagnim, mvrs tiåclin mɣers tigʷclin wagnim.
485. Eumeces de schneider, scinque de schneider : ssummsisstan, ssummizgarn, mïïä tifunasin ssummsitan, ssummizgaren, mṭṭeḍ tifunasin.
486. Exocet, hirondelle de mer, poisson volant (pois) : tiflillist tiflillist جراد املاء )السمك الطائر(
487. Eyra (fel) : ayra ayra (neo) كوجر البرازيل
488. Faisan : ifrd iferd تدرج 489. Faon : awzim awzim شادن 490. Faon d’oryx, faon d’adax :
abaray abaray ولد املهاة
Faon d’antilope mohor : alamum, ajalay alamum, ajalay
Faon de gazelle rufifrons : awdmit awdmit (awdmiten)
Faucon lanier : alullam alullam صقر حر
- Espece de faucon connu sous le nom de tagarot en Espagnol et en Portugais (mot d’origine amazighe) : taqrru taqerru
494. Faucon d’eléonore (pois) : aflkay afelkay
(460)
wazerɣan سك، عنكبوت األحراج 466. Eperlan du large : bi izvla bi
izɣla (même nom pour l’ athérine)467. Épervier (ois): tamdda, tafrss
ma tamedda, taferma باشق 468. Epine d’herisson: afrrum
aferrum شوك القنفذ
469. Éponge : tajuïïut tajuṭṭut )اسفنجة )حيوان مائي
470. Eponge de mer : tarbst tar--best (tirbas) اسفنج البحر
471. Equidés : iåmarn igʷmaren خيليات
472. Érémiaphile : takalafa, ayyis ubnkal takalafa, ayyis ubenkal
473. Escarbot : iglgiz igelgiz خنفساء، جعل
474. Escargot (moll): avlal, abujvsslal, abrjvlal, ablbbuc, ababbuc, abuxbux, aglaz aɣʷlal, abujɣlal,
(474)
478. Essaimage : asufv uålif asufeɣ ugʷlif
479. Étalon : agmar, akiïar, akiäar agmar, akiṭar, akiḍar فحل اخليل، جواد النزو
480. Étoile de mer (asterie) : itril itril (itri n ilel) (neo) جنمة البحر
481. Étourneau sansonnet : amsssbrid, imsfr, mssfrd izgarn, abrbac, amesbrid, imsfer, mess--ferd izgaren, aberbac زرزور
482. Étourneau unicolore : tawayya n urtan, tawrtant tawayya n urtan, tawrtant
483. Étrille : apnnqric aḥenneqric سلطعون الصخور
(486)
491. Faucheur, requin renard : atssbir atbir
492. Faucheux, opilion : abrääossman, abllvman aberḍḍɛman, abellɣʷman عنكبوث احلقل
493. Faucon : afalku, amstv, abrni afalku, amestɣ, aberni باز، صقر
Faucon hobereau : afalku afalkuFaucon pèlerin : abrni aberni
شاهني
Faucon sacre : warçllim warẓllim ذكر الصقر
(493)
495. Faune : iäuras iḍuras ،حيوانات وحيش
496. Fausse teigne, Gallerie (Gal--leria) : tasvlt tasɣelt صمل
497. Fauve : wamnsdda wamensed--da حيوان ضار
498. Fauvette : tibrdfflt, adssiw, abräan, tasdayt, asdaw, siään izlan tiberdeffelt, adessiw, aberḍan, tasdayt, asdaw دخل
Fauvette à tête noire (Sylvia atri--capilla) : asaflaw asaflaw
Fauvette mélanocéphale : walvuã walɣuṣ
499. Faux bourdon : agaymru, agamrru, asrdun n tzizwa agaym--ru, agamrru, aserdun n tezizwa خشرم، ذكر النحل، ميخور
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
500. Fennec, renard des sables, Fennecus zerda, cani : axurzal axurzal (ixurzkalen), axuncki ax--uncki (ixunckiten), avrci aɣerci (iɣerciwn), avrciw aɣerciw, ivctr iɣecter (iɣectiren), aærçkal akʷrẓkal (ikʷrẓkalen) فنك
501. Filaire (filaria), ann: imisssdid, amtwal imisdid, amtwal ،هدابية فيالرية
508. Fou (ois) : amãuä amṣuḍ (neo) أطيش
509. Fouette queue, uromastix, Agame à queue épineuse : aåjjim, aprdan, agizam, agzzaram, amkasscaw agʷjjim, aḥerdan, agizam, agz--zaram, amkacaw ضب
- Jeune fouette queue : axlayyu axlayyu صغير الضب
510. Fouine (must) : tadvava, tadssviva, tadvavat, tislit ivrdayn tadɣaɣa, tadɣiɣa, tadɣaɣat, tislit iɣerdayn دلق، منس
511. Foulque, judelle : tasninnayt tasninnayt غرة، غراء
512. Fourmi : awïïuf awṭṭuf (iwṭṭfan), agïïuf ageṭṭuf (igʷḍfan), tawïïuft, tuäfit tawṭṭuft, tuḍfit (tuḍfin), tagïïuft tageṭṭuft (tigeṭṭufin), tifuzrt tifuzert منل
Fourmi moissonneuse (grosse fourmi très rapide) : amgzazal amg--zazal منل حاصد
- Esp. de fourmi (jaune rouge) : avuzaw aɣuzaw نوع من النمل األحمر
- Esp de fourmi grosse blanche ou jaunatre, construit des fourmilières: amzurag amezurag النمل األبيض نوع من أو املصفر الكبير الذي يشيد منامله
- Esp de fourmi petite jaune- rouge et noire, par ext tte fourmi petite : anllug anellug
- Petites fourmis : ikkaydkkumn ik--kaydekkumen, (sing : akkaydkkum akkaydekkum) سمسم
513. Fourmi rouge : amcddal am--ceddal منل أحمر
514. Fourmi ailée : abrriq aber--riq منل مجنح
515. Fourmi tisserante : tawïïuft tamçäawt tawṭṭuft tamẓḍawt (neo)
Fourmis cadavres : iwäfan ifksskiwn iwḍfan ifekkiwn (neo)
Fourmi de miel : tawïïuft n tammnt tawṭṭuft n tamment (neo) منل العسل
Fourmi d>Argentine Iridomyrmex humilis, chasse les autes fourmis, brune : ifis n tuäfin ifis n tuḍfin
516. Fourmilier : amccïïuf, bu iwäfan ameccṭṭuf, bu iwḍefan (neo) نامل، آكل النمل
517. Fourmilière : tawlga, awäf, tansa n tuäfin, tabayrart, tasassïïuft, agadir n tuäfin, vasru n tiqtfin ɣasru n tiqetfin, tawlga, awḍef, tansa n tuḍfin, tabayrart, tasaṭṭuft, agadir n tuḍfin قرية منملة، النمل
518. Fourmi- lion (chenille) : tavyult iblis, iblis n tuäfin taɣyult iblis, iblis n tuḍfin ليث عفرين، أم عويف
519. Frelon : avnzggu, tavnzgåa, ibarzzwi, ahrruä aɣenzggu, taɣenzeggʷa, ibarzzwi, aherruḍ زنبور
520. Furet (must): asbs, asbsb, avrda n urtan, anssas anssas,
asebes, asebseb, aɣerda n urtan ابن مقرض
521. Fuseau (moll) : izäi izḍi (neo) مغزلية
522. Galéode, arachnide venineux : açmçim aẓemẓim شبث، خدرنق
523. Galeopithéque (lemur volant, galeoptère, belette ailée, belette-singe, colugo) : wadqqa amaylal wadqqa amaylal (neo) هر طيار
524. Gallérie (fausse teigne des ruches) : tasvlt tasɣelt صمل
525. Gammare (crevette d’eau douce, puce d’eau) : aggurdi wassman aggurdi waman (neo) (إربيان )قريدس املياه احللوة
526. Ganga (ois): takaäwt takaḍwt (tikaḍwin) (كدري )ضرب من القطا
527. Ganga cata, petrocles al--(504)
502. Fissipède : bu ifnckkr bu ifenckker ذو ظلف، برثني
503. Flagellés : id bu izflan id bu izflan سوطيات، ذوات السياط
504. Flamant (ois) : acabruc aca--bruc (icabrucen) نحام
505. Floricole : amzdvjjig amzdeɣjjig (neo)
506. Forficule (neo) : ibbirwl, iqqsrwl, imrzl, bu tuzlin, taossiäuïï, tagrnina^çt ibbirwl, iqqsrwl, imrzl, bu tuzlin, taɛiḍuṭṭ, tagrninaẓt أبو مقص، ثاقب األذن
507. Fossa, civette de Madagas--car : afuss, talät n Madagaskar afuss, talḍt n Madagaskar (neo)
(514)
chata (ois) : tagrniïï tagerniṭṭ (tigernaḍ) قطا
528. Ganga de Lichteinstein (ois) : tintamat tintamat
529. Garde bœuf, pic boeuf : asalwa asalwa (asalwaten), asawsswa, agäiä ivwawn asawwa, agḍiḍ iɣwawn أبوقردان، طائر البقر، نغاف
530. Garenne : tansa, tifrit tan--sa, tifrit نافقاء
531. Gastéropodes : iblobbaä ibelɛbbaḍ معديات األرجل
(524)
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
532. Gazelle : aznæä, amlal, ivid uzval, ivrt azenkʷḍ, amlal, iɣid uzɣal, iɣert غزال، ظبي
-Gazelle ayant atteint sa crois--sance et de belle taille : akukri akukri (ikukriten), takukrit takukrit (tikukritin) غزال ترعرع ورشق قوامه
533. Gazelle dorcas, gazella dor--cas : aznkuä azenkuḍ غزال آدم، غزال الصحراء
534. Gazelle du cuvier, gazella cuvieri: ahrmuc ahermuc (ihermac) غزال أغيس
535. Gazelle à front roux, gazella rufifrons : admu admu (idma), tadssmut tadmut (tidma)
536. Gazelle du Sahara, Gazella leptoceros : ajdir ajdir
537. Gazelle Mohor : anir, inir anir, inir (iniren) غزال مهر
538. Gavial : avucaf lhind aɣucaf lhind (neo) غريال، متساح الهند
539. Geai (ois): ajafviv ajaɣiɣ (ijuɣaɣ) زرياب قيق، أبو زريق
540. Geai des chênes : amucc wasaf amucc wasaf
541. Gecko : iqqli iqqli (iqqelan), acrmcal acermcal, ajrmcal ajrem--cal, tajrdeddimt tajerdeddimt وزغة
544. Géniteur : amalay amalay فحل 545. Genisse: tawmmatt, tagayzt,
tavuyt tawmmatt, tagayzt, taɣʷiyt عجلة
lapin, liévre), asgn, amdlas asgʷn, amedlas مكو األرنب، كناس، مبيت احليوان
556. Glaréole (perdrix de l’eau, hi--rondelle des marais), ois : askkur n waman asekkur n waman (neo) ،سبرة حجل املاء
557. Glossine, mouche tsé-tsé : tagugamt tagugamt ذبابة السعة، شذاة تسي تسي
558. Gloussement : agrirä agrirḍ نقيق، قوق، قرق
559. Glouton : amddurdu amd--durdu (neo) لقام، شره، غلوطون
560. Gnou : agnu agnu (neo) نو
561. Gobe mouche (ois) : mnqc izan, brqc izan mnqc izan, brqc izan ملتهم الذباب
562. Gobie, goujon noir (pois): agawgaw agawgaw حوت اجلن
(504)
(541)
Gecko casqué : buqlal buqlalGecko des murailles (lacerta mu--
ralis) : tiqqlit taknakart, tavrbissba, tanjdamt, bukccac tiqqlit takna--kart, taɣrbiba, tanjdamt, bukccac.
542. Gelinotte, coq des marais (ois): tavnduzt, avnduz taɣenduzt, aɣenduz دّراج
543. Genette, Genetta genetta : asraru, cbbirdu, ijbbirdu, tasrda asraru, cebbirdu, ijebbirdu (ijebburda), taserda زريقاء، رباح
(554)
546. Geogale : tarddikalt tard--dikalt (neo)
547. Geophile (myri) : faqqs fdnin faqqes fednin
548. Gerbille, Gerbillus gerbil--lus (rong) : klämmu, akutay, akuti kelḍemmu, akutay, akuti جربيل
- Gerbille du Sous (Gerbillus hoogstraali) : klämmu kelḍemmu جربيل سوس
549. Gerboise (rong): iäwi, idwi iḍwi, idwi يربوع
- Petit de la gerboise : azvud azɣud درص اليربوع
550. Gerce : timtcit, timidi timtcit, timidi سوسة
551. Gerfaut : (sens : vautour fau--con) iviwrfalku iɣiwrfalku (neo) سنقر
552. Gerris, patineur d>eau, ara--ignée d’eau (ins) : avyul waman aɣyul waman
553. Gésier : apgru aḥgru ،قانصة حوصل الطائر
554. Girafe : amddv amddeɣ زرافة Girafe male : akaynun akaynun ذكر
الزرافة555. Gîte : apgun aḥgun (pour un
534. Gazelle du cuvier, gazella cuvieri: ahrmuc ahermuc (ihermac) غزال أغيس
535. Gazelle à front roux, gazella rufifrons : admu admu (idma), tadssmut tadmut (tidma)
536. Gazelle du Sahara, Gazella leptoceros : ajdir ajdir
537. Gazelle Mohor : anir, inir anir, inir (iniren) غزال مهر
538. Gavial : avucaf lhind aɣucaf lhind (neo) غريال، متساح الهند
539. Geai (ois): ajafviv ajaɣiɣ (ijuɣaɣ) زرياب قيق، أبو زريق
540. Geai des chênes : amucc wasaf amucc wasaf
541. Gecko : iqqli iqqli (iqqelan), acrmcal acermcal, ajrmcal ajrem--cal, tajrdeddimt tajerdeddimt وزغة
(548)
563. Goéland (ois) : aylal, taçaysswalt aylal, taẓaywalt نورس،زمج املاء
564. Gonelle, gonnelle ou papillon de mer : afrtïïill aferteṭṭill (neo)
565. Goret : afrkul aferkul خنوص
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
566. Gorfou : agurfu agurfu (neo) غرفو
567. Gorille : abraybaray abray--baray غوريال
568. Goujon noir : agawgaw agaw--gaw حوت اجلن
569. Goundi, rong : tilut tilut قوندي
-Goundi de l’Atlas : axrtun axertun (ixurtan) قوندي األطلس
- Goundi du Sahara : tilut tilut قوندي الصحراء
570. Grain moth, psyché des graminées : tettamccu, imiyyl, brbllu, tamsparct tettameccu, imiyyl, berbellu, tamsḥarct فراشة احلبوب
- Grenouille verte : agru waman agru waman
- Grenouille fleur : agru ajddig agru ajddig (neo)
- Grenouille léopard : agru agrzam agru agerzam (neo)
- Grenouille-taureau : agru azgr agru azger (neo)
- Grenouille volante (genre Rha--cophorus) : agru amaylal agru amaylal (neo) ضفدعة طيارة
- Grenouille- mouton (Hypopachus cuneus) : agru izimmr agru izim--mer (neo)
576. Griffes: ibbackarn, acxarn, acbarn, axbacn ibbackaren, acxar--en, acbaren, axbacen مخالب
577. Grillon : aburxs, aburjij, afräuä, aãkarray, tgårås, tisswrgit, ærttsnus, igijji aburxs, aburjij, aferḍuḍ, aṣkarray, tegʷrgʷs, tiwrgit, kʷrttsnus, igijji جدجد، صرار الليل
578. Grimpereau, sittèle : amsitv amsiteɣ متوقل
579. Griset , canthère, daurade grise, cantre: azgza, azgzaw azgza, azgzaw قرش املتوسط
580. Grive (ois) : amrgu amrgu (imerga), akaya akaya (ikayaten), utazart utazart سمنة
581. Grivet ou singe vert : abavus azgzaw abaɣus azegzaw (neo)
582. Grizzli, grizzly : agrizli agri--zli (neo) غريزلي
583. Grondin, trigle : agwal, avunja agwal, aɣunja جراتنية، طريخ
584. Grogneur, pristipome (pois) : askarray askarray
585. Gros bec (ois) : abufäis, agssmums abufḍis, agmums نّقاد
586. Gros yeux, rousseau (pois) : sndrwal senderwal
587. Grue (ois, echa) : avlavlu, avrravru agäiä n isan agḍiḍ n isan aɣlaɣlu, aɣerraɣru (iɣerraɣra) ،كركي غرنيق، رهو
588. Grue couronnée (ois) : tanigssit, tagingilit tagingilit, tanigit (ti--nigitin)
589. Guépard (fel) : agrzam, amsssdda, amayas, anaba, tafazi, aksssil agerzam, amesdda, amayas, anaba, tafazi, aksil فهد
agamum, fayfṛu, belgamum, abely--amun, abelgamu, ayamun imeɣwi, aduru, agurgut, agḍiḍ n udayen خضيري، وروار
594. Guêpier d’europe : awruq awruq خضيري أوربا
595. Guêpier, nid de guêpe : tasssusna, tawasna, tusna, azïïa n ividssdu tasusna, tawasna, tusna, azeṭṭa n iɣiddu صفن، وكر الزنابير
596. Guitare, violon de mer (pois) : ardin n ilel ardin n ilel (neo) طائر القيثارة
597. Gypaète barbu : afalku, mrç ixsan afalku, merẓ ixsan كاسر العظام .)طائر من اجلوارح)، صقر احلمالن
598. Halicte : tizizwit usgriw tizizwit usegriw نحلة أرضية
599. Haliotide (ormeau, oreille de mer) : tallunt tallunt أذن البحر
600. Hamster (rong) : amaklas amaklas قداد هامستر
601. Hase: tawtilt, tayarzizt, tamrwalt tawtilt, tayarzizt, tamer--walt أنثى األرنب
602. Hanneton (ins) : grgjju, tassçça gergejju, taẓẓa (taẓẓatin) جعل طيار
603. Haret : amuccbrra amuc--cberra قط بري
(575)
571. Grand bubale (alcelaphus major) : argmim aregmim
572. Grande castagnole, hiron--delle de mer (pois) : tiflillist tiflillist
573. Grand duc du désert (esp de hibou) : azggazda azggazda (izeg--gazdan) بومة عقابية
574. Granivore : amccaqqa amec--caqqa (neo) حابب، آكل احلبوب
575. Grenouille : agru, aliga agru, aliga ضفدع
(589)
590. Guêpe : arç, arvaç, irçi, irççi, warççan, warçuç, aviddu, taviddut, abrzizzw, wahu arẓ, arẓaẓ, irẓi, ireẓẓi, warẓẓan, warẓuẓ, aɣiddu, taɣiddut, aberzizzw, wahu زنبور
591. Guêpe- maÇOnne : aviddu, taviddut aɣiddu, taɣiddut زنبور شائد
592. Guenon : tibkit, tabavust tibkit, tabaɣust أنثى القرد
593. Guêpier (ois): abaqzwa, agamum, fayfëu, blgamum, ablyssamun, ablgamu, ayamun, imvwi, aduru, agurgut, agäiä n udayn abaqzzwa,
(590)
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
604. Harfang des neiges (chouette blanche) : tawukt n idflawn tawukt n idflawn (neo) بومة بيضاء
605. Hélix : abujvlal abujɣlal حلزون 606. Hélicidés : ibujvlaln ibujɣlalen
حلزونيات607. Héloderme, monstre de Gila
(lézard venimeux, rept) : amcllv amcelleɣ (neo)
608. Hémione ou okapi : azulil n ttibit, ukabi azulil n ttibit, ukabi (neo) فرأ التبت
609. Hémiptères : azgnifr azg--enifer (izgenifern), neo نصفيات اجلناح
610. Herbivore : amcctuga amecctuga (neo) عاشب
616. Hibernant : asggaras aseg--garas مسبت
Hibernation : assgrs assegers إسبات
Hiberner : isggrs iseggers أسبت 617. Hibou (ois) : wigzzuln, buruss
ru, buzan, iga yun wigezzulen, bur--uru, buzan, iga yun بوم
618. Hibou grand duc : azggazda azeggazda, iga yun iga yun بومة عقابية
619. Hibou moyen duc : gguw gguw
620. Hippelates, mouche des yeux : izi walln izi wallen
621. Hippotrague (mam) : acamssul acamul (icumal), ajmul ajmul (ijʷmlan), ajamul ajamul (ijumal)
622. Hippocampe : ayisil, ayyis n ilel ayisil, ayyis n ilel حصان البحر
623. Hippopotame, cheval des mers : azzmur, azamur, abanvu azzemur, azamur, abanɣu برنيق، فرس النهر، فرس البحر
624. Hirondelle (ois) : tiflillst tiflillest (tiflillisin, tiflillas), taflalsslast, timzilt tafelallast, timzilt (timzilin), taylulut, tamslulaft tay--lulut, tameslulaft سنونوة.
625. Hirondelle de fenêtre : cactssfëu cactfṛu سنونوة النوافذ
626. Hirondelle de mer, grande castagnole, exocet : tiflillist, tiflillist n ilel tiflillist, tiflillist n ilel جراد املاء
627. Hirondelle de cheminée : tiss
flillist n tnzllat tiflillist n tenzellat (neo) سنونوة املدخنة
628. Hochequeue, bergeronnette grise: tamkrazt, tabuzgrazt, tamsssaysut, amsaysu, ablbnna, suffssgunnir, tallaäaä, tajäiät n wulli tamekrazt, tabuzgrazt, tamsaysut, amsaysu, abelbnna, suffgunnir, tallaḍaḍ, tajḍiḍt n wulli أم سكعكع
629. Holothurie, concombre de mer, bêche-de-mer, courge de mer : arnaku arnaku وكامالت البحر قثائيات من الهدب
630. Homard (crust): taruct, azafssfan n igirw, taruct n wama taruct, azaffan n igirw, taruct n waman n سرطان البحر، عقرب املاء كركند،
631. Homme: afgan, amdan afgan, amdan إنسان، آدمي
632. Huître (moll) : awayl, tawaysslt, abbuc, tabbuct awayl, tawaylt, abbuc, tabbuct محار , محارة
633. Huitrier (bécasse, pie de mer) : abvayc n ilel abɣayc n ilel آكل احملار
634. Hulotte ou chat-huant (ois) : alaguä alaguḍ خبل
635. Huppe: warm izan, ma n wizan, dundun, dudus, xdudut, cibubuk
warm izan, ma n wizan, dundun, dudus, xdudut, cibubuk هدهد
Huppe fasciée : icidi, butut, icibib, tibibut icidi, butut, icibib, tibibut
636. Hydrophile : faïtn aman faṭn aman إلف املاء
637. Hydrophis : azrmill, azrm n ilel azermill, azerm n ilel (neo) حية املاء
638. Hyène : ifis, mjjvyul, tursra, arkni ifis, mejjɣyul, tursra, arekni ضبع
639. Hyène rayée : aridal aridal ضبع مخططة
640. Hyène mâle : avuray aɣuray ضبعان
(611)
611. Hérisson : insi insi (insan), inikf inikef قنفذ
612. Herrisson du désert : iænsi ikʷnsi (ikwnsan) قنفذ الصحراء
Hérissonne : tinsit tinsit ،غنجة قنفذة
613. Hermine (must): tarddi isæla tareddi iskʷla (tireddiwin isekʷla) قاقم )من السموريات(
614. Héron : irk, ablbal irek, abelbal مالك احلزين
615. Hexapode : asäisäar asḍisḍar (neo)سداسية القوائم
(635)
(638)
641. Hyène crocuta : tazuri tazuri نوع من الضباع اإلفريقي
642. Ichtyophage, piscivore : amcsscaslm ameccaslem (neo) ،سامك مقتات باألسماك
643. Idie : tizit n tmurvi tizit n tmurɣi (neo) ذبابة اجلراد
644. Iguane : azyagur azyagur * إغوانة
645. Iguane du désert, iguane des sables (rept) : azyagur n tnçruft azyagur n tenẓruft (neo) إغوانة الصحراء
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
646. Iguane épineux : azyagur bu isnnann azyagur bu isennanen (neo)
647. Indri : indri indri (neo) إندري 648. Insecte : abuxxu, abxxuc
abuxxu, abexxuc حشرة 649. Insecte minuscule (qlq), être
vivant minuscule, microscopique : azurra azurra ،كانت كيفما دقيقة حشرة كائن حي متناهي الصغر، أو مجهري
650. Insectivore, entomophage: amccbxxuc ameccbexxuc (neo) آكل احلشرات
651. Invertébrés : id war tizgisstin id war tizgitin (neo) الفقريات
652. Isatis, renard bleu, renard polaire (fel) : ikob n usunä ikɛb n usuneḍ (neo) ثعلب قطبي
653. Isocarde : tult tult (tulawin), neo قلبية
654. Iule (ins): tastawt ismvan, alåmaä n umazir tastawt isemɣan, alegʷmaḍ n umazir دخال األرض
655. Ixode, ricin, ixodes rici--nus (ins) : afäuä, aårml afḍuḍ, agʷrmel حلمة، قراد
656. Ibis (ois): adanay adanay أبو منجل
657. Jabiru : jabiru jabiru (neo) شبيرو، مكثير
658. Jacamar : ajakamar ajakamar (neo)
659. Jacana : ajakana ajakana660. Jacasse (pie) : abvayc, ijilm
abɣayc, ijilem (ijilmawn), abräal, abräan, wasslva, takakayt, wassvuct, afcgäiä, avacvac aberḍal, aberḍan, wasselɣa, takakayt,
waɣuct , afecgḍiḍ, aɣacɣac ،قعقع عقعق، قندس
661. Jaguar (fel) : amsdda ames--dda يغور )نوع من النمور(
662. Jars (oie mâle) : awzziw aw--zziw ذكر اإلوز
663. Jubarte (baleine à bosse, mégaptère), ceta : azyam bu taæra azyam bu takʷra كبع
664. Judelle, foulque : tasninnayt tasninnayt غرة، غراء
665. Jument : tagmart tagʷmart (tagʷmarin), tavyalt, tavallt taɣyalt, taɣallet (tiɣallin) فرس، حجر )أنثى اخليل(
666. Kamichi (ois, echa) : akamici akamici كميشي
667. Kangourou : aknguru aken--guru كنغر
668. Kangourou arboricole (den--drolague) : aknguru isæla aken--guru isekʷla (neo) كنغر شاجر
669. Kérabu, karbau : akrabu akrabu (neo) جاموس الهند
670. Kinkajou : aknkaju akenkaju (neo) كينكاج
671. Kiwi, aptéryse : kiwi kiwi (neo) كيوي
672. Koala : akwala akwala (neo) كوال
673. Koudou : akudu akudu (neo) 674. Labre : askkur asekkur ( كيدم
)سمك675. Labre vieille, labre merle, la--
bre vert (poi) : askkur asekkur 676. Lacertidés : izrmummuyn izer--
mummuyn عظائيات
677. Lachésille ou pou de bois : tilkit usvar tilkit usɣar (neo)
678. Lagomorphes : iyarzizn iyarzizen أرنبيات
679. Lagopède, gélinotte des ar--moises, poule des neiges : taful--lust idflawn tafullust ideflawn (neo) )طيهوج، عفد، لغبد )حجل الثلوج
680. Laie : tilft, tamuda tileft, tamuda أنثى اخلنزير
681. Laitance : abalal abalal (ibalalen) صعقر )بيض السمك(
682. Lama : amis amis (neo) المة
683. Lamantin : ikrrill ikerrilel (neo) خروف البحر
689. Lapin (rong) : aqnin, agwnin aqnin, agwnin أرنب النافقاء
- Jeune lapin : acluv, axrbuc acluɣ, axerbuc خزز، خرنق، صغير األرانب
690. Lapin de garenne, Oryctola--gus cuniculus : awtil awtil أرنب برية
691. Lapinière : tifrit n iåninn tifrit n igʷninen مخزة
(690)
684. Lamproie (pois) : tazlmt n igirw tazelmt n igirw شلق، جلكى
685. Lampyre, ver luisant (ins) : ittliäurv, slliäur, tçrurq itteliḍureɣ, selliḍur, teẓrurq ،حباحب يراعة
686. Lançon (anguille de sable), pois : tazlmt umlal tazelmt umlal سمك الرمل
687. Langouste : azaffan azaffan جرادة البحر، جرادة النهر
688. Laneret (male du lanier): amdda, amstv amedda, amesteɣ )صقر حر )نوع من الصقور
(699)
692. Larve : tagcca tagecca (tigec--ciwin), titknt titkent (titknin, pour la larve des abeilles) يرقانة
693. Larves de moustique : tizdaz n waman, aoawc tizdaz n wa--man, aɛawc دعموص البعوض
694. Lavandière (ois) : amsaysu, tazgrazt, tamissit amsaysu, tazegrazt, tamissit ذعرة
695. Leaf beeper : tanurvt tanurɣt (tinuraɣ) نضارية
696. Lémur : alimur alimur (neo) ليمور
697. Lémuriens (prosimiens) : ilssimurn ilimuren (neo) ليموريات
698. Lemming : almmin alemmin (neo) الموس
699. Lente : iwïï iwṭṭ (iwṭṭen) صغبة، بيض القمل
700. Leontopithecus, le tamarin lion : iddwizm iddewizem (neo)
701. Léopard (fel): avilas, agrzam, aksil aɣʷilas, agerzam, aksil منر
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
- léopard d’afrique : agiw agiw كثعم
702. Léopard des mers (Hydrurga leptonyx) : avilas n ilaln aɣʷilas n ilalen (neo)
703. Lépidoptère : ikräifr ikerḍifer (neo) حرشفيات األجنحة
704. Lépisme, poisson argenté (ins) : islm n tuäfin, islm n taäuïï iselm n tuḍfin, iselm n taḍuṭṭ حلاسة
- Petit lézard : tazrmummuyt tazer--mummuyt, tazlmumit tazelmumit.
- Gros lézard des sables : aka, abssvur, avllu aka, abɣur, aɣellu
Lézard vert : aprbbbu, asbssbariwn, amulab, abryun aḥerbebbu, asebbariwn, amulab, aberyun
Lézard gris : tazrmummuct, abrzssgun tazermummuct, aberzgun
Lézard de brousse à peau lisse : tiqqlit tamjjuät tiqqlit tamejjuḍt
Lézard des murailles (lacerta muralis) : tiqqlit taknakart tiqqlit taknakart
Lézard panthérin (Eremias parda--lis) : tablplupt tabelḥluḥt
Lézard à collier : azlmummuy bu tazra azelmummuy bu tazra (neo)
712. Libellule: tatlullvt, izäi n tawla tatlulleɣt, izḍi n tawla يعسوب
717. Lièvre du cap (lepus cap--ensis) : timrwlt, imrwl timerwlt, imerwl
718. Limace : aburbbu, burbbuä, burggi, abizzu, baobula, afissclul, buccl aburebbu, burebbuḍ, bureggi, abizzu, baɛbula, aficlul, buccel بزاقة
- Limace rouge : tazigma tazigma (izigmawn, tizigmawin), tizigmawin
719. Limace de mer : brggi n ilel bureggi n ilel (neo)
720. Limande (pois) : albbaä alebbaḍ ليمندة
ière) : izm n ilel izem n ilel (neo) نوع من عجل البحر، نوع من الفقمة
727. Limule, crabe des mol--lusques, crabe fer à cheval : tasila wayyis tasila wayyis (neo) نقاب
728. Lithobie (myri) : bu icïuïïa bu icṭuṭṭa
729. Loriot : faruru faruru ،صفارية صفراية، صفرة، تبشر
Loriot d’europe (Oriolus oriolus) : amksa wulli ameksa wulli
730. Locuste : abçaça, awçug abẓaẓa, awẓug جرادة، جندب
Locuste verte, grande sauterelle verte, locusta viridissina : abçaça abẓaẓa
731. Loir (rong) : acbcal acebcal جرذ سنجابي، قرقدن
732. Lombric (ver de terre, ann) : adan n tmurt, azrm wakal, tawkka wakal, azrmttuc, ijirmä adan n tmurt, azerm wakal, tawkka wakal, azermettuc, ijirmeḍ خرطون، حبليل
733. Longicorne : avzzaf waskisswn, azgrar n waskiwn, avzfisk aɣezzaf waskiwn, azegrar n waski--wn, aɣzfisk (neo) طويل القرنني
734. Lotte (pois) : acwrav, awrav acwraɣ, awraɣ لط
735. Loup (cani) : agulz, avsi agulez, aɣsi ذئب
736. Loup-cervier (lynx) : tawurssta tawurta (tiwurtawin), iblinãë iblinṣeṛ أوس
737. Loup à crinière Chrysocyon brachyurus : avsi bu uzagg aɣsi bu uzagg (neo)
(711)
705. Leptotyphlops algeriensis (serp) : tamvart ubnkal tamɣart ubenkal
706. Leptotyphlops macrorhynque : tissgnit wakal tissegnit wakal
707. Lérot, liron, Eliomys querci--nus (rong): tafrirut tafrirut ،فرنب جرذ سنجابي
708. Levreau : aluv, ayluv aluɣ, ayluɣ خرنق )ولد القواع، أي األرنب البري(
709. Lévrier : uãkay, uãka, abaykur uṣkay, uṣka, abaykur سلوقي
710. Lévrier de race croisé : igrzm, ibirks, abrhuc igerzem, ibirks, aberhuc سلوقي مهجن
- Vieux levrier : ablhaw abelhaw سلوقي هرم
711. Lézard : azrmummuy, açlmumssmuy, iqqli, taxsi, avaslm, taplist azermummuy, aẓelmummuy, iqqli, taxsi, aɣaselm, taḥlist عظاية
(712)
713. Liche, seriole, carangue : aclviä, asargal acelɣiḍ, asargal شيمية
714. Liche amie, fausse palomète (pois) : irvl irɣel
715. Liche glauque (pois) : awlap awlaḥ
716. Lièvre : (awtil, awtul,) ayarssziz, abkni ayarziz, abekni أرنب وحشي، قواع
(723)
721. Limicole : mzdvamda, mzdvassglagal mzdeɣamda, mzdeɣaglagal (neo) مستنقع، ساكن املستنقعات
722. Linot (ois) : akulkla akulkela Linotte : aqlqul azgzaw aqelqul
azegzaw زقيقية 723. Lion (fel): izm, ayrad, ar
izem, ayrad, ar (arawn), awar, ahr, awqqas awar, aher, awqqas أسد
724. Lionceau : aliäas, aknuz yizm aliḍas, aknuz yizem شبل
725. Lionne : tasdda, tizmt, tart tasedda, tizemt, tart (tarawin), tahrra, tahrt taherra, tahert لبوءة
726. Lion de mer (phoque à crin--
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
738. Loup, labrax lupus (pois) : tassbucawkt tabucawkt
739. Loup truité, loup tacheté, bar truité (pois) : ablav ablaɣ
740. Loutre (must): aydi waman, aqzin waman aydi waman, aqzin wa--man قضاعة، كلب املاء، ثعلب املاء
741. Louve : tavsit taɣsit ذئبة
742. Lucilie (mouche verte, mouche dorée), ins : izi azgzaw izirkki, izi n tfkka izi azegzaw izirekki, izi n tefkka لقاعة
743. Luciole : timdifawt timdi--fawt, (itteliḍurɣ), tundufut tundu--fut, (itteliḍur), azanfaä, ãfäawt, mmãfïï azanfaḍ, ṣefḍawt, mmṣfṭṭ حباحب، يراع
744. Lycaon (Lycaon pictus), cani : akuln, agulaz, avs, avsi akulen, agulaz, aɣes, aɣesi سمع
745. Lycose : tabvaynust tabɣaynust خندرق، عنكبوث ذئبية عنكبوث ال ينسج بيتا ويقبض على فريسته بالعدو
746. Lynx, loup-cervier (fel) : tawurta tawurta (tiwurtawin), ibsslinãë iblinṣeṛ وشق
747. Lyre : agäiä ardin agḍiḍ ar--din طائر القيثارة
748. Macaque, magot : azväuä azeɣḍuḍ مكاك
749. Maçon : amaãkaw amaṣkaw شائد )صفة احليوان الذي يبتني مسكنه من التراب )والشمع
750. Macrodactyle : amvräaä ameɣʷrḍaḍ (neo) ضخم األصابع
751. Macroglosse (chauve souris) : amvrils ameɣʷriles (neo)
752. Macroscélide (rong) : bancucä bancuceḍ مخرطم
Macroscélide de Rozet, rat à trompe (Elephantulus rozeti) : aknäuc, alvncuc akenḍuc, alɣncuc
753. Macroure : ablbnna, ablåjjssim abelbenna, abelgʷjjim (neo) طويل -الذيل
754. Magot : azväuä azeɣḍuḍ ،شدمي قرد املغرب
764. Man, larve du hanneton, ver blanc : ablawkka, aqawsas, tafaska ifullusn ablawkka, aqawsas, ta--faska ifullusen
765. Manchot : waravil waraɣil طرسوخ
766. Mange- mil (esp. de moineau, oiseau granivore) : tuznba tuzenba
767. Mangouste: izirdi izirdi منغوست منس
768. Mante religieuse : asataf, tislit wuccn, masitnt, taëamt n baba rbbi, talvmt n baba rbbi asataf, tislit wuccen, masitnt, taṛamt n baba rebbi, talɣʷmt n baba rebbi سرعوفة، راهبة
775. Margay (chat-tigre), fel : amargay, amuccsavilas amargay, amucc- aɣʷilas (neo) منري )قط مارج )متوحش بأمريكا الوسطى
776. Margouillat, agame com--mun ou agame des colons : iqjdr, ijdddr iqejder, ijdedder
777. Marmotte (rong) : amrmut amermut (neo) مرموت
778. Marouette (rale d’eau) : azssrklla waman azerkella waman (neo) مرعة شائعة
779. Marsouin (ceta) : taorabt n ilel taɛrabt n ilel خنزير البحر )من احليتان(
780. Marte, martre (must) : tasszlkïïa tazelkṭṭa سمور
(754)
755. Maia (araignée de mer) : amassya amaya (neo) عنكبوث البحر
756. Mainate : amaynat amaynat (neo) مينات )طائر(
757. Maigre (ou courbine, haut-bar, sciène), pois : anjjakru anej--jakru نسطرار أو لوت
758. Maki : amaki amaki ماكي )قرد( 759. Mallophage (pou d’oiseaux) :
ælsmi kʷlsmi760. Mamelle : tiçi tiẓi 761. Mammifère : amsuïïä
amsuṭṭeḍ (imsuṭṭaḍ), tasuragt ta--suragt ثديي
762. Mammifère placentaire : tasssuragt mm timattn tasuragt mm timatten (neo)
763. Mammouth : amamud amamud ماموث
(768)
769. Maquereau, scomber scom--brus (pois) : assawru assawru
770. Maquereau bleu (pois) : açrssrug, tunina aẓerrug, tunina ،اسقمري طراخور
771. Mara, lièvre de Patagonie : amara amara (neo)
772. Marabout (ois): tagarawt tag--arawt أبو سعن، أرغل
773. Marbré, perdrix de mer, mourme, pagel mourme (pois) : tagba, tagwa tagba, tagwa مرمري
774. Marcassin : aknuz yilf, abrurq aknuz yilef, abrurq ،دوبل )خنوص وحشي )جرو اخلنزير البري
(780)
781. Marteau, marteau requin, hammer head : izimmr izimmer نضار، مطراق البحر
782. Martinet (ois) : isfdl tifsslillist usrdun tiflillist userdun is--efdel سمامة خّطف
783. Martinet noir (Apus apus) (ois): tajugjuïï, aqmmud tajugjuṭṭ, aqemmud سمامة سوداء خّطف أسود
784. Martin pêcheur (ois) : imsfr waman imsfer waman قرلى
785. Marsupial : awlkan awlkan (neo) جرابي، من ذوات اجلراب
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
786. Méduse : tacblblt, axntiï tacbelbelt, axentiṭ مدوسة، رئة البحر
787. Mégapode : abräar aberḍar (neo)
788. Mégaptère, jubarte, baleine à bosse (céta) : azyam bu tæra azyam bu tekʷra كبع
789. Méhari : abjaw, akarzud ab--jaw, akarzud إبل مهرية
- jeune mehari : abllbun abellbun 790. Mélophage (ins) : timtcit n
tattn timtcit n tatten (neo) شعراء الغنم 791. Melva, auxide (pois) : azduz
n ilel azduz n ilel792. Mendole (pois): tata n ilel
tata n ilel مندول 793. Ménure, lyre : agäiä ardin
agḍiḍ ardin (neo) طير القيثارة 794. Menuise : tacaqlut tacaqlut
سميكة للقلي
795. Mergule (ois) : amrgul amer--gul (neo) مرجول
796. Mérinos : من نوع مريني مرينوس، الضأن
- à laine courte : ayrar ayrar- à longue laine : abuyidd abuy--
idd797. Merione (espèce de gerbille,
Meriones unguiculatus): akundr akunder فأر الصحراء
798. Merlan (pois) : tavyult taɣyult غبر
799. Merle : ajagju, amjtsskku, aærkur ajpmum, asqsaq, azurkïïif, abrvg^åal, aïuïaw ajagju (ijugja), amjtkku, akʷrkur (ikʷrkʷar), ajḥmum, aseqsaq, azurkeṭṭif, aberɣggʷal, aṭuṭaw شحرور
800. Merle noir : abbar abbar شحرور أسود
801. Merle à collier : ajpmum uçru, tablvwit ajeḥmum uẓru, tabelɣwit
- Merle à planstron : bu tzra bu tzra
802. Merle bleu, monticole bleu, Monticola solitarius : tarççazt, tassjackunt tareẓẓazt , tajackunt شحرور أزرق
803. Merle de roche, Monticola saxatilis : ajpmum usulil ajeḥmum usulil
804. Merlou, colin, merluche (pois) : tavyult taɣyult
805. Mérou (merot) : uccn waman, uccn uccen waman, uccen مارو
806. Mésange charbonnière (ois) : budznit, abupdad abuḥdad, budznit قرقب، قرقف
- Mésange bleu : tamzilt tamzilt807. Meute : ahuttil, tagrumma
ahuttil, tagrumma رهط، سرب
808. Milan (ois) : asiwan, taswwant asiwan, tasewwant حدأة، أبو اخلطاف
809. Milan royal : tamdda tamdda حدأة حمراء
810. Milanais, émissole, chien de
mer : ayäi, agllus ayḍi, agellus كلب البحر
811. Milandre, balestrine, hâ : ayäi n ilel ayḍi n ilel
812. Mille pattes (myr) : azrssrvml, asraytg n isan, tisksit n tfivra, açlalam, tims waäu, tazgmi, taçimi azrrɣmel, asraytg n isan, tisksit n tfiɣra, aẓlalam, times waḍu, tazegmi, taẓimi ،أم األربع واألربعني حريش
içikki, açawc, abucam, ajarac taẓukki, taẓikka, iẓikki, aẓawc, abu--cam, ajarac دوري
- Moineau domestique : tagråmssmat tagergʷmmat
817. Moine : ajalan, izifr ajalan, izifer شيخ البحر، أبو مريئة )نوع من الفقمة(
818. Mollusques : tigri tigriرخويات 819. Monticole bleu, merle bleu,
Monticola solitarius (ois) : tarççazt tareẓẓazt
820. Morpion, phtirius : tagrmumt tagermumt طبوع، قملة العانة
821. Morse : ilwil ilwil * فظ، فيل البحر
822. Morue (pois) : tavyult, abassdix taɣyult, abadix مورة، غادس، بكلة
823. Mostelle, moustelle (pois): tawlkt, tawayya tawlkt, tawayya
824. Motteux (ois) : agbs, blvu agbes, belɣu طائر املدر
825. Mouche : izi izi ذباب
826. Mouche verte, lucilie: izirksski, izi n tfkka, izi azgzaw izirek--ki, izi n tefkka, izi azgzaw لقاعة
- Esp. de mouche bleu violette du sahara : tiwant tiwant
- Mouche à vers : izi n tbxxuyt izi n tbexxuyt
- Mouche de cheval : izi waydi izi waydi
827. Mouche grise, sarcophage : izi n tfiyyi izi n tfiyyi صيدنة اللحم
828. Mouche tse-tse : tagugamt tagugamt شذاة السعة
829. Mouche d’Espagne (can--
(782)
(825)
813. Mite, papillon de nuit : frtlsslis, mjdr ixf ns fertellis, mjder ixef ns
- Mite (ins) : tiffrt, timdi, timssidi, takukkuct tiffert, timdi, tim--idi, takukkuct والفراء الصوف )تصيب عثة )والسجاد
Mite de la laine, Mite des tapis (Trichophaga tapezella): tumt, tumssmt, tunt tumet, tummet, tunet
- Mite s’engendrant dans les fourrures et les lainages: amlul, imssluln amlul, imlulen
814. Mite du fromage : tukmt tuke--mt قمل اجلنب
815. Mite des tissus : tazura, tunya, tivzvzt tazura, tunya, tiɣezɣezt (sorte de mite, insecte rongeur des tissus) قوبعة الفراء
Mite des fourrures» Tinea pellio--nella : tivzvzt tiɣezɣezt
816. Moineau : taçukki, taçikka,
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
tharide) : tamsnvalt tamesnɣalt ذراح 830. Mouche Wohlfahrtia magnifi--
ca : tamna tamna- larve de Wohlfahrtia : imnwan im--
enwan831. Moucheron : abudac, tizss
it abudac, tizit (tizatin), akawnäiä akawnḍiḍ صغار البعوض
- Moucheron (petite mouche) : alaäa alaḍa
832. Mouette : abufuck, ajäiä n ilel ajḍiḍ n ilel, abufuck ،زمج املاء نورس لورس
833. Moufete, moufette, sconse : avafaf aɣafaf ظرباء، نوع من الظربان
834. Mouflon : udad, ikrri udrar udad, ikerri udrar تيس وعل، اجلبل، أروي
rug, wizrug tigri, ameccal, buzrug, wizrug بلح البحر، ميدية
837. Moure, sar tambour (pois) : tinçtt tinẓett
838. Moustique : abiba, wabiba, tadast abiba, wabiba, tadast ،ناموس برغش، بعوض
- sorte de moustique qu>on ne peut même voir : avçaç aɣẓaẓ
839. Mouton : ikrri, ufrik ik--erri, ufrik خروف، ضائن
- Mouton à tête blanche : açrrif aẓerrif
- Mouton dont le lainage est mar--ron : admman ademman
840. Mouton mérinos : مريني )نوع من )الضأن
- à laine courte : ayrar ayrar , utrib utrib
- à longue laine : abuyidd abuy--idd
841. Mufle, gueule, groin : agamum agamum
842. Muge (pois) : aburi aburi بوري، وهو أنواع
- Muge céphale, muge cabot, mule à grosse tête, mugil cephalus (pois) : azawla azawla ،بوري عريض الرأس بياح فضي
- Mugil monodi (pois) : agmil ag--mil
- Mugil auratus (pois) : tagawa tagawa بوري مذهب
843. Mule : tasrdunt taserdunt بغلة
- Mulet : asrdun aserdun بغل
- jeune mulet : acniä acniḍ (mâle), tacniät tacniḍt (femelle)
844. Mulet (pois) : aburi, tifrssgast aburi, tifergast
Mulet doré (pois) : amawrav, awrav amawraɣ, awraɣ
- jeune mulet (pois) : azgzaw azeg--zaw
- Mulet à grosses lèvres, mulet lippu (pois) : bulgåav buleggʷaɣ
845. Mulot (rong): tazvutt, tazssvuda tazɣutt, tazɣuda فأرة األحراج، دثيمة
850. Museau : axnfuf, axnfur, agssnfur axenfuf, axenfur, agenfur خطم الدابة
851. Mustélidés : arddiwn ard--diwn سموريات، عرسيات
852. Mygale : tijdmnni tijdemnni رتيالء، عنكبوتة
853. Mylabre: tazugant, tamna tazu--gant, tamna نافطة
854. Myomorphe : amvrda amɣerda (imɣerdayn) (neo)
855. Myriapodes : içrrvmln iẓrrɣmeln كثيرات األرجل، دخداخيات
856. Nageoire : tasaccaft tasac--caft زعنفة، جناح السمكة
857. Naja, serpent à lunettes : iziïï iziṭṭ (iziṭṭen) ،كوبرا صل، ناجا، ناغران
858. Nandou : anandu anandu (neo) )روحاء، رية )نعامة أمريكية جنوبية
859. Narval, licorne de mer (ceta): azara n ilel azara n ilel (neo) كركدن البحر
860. Nasique : abavus bu inzar abaɣus bu inzar (neo) نازيك، كاكو
861. Natice : abou, aboiw abɛu, abɛiw قوقعية
862. Natricine, couleuvre vipérine, aspic d>eau : abnkal waman abenkal waman
863. Nécrophage : amccfkak ameccfkak (neo) آكل اجليف
864. Nid : aædf, asddi, usud, iskki, angu akʷdef, aseddi, usud, iskki, angu عش، وكر، وكن
865. Nid du guêpe : tawassna, tass
(834)
835. Mouflon à manchette : udad, afuctal, afital udad, afuctal, afital
- Moufflon argali : udad argali udad argali (neo)
- Mouflon femelle : tacbkant tacb--kant أنثى الوعل املتلية
- Mouflon solitaire (mâle) : amyan amyan
836. Moule : tigri, amccal, buzss
(845)
846. Muntjak : amunjak amunjak (neo) منشك
847. Murène (pois) : tizlmt, azmssmar, asivav tizelmt, azemmar, asiɣaɣ شيق
848. Murex commun (pois) : abussgil abugil
Murex : aglaw aglaw (aglawn) مريق ))من الرخويات البحرية
849. Musaraigne : amnïçça amentẓẓa (imentẓẓaten) ،زبابة، فأر الزباب فأر السم
Musaraigne aquatique : amntçça n waman amentẓẓa n waman (neo)
Musaraigne errante; musara--igne du désert : amnçça n tnçruft amenṭeẓẓa n tenẓruft (neo)
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
sussna, azïïa n ividdu tawassna, tasussna, azeṭṭa n iɣiddu قتع
866. Nidificateur : amsusd am--sused صانع األعشاش
- Nidification : asusd asused صنع األعشاش
867. Nidicole : mzdv asddi mzdɣ asddi ساكن األعشاش
868. Noctuelle : amncvlul amenceɣlul ليلية، فراشة مقوسة
869. Nonpareil (ois) : war anaw war anaw (neo) فريد )طائر(
878. Oestre : anfr, azb anfer, azeb شعرانة، نبر
879. Œuf : taglayt, tamllalt, tazdlt taglayt, tamllalt, tazdelt بيضة
880. Œufs d’ombrine : tazlmça tazelmẓa بيض الكربل
881. Oie : awzziw awzziw إوز 882. Oie sauvage, oie des mois--
sons : awzziw n tagant awzziw n tagant إوز بري
883. Oiseau : aylal aylal طائر عامة agäiä agḍiḍ عصفور خاصة
- Oisillon, jeune oiseau qui com--mence à voler : afraray, amsaylal, isrrifg, isifg afraray, am--saylal, iserrifeg, isifg طيير
- Oiselle : tagäiät tagḍiḍt 884. Oiselet : agäiä agḍiḍ ،طير صغير
عصفور885. Oiseau-lyre, ménure : agäiäs
ardin agḍiḍ-ardin (neo) طائر القيثارة
886. Oiseau à berceaux : agäiä bu uhlallu agḍiḍ bu uhlallu (neo)
887. Oiseau de paradis : agäiä n umaglal agḍiḍ n umaglal (neo) طائر الفردوس
888. Oiseaux carnassiers, oiseaux de chasse : igäaä ilillan igḍaḍ ilil--lan اجلوارح من الطير
889. Oiseaux migrateurs : imsssbridn imesbriden قواطع الطير
890. Oiseaux coureurs ou ratites : aylaln imvirn aylalen imɣiren رواكض الطير
891. Oiseaux nicheurs : aylaln
imsusudn aylalen imsusuden طيور معششة
892. Oiseaux diurnes : aylaln n uzal aylalen n uzal طيور نهارية
893. Oiseaux nocturnes : aylaln imssrdal, aylaln n iä aylalen imesserdal, aylalen n iḍ طيور ليلية
894. Oiseaux chanteurs : aylaln isawsawn aylalen isawsawn طيور مغردة
895. Okapi : ukabi ukapi (neo) أوكاب
896. Ombrine, ombre (pois) : azlsslamza, azalmaz azllamza, azalmaz شفش، كربل
897. Ombrine sombre (pois) : tawayya tawayya نسطرار
Ombrine côtière, umbrina cirrosa (pois) : imskr imsker
898. Omnivore : amccaæ amec--cakʷ (neo) قارت، آكل كل شيء
902. Ongle des ruminants : afnssnaæc, afrquc, ifnckkr afennakʷc, aferquc, ifenckker حافر
903. Ongulés : id bu ifrqac id bu iferqac (neo) حافريات
904. Ophisaure : talmvdi talemɣudi أوفيزور
905. Ophiure : açrmvil aẓermɣil (neo) أوفيور، ذنب احلية
906. Opilion (faucheur, faucheux), arach: abrrddoman aberrddɛman عنكبوتية احلقل
907. Oppossum : ubusum ubusum (neo) أوبوسوم
908. Oreillard (chauve-souris) : afrtïïa bu imççav aferteṭṭa bu imeẓẓaɣ (neo) طمروق
909. Orignal (elan) : izrzr n kanassda izerzer n kanada (neo) أيل كندا
910. Ormeau, ormet, oreille de mer, haliotide : tallunt tallunt أذن البحر
911. Ornithorynque, bec-de-ca--nard : avnbugäiä aɣenbugḍiḍ (neo) خلد املاء
912. Orphie, aiguillette, aiguille de mer, bécassine de mer (pois) : isssgni isegni براك، خرمان
913. Orque (ceta) : abrar, aåcsstim, axccal abrar, agʷctim, axeccal )أركة )جنس دالفني كبيرة
914. Ortie de mer : ifdnill ifdenill (neo)
915. Orthoptère : mavdifr maɣʷdifer (neo) مستقيم األجنحة
916. Orvet (rept): azrrat, sllyssafan azerrat, sellyafan بدغة
870. Numbat (Myrmecobius fas--ciatus, must) : anumba anumba (neo)
871. Nyala : anyala anyala (neo)872. Nymphe, chrysalide : tawlkt
ibxcac tawlekt ibexcac خادرة 873. Oblate, oblade commune
(pois) : azgid azgid 874. Ocelot (fel) : uslut uslut (neo)
أسلوت875. Octopode : acrmuä acermuḍ
ثماني األرجل، أخطبوط876. Œdicnème: anmmannu anemman--
nu (inemmunna) كروان اجلبل، برهنيد
877. Oedicnème criard : trrvi, irvi, milluäã, turruz terrɣi, irɣi, milluḍeṣ, turruz
(864)
899. Onagre : azulil azulil ،فرأ، فراء حمار الوحش
900. Once (fel): adamsa adamsa )يربيس، منر أبيض )حيوان سنوري
901. Ongle : ifnzi ifenzi ظلف
(864)
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
917. Oryx algazelle, oryx dammah : izzm, tizzmt izzem, tizzemt
918. Oryx blanc : icg n usuf icg n usuf
919. Otarie (ceta) : tagnduzt n yill tagenduzt n yilel دب البحر
Otarie à crinière, lion de mer, Otaria flavescens (ceta): izm n ilel izem n ilel (neo)
920. Otocyon (chien oreillard, re--nard à oreilles de chauve-souris) : ablmççuv abelmeẓẓuɣ (neo) آذاني
921. Ouakari chauve : wakari afrïaã wakari aferṭaṣ (neo)
922. Ouaouaron : wawarun wawa--run ضفدع أمريكا الشمالية ضخم احلجم
923. Ouistiti : wistiti wistiti هبال ))نوع من القردة
925. Oursin (Échinoderme) : adssvmus, advmus n waman, mi isnnann, tasnnant waman, insi waman adɣemus, adeɣmus n waman, mi isennanen, tasennant waman, insi waman قنفذ البحر، أخينوس، توتياء البحر، سفور
926. Ourson : aqçuç n ububbaç aqẓuẓ n ububbaẓ دخس، ولد الدب
927. Outarde : adi, tiçrinna adi, tiẓerinna حبارى
- Outarde cafra : agays, açayg agays, aẓayg (iẓuyag)
Outarde de Nubie, neotis nuba : ajuvr ajuɣer (ijuɣern) حبارى النوبة
928. Ovaire : agad agad مبيض
929. Ovibos (bœuf musqué) : azgr umusk azger umusk (neo) ثور املسك
930. Ovins : ulli, ihray ulli, ihray ضأن، غنم
931. Ovipare : amsäar amesḍar بيوض
932. Oxyure (ann) : tawkka wadan tawkka wadan أقصور، حادة الذيل
933. Pageau, pageot, rousseau (pois) : azgåav, amçuv azeggʷaɣ, amẓuɣ كحالء
934. Pageot blanc, bogue ravelle, acarne (pois) : taznagt taznagt ،حفار املرمار
935. Pageot rouge, pageau à tête pointu, pagel commun (pois) : abru, tudayt abru, tudayt فريدي، مرجان
936. Pagre (pois): tançiïï tanẓiṭṭ قجاج
- Pagre commun (pois) : tafaïrut tafaɣrut
937. Pagre royal, pagrus vulgarus (pois) : abräag, tafavrut aberḍag, tafaɣrut
938. Pagure, bernard l’hermite : aäku aḍku سرطان ناسك
939. Palmé : amdikl amdikl راحي األقدام
- Palmés : timdiklin timdiklin راحيات األقدام
940. Palombe : azäuä azḍuḍ ورشان
thèra uncia (fel) : adamsa adamsa يربيس
948. Paon : tayja tayja طاووس
949. Paon du jour (pap) : tayja uzal tayja uzal (neo) طاووسية
950. Papillon : iblilli, afrtïïu, tawznawazt, imcbibr, tafrissjja, slm agårn, tabuçbuçt iblilli, aferteṭṭu, tawznawazt, imecbiber, tafrijja, slem aggʷrn, tabuẓbuẓt فراشة
951. Papillon de nuit, mite : frtlsslis, ibrbllu fertellis, iberbellu
952. Phaéton, paille en cul, paille en queue : bu tåjjimt walim bu tgʷjjimt walim (neo)
953. Phalanger: bu twrmin bu twrmin, bu tduft bu tduft (neo) فلنجر
924. Ours : abubbaç abubbaẓ دب - Ourse : tabubbaçt tabubbaẓt دبة - Ours polaire : abubbaç usunä
abubbaẓ usuneḍ (neo) دب قطبي - Ours brun : arsl, ursul arsl, ur--
sul دب أسمر - Ours blanc : abubbaç umlil
abubbaẓ umlil دب أبيض
- Ours marin : abubbaç n ilel abubbaẓ n ilel دب من الفصيلة األوتارية
(924)
(946)
941. Palomète (pois): irvl s tazzrt irɣel - tazzert :
- Fausse palomète, liche amie (pois) : irvl irɣel
- Vraie palomète, vraie liche, pé--lamide : tazzrt tazzert بكورة
942. Palourde, clovisse, cardium, coque, tape, cardite, cardium edule : aful aful (ifulen) قفالة من الصدفيات
943. Panda : abunda apunda* بندا 944. Pangolin : afangulan afangulan
(neo) أم قرفة )آكل منل( 945. Panorpe, mouche-scorpion :
izivirdm iziɣirdem (neo) ذباب عقربي
946. Panthère (fel): avilas, agrzam, wagrar aɣʷilas, agerzam, wagrar منر، عسبر
947. Panthère des neiges, pan--
(950)
954. Paresseux : amxuyn amxuyn (neo) كسالى، دابات )حيوانات شاجرة ذات حركة )بطيئة
955. Passeraux : inpbaän ineḥbaḍen جواثم الطير
956. Pastenague, pastenague bouclée, raie à aiguillon (pois) : avuri, avri, avri aɣuri, aɣʷri, aɣri شعنني بحري، الشعنني ذو الشوكة
957. Patate de mer, figue de mer, violet : tafzäaät tafezḍaḍt بطاطس )البحر )من الالفقريات البحرية
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
958. Patelle, bernacle : tiï n tvyult, tiï n uvyul, tazvurt, tafult, tigäamt, taglziwt tiṭ n teɣyult, tiṭ n uɣyul, tazɣurt, tafult, tigḍamt, tagelziwt صحنية )نوع من احملار(
959. Patte : tiqqrt, taqjjirt tiqqert, taqejjirt
960. Peau bleu : amucc n ilel amucc n ilel
961. Pécari : ilf abkari ilef ab--kari (neo) بيكاري )خنزير بري أميركي(
962. Pédimane : aäarfus aḍarfus (neo) يدوي األرجل
963. Peigne (moll) : taskrät taskerḍt (neo) مشطية
969. Pélodyte : mvz aluä mɣez aluḍ (neo) حافرة )نوع من الضفادع حتفر ثقوبا )في الوحل
970. Pennatule, plume de mer, plume marine : abzzir n ilel abez--zir n ilel (neo) بنتول
971. Pentatomes, punaises des bois : ifrijdi n isvarn ifrijdi n isɣaren (neo)
972. Perce oreille (ins): ibbirwl, iqqsrwl, imrzl, bu tuzlin, taossiäuïï ibbirwl, iqqesrwl, imerzel, bu tuzlin, taɛiḍuṭṭ أبو مقص، ثاقب األذن، نهيك
973. Perche (pois) : tazzrt tazzert فرخ )سمك نهري(
Perche de mer, serran, serranus (ois): azamar azamar قشر
974. Percnoptère, vautour d’Egypte, Neophron percnopterus: isvi, tavalgi isɣi, taɣalgi، شوحة رخمة
978. Perdrix de mer, marbré (pois) : tagwa, taæba tagwa, takʷba سبرة املتوسط، أبو اليسر
979. Perroquet : aku aku (ikutan), aprrac aḥerrac (iḥerracen) ببغاء
qui chasse uniquement les abeilles) : ahrruä ahrruḍ إلق النحل، دبر النحل
990. Philomèle : asuddr, aqqur, tumsisi, asramram asudder, aqqur, tumsisi, aseramram ،هزار عندليب
991. Phlébotome : itit itit ،سكيت قرقس
992. Phoétus d’un animal avorté : adray, avray adray, aɣray
993. Phoque : isifr isifer ،فقمة عجل البحر
Phoque Moine, Monachus mona--chus : ajalan, isifr tislit n ilel ajalan, isifer, tislit n ilel أبو البحر، شيخ مريئة
- Phoque à trompe, éléphant de mer : isifr bu uvnzur isifer bu uɣenzur (neo)
- Phoque-léopard : isifr s avisslas isifer - aɣʷilas (neo)
- Phoque à crinière: isifr bu uzagg isifer bu uzagg (neo)
(968)
964. Pélamide, vraie palomète, bonite à dos rayé : tazzrt tazzert بكورة
965. Pèlerin (ois) : abrni aberni شاهني
966. Péliade (Vipera berus) : tifivra tismxt tifiɣra tisemxt (neo) دكينة
967. Pélican : taycukt taycukt بجعة
968. Pélobate : agru n tallaxt agru n tallaxt (neo) ضفدعة وحلية
(968)
975. Perdreau : aknzzay, ajrruä, awrrud, agrrud, awrrid, afrkus akenzzay, ajerruḍ, awrrud, agerrud, awrrid, aferkus سلف )فرخ احلجل(
976. Perdrix : taskkurt tasekkurt حجلة
977. Perdrix male : ipiql, awuj, abarran, aknzay, attujk, apigun, abiduk iḥiqel, awuẓj, abarran, ak--enzay, attujk, aḥigun, abiduk ذكر احلجل
(979)
980. Perroquet de mer (pois) : aku n ilel aku n ilel (neo) درة البحر
981. Perruche : tabuybvt tabuybeɣt درة )ببغاء صغير(
982. Pétrel (vautour des mers): açiçill aẓiẓilel (neo) طائر النوء
983. Petit d’un animal (en général) : aknuz, abjaw aknuz, abjaw أو فرخ صغير احليوان على اإلطالق
984. Petit - gris (esp d’escargots, moll): ababbuc ababbuc بزاقة صغيرة
985. Pétrogale : tarddi n Ussstralya tareddi n Ustralya (neo) سرعوب أستراليا
986. Phacochère : irmi irmi (ir--man), agangara agangara ،خنزير أبو قرنني هلوف
987. Phalène, papillon de nuit (ins) : iblilli, ablullu iblilli, ablullu ذارعة،أرفية
988. Phascolome (wombat) : wumssba wumba (neo) ومبة
989. Philanthe des abeilles, philanthe apivore (grosse guêpe
(993)
994. Phtirius, morpion : takrmumt takermumt
995. Phrynosome, crapaud cornu, lézard crapaud (lezard) : azrmumssmuy aqrqur azermummuy aqerqur (neo)
996. Phyllie : ifrzgzaw iferzgzaw (neo) ورقية )حشرة شبيهة بورقة خضراء(
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
997. Phytophage : amccimmvi ameccimmɣi (neo) نباتي، آكل النباتات
998. Pic : mddv agjja meddeɣ agejja قراع، نقار ، ناقوبة
999. Pica, lièvre siffleur : bika, awsstil amsinãg bika, awtil amsinṣeg (neo) بيكة
1000. Pic vert : bu tmlsa bu tmel--sa (id bu tmelsa), bu tglzzimt bu tgelzzimt (id bu tgelzzimt) شرقرق
1007. Pigeon sauvage (ois) : tadrarat, atbir n tagant, atbir n uçru tadrarat, atbir n tagant, atbir n uẓru
1008. Pilchard, sardine (pois) : tildut tildut سردين كبير
1009. Pinces (de crabe, ou autres) : ibackarn, ikacbarn ibackaren, ikacbaren
1010. Pingouin : agäiäil agḍiḍil* بطريق
- Petit pingouin, pingouin torda, Alca torda : arica arica
1011. Pinson (ois) : aïëëis, amssnfrriw aṭeṛṛis, amenferriw ،شرشور )برقش )طائر
Pipit maritime : abusbis n ilel abusbis n ilel (neo)
1016. Pique-bœuf, garde boeuf : asalwa (asalwatn), asawwa, agäiä ivwawn, ajäiä n ifunasn ajḍiḍ n ifu--nasen, asalwa (asalwaten), asaw--wa, agḍiḍ iɣwawn أم البقر، أبوقردان، طائر شبقونة، نغاف
1024. Poisson argenté, lépisme (ins): islm n tuäfin, islm n taäuïï iselm n tuḍfin, iselm n taḍuṭṭ ،عث الورق شحيمة
1025. Poisson des sables (genre de scinque, rept) : aslmkka, islmsskki, asmrdkkal, acrmcam aslem--kka, iselmkki, asmerdekkal, acerm--cam
1026. Poisson limon, sériole : awrav awraɣ
1027. Poisson pêcheur, lotte de mer, baudroie : agrgr agrgr عفريت البحر
1028. Poisson à épines : aslm bu isnnann aslm bu isnnanen (neo)
1029. Poisson chat, silure: aslssmamucc aslmamucc (neo) جري
1030. Poisson epée, espadon, empereur : issgni issgni ،سيف أبو سياف البحر
1031. Poisson clown, amphiprion : aslm afraksi aslm afraksi (neo)
- Poisson lune, môle : aslmayyur aslmayyur (neo) قيصانة البدر
- Poisson tripode : aslm akraäar aslm akraḍar (neo)
- Poisson - grenouille : aslmsagru aslm-agru (neo)
- Poisson-ogre : aslmsavçn aslm-aɣʷẓn (neo)
1032. Poisson volant, exocet : tiflillist tiflillist السمك( املاء خطاف )الطائر
1033. Poisson-globe : aslm awjja aslm awjja (neo)
(1006)
1001. Pie, pie commune, pie ba--varde, pica pica : abvayc, ijilm (ijilmawn), abräal, abräan, wasssslva, takakayt, wavuct, afcgäiä, avacvac abɣayc, ijilem (ijilmawn), aberḍal, aberḍan, wasselɣa, taka--kayt, waɣuct, afecgḍiḍ, aɣacɣac قعقع، عقعق، قندس
1002. Pie-grièche : bu ivrdayn, iwran, ayzrrin bu iɣerdayn, iwran, ayzerrin ضرب،صرد
1003. Pie de mer, huîtrier pie, huî--trier-pie : bvayc n ilel bɣayc n ilel سالج كندش
1004. Pied de cheval : aäar wayyssis aḍar wayyis (neo) نوع من احملار الكبير
1005. Pieuvre : azayz, tacrnuïï azayz, tacernuṭṭ أخطبوط
1006. Pigeon (ois) : atbir atbir حمام، قمري
(1010)
1012. Pintade (ois) : taylalt, ifrd taylalt, iferd حبيش، دجاج حبشي
Pintade sauvage (ois) : ifrd iferd غرغر
1013. Pintadeau : alamas alamas فرخ الغرغر
1014. Pipistrelle (chauve souris) : ilwiä, aägåal n tafukt ilwiḍ, aḍeggʷal n tafukt خفاش املتوسط
1015. Pipit : abusbis, abuzbiz abusbis, abuzbizجشنة، عزيز اء
Pipit des arbres : abusbis n isæssla abusbis n isekʷla (neo)
(1021)
1017. Pis : tamaççagt, tiçi tamaẓẓagt, tiẓi ضرع
1018. Piscivore (ichtyophage) : amccaslm ameccaslem (neo) ،مسمك مقتات باألسماك
1019. Pivert : mrç ibiqs mrẓ ibiqs نقار الشوك، شسنة خضراء، نقار أخضر
1020. Plongeur (ois) : amngaä amngaḍ (neo) غطاس صغير
1021. Plume : abzzir, incw abezzir, incew ريشة
1022. Pocheteau blanc (pois) : agrsiw agersiw
Pocheteau noir, raie à bec pointu (pois) : bu uqmqum bu uqemqum
1023. Poisson : aslm, tagna, tarabit aselm, tagna, tarabit سمك
- Petit poisson : taqajujt taqajujt - Poisson qui vit en milieu touareg
(Glarias lazeras) : asulmi asulmi
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
- Poisson-juif : aslm uday aslm uday (neo)
- Poisson-soleil : aslm afuk aselm afuk (neo)
- Poisson-scie, scie : aslm amrz aslem amerz (neo)
- Poisson-écureuil : aslm agbur aslem agbur (neo)
- Poisson-papillon : aslm afrïïu aselm aferteṭṭu (neo)
- Poisson-perroquet, Scare, Chlo--rurus sordidus : aslm aku aselm aku (neo)
- Poisson- pierre, Synanceia ver--rucosa : aslm açëu aselm aẓṛu (neo)
- Poisson porc- épic : aslm aruc aselm aruc (neo)
la mer, utilisée par les pecheurs comme apat) : tawkka umlal tawkka umlal رملية
1038. Pomatome, ronfleur : askrray askerray جنس سمك)) قنبر
1039. Pompile noir (ins) : azbayssbuä azbaybuḍ لق
1040. Poney : awzlays awzlays* جدمة
win) بطن أو حمل اإلناث من احليوان الالئي يضعن أكثر من ولد كالكلبة والقطة
1047. Potamochère : bukççu, alassday wasif bukeẓẓu, aladay wasif (neo) حلوف، خنزير النهر
1048. Potamogale, potamo : tarssddi wasif tareddi wasif (neo)
1049. Potoru (kangourou-rat) : aknguravrda aknguraɣerda (neo) كنغر فأري
1050. Pou : tilkit, taxxuyt tilkit, taxxuyt قملة
1051. Pou du poulet (memopon gallinae) : burcc burecc
Pou des oiseaux (mallophage) : ællsmi kʷllsmi
- poulain à l’age de dressage : amasssay amasay مهر في سن الترويض
- poulain à sa naissance : agudi agudi (igudawn)
- pouliche : tabudit, tabuydi, tibuydi, tagudit tabudit, tabuydi, tibuydi, tagudit فلوة، أنثى الفلو أو املهر
1034. Poisson cartilagineux, chondrichtyen: akrrslm akerrslem (neo)
- Poisson osseux, ostéichthyen : ixsslm ixesslem (neo)
1035. Polatouche (ecureuil volant) : agbur amaylal agbur amaylal (neo) سنجاب طيار
1036. Poliste : waqssis waqssis دبر، زرقطة
1037. Polichète, Arénicole (ver qui vit dans les sables du bod de
(1035)
(1043)
1041. Porc : aladay aladay خنزير 1042. Porcelet : axnuc, axzuz,
aknuz n yilf axnuc, axzuz, aknuz n yilef خنوص )صغير اخلنزير(
1043. Porc-épic (rong) : aruy, aruc, arug, aru aru, aruy, aruc, arug دلدل شيهم
- Petit de porc-épic : aknuz, aknuz n waruy aknuz, aknuz n waruy ولد الدلدل
- Porc-épic à crête (Hystrix crista--ta) qui vit dans les régions sèches d>Afrique : anudja, amvay anudja, amɣay دلدل يعيش في املناطق اجلافة بإفريقيا
1044. Porte musc, (Moschus mos--chiferus), chevrotin : ahrmuc umusk ahermuc umusk غزال املسك، أيل املسك
1045. Porte-bois : tuqqd mssu tuqqed messu
1046. Portée : tiziri tiziri (tiziri--
Pou de caprins : iqircm iqircem قمل الغنم، قارص، حرقوص
1052. Poule : tafullust, tayaçiät tafullust, tayaẓiḍt دجاجة
- Grosse poule, grande poule à pattes plumeuses : tabjawt tabjawt دجاجة كبيرة
- Poule d’eau : tajrrawt tajerrawt برهان فرفور، دجاج املاء
- Poule de prairie : tafullust n ulma tafullust n ulma (neo)
- Poule de Numidie, de Pharaon : ifrd, taylalt iferd, taylalt ،حبيش دجاج حبشي، دجاج فرعوني
1053. Poulain : iwidj, awudj, arus iwidj, awudj, arus ولد فلو، مهر، الفرس
(1050)
(1054)
1054. Poulpe : azayz, tacrmuïï, tacrnuïï azayz, tacermuṭṭ, tacernuṭṭ أخطبوط
- Ventouse de poulpe : tabryaïï taberyaṭṭ
1055. Poussin : acicaw, akiyyaw, akzaw acicaw, akiyyaw, akzaw ،صوص كتكوت، فروج
1056. Prédateur : amayas, amayaã amayas, amayaṣ مخاتل الصيد، خاتل
Prédation : ayyas, ayyaã, tivli ayyas, ayyaṣ, tiɣli مخاتلة، اختتال
1057. Pristidé, scie: anyakru any--akru منشار )من احليثان(
1058. Pristipome, grogneur (pois) : askarray askarray
1059. Proboscidiens : id bu uvnsszur id bu uɣenzur (neo) خرطوميات
1060. Proglottis : tidli tidli (tadli--win), abutcl abutcel (ibutceln) حلقة الشريطية الدودة تسمى و الشريطية، الدودة من باعتبارها سلسلة حلقات باسميز
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
1061. Proie : tanqqit taneqqit فريسة
1062. Protèle, hyène crocuta (loup fouisseur) : taçuri taẓuri عسبار
1063. Proyer : aärays agmumis aḍerays agmumis صغنج
1064. Psammodrome (rept) : azlssmammu azelmammu
- Psammodrome algire : tavrdssmmuct taɣerdemmuct
1065. Psammomys obèse, rat des sables : tavulit, igiger taɣulit, igiger فأر الصحراء
dan) aggurdi (iggurdan), agurdu (ig--urdan), awurdu (iwurdan) برغوث
1073. Puce d’eau, daphnie : tassçbba taẓebba
1074. Puceron : açnbub (içenssbuben), axuxxu (ixuxxuten), abrvu (iberçuten) aẓenbub (iẓenbuben), axuxxu (ixuxxuten), aberɣu (iberɣuten) قمل الشجر، أرفة
- Pucerons noirs qui se mettent dans les légumes, les arbres fruit--iers, la vigne : buãïïaf buṣeṭṭaf
1075. Punaise : ifrijdi, avawsssis ifrijdi, aɣawsis بق
: tawlkt ibxcac tawlekt ibexcac خادرة
1078. Putois (must) : awrta - awrta فأر اخليل، ابن عرس، سنعبة
1079. Pycnogonide, Animal marin ressemblant à une araignée: tijdssmnnill tijdmnnill (neo)
1080. Pyrrhocore, pyrrhocoris, pu--naise rouge : buzgåav buzeggʷaɣ بقة شهباء
1081. Pyrale des fruits secs Plodia interpunctella : tasula tasula
- Queue touffue du renard : abaëëa abaṛṛa ذنب الثعلب الكث
- Queue du chien ou autres canidés : abräuä, abanna, acoäab aberḍuḍ, abanna, acɛḍab ذنب الكلب وما شابه
- Queue d’oiseau : tagjjimt tagjj--imt ذنب الطير خاصة
1086. Radicivore : amtcaçur ametcaẓur (neo) آكل اجلذور
1087. Ragondin (coypou, myocas--tor, myopotame, rong) : avrda n waman aɣerda n waman راغوندين، كيب
1088. Raie (pois) : afrrac, busstagra, taswwant aferrac, butagra, tasewwant شفنني بحري، لياء
- Raie bouclée (pois) : tadbirt n ilel tadbirt n ilel
- Raie électrique, torpille (pois) : afltas afeltas فتر )رعادة(
Raie-aigle, aigle de mer (pois) : ta--funast n ilel tafunast n ilel
1089. Rainette : tagrut iårramn tagrut igʷrramen ضفدع الشجر
1090. Raisin de mer : tiglay n umssrmä tiglay n umermeḍ أو احلبار بيض السبيدج
1091. Râle : azrklla azerkella )تفلق )طائر يشبه السمان
1092. Râle des genets : avyul n tsærin aɣyul n teskʷrin صفرد
1093. Râle d’eau, marouette : azssrklla waman azerkella waman (neo) مرعة شائعة
1094. Ramier : azäuä azḍuḍ ورشان
1095. Ramure : ackaän ackaḍen قرون األيل
1066. Psittacidés : ikutan ikutan ببغائيات
1067. Psoque : ilal, tawkka ilal, tawkka سرفة
1068. Psyché des graminées : tetsstamccu, slm agårn, brbllu, tamsssparct tettameccu, slem aggʷrn, berbellu, tamsḥarct فراشة احلبوب
1069. Ptérocle : tagrniïï tagerniṭṭ قطاة
1070. Ptéropodes : ifräarn iferḍaren (neo) مجنحات األرجل
1071. Ptyodactyle (ptyodactylus hasselquistii) : amzrga amezerga
1072. Puce : aggurdi (iggurdan), agurdu (igurdan), awurdu (iwurss
(1065)
(1082)
1076. Punaise des lits (Cimex lectularius) : qmcic, bizbiz qem--cic, bizbiz صمج، فاسياء
- Punaise des bois : ifrijdi usssvar ifrijdi usɣar فاسية
- Punaise d’eau (ranatre, népe) : ifrijdi waman ifrijdi waman (neo) بق املاء
- Punaise tigre, punaise du poirier : ifrijdi n tfiras ifrijdi n tfiras (neo) ببر الكمثري
- Punaise des fleurs : tifkrt ibawn tifkert ibawn
1077. Pupe, chrysalide, nymphe
(1095)
1082. Python : igrjm, aflanãiä igerjem, aflanṣiḍ أصلة
Python constricteur : tanavwit, avwu tanaɣwit, aɣwu أصلة قابضة
Python diamant, python-tapis : igrjm agäif igerjm agḍif (neo)
1083. Quadrumane : akuçfus akuẓfus (neo) رباعي األيدي
1084. Quadrupède : akuçäar akuẓḍar (neo) رباعي األرجل، من ذوات األربع
1085. Queue : timvilt, tabanna, acwwaä, abprur, azafal, acwwaä, ajlal, aåjjim, abakku timɣilt, ta--banna, acwwaḍ, abeḥrur, azafal, acwwaḍ, ajlal, agʷjjim, abakku ذنب عامة
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
1096. Ranatre (punaise d’eau) : ifrijdi waman ifrijdi waman (neo) بق املاء
1097. Rapace, oiseau de proi : taskla tasekla (tisekliwin) من كاسرة الطيور الكاسرة
- Rapace nocturne : taskla tamssssrdalt taskla tamsserdalt (neo)
1098. Rascasse, scorpène, scor--pion de la mer, crapaud de mer (pois): arumy, avunja arumy, aɣunja هلوف البحر
- Rascasse volante ou poisson lion (ou poisson-dindon) : avunja amaylal aɣunja amaylal (neo)
1099. Rat (rong) : avrda, arnfaä, axyul aɣerda, arenfaḍ, axyul جرذ، فأر
- Rat gris : akusu akusu - Rat noir, Rattus rattus, rong:
avrda abrkan aɣerda aberkan- Rat des sables (Psammomys
obèse, rong) : avrda idrq aɣerda iderq فأر الرمال
- Rat rayé de Barbarie (mus bar--barus, rong) : avrda aëumi, abucssnbl (ibucenbalen), abaäaw aɣerda aṛumi, abucenbel (ibucenbalen), abaḍaw فأر مخطط
- Rat des rochers (rong) : avrda n isuliln aɣerda n isulilen (neo)
- Rat épineux : avrda bu isnnann aɣerda bu isennanen (neo)
- Rat/souris des moissons, Mycro--mis minutus : avrda n tmgra aɣerda n temgra (neo) فأر احلصاد
- Rat à crinière, hamster d’Imhause, lophiomys imhausi : avrda bu
uzagg aɣerda bu uzagg (neo) 1100. Ratel, Mellivora capensis
: awrizin, awrzan, wirzan, andyuf awrizin, awrzan, wirzan, andyuf ،راتل آكل العسل
1101. Ratites, coureurs (ois) : imvrn imɣiren (neo) عواد الطير، رواكض كالنعامة
1102. Raton (jeune rat) : azrgug azergug فوير، فأر صغير
1103. Raton (mammifère carni--
aṛekka ثعلب سمسمي 1108. Renard roux, Vulpes vulpes
(cani) : abarav, barvn, irv, arssrav, warvn abaraɣ, bareɣn, irɣ, arraɣ, warɣen ثعلب أصهب
1109. Renard polaire, Alopex lagopus : ikob usunä ikɛb usuneḍ (neo) ثعلب قطبي
1110. Renard marin, renard de mer, sabre-en-queue : abrar abrar )ثعلب البحر )حوث
1111. Renne, caribu, Rangifer tarandus : tizrzrt mm uqacuc tizerzert mm uqacuc* رنة
1112. Reptile : aprarad, amrarad aḥrarad, amrarad حيوان من الزواحف
1113. Requin : awqqas awqqas قرش، كوسج
- Requin marteau : izimmr izim--mer مطراق البحر
- Requin renard, faucheur : atbir atbir
- Requin blanc, squale : agllus agellus قرش، كلب البحر
- Requin bleu : alulam alulam - Requin griset, (Griset, requin
à maquereaux): azgza, azgzaw azegza, azegzaw قرش املتوسط
- Requin-baleine : awqqas izmk awqqas izemk (neo) إيلس
- Requin-tapis, requin barbu : awqqas bu wamar awqqas bu wamar (neo) كوسج زربي
- Requin-taureau : awqqas azgr awqqas azger (neo)
- Requin-tigre : awqqas avilas
awqqas aɣʷilas (neo)- Requin-lézard ou requin à col--
lerettes : awqqas azrmummu awqqas azermummu (neo)
1114. Rhinocéros : azara azara (izaran) وحيد القرن،كركدن، مرميس
1115. Rhinolophe : avyul n yiä
(1106)
vore): waãläaman waṣleḍaman ،دلق راكون، راتون
- Raton laveur : waãläaman amssssird waṣleḍaman amssird (neo) راتون غاسل، راكون غاسل
1104. Rémige : tabzzirt, tabulssbult tabezzirt, tabulbult قادمة من قوادم الطير
1105. Reine des abeilles : agllid n tzizwa agellid n tizzwa ملكة النحل
1106. Renard (cani): ikob, abassvuv, bakkn, abaokka, abayëëu, aolssbun ikɛb, abaɣuɣ, bakken, abaɛkka, abayṛṛu, aɛlbun ثعلب، ثعالة، أبو احلصني
- Renarde : takoabt, tabavuvt takɛabt, tabaɣuɣt ثرغل، أنثى الثعلب
1107. Renard famélique, Vulpes rueppellii (cani): aëak, aëkka aṛak,
(1114)
aɣyul n yiḍ 1116. Rhizostome, gelée de mer
: agris n ilel agris n ilel (neo) ريزوستوم
1117. Ricin, ixode : afäuä, aårml afḍuḍ, agʷrmel حلمة، قراد
1118. Rochier (ou roucaque, rou--quier) (pois) : islm usulil iselm usulil (neo) سمك صخري
1119. Roitelet (ois): tassmi ifrssgan, tmssg, bu nini tassemi ifergan, temsseg, bu nini صعوة
1120. Ronfleur (pois): askrray asekerray جنس سمك)) قنبر
1121. Rongeur: amæçaç amkʷẓaẓ (imkʷẓaẓen) قاضم )من القواضم(
1122. Rorqual (ceta): tavava tassçawzawt taɣaɣa taẓawzawt ،هركل هركول
1123. Roselin githagine (ois): tahssrayt tahrayt
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
1124. Rossignol: asuddr, aqqur, tumsisi, asramram, msnäralla msnḍeralla, asudder, aqqur, tum--sisi, aseramram عندليب، هزار
- Rossignol du japon: azvummy azɣummy نغارة
1128. Rousseau, gros yeux (pois): sndrwal, afurgl senderwal, afur--gel كحالء، سمك اجلربيدي
1129. Roussette, chien de mer, chat de mer, émissole lisse/douce : aydi n ilel aydi n ilel كلب البحر األرقط، غراء
- Grande roussette: abrar abrar - Petite roussette (pois) : aprtukka,
aprti aḥertukka, aḥerti 1130. Ruche: tavrast, tilmikt
taɣʷrast, tilmikt خلية النحل
1138. Sacret : warçllim warẓllim ذكر الصقر
1139. Saillie : tazaga, azzag, asukä tazaga, azzag, asukḍ نزو، سفاد
- Saillir : zg, sukä zeg, sukeḍ ،نزا سفد
1140. Saki (pri) : asaki asaki (neo) ساكي
1141. Saimiri (pri) : asaymri asaymri سامييري
1142. Salamandre: tagdst, taydst, taxrmammact, angul azgza angul azegza, tagdest, taydest, tax--ermammact سرفوت، سمندر
- Salamandre sans paumon : tagdst tar turin tagdest tar turin (neo)
- Salamandre terrestre : tagdst wakal tagdest wakal
1143. Sanglier, porc sauvage : ilf, açubar, bu tagant ilf, aẓubar, bu tagant هلوف، خنزير بري
- vieux sanglier : aciäi aciḍi خنزير بري هرم
- jeune sanglier : afrkul afrkul فرخ الهلوف
1144. Sangsue (ann) : taääit, taïïäit, tiälit, advr, udvir taḍḍit (tiḍḍa), taṭṭeḍit (tiṭṭeḍa), tiḍelit, adɣʷr, udɣir علق
- Sangsue des poissons : taääit islman taḍḍit iselman
1145. Sansonnet (étourneau) : imsfr, mssfrd izgarn, amsssbrid imsfer, messferd izgaren, amesbrid زرزور
1146. Sar, sargue: acravi acraɣi سرغوس
- Sar à museau pointu (pois) : anssssarmu, anssalmu anessarmu, anes--salmu
- Sar à tête noir (Diplodus vulgaris) : addad addad
- Sar commun (pois) : awrvay awrɣay سرغوس
- Sar doré, Sargue ordinaire (pois) : amzil amzil سرغوس
- Sar tambour, moure (pois) : tanssçitt tanẓitt (1124)
1125. Rouge gorge : azggwav wul, azgåav udmr, muvmmu tidssmarin azggwaɣ wul, azeggwaɣ ud--mer, muɣemmu tidmarin أبو احلناء
1126. Rouge queue : tjtrtr tejterter هزار احلائط
- Rouge queue de moussier, ru--biette de Moussier (Phoenicurus moussieri): sfitjj, tawtjj sfitejj, tawtejj mrvin mm ifrkacn merɣin mm iferkacen
- Rouge queue noir (Phoenicurus ochruros) : mrvin tuãïift merɣin tuṣtift
- Rouge queue à front blanc (Phoenicurus phoenicurus): mrvin mm ikrçi merɣin mm ikerẓi
1127. Rouget:, mulet rouge (pois) : amlan, tafavrut, taçnagt, tabukkit amlan, tafaɣrut, taẓnagt, tabukkit سلطان ابراهيم، طرستوج
Rouget - barbet de roche : bu wamar bu wamar
(1130)
1131. Ruchée : aglif agʷlif ،ثول خشرم
1132. Rugissement : tandra n izm, izim tandra n izem, izim زئير
1133. Ruminant : anfçaç anefẓaẓ مجتر
- Ruminer: rar ifç, sgluli, feçç rar ifeẓ, sgluli, feẓẓ اجتر
1134. Rupicole (coq des rochers) : afullus n isuliln, ayaçiä n isuliln afullus n isulilen, ayaẓiḍ n isulilen (neo) ديك الصخر
1135. Sabelle (ver marin) : tinissgidi tinigidi (neo) رملية
1136. Sabot : ifnckkr, tifnzit, tafnzut, aferquc ifenckker, tifenzit, tafenzut, aferquc حافر، سنبك
1137. Sabre, ceinture d’argent, jarretière : tagåst taggʷst
(1152)
1147. Sarcophage, mouche grise (mouche à viande) : izi n tfiyyi izi n tfiyyi صيدن اللحم )نوع من الدباب(
1148. Sarcopte : tillict tillict عل 1149. Sardine : tildut tildut
سردين
1150. Sarigue (mars) : asarig asarig (neo) سريغ
1151. Saturnie, paon de nuit (pa--pillon) : tayja n iä tayja n iḍ (neo) طاووسية
1152. Saumon (pois) : anssalm, awlap anessalem, awlaḥ سلمون، سمك سليمان
1153. Saupe, sarpe, salpe (pois) : taluçit taluẓit
1154. Saurel, chinchard (pois) : aclal, taclalt aclal, taclalt
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
1155. Sauriens : iblpkkac ibelḥekkac (yan : abelḥekkuc) عظائيات
1156. Sauterelle : acaqrra (icaqerrayn), abrru, akbb acaqr--ra (icaqerrayn), aberru, akebb جرادة
- Larve de sauterelle : amrd amerd
- Sauterelle qui commence à voler : agar, angar agar, angar
- Grosse sauterelle grise : tagganssdut taggandut (tiggunda)
- Jeune sauterelle voyageuse n’ayant pas la force de voler : afrtsskum afertkum
- Sauterelles isolées ou en petit nombre : abaylal abaylal
- Grande sauterelle verte, locusta viridissina : abçaça abẓaẓa
- Grosse sauterelle (avec un grand abdomen), qui saute et ne vole pas : bbçakal, abçaça bbeẓakal, abẓaẓa جراد آبد أخضر اللون ضخم البطن
- Sauterelle mâle : ipzger (ipesszgar), apzayr iḥezger (iḥezgar), aḥzayr ذكر اجلراد
1157. Sauvage (animal) : axxu, iäuras axxu, iḍuras (nom pluriel) حيوان وحشي
1158. Scarabée (ins) : iglgiz, igliz, arduz, izinzr, abuzbuz, tajlist, mcncn, açrri igelgiz, igeliz, arduz, izinzer, abuzbuz, tajlist, mcencen, aẓerri (iẓerriten) جعل، جعران
- Scarabée sacré de l’egypte, bousier sacré (Scarabaeus sacer) : tast n waman tast n waman
1159. Scarabéidés : iglgizn iglgi--zen جعليات
1160. Scare ou poisson perroquet : aslm aku aselm aku (neo)
1161. Scie, pristidé (ceta) : anyakru anyakru منشار )من احليتان(
1162. Sciène (pois) : adbdub adebdub لوت أو نسطرار
1163. Scincidés : ipäaä iḥḍaḍ اسقنقوريات
- Scincidé : apäiä aḥḍiḍ اسقنقوري
1176. Serpent : ifivr, alåmaä, abnkal, azrm ifiɣer, alegʷmaḍ, aben--kal, azerm ثعبان
- Serpents de grande taille : ifsslanãiän iflanṣiḍen
- Serpent cendré : tummit yivd tummit yiɣed
- Serpent mangeur d>œufs, Dasy--peltis commun : bivrdayn, ifivr amzduv biɣerdayen, ifiɣer amezduɣ
- Serpent de ver, orvet : tasbapit, azrrat tasbaḥit, azerrat ،حية الزجاج الدودة العمياء، هربول
- Serpent-taureau : ifivr-azgr ifiɣer-azger (neo)
- Serpent-roi : ifivrsagllid ifiɣer-agellid (neo)
- Serpent-liane : ifivrs amtltl ifiɣer- amteltel (neo)
- Serpent lait : ifivr aæfay ifiɣer akʷfay (neo)
tivirdmt isan, affivra, accl n tklatin azerrɣmel, tiɣirdemt isan, affiɣra, accel n teklatin شبت، حريش، أم أربعة وأربعني
1166. Scolyte : akcic, aãiã ak--cic, aṣiṣ قتع الساق
1167. Scombrésoce (pois) : izäi n ilel izḍi n ilel
1168. Scorpène, scorpion de mer, rascasse : arumy arumy ،البحر عقرب هلوف البحر
1169. Scorpion : ivirdm iɣirdem (iɣardmiwn) عقرب
- gros scorpion mauvais: Scor--pion à grosse queue, Androctonus mauretanicus (arach) : buvardm buɣardem
- Scorpion jaune (Buthus atlantis, arach): ivirc iɣirec
1170. Sciuromorphes : imanziän imanziḍen (amanziḍ) (neo)
1171. Scutigère (myri) : tazgmi, taçimi tazegmi, taẓimi من الدخداخيات
1172. Seiche : tamrmïï, mm uzassyz, mas uzayz, tacabit tamermeṭṭ, mm uzayz, mas uzayz, tacabit حبار
1173. Seps : wislulfn, aslulf, winslulfn wislulefn, aslulef, win--slulfen دساسة
- Seps à écailles : anslulf aåjäaä anslulf agʷjḍaḍ
1174. Serin : ujbin, tawraxt ujbin, tawraxt نغر ، ترجني )طائر(
1175. Seriole, poisson limon (pois) : awrav, tasargalt, asargal awraɣ, tasargalt, asargal شيمية
(1158)
(1165)
1164. Scinque : taçllmuyt taẓellmuyt (tiẓellmay) أّدة، سقنقور
- Poisson des sables (espèce de scinque) : aslmkka, islmkki, islm wakal, asmrdkkal aselmekka, is--elmkki, iselm wakal, asemrdekkal
- Scinque de schneider, eumeces de schneider, Eumeces scneideri algeriensis : ssummsitan, ssumssmizgarn, mïïä tifunasin ssummsi--tan, ssummizgaren, mṭṭeḍ tifunasin
1165. Scolopendre : azrrvml,
(1180)
1177. Serpentaire, secretaire, messager (ois) : amjjaru (imejjassrun), amjjarw, tili n als tili n ales, amejjaru (imejjarun), amejjarew (imejjaruten) قعقب
1178. Serran, serranus, perche de mer (pois): azamar, askkur azamar, asekkur قشر
1179. Serran chevrette (pois) : frgaäil fergaḍil
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
1180. Serres : ibbackarn, axbacn ibbackaren, axbacen براثن، مخالب
1181. Serval, Leptailurus serval (fel): azdal, adal azdal, adal ،جرول، بج قط منر، سنور بري إفريقي
1182. Sika ou cerf du Japon, Cer--vus nippon : izrzr n jabbun izer--zer n jabbun أيل ياباني
1183. Sifaka (lému) : sifaka si--faka (neo)
1184. Simulie : akawnäiä akawnḍiḍ (ikawnḍiḍen) قرس، جنرس
1185. Singe (prim) : abavus, iddw, ibki, akççib abaɣus, id--dew, ibki, akeẓẓib قرد
iferqac, bu ifenckkar حافري، ذو حافر
1191. Solen, razor shell, couteau : ackrf ackerf قبضية، غمدية )نوع من احملار(
1192. Souriceau : amumd, amnäããu amumed, amenḍṣṣu درص )ولد الفأر(
1193. Souris (rong) : tavrdayt, akutay, amumd taɣerdayt, akutay, amumed فأرة
- Souris épineuse égyptienne, Acomys cahirinus seurati (rong): tiggrt tigegert
- Souris à miel (Tarsipes rostra--tus), espèce de phalanger : avrda bu tammnt aɣerda bu tamment
- Souris marsupiale : avrda awlkan aɣerda awlkan
- Souris à queue courte, Mus spretus : tavrdayt mm timvilt tagzzaylut taɣerdayt mm timɣilt tagezzaylut
- Souris grise, souris domestique, Mus musculus (rong) : tavrdayt n tgmmi, tavrdayt n ixamn taɣerdayt n tegmmi, taɣerdayt n ixamen
- Souris blanche : tavrdayt tumsslilt taɣerdayt tumlilt (neo)
1194. Souricier : angmar n ivrdayn anegmar n iɣerdayn آكل أو صائد الفئران
1195. Spalax (rat taupe, rong) : avzkal aɣezkal اخللد، الفأر األعمى
1196. Sparaillon (pois) : tanãfit tanṣfit
1197. Spatule (ois) : blvunja belɣʷnja مالعقي
1198. Spermophile : agbur n ifsssan agbur n ifsan (neo) هوقل
1199. Sphex : wahu wahu إلق املتوسط
1200. Sphinx : tafrijja tafrijja )صمل )فراشة ليلية
1201. Sphinx « tête de mort », bee moths, galleria, Achérontia Atropos : tanulia tanulia هولية )فراشة (
1202. Squale : agllus agellus ،قرش كلب البحر
1203. Squille, mante de mer : burqs n ilel burqes n ilel (neo) جراد البحر، زيز البحر
1204. Stellion : amtvtv (imtvtvn), agzzaram amteɣteɣ (imteɣteɣen), agezzaram حرذون
1211. Tacaud, capelan (pois) : afanka, tawlkt afanka, tawlkt تاكود
1212. Tadorne (ois) : tavaät n wassman taɣaḍt n waman شهرمان
- Tadorne casarca (Tadorna fer--ruginea) : sugm arsuä sugm arsuḍ
1213. Talitre, puce de sable, puce de mer : awurdu, awuräu awurdu, awurḍu
1214. Tamandua : tamandwa ta--mandwa (neo) تامندوا
1215. Tamanoir : abuyls abuyles* نامل أكبر
1216. Tangara (ois) : tangara tan--gara (neo) تناغر )طائر(
1217. Tanrec (mam) : tanrik tan--rik (neo) طنريق
1218. Tantale (ois) : tantal tantal (neo) تنطل
1219. Taon, horse fly : izb, izibb izeb (izaben), izibb (izib--ban) نعرة
- Taons de grande taille classes du genre tabanus : tagånt, tiggnt, amggun, imnzz, tagrurat taggʷnt (tiggʷan), tiggent, amggun, imenzz, tagrurat
- Petits taons, genre Chrysops : adas adas
1220. Tapir : alavas alaɣas* تابير
1221. Tarente, gecko : tiqqlit, iqjdr, tanjdamt tiqqlit, iqejder, tanejdamt أبوبريص، سام أبرص
- Tarente du sahara, tarentola ephippiata, gecko des sables: imsskwr imekwer
(1158)
1186. Singe rouge ou Patas : akassya akaya
1187. Sirli : aäaluj aḍaluj مكاء - Sirli du desert, sirli bifascié, alae--
mons alaudipes : tavla içran taɣla iẓran
1188. Sole : tislxt, tizlxt aglsslid agllid tiselxt, tizelxt سمك موسى
1189. Solifuge (esp. de grande araignée velue): taloyuät talɛyuḍt عنكبوث كبيرة مزغبة
1190. Solipède, ongulé, monodac--tyle: bu ifrqac, bu ifnckkar bu
(1204)
1205. Stephanitis ou tigre du po--irier : avilas n tfirast aɣʷilas n tfirast (neo)
1206. Staphyllin : ttlmççuv ttelmeẓẓuɣ فرس إبليس، جعل
1207. Sterne, hirondelle de mer (ois) : axmir axmir خطاف البحر، خرشنة
1208. Stomoxe : izinfr izinfer ذبابة خبيثة
1209. Suricate : asuricat asuri--cat (neo) منس إفريقي
1210. Surmulot, Rattus norvegi--cus (rat gris, rat d’egout), rong : azrdi, tazrdit, akundr, tadva, asaväa azerdi, tazerdit, akunder, tadɣa, asaɣḍa جرذ املتاعب، مرنب
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
1222. Tarentule : tabvaynust, açiç, tivrdmt waäu tikunda tabɣaynust, aẓiẓ (iẓaẓen), tiɣerdemt waḍu tikunda رتيالء، تارانتية سامة
1223. Targeur, sole de roche : tislxt n usulil tislext n usulil (neo)
1224. Tarsier : atarsiy atarsiy (neo) ترسيس
1225. Tassergal, coupe - fil (pois) : tasargalt tasargalt
1226. Tatou, armadille, dasype: abuvlal abuɣlal (neo) تاتو، أرمديل مدرع
1227. Taupe : avzkal aɣezkal طوبني، جلذ، خلد أوربي
Taupe dorée : avzkal amnnurv aɣezkal amennurɣ (neo) ذهبي طوبني اللون
- Taupe naine : avzkal aykkuc, avzkal akærtap aɣezkal aykkuc (neo), aɣezkal akkʷrtaḥ (neo) طوبني قزم
- Taupe nue : avzkal apräiä aɣezkal aḥerḍiḍ (neo) طوبني عار
- Taupe marsupiale (Notoryctes typhlops) : avzkal awlkan aɣezkal awlkan (neo) طوبني جرابي
1228. Taupe-grillon (courtilière), ins : tasrvint taserɣint حرائة
1229. Taurassin, jeune veau : isig isig جذع
1230. Taureau : azgr, aramul azger, aramul ثور
- Jeune taureau : avwi aɣʷi1231. Taurillon: awmmat awmmat1232. Tayra (must): tayra tayra
(neo)1233. Tchagra (ois) : apajiw
aḥajiw 1234. Tégénaire domestique, ara--
ignée des maisons, Tegeneria do--mestica (arach) : tllmçäa, tisist tellmeẓḍa, tisist غدس، عنكبوث املنازل
ibxs, aknkar ibexs, akenkar (pour l’adulte, Tenebrio molitor) ظالمية
1240. Ténia, ver solitaire: alåmaä udis, ivris n tmaäunt, aäris, azrm n tobbuät alegʷmaḍ udis, iɣris n tmaḍunt, aɣris, azerm n teɛbbuḍt تينيا، دودة وحيدة وشريطية
1241. Termite (fourmi blanche) : taytca, aruz, tamadi, arkku, tudssdmssi, tuvd mssuy, tudmssu taytca, aruz, tamadi, arekku (arek--kuten), tuddemssi, tuɣed messuy, tudemssu دعر )دود يأكل اخلشب) سرفة
1242. Terricole : amzdvkal amzdeɣkal (neo)
1243. Tisserin (ois) : amçäaw ameẓḍaw تنوط، أبو نساج
- Tisserin gendarme (Ploceus cu--cullatus): tasllalut tasellalut
1244. Têtard : tazduzt n waman, amrddu,tabrddduct, azuvlac, abaybëuä, tavnjawt waman, açrmiä, amayad tazduzt n waman (tizdaz n waman), amrddu, taberdedduct (tiberduddac), azuɣlac (izuɣlacen), abaybṛuḍ, taɣenjawt waman, aẓermiḍ, amayad شرغوف، فرخ الضفدع
1245. Tetradactyle : akuçäaä akuẓḍaḍ رباعي األصابع
1246. Tetrapode : akuçäar akuẓḍar (neo) رباعي األرجل
1247. Tetraptère : akuçfr akuẓfer (neo) رباعي األجنحة
1248. Theridion, theridium (arach) : taysusut, tabaxxa taysusut, tab--axxa
1249. Thomise (araignée-crabe,
arach) : tabluvma tabluɣma برثنية )نوع )من العناكب
1250. Thon : abayrun abayrun ،طن تن
1251. Thon blanc : ajana ajana طن أبيض
- Thon rayé ou bonite : azyam azy--am
- Thon rouge : aäun aḍun طن أحمر 1252. Thylacine, loup marsoupial :
tilasin tilasin (neo) صائد الليل 1253. Tigre (fel) : izm avilas,
izem abrbac, avilas, agrzam izem aɣilas, izem aberbac, aɣʷilas, agerzam سمي كذلك ملا بينه والنمر من شبه ببر
(1221)
(1230)
1235. Téju, tégu (lézard) : tigu tigu (neo)
1236. Teigne : titinya, timtcit, akrkur titinya, timtcit, akerkur ،حلمة سوس فراشي )صغار الفراش تضر بالنباتات واحلبوب )واأللبسة
- Teigne des farines «ou «Pyrale de la farine» Asopia farinalis : imissyyl imiyyl
1237. Télagon (un blaireau des îles malaises) : tilagun tilagun (neo)
1238. Temnodom sauteur (temno--dom saltator) : tasrgalt tasergalt
1239. Ténébrion : tawkka n ugssgrn tawkka n uggrn (pour la larve),
(1253)
1254. Tinamou (ois) : tinamu tinamu (neo)
1255. Tique : aslluf, aqrmim aselluf, aqermim قراد
- de chien : addlm, bugawr ad--delm, bugawr
- de chameau (accrochée à l’animal) : aslluf aselluf
- de chameau gonflée de sang (tombée) : aråml agʷrmel
- de chèvre : afäuä, afäil afḍuḍ, afḍil
1256. Toile d’araignée : azïïa
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
n takkalt, isasan azeṭṭa n takkalt, isasan عكاش، شع، بيت العنكبوث
1257. Toison : ilis ilis جزة - amlus amlus : mouton ou chèvre qui vient d’être tondu
1258. Torpille, raie électrique (pois) : afltas afeltas فتر )رعادة(
- Torpille marbrée, torpédine (pois) : taålimt tagʷlimt
1259. Tortue: ifkr (ifkeran), afkrun ifker (ifkeran), afekrun سلحفاة
- Tortue jaune : ifkr awraä ifker awraɣ (neo) سلحفاة صفراء
- Tortue léopard, pardalis babcocki : ifkr avilas ifker aɣʷilas (neo)
- Tortu de mer : ifkr n igirw, bu tgra n ilel, amrridu ifker n igirw, bu tegra n ilel, amerridu (imerridiwn) سلحفاة البحر
1260. Toucan : atbir n tzlva at--bir n tzelɣa* طوقان
1261. Touille (ou requin-taupe, lamie) : awqqassavzkal awqqas-aɣezkal (neo)
1262. Tourterelle : abrvud, tassbrvudt, taårramt, timilla aberɣud, taberɣudt, tagʷrramt, ti--milla أطرغلة وقمري
- Tourterelle masquée (Oena capensis) : tinaät n tgäaä tinaḍt n tgḍaḍ
-Tourterelle des bois : taduriyt taduriyt
-Tourterelle du cap : talkinäawt talkinḍawt
-Tourterelle maillée : tigrgrt ti--gergert
1263. Tourtereau : imillu imillu ذكر الترغل
1264. Traquet motteux : agbs ag--bes طائر املدر
- Traquet à tête blanche : amaqqan, tamnxirt amaqqan, tamenxirt
- Traquet à tête grise : acrara acrara
1265. Tranchoir : tasmmawdt issslman tasemmawdt iselman (neo) )منجلية )سمكة على شكل منجل
1266. Trichocéphale: imivz imiɣez ساّلءة )نوع من الديدان يعيش في األمعاء )طفيلية
1267. Trionyx, tortue molle, (tortue d>eau douce, à carapace molle) : ifkr ilgåavn ifker ileggʷaɣen (neo) سلحفاة رخوة الترس، سلحفاة نهرية
1268. Triton : tagdst n waman, tarknuzt, arknuz, alknuz tagdest n waman, tarknuzt, arknuz, alknuz ودعة بوقية أو سمندل املاء أو بوق البحر )وهو من)الرخويات
1269. Troglodyte (neo): asibbus, asibbu, bufssiw asibbus, asi--bbu, bufessiw وصع، صعو
1270. Trombidion, aoutât, rouget : fuqqs fuqqes قمل خملي، خاشية
1271. Trompe d’éléphant : avnzur n ilw aɣenzur n ilew خرطوم الفيل
1278. Truxale (Acrida mediterra--nea) : mluccn meluccen تشبه جرادة السرعوفة
1279. Tuatara (rept) : twatara twatara (neo)
1280. Tupaia, tupaja : tufaja tufaja (neo) سنجاب آسيا
1281. Turbo : turbu turbu (neo) تربو
1282. Urubu (ois) : urubu urubu بغاث أسود
(1259)
- Tortue femelle : tifkrt tifkert- Tortue clémmyde, clemmys lep--
rosa : ismg waman isemg waman - Esp. de tortue très petite vit dans
les mares: takdbdbt takdebdebt- Tortue géante : ibrfkr iberfker
(neo) سلحفاة عمالقة - Tortue à écailles : ifkr bu
ikräan ifker bu ikerḍan - Tortue-boîte : ifkr ankul ifker
ankul (neo)- Tortue à cou de serpent : ifkr bu
umggrä n ubnkal ifker bu umggerḍ n ubenkal (neo)
- Tortue à étoiles : ifkr bu itran ifker bu itran (neo)
- Tortue alligator : ifkr aligaïur ifker aligaṭur (neo)
(1271)
1272. Troupe de moineaux, d’étourneaux : idili idili
1273. Troupe de rapaces : taylssli, tamulayt taylli, tamulayt سرب من الكواسر
1274. Truffe : affanka affanka خطم الكلب والهر
1275. Truie : taladayt taladayt خنزيرة
1276. Truite (pois) : ablav ablaɣ تروتية
1277. Truie de mer : taladayt n ilel taladayt n ilel (neo) جالخ
(1285)
1283. Unau, unu : unaw unaw أونو 1284. Uromastix, Uromastix acan--
thinurus: aåjjim, aprdan, agisszam, amkacaw, agzzaram agʷjjim, aḥerdan, agizam, amkacaw, agez--zaram ضب
- Uromastyx acanthinura: aåjjim, aprda, aprdan agʷjjim, aḥerda, aḥerdan
- Uromastyx acanthinura acanthin--ura: aåjjim agʷjjim
- Uromastyx acanthinura nigriven--tris : aprdan aḥerdan
- Uromastyx Geyri : agizam agi--zam
-Uromastyx alfredschmidti : agzsszaram agezzaram
- Uromastyx occidentalis : aka aka
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
- Uromastyx dispar, fouette queue du Mali : amkacaw amkacaw
1285. Vache: tafunast, tast tafu--nast (tifunasin), tast (tisitan, tisita) بقرة
Vache à lait : tava taɣa بقرة حلوب - Vache maigre, malade : tapjjuät
taḥejjuḍt بقرة مريضة هزيلة - Vache qui n a pas encore mis
bas : tackëamt tackṛamt تلد لم بقرة بعد عجال
1286. Vampire (chauve souris) : ssumm idammn ssumm idammen (neo) مصاصة، نزافة
- Vautour oricou : açiç aẓiẓ (iẓaẓen)
- Vautour fauve : igidr amjjuä igider amejjuḍ
- Vautour d>Égypte, percnoptère : isvi, tavalgi isɣi, taɣalgi ،شوحة رخمة
- Vieux vautour : ikbbuc ikebbuc قشعم
1291. Veau: agnduz, aknïur agen--duz, akenṭur عجل
1292. Venin: iriyn, irirn iriyn, iriren سم األفاعي
1293. Venimeux: uçnin, amuççn, bu iriyn uẓnin, amuẓẓen, bu iriyen سام
1294. Ver (ann): tawkka, taycca, abxxuy, aktca, ancl tawkka, taycca, abexxuy (ibuxxuyn), aketca, ancl دود
- Vers qui se trouvent qlqf dans les gazelles entre chair et peau: ikssbdiwn ikbdiwn
1295. Ver blanc, man, larve du hanneton: ablawkka, tafaska ifulsslusn ablawkka, tafaska ifullusen
1296. Ver de foie: afrslm afers--lem دود الكبد
1297. Ver à soie: tagcca umïïalsu tagecca umeṭṭalsu دودة القز
1298. Ver à tête noire : tawkka mm ixf abrkan tawkka mm ixef aber--kan
- Ver à queue : tawkka mm imvil tawkka mm imɣil
1299. Ver de terre: adan n tmurt,
adan wakal, ijirmä, azrmttuc, asssrmkal adan n tmurt, adan wakal, ijirmeḍ, azermettuc, asermkal خرطون
1300. Ver de mer, ver arénicole, lombric marin : tawkka umlal tawkka umlal
1301. Ver de guinée, dragonneau : atlb, akrknu atleb, akerknu (kerk--nuten)
1302. Ver luisant, lampyre : slssliäur selliḍur (id selliḍur), tuçrurq, tlliäurv tuẓrureq, telliḍureɣ حباحب يراع
1303. Ver parasite : azrm, imivz azerm, imiɣez دودة طفيلية
1304. Verdier (ois): aberzgzaw aberzgzaw خضير، خضيري
1305. Vermine, animal nuisible: tawiwa, abrwqqas tawiwa, aber--wqqas حيوانات مضرة، حشرات مضرة
1310. Veuve noire (espèce d’araignée, arach) : tadgalt tassbrkant tadgalt taberkant (neo) أرملة سوداء
1311. Vieille (pois) : askkur asek--kur
- Vieille de mer (pois) : imskr im--sker كيدم
1312. Vipère : apawca, tifivra, talfsa, tahra, tablinka aḥawca, tifiɣra, talefsa, tahra, tablinka ،أفعى حية
- Vipère à corne, ceraste : tacclt, tifivra mm taskiwin, tablinka mm taskiwin taccelt, tifiɣra mm taski--win, tablinka mm taskiwin أفعى مقرنة
- Vipère des sables, vipère de l’erg, céraste d’ avicenne : tahra umlal, tafrnit tahra umlal, tafernit أفعى الرمال
- Vipère dangereuse et mortelle : taktla taktla حية قصقاص، خبيثة قاتلة
Vipère qui tue immediatement : talfsa tanaäart talefsa tanaḍart حية عاضه تقتل في احلني
1313. Viscache (rong) : afskac afeskac (neo) فسكاش
1314. Vison : afizun avizun (neo) فيزون
1315. Vive, vive araignée, vive vipère (pois) : ivirdm, tablinka iɣirdem, tablinka شواكة
1316. Volatile : aylal aylal من طير الدواجن
1317. Vol d’oiseaux : adfrir ad--frir رف طيور
(1290)
1287. Vanneau huppé: ibibä ibibeḍ طيط قبراني
- Vanneau migrateur (ois): imrgç ummergiẓ أبوطيط، طيبة
1288. Varan : awkjim, akudi, tifdirt awkjim, akudi, tifdirt ورل
- Varan du désert : avata aɣata ورل الصحراء
1289. Varron: aäkkuk, aäkku, atsskkuk, dikkuk izgarn aḍekkuk, aḍekku, atekkuk, dikkuk izgaren نبر
1290. Vautour: iviwr, agrmal iɣiwr (iɣawren), agermal (igermalen) نسر
(1308)
1306. Vermivore : amccwkka amec--cwkka (neo) آكل الديدان
1307. Vertébrés: id bu tgzitin id bu tegzitin (neo) فقريات
1308. Vespertillon : tahlimt, hlissma uçalim, hrima uçalim tahlimt, hlima uẓalim, hrima uẓalim خفاش
1309. Veuve (ois) : tadgalt n igäaä tadgalt n igḍaḍ طائر الوحيد
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
Annexe Asäfr ملحق
A1337 - Capucin bec-d argent (Euodice cantans, ois) : siän içlan siḍen iẓlanA1338 - Céphalophe couronné, céphalophe de Grimm (Sylvicapra grimmia) : talufi talufiA1339 - Cordon bleu (Uraeginthus bengalus, ois) : taqdit taqditA1340 - Cynips (ins) : aydi n tfukt aydi n tfukt آبرة، عفصيةA1341 - Grèbe castagneux : tikiçit n waman tikiẓit n waman A1342 - Piapiac africain (Ptilosto--mus afer, ois) : isasagn, asagag isasagen (pl), asagagA1343 - Toutenon commun (om--matostrephes sagittatus, todarodes sagittatus, cephalopode) : ils n ilel iles n ilel
1318. Volute : tankruzt, talknuzt tankruzt, talknuzt حلزون بحري
- Volute cymbium cymbium L. : afvul afɣul (ifɣulan)
1319. Vrillette, pou des bois : xninu xninu سوسة اخلشب
1329. Yapock (Chironectes mini--mus), loutre marsupiale (espèce d’oppossum) : ayafuk ayafuk
1330. Zèbre : amvjud ameɣjud حمار الزرد
1331. Zébu : tikurut tikurut درباني ))حيوان ذو سنام من الفصيلة البقرية
1332. Zeuzère : timtcit n tfiras timtcit n tfiras قتع اإلجاص
1333. Zibeline (must) : tazlkïïa taëumit tazelkṭṭa taṛumit سمور زبلني، سيبيريا
1334. Zonure : asmråjjim asmergʷjjim (neo) خناز
1335. Zoophage : amccmudr ameccmuder (neo)
1336. Zorille, Poecilictis libyca (must) : az^ään, azïïn azeḍḍen, azeṭṭen (izeḍḍenen), asfc, awrta asefc, awrta ظريل
1320. Wallaby : wallabi - wallabi (neo) ولب )كنغر صغير(
1321. Wapiti, élan d>Amérique, Cervus canadensis : aærædan n kanada akʷrkʷdan n kanada ايل( وبيت )امريكي كبير
1322. Wombat, phascolome : wumssba wumba ومبت )لبون استرالي(
1323. Watussi : watusi watusi1324. Xanthie (noctuelle) : amncvss
lul amencɣlul ليلية، فراشة مقوسة 1325. Xylophage : amccasss
var (imccasvarn) ameccasɣar (imeccasɣaren) neo آكل اخلشب خاشب، من احلشرات
1326. Xylocope, abeille charpen--tière: tizizwit tadrvalt tizizwit taderɣalt قعثبان أزرق
1327. Xerus, rat palmiste, écureuil fouisseur, xerus erythropus (es--pèce d’ecureil), rong : akulan akulan سنجاب النخل
1328. Yack : aramul idflawn ar--amul ideflawn* قطاس
(1318)
��
أماوال نـ ئمودرن
��
abnkal n waman 364, 862abrar 125, 913, 1110, 1129abraybaray 567 abrbac 125, 481abrcni 283abrḍag 426, 937abrḍal 660, 1001abrḍal aḍrḍur 206 abrḍan 498, 660abrḍar 787abrḍḍɛman 492abrḍuḍ 1085abrɣggʷal 799abrɣu 1074abrɣud 1262abrhuc 710abrik 214abrjɣlal 474abrkawc 151abrkuk 340abrkus 137abrni 493, 965abrran 266abrrddɛman 906abrriḍ 169abrriq 514abrru 1156abru 935abrurq 774abrwqqas 1305abryun 711abrzggu 16abrzgun 711 abrzgzaw1304 abrzizzw 590abubar 273abubbaẓ 924abubbaẓ n ilel 924abubbaẓ umlil 924abubbaẓ usunḍ 924
abucam 816abucnbl 1099abudac 831abufḍis 585abufuck 832abugil 848abuɣlal 1226abuḥdad 806abuḥrar 52, 474abujɣlal 474, 605abujɣlal n ifrgan 474 abukar 405abukir 169aburbbu 718aburi 842, 844aburjij 577aburrg 391aburxs 577abusbis 1015abusbis n ilel 1015abusbis n iskʷla 1015abutcl 1060abuxbux 474abuxxu 648abuyidd 796, 840abuyls 1215abuzbiz 1015abuzbuz 1158abxxuc 648abxxuy 1294abẓaẓa 307, 730, 1156abẓiẓ 307abzzir 1021abzzir n ilel 970acabruc 504acacca 300acakma 253acamul 621acaqrra 1156acbarn 576
ababbuc 474, 984abaḍaw 1099abadix 202, 822abaɛkka 1106abaɣaḍ 169abaɣuɣ 1106abaɣus 581,1185abaɣus bu inzar 860abaḥu 344abakku 1085abal 106abalal 681abalɣa 349, 353abanɣu 623abanna 1085abaqzwa 593abaqzzwi 75abaraɣ 1108abaray 490abarduz 170abaṛṛa 1085abarran 977abaṛṛay 267abarru 391abarzzi 97 abaskaḍ 169abatac 283abaybṛuḍ 1244abayḥ 206abaykur 709abaylal 1156 abayṛṛu 1106abayrun 1250abbar 800
abbuc 344, 632 abɛu 861abɣaw 162abɣayc 660,1001abɣayc n ilel 633abɣbaɣ 129, 383abɣur 711abḥrur 1085abiba 373, 838abiba n tawla 65abibi 432abiduk 977abizzu 718abjaw 789, 983abkni 716abkt 463ablaɣ 40, 123, 739, 1276ablawkka 764, 1295ablbal 31, 614ablbaqquc 308 ablbbuc 474ablbbun 288ablbbuz 297ablbnna 628, 753ablgamu 593ablgʷjjim 753ablhassu 288ablhaw 710abllbun 789abllɣʷman 492 ablmẓẓuɣ 920ablullu 987 ablyamun 593abnkal 1176
index Amazigh
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
acbcal 731acbuq 40accl n tklatin 1165 acḍun 55acɛḍab 1085acfcaq 308acicaw 1055aciḍi 1143acigan 8ackaḍn 164, 1095 ackrf 374,1191ackuf 230 ackwalla 304aclal 295, 1154aclɣiḍ 713acluɣ 689acmcaw 163acnclla 296 acniḍ 843acraɣi 1146acrara 1264acrbraw 464acrmcal 541 acrmcam 1052acrmuḍ 875acumbanzi 294acwraɣ 734acwwaḍ 1085acxarn 576acxaṭ 248aḍafu 308adagl 246 aḍaɣur 124adal 1181aḍaluj 35,1187adamsa 900, 947adan n tmurt 732,1299 adan wakal 1299adanay 656 aḍar wayyis 1004aḍarfus 962
adas 1219adbdub 1162addad 1146addlm 1255adfrir 1317adɣar n islman 120adgaẓ n islman 120 adɣdaɣ 105 aḍggʷal n tafukt 1014 adɣmus 925adɣmus n waman 925adɣʷr 1144adi 927adinuẓuṛ 433aḍkku 1289aḍkkuk 360, 1289aḍku 139, 938 admman 839admu 535adray 992aḍrays agmumis 1063 adsman 429adssiw 498aḍun 1251aduru 593adxʷs 336aɛawc 693aɛlbun 1106aɛqric 380afalku 104,493,597afangulan 944afanka 224,1211afcgḍiḍ 660,1001afḍil 1255afḍuḍ 655,1117,1255affanka 1274affiɣra 1165afgan 631 afɣul 1318aficlul 718
afital 835afkak 263afkraw 218 , 278afkrun 1259aflanṣiḍ 363 , 1082aflcu 350 aflkay 494afllu 143afltas 322, 1088, 1258afnnakʷc 902afntus 173afraj 170 afraksi 12afraray 883afraray n ucfcaq 311 afrḍuḍ 577afrgɣul 41afrkul 565afrkus 975,1134afrmac 457afrquc 902 , 1136afrrac 1088afrrum 468afrslm 1296afrtkum 1156afrtṭṭa 273,950afrtṭṭa bu imẓẓaɣ 908afrtṭṭill 564afrẓẓu 345afskac 1313aftakka 220afuck 182afuctal 835aful 232, 231, 319,942afullus 340afullus ajaqlal 340afullus n isuliln 1134 afullus n trbibit 341 afunas 162afurgl 440, 1128
afuss 507agad 928agadir n tuḍfin 517 agagz 173agaman 312agami 21agamrru 499agamum 593,841aganziz 170agar 1156agawgaw 562,568 agaymru 499agays 927agaywar 348agayz 173agazu 323agbs 824 , 1264agbur amaylal 456, 1035 agbur n ifsan 1198 agbur waman 236 agḍiḍ 883,884agḍiḍ ardin 747,793,885agḍiḍ bu uhlallu 886agḍiḍ iɣwawn 529, 1016 agḍiḍ iyugawn 138agḍiḍ n isan 587agḍiḍ n udayn 593 agḍiḍ n umaglal 887agḍiḍ n tsnnant 262agḍiḍɣrda 273agḍiḍil 1010 agḍiḍ-izi 332aggur 252aggurdi 1072aggurdi wakal 44aggurdi waman 525 agiw 701agizam 20, 509, 1284aglaw 848aglaz 474
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
agllid 1188agllid n tizzwa 1105agllus 460,810,1113,1202aglmum 204agmar 278, 479agmil 842agmums 585agnduz 1291agnfur 850agnu 560agrawal 51agrctal 176agrfal 426agrfiw 352agrgr 129,1027agrirḍ 558agris n ilel 1116agrizli 582agrlellu 205agrmal 1290agrrud 975agrsiw 1022agru 575agru iskʷla 424agru n tallaxt 968 agrzam 589, 701, 946, 1253agṭṭuf 512agudi 1053agulaz 744aguli 408agulz 735aguniḍ 1agurdu 1072agurfu 566agurgut 593agurr 251aguti 25agwal 583agʷctim 913agʷilal 278
agʷirar 7agʷjjim 20agʷjjim 509, 1085,1284agʷlif 477, 1131agʷlif aḍrḍur 2agʷnin 689agʷrml 1117, 1255agʷzlḍaḍ 179agʷzlils 185agʷzlisk 178agzzaram 20, 509,1204, 1284aɣacɣac 660,1001aɣaḍ 169 aɣaḍn 225 aɣafaf 833aɣalg 299aɣanba 395aɣaslm 711aɣata 1288aɣawsis 1075aɣbub 132aɣiddu 590,591aɣla 137aɣlaɣlu 587aɣllangum 451aɣllu 711aɣnbu 131aɣnbub 131aɣnbugḍiḍ 911aɣnduz 542aɣnsi 221aɣnzggu 519aɣnzur n ilw 1271 aɣray 992aɣrci 500aɣrciw 500aɣrda - kanguru 148aɣrda 1099aɣrda abrkan 1099aɣrda aṛumi 1099
aɣrda awlkan 1193aɣrda bu isnnann 1099aɣrda bu tammnt 1193 aɣrda bu uzagg 1099aɣrda idrq 1099aɣrda n ilel 184aɣrda n isuliln 1099 aɣrda n tmgra 1099aɣrda n trgʷa 212aɣrda n urtan 520aɣrda n waman 1087 aɣri 956aɣris 1240aɣrraɣru 587aɣrratum 308aɣrzul 288aɣs 408,744aɣsi 408, 735, 744 aɣsi bu uzagg 737aɣucaf 395aɣucaf lhind 538 aɣufal 139aɣunja 293, 583,1098aɣunja amaylal 1098 aɣur 455aɣuray 640aɣuri 956aɣuzaw 512aɣʷi 1230aɣʷilas 701, 946, 1253aɣʷilas n ilaln 702aɣʷilas n marikan 361 aɣʷilas n tfirast 1205aɣʷlal 474aɣʷri 956aɣyul 57aɣyul adɣmum 57aɣyul n tskwrin 132, 1092aɣyul n yiḍ 1115aɣyul waman 552
aɣyul n tazart 195aɣẓaẓ 838aɣzfiɣr 159 aɣzfisk 733aɣzkal 1195, 1227aɣzkal aḥrḍiḍ 1227aɣzkal akkʷrtaḥ 1227aɣzkal amnnurɣ 1227 aɣzkal awlkan 1227aɣzkal aykkuc 1227aɣzzaf waskiwn 733 aḥajiw 1233aḥarfa 322aḥawca 1312aḥdadiy 279aḥḍiḍ 1163 aḥgru 553aḥgun 555aḥigun 977aḥjud 64 aḥnnqric 483aḥnsur 57aḥrarad 1112aḥraw 255aḥrbbbu 711 aḥrdan 20aḥrdan 509, 1284aḥrrac 979aḥrti 1129 aḥrtukka 1129aḥurri 346aḥurri wurtan 346 aḥzayr 1156ahaqqar 348ahaqqay 348ahbbaẓ 437ahbbuẓ 437ahnaqqar 218 , 278ahr 723ahrmuc 534
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
ahrmuc umusk 247,286,1044ahrrandu 109ahrruḍ 519,989ahuk 169 ahuttil 807ajaɣiɣ 539ajagju 799ajakamar 658ajakana 659ajalan 817, 993ajalay 490ajamul 70,621ajana 1251ajarac 816ajarfi 352ajayc 387ajdir 536ajḍiḍ n ifunasen 1016ajḍiḍ n ilel 832ajɣnɣl 331ajɣur 475ajḥmum 799ajḥmum usulil 803ajḥmum uẓru 801ajlal 1085ajlic 243 ajnkikr 172ajerlaw 214ajrruḍ 975ajuɣr 927aka 711, 1284akaccu 460akalalyus 217akamici 666akarzud 789akasu 258akawka 411akawnḍiḍ 298, 831,1184akaya 580, 1186akayc 105
akayman 207akaynun 554akbb 1156akbur 455akcic 1166akɛaw 258akiḍar 278, 479akiṭar 479akiyyaw 1055akmkum 131aknḍuc 752aknguraɣrda 1049aknguru 667aknguru iskʷla 668aknkaju 667aknkar 1239aknṭur 1291aknuz 983 , 1043aknuz n waruy 1043aknuz n yilf 774, 1042aknuz yizm 724 aknyaw 439aknzay 977aknzzay 975akrabu 669akrar 137akrkaju 233akrknu 444akrkur 1236akrrbub 474akrrslm 1034akrt 107aksil 589, 701akskus 359aktca 100, 1294aku 979aku n ilel 980akubay 321akudi 1288akudu 673
akugar 361akujil 227, 447akukri 532akulan 455 , 1327akulkla 722akuln 744akundr 797, 1210akunduṛ 338akuskum 131akusu 1099akutay 548, 1193akuti 548akuyuṭ 379akuz 209, 261akuz ibawn 191akuẓḍaḍ 1245akuẓḍar 1084, 1246akuẓfr 1247akuẓfus 1083akʷaɛ 258akwala 672akwati 320akʷdf 864akʷrkur 799akʷrkʷdan 247akʷrẓkal 500akʷsas 228akzaw 1055akẓẓib 1185alabaq 169alaḍa 831aladay 328aladay llhnd 321 aladay n waman 203 , 329aladay wasif 1047aladay 1041alaɣas 1220alaguḍ 271, 634alamas 1013alamum 490
alaẓway 352 albbaḍ 720alɛyuḍ 42alfẓa 382alɣʷm 255, 445alɣʷm n ilel 117alɣncuc 752algʷmaḍ 1176algʷmaḍ n umazir 654algʷmaḍ udis 1240 aliḍas 724aliga 575alimur 696alkkaman 250alknuz 1268alm 255almmin 698alqqaɣ 23alssi 459alsyun 36 aluɣ 708 460, 493, 1129alulam 1113amaccu 265amafraw 39 amagur 255amaki 758amaklas 600amalay 544amamud 763 amanar 59amankal 49amaqqan 1264amara 771amargay 775amarmaḍ 208amasay 1053amaṣkaw 749amaskaw 354, 749amawraɣ 844
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
amaya 755amayad 1244amayas 589, 1056amayaṣ 1056amaynag 256amaynat 756amaytar 143amazir 398amccakʷ 898amccal 836amccaqqa 574amccasɣar 1325amccaslm 642, 1018amccbxxuc 650 amccfkak 264,863amccimmɣi 997amccksum 234amccmudr 1335amccṭṭuf 516 amcctuga 610amccwkka 1306amcddal 513amcic 265amcllɣ 607amdan 631amdda 688amdda n ifullusen 104amddɣ 554amddurdu 559 amdikl 939amḍlas amdlas 555amɣay 1043amɣayud 43 , 327amggun 1219amɣjud 1330amɣrda 854amgrud 78 amɣʷrḍaḍ 750amɣʷrils 751
amgzazal 512amigl 362amillus 205amis 682amjjaru 1177amjjarw 1177amjtkku 799amjun 344, 475 amkacaw 509, 1284amkkartu 169ameksa wulli 729amktar 143amkʷẓaẓ 1121amlal 14 , 69, 532amlan 1127amllal 14 , 68amlul 813amlus 1257amncɣlul 868, 1324amnḍṣṣu 1192amnfrriw 1011amngaḍ 1020amnic 265 amntẓẓa 849amnṭẓẓa n tnẓruft 849amntẓẓa n waman 849amqrqr 382amrarad 1112amrd 1156amrddu 1244amrgu 580amrgul 795amrmḍ 208amrmut 777amrridu 1259amsahar 396 amsaylal 883amsaysu 138 , 628 , 694amsbrid 481, 1145 amsḍar 931
amsdda 589, 661amsitɣ 578 amssrdal 61amstɣ 493, 688amṣuḍ 508amsusd 866amsuṭṭḍ 761amtcaẓur 1086amtcuɣlal 273 amtcuɣyul 273amtcuryay 273amtɣtɣ 17 , 1204 amtwal 501amtwar 121 amucc 265amucc abubbaẓ 153 amucc- aɣʷilas 775amucc angmar 270amucc n ilel 960amucc n tagant 269 amucc wasaf 540amuccbṛṛa 267 , 603 amudr 61amudr n waman 61amugay 193amugur 161amul 418 , 439amulab 711amulas 145amumd 1192, 1193 amunjak 846amuẓẓn 1294amwad 208amʷqnin 262amxuyn 181, 954amyan 835amyaruf 271amzawwu 362amẓḍaw 1243amzdɣjjig 505
amzdɣkal 1242amzil 439 , 1146amzil wurtan 10amzrga 1071amẓuɣ 933amzurag 512amzzuɣ 426amzzur 398anaba 589anakunda 54anandu 858andyuf 1100anfɣur 235, 409anfɣur wurɣ 410 anfer 878anfrad 187anfẓaẓ 1133angar 1156angmar n iɣrdayn 1194angul azegza 1142anhal 106anhil 105anir 537anjjakru 367 , 757 ankkur 169anllug 512anmmannu 368 , 876anslulf agʷjḍaḍ 1173anssalm 1152anssalmu 1146anssas 520anudja 1043anugu 169anuguḍ 23anulis 71anumba 870anyakru 1057 , 1161anyala 871anziḍ 455anziḍ waman 236
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
apunda 942aqabub 131aqawsas 764aqcmar 278aqjun 297aqlqul azgzaw 722 aqlwac 169aqmmud 783aqmrun 389aqnin 689aqqur 990 , 1124aqrcam 165aqrmim 1255aqrqur 382aqtrib 169aqzin 297aqzin waman 740aqẓiẓ n umucc 272 aqẓuẓ 272aqẓuẓ n ububbaẓ 926ar 723ara 80arabuẓ 135aṛak 1107aṛam 255aramud 94 aramul 1230 aramul idflawn 1328 aramul umadaɣ 155arddiwn 851ardin n ilel 596ardiẓ 170arduz 1158arɛm 255arffuc 171argmim 192 , 571argna 396argus 91arica 1010aridal 639
arjuj 307aṛkka 1107arkku 1241arkni 638arknuz 1268arksim 268arnaku 337, 629arnfaḍ 1099arraɣ 1108aru 1043aruc 1043arumy 1098 , 1168arus 1053aruxsan 63aruy 1043aruz 1241arẓ 590arẓaẓ 590asaflaw 498asagag 481asaɣḍa 1210asaki 1140asalwa 529 , 1116asaqqʷs 415asaras 82asargal 122 , 713 , 226, 1175asarig 1150asataf 768asawwa 529 , 1016asaymri 1141aṣbban 204asbbaqqs 415asbbariwn 711asbs 520asbsb 520asdal 376asdaw 498asddi 864asḍisḍar 615asfc 1336
asfflts 322asfriry 377asggaras 616asguṭṭi 376asgʷn 555asibbu 1269asibbus 1269asid 105 , 106asid n Ustralya 357asiɣaɣ 339 , 847asil 105asinḍaḍ 431asinḍar 434asinifr 435 asinixf 149aṣiṣ 1166asiwan 808aṣkarray 577 , 584, 1057askkur 674,675, 1178 , 1311askkur aṛumi askkur n waman 556 askrray 1038 , 1120aslbaḥ 60asllifuk 210aslluf 1255aslm 1023aslm afraksi 1031aslm afrtṭṭu 1033aslm afuk 1033aslm agbur 1033aslm akraḍar 1031aslm aku 1033aslm aku 1160aslm amllal 3aslm amrz 1033aslm aruc 1033aslm awjja 1033aslm aẓṛu 1033aslm bu isnnann 1028aslm uday 1033
aslm-agru 1031aslm-aɣʷẓn 1031aslmamucc 1029aslmaruc 436aslmkka 1025 , 1031, 1164aslulf 254 , 1174asmaccaw 354asmayun 41asmrdkkal 1025 , 1164asmrgʷjjim 1334asnnanixf 4asnus 64asqsaq 799asramram 990 , 1124asraru 543asraytg n isan 812asrdɣyul 124asrduk 340 asrdun 843 asrdun n tzizwa 499 asrmkal 1299asrti 278assawru 769assaylal 273assgrs 616asuddr 990 , 1124asufɣ 377asufɣ ugʷlif 478asukḍ 1139asulmi 1023asuricat 1209asusd 866aswami 322aswu 309atarsiy 1224aṭarus 288atbir 491, 1006,1113atbir n ilaln 413atbir n tagant 1007atbir n tzlɣa 1260
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
atkkuk 1289atkkuk 360atlaɣ 38atlb 444 , 1301aṭṛṛis 1011attujk 977aṭuṭaw 799avisun 1314awajij 307awan 375awar 723awarrud 297awartiw 136awayl 632awḍal 157awdan 227awḍf 517awḍiḍ 392awdmit 490awkjim 1288awlaḥ 715 , 1152awlkan 785awmmat 1231 awnenni awllli 84awqqas 723 , 1113 awqqas aɣʷilas 1113awqqas azgr 1113awqqas azmummu 1113awqqas bu wamar 1113awqqas izmk 1113 awqqas-aɣzkal 1261awraɣ 844, 734, 1026 , 1175awras 113awrɣay 1146awrizin 1100awrrid 975awrrud 975awrta 1078 , 1336awruq 594awrzan 1100
awṣaḍ 443awtil amsinṣg 999awtil 690awṭṭuf 512awudj 1053awurdm 163awurdu 1072 , 1213awurḍu 1213awuẓj 977awzim 489awzlays 1040awzlḍaḍ 179awzlisk 178 awzlmɣil 180awẓug 730awzziw 662 , 881awzziw n tagant 882axadc 158 , 205axbacn 576 ,1180axccal 913axlayyu 509axmir 1207axmum 112axnfuf 850axnfur 850axntiṭ 786 axnuc 1042axrbuc 689axrtun 569axrziz 170axrzuz 170axuncki 500axurzal 500axuxxu 73 , 1074axʷsas 398axxu 61, 146, 1157 axyul 1099axzuz 1042ayafuk 1329ayamun 593
ayarziz 716ayaziḍ 340ayaziḍ n ilel 342ayaẓiḍ n isuliln 1134ayaẓiḍ n trbibit 341aydi 288, 290, 460, 810aydi bu uzagg 289 aydi icddirn 291aydi n ilel 118 , 811, 1129aydi n ulma 292 , 406aydi waman 740 aydifr 407ayis 278ayisil 622aykar 297aylal 563 , 883, 1316aylaln imɣirn 890aylaln imssrdal 893aylaln imsusudn 891aylaln isawsawn 894aylaln n iḍ 893aylaln n uzal 892ayluɣ 708aynanaz 439ayra 487ayrad 723ayrar 796 , 840ayug 162, 173aywal 61ayyas 1056ayyis n ilel 622 ayyis ubnkal 472 ayẓd 57 ayzrrin 1002azafal 1085azaffan 454 , 687azaffan n igirw 630 azagg 390azagg n izm 390 azalaɣ 169
azalmaz 896azamar 973 , 1187azamur 623azanfaḍ 743azara 1114azara n ilel 859aẓawc 816azawla 842aẓayg 927azayz 1005 , 1054azazaɣ 238azb 878azbaybuḍ 1039azbbnbr 196azdal 1181azḍḍn 1336aẓḍuḍ 154 , 940, 1094azduz n ilel 108 , 791azɣḍuḍ 748 , 754azggazda 447 ,573 , 613azggʷaɣ 933azggwaɣ udmr 1125azggwaɣ wul 1125azgid 873azglallu 158 ,205azgnifr 609azgr 162, 1230azgr umusk 929azgrar n waskiwn 733azɣud 549azɣummy 1124azgza 223 , 579 , 1113azgzaw 579 , 581,844, 11 aẓiẓ 1222 , 1290aẓiẓill 982aẓlalam 812azllamza 896azlm 339 azlmammu 1064aẓlmummuy 711
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
azlmummuy bu tazra 711azmmar 847aẓmẓim 522 aznbibr 196aẓnbub 73 , 1074aznkuḍ 533aznkʷḍ 532aznzɣ 393 , 420azrdi 1210azrgug 1102azrklla 1091azrklla waman 778 , 1093azerku 353azrm 1176 , 1303azrm n ilel 637azrm n tɛbbuḍt 1240 azrm wakal 732aẓrmɣil 905aẓrmiḍ 1244azrmill 637azrmttuc 732 , 1299azrmummuy 711azrmummuy aqrqur 995azrrag 366azrrat 916 , 1176azrrɣml 812 , 1156aẓrrif 839aẓrrug 770azṭṭa n iɣiddu 595 , 865 azṭṭa n takkalt 1256azṭṭn 1336aẓubar 1143aẓug 307azuɣlac 1244azuɣnnnay 273 azulay n imɣil 416azulil 899 azulil n ttibit 608azundar 317azurkṭṭif 799
azurra 649azutr 395azuzal 237 azyagur 644azyagur bu isnnann 646azyagur n tnẓruft 645azyam 417 , 1251azyam bu takʷra 663, 788 azzag 1139azziw 121azzmur 623baɛbula 718bakkn 1106bancucḍ 752barɣn 1108bbẓakal 1156bɣayc n ilel 1003bi izɣla 102 , 466biɣrdayn 1176birḍiẓ 170bizbiz 1076blgamum 593 blɣʷnja 1197blɣu 824brbllu 570 , 1086brqc izan 561brrɛziz 172budznit 806bu icṭuṭṭa 728bu ifnckkar 1190bu ifnckkr 502 bu ifrqac 1190bu iɣrdayn 1002bu iriyn 1294bu isni 439bu iwḍfan 516bu nini 1119bu tagant 1143bu taẓẓit 32 bu tciddit 388
bu tduft 953bu tfala 322bu tfrut 476bu tglimin 273bu tglzzimt 1000bu tgra n ilel 1259bu tgʷjjimt walim 952bu tmlsa 1000bu tuga 362bu tuzlin 506 , 972bu twrmin 953bu tzra 801bu ujayc 388 bu uqmqum 1022 bu uslham 76bu wamar 1127bu waskiwn 354bubẓḍi 165bubẓiẓ 307buccl 718bucrri 366bufssiw 1269buɣardm 56 , 1169bugawr 1255bugḍif 276bukccac 541bukẓẓu 1047bulggʷaɣ 844buqlal 541burbbuḍ 718burcc 1051burggi 718burggi n ilel 719 burqs 391burqs n ilel 1203bururu 617buṣṭṭaf 73 , 1074butagra 1088butut 635buzan 617
buzggʷaɣ 73 , 1080buzrug 836cactfṛu 625cbbirdu 543cibubuk 635dikkuk 360dikkuk izgarn 1289 dudus 635dundun 635faqqs fdnin 547faruru 729faṭn aman 636 fayfṛu 593frgaḍil 1179frtllis 813 , 951fuqqs 72, 1270 gaga 204gguw 447, 619grgjju 602ɣasru n tiqetfin 517ḥayay 197hlima uẓalim1308 hrima uẓalim 1308ibarzzwi 519ibbackarn 576, 1009 ,1180ibbirwl 506 , 972ibɣaynusn 81ibggi 252ibibḍ 1287ibinḍṛi 158 , 205ibirks 710ibiẓẓu 392 ibki 1185iblɛbbaḍ 531iblḥkkac 1155iblilli 950, 987iblinṣṛ 736, 746iblis n tuḍfin 518ibrbllu 951ibrfkr 1259
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
ibrzzwan 74ibujɣlaln 606iburqsn 11ibutcln 62ibutgratn 275ibxs 1239ibẓḍi 165ibẓiẓn 305icfcaqn 306icg n usuf 918 icibib 635icidi 635icnbisk 240icnḍr 127id bu ifrqac 903id bu isuqqas 13id bu izflan 503id bu tgra 275id bu tgzitin 1307id bu uɣnzur 1059 id war tizgitin 651idar 412idawdiwn 436 , 442iddw 1185iddw -awwuk 438 iddwizm 700idili 1272iḍiw 365idjid 458idmi 247 idri 412iḍuras 144 , 146 , 495 , 1157iḍwi 549ifdnill 914iffil 99ifiɣr 1176ifiɣer bu tisatin 366ifiɣr akʷfay 1176ifiɣr- amtltl 1176ifiɣr amzduɣ 1176
ifiɣr bu unayna 397 ifiɣr n ilel 60ifiɣr-agllid 1176ifiɣr-azgr 1176ifiraqs 380ifis 638ifis n ilel 208ifis n tuḍfin 515ifkr 1259ifkr aɣʷilas 1259ifkr aligaṭur 1259ifkr ankul 1259ifkr awraɣ 1259ifkr bu ikrḍan 1259 ifkr bu itran 1259ifkr bu umggrḍ n ubnkal 1259ifkr ilggʷaɣn 1267 ifkr n igirw 1259ifkr wasif 316 iflanṣiḍn 1176ifnckkr 902 , 1136ifnzi 901ifr 34ifrd 488 , 1012 , 1052ifrḍarn 1070ifrfusn 274ifrijdi 1075ifrijdi n isɣarn 971, 1046ifrijdi n tfiras 1076ifrijdi waman 1076 ,1096ifrzgzaw 996ifrɣs 230ifunasn 175iga yun 618igḍaḍ ilillan 888igidr 27igidr amjjuḍ 1290igidr angmar 29igigr 1065igijji 577
iglgiz 473 , 1158iglgizen 1159iglgizen n baṭaṭa 441 igliz 1158igniḍ 463igrḍiḍen 66igrjm 1082igrjm agḍif 1082igrzm 710igʷjḍaḍn 66igʷmarn 471iɣctr 500iɣid 283iɣid uzɣal 532iɣiɣi 90iɣilḍarn 177iɣirc 56, 1169iɣirdm 1169 , 1315iɣirdm n ilel 380iɣirdm ufza 201iɣiwr 1290 iɣiwrfalku 551iɣjd 283iɣlifḍarn 93iɣmz 393iɣris n tmaḍunt 1240iɣrt 532ihaqqarn 356 iḥḍaḍ 1163iḥiql 977ihray 930iḥzgr 1156ijbbirdu 543ijdddr 776ijɣlaln 156ijilm 660 , 1001ijirmḍ 732, 1299ikacbarn 1009ikbbuc 1290ikbdiwn 1294
ikɛb 1106ikɛb n usunḍ 652, 1109ikkaydkkumn 512 iklff 323ikrḍ 450ikrḍifr 703ikrri 137 , 839ikrri udrar 834 ikrrill 683ikru 283 ikru akʷsas 228ikutan 1066 ikʷnsi 612ikzin 297ilal 276 , 1067ilf 1143ilf abkari 961ilf n babirusa 111 ilf n ilel 119ilifiɣ 283ilimurn 697ilis 1257ilmifr 428iles n ilel 242ilw 458ilwiḍ 1014ilwil 821imackr 347imanziḍn 1170imcbibr 950imɣirn 370 , 1101imɣwi 593imiɣz 1266 ,1303imillu 1263imisdid 501imiyyl 45 , 570, 1236imkwr 1221imnḍw 365 imnwan 830imnzz 1219
�0
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
imqrqurn 128imrawḍarn 419 imrgẓ 1287imrwl 717imrzl 506 , 972imsbridn 889 imsfr 481, 1145imsfr waman 784 imskr 897 , 1311imugayn 175imẓiy 283imzubaɣ 144inaḍ 425incw 1021indri 647inḥbaḍn 955inikf 611insi 611insi n iwḍfan 452insi waman 925insilm 453iqijjw 352iqircm 1051iqjdr 776 , 1221iqqlan 95 iqqli 541iqqli 711iqqsrwl 506 , 972irɣ 1101irɣi 877irɣl 166 , 714 , 941irirn 1292iriyn 1292irk 614irk n iḍ 152irmi 986irẓi 590irẓẓi 590isasan 1256isfdl 782
isggrs 616isɣi 975, 1290isgni 33 , 912isidi 106isifg 883isifr 993isig 1229isirru 157isk 351iskki 864 islm n taḍuṭṭ 704 , 1024islm n tuḍfin 704 ,1025islm usulil 1118islm wakal 1164islmkki 1025 , 1164isemg waman 1259isrrifg 883issgni 476 , 1030itit 991itri n ilel 101itrill 101, 480ittliḍurɣ 685iwakuzn 402 iwḍfan ifkkiwn 515iwidj 1053iwijj 307iwran 1002iwrkd 110iwṭṭ 699ixfḍarn 242 ixsslm 1034iyarzizn 678iyugḍarn 50izb 1219izḍi 521izḍi n ilel 115 , 1167izḍi n tawla 712izgarn 175izi 825izi azgzaw 742 , 826
izi lhnd 222 izi n tbxxuyt 826izi n tfiyyi 827 , 1147izi n tfkka 742 , 826 izi umlil 37izi walln 620izi waydi 826izibb 1219izifr 817iziɣirdm 945iẓikki 816izim 1132izimmr 23, 137,781, 1113izinfr 1208izinzr 172 , 1158izirdi 767izirkki 742 , 826iziṭṭ 857izm 723izm abrbac 1253izm aɣilas 1253izm iɣrdayn 136izm n ilel 726 , 919iznzaɣ 394izrmummuyn 676 iẓrrɣmln 855izrzr 186 ,247,285izrzr n iglagaln 247izrzr n jabbun 1182 izrzr n kanada 909izrzrn 249izzm 917jabiru 657kiwi 671klḍmmu 548 kʷlsmi 759, 1051kʷrkʷdan n kanada 1321kʷrrẓiṭ 369kʷrttsnus 577ma n wizan 635
maɣʷdifr 915masitnt 768mas uzayz 1172mddɣ agjja 998mɣrs tigʷclin 484 mɣz aluḍ 969mi isnnann 925miḍruṣ 263miḍs azal 463milluḍṣ 877mjder ixef ns 813mjjɣyul 638 mlal aɣu 31mluccn 1278mm ifiɣrawn 313 mm isni 355mmṣfṭṭ 743mm ukuṭṭi 327mm uzayz 1172mgn iḍes 463mnqc izan 561merɣin mm ikerẓi 1126merɣin tuṣtift 1126merɣin mm iferkacen 1126 mrim igran 323mrẓ ibiqs 1019mrẓ ixsan 597msnḍeralla 1124msgn amksa 372mssfrd izgarn 481, 1145mswazwu 211mtc asnnan 262 mṭṭḍ tifunasin 485 , 1164muɣmmu tidmarin 1125mzdɣasddi 867mzdɣaglagal 721mzdɣamda 721 mzdɣaddag 87mzdɣifri 239mzdɣamlal 88
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
mẓẓg 307 qmcic 1076ṣfḍawt 743sfitjj 1126sgluli 1133siḍḍn izlan A1337 sifaka 1183slliḍur 685, 1302sllyafan 916 slm aggʷrn 950, 1068sndrwal 586, 1128ssufs idammn 381ssumm idammn 1286 ssummizgarn 485, 1164ssummsitan 485, 1164suḍlu 172sugm arsuḍ 1212suffgunnir 628sukḍ 1139Sylell ibaraḍn 372tabaɣla 348tabaɣuɣt 1106tabaɣust 592 tabaḥcuct 158tabakkalt 82tabanḍrama 85tabanna 1085tabariḍt n tamsna 68tabaxcuct 205tabaxxa 82, 1248 tabayrart 517tabbuct 344, 632tabɣaynust 83, 745, 1222 tabɣaynust n waman 380 tabgnst 47tabina 55tabjawt 1052tablḥluḥt 711tablinka 1312, 1315tablinka mm taskiwin 244, 1312
tabluɣma 82, 1249tabrɣudt 1262tabrikt 213tabrruyt 442tabryaṭṭ 1054tabubbaẓt 924tabucawkt 738tabudit 1053tabuɣzrant 211tabukkit 1127tabulbult 1104tabuybɣt 981tabuydi 1053tabuẓbuẓt 950tabuzgrazt 138, 628tabxxuyt n uggʷrn 98tabzzirt 1104tacabit 1172tacaqlut 794tacbkant 835tacblblt 786tacclt 244, 362, 1313tackṛamt 1285tacrmuṭṭ 1054tacrnuṭṭ 1005, 1054tadast 838tadayma tadbirt n ilel 1088taḍḍit 1144taḍḍit islman 1144tadɣa 1210tadɣaɣa 510tadɣaɣat 136, 510tadgalt n igḍaḍ 1309tadgalt tabrkant 1310tadɣiɣa 510tadkut 308tadmut 535tadqqat 136tadrarat 1007
taduriyt 1262taɛiḍuṭṭ 506, 972taɛjjunt 462taɛrabt n ilel 779tafaɣrut 936, 937, 1127tafaska ifullusn 764, 1295tafazi 589tafiɣra mm taskiwin 244 taflallast 624tafnzut 1136tafrijja 950, 1200tafrirut 707tafrma 198, 467tafrnit 245, 1312 tafullust 1052tafullust idflawn 679tafullust n ilel 403tafullust n ulma 1052tafullust n wakal 132 tafullust n waman 134, 214tafult 86, 343, 345, 958tafunast 1285tafunast iblankiwn 19tafunast n yill 28, 448,1088tafunast n tagant 192tafzḍaḍt 957tagarawt 772 tagarfa 348tagawa 842tagayzt 545tagba 773tagcca 692tagcca umṭṭalsu 1297tagḍiḍt 883 tagḍiḍt n wulli 138tagḍiḍt umrdul 48 tagdst 1142tagdst llmksik 46tagdst n waman 1268tagdst tar turin 1142
tagdst wakal 1142taggandut 1156 taggʷnt 1219taggʷst 241, 1137 tagingilit 588tagjjimt 1085taglayt 879taglziwt 958tagmmut 330 tagna 1023tagra n ifkr 230tagrgʷmmat 816 tagrmumt 820tagrniṭṭ 527, 1069tagrninaẓt 506 tagrumma 807tagrurat 1219tagrut igʷrramn 1089tagṭṭuft 512tagudit 1053tagugamt 557, 828tagwa 773, 978 tagʷjjimt 399tagʷlimt 1258tagʷmart 665tagʷrramt 1262tagnduzt n yill 919tagzmimit 138taɣaḍt 281taɣaḍt iqecmiren 282taɣaḍt waman 1212 taɣulit 1065taɣyult 202taɣmuzt 423taɣnduzt 542taɣerdemmuct 1064taḥbbaṭṭ 327taḥggant 183taḥjjuḍt 1285tahlimt 1308
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
taḥlist 711tahra 1312tahra umlal 245, 1312tahrayt 1123tahrra 211, 725tahrt 725tahruyt 183tajackunt 802tajddermut 318tajḍiḍt n wulli 628tajɣlalt 345tajjunt 462tajlist 1158tajrdddimt 541tajrrawt 1052tajugjuṭṭ 783tajuṭṭut 469taka 211takaḍurt 330 takaḍwt 526takakayt 660, 1001takalafa 472takdbdbt 1259takɛabt 1106takɛyust 42takkalt 82takkalt waman 92takkawt 324, 326 taknjamumt 215takrmdda 197, 200takrmumt 994taktla 1312takukkuct 813 takʷba 978takʷra 168taladayt 1275taladayt n ilel 1277 talḍt n Madagascar 507 talḍtt 317talɛyuḍt 1189
talfsa 58, 1312talfsa tanaḍart 1312 talkinḍawt 1262tallaḍaḍ 628 tallifa 210tallunt 599, 910talɣmt 257talɣmt n baba rbbi 768talɣmt n ilel 417 talknuzt 1318talmɣudi 17, 904taluẓit 1153tamaccut 265tamadi 1241tamaḍint 147tamalla 334tamandurt 335tamandwa 1214tamanɣast 226tamasdalt 378tamaẓẓagt 1017tamdda 200, 467, 809 tamdrast 183tamɣart ubnkal 705tamgllut 238tamissit 694tamkat 261tamkkartut 281tamklklt 18tamkrazt 138tamkrazt 628tamkyuḍt 42tamlalt 150tamllalt 879tamllawɣt 325, 399tamma 363tammaḍraṣt 263 tamna 830, 853tamnxirt 1264tamrmṭṭ 1172
tamrrbict 385, 461tamrwalt 601tamryust 206tamsaysut 628tamsguṭṭit 378tamsḥarct 570, 1068tamslulaft 624 tamsnɣalt 222, 829tamucca 265tamuda 680 tamugayt 194tamulayt 1273tamurɣi 392tamxsuyt 263 tamzilt 806tamẓwant 238tanaɣwit 1082tandra n izm 1132tanḍrama 85tandrar 277 tanfɣurt 235, 409tangara 1216tanḥbaḍt 43tanḥbaṭṭ 327tanigit 588tanjdamt 541, 1221tankruzt 1318tanqqit 1061 tanrik 1217tansa n tuḍfin 517tansa 530tanṣfit 1196tantal 1218tanuḥt 280tanulia 103, 1201tanurɣt 303, 695tanẓiṭṭ 936, 1146taqajujt 1023taqibuct 261taqjjirt 959
taquqact 30tarabit 1023taṛamt 257taṛamt n baba rbbi 768taratt 24tarbst 470tarddi 136tarddi iskʷla 613 tarddi n Ustralya 985tarddi wasif 1048tarddikalt 546taṛɛmt 257tarfa 171tarɣzlt 163 tarknuzt 1268tart 725taruct 630taruct n waman 630tarujjamt 257tarẓẓazt 802, 819tasaccaft 856tasargalt 122, 229, 1175, 1225, 1238tasaṭṭuft 517tasbaḥit 1176tasdayt 498tasdda 725tasellalut 1243tasgaṭṭayt 378tasgint 15tasɣlt 496, 524tasila wayyis 727taska 67taskkurt 976 taskla 200,1097taskla tamssrdalt 1097taskrḍt 963taslaft 348taslit n igḍaḍ 262 taslwaxxa 211
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
tasmmawdt islman 1265 tasninnayt 219, 511, 664 tasnnant waman 925taserda 543tasrdunt 843 tasrɣint 1228tassmi ifrgan 1119tast 1285 tast n waman 1158tastawt ismɣan 654 tastit 82tasula 1081tasuragt 761tasuragt mm timattn 762 tasusna 595, 865taswwant 808, 1088 tata 211tata n ilel 792tatizɣran 211tatlullɣt 712tatna 131taṭnnit 166 taṭṭḍit 1144tattngbiwt 189tawasna 595tawassna 865tawaylt 344, 632tawayya 823, 897 tawayya igadrn 27tawayya n urtan 482tawiwa 1305tawkka 1067, 1067tawkka isɣarn 358tawkka mm imɣil 1298tawkka n uggrn 1239 tawkka umlal 1037, 1300tawkka wadan 932tawkka wakal 732tawkkat 276tawkkat n uggʷrn 98
tawlga 517tawlkt 224, 302, 823, 1211tawlkt ibxcac 302, 872, 1077 tawmmatt 545tawraxt 1174 tawrtant 482tawti 147tawtilt 601tawtjj 1126tawtmt n ilw 458tawṭṭuft 512tawṭṭuft n tammnt 515tawṭṭuft tamẓḍawt 515 tawukt 301tawukt n idflawn 604 tawurta 736, 746tawuṭṭ 211tawwa 61, 145tawznawazt 950taxrmammact 1142 taxsi 711taxxuyt 1050tayarzizt 601tayaẓiṭṭ 1052taycca 1294taycukt 967tayddidt 96taydit 317taydit n asuf 317taydst 1142tayja 948tayja n iḍ 1151tayja n ilel 386tayja uzal 949taylalt 1012, 1052taylli 1273taylulut 624tayninna 385, 461tayra 1232taysusut 1248
taysusut waman 92taytca 1241taywalt 142tayyu 211tayyu izɣran 211tazaga 1139tazagra 287taẓaywalt 563taẓbba 414, 1073tazdlt 879tazduzt n waman 1244 tazgaga 136tazglallut 243 tazgmi 812, 1171tazgrazt 694tazɣuda 845 tazɣurt 140,141, 260, 845tazigma 718 taẓikka 816taẓimi 812, 1171taẓlḍaman 136taẓlft 276tazlkṭṭa 780tazlkṭṭa taṛumit 1333taẓllmuyt 1164tazlmt 60tazlmt n igirw 684 tazlmt umlal 686 tazlmẓa 880taẓnagt 5, 934, 1127taznkʷḍt 150tazrawrawt 372tazrdit 1210tazrklla 206tazrkrakt 206tazrmummuct 711 tazrmummuyt 711tazrrift 183tazrruft 238tazrugt 345tazugant 853
taẓukki 816tazura 815taẓuri 1062tazuri 641taẓwt n tala 422 taẓwẓawt 105taẓẓa 602taẓẓit n islm 89tazzrt 941, 964, 973tgʷrgʷs 577tibibṭṭ 188 tibibut 635tibiqqct 189tibkit 592tiblaquc 82 tibrdfflt 498tibẓbẓt 391ticiddit 387tidli 1060tiḍlit 1144tifdirt 1288tiffrt 813tifiɣra 1312tifiɣra mm taskiwin 1312 tifiɣra tadrɣalt 160 tifiɣra tismxt 966tifiɣra waman 364tifiɣrt 280tifkrt 1259tifkrt ibawn 1076 tiflillist 486, 626, 572, 1032tiflillist n ilel 626 tiflillist n tnzllat 627 tiflillst 184, 624tiflillist userdun, 782tifnzit 53, 114, 315, 1136tifnzit n twayya 53tifrgast 844tifrit n igʷninn 691 tiftti 318
��
معجم الحيوانات أماوال نـ ئمودرن
��
tifuzrt 512tigḍmt 86, 958tiggnt 1219tiggrt 1193tigiwlt 393tiglay n umrmḍ 1090tigrgrt 1262tigri 818, 836tigu 1235tiɣidt 284tiɣiɣit 82, 465tiɣirdmt isan 1165tiɣli 1056tiɣrdmt waḍu 1222 tiɣzɣzt 815tihlimt 273tijdmnni 852 tijdmnnill 1079tikikla 404tikikla n iskʷla 425tikurut 1331tikkurzma 380, 454tikunda 323, 1222tilagun 1237tilasin 1252tildut 1008, 1149tilft 680tili 183tili n ales 1177tilillut n yiḍ 273tilkit 1050tilkit usɣar 677tillict 6, 1148tilmikt 1130tilut 401, 569tilwt 458timdi 813timdifawt 743timɣilt 399, 1085timidi 550, 813
timilla 334, 1262timni 421timrwlt 717tims waḍu 812timtcbibit 189timtcit 190, 550, 1236 timtcit n ilm 427 timtcit n tattn 790timtcit n tfiras 1332 timzilt 624tinamu 1254 tindfst 393tinigidi 1135tininit 199tinsit 612tintamat 528tinẓtt 837tinaḍt n tgḍaḍ 1262tiqajjut 299tiqqlit 1221tiqqlit taknakart 541, 711 tiqqlit tamjjuḍt 711tiqqert 959tiquqet 210tirac 400tiruca 400tiruca waman 400 tisist 1234tisksit n tfiɣra 812tisktit 122 tislit iɣerdayn 510 tislit n ilel 993tislit wuccen 768tislxt 1188tiselxt n usulil 1223tiskin 171tissgnit n ilel 33tissgnit wakal 706tissegnit waman 133 tissist 82
tiṭ n tɣyult 140, 141, 260, 958titinya 1236titknt 692tiwant 826tiwrgit 577tiwtiw 384tixsi 183tizdaz n waman 693 tiẓi 760, 1017tizimmert 24 tiziri 1046tizirra 43, 327tizit 831tizit n tmurɣi 643tizit n waman 449tizit umaɣus 446 tizizwit 2tizizwit tadrɣalt 2, 1326tizizwit usgriw 598 tizlmi 60tizlmt 847tizlxt 1188tizmkt 116tizmt 725tiẓrinna 927tizrzrt 150tizrzrt mm uqacuc 1111 tizzmt 917tizzwit 2tjtrtr 1126tlbakku 26telgʷjjim 26tlliḍurɣ 1302tllmẓḍa 1234 tmḥbawc 211tmssg 1119trrɣi 877tsrɣint 371ttlmẓẓuɣ 1206tttamccu 570, 1068
tudayt 935tuddmssi 1241tuḍfit 512tudmessu 1241tufaja 1280tuɣd mssuy 1241tuɣzamlal 380tukmt 314, 814tukrurɣ 262tukʷrin 168tult 653tummit yiɣd 1176tummt 813tumsisi 990, 1124tumt 813tumẓḍi 82tundufut 743tunina 770tunt 813tunya 815tuqqd mssu 1045turbu 1281turruz 877tursra 638tusna 595tuts 384tuya 168tuznba 766tuẓrurq 1302twatara 1279tyllaku 210tẓrurq 685uccn 119, 252, 805 uccn waman 248, 805uccuk 123udad 834, 835udad argali 835udɣir 1144uḍu 322ufrik 839
�00
معجم الحيوانات
�0�
uɣb 393, 420uɣban 394uḥf 420uhr 393ujbin 1174ukabi 608, 895ukʷḍ 393ulli 930umlil 3ummrgiẓ 1287unaw 1283upusum 907ursul, arsl 924urubu 1282uṣka 709uṣkay 709uslut 874usud 864utazart 580 utrib 840uẓnin 1293wa iẓẓgn 307 wabiba 373, 838wadqqa amaylal 523 wagganziz 170wagnim 484waɣnja 216wagrar 946waɣuct 660, 1001 waɣuss 106wahu 590, 1199wakari afrṭaṣ 921walɣuṣ 498wallabi 1320wamnsdda 497 waqssis 1036war aḍar 77 war anaw 869war ifr 79war ils 22
war iqlquln 9waraɣil 765warɣn 1108warjjji 307warm izan 635warẓllim 493, 1138warẓuẓ 590 warẓẓan 590waṣlḍaman 1103waṣlḍaman amssird 1103 wasslɣa 660, 1001watusi 1323wawarun 922wawiḍlt 227wawiḥ 461wazrɣan 82, 465waẓwiẓay 307wigzzuln 617winslulfn 1173wirzan 1100wislulfn 254, 1173 wistiti 923witṛuk 195wizrug 836wiẓugn 307wumaz 136 wumba 988, 1322xdudut 635xninu 1319zg 1139ẓrri 1158zuzɛ 100
Reférence
- Ait Zerrad, Kamal - Les préfixes expressifs en berbère - in Ar--ticles de linguistiques berbères , Harmattan, 2002.- Ait Zerrad, Kamal - Dictionnaire des racines berbères (formes attestées) - 3 Tomes- I (A-BEZL, 946 pages, 1997), II (C-DEN, 269 pages, 1999), III (D-Gey, 398 pages, 2002). Société d>études linguistiques et anthropologiques de France- Dictionnaire des racines berbères (formes attestées), I. A-BEZL, XXVIII + 161 p., Peeters, Paris/Louvain, 1998. - Dictionnaire des racines berbères (formes attestées), II. C-DEN, VIII + 270 p., Peeters, Paris/Louvain, 1999. - Dictionnaire des racines berbères (formes attestées), III. D- GEY, VII + 515 p., Peeters, Paris/Louvain, 2002.- Alojaly, Ghoubeid - Lexique touareg-français - Copenhague, Akademisk Forlag- Azdoud, Driss- Lexique commun des aït Hadiddou ou du haut at--las (maroc central), Thèse de doctorat d’etat, Université Al Jadida, 1997.- Basset, René. : Notes de lexicographie berbère- Paris : Leroux , Journal Asiatique, 1883, 1890 (6fasc).- Basset, René- Grammaire, dialogues et dictionnaire touaregs - Alger, 1908.- Basset, René - Etudes sur la Zenatia de Ouarsenis et de Maghreb central - Ernest Leroux, Editeur - Paris - Ernest Leroux, Editeur- 1895.- Basset, René - Etudes sur la Zenatia du Mzab, de Ouargla et de Oued ri’r - Ernest Leroux, Editeur - Paris - Ernest Leroux, Editeur- 1893.- Bianchi, Gabrielli - Guide des ressources halieutiques de l’atlantique marocain (espèces marines et d’eaux saumâtres)- Rome, 1984.-Brugnatelli, Vermondo - La morphologie des noms berbères en W : considérations diachroniques- Università di Udine. Italia. Congrès
معجم الحيوانات
�0� �0�
أماوال نـ ئمودرنChamito-Sémitique de Fès (12-13 mars 1997). in: Mohamed El Medlaoui, Saâd Gafaiti, Fouad Saa (eds.) Actes du Premier Con--grès Chamito-Sémitique de Fès (12-13 mars 1997), Publications de la Faculté des Lettres et des Sciences Humaines, Saïs-Fès 1998, pp. 51-67-Camps, Gabriel – Berbères : mémoire et identité – Editions Er--rances- 1987.-Chaker, Salim - Autour de quelques noms d’animaux domes--tiques en berbère in Manuel de linguistique berbère- II syntaxe et diachronie- ENAG-éditions- Alger , 1996.- Chemim, Mokrane - 1991 = Amawal amezyan n ugama - Petit lexique de la nature, Tizi Ouzou- Corriente, Federico - Le berbère en al Andalous -in Etudes et documents berberes-N 15/16, 1998.- Dallet, Jean – Dictionnaire Kabyle – Français- Ed.SELAF, Paris - 1985.- De Faucauld, Charles - Dictionnaire touareg-français, dialecte de l’Ahaggar. Paris, Imprimerie de France, 1951. Quatre volumes in-4- Delheure , Jean- Agraw n yiwalen tumzabt -tfransist = Diction--naire Mozabite-Francais / J. Delheure. Paris : SELAF, 1984. - Delheure -Dictionnaire Ouargli-Français - Selaf- 1987.- Destaing, Edmond-Vocabulaire Français-berbère (tachelhit du Sous)- Paris-Librairie Ernest Le Roux- 1938.-Destaing, Edmond - Interdictions de vocabulaire en berbère - in mélanges René Basset, t 2-1925- pp.177-277- Destaing, Edmond - Etude sur la tachelhit du Sous. I- Vocabu--laire français-berbère, Paris, 1920.- Duveyrier - Les Touaregs du nord- Paris -1864- Etude relative à l’inventaire participatif de la biodiversité dans le versant sud du Haut atlas (Document de synthèse) - Etude réalisée pour le compte du projet Transhumance et diversité par l’institut agronomique et vétérinaire Hassan II (IAV)- 2002- Faidherbe, Le Zenaga, contribution à l’ étude de la langue ber--bère, Paris, Ernest Leroux Editeur, 1877-Ferdjellah, M, et Mesloub, M et Berkai, A - Imedukal iw iɣersiwn, Mes amis les animaux -Français-tamazight- BERTI Editions- Alger
2002.- Galand, L. - Glossaire des noms indigènes.- Les mammifères du Maroc…-Rabat, 1957.-p. 191-200.- Haddadou- Mohand Akli- Guide de la langue et de la culture ber--bère-ENAL/ENAP- Alger -1993.- Haddadou, Mohand Akli - Trésor de la langue berbère - Le vocabulaire des animaux - Journal Dépêche de Kabylie - voir site www.depechedekebylie.com - Haddachi, Ahmed – Dictionnaire Tamazight- Français (parler des ayt Merghad) 2000.- Huyghe, G- Dictionnaire Français-Chaouia - Qamus rumi-chawi - Alger : Jourdan, 1906.- Jordan, A.- Dictionnaire berbère-Français (dialecte tachelhit) - Rabat - Ed. Omnia - 1934.- Kossmann, Maarten – Grammaire du parler berbère de Figuig (Maroc oriental)- Ed. Peeters-Paris – Louvain- 1997.- Laoust, Emile - Etude sur le Dialecte Berbère duu Chenoua comparé avex ceux des Beni-Menacer et des Beni-Salah - Ernest Leroux, Editeur - Paris - Ernest Leroux, Editeur- 1912- Laoust, Emile - Contes berbères du Maroc-Paris-Larose- volume 2-1949 - Laoust, Emile- Etude du dialecte berbère des Ntifa – 2eme partie – Ed Ernest Leroux – 1918- Laoust, Emile -Cours de berbère Marocain - Dialecte du Maroc central - Rabat- 1924.- Laoust, Emile- Cours de berbère Marocain - Dialectes du Sous, du Haut et de l’Anti Atlas-1936- Laoust – Les noms berbères de l’ogre et de l’ogresse, Hesperis 1947, 3°-4° trim- Laoust, Emile - Etude sur le Dialecte Berbère du Chenoua com--paré avex ceux des Beni-Menacer et des Beni-Salah- Publications de la Faculté des Lettres d>Alger: Bulletin de Correspondance Africaine, Tome L, Paris, Ernest Leroux Editeur, 1912- Lattaoui, Abderrahim - Ichtyonomie marocaine-Etude historico-linguistique des noms des poissons marins au Maroc- Publications de la faculté des lettres et des sciences humaines-Rabat- 1999.
معجم الحيوانات
�0�
- Motylinski, De calassanti - Le dejbel nefousa : transcription, traduction française et notes avec une etude grammaticale- Paris, Ernest Le roux editeur, 1898-Nicolas, Francis - TAMESNA : Tamesna. Les Ioullemmeden de l’Est ou Touâreg Kel Dinnik. Cercle de Tawa. Colonie du Niger, Notes de Linguistique et d>Ethnographie Berbères, Paris, Imprim--erie Nationale- 1950.- Plantade, Nedjma - Guerre des femmes en Algérie -Ed. boite à documents – Paris.- O Amara, Hassane - tanfust - receuil de récits amazighes de Figuig - Publications du Ministère de la culture en partenariat avec IRCAM- 2006.- Ounissi Mohamed Salah – Dictionnaire Chaoui-Français- Arabe- ENAG Editions – Alger – 2003.- Révélation des enigmes- lexiques arabo-berbères des XVIIe et XVIIIe siècles de Nico Van Den Boogert, traduit de l>anglais par Claude Brenier Estrine, Aix-en-Provence : IREMAM, 1998, 241 p.- Serra, L - Vocabulaire berbère de la mer - in ACECM, 1, 1973, p. 111-120.- Seghoual, M.ohamed - Le lexique amazighe : forme et sens (cas de tarifit) in Hafriyat Maghribiya - numéro spécial - juin 2003.- Seghoual, Mohamed - Dictionnaire Tarifit - Français - Thése de doctorat d’Etat - Université Abdelmalk Ssaâdi - Faculté des lettres et des sciences humaines - Tetouan - 2001-2002.- Servier, jean - Traditions et civilisation berbères- portes de l’année -Ed du Rocher- Monaco- Servier - Trois mots lybiques dans Hérodote - groupes d’études chamito-sémitiques, 5, 1948-51- Stage de découverte de la nature - Institut agronomique et vétéri--naire Hassan II - Rabat - 1980. -Taifi, Miloud- Dictionnaire tamazight – Français (parlers du Maroc central), Ed.Harmattan Awal- Paris, 1991.- Topper, U. (1998): Wortsammlung der Tier- und Pflanzennamen im Taschelheyt-Berberischen von Marokko.- Almogaren XXIX, Vöcklabruck, 199-214